JAARVERSLAG

ArenA-directeur Henk Markerink:

“In de ArenA is iedereen een VIP”

Edwin van der Sar, Ajax-directielid:

“De ArenA is méér dan onze thuishaven”

Cijfers, feiten, trends

uit het jaar 2014-2015

JAARVERSLAG 2014-2015 Stadion Amsterdam NV

2

Amsterdam ArenA Jaarverslag 2014-2015

INHOUD

6

In de schijnwerpers: ArenA Stadiontours Bijna 100.000 voetbalfans namen in het jaar 2014-2015 deel aan een rondleiding door de Amsterdam ArenA. Stadiontours bieden een kijkje achter de schermen van de thuishaven van Ajax. Manager Stadiontours Patou Beckers vertelt over de succesfactoren en innovaties.

12

4 Voorwoord van Henk Markerink 5 Over Amsterdam ArenA 8 Kerncijfers 10 De organisatie achter de ArenA 11 Samenwerkingspartners van de ArenA

In de schijnwerpers: Amsterdam ArenA Innovation Center Een intelligente grasmat, slimme parkeerplaatsen en apps met gepersonaliseerde informatie. In het Amsterdam ArenA Innovation Center (AAIC) klinkt de muziek van de toekomst. “Vindingrijkheid zit in ons DNA”, zegt directeur Henk van Raan over de proeftuin voor grootstedelijke innovatie.

EN VERDER Een kijkje achter de schermen bij het Congres centrum, nieuws over betalen in het stadion en verhalen over het razendsnelle WiFi-netwerk. En alles over de nieuwe tribunes, herinrichting van restaurants en vernieuwde horecaconcepten. Het jaarverslag 2014-2015 zet actuele ontwikkelingen in en rond de Amsterdam ArenA op een rij. Dit jaarverslag biedt een terugblik op de highlights uit het jaar 2014-2015 van de Amsterdam ArenA. Het financieel verslag 2014-2015 is te vinden op www.amsterdamarena.nl.

14 Directieverslag van de Amsterdam ArenA Volop Ajax voetbal, een recordaantal wedstrijden van het Nederlands elftal, het eerste Amsterdam Music Festival, een jubileumeditie van Sensation, vijf concerten Toppers in Concert en bijna 100.000 rondleidingen door het stadion. In het afgelopen jaar was de evenementenkalender van de Amsterdam ArenA goed gevuld. De financiële resultaten op een rij.

3

Maatschappelijk verantwoord ondernemen Een benefietgala voor de Ajax Foundation en samenwerking met Plan Nederland. Dat zijn enkele resultaten van de inzet van de ArenA op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen. En is de Amsterdam ArenA inmiddels het duurzaamste stadion ter wereld?

28

30 In de schijnwerpers: Betalen in de Amsterdam ArenA 34 Bericht van de Raad van Commissarissen van de Amsterdam ArenA 36 Managementsamenvatting 39 Colofon

20 Amsterdam ArenA in de toekomst

32

Iedereen een VIP in een state-of-theart stadion. Dat is de doelstelling van de Amsterdam ArenA voor de komende vijf jaar. Met de vernieuwingen die in het afgelopen jaar al zijn gerealiseerd, is de basis gelegd voor extra stappen richting kwaliteit, duurzaamheid en innovatie.

18 In de schijnwerpers: Amsterdam ArenA Congrescentrum 22 In de schijnwerpers: De Ajax Foundation 24 Amsterdam ArenA in bouw 26 In de schijnwerpers: ArenA concerten en events

Voetbal in de ArenA De Amsterdam ArenA staat wereldwijd bekend als de thuishaven van Ajax en het Nederlands elftal. De evenementenkalender van het stadion was in het afgelopen seizoen goed gevuld met voetbalwedstrijden. Van Ajax tot Oranje.

4


VOORWOORD Voorwoord van Henk Markerink Het valt niet altijd mee om iedereen tevreden te stellen. Zoveel mensen, zoveel wensen. En toch is dat wel waar we als ArenA élke dag aan werken. De komende jaren willen we er zelfs een grote slag mee maken. We hebben in kaart gebracht hoe we het al onze bezoekers nog meer naar de zin kunnen maken. De conclusie: wat ons betreft krijgt iedereen een VIP-treatment, want voor ons is elke bezoeker een ‘zeer belangrijke persoon’. Dat betekent dat we streven naar bijvoorbeeld de allerbeste service, geen wachtrijen en een grote keuze aan hapjes en drankjes. En dat we de laatste technologische snufjes inzetten om de beleving van een wedstrijd, evenement of bijeenkomst extra speciaal te maken. In dit jaarverslag is alles te lezen over hoe we hiervoor in het jaar 2014-2015 de basis hebben gelegd. En over wat we in de komende jaren – met EURO 2020 in het vooruitzicht – verder van plan zijn. De toewijzing van een viertal wedstrijden in het kader van EURO 2020, die in september 2014 heeft plaatsgevonden, heeft aan deze vernieuwingsplannen een enorme stimulans gegeven. Deze uitgave is daarom méér dan

een terugblik. En ook meer dan een jaarverslag. We willen al onze stakeholders en fans op de juiste manier informeren over de actuele ontwikkelingen in en rondom de Amsterdam ArenA om een eerste indruk te geven van wat onze bezoekers kunnen verwachten, in 2020 én in de zeer nabije toekomst. Henk Markerink, Algemeen Directeur

5

OVER AMSTERDAM ARENA

Mission statement De Amsterdam ArenA is hét voetbalstadion van Nederland, thuishaven van AFC Ajax en het Nederlands elftal. Het is tevens de multifunctionele accommodatie voor zowel grootschalige, nationale en internationale muzieken dance-events als bijeenkomsten op kleinere schaal in (vooral) het zakelijke segment. Deze activiteiten vinden plaats in nauwe samenwerking met diverse partners. Hoogwaardige dienstverlening, state-of-the-art faciliteiten, veiligheid en optimale publieksbeleving vormen de belangrijkste strategische pijlers. De Amsterdam ArenA is een van de duurzaamste stadions ter wereld en wordt internationaal beschouwd als rolmodel voor moderne stadionbouw en -exploitatie. Het Innovation Center fungeert als living lab voor innovatieve concepten voor stadionmanagement en event experience.

Amsterdam ArenA in cijfers opening aantal zitplaatsen 2015 aantal bezoekers 2014-2015 aantal grote en kleine evenementen 2014-2015 de 500e wedstrijd van Ajax in de ArenA de 50e wedstrijd van het Nederlands elftal in de ArenA aantal parkeerplaatsen 2015 zonnepanelen op het dak 2015 omzet in verslagjaar 2014-2015 aantal medewerkers 2015 aantal stewards 2015

14 augustus 1996 53.500 1,85 miljoen 115 17 september 2015 (Ajax – Celtic) 12 november 2014 (Nederland – Mexico) 11.500 4.200 (ongeveer 7.000 m2) 33,6 miljoen 67 fte 475

6


IN DE SCHIJNWERPERS Amsterdam ArenA Innovation Center Een intelligente grasmat, een app met gepersonaliseerde, locatiespecifieke informatie en crowd management met behulp van wearables. In het Amsterdam ArenA Innovation Center (AAIC) klinkt de muziek van de toekomst. Het living lab van de Amsterdam ArenA werd op 1 juni 2015 geopend. Henk van Raan, directeur Facilitair Bedrijf van de Amsterdam ArenA, vertelt over deze proeftuin voor grootstedelijke innovatie.

Het Amsterdam ArenA Innovation Center is een concreet gevolg van de Innovatiedeal die de ArenA in 2014 sloot met de gemeente Amsterdam. De innovaties worden in de ArenA bedacht, getest én toegepast in het stadion en in het gebied rondom het stadion.

Een podium op wereldschaal De ambitie van de Amsterdam ArenA is om tot ’s werelds meest innovatieve stadions te behoren. “Maar net als duurzaamheid is innovatie best abstract. Je kunt het alleen maar duiden als je zichtbaar maakt wat het je gaat brengen. En dat is precies het doel van het

AAIC: innovaties een podium geven zich te bewijzen. Als iets werkt, implementeren we het in ons gebouw of nemen we het wereldwijd mee in onze internationale consultancyactiviteiten”, vertelt Van Raan. “Co-creatie is daarbij van essentieel belang. Want echte innovatie ontstaat niet alleen vanuit je eigen

7

breiden op de daken van het AMC of de ING. We vergroten de veiligheid in het gebied door gebruik te maken van het traceren van mensen via kleine, op het lichaam gedragen zenders en ons Internet of Things-platform, waarmee we ook in gepersonaliseerde informatie kunnen voorzien. We werken samen met de HAS Hogeschool aan een slimme grasmat die altijd in topconditie is en aan het ontwikkelen van lokale voedselproductie. En KPN test de mogelijkheden van slimme parkeerplaatsen zodat je nooit meer hoeft te zoeken naar je auto.”

Aangeboren vindingrijkheid

core business, maar juist in samenwerking met die van andere partijen werkzaam in andere markten.”

Duidelijke doel stellingen, concrete projecten Naast kennisdeling met de buren zijn aan het met de gemeente Amsterdam gesloten convenant duidelijke doelstellingen verbonden. Van Raan: “In ons nieuwe vijfjarenplan voor 2015-2020 staat helder omschreven dat we in de planperiode 20% minder kosten, 20% meer inkomsten en een substantiële toename willen realiseren van de shared values voor alle stakeholders van de ArenA: onze samenwerkingspartners, onze buren, bezoekers en sponsoren.” Die ambities krijgen in het AAIC een concrete invulling. “Zo onderzoeken we de mogelijkheid om ons zonnepanelenareaal uit te

Het nieuwe innovatiecentrum zit de ArenA volgens Van Raan als gegoten. “Wij zijn bijna twintig jaar geleden als state-of-theart multifunctioneel gebouw op de wereld gezet, met als doel toegevoegde waarde te creëren voor Zuidoost en Amsterdam als geheel vanuit een publiekprivate samenwerking. Het stadion is destijds gefinancierd met maar liefst 75% eigen vermogen dankzij de verkoop van certificaten en het aangaan van sponsordeals met de Founders van de ArenA. Een soort crowdfunding avant la lettre. De vindingrijkheid zit dus in ons DNA. En nog altijd is onze overtuiging: stilstand is achteruitgang en zonder innovatie staan we stil.” In de komende jaren moet het AAIC uitgroeien tot een plek waar de beste bedrijven met elkaar samenwerken aan vernieuwende oplossingen voor slimme en duurzame stadions – en daarmee voor de steden van de toekomst. Daarbij fungeert de ArenA als een meeting plaza voor innovators

“Het zit in ons bloed om koploper te willen zijn. Dat vraagt voortdurende ontwikkeling, die we met ons Amsterdam ArenA Innovation Center extra hoog op de agenda hebben gezet.” uit de hele wereld. Organisaties zoals Huawei, KPN, TNO en de gemeente Amsterdam hebben hun medewerking toegezegd en zijn inmiddels in het nieuwe centrum gevestigd. Maar ook voor andere vernieuwende bedrijven en innovatieve startups is ruimte beschikbaar. “Het zit in ons bloed om koploper te willen zijn. Dat vraagt om een voortdurende ontwikkeling, die we met het Amsterdam ArenA Innovation Center extra hoog op de agenda hebben gezet.”

trends & innovaties • Meer samenwerkings partners binnen het AAIC – grote spelers én start-ups. • Toepassingen vanuit het AAIC opnemen in lokale en internationale activiteiten. • Door middel van congres sen een meeting plaza creëren voor innovators vanuit de hele wereld.

8


KERNCIJFERS

2014-2015

2013-2014

2012-2013

€

€

€

33.618 17.103

35.212 18.507

33.011 17.626

7.802 7.231

9.600 6.720

9.471 6.110

Bedrijfsresultaat Financiële baten / lasten Resultaat vóór belastingen Resultaat na belastingen

2.070 (945) 1.125 585

2.187 (788) 1.399 949

2.041 (767) 1.274 509

Kasstroom**

7.636

7.302

5.625

135.119 101.666 75%

134.198 101.422 76%

134.276 100.898 75%

(bedragen x 1.000)

Netto-omzet Opbrengsten Bruto-omzetresultaat*

Kosten Bedrijfskosten Afschrijvingen

Resultaat

Geïnvesteerd vermogen Balanstotaal Aansprakelijk vermogen Aansprakelijk vermogen in % balanstotaal

* Omzet (opbrengsten) - activiteitsgerelateerde kosten. ** Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen + afschrijvingen + mutatie voorzieningen - egalisatie van vooruit ontvangen huur founders en skylounges.

9

2014-2015

2013-2014

2012-2013

67 3 475 48

66 3 465 75

63 3 439 75

Voetbal • Ajax • Jong Ajax • Nederlands elftal / KNVB • Europa League Finale

23 2 7 0

24 2 5 0

23 0 6 1

Niet-voetbal • Concerten • Overige grootschalige evenementen • Overige evenementen

5 4 74

8 2 65

4 2 53

115

106

89

1.750.000 98.000

1.848.000 88.000

1.645.000 75.000

Personeel Gemiddeld aantal personeelsleden • Vast en tijdelijk • Uitzendkrachten • Stewards • Oproepkrachten Grace

Evenementen

Totaal voetbal / evenementen

Bezoekers • Aantal bezoekers evenementen • Aantal bezoekers rondleidingen

10


DE ORGANISATIE ACHTER DE ARENA

Stadion Amsterdam NV is eigenaar van de Amsterdam ArenA. Deze heeft één aandeelhouder: Stichting Administratiekantoor Stadion Amsterdam. Deze stichting heeft certificaten van aandeel uitgegeven aan skybox houders, seat-houders, de gemeente Amsterdam en Ajax. Amsterdam ArenA wordt geëxploiteerd door Stadion Amsterdam CV, een volle dochter van Stadion Amsterdam NV. Deze bestaat uit de volgende bedrijfsonderdelen: • Commerciële Zaken: verhuuractiviteiten, catering, marketing en rondleidingen. • Facilitair Bedrijf ArenA: beheer en onderhoud van het stadion, nieuw- en verbouwprojecten en levering van gebouwgebonden services (zoals schoonmaak). • Evenementen Bedrijf ArenA: integrale realisatie van sport-, muzieken dance-events in samenwerking met organisatoren, ‘van ticketaankoop tot tevreden thuiskomen’. • Amsterdam ArenA International (Amsterdam ArenA Advisory BV / ArenA do Brasil LTDA): advies en

ondersteuning aan derden op het gebied van stadionbouw- en exploitatie. • Amsterdam ArenA Innovation Center. • Grace: exploitatie van het ArenA card betaalsysteem. • Staf: financiële, juridische en personele zaken, communicatie, secretariaat en externe betrekkingen. In de CV is Stadion Amsterdam Exploitatie BV de beherend vennoot en zijn de founders de slapende vennoten.

11

SAMENWERKINGSPARTNERS VAN DE ARENA AFC Ajax is voor de Amsterdam ArenA de belangrijkste samenwerkingspartner. Als hoofdhuurder was Ajax in het seizoen 2014-2015 met 25 wedstrijden (23 van Ajax en 2 van Jong Ajax) goed voor het leeuwendeel van het aantal bezoekers aan de ArenA. In het seizoen 2014-2015 toonde ook de KNVB zich een toppartner. Niet eerder werden in één seizoen zo veel wedstrijden van het Nederlands elftal in de ArenA gespeeld. Het Nederlands elftal kwam zes keer in actie. Daarnaast vond de strijd om de Johan Cruijff Schaal plaats in de ArenA. De samenwerking met evenementorganisatoren ID&T en Rocket zorgde ervoor dat de ArenA in het verslagjaar opnieuw onderdak bood aan Sensation, het Amsterdam Music Festival en Toppers in Concert. ID&T en de ArenA hebben in 2015 een samenwerkingsovereenkomst voor de komende vijf jaar ondertekend. In de voorgaande boekjaren was de ArenA ook een populair podium voor grote internationale concerten, zoals die meestal door Mojo worden georganiseerd. In 2014-2015 bleven die achterwege. Van een simpel broodje en een snelle snack tot een zakenlunch en een feestelijk diner. Het is allemaal mogelijk in de Amsterdam ArenA dankzij de vele bedrijven waarmee het stadion samenwerkt op het gebied van catering & hospitality. De nieuwste loot aan de tak is FEBO. De bekende keten opende in 2014 vlak naast de hoofdentree van de ArenA de lunchroom FEBO Boulevard. Van recente datum zijn de samenwerkingsverbanden die het Amsterdam ArenA Innovation Center is aangegaan. Een voorbeeld is de betrokkenheid van Huawei, Amsterdam Smart City, TNO en KPN bij de innovaties die de ArenA in co-makership gaat uitrollen.

De belangrijkste samenwerkingspartners van de Amsterdam ArenA zijn: • Evenementen en wedstrijden: -- AFC Ajax -- KNVB -- ID&T (dance events) -- Rocket (Toppers in Concert) -- Mojo (internationale concerten) • Catering & hospitality: -- Maison van den Boer -- Label Hospitality -- Catering Club -- Vemo Catering -- Mr. Long -- FEBO • Founders en certificaathouders: Founders van de Amsterdam ArenA zijn: Amsterdam RAI BV, Coca-Cola Nederland, KPN, Philips Electronics Nederland BV, Grolsche Bierbrouwerij Nederland BV, ABN AMRO, Stichting Exploitatie Nederlandse Staatsloterij, Koninklijke BAM Groep BV en Ballast Nedam Bouw BV.

12


IN DE SCHIJNWERPERS ArenA Stadiontours De Stadiontours door de Amsterdam ArenA zijn al ontstaan toen het stadion nog in aanbouw was. En het aantal bezoekers dat een kijkje neemt achter de schermen van de thuishaven van Ajax groeit. Manager van de ArenA Stadiontours Patou Beckers vertelt over de succesfactoren en innovaties achter de Stadiontours.

Een gestaag stijgend aantal bezoekers, een nieuwe invulling van de rondleiding en een Tour-app. Dat zijn de recente wapenfeiten van de ArenA Stadiontour. In het afgelopen jaar namen 11% meer voetbalfans deel aan een Stadiontour. De teller van het totale aantal bezoekers in het verslagjaar 2014-2015 stond daarmee op 1 juli op 98.000.

Ook voor kids en zakelijke bezoekers “Innovatie staat bij ons voortdurend op de agenda”, zegt Beckers over de vernieuwingen rond de Stadiontours. In 2013 kregen de rondleidingen een eerste opfrisbeurt en inmiddels beginnen de tours in de zogenoemde kick-off room, waar vanaf een tribune een

introductiefilm kan worden bekeken. “Daarna lopen bezoekers door de gang richting het veld. Met de tune van de UEFA Champions League en foto’s van de bekendste elftallen voel je je hier net een topvoetballer – zeker als je even later ook nog eens op de grasmat stapt. Vervolgens leidt de tour langs onder meer de hoofdtribune, kleedkamers en

13

App in acht talen

persconferentieruimte.” Naast de tours voor doorgewinterde voetbalfans zijn er ook Kidstours, die ideaal zijn voor het vieren van een kinderfeestje. En voor zakelijke gasten zijn er sinds 2013 Business Tours: een verkorte rondleiding die goed is in te passen op een vergaderdag in het stadion.

De technologische ontwik kelingen staan binnen de Stadiontours ook niet stil. Sinds 2014 is voor de ArenA Stadiontour een app beschikbaar, die via het gratis WiFi-netwerk kan worden gedownload. De app is er in acht talen, zelfs Chinees. Gebruikers ontvangen op verschillende momenten in de rondleiding foto’s, video’s en informatieberichten. In de toekomst kunnen vanuit het Amsterdam ArenA Innovation Center ook andere technische snufjes beschikbaar komen die een plek kunnen krijgen in de Stadiontours en de bijbehorende app. Zo kunnen technieken zoals (beacon)applicaties, virtual reality en gezichtsanalyse worden samengebracht in een platform waarmee bezoekers op het juiste moment en op de juiste plaats unieke informatie krijgen voorgeschoteld: van video’s van memorabele goals tot achtergrondinformatie over tentoongestelde voorwerpen. “Onze missie is nu eenmaal: zo veel mogelijk mensen een onvergetelijke ervaring geven.”

“Onze missie is: zo veel mogelijk mensen een onvergetelijke ervaring geven.”

Beter bereik van doelgroepen Niet alleen bij de invulling van de Stadiontours komen vernieuwingen kijken maar ook bij de communicatie en marketing eromheen. Beckers: “We slagen er steeds beter in om onze doelgroepen te vinden. Door samenwerking met ticketbureaus, touroperators en gerichte advertenties bereiken we een steeds groter deel van de vele toeristen die Amsterdam bezoeken. Tegelijkertijd blijven Ajax-fans en Nederlandse voetballiefhebbers ons publiek.”

trends & innovaties • Gestaag groeiend aantal deelnemers aan de Stadiontour. • De magische grens van 100.000 bezoekers komt in zicht. • Nieuwe technische innovaties, zoals virtual reality en (beacon) applicaties.

14


DIRECTIEVERSLAG VAN DE AMSTERDAM ARENA

Amsterdam ArenA kan terugzien op een verslagjaar 2014-2015 met twee gezichten. Enerzijds laten onze kern activiteiten voetbal, evenementen en zaalverhuur een mooie ontwikkeling zien, met een groot aantal voetbal wedstrijden en een forse groei van vooral het aantal middelgrote evenementen. Daarnaast is er steeds meer belangstelling voor rond leidingen. Daartegenover staat dat de prestaties van onze internationale tak en van onze dochter Grace het resultaat sterk negatief hebben beïnvloed. De totale omzet kwam uit op € 33,6 miljoen (voorgaand verslag jaar € 35,2 miljoen). Het resultaat vóór belastingen was met € 1,1 miljoen lager dan de begroting en lager dan in 2013-2014. Inleiding Niet eerder dan in het jaar 2014-2015 was er in een jaar zo veel te doen in de Amsterdam ArenA. Totaal (wedstrijden en evenementen) telden we 115 activiteiten. Ajax speelde 25 keer in de ArenA (waaronder twee wedstrijden van Jong Ajax), mede door het behalen van de Champions League die kwalitatief mooie wedstrijden opleverde. Het Nederlands elftal maakte zes keer zijn opwachting. Op het gebied van muziek en dance springen vooral De Toppers eruit, die de ArenA liefst vijf keer vol kregen. Helaas vonden er geen grote internationale popconcerten plaats. De populariteit van Sensation blijft evenwel onveranderd groot. Nieuw was het grootschalige Amsterdam Dance Event. De sterkste groei deed zich voor in het segment van middelgrote en kleinere evenementen. Merkbaar is bijvoorbeeld de groei van zakelijke bijeenkomsten als congressen en seminars. De grotere mogelijkheden van het nieuwe hoofdgebouw, een steeds grotere bekendheid door

goede marketing en een voorzichtig aantrekkende economie zijn factoren die hieraan hebben bijgedragen. In totaal wisten zo’n 1.750.000 bezoekers de weg naar evenementen in de Amsterdam ArenA te vinden, 100.000 mensen minder dan het jaar daarvoor. Een kleiner aantal grote concerten is hiervoor de verklaring. Daarbij bezochten nog eens een kleine 100.000 mensen de ArenA voor een rondleiding. Hier spelen vooral een aantrek kelijker programma en een grotere bekendheid een rol. Dat de omzet achterbleef ondanks een op kernactiviteiten succesvol jaar heeft vooral te maken met de sterk tegenvallende internationale activiteiten. In 2013-2014 waren deze nog goed voor een omzet van € 3,5 miljoen, nu bleef dit steken op € 1,1 miljoen. Debet hieraan zijn de onvoorziene ontwikkelingen in Brazilië na het WK 2014. De adviesactiviteiten in Rusland moesten worden gestaakt als gevolg van de economische boycot. De adviesactiviteiten in Qatar liepen wel door. Per saldo daalde de omzet vanuit advies echter onverwacht sterk. De activiteiten van Grace (het ArenA betaalsysteem) – in voorgaande jaren nog goed voor een bescheiden bijdrage aan het resultaat – zijn in het verslagjaar grotendeels afgebouwd. Besloten is om aan te sluiten bij nieuwe ontwikkelingen zoals pinnen en contactloos betalen. De omschakeling van de ArenA card naar het generieke pinnen met de standaard bankpassen heeft voor een tijdelijk negatief financieel resultaat gezorgd.

Financieel Het verslagjaar 2014-2015 is uitgekomen op een omzet van € 33,6 miljoen en een resultaat vóór belastingen van € 1.125.000, wat lager is dan begroot. Na belastingen is het resultaat € 585.000; hierdoor kon de kaspositie verder worden versterkt. De verschillen ten opzichte van 2013-2014 worden met name verklaard door de onderstaande factoren. Van positieve invloed waren: • meer middelgrote en kleine evenementen • prestaties Ajax (waaronder Champions League) • groei aantal rondleidingen

15

Van negatieve invloed waren: • internationale activiteiten • ontbreken van internationale concerten • resultaat Grace

looptijd van de lening. Voor de lening die loopt van maart 2013 tot 1 januari 2018 is 75% vastgezet tegen 2,32% rente exclusief opslag. Ten behoeve van de jaarrekening past Amsterdam ArenA kostprijshedge-accounting toe.

Ten opzichte van de begroting 2014-2015 waren de onderstaande factoren van invloed op de afwijkingen.

Personeel en organisatie

Van positieve invloed waren: • verdere kostenbeheersing • groter aantal kleine en middelgrote evenementen • groter aantal rondleidingen • hogere inkomsten uit voetbalwedstrijden Van negatieve invloed waren: • teruglopende internationale activiteiten • resultaat Grace • ontbreken van internationale concerten • hogere afschrijvingen • toename leasekosten

Het personeelsbestand is met 67 (fte) nagenoeg gelijk gebleven aan het voorgaande verslagjaar. Deze vaste kern aan medewerkers is voldoende om alle hoofdactiviteiten (met name commerciële activiteiten, projecten en evenementen aansturen en contractmanagement) te kunnen uitvoeren. Voor het overige is het beleid om zo veel mogelijk uit te besteden aan gespecialiseerde partners, van veiligheid en catering tot schoonmaak en onderhoud. Dit doet de Amsterdam ArenA overigens met ‘gezond pragmatisme’. Zo zijn er inmiddels vijf medewerkers hospitality in vaste dienst genomen terwijl deze activiteit in het verleden was uitbesteed. Uitbesteding of zelf doen is een permanente afweging en soms blijkt het werken met eigen mensen efficiënter en effectiever dan outsourcing.

Dispuut Belastingdienst

Aan het dispuut met de Belastingdienst is een voorlopig einde gekomen. De Belastingdienst is tegemoet gekomen aan ons bezwaar. Door een nieuwe berekening van de WOZ-grondslag voor de afschrijving (door aftrek van de residuele grondwaarde) is de dreigende naheffing vennootschapsbelasting van tafel, en daarmee ook de mogelijke additionele kasuitstroom in de jaren daarna. Wel zal de principiële discussie nog een vervolg krijgen. Operationele kasstroom

De operationele kasstroom zoals gepresenteerd in de kerncijfers is ten opzichte van vorig jaar gestegen van € 7,3 miljoen naar € 7,6 miljoen. Dit komt voornamelijk door hogere afschrijvingen op materiële vaste activa en een lagere omzet. De negatieve kasstroom uit investeringsactiviteiten komt uit op € 3,3 miljoen (vorig jaar € 4,8 miljoen). Voor de kasstroom uit financieringsactiviteiten is er conform de overeenkomst € 1,5 miljoen afgelost op de lening, gelijk aan vorig jaar. Er is een investering van € 1 miljoen gedaan om de bouw van vaste tribunes aan de oost- en noordzijde te realiseren in plaats van de noodtribunes die daar stonden. Dit is een stadion-eis in het kader van EURO 2020. Hiervoor is een lening afgesloten bij Ajax met een aflossingstermijn van 10 jaar. Derivaten en financiële instrumenten

Amsterdam ArenA heeft als beleid om middels renteswaps het variabele renterisico op de lening te fixeren voor de

Amsterdam ArenA kent drie kernactiviteiten: ArenA Stadion, Innovation Center en International. Amsterdam ArenA Stadion Showroom

Laboratorium

Amsterdam ArenA Innovation Center

Amsterdam ArenA International

Inspiratie

Deze driedeling schept helderheid en krijgt steeds duidelijker zijn beslag. De organisatorische driedeling biedt medewerkers een goed loopbaanperspectief doordat zij kunnen switchen naar een ander onderdeel. Ook voor de partners is de driedeling aantrekkelijk. Zo kunnen zij de ArenA gebruiken als showroom en living lab voor hun innovaties. Ook hebben zij een ingang naar het buitenland via Amsterdam ArenA International. Dit vergroot de aantrekkelijkheid van de Amsterdam ArenA als samenwerkingspartner. Amsterdam ArenA hecht eraan een goed werkgever te zijn en streeft naar een goede onderlinge verstandhouding tussen personeel en directie en een goede sfeer onderling. Het lage ziekteverzuim en het zeer geringe personeelsverloop geven aan dat de Amsterdam ArenA hier goed in slaagt.

16


Maatschappelijk verantwoord ondernemen Amsterdam ArenA onderneemt op maatschappelijk verantwoorde wijze. Dit komt zowel tot uiting via het verduurzamen van het stadion als het oppakken van de maatschappelijke rol als grootste stadion van Nederland. Voorbeelden van dit laatste zijn onder meer het beschikbaar stellen van het stadion voor activiteiten van diverse goede doelen. En daarnaast ook: het samen met de omgeving van het stadion werken aan een goed en veilig vestigingsklimaat in stadsdeel Zuidoost. In de huidige tijd heeft een stadion als de Amsterdam ArenA een belangrijke sociaal-maatschappelijke functie, iets waaraan we met overtuiging invulling geven. Oók in aanvulling op de maatschappelijke activiteiten die Ajax, als belangrijkste stakeholder, op dit gebied ontplooit. Op het gebied van duurzaamheid blijven we stappen zetten in het energiezuinig maken van het stadion en de inzet van nieuwe, alternatieve energiebronnen, zoals windenergie. De in het voorjaar 2014 geplaatste zonnepanelen wekken inmiddels 10% (1.000 MWh) van het elektriciteitsverbruik op. Bekeken wordt in samenwerking met partner Nuon of het mogelijk is meerdere PV-installaties in de omgeving aan elkaar te koppelen. Verwarmingsketels en koelinstallaties zijn de afgelopen jaren afgekoppeld en vervangen door duurzame stadswarmte- en koude. Dankzij deze

Amsterdam ArenA stelt regelmatig het stadion en middelen beschikbaar voor goede doelen, waaronder: • • • • • • •

Gala Fonds Gehandicapten Sport Ajax Run Stichting Ambulance Wens Make-A-Wish Ajax Gala Emma Kinderziekenhuis Johan Cruyff Foundation, onder meer Schoolplein 14 • Voedselbank • Koken voor Kids, VU Kinderstad • Ronald McDonald Kinderfonds

combinatie van maatregelen is de energiehuishouding van de Amsterdam ArenA inmiddels CO2-neutraal, mits de autokilometers die verband houden met evenementen in de ArenA niet worden meegerekend. Op korte termijn richt de aandacht zich op het zo veel mogelijk vervangen van de huidige verlichting door ledverlichting, waarmee opnieuw een forse besparing op de energiekosten wordt gerealiseerd. Tevens wordt de installatie van elektriciteitsopslag voorbereid.

Risicomanagement Ook dit jaar hebben we gewerkt aan het verder in onze bedrijfsvoering integreren van risicomanagement. Belangrijke risico’s staan regelmatig op de managementagenda. Waar nodig zijn onderwerpen onderworpen aan verdere analyse. Naast het MT zijn ook de andere medewerkers van de Amsterdam ArenA actief bij risicomanagement betrokken. Zo is met elkaar actief nagedacht over mogelijke risico’s voor het stadion en de organisatie. Dit heeft niet alleen veel waardevolle informatie opgeleverd maar heeft ook geleid tot een groter risicobewustzijn en (daardoor) tot een tijdiger signalering van potentiële risico’s. Ons risicomanagement richt zich primair op het ongestoord functioneren van het stadion en een kwalitatief hoogwaardige en (dus) veilige beleving voor onze bezoekers. We richten ons daarbij enerzijds op het identificeren van (interne) risico’s die we direct binnen onze bedrijfsvoering kunnen beïnvloeden en anderzijds op (vooral externe) ontwikkelingen die op ons afkomen en om een passende reactie vragen. Denk bij interne zaken aan incidenten rondom de techniek en inrichting van het stadion, verhoudingen met leveranciers, het managen van grote stromen bezoekers en de daaraan verbonden veiligheidsrisico’s. Bij externe risico’s gaat het om ontwikkelingen met (mogelijke) impact op de Amsterdam ArenA variërend van hinder door bouwprojecten in de directe omgeving van het stadion tot bedreigingen als terrorisme of cybercrime. Daarnaast spelen regelmatig nieuwe eisen aan het stadion die volgen uit nationale weten regelgeving of besluiten van de (internationale) voetbalorganisaties. Al deze in- en externe thema’s komen samen in het ArenA risicoprofiel. Het managen van de risico’s wordt, afhankelijk van het thema, intern gedelegeerd. Over het beheer wordt centraal gesproken en gerapporteerd, zodat er een integraal en actueel beeld ontstaat van de status van het ArenA risicoprofiel.

17

Samenwerkingspartners AFC Ajax is voor de Amsterdam ArenA veruit de belangrijkste samenwerkingspartner. Als hoofd huurder was Ajax afgelopen jaar met 25 wedstrijden goed voor het leeuwendeel van het aantal bezoekers. Daarnaast is ook de KNVB een belangrijke partner. Niet eerder werden in één jaar zo veel wedstrijden van het Nederlands elftal in de ArenA gespeeld. Evenementen vonden dit jaar plaats in samenwerking met ID&T (Sensation, AMF) en Rocket (De Toppers). Helaas ontbrak dit verslagjaar een groot internationaal concert, dat in de regel door Mojo wordt georganiseerd. Op het gebied van catering is het aantal samen werkingspartners uitgebreid met FEBO. Met het grotere aantal partners groeide ook het aantal formules en cateringconcepten dat we in ons stadion kunnen aanbieden. Bezoekers kunnen we hiermee bedienen van simpel broodje tot uitgebreide lunch of diner. Deze segmentatie en differentiatie krijgt de komende jaren verder z’n beslag. Nieuw in het verslagjaar is de samenwerking die door het Innovation Center is aangegaan met een aantal technologiepartners. Dit in de aanloop naar diverse innovaties die Amsterdam ArenA komende jaren via comakership wil uitrollen. Onder meer Huawei, Amsterdam Smart City, TNO en (founder) KPN zullen hierin een belangrijke rol gaan spelen. Met andere partijen zijn we hierover in gesprek.

Toekomst De komende jaren staan bij de Amsterdam ArenA voor een belangrijk deel in het teken van innoveren en investeren in klantbeleving. Hoe belangrijk dit investeren in nieuwe concepten is, is in de afgelopen jaren wel gebleken. Zo maakt ons unieke herbezodingsconcept het mogelijk om midden in het voetbalseizoen een ander evenement te plannen. Vooral innovatie via cocreatie willen we meer inzetten. Denk aan het samen werken aan veiligheid in het gebied, meer en betere faciliteiten en een betere én duurzame bereikbaarheid en mobiliteit door partnerships met vervoersorganisaties. En daarnaast: samenwerking met start-ups die bij de Amsterdam ArenA de kans krijgen hun diensten te ontwikkelen. Zo werken we op basis van de ideale ‘customer journey’ aan meer comfort en een nóg hogere klantwaardering. Daarnaast werken we aan de voorbereiding van ingrijpende verbouwingsprojecten in het kader van Investeringsplan 2020. Het gaat onder meer om de

uitbreiding van de oostelijke zijde van het stadion, waar in de eerste fase een nieuwe gevel en verbrede omloop worden gemaakt. Ook worden de kleedkamers vernieuwd en stoelen vervangen. De toewijzing van een viertal wedstrijden in het kader van EURO 2020 heeft een enorme stimulans aan eerder genoemd investeringsplan gegeven. Nieuwe creatieve concepten zijn ook nodig om minder afhankelijk te zijn van de bestaande sportieve en muzikale evenementen en beter in te kunnen spelen op de veranderende vraag en op trends. We hebben voor 2015-2016 een ambitieuze begroting opgesteld met de nodige uitdagingen en afhankelijkheden. Maar de afgelopen jaren laten zien – ondanks dit type onzekerheden – dat de Amsterdam ArenA steeds een hoge mate van continuïteit aan de dag legt met gezonde financiële resultaten. Dat, samen met de ambities van onze medewerkers en samenwerkingspartners, geeft ons alle vertrouwen en maakt dat wij het verslagjaar 20152016 met gematigd optimisme tegemoet zien.

Amsterdam, 8 oktober 2015 Stadion Amsterdam NV De Directie Henk Markerink

18


IN DE SCHIJNWERPERS Amsterdam ArenA Congrescentrum Hoewel de Amsterdam ArenA vooral bekend is als voetbalstadion, huisvest het gebouw ook 21 zalen voor vergaderingen, feesten en evenementen. Jaarlijks vinden er honderden bijeenkomsten plaats in de nabijheid van of zelfs bovenop de middenstip. Manager Hilda Hofkamp vertelt over de succesfactoren en vernieuwingen van het Amsterdam ArenA Congrescentrum.

In het afgelopen jaar groeide het aantal boekingen in het Amsterdam ArenA Congres centrum – voorheen de ArenA Business Club – met 20%. “Wat betreft zakelijke events hebben we het beste jaar ooit gedraaid”, zegt Hofkamp. De 21 zalen met een totaaloppervlakte van 7.500 m2 bieden moeiteloos plaats aan congressen met honderd

tot achthonderd gasten. In combinatie met de hoofdtribune zijn zelfs bijeenkomsten voor achthonderd tot 1.500 personen mogelijk.

Meerdaags, terug kerend, internationaal Meerdaagse congressen en business events strijken steeds vaker neer in het ArenA

Congrescentrum, signaleert Hofkamp. “Het Smart City Event is daarvan een goed voorbeeld. In juni 2015 trok dit vierdaagse congres bijna vijfhonderd internationale deelnemers. En de editie van 2016 staat al in de agenda.” Een trend die hierbij aansluit is dat het Congrescentrum steeds meer (jaarlijks) terugkerende

19

stadion. Bijvoorbeeld door de kick-off of afsluiting van een evenement te organiseren op de hoofdtribune of het veld”, vertelt Hofkamp. “Vooral in de maanden mei en juni, tussen de voetbalwedstrijden en muziekevenementen door, maken we flink gebruik van de grasmat. Bijvoorbeeld met voetbalclinics en toernooien, meestal in samenwerking met Ajax. Thema’s die het voetbalstadion oproept – zoals teamspirit, fair play en een winnaarsgevoel – passen natuurlijk perfect bij actuele issues in het bedrijfsleven.”

Goede doelen

evenementen huisvest. “De jaarlijkse diploma-uitreiking van de Johan Cruyff University vindt steevast plaats in de ArenA. Maar ook organisatoren van nieuwere events zijn gecharmeerd van het stadion. Zo belooft de Crowdfunding Day, die in mei 2015 voor het eerst werd georganiseerd, een jaarlijks event in de ArenA te worden.” Daarnaast zit het internationale bezoek aan het ArenA Congres centrum in de lift. “Zuidoost staat inmiddels bekend als het business and entertainment district van Amsterdam. Een goede samenwerking met de hotels in onze omgeving – inmiddels zes in aantal – levert dan ook veel internationale bezoekers voor ons op.”

Op de grasmat “Omdat we een sportieve locatie zijn, maken bijeenkomsten in het ArenA Congrescentrum vaak een verbinding met het

Met het faciliteren van bijeenkomsten van en voor goede doelen draagt het Congrescentrum bij aan het MVO-beleid van de ArenA. Naast het Ajax Gala, dat in 2015 voor het eerst plaatsvond, herinnert Hofkamp zich uit het afgelopen jaar vooral het internationale congres ‘Investing in girls: a good business’, waarmee Plan Nederland een impuls gaf aan de loopbaankansen voor meisjes en jonge vrouwen in ontwikkelingslanden. “Ook het Nationaal Gala voor de Gehandicaptensport met vijfhonderd gasten – en een op brengst van ruim € 350.000 – maakte indruk.”

Klantbeleving De aandacht voor een optimale klantbeleving gaat in het ArenA Congrescentrum vaak hand in hand met duurzaamheid. Zo hangt sinds 2014 het gouden Green Key certificaat aan de muur van het congrescentrum. “Daarnaast bieden onze systemen voor audiovisuele displays en led-verlichting bedrijven de mogelijkheid om

“Thema’s zoals teamspirit, fair play en een winnaarsgevoel passen perfect bij actuele issues in het bedrijfsleven.” hun eigen merkidentiteit te tonen.” Het Amsterdam ArenA Innovation Center werkt bovendien aan apps om ook de service aan congresbezoekers naar een hoger plan te tillen. “Met nieuwe digitale diensten willen we onze klanten helpen om hun bijeenkomsten nóg onderscheidender te maken.”

trends & innovaties • Meer meerdaagse, inter nationale business events. • Meer (jaarlijks) terugkerende congressen. • Apps en andere digitale diensten voor congres bezoekers.

20


MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN

Een benefietgala voor de Ajax Foundation, steun aan verschillende schoolprojecten en de opening van een nieuw laboratorium voor maatschappelijke innovaties. Dat zijn enkele resultaten van de inzet van de Amsterdam ArenA op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Innovatie speelde daarbij een sleutelrol. Als grootste stadion van Nederland vervult de ArenA graag de rol van koploper. Dat is zeker het geval als het gaat om maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Naast verduurzaming van het stadion heeft de sociaal-maatschappelijke kant daarin een belangrijk aandeel.

MVO op de middenstip De betrokkenheid van de ArenA bij de Ajax Foundation is een goed voorbeeld van de maatschappelijke bijdrage die het stadion levert. In het afgelopen jaar stelde de ArenA de middenstip beschikbaar voor de eerste editie van het Ajax Gala, een van de nieuwe projecten van de Ajax Foundation. De avond, met onder meer optredens van Kees Prins en de Toppers, leverde een bedrag van € 226.248 op, dat ten goede komt aan de zogenoemde Life Skills & Clinics. Vanuit dit project biedt de Ajax Foundation kansarme kinderen de mogelijkheid om vier keer per week te sporten na schooltijd. Ook met de Ajax Run in 2014, die startte en finishte bij en in het stadion, is geld ingezameld voor dit goede doel.

Van stadion naar schoolplein De Amsterdam ArenA werkt vanuit het stadion regel matig aan maatschappelijke projecten. De Amsterdam ArenA leverde in 2014 bijvoorbeeld een bijdrage aan Koken met een Doel, een fondsenwervend evenement van de Johan Cruyff Foundation. Mede dankzij de ArenA is inmiddels op diverse scholen in Amsterdam en daarbuiten een Schoolplein 14 in gebruik. Schoolplein 14 heeft als doel alle leerlingen uit het primair onderwijs

uit te dagen en te stimuleren om met elkaar te spelen en te sporten.

Maatschappelijk betrokken partners Maatschappelijke verantwoordelijkheid speelt een rol in samenwerkingscontracten die de ArenA sluit. Zo werkt het stadion nauw samen met schoonmaakpartner CSU aan de ondersteuning van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De ArenA voorziet in een werkplek met leidinggevenden die de juiste aandacht aan de begeleiding kunnen besteden. In het afgelopen jaar is ook het inkoopbeleid een doeltreffende manier gebleken om MVO-doelstellingen te bereiken. In samenspraak met onder meer de cateraars is scherp toegezien op duurzame inkoop. Dat resulteerde in het behoud van het Green Key-certificaat, dat in 2014 werd behaald voor excellente prestaties op het gebied van duurzame catering en hospitality.

100% klimaatneutraal Door een breed scala aan maatregelen bereikte de ArenA in 2015 het doel om 100% klimaatneutraal te zijn op energiegebied, vertelt Henk van Raan, directeur van het Facilitair Bedrijf van de Amsterdam ArenA. “We wekken inmiddels 10% van ons elektriciteitsverbruik zelf op met de zonnepanelen op ons dak. De overige 90% komt van windmolens op Nederlandse bodem. Daarnaast hebben we in de afgelopen jaren al onze ketels en koelinstallaties afgekoppeld: we verwarmen en koelen nu uitsluitend met duurzame stadswarmte en -koude.” Bij onderhoud werd bovendien een groot deel van de traditionele lampen vervangen door energiezuinige led-verlichting. De autokilometers die verband houden met evene menten zijn in de berekening van klimaatneutraliteit overigens niet meegerekend. Maar via de zogenoemde Mobility Portal werkt de ArenA aan verdere verduur zaming van de reizen van en naar het stadion.

Blik op de toekomst De ArenA kijkt voortdurend naar kansen voor verdere verduurzaming. Van Raan: “In het afgelopen jaar hebben we veel energie gestoken in onderzoek naar de mogelijkheden van energieopslag. Dat zou mogelijkheden bieden voor peak shaving, wat betekent

21

dat we de pieken in ons elektriciteitsverbruik opvangen met energie die op andere momenten is opgewekt. In de ArenA, maar ook in het gebied rondom het stadion. Dat voorkomt onnodige belasting van het elektriciteitsnetwerk en zorgt ervoor dat we energie kunnen delen met onze buren. Energieopslag is daarom een belangrijke stepping stone op weg naar een smart energy grid: een netwerk van slim geschakelde energiesystemen die onderling vraag en aanbod optimaal op elkaar afstemmen. Ook deze oplossing betekent niet alleen een technische stap vooruit, maar levert tegelijkertijd een belangrijke maatschappelijke bijdrage.”

trends & innovaties • Toenemend aantal maatschappelijke evenementen in het stadion. • Co-creatie als basis voor duurzame maatregelen. • Energieopslag voor een duurzaam gebied. • Duurzame mobiliteit met alle omgevingspartners.

Totaal aantal evenementen Totaal aantal bezoekers van evenementen Totaal aantal bezoekers van rondleidingen CO2-uitstoot (kg/CO2e) Totaal energieverbruik (kWh) Totaal elektriciteitsverbruik (kWh) Totaal verbruik stadswarmte (GJ) Totaal verbruik stadskoude (GJ) Totaal gasverbruik (m3) Totaal waterverbruik (m3) Totaal afval (kg) Afval per bezoeker (kg)

2014/2015

2013/2014

115 1.750.000 98.000 0 16.587.873 9.783.669 20.122 3.828 7.962 27.113 439.145 0,24

106 1.848.000 88.000 2.105.724 15.474.816 9.055.749 17.572 4.053 2.999 26.187 447.021 0,23

71,1% 8,1% 1,7% 12,6% 0,3% 0,0% 3,9% 0,3%

75,1% 3,0% 0,5% 17,7% 0,2% 0,0% 3,6% 0,0%

Afvalscheiding Restafval Papier en karton GFT Bouw- en sloopafval Gevaarlijk afval Grond Hout Plastic

22


IN DE SCHIJNWERPERS De Ajax Foundation Ajax is een voetbalclub van wereldformaat. Met miljoenen fans, een rijke geschiedenis en de Amsterdam ArenA als thuishaven. Deze wapenfeiten benut de club om via de Ajax Foundation een maatschappelijke bijdrage te leveren. Simone Freling, PR-manager en directeur van de Ajax Foundation, vertelt over de twee nieuwe fondsenwerving-projecten – de Ajax Run en het Ajax Gala – waaraan de ArenA in het afgelopen jaar een bijdrage leverde.

De Ajax Foundation is opgericht om sociaal arme kinderen een kans te geven. Met lokale projecten waarbinnen beweging en sport centraal staan, krijgen de kinderen een steuntje in de rug. Ook de Amsterdam ArenA speelt daarbij een rol. In het seizoen 2014-2015 vooral vanwege twee nieuwe fundraisers.

Op weg naar een succesvolle traditie “Om de benodigde fondsen voor onze projecten bijeen te krijgen, organiseren we allerlei activiteiten en evenementen. Daarbij zijn we steeds zo innovatief en creatief mogelijk”, vertelt Freling. “Dat bewijzen ook de Ajax Run (die gehouden werd in oktober 2014) en het

Ajax Gala (dat in mei 2015 plaatsvond), twee evenementen die we afgelopen seizoen voor het eerst op touw zetten. En met succes: aan de run deden maar liefst 3.700 mensen mee, waaronder oudspelers Edwin van der Sar, Wim Jonk, Nordin Wooter en Daniel de Ridder. En het gala bracht het fantastische bedrag van € 226.248 op. Wat

23

een veiling onder leiding van Jop Ubbens, veilingmeester bij Christie’s. Kortom, een unieke avond voor een speciaal gezelschap.”

Van de Bijlmer tot Barcelona

ons betreft is hier een traditie geboren.”

Dineren op de middenstip De Amsterdam ArenA draagt op verschillende manieren bij aan het succes van de Ajax Foundation. Freling: “Natuurlijk vergroot het indrukwekkende stadion de roem van Ajax – en daarmee de exposure voor onze activiteiten. Maar daarnaast speelt de ArenA ook een actieve rol bij ons maatschappelijk ondernemerschap. Zo stelde het stadion de grasmat en collega’s ter beschikking voor het onvergetelijke diner tijdens het Ajax Gala op de middenstip. Dat maakte dit evenement, dat we in nauwe samenwerking met de ArenA organiseerden, echt uniek. Stel je voor: feestelijk gedekte tafels midden op de grasmat, de voltallige A-selectie die de bediening verzorgt, optredens van Michiel Borstlap, Kees Prins en De Toppers, en

De opbrengsten van de Ajax Run en het Ajax Gala kwamen ten goede aan Life Skills & Clinics, een initiatief dat de Ajax Foundation sinds 2013 in samenwerking met een aantal basisscholen uitvoert rondom Cruyff Courts in Amsterdam Zuidoost. Dankzij dit initiatief krijgen kansarme kinderen de mogelijkheid om vier keer per week na schooltijd te sporten. In speciale clinics komen naast voetbaltechnische aspecten ook verschillende life skills aan bod: speelse lessen over fair play, samenwerking, gezonde voeding en voldoende beweging. Kinderen die de clinics met succes hebben afgerond, ontvangen een diploma met de handtekening van Frank de Boer. De clinics worden tijdens trainingskampen en Europese wedstrijden van Ajax ook in het buitenland georganiseerd en hebben Boekarest en Barcelona al aangedaan.

“Stel je voor: feestelijk gedekte tafels midden op de grasmat, de voltallige A-selectie die de bediening verzorgt en optredens van Michiel Borstlap, Kees Prins en De Toppers. Dat is wel heel uniek!”

trends & innovaties • Twee nieuwe fundraisers in en rond de ArenA. • Life Skills & Clinics in binnen- en buitenland. • Een onvergetelijk diner op de middenstip tijdens het Ajax Gala.

24


AMSTERDAM ARENA IN BOUW

Met het twintigjarige jubileum in het vooruitzicht, staat de Amsterdam ArenA een bouwkundige metamorfose te wachten. Maar ook in het afgelopen jaar zijn er al stappen ondernomen om het pand state-of-the-art te houden.

vernieuwingen mee in de vergaderzalen en restaurants in het hoofdgebouw. Steer: “Een aantal vergaderruimten was toe aan een upgrade. Bij de overgang van de ArenA Business Club naar het Congrescentrum hebben interieurs dan ook een make-over gekregen. En met de komst van nieuwe horecaondernemers worden ruimten uiteraard aangepast.”

Een nieuwe tribune, een WiFi-netwerk voor iedereen, de opening van het Amsterdam ArenA Innovation Center, een make-over van kleedkamers en vergaderzalen: aan bouwtechnische ontwikkelingen had de ArenA in het jaar 2014-2015 bepaald geen gebrek. Bovendien is in 2015 het startsein gegeven voor de vernieuwbouw die in de aanloop naar EURO 2020 wordt gerealiseerd.

Dichter bij het veld Voetbal kijken is het mooist als je het gras ruikt en de keeper zijn verdedigers hoort instrueren. Sinds de Amsterdam ArenA in 2015 de gracht aan de oostzijde heeft gedicht, zitten bezoekers een stuk dichter bij het veld. In januari werd de vernieuwde tribune in gebruik genomen “De vernieuwing borduurt voort op het dichtleggen van de grachten aan de westelijke en noordelijke kant van het stadion”, vertelt Hein Steer, projectmanager van de Amsterdam ArenA. “We willen de stadionbeleving en -kwaliteit verhogen door bezoekers dichter bij het veld te brengen. En door comfortabelere zitplaatsen te bieden.” In de oostgracht stonden tot dit jaar demontabele tribunes met 296 zitplaatsen. De nieuwe, permanente constructie heeft een mooiere uitstraling – en meer en betere stoelen.

Upgrades Naast de verbouwingen rond de grasmat en plannen voor het vernieuwen van de kleedkamers hebben ook in het hoofdgebouw van de ArenA upgrades plaatsgevonden. De opening van het Amsterdam ArenA Innovation Center in juni is daarvan het meest opvallende voorbeeld. Het innovatieplatform is meer dan een nieuw gebouw: de ruimte is ook voorzien van snelle netwerken en supercomputers met veel rekenkracht waarmee de bedrijven die er gevestigd zijn allerlei nieuwe vindingen kunnen uitproberen. De ontwikkelingen binnen het Congrescentrum en de horecaconcepten van de ArenA brachten bouwkundige

“Zowel bij de sloop als de nieuw bouw letten we op duurzaamheid.”

25

Maatschappelijk verantwoord bouwen “Zowel bij de sloop als de nieuwbouw letten we op duurzaamheid”, zegt Steer. “De afvalscheiding is strak doorgevoerd. En bij het vervangen van stadionstoelen kijken we naar hergebruik. Maar niet in alle gevallen zijn duurzame materialen mogelijk. Bijvoorbeeld omdat we gebruikmaken van prefab-elementen en daardoor geen keuze hebben voor duurzaam beton en staal. En stadionstoelen gemaakt van suikerriet, waarmee we al een paar jaar experimenteren, voldoen nog niet aan onze eisen voor brandwerendheid. Wat wel vaststaat: in het héle stadion hangt straks led-verlichting.”

trends & innovaties • Vernieuwbouw voor verbetering van stadionbeleving en -kwaliteit. • Opening van vernieuwde tribune op de oostelijke gracht. • Grootschalige verbouwing van het stadion tussen 2015 en 2020.

26


IN DE SCHIJNWERPERS ArenA concerten en events De Amsterdam ArenA is niet alleen gastheer van voetbalwedstrijden, maar ook van concerten en dance-events. De jaarlijkse shows van De Toppers behoren tot de hoogtepunten. Maar er gebeurt nog meer feestelijks in het stadion. Benno de Leeuw van entertainmentbedrijf Rocket en Henk Markerink van de ArenA vertellen over de succesfactoren.

Een steeds groter aantal evenementen, Sensation, het tweede Amsterdam Music Festival, een internationale liveshow met supercars & superstars en de elfde editie van Toppers in Concert. Dat waren enkele highlights van de evenementenkalender 20142015 van de Amsterdam ArenA. In totaal trokken de events – voetbalwedstrijden meegerekend

– 1.750.000 bezoekers. De teller van het totale aantal concerten en evenementen in het afgelopen jaar staat op 115. Dat is bijna 10% meer dan het jaar ervoor.

Van De Toppers tot Gumball Toppers in Concert vormt ieder jaar een bijzonder en belangrijk onderdeel van de

evenementenkalender. In 2015 waren Gerard Joling, Jeroen van der Boom en René Froger er vijf avonden, samen met in totaal 340.000 bezoekers. “Toppers in Concert is het meezingfeest van het jaar”, zegt Benno de Leeuw, manager van De Toppers en directeur van evenementenbureau Rocket. “In de afgelopen elf jaar stonden De Toppers 37 keer in een

27

Meer eigen producties De Amsterdam ArenA is natuurlijk beschikbaar voor muziekoptredens en andere (grootschalige) events uit de koker van evenementen organisatoren. Maar de ArenA organiseert ook steeds vaker op eigen initiatief events. Naast Gumball 3000 at the ArenA is dat bijvoorbeeld het Amsterdam Jazz Festival, dat in september 2015 voor de derde keer plaatsvond in een aantal zalen in het hoofdgebouw. Het festival is voor jazzminnend Nederland inmiddels een begrip.

“Bij elk concert van De Toppers fungeert de ArenA een avond lang als het grootste meezingcafé van Nederland.”

Gastvrij

uitverkochte ArenA. Bij elk concert fungeert de ArenA een avond lang als het grootste meezingcafé van Nederland; jong en oud, arm en rijk, blank en donker, homo en hetero, voor één avond zijn ze allemaal samen één.” Bijzonder aan de reeks optredens van De Toppers in 2015 was dat Gumball 3000 at the ArenA – een ludieke rally waarbij wereldsterren in extravagante bolides de wereld over rijden – erop meeliftte. In mei 2015 toerde een karavaan van 130 auto’s onder de noemer Gumball 3000 van Stockholm naar Amsterdam, om vanaf daar naar de Verenigde Staten te vliegen en verder te rijden. DJ Afrojack reed mee in de rit vanaf Stockholm en kon in de Hollandse hoofdstad optreden. Daarmee had de ArenA alles in huis voor een geslaagde avond: supercars én superstars. Er kwamen 12.000 bezoekers naar de show.

“Het allerbelangrijkste is dat bezoekers een goed gevoel hebben bij de ArenA. Dat ze zich echt welkom voelen: dat het stadion schoon, sfeervol en comfortabel is, dat er geen rijen staan en dat de horeca een goede prijs-kwaliteitverhouding biedt,” vertelt Henk Markerink. Zulke ogenschijnlijk simpele dingen zijn nu belangrijker dan ooit. “Er zijn tegenwoordig zo veel mogelijkheden om de vrije tijd leuk te besteden. Door zo gastvrij mogelijk te zijn en kwaliteit te bieden, zorgen we voor loyaliteit bij de bezoekers. Het is aan ons om er alles aan te doen dat onze gasten willen blijven terugkomen.”

trends & innovaties • Een groeiend aantal events. • Meer eigen producties. • Nieuwe denkrichtingen om grootschalige, betaalde concerten en events tot een succes te maken. • Meer aandacht voor klantenbinding.

28


AMSTERDAM ARENA IN DE TOEKOMST

Iedereen een VIP in een state-ofthe-art stadion. Dat is de doelstelling van de Amsterdam ArenA voor de komende vijf jaar. Met de publicatie van het Investeringsplan 2020 – en de innovaties die in het afgelopen jaar zijn ingevoerd – is de basis daarvoor al gelegd. Zonder moeite een parkeerplaats vinden. Nooit meer in de file. Niet meer in de rij staan voor een drankje of snack. Tijdens een wedstrijd hoogtepunten terugzien op de smartphone. En na een evenement soepel en snel naar huis reizen. Het zijn voorbeelden van ‘de ideale stadionbeleving’ die in de komende jaren wordt gerealiseerd in de Amsterdam ArenA. Aan de basis ligt het Investeringsplan 2020, waarmee de ArenA – samen met een aantal samenwerkingspartners – het stadion in de aanloop naar EURO 2020 een upgrade gaat geven.

Customer journey centraal “Van de ticketaankoop tot de thuisreis. We hebben de hele customer journey in kaart gebracht en nagedacht hoe het allemaal beter kan”, vertelt Henk Markerink, directeur van de Amsterdam ArenA. “Dat betekent dat we elke stap hebben benoemd en geanalyseerd die een bezoeker zet om een wedstrijd of evenement in de ArenA mee te kunnen maken. Vanuit de vraag: hoe kunnen we zorgen voor een fantastische klantbeleving?” De inventarisatie heeft geleid tot het verbeterprogramma waarmee het bijna twintigjarige stadion actie kan ondernemen om ook in de toekomst state-of-the-art te zijn. Daarbij ligt de focus op kwaliteit, duurzaamheid en innovatie.

De eerste stappen richting de upgrade zijn al in het jaar 2014-2015 gezet. Zo hebben de ArenA en Huawei in 2014 tientallen kilometers kabel aangebracht om het stadion van WiFi en met KPN van een 4G netwerk te voorzien. Daarnaast opende in 2015 het Amsterdam ArenA Innovation Center, dat fungeert als living lab voor allerlei stadioninnovaties. Ook op het gebied van catering is een nieuwe stap gezet, bijvoorbeeld met de opening van Febo Boulevard. “Zo kunnen we klanten onder één dak een groot aantal verschillende cateringconcepten aanbieden. Van een eenvoudig broodje kroket tot een volledig verzorgde zakenlunch of een feestelijk diner.”

Vanuit het verbeterprogramma kan het bijna twintigjarige stadion actie ondernemen om ook in de toekomst state-of-the-art te zijn. Daarbij ligt de focus op kwaliteit, duurzaamheid en innovatie.

29

Vernieuwbouw De komende jaren staan de nodige bouwkundige vernieuwingen op het programma. Zo wordt de omloop achter de tweede ring van het stadion ingrijpend gemoderniseerd. Deze omloop wordt drie keer zo breed, waardoor bezoekers meer ruimte, licht en lucht krijgen. Ook komen er extra liften, toiletten, cateringpunten en roltrappen. Daarnaast wordt de gevel van het stadion vernieuwd. Met de verbouwing ondergaat de ArenA een heuse metamorfose. Door de verbreding van de omloop krijgt de gevel van het stadion ook een andere vorm: het gebouw verandert van hol naar bol. Minder zichtbaar maar minstens zo belangrijk zijn de veranderingen die de vernieuwbouw meebrengt voor de duurzaamheid en dienstverlening. Bij de verbouwing wordt geprobeerd om zoveel mogelijk extra duurzame innovaties mee te nemen. Zo zullen in de nieuwe gevel

zonnecellen worden geïntegreerd en krijgen alle lampen binnen led-verlichting. Daarnaast biedt de bouwkundige transformatie kansen om “bezoekers straks de hoogst mogelijke kwaliteit en service te leveren”, zoals Markerink stelt. Comfortabele zitplaatsen, overzichtelijke routes en een gastvrije entree horen daarbij. Net als sfeervolle verlichting, heldere zichtlijnen en aantrekkelijke horeca. “Iedere bezoeker moet zich hier als een VIP behandeld voelen.”

trends & innovaties • Meer focus op de customer journey. • Aanleg van een 4G- en WiFi-netwerk. • Extra impulsen aan duurzaamheid en dienstverlening.

30


IN DE SCHIJNWERPERS Betalen in de Amsterdam ArenA Wie vroeger in de ArenA een cola wilde bestellen, moest twee keer in de rij staan. Eén keer om de ArenA card te kopen en één keer voor de counter van de kiosk. Hidde Salverda, directeur Evenementenbedrijf Amsterdam ArenA, vertelt over innovaties die het betaalverkeer in het stadion sneller hebben gemaakt.

Na achttien jaar maakte de Amsterdam ArenA in 2014 de overstap van een gesloten naar een open betaalsysteem: de eigen ArenA card verdwijnt en contactloos betalen en pinnen wordt de toekomst.

Van betaalkaart naar pinpas De ArenA card was een succesvolle innovatie in de

tijd dat de pinverbindingen in Nederland nog erg traag waren, zegt Salverda. “Vooral als bezoekers van voetbalwedstrijden in de rust snel wat wilden eten of drinken, bood de kaart uitkomst. Want afrekenen ging razendsnel – mits er voldoende saldo op de kaart stond.” Maar wat destijds een oplossing vormde, is inmiddels

achterhaald. “De rijen voor de oplaad- en verkooppunten waren ons een doorn in het oog. Wachttijden passen niet in onze filosofie van goede service en kwaliteit. Met het nieuwe betaalsysteem zetten we een grote stap vooruit, voor bezoekers én voor de cateraars in het stadion. Deze verbeterslag zijn we aan onze stand verplicht; twee keer in de rij staan voor

31

een cola kan echt niet meer.” Het nieuwe betaalsysteem in de ArenA is klaar voor pinpassen waarmee contactloos kan worden afgerekend, vertelt Salverda. “De meeste passen zijn daarvoor al geschikt: even de pas tegen de pinterminal houden en de betaling is gelukt. Uiteraard is ook ‘gewoon’ pinnen mogelijk, de huidige verbindingen zijn razendsnel. Dankzij de nieuwe systemen zijn bezoekers ook af van de frustratie dat er te weinig saldo op de ArenA card staat om een bestelling te betalen.”

Op weg naar een cashless stadion Eind 2014 waren alle kiosken op de omlopen voorbereid op het ‘nieuwe pinnen’. De ArenA is daarmee klaar voor de toekomst, zegt Salverda. “We hebben echt de jongste technieken toegepast. Zo zijn de nieuwe pinterminals al voorbereid op contactloos

betalen met mobiele telefoons.” Ondertussen is de uitfasering van de ArenA card van start gegaan: per 1 september 2015 worden bij voetbalwedstrijden geen ArenA cards meer verkocht. Vanaf 2016 is betalen met de ArenA card bij het voetbal helemaal niet meer mogelijk. Voorlopig is het nog wel mogelijk om met de kaart – en de creditcard – te betalen tijdens evenementen op het veld. Maar het streven is om ook daar zo snel mogelijk pinnen te introduceren. De ArenA is al cashless aan de counter sinds de oprichting in 1996. Als straks volledig afscheid is genomen van de ArenA card, is het niet meer mogelijk om contant te betalen. Dat is niet alleen makkelijk en snel, maar ook veilig. “Een cashless stadion betekent een extra stap in het vergroten van de veiligheid.”

“Met het nieuwe betaalsysteem zetten we een grote stap vooruit, voor bezoekers én voor de cateraars.”

trends & innovaties • Betaalsystemen geschikt voor contactloos betalen. • Voorbereid op contactloos betalen met mobiel. • Na negentien jaar afscheid van de ArenA card. • Cashless stadion: sneller én veiliger.

32


VOETBAL IN DE ARENA

Met in totaal 115 evenementen was de agenda van de Amsterdam ArenA in het jaar 2014-2015 goed gevuld. Vooral de wedstrijden van AFC Ajax en het Nederlands elftal in de ArenA trekken veel publiek.

Sleutelrol voor voetbal De sleutelrol van voetbal in de activiteiten van de Amsterdam ArenA komt ook tot uiting in maat schappelijke projecten die de ArenA ondersteunt. Denk aan het Ajax Gala en andere initiatieven van de Ajax Foundation.

Als hoofdhuurder was Ajax in het jaar 2014-2015 met 25 wedstrijden goed voor het leeuwendeel van het aantal bezoekers aan de ArenA, waaronder twee wedstrijden van Jong Ajax. Op 17 september 2015 speelde Ajax tegen Celtic de vijfhonderdste wedstrijd in de ArenA sinds de opening, een bijzondere mijlpaal in de geschiedenis van het stadion. Met de KNVB als partner biedt de ArenA ook steevast een podium voor internationaal voetbal. Het Nederlands elftal kwam er in het afgelopen jaar zes keer in actie. Niet eerder werden in één jaar zo veel wedstrijden van Oranje in de ArenA gespeeld. Bovendien werd op 12 november 2014 nog een mijlpaal bereikt: toen speelde het Nederlands elftal zijn vijftigste wedstrijd in de ArenA sinds de opening van het stadion. De wedstrijd tegen Mexico eindigde in 2-3.

Thuishaven Ajax “De Amsterdam ArenA is méér dan onze thuishaven”, zegt Ajax-directielid Edwin van der Sar. “In de loop der jaren is het meer en meer een Ajax-stadion geworden. Niet alleen door de veranderingen in en om het stadion, maar ook door de landstitels die we hebben behaald en de mooie Europese wedstrijden die we hier hebben gespeeld. Het stadion huisvest daarnaast ook de Ajaxfanshop. En de Stadiontours laten voetballiefhebbers uit binnen- en buitenland de Ajax-sfeer proeven.” Van der Sar onderschrijft de focus die de ArenA de komende jaren legt op kwaliteit, duurzaamheid en innovatie. “Vernieuwingen in het stadion komen uiteindelijk natuurlijk ook ten goede aan de beleving van onze fans. Ongeacht of het nu gaat om het WiFinetwerk, het betaalsysteem of het horeca-aanbod.”

“Vernieuwingen in het stadion komen uiteindelijk natuurlijk ook ten goede aan de beleving van onze fans. Ongeacht of het nu gaat om het WiFi-netwerk, het betaalsysteem of het horecaaanbod.”

33

Supergras Om het voetbal optimaal te ondersteunen, besteedt de ArenA veel aandacht aan de kwaliteit van de grasmat. Met geavanceerde technologieën meet de Amsterdam ArenA de fitheid van het gras. Aan de hand van monitoring en voeding op maat streeft de ArenA naar een topniveau dat leidt tot ‘supergras’. Zaken zoals vitaliteit, sapstromen en bacteriën in de grasplanten kunnen 24/7 worden gemonitord. Daarmee kan het grasteam besluiten om bijvoorbeeld het dak te openen of te sluiten, extra water en voedingsstoffen toe te voegen of de assimilatieverlichting in- of juist uit te schakelen. Monitoring en analyse zijn voor de ArenA van grote waarde omdat het kennis en inzicht oplevert in efficiënte en duurzame omgang met het gras. Met maatwerkverzorging is de kwaliteit van het gras optimaal én wordt verspilling van grondstoffen voorkomen.

trends & innovaties • Recordaantal wedstrijden van het Nederlands elftal in de ArenA in 2014-2015. • Grasmat op topniveau door monitoring en voeding op maat.

34


BERICHT VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN DE AMSTERDAM ARENA

Hierbij bieden wij u de door de directie opgemaakte jaarrekening 2014-2015 aan, alsmede de toelichting op deze stukken. De jaarrekening is door PricewaterhouseCoopers Accountants NV gecontroleerd, waarvoor wij verwijzen naar de bij dit verslag opgenomen goedkeurende controleverklaring. Wij stellen u voor de jaarrekening 2014-2015, waarmee wij ons met de inhoud kunnen verenigen, vast te stellen overeenkomstig de voorgelegde stukken. Conform artikel 12, lid 5 van de statuten strekt voornoemde vast stelling de directie en de Raad van Commissarissen tot décharge. Vergaderingen en overleggen De Raad van Commissarissen vergaderde in het verslagjaar zevenmaal waarvan eenmaal in buiten gewone samenstelling met het managementteam van Amsterdam ArenA erbij. Daarnaast was er regelmatig informeel contact tussen de leden van de Raad onder ling en met de directie. De voorzitter van de Raad had regelmatig overleg met de Algemeen Directeur, onder andere ter voorbereiding van de vergaderingen van de Raad van Commissarissen. Gebruikelijk is verder dat de Raad van Commissarissen eenmaal per jaar expliciet stilstaat bij haar eigen functioneren. Door de wisselingen gedurende het verslagjaar is dit verschoven naar het verslagjaar 2015-2016. De Raad van Commissarissen kent twee commissies, te weten de auditcommissie en de benoemings- en remuneratiecommissie. Deze commissies vergaderden in het verslagjaar beiden tweemaal. De jaarlijkse strategiemeeting, een buitengewone vergadering van de Raad van Commissarissen tezamen met directie en managementteam, was ditmaal geheel gewijd aan

het Investeringsplan 2020 met als motto ‘Kwaliteit en Innovatie’. Daarnaast heeft in het verslagjaar een aantal malen constructief overleg plaatsgevonden met de verant woordelijk wethouder van de gemeente Amsterdam. De gesprekken gingen over de positie van de gemeente Amsterdam als certificaathouder en over de intensieve samenwerking tussen gemeente Amsterdam ter zake veiligheid, innovatie, duurzaamheid en mobiliteit (Smart City-concept).

Samenstelling Sinds 2012 bestaat de Raad van Commissarissen uit vijf leden. Het streven daarbij is dat de Raad minimaal één maar bij voorkeur twee vrouwelijke leden telt. Dit laatste was in het verslagjaar ook daadwerkelijk het geval. Door het terugtreden van Anne-Marie Klijn is de verhouding weer 1:4. De Raad van Commissarissen blijft nadrukkelijk streven naar een zo evenwichtig mogelijke man/vrouw-verdeling. In het verslagjaar hebben wij afscheid genomen van commissaris Paul Luijten die sinds 2000 deel uitmaakte van onze Raad. Zijn inbreng en betrokkenheid gedurende vele jaren is door ons zeer gewaardeerd, wij zijn hem daarvoor veel dank verschuldigd. Na balansdatum (per 31 augustus) zijn commissarissen Anne-Marie Klijn en Dolf Collee afgetreden. Ook hun beider inbreng en betrokkenheid hebben wij zeer gewaardeerd. In beide gevallen speelde een mogelijk tegenstrijdig belang van het aanvaarden van een nieuwe functie. Uit zorgvuldigheidsredenen hebben beiden daarom te kennen gegeven tussentijds te willen aftreden. Per 1 september zijn Ernst Ligthart (namens AFC Ajax) en Hans Gerson als commissaris aangetreden. De heer Gerson is deskundig op het terrein van vastgoed en beleggen en is vertrouwd met Amsterdam en de Amsterdamse politiek. Beide nieuwe commissarissen zijn bovendien voetballiefhebbers en trouwe Ajax-supporters.

35

Terugblik en aandachtspunten De Raad van Commissarissen is redelijk tevreden over het verslagjaar 2014-2015. Op tal van terreinen is voortgang geboekt. Echter, het realiseren van de financiële targets blijft de nodige aandacht vragen. Dat geldt ook voor de activiteiten van Amsterdam ArenA International. Drie zaken springen er in het verslagjaar 2014-2015 duidelijk uit: • Investeringsplan 2020; bedoeld om de Amsterdam ArenA een extra kwaliteitsimpuls te geven en er zo voor te zorgen dat het stadion ook in de toekomst een state-of-the-art stadion blijft. • De discussie met de gemeente Amsterdam over hun deelneming op langere termijn. • De samenwerking op het terrein van innovatie en duurzaamheid met lokale, nationale en internationale partners (waaronder de gemeente Amsterdam). Door de Raad van Commissarissen zijn verder de volgende onderwerpen besproken: • Samenwerking met Ajax. • Invoering integriteitscode. • Kostenontwikkeling. • Risk management. De volgende dossiers vroegen daarnaast bijzondere aandacht: • De discussie met de Belastingdienst over de afschrijving op het stadion. • De financiële resultaten. • De ontwikkelingen bij Amsterdam ArenA Advisory BV / ArenA do Brasil LTDA. • De commerciële verhuur gegeven de investeringen in de nieuwbouw. • De veiligheid in en om het stadion. De Raad van Commissarissen constateert verheugd dat aan Amsterdam ArenA een viertal wedstrijden in het kader van EURO 2020 is toegewezen. Dat biedt het stadion de kans om zich opnieuw ook internationaal te presenteren als een state-of-the-art stadion.

Toekomst De Raad van Commissarissen kijkt met vertrouwen naar de toekomst van de Amsterdam ArenA. Wel zal het de nodige inspanning vergen om de ambities te realiseren binnen een verstandig financieel kader. Belangrijke thema’s zullen ook in de toekomst blijven: het bewerk stelligen – onder meer via de jongste ICT-toepassingen – van meer en nóg tevredener bezoekers, de relatie met Ajax, de invulling van de evenementenkalender en de positie van de gemeente Amsterdam.

De Raad van Commissarissen dankt de directie en de medewerkers voor hun enthousiasme en inzet. Met elkaar kunnen we met tevredenheid terugzien op het verslagjaar 2014-2015 voor de Amsterdam ArenA. De Raad van Commissarissen Hans Zwarts (voorzitter) Heleen van Ketwich Verschuur (namens de gemeente Amsterdam) Paul Luijten (tot 31 december 2014) Aat Schouwenaar Anne-Marie Klijn (tot 31 augustus 2015) Dolf Collee (tot 31 augustus 2015) Ernst Ligthart (namens AFC Ajax, vanaf 1 september 2015) Hans Gerson (vanaf 1 september 2015)

36


MANAGEMENTSAMENVATTING

Managementsamenvatting bij het jaarverslag Stadion Amsterdam NV 2014-2015 Extra investeringen in kwaliteit, duur zaamheid en innovaties. Dat zijn de kernambities van de Amsterdam ArenA voor 2020. De resultaten die in het jaar 2014-2015 zijn gerealiseerd, bieden een basis om hiermee aan de slag te gaan. Algemene terugblik op het jaar 2014-2015 Voor de Amsterdam ArenA was jaar 2014-2015 een jaar met twee gezichten. De kernactiviteiten – voetbal, evenementen en zaalverhuur – laten positieve ontwikkelingen zien. Met in totaal 115 wedstrijden en evenementen was er niet eerder in één jaar zo veel te doen in de ArenA. In totaal wisten zo’n 1.750.000 bezoekers de weg te vinden naar evenementen in het stadion. Ook het Congrescentrum en de Stadiontours trokken veel publiek. Bij de zakelijke bijeenkomsten zoals congressen en seminars werd een recordomzet gedraaid. En in 2014-2015 bezochten bijna 100.000 mensen de ArenA voor een rondleiding. Na enkele zeer succesvolle jaren heeft Amsterdam ArenA International, de organisatie die zich wereldwijd bezighoudt met advies en ondersteuning bij stadionbouw en -exploitatie, in het jaar 2014-2015 met tegenwind te maken gekregen. Dit komt onder andere door onvoorziene ontwikkelingen in Brazilië na het WK in 2014.

Financiële resultaten In het jaar 2014-2015 boekte de Amsterdam ArenA een totale omzet van € 33,6 miljoen. Dat is minder dan begroot en lager dan vorig verslagjaar, toen de omzet € 35,2 miljoen bedroeg. Maar nog altijd maakt het stadion een gezonde winst: het resultaat na belastingen bedraagt € 586.000. De financiële resultaten zijn vooral negatief beïnvloed door de tegenvallende internationale activiteiten. Daarnaast hebben veranderingen binnen Grace, het betaalsysteem in de ArenA, extra kosten meegebracht.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen Als grootste stadion van Nederland vervult de ArenA graag de rol van koploper. Dat is zeker het geval als het gaat om maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Naast verduurzaming van het stadion heeft de sociaal-maatschappelijke kant daarin een belangrijk aandeel. Door een breed scala aan maatregelen bereikte de ArenA in 2015 het doel om 100% klimaatneutraal te zijn op energiegebied. De autokilometers die verband houden met evenementen zijn hierbij overigens niet meegerekend. De energievoorziening van het stadion is flink verduurzaamd. De ArenA wekt 10% van het elektriciteitsverbruik zelf op (met zonnepanelen op het dak) en gebruikt voor de overige 90% windenergie (van molens van Hollandse bodem). Voor verwarming en koeling wordt gebruik gemaakt van stadswarmte- en koude. De vervanging van traditionele lampen door ledverlichting leverde een energiebesparing op. Samenwerking en co-creatie met stakeholders uit de omgeving, onder andere binnen het Amsterdam ArenA Innovation Center, staan steeds centraal bij de MVOstrategie van het stadion. Bijvoorbeeld met het oog op energieopslag en duurzaam vervoer.

37

Ambities voor de toekomst Voortbouwend op de resultaten uit het jaar 20142015 ziet de Amsterdam ArenA de komende jaren met gematigd optimisme tegemoet. Vanuit het Investeringsplan 2020 streeft het stadion naar een topprestatie tijdens EURO 2020. In 2015 heeft de ArenA daarom de gehele customer journey in kaart gebracht – van ticketaankoop tot thuisreis. Deze inventarisatie heeft geleid tot een verbeterprogramma waarmee het bijna twintigjarige stadion actie kan ondernemen om ook in de toekomst een state-of-the-art te zijn. Daarbij ligt de focus op kwaliteit, duurzaamheid en innovatie. Een van de centrale onderdelen is de grootschalige vernieuwbouw die in de aanloop naar EURO 2020 wordt uitgevoerd. Met de verbouwing ondergaat de ArenA een metamorfose die bijdraagt aan verbetering van de klantbeleving en service – en bovendien aan de duurzaamheid – van het stadion.

trends & innovaties • Vooruitblik op het Investeringsplan 2020 van de Amsterdam ArenA. • Intensief overleg met gemeente Amsterdam over onder andere innovatie. • Nieuwe kansen om de Amsterdam ArenA internationaal te promoten. • Extra inzet op meer (en meer tevreden) bezoekers.

38


Executive summary of the 2014-2015 annual report of Stadion Amsterdam NV Additional investments in quality assurance, sustainability and innovations – these are the key ambitions of the Amsterdam ArenA for 2020. The results that were achieved during the year 2014-2015 provide a solid basis to rise to this challenge. General review of the year 2014-2015 For the Amsterdam ArenA, the year 2014-2015 was characterized by two distinct developments. The core activities – football, event hosting and conference center activities – show positive develop ments. The ArenA hosted a total of 115 matches and events, more than ever before in a single year. The events in the stadium attracted a total number of about 1,750,000 visitors. The Conference Center and the Stadium Tours attracted large crowds as well. Corporate meetings such as conferences and seminars accounted for record sales, and as many as nearly 100,000 people visited the ArenA in 2014-2015 for a guided tour. On the other hand, after a consecutive string of highly successful years, Amsterdam ArenA International, the organization that provides advice and support in the construction and operation of stadiums all around the world, was confronted with some serious challenges during the year 2014-2015. This is mostly due to unforeseen developments in Brasil after the 2014 World Cup.

Financial results During the year 2014-2015, the Amsterdam ArenA recorded a total turnover of € 33.6 million. This is less than was budgeted and lower than in the last financial year, when turnover amounted to € 35.2 million. However, the stadium still makes a healthy profit: the result after taxes amounts to € 586,000. The financial results were negatively impacted mostly by the decline in international activities. Furthermore, the ArenA incurred additional costs as a result of changes that were introduced in Grace, the payment system used by the stadium.

Corporate social responsibility As the largest football stadium in theNetherlands, the ArenA is a pioneer in corporate social responsibility

(CSR). Its CSR policy addresses environmental as well as social impacts. A wide range of measures enabled the ArenA to achieve its objective, in 2015, of becoming fully climate neutral in terms of power generation and consumption. This does not, however, include the number of eventrelated car kilometres. The stadium’s energy supply has become considerably more sustainable. The ArenA itself generates 10% of the electricity it uses (using solar panels on the roof) while the remaining 90% is supplied by (Dutch) wind farms. District heating and cooling is used for climate control. The replacement of traditional lights by LED lighting resulted in energy savings. Partnerships and co-creation projects with local and regional stakeholders, within the Amsterdam ArenA Innovation Centre as well as in other settings, are pivotal to the stadium’s CSR strategy. Examples of efforts in which this collaboration is instrumental include energy storage and sustainable transport.

Ambitions for the future Following on from the results of the year 2014-2015, the Amsterdam ArenA expects to deliver positive results over the next few years. As part of the 2020 Investment Plan, the stadium is taking additional steps to deliver premium results during EURO 2020 matches. In 2015, the ArenA created a customer journey map, describing the total customer experience from purchasing a ticket to returning home. This map forms the basis for an improvement programme that helps the almost twenty-year-old stadium to maintain its state-of-the-art status, focusing in particular on quality, sustainability and innovation. One of the central elements of the programme is the large-scale renovation that will be completed in time for EURO 2020. The renovation project will result in a complete metamorphosis of the ArenA that will contribute to improving the customer experience and service as well as the stadium’s sustainability performance.

39

COLOFON

Amsterdam ArenA Postbus 22981 1100 DL Amsterdam 020-3111333 [email protected] www.amsterdamarena.nl

Fotografie

Jorrit Lousberg ZuidoostPartners Louis van de Vuurst Gerard van Hees ID&T Amsterdam Music Festival Amsterdam ArenA Marco van Middelkoop Riechelle van der Valk

Tekst

Leene Communicatie

Ontwerp en layout

Room for ID’s

Druk

Opmeer

JAARVERSLAG

Recommend Documents