Peter van der Ende Senior-onderzoeker Lectoraat Rehabilitatie Hanzehogeschool Groningen
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Werkplek Jeugdzorg Mensen met verstandelijke beperkingen ….fysieke beperkingen ….psychiatrische beperkingen Overige
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Vanuit een psychiatrische hulpverleningssetting de ouderrol ontwikkelen
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Onderwerpen
1. Achtergronden
2. Project beschrijving
3A. Behoefteonderzoek
3B. Methodiek
3C. Effectevaluatie Lectoraat Rehabilitatie Groningen
1 (Psychiatrische) Rehabilitatie “ Rehabilitatie is het proces waarbij getracht wordt om het functioneren van personen met psychiatrische handicaps zodanig te verbeteren dat ze succesvol en tot hun tevredenheid kunnen wonen, leren en werken in de milieus van hun keuze met zo min mogelijk professionele hulp” (Anthony e.a., 2002).
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Schatting
Percentage mensen tussen 18 en 65 jaar met ernstige psychiatrische* problemen dat kinderen heeft
* Severe Mental Illness: langer dan een jaar een psychiatrische diagnose
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Ouderschap-psychiatrie
Vermaatschappelijking: aantal cliënten met SMI als ouder ruim 130.000
Hogere drempel voor gebruik maatschappelijke voorzieningen
Veel hulpverleners missen handvatten om ontwikkelingen in het ouderschap te bevorderen Lectoraat Rehabilitatie Groningen
2. Project
Behoefte onderzoek (N=47)
Methodiek
Training voor hulpverleners (100)
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Evaluatie onderzoek
3A. Behoefte onderzoek vanuit Rehabilitatie
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
“ Als
je niet voor jezelf kan zorgen, zal je zeker niet in staat zijn om voor iemand anders te zorgen….”
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Getrouwde ouders, samenwonend Vader met kind bij ex-partner
Alleenstaande moeder
Moeder met kind in pleeggezin Tienermoeder met kind en ‘oma’
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Balans
Eigen leven
Ouderschap
+ verhoogde kwetsbaarheid
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Je moet naar je werk. Je moet thuiskomen. Je moet met de kinderen bezig en met je huis. Je eigen problemen.., weet je,.. stapelen zich steeds verder op” “
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
“.. Niets in deze wereld is vertrouwelijk..gesprekken die je hebt met je therapeut..ik kan niet echt open zijn.. want alles wat van mij komt kan voor de rechtzaak worden gebruikt..”
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
3B. Methodiek ontwikkeling
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Ouderschap met succes en tevredenheid
Voorbeelden van methodieken m.b.t. functioneren in de ouderrol Probleemgericht: Gezinsbehandeling Milieugericht: Opvoedingsondersteuning, KOPP Ontwikkelingsgericht: Oudercursus, video-hometraining, IRB
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB)
Veranderdoelen op terreinen van wonen, werken, leren en SOCIALE CONTACTEN
Verkennen (doelvaardigheidsbepaling), kiezen, verkrijgen en BEHOUDEN
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Wonen
Leren
Begeleid Werken
Ouderschap Lectoraat Rehabilitatie Groningen
“Ouderschap met succes en tevredenheid” Drie clië cliëntenwerkboeken:
Huidig functioneren van de ouder
Versterken van de ouderrol
Hernemen of uitbreiden van de ouderrol Lectoraat Rehabilitatie Groningen
“ Huidig functioneren van de ouder”
Wie ben ik en wie is mijn kind?
Tevredenheid en succes
Steun, zelfvertrouwen en verwachtingen Lectoraat Rehabilitatie Groningen
“Versterken van de ouderrol”
Wie stellen eisen aan de ouder?
Wat vraagt de ouderrol van deze ouder?
Oplossingen kiezen
Succesvol en tevreden blijven
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
“ Hernemen / uitbreiden van de ouderrol”
Wensen van de ouder
Mogelijke activiteiten en situaties
Wie stellen eisen? Welke?
Wie helpt / oplossingen kiezen
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
3C. Effectevaluatie Onderzoeksvraag Wat zijn de effecten op het ouderschap van begeleiding met de methodiek “Ouderschap met Succes en Tevredenheid (OST)” Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Groningen GGzFriesland
GGz
RIBW Drenthe
RIBW
RIBW Apeldoorn
GGz Utrecht RIBW Den Haag
RIBW
Arnhem RIBW
Rotterdam GGz Eindhoven RIBW Tiburg
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Uitkomstvariabelen Empowerment Evaluatie
Ouderschap (Tevredenheid en Succes) Kwaliteit van leven Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Empowerment
Attitudes
Informele participatie
Vaardigheden en kennis
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Evaluatie Ouderschap 1. 2. 3. 4. 5.
empathie vermaak controle emotie grenzen
6. 7.
8. 9.
spanningen acceptatie van zichzelf kennis organiseren van activiteiten
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Conclusies behoefteonderzoek De helft wil andere hulp dan men krijgt met name rondom ouderschap Steun in omgang met kind Aangaan van gesprek over eigen problematiek Opvoedingsondersteuning en juridische hulp
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Aanbevelingen voor ouders
Denk na over communicatie over eigen problematiek met de kinderen Nicholson e.a. (2001) Maak een plan voor de opvang van de kinderen bij toenemende psychiatrische problematiek Kleine ontmoetingsgroepen voor ouders
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Aanbevelingen voor Hulpverleningsorganisaties
Wissel ideeën uit over voorzieningen in verschillende regio’s
Breng ‘witte vlekken’ op het terrein van ouderschap in kaart
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Stellingen
Biologisch ouderschap boven al het andere
In plaats van voortdurend regels voorschrijven kan men ouders stimuleren om op eigen manier contact te maken met het kind en het op te voeden -Machteloze hulpverleners grijpen naar regeltjes en naar forse ingrepen (uithuisplaatsing)
Lectoraat Rehabilitatie Groningen
Reacties /
vragen:
[email protected]
Websites:
www.ouderschap-psychiatrie.nl www.pcvanderende.nl www.kopopouders.nl Lectoraat Rehabilitatie Groningen