Vertrouwen centraal in de coachingsaanpak De coaching van Hoofden Zorg en Dienstverlening (HZD’s) krijgt binnen een organisatie vorm in een persoonlijk coachingtraject met gesprekken op basis van eigen coachingsvragen en daarop gebaseerde coachingsdoelen. Het startpunt van de coachingsaanpak is het op gang brengen van bewustwording bij HZD’s dat zij grote invloed uit kunnen oefenen op de mate van onderling vertrouwen met medewerkers. Vooral het ‘hoe’ (geïnspireerd door ‘De snelheid van vertrouwen’ door S. Covey) maakt dat de HZD’s groeien in hun leiderschapsstijl. Het gaat om de wijze waarop leidinggevenden hun gedrag inzetten, zodat vertrouwen kan groeien. Dit kan ingezet worden bij elk onderwerp dat besproken wordt met medewerkers. Het groeien van wederzijds vertrouwen is immers een doorgaand proces dat terugkomt in elke situatie, binnen elke casus en binnen elke ontmoeting met medewerkers.
Het saldo van vertrouwen Binnen deze gesprekken wordt gebruik gemaakt van het saldo van vertrouwen. Het gaat om een soort van gezamenlijke bankrekening, waarbij de hoogte van het saldo staat voor de mate van onderling vertrouwen. Is er sprake van wantrouwen, dan sta je in het rood. Is er sprake van blind vertrouwen, dan is het saldo erg positief. Schematisch zou het saldo van vertrouwen oplopen van Wantrouwen, Geen vertrouwen, Beetje vertrouwen, Vertrouwen, Blind vertrouwen tot Slim vertrouwen.
(Naar Stephen M.R. Covey, De snelheid van vertrouwen, 2006) Het model van het saldo van vertrouwen kan gebruikt worden om met elkaar te bepalen hoe hoog het saldo staat, als het gaat om onderling vertrouwen. Het uitgangspunt hierbij is, dat naarmate het saldo van vertrouwen hoger is, er ook een hoger bedrijfsresultaat geboekt wordt en er sprake is van meer werkplezier.
Coachingsgesprekken Het model van het saldo van vertrouwen kan gebruikt worden in de persoonlijke coachingsgesprekken. De centrale vragen hierbij zijn: •
Wat kan ik doen om een bijdrage te leveren aan het verhogen van het saldo van vertrouwen? 1
•
Is mijn gedrag ook daadwerkelijk ondersteunend bij het verhogen van het saldo van vertrouwen?
In het coachingstraject bepalen de coach en het HZD steeds met elkaar welke houding en welk gedrag het HZD in gaat zetten in de interactie en dialoog met medewerkers. Het HZD zal hierbij (met of zonder de coach) voortdurend reflecteren op de situatie om vast te stellen of hij of zij in staat is geweest om het voorgenomen gedrag ook daadwerkelijk te laten zien.
Geloofwaardigheid Veel hangt af van de geloofwaardigheid van het HZD. Het principe van geloofwaardigheid is opgebouwd uit 4 dimensies: • • • •
Integriteit: eerlijk zijn; doen wat je zegt; consequent zijn Intenties: oprecht betrokken; gericht op wederzijds voordeel Capaciteit: juiste stijl; waardigheid; kennis Resultaat: prestatie leveren; verantwoordelijkheid nemen
Deze elementen komen voort uit het karakter en de competenties van mensen.
2
De vragen die hierbij passen zijn: • •
Heb ik het karakter en de competenties om vertrouwen in mezelf te hebben en het vertrouwen van anderen te verdienen? Hoe laat ik dat terugkomen in mijn gedrag naar anderen? Binnen welke dimensie liggen mogelijkheden om mijn gedrag aan te scherpen?
Dertien gedragingen van Covey Volgens Stephen Covey, managementwetenschapper, zijn er een 13-tal gedragingen, die het saldo van vertrouwen in hoge mate positief kunnen beïnvloeden: • • • • • • • • • • • • •
Rechtdoor zee zijn Respect tonen Transparantie creëren Fouten rechtzetten Loyaliteit tonen Resultaten boeken Jezelf verbeteren De realiteit onder ogen zien Duidelijkheid scheppen over verwachtingen Verantwoording afleggen Eerst luisteren Toezeggingen nakomen Vertrouwen uitdragen
3
In het coachingtraject kun je de relatie tussen het getoonde gedrag van het HZD in relatie brengen met deze 13 gedragingen. Zo kun je te veel van het goede laten zien, maar ook te weinig. Het streven is naar balans in het gedrag. Zodat het gedrag een kracht is en op zo’n wijze ingezet wordt dat je geen opname doet uit het saldo van vertrouwen, maar juist een bijdrage stort om het saldo van vertrouwen te vergroten. Het is van belang om transparantie te creëren. Het vertrouwen neemt toe door: • • •
de waarheid te spreken, echt te zijn open te zijn
Het vertrouwen neemt af door: • • • • •
transparantie niet in lijn te brengen met respect dermate transparant te zijn dat je schade toebrengt aan organisaties of personen het toepassen van namaaktransparantie dingen niet openbaar te maken dingen te verbergen, toe te dekken of achter te houden
4
Meer weten • •
Meer informatie over de Coachingsaanpak via: www.natuurlukduursaam.nl/ U kunt ook contact opnemen met Marij Coolen: 06-55368648
5
