“Innovatie is een speerpunt van Saltro. Hiermee verbeteren we de zorg naar onze patiënten toe.”
samensaltro Grip op eigen gezondheid
Zorgen voor betrouwbare testen
POCT ondersteunt de huisarts
Diagnostiek organiseren rond de patiënt
4
6
MEER GRIP OP DE EIGEN GEZONDHEID
8
7
14
DIAGNOSTIEK OP MAAT
19
2
INHOUD
4 MEER GRIP OP DE EIGEN GEZONDHEID | 6 GROEIEN DOE JE ZELF
7 WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK | 8 VAN LAB NAAR SPREEKKAMER | 11 STAPPEN VOORUIT IN EERSTELIJNSZORG | 12 DE TEST! | 14 DIAGNOSTIEK OP MAAT | 17 NIEUWS POLITIEK OP BEZOEK BIJ SALTRO | MEDEWERKERS MET ORANJE BAND MAKEN SALTRO LEAN | KENNISDELEN MET SINGAPORE | TROMBOSEDIENSTEN BUNDELEN KRACHTEN | TESTPLEIN OP LIJFSTYLE EVENT | KWALITEIT BORGEN MET ISO | ONZE VOETAFDRUK | 60 JAAR SALTRO GROOTS GEVIERD | SALTRO-APP VERNIEUWD
20 SALTRO IN CIJFERS
COLOFON Samen Saltro is een uitgave van Stichting Saltro. In deze uitgave kunt u meer lezen over onze activiteiten en resultaten in 2015. Ook vertellen wij hier over onze plannen voor het komende jaar. Tekst Lamar communicatie | Ontwerp www.enof.nl | Druk Libertas Pascal | Fotografie Rogier Veldman, Martin Giesen, Christiaan Krouwels
PARTNERS
Groeispurt “Kwalitatief goede, innovatieve diagnostiek die de patiënt centraal stelt. Dat is waar Saltro voor staat en dat is de reden waarom steeds meer huisartsen structureel met ons samenwerken. Zo leveren we sinds begin 2015 de eerstelijns diagnostiek voor heel Almere. Een enorme groeispurt, die we dankzij onze hardwerkende medewerkers probleemloos hebben voltooid.”
“Wij blijven ons ontwikkelen voor de patiënt”
“Het fijne is dat we onze visie ook weten
heb ik alle vertrouwen in. Mijn eigen
werden we bijvoorbeeld beloond met een
zoals het aangaan van nieuwe samenwer-
waar te maken. Voor onze innovatiekracht TIM Award voor meest innovatieve bedrijf. Onze bedrijfsresultaten stemden ook tot
grote tevredenheid: de gezonde winst die we in 2015 hebben behaald, kunnen we
weer investeren in nog betere diagnostiek voor de patiënt. Kortom, het was een ongelooflijk succesvol jaar. De enige
kritische kanttekening die ik moet maken,
is dat het veel van onze medewerkers heeft gevergd. De werkdruk ligt hoog en in het
complexe speelveld waarin de eerstelijns
diagnostiek zich bevindt, zal dat niet snel veranderen. Het is heel belangrijk dat we voor de toekomst onze eigen vitaliteit weten te behouden en zorgen dat we
geïnspireerd blijven om op deze weg door te gaan. Want dat onze koers goed is, daar
samensaltro | Jaarbericht 2015
inspiratie haal ik uit grote erkenningen,
kingen en het winnen van awards. Maar
ook de kleine erkenningen raken me zeer,
zoals een bedankje van een patiënt voor de goede service of een e-mail van een
huisarts die blij is met onze e-learning
module. Voor hen blijven we ons ook in
2016 volop ontwikkelen. We bewegen naar eerstelijns zorg die steeds meer eigen
verantwoordelijkheid aan de patiënt geeft.
Vanuit Saltro ondersteunen we die ontwikkeling van harte en willen we daar als
kennis- en expertisecentrum een belangrijke rol in te spelen.”
Esther Talboom-Kamp
voorzitter Raad van Bestuur
samensaltro | Jaarbericht 2015
3
Meer grip
op de eigen gezondheid
4
Saltro ondersteunt en faciliteert patiënten om te zorgen dat zij meer grip krijgen op hun eigen gezondheid. Dit geeft patiënten niet alleen meer vrijheid en een goed gevoel, het werkt ook motiverend. Patiënten die het heft in eigen hand kunnen nemen in hun behandeling, zijn ook meer gemotiveerd om de eigen gezondheid te verbeteren.
Kinske Wiersma (73) doseert zelf antistollingsmedicijnen
8,4
*
Snel toegankelijke en kwalitatief goede informatie
helpt patiënten meer eigen verantwoordelijkheid te nemen bij hun ziekte en gezondheid. Vanuit Saltro
hebben we verschillende initiatieven ontwikkeld om die positie van de patiënt te versterken. Zo biedt het
Saltro Uitslagenportaal patiënten de mogelijkheid zelf
vanuit huis, via de beveiligde website van hun huisarts, de uitslag van hun bloedonderzoek bij Saltro in te zien. Bij een niet-afwijkende uitslag worden ze snel gerustgesteld. Dit is in 86 procent van de onderzoeken het
geval. Bij een afwijkende uitslag kunnen zij zich beter voorbereiden op een vervolggesprek met de huisarts.
‘Zлf meten is eiгnlijk הл makkлijk’ Het was even wennen voor Kinske Wiersma (73) toen ze haar stollingswaarden voortaan zelf thuis ging meten in plaats van bij de Trombosedienst. “Maar het is eigenlijk heel gemakkelijk”, zegt ze. “Ik hoef nu nog maar twee keer per jaar naar de Trombosedienst, voor controle. Verder verloopt het contact via e-mail. Mijn man is daar handiger in dan ik, hij helpt me ermee. De Trombosedienst reageert altijd heel snel. Toen ik laatst naar het ziekenhuis moest, gaven ze direct advies over de dosering van mijn antistollingsmedicijnen.”
Een ander voorbeeld is de zelfmanagementcampagne voor trombosepatiënten. Saltro stimuleert patiënten
om thuis zelf met een vingerprik hun bloedstollingswaarde te bepalen en de medicatie daarop aan te
passen. Daardoor hoeven ze voor het prikken niet
digheid die ze ervoor terugkrijgen, worden ze heel enthousiast.”
meer naar de Trombosedienst te komen.
Nieuwe rol De zelfstandige rol van de patiënt vereist
Koudwatervrees Om te meten wat de effecten zijn
beweegt de huisarts van zorgbepalend naar coachend.
van de meer zelfstandige rol van de patiënt, doet
Saltro-bestuursvoorzitter Esther Talboom promotie-
onderzoek. “We onderzoeken patiënten met COPD, die
via een e-health module zelf hun ziekte monitoren en
Een verschuiving waar sommige huisartsen nog aan
moeten wennen. Verder zijn technologische ontwikkelingen nodig om de patiënt voldoende in handen te
geven om zelfstandiger te opereren. Saltro heeft in dit
Ook doen we
kader de nieuwe website www.saltrodirectlab.nl gelanceerd waarop mensen na het invullen van een
trombosepatiën-
huisarts, een betrouwbare chlamydia-test kunnen
daarop hun medicatie en leefstijl kunnen aanpassen.
“De huisarts beweegt zich van zorgbepalend naar coachend”
ook een mentaliteitsverandering bij zorgverleners. Zo
onderzoek met
ten die zelf hun
stollingswaarde
meten.” De gezondheidseffecten worden bekend na
afronding van het onderzoek in 2017. Wat al wel opvalt, is de koudwatervrees die veel patiënten in eerste
instantie hebben voor meer eigen verantwoordelijk-
heid. Esther: “Mensen zijn vaak heel tevreden over de
bestaande zorg en zijn bang daar iets in te veranderen.
Maar als ze eenmaal geproefd hebben van de zelfstan-
vragenlijst anoniem en zonder tussenkomst van de
aanvragen. Met meegeleverde instructies kunnen ze zelf thuis het materiaal voor de test afnemen en per post opsturen naar Saltro. Binnen 2 tot 3 werkdagen
staat de uitslag klaar in het beveiligde uitslagenportaal van Saltro. Wie een chlamydia-infectie heeft, kan met
behulp van de anonieme partnerwaarschuwing op de website (ex-)sekspartner(s) inlichten.
* is het gemiddelde cijfer dat patiënten aan Saltro geven
samensaltro | Jaarbericht 2015
5
Groeien doe je zelf Eigen verantwoordelijkheid pakken werkt positief voor patiënten én medewerkers. Het levert betrokken medewerkers en daarmee tevreden klanten op. Daarom zet Saltro verschillende middelen in om haar medewerkers de kans te geven hun werk te verbeteren en zichzelf verder te ontwikkelen.
Medewerker functieonderzoek Herma van Bergen over digitaal plansysteem Careware: “Ik zag een beetje op tegen Careware, het nieuwe digitaal plansysteem dat de route aangeeft die we voor de
huisbezoeken moeten rijden, inclusief patiëntgegevens. Maar na dag één
6
was ik om; dit werkt veel efficiënter.
Na het huisbezoek vink je digitaal af,
zodat de planning automatisch wordt bijgewerkt. Via de groepsapp laat je het elkaar weten als je vroeg klaar
bent, of vast staat in het verkeer. Dan
neemt iemand anders een huisbezoek Medewerkers bloedafname Liesbeth Snoek en Monique Bakker over de LEAN-methodiek: “Medisch afval wordt apart ingeza-
meld. De verwerking ervan is duurder dan van gewoon restafval, dus het is belangrijk dat dit goed gebeurt. We zagen echter, dat er ook veel nietmedisch afval in de containers
terecht kwam. Ons LEAN-project heeft ervoor gezorgd dat we het
medisch afval nu in goedkopere
kartonnen dozen inzamelen én het afval beter gescheiden wordt. Het
overige afval zoals papier en plastic zamelen we gescheiden in op de
priklocaties en wordt hergebruikt. Al met al beter voor het milieu en het brengt de kosten omlaag.”
over. Zo verdelen we de werkdruk ook beter. Ook al zijn er nog verbeterpun-
Analist op de afdeling Medische Microbiologie Sjoerd Peeters over
ten, de rapportage en communicatie
InZicht:
gang.”
met verschillende persoonlijkheids-
via de app vind ik echt een vooruit-
“InZicht is een digitale omgeving
tests waarmee je kennis opdoet over je eigen talenten en vaardigheden.
Het is heel gebruiksvriendelijk: thuis op de tablet deed ik de krachten-
veldentest, die aangaf waar ik stond qua denk-, stuur-, slag-, sociale en
persoonlijke kracht. Mijn collega’s
en leidinggevende vulden hem ook over mij in. Hun oordeel kwam
grotendeels overeen, op een paar punten waren ze zelfs positiever.
Het gaf me goed inzicht in mezelf, en waardering van collega’s is natuurlijk altijd fijn.”
Wetenschappelijk onderzoek CRP-test op huisartsenpost succesvol Om het resultaat van de CRP-test op huisartsenposten
te meten, heeft Saltro een onderzoek uitgevoerd op drie locaties van Primair Huisartsenposten. De huisartsen
vulden eerst op een vragenlijst in wat de verdenking en
het beleid waren zonder de test te hebben gedaan. Daarna vulden ze de gemeten CRP-waarde in en het definitieve
beleid. Uit de resultaten is gebleken dat de POCT CRP leidt
tot gerichter voorschrijven van antibiotica en een verlaging van het aantal verwijzingen naar de tweede lijn.
Snellere diagnose bij bloedvergiftiging Saltro neemt deel aan onderzoek om te achterhalen hoe POCT
de herkenning van bloedvergiftiging (sepsis) kan verbeteren. Bij sepsis is een vroege herkenning cruciaal, omdat de aandoening levensbedreigend is. De eerste onderzoeken lopen in Nijmegen en Ede. Deze zijn erop gericht om meer inzicht te krijgen in de
herkenning van sepsis. Daarna volgen studies op twee tot drie
huisartsenposten waarbij huisartsen bij visites bloed afnemen. Achteraf wordt bepaald welke bepaling het meest bruikbaar is om als POCT in de praktijk toe te passen. Het onderzoek is een
samenwerkingsproject van Saltro, IQ healthcare (Radboudumc) en het Julius Centrum (UMC Utrecht).
Testen op keelontsteking De bekendste bacteriële verwekkers van keelontsteking zijn
Groep A Streptokokken (Strep A). In tegenstelling tot bijvoorbeeld de VS, wordt er in Nederland in de eerste lijn niet op
getest. Er zijn veel point of care tests op de markt voor Strep A.
Saltro stelde op het lab drie tests op de proef door deelnemende huisartsen keelwatjes af te laten nemen bij geselecteerde
patiënten en deze vervolgens te testen. De inclusie van patiënten voor het onderzoek verloopt moeizaam omdat huisartsen
niet gewend zijn hierop te testen. De voorlopige conclusie is dat de tests vooralsnog niet allemaal van voldoende kwaliteit zijn voor gebruik in de praktijk.
samensaltro | Jaarbericht 2015
7
8
Rogier Hopstaken: “Denk je dat je met POCT de zorg voor je patiënten kunt verbeteren?” Frank Reuvekamp: “Zeker, je neemt sneller ongerustheid bij patiënten weg als de
uitslag goed is. En is de uitslag niet goed dan kun je gelijk met de behandeling
starten. Voor patiënten scheelt het reistijd
naar Saltro of het ziekenhuis, waar ze vaak
ook nog moeten wachten. Je moet natuurlijk altijd op je eigen klinisch oordeel blijven
vertrouwen. Maar het is prettig om direct je vermoeden te kunnen testen als dat nodig is.”
RH: “Hoe ondersteunt Saltro jou het beste bij de inzet van POCT?” FR: “Door tests aan te bieden die zo praktisch en laagdrempelig mogelijk zijn. Je
moet ook voor 100 procent kunnen vertrouwen op een test. De D-dimeertest (om
longembolie uit te sluiten) gaf bijvoorbeeld verkeerde uitslagen als je deze niet goed uitvoerde.” Rogier Hopstaken (links) en Frank Reuvekamp in gesprek over POCT
Van lab
naar spreekkamer Huisarts en Saltro in gesprek over POCT
Point of care testing (POCT) helpt de huisarts om nog tijdens het patiëntconsult een goede diagnose te stellen en met de patiënt het juiste behandelbeleid in te zetten. Rogier Hopstaken, vakspecialist POCT bij Saltro en huisarts, in gesprek met huisarts Frank Reuvekamp van Gezondheidscentrum Binnenstad in Utrecht over deze decentrale diagnostiekvorm. 9
RH: “Dat probleem hebben we inderdaad zelf
heid van Saltro, wij vergelijken en testen de
Er is nog geen goede oplossing hiervoor. Er zijn
Tweede punt is de gebruiksvriendelijkheid.
geconstateerd en aangekaart bij de fabrikant.
andere tests op de markt, maar het nadeel is dat
je de patiënt daarbij in de ader moet aanprikken in plaats van in de vinger. Betrouwbaarheid en
gebruiksvriendelijkheid gaan niet altijd samen.” Scholing aan gebruikers Frank Reuvekamp:
“Voor mij is die betrouwbaarheid heel belangrijk. Er zijn veel POCT’s op de markt. Hoe weet ik of ik veilig kan varen op een test in mijn praktijk?”
Rogier Hopstaken: “Tussen de vele goede tests zitten ook slechte varianten. Ik adviseer elke
huisartspraktijk om de invoering van een POCT samen met een geaccrediteerd diagnostisch
centrum zoals Saltro te doen. Je zet niet zomaar
een apparaatje neer, het is een compleet nieuwe methode van diagnostische zorg aan je patiënten. In de eerste plaats moet het apparaat
technisch goed zijn. Dat is de verantwoordelijk-
verschillende tests vóór we ze introduceren. Kunnen de medewerkers het apparaat goed bedienen en de
testprocedure goed uitvoeren? Saltro geeft hiervoor
scholing aan de
“Het is prettig om direct je vermoeden te kunnen testen als dat nodig is”
gebruikers. Tenslotte
is een goede indicatie belangrijk. Het moet
helder zijn in welke gevallen je de test gebruikt.”
FR: “Er is ons natuurlijk veel aan gelegen om fouten te voorkomen.”
RH: “Wij controleren de apparaten in de huisartsenpraktijken nu nog elke drie maanden. Maar
we zijn bezig het huisartsinformatiesysteem en de apparatuur in de spreekkamer te koppelen aan ons laboratoriuminformatiesysteem en
speciale software voor kwaliteitsborging. Zo kunnen we de kwaliteit vanuit Saltro 24/7 borgen. Als we uit een bepaalde praktijk
samensaltro | Jaarbericht 2015
Saltro wint TIM award 2015 10 bijvoorbeeld steeds dezelfde foutcode op een test ontvangen, kunnen we hier direct op inspringen.
Door koppeling van de systemen hoeven de patiëntgegevens ook niet meer handmatig ingevoerd te worden. Dat verkleint de kans op fouten.”
Proeftuin Rogier Hopstaken: “Wat vind je van onze
The Innovation Manager Awards (TIM) belonen innovatieve projecten op IT-gebied. Saltro won in 2015 in de categorie ‘meest innovatieve bedrijf’, vanwege de inspanningen rondom POCT. “Het inspelen op behoeften van met name de patiënten heeft grote gevolgen voor het bestaande verdienmodel, maar ook voor het personeel. Niettemin durft Saltro zichzelf opnieuw uit te vinden. Dat is zowel vanuit leiderschap als innovatie bijzonder heldhaftig”, aldus de jury. “Een terechte prijs”, vindt ook Frank Reuvekamp. “POCT is heel innovatief en heeft positieve consequenties voor patiënten en huisartsen én de zorgkosten.”
nieuwe richtlijn ‘POCT in de huisartsenzorg’?”
Frank Reuvekamp: “Wij passen hem toe in onze
praktijk. Ik onderschrijf de aanbeveling in de richtlijn dat er meer klinische studies moeten komen naar de
meerwaarde van deze tests voor de eerste lijn. Kunnen
bijvoorbeeld beter dan de urinestrips. Een nieuwe POCT
ontsteking wordt ingezet, ook gebruiken om blinde-
laire aandoeningen meet. Hier willen we graag snel
we bijvoorbeeld de CRP-test, die nu vooral voor long-
darmontsteking uit te sluiten? Als je een test voor meer indicaties kunt inzetten, wordt de meerwaarde groter. In welke andere POCT’s zie jij nog toekomst?” RH: “We hebben de service net uitgebreid met drie
bepalingen: glucose, hemoglobine en urineonderzoek. Die tests voerden huisartsen al langer uit, maar wij
hebben ze geprofessionaliseerd. De nieuwe tests zijn kwalitatief beter. De geautomatiseerde urinetest is
is de cholesterolbepaling, die het risico op cardiovascumee starten.”
FR: “Een test voor cholesterol vind ik heel prettig om te
kunnen gebruiken in de praktijk, dit scheelt een bezoek aan het lab of het ziekenhuis. Wij zijn graag een proeftuin voor nieuwe POCT’s. De meerwaarde voor patiënten is groot. Het geeft mij veel voldoening wanneer ik mijn eigen vermoedens bevestigd zie en ik minder patiënten hoef door te verwijzen.”
Stappen vooruit in eerstelijnszorg Betere kwaliteitsborging, ondersteuning bij scholing en inzet van point of care tests: Saltro en de eerstelijnszorg versterken elkaar. Partners Zorggroep Almere en NOC/NSF over de kracht van samenwerken.
Maarten Moen
Aga van Sunder
topsportarts en lid van de medische staf bij NOC/NSF
praktijkassistente en coördinator doktersassistentes bij Zorggroep Almere
“Wij willen de medische verzorging binnen
“De innovatiekracht van Saltro is sterk. We
niveau tillen. Zo zoeken we bijvoorbeeld
uitvoeren en de scholing van Saltro aan
de topsport in Nederland naar een hoger
naar manieren om infecties te voorkomen en snel op te sporen. Want niet een spier-
blessure is het grootste gevaar voor sport-
prestaties, maar een verkoudheid of griep. Bij Saltro vonden we een apparaat dat we
mee kunnen nemen naar toernooien, om ter plekke de ontstekingswaarden van sporters te meten. Snelle feedback is belangrijk in
topsport, daarom is een dergelijke test zo goed. Als een van de 25 Nederlandse top-
sportartsen naar een toernooi reist, gaat er een CRP-meetapparaat van Saltro mee in
bruikleen. Voelt een sporter zich niet lekker, dan kan de arts direct checken of het alleen
de zenuwen voor een wedstrijd zijn of dat er echt iets aan de hand is. In het eerste geval neem je overbodige zorgen weg, in het
tweede kun je snel ingrijpen met bijvoorbeeld een antibioticakuur.”
zijn heel blij met de tests die we zelf kunnen onze medewerkers. Een echte klapper is de CRP-test, waarmee we kunnen checken of
iemand een longontsteking heeft. Patiënten vinden dit heel fijn. Ze worstelen vaak al
weken met een zware verkoudheid en krijgen bij ons snel uitsluitsel. Door het gebruik van de test is het antibioticagebruik aanzienlijk gedaald. Ook zetten we samen met Saltro
flinke stappen om onze kwaliteit te borgen. Dat wordt voor huisartsenpraktijken steeds
belangrijker bij het verkrijgen van accreditatie. Zo is bijvoorbeeld bijscholing nodig voor
het bloedprikken. Saltro-medewerkers kijken met ons mee en geven aan wat je moet
kunnen en weten. We hebben nu ook een train de trainers-programma. Saltro leidt
twee medewerkers van ons op die op hun beurt collega’s gaan trainen.”
samensaltro | Jaarbericht 2015
11
De test!
Top of flop … Tests die direct bij de huisarts in de praktijk uitgevoerd kunnen worden, brengen de eerstelijns diagnostiek dichter bij de patiënt. Een mooie ontwikkeling die je goed moet monitoren. Verkeerde diagnoses op basis van ondeugdelijke apparaten zijn risicovol. Daarom onderwerpt Saltro tests die op de markt komen aan kritisch onderzoek. Een greep uit onze tests van 2015.
12
AGE ReaderTM Gebruiksgemak versus richtlijnen
Urine-analyzers
Advanced Glycation End products (AGEs) zijn
Goed alternatief voor handmatig aflezen
versuikerde eiwitten. Geleidelijke ophoping
Al decennia voeren huisartsen urineonderzoek
worden. De hoeveelheid AGEs in een lichaam
handmatig uit met een urine-teststrip. Er komen steeds meer automatische urinestrip-lezers op de markt die mogelijk betere testkwaliteit
leveren. Saltro onderzocht verschillende urine-
analyzers en koos de beste voor een studie naar gebruik in de huisartsenpraktijk. De voorlopige
conclusie uit het onderzoek is dat de POCT-urineanalyse beter scoort dan de test waarbij je de uitslag visueel moet aflezen. Ook biedt de
automatische test de mogelijkheid de apparatuur te koppelen met het laboratorium, waardoor kwaliteitsbewaking op afstand mogelijk is. Dit levert patiëntveiligere zorg op. Daarom introduceert Saltro in 2016 de POCT-urine-
analyzer in de huisartsenpraktijk en eventueel ook de verloskundigenpraktijk.
hiervan in onze weefsels ontstaat bij het ouder kan een maat zijn voor het risico op cardiovasculaire aandoeningen als een hartaanval of
beroerte. De AGE Reader™ werkt op basis van
spectrometrie; hij schijnt licht op de onderarm
en vangt de specifieke golflengte van gebonden AGEs weer op. Het apparaat lijkt goed te
functioneren en is gemakkelijker te gebruiken voor de huisarts. Deze vorm van aanvullende diagnostiek valt echter buiten de huidige richtlijnen voor cardiovasculair risico-
management van de NHG-Standaard – dat
verloopt aan de hand van veel factoren, zoals bloeddruk, BMI en de ratio cholesterol/HDL, maar niet AGEs. Daarom menen wij dat er
momenteel voor de AGE Reader™ geen plaats is binnen de eerstelijnszorg.
Een betrouwbare en snelle uitslag Betrouwbare en gebruiksvriendelijke tests in de huisartsenpraktijk spelen een belangrijke rol in de ontwikkeling van diagnostiek. Informatie uit diagnostisch onderzoek dat dicht bij de patiënt is uitgevoerd, bijvoorbeeld in de huisartsenpraktijk of zelfs bij de patiënt thuis, is een verrijking voor zowel de huisarts als de patiënt. De huisarts kan op deze manier nog tijdens het consult met meer zekerheid een diagnose stellen en de patiënt geruststellen of indien nodig medicatie voorschrijven. Voor de patiënt is het ook prettig om snel duidelijkheid te hebben. Bovendien is een test met slechts een druppel bloed uit de vinger een stuk minder belastend dan een bezoek aan priklocatie waar bloed veneus geprikt wordt.
Handheld echo Gedegen scholing nodig Handheld echosystemen bieden nieuwe mogelijkheden voor echodiagnostiek in de huisartspraktijk. Deze techniek is
interessant, maar de apparatuur is nog
vrij duur en Saltro ziet momenteel geen geschikt model om in de eerste lijn te
introduceren. Ook is het belangrijk dat
gebruikers een gedegen scholing hebben in echografie. Het product is daardoor voor veel van onze aanvragers niet
geschikt. Zodra er betere versies van de handheld echo op de markt komen, onderzoeken we opnieuw of we dit product kunnen aanbieden.
samensaltro | Jaarbericht 2015
14
Diagnostiek
op maat
De diagnostiek in Nederland is apart ingericht rondom de eerstelijns, de tweedelijns én de derdelijns zorg. Een indeling die het er voor de patiënt niet makkelijker of overzichtelijker op maakt. Daarom streeft Saltro ernaar de diagnostiek op maat en rondom de patiënt te organiseren.
“De patiënt krijgt meer zeggenschap over zijn behandeling”
Voor dit maatwerk is onafhankelijke
diagnostiek heel belangrijk.
Onafhankelijk
betekent dat er een ‘knip’ zit tussen de diagnos-
ten van ziekenhuizen. Patiënten ontvangen op
één plek, in de eigen buurt, een totaalpakket aan
diagnostiek in combinatie met medisch specialistisch advies. Sam Siemssen, directeur Markt-
ontwikkeling van Saltro: “Hiermee brengen wij
een breed aanbod van zorg, diagnostiek en advies dicht bij huis. Met veel voordelen: een patiënt
krijgt meer zeggenschap over zijn behandeling,
de huisarts blijft langer betrokken bij de patiënt en het ziekenhuis ontvangt patiënten mét een uitvoerige medische indicatie. Een belangrijke
aanvulling op de kwaliteit en effectiviteit in de
gezondheidszorg dus.” In Medibilt is Saltro samen met huisartsen een pilot gestart op het gebied
van hartfalen. Door de zorg van het ziekenhuis
naar de huisarts te verplaatsen en waar mogelijk
patiënten met hartfalen langer in de eerste lijn te houden, kunnen we de zorg dichter bij huis organiseren.
tiek en de behandeling. Het werk van artsen is
voor 60 tot 70 procent gebaseerd op diagnostiek. Wie in een ziekenhuis een diagnose krijgt, gaat
vaak automatisch in dat ziekenhuis een traject in voor verdere behandeling. Terwijl er ook andere, wellicht betere keuzes voorhanden zijn. Door de
diagnostiek op een neutrale plaats aan te bieden, behoudt de patiënt keuzevrijheid en krijgt hij zeggenschap over het vervolgtraject.
Totaalpakket op één plek Saltro bevordert onafhankelijke diagnostiek onder andere door het opzetten van centra voor eerstelijns diagnose en advies. In deze centra werkt Saltro samen met
huisartsen, verloskundigen en medisch specialis-
samensaltro | Jaarbericht 2015
15
Geïntegreerde zorg Zorg op maat vergt meer geïn
programma wil kwetsbare ouderen zo lang mogelijk in
schotten tussen de verschillende schakels dan ook
wonen en hen helpen om hun rol in de eigen gezond-
tegreerde zorg binnen de zorgketen. Saltro wil de
wegnemen, door zoveel mogelijk diagnostiek samen
“In plaats van elkaar te beconcurreren, koppelen en integreren we onze diagnostiek. Daar heeft de patiënt veel meer aan.”
te organiseren
met ketenpartners. “We
integreren de
zorg niet alleen richting de
patiënt in de centra voor
diagnose en advies, maar ook richting onze samen
heid te verstevigen. Daartoe hebben verschillende
huisartsenpraktijken in de regio Utrecht één proactief ouderenzorgmodel opgezet, waarbij de wensen en
doelen van de ouderen zelf centraal staan. De eerste-
lijns zorg, inclusief diagnostiek, wordt zo veel mogelijk rondom zelfstandig wonende ouderen in de wijk
opgezet. Ook hier levert dat minder zorgkosten, meer
zelfredzaamheid en een betere kwaliteit van leven voor ouderen op.
werkingspartners op het gebied van diagnostiek”, aldus
Meer maatwerk In 2016 geeft Saltro ‘diagnostiek op
Saltro. Met vier ziekenhuizen heeft Saltro inmiddels
diagnose en advies uit, bieden meer point of care
Hedzer Schotsman, directeur Operationele Zaken van een structureel samenwerkingsverband: het UMC
Utrecht, het St. Antonius, het Diakonessenhuis en het
Flevoziekenhuis Almere. Hedzer: “In plaats van elkaar te beconcurreren, koppelen en integreren we onze diagnostiek. Daar heeft de patiënt veel meer aan.”
16
optimale gezondheid in hun voorkeursomgeving laten
Zelfredzame ouderen Een voorbeeld van zorgintegratie is het Zorgprogramma Kwetsbare Ouderen. Dit
maat’ verder vorm. We breiden het aantal centra voor testing aan en zetten nieuwe innovatieve diagnostiek op. Er komt bijvoorbeeld een pilot met een ‘priklab’ op locatie, waarbij de patiënt in een huisartsenpraktijk
bloed kan laten prikken en direct de uitslag krijgt. Al
onze innovaties testen we altijd wetenschappelijk en
bij iedere innovatie is de centrale vraag: brengt dit de diagnostiek dichter bij de patiënt?
Ineke Dijkstra, vakspecialist klinische chemie, werkt zowel bij Saltro als het St. Antonius Ziekenhuis “De vakgroepen klinische chemie van Saltro en het St. Antonius werken samen, waardoor huisartsen en patiënten van onze gezamenlijke kennis en expertise profiteren. Bij Saltro verrichten we de 500 meestvoorkomende bepalingen, het ziekenhuislab doet met name die bepalingen waarvoor meer specialistische kennis nodig is. We hebben onze referentiewaarden geharmoniseerd; huisartsen weten altijd hoe ze die moeten interpreteren ongeacht waar de bepalingen zijn uitgevoerd. Wordt een patiënt doorverwezen naar de tweede lijn, dan kan de Saltro-uitslag mee en vindt er geen dubbele diagnostiek plaats. We werken eraan om die uitslagen digitaal inzichtelijk te maken voor de specialisten, voor optimale efficiëntie. De drempels naar elkaar toe zijn laag. Het Antonius heeft bijvoorbeeld veel expertise in sperma- onderzoek en deelt deze kennis met Saltro-analisten. En ik heb mijn collega’s bij Saltro die druk zijn met de overgang naar een nieuw ISO-kwaliteitssysteem in contact gebracht met Antonius- collega’s die daar veel ervaring in hebben.”
NIEUWS
Medewerkers met oranje band
maken Saltro lean
Excellente kwaliteit is bij Saltro de norm. Door middel van Lean werken verbeteren wij continu onze werkprocessen. In 2014 hebben onze labmedewerkers volgens deze methodiek zelf een operational excellent lab ontworpen. We
Politiek op bezoek bij Saltro
laten zien dat ons streven naar kwaliteit niet
In augustus 2015 bracht Erik Ziengs, lid van
afdelingen verbetert. Inmiddels hebben al
de Tweede kamer voor de VVD, een bezoek
32 medewerkers de oranje band in Lean
aan Saltro in diagnostisch centrum Medibilt
gehaald. Onze medewerkers weten als
in Bilthoven. Twee maanden later ontving
beste hoe werkzaamheden slimmer kunnen
het centrum ook een afvaardiging van het
worden ingericht en belemmeringen
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en
worden opgeruimd. Samen dragen we de
Sport. In gesprek met een huisarts en een
verantwoordelijkheid om uitstekende
patiënt toonde de politiek belangstelling voor de
kwaliteit te leveren, verspilling tegen te
waarde van diagnostiek in de gezondheidszorg.
gaan en kosten laag te houden. Wat we
In de huisartsenpraktijk wordt 60 – 70% van de
daarmee winnen investeren we in betere
medische besluiten beïnvloed door diagnostiek.
zorg voor de patiënt.
stilstaat, maar juist telkens op verschillende
32 17
90% van de zorgvragen wordt in de eerste lijn behandeld. Tijdens beide werkbezoeken is besproken in hoeverre de huidige bekostiging van de diagnostiek, innovatie ondersteunt. Het dat de wet- en regelgeving en financiering goede
Kennisdelen met Singapore
zorg en innovatie niet in de weg staan, maar
In november 2015 ontving Saltro vijftien
faciliteren.
beleidsmakers, professoren en artsen uit de
is voor de politiek de uitdaging ervoor te zorgen
eerstelijnsgezondheidszorg uit Singapore voor een werkbezoek. Het bezoek maakte deel uit van de studiereis via het European Forum for Primary Care. Het programma bestond uit een presentatie over eerstelijns diagnostiek in Nederland, een rondleiding in het laboratorium met aandacht voor het werk van de analisten in het laboratorium Klinische Chemie en een gesprek over de toekomstige mogelijkheden op het gebied van point of care testing (POCT) in de huisartsenpraktijk, de zogenaamde ‘dokterstas van de toekomst’.
samensaltro | Jaarbericht 2015
NIEUWS Trombosediensten bundelen krachten De trombosediensten van Saltro, Atalmedial en de SHL-Groep zijn afgelopen jaar toegetreden tot de coöperatie Centrum Antistolling & Trombosezorg (CAT) opgericht door Star-MDC en het Groene Hart Diagnostisch Centrum. Doel is de kwaliteit van de zorg voor de patiënt te verbeteren. De diensten versterken elkaar door onder meer gezamenlijk in te kopen en kennis te delen. Met het aansluiten van deze partijen is nu 20% van alle trombosediensten in Nederland (80.000 patiënten) aangesloten bij het CAT.
Testplein op Lijfstyle Event Saltro heeft samen met huisartsenteams uit Nieuwegein deel-
20%
genomen aan het Lijfstyle Event Nieuwegein, een event over bewustwording van de eigen gezondheid. Tijdens de gezondheidsmarkt namen de praktijkondersteuners vragenlijsten af bij bezoekers om het risico op diabetes en/of hart- en vaatziekte te
18
bepalen. Afhankelijk van de uitslag kreeg de bezoeker het advies om ter plekke een glucose, cholesterol of bloeddruktest bij Saltro te doen. Met vragen konden de bezoekers terecht bij de aanwezige huisartsen. Voor kinderen was er het kinderlab, waar ze allerlei proefjes mochten doen.
Kwaliteit borgen met ISO
Onze voetafdruk
Kwaliteit is onze basis en onze drijfveer om te
In 2015 bedroeg onze CO2-uitstoot 578.784 kg. Dat is
innoveren. We streven dan ook naar de hoogste
vergelijkbaar met de hoeveelheid uitstoot van 90 huis-
kwaliteit, geborgd door certificeringen. In maart
houdens. Ten opzichte van 2014 is dat een stijging van 5%.
2016 zijn we van het meest uitgebreide CCKL
Wij hebben een consultant gevraagd om ons te helpen om
kwaliteitskeurmerk overgestapt op de internationale
de uitstoot terug te dringen. De eerste stap is gezet: in
ISO normering (15189). ISO gaat verder waar CCKL
2016 verwachten we een aanzienlijke daling door de
ophoudt. Bij CCKL is het voldoende om vast te leggen
overstap naar groene stroom.
wat we doen. Binnen ISO is meer aandacht voor het denken vanuit risico’s, weten welke processen kritisch zijn, het blijvend evalueren en actief preventieve maatregelen treffen. Op weg naar ISO hebben we
2015
het afgelopen jaar werkgroepen gevormd, de norm doorgenomen, acties uitgezet en begeleiding voor risicomanagement in de arm genomen.
2014
578.784 kg 551.222 kg
60 jaar Saltro
groots gevierd In 2015 bestond Saltro 60 jaar en dat hebben we groots gevierd met een een Open Dag voor medewerkers en hun familie, een geaccrediteerde online nascholing over vitaminetekort voor huisartsen en de Invitational Conference 'Kanteling in de eerste lijn’ voor invloedrijke beslissers in de zorg en creatieve innovators. Kennisdelen De keuze voor een e-learning over vitaminetekort voor huisartsen was gebaseerd op de aandacht die er de laatste jaren volop is voor met name vitamine D en vitamine B12. Bij Saltro zien we dat de aanvragen van dergelijke tests fors zijn gestegen. We krijgen veel vragen van zorgverleners over de interpretatie van spiegels. In de jubileumnascholing komen de feiten en richtlijnen rond vitamine D en vitamine B12 aan bod. Tijdens de exclusieve Invitational Conference gaven inspirerende sprekers hun visie op vernieuwing in de zorg. Ook gingen gasten en sprekers met elkaar in gesprek over hoe we samen de zorg kunnen verbeteren.
19
Saltro-app vernieuwd De gratis Saltro-app voor zorgverleners is het afgelopen jaar volledig vernieuwd. De app geeft ondersteuning bij onder meer vragen over onderzoekskosten en bevat het complete SAN-Memoboek met richtlijnen voor het aanvragen van diagnostiek. De vernieuwde app werd genomineerd voor de Health app award 2015. De Saltro-app is gebruiksvriendelijker en de volgende verbeterpunten zijn aangebracht: • De app geeft per onderzoekslocatie het aanbod van onderzoeken weer. • Bij elk functieonderzoek wordt aangegeven op welke locatie de patiënt terecht kan. • Voor iedere onderzoekslocatie is een routebeschrijving toegevoegd.
samensaltro | Jaarbericht 2015
Saltro in cijfers Saltro zet zich in voor uitstekende en toegankelijke zorg dicht bij de patiënt voor een betaalbare prijs. Verdeling omzet 2015 (in %) 696 INSTELLINGSARTSEN
7
75 VERLOSKUNDIGEN 1.351 HUISARTSEN
6
15
126 OVERIG
51
Trombosedienst
2.248 VERWIJZERS 21
424.720 PATIËNTEN
11.220 KLINISCHE CHEMIE | MEDISCHE MICROBIOLOGIE | TROMBOSEDIENST | FUNCTIEONDERZOEKEN | PATHOLOGIE
“Samen met zorgverleners in 18 samenwerkingsverbanden organiseren we de diagnostiek rondom en dicht bij de patiënt”
8.886 LAAT ONS STOLLINGSWAARDE BEPALEN 1.119 MEET ZELF
1.141 DOSEERT OOK ZELF 74 VINGERPRIK DOOR VERZORGINGSHUIS
“Wij staan met 605 medewerkers op 190 locaties klaar voor patiënten”
Point of care testing
200 PRAKTIJKEN
26.457 ONDERZOEKEN
TOP 5! Functieonderzoeken 16.860 FUNDUS FOTOGRAFIE 12.200 BEELDVORMENDE DIAGNOSTIEK 3.960 (INSPANNINGS-) ECG’S, EVENTRECORDING 3.360 VERLOSKUNDIGE ECHO’S 1.700 LONGFUNCTIEONDERZOEKEN
Omzet 2015 bij 4.935.680 onderzoeken
€ ln m
41
14 20 et mln z Om 37,5 €
