Stad Antwerpen - Studiedag collectieve warmteproductie 25 september 2014 - Antwerpen
Ervaringen met centrale warmteproductie in de Cadixwijk ir. arch. Joni Staljanssens/Bureau Bouwtechniek
Bureau Bouwtechniek multidisciplinair studie- en adviesbureau gespecialiseerd in de techniek van het bouwen Begeleiding en ondersteuning van architectenbureaus: •
hoogstaande, intelligente architectuur
•
technische innovatie
Activiteiten : •
projectondersteuning
•
technische renovatiebegeleiding
•
technisch advies
Aanpak: •
overleg
•
multidisciplinaire, integrale aanpak
•
project specifiek resultaat
•
evenwicht
Cadixwijk • Nieuwbouw projectontwikkeling van de Cadixwijk op het eilandje (Antwerpen) • Bouwblok C2 - Projectnaam Kadox (http://www.kadox.be/)
Bouwpartners Projectontwikkelaar:
Re-vive
Architect :
HUB
Uitvoerend architect & advies duurzaamheid + EPB verslaggeving :
Bureau Bouwtechniek
Stabiliteit
ABT
Technieken
ABT – Deerns
Hoofdaannemer:
Wyckaert
Periode : 2012-2015 (momenteel in uitvoering)
Niveau 0
Niveau +3
• 9 laagenergie grondgebonden woonunits K30 / E40 • 7 laagenergie woonunits K30 / E40 • 12 passief woonunits K25 / E35
Eerste doorrekening • Performante bouwschil realiseren K25-K30 (15cm resolschuim, correcte oriëntatie beglazing, luchtdichte schil, aandacht voor bouwknopen, beschaduwing op de geveldelen als passief koelingsprincipe in combinatie met screens )
• Individuele technieken georganiseerd per woonunit (warmte-opwekking voor verwarming en sanitair warm water d.m.v. warmtepomp, ventilatiesysteem D)
• Conclusie:
• Performante bouwschil en NEBV realiseerbaar • Strenge E-peil eis niet haalbaar zonder toevoeging zonnecollectoren & fotovoltaïsche cellen (maar beperkte dakoppervlakte beschikbaar) • Afmetingen schachten vergroten i.f.v. rookgasafvoeren
• Advies: overstappen naar collectieve warmteproductie
Ontwikkelingsbouw vs. collectieve warmteproductie • Impact voor projectontwikkelaar
• Bouwheer staat gekend voor duurzame projectaanpak & is vertrouwd met collectieve warmteproductie (Den Draad, Gent-Brugge) • Vooropgestelde duurzaamheidsambitie project
• Impact op budget
• Meestal besparing op installatiekosten Besparing op onderhoudskosten weinig interessant voor projectontwikkelaar.
• Impact voor syndicus • • • •
Onderhoud collectieve stookplaats is uitgebreider Afrekening energieverbruik op andere manier Complexere technieken Duurdere overhead-kost voor eigenaars
Ontwikkelingsbouw vs. collectieve warmteproductie • Visie kopers op collectieve warmteproductie (vlotte samenwerking met RVM vereist, etc.)
• Technische impact • • • • •
Hogere circulatieverliezen & verliezen bij onderstations (impact EPB) Centrale stookplaats voorzien (minder verkoopbare oppervlakte in kelder) Schachten kleiner dimensioneren (meer verkoopbare oppervlakte per app.) Minder schouwen op dak (architecturaal voordeel) Eén gasteller (mits elektrisch koken)
Ontwikkelingsbouw vs. collectieve warmteproductie • Verschillende behoeftes tussen grondgebonden woningen en appartementen • • • •
Compactheid grondgebonden woningen (2-3m) vs. appartementen (6m) Verschillende EPB-eisen K25 / E35 vs. K30 / E40 Verschillende bouwkundige en technische maatregelen per woonunit Logischer om grondgebonden woningen laagenergie te realiseren en appartementen passief te maken
vs
Collectieve warmteproductie - AB 1 • Strenge E-peil eisen E35 – E40 moeilijk haalbaar met EPB-regelgeving (combilus) • Laagenergie woonunits aangesloten op collectieve warmteproductie • gemeenschappelijke condenserende ketel • satellietboilers per woonunit met zonnecollectoren (2m² per unit) • 2m² fotovoltaïsche cellen per woonunit • Ventilatiesysteem D
Collectieve warmteproductie - AB 1 • Strenge E-peil eisen E35 – E40 moeilijk haalbaar met EPB-regelgeving (combilus) • Passieve woonunits NIET aangesloten op collectieve warmteproductie • • • •
Lucht-lucht warmtepomp Zonneboilers per woonunit (2m² zonnecollectoren) 2m² fotovoltaïsche cellen per woonunit Ventilatiesysteem D
Collectieve warmteproductie Samenwerking fabrikanten • Projectontwikkelaar spreekt verschillende fabrikanten aan (Daikin, Van Marcke) • Doel: kostenefficiënter omgaan met collectieve warmteproductie (controle voorstellen door ingenieur technieken en EPB-verslaggever)
• Opnieuw strenge E-peil eisen moeilijk haalbaar Laagenergie woonunits aangesloten op collectieve warmteproductie • • • • •
gemeenschappelijke condenserende ketel platenwisselaars per woonunit zonneboilers per woonunit (2,33m² zonnecollectoren) gemeenschappelijke fotovoltaïsche installatie 11,5kWp ventilatiesysteem D
Passieve woonunits NIET aangesloten op collectieve warmteproductie • • • • • •
gemeenschappelijke condenserende ketel (verwarming) platenwisselaars per woonunit warmtepompboiler voor sanitair warm water zonneboilers per woonunit (2,33m² zonnecollectoren) gemeenschappelijke fotovoltaïsche installatie 11,5kWp ventilatiesysteem D
Collectieve warmteproductie – Warmtenetwerk Vlaanderen • Warmtenetwerk Vlaanderen ijvert om volledig project aan te sluiten op collectieve warmteproductie o.w.v. mogelijkheid tot stadsverwarming • Doel: kostenefficiënter omgaan met collectieve warmteproductie • Uitzondering bij VEA aanvragen voor toepassing stadsverwarming (doorrekening combilus vervalt)
• Strenge E-peileisen haalbaar Laagenergie EN passieve woonunits aangesloten op collectieve warmteproductie • • • • •
gemeenschappelijke condenserende ketel platenwisselaars per woonunit collectieve installatie zonneboilers per woonunit (40 panelen) geen fotovoltaïsche panelen meer ventilatiesysteem D
Conclusie • Individuele warmteproductie kan soms interessant lijken voor projectontwikkelaars (visie kopers, prijsafspraken met fabrikanten, etc.) • Collectieve warmteproductie • interessant vanaf aansluiting +/- 15 woonunits • o.w.v. transportverliezen dient warmte-opwekking performant te zijn (vb. stadsverwarming, huidige condenserende ketel is tijdelijk)
• technieken collectieve installaties & onderstations worden steeds verder ontwikkeld
• Duurzaamheid van project is belangrijk (opgelegde eisen, visie projectontwikkelaar, etc.) • Rekenmethodiek EPB niet aangepast aan zeer lage E-peilen & collectieve installaties (Uitzonderingsaanvraag dient nog aangevraagd te worden, nog geen definitief resultaat.)
DANK VOOR UW AANDACHT
www.b-b.be