Maandblad april 2011 Jaargang 2 Nr. 23
Actie Consumentenkring op 15 maart Wereldconsumentenrechtendag
Prijs SRD1,00
Op 15 maart jl. werd voor de 49e keer wereldwijd bijzondere aandacht aan deze dag besteed. In Suriname hebben we dat gedaan door een 20-tal scholieren van de Nijverheidsschool inkopen te laten doen bij Tulip Supermarket. Voedingsdeskundige R. Stutgard en diëtiste M. Tai-Apin verleenden vanuit hun deskundigheid medewerking aan dit project. Lees verder op pagina 14
Inhoudsopgaven:
Juridisch bekeken............. pagina 2 Klachten, Tips en ............. pagina 4 Autobanden voelen........... pagina 5 Omgaan met geld.............. pagina 7 Gezondheid en voeding.... pagina 9 Menopauze of overgang.... pagina 10 Consumentenbescherming pagina 12 International...................... pagina 14
Vraag om de kassabon! Controleer de gekochte producten met de kassabon. Controleer de aangeslagen prijzen met die zijn aangegeven op het product van de rek. Vraag aandacht voor onduidelijke kassabonnen.
Onze website: www.consumentenkring.com
Note Consumentenkring Suriname: In de rubriek ‘Ingezonden’ stelt Consumentenkring Suriname Nieuws een ieder in de gelegenheid om een eigen mening of visie te geven op alle actuele ontwikkelingen en/of relevante onderwerpen. Stukken die geplaatst worden komen niet noodzakelijkerwijs overeen met de visie en/of de mening van de redactie. De redactie heeft het recht om de stukken wel of niet te plaatsen, in te korten of te herredigeren, zonder de mening en/of visie van de inzender aan te tasten. Er worden alleen stukken geplaatst die behoudens een ieders verantwoordelijkheid voldoen aan wat gesteld wordt in de Surinaamse wetgeving.
Surinaams Standaarden Bureau (SSB) Adres: Leysweg no. 10 , Uitvlugt, Paramaribo, Suriname Tel.: 499928, 499929 Fax : 499926 E-mail :
[email protected] /
[email protected]
Website: www.ssb.sr.net
• • • •
SSB is het Nationaal Instituut voor:
Standaarden en Technische voorschriften Certificeren van goederen en geaccepteerde werkwijzen Metrologie Accrediteren van Laboratoria
Pagina 2
DE CONSUMENTENKOERIER
Juridisch bekeken
april 2011
slachtoffer niet in de kou komt te staan voor het geval de veroorzaker niet de middelen heeft om de geleden schade te vergoeden. Het bepalen van de financiële schade gebeurt door een expert. U, als verzekerde kunt kiezen voor de hoogte van het bedrag waarvoor u verzekerd wilt zijn, maar het minimumbedrag is SRD 10.000,=. Hoger verzekeren? Dan ook een hogere premie betalen. Wij vinden dat de verzekeringsmaatschappij u hier goed over moet informeren.
De dekking van de WAM
Indien u niet voldoende verzekerd bent, draait u zelf op voor de meerkosten van de geleden schade. Het is niet reëel te denken dat het u niet zal overkomen; voor dat je het weet loopt de teller van de kassa hoog op en zit u met de gebakken peren!
Indien u als autobezitter/bestuurder schade toebrengt aan een mede verkeersdeelnemer dan bent u verplicht die schade te vergoeden, een van overheidswege vastgestelde maatregel (wet). Men beoogt hier uiteraard mee dat de benadeelde/
Ook voor u geldt: Een ongeluk zit in een klein hoekje! In de volgende editie gaan we dieper in op de rol van het Waarborgfonds Motorverkeer bij de afhandeling van verkeersschade krachtens de Wet aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen.
Documentaire over oplichting in de bouwwereld
Dr. C Playfair maakt een documentaire over oplichting en diefstal in de bouw [nl. door Surinaamse aannemers]. Behalve haar eigen ervaringen in de laatste 10 jaar met verschillende aannemers in Suriname en ervaringen van Surinamers in Nederland, die in de laatste 10 jaren huizen of business gebouwd hebben in Suriname, wil ze dolgraag informatie verzamelen over uw ervaringen, als Surinamer. Zelfs als is uw situatie zich meer dan 10 jaar geleden heeft voorgedaan, kunt u meedoen aan het programma. U kunt schrijven over uw ervaring, maar er zullen ook interviews gehouden worden, waarbij plaats en naam van de bewuste aannemer genoemd zullen worden. De juridische verantwoordelijkheid voor het gebruik van naam en adres van de aannemer ligt bij dr. Playfair als producer. Doel van het programma is om de dieven en oplichters uit de bouw het voortaan moeilijk te maken, door richtlijnen op te stellen en een orgaan op te richten, waar de Surinamer die een aannemer nodig heeft, gratis advies kan vragen over standaardcontracten, bewijs van goed werk etc. kan zien, en weten wie de aannemers zijn met wie ze eerlijk zaken kunnen doen, en geen 50% of 75 % vooruitbetaling eisen om vervolgens grof en/of nalatig te werk gaan. De documentaire wordt later dit jaar uitgezonden op de Surinaamse- en Nederlandse televisiekanalen. Dr. Carmen Playfair P.O. Box LB 758 Mayfair LONDON W1A 9LB
COLOFON “De Consumentenkoerier” is een uitgave van de Consumentenkring Suriname. Adres: Lust en Rust SB 41 Tel: 597-8851462 email:
[email protected] POB.: 1411 Par’bo Redactie: De Consumentenkring Suriname. Druk: Drukkerij Van den Boomen
april 2011
DE CONSUMENTENKOERIER
Pagina 3
Veilig Internetten
Het internet, s’werelds grootste bibliotheek, biedt de mogelijkheid snel informatie te plaatsen en op te vragen. De toegankelijkheid is zodanig dat een ieder kan overgaan tot plaatsing van informatie. Denk maar aan Facebook, chatten, Twitter, YuTube en forums via verschillende websites. Bestanden zoals muziek, filmpjes , foto’s e.d kunnen via programma’s als Limewire en KaZaa worden gedeeld. Dit heeft ook een schaduwzijde, waarbij men op vele manieren de dupe wordt van misbruik. Veelal blijkt de geplaatste informatie niet juist te zijn en vaak zijn programma’s zo vervuild, waardoor gebruikers op verschillende manieren worden benadeeld. Gevaren als spam, virussen, spyware, hacking, trojans etc. zijn niet onbekend. Via de breedbandtechnologie bestaat ongelimiteerd toegang tot het internet, waardoor ook de risico’s groot zijn. Internationaal zijn discussies gaande over criminaliteit via internet (cybercrime) en de gevolgen. Tegelijkertijd wordt ook de wetgeving aangepast door het treffen van maatregelen en krijgt de veiligheidszorg bijzondere aandacht. •
Internet Service Providers (ISP’s)
Telesur biedt voor de internetdiensten het gebruik van een netwerk aan en streeft er naar dit netwerk ook zo veilig en betrouwbaar mogelijk te houden. Op Internationaal niveau worden regelmatig metingen gedaan en de cijfers wijzen uit dat 99% van het inkomend verkeer spam inhoudt en dat slechts 1% legitiem verkeer is, met als gevolg dat ook het uitgaand verkeer erg vervuild raakt. Internationale organisaties die dit bijhouden plaatsen Internet Service Providers (ISP’s), waar veel onveilig verkeer wordt geregistreerd op de zogenaamde “zwarte lijst” (blacklist). Gebruikers van deze ISP’s constateren plotseling dat zij bijvoorbeeld geen e-mailtjes kunnen verzenden. Met de plaatsing op deze zwarte lijst wordt ook de reputatie van de ISP geschaad, iets dat elke organisatie wil voorkomen. Ook Telesur ontkomt niet aan deze aanvallen en is genoodzaakt haar klanten en het netwerk te beschermen door het plaatsen van een antispam- en antivirusfilter. Met deze filters kan monitoring beter geschieden en kunnen misbruikers van het netwerk worden opgespoord en aangeschreven. Maar veel hangt ook af van het internetgedrag van de gebruikers. Vaak is men zich er niet van bewust dat bijvoorbeeld met het downloaden van filmpjes of muziek de opening ontstaat tot het doorlaten van virussen en andere eerder genoemde gevaren. •
Wat kunt U doen?
Hieronder volgen enkele eenvoudige tips voor internet gebruik: 1. Gebruik een goed anti-virusprogramma op uw computer dat de virussen ontdekt, maar ook tegenhoudt en update dat regelmatig. 2. Verwijder regelmatig spyware (programma dat ongevraagd op uw computer wordt geïnstalleerd). 3. Verstrek via chats geen persoonlijke gegevens als huisadressen, telefoonnummers, lidmaatschap van een sportvereniging etc. 4. Gebruik een firewall, zodat indringers niet zondermeer toegang krijgen tot uw computer. •
Tijdelijk beschermen....hoe?
Hieronder volgen enkele software programma’s welke u kunt gebruiken: 1. Antivirus – AVG 2. Antivirus – Avira 3. Antispyware - Spybot 4. Parentalcontrol – K9 Voor meer informatie verwijzen wij u naar www.sr.net
Pagina 4
DE CONSUMENTENKOERIER
Klachten, tips en complimenten
Een klant stapt bij Jia YI aan de verlengde J. Lachmonstraat binnen om hondenbrokken te kopen. Ze loopt naar de afdeling waar het bewuste artikel zich bevindt en neemt wat ze nodig heeft. Deze verpakking kost volgens de prijsaanduiding SRD 21,50, maar het product wordt haar uit de handen gegrist door de eigenares van de winkel en ter plekke wordt de prijs gewijzigd in SRD 29,00 met daarbij de mededeling: “No, a prijs is veranderd”. Vervolgens pakt de klant een grotere verpakking met als prijs SRD 26,75, waarop deze act opnieuw wordt uitgevoerd en deze prijsaanduiding wordt ook even zo vrolijk veranderd. Even later worden beide gewijzigde prijzen naar beneden bijgesteld………. Klant heeft een radio gekocht bij een Chinese winkel, maar het apparaat blijkt bij thuiskomst niet te werken, waarop meneer teruggaat naar de winkel en de radio “gerepareerd” wordt. Thuis aangekomen doet de radio het weer niet en dus gaat meneer weer terug naar de winkel en wil zijn geld terug, maar dat feest ging niet door! Advies: Controleer als er stroom is op die stopcontact waar je het apparaat op wil aansluiten. Is dat in orde dan zal de oorzaak ergens anders liggen. De verkoper zou dat als deskundige wel moeten kunnen controleren op een andere stopcontact bijvoorbeeld, om te bewijzen dat het toestel wel goed is. Op de hoek van de Steenbakkerijstraat/Domineestraat ligt geregeld een plas vies water die vreselijk stinkt. Hier ligt ons inziens een “schone” taak voor het BOG en OW om daar iets aan te doen; het is nl een broedplaats voor denguemuskieten. En de stank is echt niet toeristvriendelijk. Het wordt vandaag opgeruimd na een regenval is het er weer. Gaarne een goede oplossing OW. Klant gaat er vanuit dat, zoals aangegeven, de Telesur te Lelydorp om 7.30 uur haar deuren opent voor het publiek. Als ze echter op dat tijdstip daar is, is de zaak nog gesloten, terwijl er al heel wat personeel rondloopt en/of gezellig met elkaar zit te babbelen. Om 7.50 uur belieft het de dames en heren Telesurmedewerkers pas klaar te staan voor de klanten. Na hierover contact
april 2011
te hebben gehad met de manager, dhr. Lowe is deze kwestie voor klaagster naar tevredenheid afgehandeld. Boodschap aan Telesur: misschien moeten uw klanten wèl op tijd bij hun baas zijn om op hun beurt hun klanten te kunnen helpen! Een op vakantie zijnde Surinamer leent een simkaart om zodoende z’n cell ook hier te kunnen gebruiken. Na installatie krijgt hij het bericht dat de simkaart is geblokkeerd en wordt hem door een bekende geadviseerd een andere telefoon te kopen, welk advies hij opvolgt en hij gaat vol goede moed naar een verkoop centra van mobiel e telefoons. Vraagt na aankoop aan de med e werkster of ze het alvast voor hem kan opladen, wat geen probleem is. Bij terugkomst wil hij de simkaart in het toestel plaatsen, maar krijgt opnieuw een melding dat de kaart geblokkeerd is. De verkoper ontlockt de sim. Hierop concludeert de klant dat het niet aan de telefoon kan liggen en vraagt z’n geld terug, hij is tenslotte niet met het toestel buiten de winkel geweest, maar dit wordt hem geweigerd. Na enige discussie hierover krijgt de medewerkster “assistentie” van een collega die de klant als volgt te woord stond: “Als je mij boos maakt dan gooi ik jou door de ruit naar buiten”. De security (in burger) is er vervolgens aan te pas gekomen en heeft meneer het advies gegeven het toestel mee te nemen en met aankoopbon en al naar de politie te gaan alwaar hij aangifte heeft gedaan van deze kwestie. Deze winkel is kennelijk niet geïnteresseerd in een klantvriendelijk beleid. De Politie adviseerde meneer contact op te nemen met de Consumentenkring. Wij van de Consumentenkring staan ook niet te trappelen om mensen daar naartoe te sturen als je zo’n melding binnenkrijgt. Wel moet worden opgemerkt dat je als consument je eerst goed moet laten informeren voordat je overgaat tot koop. Als die meneer de winkelverkoper gevraagd had en die het advies zou hebben gegeven dan kun je je als klant beroepen op een misleidend advies. Wij verwachten daarom van de verkopers dat ze de consument ter zake kundige informatie verschaffen. Na interventie van de Consumentenkring is de zaak naar tevredenheid van beide partijen opgelost. Onze volgende klant gaat met een te stomen pantalon naar Jamila’s stomerij aan de Mauriciusstraat, alwaar deze pantalon volgens een medewerkster niet gestoomd kan worden. De medewerkster lijkt het logo in de wasvoorschriften niet te kennen en geeft aan de pantalon wel op de hand te kunnen wassen………..Dus niet!!!
Hoezo, vakkundig personeel?
april 2011
Pagina 5
DE CONSUMENTENKOERIER
Autobanden voelen nattigheid (wij lezen voor u uit de Consumentengids van maart 2011)
Elk jaar test de Consumentenbond met andere partners zomer- en winterbanden in twee maten. Uit deze zomerbandentest blijkt opnieuw dat fabrikanten moeite hebben banden te ontwerpen met een goede grip op een nat wegdek. Wederom scoort een Aziatische band, nu de Chinese Chengshan CSR66, bij alle natweertests zwaar onder de maat. Samen met Europese consumentenorganisaties en diverse automobielclubs zijn dit jaar weer zomerbanden getest van alle grote bandenmerken ( A-merken), diverse B-merken en enkele (Aziatische) budgetmerken. Het gaat om banden in de maten 175/65R14Ten 195/65R15V ( zie het kader’Uitleg bandenmaten’). De 175 millimeter brede band zit vooral onder kleine en compacte auto’s, de 20 millimeter bredere maat vooral onder (kleine) middenklassers. Veelverkochte auto’s in de eerste groep zijn de Citroen C3, Fiat 500, Ford Fiesta, Opel Corsa, Peugot 206, Renault Twingo en Clio en de Toyota Yaris. Bij de middenklassers gaat het onder ander om uitvoeringen van de Audi A3 en A4, BMW 3-serie, Ford Focus, Hyundaii30, Kia cee’d, Mercedes-Benz C-klasse, Opel Astra, Peugeot 308, Renault Megane en Scenic, Skoda Octavia, Toyota Auris, Volkswagen Golf en Passat en de Volvo V50 en V70. consumentenbondonderzoeker Johan Oosting:”Door de jaren heen is de diversiteit in bandenmaten alsmaar toegenomen. De autofabrikanten stellen steeds specifiekere eisen aan de banden die in de fabriek en bij vervanging onder de auto gemonteerd mogen worden. Als consument raak je al gauw het spoor bijster. Daarbij worden de zomerbanden steeds verder aangepast voor zware belasting en hoge prestaties. Dat gaat ten koste van de eigenschappen bij lage temperaturen. Daardoor presteren ze veel minder in winterse omstandigheden en heb je ook eerder winterbanden nodig”. Behalve het rijden op een natte en droge weg wordt in de Consumentenbondtest ook de slijtvastheid van de band beoordeeld. Die staat nogal eens haaks op de rijeigenschappen. De bandenfabrikanten proberen een optimaal evenwicht tussen beide te bereiken. Soms slaat de schaal door naar verbeterde rijeigenschappen en blijkt de slijtvastheid daar ernstig onder te lijden. Andere aandachtspunten in de test zijn de rolweerstand, de geluidsproductie en de aanwezigheid van giftige pak’s (polycyclische aromatische koolwaterstoffen.) sinds begin 2010 is in de Europese regelgeving de hoeveelheid pak’s voor nieuwe
bandentypen aan maxima gebonden. Beste banden voor………….of achter? Die vraag komt in elke bandentest weer op. Bij iets oudere auto’s zonder elektronische stabiliteitscontrole ( ESC) blijft het advies: monteer de beste banden op de achteras. In een noodsituatie zullen die banden het minst snel de grip verliezen. Vorig jaar is er ook getest met een moderne voorwielaangedreven auto met ESC. Met nieuwe banden op de vooras en gebruikte banden met een kleinere profieldiepte op de achteras loopt de auto in bochten op een natte weg de kans aan de achterzijde weg te glijden. Conclusie: in het algemeen geldt dat bij remmen en aquaplaning de veiligheidsrisico’s het kleinst zijn wanneer de beste banden op de vooras zitten, maar bij uitwijkmanoeuvres op een nat wegdek kunnen de beste banden beter op de achteras zitten. Uit de slipstatistieken blijkt dat bij laatstgenoemde situatie de kans op ernstige ongelukken het grootst is. Bij een groot verschil in profieldiepte kun je de beste banden dus beter op de achteras laten monteren. Als de profieldiepte minder dan 1 millimeter verschilt, is het beter om het beste paar banden op de vooras te zetten.
Uitleg bandenmaten
De maten van banden lopen niet zoals kleding simpelweg van XS naar XXXL. Er zijn verschillende codes in een bandenmaat opgenomen die allemaal met de auto moeten ‘sporen’/ wat betekent bijvoorbeeld de code 175/65R148OT? • 175 is de breedte van de band in millimeters; • Het getal 65 heeft betrekking op de hoogte, deze is 65% van breedte van de band: • De R staat voor radiaal; • 14 is de diameter van de velg in inches’1 inch= 2,54 centimeter, dus 14 inch = 35,6 centimeter, • 80 is de belastingsindex; hoe hoger het getal, des te meer gewicht er op de band mag rusten; • T betekent geschikt voor een snelheid tot 190km/h Snelheidscodering S T U H V W Y
Maximumsnelheid 180 km/h 190 km/h 200 km/h 210 km/h 240 km/h 270 km/h 300 km/h
Als Consumentenkring zouden we u willen vragen ons te voorzien van opmerkingen en tips aangaande onze krant. Het enige wat we u kunnen garanderen is dat we ons best doen om een krant te produceren die leesbaar en informatief moet zijn voor een brede laag van de bevolking. Wat leeft er onder de mensen, waar wilt u graag wat meer informatie over, wat kunnen we volgens u verbeteren? Graag zien we uw reactie tegemoet.
Pagina 6
DE CONSUMENTENKOERIER
april 2011
BEKENDMAKING VOOR ONDERNEMERS
Het Ministerie van Handel en Industrie wil alle ondernemers die goederen ter verkoop aanbieden erop wijzen dat: - het verplicht is, om goederen van een duidelijke en zichtbare prijs te voorzien. - er geen vervallen producten aan de man mogen worden gebracht.
- er geen namaak c.q vervalste producten mogen worden geproduceerd en/of verkocht. - er rekening gehouden dient te worden met de vastgestelde maximale winstmarges. Voor de diverse winstmarges zie www.minhi.gov.sr - alle meetmiddelen (weegschalen), die voor handelsdoeleinden worden gebruikt, door de Dienst voor de Waarborg en van het IJkwezen jaarlijks moeten zijn gekeurd. Voor het ijken van weegschalen kunt u terecht aan de Industrieweg Zuid 48-50 tel:480647.
Het Ministerie van Handel en Industrie is er om het ondernemerschap te stimuleren, zodat er werkgelegenheid en ontwikkeling komt en daarnaast de consument adequaat voorzien wordt in zijn behoefte.
Ministerie van Handel en Industrie Havenlaan 1 Tel: 402080/403022
april 2011
Pagina 7
DE CONSUMENTENKOERIER
Omgaan met geld
KOPEN OP AFBETALING? LIEVER NIET!! Allemaal kennen we het fenomeen huurkoop en de zogenaamde fantastische aanbiedingen die daarbij zouden horen, speciaal voor hen die bij Lanti werken; nog dezelfde dag is alles geregeld! Dat ook wij van de Consumentenkring hiervoor een bepaalde interesse hebben zal u niet verbazen. Met de regelmaat van de klok zien Product:
we folders, bijgevoegd in de dagbladen, met daarin prachtige, verleidelijke afbeeldingen van diverse artikelen. We hebben voor u maar eens wat artikelen op een rij gezet en de uiteindelijke prijs vergeleken, waaruit het verschil zichtbaar wordt tussen cash-aankoop en huurkoop. Huurkoop: Totaal:
Cashaankoop: Gasfornuis EM7658 36 x 104,52 3762,72 1889,90 Gasfornuis EM 1765x01 36 x 142,32 5123,52 2699,00 Gasfornuis EM 120 36 x 49,08 1766,88 1222,00 Bankstel (3, 2, 1) 36 x 303,90 10940,40 XXX Westpoint 27 inch (flat) tv 36 x 49,14 1769,04 888,50 Daewoo 2 deurs koelkast 11cft (wit) 36 x 107,84 3882,24 1949,90 Westpoint Chest freezer 36 x 74,66 1349,90 1349,90
We gaan hierbij uit van een afbetalingstermijn van 36 maanden, een termijn zoals die in diverse folders gehanteerd wordt. Voor deze inventarisatie hebben we de folder van CHM genomen die we op 2 maart aantroffen bij De Ware Tijd.
Korting: Totaal: Verschil: 15% 15% 15% XXX 15% 10% 10%
1606,42 2294,15 1038,7 XXX 755,23 1754,91 1214,91
2156,30 2829,37 728,18 1013,81 2127,33 1472,85
De reden voor deze enorme prijsverschillen ligt volgens een medewerker van de reatailafdeling in het feit dat men hoge rentelasten heeft, en moet investeren en, niet te vergeten, de administratiekosten. In hoeverre deze argumenten de torenhoge verschillen rechtvaardigen kunnen we niet direct bepalen, maar kijkend naar de cijfers zouden we u willen adviseren: als u in staat bent deze maandbedragen af te lossen dan bent u ook in staat een maandelijks bedrag op een aparte rekening te zetten. Het vergt enige discipline, dat wel, maar het is ook een waanzinnig stuk voordeliger!!! Wij doen een nadrukkelijk verzoek aan de Bankiersvereniging hier aandacht aan te besteden en producten te creëren die het bovenstaande op kunnen vangen. Er zijn bij ons gevallen bekend van oplichting en afpersing die voorkomen hadden kunnen worden als er bankproducten waren om consumenten hiervoor te faciliteren.
De financiële dienstverleners moeten naar hun wortels terugkeren Wist u dat???
Wist u dat u, indien u een vaste telefoonaansluiting heeft, vanaf 17.00 uur voor de helft van de kosten die overdag gelden kunt bellen? Vanaf 22.00 uur tot 6.00 uur kan dit zelfs voor een derde van het “kantoorurentarief”. Stel u elke dag een uurtje sociaalcontact moet onderhouden en doet dit ipv overdag om bv 19.00 uur, dan bespaart u op jaarbasis ± SRD 540,=!
www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85
Sparen tegen hoge rente. Lenen tegen de laagste rente Voor informatie & dienstverlening: Fred Derbystraat 85 t.o. Tori Oso “Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht” sinds 1972
ar spa
ar spa
de schakel
Wordt lid en profiteer van de voordelen
edietcoö n kr pe -e
ie rat
ie rat
edietcoö n kr pe -e
de schakel
www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85
Pagina 8
april 2011
DE CONSUMENTENKOERIER
NIEUWE TRENDS OP TV – GEBIED. (Wij lezen voor u uit de Consumentengids van maart 2011)
Zonder bril Het kan ook helemaal zonder bril. Toshiba en Sony toonden op de CES goed werkende prototypen. Maar je moet op de goede plaats voor het beeld zitten, anders werkt het niet. Bij Toshiba is de 3D-werking uit te schakelen,waarna een volwaardige 2D-tv overblijft. Toshiba lijkt het dichtst bij het op de markt brengen van zo’n tv, maar nog niet in 2011. Kleine schermpjes voor bijvoorbeeld camcorders zijn al wel met 3D zonder bril uitgerust. Je bekijkt zo’n scherm vanzelf recht van voren; de kijkhoek is dan niet zo’n probleem. De iederale 3D-tv waarbij je geen bril nodig hebt en je vanuit iedere hoek een helder en scherp 3D-beeld kunt zien, is er nog niet. Ze zijn best interessant, die 3D-tv-toestellen, maar hoe zit het intussen met het aanbod van films en uitzendingen in 3D? de Nederlandse omroepen zullen dit jaar nog niet veel laten zien. Je moet het voorlopig doen met films op Blu-ray, spellen voor spelcomputers, en zelfgemaakt materiaal. Bijna alle grote fabrikanten van camera’s lieten diverse 3D-camcorders zien. Canon houdt zich nog afzijdig. Het is ook mogelijk om 2D-beelden om te zetten in 3D. maar dan liggen rare bijeffecten op de loer. De demonstraties van fabrikanten zien er indrukwekkend uit, maar ze gebruiken zelfgekozen beelden. De
ar
pe
de schakel
www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85
Smartphone wordt afstandsbediening. Lees verder op pagina 9
Woningbouw Krediet vanaf 6%
Voor nieuwbouw, renovatie of uitbreiding woonhuizen kunt u lenen bij De Schakel Looptijd: tot 25 jaar. Rente vanaf: 6% per jaar Voor informatie & dienstverlening: Fred Derbystraat 85 t.o. Tori Oso “Dé creatieve instelling met een sociaal gezicht” sinds 1972
nk -e
redietcoö
pe ie rat
spa
redietcoö
ie rat
nk -e
Tv meer computer De tv en het internet groeien naar elkaar toe, zo veel is wel duidelijk. Wie tijdens een sportwedstrijd of een veelbekeken programma als ‘DWDD’ op twitter.com kijkt, ziet dat er flink over wordt gepraat. Dit gaat eenvoudig via een smartphone, maar nog makkelijker op een tabletcomputer. Veel fabrikanten zijn bezig met tv’s die internetdiensten kunnen laten zien. Panasonic timmert al jaren aan de weg met Viera-cast, waarmee je internetdiensten zoals YouTube kunt zien op je tv. Met het nog op de markt te brengen Viera tablet zie je tv – of internetuitzendingen op tegels op het scherm dat op je schoot ligt. Je kunt hierop inzoomen en je kunt het beeld ook met de vinger naar de tv zwiepen, waarna het daar verderspeelt. Cisco is met een vergelijkbaar systeem bezig. Sony kondigde al eerder Google Tv aan. Dit is Googles poging om een plaats te veroveren in de huiskamer. Op de CES-beurs konden bezoekers het systeem uitproberen. Google Tv kan in de tv zijn ingebouwd en ook in een losse kast(settopbox) of Blu-rayspeler zijn verwerkt. Opvallend verschil met veel andere tv-met-internetoplossingen:het werkt behoorlijk soepel en snel. Verder is er ene afstandsbediening met Qwertytoestenbord bijen kun je met de duim een muispijl bestuderen. Wij vonden dit niet erg handig werken. Google Tv is in de VS al te koop en wordt in de loop van 2011 in Europa geïntroduceerd. Logitech heeft ook een Google TV-product, met een iets groter toetsenbord. LG toonde in zijn tv’smet-internet een interessante oplossing voor het besturen van een muispijl op het scherm. Je kunt die bedienen door het bewegen van de hele afstandsbediening. Dit werkt goed, maar niet zo makkelijk als een gewone computermuis. Een ander nieuwtje waar bijna iedere grote fabrikant mee komt:apps. Dat zijn kleine programma’s die je eenvoudig kunt toevoegen aan een menu in het toestel, net als bij veel smartphones. Daarna kun je weerberichten bekijken, twitteren of een spelletje doen. De merken en producenten onderscheiden zich sterk op dit punt. De ene app is de andere niet en tv’s zijn niet zomaar te vergelijken met een krachtige pc of spelcomputer. Vanwege deze snel veranderende techniek kun je het best kiezen voor slimmigheid in een losse settopbox of Blu-rayspeler, in plaats van ingebouwde luce. De beeldschermtechniek verandert minder snel. Een betaalbare versie van het dunne, heldere en constrastrijke oled-scherm, laat nog op zich wachten.
ar
Over 3D-tv wordt al heel lang gesproken en vorig jaar waren zulke toestellen eindelijk in Nederland te koop. Marktonderzoeksbureau GFK verwacht dat de verkoop dit jaar minstens zal verdubbelen ten opzichte van 2010. in 2012 zal zelfs de helft van alle verkochte tv’s 3D-beelden kunnen weergeven, zo is de voorspelling. Op de CES lieten tv-fabrikanten veel nieuwe 3D-productenlijnen te vinden, maar ook bij kleinere en minder prijzige tv’s. het overgrote deel werkt alleen in combinatie van een ‘actieve’3D-bril. Zo’n bril werkt op een batterij en je moet hem aanzetten. Grote merken als Sony en Samsung houden het helemaal bij dit systeem. Volgens Samsung is het de enige manier om goede 3D-kwaliteit te garanderen. Maar een actieve bril is vrij groot, zwaar en vooral kostbaar. Voor iedere extra bril betaal je zo’n €120. LG heeft zowel tv’s die werken met actieve brillen als tv’s die werken met passieve briellen. LG denkt dat consumenten het passieve systeem – Cinema-3D genoemd door LG – het meest zullen waarderen. Het voordeel: je hebt alleen een licht en goedkope bril nodig. Maar het aantal beeldpunten is slechts de helft. Geen 3D-HD-tv dus, al valt het resultaat alleszins mee. Ook Toshiba en JVC kondigen 3D-tv’s met passieve brillen aan.
vraag is hoe goed het werkt met gewone tv-beelden.
spa
Dit jaar bezochten 140.000 journalisten, bloggers, analisten en inkopers de Consumers Electronics Show (ces ) in de VS, de grootste jaarlijkse beurs op het gebied van consumentenelektronica. Er waren dan ook veel nieuwigheden aangekondigd.
de schakel
www.deschakelcoop.org Telefoon: 41 02 10 Fred Derbystraat 85
april 2011
DE CONSUMENTENKOERIER
Gezondheid en Voeding HOGE BLOEDDRUK
Wereldwijd komt hoge bloeddruk veel voor, ook in Suriname. Het is één van de belangrijke oorzaken van hart- en vaatziekten. Hart- en vaatziekten zijn al jaren doodsoorzaak nummer 1 in Suriname. Vaak heeft men naast hoge bloeddruk ook nog suikerziekte en een hoog cholesterolgehalte.
op de vaatwanden neemt af. Dit is de onderdruk. Bij het meten van de bloeddruk wordt eerst de bovendruk gemeten daarna de onderdruk.
Als je dus een bloeddruk meet van 130/80 dan wil dat zeggen dat de bovendruk 130 en de onderdruk 80 is. Een normale bloeddruk is ongeAls iemand al deze 3 risicofactoren veer 120/80. heeft en bovendien ook nog te dik is en rookt, dan is de kans op het Als de bloeddruk te hoog is kunontwikkelen van hart- en vaatziek- nen er klachten ontstaan, zoals ten vele malen groter. hoofdpijn, duizeligheid en nekpijn, vooral ’s morgens bij het opstaan, Hoge bloeddruk wordt in medische etc. Door bepaalde factoren kun je termen hypertensie genoemd. De eerder hoge bloeddruk ontwikkebloeddrukwaarde wordt aangege- len, zoals: erfelijkheid, veel stress, ven in een boven- en onderdruk hogere leeftijd, zwangerschap, roen in millimeters kwik weergege- ken, overgewicht, weinig beweging, ven (mmHg). overmatig alcoholgebruik. De hoogte van de bloeddruk wordt bepaald door de weerstand die het Hoge bloeddruk is te behandelen. bloed ondervindt als het in het li- Deze bestaat uit het in acht nemen chaam wordt rondgepompt. Ons van leefregels z.a. het verminderen hart trekt ongeveer 80 keer per van zoutgebruik, afvallen bij overminuut samen, waarbij bloed door gewicht, lichaamsbeweging, niet de bloedvaten (slagaders en aders) roken, op tijd ontspannen. Indien wordt gepompt. Op het moment dat de bloeddruk met deze maatregehet hart samentrekt wordt er veel len niet daalt, dan zal men medicabloed door de slagaders geperst en menten moeten innemen. De keuze wordt de druk op de vaatwanden van welk medicijn gegeven wordt hoger. Dit is de bovendruk. Hierna hangt af van o.a. ras, leeftijd, of de ontspant het hart zich en de druk persoon ook aan andere aandoe-
Smartphone wordt afstandsbediening Programmaatjes voor de smartphone om daarmee je tv of Bluray-speler te bedienen; op de CES lieten onder andere Panasonic en Sony dit zien voor Android-smartphones en voor de ipone en andere Appleproducten. Phillips liet in december al zo’n app zien, geschikt voor de meeste NetTV-televisietoestellen vanaf 2009. zo’n smartphoneafstandsbedie-
Pagina 9
ningen lijdt, of iemand een middel niet mag of kan hebben, etc. Hoge bloeddruk is niet te genezen, maar de druk kan wel stabiel gehouden worden. Vaak denkt men dat als de bloeddruk gedaald is, dat men genezen is. Men stopt dan met het in acht nemen van bovengenoemde leefregels en met het innemen van de voorgeschreven medicijnen en gaat niet meer voor controle. Bij klachten komt men dan terug met het risico dat de bloeddruk heel hoog is en dat er plotseling een beroerte is opgetreden. Heeft iemand eenmaal een te hoge bloeddruk, dan is regelmatige controle noodzakelijk voor het verdere leven. De arts kan wel de medicijnen (tijdelijk) aanpassen of stoppen, afhankelijk van het verloop van de bloeddruk. Waarom moet u niet met een hoge bloeddruk rondlopen? Als de bloeddruk te hoog is raken de vaatwanden beschadigd, waardoor je complicaties kunt krijgen, zoals: een vergroot/verzwakt hart, hartaanval, beroerte door een hersenbloeding of herseninfarct, beschadiging aan de nieren en ogen. VOORKOMEN IS DUS BETER DAN GENEZEN!!!
ning communiceert via de draadloze internetverbinding. Net als bijvoorbeeld de laptop. Voordeel is dat je de smartphone niet op de tv hoeft te richten zoals bij een infraroodafstandsbediening. Ook is het bereik wat groter. Voordeel van de smartphoneafstandsbediening met aanraakscherm is dat hij zowel eenvoudig scherm met grote knoppen kan weergeven, als een uigebreider scherm voor compexe functies. Samsung heeft een afstandsbediening als twee druppels water lijkt op een smartphone met aanraakscherm.
Werknemers, als u dagelijks op de computer werkt of andersoortig werk verricht met veel repeterende handelingen, loopt u het risico getroffen te worden door de beroepsziekte RSI. Om deze beroepsziekte te voorkomen wordt u aangeraden om voor afwisseling te zorgen in uw werkzaamheden. Ook voldoende rustmomenten inbouwen kan helpen. Zorgt u ervoor dat de spieren zich kunnen ontspannen. Praat met uw werkgever indien de werkdruk hoog is. Samen kan gezocht worden naar een oplossing. De Arbeidstip, een uitgave van de afdeling Voorlichting van het Ministerie van Arbeid Technologische Ontwikkeling en Milieu
Pagina 10
DE CONSUMENTENKOERIER
april 2011
Menopauze of overgang
Menopauze is een veelbesproken onderwerp, maar vaak blijkt dat de ervaren ongemakken die bij deze onvermijdelijke periode in een vrouwenleven horen, niet altijd herkend worden als overgangsklachten en sommige vrouwen zich daardoor nodeloos ongerust maken.
Symptomen van de menopauze De symptomen van de menopauze zijn net zo verschillend en individueel als de vrouwen zelf. Sommige vrouwen hebben verschijnselen die hun “lotgenoten” nooit krijgen. De periode, waarin de symptomen zich voor kunnen doen, is zeer veranderlijk, evenals de ernst. Menopauze is een natuurlijk proces van het leven dat alle vrouwen doormaken. Rond de leeftijd van 50 jaar neemt namelijk de productie van oestrogenen, een geslachtshormoon, af; dit is de oorzaak van de klachten. Maar één ding dat vrouwen gemeenschappelijk hebben is de mogelijkheid om keuzes te maken hoe ze met de symptomen omgaan. Er is een kleine groep die helemaal geen klachten heeft, maar daarentegen bestaat er ook een groep die ernstige lichamelijke en/of emotionele problemen ervaart. De meest voorkomende klachten zullen in dit artikel behandeld worden. De emotionele symptomen van menopauze: Angstgevoelens, depressie, moeilijkheden om zich te concentreren, overreacties, snel geïrriteerd zijn, slaapstoornissen, vergeetachtigheid en stemmingsschommelingen zijn klachten die bij de menopauze kunnen voorkomen. Studies tonen echter aan dat vele gevallen van een echte depressie meer in verband te brengen zijn met ingrijpende gebeurtenissen dan met de menopauze als oorzaak. Kwesties zoals zorg voor bejaarde verwanten, pensionering, scheiding of weduwe worden, kinderen die het huis uitgaan en het algemene verouderingsproces komen ook rond de tijd van de menopauze vaak voor. Sommige problemen kunnen indirect door slaapproblemen worden veroorzaakt. De emotionele symptomen tijdens de menopauze zijn gedeeltelijk te beheersen door
regelmatig aan lichaamsbeweging te doen. Dit zal helpen het hormonale evenwicht van het lichaam te handhaven en de botsterkte te bewaren. Het spreken met andere vrouwen over de menopauze kan helpen bij emotionele symptomen.
Opvliegers Opvliegers zijn het bekendste symptoom van de menopauze; deze worden veroorzaakt door een veranderde functie van de temperatuurcontrole van het lichaam. Dit is toe te schrijven aan de veranderende hormoonhuishouding. Opvliegers kunnen gepaard gaan met zweten, kou, duizeligheid en hartkloppingen. Slaapstoornissen. Tijdens de menopauze kan men aan slapeloosheid of een verstoorde slaap lijden. Het kan vele vormen aannemen, onder andere moeilijk in slaap vallen en wakker worden tijdens de nacht. Dit slaapgebrek maakt dat men tijdens de dag vermoeid is en men met een aantal kleine ongemakken als gevolg van de gemiste slaap te kampen heeft. Seksuele en genitale problemen Vaginale droogheid en minder elastische weefsels zijn algemeen voorkomende problemen tijdens de menopauze. Dit komt omdat een verminderd oestrogeenniveau ook een invloed heeft op de blaas en vagina. Het kan als gevolg hebben dat men pijn of ongemak ervaart tijdens het seksuele verkeer. De interesse in seks kan dalen en er bestaat meer behoefte aan seksuele stimulatie om een orgasme te bereiken. Vrouwen kunnen het niet helpen, dus een beetje meer begrip van de partner in deze is nodig. Het is te adviseren om glijmiddelen te gebruiken. Later kunnen ernstigere symptomen optreden. Met het ouder worden zullen de wanden van de vagina dunner, droger, minder elastisch en kwetsbaarder voor besmetting. Incontinentie Het weefsel van de urinewegen verandert ook. Soms worden vrouwen vatbaarder voor onvrijwillig urineverlies, vooral als bepaalde chronische ziekten of urineweginfecties
aanwezig zijn. Inspanningen, hoesten, lachen, het optillen van zware voorwerpen of gelijksoortige bewegingen die druk op de blaas uitoefenen, kunnen kleine hoeveelheden urineverlies veroorzaken. Het gebrek aan regelmatige lichaamsbeweging kan hiertoe bijdragen. Het is belangrijk om te weten dat blaasoefeningen een eenvoudige en efficiënte behandeling voor de meeste gevallen kunnen zijn. Geheugenverlies Vrouwen die de menopauze naderen klagen vaak over geheugenverlies en een onvermogen om zich nog goed te kunnen concentreren. Dit zijn normale symptomen; deze worden door de lage oestrogeenniveaus veroorzaakt. Daarnaast kan de leeftijd in z’n algemeenheid een rol spelen als het gaat om concentratie en geheugen. Osteoporose De menopauze gaat meestal gepaard met een verhoogd risico op osteoporosis ( botontkalking). Zowel mannen als vrouwen verliezen bij het ouder worden botmassa. Bij vrouwen neemt de botmassa sneller af na de menopauze. Aderverkalking Mannen hebben meer last van hart- en vaatziekten, maar na de menopauze wordt het risico voor vrouwen aanzienlijk hoger. Oestrogeen heeft nl. een gunstige invloed op de bloedvaten en het lipoproteïne (vet) profiel. Leeftijd De leeftijd waarop de menopauze begint is nooit precies aan te geven, maar ligt zo tussen het 45e en 50e jaar en gaat vaak gepaard met een onregelmatig menstruatiepatroon. De beschreven klachten kunnen zich over een langere periode, die niet exact is aan te geven, voordoen.
april 2011
DE CONSUMENTENKOERIER
De Assuria Spaarkapitaal Verzekering (kapitaal dat altijd tot uitkering komt, όf bij leven όf bij overlijden) De Assuria Spaarkapitaal Verzekering (kapitaal dat altijd tot uitkering komt, όf bij leven όf bij overlijden) Is het niet ideaal als u kunt sparen zoals dat u uitkomt? En tegelijkertijd nog een kapitaal verzekerd te hebben voor de nabestaanden, dat tot uitkering komt indien u mocht komen te overlijden? Zelf de hoogte van uw premie en de looptijd te bepalen? Zo’n spaarmethode bestaat! “De Assuria Spaarkapitaal Verzekering” De Assuria Spaarkapitaal Verzekering werkt als volgt: • U bepaalt een kapitaal bij leven dat u wilt opbouwen, waarbij u kunt kiezen voor een kapitaal in Surinaamse dollars, Amerikaanse dollars of Euro’s. Het door u gekozen kapitaal en de looptijd bepaalt de maandelijkse premie. • Tevens kunt u ook een overlijdensverzekering meeverzekeren gedurende de looptijd van de verzekering. Dit kapitaal- het overlijdensrisico- mag afwijken van het kapitaal bij leven. Op de afgesproken einddatum wordt het gespaarde bedrag aan u uitgekeerd. Mocht u komen te overlijden vóór de einddatum, dan keert Assuria het verzekerd overlijdenskapitaal uit. Winstdeling U krijgt over uw premies een extra aandeel in het behaalde rendement. Uw premies worden belegd en u heeft recht op een aandeel uit de winst. De toegekende winst wordt aangewend ter verhoging van uw verzekering. • Medische Waarborgen Afhankelijk van de leeftijd van de kandidaat verzekerde en het te verzekeren overlijdenskapitaal wordt vastgesteld aan welke medische eisen de kandidaat voor acceptatie moet voldoen. • De voordelen op een rij 1. Hoge mate van flexibiliteit in de keuze van de te verzekeren kapitalen
2. 3. 4. 5.
Pagina 11
Vrije keuze in de looptijd van de verzekering Vrije keuze in de hoogte van de premies Aantrekkelijke winstdelingsregeling Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid
Voorbeeld 1 Geslacht verzekerde man lijftijd 35 valuta SRD Duur verzekering 25 jaar verzekerd kapitaal* SRD50.000.Overlijdenskapitaal** SRD50.000.jaarpremie SRD 1,725 maandpremie SRD 147 prognosekapitaal*** SRD 93,750
Voorbeeld 2 vrouw 40 USD 20 jaar USD50.000.USD50.000.USD 2,055 USD 175 USD 56,025
* Verzekerd kapitaal is het bedrag dat wordt uitgekeerd bij in leven zijn van de verzekerde(n) op de einddatum ** Overlijdenskapitaal is het kapitaal dat uitgekeerd wordt indien de verzekerde komt te overlijden vόόr de einddatum *** Prognosekapitaal is het kapitaal bij leven inclusief winstdeling. De Assuria Spaarkapitaal Verzekering (kapitaal dat altijd tot uitkering komt, όf bij leven όf bij overlijden) Wilt u meer weten? Dat kan via: Tel: 473400 / 477955 Ext 202,404,415,307 of 318 Fax: 472390 E-mail:
[email protected] Adres: Assuria Levensverzekering N.V. Grote Combéweg 37 U kunt ook contact maken met één van onze tussenpersonen. Bezoek onze website www.assuria.sr Uw mening is belangrijk voor ons. Laat ons weten door contact op te nemen met het Assuria Klantencentrum via telefoonnummer: 470903 Assuria ZEKER IS ZEKER Algemene opmerking Aan de tekst van deze folder kunnen geen rechten worden ontleend.
Pagina 12
DE CONSUMENTENKOERIER
Consumentenbescherming
april 2011
De feiten over voedingswaarde
Op een artikel staat: • vaak aan de rechterkant aangeduid hoeveel voedingswaarde een product bevat. • welke maat er gebruikt is en hoeveel porties er bedoeld worden.Dit is belangrijk, aangezien alles wat er verder te lezen valt over dit item, gebaseerd is op de aangeduide portie.
In de tabel kunt u zien dat de chicken soep dat er een beetje vitamine A en ijzer in zit, maar geen vitamine c of calcium. Dit zal dus uit andere producten gehaald moeten worden. Verder staan de vitaminen in procenten en moeten dus vermenigvuldigd worden met het aantal gegeten porties. De maataanduiding: De maataanduiding vertelt u de grootte van de porties; het kan een specifieke- of een algemene maataanduiding zijn, maar soms kunnen deze aanduidingen behoorlijk misleidend zijn. Als een pakje 6 koekjes bevat en de voedingswaarde per portie betreft slechts 2, dan heeft het hele pak dus 3 porties met de aangeduide waarde.
De voedingswaarde: Hierboven is een willekeurige afbeelding weergegeven van een voedingswaardetabel. Deze tabel geeft informatie over calorieën, soorten vet, over de types koolhydraten en over de eiwitten in het product. De tabel wordt aangeduid in g of mg met daarbij een vermelding van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid die een volwassen mens nodig heeft van deze producten. Dit is gebaseerd op een basisinname van 2000 calorieën per dag. Het klopt dan ook niet voor iedereen, maar het geeft wel een idee hoe het product bijdraagt aan je energie inname. Opmerkelijk is dat de info over zout eerder genoemd wordt dan de andere mineralen; in de eerder aangehaalde info over oplossoep kunt u lezen dat 1 portie 37% van de dagelijkse hoeveelheid zout bevat. Dit betekent dus, als u 2,5 portie nuttigt, u al 92% van uw dagelijkse zoutbehoefte heeft genuttigd! Verder bevat de tabel onder andere informatie over vezels. U kunt zien dat de chicken soup bijna geen vezels bevat. Dit gedeelte van het etiket verschaft ook gegevens over vitaminen, kalk en ijzer. Soms voegt de fabrikant informatie toe over niet alledaagse stoffen, voor zover deze zich in het product bevinden. De FDA(food en Drugs Association) vereist al deze informatie.
Als voorbeeld, een portie kip noodle soup is een halve cup. Op het etiket van “oplossoep” vind je bv. de aanduiding een ½ cup als portie; hiermee wordt dan alleen de droge soep bedoeld en niet de soup gemixt met water. Het is belangrijk dat er op dit soort informatie gelet wordt en er wordt nagegaan of de portie, zoals die weergegeven wordt, vóór of ná het bereiden wordt bedoeld. Soms is het aantal porties makkelijker aangeduid dan de bedoelde hoeveelheid. Op het etiket van de oplossoep staat soms dat er 2,5 porties inzitten, wat betekent dat als u dit in uw eentje nuttigt u 2,5 porties hebt gegeten, waarbij dan eventuele crackers niet zijn meegeteld De bodemportie van het voedingsetiket mag niet geplaatst worden op producten die minder bevatten. Nu u weet wat welke informatie op een etiket belangrijk is kunt u uw voordeel eruit halen door producten te kiezen die goed zijn voor u. Tot slot geven we u een leidraad als het gaat om de dagelijkse hoeveelheid noodzakelijke voedingsstoffen.
Product Vet Verzadigd vet Cholesterol Zout Koolhydraten Vezels
Calorieën < < < <
2000 65g 20g 300 mg 2400 mg 300 g 25 g
2500 80g 25g 300 mg 2400 mg 375 g 30 g
april 2011
DE CONSUMENTENKOERIER
monsters op vier wielen
In België gaan stemmen op om pick-ups en zware terreinwagens (SUV’s) te verbieden na een dodelijk ongeval waarbij een bestuurder van een dergelijk voertuig een kleuter aanreed.
ook op het nut van de auto’s gezien de slechte toestand van veel Belgische wegen. Volgens de Belgische staatssecretaris voor Mobiliteit, Etienne Schouppe, is een verbod op pick-ups en zware terreinwagens niet haalbaar. Zo’n verbod zou volgens hem ingaan tegen de geest van de Europese regels. Dat heeft de Belgische krant De Morgen donderdag gemeld.
Deze “monsters op vier wielen’’ creëren een vals gevoel van veiligheid, aldus socialistische parlementariërs in Vlaamse media. Ook zouden de voertuigen voetgangers en fietsers geen schijn van kans bieden bij een aanrijding. Volgens verzekeringsmaatschappijen zijn ze ook vaker betrokken bij ongevallen dan gewone personenauto’s. De Belgische automobilistenvereniging Touring vindt het pleidooi voor een verbod een Bron: AMT.nl aanval op de vrijheid van het individu. De club wijst 11-02-2011 Hieronder nog een bericht over prijzen op de wereldmarkt. Dat we het afgelopen jaar met nogal wat prijsstijgingen te maken hebben gehad, hebben we wel in onze portemonnee gemerkt. Vaak horen we dat dit zou liggen aan de diverse handelaren die misbruik maken van de valutakoersen en deze onnodig opdrijven. We denken dat dit zo hier en daar wel zeker een rol meespeelt, maar wij willen u ook wijzen op de enorme prijsstijgingen op de wereldmarkt, waar sommige prijzen verdubbeld zijn wegens mislukte oogsten. Daarnaast is er een veel grotere vraag ontstaan naar producten door bv Aziatische landen, waar men z’n eetpatroon begint af te stemmen op Westerse eetgewoonten. Koffie (16%), suiker, zonnebloemolie, graan(100%) en melk (21%) zijn enkele producten die enorm in prijs zijn gestegen. Deze stijgingen zijn dus tot op zekere hoogte verklaarbaar, maar dat een aantal locaal geproduceerde producten soms ook zo waanzinnig in prijs is gestegen is volgens ons geen zuivere koffie.
Pagina 13
Volgens een woordvoerder van Schouppe zou een Belgisch verbod op deze autotypes “bizar zijn, omdat de goedkeuringen Europees geregeld worden’’.
Verstandige consumenten doen hun inkopen altijd gepland. Een betere manier om te shoppen is om eerst geïnformeerd te zijn over het product. Daarna het te vergelijken op de prijs, kwaliteit en de originaliteit.
DeTelecommunicatieAutoriteitSuriname(TAS)
Missie DeTelecommunicatieAutoriteitSurinamehoudtalsonafhankelijkorgaantoezichtop detelecommunicatiesectoropbasisvanwetͲenregelgevingenintroduceert, stimuleert,coördineertencontroleertopprofessioneleenobjectievewijzede ontwikkelingenopdegeliberaliseerdetelecommunicatiemarkt. Visie DeTelecommunicatieAutoriteitSurinamereguleertencontroleertde telecommunicatiesectoropzodanigewijzedateropdegeliberaliseerde telecommunicatiemarkteensituatieontstaatwaarinsprakeisvaneerlijkeconcurrentie ophetgebiedvandienstenentarievenentoegangtottenminste basistelecommunicatiedienstenvooreenieder.
Dr. J.F. Nassylaan # 23 | Telefoon: (597) 421464 | Fax: (597) 424615 | E-mail:
[email protected] | P.O.Box # 3013, Centrum VooractueleinfobezoekdewebsitevandeTASopwww.tas.sr.
Pagina 14
DE CONSUMENTENKOERIER
april 2011
International
Code of Conduct for banks in the Caribbean setting van basisprincipes tussen overheid en consument, en instituten op te richten om de consument betere financiële diensten te verstrekken. Startpunt De tekst van de code zal niet direct een verplichtend karakter hebben waar de banken zich aan moeten houden. Antonino Serra Op Barbados, Jamaica en Trinidad en Tobaco is een groep deskundigen begonnen met het ontwikkelen van een gedragscode voor banken Het idee werd gelanceerd en krachtig ondersteund tijdens een seminar op Barbados over consumentenbescherming en financiële diensten. Het doel is consensus te bereiken onder consumentengroeperingen, de verenigde banken en gouvernementele afdelingen in een
Ondanks dat mogen we aannemen dat dit initiatief een zeer goede stap is in het vastleggen van criteria en verplichtingen die in de toekomst terug te vinden zullen zijn in officiële teksten. Jamaica heeft in dit proces de leiding; daar bestaat al een eerste ontwerp dat ontwikkeld is door de verenigde banken, Consumer International, de locale consumentenorganisaties en een adviseur, terwijl Barbados en Trinidad en Tobago op korte termijn hiermee zullen beginnen, maar vermoedelijk zullen ze
het concept van Jamaica als leidraad gebruiken. De verwachting is dat er in april 2011 een concreet voorstel op tafel ligt. Websites Het project is ook bedoeld om websites te ontwerpen, te implementeren en eventueel te verbeteren voor de desbetreffende consumentenorganisaties. In dit kader wil men ook een site ontwikkelen voor de Caribbean Consumer Council (CCC), die consumentenorganisaties en overheidsinstanties verenigt op het gebied van consumentenbescherming in het Caribisch gebied, waar Suriname ook deel van uitmaakt. Wij vragen aan de banken in Suriname ook mee te doen om zo een maximale bescherming te kunnen bieden aan de Surinaamse consument.
Actie Consumentenkring op 15 maart Wereldconsumentenrechtendag
Per persoon kregen de deelnemers SRD 10,= als budget gehalte, voeding moet gevarieerd zijn, wat ontbreekt er mee en hadden als opdracht lekkere en gezonde inko- in de gekochte artikelen en hoe vul je dat aan, waren pen te doen voor het bereiden van een maaltijd. zaken waar ze uitgebreid bij stil heeft gestaan. Ze mochten clusteren tot een maximum van 4 personen.
Ook informeerde ze bij de ll of ze op de hoogte waren van bv de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden groente, fruit en eiwitten, waarop het respons enigszins tegenviel.
Na de inkopen te hebben gedaan heeft dhr. Stutgard op school aandacht gevraagd voor zaken waar men op moet letten, zoals vervaldatum en allerlei toegevoegde Al met al bleek wel dat het geen overbodige actie is ingrediënten (kleur-, geur- en smaakstoffen). geweest van de Consumentenkring . Mevr. Tai-Apin heeft met behulp van 2 stagiaires alle producten onder de loep genomen en de aandachtspunten stuk voor stuk toegelicht. Hoeveel vet zit er in een product, het zout- en suiker-
De inkopen die zijn gedaan waren niet per definitie verkeerd, maar kijkend naar het te besteden budget, is het geen vraag, maar een weet, dat het op deze manier voor het gros van de Surinaamse huishoudens geen dagelijkse praktijk kan zijn.
april 2011
DE CONSUMENTENKOERIER
Om na te denken
Een Surinamer lag te slapen in de zon onder een bananenboom, toen een Amerikaan voorbij kwam. ‘Hé’, riep de Amerikaan, ‘moet jij niet werken: Time is money!!’ ‘Wat moet ik doen’ zegt de ander. ‘Nou de bananen plukken en verkopen.’
Pagina 15
arbeiders huren, die al het werk voor jou doen, en nog meer grond kopen en nog meer bananen verbouwen..... En dus nog meer verdienen!’
‘En dan?’ Vraagt de Surinamer . ‘Dan word je rijk, miljonair!’ ‘Waarom verkopen? Ik kan ze toch ook weggeven, als ‘En dan?’ er teveel zijn.’ ‘Dan word je multimiljonair!’ ‘Ben je gek’, zegt de Amerikaan. ‘Verkopen moet je, ‘En dan?’ geld verdienen.’ ‘Dan ben je pas écht rijk, zo rijk dat je kunt rentenie‘Wat moet ik met dat geld’, vraagt de Surinamer. ren.’ ‘Land kopen, nog meer bananenbomen planten..... ‘Rentenieren, wat is dat?’, vraagt de Surinamer. En dus nog meer verkopen en dus nog meer geld ver- ‘Ja dat is’, zegt de Amerikaan, ‘zalig niets doen. Lekker dienen’. luieren in de ‘Wat moet ik met al dat “nog meer geld”?’ schaduw van de boom, en vooral tevreden zijn.....!’ ‘Koelcellen bouwen’, zegt de Amerikaan, ‘om de bananen te bewaren en ze zo ‘Maar wat is het verschil met nu?’, mompelt de Surinategen de beste prijzen te verkopen. Dan verdien je nog mer en sluit met een meer, dan kun je tevreden glimlach op zijn gezicht de ogen............ Het gedicht “Jou heb ik alleen” uit onze februari editie is geschreven door Cynthia Ashruf van de stichting Abrahams.
Vergroot de kring en geef elke maand een andere vriend, vriendin of familielid je abonnementstrookje. SMS Klachten of vragen naar 8509933 (Deze sms kost $0.15)
Abonnement “De Consumentenkoerier” Voor een persoonlijk abonnement gelieve onderstaande gegevens in te vullen en te retourneren naar POB 1411 Paramaribo of af te handelen bij een van de SURPOST-kantoren ten name van de “Consumentenkring Suriname”. (www.consumentenkring.com) U kunt kiezen tussen een van de onderstaande betalingswijze t.n.v. de Consumentenkring Suriname: - RBTT Bank rek. no. 19733260 - DSB Bank rek. no. 6531806 of - bij elk SURPOST-kantoor Ik betaal voor een jaar abonnement inclusief portokosten SRD 30,00 en ontvang “De Consumentenkoerier” maandelijks op het door mij aangegeven adres. Naam: ………………………….....……….............… Tel:……………………………......……… E-mailadres: ………………………………………………………………………………………… Adres: …………………………………………………District: .....………………………........… Handtekening: ….........................……………………..Datum: ...........................…………………
Pagina 16
DE CONSUMENTENKOERIER
april 2011
Bericht voor ondernemers Bijdrage ministerie van Handel en Industrie
Zorg dat u uw cliëntèle behoudt en uitbreidt In moeilijke economische tijden zijn mensen heel selectief hoe ze omgaan met hun geld. Wanneer ze hun portemonnee open maken, wilt u dat u hun keuze bent. Het is daarom belangrijk dat uw klanten bij u blijven. Zelfs als uw bedrijf goed draait kunnen uw klanten verdwijnen. Het zaken doen is meer dan een transactie afhandelen. De kunst is om langdurige zakelijke relaties met uw klanten op te bouwen en te onderhouden. Hieronder volgen enkele suggesties om effectief te investeren in deze duurzame relaties. 1. Maak frequent contact als een klant recentelijk goederen of een dienst heeft gekocht, vraag dan om feedback. Interesse tonen over hun klanttevredenheid spreekt boekdelen. Het geeft u ook inzicht over andere producten en diensten welke u aan de man kunt brengen. 2. Pleeg een telefoontje. Tegenwoordig vindt een groot deel van de communicatie plaats via e-mail. Maar persoonlijk contact is toch wel belangrijk bij het opbouwen van een relatie. 3. Sla uw vleugels uit. Uw doelgroep zal u bekend zijn, maar dit betekent niet dat u uitsluitend met die groep moet netwerken. Identificeer groepen die niet noodzakelijk tot uw doelgroep behoren en bouw relaties op. Dat is het voordeel van netwerken: relaties opbouwen met toekomstige klanten. 4. Functioneer als informatiebron. Wanneer u niemand assisteert betekent het niet altijd dat er direct een positieve reactie volgt. Maar het kan wel dat wanneer andere mensen producten nodig hebben, deze persoon u aanbeveelt. 5. Schrijf een bedankbriefje. Een beetje persoonlijke aandacht om klanten uw appreciatie te tonen is niet in woorden uit te drukken. Voor het beste effect, schrijf het direct na een aankoop. 6. Pas uw methode aan. Uw benadering moet aangepast worden aan de stijl en behoefte van een klant. Als uw klant b.v. niet van verrassingen houdt, maak dan eerst een afspraak. 7. Wees stipt met uw onderzoek. Een onderzoekje is een bewijs van commitment op het hoogste niveau en is een teken van vertrouwen in uzelf en uw bedrijf. Als er problemen worden geïdentificeerd tijdens de vragenronde, probeer de problemen direct op te lossen. 8. Luister, luister en nogmaals luister. Uw klanten geven vaak informatie welke een indicatie kunnen zijn van persoonlijke aandacht. Men kan praten over een kind dat moet afstuderen, een zieke binnen de familie of een opkomende verjaardag. Zet deze dingen op uw kalender zodat de nodige notitie kan worden genomen. Het opbouwen van elke relatie vergt tijd. Het is een belangrijk deel van uw business om uw clientèle op te bouwen en te verbreden. Maak het een deel van uw dagelijkse werkzaamheden om elke dag contact te maken met een klant. U zult versteld staan van de resultaten.