Wonen Natuur met de
WmdN 61
Kwartaaltijdschrift van het Vlaams Instituut voor Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen
* lente 2012
EXTRA: 48 blz bio-ecologisch bouwen Superlage-energie e hernieuwbouw
Maart 2012
nr. 277 31ste jaargang
€ 3,50
De nummer 1 in België
anders en beter DOSSIER OUDE TECHNIEKEN TIEN JAAR NATUREPLUS - EEN STAND VAN ZAKEN
Special Batibouw livre Vibe 61.indb Sec1:17
Zijn fotovoltaïsche zonnepanelen nog rendabel ? • Opstijgend vocht Deel 2 : hoe bestrijden ? • Bouwen : één contract voor een totaalconcept
• Zaakjes doen ter plaatse • Meer dan 80 nieuwigheden • Hoe is het gesteld met de vastgoedmarkt : 5 kenners geven het antwoord
DE HYPOTHECAIRE LENING een handleiding
DE NIEUWE ENERGIEPREMIES VOOR 2012 Afgiftekantoor : Brussel X
Metalen structuur : sterk als staal
5 414248 212036
03
Vloerverwarming : voor of tegen ?
7/02/12 13:44:46
nieuwbouw VRIJSTAANDE WONING
Een totaalconcept op maat
Zo gesloten de woning aan de voorzijde is, zo open is ze aan de tuinzijde. Het grote terras in betondallen biedt in de zomer en het tussenseizoen enorme mogelijkheden.
14
Ingetogen sober en tijdloos in een ongewoon landelijk kader. En daarenboven zorgvuldig afgewerkt. Speciaal ook, zo’n “Key Turn Over”woning... “Key turn over” wat? Laten we dat eens van dichterbij bekijken. Tekst: Josse Devriendt Foto’s: AR+
beter bouwen & verbouwen 276
15
nieuwbouw
nieuwbouw
VRIJSTAANDE WONING
VRIJSTAANDE WONING
Zicht vanuit de keuken op de woonkamer.
D
e kwaliteit van een woning wordt niet alleen bepaald door de materialen waaruit ze is samengesteld. Ook omgevingsfactoren spelen een niet onbelangrijke rol. Ligt het huis in de stad of in een verkaveling? Gaat het om een energiezuinig rijhuis of een driegevelwoning? Of, zoals nog steeds de droom van de gemiddelde Belg, om een vrijstaande woning op een mooie lap grond? Het zijn stuk voor stuk elementen die de kwaliteitsbeleving – en de eindprijs – van het totaalplaatje in hoge mate beïnvloeden.
De woning die we hier voorstellen, beantwoordt aan het ideaalbeeld dat velen koesteren: een flink uit de kluiten gewassen bouwperceel (hier 18 m x90 m, of 16 are), met een grote, naar het zuiden gerichte tuin en daarachter alleen maar velden, weiden en bossen. Op deze grond staat een strakke, eigentijdse villa. Een dergelijk idyllisch landschap is een grote uitzondering, zeker in het volgebouwde en aan ruimtelijke wanordening lijdend Vlaanderen. Maar het bestaat. Op de grens van de Brabantse en de Antwerpse Kempen bijvoorbeeld, vind je deze schaarse plekken nog, maar de prijs die je ervoor betaalt, is er dan ook naar.
“95% van de kandidaat-bouwers droomt” Bouwlustigen hebben zelden een objectief beeld van wat de prijzen in de bouw en voor de afwerking zijn. Tot die vaststelling komt AR+. Dat leidt vaak tot ontnuchtering. “95% van de kandidaat-bouwers droomt en heeft geen besef van wat alles kost. Hun rekening klopt zelden, zeker omdat in hun aangehaalde voorbeelden bepaalde zaken (keuken, …) niet zijn meegerekend in de geafficheerde prijs. Onze taak bestaat erin de mensen van bij het begin een correct beeld te geven van wat mogelijk is en hen te begeleiden in hun bouwproces. Wij bieden vanuit een sterke architectuurkern een overkoepelende visie op alle facetten van het wonen. Uit een constructieve dialoog met de bouwheer ontstaat een totaalconcept dat altijd vertrekt vanuit de woonbeleving. In tegenstelling tot de klassieke benadering, vertrekken wij van het interieur. Vandaaruit start het ontwerp en wordt de woning ingevuld.”
16
De woonkamer – met parketvloer – is door het verlaagd plafond knus en intiem. Vanuit de keuken – met tegelvloer – geniet men van het overdekt terras
BOUWFIRMA Ons echtpaar had geluk en kon een vijftal jaar geleden deze mooie bouwgrond op de kop tikken tegen een voor deze streek interessante prijs. “Het zoeken naar een architect was niet meteen aan de orde”, aldus de vrouw des huizes. “Mijn broer had kort voordien gebouwd met de firma AR+ Projects en was daar zeer tevreden over. Vermits mijn man en ik een heel drukke job hebben, leek de samenwerking met dit bedrijf een interessante optie. De eerste contacten werden gelegd in 2007. Een jaar later stond ons huis er, kant en klaar!”
beter bouwen & verbouwen 277
17
nieuwbouw VRIJSTAANDE WONING Ook de keuken – met kookeiland en aansluitende eettafel – is mooi afgewerkt en uiterst gezellig.
Mooie wit-zwartcontrasten maken de keuken tot een aangename werkplek.
Vanuit de woonkamer kan je een blik werpen op de eetkamer, maar zie je de keuken niet.
18
TOTAALCONCEPT AR+ is een bedrijf dat “key turn over”-woningen voorstelt. Een nieuwe naam voor het begrip “sleutel-op-de-deur”. Deze benaming heeft de neiging enkele firma’s tegen de borst te stuiten die niet meer vergeleken willen worden met bedrijven die “cataloguswoningen” afleveren, met een standaard lastenboek, en die hun klanten lokken met lage prijzen. Dit bedrijf, bijvoorbeeld, is naar Belgische normen klein, maar werkt met sterk geïndividualiseerde projecten. Naast enkele architecten bestaat het team uit interieurarchitecten en ingenieurs (projectleiders) die voor de uitvoering nauw met het bedrijf samenwerken. “Hun aanpak sprak ons meteen aan”, zegt onze gastvrouw. “Ik had een sfeerboek samengesteld van wat we zoal wilden. Vanuit die visie ontwikkelden ze een totaalconcept waarin we ons heel snel konden vinden. Onze wensen waren eigenlijk vrij klassiek: we wilden een strakke, hedendaagse woning met veel ruimte, een vide en een open trap. Verder een bureau, een carport en een kelder. Boven drie slaapkamers en twee badkamers.” Het bedrijf AR+ werkt als projectontwikkelaar. De klant tekent enkel een contract met de firma (en geen 2, een met de firma, het andere met de architect). De bouwheer tekent een eerste contract voor de ruwbouw, daarna een tweede voor het interieur (afwerking, keuken, meubilair,...). VAN BINNENUIT “Wat ons vooral beviel is dat de firma van binnenuit werkte. Ze startte met de planning van het interieur en tekende dan pas de buitenzijde. En niet omgekeerd, zoals meestal het geval is, waarbij een volume wordt gebouwd dat nadien wordt ingevuld. Voor ons was niet alleen de ruimtebeleving op zich uiterst belangrijk, maar ook de kwaliteit van de afwerking van het interieur was van groot belang.” beter bouwen & verbouwen 277
19
nieuwbouw VRIJSTAANDE WONING
5
4
1
3 2
1. inkomhal 2. keuken 3. eethoek 4. woonkamer 5. bureau Schaal : 1 cm = 1 m
0
1m
2m
GELIJKVLOERS De ingang bevindt zich onder de beschutte carport. Als je binnenkomt, heb je de inkom, een toilet en vestiaire. Via een glazen deur krijgt de bezoeker toegang tot de leefruimte. Links bevindt zich de eetkamer met aangrenzend de open keuken met kookeiland. Deze keuken mondt uit op de bijkeuken en berging. Rechts betreedt de bezoeker de eigenlijke leefruimte, met de vide en de ruime zithoek. In de hoek, ter hoogte van de trap, biedt een schuifdeur toegang tot het bureau.
20
beter bouwen & verbouwen 277
Van buitenaf gezien heeft de woning geen buitensporige vormgeving. De noordzijde – aan de straat – is volledig gesloten, op een raam van de badkamer en de voordeur na. De carport maakt deel uit van het bouwvolume. De achterzijde van de woning is in het zuiden gelegen. De architect heeft hier dan ook van geprofiteerd om de gevel achteraan volledig open te trekken.
OPENHEID De zithoek kijkt uit op de tuin. Het verlaagde plafond en de gesloten gashaard (Cosyflame) zorgen voor een knusse en gezellige sfeer. De eetkamer krijgt een verlengstuk door het overdekte terras, dat zelfs bij minder goed weer een ideale uitbreiding van de leefruimte vormt. De keuken is open, maar geeft zich toch niet helemaal prijs. Zo kan de vrouw des huizes rustig haar potje koken, zonder de gasten in de zithoek te storen, en kan ze toch nog deelnemen aan het gesprek. Open of dicht? Zichtbaar of niet? Het blijft een subtiel spel in dit ontwerp. Ook met het bureau blijven alle opties mogelijk. Deze werkruimte bevindt zich aan de voorzijde van de woning, achter de carport. Daar valt het licht binnen via het raam in de zijgevel. AFWERKING Opmerkelijk is de hoge afwerkingsgraad van al het meubilair. Dat wordt in het bedrijf AR+ Projects zelf ontworpen en ontwikkeld. De fronten van de keukenkasten zijn deels in geschilderd MDF en deels in melamine, het werkblad is van kunststeen composiet en de schuifwand van de open haard is in geschilderd MDF en melamine. De strakke en egale vormgeving zorgt ervoor dat alles netjes achter schuifwanden verborgen zit en onderstreept de sobere look in de woning. Andere voorbeelden van de hoge afwerkingsgraad vind je onder meer in de
DE MENING VAN DE EIGENAARS
nieuwbouw VRIJSTAANDE WONING EERSTE VERDIEPING
Bent u tevreden over de firma die uw woning
De trap mondt uit op de vide met de tv-hoek, die door een glazen deur van de nachthal gescheiden is. Deze bedient alle vertrekken op de slaapverdieping: links de slaapkamer van de ouders, met toegang tot de dressing en de goed uitgeruste badkamer, centraal het toilet en rechts de twee slaapkamers van de kinderen, van elkaar gescheiden door een douchecel.
heeft gebouwd? “Bijzonder tevreden. De kwaliteit van de woning is voortreffelijk en de firma heeft zich perfect van haar taak gekweten. Zowel qua opvolging, service en nazorg verliep alles op wieltjes. Het team van AR+ bekommerde zich van a tot z om alles.” Wat vindt u de belangrijkste kwaliteiten van uw woning? “Het is een zeer praktisch huis, heel overzichtelijk ook. Vanuit de keuken heb je een breed zicht op de rest van de gelijkvloerse verdieping. Ook het bureau, dat ondanks de betrekkelijk beperkte ruimte zo volledig is ingericht, is een uiterst nuttige plaats. Algemeen zou ik ook de inplanting vernoemen. We zitten pal in het zuiden met onze tuin en kijken uit op velden en bossen. Schitterend gewoon!”
1. tv-hoek 2. slaapkamer 3. badkamer 4. douchecel Schaal : 1 cm = 1 m
0
1m
2m
Zijn er aspecten waarvan
De trap mondt uit op de gezellige tv-hoek, die via een glazen deur toegang geeft tot de slaap- en badkamers.
u nu zegt: “Misschien hadden we dit beter
2
anders gedaan?” (Denkt diep na): “Neen, we hadden vooraf ook alles zeer nauwkeurig doorgenomen. Het resultaat overtrof onze verwachtingen. Er is eigenlijk niets dat we anders hadden gewild.”
3 Detail van de schuifwand die de slaapkamer van de badkamer scheidt.
Heeft u uw budget kunnen respecteren? “AR+ is van meet af aan heel duidelijk geweest en heeft voor alle extra opties die we wilden, het prijskaartje meegegeven. Zo kwamen we nooit voor verrassingen te staan. Maar het klopt wel dat we finaal meer hebben besteed dan we oorspronkelijk van plan waren.”
22
1
2
4
2
gang en het toilet, die beiden met lichtsensoren werden uitgerust. Niet enkel de woning is mooi afgewerkt, ook de diepe tuin, die door een tuinarchitect onder handen werd genomen en opvalt door zijn hoge siergrassen en het strakke cederhouten Cubic-tuinhuis, weerspiegelt de hang naar perfectie die je overal in dit huis terugvindt.
KNUSSE TV-HOEK Op de verdieping valt meteen de gezellige tv-hoek op. Van hieruit heb je een fantastisch zicht op de groene omgeving en heb je ook toegang tot een extra terras, waar je in alle rust kan genieten van de zon en de natuur. Aan de andere kant doet de vide dienst als een soort scheidingsmuur. De master bedroom kijkt zo uit op de woonkamer beneden en over het dak van de woonkamer heen, op de velden en omliggende weiden. De volledige beglaasde wandomtrek kan worden afgesloten met een gordijn, zodat de privacy toch ook gevrijwaard blijft. Vanuit de slaapkamer hebben de eigenaars via een schuifdeur toegang tot de dressing en de ruime en complete badkamer. Aan de andere zijde van de nachthal bevinden zich de twee ruime slaapkamers voor de kinderen, gescheiden door een kleine badkamer, bestaande uit een douchecel en een wastafel. Praktisch is hier het zogenaamde “wasgat”, dat toelaat het gebruikte linnen rechtstreeks in de wasmand te doen belanden die in de berging staat. VLOERVERWARMING ... Als verwarming werd voor de gelijkvloerse verdieping gekozen voor een hydraulische vloerverwarming op gas. Hierop kwam een eiken fineerparket van het merk Solidfloor voor de woonkamer en het bureau, en grote, grijze keramische tegels voor de keuken en de berging. Boven zorgen klassieke radiatoren voor de nodige beter bouwen & verbouwen 277
23
nieuwbouw VRIJSTAANDE WONING
HET HUIS IN 5 PUNTEN
1. Mooie inplanting in uniek kader
2. Zeer verzorgde afwerking
3. Kwaliteitsmaterialen
4. Ruimtelijkheid De 2 opzetwastafels zijn van Sphinx, de kranen van Gessi Fonte.
De badkamer is volledig uitgerust met een inloopdouche (Duravit) en bad (Villeroy & Boch).
en leefplezier
5. “Key Turn Over”-totaalpakket zonder financiële verrassingen
warmte. Om de stookkosten te beperken, werd de woning vrij goed geïsoleerd. De muurisolatie bestaat uit 6 cm Eurowall-platen van Recticel. In het dak zit 10 cm Ecotherm Topline XR, en een PIR hardschuim isolatieplaat (polyisocyanuraat) van Kingspan. Voor de vloer werd 8 cm PUR voorzien. Het buitenschrijnwerk is in aluminium.
NUTTIGE INFO ARCHITECT AR+ Projects, Lokeren, 09/348 60 22,
[email protected], www.arplus.be (bouwbedrijf)
OPPERVLAKTE: 203 m2 BOUWJAAR: 2008 TOTAAL
€ 400.000
Totaalconcept: ruwbouw, elektriciteit, sanitair, ventilatie, keuken, open haard, badkamer, meubels, ... Btw en ereloon architect inbegrepen. Niet inbegrepen: bouwgrond
... MAAR OOK ZONNEWARMTE Deze woning is, op uitzondering van de straatgevel, sterk beglaasd. Voor de ramen werd gekozen voor het type CS68 van Reynaers en voor de hefschuiframen TLS110 van hetzelfde bedrijf. Alle ramen werden uitgerust met hoogrendementsglas (beglazing met een U-waarde = 1,1 W/m2K). Vooral de naar het zuiden gerichte tuingevel vangt veel licht... en in principe dus ook warmte. Dat werd deels getemperd door aan die zijde zonwerende beglazing te voorzien. In een latere fase komen hier ook nog buitenscreens en een zonneluifel die de hitte in de zomer moeten buitenhouden. In afwachting hiervan werden binnen overal wel grote rolgordijnen (Silent Gliss) geïnstalleerd. Die houden wel het licht, maar niet de warmte tegen. Vermits de woning (nog) niet over een koelinstallatie beschikt, kan de temperatuur in de woonkamer flink oplopen. De keuken is dan weer beschermd door het overdekt terras. BESLUIT Deze woning zit knap in elkaar en straalt mede door haar afwerking, sierlijke tuin en unieke omgeving, klasse uit. Met een E-peil van 78 (in 2008) voldoet ze ook aan de toenmalige normen van energiezuinige woongebouwen. ■
24
beter bouwen & verbouwen 277