Doopsgezinde Gemeente
Paleisstraat 8 2514 JA Den Haag
Bij de foto “Jij bent mijn geliefde zoon, in jou vind ik vreugde”. Als Jezus zich laat dopen, klinkt dit woord uit de hemel. Een man van God gaat op weg. Laten wij meegaan op zijn wegen. De redactie wenst de gemeente een vreugdevol 2015.
Colofon Doopsgezind dh is het blad van de Doopsgezinde Gemeente te ‘s-Gravenhage. Het verschijnt 8 maal per jaar. Redactie Nelleke Kan - van Dishoeck Gertrude Kunze - Begemann Dirk van der Veer Roel van der Wal Erica Wouterloot Kopij sturen naar: Paleisstraat 8 2514 JA Den Haag
[email protected] Het voorjaarsnummer komt uit op 21 februari. Kopijdatum 9 februari
2
Inhoud Bij de foto 2 Als het licht wordt 3 Uit de kerkenraad 4 Van de penningmeester 4 City-Pier-City 5 Ringdag 6 Collecte Hulpbetoon 7 Compassie en daadkracht 8 Zitzak voor de 12-plus 9 Sirkelslag 9 Vriendendienst 10 Religie, dialoog …. etcetera 11 Henk van der Zwan 11 Ledenvergadering november 15 Bericht Piet Visser 17 Broederschapsvergadering 17 Doopsgezind Aardenburg 19 Friestalige kerkdienst 20 Projectkoor 21 Personalia 22 Diensten 22-24
Als het licht wordt ‘Het is beter een kaars aan te steken dan de duisternis te vervloeken’, zo luidt een Chinees gezegde. Er was de laatste weken nogal wat onrust bij Trouw. Een van de journalisten had smeuïge artikelen geschreven, onder andere over de Haagse Schilderswijk, en dank zij deze artikelen kreeg deze wijk de bijnaam 'shariadriehoek'. Je zal er maar wonen! Het is misschien een afwijking van me, maar hoe negatiever de publiciteit, hoe nieuwsgieriger ik word. Ik geloof niet in slechte mensen, slechte wijken, slechte steden, slechte landen. Daarom wilde ik ook kijken in Belfast, in de jaren ‘90 en mijn geloof werd bevestigd: in de achterstandswijk waar ik woonde, woonden veel schatten van mensen. Dat er ook in de Schilderswijk schatten van mensen wonen en werken heb ik inmiddels ontdekt. En wat bleek nu: de 'sharia-journalist' heeft er een potje van gemaakt, heeft verhalen verzonnen, maakte gebruik van bronnen die niet te achterhalen zijn... Trouw heeft wat recht te zetten en heeft beloofd dat ook te gaan doen. Ik kijk met belangstelling uit naar een interview met ds. Wessel Verdonk en met Marie-Anne van Erp, directeur van het MOC. Mensen die tegen de stroom van de negatieve publiciteit in werken aan verbinding. Op het vredesfeest van 20 september (iets over gelezen in een krant?) spraken mensen van verschillende religies en culturen met elkaar over vrede. Vrede stichten, dat doe je niet in je eentje; je gaat met elkaar in gesprek. Op 17 februari kunnen wij dat al doen in onze kerk. Marius van Hoogstraten en Marie-Anne van Erp zullen dan vertellen over hun werk in Berlijn en Den Haag. Twee 3
mensen die een kaars aansteken. En wat je dan ziet, als het licht wordt! Niet te geloven! Vrede, niet alleen met kerst, we nemen het mee als belofte en opdracht. Vrede en alle goeds voor het nieuwe jaar! Hartelijke groet, Jannie Nijwening
Berichten uit de kerkenraad Dit voorjaar zullen we versperdiensten in de 40-dagentijd houden. De data zijn: 18 en 25 februari, 4, 11, 18, 25 maart. De diensten zijn van 18.30 tot 19.30, daarna is er een eenvoudige broodmaaltijd. Op 4 maart is er na de vesper een potluckmaaltijd en daarna een film. Op 11 maart beginnen we om 18.00 uur omdat er ’s avonds een concert is in de kerk. Er komt begin dit jaar weer een nieuw jaarboek van de ADS uit. Net als vorig jaar is het boekje afgeslankt. Het bevat voornamelijk gegevens van gemeenten en de ADS. Niet meer de verhalen die vroeger in het jaarboekje stonden. De kosten zijn € 8,50. Er hangt een intekenlijst op het prikbord. Gerda Bolier Van de penningmeester De opbrengst van de zeer geslaagde Kerstbazaar en de collectes gedurende de kerstdagen is weer een mooi bedrag van 1711 euro. De kerstbazaar zelf leverde liefst 587 euro op. De collectes in de kapel van Oldeslo en de kerk en onder koorleden leidden tot een bedrag van 709 euro. Via de ledenrekening kwam t/m 27 december ook nog een bedrag binnen van 415 euro. Een ander eindejaarsbericht wil ik u ook graag meegeven. In de begroting voor 2014 stond een verwachte opbrengst aan ledenen belangstellendenbijdragen geboekt van 75.000 euro. Eind december was dat bedrag helemaal ontvangen! 4
Dank aan de vele leden en belangstellenden die trouw hun bijdragen overmaken. Leden en belangstellenden die geen bijdragen betalen worden binnenkort hierover benaderd door leden van een werkgroepje dat daartoe door de Algemene Ledenvergadering is ingesteld. De extra collecten van Hulpbetoon brachten in 2014 de volgende bedragen op: 1.265,72 euro ging naar het Haags Straatpastoraat het project Hulp aan India van Alice en Menko Wijnen ontving 1.017,35 euro. Naar het Hospice in Delft ging 880,16 euro en naar de Stichting Kafoutine maakten we 982,07 over. Robbert de Quant De collecte van Hulpbetoon In het eerste kwartaal van 2015 wordt zowel in de Remonstrantse als de Doopsgezinde kerk en in Oldeslo gecollecteerd voor de Stichting Ambulance Wens. Het is eigenlijk 'Ambulance op herhaling', want in 2009 hebben we ook voor deze stichting gecollecteerd. De stichting is opgericht in 2007. Kees Veldboer, chauffeur op een ambulance, bracht een terminale patiënt van het ene naar een ander ziekenhuis. Ze zaten ruim in de tijd en hij raakte in gesprek met deze man. Het bleek een oud zeeman te zijn die ook vertelde hoe jammer hij het vond dat zijn laatste wens - nog één keer langs de Rotterdamse havens te rijden - niet meer in vervulling kon gaan, zijn gezondheid liet dat niet meer toe. De 5
reactie van Kees Veldboer was “Dan doen we dat nú toch! We zitten ruim in de tijd!” en hij reed de patiënt linea recta naar de Rotterdamse havens. In een fractie van een seconde was de beslissing gevallen die een man in de allerlaatste fase van zijn leven nog een intens moment van geluk bracht. Deze ervaring bracht Veldboer op het idee dat zoiets vaker zou moeten gebeuren, dat het mogelijk zou moeten zijn voor terminale patiënten een laatste wens - die door de naaste omgeving niet verwezenlijkt kan worden - in vervulling te zien gaan. Het resulteerde in de oprichting van de Stichting Ambulance Wens. Sinds de oprichting zijn er heel wat laatste wensen in vervulling gegaan dankzij deze stichting en haar tweehonderd vrijwilligers die dit naast hun werk als ambulancechauffeur of -medewerker in hun vrije tijd doen. Een bezoek aan het strand, een bezoek aan een naaste die zelf ook niet meer mobiel is, een bezoek aan een bepaalde plaats waar de patiënt bijzondere herinneringen aan heeft, een boottocht, bezoek aan een concert, het zijn vele voorbeelden van wensen die vervuld zijn. De vrijwilligers doen hun uiterste best een laatste wens in vervulling te laten gaan. Soms komt er ’s morgens een ver-zoek binnen dat ’s middags al wordt ingewilligd. De website www.ambulancewens.nl staat vol verhalen en hartverwarmende ervaringen. Mocht U niet in de gelegenheid zijn deze actie via de collecte in de kerk te ondersteunen dan kunt U ook uw bijdrage storten op rekening NL93INGB 0000 295 263 ten name van de Commissie
6
Hulpbetoon onder vermelding van Stichting Ambulancewens. De Commissie Hulpbetoon beveelt deze collecte van harte bij u aan. Janneke Montie De gemeente en de City-Pier-City 8 maart 2015 is er weer de jaarlijkse City-Pier-City loop. Het lijkt ons een geweldig idee om dit bekende Haagse evenement aan te grijpen om met onze Haagse Doopsgezinde Gemeente én zoveel mogelijk Doopsgezinden uit het land, een flink bedrag bij elkaar te gaan rennen voor WereldWerk. Dit door mee te doen aan één van de verschillende afstanden: 5 km, 10 km, halve marathon of 2,5 km voor jeugd tot 12 jaar. Hiervoor laten wij ons dan natuurlijk sponsoren dus als je niet in de gelegenheid bent om mee te rennen ligt hier nog een schone taak! Na afloop zal er een vesper georganiseerd worden in onze vermaning rondom het thema wereldwerk. Nou is niet iedereen misschien al tip top in vorm dus als er belangstelling is kunnen we ook een trainingsklasje organiseren, bijvoorbeeld met als doel de 5 km. Lijkt het je wat om mee te doen? Laat het even weten aan Tjalda de Schepper of Jannie Nijwening. We hopen natuurlijk op veel deelnemers! Tjalda en Jannie Ringdag Op zondag 25 januari, World Fellowship Day, wordt de jaarlijkse Ringdag weer gehouden, deze keer in Rotterdam. Op 21 januari 1525 vond in Zürich de eerste volwassendoop plaats. Rond deze datum komen doopsgezinden wereldwijd samen om dit te herdenken. Wij nodigen u van harte uit om dit samen te doen op de Ringdag in Rotterdam.
7
De dag begin om 9.15 uur met koffie en eindigt om 16.15 uur. In de middag zijn er verschillende workshops, zoals dans, werken met aluminiumfolie, hout, een stadswandeling, doopsgezinde ondernemerslust of muziek. De kosten zijn € 10,Wilt U zich aanmelden bij Helga Bos? Graag voor 16 januari via
[email protected] of 06-48462867. Bij geen gehoor de voicemail inspreken is geen probleem. Vermeldt U de naam van uw eigen doopsgezinde gemeente er bij en de eerste en tweede voorkeur voor de workshop. Compassie en daadkracht: een geweldige combinatie Dat gaan we merken op de gemeenteavond van 22 januari waarin twee bijzondere projecten de volle aandacht krijgen: Stichting Ambulance Zorg en Stichting Ruggen-steuntje Indonesië. Twee projecten die door betrokken mensen zijn gestart uit compassie met medemensen en die nu voor veel mensen van groot belang zijn. Over de Stichting Ambulance Wens kunt U hierboven lezen; de Stichting Ruggensteuntje Indonesië zorgt er op Java en Bali voor dat begonnen schoolopleidingen kunnen worden afgemaakt, dat steun geboden 8
wordt waar die nodig is en dat kleine zelfstandigen hun werk kunnen voortzetten. Voor deze twee doelen zal het eerste halfjaar van 2015 worden gecollecteerd. Kom luisteren naar bevlogen mensen zodat u weet waarom u er veel geld aan moet geven. Elze Jongsma Actie voor de 12+ groep: 'Adopteer een zitzak' We willen de leskamer (boven de keuken) graag gaan gebruiken voor de 12+ groep. Momenteel wordt deze ruimte alleen gebruikt voor de kinderdienst, een keer per maand. Een maand geleden hebben we met de groep een blik geworpen in deze kamer en van gedachten gewisseld over wat we graag zouden willen, zodat het ook een beetje onze ruimte wordt. Nou, de handen van de 12-plussers zijn snel gevuld: met een zitzak zijn ze al dik tevreden! En een koelkastje, dat zou ook fijn zijn. Zijn er leden die het aardig vinden een zitzak te adopteren? Momenteel bestaat de groep uit zeven vaste leden, maar wie weet gaan we nog groeien. Wie zou een zitzak willen doneren? Of heeft iemand nog een koelkastje staan? Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Paul van Waasdijk 070-3609442. Sirkelslag ‘Een wereld te winnen’ Op vrijdag 6 februari gaat de 12+ groep deelnemen aan het spel Sirkelslag. Overal in het land zijn jongerengroep bezig met allerlei opdrachten. Hieronder de informatie van de website: www.sirkelslag.nl/young. Sirkelslag speel je als groep, gewoon in je eigen woonplaats tegen duizenden andere jongeren in Nederland. Online sta je in verbinding met elkaar. Op vrijdag 6 februari 2015 zit je om 19.30 met je eigen groep bij elkaar. Je weet niet welke opdrachten 9
uitgevoerd moeten worden, het enige dat je weet is dat duizenden jongeren op datzelfde tijdstip ook klaar zitten om de strijd aan te gaan tegen jouw groep. En het thema is bekend. Dit jaar is dat: ‘een wereld te winnen’. De spelopdrachten staan in het teken van de schepping. Bij de zorg voor de schepping denk je aan vast aan de natuur en de aarde. Maar het gaat ook over de arm-rijk verhoudingen in de wereld. En wat hebben jouw supergoedkope hippe t-shirts er eigenlijk mee te maken? Meer dan je misschien denkt… Sirkelslag is een perfect middel om invulling te geven aan een catechesebijeenkomst of kerkelijk jeugdwerk. Het is een spannend, interactief spel tussen groepen uit heel Nederland! Het kost weinig voorbereidingstijd en brengt op een laagdrempelige en ontspannen manier christelijke thema's en onderwerpen over aan kinderen en jongeren. Als je mee doet met een jeugdgroep, hoef je niet te reizen omdat Sirkelslag gewoon vanuit de eigen woonplaats wordt gespeeld. Jannie Nijwening
Vriendendienst 8 februari 14 februari is het weer Valentijnsdag. De kerkenraad ziet hierin een mooie aanleiding om op zondag 8 februari een ‘Vriendendienst’ te organiseren. Dit wordt een laagdrempelige en leuke dienst. We roepen iedereen vast op om een vriend uit te nodigen om gezellig mee te komen. Zo hopen we op een volle zaal en kunnen we ons als gemeente op een leuke manier presenteren aan die mensen die voor ons belangrijk zijn, onze vrienden. De dienst zal ook in het teken staan van vriendschap/valentijn. Na afloop drinken we natuurlijk met ons allen koffie met iets lekkers erbij. De kerkenraad 10
Religie, dialoog, vredeswerk, idealisme, diversiteit, culturen, Berlijn, Den Haag….. Wat is de samenhang tussen deze woorden? Kom op 17 februari naar de gemeenteavond om dat te begrijpen. Een interreligieuze dialoog met twee sprekers. Marius van Hoogstraten komt vertellen over zijn werk in Berlijn bij het Mennonitisches Friedenszentrum Berlin (MFB) waar hij zich bezig houdt met de interreligieuze dialoog. Marie-Anne van Erp, directeur van het Multicultureel Ontmoetingscentrum (MOC) vertelt over haar werk in onze stad. Het programma voor de avond ziet er als volgt uit: vanaf 18.00 uur potluckmaaltijd, waarbij iedereen die kan, wordt gevraagd om iets mee te nemen voor twee personen. Om 19.30 uur komen de twee inleidingen van Marius en Marie-Anne. Na de pauze volgt dan een gesprek met de inleiders en met elkaar. Wat kunnen we van elkaar leren? De afsluiting is om 22.00 uur. Wie dat wil kan informeel verder praten met drankje. En daarna gaan we sober beginnen aan de 40-dagentijd. Elze Jongsma en Jannie Nijwening Henk van der Zwan, onze organist. Het is al ruim 10 jaar geleden dat Henk van der Zwan bij ons kwam om de kerkdiensten op het orgel te begeleiden. Enige tijd geleden hebben we daar met elkaar aandacht aan besteed en hem in het zonnetje gezet. Hij was 21 jaar, toen hij voor het eerst bij ons achter het orgel plaatsnam. Het lag bepaald niet voor de hand dat Henk organist zou worden in uitgerekend de doopsgezinde kerk. Hij komt uit een gezin dat verbonden is met de 11
gereformeerde bond, de orthodoxe stroming binnen de Nederlands-Hervormde kerk. Als kind ging hij dan ook trouw met zijn ouders mee naar de dienst, tweemaal per zondag. In 1995 verhuisde de gereformeerde-bondgemeente van de Markuskerk naar de Bethlehemkerk aan de Laan van Meerdervoort, waar Aarnoud de Groen organist was (en is). Het orgel in de Bethlehemkerk was in diezelfde tijd overgekomen van de, intussen gesloten, Julianakerk uit de Kempstraat. Een mooier en groter orgel dan er voordien stond. Henk is geboren en getogen Hagenaar, opgegroeid in de Bomenbuurt. De basisschool die hij bezocht was de EbenHaëzerschool in de Maarsbergenstraat, een school op gereformeerde grondslag. Na de basisschool ging hij naar het Driestarcollege in Gouda, een reformatorische middelbare school. Dat betekende dus dagelijks op-en-neerreizen van Den Haag naar Gouda. Na de middelbare school bezocht Henk de HTS in Rijswijk, waar hij 2 jaar heeft volgemaakt. In die tijd werkte hij al in de fietsenzaak van familie in Scheveningen, waar hij trouwens op donderdag, vrijdag en zaterdag nog steeds is te vinden. Henk kreeg als puber steeds minder voeling met de gereformeerde bond als geloofsrichting (onder meer de leerstelling van de uitverkiezing deed hem twijfelen), toch was hij nog steeds in de Bethlehemkerk te vinden, vanaf 13-, 14-jarige leeftijd echter uitsluitend achter het orgel naast Aarnoud de Groen, met wie hij in de loop der jaren een hechte vriendschap heeft opgebouwd. Hoewel op 9-jarige leeftijd begonnen met pianoles, ging Henks hart toch vooral uit naar het orgel. In de Bethlehemkerk kwam hij op dit gebied goed aan zijn trekken. Al snel stapte Henk dan ook over van pianoles naar orgelles, Aarnoud de Groen werd logischerwijs zijn leraar. Op 18-jarige leeftijd is Henk zelf begonnen met het begeleiden van kerkdiensten in verzorgingstehuizen. Op zijn 20ste werd Henk organist in het verzorgingscentrum Houthage. Daar werd hij ‘opgemerkt’ door iemand van onze doopsgezinde gemeente (Wouter Bijster?) met als resultaat dat
12
hij al weer ruim 10 jaar geleden de diensten in de Paleisstraat ging begeleiden. Na de 2 jaar HTS maakte Henk een ommekeer en ging doen wat hij diep in zijn hart al lang graag wilde: de studie godsdienstwetenschappen in Leiden, in 2012 rondde hij zijn studie af. Deze studie was hem op het lijf geschreven. Zijn afstudeeronderwerp voor het bachelorexamen was het Jodendom. Van de medestudenten was Henk een van de weinigen die dit als afstudeeronderwerp koos. Daardoor ontstond er een speciale relatie met de hoogleraar, die naast het hoogleraarschap in Leiden tevens hoogleraar filosofie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam was. Dat sloot ook weer mooi aan bij Henks belangstelling voor filosofie, onder meer de filosofie van Spinoza. De overeenkomst hiervan met het doopsgezinde gedachtegoed was opvallend, beide spraken hem dan ook zeer aan. Het gedachtegoed van de doopsgezinde broederschap staat ver af van dat van de gereformeerde bond. Binnen de doopsgezinde kerk is er een heel andere kijk op het geloof, voor Henk was die kennismaking een eye-opener. Hij voelt zich in de doopsgezinde gemeente dan ook als een vis in het water. Dat Henk zich thuis voelt in onze gemeente moge ook blijken uit zijn lidmaatschap van de Culturele Commissie (destijds een van de weinige nog overgebleven commissies, waarin zowel de remonstrantse als de doopsgezinde gemeente waren vertegenwoordigd), die helaas niet meer bestaat, maar toch nog een paar keer per jaar bij elkaar komt om over willekeurig welk onderwerp 13
dan ook met elkaar te praten. Daarnaast is Henk lid van de Broederkring. Jarenlang heeft Henk eenmaal per maand als vrijwilliger de kerkdiensten in de Scheveningse gevangenis begeleid, het resultaat van zijn reactie op een oproep voor een pianist ter begeleiding van de diensten. Dit was een bijzondere ervaring. Na de diensten werd er samen met elkaar koffie gedronken en gepraat, in aanwezigheid van ook de pastores. Dit is echter gestopt, omdat de unit waar dit plaatsvond werd gesloten. Verder heeft Henk de zondagse diensten in het Willem Dreeshuis begeleid. Dit moest hij echter stoppen, toen hij in dienst kwam van onze doopsgezinde gemeente. Behalve met de studie, de fietsenzaak en het orgelspelen is Henk 3 jaar lid geweest van de werkgroep Yom Hashoa, die de jaarlijkse herdenking van de holocaust organiseert. Hij is daarin overigens opgevolgd door Coos Wentholt, als vertegenwoordiger van de doopsgezinde gemeente Den Haag. Met enige regelmaat heeft Henk gedurende 3 jaren, niet-officieel, deel uitgemaakt, ‘zonder pet’, van de redactie van ‘Kerk in Den Haag’, hij deed daar vooral correctiewerk en heeft een aantal artikelen geschreven die nog te vinden zijn op de site van Kerk in Den Haag. In zijn vrije tijd, die nogal beperkt is, fietst Henk graag. De zondagmiddag is vaak het vrije moment voor hem, zodat hij na dienst in de Paleisstraat dikwijls op zijn fiets stapt om een lange fietstocht te maken, een heerlijke, ontspannende bezigheid. Na de fietstocht is Henk op zondagmiddag weer te vinden in de Bethlehemkerk, achter het orgel naast Aarnoud de Groen. Sinds kort is Henk secretaris van het SCB-bestuur. Zoals bekend, is het bestuur van SCB onlangs geheel vernieuwd. Gezamenlijk met de andere bestuursleden probeert ook Henk SCB en met name de Paleiskerk op de kaart te zetten. De laatste tijd is Henk druk bezig geweest om zijn nieuwe huis in het Statenkwartier op te knappen. Daarbij is hij enorm geholpen door zijn vader, die zo te horen meerdere rechterhanden heeft! 14
Het einde van de werkzaamheden daar is in zicht. Het wordt prachtig, enkele originele details zijn bewaard gebleven. Wij hopen dat we nog lang van Henks orgelspel en aanwezigheid in onze gemeente mogen profiteren. We wensen hem fijne jaren in zijn nieuwe huis en geluk en succes op het verdere levenspad. Roel van der Wal De Algemene Ledenvergadering op 25 november Aanwezig waren 37 leden waaronder de voltallige kerkenraad behalve onze voorzitter. Haar nieuwe kindje zal al snel komen. Zr. Bolier nam haar taak waar. Dat deed zij prima. Opvallend aan deze vergadering was de goede sfeer. Bemoedigd en geïnspireerd ging ik die avond naar huis. Dat kwam onder andere door de openheid waarmee gesproken werd, ook over de ongemakkelijke onderwerpen zoals onze niet betalende leden. Maar het kwam ook door de sfeer van vernieuwing in gezamenlijkheid die ik al enige tijd ervaar. Er is plaats voor iedereen en alles is bespreekbaar. Onze nieuwe predikant draagt daar ook zeker aan bij met nieuwerwetse, vaak puntige uitspraken en ideeën. De dingen die zij zegt zijn begrijpelijk, in de taal van de bijbel van vandaag. Zoals zij ook zegt in haar overdenking: “dat onze aandacht mag gaan naar waar het werkelijk om draait”. Dat is wat wij ook zo graag willen. Dat maakt ons een gemeente in de wereld. In deze sfeer werden bloemen van dank gegeven aan hen die zich plichtsgetrouw het hele jaar door hebben gewijd aan velerlei taken. Applaus klonk er voor hen. En terecht! Zr. Tjalda de Schepper-de Haas trad als nieuw kerkenraadslid toe, en br. Robbert de Quant en zr. Gerda Bolier werden benoemd voor een tweede termijn. Br. Geert Daniels werd kerkmeester en Pieter Warmolt Laméris is toegetreden tot het bestuur van SCB. In Oldeslo zullen zr. Ria Wusten en zr. Carla Nijdam de vacature van koster gaan vervullen die is ontstaan na 15
het afscheid van Annie Trommelen. Enthousiast applaus volgde. Wat geweldig dat er steeds weer zusters en broeders zijn die het broodnodige werk willen doen. Zo blijven wij gemeenschap zijn. Natuurlijk zijn onze financiën van belang. De penningmeester gaf uitleg over de stand van zaken 2014 tot en dan toe en uitleg over de begroting 2015. Er was alle ruimte voor vragen. Er waren vragen over de 2% regeling. Die is op dit moment onduidelijk en de kerkenraad zal proberen hier meer helderheid over te krijgen. De indruk bestaat dat deze regeling is ingeslapen. Overige toelichtingen betreffen de begroting van SCB: hier ging het over de kosten van vervanging van de nieuwe cv-ketel en het opknappen van de vloeren. Na de pauze presenteerde de kerkenraad het jaarverslag 2013/2014. Het beleidsplan voor het seizoen 2014/2015 is in de maak. De pijlers hierin zullen zijn: vieren, leren, gemeenschap zijn en dienstbaar zijn aan de wereld. Belangrijke aandachtspunten zullen zijn: vrede, oecumene, gemeenteopbouw en communicatie. De Kerkenraad brengt een nieuw initiatief naar voren om in 2016 voorafgaand aan de Vredesweek in de Paleisstraat de Mennonite Peace Conference te houden, MPC 2016. Fernando Enns, hoogleraar vredestheologie aan het Seminarie heeft zijn medewerking al toegezegd. Ook de ADS en de VU Amsterdam zullen benaderd worden. Het plan wordt met enthousiasme ontvangen en de eerste suggesties vanuit de gemeente volgen. De kerkenraad vraagt alle gemeenteleden te willen meedenken en -helpen. Zr. Coos Wentholt vraagt aandacht voor het Coventry Gebed. Zij geeft ook uitleg hierover. Tot slot doet zr. Esther Bijlsma verslag van de broederschapsvergadering van 22 november. De ADS streeft naar meer onderlinge communicatie, ook tussen gemeenten. De ADS pleit voor het delen van nieuwe initiatieven om zo als broederschap te vernieuwen. In dit kader is er ook een goed gesprek geweest van voorzitter en secretaris van de Broederschapsraad met de kerkenraad. Els de Quant 16
Bericht van Piet Visser Beste broeders en zusters, sinds kort mag ik dan wel gepensioneerd zijn, maar dat laat onverlet dat ik mij blijf bezighouden met de doperse historie. In dat verband ben ik al een tijdje bezig met het schrijven van een studie over de geschiedenis van de Nederlandse doopsgezinden van ca. 1670 tot heden. Niet uitsluitend in dat kader, maar ook als verzamelaar van ‘mennonitica’, ben ik op zoek naar oude en nieuwe ansichtkaarten van doopsgezinde vermaningen, kerken en anderszins, zowel van interieurs als exterieurs, uit de huidige tijd zowel als uit een grijzer verleden, ook van kerkgebouwen die thans niet meer bij de gemeente in gebruik zijn. Bent u daarvan nog in het bezit, dan stel ik ontvangst ervan bijzonder op prijs. Mijn adres is Jachtenlaan 20 1503 HV Zaandam, telefoon 075-6172472. De te maken onkosten vergoed ik u graag. U bij voorbaat dankend voor uw attente moeite, verblijf ik met de meeste hoogachting en vriendelijke groet, Piet Visser De Broederschapsvergadering van 22 november In de extra nieuwsbrief Doopsgezind NU van november heeft u al veel kunnen lezen over deze vergadering en in de ledenvergadering van 25 november heb ik met name verteld over de voortgang in het beleidsproces. Daarom nu alleen enkele korte toevoegingen. Het boekjaar 2013 laat een duidelijke vermindering zien van de financiële afdracht van de gemeenten aan de ADS. Dit is een direct gevolg van de kleiner wordende gemeenten. Er is veel waardering voor de toerustingsbijeenkomsten die gehouden zijn voor kerkenraadsleden en kascommissies. Dit initiatief wordt in 2015 voortgezet. Met nog maar tien leden en enkele belangstellenden heeft de gemeente Doetinchem besloten zich per 31 december 2014 op te heffen. 17
De website van de ADS is geheel vernieuwd en het bezoeken waard. Het Seminarie mikt voor de komende drie tot vijf jaar op een totaal van dertig tot vijftig studenten en promovendi. Er worden naast enkele Nederlanders veel promovendi uit het buitenland verwacht, zoals ook nu al het geval is. Als historische vredeskerk wil de Broederschap niet ontbreken bij de Pelgrimage van Gerechtigheid en Vrede die is ingezet door de Wereldraad van Kerken. In de komende drie jaren zal de Broederschapsraad daarvoor drie thema’s aanreiken die jaarlijks hun eerste uitwerking zullen krijgen in een inhoudelijk boekje waaraan onder de meer de seminariedocenten een bijdrage zullen leveren. Het eerste van deze boekjes is in het najaar van 2015 te verwachten.
Op de foto ziet u Elma Slecht in het middelpunt staan. Zij wordt toegesproken door de voorzitter Frans Dukers ter gelegenheid van haar vervroegd pensioen na twintig jaar werken op het bureau van de ADS. Op de slinger van kleurige kaartjes hebben de vertegenwoordigers van gemeenten en instellingen hun waardering voor Elma onder woorden gebracht. Esther Bijlsma
18
Doopsgezind Aardenburg 400 jaar Op 29 november togen Nelleke Kan en ik vroeg in de ochtend naar Aardenburg op Zeeuws Vlaanderen om daar een dag van de Doopsgezinde Historische Kring mee te maken vanwege het 400-jarig bestaan van de doopsgezinde gemeente aldaar. We reden via België en moesten de route naar Brugge nemen. Daar blijkt Aardenburg vlakbij te liggen. We werden met koffie en stroopwafels in de herberg ontvangen aan de rand van de stad even buiten de poort en de wallen. Daar waren zo’n 70 mensen uit het hele land, behalve uit Zeeland. Zij waren nog specialer dan wij en mochten de week erop komen voor een Zeeuws onderonsje. De voorzitter van de DHK werd vervangen door de oud-voorzitter Piet Visser, die ons in het programma van de dag inleidde. Naast doopsgezind predikant Marijn Vermet zaten drie mensen op een hoog podium achter de tafel, journalist van de Provinciale Zeeuwse Courant Jan van Damme, André Bauwens van de Heemkundige kring West Zeeuws Vlaanderen en een Belgische sociologe, Estelle Slegers Helsen. Geen van allen doopsgezind, maar zij hadden een geschiedenis van doopsgezind Aardenburg samengesteld. Jan van Damme interviewde de anderen over hun werkwijze. De Belgische had leden van de gemeente bezocht en ondervraagd. De historicus had uit de archieven geput. Helaas heb ik het boek niet gekocht. Dus kan ik er niet over oordelen. Na een voortreffelijke lunch maakten we een stadswandeling onder leiding van de historicus en een stadsgids. Wat een merkwaardige plaats is Aardenburg. In de Romeinse tijd was het een vrij grote nederzetting met een Romeins rechthoekig stratenpatroon. Op de wallen had men een reconstructie van het forum van Aardenburg neergezet. Die situatie was echter al achterhaald. In de Middeleeuwen was het een stad met stadsrechten en dus muren en poorten. Helaas is daar niet veel van over. In de 80 jarige oorlog, of liever de Opstand, had prins Maurits al
19
voor Aardenburg gestaan, maar daar was toen al weinig van over. In de Eerste Wereldoorlog hadden de Duitsers een hoog hek als grens neergezet met schrikdraad. Velen lieten daardoor het leven. Vele Belgische vluchtelingen trokken via Zeeuws Vlaanderen naar het Noorden. In de Tweede Wereldoorlog is er weer veel ellende gebeurd. Er staan nog wel enkele oude gebouwen, zoals een enorme kerk waar beschilderde grafkisten in staan en natuurlijk de oorspronkelijke schuur of vermaanhuis van de Doopsgezinden. Een enkel oud gerestaureerd huis staat er nog, maar de meeste huizen dateren uit de jaren vijftig en zestig. Enkele straatnamen herinneren aan de vos Reinaerde. Hulst is vlakbij en daarom heten die straten zo. Grappig is dat boven de straatnamen het woord Aardenburg staat. We zijn daar dus echt. Na twee uur kwamen we in Doopsgezinde kerk. Daar konden we zitten en luisteren naar een orgelconcert. Vervolgens was er een samenzijn met hapjes en drankjes. Het was een geweldige dag. Ik heb een hoop geleerd en ook veel mensen gesproken en dat is fijn. Ik verheug mij nu al op de volgende bijeenkomst van de DHK over een klein half jaar. Coos Wentholt.
20
Friestalige kerkdienst Zondag 22 februari 2015 houdt de Fryske Krite Rjucht en Sljucht te Den Haag en omgeving een Friese oecumenische kerkdienst. De dienst vindt deze keer plaats in de Sint Martinuskerk, Oosteinde 54, Voorburg (bus 45 en 46: halte Rembrandtlaan; tram 2: halte Voorburg ‘t Loo, tram 3 en 4: station Voorburg ‘t Loo). De dienst begint ‘s middags om 14.30 uur. Voorganger is de PKN ds. Geke de Haan uit De Lier, organist is Lieuwe de Jong. Na afloop is er gelegenheid om bij een kopje koffie of thee nog wat na te praten. De Friestalige kerkdienst is voor iedereen vrij toegankelijk, om het even of u lid bent van de Fryske Krite of niet. Een projectkoor - wie zingt mee? In de Week van Gebed organiseert de Raad van Kerken Leidschendam-Voorburg op zondag 25 januari 2015 om 19.30 uur in de Oude of Martinikerk te Voorburg een oecumenische dienst. Het thema van deze dienst ‘Dorst?’ is ons aangereikt vanuit Brazilië, een land dat veel water nodig heeft. Het is mogelijk om in deze dienst mee te zingen in een projectkoor. Wij zoeken daarom enthousiaste koorleden. Veel tijd kost het u/jou niet, maar het is altijd wel heel fijn om mee te doen. Wij repeteren op de vrijdagen 16 en 23 januari om 20.00 uur en vóór aanvang van de viering op 25 januari 2015. De repetitieruimte is in voornoemde Oude Kerk gelegen aan de Herenstraat 77 te Voorburg. U kunt zich opgeven bij Wim Loef of Aad de Graaf ‘Kun je zingen? Zing dan mee!’ Namens het voorbereidingsteam, Aad de Graaf
21
Personalia Wij verwelkomen als belangstellende in onze gemeente Carmen Heijstee
Kerkdiensten in de Remonstrantse Gemeente Laan van Meerdervoort 955 www.remonstranten.org/denhaag 11 jan. ds Marina Slootmans 18 jan. ds Reinhold Philipp 25 jan. ds Johan Goud 1 feb. ds Reinhold Philipp 8 feb. ds Marina Slootmans 15 feb. Nelleke Kan 22 feb. ds Johan Goud Kerkdiensten in De Hoeksteen Rozenboomlaan 119 Voorburg www.vrijzinnigen.nl 11 jan. ds Reinhold Philipp 25 jan. ds Katrijne Bezemer 8 feb. ds Reinhold Philipp 22 feb. ds Katrijne Bezemer Hoeksteenkoor Kerkdiensten NPB Lange Kerkdam 46 Wassenaar www.npbwassenaar.nl 11 jan. ds Marthe de Vries 18 jan. ds Erik Asscher 25 jan. ds Marthe de Vries 1 feb. ds Carel ter Linden bezinningssamenkomst 8 feb. ds Marthe de Vries 15 feb. ds Jilles de Klerk 22 feb. ds Martin Roos
22
Doopsgezinde Gemeente Paleisstraat 8 2514 JA Den Haag 070-3605711
[email protected] www.dgdenhaag.nl www.facebook.com/DoopsgezindDenHaag NL55ABNA0624374505 voor alle betalingen door leden en belangstellenden Commissie Hulpbetoon NL93INGB0000295263 Predikant ds Jannie Nijwening Paleisstraat 8 2514 JA Den Haag 06-49422430
[email protected] Werkdagen maandag t/m donderdag Telefonisch spreekuur dinsdag t/m donderdag 8.30 - 9.30 uur Albert Schweizerstraat 29 1561GD Krommenie 075-8795591 Administratie maandag - vrijdag 9.00 - 12.00 uur
23
Kerkdiensten
11 januari - 22 februari
11 jan.
ds Edwin de Jong in de Doopsgezinde Kerk ds Rien Lutmers in Oldeslo ds Henk Groenewegen in Abtswoude
18 jan.
Menno Meihuizen in de Doopsgezinde Kerk
25 jan.
broederschapsdag in de Doopsgezinde Kerk Rotterdam ds Anneke van der Zijpp in Oldeslo ds Peter Wilbrink in Abtswoude
1 feb.
Nelleke Kan in de Doopsgezinde Kerk
8 feb.
ds Jannie Nijwening in de Doopsgezinde Kerk vriendendienst kinderdienst derdewereldtafel ds A. Karremans in Oldeslo ds D. Lang in Abtswoude
15 feb.
ds Reinhold Philipp in de Doopsgezinde kerk kanselruil
22 feb.
ds Jannie Nijwening in Oldeslo 20.00 uur huisdienst met ds Henk Groenewegen
De diensten beginnen - tenzij anders vermeld - om 10.30 uur 24