11 12 1
winter 2015 | 16
Simavi 90 jaar twee-maandelijks blad van de Vereenigde Doopsgezinde Gemeente te Haarlem
2 4 taallessen in kerk
foto: Raymond Rutting
Heilige 13 14 Schrift
Marcus kort 2 overdenking 3 de Heerenkamer 6 in degang 7-10 mededelingen 11-12 levensverhaal 16-17 jeugd – sneelmail 18-19 kerkdiensten 20
www.vdgh.nl
overdenking
kort nieuws
taallessen in de Grote Vermaning
Husam Ismael (36), docent Engels
AbdelKareem Skheife (27), advocaat
Obaida Otri (19), student economie
Sinds begin oktober worden er in de Grote Vermaning taallessen aan vluchtelingen gegeven. Zij verblijven in Hotel De Koepel. Deze lessen betekenen veel voor de in hoofdzaak Syriërs. Ook komen er veel positieve reacties van gemeenteleden en buitenstaanders. Bijvoorbeeld die van fotograaf Rik Schutte. Hij probeert van elke vluchteling een indringend portret te maken.
In het schriftje dat de vrijwilligers bijhouden schreef hij op 3 oktober het volgende:
elkaar. Het deed mij goed om te zien hoe leergierig de vluchtelingen zijn. Ik was samen met Hanane, voor vandaag mijn Arabische tolk. Ze is oprecht een inspirerend persoon en legde de brug tussen hen en mij. Ik vond het van tevoren best spannend, maar het heeft al mijn verwachtingen overtroffen. We kunnen veel leren van elkaar.
Hallo, ik ben Rik, de fotograaf. Ik vond het vandaag een bijzondere ontmoeting. Ik heb hier gisteren een rondleiding gehad. Maar vandaag leefde de plek. Mensen met diverse etnische achtergronden kwamen in contact met
Bart Stobbelaar | teez
Marcus kort aflevering 34: goed Er zijn twee Griekse woorden met de betekenis goed. Het ene woord komt 3x voor, het andere, waar het hier vooral om gaat slechts één keer. Het is zeer opmerkelijk dat Marcus met dit ene woord en deze betekenis zo spaarzaam omgaat. Eigenlijk net zo opmerkelijk als een woord dat vaak gebruikt wordt. Misschien hangt dat wel samen met de opmerking van Jezus tegen de rijke jongeling die hem aanspreekt met goede meester. Jezus zegt dan: wat noem je mij goed, niemand is goed dan de Vader. (Mc.10:18). Goed gaat net zo als waarheid boven de menselijke maat uit. Behalve één keer, in Marcus 7:31-37, daar gaat het over een dove die ook nog eens moeilijk spreekt, een sprakeloze. Als Jezus deze mens apart genomen heeft en hem de oren opent, dan staat er dat hij nu ook weer goed sprak. De Statenvertaling vertaalt: hij sprak weer recht. Door het horen kon deze mens weer goed/recht spreken. Hij is de sprakeloosheid voorbij, met als gevolg tegelijkertijd ook in staat tot recht/goed handelen. Woord en daad zijn één beweging. Het luistert
hier dus zeer nauw hoe je dat goed/recht verstaat en interpreteert. In ieder geval niet zo als de Nieuwe Bijbelvertaling doet, die vertaalt met: hij sprak weer normaal. Met zo’n woord als normaal zou Marcus niet zo zorgvuldig omgaan. Alsof normaal zijn of normaal spreken de norm is, datgene waaraan je je hebt te meten. God heeft geen normale mensen geschapen, wel goede. Het staat al bij de schepping van de mens, zie het was goed, zeer goed, ofwel tov. Normale mensen zijn er genoeg, te veel misschien zelfs, en tot je schrik bemerk je dat je zelf ook normaler bent dan goed is. We horen wat we horen willen, spreken elkaar na of zijn als die dove die moeilijk sprak, sprakeloos dus. Het gaat er bij die genezing dus niet om dat die mens weer normaal hoort en spreekt, dan immers blijft hij sprakeloos in de zin van dat er niets aan zijn handelen verandert. Hij blijft inderdaad normaal. En dat is beneden de maat van het mens-zijn. De mens is goed geschapen, tov, dat wil zeggen naar het beeld van God zelf. Het gaat er bij de genezing van de sprakeloze dus inderdaad niet om dat hij weer normaal gaat spreken, zoals iedereen, maar dat hij aan de sprakeloosheid voorbij zal zijn. Hij hoort het ongehoorde, in dubbele betekenis, en zo komt hij te-recht, wordt hij waartoe hij geschapen is: tov, goed. •
foto: Raymond Rutting
foto’s: Rik Schutte
2
door Herman Heijn
Maria in de tropen
Evangelie betekent: het goede nieuws. Het nieuws dat ons dagelijks overspoelt bevat veel ellende. Wees niet bevreesd: goed nieuws bestaat nog. Iedereen kent het verhaal. Jozef en Maria, zij hoogzwanger, worden door Romeinse bureaucraten gedwongen hun huis te verlaten. Zij spoeden zich naar Bethlehem en vinden nergens een onderdak. Maria bevalt uiteindelijk in een armzalig dierenverblijf. Breaking News destijds? Vergeet het maar. Pas vijftig jaar later ontdekken voor het eerst lieden als Paulus en Marcus hoe belangrijk dit voorval historisch geweest is. Zo belangrijk dat we nu nog steeds onze jaren tellen vanaf dit gebeuren. Maria baarde Jezus en tegelijkertijd werd het jaar nul geboren. Hoe vaker ik naar het nieuws kijk of luister, telkens als ik kranten lees, ik bedenk mij keer op keer dit voorval. Nieuws, en vooral Breaking News, vertelt ons maar een deel van de waarheid. CNN zou Bethlehem volledig
gemist hebben. Nieuws is koopwaar geworden, de kijkcijfers hebben het dictaat van de Romeinse bureaucraten vervangen, de aandelenbeurzen regeren als eigentijdse keizers Augustus. De hoogste tijd om behoorlijk sceptisch te worden over alles wat de media ons allemaal voorschotelen. Het op een langere termijn denken, dat eigen aan het bijbelse verhaal is, kon wel eens een veel beter beeld van de werkelijkheid geven dan de waan van elke mediadag. Zo werkt Simavi bijvoorbeeld al negentig jaar aan een betere gezondheidszorg in landen waar de meest basale zorg ontbreekt. Zij zorgen er voor dat de Maria’s van Afrika veilig kunnen bevallen. Zij geven de Maria’s van Afrika voorlichting om ongewenste zwangerschappen te voorkomen.
Direct nadat de nieuwswaarde er af was vertrok CNN uit Nepal. Hoe anders het verhaal van Jansje die continu en solidair haar banden met Nepal onderhoudt. Zij helpen de Jozef’s en Maria’s uit Nepal aan opdrachten, zodat een bescheiden bestaan weer kan worden opgebouwd. Zij voorzien ondernemers van kennis en helpen mee om kinderen een toekomst te geven. U kunt het allemaal in dit nummer lezen.
CNN zou Bethlehem volledig gemist hebben Ach ja, en als het kerst gaat worden komen ook de dak- en thuislozen in het vizier van de media. Maar wat te denken van het verhaal dat Cees Luuk Lindeboom ons vertelde in een gezamenlijke dienst met de Remonstranten. Het raakte ons in het hart. Dat was nog eens goed nieuws over een moedig mens. Ook dat kunt u lezen in dit nummer: een goed nieuws nummer dus. •
3
4
cd-opname
5
met het nabouwen van klavecimbels was ik in New York op zoek naar oude piano’s. In een wijk waar veel antiekzaken zitten, vond ik er uiteindelijk twee. Deze kon ik goedkoop krijgen want niemand wilde ze. Door het gebruik van dit hout, klonk mijn klavecimbel veel beter.’ Uit een la, vol met tasjes en rommeltjes, pakt hij een veer van een kalkoen. Hij bestelt deze bij de poelier die elke zaterdag op de Grote Markt staat. Joel legt uit hoe hij die gebruikt: ‘Ik knip de veer kaal en alleen het harde glanzende gedeelte wordt gebruikt als tokkel, ofwel pennetje, om de snaar aan te spannen, zodat hij tot klinken komt.’
‘over de hele wereld wordt iedereen hetzelfde opgeleid’ Katzman rolt de bouwtekeningen van een oude klavecimbel uit. ‘Hoe goed je de bouwtekeningen van een oude klavecimbel ook nabouwt, je zal nooit de juiste klanken krijgen. Zelfs niet als je op de millimeter precies werkt.’ Hoe dat komt? ‘Daar zijn verschillende oorzaken voor, vooral het hout van de klankkast is bepalend. Vandaar dat ik alleen met ouder hout werk.’ Joel Katzman (links) met Richard Edgarr in de Grote Vermaning
door Jacqueline Coronel
Haarlemse klavecimbelbouw Midden tussen de bouwvakkers, het zaagsel en ronddwarrelend stof sprak ik met Joel Katzman, één van de weinige klavecimbelbouwers. Sinds kort woont hij in Haarlem. Het eerste wat Joel Katzman aan mij vroeg, toen ik nog maar net binnen stond, was of ik enige kennis van muziek heb. Hij knikte goedkeurend toen ik vertelde wat mijn achtergrond was en hij begon te vertellen. Joel is een verteller pur sang. Hij deelt zijn kennis maar al te graag. De liefde en passie voor zijn vak klinkt overduidelijk uit zijn verhaal. wie is Joel Katzman? Joel is geboren in New York, hij noemt het zelf een wrede tegenstrijdigheid dat hij, als geschiedenisliefhebber, is geboren in de stad waar de toekomst wordt gemaakt. In 1986 is hij naar Nederland gekomen. Deze keus was logisch omdat hij hier dichter bij al de benodigdheden is voor de bouw van zijn klavecimbels. Hij is net van Amsterdam naar Haarlem verhuisd. Vlakbij het station laat hij een prachtig monumentaal pand verbouwen waar hij eind
oktober met zijn gezin in wil trekken. Om zijn plannen duidelijk te maken, legt hij alle bouwtekeningen op tafel en per kamer vertelt hij wat hij er mee van plan is. In de voorkamer, bijvoorbeeld, wil hij een paar keer per jaar huiskamerconcerten geven. Op zijn vijftiende was hij al erg geïnteresseerd in Barokmuziek. Met een vriend van hem, die erg veel wist van klavecimbels, begon hij klavecimbel bouwpakketten te maken en door te verkopen. Op zijn zeventiende besloot hij serieus werk te maken van zijn hobby. Omdat hij op die leeftijd ook steeds beter begon te luisteren en kijken naar de originele klavecimbels, kwam hij erachter dat de mensen die toen de klavecimbels nabouwden, het niet goed deden. Daarom besloot hij niet in de leer te gaan, maar het zichzelf, solitair, te leren. Hij wilde een klavecimbel namelijk laten klinken zoals hij hoort te klinken.
wat is een klavecimbel? Joel gaat zitten op het krukje bij zijn nieuwste klavecimbel en speelt wat voor. Daarna begint hij met vertellen: ‘De klavecimbel is ontstaan omdat ze een toetsenbord variant van de luit wilden maken. Laat je dus niet misleiden door het uiterlijk, het lijkt dan wel een vleugel, maar het is een snaarinstrument. Er waren twee plekken in Europa waar er hoogstaande klavecimbels werden gemaakt: aan het einde van de zestiende eeuw werden er veel in Venetië gebouwd. Daarna is het instrument door de Vlaamse familie Ruckers verder ontwikkeld. In die tijd werden er ook veel concerten gegeven, voornamelijk bij de Grandes Dames thuis. Zij waren muzikaal op hoog niveau geschoold, een musicus moest dus van goeden huize komen wilde hij de gezelschappen tevreden stellen.’ Joel hergebruikt het hout van oude piano’s of klavecimbels om een nieuwe klavecimbel te maken. ‘Toen ik net begon
modernisme Katzman heeft erg veel moeite met de huidige samenleving en cultuur. ‘Ik dacht dat het in Europa minder zou zijn, maar het is bijna erger. Er is hier nauwelijks nog oog voor de geschiedenis. Men vindt dat nieuw ook meteen beter is. Dat is jammer. De moderne muziek, architectuur, maar ook het onderwijs is niet beter. De moderne pianisten spelen hard, bijna agressief. Als je de top 100 pianisten allemaal zou beluisteren, dan zou de een iets harder of sneller spelen dan de ander. Verder zijn ze allemaal hetzelfde. We leren onze kinderen allemaal hetzelfde. We kunnen en mogen niet meer zelf denken. Op de conservatoria over de hele wereld wordt iedereen hetzelfde opgeleid. Dat vind ik jammer. Er zijn maar weinig muzikanten die nog echt de bedoeling van het instrument en muziekstuk begrijpen of proberen te begrijpen. Eén daarvan is Richard Edgarr, een goede vriend van mij. Hij speelt veel op mijn klavecimbels, hij begrijpt hoe hij er op moet spelen. Laatst had hij met één van mijn klavecimbels opnames in de Doopsgezinde kerk. De akoestiek is daar prachtig! Ik snap wel waarom daar zoveel opnames zijn.’ ‘Ik ben van mening dat we na de Eerste Wereldoorlog te veel los zijn gekomen van ons verleden, ons erfgoed. Dat is geen goede zaak. Met hoe we nu muziek maken, hoe we nu les geven en hoe we nu bouwen willen we alleen maar laten zien dat we het beter doen dan vroeger. Wie zegt dat dat zo is? We zouden ons meer bewust moeten zijn van hoe het vroeger ging, want daar kunnen we van leren.’ •
6
uit de kerkenraad
in degang
7
door Rineke Verheus-Nieuwstraten
de Heerenkamer er wordt vaak negatief bericht over christenen en kerken. Kort door de bocht: de gevestigde kerken verliezen rap hun relevantie en dus hun ‘marktaandeel’. Een crisis neemt hand over hand toe, en de kerken hebben daarvoor hun ogen gesloten. Ze zijn er niet in geslaagd om het tij van de afnemende betrokkenheid en vergrijzing te keren. Niet overal zal meer een kerk van de vertrouwde denominatie zijn. De taal die gesproken wordt in de kerkdiensten is zo vreemd geworden dat zij gaan lijken op ‘Chinees schouwspel’ (Arjan Plaisier, scriba van de Synode van de pkn). In de nieuwste editie van de Dikke van Dale is het aantal christelijke woorden drastisch teruggebracht. ‘De kerken hebben niet genoeg hun best gedaan’, aldus taalkundige Wim Daniëls in Trouw. Deze negatief gecodeerde verschijnselen herken ik, deels. Wij hebben ook last van de vergrijzing, hebben reële zorgen over onze financiën, over onze organisatie, over de ‘verstaanbaarheid’, vorm en toon van onze boodschap, en over de beschikbaarheid voor bestuurs-
functies in de kerk. Maar de noodzaak tot verandering biedt ook kansen, biedt een tijd voor goed overdachte experimenten en nieuwe wegen, biedt een tijd voor een andere ‘ruimtelijke ordening’ in de Grote Vermaning. We kunnen echter niet over één nacht ijs. Maar suf, naar binnen gekeerd en niet relevant, zo ervaar ik de vdgh bepaald niet. We hadden bijvoorbeeld een sprankelende zomer. Willemien Ruygrok en Onno Titulaer kwamen in de septembervergadering van de dk het Zomerprogramma evalueren. Het draaide zo goed dankzij een prima organisatie en de inzet van veel vrijwilligers, die de kerkenraad ook op deze plaats hartelijk wil bedanken. De Gang was een mooie toegang tot de kerk. Veel bezoekers bleven stilstaan bij de foto’s van Carolien Sikkenk (Bold) en bij de verstilde visie op ons eigen erfgoed van Frederique van Rijn (Verborgen plekken). Een pluim voor de Culturele Commissie! In de oktobervergadering vertelden Rob Granberg (voorzitter van de Commissie Maatschappelijk Werk)
en maatschappelijk werker Ada Blom over hun functie en werkzaamheden. Vaak gaat het om het bijstaan in stilte. De privacy van cliënten blijft gewaarborgd. Maar ook het bijzondere werk voor Stem in de Stad, de vakantieweek in Fredeshiem, en de cursus Over het levenseinde hoort tot Ada’s takenpakket. Zij werkt in goede harmonie samen met onze predikanten. Willemien Ruygrok bracht verslag uit van haar initiatief om samen met vrijwilligers onderdak te bieden aan taallessen voor vluchtelingen die in Hotel de Koepel zijn ondergebracht. Een mooi, en door de kerkenraad formeel omarmd initiatief. Het toont dat wij een kerk van hoop en vrede kunnen en willen zijn. Omdat ik besloten heb het secretariaat van de Kerkenraad neer te leggen, wordt gezocht naar een nieuwe secretaris, of voorzitter. Ik blijf vicevoorzitter. Johan Groenevelt werd namens de kerkenraad lid van de Jeugdwerkcommissie die een nieuwe voorzitter heeft: Laura Hoogcarspel. Ik hoop u in de komende maanden veel te ontmoeten. Alle goeds toegewenst, een gezegend kerstfeest en een hoopvol 2016. •
2 november t|m 30 januari 2016
foto’s pp. 7-10: Raymond Rutting
foto: Ellen Bootsma
Voorkómen is beter, 90 jaar Simavi
De expositie wordt geopend op zaterdag 31 oktober om 15.30 uur Kerkzaal van de Doopsgezinde Gemeente, ingang: Frankestraat 24, Haarlem www.fotogaleriedegang.nl
Deze expositie is mede mogelijk gemaakt door Simavi
>>
8
in degang
in degang
Raymond Rutting
door Evelien Henstra
‘je fotografeert met je hart en dat wil je overbrengen’
Simavi werd in 1925 opgericht door twee tropenartsen, waarvan één uit doopsgezinde kring. De cirkel is dan ook rond, nu zij in de Doopsgezinde kerk in Haarlem het 90-jarig jubileum viert met een symposium en een expositie in Fotogalerie De Gang. iedereen een gezonde basis Simavi werd opgericht met als doel om hervormde zendingsartsen in het toenmalige Nederlands Indië te voorzien van medicijnen en instrumenten. Al snel werd de hulp uitgebreid naar gereformeerde en doopsgezinde artsen en werd het werkterrein uitgebreid over de grenzen van Nederlands Indië heen. Deze uitbreiding zette zich in de jaren daarna verder door. Simavi werkt nu in brede zin aan de verbetering van de gezondheid van mensen in ontwikkelingslanden. In veel kwetsbare gebieden in Azië en Afrika zijn de basisvoorwaarden voor een gezond bestaan niet op orde. Gezondheid is een eerste voorwaarde om uit armoede te komen. Alleen als mensen gezond zijn, kunnen zij naar school, werken en een positieve bijdrage leveren aan de maatschappij. Simavi zorgt ervoor dat wél iedereen een gezonde basis krijgt. Zij richt zich op een aantal thema’s, zoals veilig drinkwater en toiletten, voorlichting over
hygiëne, veilige en bewuste zwangerschappen en zelfbeschikking over je eigen lichaam. De programma’s zijn gericht op drie peilers: de toegang tot faciliteiten wordt vergroot; de lokale gemeenschappen worden versterkt zodat zij om de faciliteiten vragen; de overheden, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties worden betrokken zodat zij hun rol en verantwoordelijkheid kennen en nemen. De kracht zit in deze geïntegreerde aanpak. Medewerkers zijn gedreven om de basisgezondheid van de allerarmsten te verbeteren en deze gezondheidsverbetering doet Simavi met meer dan 90 lokale partners. Deze lokale kennis zorgt ervoor dat de programma’s aansluiten bij de cultuur en situatie van de gemeenschap. Dit is van groot belang om duurzame verandering te bereiken. Raymond Rutting Ter gelegenheid van het 90-jarig jubileum bracht fotograaf
9
Raymond Rutting het werk van Simavi in Ghana in beeld. De reden om het jubileum met onder meer een foto-expositie te vieren is om te laten zien wat de impact van het werk van Simavi kan zijn. Raymond noemt zichzelf autodidact en hij ontdekte al vroeg dat het ‘machtig is dat je met een foto emotie op mensen kunt overbrengen’. Van deze fascinatie heeft hij zijn werk gemaakt. Hij begon bij een lokaal fotopersbureau. Later werkte hij voor het anp en De Volkskrant, waarvoor hij onder meer foto’s van het Koninklijk Huis maakte en vele nationale en internationale nieuwsgebeurtenissen vastlegde.
Sinds twee en een half jaar is hij freelancer om ‘niet altijd maar het nieuws na te hoeven rennen’ en ‘je eigen leven te kunnen bepalen’. Hij kiest nu bewust die dingen die hij leuk vindt. Dit zorgt voor veel variatie en verscheidenheid in de foto-opdrachten die hij doet. Ook heeft hij 11 jaar geleden The Art of News Foundation opgericht om fotojournalistiek te promoten als kunstvorm. Bovendien veilt deze stichting zijn foto’s voor goede doelen. Zijn stijl van fotograferen typeert hij zelf als ‘feature photography’; het zit tussen fotojournalistiek en kunstfotografie in. Hij hoort wel eens de kritiek dat hij het nieuws ‘te mooi maakt’, maar zijn overtuiging is dat de impact minder is als je het niet mooi maakt. ‘Je fotografeert met je hart en dat wil je overbrengen’. Soms heb je bij het maken van de foto echt het gevoel ‘dit wordt hem’. op pad voor Simavi in Ghana Normaal kiest Raymond voor zijn exposities uit de foto’s die hij al heeft; deze keer waren er nog geen foto’s en het
>>
10
in degang
wel en wee
11
mededelingen wijk zuid
opleiding gehad en zo staan ze ook bekend in de samenleving. Tegen hen wordt opgekeken en ze hebben invloed. Dat is belangrijk; zo maak je verandering’. favoriete foto Raymond heeft in de expositie meerdere favoriete foto’s, zoals met name de foto’s van de zwangere vrouwen. Een foto die hij verder specifiek noemt als heel bijzonder is de foto van een besneden meisje. ‘Het is een moslim-meisje en aan haar ogen zie je dat ze getraumatiseerd is. Zij was aanwezig bij de voorlichtingsmiddag die Simavi gaf. Voor haar is het helaas te laat, maar het is heel moedig dat ze op de foto wilde’. • was al wel bekend dat er een expositie zou komen. Dat legde de lat hoog. Maar hij had veel met hulporganisaties gewerkt, dus dat gaf vertrouwen en bovendien vond hij het mooi om ‘terug naar Afrika te gaan’. Hij zag zich voor de fotografische uitdaging geplaatst dat de foto’s een drietal doelen moesten dienen. Het werk van Simavi moest goed in beeld gebracht worden, de foto’s moesten kunstzinnig genoeg zijn om museale waarde te hebben en de foto’s moesten zijn eigen stempel krijgen. ‘Sommige foto’s had ik wellicht anders gemaakt als ik ze alleen voor mezelf had gemaakt’, aldus Raymond, maar voor hem is de expositie een mooie mix geworden van deze uitgangspunten; sommige foto’s hebben het accent wat meer op de informatieve waarde en andere foto’s zijn mooie kijkfoto’s geworden. Het werk van Simavi in Ghana was goed zichtbaar, ‘hoewel je als fotograaf niet altijd wilt dat het goed zichtbaar is’. Daar waar nog verbeteringen mogelijk zijn is het fotografisch interessanter. ‘Want, waar het wel goed is, is het vrij goed georganiseerd en daar moet je nog echt je best doen om het mooi in beeld te krijgen.’ Verder vroegen de verschillende thema’s van Simavi een wat andere fotografische aanpak. Bij projecten rondom water en toiletten (hygiëne) is de uitvoering concreet zichtbaar, maar bij de projecten rondom zwangerschappen is dat minder het geval, daar werden het foto’s in de stijl van de portretfotografie. Onder de indruk was Raymond van de aanpak van Simavi. ‘De lokale mensen zijn echt goed. Ze hebben een goede
Raymond Rutting (Utrecht, 1962) is sinds 1985 werkzaam als fotojournalist. Hij werkte lange tijd voor het anp en De Volkskrant. Sinds 1 januari 2013 is hij zelfstandig fotograaf. Zijn foto’s verschenen in gerenommeerde kranten en tijdschriften, zoals de The New York Times, Time magazine, The Guardian, Stern en National Geographic. In de loop der jaren heeft hij een geheel eigen stijl ontwikkeld, een stijl die navolging krijgt in het werk van een nieuwe generatie fotojournalisten. Zijn werk is vele malen onderscheiden. Zo ontving hij in de afgelopen jaren tientallen prijzen in diverse categorieën van de Zilveren Camera. Hij is tweemaal uitgeroepen tot Fotojournalist van het Jaar (1997 en 2004). In 2005 werd hij benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau. In 2006 richtte Rutting The Art of News Foundation op, die zich inzet om fotojournalistiek als kunstvorm bij het grote publiek te promoten. Daarnaast spant de foundation zich in om ontwikkelingsprojecten te financieren. Zoals een opvanghuis voor seksueel mishandelde vrouwen in Congo en landbouw projecten in Oeganda en Mali. Zo werkt The Art of News Foundation samen met organisaties als Icco, Terrafina Microfinance, Fair Climate Fund, Right to Play en het Prinses Margrietfonds. www. raymondrutting.com
Het nieuwe seizoen is ‘fris’ van start gegaan, een aantal leden heeft met de koster Ayold het kerkje een schoonmaakbeurt gegeven. Er waren gelukkig veel mensen bereid te helpen, zo maakten veel handen licht werk! Tijdens de Open Monumentendagen, trok de Kleine Vermaning ook veel publiek. Marijke de Jong heeft erg veel kunnen vertellen over het kerkje, maar ook over wat het inhoudt doopsgezind te zijn. Het is leuk om te merken dat de bewoners uit de omgeving nieuwsgierig zijn naar het gebouw en een kijkje komen nemen. Naar aanleiding van deze monumentendagen heeft in De Heemsteder een foto gestaan van het Christusraam van de Kleine Vermaning. De ramen van de Kleine Vermaning zijn gemaakt in 1926 door Atelier de Vonk uit Heemstede en wel door glazenier Huub de Ru. Hier een lijstje voor uw agenda t/m januari. • woensdag 25 november 2015 14.00 uur, wijkbijeenkomst o.l.v. ds. Alex Noord met als thema: ‘Maria als Adventsfiguur’ • zaterdag 19 december 2015 16.30-19.00 uur, adventsviering • maandag 4 januari 2016 17.00-19.00uur, buurtinloop • dinsdag 19 januari 2016 10.00 uur, bijbelkring. Daarnaast gaan de bekende koffieochtenden en de bijeenkomsten van Mennonitica door. We hopen dat velen enthousiast met ons meedoen! Namens het bestuur van wijk Zuid, Els de Haas-Misset wijk noord Op dinsdag 15 december is er een adventsmaaltijd die om 18.00 uur begint. De eerste dienst in het nieuwe jaar zal plaatsvinden op zondag 17 januari waar Wies Blomjous voorgaat. Anke Jonker
zonnepanelen in de kerk Al een jaar lang heeft onze kerk zonnepanelen op het dak boven de Van Braghtzaal en de bibliotheek. We horen al een beetje tot de groeiende groep van ‘groene’ kerken. Rob de Weerd heeft voor ons uitgerekend hoe hoog het rendement was in de afgelopen twaalf maanden: bijna 7500 kWh. Dat was een beetje hoger dan tevoren was ingeschat. Gemiddeld verbruikt een huishouden 3500 kWh per jaar, volgens de site www.energievergelijken.nl. Dat betekent dat we de energie van ongeveer twee woonhuizen uitsparen! Een prachtig resultaat en dat niet alleen door enkele warme en zonnige zomermaanden. We sparen geld uit en ontlasten het milieu een beetje. Simavi Op 28 oktober zal Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Beatrix het symposium bijwonen en de expositie in De Gang bezichtigen ter gelegenheid van 90 jaar Simavi. overdracht foto-collectie mw. J. Swaan- Lamme Op 8 december, 15.30 uur, wordt er een ontvangst met een tea georganiseerd naar aanleiding van de schenking van
mevrouw Janneke Swaan-Lamme van haar door de jaren heen genomen foto’s van doopsgezinde activiteiten en plekken in Haarlem e.o. Wie bij de overdracht en de toelichting aanwezig wil zijn is van harte welkom in de bibliotheek. Graag wel opgave bij
[email protected] tasjes voor vluchtelingen in Libanon en Jordanië Vier doopsgezinde hulpwerkorganisaties in Europa steunen een oproep van het Mennonite Central Committee om hulpgoederen te verzamelen voor kinderen en volwassenen in Syrische vluchtelingenkampen in Libanon en Jordanië. Onze zusterkring Mennonitica is samen met anderen in onze gemeente daarvoor aan het werk gegaan. Zo’n 25 tasjes voor hygiënekits en school-kits zijn gevuld. Ze werden eind oktober naar Dopersduin in Schoorl gebracht en in november, samen met vele andere tasjes uit andere gemeenten, naar het MiddenOosten verzonden. mcc heeft in genoemde landen medewerkers. Als u een bijdrage wilt storten t.b.v. deze actie, kan dat via iban nl 27 trio 078 6880 333, t.n.v. doopsgezind WereldWerk in Deventer o.v.v. Syrië.
>>
12
wel en wee
doopsgezinden en de Gouden Eeuw korte cursus doperse geschiedenis Na de enthousiaste reacties op de vorige cursus over de achttiende eeuw gaan Sjoerd Bijker en Rineke VerheusNieuwstraten terug naar de zeventiende eeuw. Dit was niet alleen een periode van grote bloei, maar ook van scherpe tegenstellingen, zowel politiek (de executie van raadspensionaris Johan van Oldenbarnevelt en de moord op de gebroeders De Witt) als religieus (de Calvinisten tegenover de Remonstranten en de onderlinge verdeeldheid van de Doopsgezinden). Wat te denken van de pamflettenoorlog, de ‘Lammerenkrijg’ en de ‘Borstentasters’? En wat merkten Haarlemse Doopsgezinden van dit alles? De cursus zal gehouden worden op vier donderdagmiddagen (14, 21 en 28 januari en 4 februari 2016) van 14.00 tot 16.00 uur. Aanmelden bij onze administratie:
[email protected] of 023 532 18 83
opbrengst collectes juni, juli en augustus • Centrum € 574,79 • Noord € 81,40 • Zuid € 171,95 • St. Worea Care € 441,91 • Vrouwenzendingshulp € 382,10 • Doopsgezind Wereldcongres € 302,90 • Kunstmaatje Haarlem € 64,09 • Zomercollecte The Athens Community Polyclinic and Pharmacy € 1.102,50 collectes komende maanden november Bijzondere Hulp Zuid-Kennemerland. Deze stichting houdt contact met mensen in Haarlem en omgeving die net niet voor de bijzondere bijstand in aanmerking komen en wel voor een plotseling financieel probleem staan, bijvoorbeeld omdat de verwarming het niet meer doet, of de wasmachine kapot is. december Stichting Inlia, Nederland. Deze stichting steunt lokale initiatieven t.b.v.
mijn favoriete bijbelgedeelte
asielzoekers. Zij is ontstaan in 1988 uit een netwerk van geloofsgemeenschappen in Europa. De stichting ondersteunt geloofsgemeenschappen en adviseert bij hun betrokkenheid. Zij heeft o.a. het transithuis geïnitieerd, waar asielzoekers naar toe kunnen als ze geen verblijfsvergunning krijgen en helpt bij hun terugkeer. januari Kinderen van Cairo: deze stichting heeft verschillende projecten in Egypte. Dit jaar ondersteunen zij een school in een sloppenwijk van Cairo. In deze wijk wonen zo’n 200 kinderen van 2 tot 6 jaar en de school is te klein. Met een extra verdieping erop zodat er meer klaslokalen zijn zouden de kinderen beter onderwijs krijgen. in memoriam Petrus Herman Hendriks Piet Hendriks is na een hartaanval rustig heengegaan op de leeftijd van 92 jaar. Op 21 augustus is in besloten kring afscheid van hem genomen. De herinnering aan hem is voor velen verbonden met de elektronicawinkel
die hij en zijn vrouw en broer hadden aan de Gedempte Oude Gracht. Hij laat ook goede herinneringen na bij zijn vrienden in de sport. Waar Piet Hendriks bijzonder van hield was varen in Fryslân en op de Nieuwdorpse Plassen. Zijn liefde voor deze plaatsen was te zien aan de modellen van schepen in de woning. Symbolisch voor hoe hij in het leven stond was de schildering van de Nieuwdorpse Plassen die op zijn rouwbrief weergegeven was. Br. Hendriks keek met tevredenheid terug op zijn leven. Tijdens de oorlog was hij verschillende malen op wonderbaarlijke wijze ontkomen aan bombardementen, en dat stemde hem in het bijzonder dankbaar. Moge zijn gedachtenis tot zegen zijn. Wij wensen zijn vrouw Diny kracht en steun toe in haar verdriet. Lydia Penner
Heilige Schrift gewone mensen Marjolein van Ee is actief in het jeugdwerk. Daarnaast is zij vrijwilliger bij de taallessen voor vluchtelingen.
overleden • dhr. P.H. Hendriks (Piet), 15 augustus 2015, leeftijd 92 jaar te Haarlem •
algemene ledenvergadering woensdagavond 9 december 2015
Op woensdagavond 9 december om 20.00 uur in de Grote Vermaning houden we een Algemene Ledenvergadering. Aan de orde komen onder andere de resultatenrekening over 2014 en de begroting voor 2016. Verder wil de kerkenraad het overleg over de toekomst van onze gemeente met u als leden en belangstellenden voortzetten. Als slotgedeelte van de vergadering zal Ada Blom, de maatschappelijk werker van onze gemeente een toelichting geven op haar werk. Ze is nu twee jaar werkzaam in onze kring. Velen hebben al kennis gemaakt met haar of haar om advies gevraagd. Via haar presentatie in onze alv hoopt ze dat de drempel om haar te benaderen nog lager wordt. We nodigen alle leden en belangstellenden van harte uit voor deze ledenvergadering. Een uitvoerige agenda vindt u binnenkort op de website van onze gemeente. Namens de Dienende Kerkenraad, Alle G. Hoekema, voorzitter Rineke Verheus-Nieuwstraten, vice-voorzitter
Esther 2:15 en 4:15-16 Toen het de beurt was van Esther verlangde zij niets anders mee te nemen dan wat haar werd aangeraden door Hegai, de eunuch die de koning als haremwachter diende. En allen die Esther zagen, keken vol bewondering naar haar (...) Toen liet Esther het volgende antwoord aan Marjolein van Ee Mijn lievelingsverhaal is dat van Esther omdat ik haar zo stoer vind. Als een van de weinige bijbelse heldinnen weet zij het tij te keren voor het joodse volk. Ze speelt een actieve rol in de gebeurtenissen in het rijk van koning Ahasveros en is niet beroerd om als koningin met haar mensen mee te leven. Het is deze daadkracht die mij ontzettend inspireert. Juist daarom ben ik graag actief in de doopsgezinde gemeente, waar het ‘doen’ zo belangrijk is. Dat denken
Mordechai geven: ‘Roep alle Joden die in Susa wonen bij elkaar en vast voor mij: eet niet en drink niet, overdag niet en ’s nachts niet, drie dagen lang. Ook ik zal op die manier vasten met mijn dienaressen. En na die voorbereiding zal ik naar de koning gaan, al is dat tegen de wet. Moet ik omkomen, goed, dan zal ik omkomen.’
gebeurt wel als je eenmaal bezig bent. Mijn educatieve achtergrond maakt mij pragmatisch. Ik kijk naar wat praktisch uitvoerbaar is, voor mezelf en voor een ander. Op die manier heb ik het gevoel dat ik iets kan bijdragen. In de gemeente ben ik werkzaam in diverse groepen en op het moment houdt de taalles voor vluchtelingen mij veel bezig. Samen met Willemien, Nathalie en de andere vrijwilligers zorg ik ervoor dat de docenten hun werk kunnen doen en dat de leerlingen het leren van die dt-regel en allerlei nieuwe klanken niet hoeven doen zonder
koffie, thee en een koekje of een broodje. Deze taallessen, waaraan grote behoefte is, zijn al weken aan de gang terwijl in de rest van Nederland zoveel mensen zich afvragen of het wel een goed idee is om onderdak te bieden aan deze grote stroom mensen. Daarom kom ik met trots in deze gemeente: alle hens aan dek, doen wat we kunnen. Zo eenvoudig is het hier. Inmiddels hebben we al tot en met december gemeenteleden en -vrienden gevonden die willen helpen bij deze bijzondere lessen! •
13
De Wereld van Jansje
15
Sinds 2011 verkoopt De Wereld van Jansje via een importeur Fair Design uit Nepal. Vanaf 2014 produceert Jansje in Nepal haar eigen producten.
Een externe financier heeft deze productie mogelijk gemaakt. Het betekent wel dat er tussen Nepal en Haarlem heen en weer gereisd wordt.
Nepal nu
Nepal in Jansje
op 25 april werd Nepal getroffen door een zware aardbeving. De ravage was enorm. Tot overmaat van ramp volgde een tweede beving op 12 mei. De al getraumatiseerde bevolking kreeg zo een tweede zware klap te verwerken. Afgelopen september bezochten Claudia Stefanutto en Linda Dijkslag voor de eerste maal na de beving Nepal. ‘We zagen er eerlijk gezegd wel een beetje tegenop. We wisten niet hoe we het land en de mensen zouden aantreffen.’ Het bleek anders uit te pakken dan ze vreesden, de mensen voelden zich gesterkt door hun komst. ‘We zijn blij dat we geweest zijn. De mensen waren zorgelijk over de wederopbouw en de rol van de (corrupte) regering daarin.’ In Nepal is namelijk een nieuwe grondwet aangenomen die tot vreugde leidt in de hoofdstad, maar in de provincies wordt daar anders over gedacht. ‘Momenteel is de politieke situatie zeer zorgelijk. Door opstanden en rellen in het zuiden vallen er veel doden, de rebellen houden de grenzen naar India dicht. Er is daardoor een tekort aan benzine, eten, medicijnen en goederen.’ •
Jansje voert actie na de aardbeving schoot Jansje in actie. ‘We hebben direct geprobeerd contact te krijgen met onze relaties in Nepal. Door de stroomuitval heeft het enige dagen geduurd voor we met iedereen via Facebook contact hadden.’ Een actie werd opgezet. ‘Samen met vijf andere relaties die importeren uit Nepal hebben we via Fairfriends zoveel mogelijk geld ingezameld. Klanten konden ook geld storten in de winkel. Momenteel staat de teller op € 9.129,– en er komt nog steeds geld binnen.’ Het resultaat van de vele acties is al een beetje in Nepal zichtbaar. Op de foto boven bijvoorbeeld staat een met Nederlands geld nieuw gebouwd weeshuis. Ook Jansje kon een helpende hand bieden. ‘Wij hebben samen met Marcel Rector van Straid op deze reis direct geld gegeven aan een aantal van onze leveranciers. De organisatie die voor ons gebreide artikelen maakt, heeft een inventarisatiemap met 217 ‘gevallen’ waar mensen om financiële hulp vragen. Het gaat voornamelijk om het repareren of wederopbouwen van ingestorte huizen. Met dat geld kunnen zij direct hulp verlenen.’ •
op 29 augustus kwam er bezoek uit Nepal. Sunil Chitrakar van Fair Trade Group Nepal en Satyendra Khadgi de breileverancier stapten Jansje binnen. ‘Zij waren uitgenodigd door het ministerie van buitenlandse zaken om diverse workshops bij te wonen, met als doel om te leren hoe ze nog beter aan Europese klanten kunnen leverenen. Claudia: ‘Linda en ik waren een beetje zenuwachtig. Het werd een memorabele dag voor ons. Wat bijzonder om hen op bezoek te hebben in Jansje. Hoewel we altijd foto’s van Jansje meenemen naar Nepal om te laten zien waar hun producten verkocht worden, waren ze erg onder de indruk toen ze de winkel met de lunchroom in het echt zagen. Ze waren ook hartstikke trots om hun eigen producten, zoals de engelenvleugels, in een Nederlandse winkel te zien. Ze hadden veel geleerd gedurende hun week in Nederland, maar hun bezoek aan Jansje was (toch) wel (een beetje) het hoogtepunt. Het heeft met name onze relatie verder verdiept. ‘Onze’ Ludo is internationaal georiënteerd. Daarom hebben beide mannen in een prachtig Nepalees handschrift een bedankje voor hem geschreven.’ •
Jansje in Nepal ‘vooral de blijdschap op het gezicht van onze papierleverancier staat mij in het hart gegrift. Hij en zijn 20 medewerkers hadden de afgelopen twee maanden geen opdrachten meer gehad. Hij ging nog diezelfde middag aan het werk. Hij heeft alles meteen kunnen leveren. Op dat moment besef je dat onze orders een grote invloed hebben op het leven van mensen. Omdat er bijna geen orders waren konden de meeste leveranciers dus direct aan de slag, zodat wij een gedeelte van de nieuwe collectie nog begin november in huis hebben. Maar toen bleek dat door een gebrek aan goederen veel leveranciers de orders niet helemaal kunnen afmaken: de ene heeft geen verf meer, waardoor de stoffen niet meer bedrukt kunnen worden, de ander heeft geen leer meer, waardoor de gebreide slofjes geen leren zooltje kunnen krijgen, weer een ander kan niet meer aan katoen komen, waardoor er maar zeven knuffelpaarden gemaakt kunnen worden. Er bestaat in Nepal een grote onzekerheid wanneer de grenzen met India weer open gaan. Alles wat wel gemaakt kan worden is afgelopen dinsdag op het vliegtuig gegaan.’ •
foto’s: De Wereld van Jansje
14
16
levensverhaal
17
door Antje van der Hoek
‘Mijn doopnaam is Lucas’
In een gezamenlijke dienst met remonstranten maakten we kennis met Cees Luuk Lindeboom. Ik ontmoet Cees Luuk bij Stem in de Stad aan de Groenmarkt, op de burelen van het Straatjournaal. Cees Luuk is ambassadeur van de Daklozenkrant Noord-Holland en het Straatjournaal, vrijwilliger bij de interkerkelijke avondopvang dak- en thuislozen ‘Het Kruispunt’ in Haarlem en voorzitter van de Landelijke Vereniging Dak- en Thuislozen (lvdt). Bij het Straatjournaal heeft hij voor ons een aparte stek gereserveerd waar we ongestoord kunnen praten: de ‘Jurjen Beumerzaal’. Cees Luuk was enige tijd dakloos. In de diaconale dienst van 27 september vertelde hij er meer over.
kun je ons iets vertellen over je achtergrond? ‘Ik kom uit een predikantengeslacht. Mijn vader was gereformeerd predikant, mijn grootvader en overgrootvader ook. Mijn grootvader was bovendien hoogleraar kerkgeschiedenis. Van hen heb ik de gave van het woord geërfd. Als ik nu ergens een lezing houd in een kerk, doe ik dat gemakkelijk zonder microfoon. Zo werd ik geboren in Aduard, een klein dorpje in Groningen, waar mijn vader toen stond. Toen ik vijf jaar was, werd hij
dominee in Zwijndrecht. Daar ging ik naar de lagere school en later in Dordrecht naar de middelbare school. Ik ben vernoemd naar deze groot- en overgrootvader. Mijn doopnaam is Lucas, maar op de middelbare school werd dat Luuk, een naam die je nu overal hoort, maar toen nog niet. Als dakloze heb ik mezelf Cees genoemd, een heel algemene naam. Dat was een soort struisvogelpolitiek, om niet op te vallen. De dubbele naam, die ik nu voer, vat beide periodes uit mijn leven samen, integreert beide levensfasen.’
hoe is het je sindsdien vergaan? ‘Na mijn middelbare school ging ik economie studeren in Rotterdam. Die studie heb ik niet afgemaakt. Bij toeval kwam ik echter al vroeg terecht in het bankwezen en werd daar al gauw een rijzende ster. Ik had er veel affiniteit mee. Ik werkte voor de nmb (voorloper van de ing) en later bij de Raiffeisenbank (na fusie: Rabobank) in IJmuiden, waar ik onderdirecteur was. Toen die bank op zeker moment ook reizen ging organiseren – ze deden immers al in reisverzekeringen en vreemde valuta – werd ik ‘chef reizen’. Ook dat ging me goed af. Ik had namelijk al in mijn jeugd ervaring opgedaan met het leiden van reizen. Mijn vader had me meegenomen als hij uit preken ging voor de gereformeerde diaspora, onder meer naar Parijs. Hij liet mij zulke steden zien, maar zei op zeker moment “nu kun je het ook zelf”. Zodoende ging ik al vroeg zelf ook reizen leiden, naast het bankwerk, in mijn opgespaarde vrije tijd. Die ervaring kwam me goed van pas. Die reisverkoop liep erg aardig. Op zeker moment ben ik voor mijzelf begonnen en heb ik de reisbureaus naast het bankfiliaal overgenomen. Daarbij ging het mij opnieuw voor de wind en heb ik vervolgens filialen geopend in de omgeving, in Castricum, Velserbroek en dergelijke. Inmiddels had ik ook het nodige personeel aangenomen.’
de vuilniswagen in. Ik zat erbij en keek ernaar, als een zombie. Alsof het een film was. Aanvankelijk hielp mijn familie me, ook aan huisvesting. Maar later ging het weer mis. In 1997 raakte ik opnieuw dakloos en belandde ik bij het Leger des Heils’. een leven zonder dak boven je hoofd, hoe verloopt dat? ‘Ik had wel iedere nacht een slaapplek in de opvang, maar moest iedere dag weer aan een warme maaltijd zien te komen. Dan ging ik naar La Place of naar de McDonalds, die na 24.00 uur onverkochte hamburgers uitdeelt. Ik heb door Haarlem gesjokt, telde de trottoirtegels van de Barteljorisstraat. Ik voelde me ontheemd, zat tussen de gok-, drank- en drugsverslaafden. Maar dat was ik allemaal niet. Ik was alleen dakloos en had schulden. Om overdag onderdak te hebben, ging ik vaak naar de bieb. Daar ben ik me in mijn eigen situatie gaan verdiepen. Zo ben ik geleidelijk aan de ‘daklozenspecialist’ geworden die ik nu ben. Na acht weken ben ik bovendien begonnen met de verkoop van het Straatjournaal. Daardoor heb ik mijn sociale
vaardigheden weer teruggekregen, kreeg m’n leven structuur en ging ik ook weer wat verdienen. Ik maakte werkweken van vijfenvijftig uur. Ik stond voor de C&A en werd op zeker moment zelfs uitgenodigd voor de personeelsfeestjes! Ik heb mijn huidige rol te danken aan het Straatjournaal. Daardoor heb ik mijn schulden kunnen afbetalen.’ heeft geloof nog een rol gespeeld? ‘Ja dat denk ik wel. Mijn zus zegt dan “je bent niet aan die coma overleden, je mocht nog niet dood, had nog een taak om voor de daklozen te pleiten”. Zelf denk ik bij mijn levensverhaal aan die mus uit een van de psalmen, waarin staat dat zelfs de mus een plek vindt in het huis van God (Ps 84:4 e.v., red.). Ik identificeer me met die mus. Gelukkig heb ik nu weer een huis. Maar het kan iedereen overkomen als er dingen gebeuren die je niet in de greep hebt en je niet de juiste mensen om je heen hebt om je op te vangen. Het heeft ook niets met afkomst te maken. Dat probeer ik mensen duidelijk te maken.’ •
kerst in Jansje
‘mijn vader was gereformeerd predikant en mijn grootvader en overgrootvader ook’ Op de vraag hoe er een kentering in zijn leven ontstond vervolgt Cees Luuk: ‘In 1986 had ik een goede baan en een mooi huis. Maar dat vloog in brand. Ze haalden me er voor dood uit. Toen ging het bergafwaarts. Ik maakte nog veel meer nare dingen mee en werd depressief. Op een gegeven moment maakte ik mijn post niet meer open, waardoor ik voor tienduizenden guldens rood kwam te staan. In een ijskoude februarimaand werd ik mijn huis uitgezet. Binnen drie kwartier werd het leeggehaald en ging alles
Komende weken staat De Wereld van Jansje bol van de mooie kerstartikelen, zoals deze in Nepal met de hand gemaakte engelenvleugels. Leuk om te geven en het helpt daar mensen hun bestaan weer op te bouwen.
berichten van en over het jongerenwerk van de Doopsgezinde Gemeente Haarlem 19
Laura Hoogcarspel
Nieuwe gezichten
Johan Groenevelt is onlangs beëdigd als lid van de kerkenraad. Hij komt binnenkort vanuit die positie onze
Johan Groenevelt
Jeugdwerkcommissie (jwc) versterken. Laura Hoogcarspel (27) was al lid, maar is vanaf heden voorzitter van de jwc. Genoeg reden dus om beiden aan je voor te stellen. Johan (60) woont met vrouw en drie volwassen dochters in Velserbroek. In 1975 werd hij gedoopt door dominee Koopmans. Trots laat hij zijn Doopbijbel zien. Hij zingt in de cantorij. Op zijn tiende werd hij als welpje lid van doopsgezinde padvinderij Menno Simonsz. Deze gemengde groep heeft zo’n 100 leden en het clubhuis is te vinden in het Noordersportpark (www.mennosimonsz.nl). Johan is er praktisch opgegroeid. Hij was er jaren lang leiding en is nu lid van het bestuur in de rol van penningmeester. Met cijfers weet hij wel raad; de rest van zijn tijd besteed hij aan de financiële administratie van het Spaarne Gasthuis. Op de vraag wat de typische scouting mentaliteit is (en dus ook de zijne) haalt hij een voorbeeld aan. ‘Dit jaar vond de Jamborette, het internationale scouting evenement plaats in de Houtrak (Spaarnwoude). Het stormde en veel voorzieningen vielen uit waardoor de internationale gasten aan de weergoden waren
overgeleverd. Toen hebben we er met elkaar de schouders onder gezet. We hebben voor ze gekookt en slaapplekken geregeld. Al met al was het toch nog een geslaagd evenement. Dat is scouting: van niets iets maken. Het improviseren, aanpakken, omzien naar elkaar, eenvoud en zelfstandigheid.’ Dat klinkt ons ook erg doopsgezind in de oren. Het is dus niet vreemd dat Johan zich bij beide clubs erg thuis voelt. Hij noemt het uitdagend en afwisselend om activiteiten voor jongeren te faciliteren. ‘Je krijgt er zoveel enthousiasme voor terug. Dat werkt aanstekelijk. Ook al ben ik dit jaar 60 geworden, de omgang met zo veel jonge mensen houdt mij vitaal en flexibel.’ Laura (27) is sinds twee jaar lid van onze gemeente. Ze woont met haar vriend in de binnenstad. Ze werd geboren in Den Haag maar verhuisde al snel naar Maarssen. Groningen werd haar Doopsgezinde standplaats. Net als veel andere Doopsgezinde jongeren raakte ze besmet met het akc-virus, ging als leiding mee op jeugdkampen en werd al op jonge leeftijd gevraagd als hoofdleiding. Jurriaan Los (Sneel kader) maakte deel uit van haar kampteam en zegt over haar: ‘Laura geeft op een hele relaxte manier leiding. Ze heeft natuurlijk overwicht en krijgt dingen gedaan
zonder dwingend of autoritair te zijn’. Voor haar studie Pedagogiek verhuisde ze naar Utrecht. In 2013 liet ze zich dopen. Het hoofdthema van haar belijdenis was ‘er mogen zijn zoals je bent’. Sinds een aantal jaar is zij
spokerig
Woelig gewaai en rillerig geritsel! De eerste bruine bladeren schrapen over de grond, de nachtelijke kou tovert kippenvel tevoorschijn en laat je nekharen overeind staan. Maar is het wel de wind die bladeren doet ritselen? En is kou de oorzaak van kippenvel in de nek? Of komt het doordat je een geel gloeiend paar ogen dacht te zien tussen die bomen daar... De zomer is reeds vergleden en de herfst is van start gegaan. Daarom is het weer tijd om de goden der bangmakerij te eren (want de winter komt eraan, en die is heel eng). Vrijdag 30 oktober vieren we met Sneel Halloween! We hebben een mega spannend programma voor jullie, durf jij het aan? Kom 30 oktober ‘gezellig’ griezelen; als je mee wilt eten graag vóór 16.30 uur opgeven en vóór 18 uur aanwezig. Als je alleen met het programma meedoet, is het uiterst belangrijk dat je om 19.00 uur op Sneel bent. Neem je fiets en een warme jas mee. We hopen dat je er bij bent! Huiveringwekkende wuifjes, Het Sneelkader
in dienst van de nhds, de Noord Hollandse Doopsgezinde Sociëteit, in de rol van jeugdwerker. Ze brengt jongeren samen door middel van het organiseren van o.a. landelijke en regionale weekenden (leef! op 21 en 22 november in Schoorl, kijk op www.jongeren.doopsgezind.nl) en het organiseren van trainingen en bijeenkomsten voor jeugdwerkers en vrijwilligers. Ze streeft naar het bevorderen van uitwisseling en samenwerking tussen gemeenten. Daarnaast is ze ook vestigingsmanager van een huiswerkinstituut. Kortom, Laura bruist! Haar doelen als voorzitter van de jeugdwerkcommissie zijn, allereerst het aanbrengen van structuur in de commissie en het bevorderen van de (inter)nationale samenwerking. ‘Meer samenwerking kan voor ons nuttig zijn. Kerken hakken met hetzelfde bijltje en hebben gemeenschappelijke vraagstukken en dilemma’s rondom het thema ‘jeugd in de kerk’. Wellicht kunnen we van elkaar leren of samen op zoek gaan naar nieuwe invalshoeken…’ De vdgh Jeugdwerkcommissie anno 2015 ziet er als volgt uit: Laura Hoogcarspel (voorzitter), Johan Groenevelt (kerkenraad), Pleun Veenendaal en Noud Bruin (Sneel kader), Marjolein van Ee (Verhalenboom), Alex Noord (dominee), Lineke van Welt (Sneel ouder) en Jonna Becker ( jeugdwerkbegeleider). Voor vragen en tips, mail naar
[email protected]
Sneel is de verzamelnaam voor het jeugd- en jongerenwerk van de Doopsgezinde Gemeente Haarlem (vdgh). Er wordt van alles georganiseerd, voor iedereen van 4 tot 30+. Kijk voor het gehele aanbod op www.sneel.nl bij ‘groepen’. Op vrijdag is Sneel speciaal voor jongeren van 12 tot 18 jaar. Gezamenlijk avondeten en daarna een verrassend programma. Wat kun je verwachten? Elke week een knotsgekke, spectaculaire en creatieve activiteit: een spel, samen iets maken of ergens heen. Soms zet het thema je aan het denken… Iedereen is welkom. Kom eens vrijblijvend kijken of meedoen. Jeugd- en jongerenhuis Sneel Peuzelaarsteeg 4 | 2011 hv Haarlem 023 534 34 08 |
[email protected]
Per 1 november 2015 is er helaas niet meer elke week hummeltjesoppas aanwezig in de Grote Vermaning. Enkel op de 2e en 4e zondag van de maand, wanneer er ook Onder de Verhalenboom is. Uw kind van 0 tot 5 jaar blijft van harte welkom en wordt opgevangen door een betrokken en ervaren vrijwilliger.
Serious?
t we s Sneel verlaten omda moesten velen van on iviteit act e lijk rge Het afgelopen seizoen nog een de n. Maar omdat we toch rde wo ge rd ren we wa Dit d ef. ou te or een alternati en we met het idee vo am kw g en da ud ho zon n de lde wi om de week op ious. Het idee is dat we Ser eel d Sn an e) ma uw r pe nie s t (he a we een en koken en eten waarn sam rst Ee n. me en ko r n aa ëre bij elk rover discussi zullen aansnijden en hie een serieus onderwerp s luchtigs doen. Lijkt dit iet zellig bijkletsen en ge on wo ge d an ma r eens pe keer langs! Het is en 25 jaar? Kom dan een 18 de sen tus je n be je leuk en en door een mailtje n opgeeft. Dit kun je do eve je je t da jk eli ns dan wel we dan gelijk toeail.com. We kunnen je gm s@ ou eri els sne ar je zo up to date te sturen na ious Facebook groep om Ser eel Sn ) ten slo (be is op zondag voegen aan de De eerste bijeenkomst s. tje uw nie e tst laa de te houden van uur. Hopelijk tot dan! 1 november vanaf 16.00 ious kader Groetjes van het Sneel Ser en, Mees & Justijn) (Ella, Jessica, Julie, Maart
20
agenda
kerkdiensten zondag 1 november Grote Vermaning ds. H.S.J. Heijn Kleine Vermaning ds. A. Fanoy Mennokapel ds. R.M.M. HoogewoudVerschoor avondmaal zondag 8 november Grote Vermaning ds. H.S.J. Heijn themadienst Nieuwe Kring ds. A. Mak donderdag 12 november Spaar en Hout ds. A.J. Noord herdenking overledenen 15.00 uur zondag 15 november Grote Vermaning ds. L. Penner afscheid Lydia Penner Kleine Vermaning br. W. van Leeuwen Mennokapel ds. A Bakker zondag 22 november Grote Vermaning ds. H.S.J. Heijn en ds. A.J. Noord herdenkingsdienst overledenen zondag 29 november Grote Vermaning ds. H.S.J. Heijn avondmaal zondag 6 december Grote Vermaning ds. L.C.M. BlomjousMaillette de Buy Wenniger Kleine Vermaning ds. A.J. Noord Mennokapel ds. A.G. Hoekema zondag 13 december Grote Vermaning ds. A.J. Noord themadienst
colofon
Doopsgezind Haarlem is een twee-maandelijkse uitgave van de Vereenigde Doopsgezinde Gemeente te Haarlem redactie Jonna Becker, Zinzy Geene, Herman Heijn, Willemien Ruygrok druk Drukkerij Trepico, Nijkerk foto’s Herman Heijn, tenzij anders vermeld oplage 1.500
aanvang 10.30 uur, tenzij anders aangegeven
donderdag 17 december Spaar en Hout ds. A.J. Noord gezamenlijke Adventsviering met de rooms-katholieken 15.00 uur
zondag 17 januari Grote Vermaning geen dienst Kleine Vermaning ds. H.S.J. Heijn Mennokapel ds. L.C.M. BlomjousMaillette de Buy Wenniger
zondag 20 december geen diensten Grote Vermaning Niet gek, Kerst! aanvang namiddag
zondag 24 januari Grote Vermaning ds. A.J. Noord
donderdag 24 december Grote Vermaning ds. H.S.J. Heijn 19.30 uur vrijdag 25 december Grote Vermaning ds. H.S.J. Heijn Kleine Vermaning ds. A.J. Noord Mennokapel ds. L.C.M. BlomjousMaillette de Buy Wenniger zondag 27 december geen diensten donderdag 31 december Grote Vermaning ds. A.G. Hoekema ‘oliebollenvesper’, 16.30 uur zondag 3 januari 2016 Grote Vermaning H.S.J. Heijn en ds. A.J. Noord nieuwjaarsbegroeting donderdag 7 januari Spaar en Hout nieuwjaarsviering met muziek 15.00 uur
zondag 31 januari Grote Vermaning ds. H.S.J. Heijn zondag 7 februari Grote Vermaning ds. A.J. Noord Kleine Vermaning ds. A. Fanoy adressen Grote Vermaning Frankestraat 24, 2011 hv Haarlem Kleine Vermaning Postlaan 16, 2101 ve Heemstede Mennokapel Indischestraat 190, 2022 vz Haarlem De Nieuwe Kring Oscar Mendliklaan 3, 2111 as Aerdenhout Spaar en Hout Kleine Houtweg 139, 2012 cg Haarlem vervoer naar de diensten Op de 2e en de 4e zondag van de maand kunt u vóór de dienst worden opgehaald. Uiterlijk vrijdag vóór 21.00 uur contact opnemen met: Ineke van Veen 023 524 24 39 of met Corrie Grimme 025 241 36 57
diensten in 2016
zondag 10 januari Grote Vermaning ds. H.S.J. Heijn themadienst
Vanaf 1 januari 2016 is er in de Grote Vermaning op de 3e zondag van de maand geen dienst.
ontwerp & opmaak Susan de Loor, Kantoordeloor Haarlem
Een vrijwillige bijdrage voor Doopsgezind Haarlem is welkom op rekeningnummer nl82 abna 05 61 23 48 76 t.n.v. de Vereenigde Doopsgezinde Gemeente te Haarlem, o.v.v. ‘Doopsgezind Haarlem’.
Het volgende nummer verschijnt op 7 februari 2016, kopij uiterlijk vóór 9 januari zenden aan:
[email protected] of aan vdgh Frankestraat 24, 2011 hv Haarlem, telefonisch contact 023 532 18 83.
© vdgh 2015 | 2016