Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie

Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie De digitale full color versie van onze tijdschriften kunt u downloaden op onze internetsites: http://maximafilie.zipzap.to http://kinderpostzegels.zipzap.to

In dit Bulletin:

Internet-sites maximafilie Notulen vergadering 12 okt. Agenda filatelistische tentoonst. Tien mooiste persoonlijke zegels Kussen per postwissel Mamer en daarna Bedanken van de scholenactie Het Britse Koningshuis Aandacht voor de penningm. De klaproos Opbrengst veiling 12 oktober Persbericht TPG Post Postzegels verzekeren Afinsa Kinderpostzegels 2003 Puttertje onder de scan PostzegelNieuws Vragen over maximafilie Historie & Actualiteit Kinderpostzegelactie 2003 Journalistiek geweld weerlegd Leden werven leden Kinderzegels ingedeeld Lezing over maximafilie Op het verkeerde been gezet Decemberzegels zonder allure Vorderingen Handb.voor t Kind Zeehonden Kinderbedankkaarten Bedrijfspostzegels en Maximafilie Kinderzegels 2003 Nieuwtjesd. Maximumkaarten Gulle gevers in december Voor u geknipt

2 3/4 4 5/6 6 7/9 10 11/13 13 14 14 15 16 16 17/19 19 20 21 22/23 24 25 25 26/30 31 31 32 33/34 34 35/37 37/38 38 39/40 41/43 44

Het nieuwe jaar is in aantocht

De bestuur en de redactie van het Bulletin wenst u een voorspoedig en gezond 2004 toe. De reacties op activiteiten van onze vereniging en op de inhoud van onze bulletins van het afgelopen jaar waren zeer bemoedigend. Diep in ons hart zijn we zelfs een beetje trots. Voor 2004 gaat het bestuur en de redactie onverdroten door om het u naar de zin te maken. Als de voortekenen niet bedriegen staat er in het nieuwe jaar iets heel bijzonders te gebeuren. Graag zouden wij u ervan in kennis stellen, maar er rust een embargo op. Helaas! Het kost ons een hoop zelfbeheersing om het niet te verklappen, maar we houden van recht door zee. Dat bent u van ons gewend.

Oproep van de penningmeester

Bijgaand in dit bulletin vindt u de acceptgiro waarmee u de contributie voor het jaar 2004 kunt betalen. Even omgaand doen zodat u verzekerd blijft van alle voordelen die het lidmaatschap u biedt. Secretariaat: Oranjepoldererf 6, 2807 NE GOUDA 76e Editie, December 2003, ISSN 1380-0000

Internet-sites over Maximafilie

Itzhak Shdemati (MGI) - "Maximum cards collecting" : http://members.nbci.com/mcsu/

Diverse verenigingen op het gebied van de maximafilie: Italië Associazione Italiana Maximaphilia (A.I.M.) http://www.verbania.alpcom.it/cfno/a_i_m.htm Portugal Associacao Portuguesa de Maximafilia - "Filatelia em Portugal - Postais Máximos" : http://www.caleida.pt/filatelia/pmmax/pm.html Verenigde Staten Maximum Card Study Unit of America (MACSU) "Maximaphily USA" Home Page : http://www.geocities.com/maximaphilyusa/ Israel Maximaphily Group of ISRAEL (MGI) : http://members.iol.co.il/taldavid/ Duitsland Association maximaphilie allemande: http://www.maximumkarten.de/

Yossi Shdemati - "Home Page" : http://www.geocities.com/yossi_shdemati/

Filatelistische/thematische verenigingen:

Australia Post ("Australian Stamps") vente en ligne de timbres et maxicartes ... : http:// www.2.auspost.com.au/stamps/stampshop.asp Timbres poste de la Principauté du Liechtenstein : vente en ligne de timbres et cartes-maximum : http:// www.news.li/briefmarken/go-f.htm Huhai Topical Philatelic Co. ("Chinese Maximum Cards") http://www.topicals.com/english/index.htm La Poste (française) vente en ligne de timbres, maxicartes ... : http:// 160.92.127.60/shop/index.htm Namibia Post Ltd. (Programme des émissions) http:// www.nampost.com.na/program.html New Zealand Post - Stamps Centre : http:// www.nzstamps.co.nz/cgi-bin/nzstamps/web_store/ web_store.cgi

American Topical Association (ATA) : http://home.prcn.org/~pauld/ata/articles/them_max.htm Persoonlijke maximafilie-sites: Sandrine Auber (Maximaphiles-Français) - maximumkaarten met automaatstroken: http://perso.club-internet.fr/saauber/atm/Ppal3/ PAlbumCMDinosaure.htm Bruno Bouveret (Maximaphiles-Français) "Maximum van de UNSECO : http://perso.wanadoo.fr/bruno.bouveret/UNESCO/ UNESCO.html PG Davies - "Australian Football and Philately" : http://www.ozemail.com.au/~pgdavies/s_pcmc.htm George Kerbatsos - "Maximum cards from Greece" : http://www.chiosnet.gr/users/gker/maximum.htm Jesse F. Knight (MACSU) - "Maximum Cards" : http://www.stamps-auctions.com/lists/maximum2.html Nancy B. Linsley and George H. Balazs - "Sea Turtle Maxi Cards" : http://www.2xtreme.net/nlinsley/maxi/maxi.htm Li ChangWen - "Chinese Maximum Cards Webpage" : http://greatwall.dandong.net/ Michel Naulin - Cartes Maximum sur le stade de Saint-Etienne et la Coupe de Monde de Football: http://perso.club-internet.fr/mnaulin/partie2/ maximaphilie/maxima1.html Kari Paananen - "Finnish Rail Maximum Cards" : http://www.netti.fi/~kpaanane/gal3.htm Joël Puissant - "Cartes philatéliques" : http://www.multimania.com/joelpuissant/

Nahum Shereshevsky - "Maximum cards of Jerusalem and Judea" : http://members.nbci.com/naxum/jermaxi/emax1.htm Susan Toomey Frost - "The Early Maximum Cards of Mexico" : http://www.io.com/~reuter/MexiMaxiCards Song Yingtao - "Fauna's maximum card" : http://go7.163.com/~syt203/ "Chinese Maximum Cards" par ??? : http://www.angelfire.com/me/mlllm/chinamc.html Commerciële site voor de verkoop :

Artikelen uit bladen over maximafilie: 3 articles sur la maximaphilie dans PHILINFO N° 43 (Septembre 2000) : éditorial de Jacques Thénard (Maximaphiles-Français), Interview d'Anny Boyard (Maximaphiles-Français), et dossier sur la maximaphilie. Article de Bruno Bouveret (Maximaphiles-Français) dans PHILINFO N° 33 (Septembre 1999), consacré aux phares : http://www.laposte.fr/philatel/philinfo-33/phil08-x.htm Article de Denis Brana (Maximaphiles-Français) dans PHILINFO N° 28 (Mai 1999), consacré aux grands voiliers : http://www.laposte.fr/philatel/philinfo-28/phil11-x.htm © Uit de disc van - Les Maximaphiles Français, Association sans but lucratif (loi de 1901), membre de la FFAP et du GAPHIL. Chez B. Bouveret - 130, Résidence des Eaux Vives Page mise à jour le 18/04/2001. 91120 Palaiseau -

Maximum Cards Exchange Site : http://www.hello.com.tw/~maxicard/ Itzhak Shdemati (MGI) - "Maximum cards collection" : http://www.geocities.com/Eureka/8910/ 2

Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie Notulen van de algemene ledenvergadering gehouden op 12 oktober 2003 te Utrecht.

Opening: De penningmeester opent de vergadering om 11:23 als voorzitter (kandidaat secretaris zal notuleren) en heet de aanwezige 24 leden van harte welkom. De notulen van de vergadering van 29 juni 2003 worden zonder nadere discussie vastgesteld. Opmerking: A.L.V. staat voor Algemene ledenvergadering. Ingekomen berichten en mededelingen: De Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie heeft in september in het maandblad Filatelieeen advertentie geplaatst. Reacties hierop zijn per 21 oktober 2003: 7 aanvragen voor info (al dan niet via Email), waaraan een informatiepakket is gestuurd: verenigingsfolder, begeleidende brief en het laatste bulletin op A5-formaat; van 2 handelaren de vraag of (nieuwe) maximumkaarten opgenomen kunnen worden in hun postzegelassortiment; 2 adreswijzigingen en 1 opzegging. Er zijn diverse bladen binnengekomen (waaronder bladen van onze (maxima-)zusterverenigingen Revue de lassociation philatélique de collectionneurs de cartes-maximum (FRA) en Asociación Espanõla de Maximofilia. Tevens diverse uitnodigingen voor postzegelevenementen, waaronder de Postex (waar ons verenigingsblad meedoet voor de prijs van het beste clubblad) en de Dag van de Postzegel, alwaar diverse leden van onze vereniging hun inzendingen van de 14e dag der maximafilie zullen tentoonstellen. Terugblik op de 14e dag der maximafilie in het Luxemburgse Mamer: Uitvoerig heeft u in het clubblad kunnen lezen over dit, voor de club, succesvol en geslaagd evenement. Zeer nadrukkelijk zijn de relaties met zusterverenigingen in Duitsland, Luxemburg, Frankrijk aangehaald. De heer Van der Leeden attendeert de aanwezigen erop dat er weer eenmini-tentoonstelling bij de ingang van de zaal opgesteld is; deze kaders zijn voor leden beschikbaar indien zij (delen van) verzamelingen willen tonen op het gebied van kinderpostzegels en maximafilie. Omdat diverse leden reeds tentoonstellen op diverse postzegelevenementen en daar af en toe een behoorlijke kaderhuur voor wordt gevraagd, is het bestuur van mening dat, om de drempel van het tentoonstellen van mooie verzamelingen (binnen het aandachtsveld van de vereniging) zo laag mogelijk te houden, er een bijdrage door de vereniging aan die kaderhuur gedaan zal worden. Het maximale bedrag dat de vereniging bijdraagt zal in een van de volgende bestuursvergaderingen vastgesteld worden. Tevens wordt aan de ALV voorgelegd of wij als vereniging een wederzijds abonnement met onze maximafilie-zusterverenigingen in Duitsland, Frankrijk en Luxemburg kunnen aangaan. Dit betekent dat wij kosteloos lid zijn van hun vereniging en zij van ons. Daartoe zijn nuttige contacten gelegd in Mamer door de heren Salet, van der Leden, Hofmeester en Froon. Indien er artikelen uit de diverse verenigingsbladen overgenomen worden zal dit altijd dienen te geschieden met de bronvermelding van het desbetreffende verenigingsblad. De ALV gaat hiermee akkoord en de heren Froon en Salet zullen dit voorstel ter hand nemen. Werkgroep Handboek Voor het Kind: De werkgroep bestaande uit Frans Rummens, Arnold van Balgooi, Ronald de Vries en Wil Verbeek heeft een flinke aanzet gegeven voor de Voor het Kind-handboek. In eerste instantie gaat de aandacht uit naar de volgende themas: - kinderbedankkaarten; - FDCs van Amsterdams Comite voor Kinderpostzegels; - Het autopostkantoor; - De prentbriefkaarten. Door de heren de Vries en Verbeek wordt een toelichting gegeven van de huidige status. Tevens worden enkele proefhoofdstukken aan de ALV getoond. Er zijn op dit moment nog geen kosten voor het handboek gemaakt, louter een inventarisatie en indeling van de verzamelgebieden Voor het Kind. In latere stadia zullen layout, indeling en drukkerijen aan de orde komen. Tevens zijn er nog diverse issues van copyright, waar de werkgroep zich nog over zal buigen. Voor wat betreft de kinderbedankkaarten is de vereniging op zoek naar de volgende kinderbedankkaarten: gewone KBKs : 1949C (uiteraard, bijna niet te vinden). Afdeling Amsterdam : 1960/1962/1963/1964/1965 FD enkeltalig : Nederlands : 1963 Engels : 63/64/65/66/67 Frans : 63/64/65/66/67 Duits : 63/64/65/66/67 Spaans : 64/65/66/67. Italiaans : 64/65/66/67. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

3

Graag zouden we deze kaarten van de leden willen lenen, om er een digitale scan voor de catalogus van te kunnen maken. Het zij uitdrukkelijk vermeld dat de hoogste zorgvuldigheid bij deze kaarten door de werkgroep wordt betracht. Heeft u zon kaart in uw bezit, neemt u even contact op met de bestuursleden die in de werkgroep zitten en dan proberen we een afspraak te maken. Bestuursmutaties: De heer Aad Hofmeester treedt na bijna 9 jaar af als secretaris van de vereniging; de penningmeester bedankt de heer Hofmeester hartelijk voor zijn inspanningen. De heer W. Verbeek is bereid is gevonden de functie van secretaris te vervullen; hij wordt per acclamatie aangesteld. Tevens is de heer Edward Froon bereid gevonden om voorzitter van onze vereniging te worden. Daar dit formeel niet aan de ALV voor 12 oktober kon worden voorgelegd, wordt het voorstel gedaan om de heer Froon als interim-voorzitter te laten optreden, waarna hij op de volgende ALV als voorzitter kan worden geïnstalleerd. De vereniging heeft dan weer een volledig bestuur. De heer Froon schrijft al geruime tijd artikelen over maximafilie in het maandblad Filatelie. De ALV gaat hiermee akkoord. NBFV: Inmiddels is onze vereniging weer toegetreden tot de NBFV en is de briefwisseling weer op gang gekomen. Er zijn nog enkele losse puntjes mbt. vermelding van onze vereniging in het maandblad Filatelie. Rondvraag: De veilingmeester de heer van den Dool vraagt nogmaals om kavels voor de veilingen niet te klein qua geld en omvang te maken, daar dit de voortgang van de veiling vertraagt. Door de PR-commissaris Rummens wordt een vel bedrijfspostzegels getoond dat niet bij TPG Post voor de doorsnee verzamelaar te koop zou zijn. Het gaat hierbij om een vel zakenpostzegels (NVPH-nr. 2101 en artikelnummer 234301) met aanhangsel dat specifiek voor een bedrijf gedrukt is. De heer Van der Leeden licht hierop toe dat, mocht dit een verschillende postzegel zijn dan voormelde zegel 2101, hij er toch wel aan kan komen, indien deze postzegel op een maximumkaart terecht dient te komen. Zijn argument wordt bevestigd door het Filatelie maandblad van oktober, pagina 721, waarin staat dat de postzegel in mapjes van vier en vellen van 50 bij de Collect Club te koop is. De heer LamanTrip vraagt wat de handigste manier zou zijn om het NBFV-maandblad Filatelie te kunnen ontvangen. De penningmeester licht toe hoe een abonnement automatisch is, indien een vereniging aangesloten is bij de NBFV. Het maandblad Filatelie is geen bondsuitgave en als lid van een postzegelvereniging wordt er een contributiebijdrage gestort voor dit maandblad. Uit een kleine inventarisatie blijkt dat 5 leden toch geïnteresseerd zouden zijn in een individueel abonnement. In de colofon van het betreffende maandblad staat hoe dit dan geregeld zou kunnen worden. Door de drukke en enthousiaste medewerking van leden voor wat betreft artikelen, tentoonstellingen en postzegelbeurzen wordt door de penningmeester het dringende verzoek gedaan om mogelijke declaraties aan de vereniging te staven met een bon of kwitantie voor de gemaakte onkosten. Het niet bijleveren van deze kwitanties maakt het voor de penningmeester welhaast ondoenlijk om tot restitutie van een gevraagd bedrag over te gaan, daar de penningmeester zich daar over dient te verantwoorden. Dus nogmaals het verzoek om declaraties aan de vereniging vergezeld te laten gaan door de originele rekeningen en het liefst getotaliseerd in een overzicht met begeleidende tekst. De vergadering wordt vervolgens gesloten, waarna de veiling plaatsvindt.

Agenda filatelistische tentoonstellingen 20 t/m 21 december 2003

Saenphilex 2003: propagandatentoonstelling Bertrand Russel College, Krommenie inlichtingen: 0756178609

17 januari 2004

Almere Philex 2004: propagandatentoonstelling Filmwijkcentrum Almere

27 t/m 29 februari

inlichtingen: 0365341470

Achterhoek 2004 categorie 3, eenkader, propaganda en jeugd sporthal, Varsseveld

8 t/m 10 april

Tussen Haringvliet en Grevelingen categorie 2 en 3 + eenkader

6 /m 9 mei


Voorjaarsevenement GSE met tentoonstelling in de categorie 1 Autotron Rosmalen

4


nadere gegevens volgen


TPG Post kiest tien mooiste afbeeldingen op Persoonlijke Postzegels Miss Nederland: niet meer alleen de mooiste van Nederland

Op 23 september presenteerde TPG Post, in het mooiste theater van Nederland, Theater Carré, het postzegelvelletje De tien mooiste van Nederland. Op 20 mei introduceerde TPG Post de Persoonlijke Postzegels. Met dit concept kan iedereen in Nederland een eigen postzegel maken. Aan de uitgifte van de Persoonlijke Postzegel was een wedstrijd verbonden. Nederland bestelde inmiddels ruim 650.000 Persoonlijke Postzegels. De tien mooiste inzendingen zijn geselecteerd en opgenomen in het postzegelvelletje De tien mooiste van Nederland. De winnaars ontvangen de eerste velletjes uit handen van de mooiste van Nederland, de huidige Miss Nederland Elise Boulogne. Elise Boulogne: ik ben er trots op dat TPG Post mij gevraagd heeft om als mooiste van Nederland het eerste velletje met de De tien mooiste van Nederland aan de inzenders aan te bieden. De mooiste is voor iedereen anders, want wie zegt eigenlijk dat ik de mooiste ben van Nederland? Dat bepaalt een jury met bepaalde ideeën, een eigen mening en een persoonlijke smaak. Ik heb dit afgelopen jaar meegedaan aan onder meer de Miss World verkiezing. Het grappige was dat het draait om de mooiste van de wereld, maar dat ik vooral genoot van de unieke ervaring en de gezelligheid; kortom de mooie momenten. Zoals zoveel mensen heb ik veel van deze momenten vastgelegd op een foto als herinnering of om er bijvoorbeeld een postzegel van te maken. Zo stuurde ik kaartjes met een nog persoonlijker karakter naar mijn familie en vrienden. Bij de selectie van de beelden heeft TPG Post met name gelet op de postzegelgeschiktheid van het beeld en ook de populariteit van de gebruikte themas speelde een belangrijke rol bij het selecteren van De tien mooiste van Nederland. Op het velletje zijn fotos te zien met de themas pril geluk, huisdieren, jong & oud, voertuigen en natuur. Iedere inzender heeft een kort tekstje toegevoegd aan zijn foto. Deze handgeschreven boodschapjes zijn in de velrand naast de beelden geplaatst. Hierdoor zijn de postzegels nog persoonlijker geworden. Op het velletje zijn de volgende fotos verwerkt: kinderen (zie afbeelding links en linksonder), klederdracht, poes, nest puppies, kind, bruidspaar, 2CV, motorrijder, dagpauwoog en koolzaad. De ontwerper van het velletje, Paul Christian van der Groen uit Rotterdam, heeft ervoor gekozen de fotos van de inzenders zoveel mogelijk voor zichzelf te laten spreken. De frankeerwaarden en de aanduiding Nederland is als het ware als een stempel toegevoegd aan het beeld. Door een éénduidige en simpele typografie heeft hij ernaar gestreefd een velletje met tien verschillende zegels te ontwerpen dat als serie gekenmerkt kan worden. Van der Groen ontwierp al eerder de postzegels Notariële Broederschap (1993) en de Sail postzegels in 1995. Het werk van Van der Groen kenmerkt zich door helderheid en duidelijkheid met nadruk op typografie. Persoonlijke Postzegels nog steeds te bestellen Via een speciale webapplicatie op www.tpgpost.nl zijn de postzegels gemakkelijk en snel te bestellen. De bestellen ziet direct op het scherm hoe de persoonlijke postzegels er uit komen te zien. Tien werkdagen na de bestelling worden de postzegels thuisbezorgd. De persoonlijke postzegels zijn ook te bestellen met behulp van de folder die af te halen is op het postkantoor, bij Bruna, Primera of bij het Kruidvat. Het eerste velletje van 10 postzegels kost 12,95, elk volgende velletje met dezelfde afbeelding kost 5,95. Het velletje met De tien Mooiste van Nederland is, zolang de voorraad strekt, verkrijgbaar bij de Postkantoren of via www.tpgpost.nl. Deze postzegelvelletjes met tien zegels van 0,39 kosten 3,90 per stuk. Verrassingspostzegels Sinds 1997 geeft TPG Post ieder jaar Verrassingspostzegels uit. Vaak zijn deze postzegels met een speciaal onderwerp of waarvoor een bijzondere techniek is gebruikt, zoals de Zilveren postzegel, de Provinciepostzegel of de Kraspostzegel. Dit jaar kiest TPG Post voor de uitgifte van Persoonlijke Postzegels in een bijzondere en een feestelijke variant. In Nederland was het nog niet eerder mogelijk een zelfgekozen beeld op een zegel te laten drukken. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

5

Boven; het bruidspaar en rechts de stamhouder van de zwitserse witte herder met daaronder de zegel met het hele nest.

Kussen per postwissel

Overgenomen uit een artikel van de Zaanlander van 3 maart 1888. Op een postkantoor van een kleine stad komt een twintigjarig boerenmeisje, dat er allerliefst uitziet, en presenteert de directeur, die alleen op het postkantoor is, een postwissel. Deze keert haar de drie gulden die er op aangegeven zijn uit, en vraagt, om iets tot het mooie meisje te zeggen, waarom zij het strookje niet heeft afgeknipt. Het meisje lacht verlegen, maar antwoordt niet. Er stond toch een boodschap voor je op. Ja, weet u, ik kan niet lezen. Wat staat er dan op? Hierbij drie gulden en honderd kussen. Och! staat er dat?. Ja liefkind, de drie gulden heb ik je gegeven, en de rest? Als het zo moet, zegt het meisje, en biedt haar wang aan. Thuisgekomen prijst zij zeer het postwezen en inzonderheid het stelsel van de postwissels, waarmede men zelfs kussen kan overmaken.

Ik lees hier dat maximumkaarten in waarde stijgen! Verkoop ze dan maar!

6


Mamer en daarna

Door de tentoonstelling in Mamer zijn er goede contacten opgebouwd met enkele buitenlandse verenigingen, terwijl er ook gevolgen zijn voor het Nederlandse circuit. Vanuit Luxemburg kregen we nog een leuk nabericht over de tentoonstelling. Zij zijn zelf tot de conclusie gekomen dat hun uitnodiging naar de verschillende landsbonden uiteindelijk geresulteerd is in een tentoonstelling van de Europese Maximafilie. Door de inzendingen vanuit zeven verschillende landen op een hoog niveau ontstond spontaan een soort van multilaterale. Als dank kregen de inzenders nog een verslag uit Le Monde du Collectionneur´, het officiële orgaan van de Luxemburgse Bond, over het geslaagde evenement. Deze was vergezeld van de groepsfoto die na afloop van het debat over maximafilie was genomen. Zie afbeelding rechts waarin enkele Nederlandse inzenders (Aad Hofmeester, Edward Froon en Ronald van der Leeden) zich gebroederlijk hebben laten portretteren met Anny Boyard (Voorzitster van de Franse Maximafielen), Jos Wolff (Voorzitter van de Luxemburgse Bond en directeur van de Fip voor de Maximafilie) en Ralph Letsch, de voorzitter van de organiserende Luxemburgse Vereniging.

1

1

Op de laatste ledenvergadering is het voorstel aangenomen dat buitenlandse zusterverenigingen lid kunnen worden van onze vereniging (zonder contributie) op basis van wederkerigheid. Doel is de bevordering van de informatie-uitwisseling en dat wij voortaan van elkaars Nieuwtjesdienst gebruik kunnen gaan maken. Van de Duitse Arge für Maximaphilie ontvingen we bericht dat we ingeschreven zijn als lid nr. 62 en we zijn uitgenodigd gebruik te maken van hun diensten.

2

3

4

In het Porte de Camperette in Parijs vindt elk najaar de grote Franse filateliebeurs plaats, de Salon dAutomne. Deze wordt telkens rond de 11e november gehouden, dat is een Nationale feestdag wegens de Armistice, de wapenstilstand waardoor een einde kwam aan de 1 e wereldoorlog. De beurs is het Loosdrecht´ van Frankrijk maar dan nog een slag groter qua aantal handelaren. Het is elk jaar weer een lust om er naar toe te gaan om te proberen de eigen collectie maximumkaarten te vergroten. De kaarten worden er in grote aantallen aangeboden van de bekende massawaar tot werkelijk unieke kaarten van meer dan 1.000, per stuk! Bij goed zoeken kan iedereen voor niet te hoge bedragen goede thematische maximumkaarten vinden uit alle landen van de wereld. Er is zelfs een grote gespecialiseerde handelaar aanwezig, die alleen maar maximumkaarten in zijn stand heeft, gesorteerd naar land of naar thema. Dat is Dauphine Philatelie uit Grenoble waar we altijd als eerste naar toe gaan. Uit afbeelding 2 blijkt wel dat het een goed weerzien was. Mocht u op weg naar het Zuiden langs Grenoble rijden, ga dan een straatje om en breng een bezoek aan zijn winkel, het is echt de moeite waard. (Volledige adres is 19, rue Thiers 38000 Grenoble, tel. 04 76503080). Nadeel is wel dat hij niet correspondeert, maar hij is wel elk jaar trouw aanwezig op de grote Parijse beurs. Noteert u alvast de datum van volgend jaar: 11 t/m 15 november, wellicht dat de groep Nederlandse beursgangers volgend jaar verder vergroot kan worden. Op de herfstsalon hebben we afgesproken met de Franse Vereniging om over uitwisseling en wederzijds lidmaatschap te praten en ook dat is gelukt. Wij hebben direct een eerste kwartaalzending gekregen van zeer fraaie maximumkaarten, waarvan er een tweetal zijn afgebeeld (zie afb. 3 en 4). De rest zal behandeld worden in het februari artikel in de Filatelie, om de fraaie kleuren beter tot hun recht te laten komen. Personen die geïnteresseerd zijn in maximumkaarten van buitenlandse verenigingen (totaal of voor een bepaald thema) kunnen hiervoor contact opnemen met Edward Froon of Ronald van der Leeden om de details door te spreken. Op de volgende verenigingsbijeenkomst zullen er realisaties van buitenlandse verenigingen te zien zijn. Die van de Fransen zijn in ieder geval prachtig, waarbij opvalt bij de kaarten dat zij zowel van het primaire als het secundaire onderwerp van de zegel kaarten maken. Bij het zien van zulke fraaie kaarten en afstempelingen maakte een van onze bekende leden een rondedansje met een locale schone midden op de Place de la Bastille (zie afbeelding 5 volg.blz.).


7

9 5

6

7

8

9 8

Na Mamer zijn de vier inzendingen nu ook in Nederland compleet te zien geweest. Op de Dag van de Postzegel in Amsterdam hebben Edward Froon, Ronald van der Leeden, Henk Salet en Aad Hofmeester hun inzending tentoongesteld. Met de adviezen van de Fransen en van de Luxemburgse Jury kon elk zijn tentoonstellingscollectie verbeteren en fouten er uit halen. Hierdoor zijn ze allen een tree op de tentoonstellingsladder gestegen en scoorden goed met resp. goud, verguld zilver, groot zilver en zilver. Een mooie score en een opsteker voor de vereniging in haar strijd om meer erkenning te krijgen voor de maximafilie. Internationaal was er erkenning voor Diny Hoogerhuis. Met haar bekende collectie over de Europese Vorstenhuizen heeft zij meegedaan aan de Internationale Fip-tentoonstelling in Bangkok en haalde daar Groot Zilver. Een fraai resultaat voor Diny, die onlangs haar 70e verjaardag vierde. Gefeliciteerd met beide mijlpalen. Nieuw waren de inzendingen van Ronald van der Leeden en Edward Froon op de Postex te Apeldoorn. Op deze cat. II/III tentoonstelling was er aandacht voor Zwitserland, Israël en de Aerophilatelie. Dit laatste wegens het 100-jarige jubileum van de eerste vlucht van de gebr. Wright. De Vliegende Hollander, de vereniging voor luchtpostfilatelie, tracht op originele wijze in het Guiness Book of Records terecht te komen met honderd verschillende eenkader inzendingen op het gebied van Luchtpostfilatelie. Ronald en Edward waren gevraagd inzendingen te verzorgen op het gebied van Maximafilie. Dat deden zij, Edward met als titel Uit de (v)lucht gezien´ en Ronald had als titel Uit de (v)lucht gegrepen´. Edward zijn inzending betrof monumenten en stadsgezichten uit allerlei landen vanuit de (v)lucht gezien op maximumkaarten van luchtpostzegels. Gestart werd in Noord Europa, Stockholm (zie kaart 6 van het Stadhuis van Stockholm) via West Europa, Zuid Europa en de Balkan. (Zie kaart 7 van de fraaie Apollotempel van Corinthe. Via het Midden Oosten, Noord Afrika eindigde de vliegreis in 10 Midden Amerika. Zie kaart 8 van Cuba met het voormalige presidentiële paleis, waarin thans het Museum van de Cubaanse Revolutie is gevestigd. De inzending van Ronald Maximumkaarten van Luchtpostzegels van Nederland en de Overzeese Rijksdelen. Gestart was deze inzending met een repro van het eerste vliegtuig van de gebr. Wright dat in de Aviodome op Schiphol vroeger te zien was en afgebeeld is op kaart 9. Als toppers waren in deze eenkader te zien het Luchtpostmeeuwtje en een echt gelopen kaart van Ned. Indië uit 1928. (Zie de kleurenfoto´s in de Filatelie van november op pag. 840). Ook leuk waren in deze inzending maximumkaarten Nederland met de driehoekszegel voor bijz. 11 vluchten (afb. 10) en de be-


kende zegel van Plesman (afb. 11). Van Ned. Indië een kaart uit 1929, van de Ned. Antillen (zie kaart 12 resp. 13) en die van Suriname (zie afb. 14 en 15).

12

13

14

Het tentoonstellen in de éénkader-klasse was een aparte ervaring. Met een beperkt aantal kaarten was er toch een zelfstandig verhaal te maken, dat normaal te beperkt is voor een volwaardige inzending van meerdere kaders. Dat is vaak het dilemma waar veel van onze leden voor staan, zowel bij de maximumkaarten als de Kinderpostzegels. Het is daarom goed te benadrukken dat er nu enkele leden zijn die tentoonstellingservaring hebben, die andere leden actief kunnen ondersteunen bij het tentoonstellen. Voor informatie hierover wende men zich in eerste instantie tot Henk Salet om de gewenste hulp door te spreken. Wij hebben overigens Frans Hermse gevraagd om over dit onderwerp op een komende vergadering een lezing te houden. Frans Hermse is vaak voorzitter van Nederlandse jury´s en tevens afgevaardigde bij de FIP voor maximafilie. Gevraagd is of hij een lezing wil geven over het exposeren in de Maximafilie, maar ook met Kinderpostzegels en Kinderbedankkaaarten. Voor het laatste is de Mofilklasse (= Moderne Filatelie) geschikt. Hopelijk heeft hij een aantal bruikbare ideeën en tips voor u om u in het tentoonstellingscircuit te gaan begeven met hopelijk een succesvolle bekroning. Ons is het bepaald niet tegengevallen, integendeel zelfs: wij vieren zijn thans enthousiast bezig met de verdere verbetering van onze tentoonstellingscollecties. <Edward Froon>

15

Eigen postzegel

Nederland kent inmiddels ook het fenomeen van een eigen postzegel. De introductieuitgave in de vorm van een velletje van tien toont o.a. een afbeelding van premier Balkenende. U kunt uw eigen zegel laten afdrukken, bijv. een afbeelding van uw vrouw of uw vriendin (of beiden gezamenlijk), uw pasgeborene of uw hond. Onze zuiderburen hebben reeds langer eigen postzegels. Deze werden gelanceerd tijdens de happening Belgica 2001. Inmiddels heeft De Post reeds meer dan 100.000 vellen van vijftien eigen postzegels verkocht. De meeste fotos betroffen (in volgorde) kinderen, kleinkinderen, huisdieren, kindertekeningen en vakantiekiekjes. Overigens gaat het zowel in België als in ons land niet om echte zegels maar om zgn. aanhangsels van zegels. Voor beide posterijen een leuke inkomstenbron!

Blunder TPGPost Tweede fout provinciezegels! Fout in Zeeuws volkslied. Na Overijssel is Zeeland aan de beurt gekomen. Het Zeeuwse volkslied wordt op de zegel verkeerd weergegeven. De frase Ik worstel moedig en ontzwem is door TPG POST veranderd in Ik word moedig en ontzwem. (Noot van de redactie: puzzelaars, onthoud dit want dit zal vast nog wel eens terugkomen als vraag bij een puzzel)


9

1

2

3

10

Het bedanken van de medewerkers van de scholenactie 2003

[a] De scholieren die in het kader van de scholenactie Voor kinderen door kinderen kinderzegels en prentbriefkaarten aan de man/vrouw brachten, hebben als dank een drietal kleurige prentbriefkaarten gekregen. (1) Kernreactie als bedankkaart voor scholieren (in paars), (2) Kettingreactie als kinderzegelkaart 2003 (in blauw) en (3) Kernmassa als TPG Post-aanvraagkaart (in rood). [b] De ontwerpster van de kinderzegels, Annelys de Vet, heeft volgens het kinderzegelvelletjes-recept ook nog drie prentbriefkaarten ontwikkeld met daarop nogmaals een afwisselende en fantasierijke rondgang. Naast de op de kinderzegels opgevoerde culturele activiteiten van een kind heeft Annelys er nog meer aan toegevoegd o.a. postzegels verzamelen (verbeeld door briefkaart, kinderzegels en (insteek)album). Voorts is er ook nog een aantal attributen opgevoerd die in het teken van de kerstdagen en nieuwjaarswisseling staan. De meest opvallende daarvan zijn de muzikale sterren uit een trompet en een harp die op een opzienbare wijze met een roos in een bloempot samenwoont. t Is een lust voor de ogen deze drie prentbriefkaarten eens nauwkeurig te bekijken en te vergelijken met de nieuwe kinderzegels. Een nog nooit eerder vertoonde, waar explosieve, kleurige en lichtvoetige verbeelding van het kinderzegelthema Kind en cultuur! Maximumkaartenverzamelaars zullen in deze drie prentbriefkaarten bijzonder fraaie beeldondersteunende kaarten voor de nieuwe kinderzegels kunnen vinden. [c] Het onderwijzende personeel krijgt voor zijn/haar actieve medewerking aan de scholenactie wederom een bedankkaart met daarop een vergrote afbeelding van de vijfde zegel uit het velletje. De oplage bedraagt 13.000 exemplaren. Als bijzonderheid kan nog vermeld worden dat alle zes kinderzegels aan de binnenkant van de kaart zijn gebruikt! Dat betekent dat slechts het zesde deel van de gehele oplage, oftewel 2.333 kaarten, van één en dezelfde kinderpostzegel zijn voorzien!


Een Canadees oudje, met een kijkje in het Britse Koningshuis.

Het lijkt mij goed om eerst even Koningin Elizabeth II, Alexandra Maria ten tonele te voeren. Ze is geboren op 21 april 1926. Op 2 juni 1953 werd zij met grote staatsie gekroond tot Koningin van Groot Brittanië. Op de maximumkaart (links) heeft zij de leeftijd van ca. 12 jaar. Vermeldenswaardig is dat het huwelijk van Koningin Victoria in 1840 met Prins Albert de geslachtsnaam van het Britse Koningshuis van Hannover veranderde in Saksen-Coburg-Gotha. In 1917 werd de naam vervangen door Windsor. De koninklijke familie gaat thans als de Windsors door het leven. Koningin Elizabeth is een verre bloedverwant van Koning Albert van België (die uit het zelfde huis stamt). Haar betovergrootvader, de gemaal van de legendarische Koningin Victoria was een neef van de eerste Koning van België, Koning Leopold, die leefde van 1790 tot 1865. Van het afgebeelde Koninklijk gezin zijn er twee op postzegels vereeuwigd, Koning George VI en zijn dochter, toen prinses Elizabeth. De aandachtige lezer zal zich afvragen waarom de toenmalige -en hier op de maximumkaart afgebeelde- Koningin Elizabeth geen postzegel kreeg toebedeeld. Naar verluidt zou men aanvankelijk met enige scepsis gekeken hebben naar de komst van die Koningin. Haar beroep zou een wat flamboyante danseres zijn geweest. Men vond haar destijds niet waardig genoeg om haar sec op een postzegel af te beelden. In de loop van de jaren is men van gedachten veranderd en werd Queen Mum op handen gedragen. Ze werd meer dan 100 jaar. Een van de fraaiste Britse zegels is ongetwijfeld die van haar 80e verjaardag. De maximumkaart dateert uit 1938 toen het volgens de regels van de maximafilie nog geoorloofd was om meer dan èèn postzegel op een kaart te tonen. Op de adreszijde (onderstaand) blijkt dat de maximumkaart gebruikt is (op zich al zeldzaam) voor de eerste vlucht van Saint John naar Vancouver op 7 augustus 1938, zon 65 jaar terug in de tijd! De aangetekende kaart is voorzien van een aankomststempel in Vancouver van 8 augustus 1938, terwijl tevens een stempel te ontwaren valt van de uiteindelijke bestemming Edmonton op 10 augustus 1938. Het speelt zich allemaal af in Canada. Het fraai afgedrukte bijzondere stempel geeft een trappers cabin weer, dat is een hut voor pelsjagers (die, in die tijd, vooral op bevers jaagden). Als jachttrofee is een dierenhuid tegen de buitenwand van de hut gespannen. Zon stempel zou hedentendage op een storm van verontwaardiging stuiten. Een paar jaar later, tijdens de tweede Wereldoorlog, zou Canada een veilig toevluchtsoord worden voor Prinses Juliana en haar dochters Beatrix en Irene. Prinses Margriet werd in Canada geboren. Haar geboortehuis werd tijdelijk tot Nederlands grondgebied verklaard. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

11

Zij onderhoudt nog steeds een warme band met haar geliefde Canada. Een simpele maximumkaart, een heel verhaal, zo kan het gaan in de maximafilie.

We pakken de draad weer op en volgen het wel en wee van het Britse Koningshuis. In 1953 wordt Elizabeth gekroond. In Nederland kennen we een ander woordgebruik. Bij ons is Beatrix als Koningin ingehuldigd. Nieuw Zeeland verwende de verzamelaars van maximumkaarten in 1953. Buckingham Palace in volle glorie valt te bewonderen op een oude kaart van rond 1900 en een maximumkaart van de gouden koets getrokken door maar liefst acht schimmels heeft ook betrekking op dezelfde gebeurtenis. Om de stoet vlekkeloos te laten verlopen is er assistentie van veel hofpersoneel c.q. palfreniers in gala-uniform, door Toon Hermans steevast als zijnde livreiers betiteld. Canada en Maleisië besteedden eveneens aandacht aan de nieuwe koningin met kaarten uit 1954. Jersey toonde de vorstin in vol ornaat ter gelegenheid van het 25 jarig regeringsjubileum. 12


Hoewel haar regeringsperiode wordt gekenmerkt door de vele problemen in haar gezin, vormt 1981 een bijzonder jaar voor Elizabeth. Alle aandacht gaat uit naar de trouwerij van haar zoon Charles, de kroonpretendent die in het huwelijk treedt met prinses Diana. Ze veroverde de harten van de Britten en een heel volk was idolaat van haar. Van Guernsey stammen enige maximumkaaren af die toelichting verdienen. De kaart van het prinselijk paar is perfect, mede gezien het stempel dat geheel is toegespitst op de heuglijke trouwdag. Vervolgens komen twee maximumkaarten aan de orde van Prinses Diana. Één er van is een voorbeeld hoe prachtig een maximumkaart kan zijn. Daarvoor gevoelige mensen krijgen het idee dat er ineens, door haar indringende blik, een persoonlijke band ontstaat tussen de stralende Diana en de persoon die de kaart in handen heeft. Het is kenmerkend dat de maximafilie zoveel losmaakt bij de verzamelaar alswel bij degene die er zomaar tegenaan loopt zoals b.v. de abonnee van het maandblad Filatelie. De andere maximumkaart is helaas een postzegelvergroting (afbeelding rechts). Zodra deze op een inzending op een postzegeltentoonstelling verschijnt volgt diskwalificatie, zo scherp zijn de regels. Zoals wij allen weten is het met Charles en Diana slecht afgelopen. In de burgermaatschappij is het schering en inslag dat zulke zaken voorvallen. De draagwijdte van gebeurtenissen in een koningshuis reiken nu eenmaal veel verder. In het huidige televisietijdperk kijkt iedereen over de schouder mee. Iets geheim houden, vergeet het maar. Een realiteit waarmee ook ons Koningshuis moest leren leven. <Wim Roffelsen>

Uw penningmeester vraagt uw aandacht

In dit Bulletin vindt u de acceptgiro waarmee u uw contributie voor het jaar 2004 kunt betalen. Nog steeds voor slechts 12,50 voor een héél jaar. Dat bedrag moet u zelf nog invullen, maar het mag natuurlijk ook een beetje meer zijn; dat laten we graag aan u over. Dat beetje extra kan goed van pas komen in ons jubileumjaar, want we hopen daar iets moois van te maken voor alle leden. DUS: bedrag invullen, uw handtekening zetten en opsturen vóór 15 december 2003, dan bezorgt u het bestuur goede feestdagen. Bij voorbaat dank! NB: mocht u géén acceptgiro vinden in het Bulletin, neem dan zo nodig contact op met de penningmeester. U vindt het telefoonnummer op de achterzijde van de omslag. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

13

De Klaproos

-een mooie naam, prachtige bloem, maar niet onschuldig-

Het drugsprobleem heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een ware gesel voor de gehele mensheid. Niet alleen dat individuen er het slachtoffer van worden, maar hele gezinnen en zelfs landen worden ontwricht door de gevolgen van drugs. Niet zelden ligt de papaverbol (vrucht van de klaproos) aan de basis van het product dat zoveel ellende veroorzaakt. Tien jaar geleden bracht Israël een postzegel uit waarop de bewuste plant

staat afgebeeld. Als je niet beter wist zou je met een zeker enthousiasme naar die mooie bloemen op de maximumkaart kunnen kijken. De waarschuwing gevat in het bijzondere stempel spreekt echter boekdelen! Nederland heeft de twijfelachtige eer als een groot gedoogland bekend te staan. Nu wordt er al beweerd dat er plannen zijn dat er tegen softdrugs helemaal niet meer zal worden opgetreden, het O.M. (Openbaar Ministerie) heeft er zogenaamd geen tijd meer voor. Menigeen fronst de wenkbrauwen.. Bij de afbeelding links; op de Postex tentoonstelling in Apeldoorn waren deze kaarten te koop. Gemaakt van knipselkunstschilderijen van Wilna S.H. Wijnstra-Diemer, Zuiderweg 75e, 1456 NH Wijdewormer. Dit kunstwerk is opgebouwd uit duizenden kleine stukjes postzegel. Zo ziet u van de papaver kan een postzegel worden gemaakt en van de postzegel weer de afbeelding van een papaver. <Wim Roffelsen>

14

02 03 04 28 34 39 41 42 43 49 52 53 54 55 56 58 60 61

Opbrengst

0,50 0,50 2,00 0,50 2,75 0,50 2,00 2,00 1,00 5,00 0,50 0,50 1,50 0,50 1,50 2,00 0,50 4,00

Kavel

63 62 64 65 68 82 83 85 89 90 91 93 95 96 97 98 99 100

Opbrengst

5,00 0,50 1,50 0,50 0,50 0,50 1,00 3,25 2,00 4,50 3,00 2,00 18,50 23,00 1,25 1,25 1,25 3,50

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Kavel

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Opbrengst veiling zondag 12 oktober 2003 Kavel Totaal


101 102 104 106 107 115 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 53

Opbrengst 1,50 2,00 1,00 1,00 1,00 15,00 35,00 40,00 40,00 4,00 4,00 4,00 4,50 1,50 3,00 4,00 5,50 kavels 267,75

Persbericht TPGPost

Postzegel voor jarig KNMI Vermeer en Metsu openen postzegeljaar 2004 Ook in 2004 brengt TPG Post bijzondere postzegels uit met afwisselende themas. De schilders Vermeer en Metsu vormen het thema van de nieuwe Priority-postzegels die op twee januari verschijnen. Nadat in 2003 de Nederlandsche Vereeninging van Postzegelhandelaren en de Nederlandse Bond voor Filatelisten-Verenigingen een postzegel kregen, is in 2004 de Vereniging voor Jeugdfilatelie aan de beurt. Zij viert volgend jaar namelijk haar 50-jarig bestaan. Aan het begin van 2004 zullen er nieuwe - zelfklevende - postzegels met daarop Koningin Beatrix in het basisassortiment opgenomen worden, tegelijk met nieuwe Priority-postzegels met daarop kunst waar veel Nederlanders trots op zijn. Bijzonder is ook dat het Internationale Gerechtshof in Den Haag begin volgend jaar nieuwe postzegels, zogenaamde dienstzegels, krijgt. Deze postzegels mogen alleen door het Internationale Cour de Justice gebruikt worden voor het frankering van hun post. Verderop in het jaar brengt TPG Post de Zomerzegels, nieuwe Persoonlijke Postzegels, de Kinderpostzegels en de Decemberzegels uit. TPG Post vertelt wederom niet wanneer de zogeheten Verrassingspostzegels uitkomen en hoe ze er gaan uitzien: dat blijft een verrassing! Oude kunst De schilders Johannes Vermeer en Gabriël Metsu worden ieder met een bijzonder kunstwerk afgebeeld op de nieuwe Priority-postzegels. Aanleiding vormen de nieuwe tarieven voor het verzenden van internationale post. Waar er in 2003 nieuwe postzegels voor internationale post werden uitgebracht met daarop afbeeldingen van werken van Vincent van Gogh, zijn nu werken van Vermeer en Metsu aan de beurt om op postzegel afgebeeld te worden. 150 jaar KNMI Wat is er Nederlandser dan het weer? Dagelijks onderwerp van gesprek voor veel Nederlanders. In 2004 is het 150 jaar geleden dat het KNMI, het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut werd opgericht. Dit instituut heeft zich in die jaren ontwikkeld tot

2 januari Koningin Beatrix Koningin Beatrix Oude Kunst Priorityzegel

TPGPOST

het nationale centrum van kennis over en onderzoek naar klimaat, klimaatverandering en seismologie. Het KNMI is verantwoordelijk voor de dagelijkse weersverwachting en voor de waarnemingen van aardbevingen. Reden voor TPG Post een postzegel uit te geven ter ere van dit jubileum. Jeugdfilatelie De vereniging voor Jeugdfilatelie bestaat in het voorjaar van 2004 precies vijftig jaar. Vanwege de band die TPG Post voelt met deze speciale doelgroep, komt op 15 mei een bijzondere postzegel uit in een velletje van tien stuks van E 0,39. Europese Unie: tien nieuwe leden Na een geslaagde groei van zes naar vijftien leden, maakt de Europese Unie zich op voor de grootste ledenuitbreiding ooit voor wat betreft omvang en diversiteit. Dertien landen hebben het lidmaatschap van de EU aangevraagd; tien van deze landen - Cyprus, Tsjechië, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Slowakije en Slovenië - treden op 1 mei 2004 toe tot de Unie. Dit historische moment laat TPG Post niet ongemerkt voorbij gaan en wijdt een postzegelvelletje met 10 verschillende postzegels aan deze gebeurtenis. En verder Hoe de programmering voor de tweede helft van het jaar er uit ziet, wil TPG Post nog niet prijsgeven. Zeker is dat de Kinderpostzegels, waarvoor het in 2004 precies 80 jaar geleden is dat zij voor het eerst verschenen, ook volgend jaar weer verschijnen. Het jaar wordt natuurlijk afgesloten met de Decemberzegels.

Postzegeluitgiften 2004

0,57 postzegelvelletje van 5 dezelfde postzegels 0,72 postzegelvelletje van 5 dezelfde postzegels 0,61 postzegelvelletje van 5 dezelfde postzegels mailer van 50 dezelfde postzegels 0,77 postzegelvelletje van 5 dezelfde postzegels 0,39 postzegelvelletje van 10 dezelfde postzegels 0,61 postzegelvelletje van 10 dezelfde postzegels

Oude Kunst Priorityzegel Cour de Justice Cour de Justice 31 januari Het weer, naar aanleiding 150 jaar KNMI 0,39 postzegelvelletje van 2 verschill. postzegels 2 maart Zakelijke postzegels 0,39 mailer van 100 postzegels Zakelijke postzegels 0,78 mailer van 100 postzegels 6 april Zomerzegels 2004 0, 39 + 0,1 9 bijslag postzegelvelletje met 6 verschillende postzegels in velletje van 10 1 mei Uitbreiding Europese Unie 0,39 postzegelvelletje van 10 verschillende postzegels 7 mei Jeugdfilatelie 50 jaar 0,39 postzegelvelletje met 2 verschillende postzegels in velletje van 10 1 juni Persoonlijke Postzegels 0,39 postzegelvelletje van 10 dezelfde postzegels voor consumenten mailer van 50 dezelfde postzegels voor zakelijke klanten ?????????????? Verrassingspostzegels 2004 / Wijzigingen voorbehouden


(zelfklevend) (zelfklevend) (zelfklevend) (zelfklevend) (zelfklevend) (gegomd) (gegomd) (gegomd) (zelfklevend) (zelfklevend) (gegomd) (gegomd) (gegomd) (gegomd) (zelfklevend)

15

Verzeker uw verzameling via de Bond

Dat de Nederlandse Bond van Filatelisten-Verenigingen, waarbij ook onze Vereniging is aangesloten, voor u ook rechtstreeks van belang kan zijn, mag blijken uit onderstaande informatie die wij onlangs van de Bond hebben ontvangen. Het correspondentieadres van de Bond luidt: Postbus 4034, 3502 HA Utrecht. T.b.v. de individuele leden heeft de bond een paraplu-polis waarop ieder lid van een bij de bond aangesloten vereniging zich met zijn verzameling kan verzekeren: De dekking betreft postzegelverzamelingen, poststukken en postwaarde-stukken in ruimste zin inclusief albums. Dekking binnen Nederland uitsluitend bij het lid thuis. Diefstal is uitsluitend gedekt na braak, mits sporen aanwezig zijn aan het gebouw. Er is dus geen safe o.i.d. vereist. Wel aangifte bij de politie, waarvan een bewijs dient te worden overlegd. Dekking uitsluitend voor verzamelingen boven Euro 10.000.Aanschaf in de loop van het verzekeringsjaar is gedekt tot 10% van het verzekerd bedrag. Bij aanvang van het nieuwe jaar, dient echter de hogere waarde wel te worden opgegeven. De maatschappij eist bij hoge waarden per individueel postwaardestuk (boven Euro 45.-) en bij elke verzekering een taxatierapport, dat kan via de Bond worden geregeld. Formeel geldt deze regel, maar praktisch komt het erop neer, dat U kunt aantonen bij schade, dat dergelijke zegels in Uw bezit waren. Bij schade wordt uitgekeerd de waarde, welke vooraf is aangegeven. Deze waarde kan max. 70% zijn van de waarde in de laatste NVP catalogus of lager. Buitenlandse waarden max. Euro 0,09 per franse franc van de waarde laatst uitgegeven Yvert & Tellier of de waarde in euros. Het verzekeringsjaar loopt van 1 januari t/m 31 december. De premie bedraagt 5 pro mille en 7% assurantie belasting en Euro 4.-kosten, indien U per 1 januari mee gaat doen. Deelname gedurende de loop van het jaar betekent een extra aanhangsel en dan wordt er naast bovengenoemde bedragen eenmalig Euro 10, in rekening gebracht. Er wordt geen aparte polis verstrekt. De dekking gaat in na betaling van de premie. Dat betalingsbewijs geldt als polis. Aan dit uittreksel uit de verzekeringsvoorwaarden kunnen geen rechten worden ontleend.

Afinsa:

een naam om te onthouden In extense overgenomen uit Nipa-Nieuws, informatiemagazine voor alle verzamelaars van postzegels (België). Zoals uit de stijl van dit artikel blijkt is Afinsa is in dit blad een belangrijke adverteerder! Regelmatig valt, vooral bij handelaars, de naam Afinsa over de lippen. Maar wie is nu de Spaanse firma Afinsa die zijn thuisbasis in Madrid heeft. Een beetje meer uitleg. Afinsa werd opgericht in oktober 1980 als een naamloze vennootschap met het doel de filatelie te promoten. Vandaag houdt Afinsa zich bezig met alle aspecten van verzamelen en investeren. Twee van zijn stichters, Albertino de Figueiredo en Juan Antonio Cano, zijn nog steeds voorzitter en ondervoorzitter van Afinsa. In de loop van de voorbije 23 jaar heeft Afinsa zich opgewerkt als de leidinggevende groep op het vlak van het investeren in tastbare goederen in zowel Spanje als Portugal. Hiermee worden niet alleen postzegels bedoeld, maar ook juwelen, moderne kunst, boeken en manuscripten. De basisidee van Afinsa is nog altijd verzamelobjecten en andere te presenteren die bereikbaar zijn voor ieders budget. Om zowel de lokale als de internationale markt te bespelen kan de groep rekenen op een staf van 2.000 medewerkers, allemaal professionelen die elk hun specialiteit hebben in de onderscheiden takken van de aangeboden objecten. Op het vlak van de filatelie heeft Afinsa van zich laten spreken. Zo werd in 1997 de Italiaanse firma De Rosa, die gesticht werd in 1970, overgenomen. De Rosa was vooral bekend om zijn nieuwtjesdienst. Het hoofdkwartier van De Rosa bevindt zich in Lausanne, met vestigingen in Spanje, Italië, Nederland en Duitsland. Meer dan vijftig postadministraties zijn met Afinsa-De Rosa verbonden, zij vertegenwoordigen zowat éénderde van alles wat in de wereld op het vlak van postzegels gaande is. En ook in de Verenigde Staten heeft Afinsa voet aan wal gezet door het zich inkopen bij Greg Manning Auctions, het belangrijkste veilinghuis in de Verenigde Staten en één van de grootste van de wereld. Afinsa brengt naast tijdschriften, boeken en CD-roms ook eigen catalogi uit, zoals de Domfil reeks die vooral oog heeft voor populaire themas. Door de aanwezigheid van deze Spaanse firma op het internationaal filatelistisch gebeuren zorgt men vanuit Madrid dat de vlam van het verzamelen toch nog een hele tijd blijft branden. 16


Kinderpostzegels 2003: kind & cultuur Ode aan de onbevooroordeelde cultuurbeleving van kinderen

Voor de 55e keer vindt er een kinderpostzegelactie plaats. Op 4 november 2003 is verschenen het kinderzegelvelletje Kind & cultuur met daarin zes kinderzegels, ieder met een frankeerwaarde van 0,39 euro en een bijslagwaarde van 0,19 euro. Op een beweeglijke en kleurrijke wijze worden verschillende aspecten van het thema cultuur in en uit het leven van een kind afgebeeld. De ene culturele uiting hangt samen met, komt voort uit, of zet aan tot een andere. In de beleving van een kind vanzelfsprekend, voor volwassenen niet altijd logisch. Wel de onlogisch logische, of de logische onlogische aaneenrijging van culturele activiteiten van een kind heeft Annelys de Vet (1974) uit Amsterdam op dit kinderzegelvelletje op een welhaast onnavolgbare en dynamische wijze aanschouwelijk verbeeld. De culturele activiteiten nader bekeken en geanalyseerd 1) Met een inventarisatie van voorwerpen worden verschillende facetten van cultuuractiviteiten en -belevingen in een rondgang verbonden, die van actieve of passieve aard zijn: [1] Bloknoot: schrijven; [2] Transistorradio: muziek beluisteren; [3] Balletschoenen met linten: dans; [4] Theatermaskers: toneelspel; [5] Boek: [voor]lezen; [6] Microfoon: opnemen van muziek of gesproken woord; [7] Notenschrift: bespelen van een muziekinstrument; [8] Penseel: schilderen; [9] Vulpen: schrijven; [10] Muis: computeren en internetten; [11] Koptelefoon: muziek beluisteren; [12] Trompet met hoed: (folkloristisch) muziek maken; [13] Lampen: belichten van toneel, theater en feestzalen; [14] Trom: drummen en ritme aangeven; [15] Televisie: tv-kijken; [16] Bal: variatie aan balspelen ; [17] Potlood: tekenen en aantekeningen maken; [18] Viool: musiceren; [19] Fototoestel: fotograferen; [20] de filmstrook (komt uit de camera) verwijst naar filmen. 2) Enkele details verdienen extra aandacht. De lampen van punt [13] verwijzen ook naar lampen rondom een spiegel in theaterkleedkamers. Vervolgens (en nu citeer ik een schriftelijke reactie van de ontwerpster aan mij) nog een welkome aanvulling: Daarnaast staat een lamp ook symbool voor ideeën. Deze associatie wil ik zeker niet van de hand wijzen, omdat cultuur vaak om ideeën draait, of de ruimte voor andere concepten. De mond en de ogen van het theatermasker [4] zijn opgebouwd uit muzieknoten en stippen uit het muziekschrift. De verschillende oog- en mondstand geeft een gevarieerd expressieve gezichtsuitdrukking en uitstraling aan beide maskers. De muzieknoten in het stukje muziek [7] bezitten een bijzonder soort vlaggen: het zijn wapperende vlaggen en wimpels geworden! Vormgeving Twintig voorwerpen (verbonden in een (on)logisch en ingenieus samenhangend geheel) tonen ons ook maar liefst twintig verschillende culturele aspecten in en uit het leven van een kind. [1] Het één is niet belangrijker dan het ander: het één komt (al naar gelang de inval van het kind) spontaan voort uit het ander. Een verhaal geeft bijvoorbeeld aanleiding tot een tekening, tot een dans of een gedicht. Er is dus geen vaste volgorde en hiërarchie in het vervolgtraject. Alles is mogelijk. Ontwerper De Vet verbeeldt deze vrije associatie/verbinding van een kind van verwante activiteiten op een speelse manier in een totaal concept/ontwerp. Het geheel was er eerder dan de delen (fragmentering/segmentering van de zes afbeeldingen voor een postzegel). [2] De invloed en het beleven van één of meer activiteiten geeft (figuurlijk een opgewekte, vrolijke en exotische) kleur aan de omgeving, het milieu (letterlijk op het velletje afgebeeld) en zet (figuurlijk) aan tot een explosief dynamisch bewegen (valt letterlijk - zelfs [grensoverschrijdend] buiten de zegelafbeelding - waar te nemen). [3] Geheel in overeenstemming met bovenstaande vormgeving (en de geaardheid van een kind) wringt de typografie zich in alle (denkbare) bochten. Het onderwerp bepaalt dus ook hierbij de vorm en wijze van plaatsing van de tekst en cijfers, die opgetogen jubelen, vrij en blij deinzen, swingen en dansen. [4] De tere kleurovergangen rondom de attributenbaan-van-twintig-voorwerpen veronderstelt de invloed, gewaarwording, uit- of nawerking van een cultureel beleven in tijd en sterkte. [5] De cijfers van de frankeer- en bijslagwaarden zijn vetter uitgevoerd dan de letters. Daarmee is de functionaliteit van deze kinderzegels gewaarborgd. [6] Deze zes kinderzegels zijn zowel beelddoorloper als kleurdoorloper. [7] Het aantal culturele aspecten wisselt per zegel sterk. Het varieert van twee naar drie; enkele zegels moeten een aspect delen met een buurzegel.[8] Een aantal kinderzegelseries uit vroeger jaren geeft via illustraties een concrete, praktische en nader gespecificeerde invulling aan de opgevoerde activiteiten van de geschematiseerde kinderzegels van dit jaar: Kinderzegels 1938 (nvph 313/17) blokfluitspelen; Kinderzegel 1954 (nvph 653) tekenen; Kinderzegels 1964 (nvph 830/ 32) schilderen, balletdansen en blokfluitspelen; Kinderzegels 1969 (nvph 932/36) blokfluitspelen, vioolspelen, trommelen, zingen en dansen; Kinderzegels 1992 (nvph 1538/40) saxofoonspelen, pianospelen op vleugel en contrabasspelen. [9] De Kinderzegels van 1986 (nvph 1363/65) dragen ook de titel Kind en cultuur. In de statisch aandoende kinderzegels van toen staan de begrippen beleven (van muziek en literatuur), kunnen (van beeldende kunsten en bouwkunst) en inzien (van podiumkunsten) centraal. Dè vertaalslag: goed voorbeeld doet (creatief) goed volgen In februari kreeg ontwerpster Annelys de Vet van Julius Vermeulen, hoofd van de afdeling Visuele Communicatie & Vormgeving van TPG Post, de vraag of ze zin en tijd had het ontwerp voor de kinderzegels 2003 te maken. Vanaf dat moment begon het schets- en denkproces. In mei, na het maken van de eerste proefdrukken, kwam het einde van de totale ontwerpgang. Op mijn vraag: Hoe heb je de opdracht en de eraan verbonden uitdaging het abstracte onderwerp Kunst & cultuur in begrijpbare beelden uit te werken ervaren? ontving ik de volgende verhelderende reactie van Annelys: Wat zo Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

17

mooi is aan cultuur bij kinderen is het ontbreken van hiërarchie. Zelfs werkelijkheid en fictie onderscheiden zich nauwelijks. Alle ervaringen wisselen elkaar af. Ik zag het zoals de film Der Lauf der Dinge van Fischli en Weiss. Daar brengt het een het ander voort op telkens een andere wijze. Zo wilde ik de cultuur op de kinderpostzegels ook verbeelden. De informatieve gelaagdheid van dit velletje 1) Het rondje langs de verschillende attributen is verstandelijk opgezet, maar gevoelsmatig uitgevoerd en met elkaar verbonden. Dit velletje geeft (inhoudelijk gezien) een visueel verslag van een overdonderende kleuren bewegingsexplosie (dat in opeenvolgende golven, natrillend over je heen wordt gestort), zoals een kind dat in de loop van zijn jeugdjaren (idealistisch en theoretisch bekeken) zou kunnen beleven en ervaren. 2) Annelys de Vet is tweede bij een ontwerpwedstrijd voor de Decemberzegels 1997 (vanwege de originaliteit en de kleurstelling) geworden, met een typografisch Decembergedicht, waarbij iedereen zn eigen kerstgevoel kan fantaseren (aldus Marie Hélène Cornips in Wat is uw Decemberzegel?). Van een tweede ontwerp van haar hand, Decembercreativiteit, stelde de jury dat het ooit nog eens als basis voor een kinderpostzegel zou kunnen dienen vanwege de diepere lagen (intrinsieke waarde) van het ontwerp. Wel bij dezen is dat dit jaar verwerkelijkt! Beide ontwerpen, gelijk de kinderzegels 2003, tonen een inventarisatie: de eerste een typografische opsomming van werkwoorden, zelfstandige naamwoorden en bijvoeglijke naamwoorden als geschenk, verlangen, koud, menselijkheid, wonderschoon, gebak, eenvoud, onverpoosd, spelletjes (ongeveer driehonderd in totaal!), die alle op een of andere manier in het teken van een sfeervolle kerst- en nieuwjaarsviering staan Het tweede ontwerp geeft met twintig gestileerde tekeningen (tegen een gekleurde achtergrond) in combinatie met een treffende kleurkarakterisering ervan (als vredig wit bij een duif, guur blauw bij een kind op een slee of stralend geel bij een ster) ook een inventarisatie van feestelijke decemberactiviteiten. 3) Ontwerpster Annelys de Vet is van vele markten thuis. Ze werkt niet alleen met gedrukte, geschreven en digitale media, maar ook met bewegende, auditieve en performatieve media. De ontwerpster heeft bij de realisatie van een abstract begrip als cultuur optimaal gebruik gemaakt van haar veelzijdigheid (èn progressiviteit) in kennen en kunnen. Een ontwerp(ster) met gehalte! Proficiat! Toespraak van Annelys de Vet bij de presentatie van haar kinderpostzegels Geheel in overeenstemming met de ontwerpen vormgevingsstijl was ook de toespraak van Annelys de Vet bij de presentatie van de nieuwe kinderpostzegels 2003 op 3 november 2003 in Carré in Amsterdam. Zij weet met een opsomming van kenmerkende eigenschappen van de cultuurbeleving van een kind het totale, de diversiteit en het essentiële daarvan in rijm en klinkerrijm pakkend te verwoorden en te karakteriseren. Centraal op de postzegels en ook in haar toespraak staan kunst, ontspanning en vermaak, die op een kinderdag heel natuurlijk aan bod komen. Er wordt geen onderscheid gemaakt. Het één zet het ander in beweging als omvallende dominostenen. Een vanzelfsprekende samenhang is zowel in het ontwerp van de postzegel als in de toespraak aanwezig. * Kunst intrigeert, relativeert, informeert, varieert, beleert, verweert, activeert, motiveert, provoceert, parodieert, introduceert, balanceert, animeert, begeert, verkeert en nuanceert. * Het kind danst, zingt en leest cultuur. Ruikt, speelt, schreeuwt, tekent, kleurt en schrijft cultuur. Zonder besef van verschillende disciplines. Zonder rangen, geheel onbevangen, vol verlangen opent cultuur duizenden gangen in het land van de kindergedachten. Daar lacht het kind om culturele machten. Ongedwongen loopt en zoekt het, kijkt en neemt het vlagen muziek, dansende prachten. * Lagen papier: groot voorleesplezier. Krakende radios en geheime brieven. Melodieuze adagios met repeterende motieven van roffelende trommels en toeterende trompetten voor jonge talenten en muzikale aanzetten. A capella koren, ongedwongen. Gespitste oren, scherpe tongen, uitgedrukte emoties, dramatische vertellingen. Zonderlinge noties, verfilmde kwellingen. Videos registreren de ervaringen, kinderen evolueren hun voorstellingen met klikkende muizen, flikkerende televisies in hikkende huizen vol culturele visies. * Ik heb een dwarsdoorsnede van de cultuur willen maken door culturele objecten organisch in elkaar te laten overgaan. In een palet van oneindige mengkleuren, waar radio balletschoenen worden, een hoed van een trompet is gemaakt. Waar violen tekenen en trommels verlichting brengen. Werkelijkheid en fictie worden dwarsverbanden, als culturele guirlande, slingerend en feestend, swingend en begeesterd, om na vandaag op al uw post te belanden. Tenslotte Opbrengst van de scholenactie 2003 levert dit jaar 8,5 miljoen euro op. De opbrengst was vorig jaar 8,6 miljoen euro. Dat is 100.000 euro (oftewel 1,2 %) minder. Ondanks de te verwachten daling van de opbrengst in de charitatieve 18


sector (inkomsten voor de goede doelen) van 5 tot 10 procent door de teruglopende economie is de vermindering in de opbrengst van de kinderpostzegelactie toch beperkt. De Stichting Kinderpostzegels Nederland is desondanks tevreden. Een SKN-woordvoerster zegt: Het publiek waardeert onze actie nog steeds! De oplage van de velletjes (met daarin zes zegels) bedraagt 5,6 miljoen stuks. Dat betekent bijna 34 miljoen kinderzegels en dat is ongeveer twee zegels per Nederlander.

Puttertje onder de scan

Van onze redactie wetenschappen AMERSFOORT - Het wereldberoemde Puttertje van Carel Fabritius is in het Meander-ziekenhuis in Amersfoort onder de scan geweest. Voor het eerst werd een 17e- eeuws schilderij niet met een gewoon röntgenapparaat doorgelicht maar met de revolutionaire Computer Tomografie Scan Somaton Sensation 16, die volgens experts beter door de witte verf met lood heen kan dringen. Restaurator Jörn Wadum het Haagse Mauritshuis, die het vogeltje uit 1654 naar het ziekenhuis had gebracht, was niet ver-

rast door de resultaten en blij met de bevestiging van zijn vermoedens. Vast staat nu dat het paneeltje een deel is van een groter geheel en de achtergrond ooit is overgeschilderd, omdat hij waarschijnlijk beschadigd was. Bij nadere beschouwing van de beelden (de scan maakt er 40 per seconde) hoopt Wadum er nog achter te komen of Het Puttertje ooit als uithangbord heeft gediend. Daarvoor bestudeert hij de spijkers die van achteren in het paneel zijn geslagen. Bij de foto (boven): Voor het eerst is een eeuwenoud schilderij niet doorgelicht met een gewoon röntgenapparaat, maar met een revolutionair nieuw apparaat, waarmee nog beter door de verflagen kan worden gekeken. Foto: Hans Peters De Telegraaf 16/8 2003. Bij de maximumkaart in afwijkend formaat (rechts): De afmetingen van deze maximumkaart zijn 12,5 x 18 cm. Uitgave van het Mauritshuis, den Haag. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

19

PostzegelNieuws POSTZEGEL Dit jaar is het de 55ste keer dat de Kinderpostzegelactie plaatsvindt. TPG Post hecht eraan ook dit jaar weer een bijdrage te leveren door het uitgeven van de Kinderpostzegels. Op 4 november verschenen de Kinderpostzegels 2003 met als thema "kind & cultuur". De Kinderpostzegels worden uitgegeven in samenwerking met de Stichting Kinderpostzegels Nederland (SKN), die met de bijslag van Euro 0,19 per postzegel projecten voor kansarme kinderen steunt. ONTWERP Verschillende aspecten van het thema cultuur in het leven van een kind zijn op kleurrijke wijze op het postzegelvelletje afgebeeld. Voor kinderen is cultuur heel vanzelfsprekend. Boeken lezen, plaatjes kijken, kleuren, toneel spelen, dansen, muziek maken; alle culturele disciplines komen op een kinderdag heel natuurlijk aan bod. Er lijkt geen hiërarchie te bestaan. Het een is niet belangrijker dan het ander, maar zet elkaar in beweging. Als omvallende dominostenen vormt bijvoorbeeld een verhaal aanleiding tot een tekening, de televisie tot een brief of beïnvloedt de viool het luisteren. De vrolijke en vanzelfsprekende samenhang tussen kijken, spelen, denken, zingen, lezen en dansen; kortom tussen ontwikkeling en cultuur, wordt weerspiegeld in het ontwerp van de Kinderpostzegels 2003. ONTWERPER De ontwerper van de postzegels is Annelys de Vet uit Amsterdam. De Vet werkt sinds enige jaren als zelfstandig ontwerper. De Vet is in vele disciplines thuis, ze werkt met gedrukte, geschreven, digitale, bewegende, auditieve en performatieve media. Annelys de Vet - ontwerper - kinderzegels - post - drukwerk - schrijven - lezen - typografie - bladeren - boeken - media afbeeldingen - vormgeving - vormen - lijnen - snaren ~ viool - video - audiovisueel - kleuren - knipperen - bewegen - klikken - internet digitaal ~ taal ~ kunst - kunstenaars - culturen - sturen - ontvangen - ontwerpen ~ ontrafelen - ontcijferen - getallen - 1974,- 2003 @ tijd - machine. VERKOOP/GELDIGHEID De Kinderpostzegels zijn, zolang de voorraad strekt, verkrijgbaar bij de Collect Club in Groningen, via www.collectelub.nl en bij de bekende verkooppunten. Deze postzegels zijn ook verkrijgbaar via de site van SKN www.kinderpostzegels.ni. De geldigheid van de postzegels voor de frankering is onbepaald. WAARDE De frankeerwaarde van de postzegels is Euro 0,39. De postzegels hebben een bijslagwaarde van Euro 0,19 per postzegel die ten goede komt aan de Stichting Kinderpostzegels Nederland. De stichting zet zich in voor kwetsbare kinderen. Dit doet zij door het verlenen van financiële steun aan projecten en programma's in binnen- en buitenland die zijn gericht op de bescherming van de rechten van kinderen en de bevordering van zelfstandigheid, zelfredzaamheid, medezeggenschap en welzijn. TECHNISCHE GEGEVENS

20

Soort product

velletje met 6 verschillende

Zegelformaat

36 x 25 mm

Drukkieuren

geel, magenta, cyaan en zwart

Tanding

14 : 13 1/2

Artikelnummer

231260

Papier

normaal met fosforopdruk

Druktechniek

diepdruk

Gornming

synthetisch

Oplage

5,6 miljoen velletjes

Land van uitgifte

Nederland

Drukkerij

De La Rue, Engeland

Verkooptijdvak

Onbepaald

Copyright 2003 Koninklijke TPG Post BV

postzegels


Vragen over maximafilie

Om tijdens de Themaphilex-tentoonstelling (1987) in het Olympisch Stadion te Amsterdam ook de eerste inzendingen op het gebied van de maximafilie te kunnen beoordelen heeft de N.B.F.V. de heer Guido Durinck gevraagd te jureren. De heer Durinck is op het gebied van de maximafilie een expert en zijn boek: Wat is Maximafilie? is aanbevelenswaardig voor iedere verzamelaar op het gebied van de maximafilie. Toch heb ik met hem een (in alle vriendschap) een duidelijk verschil van mening gehad over de onderstaande kaarten. De kaarten tonen de Zuiderkerk in Rotterdam vòòr en na de verwoesting. De postzegel is gemaakt aan de hand van de foto waarvan de kaart rechts is gemaakt. De poserende Duitse soldaten zijn op de zegel weggeretoucheerd. Beide kaarten tonen een buitengewoon duidelijk beeld en geven inzicht in de verschrikkingen van de oorlog en met name van het bombardement op Rot-

terdam waarbij op 14 mei 1940 ruim 800 mensen (meest burgers) om het leven kwamen. Naar mening van de heer Durinck is bij de kaart links geen sprake van optimale concordantie (beeld-overeenkomst) omdat de kerk op de zegel is verwoest en op de kaart (nog) niet. Het feit dat op de postzegel de originele kerktoren valt te zien - zij het in gehavende vorm - dan is hier sprake van een uitstekende (en zelfs zeer zeldzame) maximumkaart. Het belangrijkste onderdeel bij de maximafilie is de toegevoegde waarde. Door de maximafilie krijgen we meer te zien dan op de postzegel getoond kan worden. De beeld-overeenkomst is erg belangrijk, het is de rode draad van de maximafilie, maar het mag geen keurslijf worden. Stelt u zich eens voor dat er een nieuwe postzegel uitkomt met de beeltenis van onze Koningin. Op de afbeelding van de postzegel is de Koningin zestig jaar. We hebben de keuze uit prentbriefkaarten waarop de Koningin staat afgebeeld in de leeftijd 50, 55 en 60 jaar. Is de laatste kaart dan de beste, alleen omdat bij die kaart sprake kan zijn van de meeste maximale beeldovereenkomst? Op de kaart rechts zien we de zegel NVPH 308 uit 1938 gebruikt op een prentbriefkaart van het Rembrandthuis in Amsterdam. In een thematische verzameling over Rembrandt is dit een prachtige kaart! Het is helaas geen maximumkaart aangezien er niets van Rembrandts portret op de postzegel op de kaart te ontwaren valt. Een strenge eis in de maximamfilie is het feit dat er een beeldelement van de postzegel op de kaart terug te vinden is. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

21

Hoe breng je het leven uit het 'daar-en-toen' (historie) op een postzegel in het 'hier-en-nu' (actualiteit)?

Er zijn verschillende manieren onderwerpen op oudere postzegels met het heden in kontact te brengen. (1) Een zeer persoonlijke manier is tijdens vakantie in eigen land de ogen goed de kost te geven. Regionaal bekende huizen, gebouwen en standbeelden kunnen soms zeer verrassend onvermoede aanschouwelijke informatie verschaffen. Plaatselijke VVV's blijken dikwijls over inzichtelijk en aanvullend folder- en tekstmateriaal te beschikken. (2) Actuele onderwerpen in de schrijvende en visuele pers kunnen postzegelafbeeldingen een enkele keer ook zeer verrassend, onverwachts en levendig aanvullen bij de begrippen als allochtonen, integratiebeleid, inburgeringcursus en achterstand in het taalonderwijs.

Schaepman

1) Afgelopen vakantie kwam ik als niets vermoedende wandelaar op de TubbergerEs-Wandelroute oog in oog te staan met de meest prominente inwoner van Tubbergen (in vroeger tijden) Mgr. Dr. H. Schaepman, die op de 6 cent Zomerzegel van 1936 (nvph 285) is afgebeeld. Na een wandeltocht over de licht glooiende es van Tubbergen in Twente met daarop mais, granen en gras ontmoette ik aan de voet van de es het grote en imposante bronzen standbeeld van priester, politicus en staatsman Hermanus Johan Aloysius Maria Schaepman. (1844 1903). Hij is de zoon van de burgemeester van Tubbergen, die vanaf 1844 op de havezathe De Eeshof woonde. 2) Schaepman wordt beschouwd als belangrijkste stimulator van de emancipatie van het katholieke volksdeel in de negentiende eeuw. Hij stond aan de wieg van de katholieke vakbeweging en hij was tevens oprichter van de Rooms Katholieke Staatspartij, later Katholieke Volks Partij (KVP), die tenslotte opging in het CDA. Schaepman is veel jaren lid van de Tweede Kamer geweest. 3) Het imponerende beeld van de brildragende Schaepman dat door August Fakise is gemaakt en in 1927 is onthuld, toont een weldoorvoede priester in habijt, staande op een hoge sokkel. Hij ziet streng, indringend en gebiedend neer (geheel overeenstemmend met de in zijn tijd heersende waarden en normen) op zijn onderdanen.

Jip en Janneke en twee culturen: de integratie

1) De tekst van de uit Iran afkomstige schrijver Kader Abdolah [van de postzegel uit de serie 'Tussen twee culturen' (nvph 1963) "We waren ineens uit een cultuur waarin alles achter gordijnen gebeurde, in een halfnaakte samenleving gevallen" (afkomstig uit 'De reis van de lege flessen')] staat in nauw kontakt met de Jip en Janneke kinderpostzegel van 1999 (nvph 1854 zie rechts)! De Iraanse schrijver informeert ons daar puntsgewijs nader over. 2) Ter gelegenheid van de uitgifte van het boek 'Jip en Janneke' vijftig jaar geleden is in mei 2003 veel aandacht aan de schrijfster Annie M. G. Schmidt gegeven. Het AD Magazine van 17 mei 2003 draagt in het artikel 'Nederland volgens Jip en Janneke', geschreven door Kader Abdolah, daar voor filatelisten aantrekkelijke achtergrondinformatie aan, getuige volgende citaten en aanhalingen. 3) "Ik was nieuwsgierig naar de Nederlandse literatuur. Maar de taal kende ik niet. Ik kon niet wachten tot ik de taal leerde. Ik zocht naar een poort, naar een gat in de muur om zo snel mogelijk het huis van de Nederlandse literatuur binnen te gaan. Na het doorbladeren van een boek van Harry Mulisch vroeg ik: "Wie is de beste schrijver van jullie kinderverhalen? Ik stopte het boek 'Jip en Janneke' in mijn jaszak en ik ging naar huis. Ik werd verrast door een wonder. Tot mijn verrassing kon ik dat boekje wèl lezen, hoewel ik niet zoveel woorden kende, kon ik het verhaaltje wèl begrijpen. Ik trad onmiddellijk de Nederlandse literatuur binnen. De zinnen waren kort. De woorden waren verstaanbaar, de taal was poëtisch en de verbeelding was onbegrensd. Bijna alle woorden die ik in de komende jaren nodig had, kreeg ik van Jip en Janneke. Als ik ze 22


begreep, kon ik meteen de rest van de Nederlandse literatuur gaan lezen. 4) Ik ontdekte iets nieuws wat de Nederlanders nog niet wisten. Annie M. G. Schmidt had die verhaaltjes door de ogen van een immigrant geschreven. [a] De wijze waarop Jip en Janneke naar de wereld keken, de manier waarop ze de nieuwe dingen benaderden, kwamen overeen met de houding van een immigrant ten opzichte van zijn nieuwe omgeving. Jip en Janneke deden precies de dingen die ik als volwassen immigrant deed. Kijken, bewonderen, aanraken, proberen, proeven, stout zijn en alles meemaken. [b] De structuur van de verhalen zijn eenvoudig en stevig. De schrijfster gebruikt geen overbodige woorden voor de bouw van haar verhalen omdat, dat, zodra, terwijl, nochtans, nog en want. [c] Ze gebruikt geen passieve werkwoorden, maar actieve als lopen, huilen, vallen, opstaan, lachen en knippen. [d] Ze zou de traditionele oosterse vertellingwijze daarbij op het oog gehad kunnen hebben. Ze heeft aan die oude vertelstructuur van Duizend-eneen-nacht een Nederlandse vorm gegeven. [e] Het neutrale voegwoord 'en' bezit een vertellende functie in het oosten. Schmidt heeft een oosterse lading aan 'en' in de Nederlandse taal gegeven. [f] De schrijfster gebruikt veel oerklanken. Dat zijn muzikale klanken die in alle culturen bijna dezelfde functie hebben: Au! O! Ho ho! Knip knap! Aai! Zo! Dag! Op! Af! Ha, ha! Hatsjie! O ja! Nee! Ja! Wie? Kijk! Brrr-br-Brrr-br! Méééé! Och, och! Ziezo! Boeng! Boem! [g] Ze gebruikt ook veel materiaal uit oude verhalen. Ze heeft klassieke kinderverhaaltjes in een nieuw jasje gestopt: Janneke wordt Roodkapje en Jip de boze wolf. Jip laat Janneke als Doornroosje in een kast slapen. Jip vergeet Janneke wakker te maken. De in paniek geraakte vader vindt het kind met het hoofd op de stofzuiger later in de kast. [h] Volgens de wet van de kinderklassieken spelen dieren net als kinderen een belangrijke rol in die verhalen. Met die wetenschap heeft Schmidt een stoet eigenwijze dieren gecreëerd als Hektor de hond, Siepie de poes, de gulzige haan, de griezelige spin, het wormpje dat uit de appel naar buiten kruipt. Sprookjesachtige diertjes die specifiek voor deze avontuurtjes zijn gemaakt. [i] In deze fantasiewereld drukt de moderne tijd een stempel op de verhalen. Snoepjes, koekjes, chocola en suiker worden veel opgevoerd. 5) Ik denk dat de avontuurtjes van Jip en Janneke het beste integratiemiddel kunnen zijn. Het is de beste, de leukste, de mooiste en de meest interessante manier om de Nederlandse taal te leren en tegelijkertijd met de Nederlandse gewoontes kennis te maken. De verhalen gaan overigens allemaal over blanke kinderen. Er is nog geen sprake van een allochtoon meisje of jongetje. Jip en Janneke zien alleen maar blanken. Zwarte Piet was de enige immigrant in haar werk."

Ferdi Sieben Aan de uitgifte van een postzegel gaat, evenals aan de geboorte van een kind, een 'zwangerschapsperiode' vooraf, waarin wel het een en ander gebeurt. Een medewerker in de voorbereidende fase is de heer Ferdi Sieben (op de foto rechts), coördinator grafische producties Consumentenmarkt van TPG Post. Hij moet de verschillende partners die op een of andere manier betrokken zijn bij het 'verwerkelijken-van-een-postzegel-met-al-zijn-ins-and-outs' (na de nodige besprekingen en voorbesprekingen) met elkaar in contact brengen. De TPG Post-uitgave 'Mail!' van 2 oktober 2003,voor medewerkers en gepensioneerden van TPG Post, informeert ons nader over de hectische activiteiten met de nodige deadlines van Sieben. Hij bemiddelt niet alleen tussen de productmanager/marketeer, de ontwerper en de drukker, maar voert op gezette tijden ook gesprekken met deze partners afzonderlijk. In week 35 van dit jaar stond het volgende hem te gebeuren. Maandag 25 augustus: Een nieuwe week met veel besprekingen die ik vandaag voorbereid. Vanmiddag Postzegelgroep. Daar beoordelen mijn collega's en ik aanvragen van externe partijen om voor hen een postzegel uit te geven. Enkele nieuwe ontwerpen zijn in een vergevorderd stadium. Nu is er nog ruimte om de ontwerpers te vragen het ontwerp aan te passen. Als de tijd van produceren nadert, is dat een stuk lastiger. Als we de postzegel twee maanden vóór de uitgiftedatum op de plank hebben, is er voldoende tijd om postzegelmapjes en eerstedagenveloppen te maken. Dinsdag 26 augustus: Het werkoverleg is een moment in de week dat je even kunt bijpraten over het werk en de behaalde resultaten. Vanmiddag hebben we een nieuw zegelontwerp beoordeeld. Over het ontwerp kan ik nog niet veel zeggen, maar de ontwerpers hebben een enorme progressie gemaakt. Nu ligt er een ontwerp dat onmiddellijk naar de volgende ronde gaat. Woensdag 27 augustus: Vanmorgen kijk ik samen met de ontwerpers naar de Decemberzegels op de drukpers. De kleuren blijken niet geheel overeen te komen met die van de proefdruk. Dat moet worden aangepast. Enkele uren later weer naar Haarlem om het opnieuw te drukken. Nu ligt het er mooi bij, de kleuren een beetje krachtiger en dan is het goed. Vanmiddag een bespreking over de verrassingszegels van 2004; de aftrap van een belangrijk project. Donderdag 28 augustus: Al vroeg naar Schiphol voor een vlucht naar Londen Heathrow. Daar staat Peter Evans van drukkerij De la Rue mij op te wachten voor een bespreking over de verschillende orders. De la Rue levert de postzegels ''verzamelen'' en de Kinderpostzegels, die respectievelijk in oktober en november worden uitgegeven.Voor volgend jaar staan onder meer de Zomerzegels nog op het uitgifteprogramma. Na de besprekingen een snelle lunch terug naar het vliegveld. Vrijdag 29 augustus: Mijn collega en kamergenoot is naar drukkerij Walsall geweest, ook in Engeland. We wisselen de ervaringen en de gespreksresultaten uit. Daarna voer ik al het werk uit dat zich afgelopen dagen heeft opgestapeld. Als intermediair tussen de marketeer, de ontwerper en de drukker heb je altijd veel te regelen, bijvoorbeeld het prioritylogo voor de nieuwe Prioritypostzegels. Dit logo moet naar de ontwerper in Amsterdam, dan kan hij het ontwerp gereedmaken voor de drukker. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

23

De kinderpostzegelactie 2003 Voor kinderen door kinderen

De Stichting Kinderpostzegels Nederland voelt zich bevoorrecht dat generatie op generatie vanaf 1949 al die kinderen graag op pad gaan voor het goede doel. De scholenactie, nu bekend onder de naam Voor kinderen door kinderen, is een begrip in Nederland. Het overgrote deel van de klanten van de scholenactie heeft in zijn/haar jeugd ook aan de actie meegedaan. Iedereen heeft daar nu nog steeds goede en warme herinneringen aan. Vandaar dat de scholenactie ieder jaar van een succesvolle opbrengst verzekerd kan zijn. Uit het jaarverslag 2002/2003 van de Stichting Kinderpostzegel Nederland heb ik het volgende lezenswaardige opgetekend. 1) Op 25 september gingen 226.491 leerlingen op pad met hun bestelenveloppen (vorig jaar 226.646). 2) Er namen 5.885 scholen met 10.605 groepen deel aan de actie (vorig jaar 5.947 scholen met 10.545 groepen). 3) Er kwamen 2.368.000 bestellingen binnen (vorig jaar 2.299.000). 4) Er zijn 3.134.000 mapjes aan de klanten geleverd (vorig jaar 3.082.000), waarvan 2.177.000 mapjes kinderpostzegels (vorig jaar 2.063.000). 5) Er werden 35.499 rebuskaarten verstuurd; opbrengst 95.000 euro. 6) De opbrengst uit de verkoop aan particulieren op postkantoren en aan filatelisten via de Collect Club was teleurstellend. Opbrengst 482.000 euro (vorig jaar 661.000 euro). Reden? Wegens gebrek aan succes vorig jaar is geen mailer geproduceerd. De daling werd ook door vermindering van het aantal postkantoren veroorzaakt (op de servicepunten van TPG Post worden geen kinderpostzegels verkocht). 7) Het kostenplaatje van het SKN bestaat uit [1] marketing en communicatie, [2] ontwerpen drukkosten van de postzegels en prentbriefkaarten, [3] kosten van het bureau van SKN 8) De scholenactie heeft bijna acht-en-een-half miljoen euro opgeleverd, een fractie meer dan vorig jaar. 2000/2001 2001/2002 zegels kaarten totaal zegels kaarten totaal Scholenactie 5.286.000 3.243.000 8.529.000 4.920.000 3.564.000 8.484.000 Rechtstreeks 12.000 10.000 22.000 10.000 9.000 19.000 Website 12.000 8.000 20.000 11.000 8.000 19.000 Bedrijven 2.000 15.000 17.000 4.000 22.000 26.000 Postk. Coll.Cl 482.000 482.000 661.000 661.000 ---------------------------------------------------------------------- --------------------------------------------------Totaal 9) 10) 11) 12)

24

5.807.000

3.277.000

9.084.000

5.609.000

3.605.000

9.214.000

De periode tussen opnemen en bezorgen van bestellingen bedraagt zes weken. In die periode worden alle bestelgegevens verwerkt. Vijftig procent van de bijslaggelden is bestemd voor ons land, Nederlandse Antillen en Aruba. Derdewereldlanden krijgen 42 % en 8 % is voor Oost Europa. De Stichting Jeugdfonds Nederlandse Antillen (JENA) organiseert jaarlijks ook een kinderpostzegelactie. Voor hulp- en zorgverlening aan kinderen komt via de actie te weinig geld binnen. Stichting Kinderzegels Nederland (SKN) treedt daarom als medefinancier op. Gemotiveerd, geïnspireerd en met visie op de toekomst gaat de SKN door met dit werk, op weg naar het jubileumjaar 2004, waarin de Stichting tachtig jaar bestaat. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

Journalistiek geweld wordt weerlegd

Met als uitsmijter Nederland: filatelistische bananenrepublik heeft Hero Wit -naar aanleiding van een publicatie in de Michel Rundschau- het onderstaande artikel gepublicerd. In het artikel in het Maandblad Filatelie (juli/augustus 2003 pagina 562 t/m 565) geeft de heer R. Bakhuizen van den Brink een uitermate steekhoudend weerwoord. Onderstaand in extenso het artikel van Hero Wit cursief (weergegeven): TPG POST is met haar uitgiftebeleid nu toch wel volledig door het ijs gezakt. Nederland heeft zich in 2001 namelijk geschaard in de rij van filatelistische bananenrepublieken. Van de 239 landen die in dat jaar zegels uitgaven waren er 37 die meer dan 100 zegels en velletjes in omloop brachten, en Nederland staat op de 21e plaats, temidden van Micronesië, ZuidAfrika, St. Kitts, Kongo en Mongolië. Dat blijkt uit het jaaroverzicht 2001 van nieuwe uitgiften dat het Duitse maandblad Michel Rundschau nu al meer dan een kwart eeuw samenstelt. Diep droevig. En waarschijnlijk zal Nederland volgend jaar, als de cijfers over 2002 bekend zijn, in negatieve zin nog wel één of meer plaatsen stijgen. Toen werden er immers niet alleen als gevolg van de invoering van de euro allemaal nieuwe Beatrix-, cijfer-, euro- en felicitatie/geboorte/huwelijkszegels uitgegeven, maar werden er bovendien nog eens dertien provincievelletjes uitgebracht. In de top-37 staan nog drie Post-euro landen, te weten: Groot-Brittannië op de 28e plaats met 118 zegels en velletjes, Frankrijk 30e met 110 zegels en velletjes en Ierland 31e ook met 110 zegels en velletjes. Andere West-Europese landen: 41. Noorwegen (93 zegels en velletjes), 42. België (92), 43. Duitsland (89), 44. Portugal (89), 45. Spanje (87), 57. Jersey (74), 62. Guernsey (72),

66. San Marino (67), 70. Zweden (63), 75. Italië (55), 76. Malta (54), 78. Eiland Man (52), 82. Finland (49), 98. Gibraltar (40), 105. Luxemburg (37), 117. IJsland (32),

Onder de kop Het elfde gebod: Gij zult geen statistieken gebruiken! weerlegd de heer Bakhuizen van den Brink volledig het artikel van de heer Hero Wit. Bovendien verschaft hij duidelijkheid over het handelen van en de gevaren voor de filatelie van Afinsa (zie het artikel op pagina 10 van deze uitgave). Voor een goed gefundeerd oordeel is het raadzaam het artikel in het Maandblad Filatelie nog eens zorgvuldig te lezen (juli/augustus pagina 562 t/m565).

118. Zwitserland (32), 124. Denemarken (30), 133. Oostenrijk (28), 134. Liechtenstein (28), 153. Monaco (24), 161. Alderney (22), 176. Faröer (20), 185. Groenland (18) en 197. Aland (15).

Een ex-lid berichtte ons:

Leden werven leden

Volgens de statistieken verzamelen in Nederland circa 1 miljoen mensen postzegels. Met zon aantal moet het een koud kunstje zijn om in uw onmiddellijke omgeving van vrienden, familieleden en kennissen iemand te vinden die wellicht belangstelling heeft voor één (of beide) aandachtsgebieden van onze vereniging. Stuur de naam en adresgegevens door naar het secretariaat van onze vereniging: Wil Verbeek Oranjepoldererf 6 2807 NE GOUDA tel.: 0182-531449 E-mail: [email protected] Het aspirant-lid ontvangt dan omgaand onze introductiefolder en het laatste bulletin. P.S. De boodschap in de cartoon rechts verdient dus beslist geen navolging!

Nu ik gestopt ben met mn postzegels heb ik weer tijd voor mn andere hobbies!


25

Een indeling naar onderwerp van alle kinderzegels

Naar aanleiding van dezelfde thema-aanduiding Kind & cultuur voor de nieuwe kinderzegels en die van 1986 en 1964 (gedeeltelijk) leek het mij dienstig de verschillende kinderzegelseries vanwege overzichtelijkheid met een korte karakteristieke aanduiding op een rij te zetten. 1965 kind & tekeningen I 1924 kind & [bescherm]engelen I 1966 kind & leeftijdfases II 1925 provinciale wapens I 1967 kind & kinderversjes 1926 provinciale wapens II 1968 kind & sprookjes I 1927 provinciale wapens III 1969 kind & muziekmaken II 1928 wetenschappers 1970 kind & spelV[kubussen] 1929 kind & dier I [dolfijn] 1971 kind & elementen 1930 kind & jaargetijden I 1972 kind & koningskinderen 1931 misdeelde kinderen 1973 kind & spel VI [gezelschap] 1932 kind & bloemen I 1974 kind & kinderfotos [antiek] 1933 kind & feest I [Driekoningen] 1975 kind & gevelstenen 1934 kind & spel I [pop] 1976 kind & tekeningen II 1935 kind & appels 1977 kind & gevaren 1936 kind & bazuinengeltje II 1978 kind & schoolactiviteiten 1937 kind & kunst I [Frans Hals] 1979 kind & rechten I 1938 kind & muziek I / fluit 1980 kind & boeken/lezen 1939 kind & hoorn des overvloeds 1981 kind & integratie 1940 kind & bloem II 1982 kind & dieren IV 1941 kind & kunst II [Rembrandt] 1983 kind & decemberverschijnselen/activiteiten 1945 kind & kinderkopje 1984 kind & stripverhaal 1946 kind & draaimolen 1985 kind & verkeer 1947 kind & kinderen 1986 kind & cultuur II 1948 kind & sport/spel II 1987 kind & beroep 1949 kind & jaargetijden II 1988 kind & tekeningen III [water] 1950 kind & dieren II 1989 kind & rechten II 1951 kind & sociaal milieu 1990 kind & hobbys 1952 kind & dieren III 1991 kind & spel VII [buiten] 1992 kind & muziekmaken III 1953 kind & attributen 1993 kind & media 1954 kind & spel III / verzorging 1994 kind & spel VIII [samen] 1955 kind & kunst/portret III [17e eeuw] 1995 kind & tekeningen IV [computer] 1956 kind & kunst/portret IV [16e eeuw] 1996 kind & toekomst 1957 kind & kunst/portret V [19e eeuw] 1997 kind & sprookjes II 1958 kind & spel IV 1998 kind & feesten III 1959 kind & leeftijdfases I 1999 kind & boekillustraties 1960 kind & klederdrachten 1961 kind & feestdagen II [christelijke] 2000 kind & avontuur 1962 kind & activiteiten 2001 kind & spel IX [computer] 1963 kind & kinderrijmpjes 2002 kind & kleur 1964 kind & cultuur I / creativiteit 2003 kind & cultuur III Bijzonderheden van kinderzegels 1) Uit bovenstaand overzicht blijkt dat een serie kinderzegels in de loop der jaren meerdere malen onder dezelfde of aanverwante noemers wordt aangekondigd. De invalshoek van de verschillende ontwerpers is daarbij altijd anders. Steeds wordt er weer een ander deelfacet van het zegelonderwerp gekozen en/of een andere vormgevingsweg bewandeld. 2) Kind & spel scoort met negen series het hoogst, gevolgd door kind & kunst met vijf reeksen. Kind & tekeningen en kind &dieren volgen ieder met vier series. Drie series tellen kind & muziek, kind & feest en kind & cultuur. Met twee series resteren kind & engelen, kind & jaargetijden, kind & bloemen, kind & levensfases en kind & sprookje. 3) Door de kinderzegelseries naar onderwerp in te delen ontstaan er reeksen, die onder dezelfde noemer vallen.

26


Hierdoor ontstaan onderlinge verbanden, die overzichtelijkheid brengen in de vele series kinderzegels. Hierdoor krijgt men grip op de veelheid aan kinderzegels en series. 4) Het kind en/of attributen uit het kinderleven staan (op de beginjaren 1925, 1926, 1927 en 1928 na) steeds centraal op de kinderzegel. Als er kinderen opgevoerd worden zijn het steeds gezonde kinderen (behalve in 1931). Het gezonde kind (als ideaalbeeld voor het hulpbehoevende kind ) is aantrekkelijk en spoort mensen aan ietsje meer geld voor een bijslagpostzegel te betalen. 5) Op de kinderzegels uit de periode 1924 t/m 1935 staat alleen de frankeerwaarde vermeld. De bijslagwaarde was o.a. op affiches te ontdekken van de posterijen, die de verkoop van kinderzegels onder de aandacht van het publiek moesten brengen. In de periode 1936 t/m 1948 staat in kleine letters en cijfers op een smal strookje onder de zegelafbeelding te lezen hoeveel de bijslag is. Vanaf 1949 staat naast de frankeerwaarde ook de bijslagwaarde op de zegel vermeld. 6) Vanaf 1986 staat het kinderzegelthema vermeld op de randen van het velletje.

Politieke, economische en sociaal-maatschappelijke omstandigheden tussen 1919 1940 bepalen de postzegelafbeelding [1] Inleiding De veronderstelling dat een zegelafbeelding een beslissende rol speelt een postzegel wèl of niet te kopen, is onjuist gebleken. Niet de afbeelding, maar de economische situatie is bepalend voor de hoeveelheid te verkopen zegels. De economie speelt niet alleen een rol bij het gewone publiek, maar ook voor filatelisten en handelaren, aan wie ook in deze tijd het merendeel van de (bijslag)zegels worden verkocht. Bovenstaande wijsheid, ontleend aan de zojuist uitgekomen editie Weldadigheidszegels 1929 van het Handboek Postwaarden Nederland, heeft me aan het denken gezet, omdat de economische omstandigheden van de kinderpostzegels 1929 sterk overeenkomen met die van de nieuwste kinderzegels 2003. Beide zegelemissies zijn in de aanvangsperiode van een economische recessie uitgegeven! De tijdsbeeldschildering van de twintiger en dertiger jaren van de vorige eeuw draagt een intern en een extern karakter, oftewel [1] een beïnvloeding van het beleid door politieke, economische en sociaal-maatschappelijke omstandigheden en [2] een praktisch gevolg van het voorgaande, dat nog duidelijk herkenbaar en zichtbaar is op postzegels uit die periode. In twee opeenvolgende artikelen komen beide facetten aan de orde. [2] Het tijdperk 1919 t/m 1939 valt uiteen in drie economische perioden: [a] 1919 1923: een periode van geringe welvaart (na-oorlogse ontwrichting). Amerika had in de oorlog grote geldbedragen geleend aan Frankrijk, Engeland en later ook aan Duitsland. Amerika (in geldnood) wilde het geld zo gauw mogelijk weer terug hebben. Gevolg? Armoede in deze Europese landen. Na de eerste wereldoorlog (1914 1919) was de koopkracht van de uitgeputte volken sterk gedaald. Ons land kon weinig uitvoeren. Handel en industrie leidden een kwijnend bestaan. [b] 1924 1929: een periode van ongekende bloei (hoogconjuctuur), waarin de industrie van de gehele wereld zich sterk uitbreidde met als gevolg overproductie. De reusachtige voorraden namen een te grote omvang aan. Dit leidde naar dalende prijzen. [c] 1930 1939: de Beurscrash van de Newyorkse effectenbeurs in Wallstreet op donderdag 24 oktober 1929 (zwarte donderdag) ontwrichtte de hele wereld (laagconjunctuur in de crisisperiode). In 1929 1932 daalde in ons land de invoer met 50 procent, de uitvoer met 60 procent. De prijzen van de grondstoffen kelderden. De gemiddelde koersen van aandelen vielen tot 25 procent terug, die van scheepsaandelen zelfs tot 6 procent. Het aantal werklozen steeg voortdurend.: in 1936 al 500.000. De werkeloosheidsuitgaven waren in tal van gemeenten hoger dan de gehele belastingopbrengst. De staatsschuld steeg tot boven de drie miljard. De rijksbegroting vertoonde elk jaar een groot tekort. [3] Zichtbare gevolgen van politieke, economische en sociaal-maatschappelijke aard op postzegels uit de periode 1920 1939 * In de eerste periode na de wereldoorlog (1919 1923) tijdens het economische dieptepunt werden de overheidsuitgaven door bezuinigingen tot een minimum beperkt. De toen optredende inflatie is nog duidelijk terug te vinden op verschillende postzegels en briefkaarten met overdrukte waardeaanduidingen. De overdruk werd toegepast op weinig gebruikte zegels nvph 102 en 103 (de z.g. hulpuitgave) en op onverkochte voorraden nvph 104/05, 106, 114/20 en 132/33 (niet uitgegeven dienstzegels) die bekend staan onder de term opruimingsuitgiften. * Vòòr 1919 achtte de Nederlandse overheid en de directie van de Posterijen een postzegel niet geschikt voor inzameling van gelden. Een postzegel was slechts een kwitantie. Eind 1922 wijst de ministerraad een verzoek tot het uitgeven van weldadigheidszegels met het doel de belangen van het kind te behartigen af onder het voorwendsel dat ook anderen van de opbrengst zouden moeten kunnen profiteren. Dus duidelijk een standpuntverandering inzake een inzamelingsactie via postzegels. Het particuliere initiatief Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

27

(dat wel zèlf betaald moest worden) kreeg al enige waardering. * Op 8 december 1923 werd per Koninklijk Besluit gesteld dat er ieder jaar weldadigheidspostzegels uitgegeven mochten worden voor doelen met een menslievend karakter. Door de korte voorbereidingstijd en gebrek aan propaganda werden de Tooropzegels geen groot financieel succes. * In de crisisperiode 1930 1939 werden aanvankelijk nog vier verschillende kinderzegels per serie uitgegeven (jaren 1930 t/m 1932), naderhand maar één ontwerp per serie met verschillende frankeer- en bijslagwaarden (periode 1933 1940). Kinderzegels 1933 vormden zelfs een overgangsjaar vanwege de tweekleurige druk van de zegels, die later in een éénkleurige uitvoering overging. De vermindering van afbeeldingen en veelkleurendruk per serie betekende vermindering van ontwerpkosten, dus van de aanmaakkosten die door de Stichting Kinderpostzegels Nederland - toen ook al! - betaald moesten worden. * In 1934 werd er zelfs een serie methode-met-eenCrisispostzegels met daarop afbeelchristelijk-tintje heeft er wel voor gezorgd dat de kinderzegels 1924 (beschermengelen), 1929 (dolfijn), 1930 (christelijke feestdagen/jaargetijden), 1933 (Driekoningen) en 1936

dingen van koningin Wilhelmina (als beschermvrouwe) en prinses Juliana (als ere-voorzitster) met bijslag (nvph 265/66) [en met een drietal speciale briefkaarten met toeslag] uitgegeven ten bate van het Nationaal Crisis-Comité. Het Comité trachtte met de gelden de schrijnende armoede te verlichten door goederen (van Nederlands fabrikaat) in natura als kleding en schoeisel uit te delen. * Tot en met 1934 zijn er ook roltandingszegels van de kinderzegels uitgegeven. Door de slechte economische omstandigheden was uitgifte niet meer lonend. In 1934 werd het al bijzonder duidelijk dat niet de postzegelafbeelding, maar het economische klimaat de verkoopcijfers van postzegels bepaalde. De kinderzegel 1928 verschenen als uitzondering niet in roltandingsuitvoering. Reden? Het afwijkende, grotere formaat van deze zegels vereisten lijnperforatie (de perforatie loopt hierbij in alle velranden maar enkele gaten door) in plaats van de gebruikelijke kamperforatie (waarvan de perforatie tot de rand van het doorloopt). * De gezeten burgerij der aristocraten (met hun [over]heersend liberaal gedachtengoed) regeerde ons land tot het uitbreken van de tweede Wereldoorlog in 1940. De behouden en weinig dynamische normen en waarden die zij aanhingen op politiek, economisch en sociaal-maatschappelijk terrein waren overal merk- en voelbaar. * Eenmaal (in 1931) heeft men kinderen met een geestelijke of lichamelijke handicap levensecht op kinderzegels afgebeeld. Hiermee werd de koper geconfronteerd met de persoon waarvoor de bijslaggelden werkelijk bestemd was. Ontwerper Kiljan wilde met de foto als nieuw publiciteitsmiddel op een postzegelafbeelding bewust de werkelijkheid van een gehandicapt kind laten zien. Hij achtte het onjuist om gelden te werven met afbeeldingen van mooie babys als het om hulp aan zieke en misdeelde kinderen ging. Van deze directe (confronterende) methode is men vanwege de vele negatieve en afkeurende reacties afgestapt. Men vond het niet netjes de gebreken van kinderen op deze manier breed uit te meten en openbaar te maken. De indirecte methode (opvoeren van iets vrolijks van gezonde kinderen) bleek toch aantrekkelijker te zijn. * In de eerste helft van de vorige eeuw ging het overgrote deel van de Nederlandse bevolking nog geregeld naar de kerk. De bijbelse verhalen met bijbehorende achtergrondgedachten waren toen nog algemeen bekend. Veel bijbelse figuren waren toen aantrekkelijke symbool- of voorbeeldfiguren om de Nederlander aan te sporen te offeren voor het misdeelde kind door Voor het Kind weldadigheidszegels te kopen. Deze indirecte aanbevelings28


methode-met-een-christelijk-tintje is toegepast op de kindezegels 1924 (beschermengel), kinderzegels 1930 (jaargetijden), kinderzegels 1933 (Driekoningen), kinderzegels 1936 (bazuinengel) .Alle kinderzegels bezitten dus bijbelse identificatie-figuren. * In de jaren 1929, 1930, 1936 en 1939 werd de naaktheid van een kind op de symbolischdecoratieve kinderzegels iopgevoerd. Het pasgeboren, naakte kind heeft immers behoefde aan hulp en bescherming. In overdrachtelijke zin werd die steun door de postzegelkoper gegeven. Hij pleegde een weldaad door weldadigheidszegels Voor het Kind te kopen. [a] Het naakte kind op de kinderzegel 1929 zit op een dolfijn. Hiermee symboliseerde ontwerper Kammerligh Onnes het kind (dat temidden van de gevaren van het leven) naar zijn bestemming te laten brengen op de rug van een dolfijn, die vriendschap en veiligheid symboliseert. [b] Twee van de naakte kinderen van de kinderzegels 1930 hebben betrekking op het christuskind: 6 cent gezeten op de rug van Christofoor en 12 ½ cent stellen de dieren voor bij de kribbe van Jezus. Beide andere sexeloze kinderen symboliseren als jonge kind de prille lente en het wat oudere, spelende kind de zomer. [c] De zwevende bazuin-engel op kinderzegel 1936 is naakt afgebeeld met een duidelijk zichtbare navel. Verdere lichaamsdelen zijn aan het zicht onttrokken door de bazuin, die voor de engel is geplaatst. [d] In 1939 zou er zelfs een piemelnaakt jongetje frontaal op een kinderpostzegel geplaatst worden, die een hoorn des overvloeds leeg schudt. Dit ontwerp zou niet in goede aarde kunnen vallen o.a. bij de nonnen in Noord-Brabant. Die zouden bij een aanstootgevend ontwerp wel eens hun medewerking kunnen opzeggen, met een lagere opbrengst tot gevolg. Een tussenoplossing werd opgevoerd, waarbij een sierlijk hangend lint aan de hoorn de edele delen van het kind afdekte, werd ook afgekeurd. Een nieuw ontwerp was noodzakelijk. Een zijaanzicht (en face) van het kereltje met hoorn des overvloeds over de schouder werd tenslotte goedgekeurd. (Bron: Handboek Postwaarden Nederland). [e] Op bijbelse, mythologische en/of allegorische gronden kon het naakt in de beeldende kunst opgevoerd worden (en daarom dus ook op postzegels). 5) In de dertiger jaren van de vorige eeuw met zn economische crisis was er in de beeldende kunst sprake van een afwenden-van-de-alledaagse-werkelijkeid. De crisistijd gaf immers veel werkeloosheid, armoede en bezuinigingen. Er is dan ook duidelijk sprake van een verheerlijking of idealisering van, of een vlucht in een religieus en/of romantisch getint gevoelsleven met overeenkomstige afbeeldingen op de postzegels. Romantisch getinte kinderzegels, waarin het gevoel domineert, zijn in 1932 (kind met bloem), 1934 (kind met pop), 1935 (appelplukkend meisje), 1938 (fluitspelend kind) en 1940 (kind met bloemen) uitgegeven. De onbezorgdheid van het onbekommerd spelende kind in zijn wereld is op al deze zegels overduidelijk aanwezig. 6) Met historische afbeeldingen van schilderijen uit de Gouden Eeuw op de kinderzegels 1937 en 1941 wenden we ons ook gevoelsmatig af van de harde realiteit van de crisisjaren en van het naderende onheil van de Tweede Wereldoorlog met respectievelijk de schilderijen van Frans Hals (Jongenskop) en Rembrandt (zoon Titus). In de crisistijd staan er als het ware twee werelden naast elkaar: een werkelijk realistische wereld (waar het verstand regeert) en een geïdealiseerde wereld van kerk en gevoel Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

29

(waar het gevoel domineert). 7) De opvoering van de provinciale wapens in 1925, 1926 en 1927 en de wetenschappers in 1928 hebben qua onderwerp niets met kinderen te maken. Afbeelding van deze niet passende onderwerpen had te maken met de zoekende-geestenvan-de-Kinderbescherming (van toen) en TPG Post (als rechtsopvolger). De Zwitserse Pro Juventute zegels dienden als voorbeeld, die kantonwapens en wetenschappers in de beginjaren afbeeldden. Vanaf 1929 kennen we de Nederlandse benadering, waarin kind en attributen van het kind aandacht krijgen op de kinderpostzegels. [4] Toegift: de oorlogsperiode vanaf 1940 t/m 1945 Tijdens de voorbereiding en het voeren van de kinderzegelactie 1941 werd het het Comité van de Kinderzegels al bijzonder moeilijk gemaakt. Bij de post raakte bijvoorbeeld alles zoek, de drukker kon van de Duitsers geen papier krijgen. Met de actie werd uiteindelijk toch nog 200.000 gulden opgehaald. Maar dan gaat de bezetter zich bemoeien met de verdeling van het geld. Een van de leden van de Commissie werd vanwege zijn lidmaatschap van de Nationaal Socialistische Beweging (NSB) uit het Commissiebestuur gestoten. Als de Duitsers hem weer op zijn plaats zetten, neemt de Commissie zelf haar ontslag. De Duitsers bepaalden wat er met het geld zou gaan gebeuren. Na lang touwtrekken kwam het geld pas in 1944 ten goede aan het door de Duitsers opgezette Nederlandse Volksdienst, die het geld gebruikte voor vakantiereisjes van kinderen van NSB-ouders. In dat zelfde jaar verschenen ook de Winterhulp-Volksdienstbijslagzegels (nvph 423/27). (bron: Dat kleine beetje extra). * Tijdens de drie oorlogsjaren 1942, 1943 en 1944 verschenen er geen kinderpostzegels.

De opgaande lijn uit de periode 1924-1929 en de neergaande lijn in de beginjaren van de crisisperiode (19301934) is in de verkoopcijfers te herkennen. De laatste jaren van de crisisperiode (1935-1939) gaat de verkoop, ondanks de armoede, toch iets omhoog. O.a. door de actieve medewerking van postambtenaren bij de verkoop van de kinderzegels en door een verbeterde reclamevoering. 30


Lezing over maximafilie Op uitnodiging van de heer van Balen Blanken hebben Edward Froon en ondergetekende een lezing verzorgd bij Postzegelvereniging Hollandia in Amsterdam. De kaarten die we hebben getoond hadden allemaal iets met Amsterdam te maken. Mede daardoor hebben de leden met veel aandacht en interesse de lezing gevolgd. Door de uitleg bij de kaarten kregen de meeste aanwezigen een heel andere kijk op en beeld van de maximafilie. Uit de hier afgebeelde aankondiging blijkt dat de heer E. Zilver nestor van de Nederlandse maximafilie- lid was van Hollandia en reeds in 1936 een tentoonstelling van zijne merkwaardige verzameling verzorgde. Het is bekend dat het hier een mooie verzameling maximumkaarten betreft en als reizen terug in de tijd nog eens mogelijk wordt, dan willen velen van ons deze collectie graag eens bekijken. In de maand november hebben we op uitnodiging van de heer F. van Riel (secretaris) ook nog een lezing mogen houden bij de Rotterdamsche Philatelisten-vereniging, Het is leuk om te kunnen constateren dat steeds meer mensen weten wat de juiste maximumkaarten zijn en aan welke eisen een goede kaart moet voldoen. De door Edward verzorgde maandelijkse bijdrage in het maandblad Filatelie is een onmisbare schakel aan het worden in het uitdragen van onze hobby.

Op het verkeerde been gezet

Het volgende voorval is illustratief voor de problemen die de nieuwtjesdienst bij de speurtocht naar goede kaarten kan tegenkomen. Na publicatie door TPG Post van de tien mooiste persoonlijke postzegels (uitgave 23 september 2003) zijn verschillende leden van onze vereniging begonnen aan een speurtocht naar kaarten met net zon nest puppies als op de postzegel waren afgebeeld. Ongeduldig en nieuwsgierig werd de hulp ingeroepen van een dierenarts om zekerheid te hebben over het ras van dit nest hondjes. Deze dierenarts wist met stelligheid te beweren dat het hier een nest jonge Samojeed-honden betrof! Koud kunstje dachten we, via internet contact gezocht met de Samojeed Vereniging Nederland. Vriendelijk leden van deze vereniging hebben ons doorverwezen naar de firma Beestenspul in Rotterdam en dit bedrijf kon voor de juiste kaarten zorgen. De benodigde kaarten werden besteld en de levering was een kwestie van enkele dagen. Op de dag van de levering van de kaarten viel ook Collect, het kwartaalblad van TPG-Post in de bus met daarin een artikel over ons nest jonge puppies. Wat een schrik! Het bleek dat het geen nest Samojeed-hondjes te zijn, maar Zwitserse witte herders! Gelukkig konden de kaarten nog worden omgeruild voor die met het juiste ras! Lees ook het artikel op pagina 5/6 van deze uitgave. Deze week moest ik met mijn cavia bij de dierenarts zijn om te voorkomen dat hij voor gezinsuitbreiding kon zorgen. Wellicht verbeeld ik het me, maar aan zijn ogen kon ik zien dat ook hij twijfelde aan zijn vakmanschap! Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

31

Allureloze Decemberzegels in 2003

Combinatie van een zichtbaar beeldschrift en een onzichtbare tekst 1) Een groot aantal mensen heeft (behoudens bij blozen) er moeite mee zn gevoelens te tonen of te laten blijken. Wel vanaf 25 november 2003 kon iedereen zonder problemen één van de twintig nieuwe, zelfklevende Decemberzegels 2003 openlijk laten kleuren. Door handoplegging op de zegel is bij een temperatuur van 22 graden of hoger een geschreven boodschap in de groene rechthoek pas te lezen! Door het gebruik van warmtegevoelige inkt is deze primeur mogelijk. Deze thermochrome inkt is als extraatje in een tweede gang op het eerst gedrukte groen aangebracht en maakt daardoor het verrassende effect mogelijk. De speciaal voor het velletje geschreven tekst is afkomstig van de (momenteel populaire en humoristische) schrijver Ronald Giphart. 2) De twintig verschillende Decemberzegels verbeelden alle het thema warmte. Ze verwijzen daarmee naar de kerst of persoonlijke-warmte-naar-elkaar toe. Hiervoor zijn tien verschillende kerstsymbolen en tien illustraties met als thema warmtenaar-elkaar-toe door ontwerper Ron van Roon verzameld en weergegeven. 3) Bij de twintig afbeeldingen horen twintig passende teksten/uitspraken: [1] vier personen: De familievrede; [2] cadeau: Beseffen dat je geeft; [3] Kat en hond: Miauw van jou; [4] kerstboom: Spar me; [5] twee glazen champagne: Op het wij-jaar; [6] kerstbel: Samen klinken; [7] schrijvende hand: Verwen je pen; [8] hert: Met heel mijn hert; [9] hand met klavertje vier: Geluk mag!; [10] hulstblad: Ons beschreven blad; [11] brandende kaars: Vlam in mij; [12] ster: Doe nu een wens!; [13} man en vrouw: De liefde van wij; [14] sneeuwpop: Kou van het leven; [15] open haardvuur: Hou het brandend; [16] engel: Jij geeft me vleugels; [17] twee dansende mensen: Hé, durf te dansen; [18] kerstbal: Bal zoekt boom; [19] moeder en kind: Geluk is groot klein ding; [20] piek: Lang leve de piek! De teksten hebben meermalen een dubbele en verder reikende betekenis, die meermalen tot herlezing en daardoor tot nadenken stemmen. 4) De bij de teksten behorende afbeeldingen zijn stuk voor stuk simpel en eenvoudig. Deze platte afbeeldingen zonder diepgang zijn eenvoudig te consumeren. Bij de verwarmde en aandachtvragende teksten horen ook gemakkelijk toegankelijke, niet van de hoofdzaak afleidende afbeeldingen. Vandaar dus gelijk bij verkeersborden een eenvoudig op-te-nemen beeldschrift (pictogram). De actieve betrokkenheid van de consument bij het trucje-van-handoplegging-lezen-en-kijken resulteert in effect en show. De zegel krijgt met de combinatie tekst-afbeelding alle aandacht en brengt daardoor het op de postzegel opgevoerde-totaal tot leven. Opvallend hierbij is wel dat de bijzaak (de tijdelijk aanwezige tekst) meer aandacht krijgt als de hoofdzaak (de constant aanwezige afbeelding). 5) Er is sprake van gelaagdheid op deze zegels. Het thema warmte krijgt op een gevarieerde manier gestalte en aandacht: [1] door lichamelijke/fysieke verwarming is de leesbaarheid van de tekst pas mogelijk; [2] door het gebruik van de warme kleuren rood en geel; [3] door de testen die wederzijdse warmte veronderstellen. 6) Zoals u wellicht hebt gemerkt in bovenstaande beschrijving krijgt het ongeziene, het uitzonderlijke en unieke (effect) vòòr het normale en vanzelfsprekende als eerste de aandacht. Of hiermee/hierdoor de kerst- en nieuwjaarswensen op een gedistingeerde wijze wordt ondersteund, is twijfelachtig. De al maar meer marktgerichte TPG Post van tegenwoordig levert haar hoogwaardig vormgevingsstandpunt van weleer Gewoon bijzonder is gewoon bijzonder in voor Uitzonderlijk wordt gebruikelijk, gebruikelijk is uitzonderlijk! Ze gooit vooral met deze Decemberzegels 2003 haar eer te grabbel. Het gebeurde al eerder met het velletje Tien mooiste van Nederland. Met een druktechnisch hoogstandje moeten sterk vereenvoudigde, geschematiseerde en weinig gedifferentieerde `silhouetfiguren (soms met een enkele detailaanduiding) op een kitscherige manier kerst- en nieuwjaarspost ondersteunen, versieren of opvrolijken. 7) Of deze zegels met de contrastrijke, harde kleurtegenstelling rood-geel met het complementaire groen naast de letterlijke meerwaarde ook door toevoeging van verwarmd klatergoud een figuurlijke meerwaarde krijgen, is niet geloofwaardig. De postzegels die beeldtechnisch gezien niveau, uitstraling, voornaamheid en allure missen (zonder kennis van de adequate gebruiksaanwijzing zie je alleen het gedrukte, het tijdelijke zal je volledig ontgaan), komen geheel overeen met de trend van onze jachtige consumptiemaatschappij van tegenwoordig, waarin alles eenvoudig, vluchtig en snel opgenomen en verteerd dient te kunnen worden. Genieten van het moment staat centraal. Oppervlakkigheid viert hoogtij. 32


Vorderingen van de Werkgroep Handboek Voor het Kind De werkgroep bestaande uit Frans Rummens, Arnold van Balgooi, Ronald de Vries en Wil Verbeek heeft een flinke aanzet gegeven voor de Voor het Kind-handboek. Nog even memorerend aan de beginprincipes voor het handboek: 1. We denken aan een handboek dat alle specialiteiten omvat, maar zodanig dat ieder verzamelgebied apart uitgegeven kan worden. 2. Uitgave op A4 formaat, 2-zijdig bedrukt, met vele figuren (deels in kleur), met 4-rings binders. 3. Leidraad is het boekwerk Kinderpostzegelacties vanaf 1924 door de verzamelaar voor de verzamelaar van B. Hylkema uit 1981 met inkrimpingen en uitbreidingen. 4. Alle onderdelen in principe los verkrijgbaar en ieder koopt alleen die onderdelen waar hij/zij belangstelling voor heeft. 5. Bestaande catalogi geheel of gedeeltelijk in dit handboek onderbrengen. 6. Financiering: er zal een startfonds nodig zijn. Daarna financiering on the fly uit opbrengst van bestellingen. 7. Hulp van vele leden is gewenst om hiaten in bepaalde gebieden te verbeteren en aan te vullen. Op de afgelopen bijeenkomst in oktober 2003 werden al enkele hoofdstukken aan de ALV getoond. Er zijn op dit moment nog geen kosten voor het handboek gemaakt, louter een inventarisatie en indeling van de verzamelgebieden Voor het Kind. Er zijn maar liefst 66 verzamelgebieden gedefinieerd voor de kinderpostzegelactie variërend van deurzegels, persmappen, hartjeskaarten, klassebedankbladen tot luxe carnets uitgegeven door de PTT. Het voert te ver om deze nu al allemaal te vermelden maar we houden u op de hoogte. In latere stadia zullen layout, indeling en drukkerijen aan de orde komen. In eerste instantie gaat de aandacht uit naar de volgende themas: kinderbedankkaarten; FDCs van het Amsterdams Comité voor Kinderpostzegels; Het autopostkantoor; De prentbriefkaarten. Op dit moment zijn er twee hoofdstukken in een vergevorderd stadium nl. dat van het autopostkantoor en dat van de FDCs van het Amsterdams Comité voor Kinderpostzegels. Voor beide hoofdstukken dienen nog details uitgezocht te worden met bronvermelding en copyright

Figuur 2: (onder) Een bedankje van Dik Bruynesteyn met Appie Happie in 1984.

Prentbriefkaarten: De huidige prentbriefkaarten-catalogus dateert uit 1993. Ronald de Vries heeft de verzameling prentbriefkaarten tot op heden geïnventariseerd en zo goed mogelijk bijgewerkt. Aangezien er veel prentbriefkaarten zijn, belooft dit toch een flink boekwerkje te zijn. De commissie zal zich nog buigen over hoe de prentbriefkaarten-catalogus zo goed mogelijk a) bijgewerkt en b) bijgehouden kan worden. FDCs van het Amsterdams Comité voor Kinderpostze-gels: Als voorbeeld van de FDCs van het Amsterdams Comité voor Kinderpostzegels hierbij enkele voorbeelden uit dat hoofdstuk.

Figuur 3: FDC van de Dam met velletje kinderpostzegels 91 Kinderbedankkaarten: Er zijn door Arnold van Balgooi en Wil Verbeek al veel kinderbedankkaarten ingescand, maar uiteraard missen we nog (belangrijke) exemplaren. We zijn naarstig op zoek naar de volgende kinderbedankkaarten:

Figuur 1. (boven) Mediabelangstelling voor de Opening van de Kinderpostzegelactie op de Dam in 1982 met André van Duijn.

gewone KBKs :1949C. Afdeling Amsterdam :1960/1962/1963/1964/1965 FD enkeltalig : Nederlands :1963 Engels :63/64/65/66/67 Frans :63/64/65/66/67 Duits :63/64/65/66/67 Spaans :64/65/66/67. Italiaans :64/65/66/67. Graag zouden we deze kaarten van de leden willen lenen,


33

om er een digitale scan voor de catalogus van te kunnen maken. Het zij uitdrukkelijk vermeld dat de hoogste zorgvuldigheid bij deze kaarten door de werkgroep wordt betracht. Heeft u zon kaart in uw bezit, neemt u even contact op met de bestuursleden die in de werkgroep zitten en dan proberen we een afspraak te maken of stuur een email naar: Wil Verbeek Email: [email protected] Arnold van Balgooi Email: [email protected] Hieronder volgen een aantal voorbeelden van scans die reeds gemaakt zijn voor het onderdeel kinderbedankkaarten.

Figuur 4: 1949 K (Comité) Oplage:1000 (nrs. 251 t/m 1250)

Figuur 5: Uitgave Amsterdams Comité Kinderpostzegels 1961

We proberen van elke kinderbedankkaart een kwalitatief goede scan te maken, opdat we deze ook later goed digitaal en met voldoende detail op een CD-Rom goed kunnen verwerken. Heeft u verder nog vragen of eerder gevraagde aanvullingen, schroomt u niet om de commissie te bellen of ons te emailen, Commissie Handboek voor het Kind: Frans Rummens Email: [email protected] Tel. 0342-400689. Wil Verbeek Email: [email protected] Tel. 0182-531449. Arnold van Balgooi Email: [email protected] Ronald de Vries Email: [email protected] <Wil Verbeek>

Oproep aan verzamelaar maximumkaarten van zeehonden Geruime tijd geleden heeft een van onze leden op een bijeenkomst aan mij gevraagd of er ook Nederlandse maximumkaarten zijn met zeehonden. Het antwoord toen was dat van dit onderwerp helaas weinig Nederlandse zegels (en dus ook kaarten) beschikbaar zijn. Op 6 mei zijn de Waddenzegels verschenen en hierop is een zeehondje prominent aanwezig. De nieuwtjesdienst is onmiddellijk actief geworden en heeft niet alleen de gewone kaart kunnen maken, maar bovendien een klein aantal extra (van wat oude prentbriefkaarten). Helaas ben ik vergeten de naam te noteren van deze zeehonden enthousiasteling. Wil deze zich even melden?

Figuur 6: Paletkaart voor de officiële eerste presentatie van de kinderpostzegels 2002. 34


Kinderbedankkaarten: Afstempelingen en boventalligheden

Bij het samenstellen van het hoofdstuk over kinderbedankkaarten voor het komende Handboek voor het Kind proberen we de diverse eigenaardigheden voor wat betreft afstempelingen en boventalligheden van kinderbedankkaarten naar voren te halen. Deze worden beschreven in de volgende twee hoofdstukken. Uiteraard bevinden deze hoofdstukken zich nog niet in hun definitieve vorm. Door vlijtig huiswerk en uw hulp hopen we deze lijsten aan te vullen. Indien u andere leesbare afstempelingen of een hogere boventalligheid heeft of kent, kunt u dat kenbaar maken aan de commissie voor het Handboek voor het Kind middels een telefoontje of email aan: Wil Verbeek Tel. 0182-531449 Email : [email protected] We hebben ons bij de vraagstelling gehouden aan kinderbedankkaarten tot en met de tweede oplage van de S-kaart uit 1965. Mocht u hogere oplagenummers van andere jaren of van het Amsterdams Comité (1960-1965) weten, houden we ons van harte aanbevolen voor uw informatie. Afstempelingen Bij de kinderbedankkaarten is een grote diversiteit aan afstempelingen te vinden: de kaarten van 1949 zijn afgestempeld in 1949 te Nijkerk; de kaarten van 1950-1958 zijn afgestempeld te Amsterdam (Centraal Station) in het daarop volgende jaar (d.w.z. de kaart van bijvoorbeeld 1950 is afgestempeld in 1951); de kaarten van 1959 en 1960 zijn in het jaar van uitgifte afgestempeld (Amsterdam Centraal Station). In deze periode is ook afgestempeld met het stempel Amsterdam-Zuid. Alleen de S-kaart van 1960 is in het daarop volgende jaar afgestempeld; de kaarten van 1961 en 1962 zijn afgestempeld op de eerste dag van uitgifte (Amsterdam Centraal Station). Stempels Van 1949 tot en met 1962 zijn uitsluitend handstempels gebruikt. Vanaf 1963 tot en met 1977 zijn alle kaarten, dus ook Skaarten, afgestempeld met eerste dag stempel op de degelpers van de Filatelistische Dienst te s-Gravenhage. In 1978 is men begonnen met eerste dag afstempeling op de degelpers van de Filatelistische Dienst te Groningen. Uitleg van de handstempel De algemene layout van een handstempel is als volgt (met een drietal voorbeelden): Stempelnummer tekst dag maand (Romeins schrift) uur 4 a 27 IV 11 24 a 10 II 41 27 v 16 XII -9 Tabel 1: Stempel-layout.

Jaar 1953 1956 1959

De tekst, aangegeven met a, v of ?, is dan: a Centr. Station afgekort v Centraal Station voluit ? tekst niet leesbaar of onbekend Er zijn meer varianten bekend, zo zijn bijvoorbeeld van 1949 en 1958 bepaalde kaartseries zonder jaarcijfers afgestempeld en tevens komen ongestempelde varianten voor. Plaats Kaartsoort 49 S 49K 49C Nijkerk Stempel 1 4 - -4 I 15 ? 4 - -4 I 15 ? 4 - -4 I 15 ? Stempel 2 Tabel 2: Afstempelingen 1949.

4 - 30 XI 15 ?

Kaart ST.1

50 S 5 a 18 V 13 1951

50 C 7 v 18 V 12 1951

51 S 10 - 22 II -9 1952

51 K ? - 13 II 14 1952

ST.2

? a 22 V 11 1951

8 v 18 V 14 1951

8? - 26 II -9 1952

10 - 13 II 14 1952

7 v -4 ?? 1953

4 a 11 V 11 1953

ST.3

3 a 22 V 10 1951

5 v 18 V 12 1951

55 - 13 II 14 1952

4 a -7 V 18 1953

15 v 13 V 53 1?

ST.4

4 a 22 V 10 1951

5 a 18 V 14 1951

55 - 13 II 14 1952

7 v -8 V 14 1953 5 a 16 V 11 1953

ST.5

7 v 18 V 13 1951

10 - 25 II ? 1952

4 a 16 V 11 1953

55 - 25 II 1? 1952

3 a 16 V 11 1953

ST.6

52 S 52 C 7 v -2 V 12 1953 4 a 16 V 10 1953

ST.7 Tabel 3: Afstempelingen 1950-1952.


35

Kaart ST.1

53 S 7 v 29 IV -9 1954

53 C 5 a 28 IV -9 1954

54 S 7 v -7 II -9 1955

54 C 7 v 30 V 11 1955

55 S 55 K 24 a 11 II 14 1956 24 a 14 II 14 1956

ST.2

? ? -1 V -9 54

5 a 27 IV -7 1954

7 v 28 IV 12 1955

7 v 31 III 11 1955

24 a 14 II 14 1956 24 a 10 II 14 1956

ST.3

? v 25 IV 1954

5 a 29 IV -9 1954

7 v 22 II 55 -9

24 a 13 II 14 1956 24 a 10 II 41 1956 (uur foutief stempel: 41 ipv. 14)

ST.4

7 v 27 IV -9 1954 7 v 26 IV 13 1954

ST.5

7 v 28 IV -9 1954 7 v 28 IV -9 1954 7 v 14 II 12 1955

ST.6

7 v 18 II 11 1955

24 a 10 II 41 1956

5 v 27 IV ? 1954

ST.7 Tabel 4: Afstempelingen 1953-1955. Kaart

56 S

56 C

57S

57 C

58 S

58 C

?7 a 27 II 12 1957

27 a 27 II 12 1957

40 v -7 II 12 1958

41 a -7 II 12 1958

41 a 15 I 12 1959

ST.2

27 ? 27 II 12 1957

25 a 27 II 12 1957

41 a -7 II 12 1958

40 v -7 II 12 1958

15 v 15 I 59 -9

52 v 15 I 12 1959

ST.3

25 a 27 II 1? 1957

40 ? -7 II 12 1958

17 a 15 I 59 -9

17 v 15 I 59 -9

1 v -3 III 10 1958

52 v 15 I ** 12

ST.4 ST.5

15 v 15 I 59 -9

58 B

ST.1

41 a 15 I 12 1959

(zonder jaarcijfers)

ST.6 ST.7

Tabel 5: Afstempelingen 1956-1958. Kaart ST.1

11 v 16 XI 59 -9

59 S

11 v 16 XI 59 -9

59 C

15 v 16 XI 59 -9

59 B

5 a 11 I 61 10

48 v 19 XII 12 1960

48 v 19 XII 12 1960

ST.2

15 v 16 XI 59 -9

15 v 16 XI 59 -9

33 v 16 XI -9 1959

6 a 14 I 61 10

7 a 19 XII 60 12

7 a 19 XII -9 1960

ST.3

40 v 16 XI 59 -9

11 v 16 XI 59 -9

6 a 12 I 61 -15

24 a 13 II 14 1956

? ? 13 XII 12 1960

40 v 16 XI -9 1959

4 a 10 I 61 -5

24 a 10 II 41 1956

7 a 19 XII 60 -12

ST.4

60 S

ST.5

5 a 11 I 61 13

ST.6

6 a 11 I 61 13

ST.7

7 a 13 I 61 11

60 C

60 B

ST.8 Tabel 6: Afstempelingen 1959-1960. Kaart ST.1

61 S

61 C

61 B

62 S

62 C

62 B

6 a 13 XI 61 -9

6 a 13 XI 61 -9

6 a 13 XI 61 -9

3 a 12 XI 62 10

3 a 12 XI 62 10

3 a 12 XI 62 10

6 a 12 XI 62 10

ST.2

7 a 13 XI 61 -9

5 a 13 XI 61 -9

7 a 13 XI 61 -9

5 a 12 XI 62 10

4 a 12 XI 62 10

4 a 12 XI 62 10

5 a 12 XI 62 10

ST.3

5 a 13 X 61 -9

7 a 13 X 61 -9

5 a 13 XI 61 -9

7 a 12 XI 62 10

7 a 11 I 63 -9

5 a 12 XI 62 10

ST.4

6 a 12 XI 62 10

ST.5

7 a 12 XI 62 10

62 B/C

ST.6 ST.7 Tabel 7: Afstempelingen 1961-1962.

Boventalligheden van KinderBedankkaarten 49 C

250

1- 250

K

1.000

251-1250

36

De kaarten van 1949 zijn de enige die zijn doorgenummerd - in alle volgende jaren zijn de kaarten apart per soort genummerd. Op de rechterzijde van de opengevouwen kaart is een blokje van 4 zegels van 20c bevestigd, afgestempeld te Nijkerk op -4.1.15 (1950); op de linkerzijde is een pergamijn zakje bevestigd waarin een complete serie Kind 1949, ook met (hoek)stempel Nijkerk. Het zakje heeft op de voor-zijde de tekst postzegels voor het kind en op de achterzijde J. CAHEN N.V. DEN BOSCH. Kaarten zonder zakje met inhoud en/of blokje zijn beduidend minder waard.


S

7.667

1251-8917

50 S

10.000

10.904

C

2.000

51 S

10.000

K

2.500

52 S 53 S 54 S C 55 S K 56 S C 57 S C 58 S C B 59 S

11.000 12.500 14.000 1.500 16.500 1.500 18.000 1.500 19.000 1.500 20.000 1.500 4.500 20.000

12.223

C C

1.640

2.500 2.500

C B 60 S C B 61 S C B 62 S C1 C2 B BC 63 S C1 C2 B 64 S C1 C2 B 65 S1 S2 C B

1.800 4.500 20.000 2.000 6.000 21.000 2.000 7.500 21.000 2.000 2.000 7.500 2.000 22.000 2.500 2.000 7.500 22.000 2.500 2.000 8.000 22.000 1.000 2.500 8.000

2.021

Erasmus Mediaval Cursief Columbia Cursief Bedrijven-tekst en Comité-oplage Oplage 1 Oplage 2 ( + 2000 exemplaren).

Oplage 1 Oplage 2 ( + 2000 exemplaren). Oplage 1 Oplage 2 ( + 1000 exemplaren).

Tabel 8: Boventalligheden en Curiosa

De BedrijfsPostzegels en de Maximafilie

Op 30 september waren we aanwezig in de Board room van het kleding voor mannen bedrijf aan de P.C. Hooft in Amsterdam. Er hangen wat confectiepakken, met prijskaartjes van 4000 euro en hoger Nee u ziet het goed; geen typefout). Ik heb maar niet gevraagd naar de prijs voor een maatpak. Hier werden de eerst BedrijfsPostzegels gepresenteerd door Jan Bloot, Manager van de TPG Business Market Division. Hieronder afbeeldingen van de bovenkant en onderkant van het OGER vel. Merk op; het artikelnummer is 234 301, duidelijk de eerste in een serie. Het TPG vel met de brievenbus heeft een artikelnummer dat eindigt op 302. Hoe kan men aan zon OGER vel komen? Niet bij de TPG Post, zelfs niet in Groningen, dat werd me duidelijk gemaakt; OGER heeft alleenrechten. Gelukkkig was Oger Leusink na enige glaasjes uitstekende champagne in dusdanig goede stemming dat ik een vel van 50 van hem mocht kopen. Maar dat brengt wel een vraag naar boven: zijn dit wel postzegels? De TPG denkt van wel en brengt dat nadrukkelijk tot uiting door de spelling BedrijfsPostzegel met twee hoofdletters. Niet volgens de regels van de FIP en UPU omdat ze niet algemeen verkrijgbaar zijn. De zegelkant is duidelijk anders dan de normale 39 ct cijferzegel. De BedrijfsPostzegel is bijna turquoise in plaats van lichtblauw. Er staat 2003 op i.p.v. 2002. De druk is ook anders; offset in plaats van rasterdiepdruk. Dat brengt ons op de tab. Is het wel een tab als de perforatie niet doorloopt? Zie de doorgescheurde zegel en vooral ook de tekening van de TPG zelf. Op vier plaatsen loopt de zegelnaadloos door in de tab. Als de tab echt onderdeel van de postzegel is, dan moeten straks al die zegels met 100+ verschillende tabs verzameld worden. In de mapjes is de stansperforatie weer anders want daar zijn de middelste twee hechtpunten doorgestanst. Dus voor de postzegelverzamelaars al minstens vier varianten. (De FDCs hebben we nog niet gezien en wellicht zitten daar weer andere varianten op). En wat moet de maximafilie hiermee? Is de zogenaamde tab een inherent deel van de postzegel dan zou men dus 100+ verschillende maximumkaarten moeten verwachten. Echt ondoenlijk. Een goed compromis lijkt me om wel een maximumkaart te maken van de eigen TPG BedrijfsPostzegel met de brievenbus.Die zegels zijn tenminste in Groningen te koop zij het alleen als vel van 50. Mag je met zon maximumkaart vervolgens naar tentoonstellingen toe?? Ziek ook de afbeeldingen op de volgende pagina. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

37

Presentatie van de Kinderzegels 2003

De plaats was het Carré theater aan de Amsterdamse Amstel. Om verschillende redenen een uitstekende plek. Al was het maar om het gekozen thema van Kind en Cultuur. Ontwerpster Annelys de Vet gaf niet zo zeer een lezing maar een gedicht (zie de bijdrage van Bate Hylkema). Maarten Voogel van de toneelgroep Lef gaf een buitengewoon interessante lezing met film en dias over het introduceren van theater als actieve bezigheid onder de jeugd van basisscholen in zogenaamde probleemwijken van Amsterdam. Dit project ging afgelopen jaar van start met steun van o.a. de SKN. Wat deze jeugd er na een paar maanden van maakte was beslist indrukwekkend. En dat was niet het einde van de cultuuruitingen. De middag werd geopend door Anneke Bakkeren (zie foto links), de directeur van de Stichting Kinderpostzegels Nederland (SKN). Daarna was de beurt aan Annelys de Vet (foto rechts) en ten slotte sprak Peter Bakker (foto links onder), voorzitter Raad van Bestuur TPG. Heel hoog bezoek dus, waarmee ook wij filatelisten alleen maar blij kunnen zijn. We hebben dit drietal gefotografeerd, waarbij we het onszelf echt moeilijk maakten. Het was een zeer donkere zaal en natuurlijk wilden we niet flitsen. Om een portret te krijgen moesten we een 135 mm lens gebruiken, helemaal open en op 1/60 seconde uit de vrije hand. We hadden een antieke Olympus OM1 camera bij ons, een van de allervroegste door-delens metende cameras van rond 1966. Tussen de sprekers door traden kinderen op in zang, dans en zelfs met een virtuoso viool étude die Paganini deugd zou hebben gedaan. We vergaten onze camera tijdens deze adembenemende solo, maar we namen wel wat kiekjes van dansende kinderen met als achtergrond een groot scherm waarop de kinderzegels 2003 geprojecteerd waren. Dan was er nog een zangeres genaamd Do (foto midden) die wat mooi stond te zijn en ons haar navel uitvoerig toonde. Eigenlijk de enige wanklank en het enige wanbeeld. Do mocht de nieuwe postzegels in ontvangst nemen, waarvan dan ook maar akte en een foto. Gelukkig was de finale er voor om alles weer goed te maken Een warrelend hoog tempo ballet waar zelfs het publiek bij werd uitgenodigd mee te doen. Maar ja, daar zijn Hollanders toch weer even te stijf voor. Toch een moment dat we blij waren dat enig warmbloedig Surinaams en Antilliaans talent onze samenleving is komen verrijken. 38


Nieuws van de Nieuwtjesdienst

De publiciteit over maximafilie samen met de wervende advertentie- in het maandblad Filatelie hebben er voor gezorgd dat het aantal aanmeldingen voor de nieuwtjesdienst steeds verder doorgroeit! Het verzorgen van lezingen met lichtbeelden over maximafilie door Edward Froon en ondergetekende stimuleren deze groei omdat de interesse voor deze voordrachten erg groot is. De toename van de nieuwe leden, die gebruik willen maken van de nieuwtjesdienst compenseert ruimschoots de (in verband met de leeftijd) de opzeggingen. Inmiddels zijn in november de nieuwtjes weer verzonden. Het betrof ditmaal een grote zending van maar liefst 65 verschillende maximumkaarten, waarbij de complete serie van Gogh-kaarten er uitsprong! Op zich was het niet zon moeilijke opgave voor de nieuwtjesdienst om de meeste geschikte kaarten te vinden. Bezoeken aan het van Goghmuseum in Amsterdam en het Kröller Müller-museum in Otterlo zorgden voor de juiste kaarten (zie kaart links). Veel moeilijker was de opdracht om juiste kaarten te vinden bij de zogenaamde bijzondere persoonlijke postzegels van 20 mei 2003. Deze abstracte zegel zorgde in eerste instantie voor de nodige problemen tot we na enig speurwerk- in contact kwamen met een handelaar in zogenaamde Mandalakaarten. Deze kaarten passen naadloos bij de tien uniforme zegels, zowel qua kleurstelling als bij de uitvoering. Ook TPG-Post, met name de heer Julius Vermeulen, maakte onze nieuwtjesdienst complimenten over de keuze van de kaarten (zie afbeeldingen boven). Inmiddels zijn weer volop bezig om voor de nieuwe postzegels de meest toepasselijke kaarten op te speuren. Hierbij kan ook uw medewerking en hulp van grote waarde zijn. Iedere tip over een bepaalde kaart kan ons op het juiste spoor zetten. De eerstvolgende zending maximumkaarten zal in mei 2004 verstuurd worden. De tien mooiste persoonlijk postzegels zullen van deze zending deel uitmaken. Een klein voorproefje wat u in de zending van mei 2004 kunt verwachten zoals de Zuid-Bevelandse klederdracht (afstempeling Goes), de motorrijders (afstempeling Assen) en de 2 CV (afstempeling Amsterdam) ziet u onderstaand. De kaart van de Zwitserse witte herder ziet u op pagina 28 afgebeeld en de kaart met de Europese kat heeft, net als de herder, de afstempeling Dieren. Voor de koolzaad-velden en de dagpauwoog-vlinder is gekozen voor het stempel Velden. Dankzij de interventie van Wim Roffelsen zijn we in het bezit gekomen van een afbeelding van het bruidspaar en van het Zonnekindje. Hiervan zijn twee schitterende kaarten geproduceerd met de afstempeling Amsterdam. De kinderzegels zijn dit jaar een dankbaar onderwerp voor de maximafilist. Elk zegel bevat verschillende onderdelen zoals muziek en ballet. De nieuwtjesdienst heeft gekozen voor de volgende onderwerpen: Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

39

1.Ballet (zie kaart); 2.Maskers; 3.Microfoon (zie kaart); 4.Viool; 5.Trommel; 6.Trompet (zie kaart). Zoals u ziet waren de zegels op de kaarten in deze fase nog niet gestempeld.

Alle Kind-kaarten werden ook dit jaar afgestempeld met het dagtekenstempel Leiden. Voor de decemberzegels verwacht de nieuwtjesdienst niet al te veel problemen aangezien TPGPost voor eenvoudige, om niet te zeggen simpele onderwerpen heeft gekozen. We gebruikten o.a. de kaarten rechts voor deze zegels. Tijdens de Postex manifestatie in Apeldoorn heeft TPGPost een deel van het emissieprogramma voor 2004 bekend gemaakt. Op dit moment zijn we uitsluitend nog maar op de hoogte hoe de priority-zegels van januari 2004 er uit gaan zien. Er is voor twee zegels gekozen met als onderwerp Hollandse meesters, een schilderij van Gabriël Metsu en de brieflezende vrouw met dienstbode uit de National Gallery in Dublin, Ierland. Het is vermeldenswaardig dat dit laatste schilderij in september van dit jaar op een Ierse zegel is afgebeeld. Het tweede schilderij dat in januari 2004 op een zegel verschijnt is -vreemd genoeg- de liefdesbrief van Vermeer uit het Rijksmuseum. Hoezo vreemd zult u zich afvragen. Welnu, reeds in 1996 is dit schilderij op een postzegel verschenen en wel in de serie over Vermeer. Hoewel slechts een klein aantal schilderijen van deze meester bekend is, lijkt het me toch boeiender een ander schilderij van deze meester af te beelden. Blijkbaar zijn de contacten van TPGPost met het Ierse museum erg goed, want reeds in 1996 werd een Vermeer uit dit museum op een zegel vereeuwigd. Alhoewel we veel moeite doen om de perfecte maximumkaarten te realiseren behoort een reisje naar Dublin financieel toch niet tot de

mogelijkheden!

40


Gulle gevers in december

Het Kerstfeest gaat in onze westerse cultuur gepaard met gebruiken en rituelen die deels een christelijke, en deels een heidense achtergrond hebben. Een van de belangrijkste aspecten van Kerst is dat men het jaar afsluit in vrede en harmonie, met geliefden, vrienden en alle andere mensen die belangrijk zijn in ons leven. Het geven van geschenken aan elkaar onderstreept deze gedachte. Over dit gebruik, het geven van cadeaus, gaat dit verhaal. In de Christelijke religie is de geboorte van Jezus een gebeurtenis van de eerste orde, zo niet hét hoogtepunt (en het begin) van het kerkelijk jaar. Ook in niet-christelijke landen is Kerstmis een alom gevierde feestdag. Dat komt doordat al ver vóór het begin van onze jaartelling aan het einde van december feesten gevierd werden om 1 de zonnewende te vieren, het lengen van de dagen en de terugkeer van het licht te verwelkomen, of om de goden voor vruchtbaarheid en voorspoed in het nieuwe jaar gunstig te stemmen. Aan de goden werden offers gebracht en de festiviteiten gingen gepaard met drank en overvloedige maaltijden. Veel van deze gebruiken zijn in de moderne kerstviering nog altijd terug te vinden. Volgens het bijbelverhaal werd de pasgeboren Christus na 12 dagen bezocht door drie wijzen uit het oosten, oftewel drie koningen, daarover verschillen de lezingen. Wel brachten zij in alle versies van de overlevering kostbare geschenken mee voor het Kindje Jezus, goud, wierook en mirre. Zij zijn daarmee de eerste geschenkgevers die in verband gebracht worden met het Kerstverhaal. 2

3

4

Tegenwoordig draait het geven van cadeaus in de westerse wereld vooral om de figuur van Sint Nicolaas, met name als het om geschenken voor kinderen gaat. In diverse landen wordt het sinterklaasfeest echter op nogal wat verschillende manieren gevierd. Maar eerst even de achtergrond van deze persoon. De heilige Nicolaas werd rond 280 na Christus in Patara geboren, een klein plaatsje in de buurt van Myra in het westen van het tegenwoordige Turkije, als enig kind van een welgestelde familie. Al heel jong werd hij wees doordat zijn ouders stierven aan de pest, en hij groeide op in een klooster. Al op 17-jarige leeftijd werd hij tot priester gewijd, enige jaren later werd hij bisschop. Vlak na zijn dood werd hij heilig verklaard. Volgens de legende gebruikte hij al zijn rijkdom om de armen en zieken in zijn land te helpen, en met name was hij Sint Nicolaas gul voor kinderen. In een van de bekendste verhalen rond Sint Nicolaas redde hij drie arme gezusters van verkoop in slavernij en prostitutie door hen elk een bruidsschat te geven zodat zij konden trouwen. In de loop der eeuwen groeide zijn populariteit en werd hij vooral bekend als beschermer van kinderen en zeevarenden. Zijn feestdag wordt gevierd op 6 december, de Kerstman die cadeaus brengt zoals gebruikelijk bij heiligen is dat zijn sterfdag. Vanouds werd deze dag beschouwd als geluksdag voor grote aankopen of voor een huwelijk. Tegen het begin van de Renaissance, rond 1500, was Sint Nicolaas de populairste van alle heiligen in Europa. Zelfs tijdens de Reformatie, toen het vereren van heiligen door de protestanten werd afgeschaft, behield Sint Nicolaas zijn populariteit, vooral in de Nederlanden. Hij is begraven in Bari, in Zuid-Italië, en is nooit in Spanje geweest. Bij ons wordt Sinterklaas duidelijk anders gevierd dan in de ons omringende landen. Vanaf medio november rijdt de Sint op een witte schimmel door de straten, vergezeld van een stel Zwarte Pieten. Hij heeft een dik boek waarin van alle kinderen staat of ze zoet of stout zijn geweest; voor de lieve kinderen is er snoepgoed, maar wie niet braaf is geweest loopt het risico in de zak van van één van de Zwarte Pieten te verdwijnen. Op 6 december, de feestdag van de Heilige Nicolaas, is het feest voorbij. Ook Duitsland en Zwitserland kennen Sint Nicolaas, al heet zijn helper hier Ruprecht Pelzebock. In de Verenigde Staten kennen ze Santa Claus, een duidelijke afgeleide van onze Hollandse Sinterklaas. Groepen Hollandse emigranten hebben het gebruik van Sinterklaas meegenomen naar Noord-Amerika. In december 1773 en opnieuw in 1774 berichtte een New Yorkse krant dat groepen Hollanders bij elkaar kwamen om zijn sterfdag te gedenken. In 1804 bracht John Pintard, een lid van de New York Historical Society, lithos in omloop waarop Sinter Klaas staat afgebeeld naast een haard waarboven sokken vol cadeautjes en snoep-


41

goed te zien zijn. In 1809 hielp Washington Irving de populariteit van Sinter Klaas te vergroten door aan hem te refereren als de patroonheilige van de stad New York in zijn boek The History of New York. In 1822 schreef Clement Clarke Moore, een Episcopaal geestelijke, oor zijn drie dochters een lang gedicht getiteld An Account of a Visit from St. Nicholas. Dit gedicht, dat begint met de strofe Twas the Night Before Christmas was in hoge mate verantwoordelijk voor het beeld dat men van Santa Claus kreeg: een goedmoedige, rondbuikige elf met een langstelige pijp, die de bovennatuurlijke gave had om door schoorstenen naar binnen te klimmen. Op Kerstavond vloog Santa van huis naar huis in een slee getrokken door acht vliegende rendieren (die in het gedicht door Moore ook van namen werden voorzien), om bij kinderen die het verdienden cadeautjes achter te laten.

5

Aan de Amerikaanse oostkust werd het idee van Santa Claus die cadeaus rondbrengt door de middenstand gretig aangegrepen om de omzet aan het eind van het jaar te verhogen. Winkels begonnen rond 1820 te adverteren met kerstthemas en tegen 1840 hadden kranten al hele katernen met kerstadvertenties, waarbij de populaire Santa Claus graag werd afgebeeld. Het duurde niet lang of winkels lieten Santa in persoon opdraven om kinderen (en hun kooplustige ouders) naar de zaak te trekken. Rond 1890 had het Leger des Heils geld nodig voor gratis maaltijden aan behoeftige gezinnen. Hiervoor lieten zij in New York werklozen verkleed als Santa Claus op straathoeken geld inzamelen, waarbij ze een bel lieten klinken. Sindsdien zijn deze Salvation Army Santas in de tijd voor Kerst niet meer uit het Amerikaanse straatbeeld weg te denken. Hoewel Santa Claus in de Verenigde Staten al sinds het einde van de 19de eeuw als gezellige, dikke man met witte baard en een rode jas wordt afgebeeld, dateert het huidige beeld dat de Amerikanen van Santa hebben uit de jaren 30 van de 20ste eeuw. In 1931 tekende Haddon Sundblom voor een reclamecampagne van Coca Cola de nu zo bekende figuur. Gedurende 35 jaar werd door Sundblom elk jaar Santa in een nieuwe pose vereeuwigd, onder het motto Thirst knows no season.

6

In Europa is Sint Nicolaas veel meer een geestelijke gebleven, een bisschop compleet met mijter en staf. In tal van landen zijn soortgelijke figuren in december actief, al dan niet geïnspireerd door de persoon van Sint Nicolaas, om kinderen die braaf geweest zijn cadeaus te geven. In Duitsland, Zwitserland en Oostenrijk is het t Kerstkind zelf (Christkindl, of Kris Kringle) die deze taak krijgt toebedeeld, waarbij hij soms door St. Nicolaas op zn tochten vergezeld wordt. In de Scandinavische landen is het een vrolijke elf genaamd Jultomten die geschenken rondbrengt, in een slee getrokken door geiten. Jultomten, die graag geintjes mag uithalen, woont in schuren en op zolders en is voor iedereen onzichtbaar behalve voor de kat van de familie. Je kunt hem lokken met zijn favoriete eten, een kommetje rijstpudding. Dit wordt buiten gezet en is de volgende ochtend vrijwel altijd opgegeten, vooral als de kat in de buurt is...

In Engeland leert de legende dat Father Christmas op Kerstavond elk huis bezoekt om de sokken van kinderen te vullen met snoepgoed en cadeaus. Hij wordt meestal afgebeeld met 7 een kroon van kerstgroen en een kom wassail (warme kruidenwijn, vergelijkbaar met onze bisschopwijn). Uit Engeland komt ook het gebruik om elkaar kerstkaarten te sturen. Tweede Kerstdag (feest van de Heilige Stephanus) wordt in Engeland niet als officiële feestdag gevierd. Deze dag heet daar Boxing Day omdat vanouds op deze dag dozen met geschenken en aalmoezen onder de behoeftigen werden uitgedeeld. In Frankrijk is Père Noël verantwoordelijk voor het vullen van kinderschoenen. In Australië valt het Kerstfeest midden in de zomer, het is niet ongebruikelijk dat de temperatuur op Eerste Kerstdag tot 40 graden Celsius oploopt. Maar dat weerhoudt Santa Claus niet om de families in het land te bezoeken. In Sydney nemen duizenden families hun kerstmaal mee naar Bondi Beach om daar in de zon te picknicken. In Rusland wordt geloofd dat een oude vrouw, Babouschka genaamd, met opzet de drie wijzen uit het oosten een verkeerde kant op stuurde zodat zij het Kindje Jezus in Bethlehem niet konden vinden. Later kreeg zij spijt van haar daad, maar kon ze de 42


8

mannen niet meer vinden om de schade ongedaan te maken. Tot op de dag van vandaag bezoekt Babouschka op 5 januari Russische kinderen en laat zij cadeaus bij hun bed achter, in de hoop dat één van hen de baby Jezus is en het haar vergeven wordt. In Italië leeft een zelfde soort verhaal over een vrouw die La Befana genoemd wordt, een vriendelijke heks die op een bezemsteel via de schoorsteen Italiaanse huizen binnenvliegt om speelgoed in de kousen van kinderen te stoppen. Befana had het te druk om de drie koningen de weg naar Bethlehem te wijzen, iets waar ook zij later spijt van kreeg. Toen ze haar fout inzag ging ze op zoek naar het kindje Jezus. Tot op de dag van vandaag vliegt zij op 6 januari van huis naar huis om het Christuskind te zoeken, onderwijl snoepgoed en cadeaus achterlatend. In Griekenland worden cadeaus uitgewisseld op de feestdag van de heilige Vassilis (Sint Basilius), op 1 januari.

9

4. 5. 6. 7. 8 9 10 11.

Het einde van alle Kerst- en Nieuwjaarsvieringen komt met het feest van Driekoningen, op 6 januari. Dan zijn ook in de Angelsaksische landen de Twelve Days of Christmas voorbij. In de Juliaanse kalender, die in Oost-Europa tot in het begin van de 20ste eeuw gebruikt werd, viel het Kerstfeest op 6 januari. Deze dag wordt daarom soms nog wel met Klein Kerstmis of Oud Kerstmis aangeduid. In veel landen worden de Drie Wijzen geëerd en is 6 januari een belangrijke feestdag. In Spanje, Mexico, Puerto Rico en Zuid-Amerika zijn het de Drie Koningen of de Drie Wijzen die geschenken voor kinderen meebrengen. Met Kerst ontvangen de Spaanse kindertjes één cadeau, de rest moet wachten tot Driekoningen, omdat zij de originele brengers van geschenken zijn. Zo blijkt dat ieder land zo een eigen versie van een gulle weldoener in de kersttijd heeft. Hoofdzaak blijft echter de geest van het Kerstfeest: het samenzijn met dierbaren, familieleden en kennissen, het bijleggen van geschillen en het delen van voedsel en rijkdom. Bedenkt dat cadeaus daarbij alleen een middel zijn, geen doel op zich. Met toestemming overgenomen uit het decemnernummer (2003) van postzegelvereniging De Postkoets uit Nieuwegein. Bij de toegevoegde maximumkaarten: 1. Een 13e eeuws altaarfront uit Avia, Barcelona op de Spaanse kerstzegel uit 19721 2. De kerstzegel ui 1996 van Cyprus met een muurschildering uit de Kerk van Asinou, die uit de 12e eeuw dateert en op de werelderfgoedlijst staat. 3. Portugal 1981 met 18e eeuwse beeldengroep uit het Nationaal museum voor 10 oude kunst in Lissabon Kerstzegel 1986 van Berlijn. Gotische schildering op het vleugelaltaar van Ortenberg uit ca. 1420 met de aanbidding van de drie Koningen. Kerstzegels van Liechtestein 1982 met verguld 11 beeldhouwwerk uit de Kathedraal van Coire, Madonna met Jesuskind. Kerstzegel van België 1978 met het Portaal van Bethlehem van de Notre Dame van Hoei. Kaart van de Oostenrijkse kerst zegel van 1980 met glas in loodraam uit het koor van de parochiekerk uit Viktring. Astempeling Christkindl. Kaart uit Nieuw Zeeland, kerstzegel 1995 met glas in lood uit de Anglicaanse kerk St. Lukes in Christchurch. Nederland, de driekoningen gaan van huis tot huis. Sinterklaas te paard met zijn Pieten (1998). Nederlandse Decemberz. always a special moment.

De ene pil is de andere niet

De redacteur van The Dailey Telegraph vond een doosje slaappilllen met daarop de volgende waarschuwing. Let op: kan slaperigheid veroorzaken (.......). Vergeleken met andere filatelistische verenigingsbladen kan Bulletin qua inhoud de kwalificatie een gezellige en leerzame pil als realistisch worden gekenschetst. Wij durven deze stelling aan: Wie bij het lezen van ons tijdschrift in slaap dreigt te vallen dient terstond zijn huisarts te consulteren! P.S. Advies: leg dus nooit tijdens de dagelijkse siesta Bulletin onder handbereik. Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie, december 2003

43

Colofon Bestuursleden

Voorzitter: functie vacant

Secretaris:

Wil Verbeek Oranjepoldererf 6 2807 NE GOUDA tel.: 0182-531449 E-mail: [email protected]

Voor U ge

Te koop en gevraagd Te koop: Kinderbedankkrt. 1955-2001 Zomerbedankkrt. 1978-2001 Dam-enveloppen Kind FDCs Nederland Maximumkrt. Nederland vanaf 1954

Nieuwtjesdienst:

Te koop gevraagd: KBK C49 C 65 S49 S 54 B2000 B 2003 Fil. Dienst 1963 - 1978 Zomerbedankkrt. vóór 1976 J. Laman Trip - Son Tel. 0499-474163

Pers & Publiciteit:

Voor U geknipt is een pagina voor korte berichten en gratis advertenties Leden van onze vereniging kunnen gratis gebruik maken van deze service. Opgave aan: H.C. Salet Zr. Spinhovenlaan 25 3981 CR Bunnik tel.030-6561965

Ronald van der Leeden Laan van Meerdervoort 870 2564 AS DEN HAAG tel.: 070-3680506 Postbank 665305 o.v.v. Nieuwtjesd. E-mail: [email protected]

Dr. Frans H.A. Rummens Raperbeek 82 3772 RW BARNEVELD tel.: 0342-400689 Email: [email protected]

Veilingmeester:

Theo van den Dool IJselkade 67 7412 BN Deventer tel.: 0570-617867 Email [email protected]

Penningmeester:

H.L.J. van den Brink Beethovenstraat 186-2 1077 JX AMSTERDAM tel.: 020-6764098 Bank: Postbank 387512 t.n.v. Kontaktgroep voor het Kind en Maximafilie E-mail: [email protected]

Redactie Bulletin:

Bate Hylkema; 0512-382138 Ronald v.d Leeden; 070-3680506 Edward Froon; 030-2315346 E-mail [email protected] Wim Roffelsen; 076-5219410

Lay out/advertenties: Henk Salet Zuster Spinhovenlaan 25 3981 CR BUNNIK tel.: 030-6561965 E-mail; [email protected]

Te Koop: KBK periode 58-98 (meeste S. en C.) Zomerbed. krtn. 88-96-98-2000-2001 Max. krtn. Kind - Zomer - R. Kruis Perg. zakje met rebus en zegels 1957 Kalendertjes 1970 Raambiljet 1976 Env. met rebuskaart periode 74-96 Dias voor scholen, div. jaren Bedank - stickervellen Bestelenveloppen 95-97-98 Deurzegels 1993 1e dag blok VHK Suriname 1965 K. Voordendag - Zwijndrecht tel. 078 - 6 12 77 45

kni

pt

Te koop gevraagd Oude en nieuwe prentbriefkaarten met afbeeldingen van: Annie M.G. Schmidt; en Wim Sonneveld. Ronald van der Leeden Laan van Meerdervoort 870 2564 AS DEN HAAG tel. 070-3680506 Te koop gevraagd: Deurzegels van 1949; 1952; 1953 en 1963. Kinderbedankkaarten van: 1958 C en 1963 C 2e oplage Frank Renckens Korte Slagenstraat 9 4205 BT GORINCHEM tel. 0183-622748 Ruilen of te koop gevraagd: Gevraagd, ruilen of kopen: K.B. 1980 B met 4 zegels Ruilen voor: K.B. 1981, 1982 of 1983 met zegels K.B. 2001 Gevraagd, ruilen of kopen: K.B. 2002 met tweede zegel (2 kinderen) Ruilen voor: K.B. 2002 met 1e en 5e zegel H. Hoogeveen Agaatlaan 6 9646 BE VEENDAM tel. 0598-630993

ruilcontact gezocht Voor kinderbedankkaarten van Nederland. Mijn nummer is 06-51056530. U zult mij er een plezier mee doen. G.A.J Tutein Gevraagd wie heeft er valse postzegels van Nederland? Ook hiermee zult u mij een plezier doen. Reageren op nummer: 06-51056530. G.A.J Tutein. De Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Utrecht onder nr. 40479721 Sluitingsdatum voor het inzenden van kopij of gratis advertenties voor het volgende bulletin: 15 maart 2004. De contributie voor de leden bedraagt 12,50 voor nieuwe leden komt hierbij nog 1,20 inschrijfgeld

Vereniging voor Kinderpostzegels en Maximafilie

Recommend Documents