Versie 2008
Deel I Basisplan
Opgemaakt door de Veiligheidscel Stad Kortrijk (aktename in de gemeenteraad - 14 juli 2008)
0.1 INHOUD 0.1 INHOUD................................................................................................................. I 0.2 AFKORTINGEN................................................................................................... IV 0.3 VERSPREIDING................................................................................................. VII 0.4 LIJST MET DE WIJZIGINGEN ............................................................................ IX 1 INLEIDING............................................................................................................... 1 1.1 De veiligheidscel.......................................................................................................................... 1 1.2 Doel van het plan.......................................................................................................................... 1 1.3 Situering van het plan ................................................................................................................... 2 1.3.1 Situering op het vlak van de fasering ................................................................................... 2 1.3.2 Situering ten opzichte van bijzondere nood- en interventieplannen. ................................... 2 1.3.3 Schematische voorstelling.................................................................................................... 3 1.4 Concept van het plan.................................................................................................................... 3
2 VOORALARM ......................................................................................................... 4 2.1 Betekenis ...................................................................................................................................... 4 2.2 Afkondiging ................................................................................................................................... 4 2.3 Het vooralarmbericht .................................................................................................................... 5 2.4 Alarmschema van het vooralarm.................................................................................................. 6 2.5 Te nemen maatregelen bij vooralarm........................................................................................... 7 2.5.1 Door de persoon die het vooralarm afkondigt ...................................................................... 7 2.5.2 Door het HC-100 en het CIC-West Vlaanderen ................................................................... 7 2.5.3 Door de brandweer............................................................................................................... 7 2.5.4 Door de lokale politie ............................................................................................................ 7 2.5.5 Door de overige opgeroepen personen en diensten............................................................ 7 2.6 Einde vooralarm en einde vooralarmbericht................................................................................. 8
3 ALARM ................................................................................................................... 9 3.1 Betekenis ...................................................................................................................................... 9 3.2 Afkondiging ................................................................................................................................... 9 3.3 Het alarmbericht ......................................................................................................................... 10 3.4 Alarmeringsschema gemeentelijke fase..................................................................................... 11 3.5 Te nemen maatregelen .............................................................................................................. 12 3.5.1 Door de persoon die het alarm afkondigt ........................................................................... 12 3.5.2 Door het HC-100 en het CIC-West Vlaanderen ................................................................. 12 3.5.3 Door de brandweer............................................................................................................. 12 3.5.4 Door de lokale politie .......................................................................................................... 12 3.5.5 Door de overige opgeroepen personen en diensten.......................................................... 13 3.6 Opschaling.................................................................................................................................. 13 3.7 Einde alarm................................................................................................................................. 13 3.7.1 Definitie............................................................................................................................... 13 3.7.2 Voorbereidende maatregelen............................................................................................. 13 ANIP 2008
Inhoudsopgave
pagina
I
3.7.3 Beslissingsbevoegdheid..................................................................................................... 13 3.7.4 Verspreiding einde alarmbericht......................................................................................... 14
4 COÖRDINATIE...................................................................................................... 15 4.1 Het Coördinatiecomité (CC) ....................................................................................................... 15 4.1.1 Plaats.................................................................................................................................. 15 4.1.2 Samenstelling ..................................................................................................................... 15 4.1.3 Secretariaat ........................................................................................................................ 16 4.1.4 Taken.................................................................................................................................. 16 4.2 De commandopost operaties (CP-Ops) ..................................................................................... 17 4.2.1 Plaats.................................................................................................................................. 17 4.2.2 Samenstelling ..................................................................................................................... 17 4.2.3 Ondersteuning CP-Ops ...................................................................................................... 17 4.2.4 Taken.................................................................................................................................. 18
5 RADIOCOMMUNICATIE ....................................................................................... 19 5.1 Leiding ........................................................................................................................................ 19 5.2 Algemeen schema nopens gebruik van de gespreksgroepen ................................................... 19 5.3 Afspraken omtrent gebruik van de gespreksgroepen ................................................................ 20 5.3.1 Communicatie tussen de verschillende hulpdiensten op het terrein.................................. 20 5.3.2 Het contact tussen CP-Ops en andere hulpdiensten......................................................... 20 5.4 Schematische voorstelling.......................................................................................................... 21
6 ORGANISATIE VAN HET INTERVENTIETERREIN ............................................ 22 6.1 Inleiding ...................................................................................................................................... 22 6.2 Definitie van de organisatie van het interventieterrein ............................................................... 22 6.3 Het uitbouwen van het interventieterrein.................................................................................... 23 6.4 Zones in het interventieterrein .................................................................................................... 23 6.4.1 Rode zone - begrensd door de uitsluitingsperimeter ......................................................... 23 6.4.2 Oranje zone - begrensd door de isolatieperimeter............................................................. 23 6.4.3 Gele zone - begrensd door de ontradingsperimeter .......................................................... 23 6.4.4 Buiten het interventieterrein ............................................................................................... 24 6.4.5 Gerechtelijke zone.............................................................................................................. 24 6.5 Schematisch overzicht van het interventieterrein....................................................................... 25 6.6 Cartografie .................................................................................................................................. 27
7 DISCIPLINES ........................................................................................................ 28 7.1 Discipline 1 - Hulpoperaties - Brandweer ................................................................................... 28 7.1.1 Omschrijving....................................................................................................................... 28 7.1.2 Taken.................................................................................................................................. 28 7.1.3 Middelen ............................................................................................................................. 28 7.2 Discipline 2 - Medische, sanitaire en psychosociale hulpverlening ........................................... 29 7.2.1 Omschrijving....................................................................................................................... 29 7.2.2 Taken op het interventieterrein........................................................................................... 29 7.2.3 De praktische uitvoering..................................................................................................... 30 7.2.3.1 Werking op het interventieterrein ............................................................................ 30 7.2.3.2 Werking ter hoogte van de ziekenhuizen................................................................ 30 7.2.3.3 Werking Psychosociaal Hulpverleningsnetwerk - PSH........................................... 31
ANIP 2008
Inhoudsopgave
pagina
II
7.3 Discipline 3 - Politionele hulpverlening....................................................................................... 33 7.3.1 Omschrijving....................................................................................................................... 33 7.3.2 Taken.................................................................................................................................. 33 7.4 Discipline 4 - Logistiek................................................................................................................ 34 7.4.1 Omschrijving....................................................................................................................... 34 7.4.2 Taken en middelen ............................................................................................................. 34 7.5 Discipline 5 - Informatieverspreiding .......................................................................................... 35 7.5.1 Omschrijving....................................................................................................................... 35 7.5.2 Taken en middelen ............................................................................................................. 35 7.5.2.1 Informatieverspreiding naar de slachtoffers en verwanten ..................................... 35 7.5.2.2 Informatieverspreiding naar de getroffen bevolking................................................ 35 7.5.2.3 Informatieverspreiding naar de overheden ............................................................. 36 7.5.2.4 Informatieverspreiding naar het publiek en de media............................................. 36
ANIP 2008
Inhoudsopgave
pagina
III
0.2 AFKORTINGEN Adj Dir-Med
Adjunct-Directeur Medische Hulpverlening
Adj Dir-Pol
Adjunct-Directeur Politie
Adj Reg
Adjunct-Regulator
Adj Reg U3
Adjunct-Regulator voor U3 patiënten
ANIP
Algemeen Nood- en InterventiePlan
AZ
Algemeen Ziekenhuis
BNIP
Bijzonder Nood- en InterventiePlan
CB
Civiele Bescherming
CGCCR
Coördinatie en CrisisCentrum van de Regering
CIP
Centraal InformatiePunt (PSH)
CC
CoördinatieComité
CIC
Communicatie- en InformatieCentrum West-Vlaanderen
CIP
Centraal InformatiePunt
CP-Ops
CommandoPost-Operaties
CSD
Coördinatie en SteunDienst (Federale politie)
Dir-Bw
Directeur Brandweer
Dir-Pol
Directeur Politie
Dir-Log
Directeur Logistiek
Dir-Info
Directeur Informatie
Dir-CP-Ops
Directeur van de CommandoPost-Operaties
Dirco
Directeur Coördinatie van de Federale politie
Dirjud
Gerechtelijk Directeur van de Federale politie
Dir-Med
Directeur Medische Hulpverlening
DSI
Dringende Sociale Interventie (Rode Kruis Vlaanderen)
DVI
Disaster Victim Identification team (Federale politie)
FGI
Federale GezondheidsInspecteur
ANIP 2008
Afkortingen
pagina
IV
GCC
Gemeentelijk Coördinatie Comité
HC-100
HulpCentrum 100 West-Vlaanderen
INP
Intern NoodPlan
LvO
Leider van Operaties
MIP
Medisch InterventiePlan
MSP
Mobiele Sanitaire Post
MUG
Medische Urgentie Groep
NIP
Nood- en InterventiePlan
OC
OnthaalCentrum slachtoffers
Off-Amb
Officier Ambulances
Off-Log
Officier Logistiek
Off-Vmp
Officier Vooruitgeschoven Medische Post
OV
Opvang Verwanten
PCC
Provinciaal Coördinatie Comité
P-in
Verplichte ingang tot het interventieterrein
P-out
Verplichte uitgang van het interventieterrein
PIP
Politioneel InterventiePlan
PSH
PsychoSociaal Hulpverleningsnetwerk
PSIP
PsychoSociaal InterventiePlan
PSM
PsychoSociaal Manager
RK
Rode Kruis Vlaanderen
Reg-Arts
Geneesheer Regulator
Reg-Verpl
Verpleegkundige Regulator
RV
Rendez-Vous punt
SIT
Snel Interventie Team (Rode Kruis Vlaanderen)
TIC
Telefoon InformatieCentrum
TRI
Triageplaats
TRI-Arts
Triage-Arts
ANIP 2008
Afkortingen
pagina
V
TRI-Kaart
TriageKaart
TRI-Verpl
Triage Verpleegkundige
U1
Slachtoffer in levensgevaar
U2
Ernstig gekwetst slachtoffer
U3
Licht of niet gekwetst slachtoffer
UZ
Universitair Ziekenhuis
VMP
Vooruitgeschoven Medische Post
V-PSH
Verantwoordelijke PsychoSociale Hulpverlening
Way-in
Te volgen weg in het interventieterrein
Way-out
Te volgen weg uit het interventieterrein
ANIP 2008
Afkortingen
pagina
VI
0.3 VERSPREIDING Lijst met bestemmelingen Administratieve overheden en diensten Burgemeester en volledig College - Kortrijk Ambtenaar verantwoordelijke voor de noodplanning Voorzitter OCMW - Kortrijk Provincie West-Vlaanderen - Gouverneur Brugge Federale dienst openbare hulpverlening - Civiele Veiligheid Brugge Directies Stad Kortrijk - Burger en Welzijn - Communicatie en Recht - Cultuur - Facility - ICT - Leefmilieu - Mobiliteit en Infrastructuur - Sport - Stadsplanning en Ontwikkeling Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken - CGCCR - Brussel Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken - Civiele Veiligheid Brussel Burgemeesters aanpalende gemeenten
11 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 7 expl.
Discipline 1 Brandweer Kortrijk Hulpcentrum 100 West-Vlaanderen Brugge
1 expl. 1 expl.
Discipline 2 AZ. Groeninge - Kortrijk Kliniek H.Familie - Kortrijk Huisartsen wachtkring Zuid West-Vlaanderen PSH Zone Vlas Rode Kruis Vlaanderen Het Vlaamse Kruis Federale Gezondheidsinspecteur - Brugge
1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl.
Discipline 3 Lokale Politie Kortrijk - PZ VLAS Federale Politie - CIC-West Vlaanderen Federale Politie - Dirco - Kortrijk Federale Politie - Dirjud - Kortrijk Procureur des Konings - Kortrijk
1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl. 1 expl.
ANIP 2008
Verspreiding
pagina VII
Discipline 4 Civiele bescherming - Grote wacht - Jabbeke
1 expl.
Discipline 5 Communicatieambtenaar
1 expl.
ANIP 2008
Verspreiding
pagina VIII
0.4 LIJST MET DE WIJZIGINGEN Gegevens van de afzender
Gegevens voor de bestemmeling
Volgnummer van de wijziging of actualisatie
Datum van de wijziging of actualisatie
Gewijzigde bladzijden
1
juli / 2008
Volledig
ANIP 2008
Wijziging aangebracht door . . . . . . . . . . . . . . . . . . op . . . . . . . . . . . . (naam en datum)
Veiligheidscel Stad Kortrijk - 2008
Wijzigingen
pagina IX
1 INLEIDING 1.1 De veiligheidscel Samenstelling van de veiligheidscel : De Burgemeester De Stadssecretaris Ambtenaar verantwoordelijk voor de noodplanning De secretaris van de veiligheidscel Discipline 1: vertegenwoordigd door een officier van de bevoegde brandweer Discipline 2 : vertegenwoordigd door een lid van de medische hulpdiensten die opgenomen zijn in het MIP en die wordt aangeduid door de federale gezondheidsinspecteur, aangevuld met een vertegenwoordiger van PSH Zone Vlas Discipline 3 : vertegenwoordigd door een officier van de bevoegde politiezone en/of offiicier van de federale politie Discipline 4 : vertegenwoordigd door een ambtenaar van de Civiele Bescherming, bij ontstentenis door een vertegenwoordiger van discipline 1 Discipline 5 : vertegenwoordigd door een communicatieambtenaar aangeduid door de Burgemeester Het voorzitterschap wordt waargenomen door de Burgemeester. Het secretariaat is per adres bij de Lokale Politie te 8500 Kortrijk, Oude-Vestingsstraat 2a. Opdrachten en taken : Actualiseren van de nood- en interventieplannen en de bestemmelingen ervan op de hoogte brengen Organiseren van oefeningen Evalueren van noodsituaties en oefeningen Opmaken van de risico-inventaris en -analyse Organiseren van de voorafgaande informatie over de noodplanning
1.2 Doel van het plan De nood- en interventieplannen zijn van toepassing bij noodsituaties of dreigende noodsituaties. Onder noodsituatie verstaat men : elke gebeurtenis die schadelijke gevolgen voor het maatschappelijk leven veroorzaakt of veroorzaken kan, zoals een ernstige verstoring van de openbare veiligheid, een ernstige bedreiging ten opzichte van het leven of de gezondheid van personen en / of ten opzichte van belangrijke materiële belangen, en waarbij de coördinatie van de disciplines is vereist om de dreiging weg te nemen of om de schadelijke gevolgen te beperken.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 1
1.3 Situering van het plan 1.3.1
Situering op het vlak van de fasering De nood- en interventieplannen worden ingedeeld in 3 fasen. Dit plan situeert zich op de gemeentelijk fase. Gemeentelijk fase : De beslissing om de gemeentelijke fase af te kondigen, komt toe aan de territoriaal bevoegde burgemeester. Provinciale fase : De beslissing om de provinciale fase af te kondigen, komt toe aan de territoriaal bevoegde gouverneur. Federale fase : De beslissing om de federale fase af te kondigen komt toe aan de Minister van Binnenlandse Zaken. Deze fasering dient niet noodzakelijkerwijze chronologisch doorlopen te worden.
1.3.2
Situering ten opzichte van bijzondere nood- en interventieplannen. Dit ANIP is opgemaakt voor alle noodsituaties, ongeacht het type van onheil. Ingeval het gaat om een specifieke bijzondere noodsituatie, wordt het betrokken bijzonder nood- en interventieplan (BNIP) in werking gesteld. Voor de provinciale BNIP s refereren we naar de provinciale website : http://www.west-vlaanderen.be/noodplannen. De gemeentelijke BNIP s worden toegevoegd als onderdeel van de bijlagen in Deel II.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 2
1.3.3
Schematische voorstelling.
Fase
Afkondiging
Coördinatie Beleidsniveau
Grondgebied
Gemeentelijk fase
Burgemeester
GCC
Gemeente
Provinciale fase
Gouverneur
PCC
Gemeente of meerdere gemeenten
Federale fase
Minister van Binnenlandse Zaken
CGCCR
Gemeente(n), provincie of meerdere provincies
1.4 Concept van het plan. Dit plan is ingedeeld in 2 delen. Deel I - Basisplan - bevat de procedures voor alarmering en coördinatie en de te nemen maatregelen per discipline. Dit luik is een 'open' document en is voor het publiek ter inzage beschikbaar. Deel II - Bijlagen - is samengesteld uit bijlagen en bevat voornamelijk informatie die van belang is voor de personen of organen vermeld in het ANIP, de leden van de veiligheidscel en de eigenlijke hulpverleners. Dit deel wordt enkel verspreid onder de bestemmelingen van het ANIP en wordt periodiek geactualiseerd door de veiligheidscel.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 3
2
VOORALARM
2.1 Betekenis Het afkondigen van een vooralarm betekent dat het risico voor het plaatsgrijpen van een bepaalde noodsituatie aanzienlijk is toegenomen.
2.2 Afkondiging Het vooralarm wordt afgekondigd door de burgemeester en deze geeft opdracht aan het HC100 te Brugge om het vooralarm te verspreiden.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 4
2.3 Het vooralarmbericht
HIER (a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (naam en functie van wie het bericht afkondigt in opdracht van de Burgemeester) (b) HC-100 B E R I C H T
VOORALARM NOOD- EN INTERVENTIEPLAN
ANIP Stad Kortrijk Spoorwegongevallen Luchtvaartongevallen Nucleair- en radiologisch noodplan voor het Belgisch grondgebied Ondergrondse leidingen Milieurampen- en incidenten Monodisciplinair nood- en interventieplan discipline 2 Wederzijdse hulpverlening bij rampen of ernstige ongevallen Prov. WVL. - Nord-Pas-de-Calais .......................................................
V O O R A L A R M
VANAF
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . UUR (datum en uur waarop het vooralarm ingaat)
PLAATS
....................................................... .......................................................
AARD
....................................................... ....................................................... (bv. verkeersongeval, brand, explosie, gasontsnapping, ...)
CP-Ops
Commissariaat van de Lokale Politie, Oude-Vestingsstraat 2A te 8500 Kortrijk, tenzij anders bepaald : ....................................................... .......................................................
(a) bij afkondiging (b) bij verspreiding
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 5
2.4 Alarmschema van het vooralarm De verspreiding van het vooralarm gebeurt door het HC-100 en het CIC-West Vlaanderen te Brugge volgens het hiernavolgend alarmeringsschema (zie ook detail in Deel II - Bijlage 1.1).
Nakende Noodsituatie Informeren Burgemeester
Afkondigen Vooralarm ANIP
Gouverneur
Verspreiding vooralarm door HC-100 Brandweer Kortrijk
Ambtenaar verantwoordelijk voor de noodplanning Communicatieambtenaar MUG Regio Kortrijk
Enkel informeren
Gemeentediensten Lokale politiezone Vlas Kortrijk-Kuurne-Lendelede
CIC-West Vlaanderen
Dirco Nutsmaatschappijen
Dirjud
PSH Zone Vlas DSI
PSM
In standby plaatsen Procureur des Konings Dienst 100 Kortrijk MUG-eenheden betrokken zone Federale gezondheidsinspecteur Rode Kruis Vlaanderen Vlaamse Kruis
SIT en DSI
Legende: Altijd verwittigen Optioneel verwittigen
Ziekenhuizen
Het HC-100 en het CIC-West Vlaanderen zorgt voor een bijkomende verspreiding naar alle betrokkenen van zodra er bijkomende gegevens zijn.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 6
2.5 Te nemen maatregelen bij vooralarm 2.5.1
Door de persoon die het vooralarm afkondigt Hij begeeft zich naar de plaats van het incident voor zover deze plaats gekend is. Hij verwerft zo snel mogelijk een overzicht van de situatie en geeft bijkomende informatie aan het HC-100 nopens alle elementen van het vooralarmbericht. Indien nodig kondigt hij het alarm af, schakelt hij over naar een ander aangepast NIP of kondigt einde vooralarm af.
2.5.2
Door het HC-100 en het CIC-West Vlaanderen Het HC-100 en het CIC-West Vlaanderen zorgt voor de verspreiding van het vooralarmbericht naar de personen en diensten vermeld op het alarmeringsschema van het vooralarm (zie punt 2.4 verspreiding). Het HC-100 en het CIC-West Vlaanderen zorgt indien nodig voor het oproepen van aanvullende middelen zodra bijkomende informatie voorhanden is.
2.5.3
Door de brandweer De brandweer stuurt de nodige technische hulpmiddelen naar de plaats van het incident en coördineert deze.
2.5.4
Door de lokale politie De lokale politie neemt de nodige maatregelen om de gevolgen van de nakende gebeurtenis (mocht het zich vooralsnog voordoen) zo spoedig mogelijk te kunnen beperken (bv. door evacuatie, het afsluiten van de gevaarszone, ...). De lokale politie verwittigt de diensten of personen opgenomen in het vooralarmeringsschema. Ze zet de CP-Ops in staat van paraatheid (stand by).
2.5.5
Door de overige opgeroepen personen en diensten De overige personen of diensten die volgens het vooralarmeringsschema worden opgeroepen en eventueel de autonome hulpdienst van een betrokken bedrijf of instelling nemen de nodige schikkingen om aanstonds hulp te kunnen bieden. Ze zetten zich in staat van paraatheid (stand by) en volgen nauwlettend de evolutie van de toestand.
Verdere acties worden uitgebreid besproken in hoofdstuk 7 - de afzonderlijke disciplines en in Deel II Bijlagen - de actiekaarten per discipline.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 7
2.6 Einde vooralarm en einde vooralarmbericht De staat van het vooralarm duurt tot aan de overgang naar de staat van een alarm of tot aan het afkondigen van het einde vooralarm. De verspreiding gebeurt op dezelfde wijze als voor het vooralarm volgens onderstaand bericht.
HIER (a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (naam en functie van wie het bericht afkondigt in opdracht van de Burgemeester) (b) HC-100
E I N D E
EINDE VOORALARM NOOD- EN INTERVENTIEPLAN
ANIP Stad Kortrijk Spoorwegongevallen Luchtvaartongevallen Nucleair- en radiologisch noodplan voor het Belgisch grondgebied Ondergrondse leidingen Milieurampen- en incidenten Monodisciplinair nood- en interventieplan discipline 2 Wederzijdse hulpverlening bij rampen of ernstige ongevallen Prov. WVL. - Nord-Pas-de-Calais .......................................................
V O O R A L A R M
VANAF
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . UUR (datum en uur waarop het vooralarm eindigt)
AARD
....................................................... ....................................................... (bv. verkeersongeval, brand, explosie, gasontsnapping, ...)
(a) bij afkondiging (b) bij verspreiding
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 8
3 ALARM 3.1 Betekenis Het afkondigen van een alarm betekent dat zich een bepaalde noodsituatie voordoet of op het punt staat zich voor te doen.
3.2 Afkondiging De gemeentelijke fase wordt door de burgemeester afgekondigd. Het afkondigen betekent dat de burgemeester aan het HC-100 de opdracht geeft om het alarm te verspreiden. De afkondiging en de verspreiding gebeurt in de vorm van het hiernavolgend alarmbericht.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 9
3.3 Het alarmbericht HIER (a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (naam en functie van wie het bericht afkondigt in opdracht van de Burgemeester) (b) HC-100 M I N I M A A L
VOORALARM NOOD- EN INTERVENTIEPLAN
ANIP Stad Kortrijk Spoorwegongevallen Luchtvaartongevallen Nucleair- en radiologisch noodplan voor het Belgisch grondgebied Ondergrondse leidingen Milieurampen- en incidenten Monodisciplinair nood- en interventieplan discipline 2 Wederzijdse hulpverlening bij rampen of ernstige ongevallen Prov. WVL. - Nord-Pas-de-Calais .......................................................
B E R I C H T
V O L L E D I G
VANAF
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . UUR (datum en uur waarop het alarm ingaat)
PLAATS
....................................................... .......................................................
AARD
....................................................... ....................................................... (bv. verkeersongeval, brand, explosie, gasontsnapping, ...)
CP-Ops
Commissariaat van de Lokale Politie, Oude-Vestingsstraat 2A te 8500 Kortrijk, tenzij anders bepaald : ....................................................... .......................................................
PLAATS CP-Ops
.................................................
PLAATS VMP
.................................................
TOEGANGSWEG(EN) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VERZAMELPUNT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . WINDRICHTING . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . CC
Commissariaat van de Lokale Politie, Oude-Vestingsstraat 2A te 8500 Kortrijk, tenzij anders bepaald : ........................................................
(a) bij afkondiging (b) bij verspreiding
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 10
3.4 Alarmeringsschema gemeentelijke fase De verspreiding van het alarm gebeurt door het HC-100 en het CIC-West Vlaanderen te Brugge volgens het hiernavolgend alarmeringsschema (zie ook detail in Deel II - Bijlage 1.1 en 1.2).
Noodsituatie Informeren Burgemeester
Afkondigen Alarm ANIP
Gouverneur
Verspreiding vooralarm door HC-100 Brandweer Kortrijk
Ambtenaar verantwoordelijk voor de noodplanning Communicatieambtenaar MUG Regio Kortrijk Gemeentediensten CIC-West Vlaanderen
Lokale politiezone Vlas Kortrijk-Kuurne-Lendelede Dirco
Nutsmaatschappijen
Dirjud
PSH Zone Vlas DSI
PSM
In geval van slachtoffers Procureur des Konings Dienst 100 Kortrijk MUG-eenheden betrokken zone Federale gezondheidsinspecteur Rode Kruis Vlaanderen Vlaamse Kruis
SIT en DSI
Legende: Altijd verwittigen Optioneel verwittigen
Ziekenhuizen
Het HC-100 en het CIC-West Vlaanderen zorgt voor een bijkomende verspreiding naar alle betrokkenen van zodra er bijkomende gegevens zijn.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 11
3.5 Te nemen maatregelen 3.5.1
Door de persoon die het alarm afkondigt Hij begeeft zich (voor zover hij nog niet ter plaatse is) naar de plaats van de noodsituatie. Hij verwerft zo snel mogelijk een overzicht van de situatie, kondigt indien nog nodig het alarmbericht af of geeft bijkomende informatie aan het HC-100 nopens alle elementen van het alarmbericht. Indien nodig schakelt hij over naar een ander aangepast NIP. Hij begeeft zich naar het eerste gecoördineerde overleg (zogenaamd motorkapoverleg) rond de commandowagen van de brandweer.
3.5.2
Door het HC-100 en het CIC-West Vlaanderen De verspreiding van het alarmbericht naar de personen en diensten vermeld op het alarmeringsschema. Indien nodig het oproepen van aanvullende middelen zodra bijkomende informatie voorhanden is.
3.5.3
Door de brandweer De brandweer richt een eerste gecoördineerd overleg in (zogenaamd motorkapoverleg) rond de commandowagen van de brandweer. Op een strategische plaats, in de onmiddellijke omgeving van het incident, bepaalt de Dir-CP-Ops, indien mogelijk in samenspraak met de leden van de CP-Ops, de plaats van de CP-Ops. De brandweer stuurt de nodige technische hulpmiddelen naar de plaats van het incident en coördineert deze. De brandweer verwittigt de personen en diensten opgenomen in het alarmeringsschema. De brandweer assisteert het HC-100 bij het afkondigen van het alarm volgens de voorschriften van het algemeen provinciaal nood- en interventieplan discipline 2.
3.5.4
Door de lokale politie De politie neemt de nodige maatregelen om de gevolgen van de gebeurtenis zo spoedig mogelijk te kunnen beperken (bv. door evacuatie, het uitzetten van de perimeters, ...). De politie stuurt de CP-Ops naar de afgesproken plaats. De lokale politie verwittigt de diensten of personen opgenomen in het alarmeringsschema. De politie richt het CC in, indien zo beslist. De leden van het CC begeven zich naar de plaats van het CC.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 12
3.5.5
Door de overige opgeroepen personen en diensten De overige personen of diensten die volgens de alarmeringsschema's worden opgeroepen, melden zich bij de CP-Ops en voeren de taken uit die tot hun werkdomein of discipline behoren.
Verdere acties worden uitgebreid besproken in hoofdstuk 7 - de disciplines en in Deel II Bijlagen Actiekaarten per Discipline.
3.6 Opschaling Opschaling naar een hoger niveau wordt beslist door de burgemeester.
3.7 Einde alarm 3.7.1
Definitie Het einde van het alarm kan afgekondigd worden wanneer de permanente coördinatie tussen alle disciplines niet meer noodzakelijk is. Vooraleer het einde van het alarm te kunnen afkondigen dienen de nodige voorbereidende maatregelen getroffen te worden om de nog nodige coördinatie te blijven verzekeren.
3.7.2
Voorbereidende maatregelen Het afkondigen van het einde alarm betekent dat de continue coördinatie (middels CC of CPOps) niet meer voor alle entiteiten van alle disciplines strikt noodzakelijk is. Het einde alarm moet dus kunnen toelaten dat de verplichtingen inherent aan de alarmfase gedeeltelijk kunnen worden afgebouwd. Het einde van het alarm betekent niet dat het beheer van de gebeurtenis is afgelopen. Meerdere disciplines kunnen nog actief zijn op het terrein en nood hebben aan coördinatie. Het CC of de CP-Ops moeten bijgevolg de nodige maatregelen treffen om het verdere verloop van de noodsituatie te beheren.
3.7.3
Beslissingsbevoegdheid Het einde van het alarm wordt afgekondigd door de burgemeester.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 13
3.7.4
Verspreiding einde alarmbericht De verspreiding gebeurt op dezelfde wijze als voor het alarm volgens onderstaand bericht.
HIER (a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . (naam en functie van wie het bericht afkondigt in opdracht van de Burgemeester) (b) HC-100
E I N D E
EINDE ALARM NOOD- EN INTERVENTIEPLAN
ANIP Stad Kortrijk Spoorwegongevallen Luchtvaartongevallen Nucleair- en radiologisch noodplan voor het Belgisch grondgebied Ondergrondse leidingen Milieurampen- en incidenten Monodisciplinair nood- en interventieplan discipline 2 Wederzijdse hulpverlening bij rampen of ernstige ongevallen Prov. WVL. - Nord-Pas-de-Calais .......................................................
A L A R M
VANAF
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . UUR (datum en uur waarop het alarm eindigt)
AARD
....................................................... ....................................................... (bv. verkeersongeval, brand, explosie, gasontsnapping, ...)
(a) bij afkondiging (b) bij verspreiding
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 14
4 COÖRDINATIE De coördinatie gebeurt op twee niveaus: beleid (CC) en operaties op het terrein (CP-Ops).
4.1 Het Coördinatiecomité (CC) 4.1.1
Plaats Het CC wordt uitgebouwd in de burelen van de lokale politie Kortrijk, Oude-Vestingsstraat 2a in de vergaderzaal op de 3de verdieping, tenzij dit anders wordt bepaald. Een alternatief CC kan voorzien worden in de Gebouwen van de Federale Politie, Graaf Boudewijn IX laan 1 of in de Kazerne van de Brandweer, Doorniksesteenweg 214a.
4.1.2
Samenstelling Het CC wordt voorgezeten door de Burgemeester of de persoon die hem wettelijk vervangt. Hij wordt bijgestaan door de volgende personen (of hun plaatsvervanger). Verplicht aanwezige leden: de brandweercommandant de korpschef van de lokale politie de verantwoordelijke van de medische hulpverlening de ambtenaar voor de noodplanning de communicatieambtenaar Facultatieve leden: directeur coördinatie van de federale politie gerechtelijk directeur van de federale politie hoofd van de directie facility (technische dienst) de bevelhebber van de civiele bescherming - Grote Wacht Jabbeke de procureur des konings een afgevaardigde van de getroffen instelling of diensten andere deskundigen of personen wier aanwezigheid gewenst is (onder andere PSH - DSI) De verplicht aanwezige personen begeven zich altijd naar het CC. De facultatieve personen vervoegen het CC van zodra ze gevraagd worden.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 15
4.1.3
Secretariaat Het secretariaat wordt gevormd op de plaats waar het CC zich vestigt. Het wordt opgestart door de lokale politie en verder uitgebouwd door de burgemeester. Dit secretariaat staat onder meer in voor: de materiële inrichting van het CC het opstellen en bijhouden van de notulen van het CC bijhouden van de communicatie tussen het CC en de CP-Ops het uitvoeren van de opdrachten van het CC het inrichten en het laten functioneren van een perscentrum in samenspraak met discipline 5 het opvorderen van andere dan medische - en brandweerhulpmiddelen het bijhouden van een operatieboek bijhouden van de communicatie tussen het CC en het PSH leiden van het administratief personeel.
4.1.4
Taken Het CC functioneert als beraadslagend orgaan en adviseert de voorzitter bij het nemen van de nodige beslissingen ten einde de noodsituatie efficiënt te beheren en de bevolking te beschermen. Schuilgaan De voorzitter van het CC neemt indien nodig de beslissing een schuilmaatregel uit te vaardigen in (een) bepaalde zone(s) van de gemeente en voor een bepaalde duur. Evacuatie De voorzitter van het CC beslist tot de tijdelijke evacuatie van de bevolking uit een bepaalde zone van de gemeente en voor een bepaalde duur. Informatieverspreiding Het informeren van de bevolking betreffende de genomen maatregel gebeurt volgens de modaliteiten van discipline 5 (punt 7.5). Pers en communicatie (media) De voorzitter van het CC bepaalt de strategie inzake de contacten met de media (zie discipline 5 punt 7.5). Einde alarm Bij einde alarm ziet het CC na welke maatregelen er moeten worden genomen voor de operationaliteit van de diensten.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 16
4.2 De commandopost operaties (CP-Ops) 4.2.1
Plaats Op een strategische plaats, in de onmiddellijke omgeving van het incident, bepaalt de Dir-CP-Ops, indien mogelijk in samenspraak met de leden van de operationele groep, de plaats van de CP-Ops. Het voertuig moet duidelijk gesignaleerd worden. De CP-Ops wordt ter plaatse gebracht door de brandweer en uitgebouwd door de lokale politie.
4.2.2
Samenstelling De CP-Ops wordt voorgezeten door de Dir-CP-Ops. De Dir-CP-Ops wordt in principe geleverd door de brandweer tenzij de bevoegde bestuurlijke autoriteit een leidinggevende van een andere discipline aanduidt, omdat diens discipline het meest bij de bestrijding betrokken is. Hij wordt bijgestaan door de volgende personen (of hun plaatsvervanger). Verplicht aanwezige leden: directeur brandweer (Dir-Bw) directeur medische hulpverlening (Dir-Med) directeur politie (Dir-Pol) directeur logistiek (Dir-Log) directeur informatie (Dir-Info) een radio-operator per discipline persoon voor het opstellen en bijhouden van de notulen en operatieboek van de CP-Ops Facultatieve leden: een officier van de federale politie operationele chef Rode Kruis Vlaanderen operationele chef Civiele Bescherming operationele chef Vlaamse Kruis vertegenwoordiger PSH - DSI de adviseur veiligheid een afgevaardigde van de getroffen instelling of diensten andere deskundigen of personen wiens aanwezigheid gewenst is De verplicht aanwezige personen begeven zich altijd naar de CP-Ops. De andere personen vervoegen de CP-Ops van zodra ze gevraagd worden.
4.2.3
Ondersteuning CP-Ops De ondersteuning staat onder meer in voor: de materiële inrichting van en operationeel houden van de CP-Ops het verzekeren van de communicatie tussen de CP-Ops en het CC
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 17
4.2.4
Taken De CP-Ops voert alle taken uit van het CC indien dit laatste niet wordt ingericht, inzonderheid de taken opgenomen in punt 4.1.3. Het opstellen van een eerste operationeel situatierapport. Toezien op een regelmatige informatie over de evolutie van de gebeurtenissen aan de betrokken overheden en aan het bevoegde centrum van het eenvormige oproepstelsel. De bevoegde overheden adviseren en de door hen genomen beslissingen uitvoeren of laten uitvoeren. Het interventieterrein organiseren en indien nodig de zonering installeren en opheffen.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 18
5 RADIOCOMMUNICATIE 5.1 Leiding De Dir-CP-Ops regelt het gebruik van de radiofrequenties en Astrid-gespreksgroepen. De hiernavolgende regels gelden enkel mits geen andere richtlijnen worden verstrekt.
5.2 Algemeen schema nopens gebruik van de gespreksgroepen Onderstaande benamingen en omschrijvingen verwijzen naar het huidig gebruik en afspraken binnen het multidisciplinair Astrid-radionetwerk.
ANIP 2008
Benaming Gespreksgroep
Functionele omschrijving
Geografisch gebruik
GB WVL CC-PROV
Coördinatie Crisiscentrum West-Vlaanderen (provinciale fase)
Provincie West-Vlaanderen
GB WVL CP-OPS1
Groep Brandweer West-Vlaanderen CP-Ops 1
Provincie West-Vlaanderen
GB WVL CC-LOC1
Groep Brandweer West-Vlaanderen Locale CC 1 (gemeentelijke fase)
Provincie West-Vlaanderen
GB WVL RV1
Groep Brandweer West-Vlaanderen Rendez-Vous 1
Provincie West-Vlaanderen
WVL RV1
Medische Groep Vervoer Ziekenkuizen 101
Provincie West-Vlaanderen
GB WVL CO1
Groep Brandweer West-Vlaanderen Commando 1
Provincie West-Vlaanderen
GB WVL LOG1
Groep Brandweer West-Vlaanderen Logistiek 1
Provincie West-Vlaanderen
SP NAT 3
Groep Politie Support Nationale 3
Provincie West-Vlaanderen
DIRMED01
Medische Groep Dir-Med 1
Lokale zone 100
Versie juli 2008
pagina 19
5.3 Afspraken omtrent gebruik van de gespreksgroepen 5.3.1
Communicatie tussen de verschillende hulpdiensten op het terrein Voor de interne communicatie wenden de diensten de eigen gespreksgroepen aan. Wanneer verschillende hulpdiensten met elkaar in contact willen treden, gebeurt dit via de CP-Ops.
5.3.2
Het contact tussen CP-Ops en andere hulpdiensten Ingeval van noodsituatie verlopen de communicaties tussen de CP-Ops en de andere hulpdiensten meer concreet als volgt: Communicatie
Gespreksgroep
GCC
GB WVL CC-LOC1
CP-Ops
GB WVL CP-OPS1
Brandweer
GB WVL CO1
Medisch
DIRMED01
REG-Arts
WVL RV1 GB WVL RV1
OFF-Amb
WVL RV1 GB WVL RV1
TRI-Arts
DIRMED01
Politie
SP NAT 3
Logistiek
GB WVL LOG1
Informatie
Telefonisch
Rode Kruis Vlaanderen
Eigen radiokanaal
Civiele Bescherming
Eigen radiokanaal
Indien de geldende Astrid-gespreksgroepen niet toereikend zijn, wordt telefonisch gecommuniceerd tussen alle hulpdiensten.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 20
5.4 Schematische voorstelling
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 21
6
ORGANISATIE VAN HET INTERVENTIETERREIN
6.1 Inleiding Bij iedere noodsituatie bestaat de nood om het interventieterrein van de hulpdiensten af te bakenen. Deze organisatie steunt op het begrip zonering. Deze zonering heeft tot doel: - het waarborgen van de persoonlijke veiligheid van: de bij de noodsituatie betrokken personen de plaatselijke bevolking en werknemers het personeel van de hulpdiensten - het vrijwaren van de plaats - de toegang tot het getroffen gebied regelen - de coördinatie en samenwerking tussen de diverse hulpdiensten vergemakkelijken. De ontplooiing van de organisatie van het interventieterrein is flexibel in functie van de aard, invloed en mogelijke gevolgen van de noodsituatie.
6.2 Definitie van de organisatie van het interventieterrein De organisatie van het interventieterrein geeft een zonale afbakening weer die erin bestaat het bij de noodsituatie betrokken gebied in te delen, rekening houdende met het gevaarsniveau. Daarenboven bepaalt deze organisatie de zones waar de diverse diensten, betrokken bij de hulpverlening, geplaatst worden. Een volledig uitgewerkte organisatie geeft een overzicht van: alle mogelijke zones en hun afbakening de inplanting van alle functies en hulpdiensten de ontplooiing van de noodzakelijke entiteiten (CP-Ops, VMP, ...) de toegankelijkheid voor hulpdiensten en publiek.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 22
6.3 Het uitbouwen van het interventieterrein Het interventieterrein wordt ingedeeld in zones afgesloten door perimeters die bepaald worden door de CP-Ops. De organisatie van het interventieterrein is toepasselijk op iedere noodsituatie en kan desgevallend ook gedeeltelijk uitgebouwd worden. De organisatie van het interventieterrein gebeurt vertrekkende van de plaats van de gebeurtenis van binnen naar buiten, rekening houdende met: het beschikbaar personeel de feitelijke noodsituatie (bv. brand met al dan niet giftige rook) de weersomstandigheden: windrichting, windsnelheid, neerslag ... het terrein: aanwezigheid van grote verkeersassen, bebouwing, ... De organisatie van het interventieterrein gebeurt bij middel van een zichtbare markering die zowel de hulpverlener als de burger een duiding geven inzake het gevaar.
6.4 Zones in het interventieterrein 6.4.1
Rode zone - begrensd door de uitsluitingsperimeter Zone met groot gevaar. Deze zone is toegankelijk mits akkoord van de Dir-CP-Ops, overeenkomstig de door hem gegeven richtlijnen : - voor de interveniërende hulpdiensten - voor de deskundigen en de technici. De zone is enkel te betreden en te verlaten via de P-in rood en P-out rood mits inachtname van gepaste veiligheidsmaatregelen.
6.4.2
Oranje zone - begrensd door de isolatieperimeter Veilige werkzone voor de logistieke steun van hulpdiensten. Is bijkomend toegankelijk voor de personen die er wonen of werken, mits akkoord van de DirCP-Ops en mits de naleving van de door hem gegeven richtlijnen. Enkel te betreden via P-in oranje, na controle en toelating van de Dir-CP-Ops en te verlaten via P-out oranje.
6.4.3
Gele zone - begrensd door de ontradingsperimeter Veilige zone met mogelijke hinder. Is een zone die ontraden wordt aan personen die er niet wonen of werken en waar de nodige maatregelen worden genomen om de toegang voor de hulpdiensten en het vlot verloop van de hulpacties te waarborgen. Enkel te betreden via P-in geel, na controle en toelating van de Dir-CP-Ops en te verlaten via P-out geel.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 23
6.4.4
Buiten het interventieterrein Vrije zone zonder problemen en met een normale situatie.
6.4.5
Gerechtelijke zone Kan afgebakend worden door de gerechtelijke overheid in samenspraak met de Dir-CP-Ops.
De verdere omschrijving, verduidelijkingen en te nemen maatregelen zijn opgenomen in het navolgend schematisch overzicht van de zonering van het interventieterrein - punt 6.5.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 24
6.5 Schematisch overzicht van het interventieterrein
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 25
Een volledig uitgebouwd interventieterrein kan er dan als volgt uit zien.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 26
6.6 Cartografie Binnen elke discipline zal gebruik worden gemaakt van eenzelfde set kaarten. Deze kaarten worden jaarlijks of naar de noodwendigheden aangepast. Een set kaarten omvat minimaal : - wegenkaarten of stratenboek - de stafkaarten van de streek (aanwezig bij de brandweer) - een stadsplan.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 27
7
DISCIPLINES
7.1 Discipline 1 - Hulpoperaties - Brandweer 7.1.1
Omschrijving Deze discipline wordt uitgevoerd door de brandweer en staat onder leiding van de brandweercommandant of zijn vervanger, de Dir-Bw. Zij levert in principe de Dir-CP-Ops die de leiding van de operaties op het terrein en de coördinatie van het CP-Ops waarneemt (zie ook punt 4.2.2).
7.1.2
Taken De brandweer is behoudens de wettelijk bepaalde opdrachten onder meer verantwoordelijk voor: het beheersen van het ongeval het zoeken naar en redden van personen en dieren het geven van bijkomende informatie aan het HC-100 overeenkomstig het alarmbericht het bepalen van de uitsluitingsperimeter (rode zone) op het interventieterrein het bepalen van de strategische plaats van het CP-Ops door de Dir-CP-Ops, in de onmiddellijke omgeving van het incident en indien mogelijk in samenspraak met de leden van de CP-Ops het bepalen van het RV, de P-in en P-Out voor de hulpdiensten, en de aanrijroute (Way-In) in overleg met de Dir-Med en Dir-Pol de Dir-CP-Ops regelt het gebruik van de gespreksgroepen het leveren van de OFF-AMB in samenspraak met een verantwoordelijke van het RK het vaststellen van de windrichting het adviseren aan het CC nopens het geven van het bevel tot schuilgaan of evacuatie het technisch beveiligen van goederen het dichten van bressen en versterken van dijken het opeisen van personen en hulpmiddelen
7.1.3
Middelen De brandweer beschikt voor het uitvoeren van haar taken over: eigen personeel en materieel personeel en materiaal van het getroffen object personeel en materieel van eigen gemeentediensten personeel en materiaal van andere brandweerdiensten personeel en materieel van de CB, het leger of andere openbare diensten op te vorderen private middelen externe specialisten (zoals Belintra), ........
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 28
7.2 Discipline 2 - Medische, sanitaire en psychosociale hulpverlening 7.2.1
Omschrijving Deze discipline wordt uitgevoerd door geneesheren, verpleegkundigen en ambulanciers die worden ondersteund door de ziekenhuizen, het psychosociaal hulpverleningsnetwerk PSH en de dienst DSI. De alarmering van de medische hulp gebeurt door het HC-100 op basis van het aantal slachtoffers en dit volgens het schema van het monodisciplinair provinciaal nood- en interventieplan discipline 2. De leiding van de medische hulpverlening komt toe aan de geneesheer van de eerste MUG ter plaatse die hiervoor de functie van Dir-Med opneemt en zich kenbaar maakt door het dragen van de overeenkomstige kazuifel. Deze taak kan overgedragen worden aan een andere geneesheer. De Dir-Med maakt deel uit van de CP-Ops. Hij kan de medische taken zelf uitvoeren of opdracht geven deze te laten uitvoeren door andere hulpverleners onder zijn toezicht. Om de medische taken naar behoren te kunnen uitvoeren moeten de hulpverleners van discipline 2 zich bij aankomst op het interventieterrein aanmelden aan de CP-Ops voor de Dir-Med of Adj Dir-Med, die hen een taak zal toebedelen. De Dir-Med en de optredende medische diensten blijven onderworpen aan het gezag van de federale gezondheidsinspecteur, die de discipline vertegenwoordigt op het vlak van de beleidscoördinatie. De federale gezondheidsinspecteur zal eveneens het gezag uitoefenen over de uitvoering van het psychosociale luik en kan zich daarin laten bijstaan door een psychosociaal manager.
7.2.2
Taken op het interventieterrein de medische hulpketen oprichten: de alarmering, de verkenning en evaluatie, de oprichting en organisatie van een voorwaartse medische post, het in vooralarm zetten van medische diensten, ... de slachtoffers opvangen, triëren en verzorgen ... de afvoer verzekeren naar de gepaste ziekenhuizen rekening houdende met beschikbare opvangcapaciteit en specialismen ... het overlijden vaststellen, en een provisorische mortuarium inrichten en beheren op de plaats van de noodsituatie de informatie en/of gegevens verzamelen en analyseren die nuttig zijn in verband met de volksgezondheid, de veiligheid, de veiligheid van de voedselketen en het leefmilieu het beheer van de ambulances ter plaatse het nauwgezette vergaren van informatie over de slachtoffers en het veilig beheren ervan het geven van informatie over slachtoffers en aan slachtoffers, aan hun familie en naasten, volgens de richtlijnen van de bevoegde overheid ingevolge beslissing van de bevoegde overheid, de oprichting van een oproepcentrum voor slachtoffers, hun familie en naasten de psychosociale hulpverlening aan de getroffenen, hun familie en/of naasten de opvang van niet-gewonden op het terrein de opvang in een opvangcentrum
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 29
Om deze taken uit te voeren wordt door de medische hulpverlening een structuur uitgebouwd ter hoogte van het interventieterrein zelf en in de betrokken ziekenhuizen. Het PSH zal overgaan tot het uitbouwen van een coördinatiecel, een onthaalcentrum-slachtoffers en een informatiecentrum.
7.2.3
De praktische uitvoering
7.2.3.1 Werking op het interventieterrein Evaluatie van het aantal en de aard van de slachtoffers en hiervan melding maken aan het HC100. Behandelen van de slachtoffers: Oprichten van een triagepunt: een MUG-geneesheer en verpleegkundige (TRI-Arts en TRI-Verpl) worden belast met de indeling van de slachtoffers in de volgende categorieën: U1, U2, U3 en overledenen. Ieder slachtoffer krijgt een triagekaart (TRI-Kaart) toegewezen. Uitvoeren van een pretriage: zo mogelijk wordt een pretriage uitgevoerd in het interventieterrein waarbij de slachtoffers gemerkt worden met stickers naargelang de ernst van hun verwondingen. Oprichten van een VMP: op een veilige plaats nabij het rampterrein wordt een voorlopige verzorgingszone ingericht. Hierbij kan gebruikt gemaakt worden van de SIT en de MSP. Oprichten van een voorlopig mortuarium. Regulatie van de slachtoffers: een MUG-geneesheer en verpleegkundige (REG-Arts en REG-Verpl) worden belast met het gecontroleerd overbrengen van de slachtoffers naar de aangepaste ziekenhuizen volgens een bestaand ziekenhuisverdeel-schema of naar het onthaalcentrum-slachtoffers in overleg met het PSH. De Dir-Med zetelt als hoofd van de discipline 2 in de CP-Ops.
7.2.3.2 Werking ter hoogte van de ziekenhuizen De betrokken ziekenhuizen worden door het HC-100 gealarmeerd. Zij dienen hun intern NIP te activeren om de volgens het ziekenhuisverdeelschema aangevoerde slachtoffers optimaal op te vangen en te verzorgen. De ziekenhuizen winnen informatie in nopens de binnengebrachte slachtoffers en bieden aan de politie, het PSH en aan DSI - Rode Kruis Vlaanderen de mogelijkheden (informatie en faciliteiten) om de slachtofferlijsten op te stellen. Het PSH biedt op zijn beurt bijstand aan de ziekenhuizen voor het verlenen van psychosociale opvang.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 30
7.2.3.3 Werking Psychosociaal Hulpverleningsnetwerk - PSH Het PSH is een los samenwerkingsverband van diensten uit de politionele, de private en de openbare hulpverleningssector. Deze diensten zetten een aantal psychosociale hulpverleners en logistiek personeel in voor de eerste psychosociale opvang van de slachtoffers en voor het verzamelen, verwerken en geven van informatie omtrent de slachtoffers of hun verwanten en kennissen. Het PSH staat ter beschikking van de Dir-Med of de Adj-Dir-Med of de Federale Gezondheidsinspecteur (FGI) of de Psychosociaal Manager (PSM). Indien het provinciale nood- en interventieplan wordt afgekondigd, worden de PSH-acties gecoördineerd door de dienst Dringende Sociale Interventie van Rode Kruis Vlaanderen (DSI). Volgens noodzaak worden volgende acties ondernomen, met name: De coördinatie De Verantwoordelijke Psychosociale Hulpverlening (V-PSH) staat in voor de algemene coördinatie van het PSH, maakt zich als dusdanig kenbaar aan het CC of de CP-Ops en staat in voor de informatieverstrekking aan het CC. De verbindingsverantwoordelijke - PSH fungeert in direct en permanent overleg met de V-PSH als contactpersoon tussen het PSH en andere actoren binnen de nood- en interventieplanning. Hij begeeft zich naar de CP-Ops. Het inrichten van een onthaalcentrum-slachtoffers (OC) Het onthaalcentrum wordt ingericht voor de niet-gekwetste slachtoffers, de licht-gekwetsten met minimale ambulante medische verzorging en slachtoffers met psychosociale noden die het ziekenhuis mogen verlaten. Naargelang de omstandigheden wordt dit centrum nabij het interventieterrein of verderaf ingericht. Indien nodig worden de slachtoffers verdeeld over meerdere onthaalcentra. De taken van de medewerkers-PSH in het OC zijn: eerste psychosociale opvang bieden en tegemoet komen aan primaire noden, het inwinnen van informatie over de slachtoffers, het verwerken en doorgeven van die informatie aan het informatiecentrum, het geven van informatie aan slachtoffers. Indien de noodzaak tot herberging (onderdak met slaapgelegenheid) zich stelt wordt overgegaan tot de inrichting van een herbergingscentrum. Het inrichten van een informatiecentrum. Het informatiecentrum binnen het PSH staat in voor de centralisatie, het verwerken en het opnieuw verstrekken aan de belanghebbenden van niet-gevoelige informatie over individuele slachtoffers en vermisten. In het informatiecentrum worden vier deelwerkingen georganiseerd: Koeriers-ziekenhuizen Medewerkers-PSH worden gestuurd naar de ziekenhuizen om informatie te verzamelen over de opgenomen slachtoffers en bijstand te verlenen aan de sociale diensten van de ziekenhuizen bij de psychosociale opvang van familie en kennissen van slachtoffers die zich daar aanbieden.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 31
Opvang verwanten (OV) Dit is een lokaal ingericht voor verwanten en kennissen die zich in persoon aanbieden met vragen naar mogelijke slachtoffers. De opdracht van de medewerkers-PSH bestaat in: het bieden van eerste psychosociale opvang, het verzamelen, doorsturen en verstrekken van informatie. Telefooninformatiecentrum (TIC) met het infonummer-verwanten Via een in de media verspreid infonummer-verwanten kan niet-gevoelige informatie over individuele slachtoffers en vermisten opgevraagd worden (zie actiekaarten). De opdracht van de medewerkers-PSH bestaat in het bieden van eerste psychosociale opvang (telefonisch), het verzamelen en verstrekken van informatie. Centraal Informatiepunt (CIP) Alle informatie ingewonnen in de andere deelwerkingen van PSH wordt hier gebundeld, verwerkt en opnieuw verspreid naar de andere deelwerkingen en de ziekenhuizen. Deze informatie wordt steeds gedeeld met DSI en het Disaster Victim Identification Team van de Federale Politie (DVI). Psychologische nazorg: Voor de psychologische nazorg doet het PSH lokaal beroep op C.A.W. Stimulans, Afdeling Slachtofferhulp, Groeningestraat 28, 8500 Kortrijk.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 32
7.3 Discipline 3 - Politionele hulpverlening 7.3.1
Omschrijving Deze discipline wordt uitgevoerd door de Lokale politie en indien nodig de Federale politie, conform de wet op de geïntegreerde politie. De leiding berust bij de Dir-Pol, de korpschef en directeur coördinatie.
7.3.2
Taken Eerste en dringende verrichtingen zich onmiddellijk ter plaatse begeven hulp en bijstand bieden aan in gevaar verkerende personen initiële informatie geven naar de andere hulpdiensten rechtstreeks deelnemen aan inwerkingstelling van alarmprocedures inplaatsstelling van de uitsluitingsperimeter op aanduiding van de brandweer zorgen voor de noodzakelijke verkeersregeling en -omleiding in de omgeving Organisatie van het interventieterrein afbakening van de isolatieperimeter en desgevallend de ontradingsperimeter volgens aanwijzingen van de CP-Ops organiseren van de toegangscontrole op de perimeters van het interventieterrein bepalen van de P-in en P-out op de verschillende perimeters Ordehandhaving en verkeer beschermen van personen en goederen verzekeren van de openbare orde in bijzonder bij grote volkstoelopen buiten het interventieterrein organisatie van de evacuaties beveiliging van geëvacueerde of geteisterde zones bijstand verlenen bij de informatieverstrekking aan de bevolking bijstand verlenen bij de opeisingen bijstand verlenen aan diverse entiteiten (opvangcentra, ziekenhuizen, mortuarium, ...) toegangscontrole van de P-in en P-out op de perimeters organisatie van de verkeersregeling binnen en buiten het interventieterrein in het bijzonder het vrijhouden van de wegen voorbehouden voor hulpdiensten Bijstand aan andere disciplines inrichten en organisatie van de CP-Ops en CC uitvoeren van verkeersescortes en begeleidingen logistieke ondersteuning aan het PSH - DSI op vraag van andere disciplines bijstand verlenen voor de organisatie van de entiteiten eventueel verzekeren van luchtsteun Taken van gerechtelijke politie De taken van gerechtelijke politie worden in principe uitgevoerd door de lokale politie. Indien nodig kan via de Dir-Pol beroep gedaan worden op de federale politie, gerechtelijke dienst van het arrondissement. verwittigen van de gerechtelijke instanties de identificatie van de slachtoffers en overledenen door DVI
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 33
7.4 Discipline 4 - Logistiek 7.4.1
Omschrijving Deze discipline bestaat uit elke vorm van logistieke ondersteuning aan de andere disciplines. Deze kan geleverd worden door gemeentebesturen, Civiele Bescherming, het leger of andere openbare diensten enerzijds, door private organisaties anderzijds. De discipline logistiek staat onder de leiding van de Dir-Log. Dit is de aanwezige met de hoogste graad van de operationele eenheid van de Civiele bescherming, maar de CP-Ops kan rekening houdend met de aard van de operationele inzet, een andere Dir-Log aanduiden.
7.4.2
Taken en middelen De logistieke ondersteuning kan onder meer bestaan uit volgende taken of middelen: leveren van personeel, materieel en goederen als versterking van de andere disciplines uitvoeren van stutwerken uitvoeren van opruimings- en sloopwerkzaamheden uitvoeren van werken van burgerlijke bouwkunde werken aan of beveiligen van nutsvoorzieningen (water, gas, elektriciteit, riolering, ) transport van personen, dieren en goederen opsporen en bestrijden van gevaarlijke of radioactieve stoffen uitvoeren van ontsmettingswerkzaamheden voorzien van sanitaire middelen bevoorrading van hulpdiensten en bevolking met drinkwater en levensmiddelen materiële inrichting van onthaalcentra en herbergingscentra materiële inrichting van een tijdelijk mortuarium .............. Niet-limitatieve lijsten van diensten en organisaties die kunnen instaan voor deze taken en middelen zijn opgenomen in Deel II - Bijlagen.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 34
7.5 Discipline 5 - Informatieverspreiding 7.5.1
Omschrijving Deze discipline wordt uitgevoerd door het CC en staat onder de leiding van de burgemeester of zijn vervanger. Het CC en de burgemeester kunnen zich hiervoor laten ondersteunen door het secretariaat van het CC (cfr. punt 4.1.3) en het hoofd van het team communicatie van de stad. Deze discipline bestaat uit het uitwisselen van informatie met volgende doelgroepen: de slachtoffers en verwanten de getroffen bevolking de overheden het publiek en de media De informatieuitwisseling kan, afhankelijk van de doelgroep, in de tijd gespreid zijn over drie periodes: vòòr, tijdens en na de noodsituatie.
7.5.2
Taken en middelen
7.5.2.1 Informatieverspreiding naar de slachtoffers en verwanten Individuele informatieaanvragen door familieleden of verwanten van slachtoffers worden gesteld aan het informatiecentrum van het PSH - DSI. Daartoe wordt een speciaal infonummer-verwanten openbaar gemaakt. Het informatiecentrum verstrekt enkel gegevens inzake de locatie van een slachtoffer nadat deze informatie correct werd bevonden door het PSH - DSI en de betrokken verzorgingsinstelling. Medische informatie zal enkel verstrekt worden aan de familieleden via de behandelende geneesheren. In geval door de hulpverleners geen correcte informatie kan meegedeeld worden, zullen de verwanten doorverwezen worden naar het onthaal informanten van het informatiecentrum van het PSH - DSI. Het informatiecentrum van PSH - DSI zal actief de familieleden van de geïdentificeerde slachtoffers opzoeken wanneer deze zich niet spontaan melden. Bij identificatieproblemen van slachtoffers wordt het DVI van de federale politie ingeschakeld.
7.5.2.2 Informatieverspreiding naar de getroffen bevolking In navolging van de taken van de beleidsgroep (zie punt 4.1.4) kan de voorzitter van het CC beslissen om over te gaan tot een schuilmaatregel of een tijdelijke evacuatie. De getroffen bevolking wordt van deze maatregelen op de hoogte gebracht door: het inzetten van wagens van de lokale politie met geluidsversterking (public address) berichten verspreid via radio en televisie.
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 35
De burgemeester geeft indien nodig aan de gemeentediensten de opdracht de gegevens die noodzakelijk zijn om de gebeurtenis te laten erkennen als ramp, te verzamelen. De getroffen bevolking kan informatie krijgen vragen via een speciaal algemeen infonummer dat daartoe openbaar gemaakt wordt.
7.5.2.3 Informatieverspreiding naar de overheden Het CC neemt de nodige maatregelen om alle noodzakelijke informatie nopens het rampgebeuren aan de andere overheden en diensten te verschaffen.
7.5.2.4 Informatieverspreiding naar het publiek en de media Algemene informatievragen door het publiek kunnen beantwoord worden via een speciaal algemeen infonummer dat daartoe openbaar gemaakt wordt. Voor de communicatie met de media tijdens en na de noodsituatie kan de burgemeester beslissen een perscentrum in te richten. In de aanvangsfase gebeurt dit in de lokalen van de lokale politie. Indien nodig kan het perscentrum verlegd worden naar het stadhuis of een andere nader te bepalen plaats. Bij de oprichting van een perscentrum wordt het team communicatie van de stad verwittigd ter ondersteuning van de verdere uitbouw. Indien de informatieverspreiding nodig blijft over langere termijn zal deze taak waargenomen worden door het team communicatie van de stad. De toegang tot het interventieterrein voor de media gebeurt volgens de modaliteiten bepaald in het schematisch overzicht van organisatie van het interventieterrein (punt 6.5).
ANIP 2008
Versie juli 2008
pagina 36