Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie De digitale full color versie van onze tijdschriften kunt u downloaden op onze internetsites: http://maximafilie.zipzap.to http://kinderpostzegels.zipzap.to
In dit Bulletin:
Uitnodinging/Agenda Hoogvliegers Juwelen Zoveel mensen, zoveel smaken Najaarsveiling 2003 Maximafilie Een goede zaak Grote postzegelroof Anne Maria van Schurman Notulen voorjarsvergadering Düsseldorf Inzichtelijk leesplezier Zomerzegels 2003 Nieuwe richtlijnen maximafilie Voor de kas Te gast op het paardenfeest Resultaten zomeveiling 2003 Even voorstellen, Wil Verbeek Jeanne dArc Maximale promotie Probleemloos genieten 14e dag der Maximafilie Route beschrijving PostzegelNieuws Voor u geknipt
Secretariaat: Oranjepoldererf 6 2807 NE GOUDA 75e Editie September 2003 ISSN 1380-0000
Uitnodiging 1 2 2 3 4/5 6 6 6 7 8 8 9/16 17/18 18 19 19 20 21 21/24 25 26/27 28/30 30 31 32
Van harte nodigen wij u uit voor onze algemene ledenvergadering op: zondag 12 oktober 2003 om 10.45 uur in het Cultureel Centrum Oog in Al aan de Händelstraat 3 te Utrecht De routebeschrijving vindt u op de voorlaatste pagina van dit bulletin.
Agenda 1.
Opening.
2.
Ingekomen berichten en mededelingen.
3.
Notulen algemene ledenvergadering 29-06-03.
4.
Terugblik op Mamer.
5.
Werkgroep Handboek.
6.
Bestuursmutaties: de heer W. Verbeek wordt voorgedragen voor de functie van secretaris; de heer Hofmeester treedt af na vrijwel negen jaar als secretaris.
7.
Rondvraag.
8.
Veiling.
9.
Sluiting.
Hoogvliegers
In het maandblad Filatelie voert Edward Froon in zijn kroniek Maximafilie naast Nederlandse maximumkaarten ook buitenlandse kaarten ten tonele. Maximafilie is een echte internationale hobby. Dat gegeven begint zo langzamerhand wel door te dringen tot postzegelminnend Nederland.Een prachtig Tsjechisch exemplaar staat b.v. onder het hoofdstuk juwelen afgebeeld. Uit Zweden kwamen wat kaarten overgevlogen die in ons ruimtetijdperk zie toepasselijk stempel- ook aandacht vroegen voor hele oude tot meer recente vliegtuigtypen. Het watervliegtuig Friedrichshafen FF49 uit 1920 en de Saab 29 van 1962 komen voorbij. Overigens, dat laatste vliegtuig heeft als bijnaam de ton. Daar kunnen we inkomen. Het is duidelijk, maximafilie brengt u zelfs in hogere sferen.
Juwelen
Verzamelaars van maximumkaarten staan bekend als serieuze maar ook nieuwsgierige mensen die halsreikend uitkijken naar hetgeen b.v. de Nieuwtjesdienst heeft kunnen bereiken met wat soms betiteld wordt als onmogelijke onderwerpen van postzegels. Van deze plaats willen we, Ronald van der Leeden (en zijn steunpilaren) lof toezwaaien voor de inspanningen en de schitterende resultaten die hij bereikt -het hele jaar door- om onze hobby zon prachtig aanzien te geven. Er zitten vele juwelen bij! De levensechte juwelen vonden wij terug in de vorm van robijnen en amethisten die Alfons Mucha in het jaar 1900 schilderde. De sieraden zijn bloemrijk verwerkt zoals een Tsjechische maximumkaart uit 1969 ons laat zien. Op de postzegel komt het vrouwelijk schoon wat gecamoufleerd over. De maximumkaart pakt wat dat betreft royaler uit!
2
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
"Zoveel mensen, zoveel smaken" Rond koffie valt veel te verhalen
"Op de koffie komen" is een uitdrukking met een vervelende nasmaak. Je kunt ook "om de koffie komen", zeggen ze in Zeeland. De echte Rotterdammer "doet een bakkie". Gezien onze plezierige contacten met Douwe Egberts waren Henk Salet en ondergetekende op de dag van uitgifte van het D.E velletje uitgenodigd om een feestelijk kopje koffie alle eer aan te doen in de ontvangstzaal van het bedrijf. In samenspraak met TPG Post was een bijzondere melange samengesteld die de smaakpapillen in verrukking bracht. Het blijkt dat vele mengsels er voor zorgen dat diverse "gemiddelden" in koffiesmaken gecomponeerd worden. Iedere tong heeft zijn eigen perceptie en waardering. Koffie van één soort komt nooit in de handel. Het is altijd een mix. Een groep uit het gezelschap kreeg de eer om op de proef-toer te mogen gaan. Uitgedost met een laboratoriumjas werd ons clubje terstond op een hoger niveau gebracht. Kleine kopjes met verschillende smaken werden aangereikt. Opdracht: verplicht naar binnen SLURPEN! Het enthousiasme waarmee dat gepaard ging deed vermoeden dat er bij menigeen thuis al eens eerder driftig geoefend was. Aan het eind van het proeffestijn bleek grote onenigheid te zijn ontstaan over welke koffie als beste uit de bus kwam. En dat is meteen het grote geheim van D.E. Produceer koffies die prima aanslaan bij de smaak van de gemiddelde koffiedrinker. Vergeet ook niet de grote rol van ons neusorgaan. De geur van versgezette koffie is voor velen een dagelijks feest. Inmiddels werden wij al tot koffie-experts verheven. Zo mochten we onze eigen koffie in percentages uit vier soorten samenstellen. Het mengsel groene bonen verdween in een koffiebrander; eerst werd nog het vocht uit de bonen verdreven, waarna het eigenlijke brandproces een aanvang nam. Met lange lepels werden monsters genomen. De geur van de lepel bepaalde hoe het product er voor stond. Plots gaan de bonen ook nog zingen. Rond de zes minuten moet de brandceremonie duren, maar de laatste seconden zijn spannend. Ze zijn bepalend voor een al of niet te donkere boon. En dat vindt zijn weerslag in de kleur en de geur van het eindproduct. Na afkoeling van de bonen is het "blazen geblazen". De tijdens het branden vrijgekomen vliesjes moesten verwijderd worden, voor dat het maalproces van de inmiddels glanzend bruin geworden bonen plaatsvindt. Ieder mocht zijn met zorg samengestelde versie thuis ten tonele voeren. Een peiling achteraf leerde dat eerlijke partners de koffie met hoogstens een zes waardeerden. Ze wisten niet hoe snel zij de echte D.E-versie moesten voorschotelen! En zo hoort het ook. De echte postzegelverzamelaar snuffelt veel aan de zegel maar voelt zich pas in zijn nopjes met een echt bakkie D.E.-leut! <Wim Roffelsen> Afbeelding links: maximumkaart van een ander kopje koffie. Afbeelding linksonder: D.E.-maximumkaart. Afbeelding onder het nieuwe promotie-materiaal van onze vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie.
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
3
N° 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 4
Najaarsveiling 2003
Omschrijving M.K. Suriname Kind 72 568/572 11 blanco kaarten scheepvaart, Art Unlimited Blanco kaart Koninklijke familie 50er jaren Adreswijziging Tweede kamer met verhuisz., handtek. Deetman Kaart v.d.Floriade met 1003/1006 1e dag st. handtekening ontwerper FDC 184 FDC 204 FDC 210 FDC 216 FDC 237 FDC 266 FDC 204 FDC Themaphilex, jaar 1987 FDC 191 FDC 186 FDC 185 FDC 188 Idem FDC 215 serie 1391/04 FDC 180 FDC 82 met uitgegomd adres FDC 215 (postz.boekje 30) FDC 215 (1301/04) FDC 215 (1301/04) FDC Dag v.d.Postzegel 1985 no.18 FDC Dag v.d.Postzegel 1981 no.14 FDC Dag v.d.Postzegel 1979 no.12 Uitnodiging introd. Zomerz. 1984 Uitnodiging 25 jr. St. Filatelie Geschenk 100 jaar pakketpost Uitn.Fonds Zomerz, 1993 Kinderbedankk. 1987 B Geschenk PTT bij Themaphilex (1381/83) Bedankje Zomerz. P.B. 1990 Geschenk 100 jr. telefonie Envelop brieven en form. Kind FDC 81 met adres no.871/74 FDC 206 (1275/78) Geschenk introductie Torbecke-zegel Stedekaarten 9 stuks met filatelie stempels Bedankk. Zomer 1984 (1301/04) Bedankk. Zomer 1983 (1281/84) Kinderbedank. 1979 B no.12474 Prentbriefk. Kind, ontwerp M.v.Oostveen Max.kaarten Molen 19-4-83 plaatfout stip in oog bij 1282 Geschenk Fil. Dienst, (1309/11) Uitnodiging Zomerzegel 1992 FDC 189 blok 1214 Kinderbedankk. 2000 B zegel 1930A no. 17167 Boekje emissiegegevens 1990 Boekje emissiegegevens 1991 Kinderbedankkaart 1968 B no.13830 Kinderbedankkaart 1981 S no.16974 Kinderbedankkaart 1981 B
Inzet 1,00 bod bod bod 5,00 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 0,50 bod bod bod bod bod bod bod bod bod 0,50 0,50 bod bod bod bod bod bod bod bod bod 0,50 bod bod bod bod bod bod
N° 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99
Omschrijving Inzet Kinderbedankk. 1982 S no.4633 bod Uitnodiging Introductie Kind 84 bod Stedekaarten 11 stuks met filatelie stempels bod Zomerbedankk. 1994 (1608/10) bod Geschenk intr. Alarmnr.06-11 bod Geschenk PTT Amphilex 77 bod Max.kaarten album, 25 blz. importa bod Stockboek file-safe, gebruikt bod Stockboek Statuut 80, 16 blz. wit bod Max.krt. 1468/70; 1521/23; 1528 Zomer91, TU Delft, Zomer92 Europa 92 L.P. 16 bod Max.krt.1399/1401; 1439; 1444/46; 1401 twee types Dec.z. 89; Zomer 96 bod Max.krt 1348/51; 1372/74 bod Max.krt. 1289/92; 1324/27 bod Max.krt. 1207/1208; 1209; 1210 Vrije Univ. In 4 types bod Max.krt. 1275/78; 3 series drie maal versch. stempels bod Max.krt 1207/1208 (2x); 1209, div stempels bod Max.krt. 1204/06 (3x); 1205/06 bod Max.krt. 1211/13; 2x bod Max.krt. 1216/19 (2x); 1228/31 1229/31 bod Max.krt. 1191/93 (2 types) 1194/97 (2 types) bod M.K. 1179; 1198/1203 tot.13 st. in diverse types bod Max.krt. 894/898; 901/905; 908 bod Max.krt. 920/23: 965/69 Zomer 69 inc.. Zomer 70 compl. bod Max.krt. 985/89;1003/06 Zomer 71 en 72 compl bod Diverse folders PTT bod 15 folders PTT met zegels Velletje en series 1st.dagst. bod 20 folders PTT, 1981 en 82 bod met zegels 1ste dag gest. Folders, zegels, restanten bod Kinderbedankkaart 1970 B bod Kinderbedankk. 1983, 1981, 1982 (2 x) allen B zonder zegels bod Grote Max.krt. Kindblok 79 bod K.B.Krt 1964S no 4650 (mist 2 hoektanden) 1,00 K.B.Krt. 1965S no 2852 (mist 1 hoektand) 1,00 K.B.Krt. 1966B no 7825 3,50 K.B.Krt. 1967S no 15841 2,00 K.B.Krt. 1967B no 6270 3,50 K.B.Krt. 1968S no 16664 2,00 K.B.Krt. 1969S no 16426 1,50 K.B.Krt. 1970B no 6055 2,00 Libelle Poster 60 jr Kinderzegels 3,00 Poster Kinderzegels 1925 25x18cm (zie foto) 5,00 Poster Kinderzegels 1928 26x19cm (zie foto) 5,00 K.B.Krt. 1970S 11100 1,25 K.B.Krt. 1971B 13565 1,25 K.B.Krt. 1971S 3697 1,25
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
N° 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114
Omschrijving Inzet K.B.Krt. 1972S 20391 1,25 K.B.Krt. 1972B 14664 1,50 K.B.Krt. 1973S 1768 1,00 K.B.Krt. 1974B 8059 1,00 K.B.Krt. 1974S 9950 1,00 K.B.Krt. 1975B 6360 1,00 K.B.Krt. 1979C 09305 1,00 K.B.Krt. 1980S 016407 1,00 K.B.Krt. 1984B 03035 1,00 K.B.Krt. 1985B 1496 1,00 K.B.Krt. 1986C 03717 1,25 K.B.Krt. 1987B 8667 1,00 K.B.Krt. 1989B 02030 1,00 K.B.Krt. 1990C 4557 1,25 FDC 49 zonder adres 1961 759/63 (zie foto) 9,00 115 Voorloper 1ste dag Kind 1951 (zie foto) 9,00 116 M.K. Zomer 1967 877/81 MA Scheveningen 5,00 117 K.B.Krt Kerst 1968 4 talig FD 27,50 118 K.B.Krt Kerst 1969 4 talig FD 32,50 119 K.B.Krt Kerst 1970 4 talig FD 32,50 120 K.B.Krt 1963 S no. 3671 2,50 121 K.B.Krt 1964 S no. 14968 2,50 122 K.B.Krt 1967 S no 879 2,00 123 Relatiefolder Kind 1969 1,50 124 Relatiefolder Kind 1971 1,50 125 Relatiefolder Kind 1970 (vierkant) 3,00 126 Relatiemapje "Rechten v h Kind 1989 4,00 127 Relatiemapje "Kind & Hobby" 1990 4,00 128 Poster Kind 1970 69x69cm (gevouwen) 15,00 129 M.Krt. W.K. Dressuur Lausanne aug. 1982 2,00 130 M.Krt. Zomer 1969 920/24 MA 5,00 Schriftelijke biedingen vòòr 1 oktober 2003 bij de velingmeester, Theo van den Dool, IJsselkade 67, 7412 BN DEVENTER
Bij de afbeeldingen: Linker kolom kavel Rechter kolom,
boven kavel midden kavel onder kavel
95 114 115 96
Aanvulling van de veilingmeester
Bij de maximumkaarten, die meerdere keren in één kavel voorkomen, zijn ook enkele Molen kaarten of die van Zegelkoerier opgenomen. Alhoewel bij veel kavels geen inzetprijs is vermeld is het toch aanbevelenswaardig hier een bod op te doen! Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
5
Maximafilie
Bent u het met ons eens dat bij maximumkaarten de afbeelding van de op die kaart geplakte postzegel beter tot zijn recht komt? Het verzamelen van postzegels moet toch eigenlijk een aansprekende en actieve hobby zijn. Verbreed en verdiep uw blik op postzegels door lid te worden van de vereniging die iets toevoegt aan de uitgifte van Nederlandse postzegels. De Vereniging voor Kinderpostzegels en maximafilie is veelzijdig en biedt u: * Vier keer per jaar het gevarieerde verenigings blad met uitgebreide artikelen over kinderpostzegels en maximumkaarten. * Drie keer per jaar een bijeenkomst in Utrecht. * Veilingen met veel kinderbedankkaarten en maximumkaarten. * MOGELIJKHEID TOT HET NEMEN VAN EEN ABONNEMENT OP DE NIEUWTJESDIENST VAN NEDERLANDSE MAXIMUMKAARTEN. PRIJS GEM. 1,50 PER KAART. * Contrib. slechts 12,50 per jaar, inschrijfg. 1,25. Kom kennismaken! Eerstvolgende bijeenkomst zondag 12 oktober om 10.45 uur in het Cultureel Centrum Oog in Al aan de Händelstraat 3 te Utrecht, of vraag de introductiefolder aan bij het secretariaat; Wil Verbeek, Oranjepoldererf 6, 2807 NE Gouda, tel. 0182 - 531449. Zie ook de websites: www.maximafilie.zipzap.to www.kinderpostzegel.zipzap.to E-mail, Wil Verbeek: [email protected]
Maximafilie: een betere kijk op postzegels!
Een goede zaak!
Het bestuur in de samenstelling zoals links op de foto, zonder de oude en de nieuwe secretaris, hebben de beslissing genomen om bovenstaande advertentie in het maandblad Filatelie te plaatsen. Deze advertentie (met de steunkleur blauw) wordt geplaatst in de september uitgave naast de pagina met het maandelijkse artikel over maximafilie. Mede hierdoor hopen we onze groei verder te kunnen voortzetten. Vol verwachting klopt ons hart!
Grote postzegelroof
Op 10 april jongstleden berichtte de Luxemburgse Filatelistische Dienst P&T aan haar abonnees dat er een grote postzegelroof had plaatsgevonden in de Postzegeldrukkerij van de Belgische Post. De dief heeft kans gezien om een grote partij postzegels te roven, die bestemd was voor uitgifte op 20 mei 2003. Het betreft de diefstal van de serie zegels "Bruggen en Viaducten van Luxemburg" met de frankeerwaarden van Euro 0,45, 0,59 en 0,89, resp. voorstellend de Pont Adolphe, de Stierchen brug en de Vietor Bodson brug. Om de gestolen postzegels duidelijk te onderscheiden van de op 20 mei in omloop gebrachte zegels is op de nieuw gedrukte partij heel klein het postlogo aangebracht in praktisch onzichtbare fluoreseerende kleur; met UV-Iamp duidelijk zichtbaar. Hieronder ziet u de betreffende zegels afgebeeld:
6
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
Anna Maria van Schurman Door Helma Rebel-Struijk
Wie een aangeboren verlangen naar wetenschappen en kunsten heeft, is geschikt voor wetenschappen en kunsten. Vrouwen hebben een aangeboren verlangen naar wetenschappen en kunsten. Dus. Anna Maria van Schurman (1607-1678) windt er in haar Dissertatio geen doekjes om: ook vrouwen hebben aanleg voor wetenschap en recht op onderwijs. Noem de naam van Aletta Jacobs en veel mensen zullen haar betitelen als de eerste vrouwelijke studente van Nederland. Mis. Ze is wel de eerste vrouw die een universitaire graad behaalt, maar al tweeënhalve eeuw eerder bezet een vrouw de collegebanken. Figuurlijk gesproken, want al krijgt Anna Maria van Schurman (1607-1678) toestemming om colleges te volgen, plaatsnemen tussen mannelijke studenten is er niet bij. De lessen van de Utrechtse hoogleraar Voetius volgt ze in een nis, vanachter een gordijn. Anna Maria, in 1607 in Keulen geboren, is in het calvinistische gezin Van Schurman de enige dochter temidden van drie zonen. Lang woont ze niet in de Duitse Domstad. Vanwege toenemende onverdraagzaamheid moet de familie er vertrekken. Als achtjarig meisje komt Anna Maria naar Utrecht, waar ze het grootste deel van haar leven door zal brengen. Onderwijs aan meisjes is in die tijd geen gemeengoed. Anna Maria zit dan ook voor spek en bonen bij de lessen die haar oudere broers krijgen van vader Van Schurman en een huisleraar. Als ze, elf jaar oud, haar broers vóórzegt tijdens de Latijnse les, ontdekt haar vader Anne Maria's intelligentie. Sindsdien krijgt dochter Van Schurman onderwijs. De hoogbegaafdheid van het jonge meisje blijft niet onopgemerkt. Anna Roemer Visscher, een belangrijk Nederlands dichteres, roemt in een van haar gedichten Anna Maria's kennis van Grieks en Latijn, haar schrijf-, borduur- en tekenkunst, haar zang en het bespelen van klavecimbel en luit. Ook de dichter Jacob Cats schrijft in zijn boeken over haar als een veelbelovende, talentvolle, geleerde jonge vrouw. Anna Maria van Schurmans naam raakt al in haar jonge jaren befaamd. Nog geen twintig jaar oud komt ze in aanraking met dichters als Revius, Heinsius en Huygens. Kapsel De komst van dominee Voetius naar Utrecht als professor in de theologie heeft grote invloed op het leven van Anna Maria. Van hem krijgt ze les in enkele Oosterse talen. Maar wat belangrijker is, door hem komt ze in aanraking met het gedachtegoed van de Nadere Reformatie. Leer en leven moeten met elkaar in overeenstemming zijn. Dat is onder andere zichtbaar aan haar 'strengere' kapsel en sobere kleding op zelfportretten. De filosoof Descartes, met wie ze een briefwisseling onderhoudt, vindt Anna Maria's interesse in theologie maar niets. Volgens hem is het Voetius' schuld dat ze poëzie en schilderkunst opzij schuift voor de haarkloverijen der theologie. Maar Voetius ziet in Anna Maria zijn eigen ideaal verwezenlijkt: godzaligheid en wetenschap onafscheidelijk verbonden. Hij geeft haar dan ook toestemming om zijn colleges te volgens. Zo wordt Anna Maria van Schurman de eerste vrouwelijke studente in Nederland. Brieven Briefwisselingen met geleerden uit heel Europa, de Republiek der Letteren, vormen een belangrijk deel van haar bestaan. Ze schrijft niet alleen met heren, maar heeft ook met andere intelligente vrouwen contact. Haar brieven met Andreas Rivet, een Frans-gereformeerd theoloog, staan in het teken van het vraagstuk vrouwen en studie. Dit resulteert in 1641 in haar Dissertatio (Verhandeling). Geheel volgens de regels van de logica toont ze daarin aan dat vrouwen, vooral christelijke vrouwen, geschikt zijn voor de wetenschap. Opvallend is haar redeneertrant: Alle mensen hebben recht op onderwijs. Vrouwen zijn mensen. Vrouwen hebben recht op onderwijs. Ze stelt wel beperkingen: vrouwen kunnen en moeten alleen gaan studeren als ze een redelijk verstand hebben, geen armoede kennen, veel vrije tijd hebben, en het moet zijn ter ere van God en tot nut van andere vrouwen. Als de geleerde Utrechtse zo'n vijftig jaar oud is, verandert haar blik op haar geliefde stad. Heeft ze in een van haar gedichten de stad nog als de godsstad Jeruzalem opgehemeld, nu krijgt ze kritiek. Tussen de duizenden naamchristenen is het aantal ware vromen nog maar op twee handen te tellen, beweert ze. Van haar broer Johan Godschalk hoort ze over Jean de Labadie, een ex-Jezuïet die overtuigd is van de noodzaak de vervallen kerk te reformeren. Het is zijn doel alleen uitverkorenen in die kerk te hebben. Anna Maria verkoopt het huis in Utrecht en volgt De Labadie, een overgang die ze in haar autobiografie Eucleria verdedigt. Na een zwerftocht door Europa komt de groep aan in het Friese Wieuwerd, waar ze de leidinggevende vrouw van de gemeente is. Haar correspondentie met geleerden en predikanten duurt ook hier voort, ze tekent, en schrijft het tweede gedeelte van haar autobiografie. In 1678 overlijdt Anna Maria. Op de kaart rechts ziet u Anne Maria met haar strenge kapsel op de zomerzegel 1978. De prentbriefkaart is reproductie van een getekend zelfportret van deze veelzijdige vrouw.
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
7
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie
Notulen van de algemene ledenvergadering gehouden op 29 juni 2003 te Utrecht. Aangezien nog niet is voorzien in de vacature van voorzitter en de secretaris niet aanwezig kan zijn, treedt de penningmeester op als voorzitter en notulist. Hij opent de vergadering om 12:15 en heet de aanwezige 18 leden, waaronder het nieuwe lid de heer Van Hoorn en diens echtgenote, welkom. De heer Van der Leeden krijgt het woord voor een toelichting op de "mini-tentoonstelling" bij de ingang, een fraaie coproductie van de heren Froon, Van der Leeden en Salet waarin zij enkele stukken tonen die deel uitmaken van hun inzendingen voor de komende tentoonstelling in Mamer, naast de tot dusver in Filatelie verschenen artikelen over maximumkaarten en enkele bijkomstigheden. Bij gebleken belangstelling kunnen deze kaders worden gebruikt voor het tonen van (delen van) verzamelingen van leden op het gebied van kinderpostzegels en maximafilie; een mooi initiatief. Vervolgens wordt de agenda afgewerkt: De notulen van de vergadering van 2 maart 2003 worden zonder nadere discussie vastgesteld. Werkgroep "Handboek Voor het Kind": geen nieuws. NBFV: na het gebeurde sinds onze uittreding uit de NBFV eind 2001 te hebben doorgenomen, stemt de vergadering in met hertoetreding zoals voorgesteld door het bestuur - per 01-01-2003, en niet 2002 zoals abusievelijk in de agenda vermeld. Bestuursmutaties: de heer W. Verbeek bereid is gevonden de functie van secretaris te vervullen; in de op 12 oktober te houden algemene ledenvergadering zal zijn kandidatuur formeel aan de orde worden gesteld. Alsdan zal ook afscheid worden genomen van de heer Hofmeester. Jaarstukken 2002: gevraagd wordt of het (alsnog vast te stellen) positieve saldo van de nieuwtjes-dienst het nadelige saldo te niet zal doen. De heer Van der Leeden licht met berekeningen toe dat dit zeker het geval zal zijn. Na voorlezing van het verslag van de kascommissie besluit de vergadering tot goedkeuring van de jaarstukken en décharge van het bestuur. Begroting 2003: de penningmeester wijst erop dat in de begroting al is voorzien in de hertoetreding tot de NBFV, met inbegrip van de te ontvangen paginasubsidie. Zo lang er nog geen concrete plannen zijn met betrekking tot het Handboek en/of de jubileumviering (die niet dit najaar aan de orde is zoals abusievelijk vermeld in de notulen, maar pas in 2004), acht het bestuur het niet nodig nadere sommen opzij te zetten. De liquiditeitspositie van de vereniging is ruim genoeg om daar komend voorjaar nader over na te denken. De begroting wordt vervolgens goedgekeurd. Kascommissie: de zittende leden, de heren P.G. Jansen en H. Klijn, zijn bereid opnieuw zitting te nemen in de kascommissie; de vergadering stemt hiermee in. Rondvraag: gezien het werk verbonden aan het administreren van de veilingkavels is de veilingmeester voorstander van minimumkavels van 2,50. De heer Van der Leeden stelt dat zulks, wat betreft de losse maximumkaarten, ongewenste effecten zal hebben. Na enige discussie besluit men een en ander te regelen in goed overleg. De vergadering wordt vervolgens gesloten, waarna de veiling plaatsvindt.
Düsseldorf
Voor veel Nederlanders is Düsseldorf een bekende stad. De plaats heeft een warme uitstraling die kennelijk veel landgenoten aanspreekt. De Königsallee is een belevenis. In 1988 bestond de stad 700 jaar. De kunstenares Karin BlumeZander kreeg de vererende opdracht een kunstkaart te maken waarin ze kenmerkende stadsgezichten bij elkaar moest plaatsen. Zo werden de kunstverzameling Nordrhein-Westfalen, de muziekhal, de Rijnbrug, de kasteeltoren, het ruiterstandbeeld van Jan Wellem, de schouwburg en de telecommunicatie-toren bijeengebracht. De Bundespost was ingenomen met hetgeen Karin had samengesteld. Het cijfer 60 en de belettering konden worden toegevoegd. Toch maakte de Bundespost bezwaar tegen één onderdeel. De telecommunicatietoren week af van de realiteit en de kleur beige van de toren sloeg nergens op. Op de postzegel is de toren in het groen verschenen en de vorm komt meer overeen met de werkelijkheid. Is nu alles goed? Wat ons betreft niet. Het eerstedagstempel vermeldt Bonn, daar hadden we toch liever Düsseldorf gezien, nietwaar? <Wim Roffelsen> 8
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
Veel inzichtelijk leesplezier toegewenst aan het begin van het nieuwe postzegelseizoen
Een goed verstaander heeft maar een half woord nodig en degene die tussen de regels weet te lezen, zijn oor te luisteren weet te leggen en ook nog eens zijn ogen goed de kost weet te geven (in de schrijvende en visuele pers en met in filatelie geïntereseerden communiceert), had na enig na-, over- en doordenken ook bijgaande artikelenreeks van mijn hand kunnen opstellen doordat het algemene in het bijzondere en het bijzondere in het algemene valt af te leiden. Het is maar dat u het weet. Veel 'inzichtelijk' leesgenot toegewenst.
In een hecht samenwerkingsverband van TPG Post en drukkerij Joh. Enschedé laat de Nederlander zich massaal in een postzegelkader vatten! Met een zwierige lijn/haal onderstreept nog steeds een groot deel van de Nederlandse bevolking met kracht zijn handtekening. Met deze basislijn plaats hij zich zelfverzekerd figuurlijk op een voetstuk. Wel op deze manier kàn de Nederlander met een Persoonlijke Postzegels (= PP-zegel) sinds kort ook letterlijk nadrukkelijk de aandacht vestigen op zijn persoon. 1) Projectleider van de Verrassingspostzegel 2003, Arjan Jochems van TPG Post, is bij de realisatie van de PP-zegel bepaald niet over één-nachtsijs gegaan. Na de nodige interne overdenkingen, besprekingen en ideeën is een extern onderzoekbureau geraadpleegd, dat proefpersonen het een en ander heeft gevraagd en voorgelegd. Met de ingewonnen informatie kon TPG Post pas daadwerkelijk en doelgericht beide andere partijen benaderen en overtuigen van de 'aantrekkelijkheid' van de PP-zegel. De dochteronderneming van TPG Post Cendris met database in Leidschendam is met haar administratie en Joh. Enschedé in Haarlem is door het drukken van de postzegelvelletjes verantwoordelijk voor de realisatie van de PP-zegel. 2) Meer dan een maand na de introductie hebben er al ruim 300.000 PP-zegel inmiddels hun weg naar de klant gevonden. Gemiddeld komen er per dag vele honderden orders voor PP-zegels bij Cendris binnen. "We hebben daarmee onze verkoopdoelstelling met tweehonderd procent overschreden", meldt Jochems trots. "Sinds enkele weken staat ook de zakelijke markt te trappelen om iets met de PP-zegel te doen. We krijgen bijzondere verzoeken. Zoals een bedrijf dat met topmanagers een vergadering organiseert. Als relatiegeschenk ontvangt ieder een PP-zegel." Driekwart van de bestellingen komt via internet binnen (afbeelding digitaal aangeleverd), de rest verstuurt de opdracht met afbeelding per post. Bij de bestelling is voor een foutloze, logistieke aflevering (binnen tien dagen) een opgave van naam, adres, bank- of gironummer, machtiging tot afschrijving en een handtekening van de afzender noodzakelijk. 3) De bijzondere variant van de PP-zegel is meer in trek dan de feestelijke. Tachtig procent van de bestellingen staat in het teken van baby's/kinderen en alles wat daar omheen gebeurt. De resterende onderwerpen hebben te maken met paren (jong en oud) op trouwfoto, huisdieren of trotse eigenaren naast hun auto/motor. Het merendeel van de PP-zegels wordt besteld door mensen in de leeftijd van 25 en 45 jaar. Er zijn nog maar weinig 'individuele en tijdrovende creaties' als tekeningen en fotocollages binnengekomen. 4) Bij Cendris worden de binnengekomen bestellingen gecontroleerd op toelaatbaarheid, worden afbeeldingen ingescand en op CD geplaatst. Na binnenkomst van de betaling wordt de afbeelding in combinatie met de persoonlijke gegevens van de opdrachtgever op een CD bij drukkerij Joh. Enschedé in Haarlem afgegeven. 5) Na plaatsing van een hoeveelheid gegomde (en in offset gedrukte) PP-velletjes in een geavanceerde printer, die door een omvangrijk grote computer wordt aangestuurd, ontvangt elk velletje in één drukgang op het linker deel van iedere PP-zegel dezelfde fotoafdruk. Joh. Enschedé heeft veel tijd en energie in de ontwikkeling van de software van deze printer moeten investeren. De kwaliteit van de afdruk komt overeen met foto's uit de tijdschriften Libelle en Margriet. Meteen na het drukproces wordt de bestelling - bestaande uit één of meer velletjes - met een begeleidend schrijven in een vensterenvelop geschoven, waarna het verzendmoment volgt. Ter voorkoming van vergissingen worden de feestelijke en bijzondere variant van de PP-zegel gescheiden en niet door elkaar aangemaakt. 6) "Het succes van de PP-zegel zit 'm in het strikt persoonlijke, de emotionele verbondenheid met en de directe herkenbaarheid van de afbeelding", aldus Jochems tijdens de rondleiding bij drukkerij Joh. Enschedé. "Inderdaad, bij Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
9
eigen ondervinding heb ik bij de ontvangst van de eerste PP-zegel op een echt gelopen briefkaart van een bevriende filatelist geconstateerd dat dit wel dè raakvlakken zijn. Het poststuk, en dan met name de postzegel, krijgt de volle aandacht, zelfs die van anderen!" Het 'gevoelsmatig-betrokken-zijn-bij' een afbeelding van een baby op een PP-zegel is bij grootouders uiteraard aanmerkelijk groter, intenser en omvangrijker dan dat bij een onbekende van de baby ooit het geval zal kunnen zijn. 7) De klantvriendelijkheid van het digitale fototoestel - in combinatie met internet - maakt het de consument bijzonder gemakkelijk een fotografische afbeelding te maken en te versturen. Betaling door een éénmalige bankmachtiging is met een handtekening ook eenvoudig te verwerkelijken. Het gehele traject is voor de consument dus door de 'laagdrempelige klantgerichtheid' gemakkelijk te nemen en uit te voeren. 8) Naast bovengenoemde eigentijdse technische mogelijkheden speelt ook het al maar toenemende individualistische denken, handelen en streven in de huidige 'ik-maatschappij' een grote rol bij het succes van de PP-zegel. Iedere Nederlander kan, geheel in overeenstemming met de tijdgeest zich zelf op een postzegeltab laten afbeelden. Hiermee kan de consument (als kuddedier) zich sociaal onderscheiden. Het werkt statusverhogend. 'Afgedrukt-worden-op-een-postzegel' was immers tot voor kort alleen maar weggelegd voor 'hooggeplaatste' personen. Er is duidelijk sprake van een 'verheerlijking' van het eigen ego, dat niet altijd 'spoort' met gemeenschapszin. 9) Een combinatie van technische mogelijkheden en sociaal-maatschappelijke benaderingen heeft een oud en authentiek product, de postzegel, dus een geheel nieuw[e] leven en functie gegeven. De populariteit van en de betrokkenheid bij de postzegel van de consument neemt hand over hand toe. Nederland gaat massaal 'aan-de-postzegel'. De postzegel begint als 'sociaal medium' een algehele integratie in de samenleving! 10) Opvallend was al enkele dagen nà de uitgifte van de PP-zegels de 'productbekendheid' bij het grote publiek. Een weloverwogen strategie en vooraf 'lekken' in de pers heeft gemaakt dat op de dag van uitgifte televisie, radio en (landelijke) krant in groten getale bij de postzegelpresentatie in Den Haag aanwezig waren. De gratis publiciteit hieruit voortkomende gevoegd bij affichering en folders in postkantoren, op andere zegelverkooppunten, op schildjes boven de brievenbussen en advertenties in Libelle en Veronica-gids heeft de betrokkenheid, interesse en motivatie van de consument danig aangewakkerd. De psychologische beïnvloeding is alom aanwezig (geweest). De 'revolutionaire' PP-zegel is een aantrekkelijk en aanlokkelijk bestanddeel in het dagelijkse doen en laten van de klant geworden. 11) Op een spectaculaire wijze krijgen beide PP-zegelvelletjes op 23 september 2003 en 25 november 2003 een 'ondersteunend-en-voorlichtend' vervolg! Op deze data verschijnen er respectievelijk (deel II van de PP-zegel) een velletje van tien verschillende gegomde postzegels met een frankeerwaarde van 39 eurocent en (deel III van de PP-zegel) een velletje van tien dezelfde gegomde postzegels met een frankeerwaarde van 29 eurocent. [a] In de praktijk betekent dit voor deel II het volgende. Klanten die vòòr 1 juli 2003 een PP-zegelvelletje hebben besteld, nemen deel aan een wedstrijd. De tien meest aansprekende inzendingen (o.a. qua vormgeving, kleur- en onderwerpkeuze) komen op het velletje 'De tien mooiste van Nederland' te staan. Ongetwijfeld dienen deze geslaagde afbeeldingen als 'voorbeeldige èn navolgbare ideeën' ter verhoging van de vormgevingskwaliteit voor de consument bij een volgende bestelling. [b] Het velletje van deel III verschijnt tegelijk aan de loketten met de zelfklevende Decemberzegels 2003. Met deze variant van de PP-zegel (ongetwijfeld een afbeelding met een kerst- of een nieuwjaarverwijzing) wordt de klant erop gewezen dat er ook PP-zegels met een 'kerstwenszegeltab' - een speciale 'Persoonlijke-december-Postzegel' - kan worden besteld met het lage frankeertarief van 29 eurocent!. 12) Samenvattend: "De wereld verandert, TPG Post verandert mee." TPG Post denkt zelfs met u méé door speciale PPzegels aan te maken, en óók nog tegen een lager tarief. De marktgerichte TPG Post denkt dan ook werkelijk aan alles. Uiteraard.........met een commerciële instelling èn bedoeling!
De al maar breder wordende basis van de portretpostzegel
Door een geleidelijke democratisering van het portret op de postzegel krijgt de portretzegel maatschappelijk gezien een steeds bredere basis. Anders gesteld: in aanvang beperkte de keus zich tot een afbeelding van de regerende vorst op de postzegel. Naderhand kwamen heldhaftige zeehelden en respectafdwingende kunstenaars en wetenschappers uit voorgaande eeuwen aan de loketten in de verkoop. Recentelijk is de PP-zegel uitgegeven, waarmee in principe de gehele Nederlandse bevolking op een postzegel kan verschijnen. Onderverdeling van de portretzegels Naar aanleiding van de uitgifte van de Persoonlijke Postzegel, waarop veel portretafbeeldingen voorkomen, een nadere indeling van Nederlandse portretzegels. Deze groep valt uiteen in 'levende en dode vaderlanders van verdienste'. De laatste groep kan weer onderverdeeld worden in twee categorieën. Vandaar de volgende indeling: [1] staatshoofden, [2] politieke personen, [3] verdienstelijke Nederlanders op sociaal terrein. 1) Het staatshoofd 1) Op permanente frankeerzegels staat een afbeelding van de regerende vorst. In 1852 opende koning Willem III de rij, vervolgens verschenen koningin Wilhelmina (vanaf 1898), koningin Juliana (vanaf 1948) en koningin Beatrix (vanaf 1980). 2) Een postzegel is een waardepapiertje, waarmee we vooraf een dienstverlening kopen en betalen. De beeltenis van het staatshoofd op deze 'postale kwitantie' garandeert symbolisch het vervoer en de bezorging van het poststuk door de staat. Een portret met individuele, menselijke gelaatstrekken van de levende vorst zou niet passend zijn vanwege de symbolische garantstelling en dienstverlening van de staat en TPG Post. De koningin, als symbool van de staat, vereist 10
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
daarom een zakelijk-afstandelijke beeltenis op langlopende frankeerzegels. 3) De maatschappelijke instelling ten opzichte van het koningschap is aan verandering onderhevig. De menselijke verstandhouding van de koningin vervangt steeds meer haar symbolische waarde. De frontaal afgebeelde koninginnen Beatrix (nvph 1237/52 en 1488/01) en Juliana (en face-afbeelding, periode 1949 - 1951, nvph 518/37) zijn naturalistischer en persoonlijker op de permanente frankeerzegel terechtgekomen dan al de overige, statisch naar links kijkende, onpersoonlijke (en profil) afbeeldingen van de koninginnen Wilhelmina en Juliana (nvph 34/44, 56/80, 149/65, 332/49, 432/42, 474/89, 617/40). 2) Politieke personen 1) Als eerste niet-koninklijke persoon verscheen in 1907 admiraal Michiel Adriaensz de Ruyter op een postzegel. Decennia later kwamen pas andere nationale helden. De admiraals op de zeeheldenserie (nvph 412/21), in opdracht van de Duitse bezetter uitgegeven, hebben allen tegen de Engelsen gevochten. De Nederlanders konden de afbeeldingen van deze roemrijke Nederlanders uit de 17e eeuw tijdens de Tweede Wereldoorlog tot op zekere hoogte wel billijken en waarderen uit nationale en patriottische overwegingen. 2) Minder strijdlustige personen (met wapentuig) op postzegels waren politici, grondleggers van onze parlementaire democratie. Hierbij moet gedacht worden aan Talma (nvph 284), Schaepman (nvph 285), Thorbecke (nvph 1009), Groen van Prinserer (nvph 1090), Savornin Lohman (nvph 1191), Troelstra (nvph 1192), Oud (nvph 1193), Kuyper (nvph 1209) en Drees (nvph 1358). Drees is de enige politicus geweest die tijdens zijn leven op een postzegel verscheen. Reden? Vanwege zijn 100-jarige leeftijd. Bovendien is hij de meest populaire naoorlogse minister-president geweest. 3) De afbeelding van minister-president Balkenende op de tab van een PP-zegel heeft hij niet te danken aan zijn functioneren, maar aan zijn functie. Hij is als algemeen vertegenwoordiger van de Nederlandse politiek opgevoerd in de functie 'staande-boven-de-politieke-partijen'. 3) Verdienstelijke Nederlanders op maatschappelijk terrein De portrettengalerij van de zomerzegels uit de periode 1935 t/m 1947, 1954 en 1983 (9 series met 42 gegraveerde afbeeldingen) omvat persoonlijkheden op sociaal en cultureel gebied als politici, geneeskundigen, wetenschappers, schilders, dichters, schrijvers en componisten. Deze "vaderlanders van verdienste die de natie korte of langere tijd in het hart heeft gesloten" vertegenwoordigen de sociale en culturele doelen waarvoor de bijslaggelden van de zomerzegels bestemd zijn. Naderhand zijn er veel 'collega's' op andere bijzondere postzegels verschenen. Tot slot Bovenstaande portretreeksen op postzegels geven een fascinerend zelfportret en tegelijkertijd ook een brok cultuurgeschiedenis van de laatste honderd jaar van ons land. Het op zegels 'vertoonde' cultureel rijke zelfportret is toch beperkt en begrensd. Aanstootgevende, controversiële personen worden uiteraard niet opgevoerd.
Het actuele turbulente leven tekent zich zelfs al af op de Nederlandse postzegel! Wat blijkt hiervan in de filatelistische pers?
Iemand die per dag geregeld zijn krantje leest, krijgt meermalen onderwerpen onder ogen die ook al eens op een postzegel aan de orde zijn geweest. Heel vaak geeft een detail uit zo'n artikel aantrekkelijk aanvullende informatie over een postzegelonderwerp. 1) De Telegraaf van 3 juli informeert u bijvoorbeeld over het 350-jarig jubileum van de aardewerkfabriek 'Porceleyne Fles', die in 1978 bij het 325-jarig bestaan een jubileumpostzegel (nvph 1155 zie rechts) in de Zomerzegelserie 1978 heeft gekregen. "In haar feestjaar 2003 kwamen door de longziekte Sars, oorlog in Irak en de sterke euro minder Amerikaanse en Japanse toeristen naar ons land en naar de fabriek in Delft. Zo'n 80 procent van de omzet komt uit de verkoop van Delfts blauwe vazen en borden aan buitenlandse toeristen: Helaas, ons hoogseizoen ligt in het voorjaar. En de tulpen bloeien maar één keer!" Gevolg? Alle uitzendkrachten zijn verdwenen met nog twaalf vaste medewerkers! Een ander artikel in de Telegraaf van 8 juli bericht over Spitsbergen, het grootste van de eilandengroep Svalbard dat Willem Barentsz (nvph 1695) in 1596 heeft ontdekt. Svalbard wordt voor toekomstige NASA-astronauten die naar Mars reizen een onderzoek- en oefengebied, omdat de planeet Mars overeenkomsten als organismen, geologie, mineralen, vulkanisme, warm waterbronnen en gletschers heeft met het ruige Arctische gebied bij de Noordpool. 2) De totale filatelistische pers bemoeit zich in het geheel niet met deze actuele berichtgeving. De Ruimtevaart Filatelie Club Nederland vormt daarop een uitzondering. Zij geeft in haar kwartaaltijdschrift Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
11
(als een van de weinigen) wel uitgebreide aandacht aan een specialistische actualiteitssegment van het dagelijkse leven. Ongetwijfeld komt er het NASA-oefencentrum op Svalbard wel aan de orde. 3) Jammer dat de filatelistische pers geen aandacht schenkt aan de actualiteit 4) Jammer dat dit nog steeds gebeurt en nog steeds voortduurt! Het overgrote deel van de filatelistische berichtgeving (als het wel met de actualiteit heeft te maken) heeft betrekking op nieuws, dat dan in historisch perspectief wordt bekeken en beschreven. Anders gezegd: een actualiteit is helaas dè gebruikelijke (en voorspelbare) aanleiding om geschiedkundige feiten van een postzegelonderwerp op te voeren, die door iedereen ook op internet of in een encyclopedie zijn te vinden. De postzegelafbeelding op zich blijft buiten schot. Daar wordt geen zinnig woord aan gewijd. Bijzaken (die weinig of niets met de postzegel hebben te maken) voeren er de boventoon, essentiële hoofdzaken van de postzegelafbeelding komen er bekaaid af. Afbeeldingen en onderdelen van de afbeelding krijgen geen naam, er wordt niet beschreven waarom ze op de zegel staan en met welke doel en functie ze op de zegel zijn opgevoerd. 5) Vandaar dat ik alle abonnees van de filatelistische tijdschriften en lezers van filatelistische rubrieken in dagbladen oproep schriftelijk kontact op te nemen met de hoofdredacteuren en rubriekschrijvers en hen vragen een enquête onder de lezers uit te schrijven over de inhoud van hun filatelistische artikels. Daarbij zal de 'in-slaap-gesuste-lezer' de mogelijkheden aankruizen wat hem vooral wèl en in het geheel nièt interesseert! Bovendien zouden de lezers aangespoord kunnen worden filatelistische schrijvers ingezonden brieven te sturen. Hiermee is door de beantwoording ook actuele levendigheid en betrokkenheid in de filatelie te krijgen. 6) Interesse en betrokkenheid kan ook opgevoerd worden door de lezer op onderlinge overeenkomsten van en relaties tussen zegels te wijzen o.a. in de onderwerpkeuze en -uitvoering, in de ontwerpkeuze en -uitvoering en in de onderwerpen ontwerpdetails. 7) Veel verzamelaars zijn alleen maar op de hoogte gesteld van de traditionele indeling als langlopende frankeerzegels, bijzondere frankeerzegels, kinderzegels, zomerzegels en weldadigheidszegels. Voorts is de verzamelaar overdonderd met tal van afstandelijke uiterlijkheden van een postzegel als formaat, tanding, waarde, ouderdom, kleuren en oplage. Al deze gegevens zeggen niets over de boodschap van de postzegel, de ziel van de postzegel. Er is tot op dit moment te lang en te veel over de hoofden (= postzegels) heen geschreven. Er is nooit een poging ondernomen dat een verzamelaar een relatie met zijn zegels kan aangaan en opbouwen. Er is nooit met het hart over het innerlijk, maar altijd met het hoofd over het uiterlijk van de postzegel geschreven! De postzegel kwam steeds als voorwerp, als afstandelijk object in de pers te voorschijn, nooit met zijn aantrekkelijk gevoelige en veelzijdige facetten. Zelfs in onze onpersoonlijke en turbulente maatschappijvisie weerspiegelt de postzegel niet alleen het zakelijk verstandelijke aspect, maar ook het gevoelsmatig emotionele. De filatelistische pers is feitelijk moreel verplicht hier ruimschoots aandacht aan te schenken! Aan de postzegelafbeelding wordt inhoudelijk geen aandacht geschonken! 8) De filatelistische pers in ons land dient zich vooral bezig te houden met actueel, passend en aansprekend inhoudelijke informatie over postzegels in onze turbulente wereld anno 2003. Waarden en normen die op economisch, maatschappelijk, sociaal en cultureel op dit moment bij een postzegelonderwerp of -ontwerp een voorkeurbehandeling krijgen, dienen ook opgevoerd te worden. De 'postzegel-met-zijn-invloedrijk[e]-leefomstandigheden/milieu' dienen levendig-actueel in de filatelistische pers te staan! 9) Passend hierbij nog enkele opmerkingen over doel, functie en nut van de filatelistisch georiënteerde journalist. Hij vervult met zijn artikels in krant en tijdschrift een informatieve en voorlichtende brugfunctie (door filatelistische kennis en inzicht) tussen (actuele) TPG Post-activiteiten en de lezer. Hij dient vanuit het standpunt van de lezer te denken en te schrijven: "Wat interesseert zoal de gemiddelde filatelist en verzamelaar? Wat spreekt hem aan?" Met een lezersgerichte kijk stimuleert hij de betrokkenheid van de verzamelaar met de postzegel. Dit is bepaald niet eenvoudig in het kort te verwoorden. Het kost hem de nodige inspanning, moeite en inlevingsvermogen. Spreken met (en vooral luisteren naar) filatelisten op beurzen en exposities geeft hem zicht op wat er zoal onder de verzamelaars leeft. Door op een verantwoorde manier deze meningen en opinies op te voeren, is een passend verfrissende benadering mogelijk, waarmee men de filatelist pakt, grijpt en betrekt als doelgroep! Dan ontstaat er voor de lezer een binding met het tijdschrift of de artikelenschrijver. Het tijdschrift fungeert dan pas als platform binnen de filatelie. 10) Van al het hierboven geregistreerde een tiental levendige voorbeelden uit de actualiteit (a t/m j) die ik al lezend, kijkend, luisterend en genietend in krant, boek, tijdschrift, tentoonstelling en op internet of televisie recentelijk heb ervaren. Met opbouwende kritiek valt ongetwijfeld iets te bereiken. [a] Kinderpostzegels vervulden soms ook de rol van een PP-zegel! 1) Nederland heeft al jaren geleden kennisgemaakt met het kenmerkende fenomeen van de Persoonlijke Postzegel dat in familie-, vrienden- en kennissenkring bestaat, namelijk de verbondenheid in het herkenbare, in het persoonlijke en het emotionele. Voorlopers van de Persoonlijke Postzegels zijn een groot aantal privé-getinte (kinder)postzegels *). Dertien ontwerpers plaatsten hun kroost van 25 gezonde kinderen op de zegels. Deze ontwerpers hebben als ouders hun kinderen met dezelfde bedoeling en instelling, gelijk de ouderparen van de Persoonlijke Postzegel, ook op zegels opgevoerd vanwege hun verbondenheid met de afgebeelde persoon. Vermeldingwaardig hierbij is dat het geestelijk en lichamelijk gezonde 'kinderzegelkind' als navolgingwaardig 'voorbeeldkind' dient voor het minder gezonde leeftijdsgenootje, waarvoor de bijslaggelden van de kinderzegels worden gebruikt. 2) Kinderpostzegel 1924 toont [1] dochter Maria van ontwerper Rueter, [2] kinderzegel 1934 geeft de met pop spelende dochter van ontwerper Van Dobbenbergh, [3] kinderzegel 1938 toont de fluitspelende zoon Peter van ontwerper Rueter, [4] Een samenvoeging van beide hoorndragende dochters Liesbeth en Rosemarie van ontwerper Schröder staat op kinder12
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
zegel 1939, [5] Lotte en Peter, kinderen van ontwerpster Ruting staan op de kinderzegels 1950, [6] Glimlachende Hansje op de kinderpostzegel 1951 is de 10-jarige dochter van ontwerper Oorthuys, [7] Spelende zoontjes Misja en Michael van ontwerpster Janzen-Dalenoord staan op de kinderzegels 1952, [8] Kurpershoek plaatste zijn vijf kinderen op de vijf kinderzegels 1953, [9] De tandenpoetsende Maria en de met een scheepje spelende Maarten op de kinderzegels 1954 zijn kinderen van ontwerper Schröder, [10] Dominga met bromfiets op de kinderzegel 1966 is de dochter van ontwerper Blaser, [11] Een oog van Fenna Oorthuys staat op de Bevrijdingszegel 1975, [12] Swip Stolks dochter Anna staat op alle drie kinderzegels van 1981, [13] De kinderzegels 1996 tonen zoon Barthélomeus, het Surinaamse stiefkind Zoë en dochter Sara van ontwerper Jongema, [14] De 10-jarige David van ontwerper Warmerdam (behoort tot een drieling) toont ons op de Partijenpostzegel 2001 de nieuwe euro. 3) Het afgebeeld-zijn-op-een-postzegel bezit ook jaren later nog een grote persoonlijke impact, getuige de uitlatingen van Maria Cortes op de kinderzegel van 1966 twintig jaar na uitgifte ervan: "Mijn moeder bracht me als drie maanden oude baby altijd naar een Amsterdamse crèche voor zuigelingen niet ver van haar werk. Blazer heeft daar een prachtige foto van me gemaakt en die hebben we natuurlijk altijd bewaard. De postzegel trouwens ook. Iedereen in de familie heeft er nog wel een exemplaar van. Vroeger toen ik zelf met de kinderpostzegels langs de deuren ging, had ik er vaak voordeel van. Als er iemand open deed, liet ik 'mijn' postzegel zien en dat was blijkbaar een goede reclame, want ik verkocht er steeds heel veel!" Vandaar dat ook veel geadresseerden de nieuwe Persoonlijke Postzegel (gestempeld!) op een echt verstuurde envelop of als afgeweekt exemplaar ongetwijfeld als aandenken (in een fotoalbum?) zullen bewaren. 4) De revolutionaire invalshoek van de Persoonlijke Postzegel zou ook wel eens een uitdagend uitgangspunt kunnen worden van een geheel nieuw onderwerp in de maximafilie, beeldfilatelie of de thematische filatelie. Namelijk die van het speciaal verzamelen van portretzegels in een collectie 'Galerij van de portretzegel' met daarin tal van specialisatiemogelijkheden (zie elders in het bulletin). Het voordeel van de hierboven opgevoerde thematische beperking of vernauwing van het postzegelonderwerp is dat de verzamelaar niet meer alle Nederlandse postzegels hoeft te kopen. Het speciaal letten op één motief of thema betekent de aanschaf van een beperkter aantal zegels uit het geweldig grote aanbod van Nederlandse postzegels per jaar en daarmee uiteraard ook een geringer bedrag. Hierdoor kan men toch een geïnteresseerde postzegelverzamelaar blijven, die veel minder geld in zijn hobby hoeft te steken. *) Zie voor meer gedetailleerde informatie hierover 'Naamsbekendheid van kinderen op kinderpostzegels' in het bulletin van oktober 1998 van de 'Kontaktgroep Voor het Kind en Maximafilie' en 'Met naam bekende levende kinderen op een postzegel' in het bulletin van december 2002 van de 'Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie'. [b] Daphne Deckers op een tab van Persoonlijke Postzegel Met de afbeelding van Daphne Muriël Deckers op de tab van een Persoonlijke Postzegel is voor het eerst een niet-koninklijk echtpaar in de Nederlandse filatelie terechtgekomen. Daphne is getrouwd met de tennisser Richard Krajicek, die op de 100 jaar Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond postzegel (nvph 1813) staat afgebeeld. Het paar heeft twee kinderen Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
13
(Emma 5 jaar en Alec 3 jaar) en ze zijn woonachtig in Muiderberg. (Bron 'ANWB Kampioen', juni 2003). Ter verlevendiging het volgende (uit de Telegraaf van 30 mei) van de hand van Daphne Deckers zelf in haar column: "Toen ik Emma 's ochtends vertelde dat ze voor één keer moest overblijven, omdat mama rond het middaguur iets heel leuks ging doen, wilde ze natuurlijk weten wat dat voor belangrijks was. Mama krijgt een eigen postzegel!, zei ik trots. Zonder op te kijken van haar cornflakes antwoordde Emma: "Maar papa heeft er toch al één?" Ja, schattebout, papa heeft er in 1999 één gekregen, maar nu is mama aan de beurt, oké? Je zag het kind echt denken: "Lekker speciaal. Papa op een postzegel, mama op een postzegel.....!" Nog een uitlating van Daphne Deckers: "Ik heb nu al een week een 'eigen' postzegel, maar ik heb nog steeds moeite aan het idee te wennen. Eigenlijk vind ik het teveel eer." [c] Een sfeervol bakkie Douwe Egberts-koffie In de (aroma)damp van de warme koffie van de 'Dam-zegel' (nvph 1360) zit een damspeelster in een sfeervolle omgeving diep na te denken boven een dambord. De in het spel verdiepte persoon heeft uit de witte damsteen zelfs een hap genomen! Op de Europapostzegel 1983 (nvph 1285) t.g.v. het 75-jarig bestaan van de vereniging 'De Nederlandse Dagblad Pers' uitgegeven, voert ontwerper Drupsteen een fragment van een krantenpagina op in een kenmerkend Nederlandse huiselijke omgeving. Namelijk die met een kopje koffie (van bovenaf bekeken) met een koekje (met de Franse tekst 'petit beurre') in het schoteltje. [d] Adriaen Coorte, meester van de monumentale eenvoud Vlak na de Tweede Wereldoorlog lagen ze nog voor 25 gulden op de markt in Middelburg. De schilderijtjes van asperges, aalbessen, kruisbessen (zie nvph 1832) en wilde aardbeien van Adriaen Coorte. Het meesterschap achter deze verfijnde eenvoud werd niet herkend. Men beschouwde de 17e eeuwse kunstenaar als een zondagsschilder. Dat veranderde met een tentoonstelling in het Dordrechts Museum en een publicatie van Laurens J. Bol in 1977. Sindsdien is de belangstelling van de musea gewekt en zijn de stillevens wereldwijd een begeerd verzamelobject geworden. Nog steeds duurt de jacht op deze 'meester van de monumentale eenvoud' voort. Op een kleine tentoonstelling in het Centraal Museum in Utrecht hingen tot 1 juni 2003 12 schilderijen van deze meester met daarop vruchten en schelpen, glanzend en kwetsbaar geschilderd tegen een donkere, ondoordringbare achtergrond. Ze liggen op een grijze stenen balustrade, die doorgaans een barst vertoont. Alles als lofzang op de schepping, maar tevens ter herinnering dat iedereen en alles vergankelijk is. (Bron Telegraaf van 21 maart 2003). [e] Marina Olderhuuske in Roermond Marina Olderhuuske in Roermond, in het rivierdal van de Maas, is een drijvend bungalowpark van houten vakantievilla's. De villa's liggen op holle, betonnen bakken, die met meerpalen op hun plaats worden gehouden. Bij laag water liggen de woningen in een U-vormige haven in de tuin; bij hoogwater stroomt de tuin onder water en drijft het huis op het water. Dat gebeurt enkele malen per jaar. De bewoners kunnen de vaste wal dan alleen via het water bereiken en als het water zakt, moeten de schoonmaakploegen uitrukken om het slib uit de tuinen en van de gevels te spuiten. De drijvende huizen vormen geen aantasting van de komberging van het Maasdal, die hard nodig is tijdens hoge rivierstanden. Tijdens de maasoverstroming van 1993 bleven de huizen droog, als enige in de omgeving. (Bron: Hoogwater; 50 jaar na de watersnoodramp, Inez Flameling) 14
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
[f] Extra geld voor droge voeten De wervende tekst van de paginagrote advertentie van het Nationaal Bestuursakkoord Water in de landelijke dagbladpers ondersteunt bijzonder goed het postzegelvelletje 'Nederland en het water door de jaren heen' (www.nederlandleeftmetwater.nl). "Zonder dijken en duinen zou tweederde deel van ons land altijd regelmatig onder water staan. Daarom doen wij er alles aan om het water te beheersen. Dat doen we al eeuwenlang. We zijn er ook heel goed in. En toch moeten we er vanaf nu vaker voor kiezen om het water juist niet buiten de deur te houden. Waarom? Heel simpel: omdat het klimaat verandert. Het wordt warmer en natter in Nederland, en snel ook. De zeespiegel stijgt, de bodem daalt, het regent vaker en harder. Er komt steeds meer water naar ons land. Kijk maar naar de wateroverlast van de laatste jaren. Om de haverklap is het raak. Niet alleen bij ons, maar ook in andere Europese landen. Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen besteden samen veel geld aan het voorkomen van wateroverlast en overstromingen. Een eerste stap is nu gezet met honderd miljoen euro extra. Dat geld wordt maar voor een klein deel besteed aan technische maatregelen, zoals hogere dijken. Daar kun je niet eeuwig mee doorgaan. Wat gaan we vooral doen? Ervoor zorgen dat het water overal in het land meer ruimte krijgt. Want waterproblemen doen zich niet alleen voor langs de rivieren of aan de kust. Extra geld om het water meer ruimte te geven: dat is keihard nodig om nu en in de toekomst droge voeten te houden. Het is niet water óf wij, maar water én wij. Nederland leeft met water dus, want alleen dan houden we het veilig en droog." [g] Tuinen Mien Ruys rijksmonument Een deel van de tuinen van Mien Ruys in Dedemsvaart (zomerzegel 2001, nvph 1970) wordt mogelijk uitgeroepen tot rijksmonument. De Rijksdienst voor de Monumentenzorg heeft inmiddels een positief advies ontvangen van de gemeente Hardenberg, waarvan Dedemsvaart deel uitmaakt. De 'verwilderingstuin' van 1924, de oude proeftuin van 1927 en een schuur uit 1930 zijn volgens de gemeente van een zodanig nationaal belang dat de beschermde status gerechtvaardigd is. Met deze status springt het rijk bij met geld voor onderhoud en restauratie. (Bron Telegraaf van 26 juni 2003). [h] Oudolf en het World Trade Center in New York De Nederlandse tuinarchitect Piet Oudolf uit Hummelo, een van de meest spraakmakende tuinarchitecten van Europa (zie Zomerzegel 2001, nvph 1971), gaat een nieuwe herdenkingstuin in New York ontwerpen voor de slachtoffers van 11 september. Oudolfs tuinen met golvende taxusheggen zijn in 2001 op een zomerzegel met de bloem alcea rugosa (nvph 1971) geplaatst. De bestaande garden of remembrance, die twee maanden na de aanslag op het World Trade Center nabij het Battery Park *) werd geopend, voldoet niet. De tuin wordt te armzalig ervaren. Oudolf is uit 18 inzendingen gekozen. Belangrijk onderdeel van zijn tuin is de 240 meter lange plantenborder. In het park komen enkele 'tuinkamers' omgeven door bomen. In deze kamers komen banken en fonteinen. Oudolf omschrijft zijn visie op de tuin alsvolgt: "Het is erg druk langs de waterkant. Mensen zijn voortdurend in beweging. Ik wil dat ze even stilstaan en kunnen voelen wat er zich in het park afspeelt." Bron: Trouw 17 januari 2003. *) Het park is genoemd naar de kanonnen die Nederlanders in de 17e eeuw langs de Hudson plaatsten ter verdediging van Nieuw-Amsterdam, zoals New York vroeger heette, tegen de Britten. ---> Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
15
[i] De Nelson Mandela-postzegel vervult een facet van de multifunctionele rol van een postzegel Naast de frankeerfunctie krijgt een postzegel met de uitgave van het Nelson Mandela-postzegelvelletje voor het eerst er officieel ook een financieel wervende rol bij! Dus duidelijk een functievermeerdering van de postzegel! De kopers van de Mandela-zegels worden (erop) geattendeerd, aangespoord, misschien opgeroepen, aan de Nederlandse afdeling van het Nelson Mandela Children's Fund (= NMCF) via een verjaardagskaartenactie met extra geplakte postzegels het NMCF te steunen, of geld op de bankrekening van het NMCF over te maken. Door het samenwerkingsverband van de Nederlandse en ZuidAfrikaanse afdelingen van het Fonds zal het totaal bedrag aan het Zuid-Afrikaanse kind ten goede komen. 1) Of de 'Stichting Kinderpostzegels Nederland' (SKN) is ingenomen met dit nieuwe initiatief van TPG Post, kan ik op dit moment niet bekijken. SKN, die de bijslaggelden van de kinderzegels int en distribueert, geeft ook geldelijke steun aan hulpbehoevende kinderen in het buitenland. 2) Of TPG Post met deze kaartenactie èn met de vermelding van een banknummer op de velrand op een softe manier ervaring wil opdoen om daarmee gelden te verkrijgen èn daarmee de bijslagpostzegels van Stichting Kinderpostzegels Nederland en het Nationaal Fonds Ouderenhulp overcompleet wil maken, is me ook niet duidelijk. Er moet wel rekening meegehouden worden dat op termijn het systeem van de bijslagpostzegel als fondswervend medium zal verdwijnen. In onze al maar meer individualistisch wordende Nederlandse samenleving, waar het sociale 'wij-gevoel' steeds meer plaats maakt voor een egocentrisch gedrag, verliest het bestaansrecht van het 'weldadigheidsprincipe-van-weleer' steeds meer terrein! 3) Of bovenstaand nieuwe initiatief van TPG Post ook iets heeft te maken met het pas door haar opgestarte voedselprogramma 'Moving the World' en internationale merknaamvergroting kan ik ook nog niet bekijken. Met dit programma, dat in partnershipverband met de Verenigde Naties wordt opgezet in het kader van het VN-voedselprogramma 'World Food Programme', toont TPG haar sociaal gezicht. Ze schenkt de organisatie diensten ter waarde van vijf miljoen euro, volgend jaar zelfs tien miljoen euro. TPG geeft niet alleen geld, maar stelt daarbij ook mensen, kennis en systemen ter beschikking in de strijd tegen de honger om er daar logistieke ervaring mee op te doen. Daarmee hoopt ze tegelijkertijd wèl 'soft' logistieke know how in Afrika op te doen. Op termijn hoopt ze daarmee haar concurrenten voor te zijn en Afrika daarmee te 'veroveren'! 4) Met de uitgifte van de Persoonlijke Postzegel (nog maar enkele weken geleden) heeft TPG Post met nog een ander innovatief en revolutionair idee de functie van onze Nederlandse postzegel uitgebreid.. Door het strikt persoonlijke van, de emotionele verbondenheid met en de directe herkenbaarheid van de afgebeelde persoon (in familie-, vrienden- en kennissenkring) krijgt de postzegel een sterke attentiewaarde, oftewel een attentiefunctie. 5) Het zou me in het geheel niet verbazen dat een fondsenwerver op redelijk kort termijn 'haar' postzegel voor weer een geheel andere functie zal willen inzetten. Namelijk die van de krasloterijfunctie! Door een cijferreeks of de woorden 'welles' en 'nietes' onder een 'af-te-krassen-beschermlaag' te drukken (zoals de teksten destijds op de kraspostzegels) behoort de loterijpostzegel ook tot de mogelijkheden. Een dergelijke bijslagpostzegel zal (gelijk de Persoonlijke Postzegel) het bijzonder goed doen in de landelijke pers (vanwege de noviteit) en bij het grote publiek, dat wel eens een gokje wil wagen. 6) De frankeerfunctie van de postzegel is ook al danig gespecialiseerd. Er zijn immers al verhuiszegels, geboortezegels, huwelijkzegels felicitatiezegels en rouwzegels. 7) De multifunctionele rol die de postzegel op dit moment toebedeeld wordt, heeft te maken met de omslag bij TPG Post. Een team enthousiast leidinggevende personen in het bedrijf (rond de veertig jaar) kijkt met de nodige innovatieve initiatieven, marktgericht en betrokken naar de (inter)nationale wereld. Ze zoekt daar 'met-haar-samenwerkende' partners. De Koninklijke TPG Post (be)speelt creatief (met) de wereld vanuit een commerciële invalshoek: "De wereld verandert. TPG Post verandert mee!" [j] Levende buitenlanders op Nederlandse zegels Het is niet gebruikelijk dat nog levende buitenlanders op Nederlandse postzegels afgebeeld worden. Toch is Nelson Mandela de achtste buitenlander op onze zegels. De voorgangers zijn: Koning Boudewijn van België en groothertogin Charlotte van Luxemburg (nvph 829), een Hindostaans meisje op de schouders van de vader (nvph 1186), een 2-jarig Chileens kind na twee jaren vluchtelingenkamp (nvph 1187), de 5jarige Ahasane uit het Senegalese gehucht Révane (nvph 1188), e e n meisje uit Opper-Volta (nvph 1234) en de Franse padvinder Jean-Marc Prevot op de Wereld Jamboree-postzegel 1995 (nvph 1647). Deze anonieme boerenzoon uit het Noord- Franse dorp Burelles is na een omvangrijke zoektocht via buitenlandse scouting-organisaties en jeugdjournaals uiteindelijk toch gevonden. 16
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
--->
Nogmaals Zomerpostzegels 2003
De tegenstelling in het opslaan van informatie in het heden en verleden 1) In 2001, toen de oude en vertrouwde naam Zomerzegels weer werd ingevoerd, is voor het zomerse thema 'Tuinen in Nederland' ingevoerd. In 2002 werden geurende bloemen opgevoerd in het kader van de Floriade. Dit jaar zijn artistiek verantwoorde details van aquarellen afgebeeld, omstreeks 1890 gemaakt. 2) De nieuwe Zomerzegels dragen een boodschap uit. Ze tonen de verandering tussen het heden en verleden betreffende de manier van opslaan van tekst- en beeldinformatie. Vroeger was het (met heel veel moeite) alleen maar mogelijk een enkelvoudige afbeelding te reproduceren door het na te tekenen, te schilderen of te graveren. Tegenwoordig kunnen we via het beeldscherm teksten en afbeeldingen in microseconden fotograferen, kopiëren en in grote aantallen de hele wereld rondsturen. De afbeelding en de typografie op de zegel probeert beide vormen weer te geven. Enerzijds is er de klassieke reproductie van de aquarel, anderzijds verwijzen de cijfers, letters en de achtergrond van de tekst naar de pixels waaruit beelden tegenwoordig zijn opgebouwd. In deze achtergrond (waarin digitale cijfers en letters dominerend zijn uitgespaard) is zelfs nog iets van de stralende kleurigheid van het fleurige boeket bloemen van deze zomerse zegels te herkennen.
In Den Haag werd tijdens de presentatie van de Zomerzegels de scholenactie 'Jong voor oud' door Balkenende en Terpstra nationaal gestart. Een provinciale start vond o.a. plaats in Beetsterzwaag voor de provincie Friesland. Zomerzegel-scholenactie 'Jong voor Oud' 1) Op de eerste dag van uitgifte van de Zomerzegels hebben leerlingen uit groep 5 van 12 basisscholen (in ieder provincie één school) tijdens de handenarbeid- en tekenles gemaakte kaarten verzonden naar enkelen van de 250.000 eenzame ouderen in Nederland. Aan het maken van de kaarten was een themales vooraf gegaan over ouderen en eenzaamheid. 2) In Friesland verblijdden de dertig leerlingen van basisschool "De Paedwizer' uit Beetsterzwaag even zo veel eenzame ouderen uit hun eigen familie-, vrienden- en/of kennissenkring met een kaartje met de nieuwe Zomerzegel erop. "Sommige senioren leven teruggetrokken en alleen en dan is het leuk om een kaartje te ontvangen", aldus juf Hendrika van der Woude van groep 5. Na het schrijven en frankeren van de kaarten is de groep in optocht naar de brievenbus gegaan. De resonantiewaarde van deze Friese Zomerzegelactie was bijzonder groot. Maar liefst drie kranten en TV-Fryslân hebben er aandacht aangeschonken. 3) In Den Haag heeft demissionaire minister-president Balkenende in het parlementsgebouw het zelfde symbolische gebaar uitgevoerd met leerlingen van groep 5 van de Haagse School Vereniging. 4) Met de bijslaggelden van de Zomerzegels worden projecten en activiteiten gefinancierd van kwetsbare ouderen. De slagzin "Zomerzegels zijn niet zo maar zegels. Je berèìkt en stùùrt er wat mee!" kan letterlijk, maar òòk figuurlijk, in overdrachtelijke zin opgevat worden!
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
17
Zomerzegelbedankkaart 2003 Sinds vorig jaar maakt het Nationaal Fonds Ouderenhulp bij het bedanken van haar medewerkers gebruik van de Collect Card (= het 20e exemplaar in de reeks). Dit dubbel gevouwen kaartje op creditcardformaat (van 17 x 5,4 cm in geopende toestand), waarin zich twee zomerzegels bevinden, is in opdracht van het Fonds door TPG Post aangemaakt in een beperkte oplage van 9.000 exemplaren. Een klein deel van dit relatiegeschenk of premium is ook tegen betaling (= 2,70 euro) verkrijgbaar voor verzamelaars bij de Collect Club in Groningen.
1)
2)
Eerder uitgegeven Collect Cards zijn er ook nog verkrijgbaar: nr. 7 Friesland, nr. 8 Drenthe, nr. 9 Noord-Holland, nr. 10 Gelderland, nr. 11 Noord-Brabant, nr. 12 Groningen, nr. 13 Zuid-Holland, nr. 14 Utrecht, nr. 15 Limburg, nr. 16 Overijssel, nr. 17 Zeeland, nr. 18 Flevoland en nr. 19 Nationaal Fonds Ouderenhulp 2002. Niet meer verkrijgbaar bij de Collect Club: nr.1 Nederl.Spoorwegen, nr.2 NVPH Show 1998, nr.3 Davo, nr.4 Viking Direct, nr.5 Philapost en nr. 6 Nederland-Japan.
Kijk kinderen, dit is nu maximafilie
Maximafilie
Nieuwe richtlijnen in verband met de te gebruiken postkaart Op de algemene vergadering van de FIP in Seoel (Korea) op 08/08/2002 heeft men nieuwe richtlijnen of directieven vastgelegd voor verschillende disciplines van de filatelie. Zo ook voor de "Maximafilie Ik zou het hier even willen hebben over het eerste element nl. de Postkaart. U weet misschien nog uit een van vorige artikels of uit mijn boek "Wat is Maximafilie?" dat de afmetingen van een postkaart vastgelegd zijn door de UPU in de Universele Postconventie, in hoofdst. 1 art.19 § 1. Dwz: met afmetingen 105 tot 148 mm. maximaal en 90 op 140 mm. Minimaal, deze afmetingen met tolerantie: ± 3 mm Met deze afmetingen kan men met veel moeite, indien de afmetingen maximaal zijn, twee maximumkaarten op een gewoon A4-blad plaatsen zoals het reglement het wil Nu zou men ook de postkaarten met een vierkante vorm toelaten. Ik ken daarvan spijtig genoeg niet de afmetingen. Ze zijn trouwens, in het nieuwe reglement, ook niet gedefinieerd. Maar daarnaast wil men ook de rechthoekige, met afmetingen 120 op170 mm toelaten Ik vraag me af hoe men dat moet klaarspelen indien men zo, twee kaarten op een A4-blad wil plaatsen. Samen met de nodige uitleg zowel qua thema, als qua karakteristieken van de maximumkaart (datum van afstempeling, datum van uitgifte zegel, datum van buiten dienst nemen van de zegel en eventueel de copyright van de kaart). In de rand maakt men er dan nog ludiek de opmerking bij: "Het is ten stelligste verboden de kaart te verminken, (vertaling van mutiler) d.w.z. af te snijden; om op die manier het formaat te verkleinen Ik denk dat men zich bij de FIP nu even vergaloppeerd heeft. Men kan evenwel aanvoeren dat men zijn tentoonstellingsbladen groter kan maken. Akkoord! Maar men moet ze ook nog in de tentoonstellingkaders krijgen Daarnaast geeft men ook nog eens de opsomming van de zaken die men niet mag gebruiken als postkaart. Ik wens dit hier nogmaals te herhalen en aan te vullen, omdat ik in mijn boek misschien niet volledig genoeg geweest ben. Ik som op: * Collages; * Uitsnijdingen, uit boek of dergelijke; * Foto's; * Fotokopie - gewone of in kleur; * Montages - samenvoegingen van ontwerpen; en * Tekeningen - speciaal ontworpen voor de uitgifte van de zegel. En wat nu zeker nieuw is: Met de computer bewerkte beelden die daarna afgedrukt worden op daarvoor speciaal bestemd fotopapier. Ik denk dat dit laatste wel een goede zaak is dat dit vermeld wordt in het algemeen reglement want er zijn al genoeg misbruiken. Tot hier iets over de postkaart. Aanvullingen over de zegel en de afstempeling volgen nog in latere artikels. Durinck Guido Provinciaal Commissaris Maximafilie Toevoeging redactie: Op internet gelezen en er van geplukt om u te informeren.
18
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
Te gast op het paardenfeest
2004
Voor de kas van de vereniging! Als u nu eens naar uw postzegels kijkt dan vindt u vast wel wat. U spaart het niet, maar het is wel leuk voor een medeverzamelaar! Lever dat in bij de veilingmeester. Hij veilt het en de opbrengst is voor de kas!
Een goede vriend, die Zwitserland als zijn tweede vaderland beschouwt, bezocht onlangs Saignelégier (Jura) waar jaarlijks de grootste paardenmarkt van het land wordt gehouden. Een concours-hippique luistert steeds het feest op en de plaats is bekend als centrum van een specifiek paardenras. De zgn. Franse Montagnes of te wel het Freibergerpaard. Het kan zijn dat u wandelend in de Jura zo maar in de vrije natuur deze paarden tegenkomt. Voor de Zwitserse post vormde dit alles een aanleiding om er een bijzondere postzegel aan te wijden. Een zeer toepasselijk stempel werd ontworpen, het paard werd van stal gehaald en de maximafilie heeft er weer een pronkstuk bij. Zon presentje wordt natuurlijk in grote dank aanvaard! <Wim Roffelsen>
Allemaal mogelijk..... Een perfect getande persoonlijke postzegel met grootmoeder op de tab. Toch ontbreken drie tanden! Hoe kan dat? Mopoe wilde geen kunstgebit!!
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
19
No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 20
Resultaat Zomerveiling 2003
Omschrijving Inzet Opbr. 5 Kinderbedankkrt. 1974/75/76/78 en 79 B. 7,50 7.50 5 Kinderbedankkrt. 1974/76/78/80 en 84 B. 6,50 n.v. 5 Kinderbedankkrt. 1984/85/86/87 en 88 B. 5,50 5.50 5 Kinderbedankkrt. 1984/85/88/89 en 90 B. 5,50 n.v. 5 Kinderbedankkrt. 1985/88/89/90 en 91 B. 5,50 n.v. 5 Kinderbedankkrt. 1988/89/90/91 en 92 B. 5,50 5.50 Sticker 1976 Kinderpostz. Actie rood. 0,50 n.v. 4 Kinderbedankkrt. 1976/78/80 en 88 S. 5,50 n.v. Complete set (3st.) Kind. bedankkrt. 2000 7,00 9.00 Complete set (3st.) Kind. bedankkrt. 2000 7,00 11.00 Complete set (3st.) Kind. bedankkrt. 2000 7,00 11.00 Kinderbedankkaart 1999 B. 1852 1,00 3.50 Welbedankt voor het kind, 1963 v.d. jeugd,kalender krt 2,00 2.00 Welbedankt voor het kind, 1963 v.d. jeugd,kalender krt 2,00 n.v. Kinderbedankkaart 1995 C., 1658. 1,00 1.50 Kinderbedankkaart 1994 C., 1624. 1,00 3.00 Complete set (3st) Kind.bedankkrt. 1987 3,50 5.50 Complete set (3st) Kind.bedankkrt. 1963 42,00 n.v. Kinderbedankkaart 1965 S 2e oplage. 26,00 37.50 Kinderbedankkaart 1965 S 1e oplage 2,50 2.50 2 st Kinderbedankkrt. S en B 1970 4,00 n.v. 2 st Kinderbedankkrt. S en B 1968 5,00 n.v. Complete set (3st) Kind.bedankkrt. 1985 4,00 4.00 Verjaardags Agenda Dierenriem v. t kind. 5,00 n.v. Max. kaart kinderzegel 1991 1,50 1.50 Max. kaart kinderzegel 1991 1,50 n.v. Voor het kind 4st Gelukkkig Kerst krt. 61 2,50 2.50 Voor het kind 4st Zalig Kerst kaarten 61 4,00 4.00 Voor het kind 4 st kaarten uit 1958 2,00 2.00 Sluitenveloppe met 4 krt gevelstenen kind 1975 6,00 n.v. Gelopen briefkrt Voor het kind 1938 zie foto in dit blad 6,50 15.00 Set 3 st verschill gekl. enveloppen met rebus kind 1992 2,25 5.00 6 envelop. met rebus kind 1985 t/m 1990 1,50 1.50 Kinderbedankkaart 1956 C 45,00 55.00 Kinderbedankkrt. 1991 B 1,00 n.v. Kinderblokje 2000, Bedankt in lijstje, comité uitgifte 4,00 4.00 Stickerkaart 1989 aktie 1989 1,00 n.v. 65 jr kinderzegels 2 st FDC Dam 6/11-91 1483/1486 5,00 5.00 2 pentekening krt Maastricht/Zwolle v Stichting Zomerc. 1,00 n.v. Set 4 st Max krt 1194/97 CZ MA 3,50 n.v. Maximumkaart 1412 Erasmus MA Historisch Museum 1,50 n.v. Set 3 Max krt 1444/46 CZ MA De Bilt 2,50 2.50 Max krt Voor het kind 1483 Leiden CK MA 1,50 n.v. Set 3 Max krt 1521/23 CZ MA Zoetermeer 2,50 2.50 1ste dag uitg. 1949 544/48, voorloper FDC, zie foto. 12,00 12.00 M.K. Zomer 1951 568/572 MC, ziefoto,s. 17,50 17.50 M.K. Bonifatius 1954 646 MA 6,00 n.v. M.K. Kind 1954 650 's-Grav. Ph.D. MC 6,00 n.v. M.K. Kind 1959 733 's-Grav. MA 4,00 n.v. M.K. Herdenking bevrijding 1955 660 Wageningen MA 6,00 n.v. M.K. Kind 1979 1186/89 A'dam PA MA 2,50 2.50
No 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64
Omschrijving Inzet Opbr. M.K. Zomer 1982 1262/65 A'dam Floriade CZ 2,00 n.v. M.K. Zomer 1984 1301/04 Westzaan PA 3,00 n.v. M.K. Zomer 1979 1175/78 CZ 2,00 n.v. M.K. Zomer 1969 920/924 CZ 3,00 3.00 M.K. Zomer 1978 1153/56 CZ 2,00 n.v. M.K. Zomer 1970 965/969 CZ 2,50 n.v. M.K. Gecomb. uitg. 1976 1094/97 MB 2,50 n.v. Dam enveloppe Kind 1971 996/00 3,00 n.v. Dam enveloppe Kind 1976 blokje 1107 2,50 2.50 Dam enveloppe Kind 1976 serie 1103/06 2,00 2.00 Dam afstemp. Kind '77 1146/49 op FDC 162 3,00 3.00 Dam afstemp. Kind '68 912/16 autopostkant.3,00 4.00 Dam afstempeling Kind '77 blok 1150 Comité envelop. 2,50 3.50 65 Kinderbedankkrt 1996 B nvph 1698. 2,50 3.00 66 Kinderbedankkrt 1995 B nvph 1658. 2,50 3.00 67 Kinderbedankkrt 1994 B nvph 1624. 2,50 5.50 68 Kinderbedankkrt 1993 B nvph 1575. 2,00 2.50 69 2 Briefkrt met zegels 759 en 762 postmus. 2,00 2.50 70 M.K. kantoorpand v.Nelle, 655 MA. 3,00 n.v. 71 M.K. postkantoor Rijswijkseweg, 656 MA. 6,00 6.00 72 M.K. hoofdkantoor Shell Ned., 659 MA. 4,00 n.v. 73 M.K. KLM netwerk, 729 MC. 1,25 n.v. 74 M.K. Frans Hals museum "Maaltijd', 770 MA. 7,00 7.00 75 M.K. Kind '63, 802/06, CK. 10,00 n.v. 76 M.K.station Amersfoort, Spoorphilex Utrecht, 818, MC. 3,70 n.v. 77 M.K. Magere brug A'dam, 902, MA. 2,75 4.00 78 M.K. Van Brienenoordbr. R'dam, 906, MA. 2,75 2.75 79 M.K. Borobudur,fotokaart 995, MA. 2,50 2.50 80 M.K. Zomer '72, 1003/06, CZ. 6,50 6.50 81 M.K. Trompetuitg. nr 56,zijdewerk, 100 jr UPU, 1058. 7,00 n.v. 82 M.K. Trompetuitg. zijdewerk 200 jr USA, 1091 6,00 n.v. 83 M.K. wegvervoer, Ned. postmus. MA 1204 2,00 n.v. 84 M.K. Ned.Congres centr., Filatelie MA 1201 2,00 n.v. 85 M.K. Inhuld.kaart B & C, stempel Leeuwarden 1237. 1,50 1.50 86 M.K. Kunst Moritz Michael Daffinger,Floriade MA 1263 2,50 n.v. 87 M.K. Museum Buurt Spoorweg, st.mus. weekend 1431 3,25 n.v. 88 M.K. (2) natuur, stempel Lisse, MA 1668 en 1671 blok 8,00 n.v. 89 M.K. standb.Olivier,Den Bommel K, 1677b 4,00 n.v. 90 Zonnebloemkaart met felicitatietekst op rand 1678 1,50 n.v. 91 M.K. tunnelbouw, stempel Beverwijk, MA, 1687 1,50 n.v. 92 Verhuisberichtkaart v.d.Geest, den Haag, 1706 1,00 n.v. 93 M.K.(2) Jan, Jans en de kind./Dierenbesch. 1783a 4,00 n.v. 94 M.K.afbeelding brievenbus, tekst hr.gefelic. MA 1841a 4,00 9.50 95 Kinderbedankkaart 1998 B zegel 1786. 2,00 14.00 96 Kartonnen palet"Kind en Kleur",zie bulletin dec.2002. 15,00 32.50 Verkocht 50 kavels voor een totaal bedrag: Euro 362.25
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
Even voorstellen: Wil Verbeek
Geachte leden van de vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, Gaarne wil ik mij aan u voorstellen als de nieuwe secretaris van deze vereniging. Sinds mijn vader op een dag een mooie kinderbedankkaart voor zijn vrijwilligerswerk mee naar huis nam, heb ik de wereld van de kinderpostzegel en zijn goede doelen altijd fascinerend gevonden. Toen ik er later achter kwam dat de kinderbedankkaart al sinds 1949 bestond, heb ik getracht om deze collectie bij elkaar te verzamelen. Op (postzegel-)verenigingsavonden en beurzen vraag je er eens naar en toen kreeg ik een oud bulletin van deze vereniging in handen. Ik kwam in contact met Aad Hofmeester en was gelijk enthousiast over de vereniging. Een vereniging die de verzamelaars van en kinderbedank-kaarten en maximumkaarten op zijn wenken bediend, daar wilde ik graag lid van zijn.
Inmiddels zijn we 1,5 jaar verder, werk ik samen in de werkgroep Handboek Voor het Kind met Frans Rummens, Ronald de Vries en Arnold van Balgooi om een nieuwe catalogus over de kinderpostzegel en zijn verzamelgebieden te maken. De vereniging is niet groot, maar is een actieve groep van mensen die geinige dingen verzameld. Een maximumkaart laat een postzegel opbloeien, geeft de postzegel vaker ook historie en is toch ook een alternatief voor het gewoon maar verzamelen van de huidige talrijke Nederlandse postzegel. Een kinderbedankkaart is een grappig fenomeen als je naar het verhaal achter die kaart kijkt. Een school geeft zich op bij de Stichting Kinderpostzegels Nederland om met een klas huis aan huis de producten aan de man/ vrouw te brengen die allerlei goede doelen van en voor het kind ondersteunen. De klasseleerkracht krijgt dan voor zijn coördinatie en inzet een kinderbedankkaart en de jeugd een leuk aandenken. Sinds 1924 bestaat de kinderpostzegel reeds en de kinderbedankkaart heeft geleidelijk aan ook tot een hechte groep van verzamelaars geleid die ook lid zijn van onze vereniging. Graag zou ik als uw secretaris mijn beleving voor de maximumkaart en de kinderbedank-kaart met u willen delen, om een makkelijk contact voor u te zijn, zowel met de telefoon alsmede electronisch berichtenverkeer oftewel email. Tevens wil ik als uw secretaris uw belangen als lid binnen en buiten de vereniging behartigen opdat deze vereniging bloei-end en actief blijft. Ik ben 39 jaar, getrouwd, ben woonachtig te Gouda en werk als systeemontwerper bij een groot IT-bedrijf (zeg maar alles wat met computers te maken heeft). Qua postzegels verzamel ik Nederland en Zwitserland en die mooie kinderbedankkaarten. Qua bestuurs-ervaring ben ik voorzitter geweest van twee studie-gerelateerde verenigingen en heb ik de diverse functies binnen een vereniging waargenomen. Schroom niet om mij tijdens vergaderingen aan te spreken met vragen of wensen, want als secretaris is het voor mij van groot belang om de leden snel te leren kennen en ons gezamenlijk hobby uit te dragen en uit te breiden. Met vriendelijke groet, Wil Verbeek Oranjepoldererf 6 2807 NE Gouda Tel. 0182-531449 Email : [email protected].
Jeanne dArc De maagd van Orleans
Het wonderlijke in de maximafilie is het plotseling ontroerd raken bij het aanschouwen van een maximumkaart. Zo troffen wij een franse kaart uit 1968. Het onderwerp is Jeanne dArc, de heldin en patroonheilige van Frankrijk die haar slechts 19 jaar durende leven eindigde op de brandstapel. Het leek ons een goed idee om eens na te gaan wat er te vertellen valt over Jeanne dArc. Op internet vonden wij een artikel dat ons aansprak. Het is een indrukwekkende geschiedenis die wij, bij wijze van uitzondering, in zijn geheel (pagina 23 en 24) hebben afgedrukt. Toch is de vraag gerechtvaardigd wat er op die maximumkaart te zien valt. Onze interpretatie is vrijblijvend, maar het vermoeden bestaat dat de realiteit aardig benaderd wordt. Wij zien Jeanne te paard in mannenkleren op 23 februari 1429 voor de stadspoort van Vaucouleurs waar zij, met haar linkerhand zwaaiend afscheid neemt van de burgerij. Zij krijgt het zwaard aangereikt door de bevelhebber van Vaucouleurs, de heer Baudricourt. Dat zwaard had Jeanne laten ophalen uit de kerk van de heilige Catharina van Fierbois. Het lag daar onder het altaar verborgen zonder dat iemand dat wist. Links een geharnaste krijger te paard die een lans vasthoudt waaraan een banier wappert waarop nog Franse Lelies te ontwaren vallen. In Vaucouleurs had zij zes medestanders gecharterd om in Chinon ten strijde te trekken tegen de Engelsen en de Bourgondiërs. Niet iedereen was overtuigd van de goede afloop vanhaar missie zoals de kaart laat zien. Jeanne trachtte de eenheid van Frankrijk te bewerkstelligen. Na aanvankelijke successen belandde zij uiteindelijke op de brandstapel. Het begeerde doel werd zeven jaar later wèl bereikt. Het vertrek van Vaucouleurs is op een zeldzame manier treffend in beeld gebracht. Op de volgende bladzijde ziet u deze maximumkaart. Door de vergrote weergave zijn ook kleine details zichtbaar geworden. <de redactie> Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
21
22
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
Jeanne d'Arc
Jeanne d'Arc is op 6 januari 1412 geboren in Domrémy. Dit dorpje ligt in Frankrijk. Haar moeder heette Isabelle Romée en haar vader Jacques Darc. Haar eigenlijke naam is Jehanne Darc. In het Engels heet ze Joan of Arc. Ze had drie oudere broers (Jacquemin, Jean en Pierre) en een jonger zusje (Catherine). Ze waren een echt boerengezin, net zoals de rest van het dorp. Ze waren wel rijker dan de andere boeren en hadden best veel land. Het dorpje waar Jeanne d'Arc woonde ligt aan de Maas. Op de foto hieronder staat het huis waarin Jeanne is geboren en waar ze is opgegroeid. Waar ze woonde waren heel veel bossen, boomgaarden, weilanden en akkers. Zo zagen heel veel gebieden er in de Middeleeuwen uit.
Jeanne was in haar jeugd een stil en serieus meisje. Ze hielp haar moeder met het huishouden. Af en toe was ze echter ongehoorzaam. Dan ging ze stiekem naar de kerk om naar de verhalen van de pastoor te luisteren. Ze ging zelfs zo vaak naar de kerk dat ze werd gepest door andere kinderen. Tijdens de jeugdjaren van Jeanne d'Arc hadden Frankrijk en Engeland al bijna 75 jaar oorlog. Dit was de Honderdjarige Oorlog. De Engelsen kregen in Frankrijk hulp van de Bourgondiërs. Dit waren Fransen die zich los wilden maken van Frankrijk. Een groot gedeelte van Frankrijk was bezet door de Engelsen. De Engelsen probeerden de stad Orléans te veroveren. Op deze manier kregen ze ook het laatste stukje Frankrijk. De koning van Engeland zou dan ook de koning van Frankrijk zijn. Frankrijk had geen koning. Er was wel een kroonprins, Karel. Volgens de traditie was je pas koning als je gekroond en gezalfd was in Reims. Maar deze stad hadden de Engelsen veroverd, dus kon hij geen koning worden en bleef hij kroonprins.
leiden naar Chinon, de plaats waar Karel woonde. Haar eerste poging was in mei 1428. De kapitein was heel koppig en weigerde haar te geloven. Hij zei tegen een bediende dat hij haar naar haar vader terug moest brengen, zodat hij haar een pak slaag zou kunnen geven. In juli 1428 vluchtten de inwoners van Domrémy uit het dorpje omdat ze bang waren voor gewapende bendes. Dit waren de Bourgondiërs. De vader en moeder van Jeanne d'Arc vluchtten naar Neufchateau. In januari 1429 lukte het Jeanne om de Baudricourt te ontmoeten. Toch weigerde de kapitein om haar naar Chinon te sturen. Maar een maand later zei hij uiteindelijk toch ja, nadat ze het verloop van een veldslag tussen Fransen en Engelsen van te voren had beschreven. Een koerier die bij de veldslag aanwezig was geweest, wist niet wat hij hoorde, toen Jeanne hem vertelde wat er tijdens de veldslag gebeurd was, hoewel ze er zelf niet bij was geweest. Toen wist de Baudricourt dat Jeanne een bijzonder meisje was. Samen met zes begeleiders ging ze op weg naar Chinon. Tijdens haar reis naar Chinon wilde Jeanne naar elke kerkdienst in elke plaats ze passeerden. Om de Bourgondiërs niet tegen het lijf te lopen, lukte dit maar twee keer. Jeanne kwam in maart 1429 in Chinon aan. Ze schreef een brief naar kroonprins Karel, waarin zei vroeg of hij haar wilde ontmoeten omdat ze een missie had gekregen van God. In de brief schreef ze dat ze de kroonprins makkelijk zou kunnen herkennen uit alle mensen die in zijn kasteel leefden. Twee dagen later mocht ze Karel ontmoeten. Hij was niet overtuigd van de missie die God haar gegeven had. Daarom besloot hij haar te testen door zich te verkleden. Hij plaatste iemand anders op de troon die knapper was dan hijzelf. Toen Jeanne binnenkwam herkende ze de kroonprins meteen uit de grote groep mensen die in het kasteel bijeen waren. Ze ging meteen naar hem toe en stelde zich aan hem voor. Karel vroeg hoe ze wist dat niet de persoon op de troon de kroonprins was. Ze zei: "beste kroonprins, jij bent het en niemand anders". Zonder te aarzelen vroeg ze of ze hem persoonlijk mocht spreken en hij stemde meteen toe. Afbeelding links: Kasteel van Chinon Ze overtuigde hem van de missie die God haar had gegeven en ze zei dat hij het tegen niemand anders mocht vertellen. Zij liet hem bepaalde signalen zien, die ze van God had gekregen. Waarschijnlijk heeft ze een gebed opgezegd, dat Karel heeft gebeden toen hij alleen was. Toen was hij overtuigd dat God met haar had gesproken via H. Catherina en H. Margaretha.
Haar missie
Eigenlijk was Jeanne d'Arc een meisje zoals alle andere meisjes. Dit veranderde toen ze 13 jaar oud was. Toen hoorde ze 's zomers in de tuin een stem. Er was opeens heel veel licht. De engel Michaël verscheen. Hij zei dat ze binnenkort bezocht zou worden door H. Catherina en H. Margaretha. Toen de H. Catherine en H. Margaretha verschenen zeiden ze haar dat ze een gehoorzaam kind moest zijn en vaak naar de kerk moest gaan. Verder kreeg ze opdrachten. Ze moest de Fransen bevrijden van de Engelse bezetters . Orléans moest weer in Franse handen komen. Ze moest er ook voor zorgen dat kroonprins Karel tot koning gekroond zou worden in Reims. Toen ze haar opdrachten had gekregen ging ze weg uit Domrémy en ging samen met haar oom naar Vaucouleurs. Ze moest de kapitein van de stad, Robert de Baudricourt, van haar missie overtuigen. Hij moest haar namelijk bege-
Haar veldslagen
Nu Jeanne d'Arc de kroonprins overtuigd had van haar missie, kon ze zich voorbereiden op haar strijd tegen de Engelsen. Ze stuurde een boodschapper naar de kerk van St. Catherina de Fierbois om een zwaard op te halen dat onder het altaar verborgen lag. Tot op dat moment had niemand geweten dat daar een zwaard lag. Zelfs de geestelijken van de kerk, die het zwaard moesten opgraven, wisten dit niet. Het zwaard, het Catherina zwaard, had vijf kruisen bij het handvat. Het zwaard was ooit van de opa van Karel de Grote geweest. Hij had het zwaard gebruikt tijdens de oorlog van
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
23
de Fransen tegen de moslims. Hij had het zwaard in de kerk neergelegd (en verstopt) als een overwinningstrofee. Men maakte een vaandel voor Jeanne, met daarop geschreven "Jhesus Maria" een afbeelding van God, knielende engelen en Franse lelies. Er werd ook een wit harnas voor haar gemaakt, zonder decoraties erop. Toen dit allemaal klaar was, ging ze op 29 april 1429 op weg naar Orléans om de stad te bevrijden. Die dag schreef heer de Rotslaer dat hij Jeanne had horen zeggen dat ze Orléans zou bevrijden van de Engelsen, maar dat ze gewond zou raken door een pijl, maar dat ze niet dood zou gaan. Ze zei ook dat de kroonprins in de zomer tot koning gekroond zou worden in Reims. Voordat ze ten strijde trok had Jeanne de Engelsen vriendelijk gevraagd of ze hun troepen vrijwillig wilden terugtrekken uit Frankrijk. De Engelsen waren heel kwaad over de brutaliteit van Jeanne d'Arc. Daarom gingen ze verder naar Orléans om te vechten. Toen ze bij Orléans aankwam vroeg ze haar eigen troepen om te biechten en om naar de kerk te gaan. De veldslag van Jeanne d'Arc en haar strijders tegen Orléans duurde 8 dagen. Op 8 mei 1429 gaven de Engelsen de strijd op en vertrokken uit Orléans. Tijdens de slag om Orléans raakte Jeanne inderdaad gewond door een pijl maar ging er niet aan dood. Er was een groot feest in de stad. Maar voor Jeanne was er niet veel tijd om feest te vieren. Ze moest de rest van de streek rond de rivier de Loire bevrijden. Dit betekende dat ze nog vier veldslagen moest winnen. Ze moest snel te werk gaan want God had haar gezegd dat ze ongeveer 1 jaar de tijd voor haar missie had. De vier andere veldslagen, in Jargau, Meung-sur-Loire, Beaugency en Patey won ze binnen een week. Omdat ze zo gemakkelijk al haar veldslagen won, waren de Engelsen heel bang geworden voor Jeanne d'Arc. Op 17 juli 1429 werd kroonprins Karel in Reims gekroond en gezalfd tot koning Karel VII. Jeanne d'Arc was daarbij aanwezig met haar vaandel, dat ze hadden gemaakt voordat ze ten strijde trok. Ze zei: "dit vaandel heeft meegedaan tijdens het harde werk van de veldslagen en moet ook bij de overwinning aanwezig zijn". Ze had haar missie vervuld. De stemmen die ze altijd hoorde waren er niet meer. Toen wilde Jeanne naar huis gaan om bij de rest van het gezin te zijn. Koning Karel VII liet haar echter niet gaan. Ze trok weer ten strijde, maar niet voor God, maar voor de koning. Ze ging met de koning naar Parijs om daar te vechten. De aanval mislukte en Jeanne raakte gewond. Ze trokken zich terug. In april 1430 trok ze weer ten strijde. Toen hoorde ze de stemmen weer. Ze zeiden dat ze voor de zomer van 1430 gevangen zou worden genomen. In mei 1430 nam ze deel aan de slag bij Compiegne. Door een fout werd de ophaalbrug van de stad Compiegne omhoog gehaald, waardoor ze niet meer terug kon gaan naar de stad. Ze werd door een pijl geraakt en viel van het paard. Toen werd ze gevangen genomen door de Bourgondiërs. Koning Karel VII deed geen pogingen om Jeanne d'Arc terug te krijgen of te bevrijden. Het leek wel of ze hem niets interesseerde. Toch had hij het aan haar te danken dat hij koning was geworden. Jeanne d'Arc deed twee pogingen om te ontsnappen, maar die mislukten. Uiteindelijk werd ze verkocht aan de Engelsen.
Haar einde
Nadat ze door de Bourgondiërs was overgedragen en door de Engelsen in de gevangenis was gezet, moest Jeanne d'Arc naar een soort rechtbank. Het was een kerkelijke rechtbank. De rechter was bisschop Pierre Cauchon. Hij was een Fransman, maar was voor de Engelsen. Het proces werd gehouden in Rouen. Het lijkt erop dat het proces nep zou zijn. Het proces werd niet in Compiegene gehouden, hoewel Pierre Cauchon de bisschop van deze 24
stad was. Rouen was in handen van de Engelsen en Compiegene niet. In december 1930 werd ze hiernaar overgebracht. Ze werd beschuldigd van ketterij. Ook werd ze niet ondervraagd en werd in een gewone gevangenis gezet en niet in een gevangenis van de kerk. Mensen die van ketterij werden beschuldigd, moesten altijd in een gevangenis van de kerk worden gezet. Ze mocht niet biechten of naar de kerkdienst gaan, omdat ze van ketterij werd beschuldigd en omdat ze altijd mannenkleren aanhad, hoewel ze een vrouw was. Toen ze naar Rouen was overgebracht, werd ze door de Engelsen elke dag twee uur lang ondervraagd. Ze weigerde iets te zeggen. Jeanne kreeg geen hulp van advocaten, maar ze hoorde wel de stemmen weer. Die zeiden dat ze alles kon zeggen wat ze wilde. De stemmen zeiden haar dat ze de Engelsen mocht vertellen dat ze binnen zeven jaar een nog grotere nederlaag zouden leiden dan het verlies van Orléans (zes jaar later zouden de Fransen de stad Parijs weer innemen). Ze werd ondervraagd waarom ze mannenkleren droeg. Alleen dit was al voldoende om haar te veroordelen. Ze ondervroegen haar over van alles: wat ze deed in haar jeugd, hoe heiligen eruit zien en waarom ze het vaandel mee had genomen tijdens de kroning van koning Karel VII. De ondervragingen duurden tot maart 1431. Daarna begon het eigenlijke proces tegen Jeanne d'Arc. Ze werd aangeklaagd wegens ketterij. Er waren 22 rechters die allemaal verklaarden dat de stemmen die Jeanne had gehoord niet echt waren en dat de duivel hiermee te maken had. De rechters zeiden dat als ze haar verklaringen niet zou intrekken, Jeanne naar een kerkelijke rechtbank zou moeten gaan. Dan zou ze worden veroordeeld en zou ze worden verbrand op de brandstapel. Uiteindelijk ondertekende ze een stuk papier waarin ze verklaarde dat ze geen ketter was. Waarschijnlijk wist ze niet wat ze ondertekende, omdat ze niet kon lezen. De Engelsen waren heel kwaad, omdat ze nu in de gevangenis terecht zou komen en niet zou worden verbrand. Ze zagen Jeanne d'Arc als een bedreiging. Ze moest dood. Toen bedacht bisschop Couchon een list. Als Jeanne d'Arc mannenkleren zou dragen, zou dat ook genoeg bewijs zijn dat ze een ketter was. Dan konden ze haar toch nog op de brandstapel zetten. Ze verbrandden de gevangeniskleren van Jeanne en legden mannenkleren klaar. Toen ze die aandeed werd ze betrapt en werd ze toch nog ter dood veroordeeld: dood door de brandstapel binnen twee dagen. Op 29 mei 1431 mocht ze nog 1 keer gaan biechten en kreeg ze nog 1 keer de communie. Nu mochten de Engelsen alles met haar doen wat ze wilden. Het maakte Jeanne allemaal niets meer uit. De Engelsen hoopten dat als Jeanne d'Arc dood zou zijn, dat dit ook de dood betekende van de droom van een Franse eenheid. De volgende dag werd ze naar de brandstapel gebracht op de markt in Rouen. Toen het vuur werd aangemaakt schreeuwde Jeanne alleen nog maar de naam van Jezus. Sommige mensen zeggen dat een duif tevoorschijn kwam uit haar lichaam toen ze stierf. Iemand schreeuwde: "we hebben een heilige verbrand". In 1449 vroeg Karel VII of de paus een nieuw proces voor Jeanne d'Arc wilde houden. Dankzij Jeanne d'Arc was hij koning geworden. Omdat Jeanne als ketter verbrand was, was dit slecht voor zijn imago. De paus wees zijn verzoek af. Zes jaar later deed de moeder van Jeanne ook zo'n verzoek. Zij had wel succes. Er werd een nieuw proces gehouden. Het oude proces werd in 1456 ongeldig verklaard en de naam van Jeanne d'Arc werd in ere hersteld. In april 1909 werd Jeanne d'Arc zalig verklaard en in 1920 werd ze in de Sint Pieter's basiliek in Rome heilig verklaard. Er werd bepaald dat ze op 30 mei wordt herdacht, de dag dat ze stierf. Jeanne d'Arc is de patroonheilige van Frankrijk.
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
Maximale promotie
Simple comme bonjour, zo werd ons vroeger verteld dat moeilijke zaken soms simpel in elkaar zitten. Het leek voor onze vier leden niet eenvoudig om voor het eerst te exposeren. Door meteen internationaal tevoorschijn te komen werden ze terstond voor de leeuwen geworpen. Lees ook het artikel op pagina 28 t/m 30 van dit bulletin. Maar de gedegen voorbereidingen zijn in rijke beloningen omgezet. De expositie vond plaats in het Luxemburgse MAMER (ter plaatse uitgesproken als mamère) op 5 en 6 juli 2003 Tuk als we zijn op woordspelingen vielen we direct met onze neus in de boter. De puur Nederlandse zin: de moeder van mijn moeder is de burgemeester van Mamer wordt in prachtig Frans: La mère de ma mère est le maire de Mamer. Een dictee met zon zin levert gegarandeerd struikelblokken op. Zulke gevreesde obstakels voor onze exposanten verdwenen als sneeuw voor de zon in de prachtige ambiance van het kasteel dat als gemeentehuis dienst doet. Eén van de zalen was ingericht als tentoonstellingsruimte. Onze collegas werd alle lof toegezwaaid voor hun prestaties. Er verscheen een prachtige maximumkaart (links) met een summum van overeenkomst tussen prentbriefkaart, postzegel en afstempeling. Edward Froon zal elders in dit Bulletin uitvoerig stilstaan bij zijn bevindingen over de manifestatie. Nu we toch zijn naam hebben genoemd, willen wij hem lof toezwaaien voor zijn voortreffelijke bijdragen in het maandblad Filatelie, waar hij veel waardering oogst voor zijn maandelijkse kroniek over maximumkaarten. Op school was er bij geschiedenisles een bekend jaartal: 1500, Karel de Vijfde geboren. In datzelfde jaar zag ook Nicolas Mameranus (1500 - 1567) in Mamer het licht. Wij hebben zon vaag vermoeden dat hij naar zijn woonplaats is vernoemd. Hij werkte zich op als chroniqueur van Karel de Vijfde. Vijfhonderd jaar later eerde Luxemburg zijn werk met een fraaie postzegel en een toepasselijk stempel. Zie afbeelding rechts. Edward zou dus nog 500 jaar moeten wachten op zijn ere-postzegel. In feite is daar nu een mouw aan te passen: TPG biedt via een tab de mogelijkheid tot het vereeuwigen van het menselijk konterfeitsel. Bij nader inzien vinden wij dat te geringschattend voor zijn reputatie. En dan is er ook nog zoiets als het beeldrecht ... Er zit niets anders op, Edward: effe geduid! <Wim Roffelsen>
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
25
'Probleemloos-genieten-van-de-vormgeving-van-een-postzegel is dat wel mogelijk?
1) Het overgrote deel van de bestellers van een velletje Persoonlijke Postzegels voert één of meer personen op uit de gezins- en familiekring (= baby's, kinderen en trouwfoto's), of foto's met daarop huisdieren en trotse eigenaren naast hun auto of motor. Met andere woorden alle bestellingen bevinden zich concreet zicht- en tastbaar in het naaste leef-, woon- en werkmilieu van de besteller. Onderwerpen en ideeën buiten personen en voorwerpen uit het dagelijkse leven, die zich in de gedachten van de besteller bevinden, komen feitelijk niet aan de orde. 2) Toch hebben bijna alle postzegelonderwerpen *) hier wel mee te maken! Op deze 'ver-van-mijn-bed-shows' weet een ontwerper door een gedegen vormgevingsopleiding en een goed onderbouwde 'postzegelonderwerpkennis' wel een inhoudsvol en persoonlijk postzegelontwerp te maken. 3) De creatieve en artistieke kwaliteiten van een ontwerper bestaan er uit het kenmerkende van een postzegelonderwerp onder een iets andere invalshoek te bekijken, te belichten, toe te passen en te verwerkelijken. Door deze 'afwijkende' benadering ontstaat een verrassende 'kijk' op het zegelonderwerp. Voorwaarde daarbij is wèl dat een toeschouwer voor de juiste begripsvorming op de hoogte moet zijn van alle ins en outs van het postzegelonderwerp in combinatie met een groot aantal vormgevingsregels en vormgevingstechnieken, die met kleur, vorm, vlak, lijn en ruimte(werking) hebben te maken. Met een combinatie van het bovenstaande moet een ontwerper een 'vertaalslag' maken. Hij moet de kennis in creatief en artistiek verantwoorde afbeeldingen omzetten. 4) Ter illustratie hierbij een vormgevingstraject van een redelijk tastbaar onderwerp. Vervolgens dat van enkele minder realistische, abstracte onderwerpen.
Het vormgevingsproces van 'mijn' Persoonlijke Postzegel "Een zonnige lentedag in Beetsterzwaag" In bijgaand stappenplan van 'mijn' PP-zegel **) tracht ik puntsgewijs (zonder de vele afgekeurde dwaalwegen) de ontstaansen ontwikkelingsfasen van het vormgevingsproces voor een buitenstaander inzichtelijk aan te geven en te vermelden. [1] Aandacht voor een persoonlijke kijk op een onderwerp buiten de sociale sfeer komt niet vaak voor bij de bestellingen van de PP-zegel. [2] Als inwoner van Friesland wilde ik me op één facet van onze provincie richten. [3] Daarbij zijn veel verschillende invalshoeken aan te dragen die een onderdeel ervan accentueren. [4] Na de nodige afwegingen heb ik uiteindelijk voor 'het landschap en de natuur in Friesland' gekozen. [5] Na vaststelling van het onderwerp kwam het volgende stap: "Op welke wijze ga ik het idee aantrekkelijk en kleurig uitvoeren en vormgeven?" [6] De invulling hiervan was niet moeilijk. De opgewekte en uitbundige kleurigheid van veldbloemen in weilanden rondom Beetsterzwaag in het voorjaar had ik fotografisch vastgelegd. Daarbij was naast het weidse zicht over het vlakke Friese landschap, ook iets van het bosachtige struweel van oostelijk Friesland te herkennen onder een half bewolkte hemel. Deze locale opname die ook op tal van andere plaatsen in de provincie genomen had kunnen worden, is niet alleen algemeen dekkend voor de gehele provincie, maar feitelijk voor gehéél Nederland in de lente. [7] Accentuering van het typisch 'Friese' diende zich nu aan: "Op welke manier krijgt de foto een Friese uitstraling?" Hiermee heb ik een poos rondgelopen: "Welke aanschouwelijke symbolen of pictogrammen zijn bij iedereen algemeen bekend, waarmee ik het Friese kan accentueren?" [8] Een inventarisatie leverde wel enkele symbolen met typische kenmerken op: de Friese vlag, de pompeblêdden (= waterlelieblad) van de Friese vlag, de schuine banen van de vlag, de kleuren rood, wit en blauw van de vlag, de schuine stand van de pompeblêdden op de vlag en het wapperen van de vlag. [9] De volgende stap kwam nu: "Op welke manier en waar combineer ik een werkelijkheidsgetrouwe fotografische opname met een aantal gevarieerde (in kleur, vorm en stand) pictogrammen op een in het oog springende en verrassende wijze?" 26
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
[10] Een 'ongebruikelijke stap', of te wel een niet-geheel-juist-omgaan' (zoals te doen gebruikelijk) met de karakteristieke uiterlijke kenmerken en eigenschappen van de verschillende vormen. Met andere woorden (a) de pompeblêdden kunnen groter of kleiner gemaakt worden, (b) de schuine kleurbanen kunnen in tegengestelde richting lopen. (c) de vormen kunnen een andere 'vulling krijgen', de schuine banen krijgen andere kleuren. Er wordt door mij dus geheel vrij op e en andere manier, volgens mijn eigen persoonlijke inzichten met de bouwstenen 'creatief omgesprongen'. Ik geef er dus inhoudelijk een andere, 'vervreemdende' interpretatie en draai aan. [11] Via een 'doorkijk-in-de-vorm-van-een-vergroot-pompeblêd' wordt de kijker fragmentarisch ruim zicht geboden op een weiland m et paarde- en pinksterbloemen op een zonnige lentedag onder een halfbewolkte hemel. In dit detail is niet alleen een horizontale l ijn aan de gezichtseinder te zien, maar ook vertikale lijnen in de bloemstelen. Het horizontale en vertikale geven het landschap een ha rmonische rust (= horizontalen en vertikalen zijn in evenwicht). Daarbij heb ik de schuine stand van het vergrote pompeblêd gehandha afd. De schuine banen lopen in tegengestelde richting. Omdat beide schuine opstellingen/standen tegengesteld zijn, ontstaat een compenserend en levendig evenwicht in het geheel. Harmonie is dus ook daarbij aanwezig. [12] Voor de volledigheid moet ik nog wel vermelden dat de rode kleur van pompeblêdden in de schuine banen terecht is gekomen. Daarbij heb ik opzettelijk niet de volgorde van de Nederlandse driekleur gekozen. [13] Ter verlevendiging van het kleurige vlagvertoon heb ik op een zakelijke/sobere wijze (met vereenvoudigde grondvormen) de suggestie gegeven dat de vlag op de achtergrond in de wind wappert. Daardoor is ook het 'wezenlijke' van ruimte en diepte aanwezig. [14] De 'verlaagde' linkerkant en de 'verhoogde' rechterkant van het pompeblêd wordt links door het 'verhoogde deel' en rechts d oor 'verlaagde deel' van de vlag in balans, in een harmonisch (en compositorisch) evenwicht gehouden. [15] De weinig levensechte beweeglijkheid van de achtergrond vormt een grote tegenstelling met de levendige kleur van de bloemen op een levensecht bloementapijt. [16] De gehele compositie is op een zacht blauwe achtergrond geplaatst, die de waterrijkdom van Friesland symboliseert. [17] Al het bovenstaande heeft met verstand en hoofd te maken. Het hart en gevoel is nog niet aan bod gekomen. Toch heb ik daar in voorzien! Het bovenste deel van het pompeblêd komt in vorm overeen met dat van een hart. Het onderste deel is het kenmerkende deel van een pompeblêd. Met de 'opvoering' van het hart heb ik 'mijn persoonlijke liefde' voor de Friese natuur 'gevoelsvol' op gevoerd. [18] Zoals u uit bovenstaande beschrijving kunt opmaken, ben ik op verschillende manieren (geheel volgens eigen persoonlijke inzichten en ingevingen) met tegenstellingen gaan werken om uiteindelijk een weloverwogen inhoudelijk zicht op de natuur en dan wel specifiek in Friesland te geven, zodat met recht gezegd kan worden: "In sinnige foarjiersdei op 'e Sweach". Het grote probleem om meteen van een postzegel te genieten 1) Het redelijk tastbare onderwerp 'Het landschap en de natuur in Friesland' is niet moeilijk aanschouwelijk vorm te geven, omdat er meerdere afbeeldingen en symbolen zijn waarmee dit verwezenlijkt kan worden. Minder eenvoudig is het een deelonderwerp van korfbal (nvph 1160) of arbeidsinspectie (nvph 1441) visueel vorm te geven. Voor juiste interpretatie van het eerste onderwerp is gedegen kennis van het zegelonderwerp noodzakelijk, voor het tweede onderwerp moet daarbij ook nog kennis van het 'spelen-methet-overdrachtelijke-van-een-spreekwoord' aanwezig zijn. 2) Het grote witte vlak op de zegel verwijst naar het derde vak van het korfbalveld, waarin tijdens het spel geen sportactiviteit mag worden verricht. Het typisch Nederlandse van korfbal wordt getoond door de kleuren rood, wit en blauw. 3) Van een minder aanschouwelijk, abstract zegelonderwerp 'arbeidsinspectie' is op de postzegel (nvph 1441) het deelfacet 'meten van arbeidsomstandigheden' vormgegeven. Bij het verwerkelijken van dit weinig tastbare onderwerp heeft ontwerpster Joke Ziegelaar gebruik gemaakt van de beeldspraak (= spreken met beelden) van het gezegde "de arbeiders op de werkvloer". Het 'beweeglijke' van de activiteiten, die door hen op de werkvloer worden uitgevoerd, wordt door een wijzer 'meetbaar' verbeeld en vormgegeven. 4) Het verschil in informatie van deze beide zegels illustreert de verscheidenheid aan vormgevingsbenadering van een zegelonderwerp. Bij iedere zegel behoort weer een ander uitleg. Het is ondoenlijk vooraf uitleg aan een zegel te geven, omdat de ontwerptrajecten per zegel verschillend zijn, omdat zegelonderwerpen niet met elkaar overeen komen, omdat de vormgeving van een zegel door kenmerken van het zegelonderwerp bepaald kunnen worden, omdat . . . Wel de variatie in het vormgeven is evenals de uitgave van postzegels eindeloos. 5) Voor een juiste begripsvorming van een zegel is bijzonder gedegen kennis van het zegelonderwerp met heel veel details noodzakelijk naast een uitgebreide praktische ervaring op het gebied van creatieve en artistieke activiteiten. Aanvullend daarbij is bijzonder welkom (praktische en theoretische) kennis van de schilder-, beeldhouw- en bouwkunst door de eeuwen heen met daarbij een sterk accent op de nieuwe, actuele kunst in al zijn variaties. Het geregeld raadplegen van veel kunstboeken en bezoeken van exposities van vele vormen van beeldende kunst (= schilderkunst, beeldhouwkunst en bouwkunst) kàn er toe leiden dat men steeds meer van de vormgeving van postzegels zal kunnen genieten. 6) Tot slot nog het volgende. Tussen het technisch kennen en kunnen van een huisschilder en dat van een kunstschilder bestaat verschil. Het vakmanschap van de laatste is aanmerkelijk meer gespecialiseerd en kent een grote verscheidenheid. Te denken valt o.a. aan compositieleer, kleurenleer, ruimte- en vormenleer. Tussen het creatief en artistiek kennen en kunnen (= begaafdheid) van een huisschilder en een kunstschilder bevindt zich een onoverbrugbaar grote kloof. De laatste ziet, voelt en ervaart de wereld net even anders dan de rest. Bovendien weet hij tijdens het vormgevingsproces de aangeleerd technische en de creatief-artistieke vaardigheden op een zeer persoonlijke wijze (= stijl) en op een bijna onnavolgbare en verrassende manier te combineren, te integreren en te verwerkelijken. 7) Mijn overdenkingen bij het verwerkelijken van mijn Persoonlijke Postzegel gevoegd bij de grote variatie aan algemene en specifiek persoonlijke vaardigheden van ontwerpers maakt het meteen-genieten-van-devormgeving-van-postzegel voor velen bepaald niet eenvoudig! *) Een student van grafische vormgeving van de kunstacademie 'Ubbo Emmius' uit Groningen zal in een van de volgende edities van het bulletin u inzichtelijk in woord en beeld nader informeren over de opleiding tot 'kunstenaar'. De nadruk in dit artikel zal op één van de opdrachten vallen: ontwerp een postzegel. **) Beide prentbriefkaarten die mijn PP-zegel met hart, paardebloemen en landschap ondersteunen, zijn gèèn maximumkaarten. Er is maximale beeldovereenkomst gezocht met de tab en niet met de postzegel. Beide afbeeldingen staan bekend als themakaarten. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
27
14e dag der Maximafilie
Het begon allemaal begin dit jaar toen de Bond het bericht doorstuurde over de Maximafilie tentoonstelling in Luxemburg. De Cercle Philatélique de Mamer zou op 5 & 6 juli de 14e Dag der Maximafilie houden met een internationale tentoonstelling in het Gemeentehuis van Mamer. Deze tentoonstelling stond open voor inzendingen in en buiten competitie. Inzenders dienden lid te zijn van een vereniging, resp. Bond die aangesloten is bij de FIP. Dit leek een zeer leuke tentoonstelling om naar toe te gaan, onze internationale contacten aan te halen en te zien wat er in dit circuit tentoongesteld wordt in onze categorie. Vier actieve leden hebben de koppen bij elkaar gestoken met de gedachte: daar gaan wij aan meedoen. Met behulp van de aanwijzingen in het boek Wat is Maximafilie?´ van dhr. Guido Durinck hebben de vier een eerste opzet van hun inzending gemaakt. Aad Hofmeester koos hierbij voor de Decemberzegels van Nederland´, Henk Salet hield het bij Nederlandse schilders´, Ronald van der Leeden koos voor Nederland en het water´ en Edward Froon voor Beeldhouwkunst´. Het was zweten op het plan, passen en meten van de kaarten op de pagina´s en literatuur raadplegen voor de betere toelichtingen. Bijzonder probleem vormde nog dat de toelichting in een van de officiële Fip-talen diende te luiden. Gelukkig beheerst Henk de Duitse taal goed en zijn vrouw Herta voorzag ons ook van kritisch commentaar en ondersteuning. Het eindresultaat mocht er zijn en op de verenigingsbijeenkomst in juni hebben enkele inzenders al een tipje van sluier opgelicht door een paar pagina´s te laten zien op een grote display. Toen kon de tocht naar Luxemburg beginnen. Mamer ligt onder de rook van Luxemburg stad en de tentoonstelling vond plaats in de grote expositiezaal van het gerenoveerde Slot van Mamer. De locatie zag er perfect uit, vrijwel nieuw omdat het slot pas gerenoveerd was en eerst in maart 2002 was het betrokken als Gemeentehuis. De oorsprong van dit slot ligt in het verre verleden. In 960 schonk Gravin Liutgardis de streek Mamer aan de Abdij St. Maximim (!) van Trier. Toen bevond zich hier al een groot bouwwerk. Frederic Francois, een van de hoogste ambtenaren van het land, liet het slot in 1830 in zijn huidige vorm oprichten. In 1955 verwierf de gemeente Mamer het pand en de gemeenteraad besloot enkele jaren geleden het Slot te renoveren en als Gemeentehuis te gebruiken. Op de fraaie maximumkaart rechts die gemaakt kon worden van de in maart verschenen postzegel. Voor het Gemeenthuis staan twee standbeelden van twee grote sportmannen uit Mamer: Olympisch kampioen Josy Barthel en de tweevoudige kampioen in de Tour de France Nicolas Frantz. De maximumkaart kent twee verschillende afstempelingen: het 1e dag stempel 18/3/2003 van (rechts) en het tentoonstellingsstempel 5&6/7/2003 (uiterst rechts). Op de foto links worden de collecties door Henk Salet en Edward Froon in de kaders gehangen, waarna ´s avonds de jury aan het werk ging. De volgende dag was de officiële opening (zie onderstaande foto van het aandachtige publiek, met als eerste spreker Ralph Letsch, de voorzitter van de postzegelvereniging van Mamer. Op de foto links/onder zien wij hem in actie, als hij foto´s neemt van zijn kaders. Hij memoreerde de activiteiten van de vereniging die elk jaar een bijzonder tentoonstelling organiseert, vorig jaar geheel gewijd aan sport en Olympische Spelen, dit jaar aan de maximafilie. Uitgebreid werd stilgestaan bij de geschiedenis van Mamer en zijn postale verleden. Nadien was de beurt aan de voorzitster van de Jury om de uitslagen bekend te maken. Met 26 inzendingen uit 7 landen stond de competitie op een hoog peil en de jury was enthousiast over het fantastische, gevarieerde materiaal dat men zelden zo bij elkaar ziet. Het waren vrijwel alle thematische inzendingen met een breed spectrum aan onderwerpen als bloemen, opera, water, koninklijk huis, scheepvaart, de verovering van het luchtruim, Napoleon, antiek Griekenland, schilderkunst, beroemde vrouwen, vogels, de Alpen en literatuur. Er waren twee landenverzamelingen, een over Luxemburg, de 28
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
ander over St. Marino. Als beste eindigde Jos Wolff, de voorzitter van de Luxemburgse Bond met veel oude kaarten in zijn landencollectie over Luxemburg, waaronder de oudste maximumkaart van Luxemburg uit 1902. Tweede werd Günther Formery, de voorzitter van de Duitse Maximafielen met zijn inzending Heraldiek, met als ondertitel wat men in zijn schild voert´. De Nederlanders vielen ook in de prijzen, maar hierover later meer. De Burgemeester van Mamer voerde als laatste het woord en was bijzonder verheugd met deze tentoonstelling in zijn gemeente, dat als een belangrijke culturele gebeurtenis werd beschouwd en een goed voorbeeld voor internationale betrekkingen. Deze zijn voor Mamer zeer belangrijk daar 49% van de inwoners buitenlander is met 54 verschillende nationaliteiten. Nadat de tentoonstelling voor geopend was verklaard, bood de Gemeente aan alle deelnemers een receptie aan. De receptie verliep zeer geanimeerd en bood volop gelegenheid om kennis te maken met de andere deelnemers uit Luxemburg, Duitsland, België, Oostenrijk en Frankrijk. Op de foto links ziet u een gesprek van Nederlandse inzenders met de voorzitter van de Duitse vereniging. Op de foto links worden de maximumkaarten van de Nieuwtjesdienst getoond aan Anny Boyard, de voorzitster van de Franse vereniging. Zij was zeer onder de indruk dat er zoveel kwaliteit bleek te bestaan in Nederland, waar zij tot dat moment geen contact mee had. Dat konden we nu dus verbeteren. De volgende middag was er een gesprek met de jury over de beoordelingen, zie foto rechts. Tot slot was er een debat met de andere buitenlandse deelnemers onder leiding van Jos Wolff, die vice-president van de FIP is speciaal belast met Maximafilie. Zie foto lnks. Doel was om ervaringen internationaal uit te wisselen. Hij onderstreepte het belang van internationale contacten en pleitte voor internationalisering van de jurering om verbetering, verbreding en verdieping in de beoordelingen te krijgen. Belangrijk is dit voor de ontwikkeling van de maximafilie, die zo vaak onder druk staat door de grote klassieke verzamelgebieden. In de discussie werd nog eens duidelijk benadrukt dat men zich moet houden aan de vastgestelde regels in het statuut. Voor oude, klassieke kaarten (tot 1940) moet er juist flexibel omgegaan worden met de regels en overtredingen niet bestraft worden in de beoordeling. Dit is voor de maximafilie een soort van voorfilatelistische periode. Een beperkte tolerantie geldt ook voor kaarten van vóór 1974, het jaar van de vaststelling van het FIP-statuut. Afwijkingen t.o.v. de regels mogen daarin voorkomen, maar niet te vaak! Kaarten van na 1974 moeten voor de volle 100% aan de criteria voldoen. Bediscussieerd werd nog dat wij als Europese verenigingen zelf meer zouden moeten doen en ons minder afhankelijk moeten gaan opstellen van de FIP door bijvoorbeeld zelf multilaterales te organiseren. Enkele waren voor, enkele minder enthousiast, maar feit was wel dat van 25 t/m 27/ 9/2005 een multilaterale tentoonstelling, MAXIFRANCE 2005, plaats zal vinden in Corbeil-Essonnes, een voorstad van Parijs. Hiervoor zullen we door de Franse vereniging uitgenodigd worden om de aangename kennismaking verder te verdiepen. Eindconclusie is dat dit een geslaagde bijeenkomst was met voor ons waardevolle contacten en opmerkingen over maximumkaarten waar we veel van hebben geleerd. Toen was het moment aangebroken voor de prijsuitreikingen, zie foto links waar Ronald v/d Leeden zilver krijgt uitgereikt. Alle vier Nederlandse inzenders hadden goede resultaten behaald van verzilverd brons tot verguld zilver. Uit deze inzendingen tonen we nog enkele leuke maximumkaarten: Uit de Decemberzegels van het jaar 1999 en 2000 sfeerbeelden met de pianospeler van kaart rechts en de oliebollen van de kaart op de volgende bladzijde. In de inzending over de Nederlandse schilderkunst ruime aandacht voor Rembrandt en Van Gogh, hier tonen we de staalmeester van. In de inzending Nederland, waterland o.m. aandacht voor de strijd tegen het water. Ook op de volgende bladzijde ziet u het bekende stoomgemaal de Cruquius en van de februari serie de Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
29
zegel met het opspuiten van een nieuw zandlichaam op een klassieke kaart boven. De inzending Beeldhouwkunst was internationaal van opzet, maar hieruit twee Nederlandse kaarten: de apostel Paulus op kaart onder links uit de zomerzegels van 1971 en tenslotte Erasmus op onder midden. Belangstellenden kunnen de inzendingen in hun totaliteit zien op 25 en 26 oktober op de Amsterdamse tentoonstelling Dag van de Postzegel. <Edward Froon>
Routebeschrijving Cultureel Centrum Oog in Al Utrecht
Vanaf Amsterdam A2 1. Afrit 8, Centrum / Jaarbeurs / Kanaleneiland / De Meern 2. Volg richting Centrum Jaarbeurs 3. Bij de eerste rotonde linksaf (3/4) 4. 2e straat rechts = Händelstraat
Vanaf Breda, Den Bosch A2 Ring Utrecht / Rdam / Den Haag / Amersfoort / Arnhem Ring Utrecht (west) / Centrum Afrit 8, Centrum / Jaarbeurs / De Meern Zie verder 2 t/m 4 Vanaf Hilversum A27 Ring Utrecht / Jaarbeurs / Den Haag / Arnhem / Breda Ring Utrecht / Jaarbeurs / Rotterdam / Den Haag / Arnhem Ring Utrecht / Jaarbeurs / Rotterdam / Den Haag Ring Utrecht / Jaarbeurs / N gein Ring Utrecht / Jaarbeurs / Centrum / N gein / Den Haag Ring Utrecht / N gein / Den haag Ring Utrecht / Adam / Den Bosch / Rotterdam / Den Haag Ring Utrecht / Adam Afrit 8, Centrum / Jaarbeurs / De Meern Zie verder 2 tlm 4 30
Vanaf Rdam,Den Haag A12 Ring Utrecht (west) Afrit 8, Centrum / Jaarbeurs / De Meern Zie verder 2 tlm 4
Vanaf Arnhem A l2 Ring Utrecht / Hilversum / Den Bosch / Breda / N gein Ring Utrecht (zuid) Jaarbeurs / Centrum / Den BoschBreda / N gein Ring Utrecht /Jaarbeurs / Centrum / Ngein / Den Haag Ring Utrecht / Ngein / Den Haag Ring Utrecht / Adam / Den Bosch / Rdam / Den Haag Ring Utrecht / Adam Afrit 8, Centrum / Jaarbeurs / De Meern Zie verder 2 t/m 4
Oog in Al buslijn 5 Cultureel Centrum Oog in Al Händelstraat 3 3533 GG UTRECHT Tel. 030 2934965
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
PostzegelNieuws
Tien mooiste van Nederland
POSTZEGEL Op 20 mei van dit jaar introduceerde TPG Post de Persoonlijke Postzegels. Dit bijzondere concept stelt iedereen in staat zijn eigen postzegels te ontwerpen en te laten produceren. Klanten die hun Persoonlijke Postzegels voor 1 juli 2003 bestelden, namen automatisch deel aan een selectie. Op 23 september 2003 geeft TPG Post een postzegelvelletje uit met 10 geselecteerde beelden. Het postzegelvelletje Tien mooiste van Nederland bestaat uit tien gegomde postzegels met een frankeerwaarde van 0,39. ONTWERP Op het velletje zijn tien door klanten ingezonden fotos voor hun Persoonlijke Postzegels verwerkt tot postzegel. Het velletje geeft daarmee een beeld van wat Nederlanders graag fotograferen en op een postzegel zien. De selectie van de beelden heeft zich met name toegespitst op de postzegelgeschiktheid van het beeld. Het is belangrijk dat het beeld goed weer te geven is op een klein oppervlak. Ook is er rekening gehouden met de meest voorkomende themas van de ingezonden beelden. Op het velletje zijn fotos te zien met de themas pril geluk, huisdieren, jong & oud, voertuigen en natuur. De ontwerper van het velletje heeft ervoor gekozen de fotos van de inzenders zoveel mogelijk voor zichzelf te laten spreken. De frankeerwaarden en de aanduiding Nederland is het ware als een stempel toegevoegd aan het beeld. Door een eenduidige en simpele typografie is ernaar gestreefd een velletje met 10 verschillende zegels te ontwerpen dat als serie gekenmerkt kan worden. in het velletje zijn de volgende fotos verwerkt: Kinderen : de heer M.A.J. Driessen, Apeldoorn Klederdracht : de heer P.J. Carels, Heinkenszand Poes : mevrouw I. Vergeer, Zoetermeer Nest puppies : mevrouw J. de Nijs Bik - Plasman, Dongen Kind : de heer E.T.C. Kelling, Amstelveen Bruidspaar : de heer H. Middel, Nieuw-Buinen 2CV : de heer J. Gielen, Eindhoven Motorrijder : de heer M. Renders, Rosmalen Dagpauwoog : de heer R. Knol, Apeldoorn Koolzaad : mevrouw T.M. van der Velde, Oosternijkerk Iedere inzender heeft een kort tekstje toegevoegd aan zijn foto. Deze handgeschreven boodschapjes zijn in de velrand naast de beelden geplaatst. Dit geeft een extra dimensie aan het begrip persoonlijk bij deze postzegels. ONTWERPER Ontwerper is Paul Christian van der Groen uit Rotterdam. Van der Groen voltooide in 1989 de opleiding Grafisch Ontwerpen aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. Sindsdien werkt hij als freelance vormgever. Voor TPG Post ontwierp Van der Groen eerder onder andere de postzegels Notariële Broederschap (1993) en de Sail postzegels in 1995. Het werk van Van der Groen kenmerkt zich door helderheid en duidelijkheid met nadruk op typografie. VERKOOP/GELDIGHEID De postzegels zijn, zolang de voorraad strekt, verkrijgbaar bij de Collect Club in Groningen, via www.collectclub.nl en bij de bekende verkooppunten. De geldigheid van de postzegels voor de frankering is onbepaald. WAARDE De frankeerwaarde van de postzegels is 0,39. TECHNISCHE GEGEVENS Zegelformaat 36 x 25,7 mm Drukkleuren geel, magenta, cyaan en zwart Tanding 14 ½:14 ½ Papier normaal met fosforopdruk Gomming synthetisch Land van uitgifte Nederland Verkooptijdvak onbepaald Soort product velletje met 10 bijzondere postzegels Artikelnummer 230663 Druktechniek offset Oplage 530.000 velletjes Drukkerij De la Rue, Engeland 2003 Koninklijke TPG Post BV Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003
31
Colofon Bestuursleden
Voorzitter: functie vacant
Secretaris:
Wil Verbeek Oranje Erfpolder 6 2807 NE GOUDA tel.: 01825-31449 E-mail: [email protected]
Nieuwtjesdienst:
Ronald van der Leeden Laan van Meerdervoort 870 2564 AS DEN HAAG tel.: 070-3680506 Postbank 665305 o.v.v. Nieuwtjesd. E-mail: [email protected]
Pers & Publiciteit: Dr. Frans H.A. Rummens Raperbeek 82 3772 RW BARNEVELD tel.: 0342-400689 Email: [email protected]
Veilingmeester:
Theo van den Dool IJselkade 67 7412 BN Deventer tel.: 0570-617867 Email [email protected]
Penningmeester:
H.L.J. van den Brink Beethovenstraat 186-2 1077 JX AMSTERDAM tel.: 020-6764098 Bank: Postbank 387512 t.n.v. Kontaktgroep voor het Kind en Maximafilie E-mail: [email protected]
Redactie Bulletin:
Bate Hylkema; 0512-382138 Ronald v.d Leeden; 070-3680506 Edward Froon; 030-2315346 E-mail [email protected] Wim Roffelsen; 076-5219410
Lay out/advertenties: Henk Salet Zuster Spinhovenlaan 25 3981 CR BUNNIK tel.: 030-6561965 E-mail; [email protected] 32
Voor U ge Ruilcontact gezocht met verzamelaars van maximumkaarten. Ben geïnteresseerd in de onderwerpen: Heraldiek; Kastelen; Burchten en Oude verdedigingswerken. Correspondentie graag in het duits of frans. Günter Formery Am Ziegelhof 9 D-66127 Saarbrücken B.R.D. Tel. 0049-6898-37918 E-mail: [email protected] Voor U geknipt is een pagina voor korte berichten en gratis advertenties Leden van onze vereniging kunnen gratis gebruik maken van deze service. Opgave aan: H.C. Salet Zr. Spinhovenlaan 25 3981 CR Bunnik tel.030-6561965 Te Koop: KBK periode 58-98 (meeste S. en C.) Zomerbed. krtn. 88-96-98-2000-2001 Max. krtn. Kind - Zomer - R. Kruis Perg. zakje met rebus en zegels 1957 Kalendertjes 1970 Raambiljet 1976 Env. met rebuskaart periode 74-96 Dias voor scholen, div. jaren Bedank - stickervellen Bestelenveloppen 95-97-98 Deurzegels 1993 1e dag blok VHK Suriname 1965 K. Voordendag - Zwijndrecht tel. 078 - 6 12 77 45
kni
pt
Te koop gevraagd Oude en nieuwe prentbriefkaarten met afbeeldingen van: Annie M.G. Schmidt; en Wim Sonneveld. Ronald van der Leeden Laan van Meerdervoort 870 2564 AS DEN HAAG tel. 070-3680506 Te koop gevraagd: Deurzegels van 1949; 1952; 1953 en 1963. Kinderbedankkaarten van: 1958 C en 1963 C 2e oplage Frank Renckens Korte Slagenstraat 9 4205 BT GORINCHEM tel. 0183-622748 Ruilen of te koop gevraagd: Gevraagd, ruilen of kopen: K.B. 1980 B met 4 zegels Ruilen voor: K.B. 1981, 1982 of 1983 met zegels K.B. 2001 Gevraagd, ruilen of kopen: K.B. 2002 met tweede zegel (2 kinderen) Ruilen voor: K.B. 2002 met 1e en 5e zegel H. Hoogeveen Agaatlaan 6 9646 BE VEENDAM tel. 0598-630993
ruilcontact gezocht Voor kinderbedankkaarten. van nederland. mijn nummer is 06-51056530 u zult mij er een plezier mee doen. G.A.J Tutein Gevraagd wie heeft valse postzegels van Nederland? u zult mij er een plezier mee doen. te reageren op nummer: 06-51056530. G.A.J Tutein. De Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Utrecht onder nr. 40479721 Sluitingsdatum voor het inzenden van kopij of gratis advertenties voor het volgende bulletin: 15 november 2003. De contributie voor de leden bedraagt 12,50 voor nieuwe leden komt hierbij nog 1,20 inschrijfgeld
Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, september 2003