Milieuverklaring 2013

Milieuverklaring 2013

2

Inhoudstafel

1 INLEIDING ........................................................................................................ 5 2 VOORSTELLING VAN DE FOD B&B .................................................................... 6 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5

ONZE IDENTITEIT ............................................................................................... 6 ONZE MISSIE EN OPDRACHTEN ............................................................................. 6 ORGANIGRAM.................................................................................................... 8 LOKALISATIE ..................................................................................................... 8 TOEPASSINGSGEBIED VAN HET MILIEUZORGSYSTEEM ............................................... 9

3 VOORSTELLING VAN HET MILIEUZORGSYSTEEM ........................................... 10 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5

WAT IS EMAS ................................................................................................. 10 DE VERORDENING ............................................................................................ 10 DOELSTELLING ................................................................................................ 10 HOE REALISEREN ............................................................................................. 11 WETTELIJKE MILIEUVOORSCHRIFTEN .................................................................. 12

4 MILIEUBELEID ................................................................................................ 13 5 HET ACTIEPLAN .............................................................................................. 14 5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.1.4 5.1.5 5.2

DE ASPECTEN GERELATEERD AAN DE LOGISTIEKE ACTIVITEITEN ................................ 14 ENERGIE ............................................................................................................14 VERBRUIK PAPIER .................................................................................................19 ECOLOGISCHE EN DUURZAME AANKOPEN .....................................................................21 AFVALPRODUCTIE EN –OPHALING ..............................................................................22 MOBILITEIT.........................................................................................................24 DE ASPECTEN GERELATEERD AAN DE OPDRACHTEN, DE MISSIE. ................................ 25

6 SENSIBILISERINGS- EN COMMUNICATIEACTIES ........................................... 26 6.1 INTERNE COMMUNICATIE EN BEWUSTMAKING ....................................................... 26 6.2 EXTERNE COMMUNICATIE .................................................................................. 26 6.3 CONTACTGEGEVENS .......................................................................................... 26

4

1 Inleiding

Reeds vele jaren hebben de directie en het personeel van de FOD Budget en Beheerscontrole aandacht voor het milieu. De FOD B&B heeft daarom reeds in het verleden concrete maatregelen genomen om de negatieve effecten op het milieu te verminderen. Omdat we er ons bewust van zijn dat dit een continu proces is hebben we besloten ons te engageren voor het opstarten van een milieumanagementsysteem conform de EMASverordening nr 1221/2009 van het Europees parlement en de Raad van 25 november 2009. Dit managementsysteem laat ons, op basis van de milieu-analyse, doelstellingen te realiseren en actieplannen te formuleren. Aan de hand van het management systeem worden de acties opgevolgd en kunnen alle prestaties op het vlak van de milieueffecten continu worden verbeterd. Dit initiatief vereist een mentaliteitsverandering van alle personeelsleden. Door ons echter bewust te worden van de doelstellingen die we kunnen behalen, spreekt het voor zich dat deze aanpak voordelen heeft voor iedereen.

Alfons Boon Voorzitter

5

2 Voorstelling van de FOD B&B 2.1 Onze identiteit NAAM OPRICHTINGSDATUM

•Federale Overheidsdienst Budget en Beheerscontrole •16 mei 2002

VORM

•Federale Overheidsdienst

ADRES

•Koningsstraat 138/2 1000 BRUSSEL

TELEFOON

•02/212 37 11

FAX

•02 212 39 37

WEBSITE NACE-CODE AANTAL PERSONEELSLEDEN 1 januarI 2012 INFRASTRUCTUUR CONTACTPERSOON: CEL DUURZAME ONTWIKKELING INFORMATIEAMBTENAAR

•www.begroting.be •84.11 •155 fysieke eenheden •123,8 voltijds equivalenten •Huurder van een deel van het gebouw gelegen Koningsstraat 138 te Brussel •Rika DENDUYVER - [email protected] •Elke BLOMMAERT (NL) - [email protected] •Valerie PAULUS (F) - [email protected]

2.2 Onze missie en opdrachten De FOD Budget en Beheerscontrole wil een betrouwbare, transparante en open (horizontale) federale overheidsdienst zijn die op zijn beleidsdomeinen wordt erkend als kennis- en expertisecentrum dat in dienst staat van de andere FOD’s en van het algemeen belang. Voor alle opdrachten zet de FOD Budget en Beheerscontrole zich in om op te treden als erkend deskundige, die door de andere FOD’s wordt geraadpleegd en gevolgd. Daartoe zal hij voortdurend werken aan de verbetering van de dialoog met zijn belanghebbenden. De FOD Budget en Beheerscontrole dient als horizontale FOD een bevoorrecht gesprekpartner te zijn van de overige FOD’s, POD’s en federale overheidsinstellingen inclusief de Openbare Instellingen van Sociale Zekerheid. De FOD Budget en Beheerscontrole heeft als opdracht de minister van Begroting en de federale regering bij te staan in de uitwerking, de ontwikkeling en de uitvoering van de beleidskeuzen betreffende het begrotingsbeleid. Die strategie moet kaderen in de internationale verplichtingen van België en in het institutioneel raamwerk van de federale Staat.

6

Daartoe reikt de FOD Budget en Beheerscontrole op het vlak van begroting en de controle erop een kader en instrumenten aan die niet alleen de minister en de regering maar ook de overheidsdiensten op weg zetten naar een efficiënter budgettair beheer. Op het vlak van de boekhouding wordt een systeem ter beschikking gesteld dat toelaat de gehele financiële cyclus te beheren. Daarbij wordt bijzondere aandacht besteed aan de juistheid en de volledigheid van de financiële rapportering van de federale overheid. Deze toepassing zal verder ontwikkeld worden om er een performant instrument van te maken. De FOD Budget en Beheerscontrole zal daartoe zijn competentie inzetten om de FOD’s en POD’s ten volle te ondersteunen. De verdere uitbouw zal conceptueel mee moeten gerealiseerd en geoptimaliseerd worden met de steun van specialisten op het vlak van interne controle. De uitbouw van een interne controle en de validatie ervan door een interne audit vormen belangrijke voorwaarden voor de vereenvoudiging van de gehele controlecyclus. Op het vlak van deontologie en management support willen we onze bevoorrechte relatie met de ruime groep van overheidsambtenaren en –instellingen bestendigen door het aanreiken van tools, het leveren van methodologische ondersteuning en praktische toelichting van het beleid inzake beheerscontrole en deontologie. Deze aanpak dient te leiden tot een verbeterde beheerscontrole en de versteviging van het imago en de werking van het overheidsapparaat. Op zijn beleidsdomeinen wil de FOD Budget en Beheerscontrole een kennis- en expertisecentrum uitbouwen ter ondersteuning van de federale overheidsdiensten. We zien die kennis- en expertisedeling zowel op het vlak van de directe interactie, in de uitwisseling van know how in de verschillende fora en netwerken evenals via het beschikbaar stellen van informatie en best practices op een gemakkelijk toegankelijke webomgeving. De FOD Budget en Beheerscontrole werkt in een omgeving die voor zijn ondersteunende diensten gebruik maakt van het concept van de shared services. Op die wijze trachten wij te komen tot een zo optimaal mogelijke aanwending van onze middelen en delen wij de competentie die binnen de horizontale FOD’s die hieraan meewerken beschikbaar is. Wij staan voor een integere federale overheidsdienst waarin elke mandaathouder, leidinggevende en medewerker in zijn of haar relaties met onze belanghebbenden blijk geeft van professionele verantwoordelijkheid. Door voorbeeldgedrag dragen wij onze waarden uit zodat het vertrouwen in onze FOD wordt gehandhaafd en verbeterd. Vertrouwen kunnen we slechts bereiken als we met zijn allen bouwen aan een transparante en open federale overheidsdienst waarin het algemeen belang altijd voorrang krijgt op het persoonlijk belang. Transparantie en openheid veronderstellen van ieder de bereidheid tot dialoog en bespreekbaarheid van thema’s waarmee we bij onze professionele handelingen en besluitvorming worden geconfronteerd. Dit impliceert dat we alle professionele informatie met elkaar delen.

7

Uiteraard staan respect en verdraagzaamheid voor de gebruikers van onze diensten en onze collega’s daarbij centraal. Deze professionele ingesteldheid wordt nog versterkt door het belang dat we hechten aan gelijkheid en objectiviteit in onze interne en externe relaties. Professionele verantwoordelijkheid betekent ten slotte voor ons ook resultaatgericht en doelmatig werken. Vanzelfsprekend wordt iedereen aangespoord en krijgt iedereen de mogelijkheid om ook hier zijn of haar persoonlijke ontwikkeling op af te stemmen.

2.3 Organigram

Minister van Begroting O. Chastel

Voorzitter A. Boon

Macrobudgetaire dienst G. De Smet

Inspectie van Financiën P. Reynders

Staf P&O L. Wintmolders

Staf Budget & Beheerstcontrole L. Waterschoot

Staf ICT Y. Vander Auwera

Dienst van de Voorzitter A. Boon

Federale Accountant L. Goubert a.i.

Begroting & controle

Begeleiding Begroting L. Mabille

Management Support A. Boon

Bureau Ambtelijke ethiek en deontologie A. Boon

Controle van de vastleggingen

De cel duurzame ontwikkeling behoort tot de Dienst van de Voorzitter. verantwoordelijke behoort tot de cel duurzame ontwikkeling.

De EMAS-

2.4 Lokalisatie Sinds december 2003 is de FOD B&B gehuisvest in het gebouw gelegen in de Koningsstraat 138 te Brussel. In dit gebouw beschikt de FOD B&B over een aantal verdiepingen want het gebouw wordt gedeeld met het secretariaat van het Interfederaal Korps van de Inspectie van Financiën en het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding. De eigenaar van het gebouw is sinds april 2011 de Duitse firma HIH Global Vernietungs GnbH & Co Rue Royale KG. Het gebouw wordt door de Regie der gebouwen gehuurd en ter beschikking gesteld aan de bovenvermelde gebruikers.

8

Het beheer van het gebouw is toegewezen aan de NV Transga. De beheerder doet een beroep op een technische onderhoudsfirma, zijnde Imtech Belgium NV, voor het technisch onderhoud van het gebouw. De verwarming van het gebouw gebeurt met stookolie, daarvoor zijn er twee stookolietanks aanwezig in het gebouw van elk 10.000 liter. De centrale verwarming is een systeem voor het volledige gebouw. In het gebouw is een luchtafkoelingssysteem aanwezig dat er voor zorgt dat de temperatuur in de zomermaanden niet te hoog oploopt.

2.5 Toepassingsgebied van het milieuzorgsysteem De FOD B&B heeft beslist haar milieubeheerssysteem toe te passen op al de activiteiten uitgevoerd in de Koningsstraat 138. De verdiepingen toegewezen aan de FOD B&B in het gebouw gelegen in de Koningsstraat 138 worden in onderstaande figuur weergegeven met een groene achtergrond. Het toegewezen deel aan de FOD B&B bedraagt 49,07 % van het totale gebouw. CROWN CENTER : Koningsstraat 138 en De Lignestraat 37

KONINGSSTRAAT DE LIGNESTRAAT

FOD B&B FOD B&B +7 KORPS VOOR INSPECTIE VAN FOD B&B FINANCIËN +6 FOD B&B FOD B&B +5 FOD B&B FOD B&B +4 CENTRUM GELIJKHEID VAN FOD B&B KANSEN +3 CENTRUM GELIJKHEID VAN CENTRUM GELIJKHEID VAN KANSEN KANSEN +2 CENTRUM GELIJKHEID VAN CENTRUM GELIJKHEID VAN KANSEN KANSEN +1 CENTRUM GELIJKHEID VAN CENTRUM GELIJKHEID VAN KANSEN KANSEN Gelijkvl. CENTRUM FOD B&B FOD B&B GELIJKHEID CENTRUM VAN KANSEN GELIJKHEID VAN KANSEN -1 PARKING FOD B&B -2 PARKING CENTRUM GELIJKHEID VAN KANSEN

+8 +7 +6 +5 +4 +3 +2 +1 Gelijkvl. -1

-2 -3

9

Legende: Groen:

toegewezen aan de FOD B&B

Blauw:

toegewezen aan CGKR

Grijs:

toegewezen aan IKIF

De diensten met een groene achtergrond in het organigram zijn in het groen gekleurde deel van het gebouw gelokaliseerd. De dienst Controle van de Vastlegging wordt niet in aanmerking genomen, hoewel deze dienst afhangt van het Directoraat Generaal Begeleiding Begroting, omdat deze dienst verspreid is over alle federale overheidsdiensten. Een deel van de stafdienst P&O, nl. de dienst Personeelsadministratie valt eveneens buiten de scope aangezien deze dienst zich niet in de Koningsstraat bevindt.

3 Voorstelling van het milieuzorgsysteem 3.1 Wat is EMAS EMAS is een Europees milieuzorgsysteem dat kan ingevoerd worden door elke organisatie om de eigen milieuprestatie te evalueren en te verbeteren. EMAS eist een volledige conformiteit aan de milieuregelgevingen en wordt regelmatig gecontroleerd via externe auditeurs.

3.2 De verordening Verordening (EG) nr. 1221/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2009 inzake de vrijwillige deelneming van organisaties aan een communautair milieubeheer en milieuauditsysteem.

3.3 Doelstelling De doelstelling van de verordening is om organisaties te stimuleren tot een continue verbetering van de milieuprestaties door invoering van een milieumanagementsysteem, interne audits en het uitbrengen van een milieuverklaring.

10

3.4 Hoe realiseren EMAS wil de milieuprestaties verbeteren via: -

de vaststelling en toepassing door die organisaties van milieuzorgsystemen; het objectief en periodiek beoordelen van deze systemen; de opleiding en actieve deelname van het personeel van de organisaties; de voorlichting van het publiek en de andere belanghebbenden.

Een karakteristiek kenmerk van een milieuzorgsysteem is de continue verbetering. Deze verbetering verloopt volgens de gekende Plan-Do-Check-Act-cyclus, ook de Deming-cyclus genoemd. Elke organisatie die wil meewerken aan het systeem moet: -

-

een milieubeleid vaststellen waarbij de doelstellingen en beginselen van de actie van de organisatie in verband met het milieu worden omschreven. een milieuanalyse uitvoeren van haar activiteiten, producten en diensten; een milieuzorgsysteem ten uitvoer leggen; geregeld een milieuaudit uitvoeren en een milieuverklaring opstellen die moet worden gevalideerd door een milieuverificateur waarvan de naam en het erkenningsnummer in de verklaring moeten zijn opgenomen; de gevalideerde milieuverklaring indienen bij de bevoegde instantie van de lidstaat; de verklaring openbaar maken.

De uitwerking van het milieuzorgsysteem is een activiteit waarbij we de PDCA-cyclus kunnen volgen. We kunnen :  Het milieuzorgsysteem definiëren, op basis van een goedgekeurd beleid en doelstellingen die bij dit beleid horen (PLAN)  De voorziene bepalingen invoeren en uitvoeren (DO)  De implementatie en doeltreffendheid van de werking nagaan. Hier worden de bekomen resultaten geëvalueerd, er vinden interne audits plaats. (CHECK)

11

 Er wordt bijgestuurd om de resultaten verder te verbeteren. Het zijn de corrigerende en preventieve acties die worden uitgevoerd, maar ook de besprekingen van de resultaten.

3.5 Wettelijke milieuvoorschriften Het conform zijn aan de wetgeving wordt op de volgende manier verzekerd :  De raadpleging van de reglementering via kanalen van Brussels Instituut voor Milieu (BIM), de Federale overheid en Europese overheid  De toepasbare wetgeving wordt door de POD Duurzame Ontwikkeling opgenomen in een gemeenschappelijk register dat ter beschikking wordt gesteld aan de geïnteresseerde FOD’s  De toepasbare wetgevingen zijn opgenomen in een register met de wettelijke voorschriften. Jaarlijks wordt er controle uitgevoerd.  De reglementaire controles worden opgevolgd door de technische onderhoudsfirma in een informaticatool  De milieuvergunning en de naleving van de voorwaarden wordt door de beheerder van het gebouw opgevolgd. Momenteel is de procedure lopende voor een nieuwe vergunning. De beheerder van het gebouw heeft reeds een schrijven ontvangen van de overlegcommissie van stad Brussel met een positief advies. Dit schrijven moet nu worden geofficialiseerd door BIM.

12

4 Milieubeleid

13

5 Het actieplan

Het actieplan van de FOD B&B steunt op een milieuanalyse. De milieuanalyse betreft enerzijds de activiteiten van de FOD B&B (aspecten gerelateerd aan de logistiek) en anderzijds de opdrachten (aspecten gerelateerd aan de opdrachten, de missie).

5.1 De aspecten gerelateerd aan de logistieke activiteiten Het geheel van activiteiten van de FOD B&B werden onder de loep genomen en opgelijst. Daarna werden deze activiteiten geëvalueerd aan de hand van een aantal criteria zoals de conformiteit aan de wetgeving, de ernst van de impact, de opinie van het personeel ... en uiteindelijk werden uit deze evaluatie de significate milieuaspecten weerhouden.

5.1.1 Energie De klimaatregeling in het gebouw gebeurt in de wintermaanden (half oktober – half mei) door de centrale verwarming. In de zomermaanden worden de stookketels op stand-by geplaatst en wordt het luchtkoelsysteem in werking gezet. Het weergegeven verbruik is een % van het totale verbruik van het gebouw op basis van de bezettingsgraad van het gebouw.

5.1.1.1 Analyse

Stookolie Voor de verwarming wordt gebruik gemaakt van stookolie als brandstof. In de kelder bevinden zich twee stookolietanken van elk 10.000 liter. Deze tanks zijn voorzien van een inkuiping om eventuele lekken op te vangen. De onderhoudsfirma volgt de werking van deze installaties nauwgezet op. De beheerder van het gebouw ziet erop toe dat alle wettelijke voorschriften werden nageleefd. Het feit dat de tank niet in de grond is ingegraven vergemakkelijkt het toezicht. Het verbruik van de stookolie wordt in de periode 2004-2010 gemeten aan de hand van de aangekochte liters. Dit geeft geen correct beeld van het verbruik gedurende deze jaren.

14

Tabel 1:

Aankoop stookolie uitgedrukt in liter

Verbruik(*) Stookolie

2004 15.785

2005 19.224

2006 21.490

2007 17.780

2008 21.226

2009 19.988

2010 25.673

2011 20.482

(*) gegevens: het aandeel van de FOD B&B : 49,07% van de aankoop

2012 19.622

Vanaf 2011 werd er door de eigenaar van het gebouw een verbruiksmeter geplaatst op de ketel wat een juist beeld zal geven van het verbruik. De eigenaar heeft eveneens in 2011 een energieboekhouding opgestart. Onderstaande gegevens zijn afkomstig van deze applicatie die ter beschikking werd gesteld in het voorjaar van 2012. Deze applicatie is nog in opbouw, maar we kunnen er toch reeds gegevens uit raadplegen. De gegevens in de applicatie zijn voor het volledige gebouw. De gegevens mbt stookolie worden in deze applicatie omgezet in Kwh. De omzettingscoëfficient voor stookolie is 10,58 Kwh/liter. Vanaf 2012 zal nog enkel gebruik gemaakt worden van deze gegevens om het verbruik te bepalen vandaar dat we deze tabel eveneens opnemen in de analyse.

Tabel 2:

Verbruik aan stookolie uitgedrukt in Kwh

Verbruik(*) Stookolie

2009 237.161

2010 250.103

2011 185.200

2012 221.858

(*) gegevens: het aandeel van de FOD B&B: 49,07% van het verbruik

Verbruik stookolie uitgedrukt in Kwh 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0

Stookolie

2009

2010

2011

2012

De CO2-uitstoot voor stookolie is volgens de internationale norm CIEG 0,26676 Kg/Kwh. Deze coëfficient werd gebruikt om de CO2 uitstoot te berekenen.

Tabel 3:

Verbruik stookolie uitgedrukt in Kg CO2-uitstoot

CO2-uitstoot in Kg Totaal

2009 63.265,07

2010 66.717,48

(*) gegevens: het aandeel van de FOD B&B : 49,07%

2011 49.403,95

2012 59.182,84

15

Tabel 4:

Verbruik (Kwh) en CO2-uitstoot per VTE

Gegevens VTE Verbruik/VTE CO2-uitstoot/VTE

2009 106,2 2233,2 595,7

2010 117,4 2130,3 568,3

2011 119,8 1545,9 412,4

2012 123,8 1792,1 478,1

Verbruik stookolie (Kwh) / VTE 2500 2000 1500 Verbruik/VTE

1000 500 0 2009

2010

2011

2012

Elektriciteit Door de opstart van het Fedcomproject in 2008 zijn er heel wat personeelsleden bijgekomen wat een uitbreiding van het bureauticapark (pc’s, beeldschermen, fotokopieerapparaten) met zich meebracht. Dit materiaal verbruikt rechtstreeks veel elektriciteit. Bovendien moeten deze interne warmtewinsten worden verwijderd door de klimaatregeling. Het gebouw beschikt over koelgroepen om de temperatuur te regelen. Er is geen idee van hoeveel deze groepen verbruiken. De verlichting is de derde bron van verbruik van elektriciteit. Door het installeren van bewegingsdetectoren in de toiletten en de 24/24u verlichting in de garage uit te schakelen is er in 2009 een grote daling in het elektriciteitsverbruik, die verder loopt in 2010. In januari van dat jaar werd in de grootste vergaderzaal een schakelaar geïnstalleerd zodat het licht kan gedoofd worden bij niet gebruik van de zaal. De eigenaar en de beheerder van het gebouw hebben in de loop van 2011 een energieboekhouding opgestart. Onderstaande gegevens zijn afkomstig uit deze energieboekhouding.

16

Tabel 5:

Elektriciteitsverbruik (Kwh)

Verbruik(*) Elektriciteit

2009 260.002

2010 241.477

2011 225.242

2012 212.172

(*) gegevens: het aandeel van de FOD B&B: 49,07% van het verbruik

Elektriciteitsverbruik uitgedrukt in Kwh 300.000 200.000 Elektriciteit

100.000 0 2009

2010

2011

2012

De elektriciteit is groene stroom en volgens het contract dat de beheerder van het gebouw heeft afgesloten met electrabel, de elektriciteitsleverancier, is de elektriciteit van het type “hydro-elektriciteit” afkomstig van de stuwmeren op de Rhone in Frankrijk.

Tabel 6:

Elektriciteitsverbruik (Kwh) uitgedrukt per VTE

Gegevens VTE Verbruik/VTE

2009 106,2 2448,2

2010 117,4 2056,9

2011 119,8 1880,2

2012 123,8 1713,8

Elektriciteitsverbruik (Kwh)/VTE 2500 2000 1500

Verbruik/VTE

1000 500 0

2009

2010

2011

2012

17

Water Door het groot aantal sanitaire voorzieningen (80 toiletten voor het volledige gebouw, 40 lavabo’s en 4 douches) en de aanwezigheid van 9 keukentjes met een afwasbak en 3 vaatwasmachines wordt veel water verbruikt in het gebouw. Tabel 7:

Waterverbruik uitgedrukt in m³

Verbruik (*) Water

2009 Geen gegevens

2010 917

2011 979

2012 870

(*) gegevens: het aandeel van de FOD B&B : 49,07 % van het verbruik

Waterverbruik uitgedrukt in m3 1000 950 900

Water

850 800 2010

Tabel 8:

2011

2012

Waterverbruik (m³) uitgedrukt per VTE

Gegevens VTE Verbruik/VTE

Ter info : 1 m³ is 1.000 l water

2010 117,4 7,8

2011 119,8 8,1

2012 123,8 7,0

Waterverbruik (m3) / VTE 8,5 8 7,5 7 6,5 6 2010

18

2011

2012

5.1.1.2 Doelstellingen Het energieverbruik in 2013 verminderen tot 97 % en in 2014 tot 95 % van het verbruik van het referentiejaar 2010. Vanaf 2015 is de doelstelling het verbruik te stabiliseren. Dit komt neer op een vermindering van 7500 Kwh mazout in 2013 en 12500 Kwh mazout in 2014. In 2015 zou het mazoutverbruik dan gestagneerd worden op 237.600 Kwh mazout. Voor het elektriciteitsverbruik houdt de doelstelling in dat er 7245 Kwh minder verbruik zal zijn in 2013 en in 2014 12075 Kwh minder verbruik. In 2015 zal het elektriciteitsverbruik dan gestagneerd worden op 229.400 Kwh.

5.1.1.3 Reeds genomen acties Afstemmen van het functioneren van de verwarming en de verlichting op de aanwezigheden zorgde reeds in het verleden voor een daling van het verbruik. Het aankopen van groene energie leverde ook een bijdrage tot het milieuvriendelijk zijn van het verbruik.

5.1.1.4 Nieuwe acties in 2013 Verwarming in de traphallen en gangen minimaal laten functioneren in de periode 15 okt tot 15 maart Verwarming in de traphallen en gangen uitschakelen in de periode 16 maart tot 14 okt Het verder verfijnen van de regeling van de HVAC-installatie met het energieprofiel van het gebouw en de aanwezigheid in het gebouw.

5.1.2 Verbruik papier 5.1.2.1 Analyse Het papierverbruik binnen de FOD B&B schommelt sterk afhankelijk van de begrotingscyclus en het al of niet opmaken van initiële en/of aangepaste begrotingen. Alle documenten verbonden met deze activiteit worden nog steeds op papier afgedrukt net zoals alle nota’s opgesteld in het kader van de administratieve en begrotingscontrole. De FOD B&B heeft in het managementplan 2010-2015 aangekondigd dat een project Ebudget zal worden gerealiseerd. Dit zal leiden tot een elektronische communicatie tussen

19

alle betrokken partijen bij een begrotingsopmaak en een elektronische afhandeling van de dossiers in het kader van de administratieve en begrotingscontrole. De FOD B&B heeft reeds een aantal acties gelanceerd om het papierverbruik te reduceren binnen haar werking: -

alle fotokopieertoestellen zijn standaard recto-verso ingesteld; er wordt gevraagd een “footer” met de aanbeveling “denk aan het milieu vooraleer je dit bericht afdrukt” te integreren in elke mail; er wordt gevraagd zo weinig mogelijkaf te drukken en indien mogelijk kladpapier te gebruiken.

Het papierverbruik wordt gemeten aan de hand van de aankopen, wat geen juist beeld geeft van het verbruik. Er wordt eveneens nog papier met briefhoofd gebruikt en deze aankoop dateert van jaren geleden en nu wordt de stock opgebruikt.

Tabel 9:

Papierverbruik (uitgedrukt in vellen) A4 1.500.000 Niet gekend 1.200.000 1.200.000 1.200.000 1.000.000 800.000 700.000

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

1.400.000

A3 12.500 Niet gekend 15.000 15.000 20.000 30.000 15.000 7.500

Totaal (A3=2*A4) 1.525.000 1.230.000 1.230.000 1.240.000 1.030.000 830.000 715.000

Papierverbruik uitgedrukt in vellen

1.200.000 1.000.000 800.000

A3

600.000

A4

400.000 200.000 0

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Er wordt nagedacht hoe het verbruik kan worden gemeten op een correcte wijze want via de tellers van de fotokopieertoestellen wordt eveneens een vertekend beeld gegeven. Deze tellers meten de bedrukte zijdes wat niet overeenstemt met het aantal vellen.

20

5.1.2.2 Doelstelling Het papierverbruik in 2013 verminderen tot 97 % en in 2014 tot 95 % van het verbruik van het referentiejaar 2010. Dit houdt in dat de FOD B&B een inspanning zal leveren om 31.800 vellen A4 papier minder te verbruiken in 2013 dan in 2010. In 2014 zal dit oplopen tot een vermindering t.o.v. 2010 met 53.000 vellen. 5.1.2.3 Reeds genomen acties Alle netwerkprinters worden geprogrammeerd dat er automatisch recto verso wordt geprint. Het voorblad bij elke print wordt indien mogelijk voor de diensten geannuleerd.

5.1.2.4 Nieuwe acties in 2013 De creatie van een barometer die toelaat de maandelijkse evolutie van het papierverbruik op te volgen per dienst. Deze barometer zal op het intranet geplaatst worden. Door het operationeel worden van het project E-Budget zal er heel minder papier worden verbruikt. De exacte impact is echter niet te schatten.

5.1.3 Ecologische en duurzame aankopen 5.1.3.1 Analyse Aangezien de FOD B&B een kleine entiteit is worden heel wat aankopen via de raamcontracten van het Federaal Aankoopbureau gerealiseerd. De onderhoudsfirma gebruikt milieuvriendelijke onderhoudsproducten en methodes. De ICT-dienst vernieuwt regelmatig het informaticamateriaal (pc, fotokopieertoestellen). De individuele printers worden niet meer vervangen.

beeldscherm,

De FOD B&B wil in de komende jaren in haar aankopen nog meer aandacht besteden aan sociaal en ecologisch verantwoorde producten. Deze realisatie van deze doelstelling zal worden gemeten enerzijds aan de hand van het aantal milieuvriendelijke producten aangekocht via de raamcontracten en anderzijds het aantal bestekken waarin milieuvriendelijke voorwaarden voorkomen.

21

5.1.3.2 Doelstelling Milieucriteria opnemen in alle bestekken zodat 75 % van de aankopen (diensten en producten) voldoen aan sociale, ethische en ecologische criteria in 2013 en 80 % in 2014. Voor de aankopen van papier en onderhoudsproducten moet de 100 % gerealiseerd worden vanaf 2013.

5.1.3.3 Reeds genomen acties Bij het opstellen van overheidsopdrachten werd aandacht besteed aan sociale, ethische en ecologische criteria. Het aangekochte papier draagt een eco-label en de cateringproducten zijn fair trade producten. Er worden inspanningen geleverd om meer ecologische kantoorbenodigdheden te kopen.

5.1.3.4 Nieuwe acties in 2013 De invoering van een aanduiding dat de aankoop een duurzame aankoop betreft in het boekhoudsysteem (in samenwerking met de dienst Federal Accountant) Er wordt bijkomende aandacht besteed door het hoofd van de dienst Algemene ondersteuning zodat er slechts bij uitzondering niet-ecologische kantoorbenodigdheden worden aangekocht. Bij onze belangrijkste leverancier van kantoorbenodigdheden worden bij alle producten het logo van het behaalde label weergegeven, zo is het duidelijk welke producten duurzaam zijn.

5.1.4 Afvalproductie en –ophaling 5.1.4.1 Analyse De FOD B&B is een kantooromgeving met als gevolg dat papier en karton een groot aandeel heeft in de afvalproductie. De FOD B&B sorteert haar afval volgens de regels opgelegd door de ophaalfirma MCA. Er zijn 5 hoofdgroepen: papier, karton, plastiek, blikjes, restafval. Alle personeelsleden hebben in hun bureel een doos voor papier, een vuilnisbak met 3 delen voor plastiek, blikjes en restafval. Het karton wordt afgegeven aan de bodes.

22

De ophaalfirma heeft geen opmerkingen met betrekking tot het sorteren van het afval in het gebouw en geeft maandelijks een overzicht van de ophaling.

Tabel 10:

Ophaling afval (per categorie) Eenheid

Plastiek

m³

27

Aandeel FOD B&B 2010 13,2489

Papier

m³

157

77,0399

221

108,4

225

110,4

m³

189

92,7423

263

129,1

214

105,0

47

23,1

50

24,5

Blikjes

Karton

Restafval Glas

Grof. vuil

m³ m³ container m³

Hoeveelheid 2010

28

142 6

Niet gekend

13,7396 69,6794 2,9442 -

Hoeveelheid 2011

Hoeveelheid 2012

26

Aandeel FOD B&B 2011 12,8

32

Aandeel FOD B&B 2012 15,7

20

202 8

9,8

99,1 3,9

14

175 15

(*)gegevens: aandeel van de FOD B&B: 49,07% van de totale opgehaalde hoeveelheid.

6,9

85,9

7,4

Het volume gevaarlijk afval, TL-lampen en toner bij wordt niet gemeten. De TL-lampen worden door de technische onderhoudsfirma verwijderd. De toners van de printers en fotokopieertoestellen werden opgehaald en gerecycleerd door Lyreco tot de zomer 2012, daarna is het eveneens de firma MCA die instaat voor de ophaling van de toners. Vanaf 2013 zal de firma MCA eveneens de ophaling van toners meten en meedelen.

5.1.4.2 Doelstelling Het geproduceerde afval verminderen en nog beter recycleren door samen te werken met erkende gecertificeerde firma’s. 5.1.4.3 Reeds genomen acties Alle afval moet reeds gesorteerd worden in verschillende categorieën zijnde papier, karton, blik, plastiek, restafval, glas en toner. Dit wordt allemaal opgehaald door een gespecialiseerde firma die de nodige certificaten heeft in verband met verwerking van afval. De FOD B&B heeft nog geen bemerkingen ontvangen voor het niet correct sorteren en dat willen we houden.

23

5.1.4.4 Nieuwe acties in 2013 Continue bewustmaking van alle actoren die betrokken zijn in de afvalketen. Door sensibilisatie wensen we de personeelsleden aan te zetten kladpapier te gebruiken indien dit mogelijk is. Dit heeft twee voordelen enerzijds een daling van het papier verbruik en anderzijds een daling van de afval.

5.1.5 Mobiliteit 5.1.5.1 Analyse De kosten voor openbaar vervoer worden voor 100% terugbetaald. Er is ook een fietsvergoeding voorzien voor de personeelsleden die het ganse traject of een deel van het traject woon-werk met de fiets afleggen. Deze vergoeding bedraagt 20 cent per afgelegde kilometer. Ten gevolge van deze beslissing kwam in 2012 90% van de personeelsleden werken door gebruik te maken van het openbaar vervoer. Hiervan komt 75 % met de trein eventueel gecombineerd met een metro/busaansluiting. De andere personeelsleden maken enkel gebruik van een metro of bus. Slechts een 10% van de personeelsleden komt met de wagen naar het werk. Voor de dienstverplaatsingen moet er zoveel mogelijk gebruik gemaakt worden van het openbaar vervoer.

Aantal Aantal km – trein Aantal km - vliegtuig Aantal km – wagen

2009 8 2800 6720 0

2010 10 1514 5528 0

2011 10 3152 4972 346

5.1.5.2 Doelstelling Er is een tweeledige doelstelling enerzijds voor de buitenlandse zendingen en anderzijds voor de binnenlandse dienstverplaatsingen. Voor de buitenlandse zending geldt de verplichting het strikt navolgen van de richtlijnen zoals bepaald in de dienstnota 11-01. Zijnde : de verplaatsingen in Europa bij voorkeur per trein op voorwaarde dat de totale duur van de treinrit de totale reisduur van het andere mogelijke vervoermiddel (vliegtuig of wagen) niet met meer dan 50% overschrijdt en dat de arbeidstijden dit toelaten.

24

Bovendien moet elke verplaatsingsopdracht naar een van de bestemmingen die door Thalys en Eurostar worden bediend, alsook naar Bonn, Rijsel, Straatsburg, Utrecht, Luxemburg en Maastricht gebeuren per trein, behoudens een degelijk verantwoorde afwijking. Voor de binnenlandse dienstverplaatsingen geldt de norm dat 90 % met het openbaar vervoer moet plaatsvinden.

5.1.5.3 Reeds genomen acties Het verlenen voor het woon-werktraject van een gratis abonnement voor het openbaar vervoer en het toekennen van een vergoeding voor de personeelsleden die een stuk of het ganse traject woon-werk met de fiets afleggen. Het opstellen van een dienstnota in verband met dienstreizen (binnenlandse en buitenlandse) met concrete richtlijnen voor het vervoer.

5.1.5.4 Nieuwe acties in 2013 Het blijven promoten van telewerk. Het verfijnen van de bestaande register ivm dienstverplaatsingen en verbruik van dienstwagens zodat de gegevens beter kunnen worden opgevolgd.

5.1.6 Biodiversiteit Niet relevant voor de FOD B&B.

5.2 De aspecten gerelateerd aan de opdrachten, de missie. De Macrobudgettaire dienst heeft o.a. als opdracht het opmaken van de economische en functionele hergroepering van de verrichtingen van de federale overheid. Aan de hand van deze hergroeperingen kan worden weergegeven hoeveel uitgaven en investeringen verbonden zijn met duurzaam beleid en milieu. De dienst Begeleiding begroting heeft als taak het meewerken aan de opstelling en de opvolging van de federale begroting en van de begrotingen van de diensten en instellingen die er van afhangen. Momenteel gebeurt deze opstelling en opvolging aan de hand van papier. Sinds 2012 wordt een platform uitgewerkt om deze cyclus op een elektronische wijze te laten verlopen.

25

6 Sensibiliserings- en communicatieacties 6.1 Interne communicatie en bewustmaking Het begrip EMAS is gekend binnen de FOD B&B. De beoogde doelstellingen zullen verder kenbaar bewustmakingscampagnes en veelvuldige communicaties.

gemaakt

worden

door

Er zal regelmatig een nieuwe EMAS infosessie georganiseerd voor personeelsleden die op vorige infosessies afwezig waren.

6.2 Externe communicatie De milieuverklaring 2013 van de FOD B&B wordt op de website (www.budget.be) gepubliceerd. De volgende milieuverklaring zal in het voorjaar van 2014 verschijnen. Ook in het jaarverslag zal de informatie over het milieuzorgsysteem geïntegreerd worden.

6.3 Contactgegevens Mevrouw Rika Denduyver is verantwoordelijk voor EMAS en milieu. [email protected]

26

7 Validatieverklaring 7.1 VERKLARING VAN DE MILIEUVERIFICATEUR VERIFICATIE- EN VALIDERINGSWERKZAAMHEDEN

OVER

DE

AIB-Vinçotte International N.V., EMAS-milieuverificateur met registratienummer BE-V-0016 geaccrediteerd met als reikwijdte 10, 11, 13, 16, 18, 19, 20 (excl. 20.51), 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30.2, 30.9, 31, 32, 33, 35, 36, 37, 38, 39, 41, 42, 43, 45, 46, 47, 49, 52, 53, 58, 59, 60, 70, 71, 74, 79, 80, 81, 82, 84, 85, 86, 87, 88, 90, 94, 95, 96, 99 (NACE-code) verklaart dat hij heeft geverifieerd of de organisatie FOD Budget en Beheerscontrole, gesitueerd in de Koningsstraat 138/2, zoals vermeld in de milieuverklaring van de organisatie FOD Budget en Beheerscontrole voldoet aan alle eisen van Verordening (EG) nr. 1221/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2009 inzake de vrijwillige deelneming van organisaties aan een communautair milieubeheer- en milieuauditsysteem (EMAS). Met de ondertekening van deze verklaring verklaar ik dat: -

de verificatie en validering volledig overeenkomstig de voorschriften van Verordening (EG) nr. 1221/2009 zijn uitgevoerd; uit het resultaat van de verificatie en validering blijkt dat er geen aanwijzingen zijn dat niet aan de toepasselijke wettelijke milieuvoorschriften is voldaan; de gegevens en informatie van de milieuverklaringvan de organisatie FOD Budget en Beheerscontrole betrouwbaar, geloofwaardig en juist beeld geven van alle activiteiten van de organisatie binnen de in de milieuverklaring vermelde reikwijdte.

Dit document is niet gelijk aan een EMAS-registratie. EMAS-registratie kan alleen worden gedaan door een bevoegde instantie in de zin van Verordening (EG) 1221/2009. Dit document wordt niet gebruikt als een zelfstandig stuk openbare communicatie.

Gedaan te Brussel op …/…/2013

Handtekening

ir. Paul OLIVIER, Voorzitter van de Certificatiecommissie.

27

Afkortingen

28

EMAS

Europees milieubeheer en milieuauditsysteem

FOD B&B

Federale Overheidsdienst Budget en Beheerscontrole

Stafdienst P&O

Stafdienst Personeel en Organisatie

CGKR

Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding

IKIF

Interfederaal Korps van de Inspectie van Financiën

Kwh

kilowatt uur

BIM

Brussels Instituut voor milieubeheer

Lijst van de tabellen

Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel

1: 2: 3: 4: 5: 6: 7: 8: 9: 10:

Aankoop stookolie uitgedrukt in liter ...............................................................15 Verbruik aan stookolie uitgedrukt in Kwh ........................................................15 Verbruik stookolie uitgedrukt in Kg CO2-uitstoot ..............................................15 Verbruik (Kwh) en CO2-uitstoot per VTE .........................................................16 Elektriciteitsverbruik (Kwh) ............................................................................17 Elektriciteitsverbruik (Kwh) uitgedrukt per VTE ................................................17 Waterverbruik uitgedrukt in m³ ......................................................................18 Waterverbruik (m³) uitgedrukt per VTE .........................................................18 Papierverbruik (uitgedrukt in vellen) ..............................................................20 Ophaling afval (per categorie) ......................................................................23

29