JAARVERSLAG 2013 Vereniging ‘een School met de Bijbel’ Postbus 9 3958 ZT Amerongen
‘Een kansrijke toekomst, met oog voor kind en kwaliteit!’
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
Inleiding Voor u ligt het jaarverslag 2013 van de Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ te Amerongen. In dit jaarverslag maken we de balans op over het afgelopen kalenderjaar. Naar de overheid, de leden van onze vereniging en andere stakeholders leggen we verantwoording af over het gevoerde beleid. 2013 was een jaar waar nieuw ingezet beleid of nieuwe activiteiten verder zijn uitgevoerd c.q. afgerond. De wet ‘Goed onderwijs, goed bestuur’ heeft in 2011 geleid tot een belangrijke wijziging in de bestuursstructuur van de vereniging. In 2012 is gewerkt met het nieuwe Intern Toezicht Kader (ITK) en het nieuwe Bestuurlijk ToetsingsKader (BTK). Het werken met een duidelijke functiescheiding tussen toezicht houden en uitvoeren wordt jaarlijks geëvalueerd. Dit heeft in 2013 wederom plaatsgevonden. Beide scholen zijn met het derde jaarplan aan de slag gegaan van hun schoolplan 2011-2015. De invoering van passend onderwijs in 2015 is leidend voor de ontwikkeling, de vernieuwing en kwaliteitsverbetering van onze scholen. Het jaarverslag bevat ook het rapport inzake de jaarrekening over de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013. Het rapport bestaat uit een balans per 31 december 2013 en een exploitatierekening over de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013, welke beide zijn voorzien van de nodige specificaties en toelichtingen. Namens het bestuur, De directeur-bestuurders: Gerbert Boor Annemarie van der Mede
Vereniging ‘een school met de Bijbel’ Postbus 9 3958 ZT Amerongen Bestuursnummer: 23674
Wilhelminaschool, voor christelijk basisonderwijs Gasthuisstraat 7 Postbus 66 3958 ZV Amerongen Brinnummer: 08US
CBS De Regenboog Pr. Beatrixlaan 34 Postbus 20 3958 ZT Amerongen Brinnummer: 09SX
pagina - 2 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
Inhoud Deel 1: 1. Profiel van de organisatie
2. Bestuursverslag
3. Onderwijs en kwaliteit
4. Personeel en werkgeverschap
5. Financiën en beheer
6. Continuïteitsparagraaf
Deel 2:
Jaarrekening 2013
pagina - 3 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
1. Profiel van de organisatie
1.1 Algemeen Onder het bestuur van de Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ te Amerongen ressorteren twee scholen. Het zijn scholen voor regulier basisonderwijs. De scholen zijn gelegen in de woonkern Amerongen van de gemeente Utrechtse Heuvelrug. De rechtspersoonlijkheid van de Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ is een verenigingsvorm. De vereniging is opgericht op 6 juli 1904. De dagelijkse leiding van de scholen en het besturen in materiële zin ligt in handen van de schooldirectie. De taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in de statuten en het managementstatuut. Schooldirecteuren leggen vanaf 1 augustus 2006 verantwoording af aan het bestuur door middel van managementrapportages. Deze worden ter toetsing voorgelegd tijdens de vergadering van het toezichthoudend bestuur. De rapportages zijn zowel gericht op financiën, personeel, onderwijs en leerlingen.
1.2 Missie en visie De basisscholen van de vereniging staan open voor alle ouder(s)/verzorger(s) die de identiteit van de scholen respecteren. De scholen gaan uit van passend onderwijs, waarbij handelingsgericht en opbrengstgericht wordt gewerkt. De scholen werken als professionele organisatie, waarbij medewerkers samen werken aan de ontwikkeling. De scholen hebben als doel de leerlingen cognitief en sociaal te ontwikkelen, zodat ze kunnen doorstromen naar een passende vorm van vervolgonderwijs. Naast de aandacht voor de cognitieve vakgebieden willen wij onze leerlingen laten uitgroeien tot waardevolle en respectvolle burgers. Onze visie is het beeld dat we van de toekomst hebben. Het gaat om een gezamenlijk toekomstbeeld. De visie is uitgewerkt in verschillende dimensies, te weten levensbeschouwelijke, onderwijskundige, pedagogische en de maatschappelijke dimensie. Slogan De slogan van de vereniging is: ‘Een kansrijke toekomst, met oog voor kind en kwaliteit! De vereniging staat voor de drie k’s: kind, kwaliteit en kansrijk. Elk kind is uniek en heeft recht op een passende leeromgeving. Het kind staat centraal binnen onze vereniging. De vereniging staat voor kwaliteit. Deze kwaliteit richt zich op het onderwijs aan kinderen, de professionalisering van leerkrachten en de huisvesting, inclusief materiële voorzieningen. Onder kansrijk verstaan we een breed onderwijsaanbod met mogelijkheden voor ontwikkeling en ontplooiing van kinderen en medewerkers. Kernwaarden De kernwaarden zijn de belangrijkste waarden, de kern, binnen onze organisatie. Het zijn de grondbeginselen van hoe we de scholen onder de vereniging willen profileren. De kernwaarden hebben een nauwe relatie met de missie en visie. De kernwaarden zijn: Uniciteit, Dienstbaarheid, Integriteit, Welbevinden, Kansrijk, Verantwoordelijkheid
pagina - 4 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
1.3 Organisatiemodel In het volgende schema geven we onze organisatie weer:
1.4 Samenwerking Om in regionaal verband samenwerking tussen scholen te bevorderen is de Vereniging sinds 1 augustus 1999 aangesloten bij de Federatie Utrechtse Heuvelrug. De federatie van de zes christelijke scholen van Leersum, Amerongen en Rhenen houdt zich o.a. bezig met onderwijs en personeelsbeleid, intervisie, contracten en financieel beleid. De twee directeuren van Amerongen hebben een voortrekkersrol binnen de federatie en zijn een dag hiervoor werkzaam. Alle zes scholen stellen hiervoor op jaarbasis 49 euro per leerling beschikbaar. De inkomsten van de federatie worden toegevoegd aan de personele baten binnen de integrale meerjarenbegroting. Het bestuur Leersum heeft op 31 december 2013 de federatie verlaten. De Vereniging is ook aangesloten bij het Samenwerkingsverband Weer Samen naar School Veenendaal e.o. Hierdoor is er een verplichting ten aanzien van de inzet van het zorgbudget. Van deze, door het CFI pagina - 5 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
toegekende geoormerkte financiën, mogen wij 50% voor de eigen school inzetten. Deze middelen worden toegevoegd aan de personele baten binnen de begroting. In het kader van de invoering van ‘Passend onderwijs’ zijn de voorbereidingen voor de aansluiting bij het nieuwe samenwerkingsverband in een vergevorderd stadium gekomen. De principe afspraken zijn gemaakt, de kadernota is opgesteld en met instemming van de GMR is het bestuur akkoord gegaan met de deelname aan het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Zuidoost-Utrecht (ZOUT). Plaatselijk is er samenwerking met lokale overheden, scholen en diverse instellingen.
1.5 Strategisch beleid In het bestuurlijk toetsingskader en in het schoolplan zijn voor de periode van 2011-2015 de strategisch lijnen en streefbeelden verwoord. In het jaarverslag worden enkele strategisch hoofdlijnen in cursieve tekst weergegeven.
pagina - 6 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
2. Bestuursverslag In het kader van de nieuwe wet ‘Goed onderwijs, goed bestuur’, die de scheiding tussen bestuur en intern toezicht vereist, wordt in het jaarverslag een apart hoofdstuk besteed aan het interne toezicht.
2.1 Wettelijke basis De wet schrijft voor dat intern toezichthouders ten minste belast zijn met: het goedkeuren van het meerjaren strategisch beleidsplan, de begroting en het jaarverslag; toezicht door het bestuur op naleving van wettelijke verplichtingen en de Code voor Goed Bestuur; toezicht op de doelmatige en rechtmatige verwerving, bestemming en aanwending van de middelen; het aanwijzen van een accountant; het afleggen van verantwoording in het jaarverslag.
2.2 Bestuursvorm De Vereniging ‘Een School met de Bijbel’ te Amerongen werkt volgens het bestuursmodel waarin bestuurstaken gemandateerd en gedelegeerd worden aan de directeuren. De taken van de directeuren zijn vastgelegd in een managementstatuut. Zij zijn naast hun verantwoordelijkheden voor de leiding van de scholen dus belast met bestuurlijke taken en bevoegdheden. De directeuren hebben de functie van uitvoerend bestuurder en functioneren als bestuur in materiële zin. Het bestuur fungeert als bestuur in wettelijke zin en is de intern toezichthouder. Het bestuur houdt zich niet bezig met beleidsvorming en beleidsvaststelling, hoewel het bestuur formeel (bestuurlijk) verantwoordelijk blijft. De algemene vergadering behoudt de statutair vastgelegde taken, waaronder het toezicht op het functioneren van het bestuur.
2.3 Inhoud en functie van het bestuurlijk toetsingskader Dit bestuurlijk toetsingskader (BTK) is een belangrijk document voor de bestuursleden om te hanteren bij hun toezichthoudende taak. In dit toetsingskader zijn de richtinggevende uitspraken vastgelegd voor de planperiode 2011-2015 waarin het bestuur aangeeft waar zij aan hecht. Er is per richtinggevende uitspraak vastgelegd welke managementrapportages er nodig zijn en wanneer er gerapporteerd moet worden, zodat het bestuur toezicht kan houden op het in uitvoering genomen beleid. Het bestuurlijk toetsingskader bevat richtinggevende uitspraken op de beleidsterreinen: A. Onderwijs & Identiteit B. Personeel & Organisatie C. Financiën & Beheer D. Huisvesting & Materieel E. Communicatie en Kwaliteit F. Maatschappelijk draagvlak
2.4 Toezichthoudende bestuursleden In het volgende overzicht staan de toezichthoudende bestuursleden per 31 december 2013 weergegeven.
pagina - 7 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
Naam en woonplaats De heer Hans Heuvelman, Elst (U) Mevrouw Herma Nieuwschepen, Amerongen Mevrouw Anita Brugman, Elst (U) De heer Henk van der Linde, Overberg De heer Jochem Joosten, Amerongen Mevrouw Janneke Brouwer, Amerongen *) tot 18 november 2013
Functie in Bestuur Voorzitter
Portefeuille
(Her)benoeming
Communicatie & kwaliteit
Aangetreden 1-1-2011 Voorzitter per 26-06-2012
Secretaris
Maatschappelijk draagvlak
Aangetreden 16-11-2010
Penningmeester
Financiën & Beheer Personeel & Organisatie *)
Aangetreden 23-6-2009
Algemeen lid Lid Stichting Steunfonds Vice-voorzitter Algemeen lid Nieuwbouw Regenboog Algemeen lid (beoogd)
Onderwijs & Identiteit *) Personeel & Organisatie **)
Aangetreden 1-9-2007 Herbenoeming 21-6-2011
Huisvesting & Materieel
Aangetreden 23-6-2010
Onderwijs & Identiteit **)
Aangetreden 4-11-2013
**) per 18 november 2013
2.5 Bestuursvergaderingen, toezicht Het interne toezicht is gericht op de beoordeling van de kwaliteit met als doel dat de onderwijskundige en maatschappelijke taak adequaat wordt ingevuld. Bij de uitoefening van het intern toezicht wordt gebruikgemaakt van een intern toezichtkader (ITK) en het bestuurlijk toetsingskader (BTK). De richtinggevende uitspraken gaan over de mate van professioneel handelen in de organisatie. Daarbij staat de vraag centraal wanneer het nu goed is. Aan de hand van deze uitspraken heeft het intern toezichthoudend orgaan het beleid, de besluiten en het functioneren van de uitvoerende bestuurders beoordeeld. Naast de reguliere zaken vroeg een aantal zaken dit jaar bijzondere aandacht: Vanwege bezuiniging van rijkswege (het niet 1 op 1 vergoeden van de loonkosten) is er verder gewerkt aan de reductie van de personele verplichtingen. Eind november is dit gedeeltelijk teruggedraaid naar aanleiding van de extra inkomsten (het Najaarsakkoord). De opbrengsten, zowel de tussen- als de eindresultaten, van beide scholen zijn gepresenteerd aan het toezichthoudend bestuur. De opbrengsten verdienen aandacht. Door het grote aantal zorgleerlingen fluctueren de opbrengsten. De scholen werken sinds 2010 aan een verhoging van de opbrengsten door middel van verbetertrajecten in het kader van handelingsgericht en opbrengstgericht werken. De opbrengsten zijn in stijgende lijn. Voor de Regenboog werd tijdens dit jaar een start gemaakt om leerkrachten te ondersteunen bij het opzetten van groepsplannen, te coachen in het kader van klassenmanagement en de zorg binnen de groepen te clusteren. In november 2013 is hiervoor een actieplan opgesteld. Beide scholen hebben in 2013 deel aan het project ‘School aan zet’ van de PO-raad. De toegevoegde waarde van de bijeenkomsten en de trajecten was gering. De deelname is begin 2014 beëindigd. De samenwerking met de plaatselijke peuterspeelzaal is geïntensiveerd. Sinds 1 augustus 2012 huurt de peuterspeelzaal twee ruimten in De Regenboog. Daarnaast hebben beide besturen een pagina - 8 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
-
-
intentieverklaring opgesteld om tot een vergaande samenwerking te komen. Hiermee anticiperen we alvast op de driejarigen in het basisonderwijs. 2013 heeft in het teken gestaan van de renovatie (binnenzijde) van de Wilhelminaschool. De plafonds, verlichting, vloeren en wanden zijn vervangen en opgeknapt. De uitgangspunten kwaliteitsverbetering van de verlichting, duurzaamheid en uitstraling zijn gerealiseerd. De kwaliteitsverbetering t.a.v. frisse lucht is nog niet geheel gerealiseerd. 2013 was voor de Regenboog het jaar van afronding van de nieuwbouw. Een aantal punten moest nog worden aangepast, hierbij valt te denken aan de verlichting, de verwarming en de geschilderde onderdelen. Ook moest er nog aandacht uitgaan naar de buitenkant van de school.
2.6 Jaarrekening Het bestuur heeft in zijn vergadering van 7 april 2014 het jaarverslag en de jaarrekening goedgekeurd en constateerde dat er wordt voldaan aan de eisen van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Dit is bekrachtigd in de algemene ledenvergadering van 23 april 2014. Ook de begroting voor 2014 is goedgekeurd. De jaarrekening is door Deloitte Accountants B.V. gecontroleerd en van een controleverklaring voorzien. Het jaarverslag en de jaarrekening wordt op de website van de scholen gepubliceerd.
2.7 Code voor Goed Bestuur De Vereniging ‘een school met de Bijbel’ hanteert de Code voor Goed Bestuur voor het Primair Onderwijs als leidraad voor het bestuurlijk handelen binnen de organisatie. De uitgangspunten voor goed bestuur die in de code zijn vermeld worden breed in de organisatie nageleefd. Conform de afspraken in de code wordt het in het jaarverslag vermeld indien hiervan wordt afgeweken. Alle punten uit de code worden door de vereniging overgenomen. Tijdens een bestuursvergadering is de toolkit ‘Goed onderwijs, goed bestuur’ vastgesteld. Deze toolkit bevat, naast de Code voor Goed bestuur, het ITK, BTK, profielschets intern toezichthouders, overzicht portefeuillehouders, managementstatuut, jaarkalender en de statuten van de vereniging.
2.8 Vacatiegeldregeling De eventuele vergoedingen aan intern toezichthouders wordt in artikel 25 van de Code voor Goed Bestuur geregeld. De PO-raad is voornemens om een leidraad vast te stellen. Het bestuur heeft van de vergoeding vrijwillig afstand gedaan.
2.9 Ten slotte Het toezichthoudend bestuur constateert dat de medewerkers van de Vereniging ‘een school met de Bijbel’ zich adequaat inzetten om kwalitatief goed onderwijs te bieden aan de leerlingen. We zien het niet alleen als onze taak, maar vooral als onze plicht de organisatie met raad terzijde te staan. Dit doen we in alle onafhankelijkheid en met het doel de kwaliteit van onderwijs te waarborgen. We willen graag expliciet de directeuren en medewerkers danken voor hun loyale bijdrage en grote inzet in het afgelopen jaar. We hebben er alle vertrouwen in dat ook in 2014 de slogan van de vereniging gestalte krijgt: ‘Een kansrijke toekomst, met oog voor kind en kwaliteit!’
pagina - 9 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
3. Onderwijs en kwaliteit De samenleving verandert voortdurend en is complex geworden. Aan het onderwijs worden daarom steeds nieuwe eisen gesteld. Vanuit het bewustzijn dat het zowel voor leerlingen als voor leerkrachten en schoolorganisaties van belang is om ‘een leven lang te leren’ willen we hierop inspelen. Het bestuur hecht aan kwalitatief goed onderwijs: bovengemiddelde opbrengsten en een visie op onderwijs voor elke school, meer omvattend dan allen de cognitieve vakken. Het onderwijs moet aansluiten bij de mogelijkheden van ieder individueel kind: het bieden van Passend onderwijs. Het bestuur hecht aan een opbrengstgerichte manier van werken in de scholen.
De scholen van de Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ verzorgen primair onderwijs vanuit een christelijke grondslag in de woonkern Amerongen van de gemeente Utrechtse Heuvelrug. De missies van de scholen luiden: ‘Samen onderwijs passend maken.’ ‘Met zorg en kwaliteit bouwen aan kansen voor de toekomst.’ Met het ontwerpen van de nieuwe schoolplannen (2011-2015) zijn door de scholen de missie, visie en slogan vernieuwd. Er zijn nieuwe streefbeelden geformuleerd, die voldoen aan de voorschriften van het Ministerie van Onderwijs.
3.1 Onderwijs De volgende aspecten hebben het afgelopen kalenderjaar de nodige aandacht gekregen. Onderwijsmethoden: Op de Wilhelminaschool is een nieuwe methode voor aanvankelijk lezen ingevoerd. De geplande methodes voor wereldoriëntatie zijn niet aangeschaft, vanwege de nieuwe thematische werkwijze (ontwikkelingsgericht werken). Op de Regenboog zijn geen nieuwe methodes ingevoerd. Binnen het schoolplan was een nieuwe methode voor handvaardigheid, tekenen, drama, techniek en wetenschap opgenomen. Door de invoering van ontdekkend leren is niet gekozen voor separate methodes, maar voor vakgebieden in samenhang. Na evaluatie is de aanschaf van een nieuwe methode voor natuur doorgeschoven naar 2014. Op de Wilhelminaschool is de vragenlijst Sociale Veiligheid afgenomen. Dit heeft plaatsgevonden in november 2013, digitaal en in de groepen 5 t/m 8. De uitkomsten zijn als volgt: Algemeen 1 (veiligheid en omgang) 3,44; Algemeen 2 (pesten en bang zijn) 3,53; Incidenten (geweld, bedreigingen, e,d.) 3,50. De totale score komt hiermee op 3,47. Dit is een goede score. De rol van de leerkracht t.a.v. sociale veiligheid is en blijft ons speerpunt: een proactieve houding. Het heeft duidelijk effect. Het item ‘oefenen in de klas’ dient verder onderzocht te worden (Koppelen kinderen deze vraag met het programma sociale talenten? Wordt het programma voldoende gebruikt? Etc.) Op schoolniveau geeft de uitslag geen aanleiding om actie te nemen, wel wordt op groepsniveau verder geanalyseerd, m.n. n.a.v. de aangegeven bespreekpunten. Op De Regenboog wordt de vragenlijst in het kader van sociale veiligheid in het eerste kwartaal van 2014 afgenomen. Er heeft met name door uitval van leerkrachten een prioritering plaats moeten vinden. ICT: In 2013 is gewerkt aan een nieuwe website. In het najaar van 2013 is op beide scholen een gebruiksvriendelijke (voor medewerkers) en toegankelijke (ouders en overige bezoekers) in gebruik genomen. De Wilhelminaschool heeft zich in het tweede gedeelte van 2013 verdiept in tabletonderwijs. Vanaf januari 2014 is in de groepen 4 t/m 6 een experiment gestart. pagina - 10 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
-
-
-
-
-
Zorgzwaarte: in het kader van passend onderwijs wordt er gewerkt met het model ‘zorg in zicht’. Alle leerlingen en groepen zijn ‘gewogen’ en in kaart gebracht t.a.v. fasen van zorg. Op beide scholen is in 2010 een start gemaakt met opbrengstgericht en handelingsgericht werken. Dit is onder andere geconcretiseerd door de verbetertrajecten lezen-taal-spelling (Wilhelminaschool) en verbetertraject rekenen en spelling (De Regenboog). De subsidiegelden van de bestemmingsbox zijn hiervoor gebruikt. In 2013 is de bestemmingsbox verder benut. De bestemmingsbox kent twee budgetten: middelen voor de verduurzaming van taal en rekenen en middelen voor de bestrijding van de achterstand. De bestemmingsbox voor taal en rekenen is ingezet om opbrengstgericht en handelingsgericht werken binnen de scholen verder vorm te geven. Op beide scholen zijn taalcoördinatoren en rekencoördinatoren opgeleid. In 2013 zijn de coördinatoren taal en rekenen gecertificeerd. De rekencoördinator in opleiding van de Regenboog is per 1 augustus 2013 werkzaam op de Wilhelminaschool. Deze heeft de taak van rekencoördinator op de Wilhelminaschool overgenomen, wegens vertrek van de zittende rekencoördinator. Op de Regenboog heeft daardoor een leerkracht de cursus voor rekencoördinator op zich genomen. Hierdoor is vertraging in het opstellen van het rekenbeleidplan van de Regenboog gekomen. Het rekenbeleidsplan wordt op de Regenboog in 2014 vastgesteld. Op de Wilhelminaschool is een taal- en rekenbeleidsplan ontworpen en op de Regenboog een taalbeleidsplan. De leerlingvolgsysteemtoetsen (hoofdzakelijk van CITO) worden systematisch vernieuwd en fasegewijze wordt de digitale afname ingevoerd. Vindplaats Techniek: In 2012 is een subsidie Vindplaats Techniek door het Platform Bèta Techniek aan de Regenboog toegekend. Vanuit deze subsidie wordt wetenschappelijk onderzoek naar talentontwikkeling van kinderen binnen wetenschap en Techniek gedaan. Gedurende 2013 en doorlopend in 2014 heeft er nascholing plaatsgevonden in kindgesprekken en ontdekkend leren. Dit ontdekkend leren heeft de Regenboog ondergebracht in verschillende schoolthema’s gericht op de groepen 1 t/m 8. Naast scholing zijn er ook ouderavonden gehouden. Dit traject werd en wordt begeleid door drie docenten van de christelijke Hogeschool in Ede. Beide scholen nemen sinds medio 2013 deel aan het vernieuwingstraject Cultuur in het hart van het onderwijs. De verbinding tussen Cultuureducatie en andere vakken wordt hierbij onderzocht en vormgegeven. De scholing en werkwijze wordt ook toegepast bij het vak Wetenschap & Techniek. Er wordt duidelijk een koppeling gelegd tussen cultuur en techniek. Tijdens schoolthema’s ligt de ene keer de nadruk op cultuur en andere vakgebieden en de andere keer op techniek in samenhang met andere vakgebieden. Het bestuur in wettelijke en materiele zin heeft zich in 2013 verdiept in de maatschappelijke opdracht van de scholen. De maatschappelijke visie van de scholen is terug te vinden in zowel het bestuurlijk toetsingskader als de schoolplannen van de beide scholen. De maatschappelijke opdracht is ingebed in het onderwijs op de beide scholen. Enkele activiteiten zijn: deelname boomplantdag, deelname open monumentendag, bezoek wijkagent, open stellen van schoolplein, openstellen school voor muziekvereniging, huiswerkgroep, toneelvereniging, diverse voorstellingen, etc.
3.2 Kwaliteit De volgende aspecten hebben het afgelopen kalenderjaar de nodige aandacht gekregen. Schoolplan: De actiepunten voor het derde jaar van schoolplan 2011-2015 zijn door beide scholen aangepakt. Tijdens een plenaire themavergadering zijn de verbeterdoelen voor het lopende schooljaar besproken en zijn de acties gepland. Schoolgids: In de schoolgids heeft een verantwoording naar ouders plaatsgevonden van de ontwikkelingen, de kwaliteitsverbetering en de opbrengsten. De schoolgids staat op de website van beide scholen.
pagina - 11 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
-
-
-
Communicatie: Het schoolplan en de schoolgids zijn voor ouders en overige belangstellenden te downloaden via de website van beide scholen. De nieuwe website (najaar 2013) draagt bij aan een betere en snellere communicatie tussen ouders en school. Werken met kwaliteitskaarten: t.a.v. de verschillende beleidsterreinen wordt volgens een cyclus (vastgesteld in het schoolplan) de kwaliteit systematisch gemeten. Van daaruit worden nieuwe actiepunten vastgesteld. Opbrengsten: De opbrengsten van beide scholen worden door middel van trendanalyse in beeld gebracht. De opbrengsten van de leerresultaten van de leerlingen aan het einde en gedurende de schoolperiode liggen op het te verwachten niveau. De opbrengsten van de scholen worden jaarlijks besproken met het bestuur en de medezeggenschapsraad. De opbrengsten van beide scholen staan onder druk. Het aantal zorgleerlingen, leerlingen met leerlinggebonden financiering en het toenemende aantal zwaar dyslectische kinderen spelen hierbij parten.
3.3 Huisvesting Door de gerealiseerde nieuwbouw van de Regenboog (2012) en de interne renovatie van de Wilhelminaschool in 2013 beschikt de vereniging over goede en eigentijdse huisvesting. Renovatie Wilhelminaschool. 2013 heeft in het teken gestaan van de renovatie (binnenzijde) van de Wilhelminaschool. De plafonds, verlichting, vloeren en wanden zijn vervangen en opgeknapt. De uitgangspunten kwaliteitsverbetering van de verlichting, duurzaamheid en uitstraling zijn gerealiseerd. De kwaliteitsverbetering t.a.v. frisse lucht is nog niet geheel gerealiseerd. Afronding nieuwbouw Regenboog. Tussen de bedrijven door zijn in en om de school openstaande opleverpunten en klachten afgehandeld. Er is met aannemer Vios overeenstemming bereikt over de financiële afronding van de nieuwbouw. In 2013 is de bouw van het multifunctioneel centrum Allemanswaard goed van start gegaan. Enige hinder ondervindt de Regenboog hier wel van. Komend jaar zal de school door middel van een loopbrug verbonden worden met het centrum. De verwachting is dat de 1e fase van het Allemanswaard eind 2014 zal worden opgeleverd. In 2014 zal de Regenboog door middel van een loopbrug verbonden worden met Allemanswaard. Meerjarenonderhoudsplan (MOP). Beide scholen beschikken over een actuele MOP. De Wilhelminaschool van 2010 voor de komende 10 jaar en De Regenboog van 2012 voor de komende 25 jaar. Dotatie aan de voorziening Groot onderhoud. Op basis van de MOP 2010-2020 (nov. 2010) van de Wilhelminaschool wordt er vanaf 1-1-2012 jaarlijks 15 k€ gedoteerd aan de voorziening onderhoud. Op basis van de MOP 2012-2037 (maart 2012) van De Regenboog is de jaarlijkse dotatie bepaald. In de komende vijfentwintig jaar is er voor € 806.711 gepland aan groot onderhoud. Dit is exclusief klachtenonderhoud en onderhoudsabonnementen. De jaarlijkse dotatie komt hier mee op 34 k€. In verband met het nieuwe gebouw en de ontvangen middelen van de gemeente i.v.m. garantie, vervroegde afschrijving, e.d. is de dotatie vanaf 1 januari 2013 voorlopig op 20 k€ gezet. Asbestscan. Tijdens de werkzaamheden aan de buitengevel is in 2013 een strook asbest gevonden onder de dakpannen van de Wilhelminaschool. Het zit op een plaats waar geen medewerkers of leerlingen komen. Het is door het bureau gekwalificeerd als laag risico. Het rapport is doorgestuurd naar de Gemeente en deze zorgt t.z.t. voor de verwijdering.
3.4 Klachtenregeling De vertrouwenspersoon en de contactpersonen hebben een scholing gevolgd in het kader van hun functie. Daarnaast hebben zij deelgenomen aan de intervisiebijeenkomsten van het netwerk Contact- en Vertrouwenspersonen van de federatie. Sinds medio 2013 is het aantal contactpersonen per school verdubbeld.
pagina - 12 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
In 2013 is bij het bestuur geen officiële klacht binnengekomen en is er dus geen gebruik gemaakt van de Landelijke Klachtencommissie.
pagina - 13 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
4. Personeel en werkgeverschap Onderwijs is mensenwerk. De medewerkers van de scholen zijn het hart van de vereniging. Zij geven vorm en inhoud aan het onderwijs dat beide scholen voorstaan. Omdat het onderwijs voortdurend in beweging is, worden onze personeelsleden in de gelegenheid gesteld om zich continu te ontwikkelen. Binnen integraal personeelsbeleid is onder meer aandacht voor scholing, de gesprekkencyclus, bekwaamheidsdossier, taak- en functiedifferentiatie.
4.1 Gemaakte keuzes met betrekking tot personeel De beleidsuitgangspunten zijn vastgesteld op bestuursniveau. Voor beide scholen onder de vereniging geldt de basisratio van 1 lesgevende FTE op 25 leerlingen (exclusief inzet op bijzondere inkomsten). Het te benoemen personeel op de specifieke budgetten wordt op projectbasis in tijdelijke dienst aangesteld en gefinancierd uit het betreffende budget (oormerken van de budgetten). Hierbij valt te denken aan de leerlingen met leerlinggebonden financiering. De vereniging geeft met een competentiemanagementsysteem actief uitvoering aan het personeelsbeleid. Beoordeling, scholing en gesprekkencyclus vormen de basis tot een optimale ontwikkeling van de aanwezige medewerkers.
4.2 Functiemix Onze vereniging werkt actief aan de invoering van de functiemix, waarbij op organisatieniveau de volgende percentages als doel worden gesteld: - 2010- 6% LB docenten, - 2014- 40% LB docenten. Het resultaat van de inzet van de functiemix is als volgt: we voldoen niet aan het percentage van 24%, te weten 5,9 fte. We komen uit op 4,0 fte, dat is 1,9 fte te laag. Als we de 50%-eis les-gebonden taak niet hanteren komen we uit op 4,9 fte, dus 1,0 fte te weinig. Twee redenen liggen hieraan ten grondslag: het voorkomen dat LB-functies ‘onterecht’ worden uitgedeeld en de financiële mogelijkheden. Diverse leraren hebben in 2013 een HBO-plus opleiding gevolgd. Dit is één van de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een LB-functie. In 2013 waren bij de realisatie van het formatieplan geen financiële middelen om een LB-functie te bekostigen. De bezuinigingen vanuit de Rijksoverheid, het niet één op één vergoeden van de salariskosten c.q. werkgeverslasten is hier debet aan. Het actief werken aan de functiemix houdt op dit moment in dat de leraren zich wel professionaliseren. Het toekennen van LB-functies c.q. schalen staat onder druk.
4.3 Samen leren Deskundigheidsbevordering is een speerpunt binnen de vereniging. Ook in 2013 is er op teamniveau en individueel niveau veel geschoold. Alle medewerkers hebben een bekwaamheidsdossier. Dit instrument wordt door de leerkrachten beheerd en is onderdeel van de gesprekkencyclus. In de maanden februarimaart 2013 zijn er o.a. met alle leerkrachten functioneringsgesprekken gevoerd. Via het samenwerkingsverband werden in 2013 de laatste nascholingen gestart voor onze scholen in verband met de overgang naar een ander samenwerkingsverband in 2014. In het kader van nascholing werd ook dit jaar gebruik gemaakt van de lerarenbeurs. Verschillende nascholingen hebben plaatsgevonden op het gebied van taal- en rekencoördinatie, ICT, pedagogiek en
pagina - 14 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
gedragsspecialist. De financiën die hiervoor beschikbaar komen, in verband met studieverlof e.d., worden binnen de integrale begroting opgevoerd bij de personele baten. 4.4 Personele bezetting Op de Wilhelminaschool werken vijftien personeelsleden, drie mannen en dertien vrouwen. Van het totaal aantal personeelsleden is 35% voltijder. Het aantal personeelswisselingen is normaal. De laatste jaren is het team uitgebreid met jongere leerkrachten, hierdoor is er meer evenwicht ontstaan in de leeftijdsopbouw. Alle medewerkers zijn gediplomeerd en hebben aanvullende opleidingen gevolgd. In 2009 is een start gemaakt met de invoering van functiewaardering in combinatie met de functiemix.
Kengetallen leeftijd en functie Wilhelminaschool (per 1-8-2013):
Directie Ouder dan 51 jaar Tussen 41 en 50 jaar Tussen 31 en 40 jaar Tussen 21 en 30 jaar Totaal
1
1
Leraren LA 3 2 1 5 11
Leraren LB 1 1
N.O.P.
Totaal
1
2
1
6 3 1 5 15
Op De Regenboog werken vierentwintig personeelsleden, totaal aantal personeelsleden is 45 % voltijder. Het aantal geen grote personeelswisselingen plaats gevonden. Alle aanvullende opleidingen gevolgd. Er is één medewerker studiebeurs voor leerkrachten.
acht mannen en zestien vrouwen. Van het personeelswisselingen is normaal. Er hebben medewerkers zijn gediplomeerd en hebben die dit jaar gebruik gemaakt heeft van de
Kengetallen leeftijd en functie De Regenboog (per 1-8-2013):
Ouder dan 51 jaar Tussen 41 en 50 jaar Tussen 31 en 40 jaar Tussen 21 en 30 jaar Totaal
Directie
Leraren LA
Leraren LB
N.O.P.
Totaal
1 1
4 1 7 4 16
1 1
2
8 3 7 6 24
2
2 4
2
4.5 Ziekteverzuim Het ziekteverzuimpercentage op de Wilhelminaschool (WS) is 2,74% en op De Regenboog (RB) 13,14%. Het ziekteverzuim van de afgelopen drie jaar is als volgt: WS: 2010-2011: 4,63%; 2011-2012 2,30%; 2012-2013 2,74% RB: 2010-2011: 3,64%; 2011-2012 3,61%; 2012-2013 13,14% Op de Wilhelminaschool ligt het ziekteverzuim ruim onder de (landelijke)norm (6,6%). Op de Regenboog is door langdurig verzuim van enkele medewerkers het ziekteverzuim behoorlijk gestegen. Zij worden mede begeleid door externe instanties.
pagina - 15 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
4.6 Inzet externe expertise Ook in 2013 is gebruikgemaakt van externe expertise. Zo waren er externe deskundigen betrokken bij de begeleiding van het verbetertraject taal-lezen en rekenen. Leerlingbegeleiders zijn ingezet bij zorg aan kinderen. Enkele medewerkers zijn gecoacht door een persoonlijk begeleider. Op verenigingsniveau is enkele malen een arbeidsdeskundige ondersteuning ingehuurd waarna een leerkracht is verwezen naar een loopbaantraject voor spoor 2. Daarnaast is een financieel adviseur van de besturenraad betrokken bij de ontwikkeling van diverse financiële onderdelen van de vereniging. 4.7 Tevredenheid leerkrachten Eén keer per twee à drie jaar meten we de tevredenheid van leerkrachten. In 2012 hebben we verenigingsbreed een tevredenheidsenquête onder leerkrachten gehouden. De resultaten zijn zeer positief: de werkbeleving scoort gunstig en het werkvermogen scoort goed-uitstekend. Het percentage leerkrachten met een gemiddelde werkbeleving en een matig werkvermogen is zeer laag. In 2014 zal weer een tevredenheidsonderzoek plaatsvinden.
pagina - 16 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
5. Financiën en beheer Sinds de invoering van lumpsumfinanciering in het primair onderwijs is het van groot belang een dekkend systeem van planning en control te hanteren. Meerjarenplanning, investeringsplan, vermogensbeleid, risicoanalyse en managementrapportage zijn daarbij onmisbaar. Het financieel beleidsplan stelt de vereniging in staat om te werken vanuit een gezonde bedrijfsvoering nu en om in de toekomst kwalitatief goed onderwijs te geven aan de ingeschreven leerlingen. Het bestuur hecht waarde aan een gezonde financiële positie van de scholen en de organisatie. Het strategisch beleid moet worden vertaald in financiële kaders en uitgewerkt in een planning- en control cyclus binnen een meerjaren- en jaarperspectief.
5.1 Financiën op balansdatum Onderstaand treft u de balans per 31-12-2013 aan. Dit is een momentopname van de vermogensstructuur van de Vereniging Een school met de Bijbel te Amerongen. De situatie van 31-122012 staat ernaast, zodat er een vergelijking gemaakt kan worden. Na de balans volgt een korte toelichting op de balans. ACTIVA
31-12-13 € 386.153
31-12-12 € 447.476
Vorderingen
152.154
346.920
Voorzieningen
Liquide middelen
531.367
366.691
Kortlopende schulden
1.069.674
1.161.087
Materiële vaste activa
Totaal activa
PASSIVA Eigen vermogen
Totaal passiva
31-12-13 664.979
31-12-12 € 619.271
59.332
146.484
345.363
395.332
1.069.674
1.161.087
Toelichting op de balans: Activa: Materiële vaste activa De waarde van de materiële vaste activa is in 2013 afgenomen vergeleken met 2012. Er is in 2013 meer afgeschreven dan er aan investeringen is besteed. In 2013 is voor € 8.518 geïnvesteerd in inventaris/apparatuur en voor € 6.691 in leermiddelen.
Vorderingen Het totaal van de kortlopende vorderingen per 31-12-2013 is ten opzichte van het vorig jaar met € 194.766 afgenomen. Dit betreft vooral vorderingen op de gemeente inzake nieuwbouw.
Passiva: Eigen vermogen Door de bestemming van het netto resultaat van 2013 is het Eigen Vermogen toegenomen met € 45.708.
pagina - 17 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
Voorzieningen De voorzieningen betreffen spaarverlof en jubilea. De voorziening Spaarverlof is afgenomen met € 2.414, de voorziening Jubilea is toegenomen met € 529. In 2013 is de voorziening onderhoud per saldo met € 85.267 afgenomen. Naast een dotatie van € 35.000 is € 120.267 onttrokken voor de renovatie van de Wilhelminaschool.
Kortlopende schulden De kortlopende schulden zijn ten opzichte van vorig jaar afgenomen met € 49.969. Vooral de posten crediteuren, nog te besteden inzake nieuwbouw Regenboog en een openstaand bedrag met betrekking tot de afrekening van energiekosten zijn hiervoor verantwoordelijk.
5.2 Analyse resultaat 5.2.1 Realisatie 2013 versus begroting 2013 (bedragen x € 1.000,-)
Baten (Rijks)bijdragen OCW Overige overheidsbijdragen Overige baten
Realisatie 2013
Begroting 2013
Afwijking
€
€
€
Financiële baten
1.941 4 163 6
1.841 4 125 13
100 38 -7
Totaal Baten
2.114
1.983
131
Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Financiële lasten
1.676 77 141 174 -
1.646 79 139 172 1
-30 2 -2 -2 1
Totaal Lasten
2.068
2.037
-31
46
-54
100
Exploitatieresultaat
In bovenstaand overzicht wordt de afwijking van de Baten berekend als: “realisatie 2013 -/- begroting 2013”. Een stijging van de baten wordt derhalve positief gepresenteerd. De afwijking van de kosten wordt berekend als: “begroting 2013 -/- realisatie 2013”. Een stijging van de kosten wordt derhalve negatief gepresenteerd.
Baten Rijksbijdrage OCW: De Rijksbijdrage zijn € 100.000 hoger dan begroot. Deze toename wordt vooral veroorzaakt door niet begrote baten voortvloeiend uit het Nationaal Onderwijsakkoord (NOA) (bijzondere bekostiging
pagina - 18 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
(+ € 79.000) en de bekostiging voor jonge leerkrachten (+ € 9.000). Niet opgenomen in de begroting was de subsidie voor de professionalisering van schoolleiders (+ € 6.000)). Daarnaast is een hogere personele lumpsumvergoeding (+ € 5.000) en lgf-gelden (+ € 5.000) ontvangen. Lager dan begroot zijn de vergoedingen voor de prestatiebox (- € 3.000) en de verlofsubsidie (- € 800). Overige baten: De overige baten zijn € 38.000 hoger dan begroot. Deze stijging is met name toe te schrijven aan een bijdrage van de steunstichting (+ € 31.000), een niet begrote bate van de belastingdienst in het kader van de WAO/WIA (+ € 8.000) en de jaarlijkse vrijval (+ €7.000) van de bijdrage van de steunstichting in verband met de investering in digi-borden in 2010. In 2013 zijn diverse overige baten (o.a. sponsorloop, schoolreisjes, TSO) in mindering gebracht op de overige lasten. Financiële baten De rentetarieven staan onder druk. Dit heeft er toe geleid dat de rente op de spaarrekening in 2013 een lager rendement heeft opgeleverd dan begroot. Het verschil bedraagt € 6.000 negatief.
Lasten Personele lasten:
Lonen en soc. Lasten Vrijval voorzieningen Inhuur extern personeel Overige Uitkeringen Personele lasten
Realisatie 2013 € (x 1.000) 1.770 24 39 -157
Begroting 2013 € (x 1.000) 1.592 10 44 -
Afwijking € (x 1.000) -178 -14 5 157
1.676
1.646
-30
De overschrijding van de lonen en sociale lasten wordt grotendeels gecompenseerd door de uitkeringen van het vervangingsfonds. De overige personele lasten zijn € 10.000 hoger dan begroot. In 2013 is meer extern personeel ingehuurd, waardoor de overige personele lasten een overschrijding te zien geven. Afschrijvingen De afschrijvingen zijn € 2.000 lager dan begroot. Deze onderschrijding wordt veroorzaakt door lagere investeringen in investeringen/apparatuur en leermiddelen. Huisvestingslasten De huisvestingslasten zijn in 2013 € 2.000 hoger dan begroot. Tegenover lagere kosten van onderhoud (- € 5.000), heffingen (- € 700), tuinonderhoud (- € 800) en bewaking (- € 1.000) staan hogere kosten van energie (+ € 5.000) en schoonmaak (+ € 5.000). Overige lasten. De overige lasten zijn € 2.000 hoger dan begroot, deze overschrijding heeft met name betrekking op de kosten van overige inventaris & apparatuur (+ € 5.000), overige leermiddelen (+ € 1.000) en
pagina - 19 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
representatie (+ € 700). Op andere overige posten in deze categorie is in 2013 minder uitgegeven dan begroot. Financiële lasten In 2013 zijn de financiële lasten gedaald ten opzichte de begroting: het verschil bedraagt € 600.
5.2.2 Realisatie 2013 versus voorgaand boekjaar In onderstaand overzicht wordt de afwijking van baten en lasten berekend op dezelfde wijze als in het hieraan voorgaande overzicht; dus een stijging van de baten wordt positief gepresenteerd en een stijging van de kosten wordt negatief gepresenteerd.
Baten (Rijks)bijdragen OCW Overige overheidsbijdragen Overige baten
Realisatie 2013
Realisatie 2012
Afwijking
€
€
€
Financiële baten
1.941 4 163 6
1.932 27 168 17
9 -23 -5 -11
Totaal Baten
2.114
2.144
-30
Lasten Personele lasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Financiële lasten
1.676 77 141 174 -
1.688 74 130 224 1
12 -3 -11 50 1
Totaal Lasten
2.068
2.117
49
46
27
19
Exploitatieresultaat
Baten Rijksbijdragen OCW. De hogere rijksbijdragen (per saldo + € 9.000) hebben t.o.v. 2012 met name betrekking op hogere vergoedingen ter zake van: Bijzondere bekostiging (NOA)) + € 79.000 Prestatiebox + € 5.000 Jonge leerkrachten (NOA) + € 9.000 Professionalisering schoolleiders + € 6.000 De lagere rijksvergoedingen hebben t.o.v. 2012 met name betrekking op: Personele lumpsum - € 63.000 Materiële Instandhouding € 7.000 pagina - 20 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
Personeel- & Arbeidsmarktbeleid LGF/ZMLK/VIS
-
€ 10.000 € 5.000
Overige overheidsbijdrage: De overige baten zijn € 23.000 lager dan in 2012. Deze afname wordt veroorzaakt door een lagere bijdrage van de gemeente Amerongen. Overige baten. Aan overige baten is in 2013 € 5.000 minder gerealiseerd dan in 2012. Het Samenwerkingsverband (- € 12.000) heeft hierin het grootste aandeel. Hogere baten uit verhuur compenseerden dit deels (+ € 8.000). Financiële baten/lasten De financiële baten en lasten zijn € 10.000 lager dan in 2012. Rentedruk op de rentetarieven zorgde een lager rendement op de spaarrekening.
Lasten Personele lasten. Een afname van € 12.000, die in onderstaande tabel nader gespecificeerd wordt: Realisatie 2013 Lonen en Sociale Lasten Vrijval voorzieningen Inhuur extern personeel Overige Uitkeringen
1.769 24 39 -157
Realisatie 2012 € (x 1.000) 1.752 -2 13 9 -85
Personele lasten
1.675
1.687
Afwijking € (x 1.000) -17 -2 -11 -30 72 12
De lonen en sociale- en pensioenlasten zijn enerzijds toegenomen als gevolg van CAO-wijzigingen, kosten van vervangingen en anderzijds afgenomen door het gevoerde personeelsbeleid. Verder is er in 2013 meer inhuur geweest van extern personeel en zijn de overige personele lasten hoger uitgevallen. Aan uitkeringen van het Vervangingsfonds is in 2013 € 72.000 meer ontvangen. Afschrijvingen De afschrijvingen zijn € 3.000 hoger t.o.v. 2012. Deze stijging heeft met name te maken met de investeringen in ICT die in de loop van 2012 zijn gedaan en pas in 2013 volledig tot afschrijvingen leiden. Huisvestingslasten De huisvestingslasten zijn per saldo € 11.000 hoger dan in 2012. Deze stijging wordt enerzijds veroorzaakt door een aanpassing van de jaarlijkse dotatie aan de onderhoudsvoorziening (van € 15.000 naar € 35.000) en anderzijds door gestegen schoonmaakkosten. Hier tegenover staan lagere kosten van energie (- € 10.000) en onderhoud (- € 3.000).
pagina - 21 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
Overige lasten. De overige lasten zijn € 50.000 lager t.o.v. 2012. Lagere overige lasten (- € 30.000), kosten van leermiddelen (- € 11.000) en representatie (- € 5.000) hebben het belangrijkste aandeel in de afname van deze kosten in 2013.
5.2.3 Kengetallen De Vereniging gebruikt de volgende kengetallen: - liquiditeit - solvabiliteit - rentabiliteit - weerstandsvermogen - verhouding personele en materiële lasten - kapitalisatiefactor. De kengetallen bieden de mogelijkheid tot benchmarking. Liquiditeit Dit geeft de mate aan waarin het bestuur in staat is op korte termijn aan haar verplichtingen te voldoen. Berekening: vlottende activa / kortlopende schulden. Solvabiliteit Dit geeft de mate aan waarin het bestuur in staat is op langere termijn aan haar verplichtingen te voldoen. Berekening: eigen vermogen (excl. Voorzieningen) / totaal passiva*100%. Rentabiliteit Het gaat daarbij om de verhouding tussen het resultaat uit de gewone bedrijfsvoering en de totale opbrengsten. Berekening: saldo gewone bedrijfsvoering / totale baten*100% (inclusief de financiële baten). Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen geeft aan hoe de beschikbare reserves zich verhouden tot de exploitatie. Een goed weerstandsvermogen geeft de vereniging de mogelijkheid om niet voorziene tot de reguliere bedrijfsvoering behorende risico’s op te vangen. Berekening: eigen vermogen / totale baten*100% (inclusief de financiële baten). Verhouding personele en materiële lasten Dit geeft een beeld hoe de lasten verdeeld zijn over personeel en materieel. Kapitalisatiefactor Het door de commissie “Don” geïntroduceerde begrip kapitalisatiefactor geeft de verhouding weer tussen het totale kapitaal (totaal actief zijde balans) en de totale baten. 2013
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2,0
1,8
1,4
2,2
3,6
3,8
3,3
Solvabiliteit
62,2
53,3
37,4
59,4
72,8
71,9
70,6
Rentabiliteit
2,2
1,3
3,3
-1,5
1,3
-3,6
9,3
Weerstandsvermogen
31,5
28,9
32,6
30,0
31,1
30,0
32,5
Weerstandsvermogen (exclusief vaste activa)
13,2
8,0
22,2
20,0
Personele lasten
81,1
79,8
81,5
81,4
82,6
81,7
83,0
Materiële lasten
18,9
20,2
18,5
18,6
17,4
18,3
17,0
Kapitalisatiefactor
50,6
54,2
86,9
50,6
42,7
41,9
46,0
Liquiditeit
De kengetallen weerspiegelen een gezonde financiële situatie.
pagina - 22 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
Voor wat betreft de kapitalisatiefactor hanteert de commissie Don een bovengrens van 35% voor grote besturen tot 60% voor kleine besturen.
5.3 Treasuryverslag Beleid en uitvoering ten aanzien van beleggen en belenen Het beleid is erop gericht om het vermogen van de Vereniging zoveel mogelijk waardevast te houden; aangroei zoveel mogelijk en tenminste gelijk aan inflatie. De niet lopende middelen van Vereniging worden met een laag risicoprofiel belegd in spaarrekeningen. Er wordt niet belegd in aandelen, obligaties of hybride beleggingsproducten met een duidelijk verhoogd risicoprofiel ten opzichte van het standaard discontopercentage. Beleggingen dienen op het moment van aankoop te voldoen aan het meest recente beleid van het Ministerie van OCW inzake beleggen en belenen. Naast de lopende rekeningen bij SNS bank en de Postbank heeft de Vereniging een internetspaarrekening bij de SNS bank lopen. Daarnaast is er nog een ASN spaarrekening. Alle afschriften van 2013 zijn aanwezig bij het uitvoerend bestuur.
5.4 Toekomstige ontwikkelingen 5.4.1 Leerlingaantallen Het leerlingenaantal is dalend. We zien dit met name op De Regenboog. Dit heeft te maken met de afname van het aantal geboorten in de regio en de vertraagde nieuwbouw van woningen. De nieuwste prognoses geven voor de komende jaren een verdere daling van het leerlingaantal aan. Om de krimpsituatie te kunnen opvangen is er de laatste jaren gewerkt aan de reductie van de personele formatie. Overzicht teldata
Teldatum: 01-10-2005 01-10-2006 01-10-2007 01-10-2008 01-10-2009 01-10-2010 01-10-2011 01-10-2012 01-10-2013
Wilhelminaschool (08US): 158 157 167 163 156 166 163 168 164
De Regenboog (09SX): 294 315 315 319 308 313 293 264 268
totaal Vereniging: 452 472 482 482 464 479 456 432 432
De Regenboog (09SX): 260 255 250
totaal Vereniging: 422 413 401
Overzicht prognose teldata
Teldatum: 01-10-2014 01-10-2015 01-10-2016
Wilhelminaschool (08US): 162 158 151
5.4.2 Financieel beleid pagina - 23 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
De beleidsuitgangspunten voor de komende jaren zijn in 2010 door het bestuur vastgesteld in een financieel beleidsplan. Als we de uitgangspunten samenvatten, gaat het m.n. om het behouden van een gezonde financiële positie voor de scholen.
Beleid bestuur
2013
Liquiditeit
De liquiditeit is minimaal 1,5
2,0
Solvabiliteit
De solvabiliteit is minimaal 50
Rentabiliteit
De rentabiliteit ligt tussen de – 1,5 en + 1,5%.
Weerstandsvermogen
Het weerstandsvermogen (exclusief vaste activa) mag niet dalen onder 20%
13,2%
Personele lasten
Er vindt sturing plaats op de verhouding tussen personeel en materieel: 81% personeel in schooljaar 2010/2011 naar 79% in schooljaar 2012/2013 en 19% respectievelijk 21% materieel.
81,1%
Kapitalisatiefactor
De kapitalisatiefactor is maximaal 60%.
50,6%
62,2% 2,2%
Kijkend naar de kengetallen kunnen we concluderen dat het gevoerde financiële beleid in 2013 op hoofdlijnen past binnen de normen die zijn vastgesteld. De afwijking bij het weerstandsvermogen heeft te maken met de stelselwijziging (2012) en geeft daardoor een vertekend beeld. In 2014-2015 wordt er gewerkt aan een nieuw financieel beleidsplan en zullen de uitgangspunten worden aangepast. Het positieve resultaat over 2013 is € 45.708. Dit staat tegenover een positieve resultaat van € 27.261 over 2012.
5.4.3 Begroting 2014 In december 2013 heeft de directie de begroting voor 2014 aangeleverd aan het bestuur. Het bestuur heeft de begroting op 9 december 2013 vastgesteld. Begroting 2014 in € 1.000 Baten Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdragen en subsidie Overige baten Totaal baten
1.855 41 101 1.999
Lasten Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Instellingslasten Totaal lasten
1.659 65 149 181 2.055
pagina - 24 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
Saldo baten en lasten Saldo financiële baten en lasten Netto resultaat
-56 6 -50
Met OSG zijn afspraken gemaakt over de frequentie en betrouwbaarheid van de periodieke managementrapportages. OSG is in het bezit van het format zoals dit is gemaakt door de Besturenraad Advies. Dit format is conform de begroting en is integraal: zowel de materiële als de personele baten en lasten worden daarin vermeld. Binnen 30 dagen na afloop van de maanden maart, mei en september verstrekt OSG de directeuren een overzicht met de werkelijke kosten tot dan gemaakt en een prognose voor het gehele boekjaar. Aan de hand van deze managementrapportage toetsen de directeuren de uitgaven aan de begroting en waar nodig worden toekomstige uitgaven bijgesteld.
5.4.4 Financiële beleidsvoornemens In 2012 zijn we gestart met het project ‘Eerst kiezen, dan delen’ van de PO-raad. Eén van de doelen van het project is het versterken van de financiële deskundigheid binnen het onderwijs, m.n. het ontwikkelen van een beleidsrijk financieel management, met een duidelijke koppeling tussen onderwijsdoelen en de inzet van de middelen. Doordat de kosten sneller stijgen dan de inkomsten van OC&W bleef er in 2013 weinig keuzemogelijkheden over. De extra middelen vanuit het Herfstakkoord geven in 2014 en 2015 waarschijnlijk meer mogelijkheden. De komende jaren zal ‘Eerst kiezen, dan delen’ blijvend aandacht van de vereniging vragen. Een tweede doel van het project is het ontwikkelen van een vermogensbeleid. Door middel van een risico-analyse en een liquiditeitsplanning hebben we ons benodigde vermogen bepaald. Het surplus is gebruikt voor het achterstallig onderhoud van de Wilhelminaschool (2013) en de realisatie van de stelselwijziging (2012, voorziening onderhoud). De afgelopen jaren zijn forse bezuinigingen ingezet om tot een sluitende begroting te kunnen komen, en ook de komende jaren zal dit nog noodzakelijk zijn. Er is sprake van bezuinigingen door de overheid en een krimpsituatie. Ook de komende vier jaar wordt een dalend leerlingenaantal verwacht in de regio. In 2015 verwachten we meer inzicht te krijgen in de ontwikkeling van de leerlingenaantallen door de oplevering van huizen en de openbare school van het project Allemanswaard. Aan directie en toezichthouders de uitdaging om hier invulling aan te geven. Hierbij gaat het onder andere om het in beeld brengen van risico’s voor het realiseren van gestelde doelen en het managen daarvan. Door inzicht in de risico’s wordt de organisatie in staat gesteld om op verantwoorde wijze besluiten te nemen, zodat ook toekomstige investeringen op de lange termijn in verhouding staan tot de vermogenspositie van de organisatie. In 2013 zijn de volgende documenten geactualiseerd: Investeringsplan 2014-2018, Meerjarenbegroting 2014-2017(kaderbegroting) In 2014 worden de volgende documenten geactualiseerd: Notitie Meerjarenonderhoud en voorziening Groot Onderhoud, Vermogensbeleidsplan, inclusief risico-analyse en liquiditeitsplanning (3e versie), Continuïteitsparagraaf (een eerste aanzet voor 2013, zie hoofdstuk 6).
pagina - 25 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
In 2015 wordt er een nieuw bestuurlijk toetsingskader (BTK) ontworpen. Tijdens de ontwerpfase van het BTK zal er een nieuw financieel beleidsplan voor de vereniging worden opgesteld.
pagina - 26 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
6. Continuïteitsparagraaf In haar brief van 20 december2013 schrijft de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap dat zij de Regeling jaarverslaggeving onderwijs (RJO) zal uitbreiden met een voorschrift dat voorziet in de opname in het jaarverslag van een zogeheten continuïteitsparagraaf. Inzicht moet worden verschaft van de wijze waarop het bestuur omgaat met de financiële gevolgen van het door het bestuur gevoerde en te voeren beleid. Daarmee wordt tevens zicht gegeven op het verwachte exploitatieresultaat in de komende jaren en de ontwikkeling van de vermogenspositie.
6.1 Kengetallen Onderstaand treft u de belangrijkste kengetallen per 31-12-2013 aan. We geven hiermee zicht op de ontwikkeling in de personeelsbezetting en de verwachte leerlingenaantallen.
Kengetal
Personele bezetting in FTE
Leerlingenaantallen *)
2013
2014
2015
2016
25,5
24,4
23,6
22,6
432
422
413
401
*) Dit is de prognose stand 1-4-2014.
Het leerlingenaantal is dalend (zie ook paragraaf 5.4.1). Dit heeft te maken met afname van het aantal geboorten in de regio en de vertraagde nieuwbouw van woningen. De nieuwste prognoses geven voor de komende jaren een verdere daling van het leerlingenaantal aan. Om de krimpsituatie te kunnen opvangen wordt al enkele jaren gewerkt aan reductie van de personele formatie. De kengetallen in het schema zijn exclusief de extra inzet van middelen door het bestuur. De personele inzet (december 2013) bedraagt 25,5 FTE. Conform de normen en maatstaven, zoals die gehanteerd worden, is de personele inzet voor het schooljaar 2014/2015 begroot op 24,4 FTE. Uit de bijzondere aanvullende bekostiging (Onderwijsakkoord en Herfstakkoord) wordt de personele inzet verhoogd met 1 FTE. De positieve afwijking in 2013 willen we inzetten op de langere termijn en wel in 2014 en 2015.
pagina - 27 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
6.2 Meerjarenbegroting De vereniging werkt sinds 2011 met een meerjarenbegroting. Deze meerjarenbegroting wordt tijdens het jaarlijkse begrotingstraject bijgewerkt. Hieronder treft u de versie van december 2013 aan voor de periode 2014 tot en met 2017. De opbouw is als volgt: de inkomsten de aanvullende bekostiging beleidsprogramma´s de kaderbegroting.
a.
De inkomsten:
b.
Aanvullende bekostiging: (de bedragen zijn stelposten)
pagina - 28 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
c.
Beleidsprogramma’s:
d.
Kaderbegroting – formatie:
De meerjarenkaderbegroting is ontworpen in november 2013 en gebaseerd op de toen bekende leerlingenaantallen. In april 2014 is de prognose naar beneden bijgesteld (zie 6.1). Dit verklaart de afwijkende aantallen.
pagina - 29 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
6.3 Risicobeheersings- en controlesysteem Het interne toezicht door het toezichthoudend bestuur is gericht op de beoordeling van de kwaliteit met als doel dat de onderwijskundige en maatschappelijke taak adequaat wordt ingevuld. Bij de uitoefening van het intern toezicht wordt gebruikgemaakt van een intern toezichtkader (ITK) en het bestuurlijk toetsingskader (BTK). Aan de hand van de managementrapportages van de directies is het mogelijk voor het toezichthoudend bestuur om de directies te controleren. T.a.v. de financiën is duidelijk afgesproken hoe, wanneer en met welke frequentie er gerapporteerd moet worden. Met het administratiekantoor OSG zijn afspraken gemaakt over de frequentie en betrouwbaarheid van de periodieke managementrapportages. OSG is in het bezit van het format zoals dit is gemaakt door de Besturenraad Advies. Dit format is conform de begroting en is integraal: zowel de materiële als de personele baten en lasten worden daarin vermeld. Binnen 30 dagen na afloop van de maanden maart, mei en september verstrekt OSG de directeuren een overzicht met de werkelijke kosten tot dan gemaakt en een prognose voor het gehele boekjaar. Aan de hand van deze managementrapportage toetsen de directeuren de uitgaven aan de begroting en waar nodig worden toekomstige uitgaven bijgesteld. Naast het reguliere toezicht heeft de vereniging een risicoprofiel opgesteld. In totaal zijn circa twintig risico’s in beeld gebracht. Op basis van de ingevoerde risico’s is een risicosimulatie uitgevoerd en het benodigde weerstandscapaciteit vastgesteld. Door het vaststellen van de risico’s is het mogelijk om risicomanagement uit te voeren. Hiermee is de basis gelegd voor het verder professionaliseren van risicomanagement in de organisatie. Voor meer informatie verwijzen we naar ons vermogensbeleidsplan. Dit document wordt jaarlijks geëvalueerd en geüpdatet. In 2015 wordt er een nieuw bestuurlijk toetsingskader (BTK) ontworpen. Tijdens de ontwerpfase van het BTK zal er een nieuw financieel beleidsplan voor de vereniging worden opgesteld.
6.4 Risico’s en onzekerheden Het grootste risico voor de komende vier jaar is de negatieve ontwikkeling van de leerlingenaantallen. Prognoses zijn moeilijk te maken in verband met een vertraagde nieuwbouw van woningen, de vertraagde bouw van het multifunctionele gebouw Allemanswaard en de instroom van leerlingen buiten de woonkern van Amerongen. Om boventalligheid van personeel te voorkomen wordt er gewerkt met een flexibele personele schil, nemen we deel aan de vervangingspool en zijn er afspraken met de federatie over personeelsovername en vacatures. De komende jaren zal dit worden gecontinueerd. Onzekerheden t.a.v. de financiering van zorgleerlingen i.v.m. de invoering van passend onderwijs per 1 augustus 2014 en onduidelijkheid betreffende structureel aanvullende bekostiging van het Rijk, zorgen er voor dat we defensief (moeten) begroten. De bekostiging van onderhoud van beide schoolgebouwen verdient aandacht. Voor de vereniging is de financiële consequentie betreffende de huisvesting in verband met doordecentralisatie niet geheel te overzien. Op de Wilhelminaschool is het achterstallig onderhoud ingelopen en bij De Regenboog is nieuwbouw gerealiseerd. Daarnaast is er door een stelselwijziging in 2012 een voorziening Groot onderhoud gecreëerd. De komende jaren zal dotatie noodzakelijk blijven en eventueel aangepast c.q verhoogd moeten worden als de effecten van het doordecentraliseren helder zijn.
pagina - 30 -
Vereniging ‘Een school met de Bijbel’ Jaarverslag 2013
6.5 Rapportage toezichthoudend orgaan De toezichthouders adviseren tijdens de bestuursvergadering t.a.v. diverse beleidszaken. Met name de penningmeester ondersteunt en adviseert de directies t.a.v. de financiële consequenties van de beleidsvraagstukken en de financiële problematiek. Tijdens de plan & control cyclus en het begrotingstraject heeft de penningmeester een adviserende, sturende en controlerende rol. Voor meer informatie verwijzen we naar de diverse hoofdstukken van ons bestuursverslag.
pagina - 31 -