Scanbaar schrijven voor de ongeduldige weblezer

WHITEPAPER

Scanbaar schrijven voor de ongeduldige weblezer

Auteur: Sophie Beijerbacht - Communicatiespecialist Copyright © 2012, Zig Websoftware B.V.

Samenvatting Schrijven voor het web; er komt best wat bij kijken. Met een aantal concrete tips en achtergrondinformatie proberen wij u in dit whitepaper door de bomen het bos weer te laten zien. Weblezers zijn geen gewone lezers Op uw website komen dagelijks honderden, misschien wel duizenden mensen een kijkje nemen. Dit zijn echter geen “gewone” lezers. Nee, het zijn ongeduldige, onrustige weblezers. Wat kenmerkt weblezers precies en hoe kunt u ze zo goed mogelijk bedienen? Met scanbare teksten? Maar hoe zorgt u ervoor dat uw teksten scanbaar zijn?

“WEBLEZERS ZIJN ONGEDULDIG EN ONRUSTIG. ZORG ERVOOR DAT UW TEKSTEN SCANBAAR ZIJN OM TE VOORKOMEN DAT UW WEBSITEBEZOEKERS AFHAKEN.”

Valkuilen – u trapt er straks niet meer in! Het web staat er vol mee; teksten waarbij mensen vol in 1 van de vele valkuilen tuimelen. Wij zetten deze op een rijtje zodat u er in ieder geval niet meer intrapt!

WHITEPAPER | Scanbaar schrijven voor de ongeduldige weblezer

Pagina 2 van 10

De weblezer Bezoekers van uw website nemen de informatie op uw website op een andere manier tot zich dan wanneer ze de de krant lezen. Buiten dat de inhoud wezenlijk anders is, lezen mensen teksten op websites ook op een andere manier. Surfers versus informatiezoekers Uiteraard zijn niet alle weblezers hetzelfde; zo zijn bijvoorbeeld surfers en informatiezoekers. Surfers hebben geen duidelijk doel voor ogen. Zij laten zich leiden en afleiden. Informatiezoekers daarentegen gaan doelgericht op zoek naar specifieke informatie. Woningcorporaties krijgen het vaakst te maken met informatiezoekers. Bezoekers willen zich bijvoorbeeld inschrijven, reageren op een woning of online een reparatieverzoek indienen. De weblezer - enkele feiten op een rij Alle weblezers zijn anders, maar ze hebben wel een aantal eigenschappen gemeen:  De weblezer leest zo’n 25% langzamer Dit benadrukt maar weer het belang van leesbare, aantrekkelijke teksten. Als je de weblezer niet gelijk boeit, haakt hij sneller af.  De weblezer is ongeduldig en onrustig Tussen het lezen van een boek en het lezen van webpagina’s zit een wezenlijk verschil. Over het algemeen is de weblezer op zoek naar specifieke informatie. De kern van informatie moet dus altijd makkelijk te vinden zijn (bijvoorbeeld in de eerste alinea of in de kop).  De weblezer leest niet lineair, maar scant Uit onderzoek blijkt dat de weblezer in een F-vorm leest. U kunt er dus niet van uitgaan dat een weblezer de gehele pagina van boven naar beneden leest. Een duidelijke, scanbare site en paginastructuur zijn dus heel belangrijk.

Fig. 1 | Internetpagina’s worden gescand in een F-vormige oogbeweging. De rode gebieden worden het beste gelezen.


Pagina 3 van 10

Scanbare teksten Goed; de weblezer leest dus langzamer, in een F-vorm en is onrustig en ongeduldig. Hoe kunt u die ongeduldige weblezers dan optimaal bedienen? Een duidelijke, scanbare site en paginastructuur doen wonderen. Wat betekent scanbaar? Uit onderzoek van usabilityexpert Jacob Nielsen blijkt dat meer dan driekwart van de lezers teksten scant in plaats van woord voor woord leest. Vergelijk het maar met ‘koppensnellen’ als je de krant leest. Onze ogen vliegen over de pagina en blijven kort hangen bij de meest opvallende dingen zoals (tussen)koppen, foto’s en links. De belangrijkste reden om uw teksten scanbaar te maken is zodat uw ongeduldige bezoekers sneller kunnen vinden wat ze zoeken. Belangrijkste informatie op best bekeken plek Uit gebruikersonderzoek naar lezen op internet blijkt dat internetpagina’s door bezoekers gescand worden met een F-vormige oogbeweging. U kunt slim gebruik maken van deze informatie door de belangrijkste informatie juist op die plekken te plaatsen:  Paginatitel (de bovenste horizontale poot van de F)  Bovenste 2 - 3 kopjes (tevens de bovenste horizontale poot van de F)  Titels en eerste regel van de eerste alinea’s (de tweede horizontale poot van de F en de verticale poot) Laat de traditionele tekstopbouw los Al voelt het nog zo vertrouwd laat de traditionele tekstopbouw los. Het is heel verleidelijk om te beginnen met een inleiding om vervolgens per alinea dieper op de zaken in te gaan. De kans is echter heel groot dat bezoekers dan bij de eerste alinea al afhaken. De opbouw die u het beste kunt gebruiker is die van de piramide (Fig. 2).

Fig. 2 | Tekstopbouw volgens de piramide (scanbaar) versus de trechter (traditioneel)


Pagina 4 van 10

Stap voor stap naar scanbare teksten Tot zover de theorie, tijd voor de praktijk; hoe schrijft u scanbare teksten? In een aantal eenvoudige stappen komt u al een heel eind.

1

Beginnen bij het begin – de kop Boven webpagina’s staat vrijwel altijd een kop. Zorg ervoor dat de kop duidelijk is en de lading dekt van de gehele pagina. De kop moet ook niet meer dan 1 regel beslaan, dit bemoeilijkt het scannen. Creatieve of dubbelzinnige koppen zijn over het algemeen af te raden. Door het gebruik van subkoppen boven elke alinea kan de weblezer in 1 oogopslag de inhoud van onderliggende alinea’s scannen. Gebruik deze dus zeker!

Voor op uw checklist…  Staat boven iedere alinea een informatieve kop?  Vatten alle subkoppen bijelkaar de pagina goed samen?  Bevatten de (sub)koppen de zoekwoorden waarop u gevonden wilt worden?



2

De eerste alinea of lead De eerste alinea wordt ook wel de lead genoemd. Dit is uw kans om uw lezer te grijpen. Zorg ervoor dat de allerbelangrijkste informatie in de lead staat. Geef in de lead antwoord op de vragen wie, wat, waar, wanneer, waarom en hoe? Bij veel commerciële websites zie je dat de eerste alinea ook de vraag “what’s in it for me?” beantwoordt.

Voor op uw checklist…  Staat de belangrijkste informatie in de eerste alinea?  Geeft de eerste alinea/lead antwoord op wie, wat waar, wanneer, waarom en hoe?




Pagina 5 van 10

3

Alinea Behandel 1 onderwerp per alinea en zorg ervoor dat alinea’s niet te lang zijn. 5 schermregels is een ideale lengte. Zorg ervoor dat de kop van de alinea de lading dekt en dat de belangrijkste informatie van die alinea in de eerste zin wordt samengevat. Dit maakt elke alinea goed scanbaar en nodigt uit om verder te lezen. Veel puntsgewijze informatie in 1 alinea? Maak gebruik van lijsten met bullets of nummers. Voor op uw checklist…  Dekt de kop de lading van de alinea?  Staat de belangrijkste informatie van de alinea in de eerste zin?  Zijn alinea’s niet langer dan 5 schermregels?  Staat er voldoende witruimte tussen de alinea’s?  Zijn opsommingen weergegeven in een lijst?



4

Pagina Zorg ervoor dat uw pagina’s kort en overzichtelijk zijn. Bij voorkeur hoeft de bezoeker niet te scrollen om alle informatie te zien. Gedetailleerdere informatie plaatst u eventueel op een subpagina. Bevat de pagina een call to action? Zorg er dan voor dat deze duidelijk zichtbaar is. Als er links op uw pagina staan, zorg er dan voor dat deze informatiedragend zijn, dus niet “voor ons woningaanbod klik hier”, maar “bekijk ons woningaanbod”. Voor op uw checklist…  Staan opsommingen in overzichtelijke lijsten?  Is op elke pagina de call to action duidelijk zichtbaar? (Reageer op deze woning, schrijf u nu in bij onze corporatie, dien een reparatieverzoek in etc.)  Vraagt u uw bezoeker om te scrollen om de hele pagina te zien? Dit maakt scannen lastig.

5

 Taal Formuleer concreet en specifiek. Probeer niet interessant te doen met het gebruik van moeilijke woorden of jargon. Zowel lager- als juist hogeropgeleiden hebben immers een voorkeur voor eenvoudig taalgebruik, omdat dat sneller leest en makkelijker te begrijpen is. Actiever schrijven komt eenvoudiger en concreter over en maakt zinnen bovendien korter, vermijd daarom passief taalgebruik (zullen en worden). Voor op uw checklist…  Is het taalgebruik eenvoudig?  Zijn de zinnen niet onnodig lang?  Schrijf getallen in cijfers in plaats van letters, dus geen honderd procent, maar 100%.


Pagina 6 van 10

Valkuilen? U trapt er niet meer in! U weet nu in grote lijnen hoe u scanbaar moet schrijven. Dat is een goed begin, maar daarmee bent u er nog niet. Door de onderstaande valkuilen te herkennen en te vermijden, bent u een heel eind op weg naar écht effectieve, doelgroepgerichte webteksten.

Valkuil 1: Schrijven vanuit uw bedrijf i.p.v. uw doelgroep Uw bedrijf kan prachtige dingen en biedt geweldige diensten. Daar wilt u zoveel mogelijk over vertellen op uw website. Dat kunnen we ons helemaal voorstellen. Het probleem is alleen dat uw bezoekers echt niet geïnteresseerd zijn in hoe geweldig u bent. Zij hebben helemaal geen tijd om u te bewonderen. Maar waar hebben ze dan wel behoefte aan?   



What’s in it for me? Wat is de toegevoegde waarde van de producten of diensten en op welke manier maken zij het leven van uw bezoeker makkelijker? Focus op de ervaring! Al te vaak zie je dat een pagina focust op features en voordelen, in plaats van op ervaring. De ideale verhouding? 15% features, 35% voordelen en 50% ervaring. Wees doelgroepgericht Probeer uw teksten niet te formuleren zodat ze voor iedereen geschikt zijn. Het resultaat is vaak een slappe tekst die helemaal niets zegt. Schrijf in plaats daarvan met een duidelijke doelgroep in gedachte en schrijf indien nodig verschillende teksten voor verschillende doelgroepen. Wek de interesse van uw bezoekers Als u eenmaal de interesse hebt gewekt, klikken mensen heus wel door naar subpagina’s waar de geweldige features van uw producten en diensten staan. Bewaar gedetailleerde informatie dus voor subpagina’s en focus u op hoofdpagina’s op het wekken van interesse .

De volgende (vertaalde) quote van de beroemde copywriter John Caples vat het belang van doelgroepgericht schrijven perfect samen:

“ADVERTEERDERS ZIJN VAAK ZO VOL VAN HUN EIGEN PRESTATIES (“DE BESTE GRASZADEN VAN DE WERELD!”) DAT ZE VERGETEN TE VERTELLEN WAAROM WE TOT EEN AANKOOP ZOUDEN MOETEN OVERGAAN (“HET BESTE GRASVELD VAN DE WERELD!”). VERGEET NIET DE VOORDELEN VAN DE VOORDELEN TE BENOEMEN. MENSEN KOPEN GEEN 4 MM BOOR, ZE KOPEN DE GATEN DIE JE ERMEE KUNT BOREN WAARDOOR ZE DE FOTO’S VAN HUN KINDEREN KUNNEN OPHANGEN. ” -


JOHN CAPLES, MADE TO STICK (PP. 179).

Pagina 7 van 10

Valkuil 2: Geen duidelijke lead De belangrijkste informatie van een webpagina moet het makkelijkst te vinden en te begrijpen zijn. Zoals eerder gezegd, is een webpagina geen plek om mysterieus te doen of om de hete brij heen te draaien. Kom gelijk to the point, dat doet u in de kop, maar ook in de eerste alinea; de lead. Bezoekers beslissen binnen een paar seconden of ze op uw website blijven. Als u niet onmiddellijk hun aandacht grijpt door de belangrijkheid van de pagina voor hen samen te vatten, bent u de bezoeker hoogstwaarschijnlijk gelijk kwijt. Nog een korte checklist voor uw leads…  Staat de belangrijkste informatie van de pagina in de lead?  Prikkelt u de lezer in de lead voldoende om verder te lezen?  Geeft de lead antwoord op de vraag “wat wil ik dat de lezer van deze pagina in ieder geval meeneemt?”

Valkuil 3: Teveel vertellen Korte, krachtige webteksten zijn effectief omdat ze eenvoudig te scannen zijn en de nieuwsgierigheid van de lezers wekken. Ze spreken tot de verbeelding en moedigen lezers aan om actie te ondernemen (let op, deze actie moet door u zo duidelijk en simpel mogelijk worden gemaakt, zie valkuil 4). Door meer woorden dan nodig te gebruiken, kan uw spannende, avontuurlijke webtekst ineens een taaie opgave worden.

Valkuil 4: Zwakke of geen call to actions Uw scanbare, doelgroepgerichte pagina is fantastisch, maar nou ook weer niet zo geweldig dat mensen spontaan de telefoon oppakken of ingewikkelde formulieren gaan invullen in de hoop dat u ze terugbelt. Duidelijke en vooral eenvoudige call to actions zijn daarom van onschatbare waarde. Een paar richtlijnen voor goede call to actions:  Een goede call to action is duidelijk en aantrekkelijk: “Bekijk de animatie voor uitleg over onze verdeelmodellen”  Call to action worden versterkt door: o Testimonials (“Ik woon ruim 30 jaar met veel plezier in een huurwoning van de corporatie”) o Garanties (“U loopt geen enkel risico”) o Urgentie (“Snel woonruimte nodig? Reageer dan op onze direct-te-huur woningen. Binnen 48 uur weet u of u bent ingeloot”)


Pagina 8 van 10

Aan de slag! Het realiseren van scanbare teksten is niet moeilijk, als u een aantal aspecten niet uit het oog verliest. In dit whitepaper hebben we u praktische tips en handvatten proberen te geven waarmee u zelf in staat bent om effectieve webteksten te schrijven. Bovendien bent u zich nu bewust van een aantal valkuilen waardoor u deze voortaan kunt vermijden. De specialisten van Zig Websoftware kunnen u ondersteunen met zowel het schrijven of redigeren van uw webteksten, maar ook met het plaatsen van uw teksten in uw contentmanagementsysteem. Bekijk www.zig.nl voor meer informatie over Webcontent.

Over de auteur Sophie Beijerbacht is Communicatiespecialist bij Zig Websoftware. Als gepassioneerd communicatiewetenschapper is zij overtuigd van de toegevoegde waarde van weloverwogen, heldere communicatie. Stuur Sophie een e-mail


Pagina 9 van 10

Over Zig Zig ontwikkelt gebruiksvriendelijke, interactieve toepassingen voor corporaties en hun klanten. Onze 50 medewerkers ondersteunen corporaties in al hun webactiviteiten; van het ontwerpen en implementeren van websites en woonruimteverdeelsystemen tot een het realiseren van een KlantContactCentrum en het adviseren over zoekmachineoptimalisatie.

Bronvermelding http://www.useit.com/alertbox/whyscanning.html http://www.useit.com/alertbox/reading_pattern.html http://www.frankwatching.com/archive/2008/02/08/checklist-scanbaar-schrijven/ http://www.poynter.org/extra/Eyetrack/keys_01.html http://www.slideshare.net/eduvisiontraining/webinar-webschrijven-9438172 http://www.modern-webdesign.nl/2009/20-tips-voor-webschrijven/ http://www.schrijvenvoorinternet.nl/2008/01/29/workshop-webschrijven-1-scanbaar-schrijven/ http://www.smashingmagazine.com/2011/06/29/five-copywriting-errors-that-can-ruin-a-company-website/


Pagina 10 van 10

Scanbaar schrijven voor de ongeduldige weblezer

Recommend Documents