Verslag Workshop 5 Wachten op leren en de klok tikt door… Continuïteit geldt niet alleen voor zorg, maar ook voor onderwijs. Onderwijs blijkt een kwetsbaar punt. Veel jongeren hebben al een ‘gebroken’ onderwijscarrière. Hoe geef je onderwijs vorm in een steeds korter verblijf in geslotenheid? Hoe maak je gezamenlijk, vanuit zorg én onderwijs, de aansluiting na vertrek uit geslotenheid makkelijker? Deze vragen stonden in deze workshop centraal. Joost van Caam (directeur samenwerkingsverband Amstelronde en voorheen directeur Altra) gaf een introductie op de problematiek en mogelijke oplossingen vanuit zijn kennis en ervaring. Tot slot ging men aan de hand van een casus kort in gesprek over oplossingen vanuit meerdere perspectieven (jongere, pedagogisch medewerker of docent). In de workshop kwamen de volgende oplossingen naar voren. Laat scholen 52 weken per jaar open en zorg voor een doorlopend dagprogramma. Hierbij is het van belang dat de instelling en de interne school samen een integraal dagprogramma ontwikkelen, vanuit een gezamenlijke visie, waarbij de jongere en zijn perspectief centraal staan. Het dagprogramma moet recht doen aan de ontwikkelbehoefte van de jongere. Niet langer intern gericht, of alleen gericht op het volgen van het reguliere curriculum, maar op de aansluiting ná de periode van geslotenheid. Als voorbeeld werd School2Care besproken, een voorziening waarin onderwijs, jeugdhulp en begeleide vrijetijdsbesteding samen komen. Jongeren volgen van 8 tot 20 uur een op maat gemaakt programma gericht op het perspectief van de jongere. Elke jongere krijgt 1 op 1 begeleiding van een coach. De coach is zowel hulpverlener als docent. De focus ligt op het aansluiten bij verwachtingen, werken aan vaardigheden om aan te sluiten bij het onderwijs na uitstroom, realisatie van het perspectief en het betrekken van ouders/netwerk. Voor meer informatie over praktische adviezen voor verbeteringen van onderwijs aan gesloten jeugdzorginstellingen en jji’s vanuit de commissie Henkens-Nijhuis: http://jeugdzorgplus.jeugdzorgnederland.nl/nl/onderwijs/commissie-henkens De presentatie van Joost van Caam treft u op de volgende pagina’s aan.
Wachten op leren en de klok tikt door…
Samenwerken aan het perspectief van de jongere Een doorlopend en geïntegreerd dagprogramma
commissie Nijhuis-Henkens: onderzoek verbetermogelijkheden onderwijs in gesloten jeugdinstellingen. •
Aanbod voor kort-verblijvers
•
Hogere leeftijd jeugdigen
•
Versnippering en kleinschaligheid
een advies : Laat scholen 52 weken per jaar open •
zorg voor een doorlopend dagprogramma
•
Laat de Instelling en interne school gezamenlijk een integraal dagprogramma ontwikkelen.
Gezamenlijke visie op een doorlopend en geïntegreerd dagprogramma •
Jongere en zijn perspectief staan centraal. Het dagprogramma moet recht doen aan de ontwikkelbehoefte van de jongere.
•
Niet langer intern gericht, maar op de aansluiting na periode van geslotenheid.
•
De samenleving en de arbeidsmarkt worden steeds complexer en het belang van opleiding neemt toe.
•
Eisen die aan startkwalificatie worden gesteld nemen toe, kans op voortijdige uitval dus ook.
Belangrijkste redenen voor voortijdig schoolverlaten • Beperkte cognitieve capaciteiten • Fysieke of psychische gezondheidsklachten en
verslavingsproblematiek • Zelfoverschatting en beperkte zelfregulerende
vaardigheden • Weinig ondersteuning en stimulering van ouder(s)
Aanpak in gezamenlijkheid Beperkte cognitieve capaciteiten • aangepast (onderwijs)programma • praktijk leren, interne werkbegeleiding en stage • symbiose met praktijkonderwijs en Entree opleiding • samenwerking met werk-leerbedrijven en bedrijfsleven
Aanpak in gezamenlijkheid Fysieke of psychische gezondheidsklachten of verslavingsproblematiek • aangepast programma dat aansluit op de mogelijkheden van de jongere • Intensivering psychiatrische behandeling • Behandeling gericht op reguliere deelname dagprogramma • Begeleiding op maat
Aanpak in gezamenlijkheid Zelfoverschatting en beperkte zelfregulerende vaardigheden • •
• • •
Ontwerpen realistisch toekomstperspectief Training gericht op sociale- en algemene beroepsvaardigheden Behandeling gericht op deelname dagprogramma Intensieve begeleiding bij uitvoering perspectiefplan (tussentijds) behaalde successen vieren
Aanpak in gezamenlijkheid Weinig ondersteuning en stimulering van ouder(s) • Relatie met ouders herstellen • Ouders voorlichting geven
• Ouders betrekken bij vieren van successen • Ouder(s) betrekken bij het vinden van een passende
vervolgplek
In de Praktijk… • een doorlopend en integraal dagprogramma dat in gezamenlijkheid is ontwikkeld • Een programma op maat gericht op perspectief van de leerling • Positief leef- en leerklimaat
Casus •
Leerling Igor, 17 jaar is in de jeugdzorg+ geplaatst. Hij is hiervoor al geruime tijd niet meer naar school gegaan. Uit de gezamenlijke intake blijkt dat hij een gemiddelde intelligentie heeft maar weinig motivatie voor school en leren. Het liefst wil hij gaan werken in de horeca. Op de interne school is hij ingedeeld op basis van zijn intelligentie en leeftijd. De praktijkklas consumptief is overvol en halverwege het curriculum.Hij wordt in staat geacht zijn VMBO-t diploma te behalen en in bovenbouw VMBO-t geplaatst.
•
De schoolgang verloopt stroef. Hij is verbaal erg agressief en wordt regelmatig teruggestuurd naar de groep, op zijn kamer geplaatst of weigert om naar school te gaan. Gesprekken met zijn groepsmentor en schoolmentor verlopen stroef. De pedagogisch medewerkers op de groep balen van het feit dat hij steeds uit de les wordt gestuurd of zo gemakkelijk school kan weigeren. De docenten geven aan dat er met Igor op deze manier niet te werken valt en vragen om een andere oplossing. Zijn moeder is boos dat hij zo weinig op school zit terwijl hij nu toch geen kant op zou moeten kunnen en Igor zelf…ja die heeft al gezegd wat hij wil doen en gaat niet voor anderen te plezieren iets doen waar hij geen zin in heeft...
Werkvorm: • 4 groepen: A- jongere, B- ouders, C- pedagogisch
medewerkers, D- docenten. • Bedenk een mogelijke oplossing vanuit de positie van
de bovengenoemde personen.
