Verslag Algemene Ledenvergadering Gehouden op: Locatie: Aanwezig:
13 november 2013 Rehobothkerk, Ermelo 81 kerken (leden), in totaal 133 deelnemers (inclusief bestuur en medewerkers)
1. Opening Gezongen wordt GK Psalm 103 : 3 en 4. De voorzitter, Piet Mars, opent de vergadering met schriftlezing uit Mattheüs 6 : 25 – 34 en gaat voor in gebed. Een ieder wordt van harte welkom geheten. Een speciaal welkom voor Jan Los, voorzitter van VSE, dhr. van Rees en mevr. Pool van de commissie Arbeidszaken van de NGK, dhr. Greving van Deputaatschap Financiën & Beheer, dhr. Feenstra van Deputaatschap Probleembehandeling en ds. De Bruine van de Predikantenvereniging. 2. Huishoudelijke vergadering 2.1. Verslag 14 november 2012 Het verslag wordt goedgekeurd en vastgesteld en naar aanleiding van zijn er geen vragen en/of opmerkingen. Inzamelen stembriefjes bestuursverkiezing Tonie Welmers en Jan van Harten zijn aftredend, maar stellen zich herkiesbaar voor een nieuwe periode. Hiervoor moet schriftelijk worden gestemd. De stembriefjes worden ingevuld en ingezameld. 2.2. Verantwoording van beleid 2012/2013 door: 2.2.1. Bestuur Piet Mars doet enkele mededelingen a.d.h.v. de volgende sheets.
2.2.2. Bureau Ruurd Kooistra doet enkele mededelingen a.d.h.v. de volgende sheets.
Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 1 van 11
2.3. Formele afhandeling jaarrekening 2012 2.4. Begroting 2014 Tonie Welmers geeft een toelichting op de jaarrekening en de begroting a.d.h.v. onderstaande sheets.
Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 2 van 11
Vragenronde jaarrekening 2012 Er zijn geen vragen over de jaarrekening 2012. Vragenronde begroting 2014 Ermelo, dhr. Pansier: Als ik het goed begrijp is de pilot een bemiddelingsdienst die kostendekkend moet zijn. De externe P&O-er die u op ZZP-basis of 0-urencontract inhuurt, moeten de kerken aanvragen en dat loopt via SKW. Betekent dit, dat als de pilot laat zien dat de gemeente zelf een P&O-adviseur kan aantrekken of dat in de gemeente zelf voldoende deskundigheid aanwezig is, dat de kosten éénmalig zijn? Antwoord: dat is correct. De jaarrekening 2012 en de begroting 2014 worden goedgekeurd. Ook de contributie 2014 is daarmee vastgesteld. 2.5. Aanpassing jaarcyclus: AV in voorjaar Elk jaar vraagt het bestuur om uitstel van de jaarrekening, omdat de ledenvergadering in het najaar gehouden wordt. Het bestuur wil de AV naar het voorjaar verschuiven. Er wordt dan op een eerder moment verantwoording afgelegd. Communicatie en stemming met betrekking tot de regelingen zal in het najaar schriftelijk gebeuren. De vergadering stemt hiermee in. 2.6. Aftreden en verkiezing bestuursleden John de Leeuw neemt afscheid als bestuurslid. Helaas kan er nog geen nieuwe bestuurskandidaat voorgesteld worden. De vergadering wordt verzocht namen in te dienen voor geschikte kandidaten. Tonie Welmers en Jan van Harten hebben zich herkiesbaar gesteld. Na schriftelijke stemming worden Tonie Welmers en Jan van Harten herkozen tot bestuurslid. Respectievelijk met 79 stemmen voor en met 78 stemmen voor en 1 stem tegen. De stemcommissie werd gevormd door Rianne Weijma en Gerrit Niemeijer. Tijdens de inname van de stembriefjes waren 2 kerken nog niet aanwezig. 3. Kerkelijk Personeelsbeleid 3.1. Stand van Zaken
Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 3 van 11
Sijtske van Delden presenteert de ontwikkelingen van het kerkelijk personeelsbeleid a.d.h.v. de volgende sheets:
Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 4 van 11
3.2. Toekomstvisie Piet Mars licht de toekomstvisie van het bestuur over het kerkelijk personeelsbeleid toe a.d.h.v. de volgende sheets.
Vragenronde Ermelo, dhr. Pansier: Hoe verhouden BKW en de huidige dienstverlening m.b.t. personeelsbeleid zich tot elkaar? Overlapt dit elkaar niet? Mogen wij een uitnodiging van SKW verwachten om over BWK te praten of moet het initiatief bij de kerken zelf liggen? Antwoord: SKW start eerst met een aantal pilotprojecten waarna alle gemeenten worden aangeschreven. U wordt van harte uitgenodigd uw kerk aan te melden voor een pilot. Onze standaard dienstverlening beperkt zich tot het ontwikkelen van instrumenten en de helpdeskfunctie vanuit kantoor. Met de pilot BKW gaan we echt de kerken in. Hattem-Centrum, dhr. Neuteboom: Zijn er raakvlakken met het werk van het Praktijkcentrum in Zwolle? Antwoord: De raakvlakken met het Praktijkcentrum liggen meer in de onderlinge samenwerking. Het Praktijkcentrum komt voort uit Centrum Dienstverlening Gereformeerde Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 5 van 11
Kerken en zij zijn voornamelijk gericht op vormingswerk van gemeenten. Dergelijke vraagstukken besteden we aan hen uit. Het Praktijkcentrum gaat niet specifiek in op het functioneren van personeel binnen de kerken. Vragen/opmerkingen die in de pauze gesteld zijn: Vraag: De synode stelt dat voor diensten die extra quotum vragen er andere geschrapt moeten worden. Antwoord: SKW wil de lasten voor de kerken niet extra verzwaren. BKW is een dienst die geld kost op het moment dat er gebruik van gemaakt wordt. SKW denkt dat predikanten door deze dienst langer vitaal blijven en communicatie in de gemeente beter verloopt. Er ontstaan minder problemen waardoor kosten worden bespaard. De faalkosten die ontstaan wanneer een predikant niet goed functioneert zijn hoog. Daarnaast stelt SKW regelmatig de totale kerkelijke lasten aan de orde in de daarvoor bestemde gremia. Vraag: Uw gepresenteerde dienst klinkt erg zakelijk. Hebben we in onze kerken niet meer behoefte aan geestelijk elan? Antwoord: Hierover verschilt SKW niet van mening. SKW zit weliswaar aan de zakelijke kant, maar dat proberen we steeds op een geestelijk niveau te benaderen. Het één heeft vaak met het ander te maken. 4. Materiële regelingen en arbeidsvoorwaarden Ruurd Kooistra presenteert de voorgestelde wijzigingen voor 2014 conform de nota van wijzigingen, zoals vooraf aan de leden is verstuurd. Op hoofdpunten loopt hij de wijzigingen langs a.d.h.v. onderstaande sheets.
Vragenronde predikanten Grootegast, dhr. Fokkinga: Wat betreft de preekvergoeding leert mijn ervaring dat de meeste predikanten deze regeling niet kennen en vaak niet weten of ze wel of niet een vergoeding moeten ontvangen. Dit leidt wel eens tot discussies. Daarnaast weet de classis het ook niet. Concrete vraag: komt er nu één regeling voor predikanten waar de classis zich ook aan kan houden?
Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 6 van 11
Antwoord: er zijn predikanten die een bepaalde werkwijze gewend zijn en dat min of meer als een verworven recht zien. Ook bij SKW zijn dergelijke discussies bekend. Volgende week vindt de jaarvergadering van de predikanten plaats en wordt dit punt met dezelfde uitgangspunten nogmaals aan de predikanten toegelicht. Er is op initiatief van één van de kerken een nota gemaakt ter discussie in de classis. SKW heeft deze inmiddels ook gebruikt voor 2 andere classes. Wij noteren als actie deze discussienota geschikt te maken als standaardregeling voor elke classis. Drachten-Oost, dhr. Jonker: de nieuwe emeritaatsregeling heeft te maken met de VSE. Is er wel overleg geweest met de VSE? Antwoord: de klankbordgroep Toekomst Emeritaatsvoorziening bestaat uit VSE, Predikantenvereniging, Deputaatschap Financiën en Beheer, SKW en 3 deskundigen uit de kerken. De taken zijn in het verleden verdeeld. De inhoudelijke emeritaatsparagraaf wordt in het jaarlijkse arbeidsvoorwaardenoverleg tussen de Predikantenvereniging en SKW aan de orde gesteld. Over de financiële consequenties beslissen de leden van VSE. VSE heeft dit voorstel doorgerekend. Drachten-Oost, dhr. Jonker: De nieuwe emeritaatsregeling is gericht op de maatschappelijke ontwikkelingen en gaat per 2015 in. In de maatschappij is het ook gebruikelijk dat een regeling bij echtscheiding toegepast wordt. Waarom heeft u het komen tot een echtscheidingsregeling dan uitgesteld en gaat dat ook niet direct in? Komt er ook een overgangsregeling voor gevallen die zich nu al hebben voorgedaan? Waarom wordt de zin “het zal geen onderdeel gaan uitmaken van de Materiële Regelingen” zo geformuleerd? Antwoord: De intentie is om beide regelingen per 2015 in te laten gaan. De maatschappelijke norm bij echtscheiding is de wet verevening pensioenrechten. VSE is geen pensioenfonds en heeft de predikant niet als deelnemer maar de kerk als lid. In het verleden werd er iets geregeld tussen de kerk en/of de predikant en/of zijn ex-echtgenote. Omdat dit plaatselijk vaak tot onduidelijkheid leidt wordt met de Predikantenvereniging en SKW een landelijke richtlijn opgesteld. De gevallen die nu bekend zijn worden van deze ontwikkeling op de hoogte gebracht. Deze kerken worden ook geadviseerd daar bij aan te sluiten om onduidelijkheden te voorkomen. Dat deze regeling geen onderdeel zal uitmaken van de materiële regelingen heeft te maken met de hoge uitzondering van dit soort situaties. Ons beleid is om uitzonderlijke situaties niet in een standaard regeling op te nemen. Helpman, dhr. Dijkema: U noemde 5,4% voor de premie zorgverzekeringswet. Weet u ook wat het maximumbedrag is of is dat nog niet bekend? Antwoord: Dat is bekend en kunt u opvragen bij het bureau. Helpman, dhr. Dijkema: In de concept emeritaatsregeling noemt u de 67-jarige leeftijd. Tijdens uw presentatie zei u dat het gelijk staat met de AOW-leeftijd. Antwoord: Dat klopt. Dit staat verkeerd in de nota van wijzigingen. Er moet staan dat we aansluiten bij de AOW-gerechtigde leeftijd, want dat is besloten op de VSE-vergadering. Helpman, dhr. Dijkema: De 17,5% noemt u als de correctie van de huur. Dit moet zijn voor vrij wonen en voor inhouding emeritaat. Mensen denken dat predikanten niet betalen voor het emeritaat, maar dat doen ze wel. Antwoord: Dit is juist. In het eindrapport zal dit ook worden toegelicht. Helpman, dhr. Dijkema: U noemt de nieuwe emeritaatsregeling kostenneutraal. Zijn de baten van de verhoging van de AOW-leeftijd van 65 naar 67 meegenomen in deze berekening? Antwoord: Ja, dit is meegenomen in de analyse. Toen de onderhandelingen startten was bij VSE het besluit om de AOW-leeftijd te volgen al genomen. Diezelfde staffels zijn gebruikt. Dhr. Dijkema: Dit zal neem ik aan een flinke besparing zijn? Antwoord: Er is ongeveer 1,5 % bespaard op het dekkingspercentage. Helpman, dhr. Dijkema: In de voorbeelden die u noemt gaat u uit van de huidige regeling emeritaat aan de hand van het traktement in de voorgaande jaren. In de rode cijfers zegt u
Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 7 van 11
de lopende jaren. Bedoelt u dat dit een wijziging is in de regeling? Er wordt niet meer naar 1 jaar terug gekeken? Antwoord: In deze nieuwe berekening is inderdaad het jaar genomen waarin een predikant emeriteert. Met de bestaande regeling pakken we het jaartraktement van het jaar voorafgaand aan het emeritaat. Hoogezand-Sappermeer-Noord, dhr. Boerema: In de oude regeling is de uitkering van het emeritaat volgens schaal B20. In de nieuwe regeling hebt u eindbedragen staan van afgerond 23.500 en ruim 27.000 euro. Dat zou een verhoging betekenen van ruim 3.500 euro. Toch zegt u dat deze overgang kostenneutraal is. Antwoord: Op het totaal is het kostenneutraal, omdat die 27.129 euro alleen gehaald wordt bij predikanten die 40 jaar fulltime werken. in de praktijk is het percentage dat werkelijk die 40 jaar fulltime werkt niet 100% en daarnaast gaan we met zij-instromers anders om. Die vullen we nu aan tot 100%, ook als er van een slecht of geen pensioen in voorliggende jaren sprake is. Dat doen we straks niet meer. Hattem-Centrum, mw. v.d. Worp: De regeling gaat in per 1 januari 2015 en u schrijft dat de predikanten die binnen 5 jaar met emeritaat gaan nog vallen onder de oude regeling. Waarom duurt deze overgangsregeling zo lang? Toen de AOW-leeftijd verhoogd werd zijn we toch ook direct overgegaan? Antwoord: Dat is een goed punt. Achter die 5 jaar zit geen wetenschappelijke berekening, maar is gebaseerd op overgangsregelingen uit het verleden. Over de exacte consequenties moet nog gediscussieerd worden. Hattem-Centrum, mw. v.d. Worp: Er wordt voorgesteld om de vergoeding van de catechese te verhogen van 37,50 naar 45 euro. Dat is een verhoging van 20% en dat vind ik voor deze tijd erg fors. Hoe dwingend is dat en wat verstaat u dan onder een catecheet? Antwoord: Deze vergoeding is per daadwerkelijk gegeven les, inclusief voorbereiding, nazorg en reistijd. In andere kerkverbanden ligt dit bedrag al veel hoger. Deze vergoeding wordt voor alsnog alleen vastgesteld voor predikanten uit een andere gemeente, of emerituspredikanten, die ingezet worden voor catechese. Hattem-Centrum, mw. v.d. Worp: De preekvergoeding is 90 euro. Deze vergoeding wordt vaak gegeven aan emerituspredikanten. Is het een idee om die preekvergoeding voor hen te halveren en de andere helft aan VSE te schenken? Dan slaan we 2 vliegen in 1 klap. Antwoord: Een creatieve oplossing maar dit zal moeilijk uitvoerbaar zijn. Er zijn weleens brutonetto berekeningen gemaakt om te kijken wat een predikant na emeritaat netto overhoudt. In dat kader blijkt dat er emerituspredikanten zijn die elke zondag moeten preken om hun inkomsten op peil te houden. Leusden, dhr. de Jager: Wordt er in de nieuwe regeling wel rekening gehouden met de zorgplicht van de kerken? Als een predikant fulltime 40 dienstjaren volmaakt is het geen probleem, maar als je een deeltijd predikant hebt of minder dienstjaren dan heeft de gemeente wel een probleem. Antwoord: De wens/vraag is geweest om de regeling meer maatschappelijk conform te maken. Iedere werknemer die parttime gaat werken of zijn 40 dienstjaren niet volmaakt, ondervindt consequenties in zijn pensioen. Voor iedereen in de maatschappij geldt dat als je minder opbouwt je minder krijgt. Tot nu toe werd de zorgplicht vrij breed ingezet. Er is nadrukkelijk gekeken naar predikanten die zij-instromen die in de meeste gevallen, in een eerdere baan, al iets hebben opgebouwd. Daarnaast hebben we uitgerekend dat gemiddeld een predikant 38,5 jaar zijn ambt vervult. Het is zeker een andere insteek van de zorgplicht. Het kan in theorie gebeuren dat een predikant, die op zijn 45e predikant wordt en tot zijn 67e doorgaat en verder nergens pensioen heeft opgebouwd het financieel lastig krijgt. Dit zou ook gebeurd zijn als hij een ander beroep had gekozen. De zorgplicht betekent niet dat we alle financiële consequenties voor onze rekening moeten nemen.
Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 8 van 11
Leusden, dhr. de Jager: Er wordt steeds gesproken over kostenneutraal, maar het betekent natuurlijk nog wel dat we nog steeds een enorm gat hebben in de financiering. Antwoord: Dat klopt. Dit verhaal heeft alleen te maken met de inhoud van de regeling en heeft nog niets te maken met de inhoud van het eindrapport dat we u gezamenlijk in het voorjaar van 2014 gaan presenteren. Wetsinge-Sauwerd, dhr. Huisman: Komt er op het uurtarief voor catechese ook nog ziekengeld en vakantiegeld? Antwoord: Het uurtarief van 45 euro geldt voor predikanten en dit betaalt u net als het traktement. Het is een pseudo-ondernemer voor de fiscus, u kunt hem gewoon dat bedrag betalen. Wanneer u een catecheet inhuurt anders dan een predikant dan geldt een contract tegen andere tarieven en voorwaarden, zoals u op onze site kunt vinden. Stemronde Met 0 tegenstemmen en 0 onthoudingen wordt unaniem de regeling voor predikanten geaccordeerd. Vragenronde kosters Winsum, dhr. Harmanny: Geldt de eindejaarsuitkering voor kosters ook voor 2014 en 2015? Antwoord: ja, dat is de eerder vastgestelde 3%. Stemronde Met 0 tegenstemmen en 0 onthoudingen wordt unaniem de regeling van kosters geaccordeerd. 5. Nieuwe website Ruurd Kooistra presenteert a.d.h.v. onderstaande sheets de nieuwe website.
6. Cijfers en Feiten 6.1. Publicatie 2013 en 6.2. Kerkelijk financieel beleid Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 9 van 11
Tonie Welmers geeft a.d.h.v. onderstaande sheets een toelichting over de laatste publicatie van Cijfers en Feiten, die ook op de website te vinden is.
Vragenronde Hoogezand-Sappermeer-Noord, dhr. Boerema: Onze ervaring is dat verhuur van het kerkgebouw sterk gebonden is aan bepalingen van de burgerlijke gemeente. Er moet een BHV-er aanwezig zijn, een AED en de barmensen moeten papier hebben. Het is dus niet altijd aantrekkelijk om je gebouw te verhuren. Antwoord: Dit punt is genoemd als voorbeeld voor het oplossen van financiële tekorten. Bij SKW is kennis aanwezig om u te helpen met de zaken die u noemt. Lelystad, dhr. Wubs: Het valt mij op dat het percentage aan quota heel laag is, bij ons ligt dat een stuk hoger. Lelystad is een jonge gemeente, met veel niet-verdienende leden en dan komen de quota extra hard aan. De suggestie werd gedaan om in de classis rond te kijken of men van elkaar kan lenen. Het zou fijn zijn als dit landelijk bekeken wordt, de classis kan hierin heel beperkend zijn. Hij schetst de situatie waarin Lelystad verkeert en de moeite die men ervaart om bij een reguliere bank een lening uit te zetten. Als wij als kerken onderling kunnen lenen dan is dat winst. Antwoord: Dit is een mooie oproep en het is ook goed om SKW hier bij in te schakelen. Als u weet dat uw kerk geld over heeft en dat op een spaarrekening heeft staan tegen 1 of 1,5% dan weet u dat u een kerk kunt helpen tegen een mooi tarief. Als kerken moeten we meer samenwerken. Waarom moet de ene kerk geld halen bij de bank, terwijl de ander het heeft. We leggen het bij het bureau neer, misschien dat we daar de kerken eens over kunnen benaderen. Een ander mooi voorbeeld van samenwerking is een gemeente die een nieuwe kerk gaat bouwen in samenwerking met een aantal zorgorganisaties. Een uniek concept waarbij zij Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 10 van 11
van elkaars ruimten en diensten gebruik maken, zodat de exploitatiekosten relatief laag blijven. Wat betreft uw opmerking over de quota. Er zijn meerdere kerken die met dit probleem kampen en het is onderwerp van bespreking bij deputaten Financiën en Beheer. Leek, dhr. Stienstra: Wij hebben gebruik gemaakt van Stichting Kerkelijk Geldbeheer (SKG). Wellicht is dat een idee voor andere kerken die geld nodig hebben. Het werkt plezierig en ook tegen een lagere rente dan bij een reguliere bank. Financiën en Beheer, dhr. de Kimpe: Stichting Kerkelijk Geldbeheer is een goede instantie. Je kunt er geld lenen maar niet beleggen of sparen. Overigens zal het landelijk quotum in 2014 iets dalen. Afscheid John de Leeuw Onder dankzegging voor zijn werkzaamheden wordt afscheid genomen van John de Leeuw. 7. Rondvraag en Sluiting Winsum, dhr. Harmanny: u zei dat u volgend jaar rond eind mei/juni een jaarvergadering wil houden i.c.m. de VSE. Wordt dat qua tijd niet te krap? Antwoord: Bedankt voor deze opmerking. Dat zullen wij kritisch bekijken. Soest-Baarn, dhr. Loonhorst: Alle ANBI’s zijn vanaf volgend jaar verplicht om hun jaarrekening openbaar te maken. Geldt dit voor individuele kerken of voor het kerkgenootschap als geheel? Antwoord deputaatschap F&B, dhr. de Kimpe,: Voor de kerkelijke instellingen geldt als ingangsdatum 1 januari 2016. Die strengere eisen zijn behoorlijk en elke lokale kerk wordt geacht aan die eisen te voldoen. De kerk moet naar de buitenwereld communiceren wat de inkomsten en uitgaven zijn, de jaarrekening publiceren, bestuurders vermelden, enz. Dat kan via de eigen website, die de meeste kerken wel hebben. De vergadering wordt gesloten door de voorzitter. Tonie Welmers gaat voor in dankgebed en gezongen wordt GK Psalm 103 : 7 en 9.
Verslag Algemene Vergadering - Steunpunt Kerkenwerk – 13 november 2013
pagina 11 van 11