Kennis en vaardigheden in de zorg voor cliënten met dementie: een matrix voor niveau 2, 3 en 4

Kennis en vaardigheden in de zorg voor cliënten met dementie: een matrix voor niveau 2, 3 en 4 Leeswijzer: - branchespecifiek te noemen vaardigheden en kennis zijn ondergebracht bij een van de vier domeinen van het zorgpleefplan. Daarna volgen een aantal generieke onderdelen die in de uitstroom nog een specifieke 'inkleuring' , bijzondere accentuering verdienen. -‐ van links naar rechts zijn vaardigheden en kennis beschreven voor niveau 2, 3 en 4. -‐ de kolom met het vraagteken bevat een cijfer 0 tot en met 4. Deze cijfers verwijzen naar het moment in de beroepsopleiding , waarop het betreffende onderdeel door de student (stagiaire) geleerd zou kunnen of moeten zijn. Wat betreft dit advies voor fasering: 0 = uiterlijk bij aanvang eerste stage; 1 = uiterlijk einde eerste jaar; 2 = uiterlijk einde tweede jaar (einde opleiding niveau 2); 3 = uiterlijk einde derde jaar (einde opleiding niveau 3); 4 = einde opleiding niveau 4 Dit document kwam in najaar 2011 tot stand op basis van verkennend onderzoek vanuit het lectoraat Psychogeriatrie van de Haagse Hogeschool met aansluitende sondering bij opleiders uit de praktijk van verschillende zorginstellingen. corr: Nicolet Destrée [[email protected]]; Paul Bocken [[email protected]]

DementieEnDan Kennis en vaardigheden helpenden, verzorgenden en verpleegkundigen

1

Kennis en vaardigheden bij helpenden, verzorgenden en verpleegkundigen op het gebied van de zorg voor cliënten met dementie, afgezet tegen de eisen (de werkprocessen) van het Kwalificatiedossier. Toelichting: Het noemen van een werkproces bij een vaardigheid resp. kennisonderdeel houdt in dat dit het behalen van het betreffende onderdeel van het kwalificatiedossier ondersteund wordt door toetsing en leeractiviteiten rond de genoemde vaardigheid en kennis. Over de mate waarin het onderdeel van het kwalificatiedossier daardoor ook afgedekt is, of dat gedeeltelijk of volledig is, kan hier geen uitspraak gedaan worden. Het antwoord op die vraag hangt onder andere samen met de omvang en de diepgang van het aangeboden onderwijs en de plaats die het onderwerp inneemt in verschillende vormen van toetsing, met name in de praktijk (de kwalificerende proeve of proeves, de formatieve toetsactiviteiten in de route naar de proeve toe) Als bij een onderwerp geen koppeling naar een onderdeel van het kwalificatiedossier voor de hand ligt, dan nodigt dat uit tot analyse van de oorzaak van de discrepantie en tot een oordeel over de haalbaarheid en wenselijkheid om het betreffende onderdeel in de initiële opleiding te realiseren. Kerntaken en werkprocessen van niveau 2 Kerntaak 1 Bieden van zorg en ondersteuning op basis van een werkplanning 1.1 werkproces: Maakt een werkplanning op basis van het zorg-‐, leef-‐, begeleidings-‐ of activiteitenplan 1.2 werkproces: Ondersteunt bij huishouden en de woon-‐ of verblijfsomgeving of opvangsituatie 1.3 werkproces: Ondersteunt bij persoonlijke verzorging/ADL 1.4 werkproces: Ondersteunt bij (sociale) activiteiten en recreëren 1.5 werkproces: Handelt in onvoorziene situaties Kerntaak 2 Ondersteunen bij het zelfstandig functioneren 2.1 werkproces: Ondersteunt een cliënt/zorgvrager op emotioneel gebied 2.2 werkproces: Ondersteunt een cliënt/zorgvrager bij de zelfredzaamheid Kerntaak 3 Uitvoeren van organisatie-‐ en professiegebonden taken 3.1 werkproces: Werkt aan de eigen deskundigheidsbevordering en professionalisering 3.2 werkproces: Stemt de werkzaamheden af 3.3 werkproces: Evalueert de werkzaamheden Kerntaken en werkprocessen van niveau 3 - IG Kerntaak 1 Bieden van zorg en ondersteuning op basis van het zorgdossier 1.1 werkproces: Stelt (mede) het zorgleefplan op 1.2 werkproces: Biedt persoonlijke verzorging en observeert gezondheid en welbevinden 1.3 werkproces: Voert verpleegtechnische handelingen uit 1.5 werkproces: Begeleidt een cliënt 1.6 werkproces: Begeleidt een groep cliënten 1.7 werkproces: Ondersteunt bij wonen en huishouden DementieEnDan Kennis en vaardigheden helpenden, verzorgenden en verpleegkundigen

1.8 werkproces: Geeft voorlichting, advies en instructie 1.9 werkproces: Hanteert crisissituaties en onvoorziene situaties 1.10 werkproces: Stemt de zorgverlening af 1.11 werkproces: Evalueert de zorgverlening Kerntaak 2 Uitvoeren van organisatie-‐ en professiegebonden taken 2.1 werkproces: Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep 2.2 werkproces: Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 2.3 werkproces: Geeft werkbegeleiding Kerntaken en werkprocessen van niveau 4 Kerntaak 1 Bieden van zorg en begeleiding in het verpleegkundig proces 1.1 werkproces: Stelt verpleegkundige diagnose en stelt het verpleegplan op 1.2 werkproces: Biedt persoonlijke verzorging, observeert en monitort gezondheid en welbevinden 1.3 werkproces: Voert verpleegtechnische handelingen uit 1.4 werkproces: Begeleidt een zorgvrager 1.5 werkproces: Begeleidt een groep zorgvragers 1.6 werkproces: Geeft voorlichting, advies en instructie 1.7 werkproces: Hanteert crisissituaties en onvoorziene situaties 1.8 werkproces: Coördineert de zorgverlening 1.9 werkproces: Evalueert de zorgverlening Kerntaak 2 Uitvoeren van organisatie-‐ en professiegebonden taken 2.1 werkproces: Werkt aan deskundigheidsbevordering en professionalisering van het beroep 2.2 werkproces: Werkt aan het bevorderen en bewaken van kwaliteitszorg 2.3 werkproces: Geeft werkbegeleiding 2

1. ‘Het mentale welbevinden van de cliënt als persoon' Elementen PG niveau 2

? KD

Elementen PG niveau 3

? KD


? KD

Vaardigheden

Vaardigheden

Vaardigheden

Communicatie en benadering



(n.b.: wenselijk vóór 1e contact met

0 1.4 / 2.1 zorgvrager) contact maken met inachtneming van -‐ nabijheid -‐ hier en nu -‐ korte zinnen -‐ rustig praten -‐ één onderwerp

0 1.2 1.5


0

1.2 1.4

Bij de benadering rekening houden met afnemende cognitieve functies van de cliënt

1 1.4 / benadering afstemmen op afnemende 2.1 cognitieve functies van de cliënt

1 1.5

benadering afstemmen op afnemende cognitieve functies van de cliënt

1

1.4

empathie tonen en inleven in verliessituaties

0 1.4 / empathie tonen, inleven in verliessituaties 0 1.5 2.1

empathie tonen, inleven in verliessituaties

0

1.4

emotioneel ondersteunen: luistert, troost en toont oprechte interesse tonen bij actuele zorgen

1 1.4 / emotioneel ondersteunen: luistert, troost 2.1 en toont oprechte interesse tonen bij actuele zorgen

emotioneel ondersteunen: luistert, troost en toont oprechte interesse tonen bij actuele zorgen

1

1.4

wederkerigheid in het contact zo lang mogelijk in stand houden en adequaat omgaan met het verloren gaan daarvan

1 1.4 / wederkerigheid in het contact zo lang 2.1 mogelijk in stand houden en adequaat omgaan met het verloren gaan daarvan

in de benadering aansluiten op wat er zich op dat moment afspeelt

zorgvrager) contact maken met inachtneming van -‐ nabijheid -‐ hier en nu -‐ korte zinnen -‐ rustig praten -‐ één onderwerp


dementie als verliessituatie hanteren

1 1.5

dementie als verliessituatie hanteren

1.4

wederkerigheid in het contact zo lang 1 mogelijk in stand houden en adequaat omgaan met het verloren gaan daarvan

1.4

0 1.4 / in de benadering aansluiten op wat er zich 0 1.5 2.1 op dat moment afspeelt en 1.6

in de benadering aansluiten op wat er zich op dat moment afspeelt

0

1.4 en 1.5

Omgaan met verlies dat rechtstreeks voortvloeit uit de dementie en rouwverwerking hieromtrent

1 1.4 / Omgaan met verlies dat rechtstreeks 2.1 voortvloeit uit de dementie en rouwverwerking hieromtrent

1 1.5

Omgaan met verlies dat rechtstreeks voortvloeit uit de dementie en rouwverwerking hieromtrent

1

1.4

verschillende benaderingswijzen volgens afspraak hanteren (ROB, Validation, PDL,

1 1.4 / de juiste benaderingswijzen kiezen (ROB, 2.1 Validation, PDL, Belevingsgerichte Zorg,

1 1.5

de juiste benaderingswijzen kiezen (ROB, Validation, PDL,

1

1.4


1.5

zorgvrager) contact maken met inachtneming van -‐ nabijheid -‐ hier en nu -‐ korte zinnen -‐ rustig praten -‐ één onderwerp

1 1.5

3


? KD

Belevingsgerichte Zorg, Warme zorg, snoezelen)


? KD

Warme zorg, snoezelen)


? KD

Belevingsgerichte Zorg, Warme zorg, snoezelen)

bij verschillende benaderingswijzen de goede middelen kiezen en juist toepassen (o.a. levensboek) volgens aanwijzingen/ richtlijnen zorgleefplan

1 1.4 / bij verschillende benaderingswijzen de 2.1 goede middelen kiezen, juist toepassen (o.a. levensboek) en bijdragen aan verbetering van materialen (eventueel door EVV)

1 1.5 / bij verschillende benaderingswijzen de 1 2.2 goede middelen kiezen, juist toepassen (o.a. levensboek), bijdragen aan verbetering van materialen en de kwaliteit van de uitvoering mede bewaken

1.4 / 2.2

adviseren mantelzorger m.b.t. opstellen levensboek

3 1.8

1.6

cliënt tijdens delier (acute verwardheid) verzorgen, veiligheid bieden en ondersteunen

2 1.1 / cliënt tijdens delier (acute 1.2 / verwardheid) verzorgen, veiligheid 1.5 bieden en ondersteunen

Levensgeschiedenis

Levensgeschiedenis

benadering afstemmen op de levensgeschiedenis van de cliënt volgens aanwijzing zorgleefplan

1 1.4 / benadering afstemmen op de 2.1 levensgeschiedenis van de cliënt

Hier en nu van de cliënt


2 * voorstellen doen voor eventuele aanpassingen in de leefomgeving voor de cliënt die een gunstige uitwerking op diens mentale welzijn kunnen hebben * voorstellen doen voor het doseren van prikkels bij mensen met dementie

3-4 * voorstellen doen voor eventuele aanpassingen in de leefomgeving voor de cliënt die een gunstige uitwerking op diens mentale welzijn kunnen hebben * voorstellen doen voor het doseren van prikkels bij mensen met dementie

Gedragsproblemen

Gedragsproblemen

Gedragsproblemen

opvangen van signalen tijdens de dagelijkse zorg en rapporteren volgens afspraken

1 1.4 / onderkennen en bijdrage leveren aan de 1.5 / analyse, door mogelijke oorzaken te zien 2.1 en daarover te rapporteren volgens afspraken


1 1.5

2 1.1 / 1.5 / 1.9 / 1.10

adviseren mantelzorger m.b.t. opstellen 4 levensboek en initiëren 2

Levensgeschiedenis benadering afstemmen op de levensgeschiedenis van de cliënt Hier en nu van de cliënt

1.1 / 1.2 / 1.4

1

1.4

• onderkennen en analyseren, door 3-4 1.1 / mogelijke oorzaken te zien en 1.4 / daarover te rapporteren, 1.7 / • rapporteren volgens afspraken 1.8 • rapportages van anderen interpreteren en de kwaliteit ervan mede bewaken • hanteren risicoinventarisatie gedragsproblemen 4


? KD


handelen volgens afspraken incl. reflecteren op eigen rol

1 1.4 / inzetten stappenplan probleemgedrag incl. 2 1.1 / inzetten en mede bewaken stappenplan 3-4 1.1 / 1.5 / reflecteren op eigen rol 1.5 probleemgedrag, incl. reflecteren op 1.4 2.1 eigen rol en anderen helpen bij reflecteren

aandacht tonen voor betrokkenen bij conflicten en grensoverschrijdend gedrag

2 1.4 / aandacht tonen en verdelen voor 1.5 / betrokkenen bij conflicten en 2.1 grensoverschrijdend gedrag

3 1.5 / aandacht tonen en verdelen voor 1.6 betrokkenen bij conflicten en grensoverschrijdend gedrag

3-4 1.4 / 1.5

aangewezen middelen toepassen

2 1.4 / aangewezen middelen toepassen 1.5 / 2.1

2 1.5

3-4 1.4

Andere psychische problematiek

handelen volgens afspraken vanuit de benadering van de depressieve cliënt

2 1.4 / professionele richtlijn ‘depressie bij 2.1 dementie‘ toepassen

3 1.1 / professionele richtlijn ‘depressie bij 1.10 dementie’ toepassen en de uitvoering / mede bewaken 2.2

4

1.1 / 1.8 / 1.9 / 2.2

handelen volgens afspraken vanuit de benadering van de apathische cliënt

2 1.4 / professionele richtlijn ‘apathie bij 2.1 dementie’ toepassen

3 1.1 / professionele richtlijn apathie bij 1.10 dementie toepassen en de uitvoering / mede bewaken 2.2

4

1.1 / 1.8 / 1.9 / 2.2

Lerend vermogen

Lerend vermogen

het lerend vermogen van de cliënt stimuleren volgens richtlijnen zorg/leefplan

Culturele achtergrond


binnen bestaande afspraken de zorg afstemmen op de wensen en (al of niet religieuze) cultuur van de cliënt

1

de zorg afstemmen op de wensen en (al of niet religieuze) vereisten van de cultuur van de cliënt

Kenniselementen

Kenniselementen

werking van het geheugen

1 1.4

werking van het geheugen



? KD

3 1.5

2


aangewezen middelen toepassen

? KD


Lerend vermogen het lerend vermogen van de cliënt stimuleren volgens richtlijnen zorg/leefplan

3-4 1.4


de zorg afstemmen op de wensen en (al 3-4 of niet religieuze) vereisten van de cultuur van de cliënt, mogelijkheden en grenzen daarvan onderkennen, hanteren en bespreken met zorgvrager, naasten, team Kenniselementen

1 1.1 / werking van het geheugen 1.5

1

1.1 / 1.4 5


? KD


? KD

cognitieve stoornissen

0 1.4

cognitieve stoornissen

1 1.1 / cognitieve stoornissen; 1.5

1

1.1 / 1.4

meest voorkomende dementieën: algemene verschijnselen

2 1.4

dementieën: vasculaire dementie, FTD, lewylichaampjesdementie (LBD), ‘parkinsondementie’, reversibele dementieën (evt. korsakovsyndroom)

1 1.1 / dementieën: vasculaire dementie, FTD, 1 1.5 lewylichaampjesdementie (LBD), ‘parkinsondementie’, reversibele dementieën (evt. korsakovsyndroom)

1.1 / 1.4

delier: wat het is en wat te doen

2 1.3 / delier, oorzaken, verschijnselen, 2.1 / benadering en behandeling 2.2

1 1.1 / delier, oorzaken, verschijnselen, 1.2 / benadering en behandeling 1.5

1

1.1 / 1.2 / 1.4

interne en externe factoren die stemming, motivatie en gedrag bepalen

2 1.1 / interne en externe factoren die 1.5 stemming, motivatie, aanpassing en gedrag bepalen

3-4 1.1 / 1.4

verlies-‐ en rouwverwerking

1.4 / verlies-‐ en rouwverwerking 2.1

2 1.1 / verlies-‐ en rouwverwerking 1.5

2

Levensgeschiedenis

levensboek als middel

interne en externe factoren die stemming, motivatie, aanpassing en gedrag bepalen

Levensgeschiedenis

? KD

1.1 / 1.4

Levensgeschiedenis

1 1.4 / levensboek en zijn toepassingen: maken en 1 1.5 2.1 toepassen

levensboek en zijn toepassingen: maken 1 en toepassen

1.4




kennis van het belang en de mogelijkheden 1 van doseren van omgevingsprikkels

* kennis van factoren in de leefomgeving met gunstige uitwerking op het mentale welzijn * kennis van het belang en de mogelijkheden van doseren van omgevingsprikkels



regels voor communiceren met cliënten met taalstoornissen en zintuiglijke beperkingen

1 1.4 / regels voor communiceren met cliënten 2.1 met taalstoornissen en zintuiglijke beperkingen

1 1.5

regels voor communiceren met cliënten 2-3 1.4 met taalstoornissen en zintuiglijke beperkingen

benaderingswijzen: uitgangspunten, doelstellingen, middelen, organiseren, houdingsaspecten etc.

2 1.4 / benaderingswijzen: uitgangspunten, 2.1 doelstellingen, middelen, organiseren, houdingsaspecten etc.

1 1.5

benaderingswijzen: uitgangspunten, doelstellingen, middelen, organiseren, houdingsaspecten etc.

3 1.2 / angst en acute verwardheid: ontstaan, 1.5 bepalende factoren, interventies

angst en acute verwardheid: ontstaan, bepalende factoren, interventies


2

* kennis van factoren in de leefomgeving met gunstige uitwerking op het mentale welzijn * kennis van het belang en de mogelijkheden van doseren van omgevingsprikkels

2-3


1

1.4

2-3 1.2 / 1.4 6


? KD


? KD

Gedragsproblemen

Gedragsproblemen

achtergronden: algemeen en interventies

1 1.4 / achtergronden, bepalende factoren, 1.5 / interventies, reflectie (zie opmerking 1) 2.1

2 1.1 / achtergronden, bepalende factoren, 3-4 1.1 / 1.5 / interventies, reflectie (zie opmerking 1) 1.4 / 1.9 1.7

methodische benadering (stappenplan)

2 1.1 / methodische benadering (stappenplan) 3-4 1.1 / 1.9 1.7

risicoinvenarisatie




ziektebeeld van de depressie

2 1.4 / ziektebeeld van de depressie bij dementie: 2 1.1 / 2.1 oorzaken, bepalende factoren, gevolgen, 1.5 benadering en behandeling (NIVEL-‐ richtlijn)

apathie bij dementie

2 1.4 / apathie bij dementie: oorzaken, bepalende 2 1.1 / apathie bij dementie: oorzaken, 2.1 factoren, gevolgen, benadering (NIVEL-‐ 1.5 bepalende factoren, gevolgen, richtlijn) benadering (NIVEL-‐richtlijn)

3-4 1.1 / 1.4

overige psychopathologie op hoge leeftijd: 3 1.1 / -‐ angststoornis 1.5 -‐ somatoforme stoornissen -‐ verslaving -‐ persoonlijkheidsproblematiek

overige psychopathologie op hoge leeftijd: angststoornis, somatoforme stoornissen, chronische psychose, persoonlijkheidsproblematiek, verslavingproblematiek

3-4 1.1 / 1.4

Lerend vermogen

Lerend vermogen (‘foutloos leren’)

Lerend vermogen (‘foutloos leren’)

uitgangspunten leervermogen bij mensen met dementie

Culturen

Culturen

kennis van de afkomst en culturele achtergrond van cliënt

1 alg.


kennis van de algemene geschiedenis van de betreffende generatie

1 alg.


3 1.5


? KD

Gedragsproblemen

ziektebeeld van de depressie bij dementie: oorzaken, bepalende factoren, gevolgen, benadering en behandeling (NIVEL-‐richtlijn)

3-4 3-4 1.1 / 1.4

3-4 1.4 uitgangspunten en techniek, mogelijkheden en beperkingen, voorwaarden waaronder leervermogen benut kan worden Culturen

1 alg


1 alg

1 alg


1 alg


7

2. ‘Het lichamelijke gevoel van welbevinden en gezondheid’ Elementen PG niveau 2

? KD


? KD


? KD

Vaardigheden

Vaardigheden

Vaardigheden

benadering afstemmen op de (functionele) 1 leeftijd van de cliënt

1.3 / benadering afstemmen op de 2.2 (functionele) leeftijd van de cliënt.

1

1.1 / benadering afstemmen op de 1.2 (functionele) leeftijd van de cliënt.

1

1.1 / 1.2

2 signaleren en rapporteren van veranderingen in welbevinden en gezondheid, ook als deze niet door de cliënt als zodanig worden verwoord

1.3 / observeren en rapporteren met 2.2 betrekking tot klachten die door de cliënt zelf niet begrepen en/of niet verwoord kunnen worden, (met nadruk op pijn en angst)

1

1.1 / observeren en rapporteren met 1.2 betrekking tot klachten die door de cliënt zelf niet begrepen en/of niet verwoord kunnen worden, (met nadruk op pijn en angst)

1

1.1 / 1.2

inventariseren van de mogelijke nadelige gevolgen van lichamelijke beperkingen voor beleving en gedrag

2

3-4 1.1 / 1.1 / inventariseren en analyseren van de 1.2 / mogelijke nadelige gevolgen van 1.2 / 1.5 lichamelijke beperkingen voor beleving 1.4 en gedrag, voorstellen doen om gevolgen in te perken

triageren en andere disciplines consulteren, overleg tot stand brengen, in overeenstemming met bestaande afspraken

3

3-4 1.1 / 1.1 / triageren en andere disciplines 1.2 / consulteren, overleg tot stand brengen, 1.2 / 1.10 in overeenstemming met bestaande 1.8 afspraken

handhaven optimale mobiliteit en activiteitenniveau volgens afspraken zorg/leefplan

2

1.3 / handhaving van optimale mobiliteit en 2.2 activiteitenniveau centraal stellen in de planning en uitvoering van zorg

2

1.1 / handhaving van optimale mobiliteit en 3-4 1.1 / 1.2 activiteitenniveau centraal stellen in de 1.2 planning en uitvoering van zorg

geeft observaties door ten aanzien van – voeding – (afnemende) mobiliteit en valgevaar – continentie – zintuiglijke functies -‐ delier (acute verwardheid) – geneesmiddelengebruik

2

1.3 / bedreigingen op de volgende gebieden op 2.2 tijd signaleren en daarnaar handelen -‐ voeding -‐ (afnemende) mobiliteit en valgevaar -‐ continentie -‐ zintuiglijke functies -‐ pijn -‐ delier (acute verwardheid) -‐ geneesmiddelengebruik

2

1.1 / bedreigingen op de volgende gebieden 3-4 1.1 / 1.2 / op tijd signaleren en daarnaar handelen 1.2 / 1.10 -‐ voeding 1.8 -‐ (afnemende) mobiliteit en valgevaar -‐ continentie -‐ zintuiglijke functies -‐ pijn -‐ delier (acute verwardheid) -‐ geneesmiddelengebruik

2

1.1 / situaties herkennen waarin sprake is 1.2 van multipele pathologie en de gevolgen daarvan in kaart brengen

situaties herkennen waarin sprake is van tegelijkertijd voorkomen van meer ziektes (multipele pathologie)


3-4 1.1 / 1.2

8


? KD


Kenniselementen

algemene kennis over veroudering en veel 1 voorkomende problemen

1.3 / algemene kennis over veroudering en 2.2 veel voorkomende problemen

algemene kennis -‐ diabetes -‐ hartfalen -‐ COPD -‐ de ziekte van Parkinson -‐ schildklieraandoeningen -‐ oog-‐ en ooraandoeningen -‐ pijn

2

? KD

Kenniselementen

1

1 kennis van veel voorkomende -‐ verstoringen, -‐ subjectieve en objectieve symptomen en -‐ de gevolgen ervan voor welbevinden, emotionele beleving en de 'realiteitstoetsing'

1.3 / chronische aandoeningen in relatie tot 2.2 het samen voorkomen met dementie -‐ diabetes -‐ hartfalen -‐ COPD -‐ de ziekte van Parkinson -‐ schildklieraandoeningen -‐ oog-‐ en ooraandoeningen

2


? KD

Kenniselementen

1.1 / algemene kennis over veroudering en 1.2 veel voorkomende problemen

1

1.1 / 1.2

1.1 / kennis van veel voorkomende 1.2 -‐ verstoringen, -‐ subjectieve en objectieve symptomen en -‐ de gevolgen ervan voor welbevinden, emotionele beleving en de 'realiteitstoetsing'

1

1.1 / 1.2

1.1 / chronische aandoeningen in relatie tot 1.2 het samen voorkomen met dementie -‐ diabetes -‐ hartfalen -‐ COPD -‐ de ziekte van Parkinson -‐ schildklieraandoeningen -‐ oog-‐ en ooraandoeningen

2

1.1 / 1.2

bronnen van pijn en bijzonderheden van 3 pijnbeleving bij verschillende vormen van dementie

1.1 / bronnen van pijn en bijzonderheden 1.2 van pijnbeleving bij verschillende vormen van dementie

medicijnen met cognitieve bijwerkingen

1.1 / medicijnen met cognitieve bijwerkingen 2 1.2

1.3 / psychofarmaca: mogelijkheden, 3.1 beperkingen, gevaren en ethisch en juridisch verantwoord gebruik

2

2-‐3 1.1 / psychofarmaca: mogelijkheden, 1.2 / beperkingen, gevaren en ethisch en 2.1 juridisch verantwoord gebruik

3-4 1.1 / 1.2 1.1 / 1.2

2-‐3 1.1 / 1.2 / 2.1


9

3. ‘Daginvulling volgens eigen interesse en onderhouden van sociale contacten (participatie)’ Elementen PG niveau 2

? KD


? KD


? KD

Vaardigheden

Vaardigheden

Vaardigheden

Mantelzorg en wettelijke vertegenwoordiger



“mantelzorgmanagement” • Gastvrijheid uitdragen • Betrekken in zorg:wanneer en waarmee wel/ wanneer en waarmee niet • Herkennen uitingsvormen van verliesverwerking bij mantelzorgers • Omgaan met behoeften, overbelasting en gevolgen verliesverwerking van naasten

2 1.1 / “mantelzorgmanagement” 2.1 • Gastvrijheid uitdragen • Betrekken in zorg: wanneer en waarmee wel/ wanneer en waarmee niet • Herkennen uitingsvormen van verliesverwerking bij mantelzorgers • Omgaan met behoeften, overbelasting en gevolgen verliesverwerking van naasten

3 1.5

“mantelzorgmanagement” • Gastvrijheid uitdragen • Betrekken in zorg: wanneer en waarmee wel/ wanneer en waarmee niet • Herkennen uitingsvormen van verliesverwerking bij mantelzorgers • Omgaan met behoeften, overbelasting en gevolgen verliesverwerking van naasten • Coördinatie van zorg bij complexe situaties

4 1.4

juridische kaders (mentorschap, curator, 3 1.5 eerste contactpersoon) toepassen en gegevens verzamelen die functioneel zijn in besluitvorming daaromtrent

•

•

Betekenisvolle activiteiten

voorstellen doen voor werkaanpassingen 3 en zinvol werk voor een cliënt

Woonvormen en manieren van verblijf: zie domein ‘Woon- en leefomstandigheden’


Dementie in andere culturen



juridische kaders (mentorschap, curator, eerste contactpersoon) toepassen en gegevens verzamelen die functioneel zijn in besluitvorming daaromtrent Coördinatie van zorg bij complexe situaties

4 1.4


voorstellen doen voor werkaanpassingen en zinvol werk voor een cliënt

4



10


? KD


? KD


? KD

toepassen kennis ten aanzien van geloof-‐ of 2 1.4 cultuur gebonden gewoonten en activiteiten rondom: • dementie • voeding • begeleiding • godsdienst (rituelen) • sterven en rouw

3-‐4 1.4 / toepassen kennis ten aanzien van geloof-‐ 3 1.5 / toepassen kennis ten aanzien van of cultuur gebonden gewoonten en 1.6 geloof-‐ of cultuur gebonden gewoonten 1.5 activiteiten rondom: en activiteiten rondom: • dementie • dementie • voeding • voeding • begeleiding • begeleiding • godsdienst (rituelen) • godsdienst (rituelen) • sterven en rouw • sterven en rouw

Apathie en belang van bewegen


voorstellen doen voor een beweegplan voor een cliënt of een groepje cliënten

3

voorstellen doen voor een beweegplan voor een cliënt of een groepje cliënten

3

Voordelige invloed van muziek

1



voorkeursmuziek maken en luisteren met een cliënt met dementie

1

voorkeursmuziek maken en luisteren met 1 een cliënt met dementie

voorkeursmuziek maken en luisteren met een cliënt met dementie

voorkeursmuziek achterhalen en in plan van aanpak verwerken

3

voorkeursmuziek achterhalen en in plan van aanpak verwerken

Kenniselementen

Kenniselementen

Kenniselementen




Kennis kenmerken/gevolgen van verliesverwerking bij naasten

2 1.4 / kennis van behoeften, bronnen van 2.1 overbelasting en kenmerken / gevolgen van verliesverwerking van naasten voor hun opstelling en vragen

3 1.5

3-‐4 1.4 kennis van behoeften, bronnen van overbelasting en kenmerken / gevolgen van verliesverwerking van naasten voor hun opstelling en vragen



kennis van belang en mogelijkheden van werkaanpassingen en zinvol werk voor een cliënt

3

kennis van belang en mogelijkheden van werkaanpassingen en zinvol werk voor een cliënt

kennis van geloof-‐ of cultuur gebonden gewoonten en activiteiten rondom: • dementie • voeding • begeleiding

2 alg.


2 1.5



3-‐4

3-‐4

3 1.4

11

Elementen PG niveau 2 • •

? KD

godsdienst (rituelen) sterven en rouw

Elementen PG niveau 3 • •

? KD


• •

kennis van het begrip “ Alzheimer Café” en van de mogelijkheden die het de cliënt / diens naasten brengt.

2

3 kennis van het begrip “ Alzheimer Café” en van de mogelijkheden die het de cliënt / diens naasten brengt.

Casemanagement

kennis van de taken van een casemanager 3 kennis van de voordelen van begeleiding door casemanagement voor de cliënt met dementie.



kennis van het belang van muziek voor welbevinden van cliënt en de functie voor het geheugen

2

3 kennis van het belang van muziek voor welbevinden van cliënt en de functie voor het geheugen



1 kennis van nadelige gevolgen van passiviteit voor de cliënt met dementie en diens naasten kennis van voordelen van bewegen voor de cliënt met dementie.


1 kennis van nadelige gevolgen van passiviteit voor de cliënt met dementie en diens naasten kennis van voordelen van bewegen voor de cliënt met dementie.

? KD


kennis van het begrip “ Alzheimer Café” en van de mogelijkheden die het de cliënt / diens naasten brengt.

3

Casemanagement

kennis van de taken van een casemanager kennis van de voordelen van begeleiding door casemanagement voor de cliënt met dementie.

3


kennis van het belang van muziek voor welbevinden van cliënt en de functie voor het geheugen

3


kennis van nadelige gevolgen van passiviteit voor de cliënt met dementie en diens naasten kennis van voordelen van bewegen voor de cliënt met dementie.

1


12

4. ‘De woon- en leefomstandigheden’ Elementen PG niveau 2

? KD


?

KD


?

KD

Vaardigheden

Vaardigheden

Vaardigheden

Woonvormen en manieren van verblijf



handelingen en benaderingswijze uitvoeren volgens de geldende afspraken bij • kleinschalig wonen -‐ creëren huiselijke sfeer • leefstijlgroepen -‐ zorg dragen voor belevings-‐ en leefstijlgerichte zorg • ontmoetingscentra • (dagbehandeling )

2 1.1 / handelen en benaderingswijze 3 1.5 / handelen en benaderingswijze 4 1.4 / 1.4 afstemmen op de vereisten en geldende 1.6 afstemmen op de vereisten en geldende 1.5 afspraken bij afspraken bij • kleinschalig wonen -‐ creëren • kleinschalig wonen -‐ creëren huiselijke sfeer huiselijke sfeer • leefstijlgroepen -‐ zorg dragen • leefstijlgroepen -‐ zorg dragen voor belevings-‐ en voor belevings-‐ en leefstijlgerichte zorg leefstijlgerichte zorg • ontmoetingscentra • ontmoetingscentra • dagbehandeling • dagbehandeling

prikkels toepassen volgens afspraken zorgleefplan

2 1.4

volgens voorschrift toepassen domotica

2 1.3 / 1.4 / 2.2

afstemmen/doseren prikkels volgens zorgleefplan

2 1.1 / afstemmen/doseren prikkels volgens 1.2 / zorgleefplan en initiatieven hiertoe 1.5 / nemen 1.6

3 1.1 / 1.2 / 1.4 / 1.5

zorg dragen voor voldoende daglicht of daglicht vervangende lichtbronnen voor de cliënt met dementie

2 1.1 / zorg dragen voor voldoende daglicht of 1.2 / daglicht vervangende lichtbronnen 1.5 / voor de cliënt met dementie 1.6

2

• •

•

toepassen domotica herkennen en bespreekbaar maken juridische en ethische aspecten (bij gebruik camera en leefcirkels bijv.) voorlichting geven gebruik domotica (zorgvrager en naasten)

2-‐3 1.5 / 1.6 / 1.8 / 2.1

• •

•

•

toepassen domotica 3-‐4 1.4 / herkennen en bespreekbaar 1.5 / maken juridische en ethische 1.6 / aspecten (bij gebruik camera 2.1 en leefcirkels bijv.) voorlichting geven gebruik domotica (zorgvrager en naasten) mede bewaken kwaliteitszorg domotica


13


? KD


?

KD


?

KD

Kenniselementen

Kenniselementen

Kenniselementen




kennis van de mogelijke vormen van zorg: 2 1.1 / kennis van de mogelijke vormen van • kleinschalig wonen 1.4 zorg: • leefstijlgroepen • kleinschalig wonen • ontmoetingscentra • leefstijlgroepen • dagbehandeling • ontmoetingscentra • dagbehandeling

2 1.5 / kennis van de mogelijke vormen van 1.6 zorg: • kleinschalig wonen • leefstijlgroepen • ontmoetingscentra • dagbehandeling

kennis van verschillende soorten omgevingsfactoren en prikkels en de mogelijke gevolgen voor de beleving en het gedrag van de zorgvrager

2

kennis van verschillende soorten omgevingsfactoren en prikkels en de mogelijke gevolgen voor de beleving en het gedrag van de zorgvrager

2 1.1 / kennis van verschillende soorten 3-‐4 1.1 / 1.2 / omgevingsfactoren en prikkels en de 1.2 / 1.5 / mogelijke gevolgen voor de beleving en 1.4 / het gedrag van de zorgvrager

kennis van de positieve effecten van licht op cliënten met dementie

2


2

kennis van toegepaste domotica

2 1.3 / kennis verschillende toepassingen 1.4 / domotica 2.2


2 1.5 / kennis verschillende toepassingen 1.6 / domotica 1.8 / 2.1

4 1.4 / 1.5

3 2

1.4 / 1.5 / 1.6 / 2.1


14

addendum: gewenste verdieping (op dementiezorg specificeren) van generiek te noemen elementen Elementen PG niveau 2



Vaardigheden

Vaardigheden

Vaardigheden

Over zorg leefplan

Over zorg leefplan

Over zorg leefplan

afspraken zorgleefplan uitvoeren

1.1

Zorg leefplan opstellen en gebruiken

1.1

Zorg leefplan opstellen en gebruiken

1.1

in MDO zorg leefplan bespreken en bijstellen 1.10

in MDO zorg leefplan bespreken en bijstellen 1.8

Rekening houden met aanwezigheid van andere disciplines

eigen taken en de uitvoering ervan afstemmen op andere disciplines

eigen taken en de uitvoering ervan afstemmen op andere disciplines

rol psycholoog, verpleeghuisarts, diëtiste, activiteitenbegeleider, fysiotherapeut, bewegingstherapeut, muziektherapeut, ergotherapeut (kennis)

1.1

rol psycholoog, verpleeghuisarts, diëtiste, activiteitenbegeleider, fysiotherapeut, bewegingstherapeut, muziektherapeut, ergotherapeut

1.1 / 1.10

rol psycholoog, verpleeghuisarts, diëtiste, activiteitenbegeleider, fysiotherapeut, bewegingstherapeut, muziektherapeut, ergotherapeut

ketenzorg

ketenzorg

andere disciplines doelgericht en doelmatig consulteren

1.8

Handelen volgens wet - en regelgeving



handelen volgens richtlijnen M&M, BOPZ (Wet ‘Zorg en dwang’) (vrijheidsbeperking, medicijntoediening)

alg.

handelen volgens richtlijnen M&M, BOPZ (Wet ‘Zorg en dwang’), WGBO, euthanasiewetgeving

alg.

handelen volgens richtlijnen M&M, BOPZ (Wet ‘Zorg en dwang’), WGBO, euthanasiewetgeving

alg.

handelen volgens de beroepscode

alg.


alg.


alg.

omgaan met een machtspositie

alg.


alg.


alg.

mening vormen ten aanzien van bijzondere ethische dilemma's en maatschappelijke controverse op het terrein van de PG: • levenseinde • seksualiteit • voeding • rol familie/mantelzorg • ZZP (extra zorg inkoop bijv.) • persoonlijke levenssfeer en gebruik beeld en geluid met zorgvragers

2.1

mening vormen ten aanzien van bijzondere 2.1 ethische dilemma’s en maatschappelijke controverse op het terrein van de PG: • levenseinde • seksualiteit • voeding • rol familie/mantelzorg • ZZP (extra zorg inkoop bijv.) persoonlijke levenssfeer en gebruik beeld en geluid met zorgvragers

Palliatieve zorg

Palliatieve zorg

Palliatieve zorg


15




eigen handelen afstemmen op de specifieke eisen die gesteld worden aan de benadering in de terminale fase en bij een palliatieve benadering

palliatieve zorg, complementaire zorg uitvoeren

1.1 / 1.2

Patiëntenvereniging



Alzheimer Café bijwonen

3.1



Kennis

Kennis

Kennis

Wet - en regelgeving



kennis M&M, BOPZ (Wet ‘Zorg en dwang’),

alg.

kennis M&M, BOPZ (Wet ‘Zorg en dwang’), WGBO, euthanasiewetgeving (zorgvuldigheidseisen)

alg.

kennis M&M, BOPZ (Wet ‘Zorg en dwang’), WGBO, euthanasiewetgeving (zorgvuldigheidseisen)

alg.

Alzheimer Nederland

3.1

Alzheimer Nederland

2.1

Alzheimer Nederland

2.1

…….

…….

Beroepscode

Beroepscode

Beroepscode

ethische dilemma’s -‐ welke kom je tegen in de zorg voor mensen met dementie

3.1

kennis van bijzondere ethische dilemma's en maatschappelijke controverse op het terrein van de PG • levenseinde • seksualiteit • voeding • rol familie/mantelzorg • ZZP (extra zorg inkoop bijv.) • persoonlijke levenssfeer en gebruik beeld en geluid met zorgvragers

2.1

kennis van bijzondere ethische dilemma's en 2.1 maatschappelijke controverse op het terrein van de PG • levenseinde • seksualiteit • voeding • rol familie/mantelzorg • ZZP (extra zorg inkoop bijv.) persoonlijke levenssfeer en gebruik beeld en geluid met zorgvragers

kennis palliatieve zorg

kennis palliatieve zorg

kennis van verschillende soorten beslissingen rond het levenseinde -‐ afzien van behandelen -‐ afzien van vochtinname -‐ actief levensbeëindigend handelen en de grenzen daaraan

kennis van verschillende soorten beslissingen rond het levenseinde -‐ afzien van behandelen -‐ afzien van vochtinname -‐ actief levensbeëindigend handelen en de grenzen daaraan

• palliatieve zorg, complementaire zorg 1.1 uitvoeren / • coördinatie van zorg bij complexe 1.2 situaties


16

Kennis en vaardigheden in de zorg voor cliënten met dementie: een matrix voor niveau 2, 3 en 4

Recommend Documents