SCHAARBEEK GEZOND EDITORIAAL Hier is het zomernummer van «Schaarbeek Gezond» en nieuwe tips voor het seizoen gegeven door gezondheidsprofessionals om u aan te sporen om uw huid te verzorgen, terwijl u van de zon geniet. In de zomer zijn fruit en groenten gevarieerder en hebben ze meer smaak. Men moet ervan genieten en ze in onze maaltijden integreren. Aarzel niet om er naar believen van te eten, want deze voedingsmiddelen zijn « een winnende tandem in het vermijden van kanker ». Ik stel u voor om u te verdiepen in het dossier «Laten we veilig van de zon genieten» om het beste te halen uit de heilzame werking van de zon, op de beste momenten van de dag, maar ook om al de personen, die u lief hebt, te beschermen tegen de nadelige effecten ervan. U kunt eveneens de nieuwe informatiewebsite over gezondheid raadplegen www.mongeneraliste.be, op initiatief van een artsenvereniging. De VZW “Question Santé” neemt deel aan dit initiatief en legt u uit hoe deze website u zal helpen om relevante informatie te vinden op het gebied van gezondheid. Net zoals in elk nummer, zult u een “Agenda” rubriek terugvinden met een overzicht van de activiteiten rond gezondheid, die georganiseerd worden in de Gemeente Schaarbeek. Wij wensen u een aangenaam leesmoment en vergeet niet om zorg te dragen voor degenen van wie u houdt.
Afaf Hemamou Schepen van Gezondheid
Schaarbeek Gezond 2
LATEN WE VEILIG VAN DE ZON GENIETEN!
DE HEILZAME WERKING VAN DE ZON Het licht en de warmte hebben een positieve invloed op ons humeur en onze vitaliteit. We hebben de zon trouwens nodig om vitamine D te ontwikkelen voor de huid. Deze vitamine, die we ook terugvinden in de voeding, zorgt ervoor dat calcium zich vasthecht aan de beenderstructuur. Een gebrek aan vitamine D verhoogt het risico op rachitis bij kinderen en osteoporose bij volwassenen. DE NADELEN VAN DE ZONNESTRALEN Een overdreven blootstelling aan de zon is schadelijk voor onze gezondheid. De personen met een verhoogd risico zijn kinderen, jongeren en personen met een heldere huid. De ultraviolette stralingen (U.V.) zijn onzichtbare zonnestralen. Er bestaan drie soorten ultraviolette stralen: - U.V.A. : Zijn de hele dag door aanwezig en zijn verantwoordelijk voor de voortijdige veroudering van de huid. - U.V.B. : Zijn vooral op de middaguren aanwezig en veroorzaken roodheid van de huid en zonnebrand. Net zoals U.V.A. stralen werken ze in op het immuusysteem van de huid en spelen ze een rol in de ontwikkeling van huidkankers (vb.: melanomen). - U.V.C. stralen zijn de gevaarlijkste stralen en worden gelukkig tegengehouden door de ozonlaag in de atmosfeer. Schaarbeek Gezond 3
DE BESCHERMINGSMAATREGELEN TEGEN DE ZON HANGEN AF VAN VERSCHILLENDE FACTOREN: De leeftijd van de persoon : Kinderen en jongeren zijn gevoeliger voor U.V. stralen omdat hun huid nog niet volwassen is. Bescherming tegen de zon is onontbeerlijk. Wat kinderen van minder dan één jaar betreft, wordt afgeraden ze bloot te stellen aan de zon. Hou ze in de schaduw op een koele plaats. Vermijd om buiten te komen tussen 12U en 16U. In geval van een hittegolf is een goede hydratatie onontbeerlijk. Opgelet: laat kinderen nooit achter in de wagen! De huidtypes : Personen met een heldere huid zijn gevoeliger voor zonnestralen en lopen een groter risico om huidkanker te ontwikkelen. De intensiteit van de zonnestralen : In de zomer wordt de U.V. factor samen met het weerbericht gegeven (www.meteo.be). Tussen de factoren 3 en 7, moet schaduw worden opgezocht tijdens het midden van de dag en moeten zonneweringsmaatregelen worden gebruikt. Boven 8 komt u best niet buiten tijdens de warmste uren van de dag, zoekt u in alle geval schaduw op en zijn maximale zonneweringsmaatregelen verplicht. Het type van buitenactiviteit : Elke activiteit die doet zweten vereist het opnieuw aanbrengen van zonnecrème en een crème van het type “waterproof”. Tijdens het zwemmen is bescherming onontbeerlijk omdat de stralen weerkaatsen op het water. Wat er ook gebeurt, let op hitteberoertes!
MIDDELEN OM ZICH TE BESCHERMEN TEGEN DE ZON Beperk het blootstellen aan de zon en vermijd de periodes van de dag waarop de zonnestralen het sterkst zijn tussen 12U en 16U in België (zomeruren). Bescherm de huid met een hoed met brede randen, een T-shirt en zonnecrème. Let op de nek, de oren en de schouders en berust niet alleen op de parasol, die slechts een gedeeltelijke bescherming biedt (de zonnestralen worden weerkaatst in het zand!). Gebruik zonnecrème. Kinderen hebben altijd zonnecrèmes nodig met een "hoge beschermingsgraad" (SPF 30-50) of een "zeer hoge beschermingsgraad" (SPF 50+). Bij een zeer lange blootstelling aan de zon (vb.: langdurige activiteiten op het strand, ...), moet een crème met "zeer hoge beschermingsgraad" (SPF 50+) worden verkozen voor kinderen, jongeren en alle personen die “een huid hebben, die altijd rood wordt in de zon en die nooit bruint” (huidtype 1).
Schaarbeek Gezond 4
Een crème met "hoge bescherming" (SPF 30-50) is nuttig voor personen die “een huid hebben, die altijd rood wordt en soms bruint” (type 2). Voor de andere types is een crème met gemiddelde beschermingsgraad voldoende (SPF 15-25). Men moet de voorkeur geven aan “waterproof” crèmes als men activiteiten in het water uitvoert of bij sterke transpiratie (vb.: sportieve activiteiten, spelen, ...). De zonnecrème moet worden aangebracht ongeveer 30 minuten vóór de blootstelling aan de zon en moet om de 2 uur herhaald worden. In geval van lichamelijke inspanning of na het zwemmen moet de crème opnieuw worden aangebracht. Vergeet niet dat zonnecrème slechts gedeeltelijk beschermt tegen de zon! Bescherm de ogen van zowel volwassenen en kinderen met zonnebrillen met U.V. bescherming. Let op voor “speelgoed” brillen, die niet beschermen tegen de UV stralen!
NIET VERGETEN OM :
>
Blootstelling te vermijden tussen 12U en 16U.
>
Onze ogen en de ogen van kinderen te beschermen met zonnebrillen.
>
Onze huid te beschermen met zonnecrème die we aanbrengen 30 minuten vóór de blootstelling en te vernieuwen om de twee uur en na het zwemmen.
> Attent te zijn voor onze kinderen, ze hebben een gevoeligere huid: baby’s nooit blootstellen aan zonlicht!
> Op te letten voor hitteberoertes! Drink regelmatig water en zoek schaduw op. Om meer te weten kunt u de integrale versie raadplegen van “Laten we veilig van de zon genieten!” op www.schaarbeek.be [Onthaal: “Met een muisklik...”, “Hittegolf, Veilig van de zon genieten”]
Auteur: L’Association des Médecins Généralistes d’Evere – Schaerbeek (AMGES). Schaarbeek Gezond 5
LANCERING VAN EEN NIEUWE INFORMATIE WEBSITE OVER GEZONDHEID! Op 18 januari 2011 werd de website www.mongeneraliste.be officieel gelanceerd… De website onderscheidt zich door een uniek kenmerk: ze is gelanceerd door een artsenvereniging (de Société Scientifique de Médecine Générale). Het is een bron van door artsen goedgekeurde informatie, die onafhankelijk is van elke vorm van commercieel belang. Twee garanties voor kwaliteit en betrouwbaarheid! Dit kwaliteitsmerk moet helemaal niet onderschat worden als men weet dat slechts 20% van personen, die informatie over gezondheid zoeken op het Internet, de betrouwbaarheid van de geraadpleegde website controleren! Nochtans vindt men er van alles en nog wat: verouderde informatie, commerciële informatie, zonder wetenschappelijke grond, enz. Het initiatief wordt gesteund door de grote Belgische mutualiteiten en kreeg de medewerking van het maandblad over gezondheid « Équilibre » (die ook vrij is van elke vorm van publiciteit) en van de VZW Question Santé. De website stelt dossiers voor. Momenteel worden er twee thema’s behandeld: diabetes van het 2e type en artrose. Naast uitleg over de ziekte, wordt er aandacht geschonken aan de belevenissen van de patiënten en de manier waarop ze hun toestand kunnen verklaren. De filosofie van de website bestaat erin de kracht en de actiemogelijkheden van de patiënt te versterken. De arts heeft een professionele gezondheidsrol: hij kan zijn kennis delen, raad geven, steunen, voorschrijven, verzorgen, een gesprek hebben met de patiënt om samen met hem de doelstellingen te bepalen om een chronische ziekte te kunnen doorstaan. Het is echter aan de patiënt om te reageren, een keuze te maken en te bouwen aan zijn toekomst. De website omvat ook artikels over ziekten (kinderen en volwassenen): men kan er alle onderwerpen terugvinden zoals arteriële bloeddrukverhoging, slapeloosheid, cataract, maagzuur, astma, koorts, enz. De rubriek « veiller à sa santé » behandelt de verschillende manieren om tussen te komen om zijn welzijn te behouden en bij te dragen om bepaalde ziekten te voorkomen. Er wordt in feite veel aandacht besteed aan natuurlijke methoden voor het behoud van welzijn, zoals een gevarieerde en evenwichtige voeding, een regelmatige en gematigde lichamelijke activiteit uitvoeren, omgaan met stress, enz. Ook het opsporen van bepaalde ziekten wordt in deze rubriek behandeld. Ten slotte, behandelt de website ook een aantal nieuwigheden en geruchten om iedereen te helpen om er iets uit te leren. Om af te sluiten kunnen we alleen maar aanraden om zelf een bezoek te brengen op het adres www.mongeneraliste.be, zodat u uw eigen mening kunt vormen!
Auteur: Patrick TREFOIS, Directeur van de VZW Question Santé.
Schaarbeek Gezond 6
« FRUIT EN GROENTEN TEGEN KANKER: EEN WINNENDE TANDEM … » FRUIT, GROENTEN EN KANKER Het grote publiek kent de boodschap goed volgens dewelke men « 5 stukken fruit en groenten per dag » moet eten. Dit steunt op verschillende studies, die hebben aangetoond dat er een band bestaat tussen een rijke voeding op basis van deze producten en het voorkomen van bepaalde kankers. Een groot Europees onderzoek heeft deze boodschap onlangs echter in vraag gesteld. Zo zou volgens de resultaten van deze studie, de impact van deze voedingsmiddelen veel beperkter zijn dan men dacht.
REDENEN OM VERDER TE DOEN De impact meten van voeding op verschillende soorten kankers was nooit gemakkelijk. Ook al wordt er minder belang aan geschonken, toch blijft de preventieve rol van fruit en groenten (en in het bijzonder gewassen rijk aan carotenoïden*, de pigmenten die een oranje of donkergroene kleur geven) volledig bevestigd door bepaalde onder hen. Dat is het geval bijvoorbeeld voor kanker van de mond, keel en het strottenhoofd, maar ook van de slokdarm en dikke darm.
Schaarbeek Gezond 7
« FRUIT EN GROENTEN TEGEN KANKER: EEN WINNENDE TANDEM ! » Er werden trouwens duidelijke verbanden gelegd met overgewicht en kanker. In dit kader helpt een gevarieerde voeding, in het bijzonder door een goede verhouding van fruit en groenten, meestal arm aan calorieën, om te strijden tegen te kilootjes teveel. En dus ook tegen kanker...
GROEN LICHT : Het is geen wondermiddel, maar fruit en groenten hebben nog steeds hun plaats in het voorkomen van kanker. Ze zijn trouwens ook belangrijk om hart en vaatziekten te vermijden. Een recente studie onthulde zelf hun rol in het voorkomen van dementie... * Voor fruit en groenten rijk aan caroteen: wortel, peterselie, spinazie, potimarron, paprika, tomaat, abrikoos, mango…
De informatie « Fruit, groenten en kanker » die werd gesuggereerd door de VZW Question Santé, is afkomstig van de website: www.mongeneraliste.be Schaarbeek Gezond 8
ALGEMENE VOEDING FRUITKEUZES DOORHEEN D E S E I ZO E N E N
JULI
AARDBEI - ABRIKOOS BOSBES - BRAAMBES CITROEN - FRAMBOOS - KERS KRIEK - KRUISBES - MELOEN PERZIK - PRUIM - RABARBER RODE BES - ZWARTE BES
AUGUSTUS
ABRIKOOS - APPEL - BOSBES - BRAAMBES - DRUIF KRUISBES - MELOEN - PERZIK - PRUIM - RODE BES ZWARTE BES
SEPTEMBER
APPEL - BANAAN - BRAAMBES - CITROEN - DRUIF MELOEN - PEER - PERZIK - PRUIM
Schaarbeek Gezond 9
ALGEMENE VOEDING G R O E N T E K E U Z E S D O O R H E E N D E S E I ZO E N E N JULI
ANDIJVIE - ARTISJOK - AUBERGINE - BLOEMKOEL BROCCOLI - CHINESE KOOL - COURGETTE DOPERWTEN - IJSBERGSLA - KOMKOMMER - KOOLRABI (KROP)SLA - PREI - PRINSESSENBOON - RADIJS - RODE BIET - RODE KOOL - SAVOOI - SELDER - SNIJBOON ? SPINAZIE - SPITSKOOL - TOMAAT - TUINBOON TUINKERS - VENKEL - WATERKERS - WITTE KOOL WORTEL
AUGUSTUS EN SEPTEMBER
ANDIJVIE - ARTISJOK - AUBERGINE - BLOEMKOEL BROCCOLI - CHAMPIGNONS - CHINESE KOOL COURGETTE - GROENE KOOL - IJSBERGSLA KOMKOMMER - KOOLRABI - (KROP)SLA - MAÏS PAPRIKA - POMPOEN - PREI - PRINSESSENBOON - RADIJS RODE BIET - SAVOOI - SPITSKOOL - SNIJBOON - SELDER SPINAZIE - TOMAAT - TUINBOON - TUINKERS - UI VENKEL - WATERKERS - WITTE KOOL - WORTEL
SPECIFIEK IN SEPTEMBER : RAMMENAS - RODE KOOL
Deze seizoensinformatie is afkomstig uit het boekje: « Belgische seizoensgerechten », uitgegeven door de Stichting tegen Kanker. Schaarbeek Gezond 10
GEZONDHEIDSKALENDER CAMPAGNE VOOR SENSIBILISERING VAN “DIABETES”: Één zaterdag per maand worden er gratis diabetes opsporingstests uitgevoerd in samenwerking met de Algemene Diabetes Bond (ABD), in de lokalen voor Zuigelingenzorg van de Gemeente. Gespecialiseerde verpleegsters van de ABD zullen de tests uitvoeren van 9u30 tot 12u30 op de volgende data en adressen:
GRATIS DIABETES OPSPORINGSTESTS
DIABEET
> Zaterdag 3 september 2011 – Josaphatstraat, 105 > Zaterdag 8 oktober 2011 – Roodebeeklaan, 103 INFO: Tel : 02/244.71.07
GEEF BLOED, GEEF LEVEN : In samenwerking met het Rode Kruis van Schaarbeek, organiseert de Gemeente van Schaarbeek een driemaandelijkse bloedinzameling. Een adres: Anatole Francestraat, 31. > Vrijdag 29 juli 2011 van 16u tot 19u. > Vrijdag 28 oktober 2011 van 16u tot 19u. INFO : Pierre Legein – GSM : 0478/56.86.87 of raadpleeg de kalender van de inzamelingen online: www.dondesangdondevie.be/ of in uw transfusiecentrum. Deze initiatieven zijn van Afaf Hemamou, Schepen van Gezondheid, met de steun van het College van Burgemeester en Schepenen van Schaarbeek.
ALZHEIMER CAFÉ Elke 2de maandag van de maand (behalve tijdens de schoolvakantie), nodigt de VZW “La ligue Alzheimer” u en uw familieleden uit in haar “Alzheimer Café” (voorlopig, enkel in het Frans), in het Dagcentrum Pater Baudry, Square Prévost-Delaunaysquare, 107, te Schaarbeek. Het is een initiatief van Mijnheer Bernard Guillaume, Voorzitter van de VZW Pater Baudry. > Maandag 12 september 2011 – van 14u tot 16u > Maandag 10 oktober 2011 – van 14u tot 16u INFO: Ligue Alzheimer ASBL – Tel. gratis: 0800/15.225
Schaarbeek Gezond 11
GEZONDHEIDSKALENDER DE WORKSHOPS “GEZONDHEID EN WELZIJN” VAN HET HUIS VAN DE VROUWEN VAN SCHAARBEEK : juli, augustus en september 2011 Een adres: 253, Josaphatstraat te Schaarbeek Tel : 02/240.43.50 - E-mail :
[email protected] • GYM met het Medisch Huis Neptune : Donderdag van 14u tot 15u. Publiek: alle vrouwen Info : 02/243.05.85 – Deelname aan een workshop: 3 € • QI GONG VAN DE GEZONDHEID met Ba Dema : Dinsdag van 9u tot 10u; van 10u30 tot 11u30. Deze nieuwe workshop wordt het hele jaar door gegeven, BEHALVE tijdens de schoolvakanties! « Qi Gong » betekent in het Chinees «het werken met de ademhaling » of «ademhalingsoefeningen». Het bestaat is verschillende vormen van zachte oefeningen om de harmonie van het lichaam, van de ziel en van de geest te combineren, ziekten te voorkomen, intellectuele capaciteiten te verhogen en het leven te verlengen. Deze praktijk is gepast voor elke leeftijdscategorie. De oefeningen vereisen een geringe lichamelijke inspanning. Qi Gong biedt ons de mogelijkheid om ons lichaam te trainen en ons in alle rust te verlossen van onze stress op begeleidende meditatieve muziek. » Ba Dema Publiek: alle vrouwen INFO : 02/240.43.50 – Deelname aan een workshop: van 5 tot 7 € Afaf HEMAMOU, Schepen voor Gelijkheid tussen mannen en vrouwen
belast met het Huis van de Vrouwen.
Deze brochure is een realisatie van de Gemeentelijke gezondheidsdienst. Afaf Hemamou, Schepen van Gezondheid, het College van Burgemeester en Schepenen en de Gezondheidsdienst bedanken in het bijzonder de volgende Verenigingen voor hun waardevolle samenwerking: AMGES, de VZW Question Santé en de Stichting tegen Kanker. UW MENING IS BELANGRIJK VOOR ONS, GEZONDHEIDSDIENST:
[email protected] Schaarbeek Gezond 12