Opfrissingscursus verkeersreglementering en mobiliteit voor 55 plussers Informatiepakket voor de gemeente
1 Inleiding. Iedereen heeft het recht om zich te verplaatsen, te voet, per fiets, met het openbaar vervoer of met de auto. Maar toch merken we dat de senioren zich minder vaak gaan verplaatsen naarmate ze ouder worden. Het steeds drukker wordende verkeer en het feit dat het verkeersreglement om de haverklap wordt aangepast ligt waarschijnlijk aan de basis van dit fenomeen. Bovendien wijzen de verkeersongevallenstatistieken erop dat vanaf de leeftijd van 65 jaar de kans stijgt om betrokken te raken in een ongeval. Daarom werd beslist om een voortgezette rijopleiding voor 55-plussers in te richten, met aandacht voor alternatieve vormen van vervoer, naar voorbeeld van een gelijkaardig initiatief in Vlaanderen (cursussen mobi+ georganiseerd door de VSV). Nieuwe regels en dagelijkse rijsituaties komen er aan bod. De cursussen worden georganiseerd voor kleine groepen op lokaal niveau aan een interessant tarief en stellen de deelnemers in staat om zo lang mogelijk op een verantwoorde manier mobiel te blijven. De cursussen vinden plaats op vrijwillige basis, er moet ook geen examen worden afgelegd. Wie de cursus volgt, ontvangt een getuigschrift op het einde van de vorming. Door de samenwerking tussen het gewest, de Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de rijscholen kunnen de gemeenten op een eenvoudige manier hun senioren deze interessante cursus aanbieden. Kort samengevat gaat het om het volgende: -
Alle gemeenten van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest ontvangen een informatiepakket. De gemeente die een cursus wenst te organiseren kiest een autorijschool uit de lijst van de deelnemende autorijscholen (zie bladzijde 4) De gemeente spreekt met de rijschool af wanneer de vier halve dagen plaatsvinden. Geïnteresseerde senioren melden zich vrijwillig aan bij de gemeente. Het minimum aantal deelnemers per cursus is 20; het maximum 30. Elke deelnemer ontvangt een handboek en een farde met allerhande informatie over de alternatieve vervoerswijzen. Op het einde van de cursus ontvangt elke deelnemer een getuigschrift.
2 Concept van de cursus. De totale cursus duurt vier halve dagen van twee lesuren. Elke deelnemer krijgt een handboek en een informatiefarde aangeboden door het Gewest. Wie de cursus volgt, krijgt een getuigschrift. De deelnemers betalen € 5 per halve dag, wat dus neerkomt op € 20 voor het totale pakket.
2
3 Taakverdeling. 3.1 De gemeenten. De gemeenten spreken met de rijscholen die zij vooraf hebben uitgekozen uit de lijst van de deelnemende rijscholen af wanneer de vier halve dagen plaatsvinden en informeren de 55plussers (brief en perstekst in bijlage). De gemeente houdt de inschrijvingen bij en maakt ze over aan de deelnemende rijschool en aan het Gewest (Mobiel Brussel). De gemeente kan eventueel ook een getuigschrift uitreiken. Om de gemeente het zo eenvoudig mogelijk te maken werden in bijlage volgende documenten opgenomen: - een model van een persbericht dat de gemeente kan gebruiken voor de lokale pers; - een modelbrief die de gemeente naar de lokale seniorenverenigingen kan sturen; - een deelnameformulier voor de rijschool en het Gewest - een voorbeeld van een getuigschrift Als de gemeente deelneemt aan het project, wordt dat gemeld aan het Gewest (omwille van praktische redenen zoals het leveren van de handboeken en de informatiefarde aan de deelnemende senioren). Bovendien wordt met de deelnemende rijschool gelegen op het grondgebied van de gemeente, of indien er geen rijschool in de gemeente gevestigd is, met de dichtstbijzijnde gelegen deelnemende rijschool, afgesproken wanneer de vier halve dagen georganiseerd worden. De volgende stap is dat de gemeente het project promoot bij de lokale seniorenverenigingen. Zodra er twintig deelnemers zijn vult de gemeente het deelnameformulier, evenals de deelnemerslijst in, en bezorgt deze minstens twee weken op voorhand aan de deelnemende rijschool. Een kopie van het formulier wordt aan het Gewest bezorgd. De gemeente int het cursusgeld (€ 20 per persoon) en stort het door naar de rijscholen (minimum 20 deelnemers – maximum 30 deelnemers). De gemeente kan eventueel zelf voor de kosten van de cursus instaan. In dat geval betaalt zij € 400 aan de rijschool. De gemeente kan eventueel een lokaal ter beschikking stellen als er geen deelnemende rijschool gevestigd is in de gemeente. De gemeente kan ook voorzien in koffie.
3.2 Het Gewest. Mobiel Brussel van het Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest staat in voor de algemene organisatie en voor de kwaliteitsbewaking van het initiatief. Concreet zorgt Mobiel Brussel voor: - De coördinatie; - Het handboek “wees wegwijs – handboek voor senioren” en de farde met informatie over alternatieve vervoerswijzen; - Het overleg en de contacten met de rijscholen (via Federdrive en FAA); - De getuigschriften.
3
3.3 De Rijscholen. De rijscholen zijn hét lokale aanspreekpunt. Voor alle praktische vragen kan de gemeente bij hen terecht. De deelnemende autorijscholen zijn de volgende:
Naam Boël Midi Multi Permis Sécurité Escam
Adres
Gemeente
Telefoon
Lic. Nr.
Rouppeplein 1 E. Bokstaellaan 248 De Wandstraat 237 Leuvensesteenweg 391 Keltenlaan 18
1000 Brussel 1020 Brussel 1020 Brussel 1030 Schaarbeek
02/502.39.81 02/420.40.11 02/268.03.16 02/736.33.33
1040 Etterbeek
02/736.28.28
1050 Elsene 1070 Anderlecht
02/537.35.65 02/522.13.76
2298/02 2115
1070 Anderlecht
02/523.03.73
2115
Multi Permis Ben
Tenboschstraat 85 Ninoofsesteenweg 588 Bergensesteenweg 797 Bizetplaats 19 Ninoofsesteenweg 52
02/520.10.20 02/410.72.40
2506/02 2266
Multi Permis
Gentsesteenweg 198
02/411.41.41
2370
De Berchem
Gentsesteenweg 1031
02/469.08.76
2281
Motrex Boël Woluwe
Keizer Karellaan 254 Meiersplein
02/464.33.00 02/771.48.38
2298/01 2295
Boël Bosvoorde
Middelburgstraat 83
02/660.08.94
2174
Boël Brugmann Européenne Ukkel Escam Vorst
Brugmannlaan 246 Dekenijstraat 118
1070 Anderlecht 1080 Sint-JansMolenbeek 1080 Sint-JansMolenbeek 1082 Sint-gathaBerchem 1083 Ganshoren 1150 SintPieters-Woluwe 1170 WatermaalBosvoorde 1180 Ukkel 1180 Ukkel
02/345.16.16 02/344.46.73
2346 2020
Escam Etterbeek Motrex Auto Pilott Auto Pilott
Alsembergsesteenweg 1190 Vorst 355
2352 2341 2293 2303
02/345.19.18
De cursus vindt in principe plaats bij de lokale rijschool, waar alle presentatie- en didactisch materiaal aanwezig is. De gemeenten waar geen deelnemende rijschool gevestigd is kunnen echter de cursus laten plaatsvinden in een lokaal die zij ter beschikking stellen. De rijschool zorgt dus voor: - Een lokaal (uitzondering: zie hierboven); - Een actuele cursus aangepast aan de plaatselijke situatie; - Praktische informatie aan de gemeenten over de lesinhoud, de afspraken enz.
4
4 Contactpersonen. Voor alle vragen in verband met dit project kan u terecht bij: Patricia COURANGE Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Mobiel Brussel – Cel Verkeersveiligheid Vooruitgangstraat 80 bus 1 1035 Brussel Tel.: 02/204.20.08 e-mail:
[email protected] of Erik CAELEN Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Mobiliteitscel Aarlenstraat 53 bus 4 1040 Brussel Tel.: 02/238.51.65 e-mail:
[email protected]
5 Bijlagen 1. Programma 2. Deelnameformulier en inschrijvingsformulier te bezorgen aan de rijschool en het Gewest 3. Persbericht 4. Brief voor de lokale seniorenverenigingen 5. Getuigschrift 6. Evaluatieformulier
5
Bijlage 1 - PROGRAMMA (Vier namiddagen van 14.00 – 16.15 uur) Eerste halve dag: -
-
-
Verwelkoming Problematiek rond het thema "senioren en mobiliteit" o Zwakke punten o Sterke punten Koffiepauze Algemeen beeld van de evolutie van het verkeer o Infrastructuur o Verkeersdrukte o Verkeersverloop o Straatcode Basisprincipes van "preventief" rijden
Tweede halve dag: -
-
Opfrissing kennis verkeerstekens (lichten - borden - wegmarkeringen) o Betekenis o Hiërarchie o Gedragslijnen Toepassing op de plaatselijke situatie met praktijkvoorbeelden Koffiepauze Verplaatsingen te voet, met de fiets, het openbaar vervoer Gedrag als voetganger - fietser Vragen en antwoorden over specifieke plaatselijke situaties
Derde halve dag: -
-
Opfrissing kennis van de belangrijkste verkeersregels o Bevelen van bevoegde personen o Plaats op de rijbaan Gewone wegen - autosnelwegen Keuze van rijstrook - rijden in files Veranderen van rijstrook of file Techniek van het "ritsen" o Gedrag aan kruispunten Waarneming - kijktechniek Voorbereiding - handelingen Controle en uitvoering Rotonde - gedrag Koffiepauze Vervolg opfrissing verkeersregels o Veranderen van rijrichting Aandachtspunten Opstellen - voorsorteren Voorrang bij uitvoering o Omgaan met snelheid o In- en uitvoegen op autosnelwegen
6
-
Vragen en antwoorden over specifieke plaatselijke situaties
Vierde halve dag: -
Technieken van defensief autorijden Gedrag t.o.v. de zwakke weggebruiker Invloed van alcohol en medicijnen Soorten ongevallen en oorzaken Koffiepauze Invullen van een aanrijdingsformulier Eindevaluatie Uitreiking getuigschriften van deelname Afsluiting en dankwoord
7
Bijlage 2 - Deelnameformulier (door de gemeente te bezorgen aan de rijschool en het Gewest)
Deelnameformulier Opfrissingscursus 55+ Ja, onze gemeente ondersteunt de mobiliteit van de senioren en neemt deel aan het project. Gemeente:
…………………………………………………………………
Contactpersoon:
…………………………………………………………………
Adres:
…………………………………………………………………
Postcode:
…………………………………………………………………
Telefoon:
…………………………………………………………………
Fax:
…………………………………………………………………
E-mail:
…………………………………………………………………
Rijschool:
…………………………………………………………………
Datum: Eerste halve dag:
…………………………………………………………………
Tweede halve dag: ………………………………………………………………… Derde halve dag:
…………………………………………………………………
Vierde halve dag: …………………………………………………………………
8
Deelnemerslijst senioren: Aantal 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.
Voornaam
Naam
Organisatie
9
Bijlage 3 - Persbericht voor de lokale pers (te versturen door de gemeente)
Om het aantal
LOGO GEMEENTE
Om het aantal ongevallen waarbij senioren betrokken zijn te laten dalen, hebben het Gewest, de federaties van beroepsautorijscholen van België (FEDERDRIVE en FAA) en onze gemeente beslist om opfrissingscursussen over de verkeersreglementering en mobiliteit in te richten. Met dit project kunnen 55-plussers aan een voordelig tarief hun kennis van de wegcode en hun rijvaardigheden bijspijkeren, waardoor ze hun rijprestaties kunnen verbeteren. Onze gemeente vindt mobiliteit belangrijk en steunt dit project. De cursus bestaat uit vier halve dagen en vindt plaats op
in rijschool .
Deze cursus is een voortgezette rijopleiding voor 55-plussers die hun kennis over verkeer en mobiliteit willen opfrissen. De opleiding duurt vier halve dagen en wordt gegeven door een lesgever van een erkende rijschool. Thema’s die aan bod komen zijn onder andere: verkeersdrukte, gedrag, techniek van het ‘ritsen’, opfrissing verkeersregels, in- en uitvoegen op autosnelwegen, openbaar vervoer, gedrag als voetganger en fietser. De lesgever kan vanuit zijn ervaring ook plaatselijke knelpunten en specifieke situaties in de gemeente bespreken. Na afloop van de cursus krijgen alle deelnemers een getuigschrift.
Dit project kwam tot stand in samenwerking met de gemeente, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de Vereniging van de Stad en de Gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de rijscholen. Omdat de cursus plaatsvindt in de plaatselijke rijscholen moeten de deelnemers zich niet te ver verplaatsen. Het Gewest zorgt voor de organisatie, een cursuspakket voor elke deelnemer, de contacten met de rijscholen en de getuigschriften. Onze gemeente zorgt voor de informatie, de inschrijvingen en afspraken met de rijschool.
10
De opleiding vindt plaats op de volgende dagen , telkens van . De cursus wordt georganiseerd in de lokalen van rijschool . Het minimum aantalaantal deelnemers is 20; het maximum 30. Geïnteresseerden kunnen deelnemen aan de cursus voor 5 euro per halve dag. Voor inschrijvingen kunt u contact opnemen met de gemeente. Namens de gemeente,
De schepen/ de burgemeester
De secretaris
11
Bijlage 4 - Brief voor de lokale seniorenverenigingen. (Te versturen door de gemeente)
Aan de lokale seniorenverenigingen
Opfrissingscursus verkeersreglementering en mobiliteit voor 55-plussers
Beste, Het Gewest, de federaties van beroepsautorijscholen van België (FEDERDRIVE en FAA), in samenwerking met onze gemeente, richten een opfrissingscursus verkeersreglementering en mobiliteit in, speciaal voor 55-plussers. Met dit project krijgen alle 55- plussers de mogelijkheid om hun kennis van de wegcode en hun rijvaardigheid bij te spijkeren. Daardoor worden zij in staat gesteld om zo lang mogelijk op een verantwoorde manier mobiel te blijven. Thema’s die aan bod komen zijn onder andere: verkeersdrukte, gedrag, techniek van het ‘ritsen’, opfrissing verkeersregels, in- en uitvoegen op autosnelwegen, openbaar vervoer, gedrag als voetganger en fietser. De lesgever kan vanuit zijn ervaring ook plaatselijke knelpunten en specifieke situaties in de gemeente bespreken. Deze opfrissingscursus is een vrijwillige cursus van vier halve dagen die alle aspecten van verkeer behandelt. De cursus wordt georganiseerd door erkende rijscholen voor groepen vanaf 20 tot 30 deelnemers. Deelnemers betalen slechts 5 euro per halve dag en ontvangen een deelnemersmap en een getuigschrift. Geïnteresseerde deelnemers kunnen contact opnemen met de gemeente.
Met vriendelijke groeten,
Namens de gemeente,
De schepen/ de burgemeester
De secretaris
12
Bijlage 5 - Getuigschrift
LOGO DE la commune
Getuigschrift De volgende ondergetekenden - Mijnheer Bruno De Lille, Staatssecretaris belast met Mobiliteit - Jan Straetemaekers, Burgemeester/Schepen Verklaren dat mevrouw/mijnheer de opfissingscursus verkeersreglementering en mobiliteit met vrucht heeft gevolgd.
Op deze cursus kwamen ondermeer de volgende onderwerpen aan bod: - Evolutie van het verkeer - Verplaatsingen te voet, met de fiets, het openbaar vervoer - De belangrijkste verkeersregels - Defensief rijden Aantal uur: 8
In te vullen: Minister Bruno De Lille Staatssecretaris belast met Mobiliteit
Jan Straetemaekers Burgemeester/Schepen
13
Bijlage 6 - Evaluatie De opfrissingscursus voor 55 plussers is een en gloednieuw project. Omdat we de kwaliteit van onze projecten steeds willen verbeteren, willen we u vragen dit evaluatieformulier in te vullen en terug te sturen, te mailen of te faxen naar: Patricia COURANGE, Ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Mobiel Brussel, Vooruitgangstraat 80 bus 1, 1035 Brussel, FAX.: 02/204.15.10, e-mail: [email protected] We willen u vragen om aan elk onderdeel een score van 1 tot 10 te geven. 1 is zeer slecht, 10 is uitstekend. Voor de gemeente: Samenwerking met de rijschool
Inhoud van de cursus Praktische samenwerking Stiptheid
score /10 /10 /10
Wat vond u het meest interessant aan de opfrissingscursus voor 55-plussers? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Wat vond u het minst interessant aan de opfrissingscursus voor 55-plussers? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… Wat waren de (eventuele) praktische problemen bij de uitwerking van de cursus? ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
Na deze opleiding, bent u van plan om bepaalde gedragingen te wijzigen tijdens jullie verplaatsingen? ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
De ingediende documenten zijn: () geen rente () Interessante () Zeer interessant
14
Algemene beoordeling van de opleiding: () geen rente () Interessante () Zeer interessant
Zou u adviseren uw vrienden uit om dit soort opleiding te volgen? () Ja () Nee
Eventuele andere opmerkingen: ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………
15