Plan van aanpak beveiligingssysteem grondwaterverontreiniging Chemie-Pack e.o

Plan van aanpak beveiligingssysteem grondwaterverontreiniging Chemie-Pack e.o. Locatie: Vlasweg 4 en 6 te Moerdijk

Opdrachtgever: Provincie Noord-Brabant Projectteam Uitvoering Chemie-Pack Postbus 90151 5200 MC ’s-Hertogenbosch Contactpersoon: de heer dr. ir. J. Bovendeur E-mail: [email protected]

Opgesteld door: Roland Somers (V&S Milieu Adviseurs BV) Timo Oud (Mourik Groot-Ammers BV) Marc van Bemmel (Bioclear BV) Hans Ramaekers (Triqua BV) Hans Kraayeveld (Spectrum BV)

Contactpersoon namens engineeringsteam: dhr. ing. R. Somers tel.direct : 06 518 36 591 e-mail: [email protected]

Kenmerk Versie Datum rapport

: 27.150 : 1.1 : 19 december 2011

Plan van aanpak beveiligingssysteem grondwater Chemie-Pack

19 december 2011

Inhoudsopgave 1.

INLEIDING ................................................................................................................................................. 1

2.

ACHTERGRONDINFORMATIE EN OPZET .................................................................................................... 2

2.1. 2.2. 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.3. 2.3.1. 2.3.2. 2.4. 3.

VARIANTAFWEGING ................................................................................................................................. 6

3.1. 3.1.1. 3.1.2. 3.1.3. 3.1.4. 3.2. 3.2.1. 3.2.2. 3.2.3. 3.2.4. 3.2.5. 3.3. 3.4. 3.4.1. 3.4.2. 3.4.3. 3.5. 3.5.1. 3.5.2. 4.

TERREININFORMATIE .............................................................................................................................. 2 VERONTREINIGINGSSITUATIE .................................................................................................................... 3 Toetsingskader ....................................................................................................................................... 3 Veldwaarnemingen ................................................................................................................................. 3 Grond....................................................................................................................................................... 3 Grondwater ............................................................................................................................................. 4 Verspreiding (milieuhygiënisch) .............................................................................................................. 4 GEOHYDROLOGIE ................................................................................................................................... 5 Regionale geohydrologie......................................................................................................................... 5 Locale grondwaterstroming .................................................................................................................... 5 BEVEILIGINGSSYSTEEM GRONDWATER......................................................................................................... 5

GEOHYDROLOGISCH MODEL ..................................................................................................................... 6 Opzet van het grondwatermodel ............................................................................................................ 6 Bodemlaagopbouw model ...................................................................................................................... 6 Kwantitatieve gegevens .......................................................................................................................... 8 Calibratie ................................................................................................................................................. 8 MATERIAALKEUZE SYSTEEM...................................................................................................................... 8 inleiding ................................................................................................................................................... 8 Kunststof voor toepassing in leidingwerk................................................................................................ 9 Kunststoffen voor afdichtingen/pakkingen ............................................................................................. 9 Metaalcomponenten ............................................................................................................................. 10 Test materiaal bestendigheid ................................................................................................................ 10 LIMITERING/EISEN ZUIVERING EN LOZING .................................................................................................. 10 UITVOERING EN AANLEG ........................................................................................................................ 12 Filterbemaling of drains ........................................................................................................................ 12 Leidingwerk ........................................................................................................................................... 12 Onttrekkingssysteem ............................................................................................................................. 13 VEILIGHEID ......................................................................................................................................... 13 Filters of drains ...................................................................................................................................... 13 Boven- of ondergronds leidingsysteem ................................................................................................. 14

VARIANTKEUZE EN UITWERKING ............................................................................................................ 15

4.1. 4.2. 4.2.1. 4.2.2. 4.2.3. 4.2.4. 4.2.5. 4.3. 4.3.1. 4.3.2. 4.3.3. 4.3.4. 4.4.

HOOFDKEUZES ONTTREKKINGSSYSTEEM .................................................................................................... 15 DETAILLERING ONTTREKKINGSSYSTEEM ..................................................................................................... 16 Filters ..................................................................................................................................................... 16 Leidingwerk ........................................................................................................................................... 16 Pompcontainer ...................................................................................................................................... 16 Besturingssysteem................................................................................................................................. 17 Monitoringsysteem ............................................................................................................................... 17 TRACÉ- EN TERREINASPECTEN ................................................................................................................. 17 Afwerking filters (toegangsputten) ....................................................................................................... 17 Leidingsleuf systeem ............................................................................................................................. 17 Leidingsleuf persleiding en electrakabel ............................................................................................... 17 Grond en civielwerk waterzuiveringsterrein .......................................................................................... 18 UITVOERINGSDUUR EN PLANNING............................................................................................................ 18


19 december 2011

5.

VEILIGHEID EN UITVOERING ................................................................................................................... 19

5.1. 5.1.1. 5.1.2. 5.1.3. 5.1.4. 5.1.5. 5.2. 5.2.1. 5.2.2. 5.2.3. 5.2.4. 6. 6.1. 6.2. 6.3. 6.4.

ALGEMENE VEILIGHEIDSASPECTEN WERKEN ................................................................................................ 19 Voorbereiding ........................................................................................................................................ 19 Pompcontainers en besturingssysteem ................................................................................................. 19 Filters ..................................................................................................................................................... 19 Sleuf- en leidingwerk ............................................................................................................................. 19 Grondwerk inrichting waterzuiveringsterrein ....................................................................................... 19 VEILIGHEIDSASPECTEN BODEMVERONTREINIGING ........................................................................................ 20 Risicoanalyse ......................................................................................................................................... 20 Risicoinventarisatie en T/F-klassering ................................................................................................... 20 Hygiënische maatregelen en gasfilterkeuze .......................................................................................... 21 Meetprogramma ................................................................................................................................... 21

ORGANISATIE EN COMMUNICATIE ......................................................................................................... 22 ORGANISATIE...................................................................................................................................... 22 MONITORING ..................................................................................................................................... 23 INSTANDHOUDING SYSTEEM ................................................................................................................... 24 COMMUNICATIE OMGEVING ................................................................................................................... 24

Bijlagen Bijlage 1: Bijlage 2: Bijlage 3: Bijlage 4: Bijlage 5: Bijlage 6:

Overzichtstekening deelgebieden Gegevens en tekeningen bodemverontreiniging Geohydrologische uitwerking en stroombaangegevens Materiaaltesten onttrekkingssysteem Tekeningen, schema’s en dwarsdoorsneden systeem Terreinindeling zuiveringsinstallatie Vlasweg 6


19 december 2011

1. INLEIDING Op 5 januari 2011 heeft een brand gewoed binnen de inrichting van Chemie-Pack Nederland B.V. (hierna: Chemie-Pack), gelegen aan de Vlasweg 4 (4782 PW) te Moerdijk. Het betrof een grote brand als gevolg waarvan grote hoeveelheden chemicaliën en bluswater, verontreinigd met chemicaliën, verspreid zijn op en in de omgeving van Chemie-Pack. Het gaat dan om tenminste het terrein van Chemie-Pack (Vlasweg 4), de terreinen van de naastgelegen inrichtingen, ERS (Vlasweg 2), Wärtsilä (Vlasweg 6) en Martens en Van Oord (verder MVO, oostelijke Randweg 48) en OBM (Oostelijk Randweg 5) en het perceel Oostelijke Randweg 3 te Moerdijk (tussen terrein Chemie-Pack / ERS en terrein Martens en Van Oord), alsmede diverse openbare gebieden zoals wegen, fiets- en voetpaden, groenstroken, de spoorlijn en omliggende sloten. Als gevolg van dit ongewone voorval is de bodem verontreinigd geraakt met diverse stoffen. Het betreft een cocktail van chemicaliën met onder andere hoge concentraties benzeen, tolueen, ethylbenzeen, m,p-xyleen, o-xyleen, naftaleen en tetrachlooretheen. Kenmerkend voor deze cocktail is dat er stoffen in voorkomen met verschillende (bodem)chemische, fysische (opdrijven, oplossen, zakken) en toxicologische eigenschappen. Voor de aanpak van de bodemverontreiniging is een marsroute uitgezet waarin op hoofdlijnen de beheersing en de sanering van het verontreinigde grond en grondwater zijn uiteengezet. Dit is vastgelegd in de “Routeplanner voor aanpak van de grond- en grondwaterverontreiniging ChemiePack e.o.” (V&S Milieu Adviseurs/RMD West Brabant, d.d. 20 september 2011). Een van de aspecten is het beveiligen van het grondwater middels het voorkomen van verspreiding uit het sterkst verontreinigde gebied. De bodemverontreiniging zal zich bij het uitblijven van passende maatregelen verder verspreiden, ook in de richting van thans nog schoon grondwater en oppervlaktewater. Dit is vastgesteld op basis van recente (oktober/november 2011) analyseresultaten en stijghoogtemetingen van het grondwater alsmede op basis van een geohydrologisch model. Om de verspreiding te voorkomen is een beveiligingssysteem voor de grondwaterverontreiniging ontworpen. Dit grondwateronttrekkingssysteem dient doelmatig te zijn en is ontworpen op basis van een pragmatische benadering en met de thans beschikbare gegevens en de inzet van kennis en ervaring van het engineeringsteam voor Chemie-Pack. Het systeem is tevens afgestemd op de (on)mogelijkheden van de parallel hieraan te ontwerpen waterzuiveringsinstallatie. Dit systeem zal begin 2012 worden aangelegd en naar verwachting gedurende 1 jaar in bedrijf zijn. Het Plan van Aanpak voor het beveiligingssysteem grondwater is opgesteld in opdracht van de provincie Noord-Brabant. De provincie is tevens voornemens om het systeem aan te laten leggen en in werking te stellen. Leeswijzer In hoofdstuk 2 wordt in eerste instantie ingegaan op relevante achtergrondinformatie van de locatie en de verontreinigingssituatie waarna in hoofdstuk 3 de afwegingen beschreven staan voor de beveiligingsmaatregelen. Hoofdstuk 4 en 5 gaan in op respectievelijk de variantkeuze/-uitwerking en op de veiligheidsaspecten van de uitvoering. De organisatie staat beschreven in hoofdstuk 6.

Plan van aanpak beveiligingssysteem grondwater Chemie-Pack Pagina 1 van 24

19 december 2011

2. ACHTERGRONDINFORMATIE EN OPZET 2.1.

TERREININFORMATIE

Chemie-Pack is een bedrijf dat zich richt op het afvullen en verpakken van chemische producten. Het bevindt zich op haven- en industrieterrein Moerdijk. Dit industrieterrein grenst aan de noordzijde aan Het Hollands Diep en heeft van daaruit verschillende insteekhavens. Het gedeelte van het industrieterrein waar Chemie-Pack is gelegen, wordt aan drie zijden omringd door water. Op het terrein van Chemie-Pack aan de Vlasweg 4 te Moerdijk was ten tijde van de brand een groot aantal chemische stoffen aanwezig. Deze hebben zich onder andere via het bluswater en- schuim verspreid. De bluswatercontour omvatte niet alleen het terrein van Chemie-Pack, maar ook aangrenzende terreinen. Als gevolg van de infiltratie in de bodem van het bluswater/-schuim en de daarin aanwezige stoffen is de grond en het grondwater ter plaatse verontreinigd. Daarnaast is een grote hoeveelheid bluswater in sloten in het gebied terechtgekomen. Op 20 september 2011 is een Routeplanner voor de aanpak van de grond en grondwaterverontreiniging gepresenteerd (V&S/RMD, 20 september 2011). De aanpak van de verontreiniging van de sloten in de omgeving van Chemie-Pack is daarbij buiten beschouwing gelaten. De aanleg van een grondwaterbeveiligingssysteem is in de Routeplanner opgenomen. In de Routeplanner is op basis van de omstandigheden en (bedrijfs)dynamiek een indeling gemaakt in deelgebieden, te weten: 1. Het terrein van Martens en Van Oord (MVO) en het terrein van Overslagbedrijf Moerdijk B.V. (OBM). Deze bevinden zich ten noorden van het terrein van Wärtsilä en Chemie-Pack; 2. Het Openbaar gebied ten zuiden van de terreinen van Wärtsila en Chemie-Pack; 3. Het terrein van Wärtsilä, ten westen en ten noorden van Chemie-Pack; 4. Het terrein van Chemie-Pack; 5. Alle terreinen waar sprake is van een grondwaterverontreiniging als gevolg van het ongewoon voorval bij Chemie- Pack. De onderscheiden deellocaties zijn weergegeven op de overzichtstekening in bijlage 1 en in onderstaande tabel 1: Tabel 1. Deellocaties Onderwerpen

MVO/OBM

Wärtsila

Chemie-Pack

ERS en hal noord (leeg)

Openbaar gebied

Eigenaar/gebruiker

Havenschap Moerdijk /

Mevrouw C.M.B Roobol (1604)

Chemie-Pack onroerend

Havenschap Moerdijk /

Pro-rail/ Havenschap Moerdijk

OBM-MVO holding bv en OBM beheer bv

Hoofdgebruik

Op- en overslag zand en grind

Gebruik na

Goed BV

(1408/1474)

Stichting bewaarder distrifonds (1602)

Stichting bewaarder distrifonds (1559)

Opslag machineonderdelen

Chemische industrie

Staalkabel fabriek / leeg-

Infrastructuur

Onbekend

ongewijzigd

Herstel oude situatie

staande hal

Nieuwbouw loods MVO/OBM

Herbouw

sanering Kadastraal

2141 (MVO) 2140 (OBM)

1604 (Vlasweg 6) / 1602 = hal noord ChemiePack

1410, 1470, 1471,1473,1558,1603

1408, 1474, 1559

2154, 2155

(Klundert sectie C)

Oppervlak(ha) totaal/bluswatercontour

(zuid): 3,8 / 60%

1,35 / 100%

2 / 100%

2.92 / 3 %

(zuid):1,5 / 50%

0,4 / 100 %

strook 20 meter t.h.v. ChemiePack / Wärtsila

complex


1,8 / 2 %

19 december 2011

2.2.

VERONTREINIGINGSSITUATIE

In de periode januari 2011-november 2011 zijn op en rondom het terrein van Chemie- Pack meerdere bodemonderzoeken verricht. Voor onderhavig Plan van Aanpak is gebruik gemaakt van de onderzoeken die in opdracht van de gemeente Moerdijk of de Provincie Noord-Brabant zijn uitgevoerd door Bureau Milieu Metingen. Opgemerkt wordt dat een volledige beschrijving van de verontreinigingssituatie in andere rapporten is opgenomen. Onderhavig Plan van Aanpak gaat in op de hoofdlijnen en met name op de situatie in het bron- en kerngebied.

2.2.1 Toetsingskader In het kader van de reeds uitgevoerde bodemonderzoeken zijn een groot aantal stoffen in de grond en het grondwater onderzocht. Zowel in de grond als in het grondwater zijn stoffen aangetroffen waarvoor beleidsmatige of wettelijke normen zijn vastgesteld, maar daarnaast zijn ook nog tal van stoffen aangetoond waarvoor dat niet het geval is. Voor deze zogenaamde niet-genormeerde stoffen zijn voor dit specifieke geval herstelwaarden voorgesteld in de Notitie Herstelwaarden (versie def. concept, d.d. 15 december 2011). Deze herstelwaarden zijn thans (december 2011) nog niet geformaliseerd. Ten behoeve van onderhavig plan van aanpak hebben de Herstelwaarden een geringe relevantie omdat de beveiligingsmaatregelen niet leiden tot een eindsituatie. Zowel de verontreiniging in de grond als het grondwater is ten tijde van het opstellen van dit Plan van Aanpak nog niet uitgekarteerd. Er wel een duidelijk beeld van de verontreinigingssituatie boven en onder de kleilaag alsmede de omvang van het sterkst verontreinigde gebied dat voor beheersing in aanmerking komt. Voor verdere informatie over de aangetroffen stoffen in grond en grondwater wordt verwezen naar bijlage 2.

2.2.2 Veldwaarnemingen Tijdens het verrichten van de veldwerkzaamheden is de hoogste waarde die met de PID-meter is vastgesteld ter plaatse van het aan te leggen beveiligingssysteem 50,2 ppm. Deze waarde is gemeten bij boring 06B, waar puur product is aangetroffen. Deze boring bevindt zich op de terreingrens tussen de terreinen van Wärtsilä en Chemie-Pack.

2.2.3 Grond Op basis van beschikbare onderzoeksgegevens van Bureau Milieu Metingen is onderstaand de bodemkwaliteit ter plaatse van het aan te leggen beveiligingssysteem weergegeven. De diverse geanalyseerde grondmonsters zijn afkomstig uit het bodemtraject tussen maaiveld tot maximaal 1,0 m-mv en zijn samengesteld uit een traject met een dikte van 0,2 meter. Bij toetsing aan de voorgestelde herstelwaarden, die ten behoeven van de sanering voor deze specifieke verontreinigingssituatie zijn opgesteld (en nog geformaliseerd dienen te worden) blijkt dat in de grond ten opzichte van de herstelwaarden verhoogde gehalten zijn aangetoond aan: Bij toetsing aan de voorgestelde herstelwaarden, die ten behoeven van de sanering voor deze specifieke verontreinigingssituatie zijn opgesteld (en nog geformaliseerd dienen te worden) blijkt dat in de grond ten opzichte van de herstelwaarden verhoogde gehalten zijn aangetoond aan: ethylbenzeen (hoogst gemeten waarde is 11 mg/kg ds bij boring 3A); tolueen (hoogste waarde 20 mg/kg ds bij boring 06B); meta/para-xylenen (hoogste waarde 78 mg/kg ds bij boring 3A); xylenen (hoogste waarde 89 mg/kg ds bij boring 3A); tetrachlooretheen (hoogste waarde 26 mg/kg ds bij boring 2A); 2-ethyl-1-hexanol (hoogste waarde 155 mg/kg ds bij boring 3A); nonylfenolen (1,8 mg/kg ds bij boring 10) somgroep aromaten (1726 mg/kg ds bij boring 3A) Ter plaatse van het aan te leggen beveiligingssysteem zijn in de grond vluchtige aromaten, tetrachlooretheen, 2-ethyl-1-hexanolen en nonylfenolen aanwezig in sterk verhoogde gehalten en in ieder geval boven de herstelwaarden. Plan van aanpak beveiligingssysteem grondwater Chemie-Pack Pagina 3 van 24

19 december 2011

Opgemerkt wordt dat er tevens sprake is van een groot scala aan niet genormeerde en onbekende stoffen. Op de tekening in bijlage 2 is gevisualiseerd bij welke boringen overschrijdingen boven de herstelwaarden zijn vastgesteld.

2.2.4 Grondwater Ter plaatse van het aan te leggen beveiligingssysteem zijn in het product dat afkomstig is uit peilbuis 06B vele stoffen aangetroffen in gehalten groter dan de voorgestelde herstelwaarden. Daarbij dient de kanttekening te worden gemaakt dat er geen grondwater, maar puur product is bemonsterd en geanalyseerd uit peilbuis 06B, waarvan het filter snijdend met de grondwaterspiegel is geplaatst Dit geeft dus geen representatief beeld van de grondwaterkwaliteit ter plaatse. De analyseresultaten zijn derhalve niet betrouwbaar geacht en meegenomen in de beoordeling. Het is overigens wel zeer waarschijnlijk dat de aangetoonde stoffen ook in het grondwater aanwezig zijn, zij het in lagere concentraties. Peilbuis 06B is tussen de peilbuizen P5 en P11 gesitueerd. De resultaten daarvan worden wel als representatief beschouwd. In het grondwater ter plaatse van het beveiligingssysteem zijn de volgende stoffen aangetoond in gehalten boven de herstelwaarden: gPHOS (15 µg/liter, peilbuis 05B) Alifatische koolwaterstoffen (8.100 µg/liter in peilbuis Aveco 20) Benzeen (190 µg/liter in peilbuis Aveco 20) Benzo(a)antraceen (1,9 µg/liter in peilbuis P5-1) Benzo (a)pyreen (1,7 µg/liter in peilbuis P5-1) Benzo(b)fluorantheen (2 µg/liter in peilbuis P5-1) Benzo(g,h,i)peryleen (1,9 g/liter in peilbuis P5-1) Chroom (31 µg/liter in peilbuis P11-1) Chryseen (1,9 g/liter in peilbuis P5-1) Cis- en trans dichlooretheen (hoogste waarde 490 µg/liter in peilbuis P11-1) Ethylbenzeen (380 µg/liter in peilbuis Aveco 21) Hexachloorbenzeen (0,61 µg/liter in peilbuis Aveco 21) Indeno(1,2,3-c,d)pyreen (1,9 µg/liter in peilbuis P5-1) Meta/-para xyleen (hoogste waarde 1.800 µg/liter in peilbuis Aveco 21) Naftaleen ((hoogste waarde 440 µg/liter in peilbuis P5-1) Tetrachlooretheen (1.200 µg/liter in peilbuis Aveco 21) Tolueen (3.500 µg/liter in peilbuis P5-1) Som xylenen (2.200 µg/liter in peilbuis Aveco 21) Somgroep aromaten (14.392 µg/liter in peilbuis 5-1) 2 Ethyl-1-hexanol (50.500 µg/liter in peilbuis Aveco21) Ter plaatse van het aan te leggen beveiligingssysteem zijn in het grondwater meerdere stoffen in sterk verhoogde gehaltenen alszodanig boven de herstelwaarden aanwezig. Soms worden deze plaatselijk aangetroffen, maar de stoffen benzeen, cis- en trans dichlooretheen, meta/-para xyleen, naftaleen, tetrachlooretheen, tolueen, xylenen, somgroep aromaten en 2 ethyl-1-hexanol zijn nagenoeg overal aangetoond in gehalten boven de herstelwaarden. Opgemerkt wordt dat er tevens sprake is van een groot scala aan niet genormeerde en onbekende stoffen. In het diepere grondwater zijn vooralsnog geen verontreinigingen aangetoond. Op de tekening in bijlage 2 is inzichtelijk gemaakt waar in het grondwater overschrijdingen boven de herstelwaarden zijn aangetoond.

2.2.5 Verspreiding (milieuhygiënisch) In november 2011 heeft onderzoek plaatsgevonden naar de grondwaterkwaliteit in een drietal peilbuizen, die zich in het openbaar gebied in de Vlasweg bevinden en die reeds eerder zijn bemonsterd. De rapportage daarvan is ten tijde van dit plan van aanpak nog niet uitgebracht. Uit reeds beschikbare analyseresultaten blijkt dat in het grondwater uit peilbuis Aveco20 de gehalten aan aromaten lager zijn, maar wel een forse toename van het gehalte aan tetrachlooretheen is geconstateerd. In het grondwater uit peilbuis Aveco21 zijn aanzienlijk hogere gehalten aan benzeen, Plan van aanpak beveiligingssysteem grondwater Chemie-Pack Pagina 4 van 24

19 december 2011

ethylbenzeen, naftaleen, xylenen en tetrachlooretheen aangetoond dan in januari 2011. Daaruit kan worden geconcludeerd dat de verontreiniging zich in zuidelijke richting verder verplaatst naar het openbaar gebied en de daar aanwezige sloten.

2.3.

GEOHYDROLOGIE

2.3.1. Regionale geohydrologie Gegevens over de bodemopbouw en grondwaterstroming zijn ontleend aan de Dienst Grondwaterverkenning TNO te Delft (Grondwaterkaart van Nederland, inventarisatierapport West Brabant, kaartbladen 43 oost en 44 west, 1976). Geohydrologisch kan de bodem als volgt worden ingedeeld: - Deklaag (dikte circa 10 meter), bestaande uit klei c.q. zandige klei met plaatselijk veen (Westland Formatie); - Onder de deklaag bevindt zich het eerste watervoerende pakket bestaande uit zanden, voornamelijk behorend tot de Formatie van Kreyftenheye en Twente (dikte laag circa 25 meter); - Onder het eerste watervoerende pakket wordt een scheidende laag aangetroffen voornamelijk behorende tot de Formaties van Kedichem en Tegelen. De lokale bodem bestaat globaal uit een pakket opgebracht matig fijn zand, met daaronder een kleilaag (het oorspronkelijke maaiveld). De diepte van de kleilaag varieert en bevindt zich ter plaatse van de onderzoekslocatie op een diepte van circa 2,3 tot circa 3 meter minus maaiveld (m-mv). De regionale grondwaterstromingsrichting van het eerste watervoerend pakket is overwegend noordelijk. De stromingsrichting van het freatische grondwater kan door lokale invloeden sterk variëren.

2.3.2. Locale grondwaterstroming De grondwaterstroming van het ondiepe, verontreinigde grondwater in de bovenste zandlaag wordt vooral bepaald door de neerslag, door de afvoer van deze neerslag door omringende sloten en door de neerwaartse verspreiding van het grondwater door de kleilaag, die zich op circa 3 meter beneden maaiveld bevindt. Deze neerwaartse verspreiding van het grondwater is veel kleiner dan de horizontale verspreiding richting de sloten. Vanwege de verspreiding in de richting van de sloten is het van belang om het beveiligingssysteem snel aan te brengen, zodat de sloten beschermd worden. Voor de verspreiding van het verontreinigde grondwater speelt de kleilaag een belangrijke rol. Als deze kleilaag zou ontbreken, dan zou het verontreinigde grondwater zich verder naar de diepte toe kunnen verspreiden. De kleilaag is in alle boringen die door bureau Milieumetingen zijn gedaan aangetroffen. Daarom is aangenomen dat deze kleilaag overal rond de locatie van Chemie-Pack aanwezig is. Hierop is één uitzondering: ter hoogte van het riooltracé aan de Vlasweg is de kleilaag waarschijnlijk geheel of gedeeltelijk ontgraven tijdens de aanleg van de riolering. Als dit inderdaad het geval is, kan verontreinigd grondwater zich bij dit riooltracé gemakkelijk naar de diepte verplaatsen. Dit betekent dat voorkomen moet worden dat verontreinigd grondwater het riooltracé kan bereiken. Zowel de sloten als het riooltracé moeten dus worden beveiligd. Een voordeel hierbij is, dat het riooltracé direct naast de sloot is gesitueerd.

2.4.

BEVEILIGINGSSYSTEEM GRONDWATER

Om verdere verspreiding naar de omgeving vanuit het sterkst verontreinigde gebied te voorkomen, is het op basis van milieuhygiënische en geohydrologische informatie noodzakelijk om een beveiligingssysteem voor de grondwaterverontreiniging aan te leggen. Het ontwerp van dit systeem is in deze rapportage weergegeven. Dit grondwateronttrekkingssysteem dient doelmatig te zijn en is ontworpen op basis van een pragmatische benadering en met de thans beschikbare gegevens en de inzet van kennis en ervaring van het engineeringsteam voor Chemie-Pack. Het systeem is afgestemd op de (on)mogelijkheden van de parallel hieraan te ontwerpen waterzuiveringsinstallatie en zal naar verwachting gedurende 1 jaar in bedrijf zijn. Plan van aanpak beveiligingssysteem grondwater Chemie-Pack Pagina 5 van 24

19 december 2011

3. VARIANTAFWEGING 3.1.

GEOHYDROLOGISCH MODEL

3.1.1. Opzet van het grondwatermodel Ten behoeve van het ontwerp van het beveiligingssysteem is een geohydrologisch model opgesteld, waarin de grondwaterstroming op de locatie wordt nagebootst. Dit model is opgesteld op basis van de beschikbare gegevens. Het betreft gegevens van de bodemonderzoeken die door Bureau Milieumetingen op en rond de locatie van Chemie-Pack zijn uitgevoerd, aangevuld met gegevens uit Dinoloket (grondwaterstanden en REGIS II bestanden). In dit Plan van Aanpak is een beknopte beschrijving van het geohydrologisch model met de belangrijkste aannames weergegeven. In een later stadium zal een verantwoordingsrapport worden opgesteld, waarin het geohydrologisch model gedetailleerd is beschreven en waarin de gedane aannames ten behoeve van de modellering nader zullen worden gemotiveerd en onderbouwd. Het opgestelde grondwatermodel is 10 km bij 10 km groot. De grenzen van het model zijn ruim buiten de locatie gekozen (zie figuur 1). De locatie Chemie-Pack ligt in het midden van het grondwatermodel.

Figuur 1. Modelgebied

3.1.2. Bodemlaagopbouw model Om berekeningen te kunnen maken aan de grondwaterstroming en aan het beveiligingssysteem is de bodemopbouw voor zover bekend in het model ingevoerd. Eén van de belangrijkste eigenschappen van de bodem voor wat betreft de grondwaterstroming is de doorlatendheid. De doorlatendheid van de bodem is de weerstand van de bodem voor grondwaterstroming. Een lage doorlatendheid betekent een hoge weerstand voor stroming, een hoge doorlatendheid betekent een lage weerstand voor stroming. In tabel 2 is de bodemopbouw en de doorlatendheid zoals ingevoerd in het grondwatermodel weergegeven. Een dwarsdoorsnede van de bodemopbouw in het model is weergegeven in figuur 2. Plan van aanpak beveiligingssysteem grondwater Chemie-Pack Pagina 6 van 24

19 december 2011

De bodemopbouw is afgeleid op basis van de beschikbare boorbeschrijvingen van de locatie, aangevuld met regionale gegevens (DINO-loket TNO). De geohydrologische basis (klei) is aanwezig vanaf circa 60 m-NAP. Deze slecht doorlatende laag is als onderzijde van het model gekozen. De doorlatendheden van de modellagen 1 en 2 zijn afgeleid op basis van de resultaten van de uitgevoerde korrelgrootteverdelingen en doorlatendheidstesten Voor de overige modellagen is de doorlatendheid overgenomen van de REGIS II bestanden. Tabel 2. Bodemlaagopbouw model Modellaag

Diepte

Samenstelling

(m-mv)

1

0 tot 2,8

2

2,8 tot 4,3

Geohydrologisch

Horizontale

Verticale

pakket

doorlatendheid

doorlatendheid

Kx, Ky (m/dag)

Kz (m/dag)

Opgebracht matig fijn tot matig grof zand

15

1,5

Klei

0,001

0,001

(oorspronkelijk maaiveld) 3

4,3 tot 5,9

Eerste WVP

18

3,6

4

5,9 tot 6,9

Slecht doorlatende laag

0,001

0,0002

5

6,9 tot 12,9

Eerste WVP

18

3,6

6

12,9 tot 22,5

Eerste WVP

0,1

0,01

7

22,5 tot 39,3

Eerste WVP

17

3,4

8

39,3 tot 50,3

0,08

0,08

9

50,3 tot 58,3

Eerste WVP

19

3,8

10

58,3 tot 59,6

Eerste WVP

16 (0,13)

3,2 (0,13)

11

59,6 tot 61,3

Eerste WVP

16

3,2

(plaatselijk klei)

Figuur 2. Dwarsdoorsnede bodemopbouw model van zuid naar noord


19 december 2011

3.1.3. Kwantitatieve gegevens In het model zijn het Hollands Diep, havens en omringende sloten ingevoerd. Het peil van het Hollands Diep is gemiddeld 0,4 m+NAP. Voor het peil in de sloten langs de Vlasweg is een aanname gedaan van1,75 m+NAP. Dit komt overeen met het stuwpeil van deze sloten. Aangezien de sloten direct na de brand zijn geschoond, is ten behoeve van de modelberekeningen aangenomen dat de weerstand van de slootbodem gering is. De gemodelleerde neerslag in het model bedraagt 350 mm/jaar voor het onverharde deel van de locatie. Voor de dakoppervlaktes is de neerslag op 0 mm/jaar gezet, aangezien dit hemelwater via de riolering wordt afgevoerd.

3.1.4. Calibratie Het model is gecalibreerd met de stijghoogtes gemeten in oktober 2011 in peilbuizen op de locatie en jaargemiddelde stijghoogtes van 2010 afkomstig uit het meetnet van TNO (DINO-peilbuizen). In bijlage 3 is de calibratieplot weergegeven. Er is sprake van een redelijke correlatie tussen de waargenomen stijghoogtes en de in het model berekende stijghoogtes. Voor een betere calibratie van het grondwatermodel zijn meerdere stijghoogtemetingen over een langere periode benodigd en is een betere spreiding van de peilbuizen over het hele gebied rond Chemie-Pack gewenst. Voor het ontwerp van de beveiligingsmaatregel is het huidige resultaat echter voldoende. Hiervoor zijn namelijk vooral de doorlatendheid van de bovenste zandlaag en van de onderliggende kleilaag van belang. Deze zijn redelijk goed bekend. De doorlatendheid van de kleilaag is getest op drie plaatsen, waaruit is gebleken dat de eerste schatting (een doorlatendheid van 0,001 m/dag) voldoende overeenstemt met de metingen. De doorlatendheid van de opgebrachte zandlaag is middels korrelgrootteverdelingen bepaald en daaruit blijkt, dat de doorlatenheid over het algemeen vrij hoog is, maar wel erg variabel is. Dit betekent dat het beveiligingssysteem voldoende flexibel moet zijn om locale verschillen in doorlatendheid te kunnen opvangen (stuurbaar debiet in combinatie met een controlesysteem voor de grondwaterstanden). Daarnaast gaat het grondwatermodel uit van een gemiddelde situatie. Bij hoge neerslag kan het nodig zijn om meer water te onttrekken; bij lange droge periodes kan er minder water worden onttrokken.

3.2.

MATERIAALKEUZE SYSTEEM

3.2.1. inleiding Gezien de grote diversiteit aan chemische verbindingen kunnen niet alle materialen zondermeer toegepast worden voor de sanering. Uit diverse analyses blijkt dat er diverse componenten aanwezig zijn, waarvan de concentraties sterk verschillen per meetlocatie. Het grondwater bevat voornamelijk lage concentraties aan bestrijdingsmiddelen, dioxines, (polaire) oplosmiddelen etc. Voor deze lage concentraties mag aangenomen worden dat de gebruikelijke kunststoffen, zoals PVC, HDPE en EPDM geschikt zijn. Op sommige plaatsen is er echter sprake van een drijflaag, waar de concentratie van chemische componenten zeer hoog kan zijn. In principe wordt er van uitgegaan dat drijflagen afgevoerd en extern verwerkt worden. De leidingen voor grondwateronttrekking kunnen echter in contact komen met drijflagen en dienen dus bestand te zijn tegen zeer hoge concentraties aan stoffen. Het is daarom aan te bevelen om met name de leidingen van het beveiligingssysteem een chemisch bestendig materiaal te kiezen voor uiteenlopende chemische componenten. Voor wat betreft de onderdelen van de zuiveringsinstallatie zijn de eisen aan materiaal minder stringent. In de installatie wordt zowel grondwater als hemelwater verwerkt. Er kunnen incidenteel hogere concentraties aan verontreinigingen optreden, echter niet in die mate als in de drijflagen. Tevens is een groot influentbassin voorzien voor homogenisatie ten behoeve van een goede werking van de zuiveringsinstallatie. Naast chemische bestendigheid is bestendigheid tegen lage temperatuur voor leidingwerk buiten van belang. Op basis van dit criterium valt de keuze voor PVC voor het leidingwerk buiten af.


19 december 2011

Componenten die invloed hebben op materiaal keuze zijn met name BTEX (benzenen, tolueen en xylenen), PAK’s, MEK’s, naftaleen, aceton, butanol, propanol, PER en minerale olie. Er zijn gegevens bekend over materiaal bestendigheid van deze componenten voor diverse kunststoffen. De gegevens hebben echter met name betrekking op hoge concentraties (range: 10 – 100%). Dergelijke concentraties zijn vooralsnog niet aangetoond, en verwacht mag worden dat dit ook niet zal optreden. Daarnaast hebben componenten gezamenlijk mogelijk een andere impact dan de stoffen ieder afzonderlijk. Op basis van de tabellen voor chemische bestendigheid kunnen dus geen harde conclusies voor wat betreft materiaalkeuze getrokken worden. De meeste kunststoffen zijn goed resistent tegen chemische componenten in lagere concentraties. Wel kunnen deze gegevens gebruikt worden om hierin een weloverwogen afweging te maken voor leidingwerk voor het drainage systeem.

3.2.2. Kunststof voor toepassing in leidingwerk De kunststoffen die voor leidingwerk en appendages in aanmerking komen zijn weergegeven in tabel 3. In deze tabel is tevens de bestendigheid voor diverse chemische componenten weergegeven. o

Tabel 3: Bestendigheid bij 20 C (100% : blootstelling aan puur product) Bron: ASV Stubbe bestendigheidslijst kunststoffen Concentratie (%)

PVC-C

PVC-U

HDPE

PP

100

-

-

0

0

PER

100

-

-

0

0

Naftaleen

100

-

-

+

+

Aceton

10

+

-

+

+

1-butanol

100

0

+

+

+

1-propanol

100

-

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

BTEX (benzeen, tolueen, xyleen,ethyl benzeen)

sulfaat 2-ethyl-1 hexanol

100

Min. Olie

10

+

Methyl ethyl keton

100

-

0 +

: niet bestendig : onder voorwaarden bestendig : bestendig

De gegevens over chemische bestendigheid hebben over het algemeen betrekking op zeer hoge concentraties, zo niet pure producten. Daarom mag niet zonder meer geconcludeerd mag worden dat bepaalde kunststoffen niet geschikt zijn voor deze specifieke toepassing. Over het algemeen kan gesteld worden dat HDPE en PP de meest robuuste kunststoffen zijn, die bovendien in een laag temperatuur bereik toegepast kunnen worden. Toepassing van HDPE heeft bij het engineeringsteam de voorkeur. Wanneer uitsluitend lage concentraties voorkomen (niet drijflagen) en er is sprake van een binnenopstelling, kan op basis van ervaring in de chemische industrie ook gebruik gemaakt worden van PVC-C of PVC-U (zuiveringsinstallatie).

3.2.3. Kunststoffen voor afdichtingen/pakkingen De meest voor de hand liggende materialen die gebruikt worden voor afdichtingen en pakkingen zijn: - NBR - PTFE (Teflon) - FPM (Viton) - EPDM


19 december 2011

Op basis van bestendigheidstabellen kan hierin geen eenduidige keuze gemaakt worden. Stoffen als tolueen, benzeen en xyleen blijken in zeer hoge concentraties/puur product niet toe te passen in combinatie met EPDM of NBR. Viton en teflon zijn chemisch meer resistent voor de meeste producten. Viton en NBR blijken echter niet resistent voor aceton, zelfs al bij lage concentraties (< 1%). Dergelijke concentraties zijn gemeten in diverse samples, derhalve dient het gebruik van VITON en NBR vermeden worden. Het meest resistente materiaal is teflon, maar gezien het prijsniveau wordt aanbevolen ook EPDM in overweging te nemen. Gezien de lage concentraties in de diverse samples en de opgedane ervaring in de chemische industrie zal naar verwachting EPDM voldoen.

3.2.4. Metaalcomponenten Voor metalen wordt aanbevolen om te kiezen voor RVS 304 of RVS 316. Deze materialen zijn over het algemeen zeer resistent tegen vele uiteenlopende chemische componenten. Op de huidige locatie worden reeds RVS pompen toegepast, deze vertonen vooralsnog geen slijtage of aantasting.

3.2.5. Test materiaal bestendigheid Om tot een goede beoordeling te komen van materiaalbestendigheid is blootstelling gedurende een lange periode noodzakelijk (minimaal 1 jaar). Na deze periode kunnen kunststoffen getest worden op een aantal specifieke eigenschappen, zoals gewichtsafname en sterkte van het materiaal. Eventueel kan het materiaal microscopisch beoordeeld worden. Voor pakkingen en afdichtingen dient nagegaan te worden in welke mate het materiaal opzwelt, of het gewicht afneemt. In de huidige situatie is het onmogelijk om gedurende een lange periode een test te laten plaatsvinden om op basis hiervan de juiste materialen te selecteren. Om in een vroegtijdig stadium problemen met chemische bestendigheid te kunnen signaleren worden een aantal kunststoffen die voor het drainage systeem, de zuiveringsinstallatie en de lining van opslag tanks gebruikt gaan worden, blootgesteld aan het sterkst verontreinigd grondwater waarin de hoogste concentraties aangetoond. Deze materialen worden periodiek getest (zowel visueel als materiaal technisch) om mogelijke bestendigheidsproblemen vooruitlopend op problemen op praktijkschaal in een vroegtijdig stadium te signaleren. In bijlage 4 is het formulier voor de test van de materialen opgenomen. De volgende materialen worden getest: Onttrekkingssysteem en zuivering - PVC-C - PVC-U - HDPE - PTFE (Teflon) - PTFE (Teflon) - EPDM

3.3.

Opslagbassins (liners) - polyester (TPU 3007 AC) - polyester (E305 A) - EPDM (0,75 mm) - polyolefin (EX 0,5 mm) - PVC (verstrekt Genatex 800 plus) - EPDM (ES 7001) - EPDM (5423 1,0 mm)

LIMITERING/EISEN ZUIVERING EN LOZING

Uit analyses is gebleken dat de waterstromen van het terrein van Chemie-Pack veel verschillende componenten bevatten. Bovendien is er een grote variatie tussen onttrekkingspunten of opslagtanks. Fysiek zijn de stoffen zeer verschillend van aard, bijvoorbeeld: - Zware metalen: zeer kleine componenten - Pesticiden: complexe componenten, slecht afbreekbaar - Oplosmiddelen: agressief, veelal vluchtig - Dioxines: uiterst persistent


19 december 2011

vervolg - Olie - Aromatische componenten: moeilijk afbreekbaar - Gechloreerde koolwaterstoffen: toxisch, moeilijk afbreekbaar - Vluchtige componenten Deze componenten kunnen niet slechts met één bepaalde saneringstechniek verwijderd worden. Alleen met een aantal verschillende technologieën kunnen de concentraties verlaagd worden of kunnen verbindingen nagenoeg volledig verwijderd worden. Daarnaast moet ook gekeken worden naar de behandeling van eventuele rest(concentraat) stromen, aangezien externe verwerking hiervan ook zeer kostbaar kan zijn. Gezien de complexiteit is besloten om de behandeling van de afvalwaterstromen in een aparte Waterwerkgroep te gaan onderzoeken waarbij een procestechnologische benadering is gekozen. In de werkgroep is een aantal partijen vertegenwoordigd met kennis van o.a. zuiveringstechnieken, waterkwaliteit, analyses, uitvoering etc. De Waterwerkgroep bestaat uit de Gemeente Moerdijk, provincie Noord-Brabant, V&S Milieu Adviseurs bv, Triqua bv, het Waterschap Brabantse Delta, Rijkswaterstaat en het RIVM. In opdracht van de waterwerkgroep heeft Triqua middels een pilotinstallatie onderzocht welke technieken geschikt zijn om de waterstroom effectief te behandelen. Hierbij zijn o.a. DAF, strippen, ultrafiltratie, nanofiltratie, omgekeerde osmose, aktief kool, als scheidings- of adsorptie techniek getest. Voor de behandeling van persistente verbindingen en het reduceren van concentraatstromen zijn ozon en peroxide + UV onderzocht. Voor het beoordelen van de effectiviteit is een zeer groot aantal stoffen geanalyseerd door een gespecialiseerd extern laboratorium. De resultaten van het onderzoek zijn gerapporteerd aan de Waterwerkgroep. Op basis van deze resultaten is een keuze gemaakt om op te schalen naar de ontwikkeling van een prototype veldtestinstallatie om gedurende een langere testperiode (1-2 jaar) na te gaan of de gekozen technologieën voldoende effectief zijn op praktijkschaal. De kennis en inzichten uit deze fase vormen de basis voor de uiteindelijke full-scale aanpak van het grondwater.

Figuur 3. Schetsontwerp veldtestinstallatie waterzuivering Chemie-Pack (cursief zijn testmodules)


19 december 2011

Ten behoeve van het ontwerp van het onttrekkingssysteem en de veldtestinstallatie voor het prototype van de waterzuivering is gekomen tot een optimalisatie van dimensionering waarbij: - enerzijds sprake is van voldoende beveiliging om verspreiding tegen te gaan en; - anderzijds om een voldoende schaalgrootte voor een testinstallatie te hebben om te komen tot een prototype dat in een later stadium uitgelegd kan worden omgezet naar een full-scale aanpak. (deze zin loopt niet lekker) 3

De capaciteit van de waterzuivering is vastgesteld op 5 m /uur. De locatie van de zuiveringsinstallatie en de influent- en effluentbassins is weergegeven in bijlage 6.

3.4.

UITVOERING EN AANLEG

Bij de afwegingen voor de uitvoering en aanleg van het onttrekkingssysteem inclusief leidingwerk, is door het engineeringsteam de voorkeur uitgesproken voor een robuust systeem. De afwegingen en voorkeur ten behoeve van de uitvoering en aanleg zijn onder te verdelen in 4 items: 1. Afweging filterbemaling of drains 2. Afweging leidingen 3. Afweging afwerking 4. Afweging onttrekkingsysteem

3.4.1. Filterbemaling of drains Op basis van de eisen uit het geohydrologisch model paragraaf 3.1.4 (flexibiliteit en stuurbaarheid), de aanlegmogelijkheden en de veiligheidsoverweging uit subparagraaf 3.5.1 is gekozen voor een filterbemaling (verticale filters). De filters kunnen op verschillende wijze worden aangebracht. In onderstaande tabel is een afweging tussen de verschillende aanbreng methodes weergegeven. Methode

Omstorting

Boorbeschrijving

Duurzaamheid

Veiligheid

Pulsen

++

++

++

+/-

Zuigboren

++

+

++

+/-

Spuiten

-

-

+

-

Uit bovenstaande afweging is te concluderen dat het spuiten van filters geen optie is. Bij zowel het pulsen als het zuigboren komen verontreinigd grondwater en verontreinigde grond vrij. Het pulsen heeft als grootste voordeel dat een goede boorbeschrijving gemaakt kan worden en dus ook direct zichtbaar is wanneer de kleilaag is bereikt. De filters worden binnen de perceelsgrenzen geplaatst en op de verharde terreindelen. De groenstrook tussen het Wartsila-terrein en Chemie-Pack is niet geheel vrij van resten van bebouwing en verpakkingen. Tevens is de groenstrook lager gelegen dan het nog verontreinigde Chemie-Pack terrein en is er de mogelijkheid dat verontreinigd hemelwater het leidingtracé kan vervuilen. De aan te leggen verticale filters komen dan ook direct naast groenstrook te liggen.

3.4.2. Leidingwerk Op basis van de overwegingen met betrekking tot de materiaalkeuze (par. 3.2) en veiligheid (par. 3.5.2) is gekozen voor het ondergronds aanbrengen van HDPE-leidingwerk.


19 december 2011

Op het terrein vinden straks veel verschillende werkzaamheden plaats waarbij ook veel voertuigbewegingen zullen zijn. De kans is aanwezig dat de dunne leidingen vanaf de filters naar de pompcontainers beschadigd worden. Tevens kunnen zeer dunne/kleine diameter leidingen makkelijk knikken wat storingen of defecten aan het onttrekkingssysteem kan veroorzaken. Om dit te voorkomen moet een minimale uitwendige diameter van ø32mm met sterkteklasse PN10 worden toegepast voor de leidingen. Ter bescherming van de leidingen kan worden gekozen voor het toepassen van mantelbuizen. Voordeel hiervan is dat bij eventueel grondwerk in de toekomst de leidingen goed zijn beschermd tegen doorsteken. Al het leidingwerk wordt gelabeld met duurzame markeringen, zodat geen fouten gemaakt kunnen worden bij het aansluiten en aansturen van de filters.

3.4.3. Onttrekkingssysteem Op basis van de eisen van het geohydrologisch model dient uit alle filters een gelijk debiet van circa 3 0,2 m /uur te worden onttrokken. Daarnaast zijn de filters geclusterd in clusters van circa 5 filters. Gezien het lage debiet per filter en de eis dat een gelijk debiet per filter moet worden onttrokken heeft een filterbemaling met inhangers en een afvoerleiding per filter de voorkeur t.o.v een vacuümbemaling. Bij een vacuümbemaling is het onmogelijk om een gelijk debiet per filter te garanderen, zeker bij deze lage debieten. Een deepwell bemaling is bij de afweging niet meegenomen gezien het zeer lage debiet per filter en de naar verwachting zeer hoge onderhoudsgevoeligheid van een deepwellbemaling. De clusters krijgen ieder een eigen onttrekkingssysteem zodat het systeem flexibel en aan te passen is indien de locale omstandigheden anders zijn dan in het geohydrologisch model is aangenomen.

3.5.

VEILIGHEID

Het systeem wordt aangelegd in verontreinigde grond en in verontreinigd grondwater. Er is dus contactmogelijkheid met verontreinigde grond en verontreinigd grondwater. Deze contactmogelijkheden moeten zoveel mogelijk worden vermeden. Tevens bevinden zich ondergrondse kabels en leidingen op de locatie. De afwegingen en voorkeur ten behoeve van de veiligheid zijn onder te verdelen in twee items 1. Afweging filterbemaling of drains 2. Afweging boven- of ondergronds leidingsysteem In onderstaande subparagraven is de afweging en voorkeur per item beschreven. De uiteindelijke keuze is verwoord in hoofdstuk 4.

3.5.1. Filters of drains Voor het onttrekkingssysteem zijn twee mogelijkheden, namelijk het aanbrengen van filters of ondergrondse drains. Bij beide systemen is het onvermijdelijk dat er contactmogelijkheid is met verontreinigd grond en grondwater. Voor beide systemen moeten dus veiligheidsmaatregelen worden genomen om veilig te kunnen werken. Aangezien beide systemen voornamelijk machinaal uitgevoerd kunnen worden, maar er ook handmatige werkzaamheden moeten worden uitgevoerd, is er geen voorkeur op milieuhygiënisch gebied voor een van beide systemen. In het tracé van het beveiligingssysteem bevinden zich ondergrondse kabels en leidingen. Deze liggen dusdanig dat het niet veilig is om drains doormiddel van een drainagemachine aan te brengen. Het graven van een sleuf met bronbemaling en daarin aanbrengen van een drain is gezien de diepte van de drain en de onmogelijkheid om het verontreinigde grondwater te lozen op het riool of het oppervlakte water in deze situatie geen optie.


19 december 2011

3.5.2. Boven- of ondergronds leidingsysteem Voor de aanleg van het leidingsysteem van het onttrekkingssysteem zijn twee mogelijkheden, namelijk boven- of ondergronds. Het bovengronds aanleggen heeft als groot voordeel dat er niet in de verontreinigde grond hoeft worden gegraven, echter is het gevoeliger voor schade. Op het terrein vinden straks veel verschillende werkzaamheden plaats waarbij ook veel voertuigbewegingen zullen zijn. De kans op schade aan een bovengronds systeem is dus ook groot. Indien schade aan het leidingtracé ontstaat kan door leidingbreuk verontreinigd grondwater vrijkomen. Hierdoor kunnen onbeschermde personen in aanraking komen met het verontreinigd grondwater. Aangezien de kans van optreden van schade vrij groot is, wordt gekozen voor het aanleggen van een ondergronds afgewerkt systeem. Het ondergronds systeem zal boven de grondwaterstand worden aangelegd, zodat alleen contact met verontreinigde grond kan plaatsvinden. Overigens wordt de sleuf aangevuld met schoon zand met een gronddoek en folie, zodat bij installatie- en onderhoudswerkzaamheden geen aanvullende veiligheidsmaatregelen hoeven te worden getroffen. Tevens kan bij een toekomstige grondsanering het tracé als gesaneerd worden beschouwd zodat in de buurt van het systeem niet gegraven hoeft te worden.


19 december 2011

4. VARIANTKEUZE EN UITWERKING 4.1.

HOOFDKEUZES ONTTREKKINGSSYSTEEM

Met behulp van het geohydrologisch model zijn drie scenario’s voor beveiliging doorgerekend: 1. De ringvariant (een ring van putten op de bluswatercontour) 2. De U-variant (putten in de vorm van de letter U op de zuidelijke helft van de bluswatercontour) 3. De T-variant (putten in de vorm van de omgekeerde letter T, met de zuidelijke zijde op de bluswatercontour en de poot van de T op de terreingrens van Chemie-Pack en Wärtsila) Op basis van deze berekeningen heeft het engineeringsteam gekozen voor de T-variant. Deze variant voldoet aan de hoofddoelstelling, dat is het voorkomen van ongewenste verspreiding van het verontreinigde grondwater en heeft daarbij als bijkomend voordeel, dat meer verontreiniging wordt onttrokken dan in de U- of de ringvariant. Hierdoor kan de zuivering optimaal worden benut en wordt ervaring opgedaan met het zuiveren van het sterk verontreinigde grondwater met de unieke cocktail van stoffen. Deze ervaring is van groot belang voor de uiteindelijke volledige sanering, die naar verwachting over circa één jaar kan starten. In onderstaand figuur is de T-variant in combinatie met het stroombanenpatroon weergegeven.

Figuur 4.

T-variant met ligging van de putten. De blauwe lijnen geven het verloop van de stijghoogten weer (isohypsen patroon). De padlijnen laten het pad van een waterdeeltje tot aan de onttrekking zien. In de lijnen zijn markers weergegeven om de 100 dagen. Dit is de afstand die het waterdeeltje in 100 dagen aflegt.


19 december 2011

3

Op basis van de geohydrologische berekeningen is vastgesteld dat een totaaldebiet van 5 m /uur ruim voldoende is voor beheersing van het verontreinigde grondwater en voorkoming van verspreiding. 3 Ook bij lagere debieten (2 m /uur) is de verontreiniging nog volledig beheerst. Pas wanneer het 3 totaaldebiet onder de 1 m /uur uitkomt, wordt de kans groot dat verontreiniging zich verder verspreidt. De beheersing wordt uitgevoerd door middel van 29 verticale putten, met een filter (van één meter lengte) dat geplaatst wordt op de kleilaag. De afstand tussen de onderlinge putten bedraagt 15 meter. Om een goede stuurbaarheid van de beheersing te verkrijgen, worden de filters geclusterd in zeven clusters, die elk afzonderlijk kunnen worden ingeregeld en gestuurd op debiet. Er is gekozen voor verticale putten in plaats van horizontale drainage, vanwege uitvoeringstechnische problemen (het aanleggen van een drain is aan de voorzijde van Chemie-Pack niet mogelijk) en vanwege de betere stuurbaarheid van verticale putten, wat meer zekerheid geeft over de beveiliging. Elk van de onttrekkingsfilters wordt voorzien van een meeloopfilter om de grondwaterstand direct bij de put te kunnen peilen. Op deze wijze kan worden gecontroleerd of elke put naar behoren functioneert. Daarnaast wordt intensieve monitoring uitgevoerd in peilbuizen in de omgeving van het beveiligingssysteem en bij het te beveiligen sloot/riooltracé. Op basis van deze stijghoogtemetingen kan op ieder moment worden bepaald of de beveiliging naar behoren functioneert, danwel dat bijsturing nodig is. De putten moeten zodanig worden uitgevoerd dat schoonmaken van bovenaf mogelijk is. Omdat ondiep, sterk verontreinigd grondwater wordt onttrokken kunnen problemen met ijzeroxideneerslagen en biologische slijmvorming worden verwacht. Het is van belang om het eventueel minder functioneren van een put als gevolg van deze problemen tijdig te signaleren en direct tot schoonmaken over te gaan. Dit kan door het regelmatig peilen van het waterniveau in de meeloopfilters.

4.2.

DETAILLERING ONTTREKKINGSSYSTEEM

Met betrekking tot het onttrekkingssysteem is onderstaand per item weergegeven welke keuzes door het engineeringsteam zijn gemaakt. In bijlage 5 is op de tekening onttrekkingsfilter en leidingenloop een detaillering van de putopbouw (bovenaanzicht en dwarsdoorsnede) weergegeven.

4.2.1. Filters • • • • • •

Pulsboring ø200mm tot op de kleilaag (ca. 3,0 m-mv) Filter HDPE ø90mm, onderste meter perforatie Filter HDPE ø40mm, ten behoeve van peilen grondwaterniveau (“meeloopfilter”) Haalleiding ø32mm, kwaliteit PN8, afgeschuinde onderkant Bronkop ten behoeve doorvoer haalleiding (bronkop is eenvoudig demontabel) Filter omstorten met filtergrind, afdichten met 30cm bentoniet

4.2.2. Leidingwerk • • • • • •

Leidingwerk ø32mm, van filter naar pompcontainer, kwaliteit PN8 Verzamelleiding ø63mm, van pompcontainer naar influentbassin, kwaliteit PN8 Mantelbuis ø200mm, kwaliteit PN8 Afvoerleiding ø110mm, effluentleiding WZI naar lozingspunt Hollands Diep, kwaliteit PN8 Leidingwerk deugdelijk labelen met labels en ponstang Per pompcontainer wordt een signaal- en energiekabel aangelegd

4.2.3. Pompcontainer • • • •

Per cluster een manifold ten behoeve inregelen individueel debiet Per manifold een onttrekkingspomp (membraampomp frequentie gestuurd) Per pompcontainer een afvoerperspomp naar influentbassin (centrifugaalpomp frequentie gestuurd) Niveaumeting in IBC: Hoog/laag en hoog/hoog. Externe niveaumeting In bijlage 5 is een schets opgenomen van de pompcontainer


19 december 2011

4.2.4. Besturingssysteem • • • •

Besturingskast wordt bij de waterzuivering geplaatst Alle pompcontainers worden hierop aangesloten Schakel en signaleringskabel storingen GSM-verbinding directe melding storingsdienst (24/7) op besturingskast

4.2.5. Monitoringsysteem • • •

4.3.

Debietmeters( mechanisch type per bron en elektronisch per container) Stijghoogtemeting (manueel per bron en 3 divers) Influentgegevens (totaalmonster en periodiek monsters deelstromen)

TRACÉ- EN TERREINASPECTEN

In bijlage 5 is een tekening opgenomen met de situering van het onttrekkingssysteem en de leidingenloop. De onderstaande keuzes met betrekking tot het tracé- en terreinaspecten zijn gemaakt:

4.3.1. Afwerking filters (toegangsputten) • • • •

Over het filter wordt een PVC putbuis ø315mm met een lengte van 1,5 meter geplaatst, 0,5 meter boven maaiveld uitstekendhet meeloopfilter wordt hoog genoeg afgewerkt, zodat makkelijk gepeild kan worden} Voorzien van doorvoer ten behoeve van de afvoerleiding Voorzien van deksel, fluoriserend gespoten in verband met zichtbaarheid Mogelijkheid van schoonmaken / regeneratie

4.3.2. Leidingsleuf systeem • • • • • • • •

De aanwezige klinkerverharding wordt opgenomen en uitgeschud boven de te ontgraven sleuf De leidingsleuf wordt 1,5 meter breed en circa 1,0 meter diep. De diepte is afhankelijk van de grondwaterstand, er wordt tot maximaal de grondwaterstand ontgraven De uitkomende grond wordt in depot geplaatst en conform de CROW132 afgedekt Op de sleufwanden en –bodem wordt een worteldoek geplaatst als signaallaag en aan de zijde van Chemie-Pack een vertikaal HDPE-folie in verband met herbesmetting De sleuf wordt aangevuld met gecertificeerd schoon zand Ter plaatse van de inrit van het Wartsila-terrein en Chemie-Pack en één doorsteek tussen de terreinen wordt de verharding hersteld Ter plaatse van de delen waarbij de verharding niet wordt hersteld, wordt de vrijgekomen klinkerverharding los terug geplaatst als signalering van de leidingsleuf Op het zuiveringsterrein wordt een aantal schone leidingtraces gerealiseerd

4.3.3. Leidingsleuf persleiding en electrakabel • • • • •

Er is geen sprake van een (klinker)verharding De leidingsleuf wordt 0,5 meter breed en circa 0,7 meter diep. De diepte is afhankelijk van de grondwaterstand, er wordt tot maximaal de grondwaterstand ontgraven De uitkomende grond wordt in depot naast de sleuf geplaatst en teruggezet mede omdat er sprake is van werkzaamheden buiten het verontreinigde of sterk verontreinigde gebied Ter plaatse van het Wartsila- en Chemie-Packterrein wordt de electrakabel i het schone tracé van het beveiligingssysteem gelegd. Op het terrein van Martens en Van Oord wordt de persleiding grotendeels middels een gestuurde boring naar de insteekhaven gebracht


19 december 2011

4.3.4. Grond en civielwerk waterzuiveringsterrein • •

• •

4.4.

De zuidwesthoek van de betonplaat van Wärtsila wordt gesloopt Onder de zuiveringsloods wordt een bodem beschermend folie (HDPE) aangebracht met een eenvoudig lekdetectiesysteem van drainage, afvoerleiding en een signaleringspuntje. Daarvoor wordt een cunet van respectievelijk 0,2 en 1,0 m-mv gegraven. De verontreinigde grond wordt afgevoerd naar het depot en conform de CROW132 afgedekt Het cunet wordt aangevuld met gecertificeerd schoon zand De bedrijfsbetonplaten van het terrein van Wärtsila worden (her)gebruikt voor de verharding van de loods en het terrein tussen de loods en de bassins.

UITVOERINGSDUUR EN PLANNING

De voorbereiding en aanlegfase van de uitvoering alsmede de civiele werkzaamheden op het zuiveringsterrein zijn ingeschat op respectievelijk 2 en 4 weken. De levertijd van diverse onderdelen, zoals de pompcontainers en meet- en regeltechniek is hierin inbegrepen. In de laatste fase van de aanleg van het systeem kunnen deze worden geïnstalleerd. Het feitelijk testen en inregelen, de zogenaamde testfase van 1 week, kan plaatsvinden als ook sprake is van een functionerende en ontvangende waterzuiveringsinstallatie. De bouwperiode van deze installatie verloopt nagenoeg parallel, afhankelijk van gelijktijdig opdrachtverlening.


19 december 2011

5. VEILIGHEID EN UITVOERING 5.1.

ALGEMENE VEILIGHEIDSASPECTEN WERKEN

In onderhavige paragraaf wordt de uitvoering van de werkzaamheden beknopt beschreven. Voorafgaand aan de werkzaamheden wordt een gedetailleerd werkplan opgesteld in combinatie met het KVGM-plan uitvoeringsfase.

5.1.1. Voorbereiding -

Opstellen werkplannen en KVGM-plan Opstellen detailplanning Inrichten ketenpark Startinstructie en inkeuring personeel

5.1.2. Pompcontainers en besturingssysteem De pompcontainers worden geassembleerd in de werkplaats. Als bijlage 5 is het ontwerp en het flowschema opgenomen. Het besturingssysteem wordt ontworpen, geassembleerd en geprogrammeerd in de werkplaats. De pompcontainers en het besturingssysteem worden voorzien van een CE-keurmerk en handboek. Nadat de filters en het leidingwerk is aangelegd worden de pompcontainers en het besturingssysteem aangevoerd en geïnstalleerd.

5.1.3. Filters De filters worden geplaatst door een BRL2100 gecertificeerd bedrijf, dat als onderaannemer van de hoofdaannemer wordt ingeschakeld en derhalve dus ook onder het geldende veiligheidsregime valt. Voorafgaand aan de werkzaamheden wordt een aparte startinstructie gehouden door de Hogere Veiligheidskundige. De exacte locatie van de filters wordt bepaald aan de hand van de kabel- en leidingtekeningen en de situatie ter plekke. Indien de locatie van het filter meer dan 2 meter verplaatst moet worden, zal in overleg met de geohydroloog en de opdrachtgever een nieuwe locatie worden bepaald.

5.1.4. Sleuf- en leidingwerk Het ontgraven van de sleuf en het aanbrengen van het leidingwerk zal worden uitgevoerd door een vaste ploeg. Voorafgaand aan de werkzaamheden wordt een aparte startinstructie gehouden door de Hogere Veiligheidskundige. Een deel van het leidingwerk vindt plaats op het terrein van Wärtsila/Martens en Van Oord (persleiding naar insteekhaven) Er wordt gewerkt met dagproducties, waarbij een dagproductie bestaat uit: • Verwijderen en uitschudden klinkerverharding • Ontgraven sleuf • Aanbrengen leidingwerk, incl labelen • Aanvullen sleuf met schoon zand Het herstellen van de verhardingen ter plaatse van de doorsteken en het terugbrengen van de verhardingen zal plaatsvinden zodra het leidingwerk volledig is aangelegd en getest.

5.1.5. Grondwerk inrichting waterzuiveringsterrein Het ontgraven van het cunet van de loods, in verband met een vloeistofdichte folielaag en drainage, vindt plaats in verontreinigde grond en zal worden uitgevoerd door een vaste ploeg. Voorafgaand aan de werkzaamheden wordt een aparte startinstructie gehouden door de Hogere Veiligheidskundige. Er wordt gewerkt met dagproducties, waarbij een dagproductie bestaat uit: • • • • •

Slopen zuidwesthoek betonvloer Ontgraven toplaag (0,2 m-mv) en signaleringsputje (1 m-mv) Aanbrengen folie, drain, afvoerleiding en signaleringsputje Aanvullen sleuf met schoon zand Aanbrengen bestaande bedrijfsplaten als verharding en bedrijfsvloer loods


19 december 2011

5.2.

VEILIGHEIDSASPECTEN BODEMVERONTREINIGING

In verband met de aanleg van het grondwaterbeveiligingssysteem op het terrein van Chemie-Pack en Wartisala wordt een onttrekkingssysteem aangelegd. De filters worden tot vlak boven de aanwezige kleilaag geplaatst en het leidingtracé wordt tot aan de grondwaterstand ontgraven. Bij deze werkzaamheden is er contactmogelijkheid met grond en grondwater. In onderhavige paragraaf wordt op basis van beschikbaar gestelde informatie en informatie afkomstig van eerdere op de locatie uitgevoerde projecten een risicoanalysescan opgesteld om te komen tot een veilige uitvoering van de werkzaamheden. De analyse richt zich enkel op de risico’s gerelateerd aan de verontreinigingen in grond en grondwater.

5.2.1. Risicoanalyse Op basis van de beschikbare onderzoeksresultaten kan worden geconcludeerd dat het grond en het grondwater op veel stoffen is onderzocht en kan worden vastgesteld dat de grond en het grondwater sterk is verontreinigd. In het bodemonderzoek bestaat in de grond een relatief groot deel van de aangetroffen stoffen uit onbekende niet vluchtige aromaten. De grond kan wat dat betreft toch ernstiger verontreinigd geacht worden dan de analyses doen vermoeden. Tevens is bij het bodemonderzoek door middel van PID-metingen de uitdamping vastgesteld. Hierbij zijn bij enkele boringen hoge PID-uitslagen vastgesteld, terwijl de aangetroffen waarden aan verontreinigingen onder de interventiewaarden blijven. Dit wijst op de aanwezigheid van andere niet geanalyseerde vluchtige stoffen of op uitdamping uit het grondwater. Tijdens het onderzoek zijn blijkbaar een aantal stoffen niet onderzocht, die wel aanwezig kunnen worden geacht. Deze stoffen zijn, gebaseerd op andere informatie dan het onderzoek: - Formaldehyde, hexaan en acetonitril; op deze stoffen is niet geanalyseerd, terwijl deze wel zijn aangetoond tijdens het schoonmaken van de gereed product hal. In deze hal heeft slib en water gelegen dat nog na ¾ jaar formaldehyde, hexaan en acetonitril uitdampt, terwijl zij zeer vluchtig zijn. Het is realistisch aan te nemen dat in het bluswater tevens deze stoffen aanwezig waren en dus ook in het grondwater. De betreffende stoffen zijn zeer toxisch (en tevens carcinogeen) en hebben een lage grenswaarde; - Ethanol; Formaldehyde is goed oplosbaar in water/ethanol mengsels en was als product aanwezig op het Chemie Pack terrein. Hier is niet op onderzocht, maar ethanol is ook niet aangetroffen in de luchtmetingen tijdens het schoonmaken van de gereed product hal. Gezien de toxiciteit van deze stof is deze niet kritisch; - Salpeterzuur en zwavelzuur; Deze stoffen zijn in de lucht aangetroffen tijdens het schoonmaken van de gereed product hal. Tevens is vastgesteld dat de zuurgraad van het bluswater afweek. Er zijn geen gegevens beschikbaar van het grondwater uit het onderzoek; - Afbraakproducten; tijdens het maken van een proefgat, bleek het water actief en werden er gasbelletjes geconstateerd (waarschijnlijk methaan), dat wijst op biologische activiteit (of chemische reacties tussen stoffen). Aangezien er chloorverbindingen zijn aangetroffen in het grondwater is het ontstaan van vinylchloride naast kooldioxide realistisch en kan de aanwezigheid daarvan niet worden uitgesloten. Tijdens het onderzoek is het grondwater niet onderzocht op de aanwezigheid van vinylchloride. Vinylchloride is carcinogeen en heeft een lage grenswaarde (3 ppm). Voorafgaand aan de werkzaamheden wordt door de opdrachtgever een V&G-plan ontwerpfase opgesteld waarin deze scan verder wordt uitgewerkt tot een volledige risicoanalyse.

5.2.2. Risicoinventarisatie en T/F-klassering Op basis van de verontreinigingssituatie en de daarbij behorende onzekere factoren (zie 2) worden de werkzaamheden geklasseerd in klasse 3T en 2F, conform CROW-publicatie 132. Er zijn tevens carcinogene stoffen betrokken, welke onder klasse 3T vallen.


19 december 2011

Machinaal-Handmatig Gezien de onzekerheid van blootstelling aan materialen en stoffen worden de werkzaamheden zoveel als mogelijk machinaal uitgevoerd. Indien werkzaamheden met de hand uitgevoerd moeten worden, dient adembescherming gedragen te worden en dient eerst te worden vastgesteld of er stoffen aanwezig zijn, die niet door de betreffende adembescherming worden tegengehouden Metingen voor betreden De stoffen formaldehyde en vinylchloride worden slecht door koolfilters geabsorbeerd en zijn niet meetbaar met de standaard PID-meter. Daarom dienen eerst specifieke metingen plaats te vinden naar de betreffende stoffen voordat werkzaamheden in de verontreinigde zone plaatsvinden.

5.2.3. Hygiënische maatregelen en gasfilterkeuze Het grondwater is sterk verontreinigd met stoffen, die door de huid opgenomen kunnen worden. Tevens zijn in de grond onbekende niet-vluchtige aromaten aangetroffen, waarvan verwacht mag worden dat zij tevens door de huid worden opgenomen. Het treffen van hygiënische maatregelen, zoals de drietrapssaneringsunit, vloeistofdichte wegwerpoveralls, handschoenen en laarzenspoelbak zijn daartoe noodzakelijk. Op basis van de aangetroffen stoffen kan worden vastgesteld dat de betreffende gasfilters dienen te beschermen tegen organische dampen, zure gassen en giftige stofdeeltjes. De keuze komt daarbij minimaal op AB P3. Vanwege de beschermingsfactoren comfort wordt bij voorkeur gekozen voor aanblaasfilterunits met de betreffende filters. Kranen dienen tevens voorzien te zijn met AB P3 filters.

5.2.4. Meetprogramma Op basis van de aangetroffen stoffen wordt het volgend meetprogramma voorgesteld: - Continu PID en Ex/Ox, 1e actiewaarde : geen, adembescherming wordt altijd gedragen. 2e actiewaarde: bij 5 ppm dient de veiligheidskundige te worden gewaarschuwd om vast te stellen of aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn. - Voor het betreden van het werkgebied door werknemers met adembescherming: specifiek op formaldehyde en vinylchloride en tijdens de werkzaamheden 4 maal per dag. Deze stoffen worden slecht gefilterd door de gebruikte adembescherming. Bij aantonen van de betreffende stoffen de veiligheidskundige waarschuwen (actiewaarden : 0,1 respectievelijk 1 ppm). - Op steekproefbasis : 1,2-dichlooretheen en acetonitril.


19 december 2011

6. ORGANISATIE EN COMMUNICATIE

6.1.

ORGANISATIE

Bij de voorbereiding en uitvoering is een groot aantal (professionele) partijen betrokken waarvan onderstaand een eerste overzicht is weergegeven. Ten aanzien van de direct betrokken uitvoeringsorganisatie is deels al ingezoomd op taken en functies. De volgende instanties zijn bij de uitvoering van de bodemsanering betrokken: •

Opdrachtgever Provincie Noord-Brabant Postbus 90151 5200 MC ’s-Hertogenbosch

•

Milieukundige begeleiding BRL 6001 / 6002: Nader te bepalen met onderscheid naar aanleg- en feitelijke beheersfase van het systeem

•

Projectmanagement/directievoering V&S Milieu Adviseurs J.F. Vlekkeweg 10-14 5026 RJ Tilburg

•

Veiligheidscoördinatie en terreinbeheer Regionale Milieu Dienst West Brabant Postbus 16 4700 AA Roosendaal

•

Adviseur geohydrologie : Bioclear BV Postbus 2262 9704 CG Groningen

•

Aannemer aanleg- en beheerfase: Mourik Groot Ammers BV Postbus 2 2964 ZG Groot-Ammers

•

Bevoegd gezag bodemsanering: Provincie Noord-Brabant Postbus 90151 5200 MC ’s-Hertogenbosch,

•

Eigenaren gebied Vlasweg 4 en 6 (Zie tabel 1)


19 december 2011

6.2.

MONITORING

De monitoring is er op gericht om de werking en de effectiviteit van het beveiligingssysteem vast te stellen en daar waar nodig te verbeteren. De monitoring vindt met name plaats op enerzijds geohydrologische parameters (zoals grondwaterstijghoogtes en peilen van sloten aan de Vlasweg) en op debietgegevens. In essentie dient er sprake te zijn van een omkering van de grondwaterstroming waarbij de peilen van de sloten alsmede de stijghoogtes van de omliggende peilbuizen hoger zijn (NAP) dan ter plaatse van het systeem. Als onderdeel van de beheersing van het systeem wordt er een meetplan voor het grondwater en de peilen opgesteld waarin minimaal opgenomen een selectie van peilbuizen, meetfrequentie, signaal- en actiewaarde. De gegevens worden vervolgens getoetst en gerapporteerd door de geohydrologisch adviseur. Het meetplan wordt op aangegeven van de geohydrologisch adviseur door het engineeringsteam in een later stadium vastgesteld. De hoofdlijnen staan hieronder weergegeven. Een secundair doel van het beveiligingssysteem is om praktijkgegevens te verzamelen ten behoeve van het verbeteren van het grondwatermodel alsmede om over een duidelijke “werkset” aan gegevens te beschikken voor de uiteindelijke ontwerp van de full-scale aanpak. Hoofdlijnen grondwater meetplan

Om de werking van het beveiligingssysteem vast te stellen is monitoring van de grondwaterstanden benodigd. De grondwaterstand dient bij de onttrekkingsputten lager te zijn dan aan de overkant van de Vlasweg, bij het te beschermen sloot- en riooltracé. De monitoring vindt plaats in: A. Bestaande of nog te plaatsen peilbuizen bij elk van de zeven onttrekkingsclusters, twee per cluster (14 stuks) B. Bestaande of nog te plaatsen peilbuizen aan de overzijde van de Vlasweg, langs het sloot- en riooltracé (5 stuks) C. Bestaande of nog te plaatsen peilbuizen op grotere afstand rondom het beheerssysteem (5 stuks) D. De meeloopfilters van de 29 onttrekkingsfilters Alle filters hebben een filterstelling van 1 meter en zijn geplaatst boven de kleilaag. De diameter van de peilbuizen is groot genoeg om er een automatische meting met diver in te kunnen uitvoeren (inwendig tenminste 22 mm). De peilbuizen worden ingemeten ten opzichte van NAP. De frequentie van de metingen is als volgt: • (A,B en C): Voor de start van de beveiligingsmaatregel: tenminste twee nulrondes, met een week tussentijd • (A,B en C):Na start van de beveiligingsmaatregel: eens per week gedurende de eerste maand, daarna wordt de frequentie in principe teruggebracht tot eens per maand • (D): De meeloopfilters van de 29 filters worden bij de nulrondes meegenomen en wekelijks gedurende de eerste twee weken na opstart. Daarna worden deze niet meer gemeten, tenzij er een aanleiding voor is (bij verminderd functioneren van een put of een cluster) Er worden drie automatische divers (grondwaterdataloggers) geplaatst in nader te selecteren filters uit de selectie A, B of C, voor continue meting op de grondwaterstand. Deze divers worden eens per week middels een laptop in het veld uitgelezen. Op deze wijze kunnen de variaties in de grondwaterstanden nauwkeurig worden vastgesteld. De divers kunnen op verschillende momenten, op verzoek van de geohydroloog in andere peilbuizen worden geplaatst.


19 december 2011

6.3.

INSTANDHOUDING SYSTEEM

Met de aannemer wordt een instandhoudingsverplichting overeengekomen voor minimaal 1 en maximaal 2 jaar waarin de beoogde werking van het systeem als verantwoordelijkheid bij de aannemer ligt. Aan het einde van de instandhoudingsperiode wordt het systeem als een levering aan de opdrachtgever overgedragen.

6.4.

COMMUNICATIE OMGEVING

Bij de beoogde werkzaamheden is het van belang om (direct) omliggende bedrijven en professioneel betrokkenen vooraf en proactief optimaal te informeren over de activiteiten die uitgevoerd moeten worden. Hierbij zal met name gesproken worden over de te verwachte overlast (waaronder geuroverlast) die de werkzaamheden kunnen opleveren evenals de noodzakelijke maatregelen die genomen kunnen worden. Hiervoor wordt een omgevingsplan opgesteld in overleg met de GGD. Dit deels technische document over de blootstellingsrisico’s op omstandersniveau wordt aangevuld met een communicatieplan hoe te handelen bij voorziene en onvoorziene omstandigheden die een effect hebben buiten de terreingrenzen. Ten aanzien van risicocommunicatie naar de omgeving is het enerzijds van belang dat er een wederzijds vertrouwen is, men op de hoogte is van wat er gaat gebeuren en men weet wat te doen bij onvoorziene omstandigheden. Hiervoor is een website en een webbased communicatiesystematiek omgezet (twitter, website en eventueel SMS bij onvoorziene omstandigheden) om de omgeving proactief voor gevaar en/of hinder vooraf te informeren. Concreet betekent dit dat in het dagelijkse veiligheidsoverleg in een vast (web)script de planning voor de volgende dag wordt besproken evenals risicoklasse waaronder gewerkt wordt. In combinatie met de weeromstandigheden wordt dit vertaald naar de omgeving. Dit wordt met een korte toelichting middels één van de mediakanalen door de veiligheidscoördinator in overleg met projectmanager verspreid. In het geval van onvoorziene omstandigheden wordt middels SMS, tweets en/of RSS-feed een zogenaamd “risicobericht” verzonden. Op deze wijze worden naast de (professioneel) betrokkenen bijvoorbeeld ook personeelsleden rechtstreeks bereikt die werkzaam zijn op de veelal omvangrijke bedrijfsterreinen.


19 december 2011

Bijlage 1: Overzichtstekening deelgebieden


19 december 2011

N

OBM

Martens & Van Oord

Leegstaand

Wärtsilä

Chemie-Pack

ERS

Openbaar gebied

Locaties Bodemonderzoeken Chemie-Pack ERS (voormalig O.I.E.S.) Leegstaand Martens & Van Oord OBM Openbaar gebied Wärtsilä (voormalig Stala)

Gemeente Moerdijk Chemie Pack Datum: 11 juli 2011 Formaat: A3 Schaal: 1:5000

Bijlage 2: Gegevens en tekeningen bodemverontreiniging


19 december 2011

!

211

!

01B 212! ! 209

210

!

!

213

219B3

! ! (

!

226

!

227

!

214

!

! !

B4

215

!

( !

216

217

( ! 222

A1

!

!

205

C3

!

203

B8

( ! !

!

C2

A4

! A2 223! ! B5 ( ! !04B

( ! !

B4

B1

( !

A3

!

!

B7 B6 !

B3

( !

B6

221

B2

B15

B1

( !

!

B10

!

B14 !

( B12 !

B13

B18

!

B17 ! ! B16 !

05B

B25 ! ( ! 1A (1B !

( B24 !

B11

!

!

!

C1

( !

!

!

!

201

!!

!

B9

B8

02BB7

206

202

( ! !

! 224 ! ( !

B5

207

!

B9 B10

! ! 218

!

204

!

B2 220

225

03B

!

!

208

B19

( !

B20

( ! B23

B22

! 2A

( !

!2B ( ( !

1C

!

( !

( !

07B

06B

!

B21

B27 B26 !

!

09B

B28

!

!

3A

!3B ( ( !

2C

( !

4A

!4B !

3C

4C

!

10B

( !

08B

!

0

25

50

75

100

125

150 meter

5A

! 5B ! !

´

Grond Toetsing aan Mw-Industrie / RIVM3

5C

Verontreinigingssituatie ChemiePack Opdrachtgever: RMD Projectnummer: 316092

Legenda Oordeel ! ( !

< MwI / < RIVM3 > MwI / > RIVM3

Status: Concept Datum: 14-12-2011 Schaal: 1:2.000 Formaat: A3 Projectleider: Jeroen Kemperman Uitgangspunt: Lutum 2%, Organische stof: 2% Bron ondergrond: Topografische Dienst Kadaster © RMD. Alle rechten voorbehouden

Map Document: (c:\data\RMD\mxd\A3L_MwI.mxd) 14-12-2011 -- 13:22:51

!

!

!

! ( !

( !

01

102

!

( !

114

!

105

101 P104

( !

103

( !

02

P103

!

03

( !

P1

04

( !

! !

116

( !

P2

( !

( !

P3

P4 Mc1

!

115

( !

P7

( !

( !

P6

( !

( !

P8

05

P5 07

! (07

!

111

106

P9

( !

06 107

!

( !

!

( !

P10

Aveco 20 110 Arcadis 5

! ( !

( !

P11

( ! ( !

P12

13

12

!

!

( !

( !

( !

!

09

P101

Aveco 21 108 109

11

( !

( !

P102

!

Arcadis 3

08 0

25

50

75

100 meter

!

!

´

Grondwater Toetsing aan I-waarde / RIVM3

10

Verontreinigingssituatie ChemiePack

Arcadis 1

!

Opdrachtgever: RMD Projectnummer: 316092

Legenda Oordeel !

< I / < RIVM3

( !

> I / > RIVM3

Status: Concept Datum: 14-12-2011 Schaal: 1:2.000 Formaat: A3 Projectleider: Jeroen Kemperman

Bron ondergrond: Topografische Dienst Kadaster © RMD. Alle rechten voorbehouden

Map Document: (c:\data\RMD\mxd\A3L_I_GW.mxd) 14-12-2011 -- 15:52:51

( !

( !

0,001 550 0,2 0,002 8,3 5

0,0085 15 0,15 50 1,5 1,5 1,5 0,0025 0,25 0,000055 0,25

0,027 35 0,83 210 88 6,8 6,8 0,0025 0,25 0,000055 0,25

0,5 920 1 0,5 60 36

0,1 0,1 0,1

0,045 0,287 0,105 2

8,14 1,46 1,05 56

0,1

3,27

106

Wbb 2595 6,8 55,1 115 8,725 2595 67,5 0,51 0,51 4,475 16,1 8,725 8,725 430

5000 13 110 190 17 5000 100 1 1 8,8 32 17 17 720

8,5005 555 0,65 0,801 30,0225 18,035

17 920 1,1 1,6 60 36

1,4 1,00425 190 102,5 4,8 18,075 530 290 190 95,75 40 20,75 40 20,75 5 3,35125 86 43,125 0,000055 0,0001175 2,5 1,375

2 190 36 530 190 40 40 6,7 86 0,00018 2,5

opmerking

RIVM3

0,001 190 0,2 0,002 0,045 0,07

Wbb 500 4,3 1,25 190 1,25 500 100 0,5 0,5 4 1,25 1,25 1,25 720

RIVM2

Bbk 190 1,2 0,2 54 0,45 190 39 0,02 0,02 0,15 0,2 0,45 0,45 200

RIVM1

Wbb-Bbk Bbk 190 0,6 0,2 40 0,45 190 35 0,02 0,02 0,15 0,2 0,45 0,45 140

Interventiewaarde

950 4,648026316 55 1200 390 2200 320,8333333 3,2 3,2 130 100 445 9 1376,271186 775 1,5 18,5 8634 0,01 891,25 0,7 0,445 38 2,8 12,5 0,7 63,28 1,867745005 173,1481481 7,5 22 22 0,035 0,45 0,00004795 0,45 4 0,00055 0,0003 0,0000075 0,000035 0,03 0,05 0,0000195 0,000021 0,0000095 0,000017 0,000009 0,5

Tussenwaarde

190 2,7 11 580 78 440 110 0,64 0,64 26 20 89 1,8 580 155 0,3 3,7 1726,8 0,002 230 0,14 0,089 7,6 0,56 2,5 0,14 18 1,3 110 7,5 22 22 0,007 0,09 9,59E-06 0,09 0,8 0,00011 0,00006 0,0000015 0,000007 0,006 0,01 0,0000039 0,0000042 0,0000019 0,0000034 0,0000018 0,1

Maximale waarde Industrie

Max meetwaarde gestandaardiseerd mg/kg ds

12 57 15 58 26 10 86 16 83 42 52 30 8 94 19 4 14 208 1 64 9 2 1 9 8 57 128 66 80 20 28 28 6 2 10 1 1 10 10 2 6 1 1 2 2 2 2 2 1

Maximale waarde Wonen

Max meetwaarde mg/kg ds

207 157 248 157 248 48 157 48 83 248 248 30 44 157 20 6 14 208 204 157 248 204 204 204 8 204 157 157 157 157 28 48 204 204 10 248 1 10 10 10 10 204 204 10 10 10 10 10 1

Achtergrondwaarde

Aantal x aangetoond

Alifatische koolwaterstoffen Cadmium [Cd] Ethylbenzeen Koper [Cu] meta-/para-Xyleen (som) Minerale olie C10 - C40 Nikkel [Ni] PCB (7) (som, 0.7 factor) PCB (som 7) Tetrachlooretheen (Per) Tolueen Xylenen (som) Xylenen (som, 0.7 factor) Zink [Zn] 2-ethyl-1-hexanol Dimethylformamide Nonylfenolen Somgroep1_aromaten* alfa-HCH Barium [Ba] Benzeen beta-HCH Bis(2-ethylhexyl)ftalaat (DEHP) Dibutylftalaat Ethylhexaanzuur Hexachloorbenzeen (HCB) Kobalt [Co] Kwik [Hg] Lood [Pb] Molybdeen [Mo] PAK 10 VROM Pak-totaal (10 van VROM) (0.7 facto Pentachloorbenzeen (QCB) Styreen (Vinylbenzeen) TEQ volgens NATO/CCMS Uppe Trichlooretheen (Tri) (butoxy-ethoxy)-Ethanol 1,2,3,4,6,7,8-HeptaCDD 1,2,3,4,6,7,8-HeptaCDF 1,2,3,4,7,8-HexaCDD 1,2,3,4,7,8-HexaCDF 1,2,3,4-Tetrachloorbenzeen 1,2,3,5-/1,2,4,5-Tetrachloorbenzeen 1,2,3,6,7,8-HexaCDD 1,2,3,6,7,8-HexaCDF 1,2,3,7,8,9-HexaCDD 1,2,3,7,8,9-HexaCDF 1,2,3,7,8-PentaCDF 1,2-Cyclohexaandiol

Aantal x geanalyseerd

grond

opmerking

RIVM3

RIVM2

RIVM1

Interventiewaarde

Tussenwaarde


2900 1,5 1,5 0,000022 0,0000095 0,0000085 0,01 300 250 0,005 0,005 22000 0,36 1,3 1 10,5 1,5 240 4250 2 13 2,7 2,8 3,1 2 1,2 1,5 0,8 0,015 2 10,5 1 10 85 2,7 33 1200 0,2 0,035 45 7,5 97,8 175 3,7 70 6,7 0,2 99,8 8 2125



45 580 2 0,3 2 0,3 2 0,0000044 2 0,0000019 2 0,0000017 1 0,002 5 60 3 50 1 0,001 1 0,001 31 4400 4 0,36 7 1,3 1 0,2 5 2,1 43 1,5 11 48 10 850 2 0,4 1 2,6 118 2,7 126 2,8 117 3,1 109 2 85 1,2 1 0,3 1 0,16 1 0,003 1 0,4 1 2,1 2 0,2 5 2 242 17 126 2,7 31 6,6 6 240 15 0,2 1 0,007 3 9 1 1,5 252 97,8 9 35 118 3,7 16 14 153 6,7 12 0,2 34 99,8 34 8 28 425

Achtergrondwaarde


206 2 2 10 10 10 204 5 3 204 204 32 204 204 1 204 252 210 204 2 1 252 252 204 252 252 1 204 204 1 1 2 5 242 252 32 6 204 204 4 204 252 9 252 16 252 204 34 34 28

Aantal x aangetoond


grond 1,3,5-Trimethylbenzeen (Mesityleen) 1,4-Methanoazulene, decahydro-4,8,8-trimethyl-9-methylene 2 x onbekende aromatische verb. 2,3,4,6,7,8-HexaCDF 2,3,4,7,8-PentaCDF 2,3,7,8-TetraCDD 2,4-DDD (ortho, para-DDD) 2-ethylhexanal 3-Heptanon 4,4-DDE (para, para-DDE) 4,4-DDT (para, para-DDT) Aanv. verb. v. 2-ethyl-1-hexanol Acenafteen Acenaftyleen Aceton alfa-Methylstyreen Anthraceen Aromaten C10 (som) Aromaten C9 (som) Benzaldehyde Benzene,1-methyl-2-{1-methylethyl}Benzo(a)anthraceen Benzo(a)pyreen Benzo(b)fluorantheen Benzo(g,h,i)peryleen Benzo(k)fluorantheen Benzonaftothiofenen Benzylbutylftalaat beta-Endosulfan Bifenyl Bifenyloxide Bis(t-butyl)-cyclohexadieen-dion BisFenol A Calciumcarbonaat Chryseen Di(t-butyl)-cyclohexadieen-dion Di(tert.butyl)fenol Dibenzo(a,h)anthraceen Dieldrin Dimethyl-dodecaanamine Dinonylftalaat Droge stof Ethylhexanol Fenanthreen Ferroceen Fluorantheen Fluoreen Gloeirest Gloeiverlies Indaan

som 1-aromaten

0,1

0,1 som 1-aromaten 1 1 0,1

som 1-aromaten som 1-aromaten

0,1

0,1

0,1

som 1-aromaten

0,25 0,3 0,2 0,3

0,25 0,3 0,2 0,3

7,625 5,15 7,6 0,3

15 10 15 0,3

opmerking

RIVM3

0,1

som 1-aromaten

0,1

som 1-aromaten

0,1

som 1-aromaten

0,1

0,25 0,3 0,2 0,3

RIVM2

RIVM1

Interventiewaarde

Tussenwaarde


2,6 95 1 3,5 5 120 190 380 550 370 350 215 145 8,5 0,008 0,0012 3250 20,5 12,5 115 30 4,5 1,1 0,55 0,15 0,455 0,44 0,335 0,435 0,9 385 4,9 50 0,0000452 0,0000369 0,00004215 30 500 1750 25,5 2 0 7


2,6 19 0,2 0,7 1 24 38 76 110 74 70 43 29 8,5 0,0016 0,00024 650 4,1 2,5 23 30 0,9 0,22 0,11 0,03 0,091 0,088 0,067 0,087 0,18 77 4,9 10 9,04E-06 7,38E-06 8,43E-06 6 100 350 5,1 0,4 0 7

Achtergrondwaarde

132 12 1 11 1 4 4 8 18 22 10 10 4 73 10 10 158 4 4 23 147 2 204 39 15 71 66 49 8 27 20 124 23 10 10 10 3 8 27 3 1 203 3 0 0 0 0 0 0 0


Aantal x aangetoond

252 204 1 53 1 48 48 48 48 48 48 48 48 367 10 10 161 4 4 248 147 2 204 252 252 252 252 252 252 252 206 204 23 10 10 10 3 8 27 3 1 203 3 248 248 248 204 10 10 204



grond Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen iso-Propylbenzeen (Cumeen) Methylbenzeensulfonamides Methylethylketon (MEK) Methylnaftalenen Minerale olie C10 - C12 Minerale olie C12 - C16 Minerale olie C16 - C20 Minerale olie C20 - C24 Minerale olie C24 - C28 Minerale olie C28 - C32 Minerale olie C32 - C36 Minerale olie C36 - C40 Naftaleen Octachloordibenzodioxine Octachloordibenzofuraan Onb. n.vl. aromatische verb. Onbekende vluchtige verb. Onbekende zuurstofverbinding ortho-Xyleen PAK 16 EPA Paracyclofan PCB (som 6) PCB 101 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 180 PCB 28 PCB 52 Propylbenzeen Pyreen Steroidachtige verbindingen TEQ volgens NATO/CCMS TEQ volgens WHO TEQ volgens WHO Upperbound Terpenen tert.butylfenol Tri(t-butyl)fenol Trimethyl-isopropyl octahydrophenanthrenolen Vetzuren Vluchtige verbindingen Zwavel 1,1,1-Trichloorethaan 1,1,2-Trichloorethaan 1,1-Dichloorethaan 1,1-Dichlooretheen 1,2,3,4,7,8,9-HeptaCDF 1,2,3,7,8-PentaCDD 1,2,3-Trichloorpropaan

0,3

0,3

0,3

0,65

1

0,0009

0,0009

0,1

2,00045

0,32 4

0,3

0,3

0,3

0,65

1

0,002

0,002

0,1

2,001

4

0,1

0,1

3,9

2

3,9

0,045

1,3

17

8,5225

17

0,045

9,2

60

82

opmerking

6,4 2

RIVM3

3,3

RIVM2

4 0,8

RIVM1


0,2 0,8

Interventiewaarde


0,2 0,8

Tussenwaarde

Achtergrondwaarde

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


Aantal x aangetoond

248 204 204 44 31 204 204 204 31 204 204 204 204 204 204 10 10 10 10 10 10 10 204 204 204 204 204 248 204 204 204 204 10 204 204 204 204 204 204 248 204 204 204 204 204 204 204 204 204 204



grond 1,2-Dichloorethaan 1,2-Dichloorpropaan 1,3-Dichloorpropaan 1.2-Dichloorethenen (som, 0.7 facto 1-naftylamine 2,3-Dichloor-1-propeen 2,4-DDE (ortho, para-DDE) 2,4-DDT (ortho, para-DDT) 2-naftylamine 4,4-DDD (para, para-DDD) Aldrin alfa-Endosulfan Atrazine Azinphos-ethyl Azinphos-methyl BDE 183 BDE-028 BDE-047 BDE-099 BDE-100 BDE-153 BDE-154 Bromophos-ethyl Bromophos-methyl Broomchloormethaan Broomdichloormethaan Chloorpyrifos-ethyl cis-1,2-Dichlooretheen cis-1,3-Dichloorpropeen cis-Heptachloorepoxide Coumafos Cyanazine Decabroomdiphenylether (BDE-209) delta-HCH Desmetryn Diazinon Dibroomchloormethaan Dibroommethaan Dichloorbenzonitril Dichloormethaan Diethylftalaat Diheptylftalaat Di-isobutylftalaat Di-isopropylftalaat Dimethoaat Dimethylftalaat Di-n-octylftalaat Dipentylftalaat Dipropylftalaat Disulfoton

Interventiewaarde

0,6015 2,00035

1,2 4

0,3 0,3

0,3 0,3

0,7 0,3

0,5

0,7 1

0,002

0,002

0,1

2,001

4

0,2 0,25

0,2 0,25

0,2 3

37,6 2,925

75 5,6

overschrijding van de herstelwaarde (> klasse industrie of RIVM 3)

opmerking

Tussenwaarde

0,5 0,1

RIVM3


0,04 0,0007

RIVM2


0,003 0,0007

RIVM1

Achtergrondwaarde

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0


Aantal x aangetoond

204 204 204 204 204 204 204 204 204 208 204 204 204 204 204 204 204 204 204 204 204 204 248 248 204 204 204 204 248 204



grond Endosulfansulfaat Endrin Ethion Ethylparathion Fenitrothion Fenthion gamma-HCH Heptachloor Hexachloorethaan (HCE) IJzer [Fe] Isodrin Malathion Methidathion Methylparathion Mevinphos (E+Z) Prometryn Propazine Pyrazophos Simazine Telodrin Terbutryn Terbutylazine Tetrachloormethaan (Tetra) trans-1,2-Dichlooretheen trans-1,3-Dichloorpropeen trans-Chloordaan Triazophos Tribroommethaan (bromoform) Trichloormethaan (Chloroform) Trifluralin * som1-aromaten = som van totaal indaan, isopropylbenzeen, methylnaftalenen, propylbenzeen, 135trimethylbezeen, alfa-methylstyreen, aromaten C9 en Aromaten C10.

0

0

0

0,5 0,01 0,05

16,6 0,017 0,023 36

3030 0,17 4,7 640

opmerking

RIVM3

60 600 625 30 0,5 0,05 0,05 6 30 0,2 20 20 150 5 1 0,5 0,05 100 75 0,3 70 180 70 75 300 40 1000 70

RIVM2

10 35 50 325 50 337,5 0,2 15,1 0,0001 0,25005 0,0005 0,02525 0,0003 0,02515 0,4 3,2 1 15,5 0,003 0,1015 0,01 10,005 0,01 10,005 4 77 0,003 2,5015 0,003 0,5015 0,00009 0,250045 0,0004 0,0252 20 60 15 45 0,05 0,175 0,2 35,1 7 93,5 0,01 35,005 15 45 6 153 0,01 20,005 7 503,5 0,2 35,1

RIVM1

62 30000 830 290 4,4 4 2,1 7,2 31 4,8 490 490 2300 240 220 17 1,9 120 310 0,76 8200 190 16000 170 1000 2100 110000 11000 52200 3,9 68 148790

Interventiewaarde

Max meetwaarde µg/l

8 3 92 32 27 15 13 11 4 28 15 15 36 69 42 10 10 16 11 8 38 4 65 24 7 24 36 38 28 18 56 108

Tussenwaarde

Aantal x aangetoond

8 108 92 108 108 108 108 100 8 108 15 108 108 108 108 108 108 92 100 92 108 108 197 100 108 108 108 38 29 108 92 108

Streefwaarde


grondwater Arseen [As] Alifatische koolwaterstoffen Barium [Ba] Benzeen Benzo(a)anthraceen Benzo(a)pyreen Benzo(g,h,i)peryleen Cadmium [Cd] Chroom [Cr] Chryseen cis + trans-1,2-Dichlooretheen cis-1,2-Dichlooretheen Ethylbenzeen Fenanthreen Fluorantheen Hexachloorbenzeen (HCB) Indeno-(1,2,3-c,d)pyreen Kobalt [Co] Koper [Cu] Kwik [Hg] meta-/para-Xyleen (som) Monochloorbenzeen Naftaleen Nikkel [Ni] Styreen (Vinylbenzeen) Tetrachlooretheen (Per) Tolueen Xylenen (som) 2-ethyl-1-hexanol Benzo(b)fluorantheen gPFOS Somgroep1_aromaten*

0,01 0,01 0,01 0,01 0,01 3 7

5,005 1,255 1,255 5,005 5,005 26,5 203,5

10 2,5 2,5 10 10 50 400

3

26,5

50

3

26,5

50

0,5 0,1 0,5

280 1000

0,5

0,00002 0,033

2,50001

5

0,0007

2,50035

5

opmerking

0 0

RIVM3

0 0

RIVM2

0 0

RIVM1

57 5,7 2700 0,1 0,022 0,049 0,9 0,75 2,8 5 30000 0,99 68 2 2300 130 2,5 335 0,01 0,021 1200 3,9 590 68000 0,29 3000 5,1 0,7 5500 150 12000 7600

Interventiewaarde


6 17 6 1 2 7 10 2 8 1 40 1 4 1 8 2 51 2 1 1 11 44 14 29 2 11 8 1 13 44 25 38

Tussenwaarde

Aantal x aangetoond

108 108 6 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 8 2 108 2 108 108 108 108 108 108 108 11 8 108 14 108 26 108

Streefwaarde


grondwater trans-1,3-Dichloorpropeen 1,2-Dichloorpropaan (Butoxy-ethoxy)-ethanol 1,1-Dichlooretheen 1,2,3,4-Tetrachloorbenzeen 1,2,3,5-/1,2,4,5-Tetrachloorbenzeen 1,2,3-Trichloorbenzeen 1,2,4-Trichloorbenzeen 1,2-Dichloorbenzeen 1,2-Dichloorethaan 1,3,5-Trimethylbenzeen (Mesityleen) 1,3-Dichloorbenzeen 1,3-Dichloorpropaan 1,4-Dichloorbenzeen 2-(2-Butoxyethoxy)ethanol 2-Butoxyethanol Acenafteen Aceton alfa-Endosulfan alfa-HCH alfa-Methylstyreen Anthraceen Aromaten C10 (som) Aromaten C9 (som) beta-HCH Butoxy-ethanol Dichloorbenzenen (som) Dichloormethaan Ethylhexaanzuur Fluoreen Indaan iso-Propylbenzeen (Cumeen)

som 1 aromaten

0,2

30

0,5 0,5 0,01 0,5

1000 1000

0,5

som 1 aromaten

5 5

som 1 aromaten som 1 aromaten

0,008 0,5 3 0,01

26,5 500,005

50 1000 0,5 0,01 0,5 0,5

440

14300 som 1 aromaten som 1 aromaten

5 0,003

152,5 0,5015

0,5 0,5

1200

0,5

0,01

300 1 0,5 0,01 0,5 0,5 0,5

24 0,01 24 65

262 5,005 262 432,5

opmerking

75

RIVM3

45

RIVM2

15

RIVM1

10 9500 2600 270 360 0,025 24000 6,6 10 250 3,9 1,4 2,4 120 530 20 0,0004 0,0003 100 70 0,77 5 0,011 325 1,1 0,072 0,09 0,06 0,018 0,02 0,41 0,36

Interventiewaarde


6 23 4 42 16 3 37 54 1 6 1 1 11 9 38 1 2 2 10 1 1 1 1 1 2 1 3 1 2 2 3 2

Tussenwaarde

Aantal x aangetoond

100 25 4 92 18 108 108 108 2 6 1 108 11 108 100 1 39 39 108 1 108 1 108 1 18 53 18 53 108 108 17 17

Streefwaarde


grondwater Lood [Pb] Methylethylketon Methylnaftaleen Molybdeen [Mo] o/m/p-Toluidine (som) Pentachloorbenzeen (QCB) Propylbenzeen Pyreen t-Butylbenzeenzuur t-Butylfenol Tert.Butanol trans-1,2-Dichlooretheen Trichloorbenzenen (som) Trichlooretheen (Tri) Zink [Zn] (1-methyl-1-fenylethyl)-Fenol 1,2,3,4,6,7,8-HeptaCDD 1,2,3,4,6,7,8-HeptaCDF 1,2,3-Trichloorpropaan 1,2,4-trithiolane 1,3,5-Trichloorbenzeen 2,3-Dihydroinden-1-on of isomeer 2,4-DDD (ortho, para-DDD) 2-Butanol 2-Naftylamine 3,3-Dichloorbenzidine 33-Dichloorbenzydine 3-Nitroaniline 4,4-DDD (para, para-DDD) 4,4-DDE (para, para-DDE) 4-methoxy-2-nitroaniline 4-methyl-2-nitroaniline

500 10 500 800

0,5

som 1 aromaten

som 1 aromaten

opmerking

RIVM3

RIVM2

RIVM1

5,1 2,8 290 240 2,1 1,4 100 12 17000 180 390 1250 215 110 1,8 0,09 2000 16 2,3 15 5,8 315 25 0,43 32000 70 530 9500 37000 210 40 150

Interventiewaarde


3 13 2 1 12 1 1 1 3 3 5 8 11 9 3 1 8 14 2 1 2 1 3 1 10 1 3 6 8 2 8 1

Tussenwaarde

Aantal x aangetoond

17 108 2 1 108 1 1 1 108 3 5 8 11 9 108 17 108 108 108 1 108 1 3 108 10 1 3 6 8 2 8 1

Streefwaarde


grondwater 4-methyl-3-nitroaniline Acenaftyleen Aniline Benzeenpropaanzuur Benzo(k)fluorantheen Biciclo[2.2.1]heptan-2-one,1,3,3-trimethyl Butyl-ethyl-propaandiol Camphor Chloorpyrifos-ethyl Chloride Cresolen CZV Di(t-butyl)-cyclohexadieen-dion Di(tert.butyl)fenol Dibenzo(a,h)anthraceen Dibenzylamine Dibroomchloormethaan Dibutylftalaat Diethylftalaat Dihydro-indenol Di-isobutylftalaat Dimethoxymethaan Dimethylbenzoezuur Endosulfansulfaat Ethylhexanol Ethyl-methyl-fenol Fenol Ferroceen IJzer [Fe] Isopropyl Alcohol Kjeldahl-N Koolstof Disulfide

opmerking

RIVM3

RIVM2

RIVM1

15 10 32 1 300 0,53 0,0014 0,0008 150 700 170 20500 80 0,27 1,4 2500 0,1 21 21 20 21 21 22 22 150 390 390 0,000009 0,000507 0,000007 0,000551 37

Interventiewaarde


1 1 1 2 5 6 2 2 125 1 8 4 8 3 4 36 1 7 4 4 5 4 8 8 1 2 3 2 39 2 39 2

Tussenwaarde

Aantal x aangetoond

1 1 1 2 5 17 39 39 126 1 8 4 8 3 5 108 17 108 108 108 108 108 108 108 1 3 5 2 39 2 39 2

Streefwaarde


grondwater Lenthionine Methylesters van vetzuren Methyl-tert.butyl ether Naftaleenzuuranhydride Nonylfenolen o-Anisidine Octachloordibenzodioxine Octachloordibenzofuraan Onb. n.vl. aromatische verb. Onbekend product Onbekende propoxy verbindingen Onbekende vluchtige verb. Onopgelost bestanddelen opgelost fosfaat als P ortho-Fosfaat (als P) ortho-Xyleen p-Benzidine PCB 101 PCB 118 PCB 138 PCB 153 PCB 180 PCB 28 PCB 52 Pentathiocaan Sulfaat Sulfaat (als SO4) TEQ volgens NATO/CCMS TEQ volgens NATO/CCMS Uppe TEQ volgens WHO TEQ volgens WHO Upperbound Tetrahydrofuraan

0,000009

4,5E-06

opmerking

300 130 900

RIVM3

150,005 65,005 453,5

RIVM2

Interventiewaarde

0,01 0,01 7

2 1,8 0,07 6000

RIVM1

Tussenwaarde

1 3 1 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Streefwaarde

Aantal x aangetoond

1 53 17 9 108 108 108 39 39 39 39 39 39 39 39 39 53 39 39 39 108 108 108 53 108 17 108 108 108 108 39 39



grondwater Tetrahydrothiofeen-1,1-dioxide Toluidine (som) Tribenzylamine Vetzuren 1,1,1-Trichloorethaan 1,1,2-Trichloorethaan 1,1-Dichloorethaan 1,2,3,4,7,8,9-HeptaCDF 1,2,3,4,7,8-HexaCDD 1,2,3,4,7,8-HexaCDF 1,2,3,6,7,8-HexaCDD 1,2,3,6,7,8-HexaCDF 1,2,3,7,8,9-HexaCDD 1,2,3,7,8,9-HexaCDF 1,2,3,7,8-PentaCDD 1,2,3,7,8-PentaCDF 1-Naftylamine 2,3,4,6,7,8-HexaCDF 2,3,4,7,8-PentaCDF 2,3,7,8-TetraCDD 2,3-Dichloor-1-propeen 2,4-DDE (ortho, para-DDE) 2,4-DDT (ortho, para-DDT) 2-Nitroaniline 4,4-DDT (para, para-DDT) 4-Bromoaniline Aldrin Atrazine Azinphos-ethyl Azinphos-methyl BDE-099 BDE-100

0,0001

0,00005

0,00004

0,00002

0,01

opmerking

0,5

RIVM3

3

RIVM2

Interventiewaarde

0,000005 1,500003

RIVM1

Tussenwaarde

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Streefwaarde

Aantal x aangetoond

108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 17 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108



grondwater Benzylbutylftalaat beta-Endosulfan Bis(2-ethylhexyl)ftalaat (DEHP) Bromophos-ethyl Bromophos-methyl Broomchloormethaan cis-1,3-Dichloorpropeen cis-Heptachloorepoxide Coumafos Cyanazine delta-HCH Desmetryn Diazinon Dibroommethaan Dichloorbenzonitril Dichloorbroommethaan Dieldrin Diheptylftalaat Di-isopropylftalaat Dimethoaat Dimethylbenzylamine Dimethylftalaat Di-n-octylftalaat Dinonylftalaat Dipentylftalaat Dipropylftalaat Disulfoton Endrin Ethion Ethylparathion Fenitrothion Fenthion

0,01 0,00002

5,005 0,10001

10 0,2

6

203

630 400

*som1 aromaten = som van totaal 135 trimethylbenzeen, alfa-methylstyreen, aromaten C9, aromaten C10, indaan, isopropylbenzeen, propylbenzeen en tbutylfenol overschrijding van de herstelwaarde (> Interventiewaarde of RIVM 3)

opmerking

RIVM3

0,3

RIVM2

Interventiewaarde

0,009 0,000005 0,150003

RIVM1

Tussenwaarde

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

Streefwaarde

Aantal x aangetoond

108 108 108 108 108 108 108 108 39 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108 108



grondwater gamma-HCH Heptachloor Hexachloorethaan (HCE) Isodrin Malathion Methidathion Methylparathion Mevinphos (E+Z) Monobroomdifenylether Prometryn Propachloor Propazine Pyrazophos Simazine Telodrin Terbutryn Terbutylazine Tetrachloormethaan (Tetra) trans-Chloordaan Triazophos Tribroommethaan (bromoform) Trichloormethaan (Chloroform) Trifluralin

Bijlage 3: Geohydrologische uitwerking en stroombaangegevens


19 december 2011

Figuur 5.

Calibratieplot. Op de X-as zijn de waargenomen stijghoogtes weergegeven, op de Y-as de waarden die het model berekend. Bij een perfecte overeenkomst tussen model een waarnemingen ontstaat een rechte lijn met een richtingscoëfficiënt/correlatiecoëfficiënt van 1.


19 december 2011

Bijlage 4: Materiaaltesten onttrekkingssysteem


19 december 2011

Formulier materiaaltest Chemie-Pack Moerdijk Sample nr.

..........

Materiaalsoort .......... Gegevens meetmiddel

Foto

Afmeting (mm)

digitaal fototoestel

Zwelling (mm)

Gewicht (mg)

schuifmaat

schuifmaat

weegschaal

vergelijking met duplo

voor

na

lengte

breedte

dikte

voor

na

Sample Duplo

Gegevens meetmiddel

Kleur vergelijking met duplo voor

na

Sample Duplo

Gegevens meetmiddel

Aantasting vergelijking onder microscoop met duplo voor

na

Sample Duplo

Gegevens meetmiddel

Eigenschappen materiaal vergelijking met duplo voor

Sample Duplo

na

na

na

Bijlage 5: Tekeningen, schema’s en dwarsdoorsneden systeem


19 december 2011

Bijlage 6: Terreinindeling zuiveringsinstallatie Vlasweg 6


19 december 2011

Plan van aanpak beveiligingssysteem grondwaterverontreiniging Chemie-Pack e.o

Recommend Documents