uw project
centraal in de omgevingsvergunning
Inleiding Sinds 1 oktober 2010 is de praktijk van ruimtelijke ordening, slopen en bouwen stevig gewijzigd door de invoering van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Tot die datum was het mogelijk dat voor één project meerdere vergunningen nodig waren van verschillende bevoegde instanties die onderling niet op elkaar waren afgestemd (soms zelfs conflicteerden) en niet dezelfde procedure doorliepen. Iedere vergunning, ontheffing of vrijstelling kende zijn eigen procedure, zonder overkoepelende coördinatie. Doelstelling van de Wabo is om dit probleem op te lossen. Zoals vaker het geval is met nieuwe wetgeving, wordt de beoogde doelstelling niet geheel gehaald als gevolg van het politieke totstandkomingsproces en de compromissen die daarin zijn gesloten. Ook is de praktijk natuurlijk weerbarstiger dan de wetgever zich kan voorstellen, of laat men bewust bepaalde zaken over aan de bestuursrechter ter beslechting. De Wabo stelt het project centraal, bijvoorbeeld het slopen van een oud pandje in een dorpscentrum en de herontwikkeling tot supermarkt met daarboven enkele appartementen en ondergronds een parkeerkelder. Waar vroeger een sloopvergunning, een vrijstelling van het bestemmingsplan, een bouwvergunning en een reclamevergunning nodig waren, volstaat nu één omgevingsvergunning die één uniforme procedure doorloopt en bij één loket wordt aangevraagd. En in het digitale tijdperk kan het natuurlijk niet anders dan dat de vergunningaanvraag zoveel mogelijk digitaal geschiedt.
Een
omgevingsvergunning voor…?
De (voormalige) bouwvergunning, aanlegvergunning, planologische afwijkingsbesluiten (vrijstelling, ontheffing), gebruiksvergunning (brandveiligheid), milieuvergunning, monumentenvergunning (rijksmonumenten), planologische sloopvergunning (Wet ruimtelijke ordening) en de sloopvergunning voor door het Rijk aangewezen beschermde stads- en dorpsgezichten vallen nu allemaal onder de noemer ‘omgevingsvergunning’. Ook de sloopvergunning uit de bouwverordening, de inrit- of uitweg-, de kap- en de reclamevergunning (Algemene Plaatselijke Verordening) vallen net als de monumentenvergunning voor gemeentelijke en provinciale monumenten daar onder. Alhoewel in de volksmond het begrip ‘bouwvergunning’ of ‘kapvergunning’ nog wel geruime tijd zal blijven bestaan, is de juridisch correcte benaming nu ‘omgevingsvergunning voor het bouwen van een supermarkt met appartementen’ of ‘omgevingsvergunning voor het kappen van bomen’.
Wat
regelt de Wabo?
De Wabo heeft geen nieuwe toetsingscriteria in het leven geroepen. Met de inwerkingtreding van de Wabo zijn alle vergunningprocedures uit bijvoorbeeld de Woningwet, de Wet milieubeheer en de Wet ruimtelijke ordening geschrapt. Daarvoor is in hoofdzaak één procedure opgenomen in de Wabo gecombineerd met de Algemene wet bestuursrecht. De toetsingskaders waaraan een omgevingsvergunning moet worden getoetst, zijn wel blijven bestaan, maar die zijn nu opgenomen in de Wabo. In andere woorden: de procedure voor verlening van de vergunning (inspraak, bezwaar en beroep) staat in of volgt uit de Wabo en is (soms) gewijzigd ten opzichte van de situatie van voor 1 oktober 2010. De voorwaarden voor verlening van een vergunning (bijvoorbeeld: is de aangevraagde omgevingsvergunning voor het bouwen in overeenstemming met de regels van het bestemmingsplan) zijn materieel niet gewijzigd.
Werken met de Wabo Daar waar het voorheen min of meer helder was welke (losse) vergunningen of ontheffingen allemaal nodig waren voor een project (en soms later bleek dat het vergunde bouwplan op de plaats van de boom niet kon worden gerealiseerd omdat er geen kapvergunning verleend werd) moet nu in principe bij de aanvang van een project goed gekeken worden welke activiteiten het project allemaal omvat. Wordt er gebouwd? Past het binnen het bestemmingsplan of moet daarvan worden afgeweken? Is het kappen van een boom noodzakelijk? Is de activiteit die zal worden verricht, milieuvergunningplichtig? Het kan zijn dat een initiatiefnemer van een project (toch) wil werken met (deel) omgevingsvergunningen of gefaseerde vergunningen. Bijvoorbeeld om eerst te kijken of de omgevingsvergunning voor het verbouwen van een rijksmonument wel wordt verkregen. De Wabo biedt de mogelijkheid om daarvoor te opteren.
Wie verleent de vergunning? Uitzonderingen – die zijn er altijd natuurlijk – daargelaten wordt de omgevingsvergunning aangevraagd bij en verleend door Burgemeester en Wethouders van de gemeente waarin het project in hoofdzaak wordt gerealiseerd. Het is niet ondenkbaar dat een omgevingsvergunning waarvoor ingevolge de Wabo nu Burgemeester en Wethouders het bevoegd gezag zijn, voorheen werd verleend door Gedeputeerde Staten (milieuvergunning) of de Gemeenteraad (projectbesluit Wro). In of op grond van de Wabo is op een aantal plaatsen aangegeven dat alsdan een verklaring van geen bedenkingen noodzakelijk is. Burgemeester en Wethouders waar de aanvraag tot het verlenen van de omgevingsvergunning is ingediend, moeten die verklaring aanvragen bij de instanties die zijn aangegeven in of op grond van de Wabo. Wordt de verklaring van geen bedenkingen niet verleend, dan vormt dat een weigeringsgrond voor de omgevingsvergunning.
Twee procedures Vergunningverlening geschiedt middels een reguliere procedure of een uitgebreide procedure. De reguliere procedure geldt voor bijvoorbeeld de aanvraag om een omgevingsvergunning voor het realiseren van een bouwplan die past binnen het bestemmingsplan. De beslistermijn bedraagt 8 weken (+ verdagingsmogelijkheid van 6 weken) en wordt niet tijdig een besluit genomen, dan wordt de omgevingsvergunning van rechtswege verleend. De inwerkingtreding wordt dan overigens wel uitgesteld totdat de termijn voor bezwaar (6 weken) is verstreken en indien bezwaar gemaakt wordt, totdat op het bezwaar is beslist. De uitgebreide procedure geldt voor bijvoorbeeld een omgevingsvergunning voor een ontzanding (de voormalige milieuvergunning die hiervoor moest worden aangevraagd). Deze omgevingsvergunning moet in beginsel binnen 6 maanden nadat de aanvraag is ingediend, tot een besluit leiden. Wordt deze termijn overschreden, dan ontstaat geen omgevingsvergunning van rechtswege. Daarvoor zijn immers de (provinciale of rijks)belangen waar de omgevingsvergunning betrekking op heeft, meestal te groot. De termijn van 6 maanden is onder andere nodig om de verklaring van geen bedenkingen op te vragen en daarover zo nodig overleg te voeren. De omgevingsvergunning die langs de uitgebreide procedure tot stand komt, treedt in werking nadat de beroepstermijn is verlopen (en wordt een ‘schorsingsverzoek’ ingesteld gedurende de beroepstermijn, dan wordt de inwerkingtreding uitgesteld totdat op het schorsingsverzoek is beslist).
Rechtsbescherming Bezwaren van belanghebbenden komen in de reguliere vergunning aan bod in de bezwarenprocedure. Tegen een besluit op bezwaar staat beroep en hoger beroep open. In de uitgebreide procedure stelt het bevoegd gezag een ontwerpbesluit op en legt dat ter inzage. In die fase hebben belanghebbenden de gelegenheid om een zienswijze in te dienen. Om die reden staat tegen een besluit dat met de uitgebreide procedure is voorbereid, geen bezwaar, maar alleen beroep en hoger beroep open. Belangrijk om te weten De bestemmingsplanprocedure is niet opgenomen in de Wabo. De bevoegdheid tot het vaststellen van een bestemmingsplan berust nog altijd bij de Gemeenteraad. De procedure volgt uit de Wet ruimtelijke ordening. De ‘oude artikel 19 WRO vrijstelling’ is min of meer terug in het projectbesluit op grond van de Wabo. De voorwaarden om dit besluit te verkrijgen, zijn min of meer gelijk. Het is cruciaal dat de initiatiefnemer zelf in de voorfase goed nadenkt over de omvang van de aan te vragen omgevingsvergunning. Advies inwinnen in de voorfase kan tijd (en kosten) besparen in het vervolgtraject, zeker bij complexere vergunningaanvragen. De termijn voor het verlenen van een omgevingsvergunning die langs de uitgebreide procedure tot stand komt, is een termijn van orde. Een initiatiefnemer die ‘de vaart erin wil houden’ moet zorgen dat hij/zij er zelf bovenop zit. Dat betekent veel tijd steken in de voorbereiding van de procedure en gedurende het traject intensief contact onderhouden met het bevoegd gezag. Er ligt veel op het bordje van Burgemeester en Wethouders van de gemeenten, ook de complexere milieuvergunningprocedures die daar normaliter niet langskwamen. Tegelijkertijd zijn er geen middelen vrijgemaakt om de gemeenten goed te ondersteunen. Het is belangrijk dat u zich dat realiseert.
Tot slot Deze brochure is bedoeld om u een eerste indruk te geven van de werking van de Wabo. Het gaat het bestek van dit drieluik buiten om u bij te praten over alle wetenswaardigheden met betrekking tot deze nieuwe wet. Hebt u een specifieke vraag, waarover u meer wilt weten? De Keujer en Schipperus Advocatuur zijn gaarne bereid u vrijblijvend op weg te helpen, dan wel advies op maat te verlenen.
vormgeving: de stijlkamer
dekeujer makelaars
Met liefde voor uw huis robert pullen
dekeujer rentmeesters
Exclusief wonen
harold pullen
dekeujer oostenrijk
Wonen in het Oostenrijkse Vorarlberg ellen pullen-timmerhuis
goorseweg 14a 7475 bd markelo 0547 363596
[email protected]
www.dekeujer.nl