Maandblad van de Evangelisch-Lutherse gemeente te ’s-Gravenhage
125e jaargang no. 3 Maart 2010
Kerk van de Heilige Geest in Kopenhagen. Foto: Marianne Grund
Daar hangt hij aan het kruis. Het doet pijn. Dat is onze God. Wij identificeren ons liever met zijn moeder en zijn vrienden die aan het kruis staan te huilen dan met degene die hem daar lasteren. Toch zei Luther ooit: “Niemand is God meer nabij dan de vertwijfelden die God haten en lasteren.” Ik probeer dat te begrijpen. Ik denk dat hij bedoelt dat de vertwijfelden beter dan wie ook voelen dat het kruis het échec van deze wereld is. Zoals wij voortgaan, kan het niet langer. Het zal anders moeten. Jezus toont ons de weg. W.T.V. Verhoeven
Lutherse Burgwal 7-9, 2512 CB Den Haag www.luthersdenhaag.nl
e-mail:
Tel: 070-363 66 10
[email protected]
Uit wat voor ons ligt, kies ik twee vieringen, die ik onder uw aandacht wil brengen. Allereerst de huisdienst op 14 maart, zondag Laetare (‘verheugt u’, dus een zondag die wat uitbundiger van toon is dan de overige zondagen in de veertigdagentijd). Een viering die gericht is op mensen die moeilijk ter been zijn en onder normale omstandigheden minder eenvoudig naar de kerk komen. In overleg met de mensen die willen komen, regelt de kerk taxivervoer. Velen worden persoonlijk uitgenodigd, maar iedereen die dit leest, is welkom. Op Palmzondag, 28 maart, besteden we, evenals vorig jaar, aandacht aan de groep mensen die 50 jaar geleden belijdenis deden. Uit hun kring zal een persoon in het bijzonder vertellen hoe haar geloofsweg sindsdien gegaan is en met ons delen hoe haar huidige wijze van geloven zich verhoudt tot het moment waarop zij destijds belijdenis deed. Ook op deze palmzondag is er natuurlijk een Palmpaastocht door de kinderen. Na de dienst gaan ze eieren zoeken en pannenkoeken eten. Tot slot noem ik u hier alvast de bijzondere vieringen van Witte Donderdag (met viering van het Heilig Avondmaal), Goede Vrijdag, de Paaswake op Stille Zaterdag en dan natuurlijk de feestelijke paasviering op Paaszondag.
Inhoudsopgave Pastoralia Uit de gemeente Uit de diaconie Rondom de zondag Door de week heen Cluster Midden en externe contacten Uit de media Young Info Overzicht activiteiten Overzicht diensten
2 3 4 5 7 8 10 12 13 14
Pastoralia Beste mensen, Onlangs liep ik bij een uitvaart naast een van de betrokken uitvaartverzorgers. Heel kalm en waardig liep hij door de gangen van het gebouw waar we waren. ”Je kunt je niet haasten in dit werk”, zei hij. Als vanzelf matigde ik mijn eigen tempo. Ik ging rustiger lopen. Bedachtzamer. Het gaf me te denken: hoe haastig leef ik eigenlijk? Hoe ligt mijn tempo, zowel uiterlijk, als innerlijk? Is er in mijn eigen werk en leven, is er in de kerk en de hele maatschappij niet veel meer behoefte aan rust en bezonnenheid? De veertigdagentijd, begonnen op 17 februari, is een tijd die noopt tot bezinning. Als het goed is, werkt zij op ons allen als die uitvaartverzorger op mij. Ik wens ons allen toe, dat we aan die bezinning zullen toekomen. In de kerk bent u van harte welkom om op de zondagen de verstilling en versobering mee te maken. Ten teken daarvan vervallen het Gloria en het Hallelujagezang. Niet omdat we God minder dankbaar hoeven te zijn, maar om aandachtig en ingetogen de weg naar Pasen te kunnen gaan. Op zondag 7 februari was er na de dienst een presentatie van het verhalenproject dat het Haagse Gemeentearchief heeft georganiseerd. Het was leuk om een compilatie van de interviews met onze gemeenteleden die eraan hadden meegewerkt, te zien. Die middag vierden wij in een volle kerk een feestelijke en spannende viering rond de profeet Jona, voor en door mensen met een verstandelijke beperking. De spelers van theatergroep ‘Trivelino’ zetten met veel enthousiasme en overtuigingskracht een toneelstuk over deze onwillige profeet op de planken. Het geheel was geregisseerd door mevrouw Yvonne Westmaas-Nijhuis en werd ondersteund door een aantal vrijwilligers uit zowel onze als ander Haagse kerken. De dienst kwam tot stand uit een samenwerking tussen de Lutherse diaconie en STEK. De ondersteuning vanuit STEK, in de persoon van Klaas Bruins, was bijzonder waardevol en bovendien onontbeerlijk! We zoeken naar een manier om dit soort vieringen voort te zetten, hoewel de financiering lastig rond te krijgen is. Bij de doelgroep bestaat zeker interesse.
Met een hartelijke groet, mede namens collega Verhoeven, E. de Fouw
In memoriam Op 4 februari 2010 overleed ******** ****** ********, echtgenoot van ons gemeentelid Mw. ********-******. Hij werd 81 jaar. Mijnheer ******** werd in 1928 geboren in Salatiga, op het eiland Java. Hij zou zijn leven lang verknocht blijven aan het land van zijn jeugd en ontwikkelde er een houding van respect voor alle volken en religies op. Zelfs ten opzichte van de Japanners, onder wier bezetting hij in een gevangenkamp terecht kwam, koesterde hij geen wrok. Samen met zijn vrouw, dochter en schoondochter maakte hij later in zijn leven nog een reis langs de plaatsen van zijn jeugd. Hoewel mijnheer ******** niet kerkelijk was, voelde hij zich zeer aangesproken door de figuur van Jezus Christus, die voor hem een leidsman in het leven was. Tijdens de uitvaart sprak zijn dochter hierover en klonk een overweging van ondergetekende over de tekst die tijdens het huwelijk van mijnheer en mevrouw ******** centraal stond: “En houd dit voor ogen: ik ben met jullie, alle dagen, tot aan de voltooiing van deze wereld.”’ (Matteüs 28:20) Gods beloften staan voor eeuwig. We wensen mevrouw ********, haar dochter en schoonzoon veel sterkte toe.
2
deringen de belangrijkste onderwerpen voor. Naast de vaste onderwerpen uit de colleges is de vergadertijd in februari voor een deel besteed aan de ervaringen van de heer Reinder Postma als ELG vertegenwoordiger in de Haagse Gemeenschap van Kerken. Hij heeft dit werk voor ons vanaf 1986 gedaan. Hij vertelde met plezier over allerlei activiteiten van de HGK in de jaren ’80 en ’90, waar hij ook nog een periode als bestuurslid is opgetreden. De situatie rond de HGK is wel gewijzigd nu de Rooms-katholieke Kerk op andere wijze wordt vertegenwoordigd. Hij betreurt dat ten zeerste omdat eerder in een vruchtbare samenwerking veel tot stand is gekomen. Er is echter een gewijzigde tijd ontstaan. Hij ziet zeker toekomst van de HGK en wenst zijn opvolger veel sterkte daarbij toe. De heer Postma is op 3 januari ook in de dienst veel dank en lof gesproken vanwege zijn werk. Ook de bespreking van de wens om met de Protestantse Gemeente ’s-Gravenhage (PGG) verder samen te werken is besproken. Het rapport Hand en voet, het resultaat van het onderzoek in cluster midden van de PGG waarin ook onze gemeente deelneemt, kent een aantal aanbevelingen om die samenwerking te intensiveren. De kerkenraad ziet een goede vorm van samenwerking in het verschiet, waarbij ook onze gemeente kan meedoen, bijdraagt en voordeel heeft van de gezamenlijke activiteiten. In een gesprek met het moderamen van de algemene kerkenraad van de PGG is die samenwerking ook aan de orde geweest en is de huidige samenwerkingsovereenkomst van 2004 nog steeds een goede basis gebleken om die samenwerking te continueren. Dat betekent dat wij als zelfstandig onderdeel deel uitmaken van de PKN Den Haag en ons hebben verbonden aan de PGG door samen te werken in het cluster midden.
Op 11 februari 2010 overleed ons gemeentelid ***** ******* ******* *** ****, in ziekenhuis Bronovo, in de leeftijd van 77 jaar. Mijnheer ******* *** **** was in 2009 overgekomen uit (de Lutherse gemeente) Rotterdam. *** - zoals hij werd genoemd tot ver buiten de eigen kringwerd in 1932 geboren in Muntok, in voormalig Nederlands-Indië. Hij bracht er een gelukkige jeugd door, maar ook zijn leven raakte getekend door de verschrikkingen van het Jappenkamp. Evenals zijn ouders overleefde hij, maar een van zijn broers stierf, omdat medische verzorging ontbrak. Toch heeft de oorlog hem niet gebroken. Integendeel, zo vond hij zelf: hij leerde er te overleven, zowel in zijn persoonlijk als openbare leven in de advocatuur en in de (Europese en nationale) politiek. Tegen alles in wat je van zo’n situatie zou verwachten, kwamen vader ******* *** **** en ook *** zelf als gelovige mensen uit het kamp. Na de oorlog volgden ze het voorbeeld van **** moeder en traden ze toe tot de Evangelisch-Lutherse kerk, samen met de overige leden van het gezin en **** verloofde. Tijdens de uitvaartdienst werden er warme woorden van gedachtenis gesproken, door de kinderen, een vriend en een zwager van *** ******* *** ****. In de dienst stond Matteüs 5:13-16 centraal: Jezus noemt zijn volgelingen zout van de aarde en licht in de wereld. Uit de stellige wijze waarop Jezus de menigte hier toespreekt, blijkt, dat het meer gaat om wat God in ons herkent, dan wat wij uit onszelf zouden kunnen doen. Zelf had *** in een interview met Trouw al eens zijn geloof verwoord, met een grote, lutherse nadruk op het geloof in Gods genade en vergeving. Zo hebben wij hem toevertrouwd aan Gods liefde. We wensen zijn vrouw ******* en zijn kinderen sterkte toe en alle goeds. Erwin de Fouw
De vergadering van 1 maart valt helaas buiten de publicatietermijn van deze editie. U wordt de volgende keer geïnformeerd over de besproken onderwerpen. De volgende kerkenraadsvergadering is gepland op 12 april 2010 in de kosterij en begint om 20.00 uur. Hans Koopman
Uit de gemeente Uit de kerkenraad Op maandag 4 januari en 1 februari waren de reguliere vergaderingen van de kerkenraad. In de januarivergadering is Rien Sprong verwelkomd als nieuw kerkenraadslid. Hij is op zondag 3 januari bevestigd als ouderling. Hij is tot voorzitter van het college van ouderlingen verkozen en maakt deel uit van het dagelijks bestuur dat bestaat uit de voorzitters van de colleges en de voorzitter en secretaris van de kerkenraad. Zij bereiden ten behoeve van de kerkenraadsverga3
Dankwoord Bedankt allemaal voor de door u getoonde belangstelling bij het overlijden en tijdens de ziekte van mijn man, onze vader en opa **** ******. De post, de telefoontjes, bezoekjes en de vele kaarten die wij in de afgelopen vier jaar ontvingen, hebben ons zeer goed gedaan. ******* ******-** ******
Swaenesteyn en Swaenestate Algemene informatie: tel. 070-4487200, ds. Y. Schoonhoven. Seniorenbijeenkomst Els Pellen, tel. 079-3423963 en Joke Momberg, tel. ***-*******. Orgelcomité dhr. A.E. Grund, tel. ***-*******.
Rekeningnummers (ING) Ev. Luth. Gem. ´s-Gravenhage 86053 te Nootdorp Restauratiefonds Ev. Luth. Gem. 350250 te Den Haag diaconie ELG ’s-Gravenhage 37958 te Den Haag Orgelfonds ELG ’s-Gravenhage 614866 te Leidschendam Jeugdraad ELG ’s-Gravenhage 251968 te Den Haag Kampcommissie ELJR ’s-Gravenhage 124553 te Delft Penningm. Kerkkoor Maarten Luther 1917129 te Delft
Kerkkoor Maarten Luther Cantor-organist: A. Bergwerff mw. T.I. Gelsema, tel. ***-*******. Elke dinsdagavond van 20.00-22.00 uur. Jour der Senioren mw. I. Burghoorn- van der Kam, tel. **********. Stichting Wees– en Oudeliedenhuis drs. H.H. de Klerk, tel. ***-*******. Coördinatie auto– en taxivervoer mw. Th. Jager, tel. ***-*******. Kunt u door omstandigheden niet op uw gebruikelijke manier naar de zondagse eredienst komen, dan kunt u in overleg treden met mw. Th. Jager voor vervoer per taxi. U kunt van deze mogelijkheid 12 keer per jaar gebruik maken, tegen betaling uwerzijds van de kosten van het openbaar vervoer. Schroom niet om hiervan gebruik te maken.
Contactadressen en activiteiten Alle activiteiten vinden plaats in de kosterij, Lutherse Burgwal 7, tenzij anders aangegeven. Koster: J.J. Duinkerke, tel. 070-3636610, e-mail:
[email protected], vrije dag: woensdag.
De kerkenraad Secretaris: J.P.J.F. Koopman, tel. 070-3966700,
[email protected] Ouderlingen: mw. M. Grund-van Wattum, mw. I.F. Kliwon, M. Sprong mw. J.W.F. Timmers-Dekker. Ouderlingen met bijzondere opdracht: M.H.H. de Weerd (synode en classis), mw. M.M. v.d. Berg (gen. synode) Kerkrentmeesters: mw. A.P.M. de Jong-Cosman (tel. **********), J.P.J.F. Koopman, F.M. Zoeteweij Diaconie: mw. I. Burghoorn- van der Kam, Chr. Minderhoud, mw. A. Sapioper
Diaconale hulp mw. I. Burghoorn- van der Kam, ***-*******. Heeft u behoefte aan maatschappelijk werk, wendt u zich dan tot het algemeen maatschappelijk werk in uw woonplaats. Vaak is dit per wijk georganiseerd, in het telefoonboek doorgaans onder de A of de M te vinden. Buiten kantooruren kunt u spoedhulp bellen: 070-3795748.
Uit de diaconie
Giften Via Christiaan Minderhoud bent u goed op de hoogte gehouden over de ontwikkelingen in Haïti. Laten we hopen dat we met betrokkenheid onze naaste mogen helpen. U kunt altijd uw giften overmaken via de diaconie onder vermelding van de bestemming. De diaconie zorgt voor de betaling aan de organisatie. Voor de collectekeuze maken we dit jaar vooral gebruik van het collecterooster dat u kunt vinden in het luthers dagboek, blz. 13.
Predikanten Ds. W.T.V. Verhoeven (voorzitter kerkenraad), Ursulaland 147, 2591 GW Den Haag, tel. 0703470873,
[email protected], meestal bereikbaar van 9.00 uur tot 9.30 uur, vrije dag: donderdag. Ds. E. de Fouw, Wildhoeflaan 36, 2566 RW Den Haag, tel. 070-3889515 / 06-20775145,
[email protected], meestal bereikbaar van 9.00 uur tot 9.30 uur, vrije dagen: maandagochtend en vrijdag (hele dag). 4
Vrijwilligers Vrijwilligers in de kerk hebben de mogelijkheid om de vrijwilligerspas van HOF te ontvangen en zo te profiteren van hun aanbiedingen. Wilt u deze pas ontvangen, wilt u dan naam en adres opgeven aan Irene Burghoorn- van der Kam, zodat zij deze voor u kan aanvragen.
Collectes Diaconie in de veertigdagentijd ‘Het kan! Sta op voor een betere wereld.’ De veertigdagentijd is een tijd van bezinning, waarin we ook nadenken over armoede en onrecht in de wereld, veraf en dichtbij. Pasen leert ons dat we het daar niet bij moeten laten. Er is grote behoefte aan mensen die het verschil willen maken. We steunen in deze periode projecten die draaien om de overtuiging dat het mogelijk is om het verschil te maken tussen kansarm en kansrijk, tussen onrecht en recht, tussen gebrokenheid en heelheid. Vaak tegen alle verwachtingen en vooroordelen in. Sta op voor een betere wereld. Het kan!
Buurtkamer Boekhorststraat 8 open op dinsdagmiddag Gesprek tussen allerlei soorten mensen en informatie over godsdienst, christelijk geloof en levensbeschouwingen. We hopen meer mensen te ontmoeten. Verloop van de middag 14.00 uur: Deur open, koffie, thee 15.00 uur: Gesprek over een maandthema * 15.30 uur: Activiteit 16.00 uur: Deur dicht * in februari over ‘De Maaltijd’ en in maart over ‘Wie is Jezus?’
Mozes Geef ons de voeten van Mozes, die kunnen gaan waar ze moeten gaan. Geef ons de mond van Mozes, niet om mooi te kunnen spreken, maar om te zeggen waar het op staat. Geef ons het hart van Mozes, een hart van vuur, groot en sterk, waar wel een heel volk in past. Een hart met durf, een hart dat klopt en klopt met liefde.
U bent van harte welkom “Wie is mijn naaste?” graffito van Jac. Rusticus
7 Maart – KIA – zending verzoeningsprojecten – Samen praten, samen werken 21 Maart – Leer-werkcentrum project Papoea Nieuw Guinea – “Leef samen en denk om elkaar”. Met dit motto voor ogen proberen inwoners van het Iowara kamp in Papoea Nieuw Guinea samen met leden van de Nationale Papoea Vereniging’95 en overige belangstellenden in Nederland het LWC te verwezenlijken. De UNCR is betrokken bij het project en ondersteunt de uitwerking o.a. wat betreft het schoolprogramma en de aan te schaffen materialen.
Rondom de zondag Opbrengsten van de collecten Vanaf 3 januari t/m 21 februari 2010: KIA—Baso Magogo € 136,40 Stichting Prelude € 132,05 Lutherfonds—ramp Haïti € 560,82 Oecumene wereldwijd € 139,70 Ned. Luth. Gen. – Batu-eilanden € 105,25 KIA - Werelddiaconaat € 112,70 Eredienst en kerkmuziek € 65,05 Stek – Paardenberg € 126,75 Kerk € 531,02 Onderhoud gebouwen € 424,65
Witte Donderdag – Stichting Prelude Madaa Silwan wijk in Oost-Jeruzalem, gemeenschapscentrum breidt uit. “Zijn jullie morgen open?” vroeg Odai, een 12 jaar oude jongen die sinds oktober 2007 de muzieklessen (gesponsord door Music in Me) en kunstlessen volgt in het centrum. Hij wees naar de nieuwe bibliotheek en speelkamer opgezet door Prelude, waar gezelschapsspelen en boeken in Arabisch en Engels die boekenkast bevolken. Ma ahla! (hoe mooi!) is de algemene reactie van kinderen die de speelkamer voor de eerste keer zien. Om het succes van Stichting Prelude Foundation om te zetten in een duurzaam initiatief, heeft Stichting Prelude uw hulp hard nodig om zo de toekomst van kinderen in het Midden Oosten positief te beïnvloeden. Voor meer informatie: www.preludefund.org/ silwan.html.
U kunt een collecte ondersteunen door een bijdrage over te maken aan: Ev. Luth. Gem. ’s-Gravenhage te Nootdorp, ING 86053, onder vermelding van het doel: Eredienst en Kerkmuziek, Kerk, Onderhoud gebouwen Diaconie ELG ’s-Gravenhage te Den Haag, ING 37958, onder vermelding van het doel: KIA Basa Magogo, Stichting Prelude, Luthers Fonds - ramp Haïti, Oecumene wereldwijd, Stek – Paardenberg. Alle gevers hartelijk dank. 5
4 April – Paascollecte Met deze collecte kan de Diaconie zorg geven, daar waar nodig, binnen en buiten de eigen gemeente.
Huisdienst 14 maart Op zondagmiddag 14 maart is er weer een huisdienst van 14.30 – 16.30 uur. Deze dienst is speciaal voor mensen die op uiteenlopende redenen niet in staat zijn om de reguliere ochtenddiensten bij te wonen. De dienst is kleinschalig van opzet, en met een kleine pauze, zodat de aandachtsboog niet al te lang gespannen hoeft te staan. Indien u niet zelfstandig naar de kerk kunt komen kunnen we taxivervoer voor u regelen. Indien u belangstelling heeft om te komen, of u mensen kent voor wie deze dienst een mogelijkheid biedt om weer eens naar de kerk te komen, neemt u dan contact op met mw. M. Grund-van Wattum, tel. ***-*******. Rien Sprong
Zeg zullen we op reis gaan ... Deze veertigdagentijd staat in het teken van de reisvoorbereiding. De Israëlieten worden gevangen gehouden in Egypte. Mozes en Aäron zetten zich in om hen vrij te krijgen. Iedere zondag komen ze dichterbij het einde van de slaventijd. Met de kinderen vullen we een koffer met woorden die hen zullen helpen vol te houden. Denk aan woorden als: bij je plan blijven, vertrouwen, moed. De eerste Paasdag lezen we naast het verhaal van de opstanding van Jezus het verhaal van de doortocht door de rode zee. Door de dood heen, door de zee trekt God voor ons een pad naar het leven. Zondag 7 maart vieren we de dienst met de kinderen in ons midden. Brood voor onderweg hebben we allemaal nodig. Het is een avondmaalsdienst. Het avondmaal staat ook in het teken van de reis. Aan deze dienst hebben in de voorbereiding behalve de leiding van de kinderkerk ook de mensen van Click!, onze 18+ groep, meegewerkt. Zij zullen aan het begin van de dienst vertellen wat zij nodig hebben voor de spirituele reistocht waar we iedere zondag toe worden uitgenodigd. Want iedere zondag is een dag van opstaan en op weg gaan, de nieuwe week tegemoet. De dienst is anders dan u gewend bent en toch ook weer heel vertrouwd, omdat ook de vaste elementen van de dienst er een plek in krijgen. Ik hoop dat u mee op reis wil. W.T.V. Verhoeven
Palmpasen 28 maart Ook dit jaar belooft Palmpasen weer een bijzondere dienst te worden. Opnieuw is er een aantal mensen in de gemeente dat 50 jaar geleden belijdenis deed. Daar besteden we tijdens de dienst aandacht aan. De catechisanten zijn begonnen om ‘doopkleding’ te maken, een kledingstuk waarop zij elementen aanbrengen die voor hen betekenisvol zijn in hun geloof. Op Palmpasen mogen we het resultaat bewonderen. De kinderen van de kinderkerk tonen hun versierde Palmpaasstokken. Na de dienst zijn er pannenkoeken in het jeugdcentrum en verstopte eieren in de kerk. En zo wordt Palmpasen traditiegetrouw een dienst voor iedereen.
Witte Donderdag De laatste jaren verzorgde de cantorij de muzikale inbreng op Goede Vrijdag. Dit jaar zal de cantorij medewerking aan de dienst op Witte Donderdag verlenen. Zo kan andere kerkmuziek voor de Stille Week eens aan bod komen.
Bloemendienst 14 maart Wist u dat de bloemendienst ieder jaar gevierd wordt op de zondag na de ‘biddag voor gewas en arbeid’? In de calvinistische kerken is dat een dag van verootmoediging, realiserend dat ons brood op de plank uiteindelijk een Godsgeschenk is. Voorspoed, gezondheid, geluk: uiteindelijk hebben we het niet zelf in de hand. Biddag staat dan ook voor overgave en vertrouwen dat God bij ons blijft, welke wending ons leven ook neemt. De bloemen uit de dienst geven we dan ook aan mensen die dagelijks ervaren dat gezondheid geen vanzelfsprekende zaak is. Dit jaar zullen ook bloemen gaan naar een aantal vrijwilligers, omdat in hun werk zichtbaar wordt dat we er niet alleen voor staan als het leven moeilijk wordt. Rien Sprong
Paasmorgen Op paasmorgen vieren we een feestelijke dienst. Na de soberheid van de Veertigdagentijd breekt de vreugde door die het Evangelie ons schenkt. Ook de cantorij zal daar weer haar steentje aan bijdragen. Het Paasfeest begint al voor de dienst met een ontbijt vanaf 9.00 uur. U bent van harte welkom om aan te schuiven. U kunt zich daarvoor opgeven bij mw. Grund-van Wattum, en bij de koster. 6
Pasen is een groot feest voor ieder die het met de liefde wil proberen. Het is niet eenvoudig. Dat hebben we gezien. Maar het is ook niet onmogelijk. De liefde overwint, ook al lijkt soms het tegendeel waar. En ik denk nou maar even aan de politiek. Op 3 maart werden we gevraagd onze stem uit de brengen. En het ging hard tegen hard. De liefde was soms ver te zoeken. Ik schrik al langer van de manier waarop politici over mensen in onze maatschappij durven praten. Het staat me niet aan. Ik geloof in de liefde. Ik geloof dat het de enige weg is. Noem me dwaas, noem me een idealist. Ik snap heel best dat er soms oordelen geveld moeten worden. Worden die oordelen niet geveld met de liefde voor ogen dan zijn ze niets waard. Deze wereld is een project van God met ons. Met ons allen. Het wordt pas wat als wij met zijn allen de weg van Zijn liefde gaan. W.T.V. Verhoeven
Liturgisch bloemschikken Iedere zondag ziet u op de tafel binnen het doophek de bloemengroet van onze gemeente. Een enthousiaste groep gemeenteleden (de Chrysanten genaamd) bereiden deze schikkingen voor en zorgen voor een uitleg aan het begin van de dienst. We kijken naar de lezingen of een psalmwoord of een lied. Daarbij zoeken we bloemen in specifieke kleuren en vormen. Zo proberen we ook in de week voor Pasen een mooie schikking te maken. Wilt u eens wat meer weten? Spreek ons dan gerust eens aan. Irene Burghoorn, Marjo de Graaf, Mascha de Haan, Jowien de Klerk, Ineke Peereboom Voller en Jolly Valstar
T
is van troost
Luther heeft geheel in de traditie van zijn tijd een boekje geschreven om stervenden te troosten. Veel van wat hij zegt doet nog modern aan. Hij zegt: Richt je niet op je zonden. Bedenk niet wat je allemaal fout gedaan hebt. Daar kan je met de dood voor ogen toch niets meer aan doen. Richt al je aandacht op de liefdevolle God. Denk aan zijn genade en je zal getroost heengaan. Van Luther is in dit kader ook ‘cor accusator, Deus defensor’, het hart klaagt aan, God spreekt vrij. Wij denken vaak dat het andersom is. Luther leerde dat wij vaker onder ons zelf lijden dan onder God. Misschien is dat bezig te veranderen. Maar het is goed bedacht te zijn op de valkuil van ons eigen hart. W.T.V. Verhoeven
Door de week heen Pasen, feest van de liefde Jezus komt op aarde om van God te vertellen. En het is een prachtig verhaal dat hij te vertellen heeft. Een verhaal van leven, licht en liefde. Je zou zeggen, dat zo’n man met zo’n verhaal overal met open armen wordt ontvangen. Maar zo is het niet. Jezus wordt niet met open armen ontvangen. Dat zouden we wel willen. Maar dat gebeurt niet. Hij is het leven, hij is het licht, de liefde. De wereld schrikt ervan. Zoveel leven, licht en liefde: nu wordt pas goed duidelijk hoeveel dood er is, hoeveel donker, hoeveel haat en nijd. De duidelijkheid is niet fijn. De duidelijkheid zet mensen te kijk. Zet de wereld te kijk. En de wereld roert zich. Moppert, klaagt. Klaagt Jezus aan. Iemand die zoveel duidelijkheid schept, zoveel onthutsende duidelijkheid, die moet weg. Die moet dood. Jezus wordt gekruisigd. Hij laat het gebeuren. Voor hem is er geen twijfel meer mogelijk. In zijn leven heeft de liefde gestreden om de wereld. Maar al zegt de wereld: nee. God zegt: ja. Zijn liefde houdt stand. Zelfs in de diepste duisternis, zelfs in de dood houdt de liefde stand. Daarom laat Jezus het gebeuren; daarom ontloopt hij de mensen die hem dood willen niet. Het kruis wordt teken van Gods liefde. Hij laat niet los; ja, Hij laat ons niet los. Tot in de dood houdt Hij vol. Zelfs als we de liefde weg willen doen, dan blijft die nog. De liefde gaat dwars door de dood heen en schept zo een pad, waar ieder Jezus volgen kan vanuit de dood naar het leven.
Gespreksavond Geloofsgesprek In tegenstelling tot eerdere berichten wordt deze avond gehouden op donderdag 11 maart van 20.00 – 22.00 uur in de zaal van het Jeugdcentrum aan de Boekhorststraat. Tijdens deze gespreksavond in de 40-dagentijd staat de vraag centraal welke betekenis het lijden van Jezus in ons huidige leven heeft, of kan hebben. U bent van harte uitgenodigd om met ons daarover van gedachten te wisselen. Noteer ook alvast de volgende gespreksavond op 28 april, daar richten we de aandacht op opstanding van Jezus. Beide avonden worden begeleid door ds. Verhoeven. Meld u even wanneer u komt? ***-*******. We zien naar u uit. Rien Sprong 7
Bezoekwerk: aandacht voor elkaar In alle stilte zijn er diverse vrijwilligers actief om mensen te bezoeken die in een ziekenhuis opgenomen zijn, of aan huis gebonden zijn. Mensen voor wie een klein bezoekje een groot geschenk is wanneer hun eigen kring van bekenden klein geworden is. Veelal beginnen deze contact vanuit een pastoraal bezoek van de predikanten. We constateren een toenemende behoefte aan contact, een beetje aandacht en een gesprekje. De predikanten stellen het zeer op prijs wanneer gemeenteleden hen ondersteunen in dat bezoekwerk. Mw. M. Grund-van Wattum is bereid gevonden om de coördinatie op zich te nemen. Dat betekent dat zij af en toe iemand zal vragen om een bezoekje af te leggen. Wanneer u al bezoekwerk doet of wilt doen, kunt u bij mw. Grund aangeven welke mogelijkheden u heeft. Wanneer u zelf behoefte heeft aan contact, of iemand kent die een bezoekje nodig heeft, neemt u dan ook contact met mw. Grund op. Haar telefoonnummer is **********. Op deze manier kunnen we kunnen we mensen met elkaar in contact brengen en de predikanten te ondersteunen waar dat mogelijk is. Rien Sprong
Cluster Midden en externe contacten Kerk naar buiten Vanaf het najaar van 2009 tot zomer 2010 wordt in iedere classis – dat is op 80 locaties – een bijeenkomst aangeboden over de missionaire gemeente, ‘de kerk naar buiten’. Belangstellenden zijn van harte welkom. ‘Kerk naar buiten’ zijn, dat wat van binnen zit – het geloof in God – naar buiten brengen. Iedere plaatselijke gemeente is daarmee bezig. Heeft dat ook aantrekkingskracht voor mensen die zich niet tot de kern van de gemeente rekenen? Een echt missionaire gemeente richt zich niet alleen op de eigen leden, maar ook op mensen aan de rand ervan, of erbuiten. Daar willen we het over hebben tijdens de avonden in de classes. En schrikt u niet; het gaat er niet om dat gemeenten allemaal extra activiteiten moeten ontwikkelen. Het gaat erom dat de gemeente present is en naar buiten gericht. Zo is de gemeente van betekenis in de eigen omgeving en krijgen mensen de kans de boodschap van het Evangelie te leren kennen. Dat is allereerst een houding. Een houding die is aan te leren. Naast predikanten en kerkenraad, zijn belangstellenden van harte welkom op woensdag 17 maart van 19.30 – 22.00 uur in de Opstandingskerk, Rembrandtlaan 92, Voorburg. Rien Sprong
Seniorenbijeenkomsten in maart In maart komen we op dinsdag 2 en dinsdag 16 maart bij elkaar voor een middag met spelletjes, praten en gezellig samenzijn. Aanvang om 13.30 uur. Paasviering Onze derde bijeenkomst in maart is de Paasviering voor senioren op dinsdag 30 maart, van 10.30 uur tot ongeveer 15.30 uur in de gemeentezaal van onze kerk. ´s Ochtends vieren we met ds. Erwin de Fouw het liturgische gedeelte. Na de gezamenlijke lunch komt ds. Trinette Verhoeven ons een Paasverhaal vertellen, waarbij wij kunnen genieten van een presentatie met door Trinette gescheurde illustraties, omlijst door bijpassende muziek.
Viering 400 jaar Lutherse Gemeente Delft en Den Haag Motto: Heeft de Lutherse Kerk anno 2011 nog bestaansrecht In 2011 vieren we samen met de Delftse Gemeente het 400-jarig bestaan van beide gemeenten. We zijn begonnen met één dominee, ds. Fettius. Vertegenwoordigers uit beide gemeenten zijn al een jaar bezig om dit feest te organiseren. Naast het uitgeven van een boekwerk en vieringen, willen we komend jaar meer activiteiten samen ontplooien om zo ook de heen en weer reizende dominee te ontmoeten. Data die alvast in uw agenda kunt zetten zijn de 2 feestweken, van zondag 23 oktober met een openingsdienst ’s middags in onze kerk t/m zondag 6 november 2011, slotdienst in de kerk van Delft. Op zondag 22 en zondag 29 mei 2011 hebben we een binnen/buitendag gepland. De ene voor alle kinderen van beide kerken en de andere voor gemeenteleden. Namens de commissie Samenwerking 4e eeuwfeest Delft – Den Haag, Irene Burghoorn- van der Kam
Iedereen is welkom, dus neemt u gerust een goede vriend(in) of buurman / buurvrouw mee. Graag van te voren aanmelden bij Jowien de Klerk, tel. ***-*******of Zsofia Driessen, tel. ***-*******. Aanmelden via de koster is ook mogelijk. Als de kerk voor u moeilijk bereikbaar is, kunnen wij voor taxivervoer zorgen. Jowien de Klerk (tel. ***-*******) regelt dit graag voor u. Met een hartelijke groet, namens de vrijwilligers, Els Pellen 8
Schrijven voor Amnesty Noord-Korea: ontvoerde Zuid-Koreaan Kang Gun, een Zuid-Koreaans staatsburger, werd ontvoerd door in China werkzame NoordKoreaanse agenten. Hij werd voor het laatst gezien op 4 maart 2005. Naar verluidt is hij meegenomen naar Noord-Korea en zes maanden lang ondervraagd en mogelijk gemarteld, voordat hij werd overgeplaatst naar een gevangenis in de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang. Hij loopt risico op marteling en executie. Gun groeide op in Noord-Korea en was agent bij de Nationale Veiligheidsdienst. Hij vluchtte in 2000 naar China en later naar Zuid-Korea, waar hij het staatsburgerschap kreeg. Sinds 2004 streed hij tegen mensenrechtenschendingen in Noord-Korea en hielp hij Noord-Koreanen te vluchten.
Nacht van de Hoop 3-4 april 2010 , Grote Kerk Den Haag In de Grote Kerk van Den Haag organiseren Stek Jeugdwerk en Gemeentesupport in de paasnacht de Nacht van de Hoop in opdracht van de PGG (Protestantse Gemeente Den Haag). Het belooft een creatieve en spirituele ontmoeting te worden, in het bijzonder bedoeld voor mensen tussen de 18 en 40 jaar voor wie naar de kerk gaan niet (meer) gewoon is. De imposante ruimte van de Grote Kerk wordt door jonge kunstenaars ingericht op een manier die past bij het thema van de Hoop en bij de verhalen die in de loop van de nacht worden verteld. In plaats van stoelen zullen er bijvoorbeeld zitzakken zijn en in de ruimte van de kerk kunnen verhalen of tekenen van hoop ontdekt, verteld of gemaakt worden. Er is ruimte om zich terug te trekken, maar mensen worden ook uitgenodigd om aan te haken en mee te doen.
Wij kunnen vóór 1 april 2010 een beleefde brief naar de autoriteiten van Noord-Korea sturen waarin we hen verzoeken Kang Gun vrij te laten en hem toe te staan het land te verlaten, óf hem onmiddellijk te vervolgen voor een erkend misdrijf door middel van een eerlijk proces. We zullen in maart na afloop van een dienst de brief aan geïnteresseerden uitreiken. Als altijd onze hartelijke dank voor uw medewerking! Erwin de Fouw, Lideke Gaemers, Nigel Lamb, Hans Stegeman en Jolly Valstar
De Nacht van de Hoop is een ontmoetingsruimte waarin mensen worden uitgenodigd en gestimuleerd om de bronnen van hun levenskunst aan en uit te spreken, een ruimte waar hoop wordt aangewakkerd en vorm en handen en voeten kan krijgen. Op deze manier kunnen nieuwe verbindingen en nieuwe vormen van vieren ontstaan.
Stadswandelingen Komende zomer zal in de mooie Haagse stadsparken een aantal wandelingen voor senioren worden gehouden. Deze wandelingen worden begeleid door gepensioneerde predikanten en pastores. Het motto van deze wandelingen is: ‘Wat beweeg je? Wandelen…met een gesprek”. Onderweg kunnen de wandelaars vragen stellen of onderwerpen op ieder gebied aansnijden. Elke wandeling eindigt in een kerk of in een zorginstelling, waar onder het genot van koffie of thee kan worden uitgerust. De wandelgids zal daar een samenvatting geven van de gesprekken die onderweg hebben plaatsgevonden. De bijeenkomst wordt besloten met een vesper. Van die samenvatting wordt een verslag gemaakt, dat wordt gebruikt voor een stedelijke slotbijeenkomst in het najaar voor alle wandelaars die hebben deelgenomen. In die bijeenkomst zullen deskundigen ingaan op vragen, die tijdens de wandelingen aan de orde zijn geweest. Die conclusies worden aan de kerken en aan de ouderenbonden aangeboden als aanbevelingen voor toekomstige activiteiten. De wandelingen zijn in de eerste plaats bedoeld voor senioren, maar ook andere leeftijdsgroepen zijn van harte welkom. De wandelingen worden georganiseerd door de oecumenische werkgroep seniorenbeleid, waarin de kerken, de KBO, de PCOB en STEK zijn vertegenwoordigd. Inlichtingen bij Joop Gerritsen (***-*******) en Anita Hendriks van STEK (***-*******)
Programma 22:00 inloop 22:30 openingsverhalen: Coen Simon, Ingrid Rollema, Ferdinand Borger 24:00 vanaf dit uur op elk hele uur een verhaal, videofragment of performance 06:00 afsluiting 07:00 ontbijt met carillonconcert Informatie en aanmelding via de website www.nachtvandehoop.nl of bij Stek Jeugdwerk, Postbus 371, 2501 Den Haag, tel. (0703181616, e-mail
[email protected]). Kosten: voorverkoop € 10,- incl. ontbijt. Aan de deur € 15,-.
Deutsche Evangelische Gemeinde Kledingmarkt zaterdag 20 maart 2010 9.30 t/m 15.00 uur Er is ook koffie, thee en gebak uit eigen keuken
9
⇒
Als je meer over de ontmoetingen in Taizé wilt weten, ga dan naar http://www.taize.fr/nl en click op ‘Ontmoetingen in Taizé’. Daar vind je naast veel informatie over de praktische kant en over de invulling van een week in Taizé ook een korte video met de naam ‘Een week in Taizé’, dat een goede uitleg biedt over Taizé, wat er gebeurt en wat jongeren vanuit de hele wereld ervan vinden. Als je meer over de reis naar Taizé wilt weten, kom dan naar de informatiebijeenkomst op zaterdag 6 maart vanaf 15.00 uur in het Jeugdhuis van de Bethelkapel op de Thomas Schwenckestraat 28 in de Valkenbosbuurt.
Meivakantie 2010: Groepsreis naar Taizé! In het zuidoosten van Frankrijk ligt in een landelijk gebied een dorp genaamd Taizé. Deze naam staat ook voor de gemeenschap van christenen die zich daar heeft gevestigd. Zij volgen een eenvoudige roeping - een leven in eenvoud en regelmaat, gedragen door de afwisseling van gebed en ontmoeting. Iedere week ontvangen zij jongeren vanuit de hele wereld, om ontmoeting tussen verschillende landen, geloofsovertuigingen en achtergronden mogelijk te maken. Op hun eigen manier kunnen jongeren hier over hun leven, hun geloof, hun vragen en beslissingen nadenken en praten. Binnen een week ontstaat zo een fascinerende gemeenschap, gevormd door inspirerende gesprekken, ontmoetingen, vieringen en nieuwe vriendschappen. In de meivakantie 2010 organiseert ds. Axel Wicke voor jongeren uit Den Haag en omstreken een reis naar Taizé. De feiten voor deze reis op een rij: ⇒
⇒ ⇒
⇒
⇒
⇒
Het is mogelijk om een eigen tent mee te nemen en daarin te slapen. De verblijven in Taizé zijn eenvoudig maar schoon en goed.
Je kunt je opgeven voor de reis bij Axel Wicke, tel. 070-3316432, e-mail:
[email protected]. Iedere maandag is er vanaf 19.30uur een eenvoudig avondgebed met liederen uit Taizé in de Bethelkapel, Thomas Schwenckestraat 30.
Uit de media Het Haags Historisch Museum in de Sint Sebastiaansdoelen Het Haag Historisch Museum zoals we dit thans kennen, werd ooit gebouwd ten behoeve van de handboogschutters van het Sint Sebastiaansgilde. Schutterijen in het algemeen dienden om orde, recht en veiligheid in de steden te bewaren, maar zij konden tevens ingezet worden in tijden van oorlog. Zo ook de handboogschutters van Den Haag. De meeste steden hadden slechts één schutterij. Den Haag had er twee, namelijk naast dat van Sint Sebastiaan ook het Sint JorisSchuttersgilde. Op last van stadhouder Frederik Hendrik (1584-1647) wordt in de jaren dertig van de 17de eeuw de Korte Vijverberg aangelegd. Frederik Hendrik wenst een verbindingsweg tussen het Voorhout en het Plein. Met het Plein heeft hij namelijk grootse plannen. De in de omgeving van de Hofvijver gelegen schietbanen moeten voor dit project wijken. Voor de realisatie van de nieuwe verbindingsweg moeten de handboogschutters van de Sint Sebastiaansdoelen zorg dragen. Om het een en ander te kunnen verwezenlijken moest het gebogen deel van de Hofvijver worden gedempt. De aanleg kwam al, in de jaren 1633 tot 1636 tot stand. Een belangrijke eis daarbij was, dat er voorname huizen aan de nieuw aangelegde weg zouden worden gerealiseerd. Het eerste huis dat in 1633 gereed komt, is het huis van Adriaan Pauw, thans Kabinet van de Koningin.
Jongeren van 15 t/m 30 jaar zijn van harte welkom deel te nemen. Voor mensen vanaf 31 jaar handhaaft Taizé een bovengrens van maximaal vijf deelnemers per groep. Deze vijf plekken zullen volgens datum van opgave gevuld worden. Heenreis; zaterdag 1 mei, terugreis; zondag 9 mei. Gereisd wordt per bus, bij 15 deelnemers rijdt een eigen bus vanuit Den Haag. Met minder deelnemers sluiten wij ons aan bij een andere groep die vertrekt vanuit Utrecht of Amersfoort. De kosten voor de reis hangen af van de grootte van de groep. Echter € 115,- p.p. zal niet worden overschreden. Hoe meer deelnemers hoe goedkoper per persoon. De kosten voor het verblijf in Taizé voor een week (overnachting en drie eenvoudige maaltijden) zijn € 50,- voor jongeren t/m 30 jaar, mensen vanaf 31 jaar met een eigen tent betalen € 90,- en € 110,- als zij gebruik maken van de onderkomens in Taizé. Indien voor jou de kosten van de reis te hoog zijn, dan valt er hoogst waarschijnlijk een regeling te treffen. 10
Voor de bouw van Sint Sebastiaansdoelen legt prins Willem II (1626-1650), oudste zoon van stadhouder prins Frederik Hendrik, in 1636 de eerste steen. De herinnering aan deze plechtigheid door de jonge prins verricht, staat vermeld op het fries onder het fronton. De voorgevel is opgetrokken in de Hollands Classicistische stijl. In het iets naar voren gelegen zandstenen deel is de kolossale orde toegepast: de pilasters beslaan namelijk de beide bouwlagen. De vermoedelijke architect is Arent van ’s-Gravenzande (ca. 16101636). De schutters van Sebastiaan, komen hiermee in het bezit van een schitterend gebouw. Natuurlijk zijn de eerste ‘bewoners’ de handboogschutters. Doch zij gebruiken het gebouw echter al direct na het gereedkomen niet alleen. Om de kosten van hun huisvesting te dekken laat de schutterij meteen een deel van het gebouw inrichten als logement, waarbij een schuttersknecht fungeerde als kastelein. Het was blijkbaar een deftig logement want er worden voorname gasten ontvangen. Zo verblijven er in 1643, op last van de Staten van Holland, zelfs een aantal gezanten. Met enige onderbreking heeft een deel van het Doelengebouw tot 1882 nog gefunctioneerd als hotel. Regelmatig is een deel van de Doelen ook gebruikt voor het houden van grote veilingen. Met de komst van de Fransen in 1795, werd het Schuttersgilde van Sint Sebastiaan ontbonden. Tot die tijd hebben zij dit gebouw als hun oefenlokaal in gebruik gehad. Nadat een nieuwe Burgerwacht het pand nog een enkele maal in gebruik heeft, komt toch in 1846 definitief een einde aan de bestemming waarvoor de Sint Sebastiaansdoelen ooit was gebouwd. In de daarop volgende periode is in het doelengebouw achtereenvolgens gehuisvest de Arrondissementsrechtbank, het Gemeentemuseum en het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie. Waren de eerste bewoners of gebruikers, de handboogschutters, belast met de bewaking van onder meer het stadhouderlijke hof; de huidige ‘bewoners’ hebben de voorname taak om de historische kunstschatten veilig te stellen en dus, te bewaken. (Haags Historisch Museum: Korte Vijverberg 7) Otto van Soldt
Ontmoetingsdag Nederlandse Lutherse Vrouwen Bond, 24 april, Nijkerk ‘Olie voor de ziel’ Het bestuur van de Nederlandse Lutherse Vrouwen Bond nodigt u uit om deel te nemen aan de jaarlijkse ontmoetingsdag in Nijkerk. Voortbordurend op het jaarthema willen we na de studiedag van 6 februari jl. waar de lutherse kerkmuziek als olie voor de ziel centraal stond, ons nu bezinnen op ‘de spiritualiteit van (langs) de weg’. Gaande onze levensweg zijn er veel inspiratiebronnen die ons in beweging houden, ons voeden, ons warmen, ons koesteren. Dit thema loopt als een rode draad door ons programma, de hele dag door. Komt u het mee beleven? 10.30 - 11.00 uur aankomst met koffie/thee 11.00 - 11.15 uur morgengebed door Marlies Schulz: “De Emmaüsgangers”. 11.15 - 11.45 uur jaarvergadering (voor het huishoudelijk en financieel verslag over 2009 wordt u verwezen naar het bondsblad “De Brief”) 11.45 - 12.00 uur koffiepauze 12.00 - 12.30 uur ds. Cornelia Hübner was twee periodes van drie jaar regiocoördinator Westeuropa voor de Women Desk (Women In Church And Society) van de Lutherse Wereld Federatie. Ze kijkt met ons terug èn blikt vooruit: “Vrouwennetwerken als bruggen naar de toekomst”. 12.30 - 14.00 uur lunch en tijd om de benen te strekken 14.00 - 15.45 uur “In het voetspoor van Franciscus”. Coos Blokhuis fietste van Zutphen naar Assisi. 15.45 - 16.00 uur afsluiting en wegzending De kosten voor deze geheel verzorgde dag bedragen € 20,-, die u na aankomst kunt voldoen. Leden van de NLVB kunnen dit met de acceptgirokaart voor de lidmaatschapsbijdrage overmaken. Uw opgave wordt graag vóór 17 april a.s. tegemoet gezien door Erika Hillebrand, email
[email protected], tel. 0529-430454.
DE LUTHER HERAUT VOOR april 2010 zal verschijnen op vrijdag 2 april 2010. Uiterste inleverdatum van kopij: vrijdag 19 maart 2010. Kopij voor de LH kunt u digitaal inleveren via het adres
[email protected] of in geschreven vorm via het adres van de kerk (onder vermelding van kopij LH). Bij digitale verzending ontvangt u altijd een ontvangstbevestiging. Krijgt u deze niet, neemt u dan contact op met Mascha de Haan (070-3689044).
Colofon Administratie: Internet: Abonnement: Redactie: Eindredactie: Opmaak:
Kosterij, Lutherse Burgwal 7, 2512 CB Den Haag, telefoon: 070-3636610 www.luthersdenhaag.nl gratis voor gemeenteleden, vrijwillige bijdrage welkom op ING no. 86053 t.n.v. ELG te Nootdorp Jolien Dekker Hans Koopman Mascha de Haan
11
39e jaargang no. 3 Maart 2010
Simon Carmiggelthof 92 2492 JM Den Haag
Catechisatie Met de catechisanten zijn we een doophemdenproject gestart. Een doophemd is een hemd dat je zelf maakt met symbolen en verhalen erop die voor jouw geloof belangrijk zijn. Dat hemd draag je niet in het openbaar maar als hemd onder jouw kleren op momenten dat je het nodig hebt om een steuntje in de rug te hebben. Het zegt jou: God is met je. Hij wil met jou op weg gaan. Behalve serieuze zaken storten we ons ook op minder serieuze zaken. Zo deden we op 13 februari mee aan een volleybaltoernooi. Behalve een team van de catechisanten, de luki’s, de lutherse kids, was er ook een team van het kamp. Zij speelden erg goed en werden tweede. Wij deden het wat minder. Alleen de laatste wedstrijd wonnen we. Daarom eindigden we niet op de laatste plaats. Aan Irma Kliwon heeft het niet gelegen. Zij deed mee met de catechisanten en was een van onze sterspelers. We denken dat het beter was gegaan als het een voetbaltoernooi was. Maar ja. Het was toch wel erg gezellig. Volgend jaar doen we weer mee. Maar dan gaan we vooraf in trainingskamp. Hulde aan Den Haag Zuidwest die het allemaal organiseerde. Trinette Verhoeven
Kinderkerk Deze veertigdagentijd gaan we samen met Mozes op reis. Hij heeft zijn koffertje al gevonden en iedere week vindt hij een belangrijke eigenschap om op reis te kunnen. Wat dacht je van hulp aannemen? Of doorzettingsvermogen? Belangrijke zaken zijn dat. Natuurlijk vertellen we er in de kinderkerk een mooi verhaal bij en gaan we wat maken of doen we een spel. Op 7 maart hopen we op veel kinderen, ook uit andere gemeenten. Neem je ook een vriendje mee? Op 28 maart is het Palmpasen. Alle kinderen hebben een brief gekregen hierover, maar kreeg je die niet, dan ben je natuurlijk ook welkom. Neem gewoon een kruis mee, dan versieren we die in de kerk met allemaal lekkere dingen. En weet je wat ook lekker is? De pannenkoeken na de dienst! En als je buik dan nog een plekje heeft, past er vast nog een paasei bij. Op paasmorgen geven we de inhoud van onze vastentrommeltjes aan ons goede doel. Weet je niet wat een vastentrommeltje is? Vraag het maar even aan iemand van de leiding. Tot ziens, Ineke, Ineke, Jolien, Jolly, Mascha en Sara Aan de kinderen van 10 jaar en ouder Op zondag 14 maart is er weer een speciale 10+ kinderkerk. We besteden daar aandacht aan wat er in allemaal de gewone kerkdiensten gebeurt. Zo kunnen jullie je een beetje voorbereiden op de tijd dat jullie te groot zijn voor de kinderkerk en de hele dienst in de kerk blijven. Deze zondag hebben we het over de kleur paars, die in deze tijd in de kerk te zien is in de kleden op de preekstoel en de tafel. Ook gaan we eens kijken naar de betekenis van veel ‘grote’ en soms ‘moeilijke’ woorden die we horen in de kerk en tegenkomen in de liederen die we zingen. Ik hoop dat jullie er kunnen zijn! Jolien Dekker
12
Overzicht activiteiten (alle informatie vindt u ook op de website: www.luthersdenhaag.nl) Maandag 1 maart Openbare kerkenraadsvergadering, 20.00 uur Dinsdag 2 maart Catechisatie, 17.00 uur (pag. 12) Seniorenbijeenkomst, 13.30 uur (pag. 8) Zaterdag 6 maart Informatie Taizé-reis, 15.00 uur (pag. 10) Donderdag 11 maart Geloofsgesprek, 20.00 uur (pag. 7) Dinsdag 16 maart Catechisatie, 17.00 uur (pag. 12) Seniorenbijeenkomst, 13.30 uur (pag. 8)
Woensdag 17 maart Kerk naar buiten, 19.30 (pag. 8) Dinsdag 30 maart Paasviering, 10.30 uur (pag. 8) Zaterdag en zondag 3 en 4 april Nacht van de hoop, 22.00 uur (pag.9) Zondag 4 april Paasontbijt, 9.00 uur (pag. 6)
13
Citykwartier: elke woensdagmiddag van 12.00 tot 13.30 uur. Liturgisch moment van 12.45 tot 13.00 uur. Kerkdiensten Evangelisch-Lutherse kerk Lutherse Burgwal 9, aanvang 10.15 uur Wekelijks crèche 0 t/m 3 jaar en kinderkerk Swaenestate/Swaenesteyn, aanvang 14.30 uur
Lezingen
Collecten
Zondag 7 maart Oculi (ogen) Ds. W.T.V. Verhoeven dienst voor jong en oud, HA (pag. 6) Swaenestate: ds. H. Th. Vollebregt
Exodus 6:2-9, 28-7:7
Diaconie—KIA (pag. 5) Kerk
Zondag 14 maart Laetare (verheugt u), bloemendienst (pag. 6) Ds. D.N. Stegeman (Den Haag/STEK) Huisdienst, aanvang 14.30 uur (pag. 6) Swaenesteyn: ds. A.Wicke Zondag 21 maart Judica (doe mij recht) Ds. W.T.V. Verhoeven Swaenestate: ds. H. Onderstal
Exodus 7:8-25 Galaten 4:22-5:1a Johannes 6:1-15
Haagse Jeugdraad Onderhoud gebouwen
Exodus 9:13-35 Hebreeën 9:11-15 Johannes 8:46-59
Leer-werkproject Papua New Guinea (pag. 5) Kerk
Zondag 28 maart Palmarum (palmzondag) Ds. W.T.V. Verhoeven Swaenesteyn: dhr. J.J. de Haan Donderdag 1 april Witte Donderdag Ds. E. de Fouw Viering Heilig Avondmaal, m.m.v. Cantorij Aanvang 19.30 uur Vrijdag 2 april Goede Vrijdag Ds. W.T.V. Verhoeven en ds. E. de Fouw Aanvang 19.30 uur Zaterdag 3 april Paaswake Ds. W.T.V. Verhoeven en ds. E. de Fouw Viering Heilig Avondmaal Aanvang 21.00 uur Zondag 4 april Pasen Ds. W.T.V. Verhoeven en ds. E. de Fouw m.m.v. Cantorij Swaenestate: ds. E. de Fouw (HA) Zondag 11 april Quasi modo Geniti Ds. W.T.V. Verhoeven Swaenesteyn: ds. Y. Schoonhoven (HA)
Exodus 15:27-16:7 Filippenzen 2:5-11 Johannes 12:12-24 (Lucas 19:29-40)
Orgelfonds Onderhoud gebouwen
Exodus 12:1-11 1 Korintiërs 11:20-32 Johannes 13:1-15 (17)
Stichting Prelude (pag. 5) Kerk
Hosea 6:1-6 Exodus 12:21-33 Johannes 18 en 19 Lezingen naar oudchristelijk gebruik
Ezechiël 37:1-14 1 Korintiërs 5:7-8 Marcus 16:1-7(8)
Paascollecte diaconie (pag. 6) Onderhoud gebouwen
Openbaring 7:2-12 (17) 1 Johannes 5:4-10a Johannes 20:19-31
Luther Heraut Kerk
14