gemeente Bronckhorst
Raadsvoorstel Voorstel no:
141030/6
Agendapunt:
6
Vergaderdatum
30 oktober 2014
Registratie nr Onderwerp:
Z14431\RD1400815
n
min mil urn urn mui mi urn ui 11 mi HUI mi mi
Naam portefeuillehouder: Naam behandelend ambtenaar: Telefoon behandelend ambtenaar: E-mail behandelend ambtenaar:
P.H.M. Seesing en H.A.J. Aalderink M.Jansen (0575) 75 02 50 m.jansen@bronckhorst. nl
Huisvesting brandweerkazerne Hengelo en gemeentewerf
Voorstel 1. Kennis te nemen van de varianten(nieuw/ver)bouw gemeentewerf, (nieuw/ver)bouw brandweerkazerne en combinatie van beide functies. 2. In te stemmen met de uitvoering van variant 5 (nieuwbouw brandweer en gemeentewerf Winkelskamp compact en seizoensstalling Zelhem). 3. De gemeenteraad voor te stellen een investeringskrediet beschikbaar te stellen van € 6,3 min en deze definitief te maken bij de vaststelling van de begroting 20152018. Terugblik Op 25 oktober 2012 heeft ons college u verzocht een besluit te nemen over nieuwbouw brandweerkazerne post Hengelo met centrale gemeentewerf. Dit voorstel heeft u destijds aangehouden. U heeft het college de opdracht meegegeven meer zekerheid te verschaffen over de verwachte opbrengst van de verkoop van grond en onroerend goed en onderzoek te doen naar centrale vestiging van de gemeentewerf op de bestaande locatie van de gemeentewerf in Zelhem. In de memo van 28 november 2012 bent u geïnformeerd over de ontwikkelingen met betrekking tot het aanbieden van een gewijzigd raadsvoorstel en op 26 maart 2013 heeft u een memo ontvangen waarin de antwoorden op de twee onderzoeksopdrachten zijn verwerkt. Ook wordt in deze memo een toelichting gegeven op het later aanbieden van het raadsvoorstel, naar medio 2014. Op 11 juli 2013 heeft u via het amendement met als onderwerp: Vaststelling perspectiefnota 2014-2017/brandweerkazerne en gemeentewerf besloten om de investeringen die voor de nieuwbouw brandweerkazerne en nieuwbouw werf Hengelo uit de meerjarenbegroting te halen (zie bijlage). Hiermee is separate besluitvorming voor dit onderdeel mogelijk. Tijdens de coalitievorming is een verzoek gedaan om voor het huisvestingsvraagstuk gemeentewerf en brandweerkazerne een aantal varianten in beeld te brengen. We hebben verschillende scenario's (nieuw/ver)bouw gemeentewerf en (nieuw/ver)bouw brandweerkazerne en combinatie van deze twee functies in beeld gebracht. Waarbij een QuickScan is gemaakt van de voor-en nadelen van de verschillende opties. Vanuit deze QuickScans zijn een aantal kansrijke opties eruit gehaald. Deze varianten zijn
doorgerekend en kunt u terugvinden in de bijlage (pdf: huisvesting gemeentewerf en brandweerkazerne). De nieuwbouw van een brandweerkazerne en gemeentewerf vraagt om een forse investering. Een investering die vanuit het oogpunt van veiligheid en bedrijfsvoering te verantwoorden is. Daarom hieronder een beschrijving van huidige situatie brandweer en team uitvoering/gemeentewerf.
Brandweer De VNOG is verantwoordelijk voor de basisbrandweerzorg. Vanaf 1 januari 2014 zijn gemeenten verplicht de gemeentelijke brandweerzorg onder te brengen bij de Veiligheidsregio's. Ook voor Bronckhorst is dat het geval. Vanaf 1 januari 2014 is de brandweer nog verder geregionaliseerd; de vrijwilligers en het materieel zijn over naar de VNOG. De gemeente heeft haar taken en verantwoordelijkheden wat betreft de operationele uitvoering overgedragen aan de VNOG. Overdracht van de gebouwen aan de VNOG is nu nog niet aan de orde. Project Moed De VNOG is gestart met het project MOED: met als opdracht om de brandweer gereed te maken voor de toekomst door het vormen van een Optimale, Effectieve, Doelmatige brandweerorganisatie die op de toekomst is voorbereid. De VNOG benadrukt de noodzakelijkheid van de brandweerpost in Hengelo en gezien de wettelijke uitruktijden en het regionale dekkingsplan geeft zij aan dat de brandweerpost in Hengelo haar bestaansrecht behoudt voor nu en in de toekomst. Ook het Algemeen Bestuur heeft uitgesproken dat er geen brandweerposten worden gesloten (zie brief VNOG in de bijlage). In de visie van TBB hebben wij aangegeven dat mensen voor stenen gaan. Dit uitgangspunt is heel actueel wanneer het gaat om de veiligheidstaken ten gunste van de inwoners in Hengelo en directe omgeving duurzaam te organiseren. De huidige brandweerpost in Hengelo is ruim 60 jaar oud en voldoet niet meer aan de wettelijk (Arbo-) eisen. In de afgelopen jaren is er op een terughoudende manier onderhoud aan het gebouw gepleegd. Noodzakelijke (vaak grote) investeringen zijn hierdoor niet gedaan. Het is belangrijk om te investeren in een nieuwe locatie zodat de komende veertig jaar de vrijwilligers goed uitgerust zijn om op een adequate manier te kunnen oefenen, een goede werkplek hebben en het enthousiasme te borgen. Uitgangspunt voor de brandweer blijft een veilige locatie voor de vrijwilligers om haar taken uit te kunnen voeren. Op dit moment voldoet de huidige locatie niet aan dit uitgangspunt en is de locatie door onder andere de volgende opsomming ongeschikt: 1) Gebouw is sterk verouderd en te krap; voldoet niet aan RI&E eisen (Arbo). a. Gezondheid en hygiëne b. Minderhedenbeleid (vrouwelijke brandweerlieden) niet mogelijk c. Privacy en rust niet gewaarborgd bij persoonlijke gesprekken en overleggen d. Verhoogd risico op schade en persoonlijke ongevallen door beperkte ruimte rondom de voertuigen (stallingsruimte voor de voertuigen te klein) 2) Overlast door geparkeerde voertuigen bij een oefening / uitruk; a. Verkeersonveilige situatie(s); 3) Oefenen slechts beperkt mogelijk; a. Het terrein beschikt niet over een verplichte vloeistofdichte vloer; 4) Overlast naar de omgeving bij oefeningen achter / bij de kazerne.
Ook met aanpassingen aan het gebouw en buitenterrein zijn niet alle bovenstaande problemen op te lossen en daarmee zal de huidige locatie nooit volledig kunnen voldoen aan de eisen en wensen van de brandweer dezer dag. Team Uitvoering/ Gemeentewerf In eerdere voorstellen bent u geïnformeerd over de werkwijze van de gemeente wat betreft het beheer van de openbare ruimte. Voor het realiseren van een kwaliteitsverbetering in het beheer van de openbare ruimte gaan wij uit van een compact team Uitvoering op één centrale locatie. Hieronder (in beknopte vorm) de gezette stappen weergegeven: > Bij de vorming van Bronckhorst in 2005 is de eerste efficiencyslag gerealiseerd: van 5 teams naar 3 rayons. De formatie is in 2006 gereduceerd van 55fte naar 50 fte. > In 2011 is in het kader van efficiencyverbetering het besluit genomen om met één team op één locatie te gaan werken en daarmee (op termijn) de 3 rayons op te heffen. De keuze is gemaakt om het team zo compact als mogelijk centraal in de gemeente te positioneren. > Op de werf vinden uitsluitend de kantoorwerkzaamheden plaats die verbonden zijn aan de uitvoering. > Als gevolg van het aanpassen van de bestaande organisatie, de afweging zelf doen - uitbesteden en de te realiseren efficiencyvoordelen wordt per saldo een krimp van het aantal medewerkers en tractie verwacht. Het aantal medewerkers loopt van 50 fte terug naar ca. 42 fte. > Een aantal meer op productiegerichte werkzaamheden wordt uitbesteed omdat de markt het, gegeven de gewenste kwaliteit, goedkoper kan. Andere activiteiten die passen in het dienstverleningsconcept en concurrerend kunnen worden uitgevoerd, worden juist door eigen medewerkers opgepakt. > Sinds 1 september 2014 is er sprake van 1 teamhoofd Uitvoering (vooruitlopend op een mogelijk samenvoeging van locaties). Aanvullende ontwikkeling is dat wij vanaf 2015 gaan werken met een pilot voor 2 jaar waarbij wij 27 personen, die op dit moment werkzaam zijn bij Delta, gaan overnemen. Deze medewerkers zullen voornamelijk op locatie werkzaam zijn, dit heeft geen impact op de huisvesting. Bijzonderheden bij huidige huisvesting Zelhem De personeelshuisvesting in Zelhem is van tijdelijke aard, de units worden tot uiterlijk juli 2016 gedoogd. Verlenging is niet mogelijk en ook het aanvragen van een definitieve bouwvergunning niet, want het gebouw voldoet niet aan de eisen van het bouwbesluit. Als gemeente willen wij hierin het goede voorbeeld geven en voor juli 2016 komen tot een oplossing voor de gedoogsituatie in Zelhem.
Scenario's in beeld Bij het in beeld brengen van de verschillende opties, hebben we de kansrijke varianten nader uit laten werken en door laten rekenen door bureau Vaags (ook betrokken bij de doorberekening in 2012). Zie de resultaten in de bijlage. Ten opzichte van het programma van eisen in 2012 hebben we een aantal aanpassingen doorgevoerd: Brandweer: luchtbehandelingsruimte komt te vervallen - Gemeentewerf: timmerwerkplaats komt te vervallen
Vanuit de kansrijke varianten hebben wij een weging gemaakt en gekeken naar: de voordelen- en nadelen, exploitatielasten en investeringslast. Met deze weging zijn een aantal varianten afgevallen en doen wij een aanbeveling om te kiezen voor variant 5: combinatie brandweerkazerne en gemeentewerf compact op Winkelskamp en seizoensstalling op werf Zelhem. Argumentatie voor de keuze van variant 5 vindt u terug bij kopje argumenten. Het uitgangspunt voor de nieuwbouw is een goede, doelmatige en duurzame centrale brandweerkazerne en gemeentewerf zonder overbodige luxe en waarin de gevolgen van een veranderend team Uitvoering en brandweer zijn meegenomen (minder voertuigen en minder mensen). Er wordt een gebouw ontwikkeld dat zo lang mogelijk zijn functie behoudt en zodanig flexibel moet zijn dat de huisvesting eventuele veranderingen binnen de organisatie relatief eenvoudig kan faciliteren. Het is verder de bedoeling om bij de nieuwbouw zoveel mogelijk te streven naar duurzame maatregelen en oplossingen. Er zijn volop mogelijkheden om duurzaam te bouwen. Bij het opstellen van het programma van eisen voor de nieuwbouw zullen eventuele maatregelen van duurzaamheid verder worden uitgewerkt.
Interne/externe communicatie Dit voorstel is tot stand gekomen in overleg met de medewerkers van de afdeling Beheer, medewerkers communicatie, financieel consulent, medewerkers van de VNOG en de clustercommandant BAW en heeft instemming van portefeuillehouders. De vrijwilligers van de brandweer staan positief tegenover een nieuwbouw en worden op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen.
Beoogd effect Een goede, doelmatige en duurzame centrale huisvesting voor brandweer in Hengelo en het team Uitvoering van de gemeente Bronckhorst.
Argumenten 1
2.
3.
4.
5.
Met de nieuwbouw wordt uitvoering gegeven aan het beter functioneren van het team Uitvoering en van de brandweer op een centrale plaats in de gemeente: Bundeling van de voorzieningen leidt tot kwaliteitsverbetering en een betere dienstverlening. Door in combinatie te bouwen ontstaan synergievoordelen (efficiënter en effectiever) en daardoor goedkoper en duurzamer gebouwd kan worden: Een aantal ruimtes zoals kantine, parkeerplaats, sanitaire voorzieningen kunnen door zowel de brandweer als gemeente gebruikt worden. Met de nieuwbouw ontstaat een gebouw wat aan de hedendaagse eisen voldoet: De Arbowetgeving vraagt om specifieke eisen voor een brandweer gebouw en gemeentewerf, met nieuwbouw op een gewenste locatie is het mogelijk om al deze eisen te kunnen voldoen. Dit past binnen de visie van Toekomst Bestendig Bronckhorst: Mensen gaan voor stenen, er is aandacht voor duurzaamheid en deze variant is toekomstbestendig. Personeelshuisvesting Zelhem is van tijdelijke aard:
6.
7.
8.
9.
De huidige situatie op de gemeentewerf Zelhem mag tot maximaal juli 2016 voortduren, vanwege de semipermanente units waar een tijdelijke bouwvergunning voor 5 jaar is afgegeven. Werf Zelhem gebruiken om flexibel te kunnen zijn in de toekomst: De verwachte opbrengst van werf Zelhem is fors teruggelopen. Op dit moment is de grond in eigendom van de gemeente (geen kapitaalvernietiging) en kunnen we de werf gebruiken voor seizoensstalling en opslag. Daarnaast biedt de werf in Zelhem veel mogelijkheden om in de toekomst nog flexibel te kunnen zijn, bijv in te richten voor een mogelijk te starten leerwerkbedrijf in het kader van de Participatiewet. Werf Zelhem kan naast opslagfunctie ook worden ingericht als een solarpark. Dit is uit een haalbaarheidsonderzoek gebleken. Herinvulling van vrijkomende locatie Hengelo: Huidige werf Hengelo kan opnieuw invulling krijgen. Op dit moment is bekend dat voor de werf Hengelo een derde partij geïnteresseerd is in aankoop. Dit geeft voor ons voldoende aanleiding om de onderhandeling voort te zetten. Voor de vrijkomende locatie brandweerkazerne is nog geen invulling en de verwachte opbrengst van deze locatie is nihil. Verkaveling Winkelskamp heeft al plaatsgevonden en bestemmingsplan is onherroepelijk: De grond voor beoogde nieuwbouw locatie is al in bezit van de gemeente en maakt onderdeel uit van het bedrijventerrein Winkelskamp Oost. Het bestemmingsplan is inmiddels onherroepelijk. Ook voor de brandweer (bij mogelijke aansluiting) is deze locatie ideaal gelet op de ligging in het verzorgingsgebied, opkomst- en uitruktijden en de ligging op een bedrijventerrein, aan de rand van de bebouwde kom. We beschouwen het investeringskrediet en de exploitatiebedragen als een maximum: We proberen voor de investering en de exploitatie gedurende het proces waar mogelijk reductie van kosten te realiseren. Aangezien de ontwikkelingen op de markt snel en grillig verlopen is dit op voorhand niet in te schatten.
Kanttekeningen 1.
2. 3.
4.
5. 6. 7.
Verkopen van bestaande locaties: In het voorstel wordt rekening gehouden met de verkoop van de bestaande locaties. Veronderstelde verkoopopbrengsten zijn naar beneden bijgesteld tov de taxaties. Er zijn nog geen definitieve afspraken over de verkoop en daardoor is het onzeker of de beoogde opbrengst werkelijk gerealiseerd wordt. De grondkosten zijn meegenomen op basis van de kostprijs voor het plan Winkelskamp-Oost. Samenwonen in één gebouw: Gemeente en brandweer zullen rekening met eikaars belangen moeten houden. Wederzijdse afstemming, planning en verdelen van de exploitatielasten is noodzakelijk. Op dit moment huurt gemeente een stallingsruimte voor de WMO. Dit is een goedkopere oplossing dan deze meters mee te nemen bij de nieuwbouw en wordt daarom niet meegenomen in het programma van eisen bij uitwerking variant 5. We onderzoeken de mogelijkheden van stalling van (een deel) deze voorzieningen in Zelhem. We onderzoeken de mogelijkheden van stalling van (een deel) deze voorzieningen in Zelhem. Op basis van de QuickScan is uitgegaan van geen asbest en/of grondvervuiling bij de te verkopen locaties. Dit voorstel is een investeringsanalyse waarbij er van wordt uitgegaan dat alle andere wijzigingen in de exploitatiekosten, anders dan direct verband houdend met
cte investering zelf, zoals verzekingspremies, energiekosten, etc. binnen de bestaande budgetten worden opgelost.
schoonmaakkosten
Kosten, baten en dekking De berekening laat het volgende overzicht zien van de kosten van nieuwbouw voor gemeentewerf en brandweerkazerne. 1. Grondkosten 2. Personeelsgebouw met werkplaats en magazijnen 3. Brandweerremise 4. Stallingsruimte 5. Zoutloods 6. Rijwielstalling, gevonden voorwerpen, brandstofvoorziening 7. Containerplekken voor afvalinzameling 8. Terreinen en verkeersruimte 9. Beveiliging 10. Externe adviseurs voor constructieberekeningen e.d. 11. Totaal bijkomende kosten 12. Bouwplaatskosten, bedrijfskosten, engineering, et cetera 13. BTW (onderdeel Brandweer ) 14. Rente tijdens bouw Totaal 1
€ 1 .128.750 €2.351.140 € 459.975 € 75.000 € 92.311 € 21.725 € 19.063 € 493.588 € 16.000 € 22.500 € 10.000 € 984.190 € 326.817 € 300.053 €6.301.112
Dekking - Decentrale ligging Zelhem: door de werf in Zelhem als seizoensstalling en opslag te gebruiken ontstaan er verkeersbewegingen inclusief personeelslasten die nadelig werken op de dekking, hiervoor is structureel € 20.000,- als kosten meegenomen in de investeringsopzet. - De kapitaallasten en de extra kosten (door dectenrale ligging van de seizoensstalling) bedragen (2016) €471.000,- structureel. - Dekking door inkrimpen van de formatie team Uitvoering als gevolg van gewijzigde bedrijfsvoering € 195.000,- Resultaten inspanning binnen bestaande begroting € 258.000,-, waarvan €35.000,- binnen team Uitvoering. - Dekking uit verkoopwaarde vrijkomende locaties: wij hebben in 2012 aan het Rentmeesterskantoor Korevaar in Ellecom gevraagd om van de bestaande werven en de brandweerkazerne een indicatie te geven van de destijds actuele onderhandse verkoopwaarde, vrij van huur en/of ander gebruik naar de peildatum van 1 maart 2011. De totale verkoopwaarde werd toen geraamd op € 2.605.000. De huidige verwachte opbrengst is fors naar beneden bijgesteld. Hiervoor zijn diverse redenen, te denken aan: • Beperkte mogelijkheden wijzigen bestemmingsplan • Reeds gerealiseerde verkoop werf Vorden Wij stellen voor om de verkoopopbrengsten werf Hengelo en brandweerkazerne Hengelo toe te voegen aan de algemene middelen. Hiervoor is € 710.000 geraamd. De voordelen die dat met zich meebrengt willen we benutten voor de Als gevolg van wetswijziging is de BTW van het onderdeel Brandweer niet meer compensabel als dit onderdeel na 1 januari 2014 in gebruik wordt genomen.
dekking van de toenemende lasten. Voor beide locaties komt dat afgerond op een totaal van €18.000,- op jaarbasis. Resume nieuwbouw brandweerkazerne en gemeentewerf: Totaal te dekken jaarlast € 471.000,Gedekt door: Krimp formatie team Uitvoering Resultaten inspanning binnen bestaande begroting - team uitvoering - overige bedrijfsvoering Vrijkomende locatie werf Hengelo (afgerond)
€ 195.000,€ 35.000,€223.000,€ 18.000,-
Uitvoering Na de kredietvotering zal verder uitvoering worden gegeven aan de onderstaande tijdsplanning: Vervolgstappen Het project gecombineerde nieuwbouw centrale gemeentewerf en brandweerkazerne kan opgedeeld worden in een aantal fasen. Globaal ziet dat er als volgt uit: 1. • • • 2. • • 3. o • 4. • • o • • • 5. • • • 6. • •
Initiatiefase: Bestuurlijke opdracht voor het project. Opstellen haalbaarheidstoets. Inzicht en beschikbaar stellen krediet. Definitiefase: Opstellen programma van eisen bouwplan. Berekenen globale kosten bouwplan. Ontwerpfase: Voorlopig ontwerp inrichting openbare ruimte. Bouwplan en architectenkeuze. Pre-realisatiefase: Bestek en begroting bouwrijpmaken. Bestek en begroting woonrijpmaken. Definitief ontwerp inrichting openbare ruimte. Uitvoeringskrediet. Aanvraag omgevingsvergunning. Aanbesteding en selectie aannemer. Realisatiefase: Tussentijdse kostenanalyse. Uitvoering bouw- en woonrijpmaken. Directievoering uitwerking bouwplannen. Nazorgfase: Evaluatiedocument. Proces verbaal oplevering bouwplan en openbare ruimte.
Tijdsplanning 4 kw.
1e kw.
2e kw.
3 kw.
4 kw.
4 kw.
1 kw.
2 kw.
2014
2015
2015
2015
2015
2015
2016
2016
X
X
e
Initiatiefase Definitiefase Ontwerpfase
e
e
e
e
e
X X
X
Pre-realisatiefase Realisatiefase
X
X X
X
Nazorgfase
X X
Indien u instemt met de gezamenlijke nieuwbouw van gemeentewerf en brandweerkazerne en het krediet beschikbaar stelt, zullen de plannen dus volgens de bovenstaande fasering verder worden uitgewerkt. De architect krijgt opdracht voor het maken van een ontwerp en bestekken op basis van het vastgestelde programma van eisen. Vervolgens worden de bestekken aanbesteed volgens de geldende aanbestedingsprocedures.
Evaluatie N.v.t.
Hengelo (Gld), 23 september 2014 Burgemeester en wethouders van Bronckhorst, de secretaris, de burgemeester, A.H. van Hout H.A.J. Aalderink
Bijlagen: Ontwerp-raadsbesluit Huisvesting gemeentewerf en brandweer Brief VNOG - Amendement 11 juli 2013: Vaststelling Perspectiefnota 20142017/brandweerkazerne en gemeentewerf Memo college 23 september 2014 "Huisvesting brandweerkazerne en gemeentewerf".
