mix
december 2011
c o m m u n i c at i e
Old school, new style Nieuwe beroepsniveauprofielen: wat leert ons dat? Nieuw leesvoer voor donker december: interne communicatie Nieuw: Van der Hilst CommunicatieAssessment®
kort
Minder geld?
Stop met
Stop met klungelen in de marge! Een communicatieplan bestaat grofweg uit drie hoofdstukken: de analyse van de situatie, de aanpak en de begroting. Ik heb bij elk hoofdstuk een tip. De analyse: formuleer je probleem als een stelling De analyse van de situatie mondt uit in een communicatieprobleem. Om dit probleem scherp te krijgen, stel je de vraag: waarom lost het niet vanzelf op? Wat staat de gewenste situatie in de weg? En precies dát is het probleem. Formuleer dat probleem als een STELLING: het werkoverleg vindt niet vaak genoeg plaats waardoor goede lijncommunicatie niet mogelijk is.
municatieactiviteiten die de situatie erger maken, zijn vaak de omgekeerde dingen die je moet doen om het probleem op te lossen. Dus stel jezelf de VRAAG: wat moet ik doen om de situatie te verslechteren? En doe het omgekeerde! Voorbeeld: door reorganisatieplannen is het intern onrustig. Om het nog onrustiger te maken, moet je ervoor zorgen dat de leidinggevenden onbereikbaar zijn voor tekst en uitleg. Doe dus het omgekeerde!
De aanpak: hoe maak ik het probleem groter? Het probleem is helder. Maar hoe los je het op? Soms weet je dat niet. Wat je meestal wel weet is wat je moet doen om het probleem nog groter te maken. En wat wil het geval? De com-
De begroting: minder geld? Schrap een doel! En dan die begroting. Je klant vraagt ‘of het ook voor minder kan’. Mijn tip? Schrap een communicatiedoel. En reken voor wat dat voor de begroting betekent. Het kan altijd goed
klungelen in de marge koper. Alleen: het eindresultaat verandert mee. Met een lager budget bereik je bijvoorbeeld dat mensen ergens over geïnformeerd zijn. Geld om je doelgroep(en) er iets van te laten vinden is er dan niet meer. De klant mag het zeggen: meer geld of een doel minder! Wel zo zakelijk. Je voorkomt dat je in de marge loopt te klungelen door bijvoorbeeld kosten te besparen in het drukproces. Wouter van Halen - Eelman Manger Open Aanbod
Van der Hilst maakt mensen en organisaties communicatiever
elevator pitch ...mensen
...maakt communicatiever
communicatieprofessionals op elk niveau, van nieuwkomer tot routinier
we ontwikkelen, leiden op, trainen, coachen, analyseren, adviseren, begeleiden
...organisaties
Van der Hilst
het individu ontwikkelen we, een communicatieafdeling brengen we in positie,zodat de organisatie optimaal communicatief is
communicatiemensen die hun vak verstaan. Enkele gezichten:
Colofon Dit is een uitgave van Van der Hilst Communicatie, Softwareweg 2, 3821 BP Amersfoort Postbus 1242, 3800 BE Amersfoort Telefoon: (033) 450 5000 Fax: (033) 456 1555 E-mail:
[email protected] Internet: www.hilst.nl
2
communicatie
mix
nummer 22, december 2011 Teksten
O n t w e rp & pr o d u c t i e
Tjalling Damming en Hans Dorreboom
Van der Hilst Communicatie
Script unlimited, Utrecht
R E D ACTIE
F o t o gr a f i e / b e e l d m at e r i a a l
Druk
Kees Muizelaar Covercollage: Gerrie Lemmen (Script unlimited)
Roto Smeets GrafiServices Utrecht
D I R ECTIE
Simone Dorreboom, Genieke Hertoghs
COLUMN i n t he s p o t l i g h t s
Social Media De directeur wil een blog. En op de afdeling hebben jullie het steeds vaker over de inzet van Twitter en Facebook. Maar waar begin je? Welk middel zet je in en welk vooral niet? Wie beheert de accounts? Wat doe je als er op Twitter een negatief bericht over jouw organisatie verschijnt? Is het woord richtlijnen al gevallen? Herkenbare vragen? Tijd voor actie!
Wat is er en hoe werkt het? Training Social Media: de basis In één dag ervaar je de mogelijkheden en eigenaardigheden van social media. Je weet wat social media zijn. Je leert hoe o.a. Twitter, Facebook en LinkedIn werken en wat je ermee kunt. Na de training zet je de verschillende social media slim en efficiënt in.
Een stap verder? Training Social Media: strategisch inzetten In twee dagen leer je Social Media strategisch en effectief in te zetten. Je weet wat je kunt bereiken met Social Media en bij wie. Je hebt een goed beeld van het Social Media landschap van dit moment en je hebt een blik geworpen op de toekomst. Meer weten? www.hilst.nl
Marion van Griethuizen, deelnemer Social media: de basis ‘Ik hoorde en las veel over Social Media, maar had geen idee hoe ik die het beste kon gebruiken. Eerlijk gezegd vond ik het nogal een hype, maar was toch wel nieuwsgierig en wilde er meer van weten. In de training ‘Social Media: de basis’ leerde ik om LinkedIn, Twitter en Facebook snel en praktisch in te zetten. Zowel zakelijk als privé. Door mijn aangepaste profiel op LinkedIn weten mensen nu wat ik kan en doe. Dat komt erg goed van pas bij het solliciteren. Regelmatig plaats ik een tweet en ontvang ik tips over interessante banen. Facebook laat ik nog even voor wat het is. In de training heb ik geleerd wat Social Media voor mij kunnen betekenen en niet andersom.’
Old school, new style ‘Ik heb weer eens een mantelpakje aangeschaft. Zo’n tuttige, wollen outfit uit het jaar nul?! Het standaard uniform van zakenvrouwen op de Zuidas?! Nee hoor, een hip exemplaar met bijzondere schoudersnit, lichte stretchstof (handig voor het buikje) en de modieuze kleur grijs waar werkelijk alles bij past. Ik kocht er meteen een paar suède schoenen bij, met plateau zooltjes en hoge hakken - die dus best wel meevallen. Ooit had ik verschillende mantelpakken, met broek, rok, zelfs met gilet. Eindeloos combinerend af te stemmen op het type advocatenkantoor waar ik heen moest. Je zou zeggen dat de communicatiebranche de voorkeur geeft aan meer creatieve kledij. ‘Nieuw’ heeft daar immers nog de oorspronkelijke betekenis. Wordt ons niet regel matig gevraagd om nieuwe communicatiestrategieën, concepten of middelen te bedenken? Om ons te onderscheiden heb je iets heel nieuws nodig, is de heersende gedachte. Dat lukt echter maar zelden. En hoe erg is dat nou helemaal? Onderzoek alles en behoud het goede, is een bekend gezegde. Misschien moeten we eerder spreken van ‘vernieuwend’ of ‘doorontwikkeld’. Ons vak heeft inmiddels een solide basis, waarop alsmaar verder wordt gebouwd. Het ‘nieuwe’ van die bouwsels vind je in de aansluiting met de tijd, met proven concepts uit andere disciplines, met de moge lijkheden van technologische ontwikkelingen. En dat is alleen maar goed. Ik zal je vertellen dat ik mijn nieuwe rokje en schoenen al heb gedragen naar een bijzonder concert van Ilse de Lange en het gehele ensemble morgen aantrek naar een klant. Ik weet zeker dat het in beide settings als eigentijds wordt gewaardeerd’. Monique Jipping Senior Adviseur Mentor Trainer
3
Begeleiden wat de klok slaat !
125 MijnCommunicatieScans: wat leert ons dat? Waar zijn communicatieprofessionals in organisaties op dit moment mee bezig? En waar gaat ons vak naartoe? Een voorzichtig beeld tekent zich af door de 125 MijnCommunicatieScans die we inmiddels hebben gedaan: 125 gesprekken met communicatieprofessionals die zichzelf hebben aangemeld voor onze scan. Hun niveau reikt van B tot en met D+. Ze zijn afkomstig van profit- en non-profitorganisaties. Ze hadden één gemeenschappelijke vraag: waar sta ik in de n ieuwe beroepsniveauprofielen van Logeion (BNP’s)? Uit die gesprekken d estilleren wij voorzichtig trends. En die delen we graag!
4
Wat vragen organisaties van communicatieprofessionals op dit moment? Communicatieprofessionals zijn op dit moment grofweg in te delen in twee typen: de adviseur en de uitvoerder. Enerzijds doen organisaties een beroep op de kerncompetentie Adviseren: het geven van communicatie advies zodat de organisatie communicatiever wordt. Anderzijds wordt er veelvuldig beroep gedaan op de ambachtelijke vaardigheden van Creëren (iets doen ontstaan) en Organiseren (organiseren van events). Uitvoerende professionals worstelen nog altijd met de vraag: hoe krijg ik meer invloed aan het begin van het proces zodat ik niet aan het eind van het proces een uitvoerende taak krijg: ‘Maak jij een artikeltje voor op de website?’. Hoe verandert die vraag in de toekomst? Communicatie is niet meer van een afdeling. Het is van iedereen. Iedereen in een organisatie communiceert. Nu willen we dat iedereen bewuster communiceert. En daar zijn communicatieprofessionals nodig. En dan specifiek met hun kerncompetentie Begeleiden (anderen communicatiever maken). Ons valt op dat deze competentie nog weinig ontwikkeld is bij de professionals die wij spraken. En dat die vraag vanuit de organisatie juist groeit! De behoefte aan meer professionals die kunnen begeleiden, wordt versterkt door de econo mische crisis. We moeten méér doen met minder. Het lijkt erop dat de eerste quickwin bereikt kan worden door communicatiekennis over te brengen op anderen. Begeleiden dus. Zodat de niet-communicatieprofessionals communicatiever wordt: de ‘communicatieve organisatie’! Een ander gevolg van de crisis (en de krimpende communicatieafdeling) is dat Organiseren terug in de lijn wordt gelegd. Daar is namelijk geen specifiek communicatie-expertise voor nodig. Het traditionele middelen maken en de rol van tekstschrijver wordt teruggesnoeid. Drie redenen. De komst van nieuwe communicatie kanalen: lange lappen tekst slaan de plank mis op de digitale kanalen. Daarnaast is er gewoon minder geld voor duur drukwerk. Tot slot veranderen we van een tekst- in een beeldcultuur. Creëren verschuift dus meer naar beeld en wordt waarschijnlijk eerder uitbesteed.
Professionals moeten uit hun communicatiekoker komen. Communicatie is geen eiland vanaf waar je mooie producten kunt lanceren.
De nieuwe beroepsniveauprofielen van Logeion.
Analyseren (wat is er aan de hand?) blijft belangrijk: het vormt de legitimatie van acties. De kerncompetentie is momenteel minimaal aanwezig in communicatieafdelingen. Op niveau 4 geven senior adviseurs en managers opdrachten aan interne of externe onderzoeksbureaus. Vervolgens interpreteren zij de resultaten. De basis voor een advies ligt er. In de toekomst zal dat waarschijnlijk niet gaan veranderen. Kijken we naar Adviseren en Managen (orkestreren van het communicatieproces) dan verwachten we dat er op laag niveau minder uitvoerige communicatieplannen gemaakt worden. Juist door die ‘communicatieve organisatie’ moeten de mensen in de organisatie het zelf doen. Daarnaast moeten professionals uit hun ‘communicatiekoker’ komen. Communicatie is geen eiland vanaf waar je mooie producten kunt lanceren. De context wordt leidend voor elk advies. En elk advies houdt in de toekomst rekening met de aanpa lende disciplines (Financiën, ICT, HR, etcetera). Het nieuwe model: de klacht Het is jammer dat het Logeionmodel weinig specifiek is. Om te beginnen hebben we het woord Communicatie toegevoegd op essen tiële plekken. Je kunt het model namelijk ook voor een willekeurig andere adviseur gebruiken. Bovendien wordt er geen onderscheid gemaakt tussen de drie communicatie modaliteiten: Corporate Communicatie, Interne Communicatie en Marketingcommunicatie. Als marketingcommunicatiespecialist scoor je misschien 5 op adviseren; dat hoeft niet te gelden voor bijvoorbeeld interne communicatie.
Andere competenties vinden wij juist te specifiek. Zo gaat Organiseren over ‘events’. Wij spreken liever over ‘ontmoetingen’. Die ontmoetingen zullen in de toekomst meer en meer in de interne organisatie een rol gaan spelen. Denk aan interne communicatie bij veranderingen… Begeleiden is sterk gericht op ‘trainen’. In onze optiek is begeleiden veel breder. Denk aan coachen, faciliteren of procesbegeleiding. Ook het maken van een procesontwerp om een interne verandering te begeleiden kun je onder Begeleiden scharen. Tot slot zegt het model niets over iemands attitude. Die is minstens zo essentieel om je kennis effectief in te zetten. Trouwens, die effectiviteit van een advies lijkt in het model ook niet belangrijk. En daarmee de kwaliteit ervan… Het nieuwe model: de pracht Competenties. In plaats van functies. Een waardevolle stap. Want functies worden minder bepalend. Iemands talent of competenties des te meer. Het nieuwe model speelt daar uitstekend op in. Het geeft een professional inzicht en richting hoe hij zichzelf beter kan managen in zijn ontwikkeling. En dat willen we allemaal! Genieke Hertoghs Meer weten over MijnCommunicatieScan? www.hilst.nl
5
Apetrots zijn we. De belangrijkste spelers in de interne communicatie hebben een nieuw boek uitgebracht. En wij hebben het in huis! Zo hebben we met Erik Reijnders de leergang ‘Realiseren van Dialoog en Draagvlak’ gerealiseerd. En met Ilse van Ravenstein van Involve heeft onze eigen Guus Kok de Master Interne Communicatie ontwikkeld. Zowel Erik als Guus en Ilse h ebben een prachtig boek over Interne Communicatie gelanceerd…
Nieuw leesvoer in donker december! 3e ge he el he rzi en ed ruk
Reijnders
fessional
ssional laat Erik dere kijk op groeien eprofessionals voice’ naar ‘his centraal. e staat hierbij
r de professional
rijft ntraal. Het besch aast is er ctie-visie. Daarn ’ bij het positie te komen isering de professional
Interne Communicatie voo
rs, laten anger n organisaties cesvol. Interne effectiever te aat. Maar vaak ormeren van p van de top. e communicatie.
oofdstukken geven en, hoe ver communicer ? eractiever maken
Interne sts maken van op het ek, gefundeerd isten, mmunicatiespecial ommunicatie. in HBO-/WO-C
Interne Communicatie voor de professional ra c tie -v isi Na ar ee n in te
e
Interne communicatie voor de professional; naar een interactie-visie Erik Reijnders Veranderingen in de samenleving, in organisaties én bij medewerkers, laten overtuigend zien dat eenrichtingsverkeer in de communicatie niet langer voldoende is. Dialoog is de realiteit van vandaag en morgen. Communicatie is een zaak van betekenis. Ook in organisaties wordt heel wat gecommuniceerd. Niet iedereen is daarin even succesvol. Interne comm un icatie specialisten kunnen met name managers helpen effectiever te communiceren, met een ‘communicatievere organisatie’ als resultaat. Vaak concentreren de interne communicatie specialisten zich echter op het informeren van medewerkers: als His Master’s Voice verwoorden ze de boodschap van de top. Terwijl ze diep in hun hart weten dat dat niet de kern van interne communicatie is…
ie omgeeft”,
die communicat
”,
Er ik Re ijn de rs
bezig met Hij houdt zich sten en het mmunicatiespeciali
3 9 789023 24788
In Interne communicatie voor de professional laat Erik Reijnders je zien dat het ook anders kan. Hij introduceert een andere kijk op communicatie. Vanuit de interactie-visie kunnen (senior) communicatieprofessionals groeien van het werken met middelen naar het werken met mensen, van ‘his master’s voice’ naar ‘his master’s coach.’ Gezamenlijke betekenis geving in dialoog en interactie staat hierbij centraal.
IC in 3D; Interne Communicatie in een breed organisatieperspectief Guus Kok en Ilse van Ravenstein (met bijdragen van Eric Smilde en Ellen van den Haak) Als alles communicatie is, waar begin je dan? Iedereen in de organisatie is immers een actieve speler in de interne communicatie. Of als interne communicatie wordt gezien als het informeren via één of meer media, hoe draag je dan bij aan het realiseren van de organisatiedoelen? En waarom zoeken we toch steeds naar best practices en kopiëren we van elkaar wat elders goed heeft gewerkt? Wat werkt in de ene context, werkt immers beslist niet in de andere. In IC in 3D werp je een blik op interne communicatie door een driedimensionale bril. Door verder te kijken dan het oorspronkelijke domein van de middelen, door spelers centraal te stellen en door de unieke organisatie context als uitgangspunt te nemen.
In deze Mix staan we stil bij het boek IC en 3D (pagina 8-9). In de volgende Mix is het podium voor Erik Reijnders.
6
Twitterenzo
Volgende keer ook op onze twitterenzo? Volg ons op Twitter: @vanderhilst En laat van je horen via #vanderhilst 7
Interne communicatie: inmiddels een vak apart 35 jaar geleden bestond het vak interne communicatie nauwelijks. Niet voor te stellen als je de dagelijkse stroom aan nieuwe publicaties over interne communicatie ziet! Natuurlijk werd er wel intern gecommuniceerd. Maar kennelijk was er geen aanleiding om hiervoor communicatiespecialisten in te schakelen. Waarom niet? IC in de jaren ‘70 Organisaties waren sociale gemeenschappen waar de verhoudingen tussen leiding en medewerkers helder waren gemarkeerd. Macht stond niet ter discussie. Het individueel belang was ondergeschikt aan het organisatiebelang. Maar organisaties werden groter. Activiteiten werden geëxporteerd naar alle werelddelen. Dat kon dankzij de ontwikkelingen in (informatie-) technologie. Vanuit de top werd de hang naar controle en beheersing groter. Want hoe bewaak je de resultaten als je steeds verder af komt te staan van het primair proces? Beïnvloeding van het gedrag van medewerkers in lijn met de overall strategie werd belangrijker: de enorme machines konden alleen draaien als iedereen zich aanpaste aan systemen en regels (strategic alliance). Communicatie was synoniem aan topdown informeren. Vertellen hoe het moet. Veranderende samenleving Maar de samenleving verruimde haar blik onder invloed van mobiliteits- en mediatechnologie. Mensen bleken individuen die zich niet zomaar van alles laten vertellen. En willen zich best verbinden! Maar met behoud van hun eigen identiteit... Ondanks dat bleef de bedrijfscommunicatie volharden in een lineaire benadering. Wetenschappers, filosofen en communicatieprofessionals lieten een krachtig tegengeluid horen. Pleidooien voor interactieve communicatie voor de broodnodige gezamenlijke betekenisgeving waren niet van de lucht. En bestreden de aloude mechanistische opvattingen. Opvattingen over wat de beste manier van organiseren en communiceren was,
‘De Lonely Planet voor communicatieprofessionals…!’ Mark van Vuuren, universitair hoofddocent Universiteit Twente over IC in 3D
8
1. Spelers Iedereen is speler in de interne communicatie. Van bestuurder tot medewerker. De IC-professional heeft tot taak de spelers te ondersteunen in het nemen van hun communicatieve verantwoordelijkheid.
Spelers in IC
IC functie
Structuur
Organisatiekenmerken organisatie/ IC-doelen
Meten & borgen
Thema’s
Vijf samenhangende IC-aandachtsgebieden met de doelen en unieke kenmerken van de organisatie als vertrekpunt
polariseerden. Prima voor de verkoop van managementliteratuur, maar contraproductief in de praktijk. De slinger van de klok vloog ritmisch heen weer, maar niemand wist de verlossende bel te luiden. Verbinden wat de klok slaat Het blijkt cruciaal om de inzichten uit beide werelden met elkaar te verbinden. Elke organisatie is uniek door zijn bedrijfskundige en culturele kenmerken. Wat werkt of juist niet, wordt bepaald door de situatie ter plekke. Een organisatie is onderdeel van de samenleving. En kan dus alleen overleven als zij anticipeert op de patronen die daar zichtbaar zijn. Nieuwe communicatietechnologieën als social media maken de veranderde culturele patronen die al langer voelbaar waren, nu massaal zichtbaar. Ons communicatief gedrag verandert razendsnel. En dat stelt andere eisen aan organisaties. Wie is het centrum van de wereld? Systeemgedreven en aanbodgericht organiseren en communiceren wijkt. De organisatie is niet langer het mentale middelpunt van de wereld. Vormen van organiseren die een afgeleide zijn van wat de klant, burger of medewerker wil, verschijnen. Ook in de communicatie
is een nieuwe balans nodig tussen zender gerichte benaderingen (informeren, verklaren, overtuigen) en interactieve benaderingen. Meer en meer belangstelling voor IC En dat verklaart de grote belangstelling voor interne communicatie. Want hoe houd je medewerkers betrokken en gemotiveerd? Hoe doe je recht aan hun individuele ambities? En hoe zorg je er tegelijkertijd voor dat die organisatie haar werk zo efficiënt en effectief mogelijk doet? Immers, een organisatie is geen vrijblijvende pleisterplaats waar mensen hun tijd zo zinvol mogelijk doorbrengen. Het is een collectief samenwerkingsverband dat resultaten moet boeken wil zij blijven bestaan.
2. Communicatiestructuur De communicatiestructuur is de manier waarop informatie-uitwisseling en betekenisgeving tussen mensen plaatsvindt. Die structuur ondersteunt de spelers en krijgt vorm in formele netwerken (overlegstructuren, rapportagelijnen) en informele netwerken (social media). 3. Thema’s Elke organisatie is in beweging. Talloze thema’s vragen de aandacht. De richting van de organisatie wordt bepaald door de doelen en strategie. Communicatie over die richting is een permanente activiteit. Soms als reminder, soms om veranderingen te duiden. Veranderingen leiden altijd tot gedragsverandering. En dat vraagt om motivatie, gelegenheid en capaciteit... 4. Meten en borgen Wat is het rendement van interne communicatie? Met simpele abcd’tjes bereken je het verband tussen inspanning en resultaat op hoofdlijnen, zonder wetenschappelijke exactheid te preten deren. Door de verantwoordelijkheden vast te leggen in bijvoorbeeld functie profielen en beoordelingen wordt IC ook geborgd in bestaande systemen. 5. IC-functie Wat moet je kennen en kunnen als IC-professional? Claimt IC een aparte functie? En hoe organiseer je die functie? De keuzes op alle andere aandachts gebieden geven richting aan het antwoord!
Een stevige IC-opleiding nodig? Volg onze Master Interne Communicatie!
IC in 3D! IC bleek een diffuse container, bol van elkaar bestrijdende overtuigingen. Vandaar dat Guus Kok en Ilse van Ravenstein de organisatie als vertrekpunt nemen voor IC in hun boek IC in 3D. Per organisatie verschillen de organis atiekenmerken, doelen en spelers. Simpelweg omdat de omgeving om de organisatie v erschilt. Guus en Ilse onderscheiden hiernaast vijf aandachtsgebieden:
9
‘Benut ik mijn talent optimaal?’ Nieuwe Van der Hilst CommunicatieAssessment® meet professionaliteit op 6 dimensies Communicatieprofessionals worstelen nogal eens met hun rol: - Doe ik wel de goede dingen? - Heb ik de juiste competenties in huis voor mijn functie? - Zit ik hier wel op mijn plek? Passen mijn ambities en talenten wel bij mijn functie? - Wat moet ik nog ontwikkelen om een bepaalde functie te kunnen vervullen? Voor communicatiemanagers liggen de vragen in dezelfde lijn maar vaak net een tikkie anders: - Welke bijdrage moet mijn communicatieteam leveren aan de organisatie? - Heb ik de juiste mensen met de juiste competenties in mijn team? - Zijn we goed toegerust voor onze taakstelling? - Wie past het beste in deze functie? - Welke kwaliteiten wil ik in mijn team ontwikkelen?
6 dimensies van communicatieprofessionaliteit Het centrale woord bij al deze vragen is ‘professionaliteit’. En meteen het moeilijkste woord! Want wat is professionaliteit? Voor de een is het kennis, de ander zweert bij ervaring, voor een derde zijn het persoonlijke eigenschappen die iemand tot een professional maken. Bij Van der Hilst onderscheiden we zes dimensies van professionaliteit. Ze spelen allemaal, in elke rol of functie en hebben veel met elkaar te maken. Het mooie is: je kunt ze in hun onderlinge samenhang in kaart brengen en meten. Om vervolgens gefundeerde uitspraken te doen over iemands professionaliteit. Met het nieuwe Van der Hilst CommunicatieAssessment®! Een korte uitleg bij de 6 dimensies… 1. We beginnen bij je Kern, je Identiteit. Wie ben je? Wat heb je van huis uit meegekregen. Wat maakt jou tot wie je bent? Wat zit er in je genen? Wat onderscheidt jou van anderen? Je identiteit is een vrij vast gegeven. 2. Talenten heb je bij je geboorte meegekregen. Het zijn jouw sterke eigenschappen en ze hangen nauw samen met je identiteit. Talenten kun je ontwikkelen (bijvoorbeeld doelgerichtheid, empathisch vermogen en stressbestendigheid. 3. Ambities zijn je drijfveren, je idealen. Datgene wat je wilt bereiken in je (professionele) leven. Waar word je warm van? Ambities zijn niet altijd uitgesproken aanwezig. Ze sluimeren in je hoofd en zijn vaak niet bekend bij anderen. Ambities kunnen de motor zijn voor je professionele groei. Maar... ambities moeten wel realistisch zijn. Met andere woorden: het is handig als ze aansluiten bij je talenten en je kern.
10
4. Competenties heb je nodig om je rol in het communicatievak te vervullen. Het gaat om kunnen en weten. Begrijpen hoe het communicatievak in elkaar zit. Je expertise. We onderscheiden vakinhoudelijke competenties en contactuele competenties. De belangrijkste vak inhoudelijke competenties vinden we terug in de zes kerntaken van Logeion: Analyseren, Adviseren, Creëren, Organiseren, Begeleiden en Managen. Belangrijke contactuele competenties zijn bijvoorbeeld contact maken, aansluiten bij de ander, stijlflexibiliteit en omgaan met macht en weerstand. Competenties kun je ontwikkelen door praktijkervaring, opleiding, training en coaching. 5. Kunnen is iets anders dan doen! Gedrag is wat je laat zien, wat je doet. Natuurlijk hangt dat nauw samen met wat je kunt (competenties). Maar in gedrag kunnen anderen ook zien wat je in je mars hebt. Gedrag is naast iets realiseren, ook uitstraling. De manier waarop je als persoon iets tot stand brengt. Dat uit zich ook in contactuele vaardigheden (overtuigingskracht, adviesvaardigheid, samenwerken). 6. Omgeving. We werken in een omgeving. De invloed daarvan op ons professionele functioneren is veel groter dan we ons realiseren. Bedenk wat sfeer en veranderingen met je doen. Hoe macht, belangen en posities binnen je organisatie jouw werk beïnvloeden. Of hoe externe ontwikkelingen (bezuinigingen, calamiteiten of concurrentie) doorwerken. Van communicatiemensen wordt verwacht dat zij binnen- en buitenwereld aan elkaar verbinden. Des te belangrijker om je van die in- en externe omgeving bewust te zijn… En om te weten in hoeverre die congruent zijn of juist niet. Veel mismatches tussen professionals en hun organisatie hebben niet te maken met tekortschietende competenties. Vaak zijn zij het gevolg van een slechte fit met de omgeving.
Van der Hilst CommunicatieAssessment® Het nieuwe Van der Hilst CommunicatieAssessment® onderscheidt zich van alle andere methodieken omdat het de bovenstaande zes dimensies van professionaliteit in hun onderlinge samenhang in kaart brengt. Je krijgt een helder beeld van de mate waarin iemand beschikt over: - de benodigde competenties voor een bepaalde functie; - welke competenties te ontwikkelen zijn; - waar iemands professionele kracht ligt; - in hoeverre er een match is tussen de persoon en zijn/haar omgeving. Light versie Het CommunicatieAssessment is een zeer complete methode om professionaliteit in kaart te brengen. Maar een assessment is niet altijd nodig. Er zijn ook lichtere vormen om ambities, talenten en competenties in kaart te brengen. Bijvoorbeeld in het kader van teamontwikkeling of loopbaanbegeleiding. Zo is er voor iedere behoefte een geschikt meet instrument. Met een geschikt prijskaartje. Tjalling Damming
Meer weten? Kijk op www.hilst.nl bij ‘Assessments en Meer’.
11
Een jaar trek je intensief met elkaar op. Je doet examen. En je haalt samen je diploma. En dan… eindigt het contact bij de borrel in Beeld en Geluid of zie je elkaar terug? Steeds vaker organiseren intervisiegroepen of opleidingsgroepen een terugkomdag of extra module. En leren op eigen kracht door. Dat stimuleren we graag! Twee groepen van de opleiding Communicatiemanager (CMG-10 en CMG-13) organiseren hun eigen modules.
‘We krijgen maar geen genoeg van elkaar!’
Oud D’ers organiseren eigen module
Tamara: “De vorm waarin Van der Hilst tijdens de opleiding de stof aanbood, sprak ons aan: literatuur, gastcolleges door experts, opdrachten en discussies.”
‘Er zijn zoveel ontwikkelingen …’ Tamara Chaloulakos namens CMG-10: ‘Het jaar van onze opleiding was intensief. We hebben veel geleerd, maar ook veel gedeeld. We werden een hechte club en wilden graag met elkaar in contact blijven. De eerste maanden na de opleiding waren we aardig verzadigd. Maar we wilden door met elkaar! Er zijn zoveel ontwikkelingen in dit vak dat je makkelijk een keer per jaar anderhalve dag kunt vullen. En de vorm waarin Van der Hilst tijdens de opleiding de stof aanbood, sprak ons aan: literatuur, experts die een gastcollege geven, opdrachten, discussie, etcetera. Accountability. Dat was het thema van dit jaar. We organiseerden externe sprekers, verzamelden literatuur en kozen voor interactieve werkvormen. In een prachtig verbouwde boerderij op het Brabantse platteland werden we -ook culinair- in de watten gelegd.
12
CMG-10 rondde in juni 2008 de opleiding af. Tamara Chaloulakos (Albron) heeft inmiddels met haar groep verschillende eigen modules georganiseerd.
Ieder jaar is een ander team van 3 of 4 mensen verantwoordelijk voor de inhoud, de vorm van het programma en de locatie. Het organiseren van een module is een minder grote opgave dan je denkt. Samen hebben we een behoorlijk netwerk en het communicatievak leent zich steeds weer voor inspirerende thema’s. Natuurlijk is het een regelklus, maar gelukkig zijn we ook redelijk hands-on! Het is bijzonder om te zien hoe snel je weer met de hele groep in de flow van een nieuwe module zit. Het maakt niet uit of je elkaar maar één keer per jaar ziet.’ ‘Samen brengen we het vak een stukje verder!’ Monique Poesse namens CMG-13: ‘Al tijdens de opleiding kregen we de geest: laten we ieder jaar een opfrismoment organiseren. Er zijn zoveel onderwerpen die je bij de kop kunt pakken! Wij hebben eerst een inventarisatie gedaan: welke inhoudelijke wensen zijn er? We vinden dat we een mooi programma hebben samengesteld voor Module 7 die binnenkort start. In twee dagen tijd passeren onderwerpen als reputatiemanagement, accountability, het communicatievak in 2020 en de strategische inzet van social media de revue. Inspirerende sprekers zoals Ruben Maes (&Maes), Ron van der Jagt (Voorzitter Logeion), Paul Stamsnijder (De Reputatiegroep), Claudia den Braber (AEGON Nederland) geven tijdens deze twee dagen aan boeiende lezingen en zwengelen waardevolle discussies aan. Aan de hand van een kleine literatuurlijst bereiden wij ons voor. Naast inhoudelijke wensen kwam in de inventarisatie ook het sociale aspect sterk naar voren. Daarom staan we in de module ook stil bij het individu. Dat is namelijk voortdurend in beweging. We beantwoorden vragen als: waar sta je een jaar na het afronden van je opleiding? Vakinhoudelijk? En als persoon?
CMG-13 Monique Poesse (LaSer) zit in het organisatieteam van de eerste eigen module van CMG-13: module 7. Daarin zitten ook Carlo Eijkels (BP), Johan Luttik (Bureau Drechtstede), Wim van der Weegen (Onderzoeksraad voor Veiligheid) en Femke Ruinaard (gemeente Veenendaal). Het doel is om twee tot drie keer per jaar bij elkaar te komen.
Wat heeft de opleiding je gebracht? Welke wensen en ambities heb je voor de toekomst? Kan de groep je daarbij helpen? We hebben ons er een beetje op verkeken: een eigen module organiseren is veel geregel. Een geschikte accommodatie vinden en sprekers benaderen is best een gedoe. Tip: boek minimaal een half jaar van te voren! Barbara Vermeij van Van der Hilst Communicatie heeft ons wat op weg geholpen. We hebben inmiddels een praktische taakverdeling en mailen de groep regelmatig een update over de stand van zaken. Wij kijken uit naar module 7. Het is een mooie basis voor persoonlijke verrijking. Samen brengen we het vak weer een stukje verder!’
omst? k e o t oor de ericht op ohoedtzakelijke v e j t G n de n dule. nglijs Verla Een toekvoemr s5tm-1o0 gjeanard.ieEtijd. chien de
iss an de n ak o ak te -10: mennm o CMGmunicatievvoor het v nv baa k e d ) 012 het afro rsisten vanAnderen com petenties 2 ( 8 com odule d. Na drie cu g aan. r : In ilmls aan bwoisseldenentuitdagginen er mee 3 1 CMGr softe sk februari manageme weet vol mee iding in ngen de ich. Wi ople en gi ënteren z ori wissels. banen
Monique: “We hebben eerst een inventarisatie gedaan naar de inhoudelijke wensen.”
13
Nieuw: College van Toezicht en Beroep Van der Hilst Communicatie opleidingen heeft een nieuw college: het College van Toezicht en Beroep (CTB). Dit college vervangt de oude examencommissie.
Wat? Het CTB houdt toezicht op een goed verloop van alle schriftelijke en mondelinge examens. Daarnaast is het CTB het onafhankelijke orgaan waar cursisten in bezwaar of beroep kunnen als zij het niet eens zijn met de gang van zaken tijdens een examen of de uitslag.
Wie? Het nieuwe College van Toezicht en Beroep bestaat uit drie leden: - Hans Dubach,voorzitter CTB en advocaat; - Henriëtte Muller, adjunct hoofd Communicatie en Bestuursondersteuning, Provincie Flevoland; - Nico van Esmond, zelfstandig communicatieadviseur.
Van links naar rechts: Hans Dubach, Henriëtte Muller en Nico van Esmond
Nieuw: Redactiecommissie De schriftelijke examens bij de beroepsopleidingen worden gemaakt door examenmakers uit de praktijk. De Redactiecommissie stelt de schriftelijke examens vast. Ook deze commissie is nieuw!
14
Wat? De Redactiecommissie bewaakt het niveau en de kwaliteit van de schriftelijke examens. Daarnaast zorgt zij ervoor dat de examens gemaakt worden op basis van actuele casuïstiek. Wie? - Marten Waardenburg, zelfstandig adviseur en auteur; - Jan Henk Vinckers, zelfstandig adviseur en oud-docent; - Hans Dorreboom, directeur/partner Van der Hilst.
Geen sinecure…! De directie van Van der Hilst benoemt de e xamenm akers, de beoordelaars van de schriftelijke examens en de examinatoren bij de mondelinge examens. Uiteraard gebeurt dat in overleg met de Redactiecommissie en/of het CTB. Eenmaal benoemd zijn beoordelaars en examinatoren onafhankelijk in hun oordeel. Van der Hilst zorgt voor een inwerkprogramma en aantal trainingsdagen per jaar. Cursisten… maak je borst maar nat!
Onderstaande cursisten hebben hun opleiding succesvol afgerond. Van harte!
geslaagd! Assistent communicatiemedewerker
Sylvia de Bode
Havenbedrijf Rotterdam NV
Mirjam Boer
Deelgemeente HillergersbergSchiebroek
Sylvia Bos
Rijkswaterstaat
Anita Boven
NVZ vereninging van ziekenhuizen
Rianne Don
DELTA Netwerkbedrijf BV
Danielle van Grinsven
Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en bedrijfsdiensten
Alice de Kievit
Staatsbosbeheer
Jolanda Kool RDW
Lutske Kroes
Rabobank Drachten
Sylvia de Maertelaere
Rabobank Roosendaal- Woensdrecht
Anne Marijke van Hoek
Waterschap Rivierenland
Debora Klaar
NWO-Exacte Wetenschappen
Natascha Kleyn Huis en Erf
Maddy Kurstjens
Rijkswaterstaat Limburg
Ed Kuyvenhoven
Ministerie van VROM
Shudeska Lake
Ministerie van OCW
Elise van der Lans
Rabobank Leiden Leiderdorp en Oegstgeest
Annemiek Lucassen-Boots
Marja Pijnenborgh
Helicon Opleidingen VMBO groen Den Bosch
Gerda Elise van Plateringen Bibliotheken Eemland
Marjolein Ritmeijer Deloitte
Linda Slootmaker NWO
Sharmila Timal
Ministerie van Justitie / NCTB
Marloes de Vries
Rabobank Noord Gooiland
Karin van der Werff Achmea
Communicatiemedewerker
Rianne van Amersfoort GMB
Anselma van den Berg Albron
Mireille Bohnen Orbay BV
Lidewij van de Boom
VDL Groep BV
Brenda Ammerlaan
Immigratie- en Naturalisatiedienst
Ineke Van Asselt
Jacobus Fruytier scholengemeenschap
Marjon Baaij
Gemeente Lochem
Eva-Maria den Balvert
Karoline Nieuwenhuijs Edwin Pelupessy
43 Mechbrig Koninklijke Landmacht
Anneke Renkema
Unive Verzekeringen
Barbara Schoutens
Avoord Zorg en Wonen
Dapne Senteur TNT
Maggie Smith KLPD
Sandra Tiethoff
Politie Twente
Caroline van der Veen Portaal Eemland
Geertjan Veenstra
Brandweer Flevoland
Barbara Vermeij-van Welij
Van der Hilst Communicatie
Petra van Vliet
Gemeente Alkmaar
Ingrid Vos
DSM Resins
Nynke van Weers
Hogeschool INHolland
Maren Wonder
Politie Gooi en Vechtstreek
Susanne Spee
Keijzer Communicatie
Femke Theunissen
Agis Zorgverzekeringen
Yvonne Verhoeven
Gemeente Gemert-Bakel
Karen Visser
Holcim Betonproducten B.V.
Monic Wulfers
Aviesbureau Eigen Stijl
Sanne Baudoin
Gemeente Utrecht
BAM Woningbouw bv Koninklijke Boekverkopersbond
Fijke van Berkom
Gemeente Leeuwarden
Cora Blankendaal NRG
Margriet Dankert
Birgit Mous
KLPD
Senior Communicatieadviseur Overheid
Rivierduinen
Karin Mooijman
Marjolein Ruitenbeek
Jorien Batterink
Stichting Stade
Harry Coerver
Ipse de Bruggen
Aequor
Chantal Abels
nVWA
Ron Lugthart
Nicole Out
Sandra Peters
Senior Communicatieadviseur
Ineke van de Boer
Veiligheidsregio Middenen West-Brabant
Daelzicht
Rabobank Woudenberg-Lunteren
Gemeente Venray
Tessa Monster
Waterweg Wonen
Corinne Talapessy
NISB
DSM Pension Services
Ingrid van der Aa
Carole Bakker-Nunes
Gemeente Rotterdam
Saskia Bergman
Gemeente Rotterdam dSV
Lisa Brans
Gemeente Amsterdam
Dave Geensen
Gemeente Rotterdam dSV
Irene Kraal
Afvalsturing Friesland NV
Amsterdams Bureau voor Communicatie
Regionale Milieudienst West-Brabant
Gemeente Utrecht
Claire Dekkers Cindy Deuss
Rabobank Stein en Beek
Judith Dijkers
Royal Haskoning
Nathalie Doesberg
Ministerie van VROM
Wietske Eilander
Rabobank Staphorst-Rouveen
Femke van der Meij Ellen Persoon
Stadstoezicht gemeente Rotterdam
Ferry Taal
Gemeente Den Haag
Antje Velthuis
Gemeente Utrecht
Marjolein van Vossen
Lilian Eilers
Gemeente Amsterdam Dienst Ruimtelijke Ordening
Astrid de la Fuente
Communicatiemanager
Cachita Garcia
Gemeente Rotterdam
Kadaster
Utrechts Conservatorium Shared Service Center ICT
Maaike Goinga
Yokogawa Europe B.V.
Marije de Groot Albron
Macella Hanekamp
Rabobank Amersfoort en omstreken
Karin Heeren
Rabobank De Zuidelijke Baronie
Edwin van der Hoeven
Gemeente Den Haag
Sabine Jimkes CEDRIS
Ivo Joosten
Arc Nederland
Anja van Kessel
Suzanne Briegoos Carlo Eijkels
BP Raffinaderij Rotterdam
Wilfried Goos
Koninklijke Marechaussee
Mascha Hardevelt
ASR Vastgoed Vermogensbeheer
Marije Harmsen
Koningswerk Communicatie
Alfred Klaver
Naktuinbouw
Jasper Kraaijeveld
Ministerie van Economische Zaken
Maarten Meuleman
Universiteit van Tilburg
Maxime Pieters Mooiland
Cyndra de Ruijter
Ilona Brand
Communicatiemedewerker Rabobank incompany
Radboud Universiteit Nijmegen
Els van Dongen
Rabobank Krimperwaard
Alice van Laar
Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding
Mari Isabel Martinez
IScommunicatie
Rabobank Nederland Royal Haskoning Afvalsturing Friesland NV
Ingrid van Dorssen
Rabobank Het Groene Woud Zuid
Rensje Dunnink
Isala klinieken
Monique van der Eijk CEDRIS
Wendy van Es
Gemeente Oegstgeest
Anuschka Le Fevre
ROC Nova College
Ilse Fransbergen
Waterschap Velt en Vecht
Paul Frijters
Brandweer Noordwijk
Rianne van Herwijnen Gemeente Deurne
Miriam Boere
Ingrid Boerekamps
Rabobank Dommestreek
Monique Bos-Bartelds
Rabobank Noord-Groningen
Marloes Burger
Rabobank Montfoort-Oudewater
Patty Casander
Rabobank Woudenberg-Lunteren
Ronnie Jaswankoemar Ramroep Rabobank Rotterdam
Lisette Kaptein
Rabobank Rotterdam
Kim Nierop-Mulkens
Rabobank Sneek-ZuidWest Friesland
Iris Ronkes
Rabobank Rotterdam
Caroline Sosef
Rabobank Nederland
Melanie Klerx
Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdiensten Gaviavier Communicatie Rabobank Parkstad Limburg
Monique Noteboom
Raad voor de Volksgezondheid en Zorg
Avans Hogeschool
Leonie Scheer
Ingrid Spruit
Anneloes Witsenburg
Rabobank Arnhem e.o.
Gitte Oosterbaan
Master Interne Communicatie
Joris Peelen
PGGM
Regio College
Universiteit Utrecht
Wilko Peenstra
Servicecentrum Drechtsteden
Diana Rietveld
Woningstichting SWZ
Bregje van Rij
A-Lanes A15
Heleen Romeijn
Universiteit Utrecht
Yvette Fuchs
Anke Glasmeier
Glasmeier Communicatie
Alinda Gorter
Teijin Aramid B.V.
Mayke Timmermans
Woonmaatschappij ZO Wonen
Rianne de Voogt
Evides Waterbedrijf
14
@vanderhilst