namens Jellinek dank voor uw uitnodiging Bani da Lima - Ahrendt Manager Behandelzaken JellinekMinnesota
Franca Hasenbos Manager Bedrijfsvoering Jellinek Gooi- en Vechtstreek & JellinekMinnesota
Onderwerpen o Wat is verslaving? o Verslaving is een ziekte? o Hoe ontstaat verslaving? o Hoe herken ik verslaving? o Kan ik het tegenhouden? o Wat kan ik, als ouder, verder doen?
Wat is verslaving? o Een aandoening van de hersenen o Een doorgaande herhaling van gedrag ondanks de negatieve gevolgen van dat gedrag o Een disbalans van het beloningssysteem o Gekenmerkt door
o Controleverlies o Onthoudingsverschijnselen o Craving (`Het water loopt je in de mond`)
o Controleverlies - afhankelijkheid
Wat is verslaving? Criteria van verslaving • Verslaving wordt vastgesteld aan de hand van 11 criteria van de zogenaamde DSM-V* De DSM-V is een wereldwijd gebruikt boek waarin alle psychiatrische aandoeningen beschreven staan. De DSM spreekt niet van alcoholisme of verslaving maar van “stoornissen in het gebruik van middelen” (substance abuse disorders). Een “stoornis in het gebruik van middelen” kan ontstaan door gebruik van verschillende middelen zoals alcohol, cannabis, opaten, stimulerende middelen.
Wat is verslaving? Criteria van verslaving • Voldoe je aan twee of drie criteria dan heb je een milde stoornis in het gebruik van middelen. Voldoe je aan vier of vijf criteria dan is er sprake van gematigde (moderate) stoornis en bij zes of meer symptomen is er sprake van een ernstige stoornis.
Wat is verslaving? Criteria van verslaving De (11) criteria zijn: • Vaker en in grotere hoeveelheden gebruiken dan het plan was. • Mislukte pogingen om te minderen of te stoppen. • Gebruik en herstel van gebruik kosten veel tijd. • Sterk verlangen om te gebruiken • Door gebruik tekortschieten op het werk, school of thuis.
Wat is verslaving? Criteria van verslaving De (11) criteria zijn: • Blijven gebruiken ondanks dat het problemen meebrengt in het relationele vlak • Door gebruik opgeven van hobby’s, sociale activiteiten of werk • Voortdurend gebruik, zelfs wanneer je daardoor in gevaar komt
Wat is verslaving? Criteria van verslaving De (11) criteria zijn: • Voortdurend gebruik ondanks weet hebben dat het gebruik lichamelijke of psychische problemen met zich meebrengt of verergert. • Grotere hoeveelheden nodig hebben om het effect nog te voelen oftewel tolerantie. • Het optreden van onthoudingsverschijnselen, die minder hevig worden door meer van de stof te gebruiken.
Wat is verslaving NIET? • Een kwestie van wilskracht, ‘ruggegraat’. • Een morele tekortkoming. • Iemands ‘schuld’.
Hoe ontstaat verslaving?
Hoe ontstaat verslaving? Het natuurlijke beloningssysteem • Organismen eten, drinken en hebben seks omdat de consumptie ervan beloont. • Ervaren van positieve emoties bij bepaald gedrag. • Aanleren en herhalen van de belonende handeling. • Realiseren van basale levensbehoeften
Het brein bevat neuronen
Een synaps
Activatie van het beloningssyteem
Aanpassing van het beloningssysteem
Aanpassing van het beloningssysteem • Het aantal dopamine-receptoren in de hersenen verandert. • De receptoren veranderen in hun gevoeligheid • Er is meer nodig om eenzelfde beloning te ontvangen • Gevolg: Gewone beloningen (bv. eten) zijn ‘niet goed genoeg’ meer (niet meer kunnen genieten van kleine dingen)
Wat is verslaving? Samenvattend • Verslaving is een aandoening van de hersenen. • Alle soorten verslavingen hebben basaal gezien hetzelfde mechanisme. • Het beloningssysteem raakt in disbalans en blijft langdurig verstoord. • Er ontstaat een gebrek aan controle.
Kan ik het tegenhouden? Wat kan ik, als ouder, verder doen? • Informatie verzamelen (“Drugs in de hersenen”) www.jellinek.nl • Het onderwerp niet schuwen. • Je zorgen uitspreken; niet oordelen. • Vertellen wat je er over weet. • Als er inderdaad sprake lijkt van verslaving of een vorm van controleverlies: zélf hulp zoeken (CRAFT, familieavonden c.q. –dagen) www.jellinek.nl
