Negen en Negentigste Verslag

Negen en Negentigste Verslag van d e n t o e s t a n d en de h a n d e l i n g e n van h e t F R I E S C H GENOOTSCHAP van GESCHIED-, OUDHEID- EN TAALKUNDE te L E E U W A E D E N , over het jaar 1 Juli 1926—30 Juni 1927. (Uitgebracht in de Algemeene Ledenvergadering van 29 Oct. 1927.)

Geachte

Aanwezigen!

Enkele weken geleden herdacht het Friesch Genootschap, op 29 en 30 Augustus, zijn honderdjarig bestaan, terwijl de tentoonstelling van antiek Friesch zilverwerk, ter eere van zijn eeuwfeest, van 15 Augustus tot 15 September 1.1., in het museum werd gehouden. Ofschoon deze data niet vallen binnen den jaarkring, waarover ik U thans verslag moet uitbrengen, en het jubileum, dat nu nog versch in uw geheugen ligt, eerst in het volgend jaarverslag gememoreerd mag worden, kan ik niet nalaten er hier met een enkel woord van te gewagen, omdat in de voorbereiding van het eeuwfeest een groot deel van het werk besloten ligt, dat in het afgeloopen jaar door het Genootschap is verricht. Dat deze veel tijd en moeite heeft gekost, zal niemand uwer verwonderen; ik behoef daarover niet uit te weiden. Het gevolg daarvan was, dat bet Genootschap zijn honderd-

•7

jarig bestaan waardig heeft herdacht door zijne publicaties, zijne belangrijke tentoonstelling en zijn wei-geslaagd feest. Een woord van kartelijken dank zij hier tevens gebracht aan allen, die door hunne offervaardigheid hebben meegewerkt tot de bereiking van dit resultaat, in de eerste plaats aan H. M. de KoninginMoeder, de Beschermvrouw van het Friesch Genootschap. I n het Bestuur is dit jaar geene wijziging gebracht. Mr. P . O. J. A. Boeles, die in 1919 metterwoon naar Arnhem was vertrokken, doch steeds conservator der archaëologische afdeelingen was gebleven, keerde naar Leeuwarden terug. Dr. S. A. Waller Zeper stond hem zijne plaats in de jubileum-commissie af, welke daardoor was samengesteld uit de bestuursleden E". Ottema, Mr. J. L. van Sloterdijck, Mr. Boeles en Mejuffrouw Visscher, benevens den Directeur van het museum, den heer Vieweg, die als secretaris dezer commissie fungeerde. Voor de tentoonstelling werd eene afzonderlijke commissie gevormd door de heeren Ottema, Vieweg en Draaisma. I n de commissie tot voorbereiding van het GrootFriezen Congres, dat, ter gelegenheid van het jubileum van het Genootschap, op 1 en 2 September te Leeuwarden gehouden werd, namen van wege het Friesch Genootschap de heeren Mr. P. A. V. baron van Harinxma thoe Slooten en Mr. J. L. van Sloterdijck zitting. Ook in de directie en in het personeel van het museum is geen verandering gekomen; alleen werd de jongste bediende E. J. Penning, die voor de vervulling van zijn militairen dienstplicht tijdelijk afwezig was, vervangen door Sj. Schaaf. Mejuffrouw E. Pull zette,

3

als tijdelijk assistente van den Bibliothecaris, bare werkzaamheden voort. De fmantiën van het Genootschap blijven steeds een punt van groote zorg. Ook dit jaar handhaafde de Provincie hare subsidie van fL 7500, mede voor de bewaring van hare eigendommen door het Genootschap, terwijl dit van Mevr. de Douairière van Andringa de Kempenaer een legaat van fl. 3000 ontving. De gewone rekening sluit dit jaar met een klein batig saldo. Toch kan men niet op een gunstigen fmantiëelen toestand roemen, voordat de rekening van het jubileum, dat zware offers zal eischen - niettegenstaande daarvoor reeds talrijke bijdragen zijn ontvangen -, is opgemaakt. Het Grenootscliap zegde dit jaarbedragen toe: voor opgravingen te Oosterwolde, daar het onderhavige terrein spoedig in ontginning zal worden genomen; voor het werk van den heer K. TJilkema: „Het Boerenhuis in Nederland", dat door de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde zal worden uitgegeven, en voor den bouw van een nieuwen toren te Leeuwarden, terwijl het adhaesie betuigde met de restauratie van de kerk en toren te Ferwerd. I n afwachting van hetgeen het jubileum zal brengen, gaf het Genootschap dit jaar slechts het 98e verslag van zijne Handelingen uit. Een „Vrije Fries" verscheen ditmaal niet, daar aflevering 3 van deel X X V I I I bestemd werd tot „Gedenkschrift" bij het eeuwfeest, en eerst in Augustus is uitgekomen. Wat zijne huishoudelijke werkzaamheden betreft, deel ik U mede, dat het Genootschap dit jaar zijne algemeene ledenvergadering hield op 23 October 1926, onder het presidium van Mr. P. A. V. baron van Harinxma

4 tlioe Slooten. Mede namens den heer Mr. C. Beekhuis, bracht de heer U. Koopmans verslag uit over de rekening van den penningmeester. Met dankzegging voor zijn nauwgezet beheer, werd deze gedechargeerd. De begrooting voor het volgend jaar werd toegelicht en goedgekeurd. Hierop had de verkiezing van drie bestuursleden plaats. De aftredende leden: Mr. P . C. J. A. Boeles, dr. S. Ouperus en mejuffrouw E.. Visscher werden herkozen en namen hunne herbenoeming aan. Op voorstel van het Bestuur werd Jlir. Mr. O. van Eysinga, die herhaaldelijk blijken van groote belangstelling in het Genootschap heeft gegeven, tot eere-lid benoemd. Bij de rondvraag wenschten de leden vnl. inlichtingen te ontvangen over de viering van het eeuwfeest. Ten slotte gaf de voorzitter het woord aan dr. S. Ouperus, die een en ander meedeelde over een handschrift uit het van Sminia-archief, getiteld: „Geestelijke droefheid „van de baron van Schwartzenberg, op Holdinga-State, „1633." Hij had dit boekje ter hand genomen in de meening, dat de baron van Schwartzenberg aan eene piëtistische beweging deelgenomen kon hebben. Doch de inhoud was verre van hetgeen hij verwachtte. Het geschrift is gevuld met allerlei verhalen en anecdoten, vnl. over predikanten, en ontleent zijn titel aan een soort spookgeschiedenis, waarin de grietman J. O. van Schwartzenberg eene hoofdrol speelt. Toch is dit boekje merkwaardig, omdat liet in menig opzicht een blik geeft op den geestes- en beschavingstoestand in Friesland in de 17e en de 18e eeuw. Dit jaar werden er twee winteravond-bijeenkomsten te Leeuwarden gehouden, terwijl voor de samenkomst yan Genootschapsleden in andere centra der Provincie

5 Bolsward en Dokkum waren aangewezen. De winteravond te Bolsward is goed bezocht en mag aliezins geslaagd beeten; de lezing te Dokkum moest, tot ons leedwezen, eerst herhaaldelijk worden uitgesteld en kon ten slotte niet doorgaan ten gevolge van de ziekte van den spreker, Prof. Dr. I. H. Gosses. Bij de voorbereiding der winteravonden te Bolsward en te Dokkum mocht het Bestuur de zeer gewaardeerde medewerking ondervinden van de heeren H. Eisma en A. Jonker. Te Leeuwarden traden o p : de heeren Otto van Tussenbroek en Prof. Mr. L. J . van Apeldoorn; te Bolsward de heer II. Martin. De heer van Tussenbroek had tot onderwerp van zijne rede gekozen: „Volkskunst uit velerlei landen", en verduidelijkte deze door eene serie van lichtbeelden. Hij wees er op, dat volkskunst zoo dikwijls wordt verward met huisvlijt, welke niets met elkaar gemeen hebben. Huisvlijt vereischt handigheid; volkskunst, kunstzin. Volkskunst kan daardooi' eene uiting worden van volkskarakter. Zoo verkrijgen instellingen, die er zich op toeleggen voorwerpen van volkskunst te verzamelen, zooals het Friesch Genootschap, eene beteekenis, die ver buiten de grenzen der Provincie uitgaat. Zoodra echter winstbejag zich van de volkskunst meester wil maken, dan verdwijnt deze. Kunst eischt de ziel des kuntenaars; de masäsa-productie doodt de individualiteit. Zoo hebben de Europeesche fabrikanten van katoentjes en namaak-batik een groote schade toegebracht aan de batikkunst in Indië. Over het algemeen heeft den Europeanen de ziii voor de primitieve, doch krachtige op oude tradities berustende, kunst der zoogenaamde „wilde" volken ontbroken. De "Westerlingen hebben

6

de zuiverheid van bezieling verloren; de Oosterlingen, de Javanen en Kongo-negers, tasten nooit mis bij het scheppen van schoonheid: hun stijl is zuiver. I n ons land is, zegt de spreker, de levende volkskunst nagenoeg verloren gegaan. Hij schrijft dit toe aan gebrek aan tijd, aan de groote vervlakking van het leven; de mensch is de slaaf geworden van de machine. Hij gelooft, dat de volkskunst tot nieuwen bloei zou geraken, indien het onderwijs werd veranderd in dien zin, dat het niet enkel gericht zou worden op dingen, die later in het practisch zakenleven te pas komen, doch ook geAvijd werd aan de aesthetiek. Hij spreekt de verwachting uit, te vertoeven bij den dageraad van een nieuwen tijd van schoonheid, die verschijnen zal, wanneer het menschclom gereed is haar te ontvangen. De heer H. Martin trad te Bolsward op met eene rede, getiteld: „De Kunst der Middeleeuwen en hare overblijfselen in Friesland," welke met tal van projecties werd toegelicht. Hij herinnerde er aan, dat de middeleeuwen zich door veel strijd gekenmerkt hebben, zoodat er een tijd kwam, waarin de kunst vnl. in de kloosters werd beoefend. I n het begin der H e eeuwontstond er eene opleving der kunst in Noord-Italië, Frankrijk en "West-Duitschland. De Kerk beheerschte van toen af de kunst, de middeleeuwen door. I n dezen tijd komt eerst de Romaansche bouwkunde op, die zich van de H e tot de 13e eeuw handhaaft. Vooral in Duitschland treft men groote Romaansche kerken aan: spreker behandelde in het bijzonder de kathedraal van Spiers. Men meent, d.at in ons land Lombardische invloeden merkbaar zijn. De vraag, of de Friesche bouwtrant een eigen school is, dan of de Noord-Duitsche

7 bouworde de Friesche heeft beïnvloed, is nog niet opgelost. Bij de bespreking van eenige Komaansche torens geeft de heer Martin de meening te kennen, dat de zadeldaktorens in Friesland Romaansche torens zijn, met een kleine wijziging. Omstreeks de 12e eeuw ontwikkelt de Gothische stijl zich uit den Romaanschen: hij bleef tot de 16e eeuw in zwang. Daar de kerk, behalve voor de godsdienstoefening, ook gebruikt werd voor rechtspraak, voor optochten en tooneelspel, deed zich de behoefte aan meer ruimte en betere verlichting gevoelen, dan de Romaansche kerken aanboden, welke, daar men de muren niet durfde verzwakken, slechts kleine ramen hadden. Ook aan het uitwendige der bedehuizen ging men hooge eischen stellen. Noord-Frankrijk nam de leiding in de nieuwe architectuur: te Parijs werd de „Notre Dame" gebouwd, wier vorm bewaard is gebleven in al de gothische kerken van Frankrijk. Spreker toont aan, dat men uit gothische gewelven zelfs steenen kan wegbreken zonder dat het geheel instort. Een gevolg daarvan is, dat de vensters grooter kunnen worden. Een der vooi'name verschilpunten tusschen de romaansche en de gothische architectuur is dan ook, dat de eerste een gesloten, en de tweede een open karakter draagt. Na de Notre Dame, die uit den aanvang der gothiek dateert, besprak de heer Martin de kathedraal van Eeims, gebouwd in den bloeitijd van deze bouworde, en daarna de hoofdkerken van Amiens en van Beauvais, welke, met haar overdaad, reeds het tijdperk van verval van de gothiek te zien geven. Van uit Frankrijk verbreidde zij zich over Engeland, Nederland en Noord-Duitschland. I n Italië en Spanje treft

8 men haar minder veelvuldig aan: dáár behield men liever de groote muurvlakten, om zon en warmte te kunnen weren. In Nederland werd de gothiek met bedachtzaamheid ontvangen: bodemgesteldheid en zuinigheid veroorzaakten afwijking. Hier te lande is de dom te utrecht een der oudste kerken in gothischen bouwstijl. Wat Friesland aangaat, vele oude kerkjes hier geven den romaanschen stijl te zien. Nadat de heer Martin nog vluchtig gewaagd had van steenen doodkisten en in Friesland opgegraven koper- en aardewerk, noopte het vergevorderde uur hem zijne rede af te breken. Op de tweede winteravondbijeenkomst te Leeuwarden hield prof. mr. L. J. van Apeldoorn eene lezing over: „Verloving, huwelijk en echtscheiding", waarvan hij den historisch-juridischen kant toelichtte, om ons hedendaagsch huwelijksrecht te bespreken in het licht der geschiedenis: de eenige wijze om het te begrijpen. Aan de verloving verbindt ons Burgerlijk Wetboek, sinds 1838, geene rechtsgevolgen. Vroeger was dat hier anders, terwijl men in Engeland en Duitschland nog steeds eene actie van schadevergoeding kan instellen op grond van de verbreking van een trouwgelofte. - De verloving, van oer-ouden oorsprong, is van lieverlede van aard veranderd. Bij de oude G-ermanen was zij een koopcontract: de bruid was destijds geen rechtspersoon, doch een rechtsobject. Tot in de middeleeuwen heerschte hier en daar deze opvatting; slechts over het leven van de vrouw kon de man toen niet meer beschikken. Bij de oude G-ermanen beteekende het huwelijk eene eigendoms-verhouding; bij de Romeinen en in den tegenwoordigen tijd staat de ideëele verhouding op den voorgrond.

9 Zoodra de Germanen bet christendom omhelsden, stelde de Kerk den eisch, dat het meisje recht moest hebben op haar lichaam. Zij bleef toen nog onder de voogdij van haren vader. De verloving van het meisje door haren vader, of haren voogd, beteekende thans niet meer de verkoop van het meisje, doch die van de voogdij. Kon haar man de voogdij niet koopen, dan bleef zij, met hare kinderen, staan onder die van haren vader. Door den invloed van de Kerk verdween deze onnatuurlijke verhouding echter en vrij spoedig werden huwelijk en voogdij onafscheidelijk aan elkaar verbonden. De verloving door den vader bleef echter, volgens den vorm, bestaan: een huwelijk, zonder zijne toestemming gesloten, was, hoewel geldig, strafbaar. Nog later verloofde het meisje zichzelf, en werd de toestemming van den voogd daartoe niet meer vereischt. Ook het koop-object veranderde van karakter: eerst werd het meisje zelf verkocht, daarna het recht der voogdij en ten slotte krijgt men den bruidschat. De opvatting, die in den voogd den eigenaar zag, maakte plaats voor die, waarbij de voogd als beschermer werd beschouwd, die de bescherming van het meisje aan den echtgenoot overdroeg. De Kerk had oorspronkelijk slechts invloed uitgeoefend op de wereldlijke wetgeving; later eischte zij het recht op de huwelijkswetgeving voor zich zelve op. I n de middeleeuwen kwam het huwelijk onder het kanonieke recht. De verloving bleef in gebruik en vormde een bindend recht, doch kon onder bepaalde omstandigheden echter verbroken worden. Een pauselijk decreet bepaalde in de 13e eeuw, dat op eene verloving het huwelijk moest volgen. Zoowel de man, als het

10 meisje konden hierdoor tot een huwelijk gedwongen worden; onjuist is daarom de opvatting, dat het bindend karakter der verloving alleen was ingesteld om het meisje te beschermen. De Hervorming handhaafde deze opvatting; de sluiting van het huwelijk op trouwbeloften moest nu door den burgerlijken rechter worden afgedwongen. Ook het Code Napoleon hield daaraan vast. Wat het huwelijk aangaat, dit werd naar oud-Germaansch recht voltrokken door de bestijging van het bruidsbed, waaraan feestelijkheden voorafgegaan waren. Met de Christelijke kerk kwam ook de inzegening van bet huwelijk: zij wist te bereiken, dat de inzegening aan bet huwelijk voorafging. - De formaliteit van de bruids-overgave, waarvan het rechts-karakter uit de verloving verdwijnt, keert als rechtshandeling bij het huwelijk terug. Deze overgave geschiedde nu niet meer door den vader, doch door den priester. Het huwelijk was echter ook zonder kerkelijke plechtigheden geldig: tot laat in de middeleeuwen was het voldoende, dat man en vrouw verklaarden, elkaar als zoodanig aan te nemen. Dit gaf aanleiding tot allerlei misstanden. De Kerk aarzelde echter langen tijd, voordat zij hierin verbetering trachtte te brengen. Haar dogma toch luidde dat de enkele wilsverklaring van man en vrouw de G-oddelijke genade uitlokte, en daardoor kon zij bijv. moeilijk de geldigheid van het huwelijk van minderjarigen afhankelijk maken van de ouderlijke toestemming. Eerst het concilie van Trente van 1563 heeft hier ingegrepen. Het eischte, op straffe van nietigheidsverklaring, dat de toestemming der aanstaande echtgenooten tot het huwelijk moest worden gegeven in tegenwoor-

11 digheid van den pastoor en twee getuigen. De pastoor vervulde daarbij derhalve eene lijdelijke rol, en zoo is het tot nu toe gebleven. I n de Katholieke kerk is het huwelijk een sacrament, dat echter niet door den priester, doch door de huwenden zelf wordt bediend. Het Concilie van Trente zag in, dat bij het huwelijk een algemeen belang betrokken is: dat het niet enkel een privaat-rechterlijk, doch ook een publiek-rechterlijk karakter heeft. Eerst de Reformatie kon deze gedachte volledig erkennen, omdat zij het sacramenteel karakter van het huwelijk verwierp. Hier werd de handeling van den predikant bij de overgave van de bruid aan den bruidegom, noodzakelijk om het huwelijk geldig te maken. De predikant verrichtte de taak, die thans aan den ambtenaar van den Burgerlijken Stand is opgedragen. Alleen voor hen, die niet tot de Hervormde kerk behoorden, bestond over het algemeen het burgerlijk huwelijk, gesloten voor den rechter of andere autoriteiten. I n Friesland is men nog lang de geldigheid van huwelijken, welke enkel door de toestemming van man en vrouw gesloten waren, blijven erkennen, al waren die huwelijken dan ook strafbaar. Slechts met een enkel woord kon prof. mr. van Apeldoorn nog over echtscheiding spreken, daar de tijd drong. - Zoo gemakkelijk het was, oudtijds een huwelijk te sluiten, zoo moeilijk was het, dit te ontbinden; in de 12e eeuw werd zelfs de volstrekte onontbindbaarheid van het huwelijk door de Kerk aangenomen. Om aan de hieruit voortspruitende moeilijkheden tegemoet te komen, stelde de Kerk de scheiding van tafel en bed in, terwijl men ook dikwijls greep naar het middel der nietigheidsverklaring van het huwelijk. De Kefor-

12 matie nam van de Katholieken de stelling over, dat, wat God vereenigd heeft, de mensch niet mag scheiden; maar zij schiep uitzonderingen, zoodat ds scheiding op bepaalde gronden bleef toegestaan. Ten slotte heeft ons Burgerlijk Wetboek vier gronden van echtscheiding vastgesteld: overspel, kwaadwillige verlating, veroordeeling tot een onteerende straf en zware mishandeling. Thans brengt men ook de echtscheiding bij wederzijdsch goedvinden in practijk en wil men haar tevens bij krankzinnigheid hebben uitgesproken. Sedert men verband is gaan leggen tusschen echtscheiding en bijbel, bestaat er echter een tegenspraak tusschen practijk en wet. Spreker meende zijne rede wel te mogen besluiten met de stelling, dat de practijk van de echtscheiding op onwaarheid was en is gevestigd.

Op 30 Juni 1927 bedroeg het aantal: Gewone leden Correspondeerende leden . . Donatrices Buitengewone leden . . . . Eereleden Te zamen

.

.

884 6 3 22 2 917 leden.

Van de gewone leden bedankten gedurende het afgeloopen Genootschap3Jaar 36, terwijl er 17 zijn overleden. Ook ontviel het Genootschap ééne donatrice: mejonkvrouw Q. J. van Eysinga, en een buitengewoon lid, de heer G. Brouwers, door den dood. Van de correspondeerende leden bedankte er een.

13 Het museum werd dit jaar bezocht door: 7566 betalende en ± 1550 niet betalende personen totaal ± 9116 bezoekers. De ontvangsten bedroegen De uitgaven Batig saldo

f 19274.18 - 18964.98 .

.

ƒ

309.20

liet fonds voor buitengewone herstellingen beloopt thans f 4324.80: bet Aankoopfonds bestaat nu uit f 937.34 en bet Van Eysinga-fonds bedraagt /"42225.85. E . VISSCHER,

Secretaresse.

VERSLAG TAN DEN DIRECTEUR VAN HET

F B I E S C H MUSEUM OVER HET TIJDVAK VAN 1 JULI 1926

30 JüNI 1927.

Het afgeloopen jaar bracht weinig verandering in den bestaanden toestand. Hier en daar werden enkele verbeteringen aangebracht in de opstelling. De Bestuurskamer, die in een eenigszins verontachtzaamden toestand verkeerde, werd onderhanden genomen en door het aanbrengen van een nieuw behang en het bijwerken van het plafond weder opgeknapt. I n het trouwkamertje werd een groote verbetering aangebracht, doordat - dank zij den geldelij ken steun van particuliere zijde - het geschilderde behang kon worden hersteld. De heer E. Grips, kunstschilder en restaurateur te Vught, aan wien dit werk werd toevertrouwd, bleek ten volle voor deze taak berekend, zoodat het behang, een fraai staal van decoratiekunst uit het laatste kwart der 18e eeuw, thans weer in zijne oorspronkelijke gedaante een sieraad uitmaakt van het museum. Een woord van dank aan de milde geefsters, die het Genootschap in staat stelden, deze belangrijke herstelling uit te voeren, is hier zeker op zijn plaats. Het jaar verliep verder hoofdzakelijk met de voorbereiding voor de groote tentoonstelling van antieke gouden zilverwerken, die in het najaar van 1927 zou worden gehouden. De daaraan verbonden werkzaamheden

15 namen vrijwel allen tijd in beslag. Zonder op het verslag voor 1927 te willen vooruit loopen, kunnen wij reeds hier mededeelen, dat de tentoonstelling een groot succes is geworden en zich heeft mogen verheugen in een druk bezoek. Verschillende personen toonden wederom hunne belangstelling in het museum door grootere en kleinere schenkingen. Uit de nalatenschappen van mejuffrouw S. van der Vegt, te Akkrum, mejuffrouw T. A. van der Kooi, te Velp, mevrouw J. D. Doorman-Uilkema, (door bemiddeling van den heer J. Doorman, te Breda) en mevrouw Douairière Jhr. van Andringa de KempenaerAndringa de Kempenaer te Wychen, verkreeg het museum eene kleine collectie oud zilver, eenig porselein, munten, een antieke klok, eenige familieportretten, een levensgroote pop in Friesch costuum, verschillende oude kleedingstukken, benevens enkele schilderijen. Van den heer en mevrouw J. Koopmans Bokma-Hesselius eenig zilver, porselein en Delftsch aardewerk. Al deze voorwerpen werden in dank aanvaard en, voor zoover daartoe geschikt, in de vitrines en verzamelingen ten toon gesteld. Op het prentkabinet werd geregeld kwartaals-gewijze eene andere serie prenten uit de collectie van het G-enootschap uitgelegd. Eene gedetailleerde opgave der aanwinsten volgt hieronder.

Aanwinsten der verzamelingen beheerd door den Directeur. ( 1 J U L I 1926—30 J U N I

1927.)

Inventarisnummer. 7514. Houten melkemmer. Geschenk van mej. B. Hoekstra te Apeldoorn, 7515. Groote lederen geldriem. Geschenk van den heer IJ. A. Sinnema te lluizum. 7516. Houten persplank voor kaasbereiding. Geschenk van den heer J. Heeg te Gubaard. 7517. Zilveren mantelgesp met wapen. Aangekocht. 7518.

Model voor een wenteltrap.

7519.

Model voor een koopvaardijschip, in kastje.

7520. Wandelstok met ivoren knop, waarin miniatuur timmergereedschap. 7521.

Gesneden beenen handvat van een zegelstempel.

7522. Doos met 32 damschijven, waarop geperste voorstellingen. Ifos. 7518—7522. Aangekocht van den heer /festra, timmerman te Leeuwarden. 7523—7534. Taai- en Suikergoedvormen. Boor bemiddeling van den heer R. B. Bakker te Leeuwarden. 7535.

Naaikistje van Delftseh aardewerk.

Defect.

7536.

Twee paarden van Delftseh aardewerk.

7537.

Twee kleine paardjes van idem.

7538.

Twee liggende koeien van idem.

7539.

Trekpot van gekleurd Chineesch porselein.

17 Inventarisnummer.

7540. 7541. 7542. 7543. 7544.

Kleine kora van gekleurd Chineesch porselein. Klein schaaltje van idem. Vier kopjes en schoteltjes van idem. Zes geribde kopjes en schoteltjes van blauw porselein. Kleine kom van gekleurd porselein.

7545. 7546. 7547. 7548. 7549. 7550. 7551.

Kandypot met deksel van gekleurd Japansch porselein. Zilveren koffiekan met onderstel. Zilveren trekpot. Zilveren melkkan, Zilveren suikerpot. Zilveren presenteertrommcl met onderschaal. Zilveren inkstel met twee inktpotten.

7552. Twee zilveren schilderijlijstjes, vervaardigd van kerkboekbeslag. 7553—7555. Drie zilveren lepels. 7556. Zilveren breidschede. 7557. Bedrukte katoenen doek. 7535—7557. Geschenk van den heer en mevrouw J. Koopmans Bokma-Hesgelius te Leeuwarden. 7558. 7559. 7560.

Vaasvormige zilveren koffiekan met onderstuk. Zilveren theepot. Zilveren theebus.

7561.

Ovale zilveren brandewijnskom.

7562.

Zilveren trouwkistje.

7563.

Langwerpig vierkante zilveren theebus.

7564.

Zilveren roomkommetje,

7565.

Een paar groote zilveren schoengespen.

7566—7567.

Twee zilveren lepels.

7563—7571. Vijf zilveren suikerstrooiers. 7572. Zilveren theezeefje. 7573. 7574. 7575.

Zilveren loddereindoosje. Zilveren theezeefje. Zilveren doosje.

Lod. XVI.

18 Inventarisnummer. 7576. Zilveren zoutvaatje. 7577. Zilveren breirnandje. 7578. Zilveren mosterdpot. 7579. Zilveren rinkelbel. 7580. Zilveren trekpot. Modern. 7581. Zilveren lepelkistje. Verschillende munten. 7558—7581. Legaat van wijlen mej. S. v.d. Fegt te 7582. Oorijzer-bovenmuts. Geschenk van den heer J. Meijer te Huhum.

Akkrum.

7583. Diverse werktuigen en gereedschappen van een touwslagerij. Geschenk van den heer B. Morrema te Leeuwarden. 7584. van 7585. 7586. 7587.

Portret van een zoon van den frieschen schilder W, B. der Kooi. Door J. J. G. van Wicheren. Porlret van een dame. Door W. B. van der Kooi, Kinderportret Door W. B. van der Kooi. Dubbelportret. Door W. B. van der Kooi.

7588—7595. Verschillende teekeningen en aquarellen. Door mej. W. H. C. van der Kooi. 7584—7595. Gescher/k van wijlen mej. T. A. v. d. Kooi ie Veip. 7596. Hardrijderij door vrouwen op den Westersingel te Leeuwarden. Olieverfschilderij. Door H. Bauer, 1849. Aangekocht. 7597. Koperen gewicht. 7598—7599.

Zegelslempels.

7597 —7599. Geschenk van den heer ffl. T. Haversmidt te Leeuwarden. 7600—7602. Taai- en Suikergoedvormen. Geschenk van den heer It. B. Bakker te Leeuwarden. 7603—7613. Verschillende oude friesche kleedingstukken. Geschenk van den heer J. Doorman te Breda. 7614. Plaquette van gebakken aarde, waarop een haan. Laat 18e eeuw. Geschenk van den heer Ilania te Dokkum.

19 Inventarisnummer. 7615. Klein olielampje. Geschenk van den heer JV. Ottema te Leeuwarden. 7616. Afgietsels in Beetgum. Geschenk van den 7617—7618. Twee Geschenk van den

gips van de groote klok uit den toren te heer G. J. Veenstra te Leeuwarden. heelkundige instrumenten. heer Dr. J. II. de Groot te Leeuwarden.

7619—7622. Verschillende portretten uit de familie Andringa de Kempenaer. 7623—7625. Drie aquarellen. Oostenburg en de Lemmer. Legaat van mevr. Bouairière Andringa de Kempenaer-Andringa, de Kempenaer. 7626. Oude reischaaf van 1764. Geschenk van den heer E. Blauw, aannemer te Brachten. 7627. Gedeelte van een ouden kruithoorn, fraai gesneden. Geschenk van den heer F. Miedema te Brachten. 7628. Vier zilveren toetsnaalden. Geschenk van den heer lï. W. Kijlstra te Leeuwarden, 7629. Groot aantal vloertegels uit de kerk te Ferwerd. Geschenk van II II. Kerkvoogden aldaar. 7630. Oude gevelsteen, waarop gehouwen een passer en een loodgietershamer. Geschenk van den heer B. Plantinga te Ee. 7631.

Laat Gothisch sleutelstuk van een balk uit de kerk te Ferwerd.

Geschenk van H.H. Kerkvoogden aldaar. 7632. Bodestaf uit Friesland van verzilverd metaal. Aangekocht. 7633. Twee gebeeldhouwde zandsteenen kopjes. Alsvoren, 7634—7636. Alsvoren.

Drie tinnen maten voor 1/2 L., 2 d.L. en 1 d.L.

7637. Koperen timmermansgereedschap. Geschenk van den heer J. de Jong te Molkuierum.

_0 Inventarisnummer. 7638. Eene collectie oude looden soldaatjes. 7639. Een aantal oude speelkaarten. 7640. Vier oude bikkels. JVos. 7638—7640. Geschenk van den heer M. L. Spruyt, notaris te Gorredijk. 7641—7644. Verschillende voorwerpen uit het apothekersbedrijf. 7645—7646.

Twee oude waaiers.

7647—7651.

Verschillende stukken kinderspeelgoed.

7652. Koperen schopje uit bet apothekersbedrijf. JVos. 7641—7652. Geschenk van mej. ./. G. Sevenhuysen te Leeuwarden. 7653.

Messeiischede van geperst leder.

7654. Oude ijzeren piek uit Oudkerk. Geschenk van den heer v. Kuil te Leeuwarden. 7655. Koekbreker. aangekocht. 7656—7657. Alsvoren. 7658.

Gebruikt bij het oude zuivelbedrijf.

Twee bodemseherven van N. Nederlaiidsche majolica.

Drie blauwe rnuurtegels.

7659. Fragmenten van een verguld koperen armband. Lod. XIV. Alsvoren. Nos. 7656—7659 gevonden bij het graven der fundamenten van de nieuwe marechaussee-kazerne ie Leeuwarden. 7660. Negen blauwe rnuurtegels. Geschenk van den heer M. W. Sijtsma Jr. te Gorredijk. 7661. Oude boterkop. Alsvoren. 7662. Zilveren oorijzer, gemerkt met eene lelie. Aangekocht.

TERSLAG TAN DEN BIBLIOTHECARIS. (1 JULI 1926—30 JUNI 1927).

De catalogiseering van de bibliotheek door mej.Pull is op een tweetal rubrieken na gereed: de zoogen. museumbibliotheek en de numismatiek. Aan de laatste vooral is nog vrijwel alles te doen. Van de dissertaties en de oraties - beide, overwegend van Friezen, staan chronologisch - is de catalogiseering tot nader uitgesteld. In deze rubrieken kan men zonder catalogus wel den weg vinden en vooral de beschrijving zou veeltijd verslinden, die voor de andere belangrijker onderafdeelingen meer noodig is. *) De finantiën van het Genootschap spreken hier een woordje mee: reeds is de getaxeerde tijdsduur overschreden, maar met het eind van het kalenderjaar 1927 zal de bibliotheek, naar te voorzien valt, aan behoorlijke eischen voldoen. Dat in den tijd, dat het jubileum van het Genootschap en het Friesclie Congres samen zullen vallen, de genootschapsboekerij een behoorlijken indruk zal kunnen wekken, is een verheugend feit. Intusschen zulk werk, waarbij men aan verrassingen bloot staat, is niet te taxeeren. Een voortvarender werkkracht dan mej. Pull ware evenwel op dit pas niet zoo licht 1 ) Geleidelijk kan dit alles later wel in orde komen. Allereerst kunnen de dissertaties, verschenen na de invoering van de Wet op het Hooger Onderwijs (6 Mei 1876) in den catalogus worden opgenomen.

22

te vinden. Wanneer nu degene, die zich dagelijks en uitsluitend met de boekerij bemoeien kon, vertrokken zal zijn, dan is het, zooals vanzelf spreekt, aan het Bestuur om het toezicht en orde en regel te doen handhaven op het raadplegen door gebruikers en op het uitleenen, of de bibliotheek valt langzamerhand terug tot den toestand van de dagen van olim, toen dit alles wel wat al te gemoedelijk toeging. Hetgeen ik schreef omtrent de Buiten-Europeesche reizen in verband met de beëindiging van niej. Pull's werk, geldt nog; er komen bovendien eenige werken aan het licht, die op hun plaats zijn in het Princessehof. Wat de handschriften aangaat, eene oplossing van de moeilijkheid inzake het archief-Van Sminia schijnt niet ver af te zijn. Aanwinst van handschriften viel in dit verslagjaar niet te boeken. S. A. W A L L E R ZEPER.

LEDENLIJST, 1 November 1927. Beschermvrouw H. M. E M M A , Koningin-Moeder.

BESTUUR: M R . P. A. V. BARON V A N H A R I N X M A T H O E S L C O T E N , Voorzitter. MEJ. R. VISSGHER, Secretaresse. MR. J. L. VAN SLOTERDIJGK, Penningmeester. MR. P. C. J. A. B O E L E S , Conservator der archae'áloyische afdee'ingen. M R . W. B. BUMA, Marssum. DR. S. CUPERUS, Lekkum. N. O T T E M A , Conservator der afdeeüng ceramiek. M. W I E G E R S M A , Drachten. DR. L. I J N T E M A . D R . S. A. W A L L E R ZEPER, Bibliothecaris. .Museum-Commissie: N. O T T E M A , Voorzitter, M R . W. B. BÜMA, M R . J. L. V A N SLOTERDIJGK, M R . P. C. J. A. B O E L E S , M E J . R. VISSCHER, M. W . V I E W E G , Secretaris. Redactie van „de Vrije Fries": M E J . R. VISSGHER, D R . S. A. W A L L E R ZEPER, D R . S. C U P E R U S . Directeur van het Friesch Museum: M. W. V I E W E G . E E R E L E D E N : Mevrouw de Wed. C. S. F. B I S S C H O P - S W I F T , 'S Gravenhage J H R . M R . C. V A N EIJSINGA, Leeuwarden.

BUITENGEWONE LEDEN: Battaerd, geb. Huber, Mevr. de wed. C. H. F . A. Corbelijn, Groenlo. Blok, Prof. Dr. P. J., Leiden. Boer, Prof. Dr. T. J. de, Amsterdam. Boissevain, Prof. Dr. U. Ph., Amsterdam. Bremer, Prof. Dr. Otto, Halle a. d. Saaie. Capelle, Dr. H. van, 's Gravenhage. Cappellini, J., Bologna (Italië). Cumont, G., Brussel. Fruin, Prof. Mr. R., 's Gravenhage. Giffen, Dr. A. E. van, Groningen. Gosses, Prof. Dr. I. H., Groningen. Griffis, W . M. Eliot, Ithaca (New-York). Harinxma thoe Slooten, Mr. R. Baron van, Beetsterzwaag. Heek, Prof. Dr. Th., Tübingen. Heeres-geb. van Troostenburg de Bruyn, Mevr. Prof. Mr. J. E., 's Gravenhage.

Hessels, X H., Cambridge. Hewett, T. Waterman, Ithaca (New-York). Hofstede de Groot, Dr. C , 's Gravenhage. Holthausen, Prof F., Wiesbaden. Horton, Randolph, Ithaca (New-York). Hughes, Charles E., New-York. Loë, Baron A. de, Brussel. Siebs, Prof. Dr. Th., Breslau. Sipma, P., Leeuwarden. Tylor, Edw. B., Oxford. Verdam, Dr. H . D., Dordrecht. Vollgraff, Prof. Dr. C. W., Utrecht. White, Andrew D., Ithaca (New-York). Woebcken, Pastor Carl, Sillenstede (Oldenburg). Wumkes, Dr. G. A., Huizum.

24 G E W O N E LEDEN: Aisma, J. H . van, Beetgumermolen. Beekhuis, Dr. H., Bolsward. Beekhuis, H . T. F., Sijbrandaburen. Albada, Dr. B. L. van, Sexbierum. Beelaerts van Blokland, Jhr. Dr. W. A., Albarda, Mr. J., Apeldoorn. 's Gravenhage. Aleva, F., Anjum. Beer Poortugael-geb. Jonkvr. v. Humalda Aleva, Mr. J. H., Amsterdam. van Eysinga, Mevr. A. G. den, Amersf. Alta, Mr. A. Ph. W., Utrecht. Beintema, D. A., Leeuwarden. Alta, J. H., Amsterdam. Beintema, D. K., Helpman bij Groningen. Alta, P. D., Amersfoort. Beintema, E. J., Engwierum. Alta, R., „ Andreae, Mr. J. H . Beucker, Leeuwarden. Beintema, J. J., Leeuwarden. Andreae, Mr. A. D. H. Fockema, Arnhem. Beintema, IJ., Bekker Wz., A., „ Andreae, Dr. J. P. Fockema, Utrecht. Bère, Th. F . L. C., Lach de, 'sGravenhage Andringa, Mr. A. R., Haarlem. Beresteyn, Jhr. Mr. E. A. van, „ Andringa, Mr. K. S. van, Lemmer. Berg, H. van den, Sensmeer (Blauwhuis) Anema, Prof. Mr. Anne, Haarlem. Berg, W . van den, Harlingen. Anema, B., Minnertsga. Berg, J. C. van der Leeuwarden. Anema, J. W., Franeker. Berghuis, J. H., „ Anema, KL, Leeuwarden. Bergsma, Mr. J. G., 's Gravenhage. Anema, K. S„ ,, Bergsma, G. H. E., 's Gravenhage. Anema, Dr. P., 's Gravenhage. Bergsma, G., Wolvega. Anema, W. J., Huizum. Bergsma, Mr. J. H . L., Amsterdam. Ankerman, Mr. J., Rijswijk. Best, J. A. F., Leeuwarden. Apeldoorn, Prof. Mr. L. J. van, Beijma, Jonkvr. A. van, 's Gravenhage. Amsterdam. Beyma, Jhr. Mr. J. M. van, Leeuwarden. Asbeck, G. G. baron van, 's Gravenhage, Beyma thoe Kingma, Jhr. J. F . van, Atsma, J. J., Oostermeer. Amsterdam. Attema, H., Leeuwarden. Bezema, A., Oldeberkoop. Attema, S., „ Rierma, D„ Leeuwarden. Attema, S., Lathum (Geld). Bierma, Dr. J. W., Delft. Binsbergen, Mr. F . G. van, Leeuwarden. Baale, Mr. Dr. C. H., Tiel. Blaauw Sr., J. N., Leeuwarden. Baart, A., Leeuwarden. Blanksma, C. J., Pingjum. Backer, Jhr. A. Bas, Bloemendaal. Bakhoven, H. G. A. Leignes, Leeuwarden. Blanksma, Prof. Dr. J. J., Leiden. Blanksma, J. L., Pingjum. Bakker, H., Sneek. Bleeker, Dr. A. J., Leeuwarden. Bakker, Dr. J., Scherpenzeel (Fr). Blink, N . H., Bakker, R. B., Leeuwarden. Bloembergen, Ir. R. H,, „ Bakker, T., Bloeme, Dr. J. de, „ Bakker, Th., „ Blok, F., Sneek. Bakker, G. Murray, Amsterdam. Blom, Prof. Mr. D. van, Leiden. Bakker, H . J. Murray, Zeist. Blom, Mr. J. Gelinde van, 's Gravenhage. Bakkers, K. S., Leeuwarden. Boeles, Mr. P. C. J. A. Leeuwarden. Banga, Dr. W. A., Wolvega. Boelstra, S. B., „ Banning, E., Irnsum. Boelstra, S. S., Stiens. Bartels, A., Leeuwarden. Boer, Ds. F . de, Irnsum. Baukema, Sieger, Arnhem. Boer, Ir. H . E., Leeuwarden. Beeck Calkoen, Mr. J. F . van, Leeuwarden. Boer, KI. Sj. de, Pietersbierum. Beekhuis,. Mr. Chr. H., Huizum. Boer, P. de, Tjummarum. Beekhuis, Mr. Chr. H., Leeuwarden. Boer, R. F . de, Workum. Beekhuis, Mr. Corn., „

25 Boer, Dr. Sj. de, Tjalleberd. Boers, W . A., Hilversum. Boersma, D., Leeuwarden. Boersma, Ds. L., Oudega (W.). Boersma, S., Tjerkgaast. Boersma, IJ., Oosthem bij IJlst. Bokma, P., Leeuwarden. Bolleman, B., Drachten. Bolleman, O., „ Boltjes, Mr. H. Kingma, Assen. Boltjes, Dr. M. P. Kingma, Rotterdam. Boltjes, Mr. P. Kingma, Enschede. Boltjes, Mr. T. IJ. Kingma, Oosterbeek. Bonga, A., Amsterdam. Bonga, Ds. L., Leiden. Bonga, S. E. Wendelaar, Dokkum. Boorsma, Joh., Leeuwarden. Borssum Waalkes, Mej. J. van, Utrecht. Bosch, P. D., Leeuwarden. Bosch, P. P., Brantgum. Boschloo, Mr. J. J. E., Heerenveen. Bosma, K. M„ Nijega (H.O.N.) Bosma, Dr. N . L. M., 's Gravenhage. Bosma, Th., Wommels. Botke, Dr. J., Groningen. Botma, E. F., Boukema, H. J., Appelscha. Bouma, Dr. G., Sneek. Bouma, Dr. H. S., Amsterdam. Bouma, Drs. O,. A., Leeuwarden. Brandsma, S., Leeuwarden. Brandsma, Prof. Dr. Titus, Nijmegen. Brants, Mr. A., 's Gravenhage. Brantsma-geb. Albarda, Mevr. C.Willinge, Velp. (G.) Breggen, Th. van der, Leeuwarden. Brink, C. J. H. ten, „ Brinkman, C. R., „ Broekema, Prof. L., Wageningen. Bron, A. S. A., Drogeham. Brongersma, Sj. H., Bloemendaal. Brons, A., Leeuwarden. Brons, H., Gorredijk. Brouwer, W . P., Dokkum. Brug, Dr. A. P. v. d., Leeuwarden. Bruggen', Ds. W . A. van, Goïngarijp. Bruin, A. de, Leeuwarden. Bruinsma, B., Leeuwarden. Bruinsma, J. W„ Bolsward. Bruinsma, O., Leeuwarden. Brunner, Dr. E. G. G., Utrecht.

Bruyn, Mej. H . Lobry van Troostenburg de, Leeuwarden. Bruyne, Mej. M. A. de, Leeuwarden. Buisman, R., „ Buma, B. J., Amersfoort. Buma, C. W. A., Parijs. Buma, Mej. M., Baarn. Buma, D. R., Bilthoven. Buma, W. B , Aerdenhout. Buma, Mr. W. B., Marssum. Buma, B. van Haersma, 's Gravenhage. Buma, R. D. van Haersma, ,, Buma, B. W. Hopperus, Elspeet. Buma, W . W. Hopperus, „ Burg Jz., R., Leeuwarden. Burg, S. van der, Makkum. Burgers, R. o. F. M., Ammerzoden. Busé, Ds. H . J., Apeldoorn. Buurma, H . H., Drachten. Buwalda, Ds. S., Franeker. Bijdendijk, Mr. D., 's Gravenhage. Bijlsma, Dr. J., Heerenveen. Bijlsma, J. A., Leeuwarden. Cammenga, J. M., Oosterwolde. Cammingha, Jhr. G. J. van, 's Gravenhage. Cammingha, Jhr. V. V. van, „ Camphuis, Mr. F . J., Leeuwarden. Cardozo, Dr. J. Lopes, „ Carsjens, Ds. A., Oudega (Sm.) Casimir, Prof. Dr. R., 's Gravenhage. Castelein, M., Warga. Gate, A. ten, Sneek. Cate, B. ten, Leeuwarden. Cate, Dr. M. ten, Bolsward. Cath, G. P., Leeuwarden. Cath, Dr. I. G., „ Cats, Mr. M. Manger, Breda. Clercq, P. de, Veenwouden. Cleveringa Dz., Mr. R. P., Groningen. Colthof, D., Leeuwarden. Graats, D. van der, „ Cremer, Mej. K. W. J., Leeuwarden. Crol-geb. Halbertsma, Mevr. E., Rotterdam. Crommelin, A., Diepenveen. Cuipers, Mr. D. J., Leeuwarden. Cuperus, Dr. S., Lekkum. Cuperus, Sj., Wirdum. Dam, F . van, Heeg. Dam Fz., H . van, Gorredijk. Dam, Dr. J. van, Rauwerd.

26 Damstra. G. K., Hemelum. Davids, A. B. N., Groningen. Deenik, M. L., Leeuwarden. Dekker, Mr. L., „ Dievelaar, B. W., Makkum. Dikkerboom, J., Oudehaske. Donker, Dr. J. J. C., Ilpendam. Dönszelmann, Ds. A. A., Wassenaar. Doornbos-geb. Halbertsma, Mevr. Wed. H., Groningen. Dorssen, Dr. S. van, Deventer. Dorst, J. C , Leeuwarden. Douma, D. R., Scheveningen. Douma, Dr. H . J., Groningen. Douma, Meindert R., Oostrum. Douma, Minne R., ,, Douma, ïJpe, 's Gravenhage. Dozy, Ds. J. D„ Leeuwarden. Dresselhuys Jr., J. D., ,, Drielsma, M. A. J. Hankes, 's Gravenhage. Drielsma, J. Hankes, ,, Druten, J. J. van, Sneek. Duintjer-geb. Ottema, Mevr. J. F., Veendam. Durksz, L. O., Drachten. Duyl, Mr. D. Z. van, Leeuwarden. Dijk, E. van, Leeuwarden. Dijk, J. van, ,, Dijk, P. J., Burum. Dijkstra, A. J., 's Gravenhage. Dijkstra, G. K., 's Gravenhage.' Dijkstra, H. M., Leeuwarden. Dijkstra, M. W., Anjum, Dijkstra, Mej. ÏJ., Leeuwarden. Eecen, Dr. A. A., ,, Eeghen, Mr. Chr. P. van, Amsterdam. Eekhof, Prof. Dr. A., Oegstgeest. Eekhout, Jhr. B., 's Gravenhage. Eisma, C. W., Leeuwarden. Eisma, G. C., Bolsward. Eisma, H., ,, Eisma Cz., W . A., Leeuwarden. Ekama, Ir. C , Amsterdam. Ekama, Dr. H., Utrecht. Elema, E., Sneek. Elsinga, J., Bergum. Elzenga, Ds. G., 's Gravezande. Engelen, Jkvr. C , Zutfen. Enk, Dr. T. J., Leeuwarden. Eriks Az., K., Eysinga, Jkvr. A. A, van, Leeuwarden.

Eysinga, Jkvr. G. van, Leeuwarden. Eysinga-geb. Kluit, Mevr. Douair. Jhr. Mr. T. Æ . J. van, 's Gravenhage. Eysinga, Prof. Jhr. Mr. W. J. M. van, Leiden. Eysinga, Jhr. A. E. van Humalda van, Laren (N.H.). Eysinga, Jhr. Mr. R. van Humalda van, Blaricum (N.H.) Eysinga, Jhr. Mr. T. A. M. A. van Humalda van, Deventer. Faber, A., Langweer. Faille, R. D. Baart de la, Haarlem. Faille, Tj. P. Baart de la, Rotterdam. Faille, Mej. W. Baart de la, Leeuwarden. Falkena, J. J. G. S., Oosterwolde. Fedderna Az., H., Leeuwarden. Feddema, R., Ferwerd. Feensrra, E., Sneek. Feenstra, G., Arnhem. Feenstra, L., Amsterdam. Feikema, Dr. H., Harlingen. Feikema, J., Workum. Feitsma, D. P., Nes (W.D.). Feitsma, M., Leeuwarden. Feldhaus, H. C , Fennema, Mr. E., Amsterdam. Fennema, E. ten Cate, Velp (G.). Ferwerda, J. W., Dokkum. Fockema, Mr. H. W. J., Arnhem. Fockema, Mr. R. A., Baarn. Folkersma, A., Grouw. Fontein, D., Franeker. Fontein, Mej. H., Harlingen. Fontein, Jacob, Haarlem. Fontein, J a c , Harlingen. Fontein, J. A., Haarlem. Fontein, Mej. J. G., Bentveld bij Haarlem. Fontein, Sj., Harlingen. Fontein Tuinhout, Mevr. wed. F., 's Gravenhage. Fransen, W., Leeuwarden. Fransema, Mr. E., Godlinze (Gr.) Frederiks, J. A., 's Gravenhage. Fricke, J. H., Leeuwarden. Frings, Prof. Dr. Theod., Leipzig. Gaastra, A., Heerenveen. Gaastra, P., Workum. Galama, T., Lemmer. Galkom, J. van, Sneek.

27 Gaillois, Mr. H. C., 's Gravenhage. Geertsema, M. C. C , Groningen. Geesink, E. T., Utrecht. Gerbensma, R., Sneek. Gerbenzon, P., Leeuwarden. Gerbrandy, Dr. H. R., „ Gerbrandy, J. S., Goïngamieden. Gerbrandy, Mr. P. S., Sneek. Gerritsen, Mej. S. L. C., Leeuwarden. Gevaerts, Jhr. Mr. P. O. H., 's Gravenhage. Geveke, L., Leeuwarden. Giffen, Mr. D. F., Leeuwarden. Giffen, L. K. van, Balk. Glazema, P., Arnhem. Goes, Jhr. H. M. van der, Beetsterzwaag. Gonggrijp, G. F . E., Padang (Sum. Westk.) Gonggrijp Bungenberg, J. H . van, 's Gravenhage. Goot, B. H . van der, Harich. Gorcum, C. A. van, Assen. Gorter, K., Wommels. Goslinga, Prof. Dr. A., Amsterdam. Goslinga, Dr. G. J., Buitenpost. Goslings, J. M., 's Gravenhage. Graaf, E. de, Olterterp. Gratama, G. D., Haarlem. Gratama, L. R., Laren (N.H.). Grave, A. P. M. A. Storm de, Colmschate (Ov.) Greebe, Dr. A. C. J. A., Leiden. Greidanus, Dr. H . Th., Utrecht. Greidanus, Tj., Amsterdam. Greidanus, Ir. Mr. R. Idema, 's Gravenhage. Greve, F . I. de, Amsterdam. Greven, Jhr. Mr. E. J. C., Leeuwarden. Groeneboom, Dr. J. W., Oosterzee. Groeneveld, P., Sneek. Groenier, S. P., Metslawier. Grondsma, G., Leeuwarden. Groningen, Dr. B. A. van, Assen. Grovestins, I. L. D. baron Sirtema van, s Gravenhage. Grundtman-Lycklama à Nyeholt, Jkvr. A. A. C. C., Beetsterzwaag. Gulik, Dr. H. van, 's Gravenhage. Haagsma, E., Sloten (Fr.) " a a n , Mej. G. de, Wolvega. f*aa«> W. I. de, Luxwoude. «abberna, H. T., Bremen. naersoke, E. F . baron van, Groningen.

Haga, Mr. A., Zwolle. Haga, Mr. H., Heemstede. Halbertsma, Dr. E. H., Apeldoorn. Halbertsma, G., Utrecht. Halbertsma, Hidde, Grouw. Halbertsma, Hijlke, Bloemendaal. Halbertsma-geb. Pyttersen, Mevr. Wed. J. A. M., 's Gravenhage. Halbertsma, Mevr. Wed. P. G., Grouw. Halbertsma, Mr. S. N . B., Rotterdam. Halbertsma, Dr. Tj., Haarlem. Hallema, A., Breda. Hanegraaff, W., Leeuwarden. Hania, van Weidum, Vrouwe L. S., 's Gravenhage. Hannema, A. E., Harlingen. Hannema, D., 's Gravenhage. Hannema, D., Rotterdam. Hannema, Mr. H., Arnhem. Hannema, J-, Amsterdam. Hannema, Dr. J. W., Sneek. Hannema, Dr. Joh. W., Holwierde (Gr.) Hannema, Dr. L., Rotterdam. Hannema, L. J., Harlingen. Hannema-geb. Jkvr. Six, Mevr. Douair. Mr. S., 's Gravenhage. Hamstra, J., Leeuwarden. Hardenbroek, G. C. D. d' Aumale baron van, St. Nicolaasga. Harinxma thoe Slooten, Mr. A. baron van, Amsterdam. Harinxma thoe Slooten C.Lz., Mr. B. Ph. baron van, Leeuwarden. Harinxma thoe Slooten, C. M. baronesse van, Beetsterzwaag. Harinxma thoe Slooten, Mr. D. J. A., baron van, 's Graveland. Harinxma thoe Slooten-geb. Bieruma Oosting, Mevr. Baronesse J. M. van, Leeuwarden. Harinxma thoe Slooten, Mr. M. J. P. D. baron van, Oudeschoot. Harinxma thoe Slooten, Mr. M. P. D. baron van, Bakkeveen. Harinxma thoe Stooten, Mr, P. A. V. baron van, Leeuwarden. Harmens-geb. Hannema, Mevr. wed. D., Leeuwarden. Hartmans, J., Nijkerk (Fr.) Harts, K., Leeuwarden. Haverschmidt, J. H., „ Haverschmidt J. Hz., N . T., „

Havinga, E., Rotterdam. Heeckeren van Wassenaer, R. F . baron van, Delden. Heemskerk, J. F., Middelburg. Heemstra, Mr. A. J. A. A. baron van, Paramaribo. Heemstra, G. J. A. A. baron van, Rijsenburg. Heemsta, Mr. S. baron van, Arnhem. Heemstra, Mr. H. L. Sixma baron van, St. Nicolaasga. Heemstra, S. Sixma baron van, 's Gravenhage. Heep, J- H., Leeuwarden.

Heida, F.,

„

Heinemann, Dr. T. B. J-. Marssum. Hem, Piet van der, 's Gravenhage. Hem, S. S. van der, Mantgum. Hepkema, Mr. M. E., Leeuwarden. Hermsen, J., Naarden. Hesselink, D., St. Anna-Parochie. Hetdnga, T. A., Leeuwarden. Heusde, Mr. J. van, „ Hey, J. J. van der, Heerenveen. Hiddema, T., Hoenderloo. Hiddema, W . U., Holwerd. Hiddinga, P., Wijnaldum. Hilarides, Mevr. Wed. Joh. L., Leeuwarden. Hilarides, L. S., Pingjum. Hilarius, J. J., Leeuwarden. Hissink, E. T., „ Hoefer, F . A., Hattum. Hoek, Dr. R. van der, Leeuwarden. Hoeksema, D., „ Hoekstra, G. M., Stiens. Hoekstra, H., Leeuwarden. Hoekstra, Ir. H . E., Utrecht. Hoekstra, H. W., Leeuwarden. Hoekstra, Ds. J., Ternaard. Hoekstra, Dr. P., Breda. Hoekstra, P., Leeuwarden. Hoekstra, Dr. S. F., Baard. Hoekstra, Sj. P., Suameer. Hoekstra, U., Leeuwarden. Hoeth, A. W. Wichers, Amsterdam. Hofstede, H. D. M., Leeuwarden. Hofstra, H., Sneek. Hokwerda, M., Wirdum. Hokwerda, Ds. O., Gaastmeer. Holkema, Tj. van, Amsterdam. Holkema, A. Buwalda van, Amsterdam.

Hommema Jr., A., Lekkum. Hommema, A. A., Leeuwarden. Hommes, tl. J., „ Hondius, Dr. J. 3. E., Sneek. Hoogland, Dr. J. P., Leeuwarden. Hoogland, S., ,, Hoogland, S. J., Leeuwarden. Hoogslag, T., Hoogstins, S., Suameer. Hoop, P. J. de, Sneek. Hoop, Mr. E. J. Thomassen à Theussink van der, 's Gravenhage. Hornstra, Dr. B., Bergum. Hottinga, K. W., Heerenveen. Hout, T. van, Balk. Houten, Mr. S. van, 's Gravenhage. Houtsma, Dr. M. Th., Utrecht. Hoytema, H. W . van, Culemborg. Huffel, Dr. N . G. van, Utrecht. Huisinga, J., Leeuwarden. Huisken, Dr. H. F., „ Huistra, W., Amsterdam. Hulst, H. van, Berlikum. Hulst Sr., J. van, Harlingen. Hunger, Dr. F . W . F., Amsterdam. Huttinga, J. F., Leeuwarden. Hijlkema, Ds. C. B.. Haarlem. Hijlkema, H . M., Apeldoorn. Idserda, R., Huizum. Idserda, Mr. A. Schotanus à Sterringa, 's Gravenhage. Iwema, Mr. H., Leeuwarden. Jaarsma, W., „ Jager, Dr. H. de, Kollum. Jager, J, T. de, Leeuwarden. Janse, Dr. L. C , „ Jansma, J., ,, Janzen, E., „ Japikse, Dr. N., 's Gravenhage, Jellema, H. A., Garijp. Jensma, J., Leeuwarden. Jensma, R. D., Minnertsga. Jong, A. de, Leeuwarden. Jong, C. J. de, Hilversum. Jong, D. de, Leeuwarden. Jong, F . J. de, Deinum. Jong, Drs. H. de, Leeuwarden. Jong, J. J. de, Drachten. Jong, K. F., Tjalleberd. Jong, S. D., Leeuwarden,

29 Jong-geb. van Loon, Mevr. C. de, 's Gravenhage. Jong, Sj., Ilardegarijp. Jong, W . de, Leeuwarden. Jong, W . H. de, Balk. Jong, W. R. de, Hilversum. Jong, H. Korf de, Heerenveen. Jongsma, H., Scbarnegoutum. Jongsma, J. Â., Dantumawoude. Jongstra, G., Leeuwarden. Jonker, Al., Hokkum. Jonker, Dr. A. J. Tb., Heerde. Jonker, J., Leeuwarden. Jonkers, J. W., Gorredijk. Joosten, G. P., Vaassen. Kabel, Ds. A., Bozum. Kalma, B„ Mantgum. Kalma, D , Huizum. Kalma, Mr. Menno S., Assen. Kamp, IL J., Heerenveen. Kater, P. J. F., Leeuwarden. Kauffman, Ir. M., „ Kemme, J. Th., Joure. Kempenaer, Jhr. J. B. van Andringa de, Haren (Gr.). Kempenaer, Jhr. W. R. L. van Andringa de, Heerenveen. Kerkwijk, A. O. van, 's Gravenhage. Key, H. H., Kiestra, J., Akkerwoude. Kingma, Dr. A. J , Sneek. Kingma, E. P., Sneek. Kingma, E. P. IL, Apeldoorn. Kingma, J. M., Leeuwarden. Kingma, L., Bolsward. Kingma, S., Menaldum. Kleffens, Mr. H. C. van, Arnhem. Kleffens, Mr. P. van, Zwolle. * Klein, F . S., Utrecht. Kloosterman, Ds. K., Hantum. Kloosterman, Mej. S., 's Gravenhage. Kloosterman, T., Leeuwarden. Klijnsma, A., Tuk o.d. Steenwijk. Knappert, H. E., Haarlem. Knuvelder, Th. M. J., Bakhuizen. Koch, Mr. A. W., Leeuwarden. Kodde, Mr. P. B., Koksma M., Huizum. Komter, D., Laren (N.H.). Kornter, E., Leeuwarden. Koning Jr., W „ Franeker.

Koning, Dr. .T. Wittop, Leeuwarden. Kooi, Dr. D. van der, „ Kooi, W. van der, ,, Kooistra, U., „ Koopmans, Ir. A. N., ,, Koopmans, D. J., ,, Koopmans, J., Hilversum. Koopmans, J. J., IJsbrechtum. ICoopmans, J. W., Leeuwarden. Koopmans, Mr. M., „ Koopmans, U., ,, Kraak, H., „ Kramer, Dr. C , Huizum. Kramer, H. H., Leeuwarden, Kramer, M., ,, Kramers, Mej. C. W . A., „ Kroon, Dr. A. J., Witmarsum. Kuiken, Joh., St. Anna-Parochie. Kuipers, Dr. W. H., Leeuwarden. Kuperus, Dr. R., ,, Kuperus, Tj., ,, Kuyper, Dr. A., Rotterdam. Kymmell, Mr. J. W., Utrecht. Lammerée, G., St. Jacobi-Parochie Land, Joh., Kollum. Landmeter, J., Augustinusga. Lankhorst, A., Heeg. Lankhorst, W. Beckeringh, Sneek. Laurman, Dr. M. Th., Finkum. Laverman, J., Drachten. Leenstra, H., Heerenveen. Leeuwen, Dr. N. D. van, HarkemaOpeinde. Lennep, Mr. L. H. Roeters van, Leeuwarden. Leopold, G., Utrecht. Leopold, H., Leeuwarden. Leopold Sz., Dr. J. H,, Apeldoorn. Ley, D. van der, Langweer. Ley, Mr. Dr. J. N. van der, Hilversum. Ley, Ds. T. W . van der, Arum. Ley, Mr. W . T. van der, Heerenveen. Loopstra, C. J., Beetsterzwaag. Lourens, E., Leeuwarden. Lucassen, Mr. Th. R. Valck, Driebergen. Lugtenborg, Dr. K., Leeuwarden. Lijbering, Dr. J., St. Anna-Parochie. Lijcklama à Nijeholt, Mr. G. J., Rotterdam. Maas, Mr. E. N. W., Lemmer. Maître, J, J. La., Leeuwarden.

,

Man, Mej. M. G. A. de, Middelburg. Martin, H., 's Gravenhage. Meck, M. O., Donkerbroek. Meer, L. van der, Hilversum. Meer, Prof. Dr. M. J. van der, Frankfort a.d. Main. Meima, K., Sneek. Meindersma, D. E., Paterswolde. Meidersma, Mr. J. N., Groningen. Meindersma, M., Hattum. Meinesz, H., Vogelenzang. Meinesz, M., Batavia. Meinsma, D. J., Aalsum. Meintema, D., Leeuwarden. Menalda, Mr. A., „ Menalda, Mr. G. B., „ Menzel, Mr. A. G., Assen. Mesdag, J., Leeuwarden. Meulen-geb. Taconis, Mevr. Wed. F . H . van der, Leeuwarden. Meulen, Mr. G. van der, 's Gravenhage. Meulen, Mr. H. van der, Joure. Meulen, N . H. van der, 's Gravenhage. Meulen, P. van der, Leeuwarden. Meulen, P. van der, Veenwouden. Meulen, W. A . van der, Leeuwarden. Meulen, Dr. W . W.van der, 's Gravenhage. Meulen, Dr. P. Hajonides van der, Amsterdam. Mey, L. G. van der, Leeuwarden. Meyer-geb. S. E. Fockema, Mevr. Jhr., Baarn. Meyers, Prof. Mr. E. M., Leiden. Miedema, Mr. A. S., Haarlem. Miedema, Douwe, Oranjewoud. Miedema, J., Leeuwarden. Miedema, J. G., St. Jacobi-Parochie, Miedema, J. J., Leeuwarden. Minnema, Drs. F., ,, Moer, Dr. A. S. van der, „ Molenaar, G. B., ,, Molenaar, S., „ Mulder, J., Grouw. Mulder, Dr. J. J., Noordwolde. Mulert, F . E. baron, Arnhem. Muiier, W. J. EL, 's Gravenhage. Muiier, G. Haitsma, Zeist. Muiier, Mr. J. Haitsma, 's Gravenhage. Mulier-geb. Baronnesse van Sijtzama, Mevr. Douair. W . C. Haitsma, Haarlem. Muller, Dr. F . G., Rijswijk.

Mylius, W., Leeuwarden. Nauta i z „ C , IJlst. Nauta, Dr. J., ¥/itmarsum. Nawijn, Tj., Apeldoorn. Néve, Dr. J. J. L. de, Buitenpost. Niermeyer, K. A., Leeuwarden. Nieuwland, H., Huizum. Nijdam, R., Jorwerd. Nyenhuis, W. A., Katlijk. Nyèssen, D. J, H., Weltevreden. Nijhoff Sr., Wouter, 's Gravenhage. Nijk, H . M., Bolsward. Oberman, G. G., Wanswerd a. d. Streek. Okkinga, S., Harlingen. Okma, B. W., ÏJpecolsga. Okma, Mr. L. K., Witmarsum. Olivier, Mr. K., Amsterdam. Ooiman, G. J,, Leeuwarden. Oostenbrug, W., Leeuwarden. Oosterbaan, A., St. Anna-Parochie. Oosterbaan, J. F., Drachten. Oosterhaven, Dr. M. A., Irnsum. Oosterhoff, J., Leeuwarden. Oosting, Mej. A. Bieruma, Oranjewoud. Oosting, G. F . Bieruma, „ Oosting, Mr. J . Bieruma, Lochem. Oostveen, W. A. J. M., Oosterwierum. Oppedijk, L., Santpoort. Osinga, D. D., Leeuwarden. Osinga, J. J., Cubaard. Ottema, Nanne, Leeuwarden. Overbosch, Dr. A., „ Pallandt, H . W. baron van, Waardenburg. Palsma, Jb., Huizum. Paris, A., Leeuwarden. Pasma, H . F., Heerenveen. Peereboom, J., Buitenpost. Peeting, J. G„ Mageîang (N.I.). Pel, M., Sneek. Peletier, H. J., Leeuwarden. Petit Jr., L. D., Amsterdam. Plantinga T.Bz., O., Leeuwarden. Ploeg, T. J. van der, „ Ploeg, H. W . van der, Apeldoorn. Poelman, Dr. H . A., Groningen. Poelstra, Mr. P. D., Leeuwarden. Polak, H., Amsterdam. Pollema, H., Lemmer. Pool, Dr. O., J., Makkinga. Poort, Dr. W. A„ Oosterbeek.

31 Posthuma, Dr. F. E., 's Gravenhage. Posthuma Jz., G., Drachten. Posthuma, J. E., Gorredijk. Posthumus, S., Franeker. Posthumus, IJ., Aalsum. Posthumus, Mr. J. F . de Jong, Drachten.. Postma Jr., G. G., Leeuwarden. Postma, H., Oosterwolde. Postma, Dr. H., Dokkum. Postma, K., Dokkum. Postma, Dr. O., Groningen. Postma, W. K., Kimswerd. Praamsma, S. J., Bolsward. Prakken, Dr. I. B., Oosterwolde. Priester Jr., E., Sneek. Prikker, H. Thorn, Leeuwarden. Prins, Ds. H., Oostermeer. Prins, Mr. E. Wülinge, Oldeberkoop. Pijselman, G., Leeuwarden. Quintus, Jhr. Mr. J. J. A., Leeuwarden.L.

Ritmeester, G., Leeuwarden. Robijns, Joh. W., Rog ets van tioevenberg, ïVîïss Alma New-York (N.-Y.). Romer, Dr. J. A., Leeuwarden Romer, Dr. P. G., Romer, Mr. R., ,, Romkes, L., ,, Rommerts, F., ,, Romijn, Ds. J. C. H., Workum. Roorda, F., Dokkum. Roorda, L., Arnhem. Rooseboom, G. J. L., Wonosoba (Java). Ruiter, Albertinus de, Y/olvega (Fr.). Rusticus, Sjoerd, Nijland. Rutgers van Rozenburg, Jhr. Mr. D., Veenklooster. Rijnja, P., Amsterdam. Rijpma, U., Leeuwarden.

Saarloos, Dr. Chr. van, Franeker. Sandberg, Jkvr. Joh. F., Olterterp. Rambonnet, A., Wolvega. Sandberg van Boelens, Jhr. H. H., Regenbogen, Dr. J. H., Leeuwarden. Arnhem. Reinberger, C. A., ,, Sande, Dr. J. J. van der, Wolvega. Reitsma, D. Dj., Cornwerd. Sande, P. van der, Leeuwarden. Reitsma, R., Leeuwarden. Sanders, H. J. P., Franeker. Rengers-geb. van Harinxma thoe Slooten,i, Sanders, S., Leeuwarden. Mevr. A. baronesse van Weideren,i, Sannes, H., Kooten. Leeuwarden. Santée, H. Bloembergen, Leeuwarden. Rengers, A. Looxma van Weideren baron,i, Sas, J. L., „ Amersfoort. Schaafsma, H. R., „ Rengers, C. van Weideren baronesse, Scheltema, Mr. M. W., Haarlem. Wassenaar. Scheltinga, Jhr. H . W . de Blocq van, Rengers, Mr. D. van Weideren baron, Velp (Geld.). Leeuwarden. Schepper, G. A . ÏJssel de, Velp (Geld.). Rengers, Dr. J. E. van Weideren baron,i, Schippers, J. W., Heerenveen. IJsbrechtum. Schippers, K. K., Drachten. Rengers, Th. M. Th. van Weideren baron,i, Schoengen, Dr. M., Zwolle. Oenkerk. Scholten, D. H., Hilversum. Rengers, Mr. W . B. R. van Weideren Schonegevel, Mr. C. van Nijmegen, baron, Konstantinopel. Wolvega. Rengers, W. L. van Weideren baron, Schooleman, A. J., Leeuwarden. Laren (Geld.). Schorer-geb. Jkvr. van Eijsinga, Mevr. Riemsdijk, Jhr. B. W. F . van, Amsterdam.i. I. H. R., Utrecht. Rienks, E. J., Montreux (Zwitserland). Schotman, Mr. E., Leeuwarden. Rienks, K. J., Bergum. Schoustra, Dr. S. A., Grouw. Riesen, K. van, Leeuwarden. Schouwstra, A. A., Irnsum. Rinia, T. H., Makkum. Schouwstra, B., Oosterwierum. Rinkema, P. W., St. Nicolaasga. Schreuder, Mr. G. A., Dordrecht. Rinkes, K., Joure. Schreuder, Dr. J. C , Leeuwarden. Risselada, Mr. Ch. J., de Bilt (Utr.). Schreuder, Dr. O., Leeuwarden.

32 Schuitmaker, IJ., Leeuwarden. Schwartzenberg en Hohenlansberg, Mr. G. F . baron thoe, Middelburg. Setten, Dr. F . H. van, Leeuwarden. Siccama, Prof. Jhr. Mr. D. G. Rengers Hora, Utrecht. Siebenga, Dr. J., Opeinde (Sm.). Siegenbeek van Heukelom-geb. Fockema, Mevr. G. E., Rotterdam. Sieperda, L., Woudsend. Sierks, S., Amsterdam. Sieswerda, D., Pingjum. Simonsz, F., Harlingen. Simonsz, N., ,, Sinnema, K. P., Leeuwarden. Six, Jhr. E. W. C., Dordrecht. Sleeswijk, S. W. Wegener, Leeuwarden. Slikke, G. M. van der, „ Slim, E. C., St. Anna-Parochie. Slooten Az., Mr. G. van, 's Gravenhage. Slooten, H . B. van, Zwolle. Slooten, Dr. P. J. van, Leeuwarden. Slooten, R. G. van, Harlingen. Slooten, U . van, „ Sloterdijck, J. L. van, Stiens. Sloterdijck, Mr. J. L. van, Leeuwarden. Sloterdijck J.Lz., W . A. van, „ Sluis, Mr. H. H. A., Sluis, A. R. van der, „ Sluis, E. van der, Hemrik. Sluis, J. P. van der, Gorredijk. Sluys, Mr. D. G. Kortenbout van der, Leeuwarden. Sluyterman, Dr. A. A. S., Haarlem. Sluyterman-geb. Potma, Mevr. Wed. E., Workum. Smeding, A., Deinum. Smeth, Mr. F. F . baron de, 's Gravenhage. Smids, H . P., Hardegarijp. Sminia, Jhr. A. J. van, Leeuwarden. Sminia, Jhr. W . van, Rhedersteeg (G.). Sminia, Jhr. W. J- van, Amsterdam. ' Sminia, Jhr. H. van Baerdt van, Oudkerk. Sminia, Jhr. H . W . H . van Coehoorn van, Brammen. Snijder Jr., H. H., Scherpenzeel (Fr.). Spaans, Dr. A., Roordahuizum. Span, J., Leeuwarden. Sprenger, H . G. W., „ Sprock, D. J. F . M. Spruyt, M. L., Gorredijk. Staag, W . van der, Leeuwarden.

Stallinga, A. P., Peasens. Stapensea, G., Heemstede. Star Numan, Mr. G. A., Groningen. Staveren, Dr. C. van, Leeuwarden. Steenbeek, Ds. J. G., Winsum (Fr.). Steenkamp, J. C. P. W. A., Ginneken. Steller, Dr. Walther, Breslau. Stheeman, Mr. G.. W., Leeuwarden. Stienstra, W., „ Stirum, C. L. A. J. Graaf van Limburg, Oranjewoud. Stirum-geb. Muiier, Douair. Gravin E. van Limburg, 's Gravenhage. Stoel, Dr. H., Veenwouden. Stoel, Ds. W., Bemmel. Stok, L. A. van der, Harlingen. Stoop, Mr. A. E., Leeuwarden. Stoop, Mr. F . C , „ Stoop, Mr. J. A., Stork, W., Hengelo (O.). Straat, Dr. H . L., Leeuwarden. Stuers, Jkvr. Alice de, Vorden (G.). Suringar, Mr. J. W., Utrecht. Suringar, W. J. P., Bilthoven (U.). Swart, B. J., 's Gravenhage. Swets, Dr. P., Arum. Swildens, Mr. H . Jelgerhuis,'sGravenhage. Swinderen-geb. van Slooten, Mevr. Douair. Jhr. C. E. van, Arnhem. Sijbenga, Mr. S., Groningen. Sijbesma, R. P., Heerenveen. Sijbesma, S. I., Leeuwarden. Sytsma, S. L., Aalsum. Sytstra, O. H., Leeuwarden. Sytzama, Mr. M. P. D. baron van, Elburg. Szper, Mej. Dr. F., Sneek. Taconis, J. G., Leeuwarden. Taconis, J. H., Heerenveen. Taconis, S. A. B., Leeuwarden. Tadema, J. C., Haarlem. Tadema, J. L., „ Talsma Jz., Mr. J., Leeuwarden. Tanja, Dr. T., Amsterdam. Terpstra, M., Birdaard, Terpstra, S., Giekerk. Tiersma, W. K„ Uitwellingerga. Tilma, Dr. P., Kollum. Timmenga, J., Leeuwarden. Timmenga, J., „ Timmenga, S. J., Oosterend.

33 Timmer, Ph. W., Harlingen. Timmer, R. Tj., St. Anna-Parochie. Tjebbes, K., Maarseveen. Tjessinga, Mr. Dr. J. C , Leeuwarden. Tombrock, R. J. L. M., „ Tonsbeek, Ds. A. N., Ferwerd. Troelstra, J. J., Leeuwarden. Troelstra, Mr. P. J., Scheveningen. Tromp, A. H., Woudsend. Tromp, H . A., „ Tromp, H. M., Sneek. Tromp, Mr. J. M. van Hettinga, Leeuwarden. Tijmstra Sr., S., Groningen. Tijsma, Mr. J. W., Leeuwarden. Tijsma, IJ. W., „ Uffelie, C. J., Uffelie, Dr. W. J. F., Uilkema, K.,

Visser, S. Tromp, Leeuwarden. Vlissingen, J. P. van, ,, Vondeling, A., Appelscha. Vorenkamp, Dr. R., Leeuwarden. Voss, Dr. A. L. Heerma van, Leeuwarden. Vreese, Prof. Dr. W . A. de, Rotterdam. Vries, A. H. de, Sneek. Vries, Ds. B. P. de, Balk. Vries, Frits de, 's Gravenhage. Vries, Mej. G. de, Leeuwarden. Vries, Jac. de, „ Vries, Jonas de, „ Vries, L. W. de, Utrecht. Vries, Ds. S. A. de, Beek (Limb.). Vries Feyens, Mr. G. L. de, Amsterdam. Vromen, Dr. M., Leeuwarden. Vroom, A., „

Waal, Dr. J. W . de, Wachter, W., „ Wageningen, H. L. van, Jelsum. Waringa, N . J., Apeldoorn. Vaas, J. H., Wassenaar, F., Leeuwarden. Valkenburg, F. A. van, Oosterbeek. Wassenaar, J. W., Oude Leye. Veen, E., Zaandam. Wassenaar, R. H., Leeuwarden. Veendorp, G. R., Arnhem. Wassenaar, Dr. T., St. Jacobi-Parochie. Veeninga, A. A., Suawoude. Wassenbergh, A., Dantumawoude. Veenstra, G. J., Leeuwarden. Kollum. Vegelin van Claerbergen, Jhr. P. B. J., Wassenbergh, F., Wassenbergh, M. L., „ Joure. Weg, H. van der, Amsterdam. Vegt, J. S. van der, Gorredijk. Wentholt-geb. Harmens, Mevr. A., Vegt, R. van der, Leeuwarden. 's Gravenhage. Velde, IJ., Beetsterzwaag. Wentholt, L. R., Soest. Veldhuys, W. C. G. ten, Leeuwarden. Werf, Th. van der, Joure. Veltman, Dr. H. A., Heerenveen. Werff, P. IJ. yan der, Stiens. Verkouteren, J. H . W., Sloten (Fr.). Werff, IJ. van der, Sneek. Vermeer, L., Dronrijp. Wesbonk, E. S„ Winsum (Fr.). Vermeulen, C , Leeuwarden. Wester, J. G., Leeuwarden. Vermeulen, M., „ Westerhuis, Dr. P. B., Leeuwarden. Vieweg, M. W., „ Westra, D. G., Dokkum. Vinhuizen, J., Middelstum (Gr.). Westra, Dr. J., Balk. Visscher Jr., J., Heerenveen. Weijhröther, J. von, Blaricum (N.H.). Visscher, Mej. R., Leeuwarden. Wiarda, S. D., Sneek. Visser, Mr. A., „ Wieberdink, Tj. G., Heerenveen. Visser Azn., A., Heeg. Visser, Bouke A., Werder a. d. Havel. Wiegersma, M., Drachten. Wierda, W., IJlst. Visser, Ds. J., Aalsum. Wiersma, H., Beetsterzwaag. Visser Jr., J., Heeg. Wiersma, Ids, Amsterdam. Visser, J. J., Terwispel. Wiersma, J. P., Leeuwarden. Visser, K. J., Luinjeberd. Wiersma, Mej. S., Buitenpost. Visser, M. S. E., Britsum. Wigersma, H „ St. Anna-Parochie. Visser, Mr. H. de, Groningen. Wildervanck, Dr. J. G.( Drachten. Visser, Dr. M. Tromp, Warns, ,,

34 Willekes, Ds. F . C , Birdaard. Winsemius, Ds. W. S., Surhuisterveen. With, Jhr. Mr. D. de Blocq van Haersma de, de Bildt (U.). Witsen Elias, Jhr. J. W. J., Leeuwarden. Witteveen, Mr. J. C , 's Gravenhage. Wouda D. F., Leeuwarden. Wouda, Mr. H. N., Sneek. Wouda, N . J.. Wouda, IJke, „ Woude, J. S. van der, Deersum. Woude, Prof. Dr. W, van der, Leiden. Wouters, W . F. B., Leeuwarden. Wuite Jz., J., Huizum. Wijbrandi, H. Blok, 's Gravenhage. Wijbrandi, A. Tigler, ,. Wijbrandi, Mej. S. Tigler, Leeuwarden, Wijminga, R. R., Oudebiidtzijl. Ykema, Dr. K., St. Nicolaasga.

Ykema, Y., Huizum. Ymker Rz., H., Koudum. Yntema, Ds. J., Dantumawoude. Yntema, J., Workum. Yntema, Dr. L., Leeuwarden. Ypma, J- H., Arum. Yska, A. S., Munnikeburen. Zee, F. J. de, Veendam. Zee, Sj. de, Irnsum. Zeper, Dr. J. Waller, Overveen. Zeper, Dr. S. A. Waller, Leeuwarden. Zondervan, J., Betterwird. Zwart, Dr. A., Bergum. Zijlstra, G. J.. Pietersbierum. Zijlstra, Mr. J- W., Middelbnrg. Zijlstra, L., Leeuwarden. Zijlstra, R., Beetsterzwaag. Zijlstra, Mej. W., Buren (Ameland). Zijpp, N . van der, Amsterdam.

DONATRICES. Andreae, Mej. M. Beucker, Leeuwarden. Rengers-geb. van Weideren Rengers, Mevr. Q. J. baronesse van Burmania, Zeist.

Stirum-geb. van Sminia, Gravin van Limburg, Berlijn. Vos van Steenwijk, Baronesse C. J . de Canada.

CORRESPONDENTEN. Aalsum, Achlum, Akkrum, „

Ds. Ds. G. D.

J. Visser. W . Magendans. van der Leest. Swierstra.

Baard, Th. Schaafsma. Balk, L. K. van Giffen. Beers, J. Hiemstra. Beetgum, E. Dantuma. „ D. de Vries. Bergum, B. Hiemstra. ,, IJ. Steensma. Blauwhuis, Joh. Rijpma. Blija, J. C. Hartmans. Bolsward, J. Postma, Brantgum, I. A. Sinnema. Dokkum, Drachten, Dronrijp, „

J. Boersma Jr. F . Miedema. O. Geertsma. T. Meyer.

Echten, S. Koopmans. Ee, D. Plantinga. Engwierum, S. Bosch. Ezumazijl, K. Vogel. Ferwerd, L. Wezeman. Ferwoude, H . N . H. K. de Jong Franeker, G. J. Bosma. Gorredijk, M. W. Sijtsma Jr. Grouw, J. Nieuwenhuis. Hallum, Ds. S. D. A. Wartena. Hantum, Ds. K. Kloosterman. Hantumhuizen, K. J. Botma. Harlingen, G. Aalfs. „ Mej. H. Fontein. Heeg, Dr. D. J. de Witte. Hindeloopen, J. Siderius. Hollum (Am.), W . Hoogeveen. Holwerd, D. J. Heeringa.

35 Holwerd, Huizum, Hijdaard, Hijlaard,

W . A. Hiddema. Dr. G. A. Wumkes. S. Dijkstra. P. van der Zwaag.

Irnsum, Sj. de Zee. Jelsum, H . L. van Wageningen. Joure, Jhr. P. B. Vegelin van Claerbergen. „ Ds. A. A. van Wessem. Kollum, J. J. Woldringh. Kooten, H . Sannes. Koudum, J. Krol Jr. Lemmer, A. E. Klijnsma. Lollum, S. J. Burggraaf!. Makkum, J. P. Tichelaar. Mantgum, S. H . Talsma. Marrum, D. Stallinga. Marssum, T. Reitsma. Menaldum, J. Larooy. „ G. Wiedema. Metslawier, Ds. W . A. Noest. Minnertsga, B. Anema. Morra, D. E. B. Meyer. Murmerwoude, T. Venstra. Nes (W.D.), D. P. Feitsma. Noordwolde, P. A. Hendriks. Dr. J. J. Mulder. Nijezijl (Oosthem), H . Waltje. Oldeberkoop, A. Bezema. Oldeboorn, R. Wallinga. Oppenhuizen, Sch. de Boer. Oosterlittens, L. P. de Jong. Oosterwierum, L. Goinga.

Oosterwolde, H. J. Popping. Oostrum, Ds. Chr. Broekhuizen. Peazens, A. Stallinga. Rauwerd, D. J. Posthumus. Ried, Th. Schaafsma. Schiermonnikoog, H . W . van der Berg. Sexbierum, A. Wiersma. Spannum, Jac. de Bruin. Stiens, J. L. van Sloterdijck. St. Anna-Parochie, D. Hesseling. St. Jacobi-Parochie, G. Lammerée. St. Nicolaasga, G. C. D. d'Aumale baron van Hardenbroek. Suameer, S. P. Hoekstra. Suawoude, A. A. Veeninga. Surhuizum, L. Boskma. Sijbrandaburen, L. de Vries. Ternaard, H. R. van Bruggen. ,, H . Meinema. Twijzel, Ds. K. Nobel. Tzum, Ds. IJ. Stelma. Wanswerd, R. B. Kalma. Warga, J. de Boer. Weidum, H. Schilstra. Weisrijp, E. J. Robijns. Winsum, (Fr.), B. Hollander. Witmarsum, Auke Kooistrai Wolvega, J. M. J. van Lis. Wommels, M. Mollema. Workum, D. G. Boontje. Woudsend, S. van der Brug. IJlst, E. Wuda. IJtens, T. Gosliga.

GMOOTSCHÄPPEÏÏ M IIRICHTIÏÏGM, DIE IN CORRESPONDENTIE STAAN MET HET FRIESCH GENOOTSCHAP.

A. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19.

BUITENLANDSCHE.

Aachener Geschichtsverein, te Aken. Preussisches Staatsarchiv, te Aurich. Preussische Staatsbibliothek, te Berlijn. Verein von Altertumsfreunden im Rheinlande, te Bonn. Historische Gesellschaft des Künstlervereins, te Bremen. Verein für Chemnitzer Geschichte, te Chemnitz. Bergiscber Gescliiclitsverein, te Eïberfeld. Gesellscbaft für bildende Kunst und vaterl. Altertümer, te Embden. Akad. gemeinnütziger Wissenschaften, te Erfurt. Fuldaer Geschichtsverein, te Fulda. Oberhessischer Geschichtsverein, te Giessen. (Lahn). Eügiscli-Pommerscher Geschichtsverein, te Greifswald. Historischer Verein für Niedersaclisen, te Hannover. Das Provinzial-Museum, te Hannover. TJniversitäts-bibliothek, te Heideïberg. Vogtländischer altertumsforschenderVerein, te Hohenleuben. Nordfriesischer Verein für Heimatkunde und Heimatliebe, te Husum (Noord-Friesland). Verein für Thüringische Geschichte und Altertumskunde, te Jena. Anthropol. Verein in Scbleswig-Holstein, te Kiel.

37 20. Gesellschaft für Schleswig-Holstein-Lauenburgische Geschichte, te Kiel. 21. Königliche und Universitäts-Bibliothek, te Kô'nigsberg. 22. Physikalisch-oekonom. Gesellscbaft, te Königsberg. 23. Geschichte- und altertumsforschender Verein, te Leisnig. 24. Verein für Lübeckische Geschichte und Altertumskunde, te LübecJc. 25. Hansische Geschichtsblätter, te Lübeck. 26. Verein für Geschichte der Stadt Meissen, te Meissen. 27. Germanisches Museum, te Neurenberg. 28. Oldenburger Verein für Altertumskunde und Landesgeschichte, te Oldenburg. 29. Historischer Verein, te OsnabrücJc. 30. Hist. Gesellschaft für die Provinz Posen, te Posen. 31. Historischer Verein der Oberpfalz und Regensburg, te Regensburg. 32. Verein für Mecklenburgïsche Geschichte, te Sehiverin. 33. Verein für Geschichte und Altertümer der Herzogtümer Breruen und Verden, te Stade. 34. Verein für Kunst und Altertum in TJlm und Oberschwaben, te TJlm. 35. Harzverein für Geschichte und Altertümer, te Wernigerode. 36. Altertumsverem für Zwickau und Umgegend, te Zwickau. 37. Historischer Verein für Steiermark, te Qraz. 38. Det Kongelige Bibliotek, te Kopenhagen. 39. La Société Eoyale des Antiquaires du Nord, te Kopenhagen. 40. Finnische Altertumsgesellschaft, te Helsingfors. 41. Kungl. Vitterhetts Historie och Antikuitets Akademien, te Stockholm. 42. Kungl. HumanisticaVetenskaps-Samfundet,teî7 J psato. 43. Universiteits-bibliotheek, te Oslo.

38

44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61.

La Société des Antiquaires de Picardie, te Amiens. La Société historique de Oompiège. La Société des Antiquaires de France, te Parijs. Bibliothèque d' Art et d' Archéologie, te Parijs. Bibliothèque universitaire et régionale de Strassbourg. La Société française d' Archéologie pour la conservation des monuments historiques, te Tours. L'Institut Royal Grrand-Ducal de Luxemburg. La Société des Sciences, des Arts et des Lettres du Hainaut, te Bergen. La Bibliothèque Royale de Belgique, te Brussel. La Société d' Archéologie de Bruxelles. De Koninklijke Vlaamsche Academie voor taal- en letterkunde, te Gent. De Mij. van Geschied- en Oudheidkunde, te O ent. L' Institut Archéologique, te Luik. Oercle archéologique, littéraire et artistique de Malines, te Mechelen. Oudheidkundige Kring van het Land van Waes, te St. Nicolaas. Vlaanderen. La Société scientifique et littéraire de Tongres. Manchester Literary and Philosophical Society, te Manchester. The American Philosophical Society, te Philadelphia

(Pa.). 62. The Smithsonian Institution, United States National Museum, te Washington. 63. Public Library Museum and National Gallery of Victoria, te Melbourne (Australië). 64. Museu Nacional, te Bio de Janeiro. 65. De centrale Bibliotheek van het Departement van Landbouw, te Pretoria. (Transvaal).

39

B.

BINNENLANDSCHE.

1. Stedelijk Archief, te Alkmaar. 2. Vereeniging Méhite, te Amersfoort. 3. Het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap, te Amsterdam. 4. De Koninklijke Academie van Wetenschappen, te Amsterdam. 5. De Universiteits-Bibliotheek, te Amsterdam. 6. Het Scheepvaartk. Museum, te Amsterdam. 7. G-elre, Vereeniging ter beoefening van Geldersche geschiedenis en recht, te Arnhem. 8. Het Provinciaal Museum van Oudheden in Drente, te Assen. 9. Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen, te Batavia. 10. De Stadsbibliotheek, te Deventer. 11. Vereeniging „die Haghe", te 's Oravenhage. 12. De Koninklijke Bibliotheek, te 's Oravenhage. 13. De Heraldische Vereeniging „de Nederlandsche Leeuw", te 's Oravenhage. 14. Het Leesmuseum, te Groningen. 15. De Universiteits-Bibliotheek, te Groningen. 16. Teyler's G-enootschap, te Haarlem. 17. De Stedelijke Bibliotheek, te Haarlem. 18. De Eedactie van de Bijdragen voor de geschiedenis van bet Bisdom Haarlem, te Haarlem. 19. Het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant, te 's Hertogenboseh. 20. De Bibliotheek der Gemeente Kampen. 21. De Provinciale Bibliotheek, te Leeuwarden. 22. De Stedelijke Bibliotheek, te Leeuwarden. 23. Het Selskip for Fryske tael- en skriftenkenmsse, te Leeuwarden. 24. De Openbare Leeszaal en Bibliotheek, ïe> Leeuwarden. 25. Het Gymnasium, te Leeuivarden.

40

26. 27. 28. 29.

De Rijks Hoogere Burgerschool, te Leeuwarden. Het Rijksmuseum van Oudheden, te Leiden. De Universiteits-Bibliotheek, te Leiden. De Maatschappij van Nederlandsche Letterkunde, te Leiden. 30. La Société historique et archéologique dans Ie Limbourg, te Maastricht. 31. Het Zeeuwsch Genootschap van Wetenschappen, te Middelburg. 32. Het Leeskabinet, te Rotterdam. 33. Het Archief der Gemeente Rotterdam. 34. De Gemeente-Bibliotheek van Rotterdam. 35. De Openbare Leeszaal en Bibliotheek, te Sneék. 36. Het Historisch Genootschap, te Utrecht. 37. Het Provinciaal Utrechtsen Genootschap, te Utrecht. 38. Het Archief van het Aartsbisdom Utrecht, te Utrecht. 39. Het Aartsbisschoppelijk Museum, te Utrecht. 40. De Vereeniging voor Overijsselsch Regt en Geschiedenis, te Zwolle. De verslagen worden verzonden aan de Yereeniging „Rembrandt", te Amsterdam; het Gemeente Museum, te Arnhem; het „Nederl. Openlucht Museum", te Arnhem; het Gemeente Museum, te Delft; de Vereeniging Dordrecht's Museum, te Dordrecht; de Rijks-commissie voor de Monumentenzorg, te 's Gravenhage; het Museum van Oudheden, te Groningen; het Frans Hals Museum der gemeente Haarlem, te Haarlem; het Westfriesch Museum, te Hoorn; het Stedelijk Museum, te Leiden; de Oommissie tot bewaring van voorwerpen van Geschiedenis en Kunst, te Nijmegen; het Rijksmuseum G. M. Kam, te Nijmegen; het Museum van Oudheden, te Rotterdam; de Vereeniging tot instandhouding der Zaanlandsche Oudheidkundige Verzameling J. Honig Jsz., te Zaandijk; de Redactie van het römiscn-germanisches Korrespondenz-Blatt, te Trier; Dansk Folke museum te Kopenhagen; Norsk Folkemuseum, te Oslo.