Preview Kwaliteit van VVE in de Kinderopvang
Wat is ‘kwaliteit’? Stand van zaken anno 2009 Waarom VVE in de kinderopvang? Doelgroepen Professionalisering
Kwaliteit van VVE: wat werkt? Wat voegt VVE toe? De uitdagingen voor de toekomst Twee praktijkvoorbeelden Bé Poolman (ABCG) Noordelijke Dag van de Kinderopvang test 26 november 2009
Pedagogische doelen Bieden van gevoel van veiligheid Bevorderen persoonlijke competentie Bevorderen sociale competentie Socialisatie: aanbieden van regels, normen en waarden, ‘cultuur’
test
Wat is ‘kwaliteit’? Pedagogische kwaliteit Ontwikkeling van kinderen als maat Proceskwaliteit’: kwaliteit van zorg & opvoedingsproces Materiele omgeving Leeftijdsgenootjes Leidster
Structurele kwaliteit: kenmerken van de pedagogisch medewerkers en van de setting die van invloed zijn op de proceskwaliteit: bijv. groepsgrootte en leidster- kind ratio. (Riksen-Walraven, 2004) test
Ontwikkeling van kinderen?
test
Proceskwaliteit (Infant / Toddler Environment Rating Scale – ITERS-R) (Early Childhood Environment Rating Scale – ECERS-R)
1. Ruimte/meubilering Aanwezigheid en geschiktheid van materiaal, inrichting van de ruimte
2. Taal Stimulering van het begrijpen en gebruiken van taal (incl. materialen)
3. Activiteiten Aanwezigheid, toegankelijkheid en gebruik van ontwikkelingsmaterialen
4. Interacties Kenmerken van gedrag van leidsters in de omgang met de kinderen
5. Programma Dagindeling en spelactiviteiten, gedurende de dag
test
test
1
Algemene proceskwaliteit 2008 Kwaliteit kinderopvang in Engeland en Nederland 6 5 4 3 2 1 0 Totaal
Ruimte
taal
EPPE (2006)
Bron: NCKO - De Kruif e.a., 2009 test
Interactievaardigheden
Score <3 = “onvoldoende” >3 score <5 = “matig” Score >5 = “goed”
activiteiten
interactie programma
NCKO (2005)
NCKO (2008)
test
Stand van zaken proceskwaliteit
Basale vaardigheden, gericht op welbevinden en ontwikkeling van kinderen
Algemene proceskwaliteit neemt af; m.n. ‘ruimte’ en ‘interactie’ Pedagogisch medewerkers zijn voldoende responsief en stellen voldoende grenzen Specifiek stimulerende vaardigheden (‘praten en uitleggen’, ‘ontwikkelingsstimulering’ en ‘begeleiden van interacties’ verdienen aandacht Grote verschillen tussen pedagogisch medewerkers Specifieke ontwikkelingsstimulerende test interactievaardigheden
Stand van zaken structurele kwaliteit
Toename aantal jaren werkervaring Stijging groepsgrootte, m.n. in verticale groepen Dit heeft effect op proceskwaliteit, m.n. op interacties
test
test
Mogelijke oorzaken Sterke groei Toename administratieve lasten Opleiding niet specifiek gericht op omgaan met jonge kinderen
test
2
VVE?
Toch! Twee redenen Bereik doelgroep Professionalisering
“Peuters en kleuters hebben meer aan een begrijpende juf dan aan een programma”
test
test
Bereik van de doelgroep
VVE maakt verschil! Vroegtijdige interventies zijn noodzakelijk voor risicokinderen!
Ontwikkeling
Met name kinderen die thuis onder weinig stimulerende omstandigheden opgroeien hebben baat bij opvang van hoge kwaliteit!
em G
e ld de id
ikk tw on
el
o agde Vertra
g in
Hoe meer tijd verstrijkt, hoe groter de achterstand bij risicokinderen
g ke lin ntwik o vo e rtg t ze
oo ch ss si ba te or bo tie ge ep nc co
Tijd rw de on
l
ijs
test
test
In de toekomst?
Bereik van de doelgroep Bereik gewichtenkinderen 80 %
60
3
40 20
5
kdv psz
50
57
2007
2008
0
Beleid: 70 – 100% bereik Verschuiving van PSZ naar KDV door andere financiering Harmonisatie KDV / PSZ Doorgaande lijn
jaar Bron: Landelijke VVE-monitor – Sardes, 2009 test
test
3
Achtergrond VVE
Bereik doelgroep Wet OKE (Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie): Waarborgen van de veilige en stimulerende omgeving van peuterspeelzalen en kinderdagverblijven Vroege signalering en aanpak van een risico op een taalachterstand in het Nederlands
Doelstelling: Stimuleren van de ontwikkeling Ter verbetering van kansen op goede schoolloopbaan Ter verbetering van maatschappelijke carrière
test
test
Intensiteit
Voorwaarden VVE Uitvoering op peuterspeelzaal, kinderdagverblijf en basisschool Betrokkenheid van ouders bij taalontwikkeling 4 dagdelen per week Intensief! Gunstige leidster-kind ratio: Dubbele bezetting Gedegen trainingscomponent Doorgaande lijn tot en met groep 2 basisonderwijs
test
Laag intensief 20 kinderen per professional 10 uur per week 42 weken per jaar 1 jaar
Plm. 20 uur per kind voor individuele aandacht en interactie
Hoog intensief 8 kinderen per professional 25 uur per week 42 weken per jaar 3 jaar
Plm. 350 uur per kind voor individuele aandacht en interactie
test
Vroege educatie: effectiviteit & intensiteit
Professionalisering
(Bron: Gorey, 2001)
Wat kunnen VVE-programma’s bijdragen aan de proceskwaliteit van kinderdagverblijven?
1,2 1 0,8 laag intensief
0,6
hoog intensief
0,4 0,2 0 korte termijn effect lange termijn effect
test
test
4
Kenmerken VVE-programma
Mogelijkheden met VVE? Kenmerken VVE-programma
Werkt vanuit duidelijke visie Gaat uit van dagschema Is gericht op meerdere ontwikkelingsdomeinen, waaronder taal- en cognitieve ontwikkeling Accenten op hoogwaardige – stimulerende - interactie Gaat uit van doorgaande lijn (2,5 – 7 jaar) Gunstige kind-leidster ratio Stimuleert ouderbetrokkenheid Bevat registratie- en observatiemethodiek Vraagt om reflectie op het eigen handelen van professionals
test
Twee uitdagingen
Structuur van de voorzieningen Adequaat educatief aanbod
Kwaliteitskenmerk KDV
Vanuit duidelijke visie
Pedagogisch beleid
Gaat uit van dagschema
Programma, materiele omgeving
Is gericht op meerdere ontwikkelingsdomeinen
4 basisdoelen; educatieve functie
Accent op stimulerende interactie
Interactie
Gaat uit van doorgaande lijn (2,5 – 7 jr) Programma, Activiteiten Gunstige leidster-kind ratio
Leidster-kind ratio
Stimuleert ouderbetrokkenheid
Ouderbeleid (Pedagogisch beleid)
Bevat registratie- en observatiemethodiek
Kindvolgend
Vraagt om reflectie op het eigen handelen van professionals
Scholing, ondersteuning en professionalisering
test
Structuur van de voorzieningen Samenwerking met partners, psz en basisonderwijs Bijdrage aan doorgaande lijn (inhoud) Overdracht gegevens (zorg & resultaten)
Gunstige kind leidster ratio (1:8) Inhoudelijke aansturing (inzet pedagogen) Professionalisering & supervisie leidsters Bewaking kwaliteit van uitvoering test
Adequaat educatief aanbod
test
Praktijkvoorbeeld 1
Uitbreiding educatief aanbod (vb. VVE-programma)
Cyclus van activiteiten (dag, week, jaar) Stimulerende verbale interacties ‘Passende’ intensiteit Betekenisvolle contexten Partnerschap met ouders Consensus over kwaliteit en standaards test
test
5
test
test
Praktijkvoorbeeld 2 Piramide binnen drie locaties van ‘Wilderbras’ kinderopvang te Steenwijk, Noordwolde en Giethoorn
www.iblink.nl
Op welke wijze kan VVE in de kinderopvang op het platteland gerealiseerd worden, opdat daarna ook een optimale doorgaande lijn kan worden naar de diverse basisscholen?
test
Uitvoering (1) Startfase
test
Uitvoering (2) Uitvoeringsfase
Keuze kinderdagverblijven (doelgroep) Keuze VVE-programma Eigen visie Programma’s in de omgeving
Informeren ouders
test
Training pedagogisch medewerkers Consultatie: ‘coaching on the job’ Betrokkenheid ouders Contact met locale VVE-partners Peuterspeelzalen Scholen (incl. besturen) Gemeentes (LEA)
test
6
Beleving medewerksters
Uitvoering (3)
werken met Piramide
leuker meer houvast
ontwikkeling kinderen
betere taalontwikkeling betere denkontwikkeling
gedrag kinderen
betere samenwerking geconcentreerder
zicht op niveau
kinderen die extra aandacht nodig hebben meer inhoudelijke kennis over ontwikkeling
Evaluatiefase Evaluatie van implementatie Evaluatie van opbrengsten
test
test
Beleving Ouders Waaraan hebben de ouders gemerkt dat er met Piramide gewerkt wordt
Ervaringen Aantal
Percentage
Mijn kind gebruikte nieuw woorden
34
42%
Mijn kind kende een nieuw liedje
37
45,7%
Mijn kind toonde interesse voor een onderwerp dat met het thema te maken heeft
30
37%
Mijn kind vertelde thuis over het thema
19
23,5%
Anders
21
25,9%
test
Aanpassingen nodig voor gebruik in kinderopvang 0-2-jarigen Verticale groepen
Implementatie vraagt tijd! Deelname kinderopvang aan doorgaande lijn wenselijk Veel verschillende contacten in plattelandssituatie Ouders spelen rol bij schriftelijke overdracht naar basisschool
test
Credo Wat goed is voor doelgroepkinderen, is goed voor alle kinderen!!
test
test
7
Bedankt voor uw aandacht!
[email protected] test
8