15-05-07 jr
PROJECTPLAN BIZ BINNENSTAD ALKMAAR Op initiatief van Ondernemersvereniging Centrum Alkmaar WBA is in samenwerking met de Gemeente Alkmaar een werkgroep gevormd die een plan uitwerkt t.b.v. de invoering van een Bedrijveninvesteringszone (BIZ) in de binnenstad van Alkmaar. Deze werkgroep bestaat uit: Wouter Bal Bert Verhagen Bianca Koopman Rob Jenné Jelle Groeneveld Jan Roobeek
Belastingdienst Cocensus Belastingdienst Cocensus Gemeente Alkmaar EZ Voorzitter Eigenaren Vereniging Alkmaar ( EVA)/ bestuurslid Alkmaar Marketing Voorzitter WBA Secretaris/ vice-voorzitter WBA/ bestuurslid Alkmaar Marketing
Het instellen van een BIZ is geen sinecure. Vooral niet wanneer het een BIZ van de omvang van binnenstad van Alkmaar met circa 950 te belasten objecten ( niet-woningen) betreft. Zoals zo vaak is er naar verwachting beslist wel draagvlak voor het idee van collectieve samenwerking, maar de vraag is vervolgens of er wel voldoende draagvlak voor ieders individuele bijdrage zal bestaan. De door de wet gestelde eisen m.b.t. voldoende draagvlak voor het instellen van een BI Zone zijn lastig te verkrijgen en vraagt een grote inspanning van de initiatiefnemers. Het afbreukrisico tijdens het traject is vrij groot. Het welslagen van de invoering van een BIZ in de binnenstad is daarom vooreerst het overtuigen van iedere ondernemer van het nut van de individuele bijdrage. De hoogte van het bedrag moet voor de ondernemer op voorhand duidelijk zijn. Bij twijfel of onduidelijkheid zal men vermoedelijk tegen het voorstel van invoering stemmen. Het vereiste draagvlak zal dan niet worden gehaald, hoe mooi de doelstellingen en activiteiten ook worden verwoord. Belangrijk uitgangpunt is dat, mocht er voor een Ondernemingsfonds op basis van de BIZ-wet bij de eerste inventarisatie in juni 2015 onvoldoende draagvlak onder de ondernemers blijken te bestaan, er op dat moment door de werkgroep besloten wordt het projectplan on hold te zetten en de huidige systematiek van reclameheffing t.b.v. het ondernemingsfonds in het heffingsgebied in de binnenstad van Alkmaar voort te zetten. Het blijkt echter dat er inmiddels al een landelijke discussie op gang is gekomen om de wetgeving m.b.t. reclameheffing af te schaffen. Op termijn zullen wij misschien zelfs verplicht zijn over moeten gaan naar een BIZ, wanneer wij in de binnenstad van Alkmaar gebruik willen blijven maken van een Ondernemingsfonds. Het is dus van groot belang alle betrokkenen te overtuigen van de positieve werking van een BIZ en van de redelijkheid en billijkheid van het hierna volgende voorgestelde model. Dit projectplan is te beschouwen als een eerste fase ten behoeve van deze eerste draagvlakmeting. Hierin wordt echter wel direct het globale plan inzichtelijk en wordt ook de methodiek gekozen om tot voldoende opbrengst te komen. Dit plan bestaat uit een inleiding, argumentatie, een berekeningsmodel model en bijbehorend tijdpad om te komen tot een Ondernemingsfonds op basis van de nieuwe BIZ wet die per 1 januari 2015 van kracht is met de bedoeling deze vanaf januari 2016 in het Centrum van Alkmaar effectief in te voeren. Voor toelichtingen en details gelden de definitieve wettekst, publicaties Infoblad en Praktijkinfo Ondernemersfondsen van januari 2015 van Koninklijke vereniging MKB Nederland en Toelichting op de Modelverordening Bedrijveninvesteringszones december 2014.
1
Wat betekent een Ondernemingsfonds voor de binnenstad van Alkmaar? Een Bedrijveninvesteringszone (BIZ) is een gebied waar de ondernemers samenwerken aan de verbetering van gebied waarin zij opereren. De binnenstad van Alkmaar kent al een Ondernemingsfonds sinds 2009 op basis van een gemeentelijke verordening via reclameheffing. Deze werd destijds ingesteld op verzoek van de ondernemers in het centrumgebied. De reden hiervan was dat een groot aantal ondernemingen zonder een financiële bijdrage te leveren, profiteerden van de activiteiten van de leden van de ondernemersvereniging. Deze leden brachten op vrijwillige basis geld bijeen om collectief verbeteringen aan te brengen in de ruimtelijke kwaliteit en economische ontwikkeling van de binnenstad. Het werd in 2009 (en wordt nog steeds) door de meerderheid van de ondernemers als rechtvaardig gezien dat iedere ondernemer meebetaalt aan collectieve activiteiten en investeringen. Wanneer men de buitenruimte als verlengstuk wil benutten van de eigen onderneming, zal men ook bereid moeten zijn hierin te participeren. Freeriders-gedrag moet worden uitgebannen. De enige wijze waarop dit kan geschieden is een door de gemeente opgelegde heffing. Er werd in 2009 een uitgebreide en zeer arbeidsintensieve inventarisatie gedaan onder winkeliers en horecaondernemers. De meerderheid van ondernemingen was het eens met de invoering van een ondernemingsfonds en het aantal bezwaarmakers bleek achteraf gering. Er werd in 2009 door de overheid een Experimentenwet BIZ ingesteld. Hierin was wettelijk vastgelegd dat de gelden niet besteed mochten worden aan promotie en evenementen. De ondernemers in Alkmaar wilde het geld niet alleen besteden aan collectieve doelen van veiligheid, schoon, heel en veilig, maar juist ook aan promotionele activiteiten. Het college in Alkmaar gaf aan dat binnen een gemeentelijke reclameheffing het besteden van gelden voor promotie wel mogelijk was. Vanaf 2009 is de reclameheffing van kracht. In de vijf jaar van het bestaan van het Ondernemingsfonds werd een centrummanager aangesteld en werden er diverse jaarlijks terugkerende evenementen gestart. Ook werd direct bij aanvang in alle 32 straten van het gebied dezelfde sfeerverlichting gemonteerd. De binnenstad is hierdoor als één aangesloten koopcentrum visueel voor het publiek zichtbaar gemaakt. Er zijn altijd verbeteringen noodzakelijk, maar het is helder dat er bestaansrecht is voor het Ondernemingsfonds in de binnenstad en zowel de overgrote meerderheid van de ondernemers als de gemeente twijfelen niet aan het nut ervan. Huidige opzet via reclameheffing De gelden die thans via reclameheffing worden geïnd, worden na aftrek van kosten van inning door de belastingdienst, in de vorm van subsidie ter beschikking gesteld aan de ondernemers. Dit geschiedt echter niet rechtstreeks, maar via een in het leven geroepen Stichting Ondernemings Fonds Alkmaar ( SOFA). SOFA heeft het bestuur van de ondernemingsvereniging WBA aangewezen als uitvoerende partij voor activiteiten. Het bestuur van SOFA controleert de uitvoerende partij en is verder niet rechtstreeks betrokken bij de activiteiten. Er is een vast omlijnd heffingsgebied in de binnenstad ingesteld waar de reclameheffing van kracht is. Dit gebied bestaat uit het kernwinkelgebied inclusief de aanloopstraten. Er zijn ca 650 ondernemingen die krachtens deze reclameheffing heffingplichtig zijn. De ondernemers zijn allen belanghebbend. Hierover is geen discussie ontstaan. De 650 ondernemingen zijn ‘deelnemer’ binnen het Ondernemingsfonds. Tweemaal per jaar worden er deelnemersvergaderingen georganiseerd waar besluiten over begroting en programma worden genomen. SOFA ziet toe op de democratische besluitvorming. Nadelen huidige werkwijze en voordelen BIZ Hoewel het niemand te verwijten valt, wordt de structuur van de reclameheffing als weinig transparant ervaren. Reden hiervan is dat de uitvoerende partij WBA slechts ca 200 leden telt en het bestuur hiervan niet alle 650 ondernemingen vertegenwoordigt. WBA is een belangenvereniging waarvan men vrijwillig lid is. Dit is feitelijk onverenigbaar omdat een belangenvereniging in de ogen van de gemeente zich louter mag bezig houden met belangenbehartiging en niet met de besteding van door de overheid ter beschikking gestelde gelden.
2
Hoewel het systeem werkt, geeft het wat het bovenstaande betreft onvrede bij verscheidene ondernemers. Men vindt de werkwijze omslachtig. Men geeft bovendien de voorkeur aan een heffing op WOZ waarde. Dit ervaart men als rechtvaardiger. Deze mogelijkheid via de WOZ biedt de BIZ-wet. Bovendien bestaat er binnen een BIZ de mogelijkheid dat ook vastgoedeigenaren participeren ( bij voldoende draagvlak). De wijze van inning is ook veel minder omslachtig dan die van reclameheffing op basis van het aantal m2 van reclame aan de gevel. Het aantal objecten dat aangeslagen wordt krachtens de BIZ is bovendien hoger. Nieuwe Vereniging De wet schrijft voor dat alle aan een BIZ betalende gebruikers of eigenaren van niet-woningen zich moeten (kunnen) verenigen in een Vereniging of Stichting. Er werd daarom in de loop van 2014 besloten tot de oprichting in 2015 van een nieuwe vereniging van heffingplichtigen, Ondernemers Vereniging Centrum Alkmaar ( OVC Alkmaar). Deze zal voldoen aan de eisen die vanuit de overheid worden gesteld aan een BI-vereniging krachtens de nieuwe BIZ wet ( in geval van toch voortzetting van de reclamebelasting zullen de statuten overeenkomstig worden opgesteld om te voldoen aan dezer specifieke eisen). Hier wordt door een commissie van ondernemers aan gewerkt. Deze noemt zich OVC Alkmaar i.o. In deze commissie zijn WBA leden, niet aan WBA gebonden ondernemers en Vastgoedeigenaren vertegenwoordigt. Twee leden van deze commissie, Rob Jenné en Jan Roobeek, hebben tevens zitting in de werkgroep m.b.t. de BIZ. Doelstellingen voor BIZ periode 2016-2021 De ondernemers willen met een BIZ een aantal concrete doelen bereiken: - een significante toename van het aantal bezoekers van de binnenstad van Alkmaar ( vanuit Alkmaar zelf, vanuit de regio, landelijk en internationaal) - het vergroten van het bestede bedrag per bezoeker bij de ondernemers in de binnenstad zelf ( met name bij detaillisten en horeca) Zij willen dit bereiken door: - het in samenwerking met Alkmaar Marketing opstellen van een per doelgroep gericht strategisch plan dat leidt tot een evenwichtig programma in de binnenstad met bijbehorende begroting - het organiseren en stimuleren van publiekaantrekkende evenementen die jaarlijks terugkomen, verspreid over het jaar. Dit is gedeeltelijk een voortzetting van reeds ontwikkelde initiatieven. - een invulling geven aan de betrokkenheid van ondernemers (dankzij initiatieven van uit de BIZ ontstaat er een spin-off van activiteiten vanuit groepen van ondernemers; het versterkende effect moet als een vliegwiel werken) - het aantrekkelijk maken van het centrum door sfeerverhogende toevoegingen in de openbare ruimte - het stimuleren van de invulling van etalages van door leegstand getroffen objecten en maatregelen ter voorkoming van leegstand Budget In 2014 is er t.b.v. het Ondernemingsfonds in het Centrum ca € 265.000 via de inning van reclamebelasting beschikbaar. De Ondernemers in het Centrum hebben de ambitie het centrum van Alkmaar een grotere regionale functie te geven en de Oudhollandse binnenstad Alkmaar als aantrekkelijke koopstad, cultuurstad en horecastad landelijk op de kaart te zetten. Hiervoor is het huidige budget van ca € 265.000 eigenlijk ontoereikend. De ondernemers menen dat wij met een bedrag van € 450.000 meer van de beoogde doelstellingen kunnen realiseren. Tegelijk zien wij dat winkeliers en horeca-ondernemers een dergelijk bedrag niet alleen op tafel kunnen leggen. De aanvullende bijdrage moet in hun ogen komen van de vastgoedeigenaren. Zij zijn tenslotte ook belanghebbend en kunnen profiteren van de activiteiten vanuit een lokaal Ondernemingsfonds en een van de economische
3
doelstellingen van de vereniging OVC Alkmaar is tenslotte ook het tegengaan van leegstand van winkelpanden. Kortom: pandeigenaren hebben een direct belang bij een florerende detailhandel en horeca. De huidige winkeliers en horecaondernemers hebben uitgesproken dat hen een heffing op basis van een percentage van de WOZ-waarde redelijk en billijk lijkt. Dit vraagt een heldere berekening in de vorm van een aantal varianten welke in het voortraject al wordt voorgelegd aan de ondernemers. Dit is beslist nodig om voldoende draagvlak te verkrijgen tijdens de verplichte draagvlakmetingen. De BIZ wet staat een groot aantal varianten toe. Uitgangspunt is dat het totaal bedrag opgebracht door gebruikers € 300.000 bedraagt en die voor pandeigenaren ca 50% daarvan, derhalve gesteld op € 150.000. Gezamenlijk is dit € 450.000. Dit getal is bewust door de werkgroep zo gekozen. Een te hoog bedrag zal vastgoedeigenaren afschrikken. Let op: het totaalbedrag voor eigenaren van ca 50% betekent niet dat dit voor iedere individuele eigenaar geldt. Deze bedragen komen neer op een gemiddelde van dat in lijn ligt met wat in de meeste BIZ gebieden in Nederland wordt opgelegd. ( NVOB: jaarlijks gemiddeld € 435) Organisatie De ondernemers in het centrum van Alkmaar werken in 2015 aan een reorganisatie van de samenwerkingsvorm van ondernemers. Dit valt samen met de opzet van Alkmaar Marketing ( AM) een professioneel marketingbureau vanuit een publiek-private samenwerking die vanaf 1 januari 2015 operationeel is. Tevens is de intentie van de ondernemers in het Centrum om in april 2015 het nieuwe samenwerkingsverband OVC Alkmaar op te richten. Alle ondernemers binnen het heffingsgebied kunnen vrijwillig lid worden van deze Ondernemers Vereniging Centrum Alkmaar (OVC Alkmaar). Daarnaast kunnen zij lid worden van een belangengroep van winkeliers, horeca of eigenaren, resp. WBA, HBA of EVA. De belangenbehartiging wordt helder gescheiden van de activiteiten binnen het ondernemingsfonds. 2015 is daarmee in alle opzichten een overgangsjaar waarin diverse veranderingen gestalte moeten gaan krijgen. In de bijlage A treft u een organigram aan van de organisatiestructuur. Een democratische werkwijze en een transparante structuur wordt gewaarborgd in de statuten van OVC Alkmaar. De leden benoemen uit hun midden de bestuursleden ( minimaal 3, maximaal 7), die via een rooster van aftreden herbenoemd kunnen worden. Twee jaarlijks is er een ledenvergadering waarin resp. begroting en jaarrekening worden vastgesteld. Alkmaar Marketing (AM) verricht administratieve diensten voor OVC Alkmaar en fungeert als boekhoudkantoor. Verder volgt AM vanuit haar eigen doelstellingen de effecten van de activiteiten in de vorm van bezoekersstromen, herkomst van bezoekers en indien mogelijk ook de bestedingen. OVC Alkmaar heeft vanzelfsprekend de plicht daadwerkelijk concrete activiteiten uit te voeren die overeenkomen met haar doelstellingen, maar OVC Alkmaar moet ook het recht hebben ter beschikking gestelde bedragen door te schuiven naar een volgend boekjaar, indien dit resterende bedrag minder dan de helft van een kwartaalbudget bedraagt. OVC Alkmaar werkt m.b.t. de promotionele activiteiten nauw samen met AM. T.b.v. ideeontwikkeling, het creëren van draagvlak en het stimuleren van participatie voor activiteiten is er binnen OVC Alkmaar een Raad van Advies gevormd. Dit is de Vergadering van Straatambassadeurs. De Straatambassadeurs ( ca 25 tot 30 ondernemers) zijn de trekkers van evenementen. Vanuit deze groep worden projectgroepen t.b.v. specifieke evenementen gevormd, waarbij de voorzitter van deze projectgroep door het bestuur van OVC Alkmaar benoemd wordt tot projectleider. Binnen AM wordt een projectcoördinator benoemd t.b.v. de bewaking van kosten, financiële verslaglegging ect. De projectgroep krijgt een binnen door de leden vastgestelde begrotingsbudget mee. Het bestuur van OVC Alkmaar bewaakt het gehele proces en is eindverantwoordelijk en stelt facturen voor betaling beschikbaar.
4
Strategische keuzen Het huidige heffingsgebied t.b.v. de reclamebelasting in de binnenstad is groot : er zijn maar liefst 950 niet-woningen. Het zal lastig zijn te voldoen aan de eisen van respons bij de draagvlakmeting voor de BIZ en nog lastiger zal het zijn voldoende draagvlak daarbij te verkrijgen. Wanneer wij erin slagen een BIZ in de binnenstad te realiseren, is dit waarschijnlijk direct de grootste BIZ in een binnenstad van Nederland. ( ter vergelijking: in Amsterdam wordt thans gewerkt aan het in werking stellen van maar liefst 39 BIZ gebieden, met een omvang van enkele straten). In Alkmaar kiest de werkgroep voor één BIZ binnen een nauwkeurig deel van de binnenstad gebied met daarin gevestigde belanghebbende ondernemers. Belanghebbend betekent in de ogen van de werkgroep dat het stimuleren van economie in de onmiddellijke omgeving door middel van de activiteiten vanuit een Ondernemingsfonds aantoonbaar voordeel oplevert voor de ondernemer. Dit voordeel hoeft zich niet te vertalen direct hogere omzet of opbrengst. Een toename van het aantal bezoekers in de direct omgeving of een hoog waarderingscijfer van het publiek voor collectieve investeringen in sfeerverlichting of aankleding biedt indirect kans om omzet of opbrengst te verhogen. Er moeten daarom bij aanvang strategische keuzen worden gemaakt om op voorhand een reële mogelijkheid van het bereiken van draagvlak te kunnen realiseren. We staan dan voor de keuze: a) kiezen we voor een heffing voor gebruikers èn eigenaren of alleen voor gebruikers? b) kiezen we voor een heffing voor àlle belaste objecten of maken we een uitzondering voor bepaalde groepen? Die uitzondering betekent dat ‘niet-woningen’ waarvan de eigenaar of gebruiker door de werkgroep niet als ‘direct belanghebbend’ wordt gezien, uitgesloten wordt van heffing. Dit verklaart zich als volgt: We spreken van een ‘ondernemingsfonds’: Dit houdt in dat de heffingplichtige een ondernemer is of een onderneming bezit of vertegenwoordigt en dat deze economisch profijt heeft van een Ondernemingsfonds. In eenvoudige bewoordingen zou dit erop neerkomen dat niet-woningen die niet-commercieel wordt gebruikt of in bezit wordt gehouden door niet-commerciële organisaties uitgesloten worden. Thans betalen ca 650 ondernemingen de reclameheffingbijdrage. Wij kunnen stellen dat een groot aantal van hen tevreden zijn over het bestaan van het ondernemingsfonds en de activiteiten die gezamenlijk worden ontwikkelt. Ervaring leert echter dat respons op enquêtes niet meer dan 15% bedraagt. De werkgroep zal er alles aan moeten doen om voldoende respons te verkrijgen. Onder de genoemde 650 ondernemingen ( gebruikers binnen een BIZ) zal dit al lastig zijn. Hoe groter het aantal belaste objecten zal zijn, hoe lastiger het wordt. Het lijkt daarom strategisch verstandig in dit geval te zetten op een zo scherp mogelijke gedefinieerde groep van heffingsplichtigen die ook als belanghebbend kunnen worden aangemerkt om een op voorhand zo hoog mogelijk draagvlak te realiseren. Er blijkt binnen de BIZ wet een groot aantal varianten en uitzonderingen mogelijk. De werkgroep heeft alle hieronderstaande varianten tegen het licht gehouden en de Alkmaarse situatie hierbij betrokken en verwerkt in een gekozen model dat hier recht aan doet en eenvoudig is.
5
Heffingsvarianten binnen de BIZ wet De BIZ wet maakt het mogelijk te kiezen voor verschillende varianten van heffing. De werkgroep die namens het OVC Alkmaar i.o. is belast met de voorbereidingen voor de mogelijke invoering van een BIZ in het centrum van Alkmaar heeft de volgende opzet voor ogen: a
Heffingsgebied
We spreken over het heffingsgebied Centrum Alkmaar omdat op termijn Overstad hierbij gevoegd zou kunnen worden. Het heffingsgebied t.b.v. de reclamebelasting bestaat thans uit een nauwkeurig gedefinieerd deel van de binnenstad: het kernwinkelgebied met aanloopstraten. Dit is een deel van postcode gebied 1811. Wij hanteren voor de BIZ exact hetzelfde heffingsgebied als de huidige reclameheffing in de binnenstad van Alkmaar. b
Tariefdifferentiatie naar waardeklasse
De huidige wijze van inning op grond van reclamebelasting gaat op basis van 4 klassen van het aantal m2 reclameuitingen. Berekeningen zullen uitsluitsel moeten geven over het aantal en de mogelijke grenzen van waardeklassen. c
Tariefdifferentiatie naar vestigingslocatie
Het is raadzaam een geen differentiatie aan te brengen in heffingsgebied. De locatie is in feite al verdisconteert in de WOZ waarde van het object. d
Tariefdifferentiatie naar branche
Het zou kunnen worden overwogen om ook een differentiatie te maken in bestemming: Bijvoorbeeld horeca, winkels, overige. T.b.v. de eenvoud en juist om dicusies te voorkomen wordt hiervoor niet gekozen. e
Tariefdifferentiatie naar bestemming
Om discussie en misverstanden te voorkomen is het raadzaam ( en ook landelijke trend) geen differentiatie naar bestemming in te bouwen. Dit betekent dat eenvoudig alle niet-woningen aangemerkt wordt als te belasten object. Binnen het heffingsgebied zijn dit er 950. Wij moeten ons er rekenschap van geven dat dit een zeer grote aantal te belasten objecten, hetgeen afwijkt van het landelijk beeld. Wij zullen dus om zoveel mogelijk draagvlak te verkrijgen voor het idee de heffingplichtigen ervan moeten overtuigen dat een Ondernemingsfonds beslist zinvol is. e
Tariefdifferentiatie naar kalenderjaar
De looptijd van een eenmaal ingestelde BIZ is vijf jaar. Wij gaan uit van ingang per 1 januari 2016. De BIZ-bijdrage per kalenderjaar is gelijk, maar wordt jaarlijks verhoogd met een index, m.a.w.: het heffingstarief wordt in het eerste jaar van de BIZ vastgelegd voor de looptijd van de BIZ en wordt jaarlijks licht geindexeerd. Dit wotrdt bij aanvang vastgesteld. f
Bepalingen ter verduidelijking
- Indien een pand niet wordt verhuurd blijft de eigenaar heffingplichtig - De WOZ waarde bij gemengd gebruik wordt bepaald over het voor commercieel gebruik of te gebruiken gedeelte - De gebruiker en eigenaar van ieder object dat commercieel wordt gebruikt of kan worden gebruikt is heffingplichtig - Als peildatum voor de WOZ waarde geldt 1 januari van een voorgaand jaar - Als peildatum voor gebruik geldt 1 januari van het heffingsjaar
6
BEGROTING BIZ BINNENSTAD ALKMAAR netto opbrengst per jaar ( vanaf 2016) vanuit gebruikers Niet Woningen:
€ 300.000
netto opbrengst per jaar ( vanaf 2016) vanuit eigenaren Niet Woningen:
€ 150.000 ----------€ 450.000
Omdat de perceptiekosten van de gemeente gesteld worden op 4% dient het opgelegde bedrag aan belasting totaal €18.000 hoger te zijn: Daarnaast kunnen wij rekening houden met rentebaten. Het aan belasting te innen bedrag kunnen we stellen op: € 465.000 (Dit bedrag zal nooit op de cent af berekend kunnen worden.) De raming van bestedingen is globaal; voor diverse plannen zal er een apart projectplan moeten worden geschreven. DIRECTE KOSTEN (voorstel t.b.v. beeldvorming; dit wordt later vastgesteld door ledenvergadering) verlichting sfeerverlichting leasecontract aanvullende sfeerverlichting leasecontract verlichtingsplan leegstaande winkels
70.000 25.000 10.000
(< dan 2015 ivm bestaande infra) (plan maken) (plan maken)
overige invulling leegstaande winkels
50.000
(plan maken)
80.000
(plan maken)
aankleding voorstel: thema’s kiezen tbv extra beleving door o.a. natuur of omgeving in de stad te brengen ( per maand, of tweemaandelijks verschillend mbt o.a. banieren ect o.a. gebruik maken van infra van verlichting: thema’s bijv: ( voorjaarsbloemen, kaas, tulpen, strand en zee, midzomer, oogsttijd, fruit, herfst, kerst, winter, activiteiten/evenementen voorjaar/ najaar shopping day & night zomerevenement/ braderie winterfair onvoorzien/ extra evenementen ondersteuning W4D en KKS culturele zondagen diverse nieuwe ondersteuning
(voortzetting bestaand+ extra) 60.000 20.000 40.000 15.000 15.000 10.000 10.000
INDIRECTE KOSTEN algemene kosten + kosten AM max. 10%
45.000 ----------450.000
7
Route en tijdpad BIZ Februari 2015
-
concept Statuten OVC Alkmaar concept Reglement OVC Alkmaar conceptberekening tarieven en afstemming gemeente bespreking met belastingdienst
Maart 2015
-
definitieve berekening aangepaste Statuten en Reglement afstemming belastingdienst
April 2015
-
Mei 2015
-
toesturen plan BIZ naar Ondernemers en enquête 1e draagvlakmeting (medio mei – zie bijlage B) beoordelen draagvlak eigenaren en gebruikers (eind mei) a indien voldoende draagvlak bij zowel gebruikers als eigenaren: vervolgtraject BIZ route (zie hieronder vanaf mei) b indien onvoldoende draagvlak bij eigenaren: aanpassing in plan met inzet alleen tbv van gebruikers met budget bedrag 300.000 c indien onvoldoende draagvlak totaal: geen verdere actie en doorgaan met reclameheffing op de oude voet maar wel vanuit OVC Alkmaar bestuur. Aangepaste reclameverordening waarbij OVC Alkmaar door gemeente als aangewezen ontvangende partij wordt gesteld m.i.v. januari 2016
Mei 2015
-
Definitieve Statuten en Reglement opstellen
Juni 2015
- oprichting OVC Alkmaar - 1e vergadering OVC Alkmaar + benoeming bestuur - conceptverordening BIZ gemeente
Juli 2015
-
verfijning en afstemming verordening/ modellenberekening KvK en bankrekening OVC Alkmaar SLA maken Concept overeenkomst maken Conceptverordening maken
Augustus 2015
-
Aanleveren verordening, projectplan, overeenkomst voor college Formele draagvlakmeting in elkaar zetten Reglement/protocol voor formele draagvlakmeting maken
September 2015
-
1 september: stukken in college 9 september: stukken in agendacommissie Raad tbv voorbereiding eventuele informatiebijeenkomst?
Oktober 2015
- 6 oktober: stukken in Raadscommissie - 12 oktober: stukken in Raad
November 2015
-
2e draagvlakmeting vanuit gemeente ( met ondersteuning ondernemers) najaar ledenvergadering OVC Alkmaar met begroting 2016
December 2015
-
implementatie bij belastingdienst College stelt uitslag draagvlakmeting vast en inwerkingstellen verordening
berekeningsmodellen en schrijven projectplan
8
Model berekening tarieven tbv BIZ Centrum Alkmaar Er zijn volgens Cocensus in het heffingsgebied 966 belastingobjecten niet woningen Totale WOZ niet woningen is 465,5 M€ Gemiddelde WOZ waarde voor eigenaren is € 490 k€. Het verschil in aanslag tussen WOZ eigenaren en WOZ gebruikers is 45 M€ De WOZ gebruikers is 420,5 M€ Gemiddelde WOZ waarde voor gebruikers is € 443k€. Leegstand is hierboven echter niet meegerekend. Dit dient gecorrigeerd te worden. Uitgangspunt is: bij leegstand betaalt wèl de eigenaar. De opbrengst bij de gebruikers is bij 12% leegstand echter 12% minder. Dit is gecorrigeerd in de modelberekeningen. Voorstel tbv redelijkheid en billijkheid. Wanneer wij eenvoudigheidshalve uitgaan van een % van de WOZ waarde komen wij op de volgende percentages om de beoogde opbrengst van ca € 450.000 te halen (dit zou op totaal ca 0,10% van de totale WOZ waarde moeten uitkomen) Eigenaren: Gebruikers:
0,030230% 0,066444%
Het lukraak toepassen van deze percentages leidt echter tot enorme verschillen. De excessen in aanslagen is dermate hoog dat de werkgroep dit niet acceptabel vindt. Om die reden zien wij dat in andere gemeenten waar ook aan een BIZ wordt gewerkt men kiest voor een staffelmodel, al dan niet eenvoudig of uitgebreid. Ook zou men kunnen kiezen voor ondergrens, een variabel middendeel en een bovengrens. De werkgroep heeft een groot aantal varianten tegen het licht gehouden en doorgerekend. Het blijkt dat in de Alkmaarse binnenstad en een groot aantal panden bezit wat we zouden kunnen bestempelen als ‘middendeel’. Ook zijn er een groot aantal panden met relatief lage WOZ waarde. Daarentegen is het aantal panden met een WOZ waarde boven de 2,5 miljoen beperkt: van de 950 objecten zijn dit er 21. Het is niet redelijk dat slechts enkele grotere panden een hoge bedrage leveren aan het totaal. De werkgroep heeft gezocht naar een zo eenvoudig mogelijk en voor een ieder zo gunstig mogelijke aanslag. Uitgangspunt is geweest dat circa de helft van het aantal heffingplichtigen ook bijdraagt aan circa de helft van het totaalbedrag bij zoveel de eigenaren als de gebruikers. Ook is ernaar gestreefd het bedrag voor de kleinere ondernemers- gebruikers niet hoger te laten zijn dan dat men thans betaalt aan reclamebelasting. Tegelijk is gezocht naar een voor de grotere ondernemers en vastgoedeigenaren van grotere panden naar een voor hen acceptabel bedrag. Dit is om strategische redenen belangrijk want een tegenstem bij een draagvlakmeting van eigenaren van panden met hogere WOZ waarde maakt de kans om de inwerkingstelling bij bezwaren van hun zijde beslist kleiner. Tot slot is er naar gestreefd zowel het totaal bedrag als het individuele bedrag van de opbrengst van eigenaren ca de helft te laten zijn van de opbrengst van de gebruikers. De eigenaren betalen in het model ca 33% van de totale opbrengst. Dit rekenwerk heeft geleid tot een uiterst simpel en goed werkzaam model waarbij er sprake is van een staffel in slechts 3 stappen en acceptabele hoogten van aanslagen.
9
Model BIZ Binnenstad Alkmaar 2016-2021 (gegevens gebaseerd op situatie januari 2015) WOZ waarde
aantal objecten leegstand
< 300k€ 574 ( 59%) 300k€ -1000k€ 298 ( 31%) > 1000 k€ 96 ( 10%) ____
77 44 7
966
aantal gebruikers
tarief eigenaren tarief gebruikers
497 254 89 ____
€ 150 € 200 € 250
€ 300 € 400 € 500
840
Dit resulteert in de volgende totaal opbrengsten: WOZ waarde
% objecten
< 300k€ (59%) 300 k€-1000k€ (31%) > 1000k€ (10%)
opbrengst eigenaren
opbrengst gebruikers
€ 86.100 € 59.600 € 24.000
€ 149.100 € 101.600 € 44.500
( 51%) ( 35%) ( 14%)
________
_________
€ 169.700**
€ 295.200
( 50%)* ( 34%) ( 16%)*
totaal: € 464.900
* Relatief dragen de eigenaren en gebruikers van panden met hogere WOZ waarde iets meer bij aan geheel. Dit is billijk. In dit nieuwe model betalen de gebruikers in bijna alle gevallen minder dan men thans betaalt aan reclamebelasting. * * Dat dit bedrag voor de eigenaren uitkomt op 36% van het geheel ipv 33% komt omdat de werkgroep ervoor gekozen heeft een eigenaar wel een bijdrage te laten betalen bij leegstand. De rechtvaardiging hiervan is dat het Ondernemingsfonds juist bijdraagt aan het verminderen van de leegstand: er is dus sprake van een direct belang. Over de opbrengst van € 464.900 dient het ondernemingsfonds binnenstad 4% perceptiekosten te betalen: Dit betekent in het eerste jaar van BIZ Binnenstad Alkmaar een opbrengst van € 446.305 Het voorstel van de werkgroep in direct bij aanvang van het systeem een jaarlijkse index vast te leggen. Bij gelijkblijvende WOZ waarde en aantallen panden en een vooraf in de verordening vastgelegde indexering van 1,5% per jaar is het budget in: 2017: 2018: 2019: 2020: 2021:
452.998 459.793 466.689 473.689 480.795
Deze bedragen betekenen voor de ondernemers binnenstad een geweldig impuls om gezamenlijk talrijke impulsen te geven aan het economisch floreren van de in de binnenstad gevestigde bedrijven.
10
Bijlage A
SCHEMA TBV RELATIES VERENIGING ONDERNEMERS CENTRUM ALKMAAR Algemene Ledenvergadering Ondernemers Vereniging Centrum Alkmaar (OVC Alkmaar) bestaat leden, allen ondernemers en of pandeigenaren in de binnenstad van Alkmaar (het gebied waar de reclameheffing wordt geheven of de BIZ van kracht zal zijn). Leden zijn vrijwillig lid van de vereniging. De leden kiezen uit hun midden een bestuur De leden geven aan tot welke belangengroep zij willen horen. De belangengroepen zijn verenigingen, waarvan de leden aanvullend lid kunnen worden. De leden krijgen dan aanvullende informatie vanuit die belangengroep, kiezen hun bestuur tbv de belangenbehartiging en vergaderen binnen hun belangengroep ook apart tenminste 1 keer per jaar en verder zo vaak als men dit binnen die groep zelf nodig acht. Het bestuur van de vereniging bestaat uit minimaal 3 en maximaal 7 bestuursleden van de belangengroepen. Er bestaat een Raad van Advies in de vorm van een vergadering van Straatambassadeurs. Deze straatambassadeurs - adviseren het bestuur van vereniging t.a.v. evenementen en overige activiteiten - adviseren de besturen van de belangenverenigingen t.a.v. belangenbehartiging - stimuleren mede-ondernemers in hun onmiddellijke omgeving. De vergadering van Straatambassadeurs is bedoeld om de individuele adviezen en ideeën te bundelen in een gezamenlijk advies naar het bestuur. De Vergadering van Straatambassadeurs heeft geen bevoegdheid beslissingen te nemen m.b.t. beleid, financiële zaken of begroting. Er zal nog worden overwogen of een centrummanager zal worden aangesteld. De eerste maanden van 2015 zijn bedoeld als profperiode om te bezien om zonder centrummanager te werken om kosten te besparen. Men werkt zonder centrummanager als volgt: De Straatambassadeurs benoemen t.a.v. evenementen leden uit hun midden die deel uit maken van een projectgroep van een evenement. Binnen deze projectgroep wordt een projectleider aangewezen (en eventueel een vervanger). Binnen AM wordt het project financieel bewaakt door een projectcoördinator vanaf de planontwikkeling t/m de uitvoering. De projectgroep kan zelfstandig opereren, zolang men binnen de begroting blijft. De projectgroep legt via de projectleider en AM verantwoording af aan het bestuur. Vooralsnog controleert het bestuur van SOFA de democratische besluitvorming en fiatteert SOFA door hen aangewezen personen (formeel alleen DB van WBA + voor uitvoering verantwoordelijke persoon). De door de gemeente ingestelde SOFA houdt zich ook bezig met andere controles van samenwerkende ondernemers in de stad. De rol van SOFA t.a.v. het centrum zou na 2015 kunnen vervallen wanneer de gemeente het bestuur van OVC Alkmaar als ontvangende partij accepteert en genoegen neemt met een goedkeurende accountantsverklaring (eventueel als onderdeel van AM)
11
Algemene Ledenvergadering Ondernemers Vereniging Centrum Alkmaar
Strategisch overleg met gemeente ism AM mbt marketing
Controle Bestuur OVC Alkmaar ( SOFA tot eind 2015 )
Raad van Advies
Uitvoering
Vergadering van Straat ambassadeurs geeft bestuur advies mbt activiteiten en stimuleert en signaleert tbv belangenvert.
Alkmaar Marketing i.s.m. Projectgroepen Evenementen
HORECA belangengroep
administratie budgetbewaking centrummanagement
WBA belangengroep
Overleg met gemeente m.b.t. beleid en belangen behartiging
12
EVA belangengroep
Bijlage B
criteria informele en formele draagvlakmeting
Informele draagvlakmeting De ondernemers organiseren in mei 2015 een informele draagvlakmeting. Deze is bedoeld om de belangstelling voor een BIZ in de Binnenstad te meten. Hierbij richten wij ons op twee groepen, die ieder een specifieke brief ontvangen met een daarbij ingesloten in te vullen enquêteformulier met retourenvelop. Als adresgegevens worden gebruikt de adressen zoals deze bij Cocensus bekend zijn. De verspreiding zal geschieden via de gemeente op vrijdag 15 mei 2015. De gebruikers die in de bestanden van WBA, Horeca en Eigenaren Vereniging Alkmaar bekend zijn zullen door de besturen van deze organisaties via mail en een persbericht aangespoord worden dit formulier te retourneren. De nog dichtgeplakte enveloppen worden verzameld bij de postkamer van de gemeente en komen in handen van de ondernemers op 1 juni 2015. Gezamenlijk zal door de werkgroepleden deze stemmen worden geteld. De werkgroep gaat uit van voldoende draagvlak voor deze informele meting wanneer minimaal 20% respons volgt waarbij 2/3 vóór stemt (bij gebruikers apart gemeten en bij de eigenaren apart gemeten). De gemeente kan dan verder met de voorbereiding van de verordening. Formele draagvlakmeting Krachtens de BIZ wet is de gemeente verplicht zelf ook een draagvlakmeting uit te voeren. Deze tweede formele meting zal in november worden uitgevoerd. Voor deze draagvlakmeting wordt een reglement opgezet. Als leidraad hiervoor kunnen we gebruik maken van bestaande reglementen in andere steden (bijv het reglement BIZ Amsterdam 2014). De verordening kan pas in werking worden gesteld als er voldoende draagvlak is. De eisen hiervoor zijn wettelijk: (Zie toelichting op de Modelverordening Bedrijveninvesteringszones blz 4) Hierin staat: - Algemeen: Respons is minimaal 50% Van de respondenten is minimaal 2/3 voor De voorstemmers vertegenwoordigen meer WOZ waarde dan de tegenstemmers - Indien zowel gebruikers als eigenaren een BIZ bijdrage moeten gaan betalen gelden aanvullende eisen: Respons van de betrokken eigenaren minimaal 50% Respons van de betrokken gebruikers minimaal 50% Van de responderende eigenaren moet ten minste 50% voor inwerkingtreding zijn Van de responderende gebruikers moet ten minste 50% voor inwerkingtreding zijn
13
