Dit is een commerciële bijlage bij NRC Handelsblad
rubens, van dyck, jordaens de vlaamse barok
5 04 t/m 28 09 2014
twente smaakt naar meer Twente Agendatips www.beleeftwente.nl/cultuur
IN DEZE BIJLAGE EEN OVERZICHT VAN DE GROTE CULTURELE RIJKDOM VAN DE TWENTSE STEDEN: ENSCHEDE, ALMELO, HENGELO, DIEPENHEIM EN OOTMARSUM.
in het spoor van o’hanlons helden museum twentsewelle
Nieuw licht op de clichés rondom de Vlaamse Barok
Welgevormde nimfen en theatrale taferelen Heroïsche Christusfiguren, vrouwelijke rondingen en mythologische goden met dramatisch wapperende haren: dat is waar wij aan denken bij Vlaamse kunst uit de 17de eeuw. Een groter contrast met de sobere kerkinterieurs van Saenredam en de met symboliek geladen genrestukken van Jan Steen uit de reformatorische Noordelijke Nederlanden lijkt niet mogelijk. Maar klopt dit beeld eigenlijk wel? Is er werkelijk zo’n groot verschil tussen noord en zuid? Rijksmuseum Twenthe werpt met de tentoonstelling Rubens, Van Dyck, Jordaens - de Vlaamse barok nieuw licht op de overeenkomsten en verschillen tussen de Hollanders en onze zuiderburen.
rijksmuseum twenthe enschede
Meesterwerken De clichés rondom de Vlaamse barok bestaan niet zonder reden. Juist de imposante meesterwerken van Peter Paul Rubens (1577-1640) voldoen aan alle heersende opvattingen die bestaan rondom de Vlaamse barok. Rubens koos voor deze overtuigende, dynamische en emotionele schilderstijl omdat de contrareformatie behoefte had
Deze tentoonstelling neemt je mee naar het Antwerpen van de 17e eeuw: een stad waar kunstenaars slimme marketeers worden, die de basis leggen voor onze huidige beeldcultuur. Een stad waar het geld rolt en status belangrijk is, maar waar iedereen uiteindelijk hoopt op zijn of haar plekje in de hemel. aan grootste gebaren om de afgedwaalde schapen op het rechte pad te leiden na de verwoestingen van de Beeldenstorm. De vernuftig uitgedachte beeldprogramma’s met mythologische of allegorische thema’s en indrukwekkende portretten moesten op hun beurt het gezag van de adel herbevestigen. Met zijn krachtige, energieke en theatrale taferelen komt Rubens als geen ander tegemoet aan de wensen van dit soort opdrachtgevers. Zijn leerling Antoon van Dyck (1599-1641) en zijn tijdgenoot Jacob Jordaens (1593-1678) deden niet voor hem
2
Peter Paul Rubens, Quos Ego
Met meer dan vijftig schilderijen en enkele tientallen prenten geeft de tentoonstelling inzicht in de betekenis, het functioneren en de impact van de 17e eeuwse kunst zoals ze in Vlaanderen werd geproduceerd.
Jacob Jordaens, Cupido en Psyche
onder. Geen wonder dat deze drie schilders toonaangevend werden en nog altijd hun stempel drukken op onze voorstelling van de Vlaamse barok.
Intieme burgerhuizen Toch bestaat de Vlaamse Barok niet alleen uit de welbekende clichés. Naast kerk en adel komt er een nieuw soort kunstkoper op in de 17e eeuw: de welgestelde burger. Net als in Amsterdam speelden de nieuwe rijken
van Antwerpen een grote rol in de kunstproductie van de zeventiende eeuw. De burgerij had dankzij de bloeiende handel de middelen om beeldende kunst aan te schaffen, iets dat voorheen alleen voorbehouden was aan kerk en adel. Een hele nieuwe afzetmarkt kwam op, waar niet alleen op bestelling werd geproduceerd maar ook voor de vrije, anonieme markt. Onder het motto ‘voor elk wat wils’ worden nieuwe genres in het leven geroepen, zoals landschapsschilderkunst,
stillevens of taferelen van het dagelijks leven. De schilderijen worden druk verhandeld en verscheept over de hele bekende wereld. Ze hebben vooral grote invloed op de kunstproductie in de Noordelijke Nederlanden. De iconische landschappen van Van Goyen en Ruisdael, de banketjes van Kalf of de verstilde genrestukken van De Hooch en Vermeer: ze zijn ondenkbaar zonder de ontwikkelingen in Antwerpen in de 17e eeuw.
Peter Paul Rubens, de Opvoeding van Maria 1630-35
Een groot deel van de werken is nog nooit eerder te zien geweest in Nederland
drieluik vlaamse kunst Drieluik Vlaamse Kunst in samenwerking met KMSKA Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (KMSKA) is de komende jaren gesloten wegens een verbouwing. Paul Huvenne (directeur KMSKA) en Arnoud Odding (directeur RMT) hebben deze gelegenheid
Permeke en de Vlaamse expressionisten ëindigd
Beeldmateriaal © Lukas - Art in Flanders VZW / Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, foto Hugo Maertens
reeds ge
t/m 16-3-2014
aangegrepen om een langdurige samenwerking aan te gaan. RMT presenteert in veertien maanden maar liefst drie tentoonstellingen rondom bijzondere deelcollecties uit het KMSKA, dat als het belangrijkste museum van Vlaanderen wordt gezien. Tot einde 2014 zijn nog te zien: Rubens, Van
Dyck, Jordaens - de Vlaamse barok (6-4-2014 t/m 28-9-2014) en Jan van Eyck, Rogier van der Weyden en de ontdekking van de wereld (14-9-2014 t/m 4-1-2014). Een groot deel van de werken is nog nooit eerder te zien geweest in Nederland.
Rubens, Van Dyck, Jordaens - de Vlaamse barok
jan van eyck, Rogier van der Weyden en de ontdekking van de wereld
6-4-2014 t/m 28-9-2014
14-9-2014 t/m 4-1-2014 3
VLAAMSE SALON EN OPENING TENTOONSTELLING In het weekend van 5 en 6 april opent de tentoonstelling Rubens, Van Dyck en Jordaens - de Vlaamse barok met een wel heel bijzondere tweedaagse Vlaamse Salon. Voor het eerst is het museum tijdens een salon ook op zaterdagavond tot 20.00 uur open. Komt u ook? Omdat het Nationaal Museumweekend is betaalt u zaterdag 5 april en zondag 6 april slechts de tentoonstellingstoeslag van ¤5 p.p.. Twee dagen lang staat het museum in het teken van Vlaanderen en de Vlaamse barok met een prachtig programma vol muziek, lezingen, workshops en film. Doorlopend zijn er rondleidingen en zaterdagavond is het museum extra lang open en spelen er diverse muzikale talenten in de binnentuin of museumcafé. Op zondag wordt het Los Hoes omgetoverd tot een Belgisch Proefhoes met Belgisch bierproeverij en authentieke Vlaamse friet. In de Gobelinzaal speelt het barokensemble van het Nederlands Symfonieorkest en wordt om
Abraham Janssens I, Eendracht, Liefde en Oprechtheid overwinnen de Tweedracht, 1622
overig programma RMT www.rijksmuseumtwenthe.nl
t/m 25 januari 2015
25 mei, 15 juni en 20 juli
Paden naar het Paradijs Een roman in twaalf zalen van schrijver Atte Jongstra.
Muzikale zondagen
Elke zaal is een hoofdstuk waarin gastconservator Atte Jongstra het antwoord zoekt op prikkelende vragen en thema’s rondom het Paradijs. Aan de hand van kunst uit de eigen vaste collectie, werk uit het depot en van hedendaagse kunstenaars, wordt de bezoeker uitgedaagd tot het vormen van een geheel eigen beeld van het Paradijs.
9 februari 2014 t/m eind 2014
Maria Blaisse. The emergence of form De publicatie The emergence of form is de leidraad in deze kleurrijke en afwisselende overzichtstentoonstelling van Maria Blaisse. Haar werk balanceert tussen vormgeving, kunst en mode.
25 mei, 15 juni en 20 juli speelt een ensemble van het Nederlands Symfonieorkest in het Rijksmuseum Twenthe. Deze concerten zijn vrij toegankelijk en beginnen om 15.15 uur, bij mooi weer in de binnentuin, anders in de Gobelinzaal (vol=vol). De wisselende ensembles spelen uiteenlopend repertoire, maar alle programma’s zijn geïnspireerd op de Barok.
14 september 2014 t/m 4 januari 2015
Jan van Eyck, Rogier van der Weijden en de ontdekking van de wereld De collectie van het RMT bevat al een mooie verzameling middeleeuwse en laatmiddeleeuwse werken. Deze wordt nu aangevuld met een magnifieke verzameling werken uit het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. Topstukken van o.a. Jan van Eyck, Rogier van der Weyden, Gerard David, Quinten Massijs, Jan Provoost en Petrus Christus vormen het hart van deze tentoonstelling die het ontstaan van een nieuw mensbeeld in de moderne tijd belicht.
16 maart t/m 31 augustus 2014
Jan Fabre. Insectentekeningen en insectensculpturen 1975-1979 Niet eerder was het vroege werk van de Antwerpse kunstenaar en theatermaker Jan Fabre te zien in zijn complete samenhang. Kenmerkend voor het vroege werk van Jan Fabre is onmiskenbaar zijn fascinatie met insecten en spinnen.
Jan van Eyck, Madonna bij de fontein
4
Bezoek de hotspots in Almelo, Hengelo, Diepenheim en Ootmarsum
16.00 uur de tentoonstelling officieel geopend. Het hele programma, voor jong en oud, vindt u op onze website: www.rijksmuseumtwenthe.nl
Proef de rijke cultuur en boeiende kunst in Twente
Roombeek Cultuurpark: een unieke combinatie van creativiteit, vindingrijkheid en verbeeldingskracht Enschede is met 160.000 inwoners het grootstedelijk hart van Oost-Nederland. Het is het epicentrum van muziek en cultuur in het oosten, met een geweldig winkelaanbod rond het gezelligste horecaplein van Nederland. Daarnaast heeft de stad de bijzondere eigenschap dat de natuur altijd dicht bij is.
Met de twee tentoonstellingen in het Rijksmuseum Twenthe – Rubens, Van Dyck, Jordaens - en TwentseWelle – In het spoor van O’Hanlons Helden - als boegbeeld, laat Twente dit voorjaar zien wat het allemaal te bieden heeft. Twente nodigt u uit om kunst en cultuur te komen proeven op het Landgoed van Nederland. Wij lichten er een aantal hotspots uit die het bezoeken meer dan waard zijn.
Tuindorp ’t Lansink in Hengelo: Het gouden idee van Coen Stork
Cultureel genieten in Almelo, startpunt van Twente!
Twents Techniekmuseum HEIM: Verboden af te blijven
Almelo, altijd wat te doen! Bezoek een theater, film, of muziekuitvoeringen in Hof 88 en in het Theaterhotel. Bewonder de grootste beeldentuin van Nederland bij Galerie & Skulpturenpark Groeneveld. Overnachten kunt u in het Theatherhotel of bij Preston Palace, het gastvrije all-in hotel in Twente met talrijke faciliteiten. Of u kiest voor uniek logeren achter slot en grendel in het Huis van Bewaring. Een bijzondere én heel onschuldige manier om een nachtje in een echte gevangenis te ervaren!
Waar je in andere musea op de vingers getikt wordt als je te dicht bij een kunstwerk komt, is het motto in Techniekmuseum HEIM in Hengelo ‘verboden af te blijven’. In dit interactieve museum is alles aanwezig om het hele gezin enthousiast te laten worden over techniek. Leuk voor zowel jongens als meiden. De vernieuwde Radar- & Detectiezaal daagt je uit tot interactie, waardoor je meer inzicht krijgt in deze bijzondere technologie!
De industriële bedrijvigheid heeft in Hengelo een fraai erfgoed opgeleverd. Een van de belangrijkste grondleggers was Coen Stork. Om zijn personeel prettig te huisvesten liet hij begin vorig eeuw een prachtig tuindorp bouwen met een diversiteit aan woningen, waar fabrieksarbeiders en inge– nieurs directe buren waren: noabers, zoals wij dat in goed Twents noemen. Tuindorp ’t Lansink kent nog een aantal bijzondere oorspronkelijke voorzieningen zoals het natuurzwembad in de Tuindorpvijver en het sfeervolle, met een Michelinster bekroonde, Tuindorphotel & Restaurant ’t Lansink.
te zien in de beide gebouwen van de Kunstvereniging. Curator Arno Kramer heeft een bijzondere mix van gerenommeerde tekenaars en beeldhouwers met een aantal jongere kunstenaars bij elkaar gebracht en dat pakt uit als een intrigerende en vooral dynamische tentoonstelling! www.kunstvereniging.nl
www.bureauhengelo.nl
Loop de kunstroute Roombeek Op loopafstand van het gezellige centrum van Enschede ligt de wijk Roombeek, de culturele hotspot van de stad en thuishaven van onder andere Rijksmuseum Twenthe en museum TwentseWelle. Roombeek, de plek die op 13 mei 2000 werd getroffen door de vuurwerkramp, is tegenwoordig een eigentijdse wijk die alles te bieden heeft: wonen, werken, winkelen en cultuur in een dynamische en inspirerende omgeving. De wijk staat bekend om haar hoogwaardige architectuur en prachtige, aansprekende openbare ruimtes. Typerend is de bijzondere mix van oud en nieuw, gedurfd en traditioneel en van ruime en intieme architectuur.
Roombeek Cultuurpark Ontdek Roombeek Cultuurpark door een wandeling door de wijk te combineren met een bezoek aan de culturele instellingen die hier volop gevestigd zijn. Naast een bezoek aan de bijzondere tentoonstellingen bij het Rijksmuseum Twenthe en TwentseWelle, kunt u bij Concordia expositieruimte 21rozendaal en TETEM kunstruimte genieten van hedendaagse beeldende kunst met landelijke bekendheid. Bij elke instelling is ruimte voor experiment en talentontwikkeling, onder meer door samenwerking met AKI ArtEZ Academie voor Art & Design, en door kansen en ondersteuning te bieden aan nieuwe kunstenaars. De samenhang tussen de vijf instellingen wordt versterkt door samenwerking in (festival) programma’s waarin onder meer de relatie tussen kunst en technologie wordt verkend. De combinatie van bijzondere kunst
rijksmuseum twenthe
museum twentsewelle
De kunstroute: een heerlijke wandeling langs inspirerende, opmerkelijke en uitdagende kunstobjecten in de frisse buitenlucht van Almelo. Om met de woorden van Albert Einstein te spreken: logica brengt je van a naar b, verbeelding brengt je overal. Wanneer u alle 29 kunstwerken wilt zien duurt de wandeling circa anderhalf uur. De kunstroute is gratis verkrijgbaar bij VVV Almelo.
Het landschap en de romantische verleiding. Jantien Jongsma, Detail van ‘Love is in the air’
Kunststadje Ootmarsum: Puur - Natuur - Cultuur
Twentse Lente Dagen weekend 30 mei t/m 1 juni 3-daags rubensarrangement Vanuit Enschede kunst in het Rijksmuseum beleven, met de tentoonstelling ‘De Vlaamse Barok’. Twee overnachtingen met ontbijt bij Hamshire Hotel De Broeierd ****. Op één van de avonden geniet je van een 3-gangendiner. Inclusief entree Rijksmuseum Twenthe.
De Twentse Lente Dagen in Almelo zijn de leukste dagen van Twente. De dagen staan in het teken van de lente en bol van creativiteit, muziek en cultuur. De rode draad is steeds talent dat tot bloei komt, als ware het de symboliek van de lente. Op vrijdag trappen we af met het Twentse Lente Festival, op zaterdag is het Straattheater en het Pleinconcert. Op zondag sluiten we af met de (Twentse Lente) Picknick in het Park. Kortom: de Twentse Lente Dagen hebben voor iedereen wel iets te bieden. Dé reden om een weekend naar Twente te komen! www.uitinalmelo.nl
Tuindorp en Techniekmuseum Hengelo Het groene leven combineren met een authentiek cultureel erfgoed. Twee overnachtingen met ontbijt bij Tuindorphotel ’t Lansink ****. Op één van de avonden een 4-gangendiner in het restaurant (met Michelinster). Één dag fietshuur en een entreeticket voor het Twents Techniekmuseum HEIM.
¤ 155,- p.p. Kijk op beleeftwente.nl/cultuur
In het Nationale Landschap Noordoost Twente ligt het pittoreske stadje Ootmarsum, ook wel ‘Kunststad van het Oosten’ genoemd. En terecht: de vele galerieën, de talrijke sculpturen en natuurlijk het evenement Kunst in Ootmarsum zorgen er voor dat Ootmarsum deze naam zeker verdiend. De vele galerieën bieden zeer uiteenlopende vormen van kunst; van schilderijen tot glas, maar ook keramiek, brons en sieraden. Oude meesters uit de 18e en 19e eeuw, maar ook eigentijdse kunst van bijvoorbeeld glaskunstenares Annemiek Punt of schilderkunst van Ton Schulten. Ook op zondag is het goed toeven in het historische centrum: dan zijn de galerieën, winkels, restaurants en musea geopend. Niet alleen overdag verrast Ootmarsum-Dinkelland ook ’s nachts zijn er bijzondere plekjes. Ervaar de pure Twentse Gastvrijheid op het stilste plekje van Nederland, in een bed onder de sterrenhemel of in een boerderij of een historisch pand in het stadscentrum.
¤ 113,50 p.p. Kijk op beleeftwente.nl/cultuur
Kunstvereniging Diepenheim: Het landschap en de romantische verleiding
en cultuur met de architectonische kwaliteit van de wijk maken een bezoek aan Roombeek Cultuurpark tot een unieke ervaring. Meer informatie over Roombeek Cultuurpark en overige activiteiten in Enschede is te vinden op www.uitinenschede.nl.
tetem kunstruimte
Cultuursnuiven in Almelo Vanuit het Theaterhotel in hartje stad ontdekken wat Almelo te bieden heeft. Twee overnachtingen met ontbijt bij Van der Valk Theaterhotel Almelo ****. Na een dag cultuursnuiven geniet u van een heerlijk uitgebreid 3-gangendiner en is het heerlijk ontspannen in de sauna, stoomcabine of het zwembad.
Concordia 21rozendaal
aki artez art & design
v.a. ¤ 119,- p.p. Kijk op beleeftwente.nl/cultuur
Ontdek Ootmarsum in Dinkelland en beleef kunst, cultuur, natuur en pure gastvrijheid www.ootmarsum-dinkelland.nl.
Diepenheim, dat is hedendaagse kunst in een eeuwenoud cultuurlandschap met historische landgoederen. Kunstvereniging Diepenheim is al 25 jaar een presentatieplatform, werkplaats en laboratorium voor hedendaagse kunst. Het accent ligt op beeldhouwkunst, tekenkunst en tuinen, ontworpen door kunstenaars. In het hoofdgebouw van de Kunstvereniging wordt vooral ruimtelijke kunst getoond, het Drawing Centre Diepenheim is het eerste en enige centrum voor tekenkunst in Nederland. Als ‘kunstinstelling zonder muren’ nodigt Kunstvereniging Diepenheim bezoekers uit tot dwalen en rondkijken in de verschillende gebouwen, de tuinen en in de omgeving. De lentetentoonstelling ‘Het landschap en de romantische verleiding’ met medewerking van 20 kunstenaars waaronder Berlinde de Bruyckere, Simon Benson en Levi van Veluw, is
Galerie glaskunstenares Annemiek Punt
5
museum twentsewelle enschede
In het spoor van O’Hanlon en z’n helden Wie de komende maanden ronddwaalt in museum TwentseWelle, treedt letterlijk in de voetsporen van tv-maker/wetenschapper Redmond O’Hanlon. En daarmee ook in het spoor van diens helden: de ontdekkingsreizigers van de negentiende eeuw.
Alle veertien helden van O’Hanlon (onder wie ook Charles Darwin en Alfred Wallace) hebben in TwentseWelle een eigen Wunderkammer gekregen. De objecten zijn in bruikleen gegeven door musea uit de hele wereld en vaak voor het eerst in Nederland te zien. De verhalen over al deze avonturiers worden verteld door O’Hanlon zelf. Bezoekers kunnen tijdens de expositie met een podcatcher de verhalen ophalen. Wie liever in het Nederlands wordt toegesproken, kiest tijdens de audiotour voor schrijver/ bioloog Midas Dekkers.
Rolkoffer In de tv-serie sleept O’Hanlon tijdens zijn tochten voortdurend een rolkoffer met zich mee, die symbool staat voor de ontdekkingsreiziger uit de 21e eeuw. Het museum
biedt kinderen de mogelijkheid dat ook te doen. Ze kunnen met een eigen rolkoffer vol opdrachten en expeditiebenodigdheden op avontuur gaan langs de helden van O’Hanlon. De expositie is onderdeel van een project dat TwentseWelle en de VPRO hebben ontwikkeld samen met de afdeling Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. Redmond O’Hanlon is dit jaar op maandagavonden in totaal vijf keer te gast in het Enschedese museum, waar hij met bijzondere gasten in gesprek gaat over zijn helden. Op 14 april is Hans Dorrestijn te gast en is het thema van de avond ‘An evening about birds’. Op 12 mei schuift in ieder geval Arita Baaijen aan bij Redmond in ‘An evening about woman’. Op 26 mei gaat O’Hanlon het gesprek aan over o.m. het
Papoeahoofd. Eerder deze maand vond in TwentseWelle de presentatie plaats van het bij de tv-serie en expositie horende boek ‘In het spoor van de grote ontdekkers’, geschreven door Alexander Reeuwijk, Emile Brugman en Marc Argeloo. De expositie O’Hanlons helden is tot en met 31 augustus te zien in Museum TwentseWelle in Enschede. Meer informatie over o.a. het programma: www.twentsewelle.nl. Museum TwentseWelle ontvangt jaarlijks een bijdrage van de BankGiro Loterij.
Art Quilt expo
TETEM kunstruimte Eigentijdse Wunderkammer
Dit najaar Art Quilts in TwentseWelle
TETEM kunstruimte, gevestigd naast TwentseWelle, sluit met een eigen tentoonstelling aan op de expositie O’Hanlons helden. In Wunderkammer 2014, te zien van 20 maart t/m 18 mei, wordt een eigentijdse presentatie gegeven van het rariteitenkabinet. Dat gebeurt door het samenbrengen van kunstenaars die met hun werken wonderlijke werelden creëren: van fabelachtige diersoorten en zelfgemaakte wolken tot betoverende maskers en mechanische insecten. Met werken van o.a. Silvia B., Ruben Bellinkx, Francisus & Franciscus, Koen Hauser, HEYNIEK en Berndnaut Smilde. Meer informatie: www.tetem.nl.
Op 26 september wordt Art Quilt VIII geopend in Museum TwentseWelle. De expositie loopt tot en met zondag 5 januari 2015. Het is een expositie van art-quilt kunstenaars uit alle streken van Europa. In de jaren negentig is het quilten geëvolueerd van een creatieve uiting naar een serieuze kunstvorm. Door toevoeging van nieuwe materialen en technieken zijn de quilten diverser en explicieter geworden. Het eind van deze ontwikkeling is nog lang niet in zicht. Bij deze expositie worden verschillende workshops georganiseerd. Op vrijdag 31 oktober vind er een symposium plaats over Art Quilts.
expositie Horizon City: een bijzonder familieportret
‘In Twente vind je een bijzondere cross-over van creativiteit en technologie’ Twente.com geeft iedere maand een overzicht van alle vacatures in Twente. Naast alle mogelijkheden in de hightech sector heeft Twente ook veel te bieden op cultuurgebied. Ronald Kox was vicevoorzitter van de faculteit Theater van de HKU en daarna beleidmaker cultuur voor de provincie Overijssel. Een jaar geleden kwam hij naar Twente om aan de slag te gaan als directeur van kunstacademie AKI Artez in Enschede. ‘‘Twente is een ontzettend dynamische regio. Je vind er veel verschillende disciplines op een relatief klein gebied en samenwerking is er vanzelfsprekend. Dat is belangrijk voor een kunstacademie; die moet in deze tijd open zijn en zoveel mogelijk verbindingen aangaan. Niet alleen in de stad en regio maar ook nationaal en internationaal. AKI ArtEZ werkt samen met haar cultuurpartners op het Roombeek en maakt gebruik van de expertise van De Universiteit Twente en Hogeschool Saxion. Die cross-over van creativiteit, cultuur, technologie en toegepast onderzoek leidt tot bijzondere ontwikkelingen. Met onze nieuwe studierichting ‘Moving Image’ spelen we in op een vraag die we vanuit het creatieve werkveld krijgen. Deze driejarige Bachelor Vormgeving leidt studenten op tot specialisten in ‘bewegend beeld’. Omdat theorie een belangrijk onderdeel vormt van de studierichting kunnen deze afgestudeerden straks niet alleen aan het werk als visual artist maar ook als art director of marketing- en communicatie strateeg.
Een samenwerking tussen auteur Jaap Scholten en kunstenaar/fotograaf Rommert Boonstra
Als museumbezoeker waan je jezelf even tussen de koppensnellers van Papoea-Nieuw Guinea. Je loopt door het Braziliaanse regenwoud, op zoek naar kostbare rubberzaden. Of je bent in de Libische woestijn, waar de gevaarlijke Touareg-krijgers op de loer liggen. De avontuurlijke expedities uit vervlogen tijden komen opeens heel dichtbij in de expositie O’Hanlons helden, voortgekomen uit de gelijknamige televisieserie van de VPRO. Redmond O’Hanlon reisde voor het programma de ontdekkingsreizigers uit de negentiende eeuw achterna. Hij kwam thuis met prachtige reportages, die onlangs op tv werden uitgezonden. TwentseWelle toont de persoonlijke bezittingen van zijn helden: boeken, wetenschappelijke vondsten, aantekenschriften, opgezette dieren, kledingstukken en andere parafernalia. Ze vertellen de spannende verhalen waarmee deze avonturiers thuiskwamen. Neem Alexandrine Tinne, een puissant rijke jonge vrouw uit Den Haag. Ze reisde in de jaren zestig van de negentiende eeuw met
6
haar moeder en tante door Soedan. Als eerste westerse vrouwen drongen de drie door in Centraal-Afrika. In hun kielzog ging een leger bedienden, dragers en kamelen mee, bepakt met koffers vol chique jurken, stalen ledikanten, kostbare serviezen, schilderijen en tapijten. De vitrine over deze Nederlandse ontdekkingsreiziger (de ‘Wunderkammer’ zoals het museum ze noemt) toont haar kleding en de aquarel die ze schilderde in Khartoum. Ook is het tragische krantenbericht te lezen over de ‘Murder of Mlle Tinne in Africa’. Tinne werd namelijk vermoord door Touarags, die dachten dat de karavaan een grote hoeveelheid goud vervoerde.
Rubberdief en kannibaal In de expositie is ook het verhaal van Henry Alexander Wickham te ontdekken. Deze Britse botanicus smokkelde in opdracht van het botanische instituut Royal Kew Gardens in Londen 70.000 rubberzaden uit het Amazonegebied naar zijn vaderland. Wickham deed dat met gevaar voor eigen leven. In de aan hem gewijde Wunderkammer
ontbreekt de bruinglanzende vrucht van de rubberboom natuurlijk niet. Een andere held is de Italiaan Luigi Maria d’Albertis. Hij verzamelde exotische dieren, planten en andere spullen uit verre oorden. Van zijn expeditie in het mysterieuze Papoea
Nieuw-Guinea keerde hij niet alleen terug met door hem zelf geschoten paradijsvogels, maar nam hij ook het afgehakte hoofd van een kannibaal mee. De pot met het hoofd op sterk water vond O’Hanlon terug in een museum in Florence.
Auteur Jaap Scholten (bekend van o.a. De Wet van Spengler en het bekroonde Kameraad Baron) en kunstenaar/fotograaf Rommert Boonstra hebben de krachten gebundeld in de expositie Horizon City. Uitgangspunt zijn verhalen van de twee Twentse fabrikantenfamilies Scholten en Stork. De verhalen staan in het gelijknamige boek en zijn geschreven door Jaap Scholten, wiens voorouders tot beide families behoorden. Rommert Boonstra creëert verrassende scènes aan de hand van het boek met behulp van een schat aan fotomateriaal, collectiestukken en eigen werk. De expositie is te zien in het nieuwe paviljoen van Museum TwentseWelle, dat is opgedeeld in verschillende thematische vertrekken, die heuse Wunderkammer zijn geworden. In 2013 kwam Jaap Scholten in het bezit van een koffer boordevol unieke notitieboekjes, dagboeken, brieven, glasnegatieven, testamenten en andere familedocumenten. Ze vertellen en verbeelden het verhaal over de opkomst en de neergang van de Twentse industrie. Scholten is in dit boeiende familieverleden gedoken en heeft op basis van het familiearchief zijn kleurrijke voorouders beschreven in het boek Horizon City, dat op
11 april as. verschijnt. Hij neemt de lezer mee op een reis langs twee eeuwen Twente, Nederland en de wereld. Een van de beschreven personen is oom Chuck, in 1893 geboren als Charles Theodoor Stork. Hij introduceerde de Harley Davidson in Europa, emigreerde naar Amerika, trouwde vijf keer, bezat een vliegtuigwinkel op First Avenue en was beurtelings steenrijk en straatarm. Een ander familielid, tante Anna Scholten, zette een dadaïstisch tijdschrift op en bracht dat op een step rond in Enschede. Horizon City gaat over de zucht naar avontuur, naar schoonheid en naar technische vooruitgang, maar heeft ook een aangrijpend portret van de gesloten rangen en de introvertie binnen de families Rommert Boonstra verbeeldt deze thema’s in de expositie op zijn eigen manier. Hij creëert poëtische scènes met objecten uit de collectie van Museum TwentseWelle en van vele bruikleengevers. Schrijver en kunstenaar nemen u in een audiotour mee in deze bizarre Wunderkammer. Horizon City is te zien in Museum TwentseWelle vanaf 12 april. Dan is ook het gelijknamige boek van Jaap Scholten
Daarnaast ontwikkelen we een ‘conceptual space’ waar bedrijven terecht kunnen met vraagstukken die om een creatieve oplossing vragen. In ons ArtechLab wordt al twee jaar onderzoek gedaan naar materiaal en vorm. Door deze kennis te combineren kunnen we bedrijven helpen om nieuwe wegen in te slaan en zelfs nieuwe start-ups te creëren. Dat past heel goed in de Twentse ondernemerstraditie. Ik ben trots op al deze plannen en kijk uit naar onze open dag op 12 april; dan kunnen we laten zien hoe we in Twente samen aan een veelbelovende toekomst werken!“ (478 pagina’s, uitgegeven door AFdH Uitgevers) verkrijgbaar. Het nieuwe expositiepaviljoen in het museum werd ontworpen door Opera, Amsterdam. Ook werken of studeren in Twente? Bekijk het aanbod op Twente.com en Get Connected!
7
Waarom cultuur in Twente naar meer smaakt In Twente wordt cultuur proeven nogal serieus genomen. Naast de grote tentoonstellingen in Rijksmuseum Twenthe en museum TwentseWelle, proef je de typische Twentse cultuur ook in tal van events en activiteiten. In de stad en tien minuten verder, op het Twentse land. En cultuur proeven kan letterlijk in onze bijzondere arrangementen die het culturele met het culinaire verbinden. Voor wie na deze bijlage nog meer trek heeft gekregen: kijk op beleeftwente.nl/cultuur
Almelo In Almelo is altijd wat te doen. Stad aan het water, stad in het groen. Cultuur en historie gaan er hand in hand in het gezellige centrum. Met Huize Almelo en de Gravenallee als hoogtepunt.
30 mei
Twentse Lente Festival Een inspirerend, feelgood festival waar toptalent uit heel Nederland tot bloei komt. Muziek, dans, cabaret, theater, poëzie en magic verrassen je in en rondom de binnenstad.
verrassende locaties zijn de werken te bewonderen.
Pleinconcert
vanaf 10 mei
Kunsttuinen Vanaf 10 mei zijn er maar liefst vier nieuwe kunsttuinen te bezoeken van Kunstvereniging Diepenheim. De Boomtuin van Jeroen Kooijmans, De onbegrensde tuinen van Diepenheim van Birthe Leemeijer, de tuin van Edward Clydesdale Thomson en tot slot de bijentuin If bees are few… van Doris Denekamp en Jimini Hignett.
Het Pleinconcert brengt jonge mensen in contact met klassieke muziek. Op de Koornmarkt is het niet alleen genieten van prachtige muziek, je kunt er ook actief meedoen in workshops.
De bruisende stad Enschede zorgt tijdens Pinksteren voor een inspirerend weekend. Lekker genieten van de horeca op de Oude Markt, heerlijk slenteren door een van de landgoedachtige parken en cultuur snuiven in Roombeek.
Diepenheim
8 juni
Het Stedeke, zoals Diepenheim ook wel wordt genoemd is het kleinste stadje van Twente. Klein van stuk, maar met bijzondere hedendaagse kunst in een eeuwenoud cultuurlandschap.
Kunst in het Volkspark Slenter door het Volkspark en geniet van 150 kunstenaars, muziek en kleinkunst. Tijdens deze dag verzorgt het Nederlands Symfonieorkest een optreden.
10 t/m 13 april en 17 t/m 21 april
6 t/m 9 juni
KeramiekMoment Diepenheim
Memphis Heart ‘n Soul
Op meerdere locaties is keramiek van gerenommeerde kunstenaars te zien. Op
ALMELO Pleinconcert
Een swingend openlucht festival gericht op de muziek uit Memphis, de stad van Elvis. Soul, blues, gospel en rock & roll
ENSCHEDE Memphis Heart ’n Soul
Ootmarsum In en rond het kunststadje Ootmarsum is Pasen een aaneenschakeling van tradities. In Ootmarsum nemen de ‘Poaskearls’, acht ongetrouwde katholieke jonge mannen, het voortouw.
7 juni
Vocaal Festival Amusing Hengelo De vocale knaller van Twente. Hengelo staat deze dag op z’n kop! Met 20 binnenen buitenpodia, 100 zanggroepen en 4.000 zangers en zangeressen het grootste zangfestival op één dag.
cultuur & culinair 10 april t/m 24 juni
19 april
Paashout halen
Enschede
31 mei
staan centraal tijdens dit muzikale spektakel. Daarnaast zijn er allerlei side events, helemaal in de stijl van het zuiden van de VS.
Twente Asperge Tour
Traditiegetrouw komt de stadsomroeper het marktplein oplopen. Hij nodigt iedereen uit om mee te gaan paashout halen.
20 april
Eerste paasdag Op eerste paasdag gaan de ‘Poaskearls’ voorop tijdens het vlöggeln: mensen haken de handen in elkaar en lopen als een lange slinger door het historische centrum terwijl ze paasliederen zingen. ’s Avonds, wanneer de zon onder is, wordt het paasvuur aangestoken.
Hengelo Met een groot cultureel aanbod mag Hengelo met recht een culturele stad genoemd worden. De musea, het poppodium Metropool en de historie van Tuindorp ’t Lansink zorgen voor de nodige culturele variëteit.
mei t/m september
Cultuurpodium Houtmaat Zomers genieten van cultuur, zonder drempels? Dat kan elke zondag van mei t/m september bij Cultuurpodium Houtmaat in de idyllische omgeving van stadspark ’t Weusthag.
HENGELO Cultuurpodium Houtmaat
De inhoud van deze bijlage valt niet onder redactionele verantwoordelijkheid van NRC Handelsblad.
OOTMARSUM Poaskearls op Kerkplein
Combineer cultuur in Twente met culinair Twente. Van 10 april t/m 24 juni kun je in Twente tien weken lang genieten van activiteiten rondom asperges. Dat varieert van proeverijen, lunches, diners, streekmarkten, boerderijbezoeken, fiets- en wandeltochten, picknicks op landgoederen, tot bezichtigingen van kastelen en landhuizen, workshops en masterclasses. Uitgebreid genieten van cultuur en pure smaak? Boek één van de meerdaagse arrangementen: Cultuursnuiven in Almelo, Ontmoet Rubens in Enschede, Tuindorp en Techniekmuseum Hengelo. Kijk voor de volledige beschrijving van de arrangementen en het complete aanbod aan activiteiten op www.twenteaspergetour.nl
beleeftwente.nl/cultuur