Redactieadres E. Molnár Oosteinde 66 1531 KE Wormer DRUKWERK
J A A R G A N G
4 3
•
N R . 1 4 5
•
M A A R T
2 0 1 3
v an D E V O O R Z I T T E R Zoals u wellicht weet is het bestuur vorig jaar succesvol gestart met het aanschrijven van fondsen. We hebben de smaak te pakken! Zo hebben wij onlangs drie nieuwe fondsen aangeschreven t.b.v. de aanschaf van een zaag en slijppan die we willen inzetten bij de werkgroepen maar ook bij activiteiten die wij als vereniging ontplooien. We hopen u in juni te informeren of we een financiële tegemoetkoming krijgen van deze fondsen.
MAART 2013
Op donderdag 14 maart vindt de algemene ledenvergadering weer plaats. Ik hoop u daar weer te zien. K. Kees
Dit is de zaag die het bestuur wil aanschaffen.
EEN CADEAUTJE VOOR ELK LID Mevrouw Wanink heeft Amathysta een deel van haar collectie geschonken. Voor dit mooie gebaar bedanken wij haar op deze plaats van harte. Nu krijgt de vereniging wel eens vaker iets en meestal wordt dat op de beurs tegen een zacht prijsje verkocht of wordt het gebruikt door de slijpgroep. Bijzonder Deze gift is echter bijzonder. Hij bestaat uit 140 doosjes met mineralen en leent zich uitstekend voor een groter doel. Het leek ons een goed idee de gift aan alle leden van de vereniging ten goede te laten komen. De vereniging telt thans 137 leden en het bestuur heeft besloten ieder lid een doosje te geven. Er ligt dus een doosje voor u klaar. Welk doosje? Dat hangt af van uw lidmaatschapnummer. Op ieder doosje is een lidmaatschapnum-
mer geplakt en als dat uw nummer is, is het van u. U kunt het zo meenemen. De doosjes zullen het komend jaar op iedere bijeenkomst van de vereniging, (lezing of vergadering) aanwezig zijn. Voor de eerste keer op de jaarvergadering van 14 maart 2013. Dus als u daar bent of u bezoekt een lezing, kunt u uw doosje zo meenemen. Na afloop van het jaar vervalt uw claim en wordt de rest waarschijnlijk op de beurs verkocht.
Maar laat het niet zover komen. Haal uw gift op, het is reeds van u en het is de moeite waard. Het bestuur
1
bestuur, commissies en belangrijke adressen
ALGEMENE LEDENVERGADERING 2013
Voorzitter: K. Kees, tel.: 06 - 242 166 03, E-mail:
[email protected]
De Algemene Ledenvergadering wordt gehouden op
Vice-voorzitter: E. Kaspers, tel.: 075 - 616 09 24, E-mail:
[email protected] Penningmeester, K. Kikke, tel.: 0299 - 37 31 05, ledenadministratie: E-mail:
[email protected] Secretaris: FUNCTIE VACANT K. Kikke neemt de functie van secretaris tijdelijk waar. Tel.: 0299 - 37 31 05 E-mail:
[email protected] Algemeen commissaris: C. Bakker, tel.: 075 - 684 36 35, E-mail:
[email protected] Werkgroep Geologie:
E. Kaspers, tel.: 075 - 616 09 24, E-mail:
[email protected]
Werkgroep Lapidarie:
G. Kramer, tel.: 0299 - 69 03 73, E-mail:
[email protected]
Beursorganisatie: G. de Beurs, tel.: 0299 - 77 20 35, E-mail:
[email protected] Exposities: E. Kaspers, tel.: 075 - 616 09 24, E-mail:
[email protected] Redactie:
E. Molnár, tel.: 075 - 642 42 95, E-mail:
[email protected]
Websitebeheer: R. Poortman, E-mail:
[email protected] Bijeenkomsten werkgroep geologie:
Natuurmuseum E. Heimans, Thijssestraat 1, Zaandam
Verenigingsavonden:
Op donderdagavond: Concordia, Koemarkt 45, Purmerend Op vrijdagavond: Natuurmuseum E. Heimans, Thijssestraat 1, Zaandam
Website: www.amathysta.nl https://twitter.com/Amathysta_nl
2
Donderdag 14 maart 2013 in Partycentrum CONCORDIA, Koemarkt 45 te Purmerend. De vergadering begint om 20.00 uur, de zaal is toegankelijk vanaf 19.30 uur. Zorg dat u op tijd aanwezig bent.
A genda 1 Opening; 2 Bestuursbeleid en plannen; 3 Ingekomen post; 4 Jaarverslag en evenementen 2012 (zie clubblad maart 2013); 5 Notulen van de Algemene Ledenvergadering 2012 (zie clubblad maart 2013) en ondertekening ten overstaan van de aanwezige leden; 6 Financieel jaarverslag over 2012 en de begroting voor 2013; 7 Verslag van de kascommissie over 2012; 8 Verkiezing van de kascommissie voor 2013; 9 Bestuursverkiezing; aftredend zijn: de vice-voorzitter E. Kaspers en de secretaris. De secretaris heeft vorig jaar haar functie neergelegd, deze functie is nog steeds vacant. De vice-
voorzitter stelt zich opnieuw verkiesbaar. Wilt u zich als kandidaat aanmelden voor één van deze twee functies dan dient u dat uiterlijk 3 dagen voor de vergadering schriftelijk of per e-mail te doen bij de tijdelijke secretaris en penningmeester: dhr. K. Kikke, Baandervesting 106, 1135 DH Edam,
[email protected] 10 Vacature voor de functie van secretaris; Zie punt 9 hierboven. 11 Rondvraag; 12 Sluiting. Na afloop van de vergadering zal Peter de Jong een lezing houden over zijn reis naar Nieuw Zeeland.
Vergeet het niet!!! Donderdag 14 maart 2013 in Partycentrum Concordia. KomT alleN!!
amathysta zit al een jaar zonder secretaris !! Heeft u interesse meldt u zich dan aan bij het bestuuR. 3
notulen algemene ledenvergadering 2012
notulen algemene ledenvergadering 2012
Verslag van de Algemene Ledenvergadering op donderdag 22 maart 2012 in Partycentrum "Concordia" te Purmerend.
E. Kaspers: Nee, nog niet maar dat gaan we heel binnenkort wel doen. J. de Rot: Is het opvallend of doorschijnend licht? E. Kaspers: Beide mogelijkheden zitten er op. F. Otto: Zit er ook een USB aansluiting op? E. Kaspers: Ja, je kunt hem direct op de computer aansluiten.
Van het bestuur zijn aanwezig: K. Kees - voorzitter, E. Kaspers - vice voorzitter, K. Kikke - penningmeester, C. Bakker - algemeen commissaris, E. Molnár - secretaris. Buiten het bestuur waren er 17 leden aanwezig. Er zijn geen afmeldingen binnengekomen. Bij binnenkomst tekent iedereen de presentielijst. 1. OPENING K. Kees: • Opent om 20.00 uur de vergadering en heet iedereen welkom. 2. BESTUURSBELEID EN PLANNEN K. Kees: • Een jaar geleden ben ik met veel zin aan het voorzitterschap begonnen. Het was een leuk jaar. Het aanschrijven van diverse fondsen is met succes bekroond. We hebben van de stichting Ir. P.M. Duyvis en van het Prins Bernhard Cultuurfonds een mooi bedrag gekregen. Dit geld is of wordt nog gebruikt voor de aanschaf van een beamer, een laptop en een microscoop. • Het komende jaar willen we meer gaan doen met promotie van de vereniging. Dit willen we o.a. doen op het internet en in de kranten. Hierdoor hopen wij nieuwe leden aan te trekken en meer mensen geïnteresseerd te maken voor geologie en mineralogie. • De evenementen in het E. Heijmans museum die Amathysta daar organiseert trekken steeds meer mensen, zowel kinderen als volwassenen. Dagen dat er meer dan 100 mensen komen zijn geen uitzondering. De nieuw aangeschafte beamer en laptop
4
worden op die dagen ook gebruikt. Als de miscroscoop er straks ook is kunnen we het beeld dat je in de microscoop ziet gelijk met de beamer projecteren. Je ziet het beeld dan op het grote scherm, dat vergemakkelijkt de uitleg van het mineraal of fossiel. We willen onze passie graag delen met al deze mensen. • Dhr. Gé Janssen, die in het verenigingsblad de rubriek "tijdschriftenbeheer" verzorgde heeft te kennen gegeven dat hij hiermee wil stoppen. Dhr. Janssen maakte altijd goede verslagen van de tijdschriften. Hier ging erg veel werk in zitten. Helaas is dhr. Janssen nu niet aanwezig maar toch willen wij hem bedanken voor het vele werk dat hij voor het verenigingsblad deed. E. Kaspers: We hebben als dank een mooie fles wijn, die we bij hem zullen bezorgen. A. Kreike: Hoe gaat dat in zijn werk met die promotie van de vereniging? Gebeurt dat vanuit het E. Heimans museum of gaat dat ook vanuit andere locaties? E. Kaspers: Ja, we gaan dat ook vanuit andere locaties doen. Zo heb je regelmatig Geologische dagen bij de Universiteit van Utrecht en ook MTN Giethoorn heeft regelmatig open dagen. Ik ben daar al eerder geweest en ga dat als het zich voordoet weer doen. Bij MTN Giethoorn heb ik ook al materiaal zoals informatiefoldertjes neergelegd. We gaan dit soort dingen zeker uitbreiden, we willen op een breed draagvlak de vereniging promoten. We gaan dit ook vanuit het internet en de kranten doen. J. de Rot: Is de microscoop ook al aangeschaft?
3. INGEKOMEN POST E. Molnár: • Overlijdensberichten van Wim Pannekeet en Piet Wanink. • Een brief van Willem en Maartje van Amerongen waarin zij schrijven dat zij door ziekte voorlopig niet kunnen komen. • Een toezegging van de stichting Ir P.M. Duyvis dat wij geld krijgen voor een beamer. • Een toezegging van het Prins Bernhard Cultuurfonds dat wij geld krijgen voor een laptop of een microscoop. F. Otto: Wie heeft die fondsen aangeschreven? E. Molnár: Dat heeft K. Kees, de voorzitter gedaan en ik vind dit succes wel een applaus waard. De zaal applaudiseert. 4. JAARVERSLAG EN EVENEMENTEN 2011 K. Kees: Deze zijn gepubliceerd in het clubblad van maart 2012. Niemand heeft hier op- of aanmerkingen over. 5. NOTULEN VAN DE ALGEMENE LEDENVERGADERING 2011 K. Kees: Deze zijn ook gepubliceerd in het clubblad van maart 2012. Ook hier zijn geen op- of aanmerkingen over. De notulen zijn derhalve door de vergadering goedgekeurd. Ze worden ten overstaan van de vergadering door de voorzitter K. Kees en de secretaris E. Molnár ondertekend.
6. FINANCIEEL VERSLAG 2011 EN DE BEGROTING VOOR 2012 K. Kikke: Geeft iedereen een kopie van het financieel verslag 2011 en de begroting van 2012. Ik heb het resultaat van 2009 en 2010 en de begroting van 2011 erbij gezet ter vergelijking. Waar we het vanavond over hebben staat onder het kopje werkelijk 2011. Het ontvangen bedrag is € 3030,93, het uitgegeven bedrag is € 1814.32. Er is een bedrijfsmatig overschot van € 1216,61. We hebben in 2011 dus een positief resultaat behaald. We zijn financieel gezien een gezonde vereniging. De opbrengst van de beurs was € 752,36. Zelfs zonder dit bedrag zouden we nog een positief resultaat hebben. De vereniging draait financieel goed ook zonder de beurs. We zijn dus niet meer afhankelijk van de beursinkomsten. Natuurlijk blijven we de beurs wel doen omdat we dit gewoon leuk vinden. Van de € 1216,61 overschot wil ik € 500,- bestemmen voor de werkgroep Geologie voor de aanschaf van de microscoop. E. Molnár: Deze microscoop is voor de hele vereniging en niet alleen voor de werkgroep. E. Kaspers: Hij wordt bij alle evenementen ingezet, net als de beamer en de laptop. F. Otto: Waarom staat de afschrijving van de machines niet in het financieel verslag. Deze slijten en moeten op een gegeven moment vervangen worden? K. Kikke: Deze spullen zijn afgeschreven en hebben geen waarde meer. E. Molnár: De laptop en de beamer moeten er wel op komen. E. Kaspers: Deze komen in het financieel verslag van 2012.
5
notulen algemene ledenvergadering 2012 Hr. Willemstijn: Voor de propaganda is in 2011 € 100,- begroot, in 2012 staat hier niets? K. Kikke: Aan de vorm van propaganda die wij willen voeren zijn geen kosten verbonden. E. Kaspers: De kosten van de informatiefolders gaan via de werkgroep Geologie. Er wordt ook geen kilometer vergoeding berekend. C. Klotz: Waarom staat die € 500,- op werkelijk 2011? K. Kikke: Wij zijn in 2011 al begonnen met deze plannen. Door bepaalde oorzaken is het wat uitgelopen. De laptop en de beamer zijn budgettair neutraal. Het geld uit de fondsen is niet voldoende om ook de microscoop hiervan aan te schaffen, vandaar die € 500,- bijdrage van de vereniging. Ik vond het als penningmeester een goed idee om een actieve werkgroep hiermee te steunen. Twee jaar geleden hebben we de werkgroep Lapidarie ook gesteund om een paar slijpkoppen aan te schaffen. Met mooie en goede spullen neemt de activiteit toe. C. Klotz: Waarom staan de donaties van de fondsen niet in het financieel verslag? K. Kees: We krijgen het geld achteraf. De vergadering gaat verder akkoord met het financiële beleid. 7. VERSLAG VAN DE KASCOMMISSIE OVER 2011 De kascommissie voor 2011 bestond uit F. Schellinger en M. Heesters, reserve was A. van Zon. F. Schellinger: Het zag er prima uit. M. Heesters: Ook ik vond dat het er heel erg goed uit zag, onze complimenten. K. Kees: Leest het verslag van de kascommissie voor en bedankt de
6
kascommissie voor haar inzet. De vergadering sluit zich aan bij de goedkeuring van de kascommissie. 8. VERKIEZING VAN DE KASCOMMISSIE VOOR 2012 K. Kees: F. Schellinger treedt af als lid van de kascommissie en A. van Zon, die als reserve stond, schuift door en vormt samen met M. Heesters de kascommissie van 2012. Als reserve biedt zich niemand aan. K. Kees: Machtigt u het bestuur om zelf een reserve te kiezen? De vergadering gaat hiermee akkoord. De kascommissie voor 2012 bestaat dus uit M. Heesters en A. van Zon. Een reservelid wordt door het bestuur gekozen. 9. BESTUURSVERKIEZING K. Kees: Aftredend zijn K. Kees – voorzitter en K. Kikke – penningmeester. Beiden stellen zich opnieuw verkiesbaar. Er hebben zich geen nieuwe kandidaten gemeld, dus beiden zijn opnieuw verkozen. Tevens legt E. Molnár, de secretaris haar functie neer. 10. VACATURE VOOR DE FUNCTIE VAN SECRETARIS K. Kees: Vraagt aan de aanwezige leden of er iemand is die de functie van secretaris op zich wil nemen. F. Otto: Wat zijn de taken van de secretaris? E. Molnár: Dat is o.a. alle vergaderingen bijwonen en notuleren; de agenda voor de lezingen samenstellen en de sprekers benaderen, bevestigingsbrieven versturen; zaalhuur bij Concordia regelen; ledenadministratie bijhouden; in- en uitgaande post behandelen en archiveren; lezingen archiveren; beheer van KvK inschrij-
notulen algemene ledenvergadering 2012 ving, beheer bestuurswijzigingen; aanwezig zijn op de beurs en andere evenementen; etc. etc. K. Kees: Helaas heeft zich niemand aangemeld voor de functie van secretaris. K. Kikke zal tijdelijk een deel van de taken overnemen, de rest van de taken wordt door het bestuur overgenomen. Denkt u na de vergadering "het lijkt me wel leuk om die functie te vervullen". Meldt u zich dan aan bij het bestuur. 11. RONDVRAAG K. Kees: Heeft er nog iemand iets voor de rondvraag? J. de Rot: Die € 500,- voor de microscoop van de werkgroep gaat dus door? K. Kikke: Ja, dat gaat door. A. Kreike: Hoe kan het dat de voorzitter al na 1 jaar weer aftreedt? E. Kaspers: Ik ben 1 jaar waarnemend voorzitter geweest. Officieel is dit jaar dus het verkiezingsjaar voor de voorzitter. F. Otto: Kan de ledenlijst in het clubblad komen? K. Kikke: We kunnen dat niet in het clubblad plaatsen vanwege het recht op privacy. C. Klotz: Nieuwe leden zet u wel met naam, adres en telefoonnummer in het clubblad. E. Molnár: Daar heeft u gelijk in, dat is ook niet juist. Ik zal dat veranderen door voortaan alleen de naam en een telefoonnummer erin te zetten. F. Otto: De werkgroep Clara heeft een smoelenboek op het internet. Hier kun je op inloggen en is alleen voor de leden toegankelijk, kunnen wij ook niet zoiets doen? K. Kees: Ik wil absoluut niet met naam en toenaam op het internet. G. de Beurs: Wat de beurs betreft, we hadden ooit een draaiboek, ik denk
dat we dat weer moeten doen. Voor het opbouwen van de beurs hebben we een opbouwploeg nodig. F. Schellinger wil waarschijnlijk wel helpen, het bestuur zal ook wel aanwezig zijn. M. Wiselius: Ik wil ook wel helpen met opbouwen. G. de Beurs: Er moet ook iemand zijn voor de elektra, Leo doet dat altijd, maar het liefst heb ik er nog iemand bij. M. Wiselius: Daar help ik dan wel mee. A. Kreike: Dat moet dan wel in het draaiboek vermeld worden. G. de Beurs: Vorig jaar hebben Klaas, Erwin en ik posters geplakt bij de vrije plakplaatsen in Purmerend. Zijn er mensen in Zaandam die daar willen plakken? E. Kaspers: Dat zal ik wel doen, samen met Patrick. A. Kreike: Bij ons heb je niet van die dingen waar je vrij mag plakken. K. Kikke: Die zijn er wel. Edam heeft 1 plakpaal bij het busstation. G. de Beurs: Een week voor de beurs moeten vrijwilligers flyers verspreiden. A. Kreike: Dat wil ik wel doen. G. de Beurs: Voor het geval dat ik omval of ziek wordt moet er een reserve beursleider zijn. Wie zou dat willen doen? De taken omvatten o.a. het benaderen en inschrijven van de standhouders; op een plattegrond de tafelindeling tekenen; bij de opbouw de tafels in lijn zetten en de verhuurde plaatsen aftapen en voorzien van de naam van de standhouder; de standhouders naar hun plaatsen brengen. De betalingen gaan via de penningmeester Klaas Kikke. E. Molnár: Het moet dus een team van twee mensen worden dat de beurs gaat regelen. G. de Beurs: Een week voor de beurs moet alles geregeld zijn.
7
notulen algemene ledenvergadering 2012 K. Kees: Wie wil Gijs de Beurs bijstaan in de beursorganisatie? M. Wiselius: Om hoeveel exposanten gaat het? G. de Beurs: Het zijn ± 16 exposanten. M. Wiselius: Ik wil mij wel aanmelden als reserve beursleider. G. de Beurs: De tentoonstellingsgroep staat onder leiding van Erwin Kaspers. Hij krijgt meestal hulp vanuit de werkgroep. Voor de afbouwploeg hebben we ongeveer 7 mensen nodig. Dit zijn meestal ook de mensen die ’s morgens opbouwen. Het beursreglement handhaven we zoals het is, dit is een bestuurszaak. M. Wiselius: Ik mis de persberichten, doen jullie daar iets aan? K. Kees: Klaas Kikke schrijft die en
Erzsi Molnár verstuurt ze naar alle kranten in Noord Holland. M. Wiselius: Als ze verzonden zijn moet daarover wel contact met de krant worden opgenomen, anders wordt het helemaal niets. J. Schrijer: Hoe zit het met het programma voor het komende jaar? E. Molnár: In het clubblad van juni verschijnt het nieuwe programma. K. Kees: Is er belangstelling voor een bezoek aan het museum Naturalis in Leiden? Bij voldoende belangstelling kunnen we dit dan organiseren. Uit de zaal klinkt instemming met een bezoek aan Naturalis. 12. SLUITING K. Kees: Sluit de vergadering om 21.15 uur.
C D met foto ' s v an de e x cur s ie s De lente lonkt en de eerste excursie(dag) naar de Piesberg is aanstaande. Voor degenen die weer meegaan op de excursies aankomend jaar is het een kwestie van de tent van zolder halen en hamers/beitels checken en zo mogelijk aanvullen.
8
Ook de fotocamera is voor de meesten een vaste waarde tijdens onze excursies, om zo alle leuke momenten vast te leggen.
eigenlijk nooit de resultaten van de anderen. Met alle foto's verzameld op een CD zie je ook jezelf nog eens terug op een foto!
Tijdens de laatste excursie in de Hunsrück hebben Annie en ik (red. Erwin) het plan opgevat om de foto’s van iedereen te verzamelen en deze op één foto-CD te branden. Ondanks het feit dat we veel op die ontspanknop van onze kamera's drukken om groeves, barbecues, lunches en vondsten vast te leggen, zien we
Wij vragen je om na de excursie, een USB-stick of CD met foto’s aan ons af te geven. Tegen een kleine vergoeding maken wij een leuk aandenken. Vanzelfsprekend is deelname geheel vrijblijvend.
Annie Kreike & Erwin Donkers
9
J A A R VERSLAG EN EVEN EMEN TEN 2 0 1 2 Het bestuur van Amathysta heeft regelmatig overleg. Dit gebeurt o.a. in de bestuursvergaderingen. Deze vinden één keer per maand plaats. Bij deze vergaderingen is ook de toegevoegd commissaris Cees Bakker aanwezig. Verder is er twee maal per jaar een plenaire vergadering. Hierbij zijn, behalve het bestuur, ook de leiders van de werkgroepen, de leden van de beurscommissie, de redactie van het clubblad aanwezig. Op dit moment hebben we 137 leden. Op zondag 8 januari was er de traditionele nieuwjaarsreceptie. Iedereen kwam naar het E. Heimans museum om het nieuwe jaar met Amathysta in te luiden. Erwin Kaspers en zijn team zorgden, zoals gebruikelijk, weer voor hapjes en drankjes. Het was een heel gezellige middag. Op vrijdag 13 januari heeft dhr. B. Dost een lezing gegeven over aardbevingen en dan vooral die in Nederland. Hij vertelde ons over de schaal van Richter, amplitude en magnitude, breukzones en over de aardbevingrisico´s in Nederland. De aardbeving bij Roermond in 1992 met een magnitude van 5,8 kwam uiteraard ook aan de orde. Zondag 29 januari hield Erwin Kaspers in het E. Heimans museum te Zaandam een lezing over kristallen zoeken in de Alpen. Tevens was er een tentoonstelling samengesteld van mineralen die Erwin in de Alpen gevonden heeft. Op vrijdag 10 februari kwam mevr. H. Bekker een lezing geven over Pompeï. De stad werd in het jaar 79 bedekt door een een enorme laag as als gevolg van een uitbarsting van de Vesuvius. Door
10
die laag as is het een van de best bewaarde Romeinse steden geworden. We kregen een goed beeld van het leven destijds en hoe de stad er uit zag. Op zondag 12 februari hield Erwin Kaspers in het E. Heimans museum te Zaandam een lezing over dinosauriers. Zondag 26 februari waren er in het E. Heimans museum demonstraties van het prepareren van fossielen, o.a. mammoetbotten. Deze demonstraties werden verzorgd door leden van de werkgroep geologie. Woensdag 29 februari konden de kinderen in het E. Heimans museum zelf steentjes slijpen onder begeleiding van leden van de werkgroep geologie. Op zondag 18 maart hield Erwin Kaspers in het E. Heimans museum te Zaandam een lezing over dieren in de IJstijden in en om Nederland. Donderdag 22 maart hielden wij bij Concordia in Purmerend onze jaarlijkse Algemene Ledenvergadering. Op pagina 4 t/m 9 leest u het verslag hiervan. Na de vergadering verzorgde Erwin Kaspers een interessante lezing over pyriet en markasiet. Zondag 15 april was er in het E. Heimans museum vlakslijpen van edelsteentjes op glasplaten voor
11
J AAR V E R S L A G EN EV EN E M ENTEN 2012 de kinderen. Dit gebeurde onder begeleiding van leden van de werkgroep geologie. Op donderdag 19 april zou dhr. P. de Jong een lezing over Nieuw Zeeland houden. Helaas kon hij niet komen, maar Erwin Kaspers verving hem uitstekend met een lezing over de geologie van Nieuw Zeeland en dan speciaal over het Noorder Eiland. Maandag 24 september startte de werkgroep Geologie met het programma voor het seizoen 20122013. Een verslag hierover vindt u op pagina 18 t/m 21. Vrijdag 12 oktober was de openingsavond van het nieuwe seizoen. Erwin Kaspers beet het spits af met een lezing over het vulkanische eiland Lanzarote. Het een en ander werd geïllustreerd met prachtige vliegerfoto's van Tom Kisjes. Woensdag 24 oktober was er in het E. Heimans museum te Zaandam weer "Pielen met fossielen". De kinderen konden, onder begeleiding van leden van de werkgroep geologie, fossielen uit mergel uit prepareren. Zondag 28 oktober konden er in het E. Heimans museum vakantievondsten gedetermineerd worden. Ook mochten de kinderen steentjes slijpen en polijsten. Dit gebeurde ook weer onder begeleiding van leden van de werkgroep geologie. Op Zaterdag 3 november hadden we onze jaarlijkse mineralen- en fossielenbeurs in Partycentrum Concordia te Purmerend. De beurs werd uitstekend bezocht en er
12
werd een flink aantal nieuwe leden ingeschreven. Donderdag 15 november kwam dhr. H. de Haas een lezing geven over koudwaterkoralen. Ongeveer 20 jaar geleden zijn deze koralen ontdekt. Er is inmiddels veel onderzoek naar gedaan. Dhr. de Haas vertelde ons over het ontstaan, de leefwijze en de bedreigingen van deze koralen. Op zondag 18 november was er een middag in het E. Heimans museum over buitenaardse stenen, gesteenten van Mars en de Maan en waar de meteorieten vandaan komen. Door middel van een diapresentatie werd er alles verteld over meteorieten en inslagkraters op Mars, de Maan en op onze Aarde. Tevens was er een kleine tentoonstelling over meteorieten in inslaggesteenten. Er waren mooie meteorieten en gesteenten te zien die beschikbaar waren gesteld door leden van de werkgroep geologie, Terra Incognita uit Amsterdam en door Wim de Vries uit Leiderdorp. Het aantal bezoekers (23 personen) was niet groot maar de bezoekers waren zeer geïnteresseerd in dit onderwerp.
J A A R VERSLAG EN EVEN EMEN TEN 2 0 1 2 een middag over barnsteen. In het leslokaal van het museum was er een expositie ingericht over barnsteen uit de hele wereld. Er werden deze middag proefjes gedaan met barnsteen om te zien of het om echte barnsteen gaat. Iedereen die thuis barnsteen heeft, kon het deze middag meenemen om te laten bekijken. Door middel van een diapresentatie werden vele voorbeelden van barnsteen en copal behandelt
Het aantal van 20 bezoekers viel een beetje tegen. Op donderdag 27 december hebben we in het E. Heimans museum edelsteentjes geslepen op glasplaten en gepolijst. Iedereen die geholpen heeft bij de middagen in het museum wordt hartelijk bedankt voor zijn of haar inzet.
de nieuwjaar s receptie Op zondagmiddag 6 januari 2013 had het bestuur van Amathysta weer de traditionele nieuwjaarsreceptie georganiseerd in het E. Heimans museum te Zaandam. De opkomst was goed te noemen
6 januari 2013
en we hebben er weer een gezellige middag van gemaakt. Iedereen genoot weer van de lekkere hapjes en drankjes die Erwin Kaspers samen met zijn team verzorgd had.
Op vrijdag 14 december verzorgde Erwin Kaspers voor de pauze een interessante lezing over fossiele inktvissen. Aan de orde kwamen o.a. de bouw, de verschillende soorten, wanneer ze leefden en wanneer ze uitstierven. Na de pauze hebben we BINGO gespeeld waar weer leuke prijzen mee te winnen waren. Op zondag 23 december was er in het Natuurmuseum E. Heimans
13
S C H R I J F U NU I N V O O R de B E U R S op zat e rda g 2 n ov e m b e r 2 0 1 3 ! Amathysta organiseert op zaterdag 2 november 2013 weer haar jaarlijkse mineralen- en fossielenbeurs. Voor leden van Amathysta is er uiteraard ook de mogelijkheid om hier een tafel te huren. Heeft u ruimtegebrek thuis of wilt u eens wat dubbele mineralen, stenen of fossielen verkopen, dan is dit uw kans. U kunt één of meer meters tafel huren, waarop u uw koopwaar prachtig kunt uitstallen. Iedereen die de beurs bezoekt kan uw spullen bekijken en, wie weet, kopen. Het huren van een tafel van één meter kost € 12,50.
Heeft u interesse, neem dan contact op met dhr. G.P. de Beurs, tel. 0299-772035, mobiel 06-10202210 of stuur onderstaande bon in een voldoende gefrankeerde envelop naar: G.P. de Beurs, Heikeshof 20, 1983 XE De Rijp.
• BEURS • BEURS • BEURS • Naam en voorletters: Adres: Postcode:
Woonplaats:
Telefoon:
Lid
Geen lid
E-mail: Aantal meters:
Handtekening
Datum: STUUR DEZE BON OP NAAR: G.P. DE BEURS, HEIKESHOF 20, 1983 XE DE RIJP
14
Naam : Autuniet. Het mineraal komt voor in oxidatiezones van uraanafzettingen in pegmatiet. Het is een geel-groenachtig fluorescerend soort uranium houdend fosfaat. Formaat : 60x90 mm Formule : Ca(UO2)2(PO4)2·10-12H2O Hardheid : 2 - 2½ Vindplaats : Zwarte Woud, Duitsland Collectie : Gijs de Beurs Foto: : Xander Kaspers
15
fo s s iele inkt v i s s en Een lezing van Erwin Kaspers
14 december 2012
Een ammoniet is een gekamerde schelp van een uitgestorven inktvisachtige. De orde van Ammonidea behoort tot de klasse Inktvisachtigen (Cephalopoda) en het phylum Weekdieren (Mollusca). De schelp was meestal van aragoniet, dat soms fossiliseert en vaak alleen de steenkern overlaat. Er worden vaak kleinere ammonieten gevonden in gepyritiseerde vorm. Ammonieten waren zwemmende dieren die hun hoogte in de zee konden regelen door stikstofgas in oude kamers te pompen. De kamers zijn onderling door een buis (sipho) verbonden zodat het gas vanuit de lichaamsvloeistof van het dier getransporteerd kon worden. Formaat De grootte van de ammonieten varieert van minder dan een centimeter tot meer dan 2,5 meter doorsnee. Er kwamen vele soorten en variëteiten ammonieten voor. De meeste soorten waren opgerold, maar er kwamen ook ontrolde vormen voor.
onderscheiden door de vaak grillig gevormde "sutuurlijnen". De sutuurlijnen van een ammoniet zijn erg complex. Ammonieten leefden vanaf het boven Siluur tijdperk totdat ze uitstierven aan het einde van het Krijt tijdperk. De enige nu nog levende verwant is de nautilus. Gidsfossielen Ammonieten zijn in de loop van de geschiedenis snel geëvolueerd en kwamen uitgebreid in de wereldzeeën voor, samen met het feit dat ze goed fossiliseren, maakt het een zeer geschikt gidsfossiel. De stratigrafie van het Mesozoicum is grotendeels gebaseerd op het voorkomen van bepaalde soorten ammonieten. Vooral in de Jura en het Krijt tijdperk waren ammonieten erg talrijk. Ammolite Ammolite is een zeldzame en waardevolle opaal-achtige ammonieten die onder andere worden gevonden Een ammoliet.
Een ontrolde ammoniet: Emericiceras thiollieri.
Kamers en sutuurlijnen De verschillende kamers van de ammoniet zijn van elkaar te
16
17
fo s s iele inkt v i s s en Een lezing van Erwin Kaspers
JAARVERSLAG VAN DE WERKGROEP GEOLOGIE 2011-2012 14 december 2012 lijn" nog simpel is doordat de septa weinig geplooid zijn.
Beschrijving van de sutuurlijnen bij ceratieten en ammonieten. in de Korite mijn aan de oostelijke hellingen van de Rocky Mountains. Ammolite ontstaat doordat deze ammonieten bestaan uit een laagje aragoniet met de eigenschappen van parelmoer. Ceratieten Een Ceratiet is een ammonietachtige waarvan de schelp gegolfd is met ribben en knobbels. De "sutuurlijnen" zijn vrij rond. Ze komen voor in afzettingen uit het Perm tot en met het Trias tijdperk. Goniatieten Een goniatiet is een kleinere ammonietachtige uit het Devoon en Carboon tijdperk, waarvan de "sutuur-
Nautilus De nautilus is een inktvisachtige waarvan de "sipho" (buis) in het midden ligt van de kamers. Het dier kan stijgen en dalen door meer goniatieten, of minder water in zijn schelp te pompen. De "sutuurlijnen" (scheidingslijn tussen de kamers) zijn minder ingewikkeld van vorm dan bij ammonieten. Ze komen voor vanaf het einde van het Cambrium tijdperk tot nu. Nautilussen zijn levende fossielen en komen nog steeds voor in de oceaan bij Madagascar. Belemniet Een belemniet is het inwendig skelet van een inktvisachtige (pijlinktvis). Belemnieten behoren tot de klasse Inktvisachtigen (Cephalopoda) en het phylum Weekdieren (Mollusca). Het skelet (rostrum) is puntig en pijlvormig. Belemnieten komen het meeste voor in het Krijt tijdperk.
Een nu nog levende Nautilus.
Piesberg bij Osnabrück, 31 maart 2012 De eerste excursie van het nieuwe seizoen ging naar de Piesberg bij Osnabrück. In deze enorme groeve waar fossielen uit het Boven-Carboon te vinden zijn, vinden wij altijd wel iets bijzonders. Deze keer lagen er niet zo veel fossielen van de Carboonplanten, maar we vonden er wel zeer fraaie kwartskristallen in mooie groepjes. Deze kristallen zaten in een kwartsader in het onderste gedeelte in het midden van de groeve. Er werden ook een aantal schildjes van kreeftjes gevonden en enkele mooie afdrukken van de Sigillaria en Lepidodendron. Het was ook deze keer weer de moeite waard om de Piesberg te bezoeken.
den-Devoon. Dit devonische kalksteen is soms zeer rijk aan fossielen. We bezochten de vindplaatsen bij Gees, Hillesheim en Uxheim. We vonden vele soorten mooie koralen, zoals bijvoorbeeld stromatoporen. Ook vonden we er brachiopoden. Het was een koud weekeinde met veel regenbuien, maar 's avonds konden we lekker bij de kachel zitten om door te warmen.
Devoonfossielen uit de West-Eifel in de omgeving van Gerolstein, 11 t/m 13 mei 2012 Dit weekeinde bezochten we aan aantal kalkgebieden uit het Mid-
De stortplaats van de Groeve Clara.
Brachiopode uit de Eifel
K. Kees
BINGo Na de pauze hebben we bingo gespeeld. Hierbij waren weer leuke prijzen te winnen. Iedereen ging aan het eind van de avond met een prijs naar huis. Het was een gezellige avond.
18
De Werkgroep Geologie is in het seizoen 2011-2012 weer zeer actief geweest. Op dit moment bestaat de werkgroep uit 19 deelnemers. Uiteraard zijn wij meerdere keren op fantastische excursies geweest en bij de werkgroepavonden zijn weer tal van interessante onderwerpen besproken.
Een geologische zwerftocht door het Zwarte Woud, 6 t/m 10 juni 2012 Deze excursie was gericht op het zoeken naar mineralen. Een aantal keren zijn we naar Wolfach gereden om op de storthopen van de Clara-mijn te zoeken naar bijzondere mineralen.Er is veel fluoriet en bariet te vinden waarin weer mooie andere mineralen kunnen zitten. We hebben natuurlijk ook een bezoek gebracht aan het mineraalmuseum te Wolfach. Dit is zeker de moeite waard om te bezoeken.
19
JAARVERSLAG VAN DE WERKGROEP GEOLOGIE 2011-2012 In het Lierbachtal hebben we agaten gezocht. Hier vonden we vele mooie lithofysen in prachtige vormen. We vonden o.a. een knol van ruim 35 cm. Verder brachten we een bezoek aan een granietgroeve en een zilvermijn in de omgeving van Wolfach. Het was een leuke excursie in een prachtige omgeving. Geologische zwerftocht in de omgeving van Idar-Oberstein, 12 t/m 16 september In dit weekeinde bezochten we verschillende vindplaatsen in de omgeving van Idar-Oberstein.We zijn in de kopermijn in het Fischbachtal geweest, we hebben de steengroeve van Juchem bezocht en we hebben op de agaatvelden rond Freisen en Idar gezocht. Ook bezochten de zandgroeve bij Steinhardt waar we tientallen barietknollen stuk konden slaan om te kijken of er fossiele dennenappels inzaten. Er werden verschillende mooie fossielen in de knollen gevonden.
Natuurlijk hebben we een paar keer de specialiteit van de streek gegeten, "Spiessbraten", klaargemaakt op een vuur van beukenhout. Het was een hele leuke excursie midden in de mooie natuur van de Hunsrück. Werkgroep Geologie Op maandag 12 september 2011 startte de werkgroep geologie met het nieuwe programma voor 2011 - 2012. We hebben weer verschillende onderwerpen besproken. Op 10 oktober 2011 bespraken we de paragnese van mineralen in gesteenten. Uitgelegd werden de kenmerken en de omstandigeheden waarin dit ontstaat. Het een en ander geïllustreerd met mooie foto's van de betreffende mineralen. Op 31 oktober 2011 volgde de bespreking over het leven van de wolharige mammoet in Nederland tijdens de ijstijd.
De wolharige mammoet.
Rode Jaspis.
Op de jaspisvelden bij Schallodenbach vonden we fossiele bladafdrukken van planten uit het Perm, enkele stukken versteend hout en natuurlijk veel rode jaspis.
20
14 november 2011 waren de fossiele zee-egels aan de beurt. De indeling, hun bouw en hun voorkomen werden besproken. Het ontstaan van kristallen en hun vormen werd op 30 januari 2012 doorgenomen. Op 13 februari 2012 was het ontstaan en de vorming van fossiel hout het onderwerp. Het ontstaan
21
JAARVERSLAG VAN DE WERKGROEP GEOLOGIE 2011-2012 beurt. Op 9 april, de sluitingsavond werden de komende excursies besproken. Erwin Kaspers
VERSLAG VAN DE WERKGROEP lapidary 2012 Zondagmorgen, het nieuwe jaar is nu 6 dagen oud. Vanmiddag hebben we de nieuwjaarsreceptie van onze vereniging. Een goed moment om terug te blikken wat er het afgelopen slijpjaar zoal gebeurd is.
Mica mineralen.
Met de start van het nieuwe slijpseizoen in februari was de opkomst voor de slijpavonden ronduit matig. Het gevolg hiervan was dat we van twee slijpavonden één combi-avond gemaakt hebben. Vlakslijpen en cabochon-slijpen op de zelfde avond. Dat leverde toch leuke resultaten op, want beide groepen keken goed naar elkaars werk en werkwijze.
Fossiele koralen.
van lithofysen in rhyolieten kwam op 27 februari 2012 aan bod. Op 12 maart 2012 werden de fossiele koralen behandeld en op 26 maart kwamen de mica mineralen aan
AGENDA
SEI Z O EN 2 0 1 2 - 2 0 1 3
BIJEENKOMSTEN Donderdagavond: Partycentrum Concordia, Koemarkt 45, Purmerend Vrijdagavond: Natuurmuseum E. Heimans, Thijssestraat 1, Zaandam Donderdag 14 maart 2013 Algemene Ledenvergadering In Concordia te Purmerend houden we onze jaarlijkse Algemene Ledenvergadering. Na de vergadering zal dhr. Peter de Jong ons verslag doen van zijn laatste vakantie. Deze keer is hij afgereisd naar Nieuw Zeeland. Hij bezocht daar zowel het Noorder- als het Zuidereiland. Ongetwijfeld weet hij ons weer te boeien met zijn verhaal.
Donderdag 11 april 2013 Geologische fenomenen in Egypte Dhr. B. Roebert neemt ons mee op een reis door Egypte. Hij geeft een globaal overzicht van de verschillende gesteenten aan de oppervlakte. Dat loopt van Pre-Cambrisch tot recente duinafzettingen. De tektoniek en de geschiedenis van het schuiven van aardplaten wordt toegelicht. Ook over de rivier de Nijl zal hij ons het een en ander vertellen.
Alle lezingen zijn onder voorbehoud. De avonden beginnen om 20.00 uur en de zaal is toegankelijk vanaf 19.30 uur. Zorg dat u op tijd aanwezig bent. Introducés zijn van harte welkom.
22
Experiment De woensdagmorgengroep is de groep waar je altijd dezelfde gezichten ziet. Ze komen al menig jaar met veel plezier hun stenen slijpen en ze schuwen een experiment niet om een uitstapje te maken naar het slijpen van een facetgeslepen steen. Het is dan een prachtig moment als de steen van zijn stokje wordt gehaald en je de steen in zijn volle glorie kan aanschouwen.
Hoog niveau De najaars-cursussen gaven een heel ander beeld. Er waren weer twee slijpavonden met een leuke bezetting. De nieuwkomers waren van zo'n niveau dat je niet meer kon spreken van beginners. De beurs De beurs in november heeft onze werkgroep helaas geen nieuwe slijpers opgeleverd. Maar door intern lobbyen van onze slijpers, werden er toch twee nieuwe slijpers gestrikt. Bedankt voor die inspanning. Voor het komende slijpseizoen zijn de vooruit zichten zeer gunstig. Er hebben zich drie nieuwe leden aangemeld. Zij gaan zich verder bekwamen in het cabochon-slijpen (waar een workshop zoal goed voor is). Voor de nieuwkomers, "welkom in ons midden" en voor de blijvertjes van de werkgroep "succes met het slijpen van je voorgenomen modellen en stenen". Groetjes Gerard Kramer
23
B innenland s e beurzen
maart t/m juli 2013
Zaterdag 2 en zondag 3 maart 2013 Den Haag, NLC - Internationale mineralenbeurs, World Forum Convention Center, Churchillplein 10, inl.: 055-3559995
Maandag 1 april 2013 (2e paasdag) Groningen, Internationale Mineralen- en Fossielenbeurs, Sporthal De Brug, Donderslaan 161, inl.: 0512-545797
Zaterdag 9 en zondag 10 maart 2013 Rijswijk, Internationale mineralenbeurs, De Haaglanden, vh Darling Market, Volmerlaan 12, inl.: 070-3075900
Zondag 7 april 2013 Amsterdam, Geologisch Evenement Amsterdam, Borchlandhal, Borchlandweg 6-12, inl.: 075-6167676
Zaterdag 16 maart 2013 Zwijndrecht, Mineralen- en fossielenbeurs GEODE, Develsteincollege, Develsingel 5, inl.: 078-6156615
Zondag 14 juli 2013 Denekamp, Mineralen- en fossielenmarkt, Museum Natura Docet, Oldenzaalsestraat 39, inl.: 0546-568033
Zaterdag 23 maart 2013 Hoevelaken, Mineraal - Paranormaal, Intres BV, Koninginneweg 1, inl.: 0346-211038
Al deze beurzen zijn rolstoelvriendelijk en geopend van 10.00 tot 17.00 uur. Het bestuur en de redactie dragen geen verantwoordelijkheid voor eventuele fouten in deze publicatie van de beurzen.
in memoriam mevr. H.M. Kuiper-de Moes Met droefheid delen wij u mee, dat op 2 januari 2013 mevrouw H.M. Kuiper-de Moes op 96 jarige leeftijd is overleden. Mevrouw Kuiper-de Moes was sinds 1982 lid van Amathysta. Zij heeft vele jaren deelgenomen aan de activiteiten van de werkgroep geologie. Ook ging zij nog op hoge leeftijd mee op excursies naar o.a. Gerolstein in de Eifel. Mevrouw Kuiperde Moes was ook altijd een trouwe bezoekster van de avon-
24
den van onze vereniging Amathysta. Ons medeleven gaat uit naar haar kinderen, kleinkinderen en overige familie en wij wensen hen veel sterkte in de komende tijd Bestuur en redactie Amathysta
25
26
27
28