MKBA VAN EEN GOED BEGIN NAAR STRUCTUREEL SUCCES!
MKBA: VAN EEN GOED BEGIN NAAR STRUCTUREEL SUCCES! U heeft een mooi project om laaggeletterde werkzoekenden op te leiden en zo hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Uw resultaten klinken als een klok. Het zou jammer zijn als het project niet kon worden doorgezet. U loopt het risico van eenmalige subsidie naar eenmalige subsidie te hobbelen. Uw stakeholders moeten partners worden die vanuit een goed begrepen eigenbelang deelnemen en uw project laten uitgroeien tot een structureel succes. Onze ontwikkel-MKBA helpt daarbij. Een goed begin Veel maatschappelijke initiatieven starten vanuit bezieling en enthousiasme. De initiatiefnemers en vrijwilligers steken veel eigen tijd in het van de grond krijgen van het initiatief. Ze regelen huisvesting, zorgen voor materialen en van alle kanten krijgen de initiatiefnemers hulp. Vaak is er een overheid die het initiatief steunt met een startsubsidie. De hoop is dat het bij een startsubsidie blijft. Het komt er echter vaak op neer dat er steeds weer een eenmalige subsidie wordt verstrekt. Dat is frustrerend voor de initiatiefnemers; ze kunnen niet investeren en krijgen het niet voor elkaar om aan de toenemende vraag te voldoen. Ook de subsidiegever is niet tevreden; die wil niet voor altijd vastzitten aan dit initiatief omdat het niet tot de core business behoort.
DOORONTWIKKELING WIJKLEERBEDRIJF
Het wijkleerbedrijf (WLB) is gevestigd in een wijk met relatief veel oudere, kwetsbare bewoners. De lasten van de participatiesamenleving worden hier door weinig schouders gedragen.
Naar structureel succes Een initiatief is goed als het meerwaarde oplevert, maar een initiatief werkt pas als alle stakeholders bijdragen overeenkomstig de meerwaarde die zij ontvangen. In deze zin zit een aantal belangrijke vragen verpakt:
Het WLB speelt hier op in. Het zet stagiaires van
1. Wie zijn mijn stakeholders/partners;
5. Wat is de waarde voor gebruikers
de opleiding Zorg en Welzijn (mbo niveau 1 tot
hoe goed ken ik ze, weet ik wat de
en met 4) in, door ze klussen te laten doen voor
behoeften zijn en weet ik hoe ze
leveren?
wijkbewoners. Dit gaat bijvoorbeeld om hulp bij
tegen mijn initiatief aankijken?
het huishouden, boodschappen doen, begeleiden
en welke bijdrage kunnen zij
6. Wat zijn de werkelijke, structurele
bij activiteiten en een praatje maken.
2. Hoe beïnvloedt mijn initiatief het
kosten van het initiatief?
Jaarlijks leveren ruim 240 studenten zo minstens
werk van mijn partners/stakeholders
Het is in dit verband belangrijk
20.000 uur aan mantelzorg aan 210 wijkbewoners
(hoeven ze bepaalde kosten niet te
dat, op basis van enthousiasme,
(cliënten). Uit de MKBA die we uitvoerden,
maken, kunnen ze een beter aanbod
een netwerk van partners
bleek dat het WLB een positief maatschappelijk
doen etc.)?
ontstaat, met een ieder een goed
begrip van het eigenbelang en de
rendement oplevert. Volgens onze berekening levert het investeren van een euro meer dan het
3. Wat kunnen we toevoegen of
wil om een bijdrage te leveren.
dubbele aan maatschappelijk rendement op.
veranderen aan het product of de
Met een ontwikkel-MKBA bouwt
Met name de stagiaires, de cliënten en de
dienst zodat het nog meer waarde
en versterkt u het netwerk van
mantelzorgers hebben baat bij de organisatie.
creëert voor de partner/stakeholder?
partners.
Het proces van het maken van de MKBA bleek voor het WLB echter essentieel om de verbinding
4. In welke mate zijn partners/ stake-
te leggen met stakeholders en deze enthousiast
holders bereid en in staat om
te maken. Met behulp van de ontwikkel-MKBA
daadwerkelijk te participeren
is de basis gelegd voor de opening van een
(dat kan met geld, maar ook met
nieuwe vestiging (nieuwe wijk) met steun van
expertise, huisvesting, menskracht,
stakeholders.
faciliteiten)?
STARTUP LEVENSBESTENDIG VERBOUWEN
Steeds meer ouderen zullen in de toekomst zelfstandig in de eigen (huidige) woning blijven wonen. Om deze woningen geschikt te maken voor ouderen met een zorgbehoefte zijn er woningaanpassingen nodig, zodat het zelfstandig wonen ook daadwerkelijk mogelijk blijft. Een stichting welzijn ouderen (SWO) heeft het initiatief genomen meer inzicht te krijgen in de wens van het aanpassen van de particuliere woningvoorraad. Bij de uitvoering van woningaanpassingen wordt verbinding gelegd met lokale aannemers die zich kunnen aanmelden als kandidaat voor de uitvoering van deze ingrepen. Zo creëert levensbestendig verbouwen
De ontwikkelMKBA Een maatschappelijke kostenbatenanalyse (MKBA) is een uitgerijpt en betrouwbaar instrument om maatschappelijke meerwaarde te vinden. Er zijn veel goede voorbeelden van succesvolle MKBA’s in Nederland. MKBA’s hebben echter ook beperkingen. Ze zijn per definitie onvolledig, de onzekerheidsfactor op bepaalde onderdelen is groot en de lastig meetbare onderwerpen blijven vaak onderbelicht. Zeker in het domein zorg & welzijn is het maken van een “kloppende” MKBA moeilijk.
Aanpak We hebben in onze opdrachten ontdekt dat de kracht van ons ontwikkel-MKBA, naast de techniek, vooral in het proces zit. Voordat er namelijk überhaupt gerekend kan worden is het van belang om te onderzoeken wie de stakeholders (kunnen) zijn en waar hun belangen liggen. We benaderen de stakeholders die al vanuit de betreffende organisatie worden genoemd en verkennen tijdens een interview waarom iets van waarde is. Het komt daarbij aan op “halen” en “brengen” en daarmee komen we in het gesprek tot aansprekende en spannende perspectieven die gericht zijn op: 1. Mogelijkheden om de toegevoegde
waarde/effect in werkgelegenheid op het gebied van badkamers, keukens, klussendiensten etc. In
JSO en Lysias hebben gezamenlijk een aanpak
het kader van de particuliere woningvoorraad kun
ontwikkeld waarbij het ontwikkelen en
2. Onbenutte toegevoegde waarde
waarde te vergroten
je je voorstellen dat levensbestendig verbouwen
versterken van het netwerk rond een initiatief
3. Vinden van bereidheid om mee te betalen
ook waarde oplevert in het kader van valpreventie
voorop staat en waarbij de MKBA een hulpmid-
en de woningwaarde (isolatie, installatie etc.).
del is; een manier om een gemeenschappelijke
concept)
Ook kan intramurale zorg (mogelijk) uitgesteld
taal te vinden, enthousiasme te ontwikkelen en
4. Bestaande (onzichtbare) toegevoegde
worden en kunnen mensen hun eigen netwerk
partijen te verbinden.
(aan het bestaande of de uitrol van een
waarde identificeren en benoemen
blijven benutten. Woningwaarde en minder leeg-
5. Bekende toegevoegde waarde betekenis
stand zijn belangrijk voor hypotheekverstrekkers.
geven
Om nog maar niet te spreken van de emotionele waarde voor bewoners zelf omdat ze in hun eigen woning en omgeving kunnen blijven.
Vanuit deze gesprekken worden weer nieuwe stakeholders geïdentificeerd en benaderd.
Vervolgens zetten we de MKBA op. De kunst is om goede uitgangspunten te kiezen en zeer alert te zijn op dubbeltellingen. We koppelen naar alle stakeholders terug wat wij voor hen als meerwaarde zien; daar halen we een akkoord op. De resultaten werken we uit en uiteindelijk bespreken we die in een soort “donorconferentie” met alle stakeholders. Tijdens die bijeenkomst ontstaan mooie dingen en worden toezeggingen gedaan tot samenwerking. Zo ontstaat een netwerk van betrokken partners die elkaar weten te vinden. Partners denken na over de vraag hoe ze kunnen bijdragen en zo het resultaat (ook voor zichzelf) kunnen verbeteren.
Kennis- en adviesbureau
Consulting Group
binnen het sociaal domein
‘MKBA een manier om een gemeenschappelijke taal te vinden, enthousiasme te ontwikkelen en partijen te verbinden MKBA: Maatschappelijke Kosten-BatenAnalyse
Wilt u uw initiatief versterken door een goede samenwerking in een netwerk dan is een ontwikkel-MKBA een interessante optie. U krijgt betrokken, beter geïnformeerde partners op basis van een goed onderbouwde analyse (MKBA). Voor een goed gesprek over uw vraag kunt u contact opnemen met: Monique Postma, Rob Rutten en José Huzen van JSO, T 0182 547 888, E
[email protected] en Sylvana Rikkert van Lysias, T 06 1500 5694, E
[email protected] Nieuwe Gouwe Westzijde 1,
Lysias Consulting Group
2802 AN Gouda
Soesterweg 310-D
Postbus 540, 2800 AM Gouda
3812 BH AMERSFOORT
T 0182 547888
T 0334647070
E
[email protected]
E
[email protected]
www.jso.nl
www.lysiasgroup.com
