Wijn
NR. 4 8ste Jaargang winter 2015
KENNER
de Monnik wijnmagazine, exclusief voor de vakhandel
Bodegas Montecillo Osborne port Godet Cognac Kort interview met Alejandro Galaz marktinformatie • nieuws • nieuwe producten • achtergronden • recepten
Quinta de Chocapalha Quinta de Chocapalha mag met recht een familiebedrijf genoemd worden. In de jaren ’80 kochten Alice, een Zwitserse, en haar man Paulo Tavares da Silva het bedrijf en investeerden fors in wijngaarden en winery.
Zij leiden het bedrijf nog steeds en ook hun dochters zijn actief binnen Quinta de Chocapalha. Andrea Tavares is exportmanager en haar zus Sandra Tavares is één van Portugals meest talentvolle wijnmaaksters. Ook een aantal andere Portugese wijnhuizen voorziet zij van haar expertise. DO Vinho Regional Lisboa
De 45ha wijngaarden zijn gesitueerd vlak boven Lissabon en vallen onder de DO Vinho Regional Lisboa. Reeds in de 16e eeuw werd er lovend over de uitstekende wijngaarden bericht. De wijngaarden zijn beplant met inter-
nationale rassen zoals Cabernet Sauvignon, Syrah, Chardonnay en Sauvignon Blanc maar ook typisch Portugese
rassen zoals de Arinto, Verdelho, Tinta Roriz, Touriga Nacional, Touriga Franca en Castelão. Onlangs werd er een compleet nieuwe kelder in gebruik genomen waardoor Quinta de Chocapalha klaar is voor de toekomst. CH Quinta de Chocapalha 2010
CH is de icoonwijn van Quinta de Chocapalha met een verwijzing naar de Zwitserse roots. De wijn heeft 22 maanden houtlagering ondergaan op Frans eiken. De Touriga Nacional is een prachtige druif die zorgt voor een prachtige diep rode (zwart) kleur. De fruittonen domineren
maar in de neus zijn ook veel kruidige tonen te ontdekken . De tannines zijn
Artikelnummer: 780584
zijdezacht en perfect geïntegreerd. De CH heeft een lang ouderingspotentieel.
Colofon
De Wijnkenner is een project van De Monnik Dranken/Figee Wine Import. De Wijnkenner verschijnt vier maal per jaar.
Technische specificaties en omschrijvingen in deze publicatie vallen
onder de verantwoordelijkheid van de respectievelijke producenten. Specificaties kunnen gewijzigd worden zonder voorafgaand bericht. Alle in deze publicatie genoemde merknamen of productnamen
Hoofdredactie Mike Overvliet
zijn handelsmerken of geregistreerde handels- merken van hun
Redactie Patrick van Egmond en Mike Overvliet
zijn in EURO. Deze prijzen laten de dealer vrij de productprijs zelf
Vormgeving en druk OCC dehoog, branding your business Oplage 2.500 stuks
2 - Wijnkenner
respectievelijke bedrijven. Alle prijzen vermeld in deze publicatie
te bepalen en zijn exclusief BTW, tenzij anders vermeld. Alle aanbiedingen opgenomen in deze catalogus zijn geldig onder voorbe-
houd van beschikbaarheid en eventuele zetfouten. Afbeeldingen en specificaties zijn niet bindend en louter illustrerend.
Beste wijnliefhebber, Dit is al weer de laatste editie van De Wijnkenner voor dit jaar. Met dit keer een mooi artikel over de trip van het verkoopteam naar Godet Cognac. De Monnik Dranken is al decennia de importeur van deze mooie cognacs; de hoogste tijd om hier eens naar toe te reizen en alles te weten te komen over Cognac. U leest er alles over vanaf pagina 12. In de herfsteditie vertelden wij al over de Sherry’s van Osborne. Dit keer laten wij u kennismaken met de port van Osborne. Een uitgebreid artikel begint op pagina 10. Ook van Osborne zijn de wijnen van Montecillo. Een mooie serie Rioja’s die wij graag aan u voorstellen op pagina 8
En dan heeft deze Wijnkenner uiteraard weer de bekende rubrieken zoals “Onbekend maar niet onbemind…”, de column van Michel van Tuil, de receptenpagina mede verzorgd door de Keurslager en divers marktnieuws. Kortom, weer voldoende interessante onderwerpen en ik wens u dan ook veel leesplezier met deze Wijnkenner. Vriendelijke groeten, Hans Olde Monnikhof
08
30
Inhou 06
04
Rioja
10
Osborne Port
12
Godet Cognac
Rubrieken Onbekend maar niet onbemind ................................... 19 Nederlandse wijngaarden............................................. 22 Column: Michel van Tuil ............................................ 24 Recepten ...................................................................... 28 Wijnquiz ..................................................................... 33 Agenda ........................................................................ 34
16
Marktinformatie Bodegas Carrau Amat, de beste wijn van Uruguay ........ 17 Mooi beoordeling Chardonnays in Perswijn ................. 20 Andeluna Pasionado, klasse van 1300 meter hoogte! ... 32 De Topwijnen van Ventisquero.................................... 32 Achtergronden Ziekten in de wijngaarden ........................................... 06 Bodegas Montecillo ..................................................... 08 Strozzi ......................................................................... 18 Mooiplaas .................................................................... 21 Kort interview met Alejandro Galaz ........................... 25 Nationaal erfgoed, De Barco Rabelo ........................... 28 Nieuws Topslijter van der Ende is nieuwe ambassadeur ........... 34 Ze zijn terug! De kleine flesjes Ventisquero Clasico .... 34
Wijnkenner - 3
Rioja 4 - Wijnkenner
Rioja is het beroemdste wijnbouwgebied van Spanje. Vanaf de tweede helft van de 19e eeuw worden hier al hoogwaardige rode wijnen geproduceerd. Met uitzondering van enkele afzonderlijke bodega’s in andere wijnbouwgebieden produceerde Rioja lange tijd opmerkelijke Spaanse wijnen. Pas sinds een kleine twintig, pak ‘m beet dertig jaar, heeft Rioja serieuze concurrentie gekregen van andere Spaanse wijnstreken. Deze concurrentie had echter een positief effect, omdat Rioja gevestigde bodega’s altijd al motiveerde tot inspanningen voor de productie van een nieuwe generatie wijnen die het kunnen opnemen tegen concurrenten uit Ribeiro del Duero, Priorato en Rueda. Niet voor niets werd Rioja al in 1991 de Denominación de Origen Calificada (DOCa) verleend, het allerhoogste appellationniveau van Spanje. Het teeltgebied aan de bovenloop van de Ebro heeft verschillende natuurlijke omstandigheden, waardoor het voorbestemd lijkt voor de productie van uitmuntende wijnen. Het klimaat wordt vooral bepaald door Atlantische invloeden, maar ook door vanuit het oosten doorstotende mediterrane klimaatstromingen. Dit wankele meteorologische evenwicht met gematigde temperaturen, voldoende neerslag en zo nu en dan hevige vorst, levert de voorwaarden voor wijnen met een elegant karakter. De kwaliteit van de Rioja-wijnen hangt echter, mede door de niet altijd gunstige klimaatsomstandigheden sterk af van de jaargang. Het wijngebied van de DOCa Rioja beperkt zich niet tot de politieke grenzen van de autonome regio en is onderverdeeld in drie zones, die elk verschillende wijntypen opleveren. De Rioja Alta in het westen is beroemd om fijne, elegante wijnen met een matig alcoholgehalte. Het Baskisch deel, Rioja Alavese, levert bijzonder fruitige wijnen. In Rioja Baja, dat zich ten oosten van Logroño tot aan Navarra uitstrekt, groeien op de slibgronden van de Ebro diepe, donkere druiven met veel alcohol.
Er is geen duidelijke terrein classificering in Rioja, maar de hoogwaardigste wijnen komen uit Rioja Alta en Rioja Alavesa. In het laatste gebied is de structuur van kleine wijnbouwers in essentie bewaard gebleven: ongeveer 2500 families exploiteren haast de helft van de circa 13.000 hectaren ten noorden van de Ebro. Rioja Alavesa bezit bovendien met 94% het hoogste Tempranillo aandeel onder de daar geplante rode soorten. De zorgvuldig behandelde, grotendeels relatief kleine percelen hebben de naam het beste oogstmateriaal voort te brengen. Daarbij zijn de wijngaarden, die langs de alsmaar vlakker wordende hellingen van de Cantabrische bergketen liggen, bijna allemaal op het zuiden gericht. De kalkhoudende afzettingen van het gebergte zorgen voor ideale bodemgesteldheden. Bijzonder waardevol zijn de wijngaarden die zich tussen de diepe, door de nevel en vorst bedreigde rivieroever de bergen bevinden.Hier droogt de wind de druiven bij regenval en brengt verkoeling in hartje zomer. Rioja Alta, aan de tegenoverliggende zijde van de Ebro, is het gebied van de grote, oude bodega’s. Hier is het kalkaandeel in de bodems kleiner en de verkaveling royaler. In het licht heuvelachtige landschap bevinden zich legendarische wijngaarden, die al vele eeuwen topkwaliteiten opleveren. Rioja Alta vormt met ruim 26 000 ha, eveneens voornamelijk beplant met Tempranillo, het grootste deel van de Rioja. Rioja Baja, ten zuiden van Logroño, strekt zich uit over een veel groter oppervlak tot aan Alfaro in het oosten. Maar wat wijngaardareaal betreft komt het met 22 000 ha pas op de tweede plaats. Acht gemeenten in Navarra zijn eveneens geclassificeerd. De hogere temperaturen zorgen voor een vroegere oogst en maken een grote hoeveelheid Garnacha druiven nodig, omdat die de hitte het beste verdragen. De coöperaties spelen hier een belangrijke rol. Veel klassieke bodega’s in Rioja beschikken over geen of zeer weinig eigen wijngaarden. Zij kopen oogstgoed op in alle drie de deelgebieden en passen hun cuvées aan aan de omstandigheden van de verschillende jaargangen. Zo kunnen eventuele klimatologische onvol-
maaktheden zoals vorst of hagel in het ene deelgebied worden gladgestreken met onbeschadigd druivenmateriaal uit de andere zones. Tegenover deze klassieke bodega’s, die volgens de traditie fijne wijnen met een oplichtende, robijnrode kleur leveren en die langdurig worden opgevoed in ‘barrique’, staat tegenwoordig de nieuwe generatie zogenaamde ‘chateau ‘wijnbedrijven. Deze bedrijven persen hun wijnen uitsluitend uit het eigen oogstgoed, laten de rode mosten meestal langer in contact met de schillen voor een donkerder kleur en meer extractie en verkorten de opvoeding in hout, maar gebruiken juist nieuwe ‘barriques’. Deze tendens naar fruitiger en toegankelijker wijnen zet al langere tijd gestaag door. Rioja staat niet alleen voor op hout gerijpte wijnen. Rode Cosechero wijnen, die geperst worden volgens de ‘maceration carbonique’ methode, hebben een zekere traditie; bijna elk wijnbedrijf perst zowel witte wijnen als rosado’s. De belangrijkste druif van Rioja is de fruitige Tempranillo, die fijne tannine bezit, verrassend goed rijpt en geldt als de rode edelsoort van Spanje. Hij wordt aangevuld door de Garnacha, die kleur en body brengt, de eigenzinnige, veel zuren bevattende Graciano en de grovere, maar tannine-en kleurrijke Mazuelo. Witte druiven beslaan slechts een elfde deel van het wijngaardoppervlak van circa 50 000 ha. De Viura speelt de hoofdrol. Malvasia en Garnacha Blanca worden slechts in kleine hoeveelheden gebruikt voor versnijdingen. Ondanks interessante witte wijnen is en blijft Rioja een gebied van rode wijnen.
Wijnkenner - 5
Ziekten in de wijngaard
De vaste rubriek in De Wijnkenner. Op deze plaats behandelen we bekende en minder bekende ziekten en virussen in de wijngaard die de wijnmaker het hoofd moet bieden. Met deze keer; Boortekort 6 - Wijnkenner
Boor (borium) is één van de sporenelementen die nodig zijn voor de vorming van celwanden, de vruchtzetting en de ontwikkeling van de zaadjes in de druivenplant. Boor is dus van bijzonder vitaal belang voor de druivenplant. Een tekort of onvoldoende beschikbaarheid van boor kunnen hartrot veroorzaken bij de druivenplant. Vaak is dit tekort enkel zichtbaar vanaf de zomer. Overigens verschilt de behoefte aan boor door de druivenplant gedurende het seizoen. Het kan daarom even duren voordat een tekort überhaupt zichtbaar is. Boortekort is een verschijnsel wat kan optreden op met name basische gronden en zandgrond. Met name schrale zandgronden houden nu eenmaal minder gemakkelijk grondwater en mineralen vast. Waardoor de mineralen als het ware uit de grond spoelen. Tekorten kunnen tijdelijk optreden, met name bij een (zeer) droog voorjaar. Bij boortekort sterven als eerste de groeipunten van de scheuten en de trossen af. Bij langdurig boortekort blijft de scheutengroei ook achter. Ook bladeren worden aangetast en dan met name de jonge bladeren. Ook blijven de bladeren klein en groeien krom. Niet zelden zijn de bladeren ook misvormd met dode of verkleurde stukken tussen de nerven. Behalve de bladeren, worden het wortelstelsel ook ernstig aangetast door een boor-tekort. Ook komt ten gevolge van
boortekort de vruchtzetting van de druiven zeer slecht op gang. Er ontwikkelen zich zeer kleine, zaadloze bessen. Een toediening van boor moet preventief worden gedaan. Als het tekort eenmaal zichtbaar is aan de druivenplant in de vorm van scheurvorming bij de bladeren of bijvoorbeeld verkleuring aan de steel dan is een behandeling bijna niet meer doeltreffend. Men moet er dus op tijd bij zijn. Het boorgehalte in de bodem moet minstens 0,50 mg/kg grond bedragen. De beschikbaarheid van boor zal bovendien afhankelijk zijn van de zuurgraad van de bodem die niet te hoog mag zijn. In de situaties waar dit nodig blijkt en wanneer er nog geen boor werd toegepast bij de zaai, zal een toediening van boor moeten gebeuren in bladbespuiting. Uiteraard in een periode met wat stabieler weer zonder neerslag omdat anders de boor alsnog van de bladeren spoelt.
Wijnkenner - 7
Bodegas Montecillo
8 - Wijnkenner
De Bodegas Montecillo is gesitueerd in Spanjes oudste wijngebied; Rioja DOCa. En om specifieker te zijn, de Rioja Alta. De bodegas is eigendom van de familie Osborne en bestaat al sinds 1874 en is daarmee een van de oudste Spaanse wijnbedrijven en het op één na oudste wijnbedrijf in de Rioja Alta. Voor meer dan 140 jaar is Bodegas Montecillo een familiebedrijf waar de traditie en de liefde voor wijnmaken de basis vormen voor het succes en vakmanschap van het wijnbedrijf. De wijn kan worden omschreven als een schoolvoorbeeld van de oude Rioja stijl.
fundamenten, gevoel voor vakmanschap en de liefde voor wijn de basis voor het maken van de grote Montecillo wijnen. Momenteel is Rocio Osborne, de 6e generatie van de Osborne familie, de trotse en gepassioneerde brand ambassador van de bodega.
De letterlijke vertaling van Montecillo is ‘’kleine heuvel’’. Wat een eerbetoon is aan de eerste terroirs van Montecillo die tot op de dag van vandaag op kleine zonnige heuvels liggen in de Rioja Alta.
Voor de wijnen van deze krachtpatser uit Rioja worden de beste Tempranillo druiven gebruikt. Montecillo wijnen hebben een diepe en fruitige smaak, met een toets van hout. Een klassieke Rioja wijn.
Het vakmanschap en de unieke tradities van het wijnbedrijf werden doorgegeven van vader op zoon tot en met 1973 toen de Navajas familie het bedrijf verkocht aan Osborne. Momenteel wordt de scepter nog steeds gezwaaid door Osborne, echter zijn de tradities van de bodegas en het gevoel voor vakmanschap niet verloren gegaan. Net als 140 jaar geleden zijn de familiare
Bodegas Montecillo Rioja Crianza 2010
Bodegas Montecillo Rioja Reserva 2009
Bodegas Montecillo Rioja Gran Reserva 2008
De wijn heeft een rode kersachtige kleur. In de smaak rijp fruit, kersen, en geïntegreerde houttonen. Soepele tannines die de mooie fruittonen subtiel ondersteunen.
De wijn heeft een rode kersachtige kleur met een bruine rand. In de smaak rijp fruit, kersen, en geïntegreerde houttonen. Soepele tannines die de mooie fruittonen subtiel ondersteunen. Deze krachtpatser is goed gestructureerd en heeft een lange afdronk.
De wijn heeft een diepe robijnrode kleur. In de smaak rijp fruit, kersen, geparfumeerd en geïntegreerde houttonen. De wijn is erg complex en elegant en heeft een “silky” afdronk.
Deze Rioja Crianza is gefermenteerd met een constante temperatuur van 24° C en een maceratie periode met “skin contact” van twaalf dagen. De tweede fermentatie vond spontaan plaats in ondergrondse tanks. Vervolgens werd de wijn overgeplaatst in Amerikaanse eikenhouten vaten waarin het een vatlagering onderging voor een minimale periode van twaalf maanden.
Artikelnummer: 780732
Gefermenteerd met een constante temperatuur van 26° C en een maceratie periode met “skin contact” van twintig dagen. De tweede fermentatie vond spontaan plaats in ondergrondse tanks. Vervolgens heeft de wijn een vatlagering ondergaan van minimaal achttien maanden in Amerikaanse eikenhouten vaten, gevolgd door een flesrijping van minimaal twaalf maanden.
Artikelnummer 780733
Voor deze Gran Reserva zijn de beste druiven geselecteerd van de oudste wijngaarden van Bodegas Montecillo. Gefermenteerd met een constante en gecontroleerde temperatuur van 28° C gevolgd door een malolactische gisting die spontaan plaats vindt in ondergrondse tanks. Vervolgens heeft de wijn een vatlagering ondergaan van minimaal 24 maanden in Amerikaanse eikenhouten vaten en een flesrijping van minimaal 36 maanden.
Artikelnummer 780734
Wijnkenner - 9
Osborn Port In de najaarseditie van De Wijnkenner viel te lezen over Osborne en de Sherry’s van deze wereldberoemde Bodega. Wat daarbij ontbrak was een uitgebreide kennismaking met de serie ports die Osborne ook voortbrengt: daarom nu een uitgebreid artikel over de port van Osborne!
10 - Wijnkenner
Voor de uitstekende ports van Osborne worden bekende port druiven gebruikt als Touriga Nacional, Touriga Francesca, Tinta Roriz, Tinta Amarela, Tinta Barroca, Malvasia Fina, Codega en Gouveio afkomstig uit de Douro Vallei. De wijnen worden gebotteld in de bekende havenstad Vilanova de Gaia, vlakbij de stad Porto. De naam Osborne op de fles garandeert een uitstekende kwaliteit port.
Osborne Porto Ruby De wijn heeft een intense robijnrode kleur met rijke aroma’s van rood fruit en kruiden. Hij is heerlijk zoet met zachte tannines. Artikelnummer: 730093
Osborne Porto 10 years old Tawny De druiven worden volledig ontsteelt, waarna fermentatie plaatsvindt in roestvrij stalen vaten. Als de wijn een alcoholpercentage van 6-9% heeft bereikt, wordt wijnalcohol van 77% toegevoegd waardoor de fermentatie stopt en de natuurlijke zoete smaak in de wijn behouden blijft. Vervolgens wordt de wijn in 550 liter vaten gedaan, zogenaamde “pipes” waar hij minimaal 10 jaar rijpt. De wijn heeft een mooie amberkleur. In de neus complexe aroma’s van kaneel, amandelen en andere noten. Het smaakpalet kenmerkt zich door een gebalanceerde zoetheid met smaken als caramel en noten. Gebruikte druivenrassen zijn Touriga Nacional, Touriga Francesa, Tinta Roriz, Tinta Amarela, Tinta Barroca. Artikelnummer: 730094
Osborne Porto 20 years old Tawny De wijn heeft een mooie amberkleur en is zeer geconcentreerd met rijke tonen van honing, hazelnoten en diverse specerijen. De afdronk is zeer langdurig. Gebruikte druivenrassen zijn Touriga Nacional, Touriga Francesa, Tinta Roriz, Tinta Amarela, Tinta Barroca. Artikelnummer: 730095
Osborne Porto LBV
Osborne Porto Tawny De wijn heeft een licht goudbruine kleur. Door de rijping ruik en proef je subtiele aroma’s zoals bijvoorbeeld noten. Hij is heerlijk zoet met zachte tannines. Artikelnummer: 730098
Osborne Porto White De wijn heeft een goudgele kleur en is opvallend fris met veel bloemige tonen. Veel fruit en tonen van honing completeren het smaakpalet. De wijn heeft een prachtige balans tussen zoet en de fijne zuren. Gebruikte druivenrassen zijn Malvasia Fina, Gouveio, Códega. Artikelnummer: 730103
Osborne Porto Vintage 2003 De kleur is diep, intens robijnrood met een enorme concentratie. De wijn kenmerkt zich door een prachtige combinatie tussen rijp fruit, kruiden en specerijen. De 2003 kan nog zeker 20 jaar bewaard worden. Gebruikte druivenrassen zijn Touriga Nacional, Touriga Francesa, Tinta Roriz, Tinta Amarela, Tinta Barroca.
De wijn is prachtig, diep donker paars. Er komen duidelijke aroma’s van jong en rijp fruit naar boven in de neus. Heerlijke aroma’s van zwarte bessen, viooltjes en cassis worden vervolgens gecompleteerd met een heerlijke lange afdronk.
Ondanks de goede kwaliteit van 2004 is de wijn van 2003 door de porthuizen algemeen uitgekozen om te worden gedeclareerd als Vintage Port. De laatste keer dat dat gebeurde was 2000. Het jaar 2003 is een mooi klassiek jaar, misschien zelfs nog iets fraaier en steviger dan het zeer rijpe vintage 2000.
Artikelnummer: 730096
Artikelnummer: 730097
Wijnkenner - 11
Godet Cognac
Dit najaar bracht onze verkoop buitendienst een gecombineerd bezoek aan zowel het Champagne huis Rapeneau als ook het Cognac huis Godet. In een volgende editie valt het verslag van Rapenau te lezen, nu eerst Godet.
Godet is een zeer oude Cognac firma en heeft wortels in ons eigen land. Het waren Hollanders die, op hun zoektocht naar goedkope wijnen, al gauw stuitten op het distillatieproces. Om nu de transportkosten van de wijnen drastisch te doen verlagen, besloot men om ter plaatse rondom La Rochelle, de wijnalcohol te scheiden van het water en alleen de wijnalcohol te verschepen naar Amsterdam. Water had men in Holland immers genoeg! La Rochelle werd toentertijd het epicentrum van de Cognac-industrie. Later bemerkte men dat juist meer landinwaarts de kwaliteit van de wijnen beter was. Minder onder invloed van de zilte zeelucht boden met name de wijnen rondom de dorpjes Jarnac en Cognac net wat meer verfijning. Het is puur aan de ambitieuze notabelen van Cognac te danken dat men vanaf die tijd officieel de term Cognac bezigde en bijvoorbeeld niet Jarnac. Cognac is een eau-de-vie-de-vin, die afkomstig moet zijn uit een nader omschreven gebied rondom het plaatsje Cognac. Cognac is alleen Cognac als het gemaakt is van wijn van witte druiven. Deze moet tweemaal zijn gedistilleerd in een speciale ketel: de Alambic Charantais. Het distillaat moet vervolgens minstens tweeënhalf jaar in houten vaten rijpen en tenminste 40% alcohol bevatten. De
12 - Wijnkenner
Alambic Charentais is een klassieke ketel en werd ook al in vroeger tijden gebruikt. Deze stookketel is van koper. Er zijn drie groepen die zich bezighouden met distillatie; cöoperaties, die met elkaar 75 ketels hebben met een volume van 3120 hectoliter; bouilleurs de profession, die in opdracht van boeren of handelaren werken (samen hebben zij 1126 ketels met een productie van 35.147 hectoliter) en bouilleurs de cru, individuele boeren die zelf distilleren (1674 ketels met een volume van 34.965 hectoliter. Het productieproces (of moeten we spreken van creëren?) van Cognac begint met witte wijn, veelal gemaakt van de Ugni Blanc druif, hoewel ook andere rassen mogelijk zijn. In vroeger tijden bijvoorbeeld werden er ook druivenrassen als Balzac, Blanche Ramée, Gros Bouillau, Folle Blanche en Gros Blanc gebruikt. De twee laatst genoemde staan ook nu nog wel aangeplant. De druiven leveren een vrij zurige wijn op met een alcoholpercentage van ongeveer 10%. Door deze tweemaal te distilleren, ontstaat een heldere vloeistof met een alcoholpercentage van ongeveer 70%. Het distilleren is een nauwkeurig proces waarbij de ongefilterde wijn, niet zelden ook met het depot van de gisting, in een bolvormige ketel die wordt verhit. Tegenwoordig meestal met gas. De alcoholdampen stijgen geleidelijk op en komen
terecht in een uivormige kap. Aan de kap zit een krul die in een pijp uitloopt. De pijp loopt via een koeltank en mondt uit in een opvangbak. De vloeistof is na een eerste distillatie wat troebel en bevat 27-30 % alcohol. Dit vocht wordt de brouillis genoemd. Hoewel een ketel wel 130 hectoliter kan bevatten, geeft een kleinere ketel een minder neutraal resultaat. Een andere methode is om een chauffe vin (warmtewisselaar) te gebruiken, zodat de hete damp de te distilleren wijn verhit, wat de stookkosten verlaagt. Hierbij kan echter wat oxidatie optreden.
Voor de tweede distillatie, ook wel la bonne chauffe genoemd, wordt een ketel met een inhoud van 30 hectoliter gebruikt, waar volgens de wet niet meer dan 25 hectoliter in mag. Het proces duurt zo’n twaalf uur. De distillateur moet de zeer vluchtige elementen, die het eerst verdampen, scheiden van het middelste deel. Men stopt met het opvangen als de wijn minder dan 60% alcohol bevat. De meeste huizen, ook Godet, stoppen eerder om een drogere stijl te verkrijgen. De twee onbruikbare delen van de wijn, de voor- en naloop, worden met de volgende ‘run’ meegedistilleerd met de eerste (wat een neutraler eindresultaat oplevert) of tweede distillatie (wat een fruitiger distillaat geeft). Het is van het grootste belang de respectievelijke vloeistoffen zorgvuldig van elkaar te scheiden: het is de kunst van de distillateur om het zuiverste en meest uitgesproken deel van het product op te vangen. Hij vertrouwt slechts op zijn smaakpapillen en een alcoholmeter. Jean Jacques Godet zegt het zo: “alleen met behulp van een jarenlange kennis en ervaring, meestal gebaseerd op een lange familietraditie, kun je op precies het juiste moment handelen”.
De lange rijping van Cognac is uniek voor een sterke drank. De scherpe kantjes die de drank in het begin heeft, verdwijnen, waarna zich een zacht karakter ontwikkelt dankzij dit proces van langzame oxidatie in het vat. Sommige distilleerders laten hun brandewijn graag rijpen op de volle sterkte die deze na distillatie heeft en nemen een hoge verdamping voor lief. Heel oude Cognac wordt soms zelfs gebotteld op de sterkte die hij van nature heeft gekregen na zo veel jaren, maar het leeuwendeel wordt kort na distillatie verdund met gedistilleerd water of een mengsel van Cognac en water; dat laatste gebeurt soms in gedeelten, om de schok niet te groot te maken. Godet heeft de vaten opslag in La Rochelle en het is werkelijk indrukwekkend om te zien hoeveel vaten daar liggen opgeslagen.
De leeftijd van cognac Een aantal afkortingen en symbolen geven een indicatie van de leeftijd van de Cognac. Ze vermelden de wettelijke ondergrenzen van de jongste Cognac in de mengeling: • V.S. ***, Very Special of Very Superior Deze afkortingen geven aan dat de jongste Cognac in de fles minimaal tweeënhalf jaar oud moet zijn. Het is wel toegestaan oudere Cognacs toe te voegen. • V.S.O.P. Very Superior Old Pale of Very Special Old Pale De jongste Cognac in deze fles is minimaal vierenhalf jaar oud. Soms worden voor Cognac van deze leeftijd andere benamingen gebruikt, bijvoorbeeld Reserve. • X.O. Extra Old, Extra, X.O, Napoléon, Hors d’Age of Ancestrale Bij deze leeftijdsaanduiding is de jongste Cognac van de mengeling tenminste zes jaar oud. De houtkeuze is belangrijk. Alleen eikenhout van de Quercus robur (zomereik) en Quercus petraea (wintereik) mag worden gebruikt. Traditioneel werden Limousin- en Tronçaiseikenhout geselecteerd; van de stam van 80-100 jaar oude bomen werden staven gespleten (niet gezaagd). Limousineiken geven meer tannine en minder lignine (een verhardend materiaal dat vanille aroma’s kan geven) dan Tronçais-eiken. Deze laatste hebben een dichtere vezel en laten hun tannine sneller vrij, waardoor ze populair zijn voor Cognacs die voor de vroege verkoop bestemd zijn. De meeste vaten hebben een inhoud van 3,5 hectoliter, maar grotere vaten worden gebruikt voor het mengen. De houtstaven liggen een aantal jaren buiten voordat ze door de kuiper worden geselecteerd. De keuze om nieuw hout voor jonge brandewijn te gebruiken, is sterk afhankelijk van de huisstijl. Tijdens het rijpen vinden ingewikkelde chemische veranderingen plaats. De nieuwe, kleurloze alcohol heeft een geur van bloeiende wijnstokken en de aangeboren eigenschappen van hun streek en herkomst. Sommige huizen vinden het enorm belangrijk om nieuw hout te gebruiken terwijl andere huizen daar juist op tegen zijn.
De opslagruimte (kelder is een verkeerde term omdat de gebouwen bovengronds zijn) heeft een bepaalde invloed op de Cognac. Veel ruimten liggen vlak bij de Charente en zijn dus vochtig. Drogere opslagplaatsen geven de Cognac een scherper karakter. Een vakkundige keldermeester houdt het rijpingsproces in de gaten.
Wijnkenner - 13
Om een uniform product te krijgen, zijn drie toevoegingen toegestaan. Boisé (in Cognac gedrenkte snippers eikenhout) versnelt het rijpingsproces en brengt in grote vaten gerijpte Cognac in evenwicht. Caramel wordt gebruikt om de kleur bij te stellen en suikerstroop wordt toegevoegd (maximaal 25 g op 4 liter Cognac) om de drank te verzachten. De rijpingsperiode op fust moet eindigen voor de Cognac te houterig wordt. Na zeven jaar wordt een vat een barrique rousse genoemd en wordt het apart gezet voor oudere Cognacs. Een Cognac van tussen de 15 en 20 jaar kan een voller, vettiger karakter krijgen, net als sommige kazen, en wordt dan rancio genoemd. Als de Cognac aan volume verliest en aan alcoholpercentage wint, wordt de smaak zachter en worden de aroma’s geconcentreerder. Minuscule hoeveelheden suiker beginnen meetbaar te worden. De piek ligt ergens tussen de 40 en 50 jaar. Na 60 jaar heeft een Cognac vrijwel geen baat meer bij het hout en kan hij achteruitgaan als hij langer blootstaat aan ‘lucht’. Daarom wordt drank op deze leeftijd overgegoten in grote glazen potten of mandflessen. Bij Godet zagen wij bijvoorbeeld een aantal mandflessen met Cognac uit 1848!
De minimumleeftijd waarop Cognac verkocht mag worden, 2,5 jaar, gerekend vanaf de 1e oktober van het jaar waarin de druiven werden geplukt. Dit is geen gemiddelde, maar een minimumleeftijd van de Cognacs die in de melange zijn verwerkt. Dit is een wettelijk criterium; de grootste mengers zijn er trots op dat ze veel oudere voorraden gebruiken. Ze hebben allemaal hun eigen geheime recept dat zich na verloop van tijd ontwikkelt, samen met het merk en de marktvraag.
Godet Wij hadden het genoegen om Jean Jacques Godet te ontmoeten, een zeer aimable man, goed gesoigneerd ook en hij brengt ons naar zijn dichtbij gelegen Chateau Maugue, in het plaatsje Marnay.
De oudste Cognacs worden bewaard in een donkere kelder, vaak aangeduid met de naam Paradis. Het is de kunst van de mengmeester om te weten wanneer de vaten moeten worden verplaatst en op welke plekken de rijping optimaal verloopt. Aangezien praktisch alle Cognac zonder jaartal wordt verkocht, worden Cognacs van verschillende leeftijden en districten gemengd om een harmonie en consistentie te bereiken die voldoet aan de marktvraag. De belangrijkste huizen kopen jonge alcohol in; slechts weinige bezitten wijngaarden. Boeren bouwen een langdurige relatie op met bepaalde huizen en leveren de ruwe alcohol, zoals hun vader en grootvader ook al deed. Zelfs met zulke regelmatige toeleveranciers kunnen mengers niet tientallen jaren van tevoren voorspellen wat ze nodig hebben. Daarom kopen ze ook rijpere voorraden en gebruiken ze hun met zorg bewaarde reserves om de stijlvolle Cognacs af te ronden en voor hun allerbeste Cognacs.
14 - Wijnkenner
Marnay is ook maar een vlek op de kaart maar het kasteel beschikt over maar liefst 250 ha aan landerijen. Wij nuttigen hier het diner en praten honderduit met Jean-Jacques, zijn vrouw Anne en hun zoon Jean-Edouard. Zij hebben drie zonen maar alleen Jean-Edouard was deze dagen in Frankrijk. Godet is van origine een Nederlandse familie die zich in eerste instantie bezighield met de verkoop van wijn en zich van daaruit meer en meer toelegde op de productie van Cognac. Tegenwoordig bezit Godet een mooi gamma aan Cognac’s waaronder een VS, een VSOP en een XO. Uniek is de Antarctica, een zeer transparante Cognac met een zeer frisse toets. De vaten waarop deze Antarctica heeft gerijpt, zijn zeer oud en geven nauwelijks kleur af. We schrijven 2008 als Jean-Jacques Godet, samen met de beroemde avonturier Jerome Poncet op zeiltocht gaat naar Antarctica. Op 24 maart 2008 bereikten ze het ijzige continent in Sandefjord, 70° ten zuiden van de evenaar. Ter ere van deze prestatie, die is geïnspireerd door de schoonheid en zuiverheid van de Antarctische wateren heeft Godet de Antarctica gecreëerd. Een blanke Cognac gemaakt van folle blanche druiven. Deze ‘brandy’ heeft zeven jaar gerijpt op eiken vaten.
Godet Pearadise Duidelijk iets totaal anders is de Godet Pearadise. Op basis van Franse Cognac maar met de verfrissende smaak van peren! Het is duidelijk een likeur met 38 % alcohol en bevat de zuivere en volle smaak van peer. De likeur heeft overduidelijk iets exotisch. Liefhebbers van peren en volle fruitsmaken is met deze drank meer dan tevreden. Pearadise is toegankelijk en heerlijk kruidig.
de vingers totdat alle boter is opgenomen en je een soort kruimelig deeg hebt. Voeg dan de eidooier toe, en een paar druppels water. Hoeveel water erin moet hangt af van de bloem die je gebruikt. Voeg druppel voor druppel zoveel water toe dat het deeg zich goed tot een bal laat vormen. Verpak de bal in vershoud folie en leg het deeg minstens een uur in de koelkast.
Franse Appeltaart met Godet Pearadise
Verwarm de oven voor op 180 graden. Smeer een lage taartvorm in met boter en bestuif met bloem.
Een heerlijk nagerecht voor de feestdagen, lauwwarm opgediend een verrukkelijke ervaring! Dit is de allerlekkerste: een dunne knapperige bodem van pâte brisée met een heel dun laagje amandelspijs en daarop schijfjes appel. voor het deeg: • 125 gram bloem • een snuf zout • 50 gram suiker • 80 gram boter • 1 eidooier • een piepklein beetje koud water voor de vulling: • 80 gram amandelen • 100 gram suiker • een klein scheutje Godet Pearadise • 3 appels • 5 eetlepels abrikozenjam • 3 eetlepels water Eerst het deeg: meng bloem, boter, zout en suiker door elkaar met de mixer met deeghaken of met
Neem hakmolentje of keukenmachine en hak de amandelen en 60 gram suiker met een klein scheutje Godet Pearadise fijn tot het eruitziet als losse korrels. Haal het deeg uit de koeling. Bestuif het aanrecht met flink wat bloem en druk de deegbal plat. Waarschijnlijk is het deeg behoorlijk vochtig en breekt het snel: het is niet soepel. Je moet nu snel wat bloem door het deeg kneden. Niet te lang kneden, want dan wordt het deeg taai. Niet te kort kneden, want dan wordt het te korrelig. Klinkt reuze moeilijk, maar het valt mee gelukkig. Ongeveer 10 keer kneden terwijl je bloem (dat op het werkblad ligt) door het deeg werkt. Na tien keer kneden is het zacht en een beetje plakkerig, en net soepel genoeg. Rol dan met de deegroller het deeg tot een ronde platte lap en leg die in de taartvorm. vouw het deeg aan de randen dubbel, zodat de opstaande rand dikker wordt dan de bodem. Verspreid het amandelspijs over de bodem (het wordt maar een heel dun laagje)
Schil de appels, verwijder de klokhuizen en snijd de appels in partjes die allemaal (ongeveer) even dik zijn. Hoe regelmatiger, hoe mooier de taart wordt. Rangschik de partjes appel op het spijs, leg ze in een mooi patroon neer. Duw het deeg langs de rand van de taartvorm wat naar beneden, zodat de appelpartjes een beetje klem komen te liggen in het deeg. Strooi de resterende suiker over de appelpartjes. De taart mag nu de oven in. Verwarm de abrikozenjam met het water in een pannetje tot de jam is opgelost. Als de taart 20 minuten in de oven heeft gestaan haal je hem er even uit. Smeer met een kwastje de dunne abrikozenjam op alle appelpartjes en zet de taart weer terug in de oven. Laat hem nog 5 minuten of iets langer in de oven staan, tot hij er lekker uitziet. De appels een klein beetje gecarameliseerd, de korst mooi goudbruin. Als het goed is ruikt het nu ongelooflijk lekker in huis. Haal de taart uit de oven en laat hem in de vorm afkoelen. Als de taart is afgekoeld kun je hem uit de vorm halen. Niet eerder, want dan breekt hij. Schenk bij de appeltaart een klein glaasje Godet Pearadise. Geniet ervan!
Godet Pearadise
Artikelnummer: 108345
Wijnkenner - 15
Bodegas Carrau Amat, de beste wijn van Uruguay! Javier Carrau, eigenaar van Bodegas Carrau stond aan het eind van de jaren ’80 van de vorige eeuw aan de basis van de productie van Tannat in Uruguay.
Inmiddels is deze druif, die in Europa vooral in Madiran, in Zuidwest-Frankrijk voorkomt, uitgegroeid tot de nationale druif van Uruguay. Bodegas Carrau wordt echter nog steeds gezien als leidend producent van Tannat in Uruguay. Dat vond ook Patricio Tapia, die in Descorchados, de wijngids van Zuid-Amerika, de Amat Tannat 2009 uitriep tot beste wijn van Uruguay. De wijn is door de rijping opvallend zacht voor een Tannat. De wijn kan zeer lang ouderen. De eerste jaargang van deze wijn, 1998, die Javier Carrau 2 jaar geleden tijdens het bezoek aan het wijnhuis opentrok voor zijn gasten van De Monnik Dranken bleek nog opvallend jeugdig.
Bodegas Carrau Amat Tannat
Herkomstgebied: Cerro Chapeu Huidige jaargang: 2009 Druivenrassen: 100% Tannat Houtlagering: 20 maanden op Frans eiken (50% nieuw, 50% 1 jaar oud) Artikelnummer: 780775
Wijnkenner - 17
Strozzi verantwoordelijk voor marketing en verkoop. Een prima basis om samen het familiebedrijf te runnen. Ooit waren de Strozzi’s Florentijnse bankiers. En zelfs in die tijd maakte de familie al eeuwen lang wijn. En dat doen ze na duizend jaar nog steeds. Het is een druk bestaan voor de zusjes. Hun wijnen worden naar dertig verschillende landen geëxporteerd en tussendoor reizen ze internationale wijnbeurzen af .
Al meer dan duizend jaar is de familie Guicciardini-Strozzi geworteld in Cusona nabij het middeleeuwse stadje San Gimignano in Toscane. Hun villa “Cusona” gaat terug tot het jaar 994 en wordt bewoond door de twee Strozzi prinsessen Natalia en Irina. De villa is een waar paleis met een manshoge vuurplaats en imponerende plafonds in een indrukwekkende bibliotheek vol historische geschriften. Je moet even doorhebben wie wie is, want de twee Strozzi zussen lijken behoorlijk op elkaar. De karakters van Natalia en Irina vullen elkaar goed aan; zo is Irina het financiële brein en Natalia
18 - Wijnkenner
De wijn die ze maken, is echt een wijn voor kenners. Oude rassen zijn het. De Vernaccia druif geeft een zeer droge witte wijn die al bekend was in de middeleeuwen. De Italiaanse dichter Dante wist in zijn La Divina Commedia te melden dat Paus Martinus IV zich ’s ochtends zuivert door het eten van sardines uit het meer van Bolsena en het drinken van een glas Vernaccia. Eeuwen later is het kunstschilder en dichter Michelangelo die schrijft: “We bezochten het prachtige San Gimignano met al zijn torens en honderden bochtige stegen waar de mensen aan het vechten waren om hun Vernaccia wijn”. De familie Strozzi heeft een rijke familiegeschiedenis. Zo zijn ze onder meer
verbonden met de familie van Winston Churchill. Daarnaast ontdekten zij nog een bijzondere vrouw in hun stamboom; een vrouw die al jaren wordt bewonderd door miljoenen mensen in het Louvre. Lisa Gherardini del Giocondo, beter bekend als het Franse La Joconda ofwel, Mona Lisa, blijkt volgens de stamboom namelijk een verre voorouder. Vijftien generaties later lachen de zusjes er vrolijk bij met een kopie van het beroemde schilderij onder de arm. Momenteel produceert Guicciardini Strozzi tweeëntwintig verschillende soorten wijn op het meer dan duizend jaar oude landgoed met 530 hectare aan wijngaarden. Naast de eerder genoemde Vernaccia di San Gimignano produceert zij eveneens wijnen uit Bolgheri en de Maremma.
Onkend aar niet onmind…..
Codega
Deze rubriek brengt onbekende druivenrassen voor het voetlicht. Unieke druivenrassen die in de vergetelheid dreigen te geraken.
Een hoge productieve Zuid-Portugese druif die wordt gebruikt voor het maken van witte port. De druif, uit de streek Douro, is geschikt voor een heet klimaat en heeft veel karakter. Hij staat ook bekend voor het produceren van tafelwijn. Bij een vroege oogst zijn de frisse, droge wijnen in het jaar van de botteling aangenaam te drinken. In de streek Alentejo wordt de druif Roupeiro genoemd, en gebruikt voor het maken van witte wijn. De Côdega do Larinho is een uit het noordoosten van Portugal afkomstige witte druivensoort, waar fruitige wijnen van worden gemaakt. Dit ras is ontstaan in de regio’s Douro en Trás-os-Montes in het uiterste noordoosten van Portugal. Decennia lang is aangenomen dat deze druif verwant zou zijn aan de Síria. Dit komt omdat de “Síria” in de Douro nog steeds “Côdega” wordt genoemd. In 2011 is via DNA onderzoek komen vast te staan dat er geen enkele relatie tussen de twee rassen bestaat.
Codega is een relatief sterke groeier die een hoge opbrengst garandeert. Grote trossen met grote druiven, die gevoelig zijn voor meeldauw. Het bijzondere is, dat de wijnstokken zeer geschikt zijn om op steile hellingen te worden aangeplant. Dat betekent dat dit ras goed bestand is tegen droge grond. Sterke aroma’s van tropisch fruit. Wel heeft de druif een gebrek aan de benodigde frisheid, waardoor het veelal geblend wordt met soorten die deze eigenschap wel hebben, zoals de Rabigato, Arinto de Bucelas en de Gouveio. Wijnen gemaakt van de Codega gaan overigens zeer goed samen met Japans en mediterraans eten, alsook met schaaldieren of als aperitief. Codega wordt graag gebruikt voor de productie van witte Port.
Wijnkenner - 19
Mooie beoordelingen voor Zuid-Amerikaanse Chardonnays in Perswijn In Perswijn nummer 7 van 2015, het novembernummer, zijn diverse Chardonnays van De Monnik Dranken uitstekend beoordeeld:
Andeluna Cellars Altitud 2011
Ventisquero Queulat Gran Reserva Single Vineyard 2012
Artikelnummer: 780785
Artikelnummer: 780686
Ventisquero Grey Glacier Single Block 2012
Andeluna 1300 2013
Artikelnummer: 780675
Artikelnummer: 780783
Artikelnummer: 780673
Tropisch fruit, mango, honing, zacht en afgerond, roomboter, mollig, vetje, zuren. ****
NA
J
AA
WINNAAR SYRAH/SHIRAZ BOVEN € 10,VENTISQUERO PANGEA APALTA VINYARD SYRAH 2010 IMPORTEUR: DE MONNIK DRANKEN
20 - Wijnkenner
5
Rijkdom en frisheid, abrikoos, honing, amandelen, hazelnoot, bitters, prachtige zuren. ****(*)
Rijp wit fruit, ananas, banaan, citrus, zuren, verleidelijk, room, lengte en stevigheid, goed fris. ****
Tropisch fruit, citrus, honing, rond, zacht, verleidelijk, krachtig, zuren, room, heerlijk wit. ****(*)
01
Honing, mandarijn, roomboter, brioche, heel intens, karamel, vet en krachtig, gul en open. ****(*)
Ventisquero Reserva 2013
2 R& R WINTE
Mooiplaas Mooiplaas Wine Estate and Private Nature Reserve zoals het bedrijf voluit heet, is prachtig gelegen tussen de majestueuze, vruchtbare bergen en twee oceanen in het beroemde wijngebied Stellenbosch. Het totale Estate bestaat uit 250 hectare waarvan ongeveer 100 hectare aan wijngaarden en 60 hectare natuurreservaat. Het bedrijf is al jaren eigendom van de familie Roos. De Houmoed wijngaard waar de bush vines Chenin Blanc staan, is slechts 2 ha groot. De wijn heeft 9 maanden houtlagering gehad en heeft een prachtige goudgele kleur. De neus kenmerkt zich door hints van perzik, amandelen en bijenwas. Het fruit en het eikenhout is perfect in balans en de wijn geeft een extreem vol mondgevoel. De wijn heeft een bewaarpotentieel van zeker 10 jaar. De Rosalind is een prachtige gerijpte en complexe Bordeaux Blend uit Stellenbosch. De wijn heeft een extreem donkere kleur. In
de neus vooral geuren van rood fruit, zoals kersen en pruimen en tonen van eikenhout. De wijn is elegant en gestructureerd en heeft een bewaarpotentieel van zeker 10-20 jaar.
Mooiplaas Rosalind
Herkomstgebied: Stellenbosch Huidige jaargang: 2007 Druivenrassen: 44% Cabernet Franc, 44% Cabernet Sauvignon, 12% Merlot Houtlagering: Elk druivenras apart voor 24 maanden op Frans eiken, daarna geblend. Artikelnummer: 780608
Mooiplaas Houmoed Bush Vine Chenin Blanc Herkomstgebied: Stellenbosch Huidige jaargang: 2013 Druivenrassen: 100% Chenin Blanc Houtlagering: 9 maanden op de lies gerijpt. Artikelnummer: 780607
Wijnkenner - 21
Nederland Wijnland
deze term gaat steeds beter bij ons kikkerlandje passen. In iedere provincie vinden we tegenwoordig wel wijngaarden. Grotere, of juist kleinere wijngaarden, commercieel of juist als hobby. De komende edities van De Wijnkenner willen we steeds een Nederlandse wijngaard belichten. De volgende wijngaard in deze serie is gelegen in Limburg: Wijngoed Thorn 22 - Wijnkenner
Reeds ten tijde van het middeleeuwse vorstendom Thorn vond er op behoorlijke schaal wijnbouw plaats in deze omgeving. Met name het centrale plein van Thorn; “de Wingerd” is hier een prachtig voorbeeld van. Deze Wingerd was vroeger de tuin van het stift en de huidige voorgevels van de stiftwoningen waren toen de achtergevels.
meerdere prijzen in de wacht gesleept. Wijngoed Thorn verbouwt zoals vermeldt de druivenrassen Pinot Auxerrois, Pinot Gris, Riesling, Pinot Noir en Dornfelder. De witte wijnen worden in moderne roestvrijstalen temperatuurgestuurde tanks opgevoed. Voor de rode wijnen gebruiken we de traditionele barriques van Frans eikenhout.
Napoleon verwoestte niet alleen het stift van Thorn, maar dicteerde ook een verbod op wijnbouw buiten Frankrijk. Die wijnbouw was in de noordelijke gebieden toch al moeilijk geworden door de zogenaamde kleine ijstijd en de rond 1860 uit Amerika geïmporteerde druifluis vernietigde zelfs 90% van het Europese wijnbouwareaal. Tegenwoordig zijn alle Europese druivenstokken geënt op druifluisresistente Amerikaanse onderstammen en met de juiste rassenkeuze is het in de huidige klimatologische omstandigheden weer mogelijk geworden om in Limburg wijnbouw te bedrijven. De oude maassedimenten en de geringe jaarlijkse neerslag in Thorn zijn zelfs ideale voorwaarden voor deze gevoelige teelt. In tegenstelling tot de meer zuidelijk gelegen wijngaarden, hebben de wijngaarden in Thorn geen löss of kalkstenen ondergrond maar Maasklei en kiezel. Dat levert vanuit de bodem al een verschil op. De zanderige gronden accepteren snel warmte en houden water minder lang vast dan bijvoorbeeld löss. Ook dat activeert de wijnplant om extra zijn best te doen.
De wijnkelder en het proeflokaal van Wijngoed Thorn liggen midden in het oude historische witte stadje Thorn aan de Bogenstraat nr. 12A. Op afspraak zijn er rondleidingen en proeverijen mogelijk op het Wijngoed. Moderne technieken en de hoogste kwaliteitseisen in combinatie met toewijding en passie staan garant voor karaktervolle Maaslandse wijnen van Wijngoed Thorn. Op korte termijn overigens, verwachten Harry en buurman Karel Henckes van wijngoed Aldeneijck, België een AOC-status met de naam ‘Maasvallei’ welke het eerste echte kwaliteitskader voor een wijngebied in Nederland zal betekenen en het eerste grensoverschrijdende ter wereld!
De kiezel is een belangrijke speler. Water wordt erdoor gefilterd, kiezel geeft mineralen mee aan de wijnstok (druiven) en dwingt de druivenstok dieper te gaan om aan water te komen. De moeite die de stok ervoor moet doen, levert een hogere kwaliteit sap op. Ander voordeel is dat de regio rondom Thorn tot de droogste gebieden van de Benelux behoort. Eigenaar is Harry Vorselen die in 2001 de wijngaard begon na eerst de wijnbouwers opleiding in Trieste te hebben afgerond. Harry: ‘Eigenlijk is dit gebied steeds beter te vergelijken met de Moezel, Luxemburg en Elzas. We hebben de druiven uit die regio’s en ook onze stijl van wijnmaken komt ervandaan. Pinot Gris, Pinot Noir, Riesling en Auxerrois gaan goed in dit microklimaat, zelfs bijna geheel biologisch. Inmiddels gaat de wijnbouw en het wijn maken zo goed dat Mieke, de vrouw van Harry, zich nu, naast de aspergeteelt, fulltime bezighoudt met alles eromheen: verkoop, distributie, rondleidingen, financiën. Onze favoriet én trots is de Pinot Gris late harvest, een zoete dessertwijn van aan de tros gedroogde druiven die laat worden geoogst en perfect in balans zijn qua zoet en zuur.’ Het maken van kwaliteitswijn onder andere door middel van kleine opbrengsten per druivenstok was de eerste prioriteit. De wijnen hebben inmiddels
Wijnkenner - 23
Michel van Tuil
Nieuwe en oude stijl Duitse wijnen! De laatste twintig jaar is er in Duitsland op wijngebied veel veranderd. De nieuwe generatie wijnmakers maken vooral droge kwaliteitswijnen. Ze zijn ambitieus, hebben goede opleidingen genoten en ervaring opgedaan in het buitenland.
De Duitse droge wijnen zijn zowel in de restaurants als in de wijnhandel helemaal hot. De druivenvariëteiten Riesling en Spätburgunder zijn hier verantwoordelijk voor. Maar hoe zit het met de fraaie “edelzoete” wijnen uit Duitsland! Moeten wij deze wijnen vergeten of er nog steeds van genieten. Om dit te ontdekken met een twintigtal wijnliefhebbers een avond al proevend doorgebracht. Na een korte power point presentie aan het proeven geslagen. De eerste twee glazen gevuld met een Silvaner Trocken uit Franken en een Weissburgunder Trocken uit de Pfalz. Prima wijnen met een fraaie zuurbalans.
druif zich van zijn beste kant liet zien, hierover waren alle proevers het eens. De “Edelsüsse Weine” waren nu aan de beurt. We begonnen met een 1994 Riesling Bernkasteler Graben Spätlese uit de Mosel. Een meer dan 20 jaar oude belegen wijn met een fantastische balans tussen rijp fruit en sappige zuren. Om het af te leren een Riesling Trittenheimer Altärchen Steillage Auslese Mosel uit 1996. Een fraaie wijn met iets meer rijpere tonen dan de vorige. Volop genieten voor de wijnproevers.
Hierna drie Rieslings uit verschillende Anbaugebiete (Pfalz, Rheinhessen en Rheingau). Het is mooi om de verschillen tussen het terroir en de vinificatie te proeven. De smaken liepen uiteen van strak met fijne zuren naar wat ronder met een restzoetje.
De laatste wijn van de avond was een 1999 Huxelrebe Trockenbeerenauslese Burg-Layer Hölle van Michael Schäfer uit de Nahe. Nog zo`n feestje in het glas. Honing, gedroogde abrikozen werden gecombineerd met elegante zuren in de wangen.Hierna lekkere hapjes door mijn vrouw bereid op tafel en de avond met zijn allen doorgenomen.
De rode wijnen waren aan de beurt. Om te beginnen een Dornfelder Lieblich. Een type wijn die tot midden jaren negentig populair was.
De conclusie is dat de “nieuwe wijnen” een verademing en een welkome aanvulling zijn in ons wijnleven, maar dat de goed gemaakte Prädikatsweine ook niet te versmaden zijn.
Daarna de nieuwe stijlen rode wijn in de glazen. Eerst een 2014 Trollinger & Lemberger Trocken uit Württemberg. Nog wat stroef, maar wel een wijn met potentie.
Met vriendelijke wijngroet Michel van Tuil
Drie houtgelagerde Spätburgunders Trocken uit 2013 naast elkaar ingeschonken. Mooie wijnen waarin de Pinot Noir
24 - Wijnkenner
www.drankenstudie.nl
Kort interview met Alejandro Galaz, wijnmaker bij Viña Ventisquero
In de eerste week van november was wijnmaker Alejandro Galaz kort in Nederland om een tweetal wijnproeverijen rondom de wijnen van Vina Ventisquero te begeleiden. Tussen de bedrijven door, sprak ik kort met Alejandro over een aantal zaken: bedrijf veilig kunnen werken en ruime sociale voorzieningen voor de werknemers.
Veel van onze klanten werken inmiddels met een aantal wijnen van Viña Ventisquero. Voord degenen die nog niet bekend zijn met dit wijnhuis; wat maakt Viña Ventisquero zo bijzonder? Wij bezitten in alle betere wijngebieden van Chili eigen wijngaarden. Wij hoeven geen druiven elders in te kopen en hebben daardoor een constante, hoge kwaliteit. Ook kunnen wij zelf het oogstmoment bepalen, de wijze van snoeien, moment van irrigatie etc. Dit alles stelt ons in staat om zeer mooie wijnen te maken. Ook belangrijk; wij hebben een heel enthousiast en jong team. Dynamisch ook en zeer gedreven. Zij zijn altijd op zoek naar nieuwe invalshoeken. Altijd verrassend en nooit saai! Viña Ventisquero staat voor openheid en eerlijkheid. Doen wat je beloofd. Niet verwonderlijk dus dat wij al zo lang zeer prettig samenwerken met De Monnik Dranken eigenlijk. Wij hanteren de zelfde bedrijfsfilosofie. Ook wij gaan altijd voor een langdurige samenwerking en wij staan voor innovatie. Hoe zien jullie de toekomst? Duurzaamheid wordt door de consument wereldwijd steeds belangrijker gevonden. Viña Ventisquero was ook het eerste Chileense wijnbedrijf wat aanspraak kon maken op het ‘Sustainable wine of Chile’ Belangrijk dat bedrijven er ook alles aan blijven doen om duurzaam te werken. Het certificaat halen is één, maar daar houdt duurzaam ondernemen niet op. Voortdurend moet men innovativiteit tonen om de natuur zo min mogelijk uit te putten. Daarnaast wil Viña Ventisquero ook haar verantwoordelijkheid nemen voor al haar werknemers. Dat betekent overal in het
Terug naar de wijngaarden, wat kun je vertellen over de groei tot nog toe? Op dit moment is het lente in Chili en dat betekend dat de groei nu op gang komt. Er zitten al wat bladeren aan de wijnstokken en eind november vangt de bloesemperiode aan. De winter was tamelijk nat en er zit vrij veel vocht in de bodem. De verwachting is dat wij pas laat in het seizoen hoeven te irrigeren. Als er geen uitschieters zijn qua temperatuur, dan wordt dit een ‘stabiel’ jaar met mooie elegante wijnen. Er kan dan wat later worden geoogst en de druiven zijn dan beter en mooier rijp. Een langzame rijping zorgt immers voor zachtere tannines, mooie zuren met veel diepgang en complexiteit. Zeker als de gemiddelde temperatuur net zo laag blijft als in 2010 het geval was. Hogere temperaturen zorgen voor meer alcohol waardoor er niet zelden eerder moet worden geoogst. Meer alcohol kan zorgen voor minder complexe wijnen. Ook kunnen de wijnen meer tannines bevatten. Wat kun je vertellen over de gebruikte technieken in de ‘kelder’: Zeer favoriet tegenwoordig is de koude inweking. Hierdoor verkrijgt men meer extractie. Zeker in combinatie met het uitsproeien van de most over de ‘hoed’ van de RVS tank. Hiervoor gebruiken wij een speciale sprinkler installatie. Om succesvol te zijn als wijnmaker, volg je ook nooit een standaard recept. Je kijkt naar alle facetten die van oogst tot oogst verschillen. Er is overigens ook overleg met wijnmakers van andere wijnhuizen. Engels wordt door velen goed gesproken wat communiceren vergemakkelijkt. Men leert van elkaar en men vult elkaar ook aan. Hoe was eigenlijk de oogst in het voorjaar van 2015? Wij hadden in 2015 twee hitte pieken tegen
het einde van het groeiseizoen. De eerste in de derde week van februari en de volgende in de tweede en de derde week van maart. In februari en maart waren wij met ons team constant in de wijngaarden om de rijpheid te controleren. Hebben de druiven voldoende fenolische rijpheid? Hebben ze nog wel voldoende zuren? Kunnen we nog even wachten? Wat is het perfecte moment om te plukken? De oogst was zo’n twee weken eerder dan die van 2014. Eind maart was alles binnen. 2015 is een heel mooi jaar geworden! Alles mooi rijp, het was echt een uitdaging en dat maakt het zo een prachtig beroep! Is men in Chili ook beducht op ziekten in de wijngaard? Men kent in de Chileense wijnbouw weinig tot geen ziekten. Phyloxera bijvoorbeeld komt in Chili niet voor. Het land wordt dan ook aan vier zijden beschermd; in het noorden is daar de Atacama woestijn, nota bene de droogste woestijn ter wereld, het oosten van Chili wordt afgeschermd door de Andes die doorloopt tot aan de Rocky Mountains in de Verenigde Staten. In het zuiden wordt de grens gevormd door Vuurland en Antarctica en de Pacific ligt ten westen van Chili. Ook de Suzuki-vlieg is in Chili nog niet gesignaleerd. Er zijn dan ook zeer strenge controles op de luchthavens daar waar het gaat om invoer van met name plantaardig materiaal van buiten Chili. Ook de uitvoer wordt zeer streng gecontroleerd. Zo mag er door toeristen bijvoorbeeld geen groente en fruit worden meegenomen en ook geen zuivelproducten. Zomaar wijndruiven meenemen uit de wijngaard is helemaal uit den boze, laat staan stenen. Meeldauw komt ook niet veel voor in Chili. En ook het enten op bijvoorbeeld Amerikaanse onderstammen is iets wat men bij Viña Ventisquero nauwelijks bezigt. Alleen in de Leyda vallei wordt 70% van de druivenstokken geënt om de productie te reguleren.
Wijnkenner - 25
Kalfsschenkel à la Milanese Hoofdgerecht voor 4 personen. Makkelijk / langer dan 60 minuten / 4.4/5 (5 Stemmen)
Ingrediënten • • • • •
4 kalfsschenkels Takje verse tijm Laurierblaadje 3 eetlepels olijfolie 1 middelgrote ui, fijngesneden • 1 wortel, in blokjes gesneden
• 1 bleekselderij, klein gesneden • 2 teentjes knoflook, geperst • 4 eetlepels bloem • 250 ml witte wijn • 250 ml kalfsfond • 250 g tomaten, ontveld, in stukken • 100 g boter
Recepten
Voor de gremolata • 3 eetlepels peterselie, fijngehakt • Geraspte schil van 1 citroen • 3 teentjes knoflook, geperst
Bereiding
1. Wrijf de schenkels in met peper en zout. Snijd het randje vet enkele keren door. Wentel de schenkels door de bloem en klop de overtollige bloem eraf. Verhit de boter met de olie in een pan en bak de schenkels rondom bruin in ongeveer 10 minuten. Wijnsuggestie: 2. Haal de schenkels uit de pan en fruit de ui, knoflook, de bleekselderij en de wortel ongeveer 3 VENTISQUERO minuten. Blus dit mengsel af met de kalfsfond en witte wijn. Voeg het vlees weer toe. Reserva Merlot 3. Voeg de stukken tomaat, het laurierblad en de tijm toe. Laat het geheel met de deksel op de pan in ongeveer 1 uur gaar sudderen. Roer af en toe. Artikelnummer: 780674 4. Breng de saus op smaak met zout en peper en verwijder het takje tijm. 5. Meng de ingrediënten voor de gremolata. Leg de schenkels op voorverwarmde borden, bestrooi met de gremolata en giet de saus er overheen. Serveer met saffraanrisotto.
Hertenfilet Wellington
Hoofdgerecht (Kerst) voor 4 personen. Vrij moeilijk / langer dan 60 minuten / 4.3/5 (4 Stemmen) Voedingswaarde per persoon 502 kcal (2.107 kj). eiwit: 43 g. vet: 13 g (waarvan 3 g onverzadigd). koolhydraten: 50 g.
Ingrediënten • • • • •
650 g hertenfilet aan 1 stuk 8 plakjes katenspek 4 plakjes bladerdeeg 4 champignons, fijn gesneden 1 dunne prei, het wit in dunne reepjes
• • • • •
100 g tagliatelle 100 g bospaddestoelen 1 theelepel ketjap manis 1 dl runderbouillon Rode kool, uit een pak
• 100 g rozijnen • 50 g roomboter • 1 eigeel
Bereiding
1. Verwarm de oven op 180 graden. Bestrooi de hertenfilet met zout en peper. Bak de hertenfilet in 25 gram roomboter aan beide kanten snel bruin. Haal het vlees uit de pan en laat het koud worden. 2. Bak de reepjes prei en de champignons in het hete bakvet van het vlees. Haal ze uit het vet en laat alles afkoelen. 3. Omwikkel de filet met katenspek tot deze geheel bedekt is. 4. Plak de plakjes bladerdeeg met wat water aan elkaar en vouw de hertenfilet samen met wat prei en champignons in het deeg. Bestrijk de ingepakte filet met eigeel en bak hem in de voorverwarmde oven tot een kerntemperatuur van 55 graden is bereikt (ongeveer 25 minuten). 5. Snijd de bospaddenstoelen in stukjes en bak ze even aan in 25 gram roomboter. Voeg de ketjap en bouillon toe en breng alles samen aan de kook. 6. Kook de tagliatelle volgens de verpak¬king en giet af. Verwarm de rode kool en voeg de rozijnen toe. 7. Snijd de filet in plakken. Leg wat taglia¬telle op het bord en schenk er wat paddenstoelensaus overheen. Leg de plakken hertenfilet er tegenaan en leg er wat rode kool bij.
De recepten zijn beschikbaar gesteld door de Keurslager. Meer recepten vindt u op: www.keurslager.nl.
26 - Wijnkenner
Wijnsuggestie: BODEGAS CARRAU 1752 Gran Tradicion Artikelnummer: 780720
Hachee met gemarineerde appeltjes Hoofdgerecht voor 4 personen. Zeer makkelijk / langer dan 60 minuten / 4.1/5 (12 Stemmen) Voedingswaarde per persoon
Voedingswaarde per persoon: kcal (kj) 949 (3986) eiwit 87 g vet 41 gkoolhydraten 51 g alcohol 4 g.
Ingrediënten • • • • • • • •
800 g riblappen, in blokjes zout en peper 2 el bloem 2 el boter 500 g uien, in ringen 1 el bruine suiker 1 el rode wijnazijn 1 flesje bier
• • • • • • •
2 blaadjes laurier 1 kruidnagel 8 elstar appels rasp en sap van een citroen 1 borrelglas calvados 1 el suiker verse muntblaadjes
Keukengerei • Kom • Braadpan • Schaal
Wijnsuggestie: QUINTA de CHOCAPALHA Vinha Mae Artikelnummer: 780585
Bereiding
1. Bestrooi de blokjes vlees met zout, peper en bloem. Hussel alles goed door elkaar zodat alle kanten bedekt zijn met een laagje bloem. 2. Verwarm de boter in een braadpan en bak het vlees in een paar porties rondom aan. Haal het vlees uit de pan en roer de aanbaksels los van de bodem. 3. Fruit de uiringen met de suiker zachtjes lichtbruin. Blus af met de azijn en het bier. 4. Leg het vlees terug in de pan, steek de laurier en kruidnagel ertussen en breng alles zachtjes aan de kook. Laat met het vuur laag en het deksel op de pan de hachee in circa 2,5 uur gaar stoven. 5. Snijd ondertussen de geschilde appels in vieren en verwijder het klokhuis. Doe de appelstukjes in een schaal en besprenkel ze met het citroensap, -rasp en de calvados. Strooi wat suiker over de appeltjes en schep ze goed om, dek af met vershoud¬folie en zet een uurtje in de koelkast. Schep vlak voor het serveren wat muntblaadjes door de appels en serveer bij de hachee. 10. Bak de frieten goudbruin. 11. Smeer de kalfsribeye in met olijfolie. Gril er in een grillpan een mooie ruit op. Op smaak brengen met peper en zout.
Filetto alla Rossini Hoofdgerecht voor 4 personen. Vrij moeilijk / 20-30 minuten Voedingswaarde per persoon
722 kcal (2.940 kj). eiwit: 57 g. vet: 45 g (waarvan 25 g onverzadigd). koolhydraten: 19 g.
Ingrediënten • • • •
4 runderfilets van ca. 100 g per stuk 40 g boter 3 eetlepels olijfolie 300 g avena 18 (lijkt op rijst, maar is wel degelijk een echte pasta) • 3 eetlepels bloem
• • • • • •
0,5 wijnglas Marsala (Italiaanse versterkte wijn) 4 plakken Gruyere 4 plakken rauwe ham 0,5 kopje bechamelsaus 2 eetlepels witte truffelolie peterselie, gesneden
Bereiding
1. Breng een grote pan water met zout aan de kook en kook hierin de penne beetgaar. Doe ondertussen alle ingrediënten voor de pesto in de keukenmachine en maal tot een middelgrove smeuïge saus. Breng de Wijnsuggestie: pesto naar eigen inzicht op smaak met zout en peper. Giet als laatste een eetlepel van het kookwater van WEINGUT HEID de pasta bij de pesto en maal nog een paar tellen. Steinmergel Pinot Noir 2. Verwarm de boter of olie in een koekenpan en bak de Carpaccio misto op middelhoog vuur Artikelnummer: 780562 om en om in circa 2 minuten per kant bruin. 3. Schep ondertussen de pesto door de pasta en serveer warm of lauw met de Carpaccio misto.
De recepten zijn beschikbaar gesteld door de Keurslager. Meer recepten vindt u op: www.keurslager.nl.
Wijnkenner - 27
Nationaal rfgoed... De Barco Ralo In de meeste boeken moeten we lezen dat het de Romeinen waren die ervoor gezorgd hebben dat de wijnstok in Frankrijk, Italië, Spanje en Portugal terecht kwam. Het waren echter Griekse kolonisten die de wijnstok meenamen bij hun volksverhuizing, want bij de Grieken stond een beker wijn gewoon op het dagelijkse menu. Door gebrek aan grondstoffen als granen door de vulkaanachtige bodemsoorten zochten veel Grieken hun heil elders. Velen van hen kwamen terecht in het uiterste zuiden van Italië en noemden dit Magna Graecia (Groot Griekenland). Nadat ze ook noordelijker waren getrokken kwamen ze tot de ontdekking dat de bodem wel zeer geschikt was voor wijnbouw en noemden dit al snel Oinotrias (het land van de wijn). De Grieken zaten verspreid langs het hele mediterrane gebied, zo stichtten zij bijvoorbeeld in 600 v.C. Masillia (het huidige Marseille) en zaten tot ver in Spanje en Portugal. Het waren echter wel de Romeinen die de wijncultuur verder tot ontwikkeling hebben gebracht. Portugal, en dan met name de Douro streek, staat bekend om zijn (versterkte) portwijnen. Dit is echter niet altijd zo geweest. Er werd volop wijn geproduceerd in deze regio, maar de zoete versterkte wijn zoals wij die vandaag de dag kennen bestaat pas enkele eeuwen en is waarschijnlijk de ontdekking van de Engelsen. Niet verwonderlijk dat menig porthuis dan ook een Engelse naam draagt. De Engelsen waren namelijk groot importeurs van wijnen en bij voorkeur uit de Bordeaux streek. De tachtigjarige oorlog maakte dat Engeland zijn wijnen niet meer uit Frankrijk kon halen waarop zij alternatieven gingen zoeken. Spanje was ook geen optie, dus weken zij uit naar Portugal. De zeereis bleek echter te lang te zijn voor de wijnen en kwamen schraal en verzuurd aan in Engeland. Tot dat iemand op het idee kwam om alcohol toe te voegen aan de wijn waardoor de wijn goed bleef tijdens het vervoer. Hiermee was in de 16e eeuw de port geboren. Wie wel eens in Porto is geweest kent ze wel, de Barco Rabelo’s die opgetuigd aan de oevers van Vila Nova de Gaia liggen. Eens hebben zij gediend om de wijn vanuit de binnenlanden, waar ook de wijngaarden gesitueerd waren, naar de porthuizen in Vila Nova de Gaia te verschepen. Deze zogenaamde lodges staan tegen de Noordelijke helling van Vila Nova de Gaia waardoor ze minder snel opwarmen. Als portschipper op een Barco Rabelo moest men over stalen zenuwen beschikken.
28 - Wijnkenner
Voordat er in 1970 dammen werden gebouwd was de Douro een verraderlijke rivier. Snelstromend en turbulent raasde de rivier door smalle ravijnen en kloven in een bochtig parcours richting Porto. Daardoor is het niet zelden voorgekomen dat een Barco Rabelo met man en muis (en port) verging. Wanneer je je realiseert dat het eerste porthuis (Kopke) in 1638 werd opgericht en dat pas in 1887 de Douro spoorlijn werd voltooid wordt het duidelijk dat deze Barco Rabelo’s ruim twee eeuwen dienst hebben gedaan als enige transportmiddel.
Twaalf ongelooflijk stoere mannen vormden de bemanning van iedere Barco Rabelo. Allen van Als het zware werk was gedaan volgde er een zenuwslopende reis over de rivier de Douro. hen wisten dat iedere reis hun laatste reis zou kunnen zijn. Dat zo’n reis zwaar was kan men opmaken vanuit het feit dat de reis die vanuit Oporto het binnenland in ging stroomopwaarts afgelegd moest worden. Bij tijden dat de stroming niet zo heftig was kon er geroeid worden of bij een gunstige wind kon het zeil gehesen worden. In het ergste geval moesten de bemanningsleden op de wal worden gezet en moest het schip stroomopwaarts getrokken worden waarbij ze over stenen en kliffen liepen zonder paden. Het leven van deze moedige mariniers werd dan ook ondersteund door de bedrijven door ze aan boord drie maal daags te voorzien van uitgebreide maaltijden die gecombineerd gingen met voldoende wijn. Deze wijn werd tevens meegeleverd ter voorkoming dat de bemanning zich tegoed zou gaan doen aan de port uit de vaten. In veel gevallen mocht het niet baten, regelmatig werden er kleine hoeveelheden uit de vaten getapt en verstopt op kleine strandjes zodat men er op de terugweg van kon genieten. Tja, wie kan er nu een lekkere port weerstaan? Met de komst van de trein en een wegennet kwam er een einde aan het vervoer per Barco Rabelo. Naar verluid heeft de laatste commerciële reis per Barco Rabelo plaats gevonden
in 1964. Vandaag de dag worden deze schepen alleen nog gebruikt bij de jaarlijkse Regatta die plaats vindt in juni. Daarnaast worden ze gebruikt als “eyecatcher” voor de toerist.
Jaren geleden had ik het idee opgevat om een Barco Rabelo op schaal te maken. Van een vriendelijk porthuis kreeg ik naast bergen documentatie een video meegestuurd. Arquitectura do Rabelo. Naast beelden hoe het er vroeger aan toe ging op de wilde rivier is vooral te zien hoe een Barco Rabelo gebouwd wordt. Bijzonder fraai om te zien dat het geheel handwerk is. Er wordt alleen gebruik gemaakt van een handzaag. Nog bijzonderder is het dat de jongste van de club scheepsbouwers in de film 82 jaar oud is. Bomen worden handmatig omgezaagd en binnen twee weken staat er op het strand een volwaardig schip. In een oplage van 3000 stuks verscheen van de hand van Octávio Lixa Filgueiras de geschiedenis over de Barco Rabelo die werd uitgegeven door Calem. U kunt een exemplaar winnen ! Beantwoord de volgende vraag: Wat is de naam van de wijngaard die Calem gebruikt voor vinificatie van de Vintage port? Onder de goede inzenders wordt het boek “Barco Rabelo, um retrato de familia” verloot. Beschikbaar gesteld door Raymond van Oudshoorn. door Raymond van Oudshoorn
Wijnkenner - 29
Wijnland Luxemrg
30 - Wijnkenner
Van Schengen in het zuiden tot aan Wasserbillig in het noorden strekt het wijnbouwgebied van Luxemburg zich uit langs de Moezel over ruim 1300 ha. Uit de piepkleine wijnregio komen bijna uitsluitend droge, aromatische witte wijnen. Toch kunnen ook de rode wijnen, gemaakt van de Pinot Noir druif, zeer goed zijn. Ondanks de beperkte grootte heeft Luxemburg een lange wijnbouwhistorie. Opgravingen aan de oever van de Moezel brachten grafgiften uit de 5e eeuw aan het licht met decoraties van druiven en wijnbladeren. De Luxemburgse Moezel bestaat overwegend uit ten dele steile, soms zelfs spectaculaire hellingsterreinen, die meestal gericht zijn op het zuidoosten of zuiden. Bij een boottocht op de rivier komen de steile hellingen bijzonder indrukwekkend over. Men kan zich de inspanningen voorstellen die de wijnboeren zich moeten getroosten om hun percelen te bewerken. De wijngaarden worden nogal eens geteisterd door veelvoudige regenbuien, strenge vorst aan de grond en hagel. Per jaar valt hier gemiddeld 725 mm neerslag. Aangezien de Luxemburgse wijnstreek bescheiden van omvang is, heeft het nauwelijks zin om lokale bijzonderheden naar voren te halen. Toch is er wat bodemgesteldheid betreft een duidelijk verschil tussen het kanton van Grevenmacher in het noorden en dat van Remich in het zuiden. In het noorden wordt de bodem gekenmerkt door schelpkalk en is het dal nauwer. De wijnen daarvandaan zijn gepolijster en winnen na een paar jaar liggen aan temperament. In het zuidelijker gelegen gebied, vanaf de gemeente Stadtbredimus, bestaat de bodem hoofdzakelijk uit keuper met kleimergel en het nu bredere dal brengt vollere en harmonieuzere, maar ook minder karakter- en temperamentvolle wijnen voort. In Luxemburg moeten de wijnen uiteraard ook aan bepaalde wettelijke eisen voldoen. Wijnen moeten daarnaast door een commissie worden onderzocht. Men werkt met een 20-puntensysteem. Om voor het Appellation Contrôle in aanmerking te komen moet een wijn minimaal 12 punten scoren. Dit is de eerste kwaliteitstrap. De volgende trap is de “Vin Classé”. Deze wijnen scoren tussen de 14 en 15,9 punten.
De Luxemburgse wijnbouwers richten zich meer en meer op hoogwaardige druivenrassen die hun bijzondere terroir tot uiting brengen. De Riesling, die op de Moezelhellingen bijzonder laat rijpt en die men hier opvoedt tot droge, lichte wijnen, staat ook hier voor elegantie en mineraliteit en ontwikkelt een bekoorlijk, intensief bouquet. Hij behoort nog steeds tot de top onder de edele variëteiten maar is inmiddels wel ingehaald door door de Pinot Gris en de Auxerrois. Wat het succes van de Auxerrois betreft, mag dit verwonderlijk heten, wat deze druif heeft geen al te goede reputatie. Aan de Luxemburgse Moezel krijgt hij met rondheid, structuur en vaak door citrusvruchten gedomineerde aroma’s een eigen karakter en kan hij beslist als specialiteit gelden. In de gunst van de wijnbouwers overvleugelt de Auxerrois de Pinot Blanc duidelijk, die meestal wat nerveuzer maar minder fruitig uitvalt. Naast de Rieslings worden in het Groot-Hertogdom de overtuigendste resultaten intussen behaald met Pinot Gris. De voordelen daarvan liggen in zijn lagere zuurtegraad en zijn intensiece aroma’s. Pinot Noir, Gewurztraminer, Chardonnay zijn de zeldzame ‘outsiders’ in de Luxemburgse wijnbouw. De productie van schuimwijn heeft in Luxemburg een zekere traditie. Evenals in Duitsland worden in Luxemburg ook druiven in het buitenland gekocht. Maar echt onderscheidend zijn de zogenaamde ‘cremants de Luxembourg’, vervaardigd volgens de methode traditionelle, gelijk de Champagne productie. De enige erkende ‘cremant’ overigens buiten Frankrijk. De productiebepalingen leggen vast dat de wijn uitsluitend mag komen van druiven uit de eigen wijnregio, waartoe in het algemeen Elbling, Pinot Blanc, Auxerrois, Riesling, Pinot Noir en in toenemende mate Chardonnay dienen. Bovendien moet de wijn voor het ‘degorgement’ negen maanden op gist doorbrengen.
“Premier Cru” scoort tussen de 16 en 17,9 punten en de hoogste trap is de “Grand Premier Cru” met meer dan 18 punten. In Luxemburg heerst de Rivaner, een aan het eind van de 19e eeuw ontwikkelde kruising tussen Riesling en Silvaner. Het gaat daarbij om geen andere druif dan de MüllerThurgau, die in de Midden-Europese wijnbouwgebieden goed bekend is. De uitgesproken productieve rivaner levert fruitige en aangename maar wel wat lichte wijnen op. Ook de Elbling, die men hier sinds de Romeinse tijd aanplant, geeft aangename resultaten maar dan wel bij de productie van mousserende wijnen. Juist Luxemburg heeft een reputatie hoog te houden als het gaat om knisperende mousserende wijnen. Juist vanwege het koele klimaat en de bovengemiddelde zuurgraad van veel druivenrassen maakt Luxemburg uitermate geschikt als het gaat om de productie van mousserende wijnen. Een gerenommeerde producent is bijvoorbeeld Bernard-Massard.
Wijnkenner - 31
Andeluna Pasionado, klasse van 1300 meter hoogte! De wijnen van Andeluna Cellars komen uit Gualtallary, Tupungato. Dit vrij kleine gebied bevindt zich op 1300 meter hoogte in het Andes gebergte. Het is er relatief koel ten opzichte van de rest van Mendoza, en de verschillen in temperatuur tussen dag en nacht zijn er erg groot. Daardoor is het mogelijk er wijnen te produceren met een intense kleur, aromatische expressive en structuur. De beste wijnen die Andeluna maakt is de Pasionado serie.
Andeluna Pasionado Cabernet Franc
Andeluna Pasionado Quatro Cepas
Andeluna Malbec
Artikelnummer: 780778
Artikelnummer: 780799
Artikelnummer: 780798
Herkomstgebied: Tupungato, Uco Valley, Mendoza Huidige jaargang: 2008 Druivenrassen: 100% Cabernet Franc Houtlagering: 18 maanden op nieuw Frans eiken
Druivenrassen: 20% Cabernet Sauvignon, 35% Merlot, 35% Malbec en 10% Cabernet Franc Huidige jaargang: 2005 Houtlagering: Eerst elk druivenras apart voor 12 maanden op nieuw Frans eiken. Daarna de blend voor nog eens 6 maanden op nieuw Frans eiken.
Herkomstgebied: Tupungato, Uco Valley, Mendoza Huidige jaargang: 2012 Druivenrassen: 100% Malbec Houtlagering: 18 maanden op nieuw Frans eiken
De Topwijnen van Ventisquero Viňa Ventisquero uit Chili produceert uitstekende wijnen in de goedkopere prijsklassen, maar de wijnen in het hogere segment, behoren tot de absolute top van Chili. De Queulat en Grey series hebben hun weg naar veel gevorderde wijndrinkers inmiddels gevonden. De absolute top van Ventisquero wordt gevormd door hun icoonwijnen. De Pangea (Syrah) 2010 werd onlangs tijdens het Perswijn Wijnconcours Najaar & Winter uitgeroepen tot winnaar in de categorie Syrah! Een categorie waarin onder andere ook topwijnen uit Australië (Barossa) en Frankrijk (Rhône) werden ingezonden, maar deze Chileense topper met de eerste prijs aan de haal ging. Ook de Enclave en Vertice zijn wijnen van wereldklasse. Al deze wijnen hebben een bewaarpotentieel van zeker 15-20 jaar, maar aangezien de wijnen pas enkele jaren op de markt zijn, is er nog geen wijn van deze leeftijd beschikbaar. Wellicht is dit dus nog veel langer!
Ventisquero Enclave
Ventisquero Pangea
Ventisquero Vertice
Artikelnummer: 780655
Artikelnummer: 780663
Artikelnummer: 780658
Herkomstgebied: Pirque, in de hooggelegen delen van Maipo Huidige jaargang: 2011 Druivenrassen: 86% Cabernet Sauvignon, 6% Petit Verdot, 5% Carmenere, 3% Cabernet Franc Houtlagering: 18 maanden op Frans eiken (50% nieuw, 50% 1 jaar oud)
32 - Wijnkenner
Herkomstgebied: Apalta Valley Huidige jaargang: 2011 Druivenrassen: 100% Syrah Houtlagering: 22 maanden op Frans eiken (50% nieuw, 50% 1 jaar oud)
Herkomstgebied: Hoger gelegen delen van Apalta Valley (ongeveer 500 m) Huidige jaargang: 2011 Druivenrassen: 53% Carmenere, 47% Syrah Houtlagering: 20 maanden op Frans eiken (40% nieuw, 60% 2 of 3 jaar oud)
Wijnquiz
In elke uitgave van de Wijnkenner wordt uw kennis op het gebied van wijn op de proef gesteld. Doe mee en maak kans op leuke wijn prijzen.
1. Welke wijnstreek bevindt zich aan de noordelijke oevers van het Garda-meer? A. Oltrepó Pavese B. Trentino C. Langhe
6. Van welke Italiaanse wijnstreek is de inheemse Uva di Troia van oorsprong afkomstig? A. Campania B. Apulië C. Basilicata
2. Welke ‘cru’ uit de Beaujolais bevindt zich tussen de ‘crus’ Régnié en Chiroubles? A. Fleurie B. Moulin a Vent C. Morgon
7. Wat is de internationaal meer bekende naam voor het druivenras Lemberger? A. Blaufrankisch B. Zierfandler C. Dornfelder
3. Welke gemeentelijke AOC brengt uitsluitend wijnen van de Aligoté druif voort? A. Fixin B. Bouzeron C. Givry
8. In welk Duits wijngebied vinden we vooral de Lemberger aangeplant? A. Pflaz B. Baden-Wurttemberg C. Ahr
4. Hoe heet het meest noordelijke wijngebied op het eiland Corsica? A. Vin de Corse, Coteaux du Cap Corse B. Vin de Corse Sarténe C. Vin de Corse Calvi
9. Welke Hongaarse wijnstreek bevindt zich direct ten zuiden van de Neusiedler See? A. Somló B. Sopron C. Szekszárd
5. Collioure is van oudsher het domein van de Grenache Noir. Welke twee rode druivenrassen zijn daar ook toegestaan? A. Cinsaut en Syrah B. Cabernet Sauvignon en Merlot C. Syrah en Mourvédre
10. Hoe heet de wijn gemaakt van ingedroogde druiven, afkomstig van Cyprus? A. Xynisteri B. Limassol C. Commandaria
Stuur uw oplossing voor 31 januari 2016 naar:
[email protected] met duidelijke vermelding van naam, klantnummer en telefoonnummer. Winnaars krijgen automatisch bericht. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. Onder de goede inzenders verloten wij een exemplaar van de Grote wijn encyclopedie van Christian Callec De antwoorden van de prijsvraag in de afgelopen herfsteditie: b, c, c, b, a, a, b, c, c, c.
Wijnkenner - 33
Agenda 11 tm 14 januari 2016 Horecava Rai, Amsterdam Dé horecabeurs van Nederland. Alle trens op het gebied van food, non-food en dranken zijn te vinden. De Monnik Dranken is te vinden in hal 4 op stand 04.236. Meer informatie op: www.horecava.nl
Topslijter van der Ende is Viña Ventisquero Ambassadeur
In het Westland, om precies te zijn in De Lier, bevindt zich een gedreven ondernemer. Het is Dennis van der Ende die onder de naam Topslijter van der Ende al ruim acht jaar aan de Hoofdstraat een mooie uitgebreide winkel bestiert met een uitgebreid assortiment wijnen en mooi gedistilleerd. Regelmatig vinden hier bijzondere proeverijen plaats. Ook de wijnen van Viña Ventisquero hebben hier een prominente plaats gekregen en Dennis draagt dit Chileense wijnhuis een warm hart toe. Speciaal voor die ondernemers die op actieve wijze werken met de wijnen van Viña Ventisquero, hebben wij een loyaliteitsprogramma en profiteert u als ondernemer van diverse voordelen. Benieuwd naar deze voordelen en de verdere voorwaarden om ook Viña Ventisquero Ambassadeur te worden? Neemt u dan contact op met één van onze verkoopadviseurs.
Ze zijn terug! Vanaf heden zijn de kleine flesjes Ventisquero Clasico (Merlot en Chardonnay) weer terug in het assortiment van De Monnik Dranken. De flesjes hebben een inhoud van een kwart van een normale fles. Ze zijn uitstekend geschikt om in geschenkenpakketten te verwerken of voor mensen alleen zijn en toch graag een goed glas wijn willen drinken.
VENTISQUERO Clasico Merlot 0,1875 liter Artikelnummer: 780657
VENTISQUERO Clasico Chardonnay 0,1875 liter Artikelnummer: 780662
34 - Wijnkenner
1 maart 2016 Cru Bio Proeverij van biologische en biodynamische wijnen van over de gehele wereld Meer informatie op:
[email protected]
13 t/m 15 maart 2016 Prowein Messe Düsseldorf Prowein is de grootste wijnbeurs van Europa. In 9 hallen presenteren producenten uit alles windstreken hun wijnen. Meer informatie op: www.prowein.de
6 en 7 september 2016 Dranken & Pakket Expo Expo, Houten De belangrijkste slijtersbeurs van Nederland. Uiteraard is ook de Monnik Dranken weer van de partij. Meer informatie op: www.drankenpakketexpo.nl
A way of saying “I love you”
From Rioja, a privileged land for the cultivation of grapes, Montecillo has an unwavering commitment to quality since 1874. Montecillo winemakers select only the nest Tempranillo grapes for our wines, aged on selected oak oa barrels. Montecillo wines are wholesome and fruity, have a balanced touch of wood and are conceived for long living.
True Rioja Since 1874 Geniet maar drink met mate