VERKIEZINGSPROGRAMMA 2014 - 2018 CDA LOPPERSUM MIDDEN TUSSEN DE MENSEN, DE MENSEN CENTRAAL
Tussen de mensen, de mensen centraal
INHOUDSOPGAVE Inleiding Uitgangspunt Actueel De crisis De krimp Aardbevingen Herindeling 1) Van vrijblijvend naar betrokken 1.1 Een ondersteunende overheid 1.2 Leve de lokale cultuur 1.3 Over de grenzen van kennis heen 1.4 Dienstverlenend werken 1.5 Bestuurlijke schaal en betrokken burgers 1.6 Herindeling 1.7 Over de grenzen 2) Van grenzen naar ruimte 2.1 Ruimte aan lokale bedrijven 2.2 Ruimte geven aan professionals 2.3 Zuinig zijn op onze ruimte 2.4 Veiligheid op het platteland 3) Van nazorg naar voorzorg 3.1 Zorg efficiënt en dichtbij 3.2 Goed begin is het halve werk 3.3 Ondersteuning voor ouderen 3.4 Onveiligheid voorkomen en bestrijden 4) Van polarisatie naar participatie 4.1 Maatschappelijke ondersteuning 4.2 Welzijn van mensen 4.3 Werkgelegenheid 4.4 Goed onderwijs 5) Van verbruiken naar waarderen 5.1 Gezonde lokale economie 5.2 Gezonde agrarische sector 5.3 Nieuwe groene energie 5.4 Financieel
Inleiding Uitgangspunt Onze inspiratie voor het verkiezingsprogramma 2014 – 2018 voor de gemeenteraadsverkiezingen maart 2014, komt voort uit de uitgangspunten van het CDA die gebaseerd zijn op De Bijbel. We hebben geprobeerd dit uitgangspunt handen en voeten te geven in het voorliggende programma. Actueel In de regio waar onze gemeente deel van uit maakt zijn een aantal zaken actueel. Deze onderwerpen hebben nog nooit zo prominent op onze maatschappelijke agenda gestaan als nu het geval is. Ze staan begrijpelijkerwijs niet of minder prominent genoemd in de landelijke handreiking. Daarom benoemen we deze apart. Iedereen kan begrijpen dat de plannen / meningen over de andere onderwerpen door ons geschreven zijn in het licht van deze actuele onderwerpen. De crisis In de wereld, in Europa, in Nederland en zeker ook in onze gemeente zal de crisis merkbaar zijn. Als CDA Loppersum hebben we niet de oplossing maar willen we wel rekening houden met de gevolgen die de crisis voor onze burgers veroorzaakt. Door bezuinigingen bij de rijksoverheid zal de bijdrage aan onze gemeente vanuit Den Haag kleiner zijn terwijl de taken die de gemeente krijgt toegeschoven meer en groter zullen worden. In de afgelopen jaren had onze gemeente een artikel-12 status. Veel zaken zijn wegbezuinigd of anders aangepakt waardoor ze in stand zijn gehouden. Het CDA was in die jaren aanwezig in het College. Naast investeringsjaren waren het ook leerzame jaren. Wij denken dat met het CDA in het nieuwe College opnieuw het hoofd geboden kan worden aan financiële tegenvallers. De krimp In Zeeland, in Limburg en zeker in ons gebied zien we de bevolking vergrijzen. Ons gebied is niet aantrekkelijk genoeg voor jonge gezinnen, terwijl die het hardst nodig zijn. Twee zaken zijn belangrijk. De eerste is dat we inspelen op de krimp en ons zoveel mogelijk voorbereiden, waarbij we het belang van de gemeenschap soms wat hoger stellen dan ons eigen (partij) belang. Ten tweede moeten we onze gemeentelijke krimp tegengaan. Onze gemeente kent een aantal kernen. Voor de mensen die werken in Appingedam/Delfzijl, Eemshaven of Groningen zou het ideaal wonen in onze “Groene Gemeente” moeten zijn. Door in te spelen op de woningvraag voor starters met starterssubsidies en met daadwerkelijk betaalbare woningen zouden we in staat moeten zijn onze scholen, openbaar vervoerverbindingen, voorzieningen, middenstand en verenigingen te behouden. Aardbevingen Bij Roermond, bij Roswinkel en met het epicentrum in Huizinge bij Loppersum. Onze Burgemeester zet zich volop in voor maximale schadevergoeding door de N.A.M. De N.A.M. heeft toegezegd alle schade te zullen vergoeden en talloze zaken zijn momenteel in behandeling. Naast directe schade is er ook indirecte schade zoals de te verwachten waardevermindering van onze gebouwen. Voor hen die weg willen is het lastig om een koper te vinden die zich in dit gebied wil vestigen. Veel woningwaardes komen onder de hypotheekschuld. Het CDA in de gemeente Loppersum heeft niet een-twee-drie de oplossing. Wel zullen we met alle partners samen maximaal strijden om alle schade vergoed te krijgen nu en in de toekomst.
Herindeling Opnieuw wordt een herindeling aan ons opgelegd. In het eerste rapport komt onze gemeente bij Appingedam/Delfzijl een aantal andere kleinere plaatsen en de Eemshaven. Het CDA Loppersum ziet dat zelfstandig blijven geen optie is. Langere tijd wordt al gesproken met de CDA afdelingsbesturen van Delfzijl, Appingedam en Eemsmond. We hebben allen de wens uitgesproken in een herindeling met elkaar samen te willen, eventueel met een aantal plaatsen erbij. DEAL +
Mensen maken hun leefomgeving 1) Van vrijblijvend naar betrokken: In plaats van een overheid die initiatief neemt, zou de lokale overheid goede initiatieven van burgers, burgergroepen, ondernemers enz. vaker meer en beter kunnen ondersteunen. 1.1 Een ondersteunende overheid Onderhoud openbare ruimte. De overheid trekt zich, mede door opgelegde bezuinigingen, steeds vaker terug. Door de spreiding van onze vele kernen en dorpen is efficiënt werken vaak niet mogelijk. Het onderhoud zou volgens het CDA uitbesteed kunnen worden aan: bedrijven, burgers/burgergroepen en buurtverenigingen waarbij, net als nu, gebruik gemaakt kan worden van de sociale werkplaatsen binnen onze gemeente. Inwoners stellen prioriteit rond veiligheid. Instanties willen knelpunten oplossen als ze maar weten waar wat te doen is. Het CDA roept alle mensen op hun verantwoordelijkheid te nemen en onveilige situaties te signaleren en te melden. Investeren in dorpen, buurten, enz. Het CDA accepteert de herindeling. De gemeente wordt daardoor groter. Het (onder)steunen van initiatieven van de afzonderlijke (dorps)verenigingen voor bijvoorbeeld: speeltuinen, culturele- en andere samenbindende activiteiten krijgt daarmee een steeds belangrijker plaats in de gemeente. 1.2 Leve de lokale cultuur Jong geleerd. Het CDA vindt dat de gemeente het kunst- en cultuuronderwijs door bijvoorbeeld het “IVAK” moet blijven ondersteunen. Monumentaal erfgoed Het CDA vindt dat de gemeente bestemmingswijzigingen toe zou moeten staan om daarmee het monumentaal erfgoed met een andere functie voor de toekomstige generaties in stand te kunnen houden. 1.3 Over de grenzen van kennis heen Participatie Naar de mening van het CDA moet de gemeente stimuleren dat groepen mensen met verschillende culturen, achtergronden en opleidingen gezamenlijk kunnen deelnemen aan sportieve- en verenigingsactiviteiten. 1.4 Dienstverlenend werken Informatievoorziening en bereikbaarheid Digitalisering, websites en sociale media hebben thuis en bij de gemeente hun intrede gedaan. Ze horen bij de huidige maatschappij. Het CDA vindt dat de gemeente zich maximaal moet blijven inspannen om alle burgers betrokken te houden bij het wel en wee van de gemeente. 1.5 Bestuurlijke schaal en betrokken burgers Platte organisatiestructuur en korte lijnen Binnen de toekomstige herindeling en de daarbij horende grootschaligheid wil het CDA de huidige platte organisatiestructuur en bijbehorende korte lijnen, zoals nu in de huidige Gemeente Loppersum, in stand houden. Het CDA is dus voor een bestuur dat korte lijnen heeft met haar inwoners, vrijwilligers, bedrijven en organisaties. Bij samenwerking met andere gemeenten is dit van groot belang. 1.6 Herindeling DEAL + Door de CDA-afdelingsbesturen is over en weer een voorkeur uitgesproken voor een samengaan met de gemeenten Delfzijl, Eemsmond en Appingedam. Bij een herindeling zou dit minimaal bereikt moeten worden omdat de economische en culturele waarden van de dorpen in onze gemeente het meest met de dorpen in deze gemeenten verwant zijn.
1.7 Over de grenzen Contacten met gelijknamige dorpen in andere regio’s en/of landen, zijn initiatieven van burgergroepen die volgens het CDA Loppersum door de gemeente van harte ondersteund en gestimuleerd moeten worden.
Minder regels en meer mogelijkheden 2) Van grenzen naar ruimte: De rijksoverheid streeft naar minder regels. Het CDA vindt dat de gemeente hierbij niet kan achterblijven. Als burgers meer verantwoordelijkheid nemen dan moet het mogelijk zijn dat de gemeente het aantal regels vermindert en handhaving toetst aan de praktijk. 2.1 Ruimte aan lokale bedrijven De gemeente kan de bakker, de vereniging, de sportclub en allerlei andere voorzieningen niet in stand houden. Het CDA stelt voor lokale bedrijfsactiviteiten en initiatieven te stimuleren door specifieke regelgeving te vervangen door algemene regels. 2.2 Ruimte geven aan professionals Het CDA wil passende ruimte houden voor bestaande en startende burger- en ondernemersactiviteiten. Niet direct klaarstaan met subsidie maar waar mogelijk door ruimte te bieden binnen de regelgeving. 2.3 Zuinig zijn op onze ruimte De bestaande starterssubsidie voor koopwoningen in onze gemeente is een succes. Het CDA wil deze handhaven en indien nodig uitbreiden en daarmee het behoud/uitbreiding van ons inwonertal te stimuleren. Uitbreiding en/of herstructurering van bestaande bedrijventerreinen geniet voorkeur boven het aanleggen van nieuwe terreinen om versnippering te voorkomen. Leefbaarheid heeft prioriteit. Het CDA vindt dat de gemeente alle dorpen maximaal moet faciliteren om daarmee ook in de kleinere dorpen de leefbaarheid te behouden. 2.4 Veiligheid op het platteland Er zijn al veel inspanningen gedaan om het platteland veiliger te maken. De graskeien, betonstroken en 30-kilometerzones werpen hun vruchten af. Het CDA wil dit ingezette beleid voortzetten en waar mogelijk uitbreiden. 3)
Voorkomen is beter Van nazorg naar voorzorg: De tijd dat we op 65 jarige leeftijd in een bejaardencentrum belandden is “gelukkig” voorbij. Het CDA ondersteunt dat en wil dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig, eventueel met hulp van anderen, moeten kunnen blijven wonen. 3.1 Zorg efficiënt én dichtbij In de zorg is voorkomen bij uitstek beter dan genezen. Het CDA vraagt in de eerste plaats van de mensen zelf een zo gezond mogelijke levensstijl: gezond eten, drinken, bewegen, sociale contacten en een grote mate van zelfstandigheid. 3.2 Goed begin is het halve werk Vanaf 2015 wordt Jeugdzorg een taak van de gemeente. Het CDA ziet genoeg kansen om de jeugdzorg eenvoudiger en effectiever te maken. Het accent moet komen te liggen op het voorkomen van problemen dan wel het vroegtijdig signaleren ervan. Omdat de gemeente de gezinnen die ondersteuning krijgen kent, kan de gemeente de zorg door de verschillende instellingen beter op elkaar afstemmen. Niet de discussie over de structuur van de zorg moet voorop staan maar de zorg moet als doel centraal staan. Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt en stimuleert ook de contacten tussen ouderparen die elkaar behulpzaam kunnen zijn. Jongeren “moeten” sporten. Sporten is gezond, het gaat overgewicht tegen, het bevordert teamgeest en jongeren leren zich inzetten voor elkaar. Het CDA wil samen met de sportverenigingen naar mogelijkheden kijken zoals betaalbare jeugdlidmaatschappen om jongeren actief te krijgen en te houden.
3.3 Ondersteuning voor ouderen Het CDA wil activiteiten naar voorbeeld van het huidige “steunstee” stimuleren en uitbreiden. Ouderen blijven daarmee betrokken bij het wel en wee van de eigen omgeving. Het bevorderen van het “noaberschap” voorkomt dreigende vereenzaming. Het CDA is voorstander van de aanpak, waarbij samen met de WMO-medewerker gekeken wordt hoe iemand met een beperking door eigen inzet of inzet van het eigen sociale netwerk optimaal kan functioneren. Feitelijk is het CDA voorstander van het huidige op de praktijk gerichte beleid waarbij de “keukentafel gesprekken” van essentieel belang zijn.
3.4 Onveiligheid voorkomen en bestrijden De veiligheid van onze samenleving hangt samen met de sociale verantwoordelijkheid die mensen in en voor hun eigen omgeving willen nemen. Deze verantwoordelijkheid geeft een veiligheid die verder gaat en duurzamer is dan de lokale politie kan bieden. Bijzondere aandacht vraagt het CDA voor een rampenbestrijdingsplan. Vooral waar het gaat om gevolgen van de aardbevingen. Tot nu toe ligt het epicentrum vaak binnen onze gemeentegrenzen. Een deugdelijk rampenplan gericht op calamiteiten als gevolg van aardbevingen is wel het minste wat de burger van de overheid mag verwachten. 4) Van Polarisatie naar Participatie: Iedereen doet mee Iedereen heeft talenten. Het CDA streeft naar een samenleving waarin iedereen ertoe doet en zijn of haar steentje bijdraagt. Naast de noodzakelijke solidariteit spreken we de mensen ook aan op hun persoonlijke verantwoordelijkheden. Rechten en plichten gaan altijd samen. 4.1 Maatschappelijke ondersteuning Niet waar iemand recht op heeft moet leidend zijn, maar leidend moet zijn datgene waar iemand mee geholpen is. Met deze opstelling kunnen kosten bespaard worden en komt die zorg daar waar het nodig is. Het aanbod wordt daarmee voor iedereen bereikbaar. 4.2 Welzijn van mensen Het CDA wil die initiatieven ondersteunen die een zorgzame samenleving dichterbij brengt. Het welzijnswerk in de gemeente heeft hierin een stimulerende functie. Mensen met een beperking vormen geen groep apart. Het CDA ondersteunt die activiteiten waarbij mensen met een beperking opgenomen worden in de reguliere samenleving. 4.3 Werkgelegenheid In onze maatschappij is het hebben van werk essentieel om erbij te horen. Het CDA vindt: “of je bent aan het werk, of je levert een bijdrage aan de maatschappij door vrijwilligerswerk of dagbesteding bijvoorbeeld scholing”. Meer mensen zullen op een effectieve manier vanuit de bijstand naar nieuw werk begeleid moeten worden. 4.4 Goed onderwijs Voor een goede sociale integratie is onderwijs onontbeerlijk. Onderwijs vergroot de kansen van kinderen, jongeren en ook van ouderen. De gemeente heeft niet veel te zeggen over ons onderwijs. Veel wordt vanuit Den Haag geregeld en de scholen hebben veel positieve vrijheid om te bepalen wat goed onderwijs is. Het CDA hecht waarde aan de scholen bij het signaleren en het gezamenlijk oplossen van problemen, zoals sociale uitsluiting van kinderen. Extra aandacht is nodig voor het verbeteren van leerprestaties. Door onder andere de krimp in onze regio loopt het aantal basisschool leerlingen terug, hierdoor dreigen scholen uit het dorpsbeeld te verdwijnen. Om scholen te behouden in onze gemeente is samenwerking noodzakelijk. Gesprekken over de keuze van de identiteit blijven gaande.
Niet alles is in geld uit te drukken 5) Van verbruiken naar waarderen De huidige maatschappij wil alles op waarde schatten. Dat geldt ook voor zaken die minder of geheel niet in geld zijn uit te drukken. De leefbaarheid in de kernen van onze groene gemeente is onbetaalbaar. Ons landschap, onze detailhandel, onze boerenbedrijven en onze burgers, iedereen en alles wat verbonden is draagt zijn/haar steentje bij om de leefbaarheid te bewaren door goed rentmeesterschap. Hierbinnen past ook de economische potentie. Zaken uit de natuur kunnen door en voor innovatie en nieuwe energie ingezet worden. De lokale economie is een wezenlijk onderdeel van onze leefbaarheid en moet daarom draaiende gehouden worden. Economische ontwikkeling en duurzaamheid moeten hand in hand gaan voor de instandhouding ervan en voor de noodzakelijke werkgelegenheid. 5.1 Gezonde lokale economie De individuele ondernemer blijft verantwoordelijk voor zijn of haar eigen keuzes. Het CDA wil dat de gemeente randvoorwaarden creëert voor de noodzakelijke groei van de lokale economie door de bedrijven te ondersteunen. Door een goede digitale bereikbaarheid voor alle bedrijven (inclusief agrarische) te realiseren geeft de gemeente blijk van zowel haar taak als van een duidelijke toekomstvisie. 5.2 Gezonde agrarische sector Loppersum profileert zich terecht als groene gemeente. De leefbaarheid op het platteland staat of valt nog steeds mede door een gezonde agrarische sector. Het CDA wil nog altijd die partij zijn die zich inzet voor een vitaal buitengebied. Uiteraard heeft het CDA oog voor modern agrarisch ondernemerschap met een goede balans tussen natuur, boerenbedrijf en recreatie. Het buitengebied moet plaats bieden aan boeren, inwoners en toeristen. 5.3 Nieuwe groene energie In de zoektocht naar nieuwe energiebronnen wil het CDA ruimte geven aan burgers om zelf energie op te wekken. Drempels voor initiatieven van buurten, verenigingen, bedrijven en coöperaties moeten weggenomen worden. Samen met de gemeente kunnen afspraken gemaakt worden over de invulling ervan. 5.4 Financieel Voor niets gaat de zon op. Uitgangspunt van het CDA voor een gezond financieel beleid is: Zorgvuldigheid Spaarzaamheid Transparantie Gematigde lokale lasten Door samen meer verantwoordelijkheid te willen nemen en er naar te handelen, kunnen we met elkaar diverse kostenposten drukken. Zonder dat de gemeenschap daaronder zal lijden.