Rapportage Controle Toeristenbelasting 2011- 2012
Gemeente Steenwijkerland
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 1 van 16
INHOUD
bladzijde
Inleiding
3
Opdracht uit te voeren controles
4
Internetonderzoek
5
Informatie verzamelen
5
Communicatie
5
Uitvoering controles
6
Uitgevoerde controles
7
Conclusies
9
Aanbevelingen
13
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 2 van 16
Inleiding
De gemeente Steenwijkerland heeft opdracht verstrekt aan KONDAR WOZ Diensten uit Soest om de aangifte toeristenbelasting 2011 bij alle objecten die in de heffing betrokken worden te controleren. Onderliggende rapportage beschrijft de gehanteerde werkwijze en geeft de resultaten van de controle weer.
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 3 van 16
Opdracht uit te voeren controles KONDAR heeft opdracht gekregen om twee verschillende soorten bezoeken aan belastingplichtigen te brengen. Bij belastingplichtigen die forfaitair afdragen dient onderzocht te worden of het aantal opgegeven slaapplaatsen en/of stand-/ligplaatsen correct is. Daarnaast dient geïnventariseerd te worden wat voor soort overnachtingsaanbieder het betreft, wat de overnachtingscapaciteit is en welke systematiek men voor de administratie en registratie hanteert. Daarnaast is opdracht verstrekt om te controleren of de registratie van de gasten en de financiële boekhouding voldoet aan de gestelde eisen. Indien een nachtverblijfregister gehanteerd wordt dient gecontroleerd te worden of de benodigde gegevens geregistreerd worden en of dit consequent, volledig en betrouwbaar plaats vind. Indien dit niet het geval is, wordt de belastingplichtige daar tijdens de controle direct op gewezen. Bekeken dient te worden of de juiste gegevens van de gasten geregistreerd worden en of controle van de aangifte toeristenbelasting in de toekomst kan plaatsvinden op basis van de registratiewijze. Van de resultaten van de controle wordt per object een verslag/rapportage opgesteld. De andere soort bezoeken betreft het zelfde onderzoek als bovenstaand, maar hier wordt een uitgebreidere controle toeristenbelasting aan toegevoegd. Dezelfde zaken worden onderzocht en geregistreerd als bovenstaand, daar wordt echter de controle van de aangifte toeristenbelasting van 2011 aan toegevoegd. Controleur zal de aangifte vergelijken met het nachtverblijfregister en de financiële boekhouding. Steekproefsgewijs wordt van een aantal facturen gecontroleerd of de gefactureerde personen geregistreerd staan in het nachtverblijfregister en of ook de duur van het verblijf overeenstemt met de duur die op de factuur vermeldt staat. Daarnaast worden steekproefsgewijs een aantal facturen vergeleken met het nachtverblijfregister om vast te stellen of de gefactureerde personen geregistreerd staan in het nachtverblijfregister. De resultaten van de steekproef worden in de rapportage beschreven. Indien mogelijk worden ook financiële jaarverslagen en/of grootboekkaarten geraadpleegd. Tevens wordt een analyse gemaakt van de omzet, waarbij een berekening wordt gemaakt van de gemiddelde overnachtingsprijs in het vorige jaar, vermenigvuldigd met het aantal overnachtingen. De uitkomsten van deze berekeningen worden eveneens opgenomen in de rapportage. Ook wordt het aantal gasten dat op het moment van het bezoek controle geregistreerd staat vastgesteld en indien mogelijk gecontroleerd. Dit gebeurt door inzage in of een uitdraai van het nachtverblijfregister. Van de resultaten van de controle wordt per object een verslag/rapportage opgesteld.
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 4 van 16
Internetonderzoek Voorafgaand aan de af te leggen bezoeken is door KONDAR onderzoek uitgevoerd op internet om vast te stellen of er overnachtingsaanbieders zijn die door de gemeente Steenwijkerland nog niet in de heffing worden betrokken. Daar voor zijn diverse landelijke overnachtingsaanbieders, zoekmachines en verhuursites onderzocht. De volledigheid van het heffingenbestand van de gemeente is beoordeeld op basis van een EXCEL- overzicht van de objecten die door de gemeente in de toeristenbelasting worden betrokken. KONDAR heeft de gemeente een overzicht in EXCEL aangeleverd met daarin 33 objecten die mogelijk onterecht nog niet in de heffing betrokken werden. Gemeente heeft deze objecten gecontroleerd en geconstateerd dat in 13 gevallen de objecten nog niet in de heffing betrokken werden. Deze zijn aangeschreven door de gemeente met de mededeling dat men toeristenbelasting verschuldigd is. In de overige gevallen was men inmiddels gestopt met het aanbieden van overnachtingen, wordt men in de forensenbelasting betrokken of is de overnachtingsaanbieder bekend onder een andere naam of op een ander adres. Informatie verzamelen Voorafgaand aan de controles is via internet relevante informatie over de te bezoeken objecten verzameld. Zowel over het soort accommodatie, de overnachtingscapaciteit als het tarief van de toeristenbelasting dat men eventueel bij de gasten in rekening brengt. Communicatie De belastingplichtigen zijn voorafgaande aan de bezoeken schriftelijk door de gemeente op de hoogte gesteld van de controles. In de brief is tekst en uitleg gegeven over de controles en de benodigde gegevens. Tevens is in de brief het verzoek gedaan om het bij de brief gevoegde inlichtingenformulier in te vullen en deze tijdens het bezoek van de controleur te verstrekken. Voor aanvang van de bezoeken heeft een startbijeenkomst op het gemeentehuis plaatsgevonden waarbij de betrokken medewerkers van de gemeente aanwezig waren. Daarbij zijn afspraken gemaakt over uitvoering, planning en inzet van de medewerker van de afdeling Handhaving. Afgesproken is dat de medewerker van de afdeling I en O gedurende twee dagdelen met de controleur meeloopt om te zien op welke wijze de controles worden uitgevoerd. In eerste instantie (eerste 2-3 weken) zijn de te bezoeken objecten schriftelijk op de hoogte gesteld van de komst van de controleur met daarin genoemd een datum en tijdstip van de komst van de controleur. Indien men niet in de gelegenheid is om controleur op de genoemde datum en/of tijdstip te ontvangen het verzoek om dit telefonisch met de controleur op te nemen. In de praktijk bleken veel belastingplichtigen niet op deze brief te reageren en tijdens genoemde datum en tijdstip niet aanwezig te zijn. Daarna zijn de te bezoeken objecten (daar waar mogelijk) via email op de hoogte gesteld van de komst van de controleur. Wat tot betere resultaten leidde in de vorm
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 5 van 16
van meer respons op de voorgestelde datum. Toch werd door een aantal belastingplichtigen ook niet op deze aankondiging gereageerd. Deze zijn later telefonisch benaderd. Van enkele belastingplichtigen is geen telefoonnummer te achterhalen. In een aantal gevallen is ondanks herhaaldelijke pogingen geen telefonisch contact tot stand gekomen. In een laatste poging om nog een aantal van deze belastingplichtigen te kunnen controleren is controleur 24 januari 2013 met het voornemen hen te benaderen zonder aankondiging naar Giethoorn en Wanneperveen gereden. Maar ter plaatse aangekomen bleek door de verkeersdrukte van schaatsers die deel wilden nemen aan de Vijfmerentocht, dat deze dorpen onbereikbaar waren per auto. Te meer ook omdat de politie de toegangswegen had afgesloten. Het in een aantal gevallen niet gelukt (om uiteenlopende redenen) om tot op heden een afspraak voor de controle te maken. KONDAR zal deze objecten in de loop van 2013 (in overleg met gemeente Steenwijkerland) controleren.
Uitvoering controles De controles zijn uitgevoerd door Martin van Alfen. Hij heeft op de afgesproken datum/tijdstip een bezoek aan de desbetreffende objecten gebracht om de controles uit te voeren. Na uitleg over het doel en de achterliggende gedachte van de controle en het beantwoorden van eventuele vragen van belastingplichtige, is belastingplichtige verzocht om het ingevulde inlichtingenformulier te verstrekken. Daar waar het formulier verstrekt werd is het bekeken en met belastingplichtige doorgenomen en daar waar nodig nog een aantal gegevens aangevuld. Vervolgens is afhankelijk van het soort controle het aantal forfaitair opgegeven plaatsen gecontroleerd of inzage in het nachtverblijfregister en de financiële boekhouding gevraagd. In het nachtverblijfregister is gekeken of alle benodigde gegevens geregistreerd worden en of dat consequent plaatsvindt. Gekeken is of er eventueel bepaalde periodes ontbreken in de registratie. Daar waar mogelijk is van een aantal facturen gecontroleerd of de gefactureerde personen geregistreerd staan in het nachtverblijfregister. Ook is gekeken of de duur van het verblijf overeenstemt met de duur die op de factuur vermeldt staat. Daarnaast zijn steekproefsgewijs een aantal facturen gecontroleerd van personen die geregistreerd staan in het nachtverblijfregister. Gemeente Steenwijkerland kent geen verplichting vanuit de Algemene Plaatselijke Verordening voor het bijhouden van een (model) nachtverblijfregister. Belastingplichtigen die forfaitair afrekenen op basis van het aantal plaatsen zijn daarom niet verplicht namen en adressen van gasten te registreren. In de meeste gevallen beschikt men wel over e-mailadressen en/of telefoonnummers. Controleur heeft gewezen op het nut van NAW-gegevens in geval van calamiteiten of indien gasten spullen vergeten mee te nemen of men per ongeluk eigendomen van de overnachtingsaanbieder mee neemt. In het nachtverblijfregister wat door de gemeente ter beschikking wordt gesteld is gecontroleerd of de benodigde gegevens geregistreerd worden en of dit consequent, volledig en betrouwbaar plaatsvindt. Indien dit niet het geval was, is de belastingplichtige daar tijdens de controle direct op gewezen. Dit is ook in de verslagen per controle vermeld. Van de resultaten van de controle is per object een
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 6 van 16
verslag/rapportage opgesteld. Deze verslagen worden gescheiden van deze rapportage gebundeld. Uitgevoerde controles
In 2011 zijn in totaal 250 objecten door de gemeente aangeleverd aan KONDAR om te controleren. In beginsel is getracht bij alle objecten een afspraak voor bezoek en controle ter plaatse te maken. In een aantal gevallen was dit niet mogelijk, ook bleek in een aantal gevallen controle ter plaatse niet noodzakelijk om een goede controle te kunnen uitvoeren. Van de 250 objecten die gecontroleerd dienden te worden, is: • •
•
• • • • • •
bij 143 belastingplichtigen de controle ter plaatse uitgevoerd (inclusief de adressen die forfaitair afdragen); bij 66 belastingplichtige een administratieve controle uitgevoerd (slaapplaatsen via site van de verhuurder of informatie van het verhuurbedrijf gecontroleerd en daadwerkelijke overnachtingen op basis van overzichten die bij de aangifte gevoegd zijn); bij 26 belastingplichtigen heeft om uiteenlopende redenen tot op heden geen controle plaats kunnen vinden (vakanties, privé situaties/gezondheidstoestand belastingplichtigen, onbereikbaar per telefoon of e-mail/ontbreken contactgegevens); bij 6 belastingplichtigen heeft geen controle plaatsgevonden omdat men gestopt is met aanbieden van overnachtingen (en men dit op de aangifte had aangegeven); bij 4 belastingplichtigen heeft geen controle plaatsgevonden omdat men de registratie van 2011 heeft weggegooid na het indienen van de aangifte (en men dit al op de aangifte had aangegeven); bij 1 belastingplichtige werd geen medewerking aan het bezoek van de controleur verleend; bij 1 belastingplichtige is vanwege faillissement geen controle uitgevoerd; bij 1 belastingplichtige is geen controle uitgevoerd omdat alle overnachtingen in de forenzenbelasting betrokken worden; bij 6 belastingplichtige heeft (nog) geen verhuur plaatsgevonden en was controle niet mogelijk.
In totaal zijn 193 ingediende aangiften gecontroleerd, hierbij zijn de gestopte overnachtingsaanbieders, nog niet gestarte, failliet gegane enz. buiten beschouwing gelaten. Hiervan zijn 164 aangiften akkoord bevonden (85%). In 29 gevallen (15%) bleek de aangifte niet correct te zijn ingediend. Bedrag wat over 2011 als naheffing opgelegd zou kunnen worden bedraagt € 12.461,15. Uit de controles is bleken dat er fouten in de aangiftes gemaakt zijn zoals rekenfouten, het opgeven van het aantal nachten dat gasten overnacht hebben e.d. Ook is in een enkel geval voor een twee persoonsbed slechts één slaapplaats opgegeven. Het totaal bedrag aan naheffingen wat voor deze aangiften opgelegd kan worden bedraagt € 4.749,53.
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 7 van 16
Daarnaast wordt door een aantal mini-campings vanuit het verleden een afwijkende forfaitaire regeling gehanteerd. Jachthavens dragen niet op juiste wijze voor alle ligplaatsen toeristenbelasting af. Het bedrag aan naheffingen bedraagt € 7.711,62. Gezien het aantal jaren dat men onterecht gebruik heeft mogen maken van deze regeling en de te verwachten onrust binnen de sector wordt geadviseerd deze naheffingen over 2011niet op te leggen. De minicampings dienen zo snel mogelijk aangeschreven te worden dat dit over de aangifte van 2012 niet langer geaccepteerd zal worden. De jachthavens dienen aangeschreven te worden dat met ingang van 2013 dit niet meer geaccepteerd zal worden.
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 8 van 16
Conclusies Algemeen De aangiftemoraal verschikt sterk per belastingplichtige. Bij een tiental overnachtingsaanbieders/jachthaveneigenaren is geconstateerd dat men geen aangifte heeft gedaan over 2011 en de jaren daar voor. Deze zijn door gemeente schriftelijk gewezen op de plicht tot afdracht van toeristenbelasting. Een deel daarvan heeft aangifte gedaan en een deel nog niet. Deze belastingplichtigen zijn tot op heden niet in de controle betrokken. KONDAR stelt voor deze objecten te controleren nadat men aangifte gedaan heeft. Ook is sterk uiteenlopend de onderbouwing die men bij de aangifte voegt of juist het ontbreken van een onderbouwing. In een aantal gevallen wordt geen onderbouwing bij de aangifte gevoegd en is het niet mogelijk om de aangifte administratief te controleren. Indien men alleen forfaitair afdraagt is een onderbouwing niet mogelijk, maar wel indien men afdraagt op basis van daadwerkelijke overnachtingen. In een aantal gevallen beschikken de desbetreffende overnachtingsaanbieders niet meer over een onderbouwing omdat men de registratie na het opmaken van de aangifte heeft weggegooid. Deze belastingplichtigen zijn in 2011 door de gemeente schriftelijk verzocht om de onderbouwing/registratie te bewaren en die bij de aangifte over 2012 te voegen. Een groot deel van de aangiftes wordt onderbouwd door het nachtverblijfregister dat de gemeente beschikbaar heeft gesteld. Op basis van een dergelijke aangifte kan gecontroleerd worden of het opgegeven aantal overnachtingen overeenkomt met het aantal overnachtingen dat in het register vermeldt staat. Op basis van deze controle zijn door de gemeente een aantal foutieve aangiftes geconstateerd. In een incidenteel geval is het voorgekomen dat de aangifte correct was ingediend maar de gemeente op basis van verkeerde interpretatie van het nachtverblijfregister een verkeerde (te hoge) aanslag heeft opgelegd. Uitvoering controles Het maken van afspraken voor de af te leggen bezoeken heeft veel meer tijd gekost dan vooraf was ingeschat op basis van ervaringen in andere gemeenten. Het bestand met de te controleren adressen bevat in lang niet alle gevallen telefoonnummers en/of e-mailadressen. Bij veel overnachtingsaanbieders ontbreken nog contactgegevens. Van deze te controleren adressen zijn de contactgegevens door de controleur via internet opgezocht. De medewerker I en O heeft gedurende een dagdeel met de controleur mee gelopen om te zien op welke wijze de controles worden uitgevoerd. Tijdens dit dagdeel zijn zowel bezoeken gebracht aan belastingplichtigen die forfaitair per slaapplaats afdragen, forfaitair per standplaats en/of op basis van daadwerkelijke overnachtingen. Gedurende dit dagdeel bleek dat het controleren van het aantal slaapplaatsen voor de medewerker geen probleem is. Ook het controleren van het aantal kamers van een hotel op basis van het geautomatiseerde reserveringssysteem is geen probleem. Wel problemen leveren de controles op waarbij de administratie/financiële boekhouding
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 9 van 16
gecontroleerd moet worden. Medewerker bespreekt dit intern bij de gemeente en loopt nog een dagdeel met de controleur mee. Landtoeristenbelasting Veel van de (mini-) campinghouders maken gebruik van de forfaitaire regeling en dragen daarbij af per standplaats op de camping. Belastingplichtigen gaan hier op verschillende manieren mee om. Een deel draagt forfaitair af op basis van het aantal plaatsen dat men conform de vergunning heeft. Daarbij draagt men af op basis van het aantal personen dat gemiddeld gebruik heeft gemaakt van de plaatsen (over het algemeen minder dan 3) daarbij wordt niet gekeken naar het aantal slaapplaatsen dat zich in het kampeermiddel bevind. Achteraf controleren van het aantal slaapplaatsen van de kampeermiddelen die het voorgaande belastingjaar op de camping hebben gestaan is niet mogelijk. (Mini-) campinghouders registreren en controleren niet het aantal slaapplaatsen van de aanwezige kampeermiddelen. Een ander deel van de minicampinghouders draagt af op basis van de wijze waarop men dat gewend was in de voormalige gemeente Brederwiede. Daar werd gedurende het seizoen twee tot drie keer geteld door controleurs van de gemeente. Daarbij bepaald hoeveel plaatsen op de camping bezet waren. Op basis van die drie tellingen werd een gemiddelde bezetting van het aantal plaatsen vastgesteld. Dit werd omgerekend naar een gemiddeld aantal bezette plaatsen op jaarbasis en sprak men dit af met de (mini-) campinghouders op basis waarvan men forfaitair aangifte deed. Sommige campinghouders rekenen het totaal bedrag van de gefactureerde toeristenbelasting om naar aantal forfaitaire plaatsen en dragen dat af. Tevens is geconstateerd door het uitvoeren van overstandcontroles die door de gemeente zijn uitgevoerd en op basis van verhalen die de controleur ter horen heeft gekregen, dat een aantal mini-campings structureel meer kampeermiddelen tot de minicamping toelaat dan wat volgens de vergunning toegestaan is. Dergelijke campings dragen forfaitair af waarbij dan het aantal plaatsen volgens de vergunning gehanteerd wordt, of een lager aantal. Overigens geeft een aantal campinghouders aan dat men overstand van andere minicampings heeft doorgegeven aan de gemeente maar men hier op niet handhaaft. Dit leidt tot oneerlijke concurrentie is de mening van een aantal campinghouders. In september bevonden zich op de grotere campings nog nauwelijks gasten terwijl er op een minicamping sprake geweest zou zijn van meer dan het aantal toegestane standplaatsen is de mening van een campinghouder uit de buurt. De forfaitaire regeling waarbij afgedragen kan worden op basis van het aantal slaapplaatsen wordt ook gebruikt door een aantal hotels en bungalowparken. Eén van de hoteleigenaren heeft in 2010 op basis van daadwerkelijke overnachtingen afgedragen en is in 2011 gaan afdragen op basis van aantal slaapplaatsen. In dit specifieke geval betekent het een inkomstenderving van € 2.200, - op een totaalbedrag in 2010 van € 4.500, -. Controleur heeft bij enkele andere hotels die nu afdragen op basis van daadwerkelijke overnachtingen na de controle berekend wat een aangifte op basis van aantal slaapplaatsen zou betekenen. Indien men in deze gevallen ook gaat afdragen op basis van aantal slaapplaatsen dan gaat iedere aangiften enkele duizenden euro’s lager uitvallen dan op basis van het daadwerkelijke aantal overnachtingen. Deze situatie is onwenselijk en dient voorkomen te worden. De
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 10 van 16
forfaitaire regeling is niet bedoeld voor beroepsmatig verhuurde ruimten onder welke categorie hotels en bungalowparken vallen. Onduidelijk is nog hoeveel inkomsten de gemeente misloopt bij de bungalowparken, deze zijn nog buiten de controle gelaten om in overleg met de gemeente te bepalen op welke wijze hier mee omgegaan dient worden. Bij diverse overnachtingsaanbieders die afdragen op basis van het forfait per slaapplaats is geconstateerd dat men niet bekend is met de betekenis van het begrip “slaapplaats” uit de forfaitaire regeling van de verordening. Zo is bij controles geconstateerd dat 41 tweepersoonskamer opgegeven worden als 41 slaapplaatsen. Het desbetreffende hotel is hierop aangesproken.
Aangifteformulier Tijdens de bezoeken is gebleken dat het aangifteformulier voor een aantal belastingplichtigen niet overzichtelijk genoeg is. Men vult overnachtingen in bij toeristenbelasting terwijl men malen verblijf bedoelt voor de watertoeristenbelasting. Omdat in veel gevallen de naam ontbreekt van de accommodatie of jachthaven valt dit bij een administratieve controle niet op. De term “bewijsstukken” die op het aangifteformulier wordt gehanteerd, wordt als klantonvriendelijk ervaren en roept weerstand op. Aantal belastingplichtigen verzoekt om de mogelijkheid om digitaal aangifte te doen in combinatie met een digitaal door de gemeente verstrekt nachtverblijfregister.
Tarief toeristenbelasting Bij een aantal overnachtingsaanbieders wordt toeristenbelasting niet bij de gast in rekening gebracht, maar draagt de overnachtingsaanbieder het af uit de all-in prijs die men voor de overnachting rekent. In de meeste gevallen wordt bij de gast het huidige tarief van € 1, - in rekening gebracht. In een enkel geval hanteert men een ander tarief en noemt men het op de factuur wel toeristenbelasting. Wat formeel niet is toegestaan. Desbetreffende overnachtingsaanbieders zijn daarop aangesproken door de controleur. In de meeste gevallen dat overnachtingsaanbieder afwijkt van het tarief van de gemeente, wordt het niet onder de naam toeristenbelasting in rekening gebracht.
Nachtverblijfregister Tijdens de controles is gebleken dat de volgorde en benaming van de kolommen in het door de gemeente verstrekte nachtverblijfregister voor onduidelijkheid zorgt met betrekking tot het aantal overnachtingen dat aangegeven dient te worden. De laatste kolom van het register met de titel “Tot. overnacht.” wordt door belastingplichtigen op verschillende manieren geïnterpreteerd. Gemeente zal bedoeld hebben dat in deze
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 11 van 16
kolom het totaal aantal overnachtingen voor de toeristenbelasting per gast/gezelschap dat gedurende genoemde periode heeft overnacht. Het grootste deel van de overnachtingsaanbieders gaat er op deze wijze mee om. Een andere deel van de belastingplichtigen vermeldt hier het aantal nachten dat er gasten hebben geslapen zonder daarbij rekening te houden met het aantal gasten dat overnacht heeft. Weer een ander cumuleert hier het aantal overnachtingen dat tot dat moment in dat jaar heeft plaatsgevonden. Daarnaast worden de kollommen en de regelafstand van het nachtverblijfregister door een aantal belastingplichtigen (vooral ouderen) als te klein ervaren. Men kan schrijvend niet voldoende informatie binnen de lijntjes kwijt of men moet zo klein schrijven dat het (voor hen) niet meer leesbaar is. Daarnaast verzoeken belastingplichtigen de gemeente om het register digitaal beschikbaar te stellen zodat men het op de computer kan bijhouden en men het kan mailen als men aangifte doet.
Watertoeristenbelasting Bij de watertoeristenbelasting bestaat veel onduidelijkheid. In de praktijk wordt op drie manieren aangifte gedaan en toeristenbelasting afgedragen. De eerste categorie doet aangifte en maakt daarbij gebruik van de forfaitaire regeling en geeft daarbij alle ligplaatsen op van booteigenaren die niet ingeschreven staan in de gemeente. De tweede categorie doet forfaitair aangifte van alle ligplaatsen van boten waarop het mogelijk is om te overnachten (uitgezonderd de boten die eigendom zijn van inwoners van de gemeente). De derde categorie doet aangifte van het aantal overnachtingen dat heeft plaatsgevonden op boten die in de haven lagen. Een deel van deze belastingplichtigen maakt zich grote zorgen over de wijze waarop de gemeente met de aangiften van 2011 zal omgaan. Men heeft de toeristenbelasting bij vaste ligplaatsen in de meeste gevallen niet in rekening gebracht bij de eigenaren van de boten in 2011 en 2012. De tarieven voor 2013 zijn inmiddels gecommuniceerd met de booteigenaren.
Toerisme algemeen Giethoorn is een grote toeristische trekpleister binnen de gemeente. Daarnaast trekt de status van Nationaal Park De Weerribben veel toeristen naar de regio. In de praktijk blijkt een groot deel van dit toerisme zich te beperken tot dagtoerisme. Deze vorm van toerisme kan (behalve in de watertoeristenbelasting) niet in de heffing betrokken worden. Veel buitenlanders (vooral Aziaten) komen naar Giethoorn als onderdeel van een dagje Nederland. Naast Giethoorn bezoekt men de Zaanse Schans, Hindelopen en Amsterdam om de volgende ochtend door te reizen naar een andere Europese hoofdstad. Het is een uitdaging op welke wijze men de gemeente/regio aantrekkelijker kan maken zodat meer gasten besluiten te overnachten of dat men meer nachten blijft. Te denken valt aan tv-spotjes, creëren dagrecreatie voorzieningen zoals strandjes en slechtweervoorzieningen en attracties.
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 12 van 16
Aanbevelingen Algemeen De belastingplichtigen die tot op heden nog geen aangifte gedaan hebben dienen hier nogmaals schriftelijk toe gesommeerd te worden. Indien men verzuimt aangifte te doen is het opleggen van een ambtshalve aanslag/naheffingsaanslag een mogelijkheid om belastingplichtige tot afdracht van de verschuldigde toeristenbelasting te bewegen. Deze objecten dienen eind 2012 of begin 2013 gecontroleerd te worden ten aanzien van de verschuldigde toeristenbelasting over 2011. Objecten waarbij de aangifte van 2011 geen onderbouwing was gevoegd en die niet in 2012 gecontroleerd zijn dienen in 2013 gecontroleerd te worden.
Uitvoering controles/controlesystematiek De ervaring van de controleur (in een aantal andere gemeenten waar hij gedurende een periode van 5-10 jaar controles uitvoert), is dat het jaren duurt voor er geen onduidelijkheden meer bestaan ten aanzien van de plicht tot afdracht van toeristenbelasting. In een aantal gevallen duurt het ook jaren voor belastingplichtigen het gewenste gedrag gaan vertonen ten aanzien van de registratie van de gasten en de afdracht (op de juiste wijze) van de toeristenbelasting. KONDAR adviseert de gemeente Steenwijkerland om voor de komende 3-5 jaar een algeheel controleplan op te stellen. Waarbij het doel moet zijn dat aan het eind van de planperiode op eenduidige wijze wordt afgedragen waarbij rechtmatig gebruik wordt gemaakt van de forfaitaire regelingen en de gemeente geen inkomsten misloopt. Daarnaast dient er geen sprake meer te zijn van (structurele) overstand. Om dit te bereiken dienen onaangekondigde controles ter plaatse gehouden te worden met betrekking tot het aantal ingenomen standplaatsen (zogenaamde veldcontroles). Gemeente Steenwijkerland is hier in 2012 mee begonnen. In geval van overstand dienen (mini-) campinghouders hier direct mondeling en schriftelijk op aangesproken te worden. Tevens dient men op de financiële consequenties die dit kan hebben gewezen te worden. Naast de veldcontroles kunnen controles van het aantal slaapplaatsen en administratieve controles van kleine overnachtingsaanbieders ter plaatse door de medewerker I en O gedaan worden. Daarnaast verdient het aanbeveling jaarlijks een aantal boekhoudkundige controles bij de grotere overnachtingsaanbieders uit te voeren. Deze controles kunnen uitgevoerd worden door KONDAR in combinatie met een medewerker van de afdeling Belastingen of door de controleur van KONDAR. In andere gemeenten werkt KONDAR op beide genoemde manieren. De aanwezigheid van een medewerker van Belastingen blijkt in de praktijk een hoop voordelen voor beide partijen te hebben en wordt over het algemeen als nuttig en belangrijk ervaren.
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 13 van 16
Controleur heeft 25 adressen niet kunnen controleren, dit betreft over het algemeen kleinere overnachtingsaanbieders of jachthavens. KONDAR stelt voor deze adressen in het voorjaar te controleren, wellicht in combinatie met een aantal te controleren belastingplichtigen die onderdeel uti maken van het integrale controleplan voor de komende jaren. Landtoeristenbelasting Gemeente Steenwijkerland dient beleid te bepalen ten aanzien van de huidige forfaitaire regelingen zoals die zijn opgenomen in de verordening en de wijze waarop hier mee omgegaan wordt. In de huidige verordening wordt (mini-) campinghouders de mogelijkheid geboden om forfaitair af te reken voor niet vaste (toeristische) plaatsen. Er wordt geen onderscheid gemaakt in het verschil van verblijfsduur van het kampeermiddel op de desbetreffende plaats (bijvoorbeeld; voor-, na- en seizoenplaats). De forfaitaire regeling zoals die nu door gemeente Steenwijkerland gehanteerd wordt op basis van het aantal standplaatsen wordt in andere gemeenten over het algemeen gehanteerd bij vaste plaatsen van mobiele kampeermiddelen. In de praktijk blijkt het moeilijk en bij grote campings zelfs ondoenlijk te zijn om in geval van voor-, na- of seizoenplaats te registreren hoeveel overnachtingen hebben plaatsgevonden en hoeveel toeristenbelasting afgedragen dienen te worden. Daarom bieden veel gemeente deze administratieve lastenverlichting in de vorm van een forfaitaire regeling aan voor de vaste plaatsen van de mobielkampeeronderkomens. Voor de toeristische of losse plaatsen is het aantal overnachtingen door de campinghouder goed te registreren. Gasten betalen namelijk per persoon per overnachting. Bij veel minicampings hanteert men een tarief per kampeermiddel, auto en twee personen. Indien er meer personen overnachten worden deze apart in rekening gebracht. Op diverse campings komt het voor dat gasten hun kampeermiddel voor langere tijd laten staan zonder dat er overnacht wordt, campinghouders registreren dit en brengen in een aantal gevallen daar een bedrag per dag voor in rekening. Huidige forfaitaire regeling op basis van aantal slaapplaatsen is achteraf niet te controleren, overigens is controle als de kampeermiddelen nog wel ter plaatse zijn geen wenselijke situatie omdat een inpandige controle van het kampeermiddel als inbreuk op de privacy worden ervaren zowel door de gast als de campingeigenaar. Kondar adviseert om de forfaitaire regeling aan te passen zodat alleen kampeermiddelen die voor een langere periode (minimaal 2-3 maanden) op dezelfde plaats staan gebruik kunnen maken van de regeling. Het forfait waarbij op basis van aantal slaapplaatsen afgedragen kan worden is bedoeld voor niet-beroepsmatig verhuurde ruimten. Dat een aantal hotels/bungalowparken hier gebruik van maakt is niet de bedoeling en leidt tot inkomstenderving voor de gemeente en rechtsongelijkheid tussen de belastingplichtigen. Gemeente dient beleid te bepalen hoe hier mee omgegaan wordt met betrekking tot de aangiften over 2011 en 2012. KONDAR adviseert om in ieder geval met ingang van de aangiften over 2012 niet langer te accepteren dat beroepsmatige verhuurders gebruik maken van deze regeling. De regeling is het verleden in het leven geroepen zodat mensen die hobbymatig overnachtingen
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 14 van 16
aanbieden niet een uitgebreide administratie hoeven bij te houden. Hotels en bungalowparken registreren per nacht/weekend/week het aantal gasten dat overnacht en hoeven in het kader van de afdracht toeristenbelasting niets extra’s te registreren. Indien gemeente Steenwijk het huidige gebruik van de regeling wil continueren dan verdient het aanbeveling onderscheid te maken op basis van bijvoorbeeld de duur van de periode waarin men overnachtingen aanbiedt (bijvoorbeeld meer of minder dan 7 maanden) of dat onderscheid gemaakt wordt op basis van objectsoort. Het tarief per slaapplaats zoals het nu gehanteerd wordt is voor kleine (hobbymatige) overnachtingsaanbieders gemiddeld conform de werkelijkheid, maar voor hotels en bungalowparken veel te laag. Indien de gemeente dit overweegt dient een onderzoek naar de te hanteren forfaits uitgevoerd te worden. Watertoeristenbelasting Gemeente Steenwijkerland dient beleid te bepalen over de verordening watertoeristenbelasting zoals die nu van kracht is. Het is de meeste belastingplichtigen niet duidelijk dat op basis van malen verblijf toeristenbelasting afgedragen dient te worden. Een belastbaar feit wat overigens voor jachthaveneigenaren nauwelijks te controleren/administreren is. Indien gemeente Steenwijkerland er voor kiest de huidige verordening en forfaitaire regeling te handhaven dan dient dit schriftelijk een uitleg/toelichting op de verordening gegeven te worden. Nog niet bezochte belastingplichtige dienen voor het einde van 2012 door de controleur bezocht te worden. KONDAR adviseert de gemeente om het opgenomen forfait te splitsen en afhankelijk te maken van de lengte van het vaartuig waaraan een aantal personen/malen verblijf wordt gekoppeld. Deze regeling wordt door diverse gemeenten gehanteerd. Nu betalen alle eigenaren een zelfde tarief ongeacht de lengte van de boot. Ook bestaat de mogelijkheid om overnachten als belastbaar feit in de verordening op te nemen, maar dat lijkt gezien het grote aantal zeilboten binnen de gemeente waarop niet overnacht kan worden, niet wenselijk. Nachtverblijfregister KONDAR adviseert het nachtverblijfregister dat door de gemeente wordt verstrekt te wijzigingen zodat er geen onduidelijkheid kan ontstaan over de te registeren gegevens en het aantal overnachtingen voor de toeristenbelasting. De kolom “Tot.pers” dient geplaatst te worden na de kolom “datum vertrek”, daarnaast dient een kolom “aantal overnachtingen” toegevoegd te worden. Tenslotte dient de titel van de kolom “Tot.overnacht” gewijzigd te worden in “aantal overnachtingen TB”. Het verdient aanbeveling om de regelafstand van het register te vergroten. Daarnaast adviseert KONDAR om het nachtverblijf digitaal beschikbaar te stellen, inclusief een aantal (beveiligde) formules die de registratie vergemakkelijken. O.a. bij gemeente Veere is het mogelijk om het nachtverblijfregister te downloaden van de site van de gemeente, te gebruiken voor de registratie van de gasten en dan te mailen ter onderbouwing van de aangifte. Het is onduidelijk (gezien het verzoek om de pagina’s te waarmerken) of het de bedoeling is dat jaarlijks het volledige papieren register wordt toegestuurd aan de gemeente en wie het dient te waarmerken en kanttekenen.
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 15 van 16
Aangifteformulier In de aanhef van het aangifteformulier ook de eventuele naam van de accommodatie opnemen, wat de (administratieve) controle vergemakkelijkt. Daarnaast wordt het opnemen van contact makkelijker indien belastingplichtige een telefoonnummer en emailadres op de aangifte kan vermelden, het soort accommodatie kan aankruisen en de mogelijkheid heeft om een adreswijziging te vermelden. Diverse begrippen en regelingen dienen op de aangifte (nader) toegelicht te worden zodat duidelijk is wat de forfaitaire regeling inhoudt en wie er gebruik van mag maken. Zo dient duidelijk op het aangifte formulier vermeldt te worden voor welke accommodaties de forfaitaire regeling op basis van slaapplaatsen bedoeld is. O.a. kan dit door het verwijderen van het woord “enz”. Er dient geen ruimte te zijn voor verschil in interpretatie door belastingplichtigen. KONDAR adviseert de term “bewijsstukken” te vervangen door “onderbouwing”. Het formulier dient overzichtelijker op gesteld te worden. Dit kan onder andere door lay-out technisch meer ruimte tussen de onderwerpen te creëren. Nazorg KONDAR adviseert alle objecten die gecontroleerd zijn of nog gecontroleerd moeten worden een brief te sturen. De gecontroleerde adressen worden daarin bedankt voor de medewerking en tijd. Tevens worden zaken die eventueel niet correct waren genoemd in de brief en wordt een uitleg en toelichting gegeven.
Rapportage controle TB
Versie 1.2 / 24 januari 2013
Pagina 16 van 16