ONDERNEMINGSRECHT EN ZORG

ONDERNEMINGSRECHT EN ZORG Nieuwe regels voor bestuurders en toezichthouders

datum 27/11/2014

pagina 1

onderwerp Themabijeenkomst Domus Medica

Problemen in semi-publieke sector, ook in de zorg • Vergoedingen staan onder druk

• Bezuinigingen en dreigende ontslagen • Discussie over bestuurdersbeloningen

datum 27/11/2014

pagina 2


Problemen in semi-publieke sector, ook in de zorg • Faillissementen in de zorg – Meavita – Zonnehuizen – Ruwaard van Putten ziekenhuis

datum 27/11/2014

pagina 3


Zorgsector onder vergrootglas • Onderzoek naar interne aansprakelijkheid van bestuurders en toezichthouders • Conclusie Rapport Commissie Behoorlijk Bestuur: – Falend bestuur bij semi-publieke instellingen door – Passief en inadequaat intern toezicht – Afdoende wettelijke regeling voor aansprakelijkheid van bestuurders en toezichthouders ontbreekt

datum 27/11/2014

pagina 4


Waar gaan we het over hebben? HUIDIGE SITUATIE • Huidige regels voor bestuurders en toezichthouders van stichtingen en verenigingen

• Huidig recht voor bestuurders en toezichthouders van BV/NV • Faillissementssituatie WAT WIJZIGT ER

datum 27/11/2014

pagina 5


Huidige regels voor Bestuurders & Toezichthouders

• Voor stichting en vereniging is weinig geregeld mbt taakomschrijving en aansprakelijkheid van toezichthouders • Statuten • alternatieve regelgeving: zorgbrede governance-code – Taak en werkwijze van bestuurders/toezichthouders – Belangenverstrengeling – Benoeming ontslag en beloning datum 27/11/2014

pagina 6


Vergelijk: huidig recht bestuurders BV/NV

Wetgeving redelijk recent aangepast aan jurisprudentie: • Normen waaraan bestuurders moeten voldoen

• Tegenstrijdig belangregeling gewijzigd van extern naar interne besluitvormingsregeling • Aansprakelijkheid van bestuurders gecodificeerd

datum 27/11/2014

pagina 7


Vergelijk: Zorgbrede Governance code – De raad van bestuur richt zich bij de vervulling van zijn taak naar het belang van de zorgorganisatie als maatschappelijke onderneming – De raad van toezicht heeft tot taak toezicht te houden op het besturen door de Raad van Bestuur en op de algemene gang van zaken in de zorgorganisatie en staat de raad van bestuur met raad terzijde. – Bij de vervulling van zijn taak richt de raad van toezicht zich naar het belang van de zorgorganisatie

datum 27/11/2014

pagina 8


Aansprakelijkheid van bestuurders en toezichthouders • Nu alleen mogelijk als sprake is van: – Onbehoorlijke taakvervulling – Persoonlijk ernstig verwijt

• Causaal verband met schade niet eenvoudig aan te tonen • Schade is vrijwel nooit gelijk aan het faillissementstekort • Relatief hoge drempel voor aansprakelijkheid

datum 27/11/2014

pagina 9


Verschil met bestuurders van commerciële onderneming • Bestuurders van een commerciële onderneming zijn eenvoudiger aansprakelijk te stellen • Dit verschil wordt niet meer als rechtvaardig ervaren: – Er wordt gebruik gemaakt van publieke middelen; – Continuering van zorg voor kwetsbare groep is essentieel;

– Aldus dienen risico’s te worden vermeden

datum 27/11/2014

pagina 10


Welke regels voor bestuurders en toezichthouders van stichtingen en verenigingen gaan wijzigen? • Wettelijke grondslag voor toezichthoudend orgaan • Uniformering van – normen voor bestuurders – tegenstrijdig belang regeling – Aansprakelijkheid

• Verruiming ontslaggronden datum 27/11/2014

pagina 11


Wettelijke grondslag toezichthoudend orgaan

• nu niet wettelijk geregeld • veel verenigingen en stichtingen hebben wel een toezichthoudend orgaan

• door het instellen van een toezichthoudend orgaan wettelijk te regelen • kan ook de taak van leden van een toezichthoudend orgaan (beter) worden geregeld

datum 27/11/2014

pagina 12


Uniformering normen • Voor alle rechtspersonen gaat gelden : • bestuurders en leden van een toezichthoudend orgaan moeten zich bij de vervulling van hun taak richten naar het belang van de rechtspersoon en de daarmee verbonden organisatie.

datum 27/11/2014

pagina 13


Verruiming ontslagmogelijkheid • Een bestuurder die het belang van de stichting en de met de stichting verbonden organisatie schaadt • Zodanig dat het voortduren van zijn bestuurder-schap in redelijkheid niet kan worden geduld • kan op verzoek van een belanghebbende of het OM worden ontslagen • Voor toezichthouders wordt eenzelfde regeling voorgesteld datum 27/11/2014

pagina 14


Uniformering tegenstrijdig belang: • Bestuurders en toezichthouders moeten bij de vervulling van hun taak het belang van de rechtspersoon laten prevaleren, niet hun eigen belangen. • Bestuurders en toezichthouders mogen niet deelnemen aan de beraadslaging en besluitvorming als zij daarbij een direct of indirect persoonlijk belang hebben dat tegenstrijdig is aan het belang van de rechtspersoon. datum 27/11/2014

pagina 15


Wat wijzigt er in faillissementssituatie? • Aansprakelijkheid voor bestuurders en toezichthouders van stichtingen en verenigingen wordt gelijk aan de aansprakelijkheid van bestuurders en commissarissen van een commerciële organisatie • Belangrijkste wijziging: artikel 2:248 BW wordt ook van toepassing op bestuurders en toezichthouders van een stichting of vereniging – Daarnaast: aansprakelijkheid voor misleidende jaarrekening – Regeling over onbehoorlijke taakvervulling ook op toezichthouders van toepassing datum 27/11/2014

pagina 16


Artikel 2:248 BW Aansprakelijkheid als: • sprake is van kennelijk onbehoorlijk bestuur • binnen drie jaar voorafgaande aan het faillissement • het k.o.b. een belangrijke oorzaak is van het faillissement

Dan: Hoofdelijke aansprakelijkheid van alle bestuursleden voor het hele faillissementstekort datum 27/11/2014

pagina 17


Wettelijk vermoeden • Kennelijk onbehoorlijk bestuur staat vast indien: – De jaarrekening niet tijdig is gepubliceerd; of

– De administratie niet op orde is. • In dat geval wordt wettelijk vermoed dat dit k.o.b. een belangrijke oorzaak is van het faillissement -> in beginsel aansprakelijkheid voor tekort • Weerlegging vermoeden niet altijd makkelijk! datum 27/11/2014

pagina 18


2:248 BW verlaagt drempel voor aansprakelijkheid • Belangrijk bewijsvoordeel voor de curator • Bovendien hoeft verband tussen k.o.b. en schade niet te worden aangetoond – schade staat vast • Aldus lagere drempel voor aansprakelijkheid • Geldt ook voor toezichthouders

datum 27/11/2014

pagina 19


Aansprakelijkheid voor misleidende jaarrekening • Geeft de jaarrekening een misleidende voorstelling van zaken? • Zo ja, dan zijn bestuurders hoofdelijk aansprakelijk voor de schade

• Dit geldt eveneens voor toezichthouders

datum 27/11/2014

pagina 20


Aandachtspunten • Zorg ervoor dat de jaarrekening altijd tijdig wordt gepubliceerd! • Richt de administratie goed in – Onjuiste declaraties kunnen al voor een probleem zorgen

– Ervaring leert dat juist in financieel penibele situaties de boekhouding vaak moeilijk toegankelijk is

• Leg in de notulen uw eigen rol goed vast • Sluit een aansprakelijkheidsverzekering af – Zorg ervoor dat in faillissement het uitlooprisico gedekt wordt datum 27/11/2014

pagina 21


Het gaat om de inhoud.

datum 27/11/2014

pagina 22


ONDERNEMINGSRECHT EN ZORG

Recommend Documents