Jaarverslag 2011
Schoolrapport
Inhoud
1
2 3 4 5 6 7 8 2
Dit is Edukans
4
Onderwijs in ontwikkelingslanden
10
Projecten en bestedingen
24
Nederlandse scholen in actie
36
Communicatie en fondsenwerving
44
Toekomst
56
Bestuur en organisatie
58
Financieel verslag
68
Bijlage: Overzicht projecten ontwikkelingslanden
85
Voorwoord 2011 was een pittig jaar. Mede door econo-
voortijdig. Edukans ontwikkelde in het ver-
vakscholen en trainingsinstituten onder-
mische tegenwind ontving Edukans minder
slagjaar de STER-school. Het is een eenvoudig,
steund. Wegens succes heeft Edukans een
inkomsten van particulieren dan in 2010,
doeltreffend model waarin op vijf onderdelen
vervolgsubsidie aangevraagd; begin 2012
maar wel iets meer dan begroot. Daarnaast
naar onderwijskwaliteit wordt gekeken: lera-
volgt de uitslag.
werd onze MFS-subsidie verlaagd van € 8
ren, leerlingen, management, leeromgeving,
miljoen naar € 5,5 miljoen.
ouderbetrokkenheid. Scoort een school op alle
Ambassadeurs Nick & Simon hielden in Ahoy
onderdelen goed, dan is het een STER-school.
Rotterdam een prachtig benefiet concert met
In Afrika waren de eerste reacties positief.
een gevulde schoenendoos als toegang; het
Tegelijk bracht 2011 veel goed nieuws. Onder-
leverde 6.820 dozen op. In totaal werden in
wijs helpt écht. De Inspectie Ontwikkelingssamenwerking en Beleidsevaluatie (IOB)
In 2011 intensiveerde Edukans de banden met
2011 ruim 134.000 dozen ingezameld. Helaas
evalueerde het nut van investeren in onder-
het onderwijsveld in Nederland. Strategische
minder dan in 2010, mede door introductie
wijs en was ronduit positief over de resulta-
samenwerking werd gevonden met Centrum
van een machtigingsformulier en door de
ten. Ook bij het Nederlandse publiek staat
voor Nascholing Amsterdam (CNA), Univer-
economische tegenwind.
onderwijs opnieuw bovenaan als belangrijk-
siteit van Amsterdam, Hogeschool InHolland
ste vorm van ontwikkelingshulp. En verschil-
en Christelijke Hogeschool Ede (CHE). Verder
Al met al sloot Edukans 2011 af met een
lende wetenschappelijke onderzoeken tonen
namen 63 docenten deel aan Werelddocent,
positief financieel resultaat.
aan dat 1 jaar extra basisonderwijs een kind
een veelbelovend uitwisselingsprogramma
levenslang zo’n 7-15 procent extra inkom-
voor onderwijsprofessionals. Zij reisden naar
sten oplevert. Dat komt ruwweg neer op
Afrika en India en werkten samen met col-
€ 2.000 per kind, een enorm rendement!
lega’s daar aan beter onderwijs. Naar aanleiding van Werelddocent werden Kamervragen
In 2011 breidde Edukans haar activiteiten uit
gesteld. Staatssecretaris Knapen en minister
naar nieuwe landen als Ghana, Bolivia en
Bijsterveldt-Vliegenthart antwoordden dat
Zambia. In totaal werden 187 projecten ge-
zij meerwaarde zagen voor docenten om bui-
financierd.
ten Europa ervaring op te doen.
Speerpunt daarbij is goed onderwijs voor ieder-
Edukans coördineerde Learn4Work, een sti-
een. Door gebrekkige kwaliteit verlaten veel
muleringsprogramma voor beroepsonderwijs
Kees de Jong,
leerlingen in ontwikkelingslanden hun school
in ontwikkelingslanden. In totaal werden 42
directeur Edukans 3
Dit is Edukans
4
1
Jaarverslag 2011
Kees de Jong, directeur Edukans sinds 2002
Omdat onderwijs écht helpt Armoede, aids, oorlog, discriminatie, een handicap… Je zal er maar mee te maken krij-
‘Al vanaf mijn zesde wist ik dat ik iets in
gen als kind of jongere. Je kansen op goed
de ontwikkelingssamenwerking wilde
onderwijs, werk en dus een eigen inkomen in
gaan doen. In die tijd zag ik een film
de toekomst dalen schrikbarend. Wereldwijd
over China waaruit heel duidelijk bleek
gaan daardoor 67 miljoen kinderen niet naar
dat zaken oneerlijk verdeeld zijn in de
school, en veel van hen verlaten de school
wereld. Mensen tot hun recht laten
tussentijds of krijgen slecht onderwijs.
komen en helpen om die oneerlijkheid te bestrijden, was wat ik wilde doen en
Edukans is expert in onderwijs in ontwikke-
nog steeds doe. Dit vanuit de gedachte
lingslanden en trekt zich het lot van kansarme
dat je als mens hoort te delen. Na de
kinderen en jongeren aan. Met succesvolle
middelbare school heb ik een passende
onderwijsprogramma’s. Want onderwijs helpt
vervolgstudie gekozen en voordat ik in
écht! Eén jaar extra onderwijs kan het inko-
1994 bij de Unie (voorloper van Edu-
men dat een kind later verdient gemiddeld
kans) kwam werken heb ik in Botswana
10 procent laten stijgen, zo blijkt uit het on-
gewoond en gewerkt binnen een pro-
derzoek Returns to investment in education
ject dat basisonderwijs en beroeps-
van de Wereld Bank. Het werk van Edukans in
opleidingen verzorgde.
samenwerking met haar partnerorganisaties heeft dus een grote economische impact. Het
Kinderen die goed onderwijs volgen ontwikkelen een gevoel van eigenwaarde waar-
wordt dus nog belangrijker om kinderen op
door basisvertrouwen ontstaat en dat is natuurlijk prachtig. Tel daarbij het enthou-
school te houden. Simpelweg omdat onder-
siasme en de drive van kinderen in Nederland die deelnemen aan Edukans acties
wijs een van de grootste bijdragen levert aan
voor leeftijdgenoten in ontwikkelingslanden, dan weet je waar je het voor doet.
ontwikkeling van kinderen en jongeren, aan
Onderwijs is voor mij synoniem met ontwikkeling en verandering. Het mooie van
hun leefgemeenschap én aan het land waarin
onderwijs vind ik dat als je het eenmaal hebt gehad, niemand het je meer afneemt.
zij wonen.
Daar maakt Edukans het verschil!’
Natuurlijk maakt Edukans in haar aanpak
3 - Projecten en bestedingen
5
‘De Edukans methode ‘kinderen voor kinderen’ vind ik onovertroffen. En de christelijke basis is voor mij de juiste.’ Henk van Noorloos, Willem van Oranje College, Wijk en Aalburg
geen onderscheid naar ras, religie of politieke
Waarden
overtuiging.
Visie
dan we hadden durven hopen. We hopen dat wat klein en onbelangrijk lijkt, ons inspireert
Edukans laat zich in haar werk inspireren
om te werken aan een wereld waarin niet lan-
door de bijbel en de christelijk-sociale traditie,
ger het recht van de sterkste, de grootste, de
waarin het praktisch verantwoordelijkheid
rijkste en de eerste geldt.
nemen voor de medemens centraal staat. Edukans is een ontwikkelingsorganisatie
Daar horen de volgende kernwaarden bij:
voor onderwijs. Een onderwijsexpert die
Betrokkenheid We vinden het belangrijk om daadwerkelijke
inspireert en het persoonlijke verhaal van
Vertrouwen
betrokkenheid
betrokken mensen laat zien. Ze wil samen
Wij geloven in mensen die verantwoording
ongevoeligheid en vrijblijvendheid te stellen. In
met partners in ontwikkelingslanden en in
durven nemen voor elkaar. Mensen op wie je
ontwikkelingslanden én in Nederland. Betrok-
Nederland kansarme kinderen en jongeren
kunt bouwen en die je kunt vertrouwen. Zoals
kenheid uit zich in het geven van aandacht,
in ontwikkelingslanden goed onderwijs bie-
onze betrouwbare partners in ontwikkelings-
tijd en energie en niet alleen in geld. Daarom
den en een tegengeluid laten horen door
landen die zich met hart en ziel inzetten voor
willen we meer dan financiering van ontwikke-
aan te tonen dat ontwikkelingssamenwer-
kansarme kinderen. Wij op onze beurt willen
lingsprojecten. Kansarme kinderen ter plekke
king werkt. Omdat onderwijs een duurzame
hen niet in de steek laten, maar trouw steunen
moeten weten dat betrokken leerlingen in Ne-
investering is.
waar mogelijk. Ook willen wij een betrouwbare
derland zich voor hen inzetten en met hen mee-
organisatie zijn die transparant verantwoor-
leven, met het oog op een rechtvaardige sa-
ding aflegt richting publiek en overheid.
menleving. We willen mensen laten nadenken
Missie
tegenover
onverschilligheid,
over hun eigen levensvisie en persoonlijke be-
Hoop
Edukans steunt projecten en programma’s
We willen kansarme kinderen in ontwikke-
voor toegankelijk en relevant onderwijs voor
lingslanden hoop bieden op een betere toe-
kansarme kinderen en jongeren in ontwik-
komst. Zij zijn onze hoop als dragers van de
kelingslanden. Edukans betrekt de Neder-
toekomst. Omdat onderwijs een sleutelrol in
landse samenleving in het algemeen en het
hun ontwikkeling speelt, hopen we dat uitein-
onderwijs in het bijzonder bij internationale
delijk alle kinderen naar school kunnen. Daar-
samenwerking.
aan dragen wij ons steentje bij. En soms zijn
trokkenheid bij internationale samenwerking.
we verrast, omdat het resultaat veel meer is 6
Jaarverslag 2011
‘Ik houd van mijn werk omdat dat een aantoonbaar effect heeft op het leven van kansarme kinderen. Het verandert hun leven structureel.’ Caroline Okotel, sociaal Werker bij CRO MBale (onderwijs, therapie en kinderrechten)
Ambitie 1. Edukans levert een aantoonbare bijdrage aan kwalitatief goed, toegankelijk en relevant onderwijs voor kansarme kinderen en jongeren in de ontwikkelingslanden waar we werken. 2. Edukans wordt door het Nederlandse onderwijs gezien als dé organisatie voor aansprekende fondsenwervende en educatieve acties en inhoudelijke uitwisseling op het terrein van onderwijs in ontwikkelingslanden. 3. Edukans heeft (financieel) draagvlak bij haar achterban om haar doelstellingen te kunnen realiseren en mobiliseert haar achterban ten behoeve van lobby voor onderwijs.
1 - Dit is Edukans
1
Een greep uit onze resultaten in 2011
Nederlandse scholenacties brengen e 1.999.980 op. Door trainingen van ouderraden worden duizenden ouders betrokken bij de school van hun kind.
In Malawi worden onderwijsprogramma’s uitgevoerd op 141 basisscholen waarmee circa 63.500 leerlingen en 650 leraren worden bereikt.
Honderden leerkrachten uit Nederland wisselen kennis en ervaring uit met collega docenten in ontwikkelingslanden.
Edukans Schoenmaatjes vullen 134.258 schoenendozen met schoolspullen en cadeaus voor kinderen in ontwikkelingslanden.
Ruim 45.000 donateurs, bedrijven, stichtingen en fondsen helpen duizenden kinderen op school.
Edukans kon dit waarmaken dankzij onze partners in ontwikkelingslanden, de steun van onze 8
Jaarverslag 2011
Duizenden leraren in ontwikkelingslanden leerden beter lesgeven.
Edukans ambassadeurs Nick & Simon geven een aantal speciale Edukans concerten met als hoogtepunt een concert in Ahoy op 9 april en zorgen voor veel publiciteit. In India krijgen 20.378 jongeren in de leeftijd van 15-20 jaar beroepstrainingen.
Edukans besteedt in 2011 e 11.659.588 aan Ontwikkelingssamenwerking, Wereldburgerschap en Voorlichting.
In Kenia bereikt Edukans meer dan 35.000 kinderen, 912 docenten en 875 ouders.
donateurs en alle leerlingen en docenten in Nederland die meehielpen. Ontzettend bedankt! 1 - Dit is Edukans
9
Onderwijs in ontwikkelingslanden
2
Ghana Zuid-Soedan Bolivia
DR Congo Zambia
l = Landen toegevoegd in 2011
Goed onderwijs. Dát is de sleutel voor duurzame
Aart van den Broek, manager Onderwijsprogramma’s
ontwikkeling in een land en daarmee de meest effectieve investering. Want goed onderwijs geeft mensen een hoger inkomen, dus minder
Aart van den Broek werkte vele jaren
armoede, een betere gezondheid en stimuleert
voor ontwikkelingsorganisaties in on-
de gelijkheid tussen mannen en vrouwen.
der andere Rwanda, Benin en Albanië. Hij realiseerde menig project en werkt
Maar het valt niet mee om kinderen in ont-
nu alweer bijna vijf jaar bij Edukans.
wikkelingslanden op school te krijgen en te
Sinds januari 2011 in de rol van mana-
houden. Dankzij de samenwerking met lo-
ger Onderwijsprogramma’s .
kale organisaties lukt het Edukans gelukkig
steeds beter. Die spreken ook de overheden
‘Rode draad en motivatie in al die jaren
aan op hun verantwoordelijkheid om voor
is mijn drive om kinderen en jongeren in
kwaliteitsonderwijs te zorgen.
ontwikkelingslanden die de boot hebben gemist, of dreigen te missen de mogelijkheid te bieden hun talenten te ontwikkelen en over hun eigen grenzen te kijken. Edukans maakt het verschil door kinderen en jongeren de kans te bieden op het doorlopen van een passende schoolcarrière. Een mooi voorbeeld daarvan vind ik
Goed onderwijs: deur naar de toekomst
het programma voor beroepsonderwijs, Learn4Work, dat ook wordt uitgevoerd bij
Wereldwijd gaan steeds meer kinderen naar
de Maasai in Kenia.
school. Goed nieuws natuurlijk, maar dat werpt alleen zijn vruchten af als de rand-
Langs de wegen naar het zuiden van Kenia waar de Maasai leven, is - mede door
voorwaarden ook goed zijn, zoals: voldoende
Learn4Work - veel meer bedrijvigheid ontstaan. Samen met de partnerorganisatie
goed opgeleide docenten, een stimulerende
Ilkerin achterhaalden we de echte marktvragen waar de scholing van de jongeren uit
leeromgeving en voldoende leermiddelen.
het gebied op geënt werd. Het resultaat was dat de jongeren direct aan de slag konden.
Maar omdat dit niet overal even goed gere-
geld is, verslechtert de kwaliteit van onderwijs
De toegenomen bedrijvigheid die we daar terugzien spitst zich voornamelijk toe op
en leren kinderen te weinig. Gevolg: minder
transport gerelateerde activiteiten, zoals motortechniek en reparatie van fietsen.’
aanwas van nieuwe leerlingen en uitval.
3 - Projecten en bestedingen
11
Niet voor niets zet Edukans al haar kaarten
fessionals in om scholen in ontwikkelingslan-
op kwaliteit. Zodat kinderen en jongeren de
den daarin verder te helpen.
De doelen van Education for All:
school met een waardevol diploma kunnen verlaten en voor zichzelf en hun omgeving een toekomst kunnen opbouwen.
Leerinhouden op maat
Meisjes krijgen in de onderwijsprogramma’s
1. Uitbreiden en verbeteren van kleuteronderwijs, speciaal voor de meest kwetsbare kinderen.
extra aandacht. Om hun weerbaarheid te
Overheden zijn verantwoordelijk voor onder-
2. Garanderen dat alle kinderen, met
versterken en meer meisjes aan onderwijs te
wijs. Maar veel van de bestaande leerinhouden
name meisjes en kinderen in kwetsba-
laten deelnemen. Edukans zet de expertise
in ontwikkelingslanden sluiten niet aan bij de
re situaties, per 2015 toegang hebben
en ervaring van Nederlandse onderwijspro-
meest kansarme kinderen. Dit zijn met name
tot kwalitatief goed basisonderwijs.
arme kinderen, meisjes, gehandicapte kinderen,
(= MOD 2).
vluchtelingkinderen, weeskinderen, werkende
3. De leerbehoeften van jongeren en
kinderen, straatkinderen of aidsslachtoffers.
volwassenen garanderen door gelijk-
Hun specifieke problemen vragen om oplossin-
waardige toegang tot relevant be-
gen op maat. De lessen moeten aansluiten bij
roepsonderwijs.
hún levenswijze en cultuur. En natuurlijk moet
4. De alfabetiseringsgraad van volwas-
het leren voor kinderen interessant, leuk, uitda-
senen, met name vrouwen, per 2015
gend en positief zijn. Daarom staat in de aan-
laten toenemen met 50 procent.
pak van Edukans het kind centraal.
5. Elimineren van sekse ongelijkheid in primair en secundair onderwijs per
Education for All
2015, en het garanderen van gelijke toegang tot onderwijs voor jongens en meisjes per 2015 (= MOD 3).
Edukans sluit in haar onderwijsbeleid nauw aan bij de doelen van Education for All (EFA).
6. Verbeteren van alle aspecten van kwaliteit van onderwijs.
Die zijn vastgesteld na de internationale onderwijsconferentie in 2000 in Dakar. De Millenniumdoelen (MOD) 2 en 3 van de Verenigde Naties sluiten hierbij aan. 12
Jaarverslag 2011
Edukans kiest voor duurzaam onderwijs
Edukans werkt aan de verbinding van kleine projecten met grote programma’s langs twee lijnen:
Edukans werkt aan goede, betaalbare oplossingen die meer kinderen toegang tot kwa-
1) Lokale Expertise Centra (LEC’s)
liteitsonderwijs bieden. In de onderwijspro-
In zes landen waar Edukans werkt is een lokaal
jecten en -programma’s heeft Edukans een
expertise centrum opgericht. Deze LEC’s bren-
eigen aanpak:
gen partnerorganisaties bij elkaar, verbinden kleine en grote projecten en versterken voor
A. Verbinden van kleine projecten met grote programma’s. B. Verbinden van onderwijs in Nederland met onderwijs in ontwikkelingslanden. C. Versterken van onderwijskwaliteit.
Edukans de kwaliteit van onderwijs in hun land. Ze leveren een grote bijdrage aan de capaciteitsversterking van de partners en aan een goede lobby voor beter onderwijs bij de (lokale) overheid. Een LEC organiseert ook verbindingen met onderwijs in Nederland. In Peru neemt
ad A. Verbinden van kleine projecten met grote programma’s
de coördinator van het onderwijsprogramma Ruta del Sol de LEC-taken op zich.
Kleine partnerorganisaties werken mee in de grote onderwijsprogramma’s voor verbe-
2) Impulsis
tering van de kwaliteit van onderwijs in een
Impulsis is het gezamenlijk loket voor Ne-
land. Zij zijn vernieuwend en helpen grotere
derlandse particuliere initiatieven in ontwik-
organisaties om goed te blijven aansluiten bij
kelingssamenwerking van Edukans, ICCO en
de uiteindelijke doelgroep. Tegelijkertijd kun-
Kerk in Actie. Edukans is daarin de onderwijs-
nen grote organisaties kleine projecten onder-
expert en beoordeelt, begeleidt en financiert
steunen op het terrein van strategisch denken,
daarom de projectaanvragen voor onderwijs.
organisatieontwikkeling, omgevingsbewust-
Impulsis ondersteunt particuliere initiatieven
zijn en lobby. Gezamenlijk hebben de Edukans-
met advies, delen van het netwerk en een fi-
partners meer slagkracht richting de politiek
nanciële bijdrage tot maximaal 1/3 van de
en het maatschappelijke middenveld.
benodigde projectsteun.
2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden
Resultaten Impulsis in 2011 In
Peru, Kenia, Oeganda, Congo en Ma-
lawi zijn workshops georganiseerd rond gezamenlijke leertrajecten. Partners daar werkten samen met andere partners van Edukans: ICCO, Prisma en andere betrokkenen, zoals ministeries van onderwijs. Doelen: uitwisselen van kennis, formuleren van behoeften, ontwikkelen van onderwijs. Zo werkten ze ook aan versterking van hun eigen netwerk. In
India organiseerden maatschappelijke
initiatieven samen een lobbyworkshop en een campagne in Tamil Nadu om het recht van kinderen op kwalitatief goed, speciaal onderwijs onder de aandacht te brengen. Aanbevelingen na evaluatie: actief nastreven van kennisuitwisseling en - opbouw, het verder uitbreiden van het netwerk en
School in Dhaura met speciale aandacht voor meisjes
nog meer versterken en inbedden van or-
In Dhaura (India) wonen zo’n 50 families. Zij leven op de rand van het bestaansminimum
ganisaties.
aan de voet van de Himalaya op 2000 meter hoogte. Zij behoren tot de laagste klasse en
Succesvolle
invulling van het begrip we-
hun geletterdheid is extreem laag.
reldburgerschap door maatschappelijke initiatieven in het noorden en het zuiden.
De Nederlandse stichting Focus on Education heeft samen met een lokale stichting en in
Voorbeeld hiervan: de manifestatie ‘Global
overleg met de bevolking besloten om een school in Dhaura te bouwen. Zo krijgen ruim 100
campaign for education’ in Den Haag die
kinderen kwalitatief goed onderwijs, met speciale aandacht voor meisjes. Voortijdige school-
werd bezocht door veertig onderwijspart-
uitval van meisjes wordt verkleind door adequaat schoolmanagement en een leerlingvolg-
ners van Impulsis.
systeem. De school is ook een plek voor vrouwengroepen en dorpsvergaderingen. Dit project past in millennium doelstelling 2 en 3.
14
Jaarverslag 2011
ad B. Verbinden van onderwijs in Nederland met onderwijs in ontwikkelingslanden
ontwikkeld voor wereldburgerschap. Het STER-school model
Edukans legt verbindingen tussen onderwijs
Versterken en verbeteren van onderwijs-
‘in Noord en Zuid’ met de scholenprogram-
kwaliteit begint volgens Edukans met de vraag:
ma’s voor internationalisering en stages.
Wat maakt een school een goéde school? En
Uitwisseling van kennis en ervaring draagt bij
het antwoord is: een STER-school is gebaseerd
aan de kwaliteit en relevantie van onderwijs.
op vijf dimensies die samen een ster vormen:
De scholenprogramma’s zorgen voor positieve dynamiek. De interesse en kennis van
1. Passende en veilige leeromgeving.
Nederlandse leerlingen, studenten en docen-
2. Leerlingen leren effectief en met plezier re-
ten motiveren de leerlingen en leerkrachten in ontwikkelingslanden enorm. En andersom.
levante kennis en vaardigheden. 3. Gekwalificeerde docenten geven passend onderwijs.
ad C. Versterken van onderwijskwaliteit
4. Capabel schoolmanagement met visie op
Kwaliteit - in termen van EFA-indicatoren -
onderwijs en in staat om relaties te onder-
relevantie, leerklimaat en pedagogiek, is be-
houden met ouders, de gemeenschap en
langrijk in het onderwijsbeleid van Edukans.
andere betrokkenen.
Voor de uitwerking hiervan zoekt Edukans samenwerking met het Nederlandse onderwijs.
5. Ouder- en gemeenschapsbetrokkenheid bij het bestuur van de school.
Zo heeft Edukans een convenant afgesloten met Centrum Nascholing Amsterdam, deel
Dit zogenaamde STER-school model is uniek
van de Hogeschool van Amsterdam. In het
omdat het resultaten van projecten kan aan-
convenant zijn afspraken vastgelegd over het
tonen. Het model kan op drie verschillende
aantal Werelddocenten dat naar Malawi reist.
manieren worden gebruikt:
Edukans heeft samen met Kwintessens (edu-
A. Voor identificatie van schoolverbeterings-
catief uitgever voor sociale en morele com-
programma’s op schoolniveau met ouders
petenties en wereldburgerschap) materiaal
en de lokale gemeenschap.
2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden
15
B. Voor assessment en het volgen van bestaande schoolsituaties en rapporteren over jaarlijkse voortgang binnen projecten.
C. Voor communicatie en fondswervingsactiviteiten omdat donateurs vragen om verantwoording van bestede middelen en impact van de programma’s. Voordelen van het model Uitvoerende organisaties en NGO’s kunnen
kwaliteitsverbeteringen plannen en structureren. Schoolmanagers, ouders en anderen krij-
gen inzicht in hun rol en verantwoordelijkheid als het gaat om schoolverbeterplannen en het managen van hun school. Rapporteren
wordt overzichtelijker en
makkelijker.
Samenwerking Het specialisme van Edukans is onderwijs. Waar mogelijk werkt Edukans samen met organisaties die aanvullend werken.
1. ICCO alliantie Edukans is sinds 2007 lid van de ICCO alliantie 16
Jaarverslag 2011
en coördineert in dit verband het gezamenlijke
levantie van basis- en beroepsonderwijs, het
onderwijsprogramma van ICCO, Kerk in Ac-
opleiden van leraren en beter schoolmanage-
van de Global Campaign for Education
tie, Prisma en Edukans. In de programma’s is
ment. Connect4Change ontvangt hiervoor
(GCE). Met andere ontwikkelingsorgani-
duidelijk aandacht voor toegang tot én kwali-
subsidie van het ministerie van Buitenlandse
saties en onderwijsvakbonden zet Edu-
teit van onderwijs, specifiek voor meisjes, uit-
Zaken. Voor de periode 2011-2015 ontvangt
kans onderwijs in ontwikkelingslanden op
wisseling, capaciteitsopbouw en lobby.
Edukans gemiddeld € 1.485.000 per jaar.
de agenda van de Nederlandse overheid.
In
Nederland is Edukans hoofdpartner
Edukans betrekt hier de pabo’s in een land bij en maakt hen medeverantwoordelijk. Erva-
Andere samenwerkingsverbanden
ringen uit onderwijsprojecten nemen zij mee
Edukans
is coördinator van Educaids, een
in de training van toekomstige docenten.
samenwerkingsverband van vier Neder-
Ook de onderwijsinspecties worden bij de
landse organisaties op het raakvlak van
ontwikkelingen betrokken.
onderwijs en hiv/aids.
Partners van Edukans in ontwikkelingslanden Edukans werkt in ontwikkelingslanden samen
is lid van PSO, een vereniging van
met geregistreerde lokale organisaties. Die
het ministerie van Buitenlandse Zaken voor de
vijftig Nederlandse ontwikkelingsorgani-
zijn professioneel, staan dicht bij de kinderen,
periode 2011-2015. Edukans krijgt daardoor
saties, die zich richt op capaciteitsopbouw
ouders en jongeren en kunnen als echte ‘maat-
€ 4.073.945 per jaar van de ICCO alliantie.
van maatschappelijke organisaties in ont-
schappelijke middenveldorganisaties’ de over-
wikkelingslanden.
heid aanspreken op haar verantwoordelijkheid
De ICCO alliantie ontvangt een subsidie van
Deze subsidie is ten opzichte van de periode 2007-2010 met ruim 40 procent gedaald.
Edukans
Om
beroepsonderwijs in ontwikkelings-
voor goed basis- en beroepsonderwijs.
landen te verbeteren coördineert Edukans
2. Connect4Change
Learn4Work. Hierin werken ruim veertig
Toetsing van kwaliteit
Toegang tot goede informatie stimuleert
ontwikkelings- en onderwijsorganisaties
Een goed project staat of valt met kwaliteit
ontwikkeling. Daarom zet Connect4Change
samen.
en controle daarop. Daar zit Edukans ook neemt deel aan het kennisforum
bovenop. Het gaat immers om besteding
Cordaid, ICCO, Text to Change en Edukans -
basic education van het ministerie van Bui-
van geld dat door de overheid, bedrijven,
internet en mobiele telefonie in voor onder-
tenlandse Zaken. In de ontwikkelingslan-
scholen en particulieren aan Edukans is toe-
wijs, gezondheid en economische ontwikke-
den waar Edukans actief is, is er overleg en
vertrouwd. Edukans waarborgt de kwaliteit
ling. Edukans coördineert het onderwijspro-
afstemming met onderwijsspecialisten van
van haar partnerorganisaties met de ‘proce-
gramma van de alliantie. In het onderwijs
de Nederlandse ambassades en zijn er con-
dure projectbeheer’. Die toetst de efficiëntie
levert ICT een bijdrage aan de kwaliteit en re-
tacten met de ministeries van onderwijs.
en effectiviteit van de bestedingen.
- een alliantie van de organisaties Akvo, IICD,
2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden
Edukans
17
Criteria zijn: het algemene beleid, de voorne-
vangt de aanvrager een contract. Hierin staan
De output wordt gemeten door middel van
mens in het strategisch beleidsplan en tech-
ook de evaluatie- en rapportageverplichtingen
rapportages, interne evaluaties en veldbezoe-
nische, inhoudelijke en financiële criteria en
waarmee de beoogde resultaten op verschil-
ken. En de impact wordt bepaald na evaluatie
de randvoorwaarden. De procedure hiervoor
lende niveaus worden gemeten, zoals:
ter plaatse. Bij bedragen groter dan € 50.000
staat in het document ‘Procedure Projectbe-
Inzet
moet jaarlijks een accountantsverklaring wor-
heer Edukans’ als onderdeel van het Edukans
partnerorganisaties van Edukans.
ISO kwaliteitshandboek.
Gerealiseerde
Is de aanvraag voor financiering van een pro-
Effect
ject of programma goedgekeurd? Dan ont-
18
van middelen en menskracht door
den overlegd aan Edukans. Is aan het eind van
resultaten en activiteiten
de looptijd van het programma of project aan
door partnerorganisaties voor de doelgroep.
de inhoudelijke en financiële rapportages vol-
bij de doelgroep (impact op de lan-
gere termijn).
daan, dan wordt het project afgesloten en verantwoord aan de donateurs en subsidiegevers.
Jaarverslag 2011
Edukans Assessment Tool
1. Onderwijs en werk
Edukans kijkt met haar Edukans Assess-
Edukans steunt projecten waarin jongeren
ment Tool (EAT) naar de professionaliteit
marktgerichte beroepsvaardigheden leren en
van de partnerorganisaties. De EAT be-
ondernemerschap wordt gestimuleerd. In het
oordeelt organisaties op drie onderdelen:
kader hiervan is Edukans penvoerder van het
Management en Organisatie, Financiën
Learn4Work programma. Dit draagt bij aan
en Projecten. De uitkomsten geven inzicht
betere toegang tot kwalitatief beroepson-
in de organisatie en reiken verbeterpunten
derwijs. Het programma richt zich met name
aan als: Is er een concrete jaarplanning? Hoe
op randgroepjongeren. In 2011 hebben ruim
zijn de interne ‘checks and balances’? Hoe
40 organisaties in Nederland en Afrika zich
verloopt de communicatie tussen kantoor
ingezet voor beroepsonderwijs. Learn4Work
en het veld?
wordt gefinancierd uit het Schoklandfonds
Alle partnerorganisaties zijn intussen ge-
en een eigen bijdrage van de Nederlandse
scand. De EAT is succesvol. Daarom start
partners.
vanaf 2012 een tweede ronde, zodat partners hun kwaliteit nog meer kunnen verbe-
Resultaten Learn4Work in 2011
teren. De EAT wordt mede uitgevoerd door
Ondersteuning van 42 vakscholen en non-
BDO Accountants & Adviseurs en voormalig
formele trainingsinstituten in Ethiopië, Ghana,
Philipsdirecteur Teus Stahlie.
Kenia en Zambia. Training van 71 docenten in onder andere di-
Thema’s van Edukans
dactiek en competentiegericht onderwijs. Vergroting
van vakinhoudelijke kennis bij 46
Afrikaanse docenten door kennisuitwisseling Edukans kent binnen het onderwijsprogram-
door en met docenten en studenten.
ma vier thema’s. Hierin zijn de strategieën
Betere
(directe
Serieuze
armoedebestrijding,
maatschap-
opleiding voor 2536 jongeren. aandacht voor meer en beter
pijopbouw en beleidsbeïnvloeding) geïnte-
praktijkonderwijs in alle Learn4Work pro-
greerd. De vier thema’s zijn:
jecten door: voorzien van betere lesmaterialen zoals machines of computers.
2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden
19
Begeleiding van Afrikaanse beroepsonder-
schap’. Zo leren jongeren op school al een
Sterke kanten en verbeterpunten
wijsinstituten hoe het praktijkonderwijs
eigen onderneming te runnen. Met pro-
Een kwalitatieve studie onder alle partner-
beter te integreren in het curriculum: aan-
fessionele begeleiding vanuit Nederland,
schappen toont aan dat de partners de samen-
de school en het lokale bedrijfsleven.
werking zeer waarderen. Er vindt veel uitwisse-
reiken goede praktijklesstof en toetsen. van methoden die het on-
Kennisuitwisseling door inzet studenten en
ling van kennis en ervaring plaats. Ze maken
derwijs beter afstemmen op arbeidsmarkt.
docenten van elf Nederlandse onderwijsin-
gebruik van elkaars netwerken en kunnen zo
stellingen.
samen meer bereiken. Wel is er meer tijd nodig
Ontwikkeling
Ontwikkeling
lesmethode ‘ondernemer-
om elkaar goed te leren kennen. Edukans zal in de toekomst deze partnerschappen ondersteunen in de samenwerking. Externe consultants hebben tussentijds geëvalueerd. Conclusies: prima samenwerking met organisaties uit verschillende sectoren en veel kennisuitwisseling. Maar ook: lokaal eigenaarschap meer versterken door coördinatie van de projecten bij de Afrikaanse partners te leggen in plaats van bij de Nederlandse partners.
2. Onderwijs en hiv/aids Onderwijs speelt een belangrijke rol in de bevordering van de seksuele gezondheid en rechten van jongeren. Edukans ondersteunt netwerken van partners in Ethiopië, Kenia, Malawi en Oeganda met het Educaids programma om dit belangrijke thema in het onderwijs aan bod te laten komen. Educaids geeft daarom correcte informatie. Op basis daarvan kunnen jongeren zelf 20
Jaarverslag 2011
beslissingen nemen die leiden tot een gezond seksueel leven en die bijdragen tot hun fysiek, psychisch en sociaaleconomisch welzijn. Resultaten Educaids in 2011 In
Malawi heeft Educaids partners van
Edukans en Prisma ondersteund in onderzoek naar het seksuele gedrag van jongeren en de omgevingsfactoren die dit gedrag bepalen. Met die kennis is een strategisch plan opgesteld. Dat geeft richting aan de ontwikkeling van onderwijsprogramma’s, activiteiten voor fondsenwerving en de pleitbezorging bij de overheid voor onderwijs op het gebied van seksuele gezondheid en rechten in Malawi. In
Ethiopië is Educaids betrokken bij de
aanpassing van het curriculum ‘The World Starts With Me’ aan de situatie in Ethiopië, met medewerking van een werkgroep van leraren en leerlingen. Dit onderwijsprogramma
maakt
effectief
gebruik van ICT in de klas om sensitieve onderwerpen aan de orde te stellen. Het programma is eind 2011 in zes scholen gestart, waarbij de leerlingen uit de werkgroep een ondersteunende taak als ‘assistent’ hebben. 2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden
21
Educaids in 2012 Grote projecten van Educaids in 2012 zijn de
Financiering van programma’s en projecten
start van een Educaids netwerk in Ghana en
ring van onderlinge verbindingen, zodat de organisaties samenwerken en van elkaar leren.
een onderzoek door het Educaids netwerk in
Edukans besteedde in 2011 € 5.984.303 aan
Ethiopië naar het seksueel gedrag van jongeren.
onderwijs in ontwikkelingslanden. In totaal
3. Beleidsbeïnvloeding
Net als in voorgaande jaren blijft Educaids
steunde Edukans 187 projecten.
Het deelnemen aan campagnes en lobby bij
actief in de ondersteuning van netwerken, onderzoek, testen van programma’s, fondsenwerving en pleitbezorging bij overheden voor onderwijs op het gebied van seksuele en
overheden in Nederland en in ontwikkelings-
Strategie onderwijsprogramma
reproductieve gezondheid en rechten.
landen. Doel: het recht op gratis kwaliteitsonderwijs vertalen in gegarandeerde toegang tot kwaliteitsonderwijs. De lobbyactiviteiten variëren van controle op overheidsuitgaven
De strategie in de onderwijsprogramma’s
voor onderwijs tot belangenbehartiging voor
3. Onderwijs en (post) conflict
van Edukans is gebaseerd op wat het ministe-
docenten.
Overal in de wereld zijn conflictgebieden of
rie vraagt om de EFA-doelen te bereiken. Die
gebieden waar net een conflict geweest is.
strategieën zijn:
Tot slot Vanwege de succesvolle resultaten startte
Daar wonen 45 miljoen van de 67 miljoen kinderen die niet naar school gaan Weder-
1. Directe armoedebestrijding
Edukans in 2011 nieuwe programma’s in Bo-
opbouw van het onderwijs gaat hier hand in
Hieronder vallen onderwijsprogramma’s voor
livia, Ghana en Zambia in het kader van de
hand met wederopbouw van de samenleving.
kansarme kinderen en jongeren in ontwikke-
Connect4Change en werden onderwijspro-
lingslanden. Inhoud: scholenbouw, aanschaf
gramma’s van de ICCO alliantie ondersteund
4. Onderwijs voor gemarginaliseerde volken
van lesmaterialen, training van onderwijzers,
in DR Congo en Zuid-Soedan.
trainingen voor beroepsonderwijs en curricu-
Vanwege de opstartfase van deze program-
Edukans steunt projecten voor de meest kans-
lumontwikkeling.
ma’s zijn er eigenlijk nog geen resultaten te beschrijven. De bijlage Overzicht projecten
arme kinderen, zoals nomaden, hoogland
22
donoren. Verder gaat het ook om de verbete-
Indianen en de Indiase bevolkingsgroepen
2. Maatschappijopbouw
vanaf pagina 85 biedt inzage in de bestedin-
Adivasi en Dalits. Tweetalig onderwijs en
Het versterken van partnerorganisaties van
gen en aangegane verplichtingen.
behoud van eigen cultuur zijn belangrijk in
Edukans en het onderwijsveld: ouderraden,
de onderwijsbehoefte van deze gemargina-
schoolbesturen, kinderclubs, onderwijsorgani-
liseerde volken.
saties en hun relaties met de overheid en met Jaarverslag 2011
3 Bestedingen ontwikkelingssamenwerking
Aantal
Bedragen
Aantal
Bedragen aantal bedragen
Aantal
Bedragen
projecten algemeen projecten impulsis projecten learn4work projecten totAal algemeen impulsis learn4work
Afrika
5
7
totaal
108
7 2.949.799
16
7
744.710
Azië
14
7 380.987
9
7
533.158
190.436
129 7 3.884.945 23 7
Latijns-Amerika
19
7 529.703
6
7
497.712
25 7 1.027.415
914.145
Europa
1
7
4.429
1 7
4.429
niet land-gebonden
9
7
153.370
9 7
153.370
Totaal
151
7 4.018.287
31
7 1.775.580
5
7
190.436
187 7 5.984.303
Zuid-Amerika 17,2% Azië 15,2%
Europa/niet landgebonden 2,7%
Afrika 64,9%
2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden
23
Projecten en bestedingen
24
3
Jaarverslag 2011
Ethiopië: meer onderwijs op het platte land Resultaten: 75
scholen hebben een computerlokaal.
Zo verbetert de kwaliteit van lesgeven. In 2012 worden de ICT lessen opgevolgd en leren leerkrachten de computers te gebruiken om lessen voor te bereiden en lesmateriaal te ontwikkelen om de kwaliteit van de leerprocessen te verbeteren. Besteed in 2011: € 1.089.008
Aantal partnerorganisaties: 10 Regio’s: Afar, Amhara en West Oromya en in
Toegevoegde waarde Edukans
sloppenwijken van Addis Ababa
In de regio’s waar Edukans werkt is de kwaliteit van het onderwijs niet goed en hebben
Aantal projecten:
te weinig kinderen toegang tot het onderwijs.
20, inclusief operational program costs
Armoede en grote afstanden spelen daarin
en eventuele lokale reiskosten Onder-
een grote rol. Als ze wel naar school gaan val-
wijsexpeditie en Werelddocent.
len vooral kinderen op het platteland al snel uit en dan met name meisjes.
3 - Projecten en bestedingen
25
‘Dankzij de training verdien ik als timmerman genoeg geld om mijn gezin te onderhouden én om mijn eigen gereedschap aan te schaffen. Ik weet nu welke weg ik moet inslaan voor een goede toekomst!’ Topiro Turuni, Ilkerin
Kenia: onderwijs voor iedereen Edukans zorgt ervoor dat er non-formele
Resultaten:
scholen gebouwd worden en traint leerkrach-
Edukans
ten in het geven van beter onderwijs.
bereikte meer dan 35.000 kin-
deren.
Met het Education4All programma heeft
912 docenten, 875 ouders en 2.849 leden
Edukans in totaal 31.744 kinderen bereikt
van schoolbesturen kregen training.
met betere toegang en/of betere kwaliteit
13
Nederlandse docenten zijn naar
van onderwijs.
scholen rondom Kajiado geweest om
Er is ook een programma voor het onderwij-
daar met hun collega’s te werken aan
zen van tieners over seksuele gezondheid en
kindgericht onderwijs.
hiv/aids en beroepsonderwijs voor werkloze
Twee
jongeren.
groepen Pabo-studenten leerden
met studenten in Kenia over goed onderwijs in Kenia en Nederland.
Succes
Er is een EAT uitgevoerd bij vier partners
van Edukans en twee van Impulsis. Zij
In de regio Afar heeft aanhoudende droogte
willen graag versterking van het finan-
geleid tot uitval op de scholen. Dankzij een actie met giro 555 is het project ‘geiten-
Aantal partnerorganisaties:
melk’ opgezet om dit tegen te gaan. De gei-
6
ten stierven door droogte en gebrek aan wa-
cieel management. Verbeterde toegang van nomadenkinde-
ren tot het basisonderwijs door aanpas-
ter en voer. Gevolg: minder melk. Door het
Regio’s:
project ‘geitenmelk’ konden 1.296 nomaden
Nairobi en de provincies North Rift en
kinderen – verspreid over tien scholen – op
Rift Valley
school blijven.
sing aan hun cultuur en leefomgeving. ICT-ondersteuning
door vijf partners
voor efficiëntere werkwijze van docenten en betere leerresultaten van leerlingen.
Aantal projecten: 35, inclusief operational program costs
Besteed in 2011:
en eventuele lokale reiskosten Onder-
€ 960.662
wijsexpeditie en Werelddocent.
26
Jaarverslag 2011
Toegevoegde waarde Edukans
hele gemeenschap verantwoordelijk te ma-
Een van de partners verzorgt beroepsonder-
Circa 55 procent van de kinderen in Kenia
ken voor dit onderwijs: ouders, leerkrachten.
wijs voor de allerarmste Maasai-jongeren.
gaat naar school. Twee keer zoveel jongens
lokale leiders en de overheid. Onder andere
Problemen hierbij: de jongeren zijn voorna-
als meisjes. Helaas haken veel meisjes af in
door het geven van trainingen.
melijk analfabeet. Er moest dus eerst voor een goede basis (rekenen en taal) gezorgd
groep 7 of 8 omdat ze worden uitgehuwelijkt. Goed nieuws is dat 63 procent van de
Succes en moeilijkheden
worden. Daardoor kostte de opleiding meer
jongeren na een beroepsopleiding een baan
In 2011 was er hongersnood in de Hoorn van
dan gepland en duurt die ook langer. Uitval of
vindt.
Afrika. Dit was een bedreiging voor het werk
mislukking van projecten komen soms voor
van de partners van Edukans in Noord-Kenia.
door: langdurige droogte, te weinig actieve
Edukans ondersteunt organisaties die on-
Edukans greep direct in met een succesvolle
participatie van de lokale overheid en minder
derwijs mogelijk maken voor de allerarmste
donateursactie voor schoolmaaltijden. Re-
fondsen vanuit Nederland.
bevolkingsgroepen in afgelegen gebieden.
sultaat: kinderen konden toch naar school
Edukans kiest voor duurzaamheid door de
dankzij een totale opbrengst van € 52.291.
3 - Projecten en bestedingen
27
‘Het verblijf voor de meisjesstudenten van onze opleiding begint nu vorm te krijgen. En dat allemaal dankzij de belangstelling en steun van Edukans.’ Father Michael Mbandama, hoofd van Don Bosco Youth Technical College in Lilongwe
Malawi: veel aandacht voor meisjes Resultaten:
34
studenten en hun begeleiders gingen
onderwijsprogramma is uitgevoerd
op Onderwijsexpeditie. Zij gaven met
op 141 basisscholen; Met het project
hun collega-studenten van de St. Joseph-
bereikten we 63.500 leerlingen en 650
pabo in Dedza in Malawi les op praktijk-
leerkrachten.
scholen in die regio.
Het
Invoering
van verschillende vakken
12 Werelddocenten deelden kennis en er-
voor beroepsgerichte vorming. Zo on-
varing met collega’s van zes basisscho-
derhoudt Edukans directe relaties met twee pabo’s, waaronder Emmanuel
len in de streek rond Embangweni. Start
van een nieuwe samenwerking
TTC met 12 aan hen verbonden scho-
met het Centrum voor Nascholing in
len (15.616 leerlingen en 160 docenten).
Amsterdam voor een nascholingspro-
Er zijn schoolverbeterplannen ontwik-
gramma voor pabo-studenten en onder-
keld en bijgesteld. Het aantal leerlingen
wijsadviseurs.
groeide met 6,2 procent. Training
van schoolcomités en ouder-
Aantal partnerorganisaties: 7
EEDF
Besteed in 2011: € 418.305
commissies. organiseerde onder andere trai-
ningen voor onderwijsassistenten, deed onderzoek op basisscholen in de regio
Regio’s: 3
Blantyre en is betrokken bij het opzetten van een nascholingsprogramma. 19
Aantal projecten:
Malawi (op een middelbare school en
25, inclusief operational program costs
twee pabo’s).
en eventuele lokale reiskosten Onder-
Schoenmaatjes
wijsexpeditie en Werelddocent.
28
Ex-change studenten liepen stage in
bracht circa 24.000
dozen naar Malawi.
Jaarverslag 2011
Toegevoegde waarde Edukans
nauwelijks woonvoorzieningen. Schooluit-
van ACEM en FAWEMA (de organisatie van
Het aantal kinderen dat naar school gaat
val is een groot probleem. In de onderbouw
vrouwelijke leerkrachten in Malawi) richt zich
groeit langzaam door naar 90 procent.
verdwijnen jongens vaak tijdelijk; in de bo-
op de terugkeer en toelating van met name
Maar op het platteland, waar een gebrek is
venbouw de meisjes, maar zij komen meestal
meisjes die eerder uit het onderwijs verdwe-
aan schoolgebouwen, ligt dat percentage
niet meer terug.
nen waren.
beduidend lager. Er zijn voor leerkrachten
Met name het samenwerkingsprogramma
Succes en moeilijkheden De investeringen in het opleidingsonderwijs voor meisjes leidden tot concrete resultaten. Zo bouwde Loudon TTC met steun van Edukans een verblijf voor 60 meisjesstudenten. Dat gebeurde ook op Don Bosco, een opleidingsschool voor beroepsonderwijs in Lilongwe. Daar is nu plaats voor 200 meisjes. Helaas waren de maatschappelijke ontwikkelingen in Malawi niet positief met directe negatieve gevolgen voor het onderwijs. Veel is moeilijker en moeizamer geworden, met name op het platteland. Edukans zet daarom meer in op beroepsonderwijs en de relevantie daarvan. Voor verreweg de grootste groep leerlingen is de basisschool eindonderwijs. Die leerlingen zijn jaren naar school gegaan zonder te zijn opgeleid voor enig beroep. 3 - Projecten en bestedingen
29
‘Ik maak de gemeenschap ervan bewust dat de vele kinderen en jongeren met een handicap een subsantiële bijdrage kunnen leveren aan inkomen en veiligheid van voedsel door hen goede onderwijskansen te bieden. Daar ben ik als doofstomme jongere van 18, die dankzij een beroepstraining ben opgeleid tot timmerman, het levende voorbeeld van!’ Orec Jebio
Oeganda: actief betrekken van ouders Resultaten:
Toegevoegde waarde Edukans
Start van het nieuwe onderwijsprogram-
Het basisonderwijs in Oeganda is gratis met
ma (MFSII). heeft werkloze jongeren be-
naar school gaat. Helaas maakt slechts 50
geleid wiens vaardigheden en opleiding
procent van de kinderen de vierde klas af; 25
niet aansluiten bij de vraag vanuit de
procent gaat door tot klas 7.
markt.
Er zijn onvoldoende gekwalificeerde leer-
CEASOP
Uitvoering van het Educaids project.
krachten, klaslokalen en schoolmaterialen.
Aandacht
voor seksuele bewustwording
Door het gratis onderwijs zijn ouders zich
en levensvaardigheden, soms speciaal
minder bewust van hun taken om de kwali-
op meisjes gericht.
teit van het onderwijs te controleren en hun
CRO heeft straatkinderen geholpen met
reïntegreren in het onderwijs.
Aantal partnerorganisaties: 18
als resultaat dat 95 procent van de kinderen
kinderen te stimuleren. Edukans pakt deze en andere problemen ac-
TPO heeft psychosociale hulp geboden
tief aan door: het inzetten van goede lesme-
aan gemeenschappen, leerlingen en
thodes, het actief betrekken van ouders bij
leraren om onderwijs weer mogelijk te
het onderwijs en het opzoeken van kinderen
maken.
die niet meer naar school komen in de vorm
15 Pabo-studenten (Onderwijsexpeditie)
en 10 docenten (Werelddocent) bezoch-
van reïntegratietrajecten en beroepstrainingen.
Regio’s:
ten onderwijsprojecten in Oeganda heb-
Teso, Lango en Rwenzori
ben fondsen geworven in Nederland en
Succes en moeilijkheden
voor meer bewustwording gezorgd.
Edukans heeft partners begeleid om tot goed
Aantal projecten:
uitgewerkte projectplannen te komen, op basis
28, inclusief operational program costs
Besteed in 2011:
van een visie voortkomend uit kernwaarden
en eventuele lokale reiskosten Onder-
€ 714.551
hoe het onderwijs in Oeganda te verbeteren.
wijsexpeditie en Werelddocent.
Deze aanpak heeft tot goedkeuring van tien nieuwe projecten geleid.
30
Jaarverslag 2011
In 2011 hebben leraren in Oeganda geregeld gestaakt voor hogere lonen. Dit heeft directe, negatieve gevolgen gehad voor de projecten. Daarom hebben de partners zich sterk gemaakt voor goede informatievoorziening en lobby rondom deze stakingen. Sommige projectbudgetten stonden onder druk door sterke inflatie (onder andere flinke prijsstijgingen voor voedsel en benzine). In een van de co-creatie projecten waren de doelstellingen, waaronder de bouw van een school, nog niet behaald toen het geld al op was. Bovendien waren er klachten over het management van de lokale partnerorganisatie. Edukans heeft direct een onderzoek en audit laten uitvoeren. Daarop heeft Edukans de vervolgfinanciering aan nog strengere voorwaarden verbonden.
3 - Projecten en bestedingen
31
India: hele gemeenschap actief 20.378
jongeren tussen de 15 en 20 kre-
gen beroepstrainingen.
Toegevoegde waarde Edukans Steeds meer kinderen gaan - door de nieuwe
Mandir bereikte 1.095 kinderen in
onderwijswet die onderwijs verplicht maakt
de leeftijd van 6 -14 jaar met relevant on-
- naar school. Daarom kunnen partners van
derwijs.
Edukans nóg effectiever werken. Toch lukt
Seva
clusters trainden dorpsonderwijs-
het de overheid niet om de allerarmste kin-
comités, ouderraden, kinderclubs en
deren naar school te krijgen. Juist voor hen
vrouwengroepen in het bewaken van de
heeft Edukans onderwijsprogramma’s. Die
kwaliteit van het onderwijs en in het rele-
stimuleren hele gemeenschappen waardoor
vant maken van het onderwijs. In totaal
de overheid haar taken beter kan uitvoeren.
De
werden 749 onderwijscomités versterkt. Aantal partnerorganisaties: 41
Training
van 774 lokale leerkrachten in
de dorpen voor beter onderwijs.
Succes en moeilijkheden Fase 1 van het India-programma (2008/2011)
Stabilisatie van schooluitval. Kinderen
is zorgvuldig geëvalueerd. Resultaat: het be-
Regio’s:
en jongeren die stopten met school zijn
reik van het programma is heel groot en in-
Udaipur district in Rajasthan, Chhattis-
weer gestart of hebben beroepstraining
terventies zijn efficiënt ontworpen. Er is met
gekregen.
relatief weinig middelen veel bereikt. Belang-
garh, Jharkhand en Orissa.
Training
Aantal projecten: 18, inclusief operational program costs
voor partners en LEC’s om zelf
fondsen te leren werven. 13
Werelddocenten werkten met 213 In-
rijkste aanbeveling: het programma duurzamer maken, zodanig dat het in 2013 op eigen benen kan staan.
en eventuele lokale reiskosten Onder-
diase leerkrachten aan het thema klas-
Fase 2 is met succes ontworpen, waaronder
wijsexpeditie en Werelddocent.
senmanagement.
het zelf leren werven van fondsen. Dit is medio 2011 gestart.
Resultaten:
Besteed in 2011:
Beter onderwijs voor 98.747 kinderen in
€ 675.148
Er waren geen of nauwelijks moeilijkheden.
de leeftijd van 6–14 jaar.
32
Jaarverslag 2011
‘Voordat het project startte waren de inwoners en ouders nauwelijks geïnteresseerd in onderwijs. Maar nu, na twee jaar van actief werken aan het belang van goed onderwijs, is de situatie rigoureus veranderd. Een geweldig positieve ontwikkeling!’ Kavita Srivastava, projectmedewerker
3 - Projecten en bestedingen
3
33
Marlene Condori Huamán is 15 en zit in de derde klas van de middelbare school. Zij zegt: ‘Mijn school ziet er heel mooi uit dankzij de hulp van Fundación Hope. We hebben een groot veld, een bibliotheek en wat computers. Ik ga graag naar school. Het is geen verplichting.’ Marlene Condori Huamán is leerling van de school ‘Corazón de Jesús’
Peru: een betere plek in de maatschappij Resultaten:
Toegevoegde waarde Edukans
In het voortgezet onderwijs is het thema
Edukans werkt in zeer afgelegen kleine ge-
‘ondernemerschap’ met succes inge-
meenschappen in het Andesgebergte. Daar-
bouwd voor kansarme jongeren.
door is uitval bij projecten relatief klein. Dat
basisonderwijs is aangepast aan de
komt ook door intensieve samenwerking met
cultuur en leefomgeving van indianen-
ouders. Er gaan evenveel meisjes als jongens
kinderen, zodat deze uitgesloten groep
naar school. In het voortgezet onderwijs val-
beter aansluit bij de Peruviaanse samen-
len meisjes wel vaker uit omdat ze bijvoor-
leving.
beeld als huishoudhulp gaan werken bij rijke
Het
partners ondersteunen docenten
families. In het Andesgebergte is het een uit-
met ICT. Doel: meer efficiëntie en beter
daging om kinderen te laten doorstromen
onderwijs.
naar het voortgezet onderwijs.
Vijf
Zeer
weinig onderwijsuitval door nauwe
samenwerking met ouders: ouders be-
Edukans steunt groepen kinderen die vaak
grijpen het belang van goed onderwijs.
vergeten worden. Dat komt omdat Peru gezien wordt als een middeninkomenland
Aantal partnerorganisaties:
Besteed in 2011:
met de snelst stijgende economie van Zuid-
11
€ 853.767
Amerika. Ontwikkelingsgeld lijkt niet langer nodig, maar niets is minder waar. Er is een
Regio’s:
grote inkomensongelijkheid. Daarom richt
Lima, Cusco, Huancavelica en Junin
Edukans zich vooral op de inheemse kinderen om hen via goed onderwijs een betere plek in
Aantal projecten:
de maatschappij te laten verwerven.
16, inclusief operational program costs en eventuele lokale reiskosten Onder-
Succes en moeilijkheden
wijsexpeditie en Werelddocent.
In 2011 is in afgelegen gebieden in Peru een succesvolle start gemaakt met ICT als mid-
34
Jaarverslag 2011
del voor meer efficiëntie en verbetering van onderwijskwaliteit. Dat is echt een meerwaarde voor het onderwijs. De verkiezingen van 2011 in Peru hebben het onderwijsprogramma positief beïnvloed. Er is veel geïnvesteerd in lobbyactiviteiten waardoor er meer aandacht is voor intercultureel en tweetalig onderwijs. Dat is ook het onderwerp waar de partnerorganisaties hard aan werken. De partners hebben last van het feit dat Peru niet langer een focusland is voor de Nederlandse regering. Gevolg: het onderwijsprogramma wordt de komende jaren afgebouwd. Edukans maakt samen met Ruta del Sol een plan om de partnerorganisaties succesvolle fondswervende strategieën te laten ontwikkelen zodat bestaande programma’s blijven bestaan en uitgebouwd kunnen worden.
3 - Projecten en bestedingen
35
Nederlandse scholen in actie
36
4
Jaarverslag 2011
Schoenmaatjes Edukans verbindt onderwijs in Nederland
worden zich bewust van de situatie van
met onderwijs in ontwikkelingslanden. Onze
hun leeftijdgenootjes in ontwikkelings-
programma’s voor basisonderwijs tot en met
landen. Ze raken betrokken bij hun le-
hoger onderwijs betrekken scholen, leerlin-
ven en leren wat geven en delen is. Een
gen en studenten bij ontwikkelingssamen-
unieke kans voor kinderen om concreet
werking. Het Nederlandse onderwijs steunt
en persoonlijk iets te doen voor hun
hiermee scholen in ontwikkelingslanden
leeftijdgenootjes ver weg.
financieel en met kennis en expertise.
Voor
een kind in een ontwikkelingsland
betekent Schoenmaatjes dat een kind In Nederland draagt Edukans bij aan wereld-
in Nederland aan hem gedacht heeft.
burgerschap. Jaarlijks bereikt Edukans ruim
Dit maakt diepe indruk.
350.000 Nederlandse leerlingen. Door mee
Het motiveert kinderen in de uitdeel-
te doen met Edukans worden deze jongeren
landen om naar school te blijven gaan.
betrokken bij mensen die het minder hebben.
De schoolmaterialen in de schoenen-
Ze leren geven en delen. Niet ieder kind op
doos helpen hen daarbij.
deze wereld krijgt (goed) onderwijs. Nederlandse jongeren kunnen hier samen met Edu-
Dit is Schoenmaatjes
Resultaten en feiten
kans iets aan veranderen.
Kinderen
Aantal
in Nederland vullen een ver-
sierde schoenendoos met schoolspullen,
134.258.
toiletartikelen en cadeaus voor een kind
Aantal dozen vanuit scholen, kinderop-
in Moldavië, Irak, Libanon, Ghana, Ma-
vang, kerken en verenigingen: 130.758.
lawi, Oeganda en Kenia.
De stijging bij deelnemers van peuter-
Een
actie van kind tot kind. Kernwoor-
den: persoonlijk en concreet, bewustwording en betrokkenheid, educatief. ‘Learning by doing’: Nederlandse kinderen
4 - Nederlandse scholen in actie
ingeleverde schoenendozen:
speelzalen, BSO’s en kinderdagverblijven, kerken en bedrijven valt sterk op. Aantal
dozen van particuliere deelne-
mers via Ziengs winkelactie: 3.500.
37
‘Door Schoenmaatjes leren kinderen belangrijke sociale vaardigheden zoals betrokkenheid en delen van wat ze hebben.’ Linda Erren, leerkracht basisschool Werkenrode, Groesbeek
Benefietconcert Nick & Simon
schoenendoos? Nick & Simon maakten op tv
waarvan: 1.178 scholen, 69 peuter-
Een hoogtepunt van het actiejaar 2011 was
bij Z@pp Live bekend dat zij de jury van de
speelzalen, BSO’s en kinderdagverblij-
het benefietconcert voor Edukans van Nick &
prijsvraag waren.
ven, 117 kerken, 55 bedrijven, 159 par-
Simon in Ahoy Rotterdam. Het entreebewijs
ticulieren en 156 onbekend.
hiervoor was een versierde en gevulde schoe-
Lesbrief ‘Zo leef ik’
nendoos. De actie leverde maar liefst 6.820
Kinderen konden in 2011 voor het eerst de les-
schoenendozen op.
brief ‘Zo leef ik’ in hun schoenendoos doen.
Aantal aangemelde deelnemers: 1.734,
BDO
Accountants, CITO, Philips, Ra-
bobank en Oracle deden met hun personeel mee aan Schoenmaatjes. Schoenmaatjesjournaals
hielden deel-
nemers op de hoogte van acties. Aandachtspunten Schoenmaatjes
Ze tekenden en schreven daarin hoe zij leven
Prijsvraag
en hoe de spullen in de schoenendoos gebruikt
In samenwerking met de tijdschriften Tina
kunnen worden. Ook was er een speciale pa-
en Zo Zit Dat organiseerde Edukans een
gina over het gebruik van zeep en tandpasta
prijsvraag: wie maakt de mooist versierde
gemaakt in samenwerking met de NIGZ.
is op verzoek van de
scholen in 2011 overgegaan van geldenvelopjes op machtigingsformulieren. Dat was voor sommigen nog wat wennen. Een aantal mensen vond dat het machtigingsformulier niet duidelijk genoeg was. Minder
mensen gaven vijf euro bij de
actie voor de verzendkosten. Oorzaak: de economische crisis. De bijdrage is noodzakelijk om de actie goed te kunnen laten blijven draaien. Dit vraagt om extra marketinginzet.
38
1000 kinderen van basisscholen in Amersfoort maakten tijdens startevenement met schoenendozen levensgroot de woorden ‘Edukans Schoenmaatjes’
Jaarverslag 2011
‘Door Going Global heb ik gezien hoe mensen in Ethiopië leven en hoe ontzettend belangrijk onderwijs is. Dan zie je ook dat er nog veel verbeterd moet worden.’ Hester Buwalda, Ichthus College, Dronten
4
Going Global
Dit is Going Global Een
uitwisselingsproject
voor
het
voortgezet onderwijs. Scholieren gaan namens hun scholen voor tien dagen als verslaggever naar een ontwikke-
Resultaten en feiten
Aandachtspunten
45
scholen deden mee aan Going Global.
De
53
leerlingen reisden als verslaggever naar
de actieopbrengsten van Going Global.
Ethiopië. Zij volgden met hun Ethiopische
Voor deelnemende scholen is het een
buddy’s (lokale scholieren) lessen en wissel-
grotere uitdaging fondsen te werven. Er is
den ervaringen uit op Ethiopische scholen.
een lichte daling in de actieopbrengsten
economische crisis is terug te zien in
Samen met de lokale gemeenschappen, au-
per school in vergelijking met voorgaan-
toriteiten en media voerden ze een bewust-
de jaren. Aanpak: Edukans reduceert
wordingsactie uit om de positie van meis-
kosten door aan deelnemende scholen
jes te verbeteren, ‘early marriage’ terug te
een eigen bijdrage voor de reiskosten te
dringen en kinderen niet aan het werk maar
vragen; en door vrijwel alleen met profes-
op school te krijgen en te houden.
sionele, maar vrijwillige reisleiders op reis
radiostation XNoizz reisde mee en
te gaan. Afhankelijk van de mogelijkheid
zorgde voor verslaggeving vanuit Ethiopië
om fondsen te werven, zullen minder
op de Nederlandse radio.
scholen meedoen. Gevolg: begeleiding
Het
lingsland en geven hierover presenta-
De deelnemende scholen hebben € 698.488
van scholen gaat minder kosten. Ook de
ties en werven fondsen (via hun eigen
aan fondsen geworven. Dat was voor het
actiebegeleiding op de scholen is deels in
school) in Nederland.
overgrote deel voor Ethiopië. De resterende
handen van vrijwilligers.
Is
gericht op bewustwording, lobby
voor beter onderwijs en ontwikkeling. Wil
jongeren uit verschillende wereld-
bedragen waren voor de actielanden van 2010: Peru en Kenia. kosten: € 233.937. Door een goed-
Dit populaire zangduo is ambassadeur
delen in contact met elkaar brengen,
koper ticketaanbod en het doorvoeren van
van Edukans. Zij gaven in mei 2011 een
zodat zij zich kunnen verdiepen in el-
algehele bezuinigingen heeft Going Global
Going Global Concert in Utrecht om
kaars leefwereld en zich gezamenlijk
minder uitgegeven dan voorheen. Er is in
alle actievoerders te bedanken. Een
inzetten om een rechtvaardiger wereld
tegenstelling tot 2010 maar één reis ge-
groot succes!
te creëren.
maakt.
4 - Nederlandse scholen in actie
Totale
Nick & Simon
39
‘Het was een geweldige ervaring en ik waardeer de betrokkenheid en professionaliteit van de staf en studenten. Onze scholen waren verrast door het commitment van de Nederlandse studenten en leraren voor de leerlingen.’ Edwin Buluma, LEC Kenia
Onderwijsexpeditie Resultaten en feiten
Sterke kanten en aandachtspunten
87
Uit
studenten van 27 HBO-instellingen
reisden naar Malawi, Oeganda en Kenia. Deelname
van 87 lokale studenten van
vier pabo’s en elf stagescholen. Inzet Er
van 47 actieve vrijwilligers
is € 258.282 aan fondsen geworven.
De
klanttevredenheid van de Nederland-
se studenten is gemiddeld een 8,5.
derwijsexpeditie de motivatie van deelnemende studenten en docenten enorm versterkt. Zij zouden ook graag deelnemers naar Nederland laten reizen. Dit is helaas financieel niet mogelijk. Er
is een afname van het aantal deelne-
meerwaarde voor pabo’s en stu-
mende studenten: 87 in plaats van de
denten en inspiratie om actieve werkvor-
beoogde 120. Reden: verhoging van de
men te verankeren in hun pedagogische
studentenbijdrage voor fondsenwerving
grondhouding.
(van € 1.000 naar € 1.250).
Grote
Dit is de Onderwijsexpeditie
evaluaties van de lokale pabo’s, sta-
gescholen en partners blijkt dat de On-
Een uitwisselingsprogramma voor stu-
Door langdurige samenwerking met de
denten in het opleidingsonderwijs. Zij
partners is de organisatie van de reizen
reizen naar een ontwikkelingsland waar
steeds efficiënter en dus goedkoper. Zo-
zij zich ter plekke verdiepen in het onder-
wel voor Edukans als de lokale partners.
wijs. Met lokale studenten geven ze les op scholen. Een bijdrage aan onderwijskwaliteit in Ne-
derland én in ontwikkelingslanden door uitwisseling van kennis en informatie. Fondswervende
actie
om
kansarme
kinderen in ontwikkelingslanden naar school te helpen. Doel is om € 1.250 per deelnemer in te zamelen.
40
Jaarverslag 2011
Scholen voor Scholen Resultaten en feiten Deelname
van 367 scholen.
Opbrengst
via de scholen: € 185.422.
Dit is circa € 7.000 minder dan in 2010. De daling is vooral veroorzaakt in de laatste twee maanden van 2011. Er
komt ook geld binnen via besturen,
schoolorganisaties, kerken en dergelijke. De totale opbrengst is daardoor € 231.571. De giften voor Schoenmaatjes/Werelddocent/Going Global/ Onderwijsexpeditie zijn buiten deze bedragen gehouden. Dit is Scholen voor Scholen
Scholenbenadering
Met
Scholen voor Scholen (tot aan de
In januari 2011 kregen alle basisscholen een
zomer 2011 heette dit SCOOLS) halen
folder met informatie over de Plusprojecten
basisschoolleerlingen geld op voor een
en in mei een Edukansboekje met projecten
schoolproject in een ontwikkelingsland.
en acties (Scholen voor Scholen, Schoen-
Hun
giften zijn bestemd voor Edukans of
voor een project naar keuze.
maatjes en Werelddocent). 122 scholen bestelden actiemateriaal. Hun
zijn ook Plusprojecten, speciaal ontwik-
gemiddelde gift: € 1.008 (2010: € 991). De
keld voor basisscholen. Hier horen extra
gemiddelde gift van scholen die een presen-
informatie, foto’s, filmpjes en terugkoppe-
tatie bestelden was € 713.
ling via e-mailnieuwsbrieven bij. Net als een
Vanaf september konden scholen bij hun be-
eigen digitale actiepagina.
stelling aangeven of ze (een deel van) het
Er
materiaal digitaal wilden bestellen, maar de 4 - Nederlandse scholen in actie
41
‘Dit is het begin van een tenminste driejarig project. Na ons komen er meer ‘farangi’s’ om met de docenten hier samen te werken. Alle goede dingen kosten tijd. Kaaskopperig ongeduld heeft hier geen kans van slagen: eerst het contact, dan het contract.’ Astrid Leuverink (Werelddocent in Ethiopië)
Werelddocent meeste kozen voor materiaal per post. Er is
Resultaten en feiten
een bijdrage in de verzendkosten - afhankelijk
63
van het gewicht van het pakket - ingevoerd
docenten reisden naar India, Ma-
lawi, Oeganda, Ethiopië of Kenia.
met een maximum van € 9,95.
Op
verzoek van de lokale docenten is
gewerkt aan knelpunten uit de prak-
Bekendheid
tijk die vooraf zijn geïnventariseerd.
Een leerkracht heeft via POLS netwerk voor
Succesvolle
start van het programma
Edukans Yurls spreekbeurtpagina’s ontwik-
in Ethiopië. Vooral de samenwerking
keld over alle landen waar Edukans actief is.
met de pabo in Jimma was waardevol.
Deze pagina’s zijn tussen augustus en de-
In
cember ruim 4500 keer bekeken.
Oeganda zijn resultaten uit vorige
jaren steeds duidelijker zichtbaar. Er
Scholen konden naar aanleiding van ban-
Dit is Werelddocent
ners en advertenties kerstballen bestellen
Een
uitwisselingsprogramma voor on-
ontstaan langzaam maar zeker Edukansscholen.
of downloaden en die gebruiken als spaar-
derwijsprofessionals. Zij reizen naar een
In India wordt met workshops in
doosje tijdens de kerstactie. De banneractie
ontwikkelingsland waar zij zich ter plaat-
plaats van scholen- en klassenbezoek
was gebaseerd op 2000 ingekochte clicks en
se verdiepen in het onderwijs.
gewerkt, omdat de partners daar veel
dat aantal is ook gehaald. Daarnaast zagen 165.000 bezoekers van het POLS netwerk de banners.
Zij
werken samen met hun lokale col-
lega’s aan ideeën voor verandering en verbetering van het onderwijs daar.
kleine dorpsscholen hebben die ver uit elkaar liggen. Mildred
Klarenbeek is bezig met een
levert een belangrijke bijdrage aan
tweede wetenschappelijk onderzoek
de competenties en persoonlijke ontwik-
waarin zij bewijst dat de Nederlandse
keling van de leerkrachten in het ontwik-
docent die Werelddocent is geworden,
kelingsland én in Nederland.
terugkomt als een meer competente
Het
Fondswervende
actie om kansarme kin-
docent.
deren in India, Malawi, Oeganda, Ethiopië of Kenia naar school te helpen.
42
Jaarverslag 2011
‘Onze kennis en ervaringen proberen we zo goed mogelijk in te zetten. Het is voor mij heel leerzaam om mijn ervaringen te delen met de Ethiopische leraren en na te denken over een andere lesopzet met andere werkvormen. Ik neem de tijd om zo dicht mogelijk aan te sluiten bij de wereld, kennis, kunde en ervaring van de Ethiopische docent. Tijd, die ik Nederland vaak niet neem.’ Vanessa Hollaar (Werelddocent in Ethiopië)
Sterke kanten en aandachtspunten
Ook
is het programma ‘Werelddocent
voor docenten op scholen uit
XL’ ontwikkeld. Daarmee kan een (bijna)
vaak vergeten of achtergestelde gebieden
docent tenminste drie maanden naar
werkt heel goed. Ouderraden en scholen
een ontwikkelingsland gaan om daar via
raken zo meer gemotiveerd om iets met
een bestaand Edukans programma een
hun onderwijs voor elkaar te krijgen.
bijdrage te leveren aan de kwaliteit van
Aandacht
docenten komen gemo-
onderwijs. Doel: ideeën voor verbetering
tiveerd terug. Ze nemen een andere
die zijn ontstaan tijdens de uitwisseling
houding aan ten aanzien van de eigen
onder begeleiding van één of twee do-
arbeidsomstandigheden en hebben een
centen toepassen op de lokale scholen.
Nederlandse
4
meer gefundeerde visie op de waarde van onderwijs, wereldburgerschap en solidariteit. Het aantal docenten dat zich heeft op-
gegeven is gedaald van 65 naar 63. Oorzaak: een te korte en niet al te nadrukkelijke acquisitieperiode. Edukans
twijfelt aan de duurzaamheid
omdat aangereikte vernieuwingen onvoldoende zijn ingebed en de schoolleiding hierbij weinig betrokken is. Om dit aan te pakken is op 1 januari 2012 het programma ‘Werelddocent Schoolleider’ gestart om schoolleiding meer bij verbetertrajecten op hun school te betrekken en hen op hun specifieke rol te trainen.
4 - Nederlandse scholen in actie
43
Communicatie en fondsenwerving
44
5
Jaarverslag 2011
Marketing & communicatie Cor Slob, manager marketing & communicatie sinds april 2011
De afdeling marketing & communicatie is verantwoordelijk voor communicatie over onderwijsprojecten in ontwikkelingslanden
‘De wereld verandert niet als je stil blijft
en de fondsenwerving hiervoor. Zij betrekt
zitten. Mijn betrokkenheid bij mensen
de Nederlandse bevolking hierbij, met speciale
en activisme bij zaken die om verbete-
aandacht voor het onderwijs in relatie tot in-
ring vragen heb ik van huis uit meege-
ternationale samenwerking.
kregen.
Edukans kiest positie in het maatschappelijke debat over nut en noodzaak van ontwikke-
Afgelopen zomer was ik voor Edukans
lingssamenwerking en benadrukt het belang
in Oeganda en bezochten we een pro-
van goed onderwijs als effectief instrument
ject waar straatkinderen onderwijs kre-
voor ontwikkelingssamenwerking.
gen. De directrice van die school kende
Uitgangspunt: ieder kind op de wereld moet
alle kinderen, terwijl ze voor meerdere
de kans krijgen zich te ontplooien en heeft
locaties verantwoordelijk was. Enkele
recht op onderwijs.
leerlingen sliepen tijdens de les, zij werheid. Sterker nog, op een gegeven mo-
‘We doen het voor Naima en al die andere kinderen’
ment zag ik de directrice met een glas
Ontwikkelingssamenwerking persoonlijker
water en een bordje eten lopen om dat
maken! Dat was het doel van de afdeling
naar de leerling te brengen die in een
marketing & communicatie in 2011. Het
hoek van het lokaal had liggen slapen.
werk van Edukans moet tastbaar zijn om je
den niet gestraft voor hun vermoeid-
daarmee echt te kunnen verbinden. Daarom Daar maakt Edukans voor mij het verschil. Niemand is ooit afgeschreven en kinderen
staan persoonlijke verhalen van kinderen,
helpen betekent dat je werkt aan een betere toekomst!’
leerkrachten en ouders in ontwikkelingslanden nu centraal in de communicatie-uitingen van Edukans. 45
Zo kreeg Naima uit Kenia de hoofdrol in
Samen met Oxfam-Novib is Edukans hoofd-
eigen actiewebsite voor actievoerders die zo
de campagne en is het donateursblad ver-
partner van GCE-NL. In 2011 heeft GCE-NL
hun vrienden en familie bij hun fondswerven-
nieuwd: bijzondere verhalen, nieuwe ont-
de politieke lobby volop ingezet op aandacht
de actie kunnen betrekken.
wikkelingen, acties en nog meer concrete
in de Kamerdebatten voor een verantwoorde
resultaten. Een donateurspanel dacht mee
overdracht en/of afbouw van door Nederland
Boekwinkel
met het nieuwe blad Wijs! dat begin 2012
gesteunde onderwijsprogramma’s. Er is ook
In 2011 startte Edukans haar eigen online
verschijnt.
gepleit voor een substantiële bijdrage van Ne-
boekenwinkel. De boeken kosten evenveel als
derland aan het Global Partnership for Educa-
bij andere boekenwinkels, maar nu gaat 10%
In 2011 werd door de afdeling marketing &
tion (GPE, voorheen Fast Track Initiative).
van elke aankoop naar onderwijsprojecten! In
communicatie een nieuwe corporate marke-
Hoewel in 2011 nog geen officieel partner
de eerste maanden na de lancering verkoch-
ting en communicatiestrategie ontwikkeld en
van GCE –NL werd intensief samengewerkt
ten we voor € 2.720 aan boeken. In 2012 zul-
gestart met de uitvoering daarvan.
met Woord en Daad en - in iets mindere mate
len we de boekenwinkel veel onder de aan-
Het plan sluit aan bij de veranderende poli-
- met Prisma.
dacht brengen van onze achterban. www.EdukansBoekenwinkel.nl
tieke en maatschappelijke discussie rondom ontwikkelingssamenwerking en groeiende
Meer dan 100 vertegenwoordigers van
impact van online media. En bij de behoefte
NGO’s, Particuliere initiatieven, scholen en
Top 50 goede doelen
meer eigen fondsen te werven.
universiteiten, overheid en bedrijfsleven na-
Dagblad Trouw publiceerde vrijdag 18 no-
men op 18 november deel aan de Onderwijs-
vember de Top 50 van beste goede doelen op
Samenwerking
conferentie van GCE-Nederland. Daar werd
het gebied van internationale hulp.
Edukans doet mee in uiteenlopende samen-
gesproken over de Onderwijsagenda 2015
Onderdeel van het onderzoek was de kwali-
werkingsverbanden om belangen beter te
en een lijst van actiepunten opgesteld voor
teit van de websites van goede doelen. Edu-
behartigen en expertise te delen:
onderwijshulp waaraan de komende jaren
kans scoorde hoog: de vierde plek. Hiermee
gezamenlijk zal worden gewerkt.
geeft Trouw aan dat Edukans het goed doet
Partos,
onale samenwerking. VFI
voor landelijk wervende goede doelen.
Global
Campagne for Education in Neder-
land (GCE-NL).
46
op onder meer de betrouwbaarheid en ge-
brancheorganisatie voor internati-
Online marketing
bruiksvriendelijkheid van de site en de inzet
Zes keer per jaar ontvangen 61.000 mensen
van sociale media.
de online nieuwsbrief. Edukans-fans blijven
450 goede doelen dongen mee naar de titel
op de hoogte via de sociale media en er is een
‘Beste goede doel’. Er is gekeken naar trans-
online actieplatform gelanceerd. Dat is een
parantie, organisatie en activiteiten en in hoeJaarverslag 2011
verre de doelgroep betrokken is bij de opzet en voortgang daarvan. Edukans eindigde als 29e.
Ambassadeurs uit het bedrijfsleven Edukans vindt het belangrijk om meerjarige partnerships aan te gaan met bedrijven. Doel: inhoudelijke samenwerking en fondsenwerving. In 2011 is samengewerkt met BDO, accountants en adviseurs, die naast een donatie ook hun kennis en ervaring als accountants inzetten voor Edukans. In FD persoonlijk - de weekendbijlage van het Financieel Dagblad - van 24 december 2011 werd aandacht besteed aan het nieuwe geven in Nederland. In een paginagroot artikel verwoordde Gerard Rutte van BDO treffend de keus voor Edukans: ‘Met Edukans geven wij kinderen een betere toekomst.’ Schoenenwinkel Ziengs was nauw betrokken bij Schoenmaatjes met gesponsorde schoenendozen die via lokale winkels verspreid werden. Overige ambassadeurs in 2011 waren o.a. Heijmans, IMK opleidingen en Noordhoff Uitgevers. 5 - Communicatie en fondsenwerving
Afronding Ex-change 2011
Kenia. De grootste groep deelnemers bestond
het gebied van fondsenwerving? Hoe betrek
In 2011 werd Ex-change beëindigd. De afslui-
uit circa 80 studenten met daarnaast vrijwilli-
je donateurs bij je werk? Op deze manier kun-
ting van de sponsorrelatie rondom dit pro-
gers, docenten en vertegenwoordigers van de
nen partnerorganisaties Edukans nog beter
gramma met Heijmans kreeg op 18 juni 2011
Heijmans foundation en de Heijmans directie.
helpen met het geven van goede informatie voor de donateur in Nederland én leerden
vorm in een congres op het hoofdkantoor van Heijmans in Rosmalen. Thema was Terugblik
Fondsenwerven in Kampala
zij tools om zelf donaties te werven voor het
op acht jaar werken met Ex-change. Tijdens
In november nodigde Edukans partnerorgani-
werk.
de bijeenkomst die werd bezocht door zo’n
saties uit voor een workshop fondsenwerving
100 mensen was er een live verbinding met
& communicatie in Kampala. Hoe maak je
de partnerorganisatie Sasol en studenten uit
een goede foto? Wat zijn ontwikkelingen op
Nick & Simon ambassadeurs voor Edukans Om haar werk onder de aandacht te brengen van een breed publiek kan Edukans rekenen op de steun van Nick & Simon. Zij zetten zich in 2011 actief in. Hoogtepunt was het speciale Edukans concert in Ahoy Rotterdam op 9 april waar bijna 7.000 bezoekers - met name kinderen en hun ouders - op af kwamen. Entreebewijs voor het concert was een versierde schoenendoos en een kaartje à € 7,50 voor het uitdelen van de schoenendoos in Kenia. Nick & Simon speelden natuurlijk hun grootste hits en lieten een film zien van hun reis naar Ethiopië met Edukans. En Monique Smit gaf een spetterend voorprogramma weg.
Met een gevulde schoenendoos naar Ahoy! 50 Edukans vrijwilligers namen de ongeveer 7.000 schoenendozen in ontvangst.
48
Ook tijdens hun reguliere concerten besteedden Nick & Simon regelmatig aandacht aan het werk van Edukans. Jaarverslag 2011
Optreden Pearl Jozefzoon Pearl Jozefzoon, de finalist van de Voice of Holland, gaf in augustus een mini optreden tijdens de opening van de vmboschool ‘De Meerwaarde’ in Barneveld, een school die actie voert voor Edukans. Pearl: ‘Ik vind goed onderwijs erg belangrijk
en zet mij dan ook graag in voor ieder kind, waar ook ter wereld, dat niet naar school gaat of slecht onderwijs krijgt. Door mijn inzet kan ik toch een kleine bijdrage leveren aan het grote werk dat Edukans verricht in ontwikkelingslanden.’ Emile Roemer: ‘Midden in de wijk staat een
bestuurder van Edukans. In Elke dag een we-
SP bezoekt project Edukans
vrij nieuw gebouw met piepkleine klasjes en
relddocent staan verhalen van Nederlandse
‘De mensen die de school in de benen houden
een aantal kamers waar weeskinderen wo-
docenten die voor het project Werelddocent
verdienen een standbeeld. De liefde waarmee
nen en slapen. In elk gezin loopt een kind rond
van Edukans met lokale collega’s in ontwikke-
dit gebeurt, in zeer moeilijke omstandigheden,
dat met hulp uit onder andere Nederland
lingslanden werkten aan beter onderwijs. Het
biedt ook hoop.’ Dat schreef Emile Roemer in
(Edukans in dit geval) naar school kan.’
boekje leidde tot Kamervragen. ‘Wij verwelkomen het initiatief van Edukans en Loyalis,’ rea-
zijn column op www.sp.nl. De SP-leider was in mei samen met Kamerlid Ewout Irrgang,
Kamervragen over Werelddocent
geerden minister Bijsterveldt-Vliegenthart en
hoogleraar en Eerste-Kamerlid Eric Smaling en
‘Werelddocent inspireert docenten in ontwik-
staatssecretaris Knapen. Zij gaven in een re-
SP-fractiemedewerker Riekje Camara in Kenia.
kelingslanden en in Nederland,’ aldus staats-
actie op vragen van CDA-Kamerleden Biskop
Daar bezochten zij diverse ontwikkelingspro-
secretaris Zijlstra tijdens de overhandiging
en Ferrier aan dat het meerwaarde heeft voor
jecten, waaronder de St. Catherine’s school in
van het boekje Elke dag een werelddocent.
docenten in het primair en voortgezet onder-
de sloppenwijk Kirbera, Nairobi. De bezoekers
De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur
wijs om buiten Europa ervaring op te kunnen
zijn onder de indruk van het Edukans project in
en Wetenschap ontving het boekje woens-
doen in onderwijssituaties. Zoals bij het pro-
één van de grootste sloppenwijken van Afrika.
dag 26 januari uit handen van Ron Rijnbende,
gramma Werelddocent van Edukans.
5 - Communicatie en fondsenwerving
49
Edukans in de media Na
evaluatie besloot Edukans om de cam-
pagne ‘Heel Nederland deelt uit’, die in 2009 en 2010 werd gehouden, niet voort te zetten. In plaats daarvan is een nieuwe campagne ontwikkeld: ‘Zonder onderwijs blijft het kin-
derspel’. Voor de campagne is een uiting ontwikkeld die in een oplage van bijna 800.000 werd meegezonden met de magazines en dagbladen waarvan de lezers aansluiten bij het donateursprofiel van Edukans. De campagne werd ondersteund door een stoppercampagne in landelijke en regionale kranten. De begroting voor de Edukans campagne was beperkter dan voorgaande jaren. Ook de opbrengst van de campagne was lager dan afgelopen jaren en minder dan begroot. Daarom is besloten om in 2012 niet meer in te zetten op een landelijke fondsenwervende campagne. Edukans verscheen 700 keer in landelijke, re-
adverteerde in landelijke en regio-
city is voor Schoenmaatjes € 444.159 (956
gionale en lokale kranten. Vooral scholen die
nale kranten in de vorm van zogenoemde
plaatsingen) en voor Zonder onderwijs blijft
meedoen met een actie van Edukans zorgen
stoppers. Dat zijn Edukans advertenties
het kinderspel € 560.378 (1656 plaatsin-
voor publiciteit. De kant-en-klare persberich-
over Schoenmaatjes en de campagne Zon-
gen).
ten die Edukans voor scholen maakt hebben
der onderwijs blijft het kinderspel die media
resultaat. Alle publicaties samen zorgden
gratis plaatsen.
voor een mediawaarde van € 1.393.341. 50
Edukans
De advertentiewaarde van deze free publi-
Ook
was Edukans in het tv-programma
Z@pp Live. Hier vertelden Nick & Simon Jaarverslag 2011
Ethiopië was ze ook te horen in het 3FMprogramma Jouw WeekendFinale. Met
de advertentie ‘Onderwijs: hét wapen
voor een beter bestaan’ streed Edukans om de NRC Charity Awards. Een vakjury koos voor deze Edukans advertentie waardoor die tweepagina groot op 2 augustus gratis in NRC Handelsblad stond.
Evenementen Een Edukans team rende in augustus mee met de Helden Race in het Amsterdamse bos. Opbrengst: € 2.753 voor onderwijs in ontwikkelingslanden. Een fietstocht langs de Waterlinie leverde geld op voor oorlogskinderen in Oeganda. Met het thema ‘Stap in de wereld van… scholen in ontwikkelingslanden’ was Eduover Schoenmaatjes waarbij kinderen
Edukans vlak voor het concert in Ahoy.
kans, samen met Kwintessens, op de NOT (Nationale Onderwijs Tentoonstelling). Be-
een reis konden winnen naar Afrika om het webradiostation van de EO,
zoekers beleefden bij de stand van Edukans
bassadeurs deden in het tijdschrift Mar-
ging mee met Edukans Going Global naar
hoe het is om les te geven onder een boom,
griet verslag over hun reis naar Ethiopië.
Ethiopië. 3FM-DJ Miranda van Holland
met te veel kinderen in de klas en te weinig
De jonge Margrietreporters Jasmijn en
reisde mee. Haar live radioverslag was
lesmateriaal.
Indy interviewden Nick & Simon over
te beluisteren op www.xnoizz.nl. Vanuit
zelf schoenendozen uit te delen. De am-
5 - Communicatie en fondsenwerving
Xnoizz,
51
Inkomsten fondsenwerving
om minder afhankelijk te worden van subsi-
dan 300 bedrijven, fondsen en instellingen
dies. Inmiddels is eigen fondsenwerving de
en bijna 50.000 particuliere donateurs. In
Edukans is voor uitvoering van haar on-
belangrijkste bron van inkomsten. Dit komt
2011 is uit eigen fondsenwerving 2,3 pro-
derwijsprogramma’s voor een groot deel
vooral door de grote afname van de subsidies
cent meer binnengekomen dan begroot; een
afhankelijk van de betrokkenheid vanuit
van de overheid. In 2011 is realistisch op ei-
mooi resultaat in deze economisch onrusti-
de Nederlandse samenleving: honderden
gen fondsenwerving begroot; de resultaten
ge tijden. De opbrengsten vanuit het primair
scholen, bedrijven, kerken en duizenden par-
zijn beter dan verwacht.
en voortgezet onderwijs bleven achter bij de
ticuliere donateurs. Hieronder een overzicht
verwachtingen. De oorzaak hiervan is dat er
van de herkomst van Edukans’ eigen fond-
bij Edukans Schoenmaatjes minder schoe-
senwerving. Het fondsenwervingsbeleid is erop gericht
Eigen fondsenwerving
nendozen zijn ingeleverd dan begroot. Hier-
Edukans heeft een actieve achterban van
door zijn zowel de opbrengsten in natura (de
meer dan 2.000 scholen, 600 kerken, meer
waarde van de gevulde schoenendozen) als
Inkomsten Edukans
52
Scholen po/vo
€ 1.636.695
Scholen mbo/hbo/wo
€
Particulieren en kerken
€ 1.523.979
Bedrijven, fondsen en stichtingen
€
Bijdragen Impulsis
€ 1.094.400
Giften in natura (waarde schoenendozen)
€ 2.305.210
Nalatenschappen
€
385.670
Notariële schenkingen
€
160.129
Totaal eigen fondsenwerving
€ 8.006.932
363.287 537.564
Jaarverslag 2011
de bijdrage in de verzendkosten lager dan
gekomen. De opbrengsten van Impulsis lopen
gazine zit meestal ook een donatieverzoek
begroot.
dit jaar achter maar dit wordt in 2012 weer in-
met een acceptgiro. In 2011 leverden mai-
gelopen.
lings (inclusief de Edukans campagne) bijna
De opbrengsten op mbo/hbo/wo waren 20
€ 415.000 op. De overige particuliere in-
procent hoger dan begroot. Bij particulieren en
Fondsenwerving particulieren
kerken was de realisatie voor 2011 4 procent
Edukans deelt particulieren in in drie groepen:
meer begroot. Ook de resultaten op nalaten-
structurele donateurs (via machtiging of no-
Nalatenschappen
schappen en notariële schenkingen waren
tariële akte), spontane gevers of gevers op
Inkomsten uit nalatenschappen zijn moei-
beter dan begroot. Ten opzichte van 2010 is
mailings én nalatenschappen. Het grootste
lijk voorspelbaar. Edukans ontving ruim
de eigen fondsenwerving afgenomen. Het
deel van de particuliere inkomsten (41,5 pro-
€ 385.000. Dat was bijna vier keer zoveel als
verschil is vooral te verklaren door het aan-
cent) ontvangt Edukans van donateurs met
begroot.
tal ingeleverde schoenendozen bij Edukans
een machtiging. Omdat Edukans voor lan-
Schoenmaatjes. Bovendien ontving Edukans
gere tijd op deze inkomsten kan rekenen zijn
EO Metterdaad en NCRV
in 2010 de grootste nalatenschap sinds jaren.
deze structurele donateurs enorm belangrijk.
Partnerships zijn steeds belangrijker voor
komsten komen spontaan binnen.
Meer dan 19.800 particuliere structurele do-
fondsenwerving. In 2011 kreeg Edukans
De inzet van fondsenwerving onder grote ge-
nateurs steunden Edukans met een gemid-
€ 128.000 van EO Metterdaad. Er was in-
vers komt minder snel op gang dan gehoopt.
delde jaarlijkse bijdrage van bijna € 56.
tensieve samenwerking met de NCRV en de
In de praktijk blijkt het opbouwen van goede
NCRV Gids met artikelen over de onderwijs-
relaties meer tijd te kosten.
In totaal droegen structurele donateurs
projecten en een puzzelactie. Opbrengst ruim
Ook blijkt het vermarkten van projecten
€ 834.195 bij aan de totale particuliere
€ 47.000.
aan grote gevers een andere dynamiek te
omzet van Edukans. Het aantal structurele
kennen dan het vinden van subsidies voor
donateurs steeg licht in 2011. Ongeveer
Telemarketing
projecten. Edukans heeft grote stappen in
20,6 procent van de inkomsten uit de parti-
Telemarketing is succesvol voor het werven
de goede richting gezet, maar verwacht
culiere markt komt binnen naar aanleiding
van nieuwe structurele donateurs. Edukans
volgend jaar pas de resultaten hiervan.
van een mailing. Alle actieve donateurs
werkte daarvoor samen met Christal uit
De overgang naar een nieuw medefinancie-
van Edukans ontvangen vier keer per jaar
Zwolle en Telecall uit Barneveld. Beide tele-
ringstelsel van de overheid (MFS II), had ook
het magazine Schoolschrift met informatie
marketingbureaus hebben een christelijke
gevolgen voor Impulsis, waardoor de fond-
over de onderwijsprojecten van Edukans en
signatuur. Ze voerden ruim 18.000 gesprek-
senwerving via Impulsis veel later op gang is
de acties daarvoor in Nederland. Bij dit ma-
ken. Meer dan 3.500 mensen reageerden
5 - Communicatie en fondsenwerving
53
positief. De meeste van hen zijn gebeld naar
derwijs onder de aandacht te brengen bij een
Kerken
aanleiding van Edukans Schoenmaatjes.
belangrijke doelgroep. In Schooljournaal, het
Edukans vraagt drie maal per jaar kerken en
blad van CNV Onderwijs, stonden artikelen
kerkelijke instellingen om steun voor haar
CNV Onderwijs
over de onderwijsprojecten in Peru. Door het
onderwijsprojecten.
Edukans werkt al ruim negen jaar samen met
toevoegen van een brief met acceptgiro ont-
€ 150.000. Resultaat: ruim € 135.366. De
CNV Onderwijs om het belang van goed on-
ving Edukans € 12.600.
opbrengsten via kerken was 41 procent lager
Begrote
opbrengst:
dan in 2010. Dit komt door de nieuwe manier waarop giften van kerken worden geboekt. Een deel van de teruggang was begroot. Schoolsponsorplan 310 donateurs steunden via het schoolsponsorplan een aantal specifieke onderwijsprojecten in Ethiopië, India, Oeganda en Peru. Deze donateurs ontvangen iedere maand een nieuwsbrief met een update van de school die zij steunen. Er doen steeds meer bedrijven mee (dat kon vanaf 2011). In totaal kwam ruim € 80.000 binnen, een groei van 19 procent. Notariële schenkingen Donateurs kunnen een deel van hun donatie aan Edukans aftrekken van de inkomstenbelasting door hun bijdrage in een notariële akte vast te leggen. Dit kan voor vijf of tien jaar en biedt Edukans dus een grote zekerheid voor toekomstige inkomsten. De inkomsten uit notariële schenkingen bleven ongeveer stabiel: ruim € 160.129. 54
Jaarverslag 2011
Stichtingen en fondsen
ten worden of direct telefonisch of binnen een vastgestelde termijn schriftelijk afgehandeld.
Edukans bedankt graag de volgende stichtin-
In 2011 zijn er eenenzestig inhoudelijke klach-
gen en (vermogens)fondsen voor hun steun:
ten binnengekomen en afgehandeld. De
Anna Muntz Stichting, de GSRD Foundation,
meeste van die reacties zijn bezwaren tegen
Stichting Liberty, Stichting Jan Amos Comeni-
de wervingsmethodes: telemarketing, mai-
us, Van Eikelenburg Educatie, Stichting Rotter-
lings en machtigingen. Edukans registreerde
dam, de Van der Walstichting, Stichting Vive
ruim 12.000 uitschrijvingen voor benadering
ut Vivas en Stichting Redonans.
via e-mail, post of telefoon. Dat is 1 procent van haar totale contacten. Edukans legt per
Gedragscode en klachten Edukans is aangesloten bij de Vereniging voor Fondsenwervende instellingen (VFI) en hanteert de gedragscode (zie: www.vfi.nl) die door deze brancheorganisatie is opgesteld. Bij
relatie vast of en hoe vaak zij benaderd willen worden.
Percentage kosten fondsenwerving
haar telemarketingactiviteiten houdt Edu-
Het kostenpercentage fondsenwerving is
kans zich aan de wet- en regelgeving van het
15,5 procent. Dat is heel ruim onder de norm
Bel-Me-Niet-Register.
van 25 procent van het CBF. Kosten fondsen-
Edukans is ook aangesloten bij het Instituut
werving zijn alle kosten die rechtstreeks tot
Fondsenwerving en is daarmee gebonden
doel hebben om giften en andere inkomsten
aan hun Gedragscode. Hierin staan belang-
te verwerven, zoals druk- en verzendkosten
rijke principes en normen met betrekking tot
van fondsenwervende brieven, kosten voor
de ethische aspecten van het werven van
telemarketing en productie en plaatsing van
fondsen.
fondsenwervende uitingen in diverse media.
Voor de afhandeling van klachten hanteert
De productie en verzending van het maga-
Edukans een procedure die jaarlijks wordt ge-
zine Schoolschrift worden gezien als voor-
toetst aan de hand van ISO-richtlijnen. Klach-
lichtingskosten.
5 - Communicatie en fondsenwerving
55
Toekomst
56
6
Jaarverslag 2011
Niemand kan de toekomst voorspellen. Maar
werkt langer naar school gaan, kwalitatief
gelukkig staat de ervaring van Edukans borg
goed onderwijs krijgen en betere resulta-
voor een zo goed mogelijke inschatting. Vra-
ten halen.
gen die spelen zijn: Hoe gaat ontwikkelingssamenwerking er de komende jaren uitzien? Welk beleid is nodig om echt het verschil te maken in ontwikkelingslanden als het gaat
onderwijsinstellingen in Neder-
(Edukans Schoenmaatjes, Going Global, Onderwijsexpeditie en Werelddocent) om afne-
kelingslanden voor meerdere jaren. Werkt
strategisch en efficiënt samen bin-
nen allianties, met particuliere initiatieven en andere partijen.
samen, in Nederland en in de projectlanden?
van vier programma’s
land met onderwijsinstellingen in ontwik-
Verbindt
voor kansarme kinderen en jongeren? Hoe jecten? Met welke partners werk je het beste
van 2011. Doorontwikkelen
om kwalitatief en toegankelijk onderwijs garandeer je de duurzaamheid van de pro-
ma’s is bewezen verbeterd ten opzichte
Maakt
ontwikkelingssamenwerking per-
soonlijk. Werkt
mende meeropbrengsten tegen te gaan. Vernieuwen
out van Schoolschrift. Vernieuwen
marktgericht.
van de website door heldere
indeling per doelgroep. Viering
Hoe betrek je zo goed mogelijk Nederlandse
van de bladformule en lay-
van 10 jaar Edukans is basis voor
grootschalige media-aandacht. Werving
van meer betrokken vrijwilligers die
hun expertise benutten? Maar ook: hoe moet
Concrete actiepunten voor 2012 op basis van deze doelen:
Edukans haar eigen organisatie inrichten om
Startsituaties van scholen nog beter me-
eigen fondsenwerving door duurzame ver-
efficiënt en marktgericht te werken vanuit
ten met als inzet het zogenaamde ‘Ster-
binding met Nederlandse organisaties en
een optimale motivatie?
school model’ (starschool) en dit als kwa-
particulieren.
onderwijsinstellingen bij je idealen en kun je
liteitsinstrument inzetten. Deze en andere vragen én de antwoorden
De
onderwijs-expertrol van Edukans nog
hierop staan beschreven in een vierjarig
sterker uitdragen.
strategisch plan. Dat wordt jaarlijks bijge-
Doorontwikkelen
wereldburgerschap in samenwerking met
gesteld door de Raad van Toezicht. Dit
Kwintessens met aantoonbare leerop-
2012-2015. Edukans: Is
expert in onderwijs en zorgt dat kin-
deren en jongeren in de landen waar zij 6 - Toekomst
brengsten voor Noord en Zuid. Het
Realisatie van ten minste 5 procent groei
Betere
in
structuur en strategie voor fond-
senwerving grote gevers en een op maat gemaakt aanbod van goedgekeurde pro-
van programma’s over
steld door het managementteam en vastzijn de strategische doelen voor de periode
ook verantwoordelijkheid kunnen dragen.
afsluiten van twee nieuwe overeen-
jecten hiervoor. Doorontwikkeling
van online fondsenwer-
ving en benadering individuele gevers verbinden met de doelstelling van Edukans. Groei
van de naamsbekendheid bij het Ne-
komsten met Nederlandse samenwer-
derlandse publiek van 45 procent in 2015.
kingspartners.
(Uit het laatst gehouden onderzoek uit
Het (financiële) resultaat van alle program-
2010 blijkt een bekendheid van 27 procent.) 57
Bestuur en organisatie
58
7
Jaarverslag 2011
Edukans is opgericht in 2002 en is een ge-
Raad van Toezicht
specialiseerde ontwikkelingsorganisatie voor onderwijs aan kansarme kinderen en jongeren. Edukans kent een lange voorgeschiedenis in het Nederlandse onderwijs onder de
UnieNzv
naam Unie voor Christelijk Onderwijs (de Unie). Die geschiedenis gaat terug tot 1879 toen de Unie werd opgericht met als doel
personele zaken bedrijfsvoering
‘het bevorderen van christelijk onderwijs’. Vanaf het begin was de Unie naast onderwijsorganisatie ook een organisatie voor
Kwintessens/ Xplore
Edukans
fondsenwerving. De bekende Uniecollecte werd sinds 1965 voor een belangrijk deel ingezet voor onderwijsprojecten in ontwikkelingslanden. Die lijn is voortgezet in de
Marketing & Communicatie
stichting Edukans, gevestigd in Amersfoort.
Structuur van Edukans Edukans kent twee hoofdafdelingen: Onder-
Marktteam primairen voortgezet onderwijs
Marktteam mbo/hbo/wo
Onderwijsprogramma’s
Marktteam particulieren
Marktteam grote gevers
wijsprogramma’s en Marketing & Communicatie. De afdeling Onderwijsprogramma’s is verant-
concentreert zich op het verwerven van in-
nagementteam. Marktteams, bestaande uit
woordelijk voor kwaliteitsverbetering van on-
komsten uit particuliere middelen en het
medewerkers uit verschillende disciplines,
derwijs in ontwikkelingslanden door steun aan
aangaan
samenwerkingsverbanden
voeren de afdelingsactiviteiten uit. Zij kun-
partnerorganisaties en maakt de verbinding
die kennis en geld opleveren voor onze pro-
nen snel en flexibel inspelen op vragen uit de
met het Nederlandse onderwijsveld.
jecten. De managers van beide afdelingen
Nederlandse markt.
De afdeling Marketing & Communicatie
vormen samen met de directeur het ma-
7 - Bestuur en organisatie
van
59
Eén organisatie voor onderwijs in Nederland en in ontwikkelingslanden
Toezicht en bestuur De Raad van Toezicht van Edukans bestaat
De heer Wissink is in september 2011 afge-
Edukans is samen met Kwintessens onder-
uit zeven personen die ook in de Raad van
treden als voorzitter. Voor de vervulling van
deel van de stichting UnieNzv. In de maat-
Toezicht van UnieNzv zitten. De leden van
deze vacature is een procedure gestart. De
schappelijke onderneming UnieNzv komen
de Raad van Toezicht worden benoemd voor
benoemingsadviescommissie heeft eind 2011
onderwijs en educatie in Nederland en in
vijf jaar en zijn tweemaal herbenoembaar. In
de heer J. Smit voorgedragen voor benoe-
ontwikkelingslanden samen. Kwintessens
2011 bestond de Raad van Toezicht uit de vol-
ming als voorzitter van de Raad van Toezicht
is gespecialiseerd in educatieve uitgaven op
gende leden:
per 1 januari 2012. Deze voordracht is over-
het gebied van sociaal-emotionele ontwik-
mevrouw
keling, levensbeschouwelijke ontwikkeling en burgerschap, training & advies en projectontwikkeling. De organisaties binnen UnieNzv maken gebruik van elkaars kennis en expertise in onder meer productontwikkeling, verkoop en marketing. Daarbij biedt UnieNzv de werkmaatschappijen ondersteuning door de terreinen
herbenoembaar in 2011)
Raad van Toezicht
drs. A. Ekkelkamp, deskundig-
genomen.
heid: onderwijs (benoemd in 2004, aftredend in 2014)
Geen van de leden van de Raad van Toezicht
mevrouw drs. J.D.C. Geel, deskundigheid:
heeft aangegeven (neven)functies te vervul-
theologie en media (benoemd in 2007,
len die kunnen conflicteren met het lidmaat-
herbenoembaar in 2012)
schap van de Raad van Toezicht van Edukans.
de
heer dr. J. Hardeman, deskundigheid:
ontwikkelingssamenwerking (benoemd in
De Raad van Toezicht van Edukans heeft
2005, herbenoembaar in 2014)
dezelfde samenstelling als die van UnieNzv.
drs. W. Hoek, deskundigheid: or-
De vergaderingen vinden altijd aansluitend
identiteit en bedrijfscultuur, personele, finan-
ganisatieontwikkeling (benoemd in 2007,
plaats. In 2011 heeft de Raad van Toezicht zes
ciële en facilitaire zaken en inkoop gezamen-
herbenoembaar in 2012)
keer vergaderd.
lijk te organiseren. Stichting UnieNzv, stichting Edukans en BV Kwintessens vormen voor de btw een fiscale
mevrouw
de
heer drs. A. Holster, deskundigheid: on-
derwijs (benoemd in 2008, herbenoembaar
De leden van de Raad van Toezicht ontvangen
in 2013)
jaarlijks het (maximale) belastingvrije bedrag
de
heer R.W. van Tol RA, deskundigheid: ac-
eenheid. Met ingang van 1 januari 2011 is
countancy (benoemd in 2009, herbenoem-
Xplore Groep BV voor 100 procent eigendom
baar in 2014)
van Kwintessens. 60
kundigheid: uitgeven (benoemd in 2004,
de
heer drs. J.P.A. Wissink, voorzitter, des-
voor vrijwilligerswerk, € 1.500 per persoon.
Bestuur en directie Het bestuur van Edukans is in handen van Jaarverslag 2011
Toelichting salariskosten directie NAAM
R.J. RIJNBENDE
C. DE JONG
FUNCTIE
DIRECTEUR BESTUURDER UNIENZV
DIRECTEUR EDUKANS
Dienstverband Het totaal VFI jaarinkomen van de indi-
Aard (looptijd) onbepaald onbepaald uren 36 36 part-time percentage 40 100 periode 1/1-31/12 1/1-31/12 Salaris (EUR) Jaarinkomen bruto loon/salaris 34.076 80.287 vakantiegeld 2.726 6.420 eindejaarsuitkering 2.828 6.631
viduele directieleden (in loondienst) blijft binnen het maximum van EUR 124.233 (1 FTE/12 mnd) volgens de VFI Beloningsregeling. Aan de directieleden zijn geen leningen, voorschotten of garanties verstrekt
Totaal VFI jaarinkomen SV latend (wg deel) Belastbare vergoedingen/ bijtellingen Pensioenlasten (wg deel)
39.630
93.338
2.507 3.952 4.943
7.316 104 11.378
Totaal 2011 Totaal 2010
51.032 50.946
112.1 36 108.868
drs. Ron Rijnbende. Ir. Kees de Jong is als
den benoemd door de Raad van Toezicht.
functiebeschrijving directeur vinden jaarlijks
directeur verantwoordelijk voor beleid en
In de statuten, in de Reglementen van de
functioneringsgesprekken plaats met de di-
uitvoering. Bestuur en directie van UnieNzv
Raad van Toezicht en in het Directiestatuut
recteur bestuurder en directeur.
worden gevormd door Ron Rijnbende (direc-
zijn de bevoegdheden van de bestuurder en
teur bestuurder) en Kees de Jong (adjunct-
de verhouding tussen de bestuurder en de
Ron Rijnbende heeft de volgende nevenfunc-
directeur, directeur Edukans). Bestuur en
Raad van Toezicht vastgelegd. Aan de hand
ties: lid Raad van Toezicht Christelijk Sociaal
directie van Edukans en van UnieNzv wor-
van het beoordelingskader bestuurder en de
Congres, lid Algemeen Bestuur Christelijke
7 - Bestuur en organisatie
61
christelijk onderwijs, lid voorzittersplatform
ad 1. Toezicht houden, besturen en uitvoeren
ICCO alliantie, lid stuurgroep Kenniscentrum
In het document ‘Reglementen van de Raad
Religie en Ontwikkeling, lid Adviesgroep Lec-
van Toezicht’ zijn verschillende reglemen-
toraat levensbeschouwing Windesheim. Rele-
ten samengebracht over informatievoor-
vante nevenfuncties van Kees de Jong zijn: lid
ziening, profiel en werving en selectie van
directieraad ICCO alliantie en lid stuurgroep
leden voor de Raad van Toezicht en de au-
Connect4Change alliantie.
ditcommissie. De Raad van Toezicht laat
Pers (Trouw, tot 1 december 2011), lid netwerk
zich bijstaan door een auditcommissie die Het salaris van de bestuurder van Edukans is
zich richt op de beoordeling van het finan-
vastgesteld op basis van de Code Wijffels op
ciële beheer en de kwaliteit van de control-
schaal 16 BBRA en wordt 40 procent toegere-
ling. De auditcommissie beoordeelt ook
kend aan Edukans.
het werk van de accountant en rapporteert hierover aan de Raad van Toezicht tijdens
Verantwoordingsverklaring
de bespreking van de jaarrekening.
Edukans heeft het CBF-keur, met daarin de Code voor Goed Bestuur van de Commissie
De Raad van Toezicht kwam in 2011 zes keer
Wijffels. In deze verantwoordingsverklaring
bij elkaar. De Raad van Toezicht bewaakt de
geeft Edukans aan hoe invulling wordt ge-
continuïteit, houdt toezicht op de realisatie
geven aan de drie hoofdprincipes in het CBF-
van de strategische doelen, toetst de kwali-
keur:
teit van het beheer en adviseert het bestuur over relevante maatschappelijke ontwikke-
1. Onderscheid de functies toezicht houden, besturen en uitvoeren. 2. Optimaliseer de effectiviteit en efficiency van uw bestedingen. 3. Optimaliseer de omgang met belanghebbenden.
lingen. De Raad van Toezicht verstrekt goedkeuring aan het strategisch plan (voor Edukans opgesteld door het MT) en de begroting en aan de jaarrekening en het jaarverslag. In 2011 is door de Raad van Toezicht extra aandacht gegeven aan de resultaten in het buitenlandwerk van Edukans en de deelname
62
Jaarverslag 2011
van Edukans in de ICCO coöperatie waartoe
wel ontwikkelingssamenwerking als educa-
Ook wordt per programma een aantal kwali-
in juni 2011 is besloten. De oprichting van de
tieve dienstverlening zijn beleidsterreinen
tatieve resultaten gevolgd, bijvoorbeeld door
ICCO coöperatie is een structurele voortzet-
waarop veel in beweging is, sectoren in ver-
de beschikbare leermiddelen en de opleiding
ting van de samenwerking tussen Edukans,
andering. In 2011 hebben Raad van Toezicht
van de leerkrachten in beeld te krijgen. Zo-
Kerk in Actie, ICCO en Prisma. Hoofddoel
en Bestuur/directie zich geconcentreerd op
wel de beschikbaarheid als de kwaliteit van
van de ICCO coöperatie is het werken aan
de vraag naar de strategische positie van
onderwijs zijn voor Edukans belangrijke indi-
vernieuwing van internationale samenwer-
geheel UnieNzv in deze context. Er is een
catoren.
king tegen de achtergrond van de huidige
aantal duidelijke keuzes gemaakt zoals:
Het bestuur stelt via het strategisch plan en de
maatschappelijke debatten rondom nut en
meer focus op fondsenwerving en draagvlak
begroting de richtinggevende doelstellingen
noodzaak van ontwikkelingssamenwerking.
in en rondom het onderwijs (Edukans) en het
van Edukans vast. Het bestuur heeft normen
Daarnaast heeft de Raad de ontwikkelingen
diversifiëren van dienstverlening via Kwin-
vastgesteld voor de kosten die gemaakt mo-
in de organisatiestructuur van Edukans en
tessens. Maar deze discussie is zeker niet
gen worden om de doelstellingen te bereiken.
integratie van Xplore in UnieNzv (Kwintes-
afgerond en zal in deze fase van turbulente
Verdere processen en procedures, ook over
sens) nauwgezet gevolgd.
maatschappelijke veranderingen blijvend
monitoring en evaluatie van projecten, zijn
gevoerd moeten worden. Daarin is de goede
omschreven in de ISO-procedure. Meer infor-
Bij de bespreking van het jaarverslag en de
rolverdeling tussen Raad van Toezicht en
matie over kwaliteit en doelmatigheid staat
jaarrekening is een evaluatie en beoordeling
Bestuur/directie onmisbaar.
verderop in dit hoofdstuk. Als er een afwijking
gehouden van het gevoerde beleid en is de
van de besteding van middelen ten opzichte
ad 2. Optimalisatie van de effectiviteit en efficiency van de bestedingen
van de begroting is, wordt dit gerapporteerd
steld wordt welke doelen en resultaten zijn gehaald en waar deze mogelijk afwijken.
Edukans werkt blijvend aan kwaliteitsver-
commissie en vermeld in de management-
Het betreft een financiële en een inhoudelijke
betering. Voor de uitvoering van het onder-
rapportage aan de Raad van Toezicht.
evaluatie. De resultaten van deze evaluatie
wijsprogramma beschikt Edukans over een
zijn vertaald in de nieuwe versie van het stra-
uitvoerig monitoringsysteem waarin de ge-
tegisch plan 2012–2015.
stelde kwantitatieve en kwalitatieve resul-
ad 3. Optimalisatie van de omgang met belanghebbenden
taten per programma worden gevolgd. Zo
Directe belanghebbenden van Edukans zijn:
Duidelijk is dat Edukans, en ook Kwintes-
wordt in beeld gebracht welke toename er is
kinderen en partnerorganisaties in ontwik-
sens, actief zijn op terreinen waarover veel
van deelname aan onderwijs als gevolg van
kelingslanden, donateurs, subsidiegevers en
maatschappelijk debat wordt gevoerd. Zo-
de financiering door Edukans.
vrijwilligers. Via diverse communicatiemid-
jaarlijkse risicoanalyse besproken. Vastge-
7 - Bestuur en organisatie
aan de bestuurder, behandeld in de audit-
63
delen is er communicatie met deze belang-
ligers zijn met name betrokken en van invloed
een ingrijpende wijziging ondergaan. Om
hebbenden. Richtlijnen en procedures zijn
op programmaniveau.
tegemoet te komen aan de noodzaak de
vastgelegd in de ISO-procedure. Het contact met partnerorganisaties is naast de persoonlijke contacten ingevuld via part-
fondsenwerving in de organisatie centraal
Personeel en beleid
nerconsultaties. Zij zijn nauw betrokken bij toekomstige beleidsontwikkeling. De vrijwil-
te stellen én aan de behoefte de verantwoordelijkheden lager in de organisatie te leggen, is er voor gekozen twee afdelingen
In 2011 heeft de organisatie van Edukans
in het leven te roepen: Onderwijsprogramma’s en Marketing & Communicatie. Alle medewerkers maken deel uit van een van de twee afdelingen, maar daarnaast zijn ze lid van een van de vier marktteams. Die zijn multidisciplinair samengesteld en hebben een eigen fondsenwervende doelstelling voor de particuliere markt, grote gevers, basisonderwijs/voortgezet onderwijs of MBO/ HBO/WO. De marktteams zijn zelfsturend. Voor het opstarten en de begeleiding van de marktteams zijn externe partijen ingeschakeld. Voor alle functies is een nieuwe functiebeschrijving opgesteld, waarin ook de bij de functie passende competenties en kwaliteiten die bij de kernwaarden van de organisatie horen, zijn opgenomen. De resultaten die de marktteams en de individuele medewerkers verwacht worden te behalen, worden nauwkeurig omschreven. Er is een beoordelingsbeleid vastgesteld dat in 2011 als pilot is gestart en dat begin 2012 geëvalueerd zal worden.
64
Jaarverslag 2011
Het organisatiebeleid wordt begin 2012 ge-
Ondernemingsraad
ëvalueerd. UnieNzv, de holding waarvan Edukans deel Edukans had op 31 december 2011 50 mede-
uitmaakt, heeft een Ondernemingsraad (OR)
werkers in dienst: 16 mannen en 34 vrouwen,
van vijf gekozen leden. Twee van de OR-leden
in totaal 38 fte. 13 medewerkers hebben een
zijn werkzaam voor Edukans. De belangrijk-
fulltime dienstverband en 30 hebben een
ste gespreksonderwerpen in 2011:
dienstverband tussen 0,5 en 0,9 fte. Zeven
Intensief
overleg met de bestuurder van
medewerkers hebben een kleiner dienstver-
UnieNzv over de integratie van Xplore in
band of werken op uurbasis. Voor de onder-
de holding van Kwintessens en Edukans
steunende diensten doet Edukans een beroep
en de arbeidsvoorwaarden van de mede-
op de 15 medewerkers van UnieNzv.
werkers van Xplore. De ondernemings-
Nieuwe medewerkers ontvangen een tijdelijk
raad heeft ingestemd met deze arbeids-
dienstverband.
voorwaarden
Het percentage ziekteverzuim is 1,6 procent. De
onrust en onduidelijkheden als gevolg
Arbeidsvoorwaarden
van de nieuwe inrichting van de werkzaam-
Edukans volgt de arbeidsvoorwaarden van
heden van Edukans. De OR heeft diverse ke-
de PKN. Hierin vonden in 2011 geen belang-
ren aangegeven hier bezorgd over te zijn.
rijke wijzigingen plaats. Gesprekken
over nieuwe huisvesting voor
Interne communicatie
UnieNzv. In 2010 werd Kwintessens bij Xplo-
Dagelijks wordt door middel van intranet
re gehuisvest in Hoevelaken; Edukans bleef
de interne nieuwsvoorziening voor de me-
in Amersfoort. De bestuurder streeft ernaar
dewerkers bijgewerkt. Ook de leden van de
om alle bedrijfsonderdelen van de holding
Raad van Toezicht hebben daar toegang toe.
weer onder te brengen op één adres. Na de
Op het intranet staan berichten van inhoude-
definitieve verkoop van het kantoorpand aan
lijke en organisatorische aard en over perso-
de Van Hogendorplaan zal dit vóór de zomer
nele zaken.
van 2012 plaatsvinden.
7 - Bestuur en organisatie
65
2011 hebben ruim 1.000 vrijwilligers zich in-
derwerp wordt onder andere besproken op een
denheidsonderzoek. Over het algemeen is
gezet voor Edukans.
teamdag in 2012 met als thema ‘vrijwilligers’.
het personeel van UnieNzv tevreden met
Op dit moment werkt een aantal scholen-
In 2011 is er ook nieuw vrijwilligersbeleid
het werk en de arbeidsomstandigheden. In
programma’s met veel tot zeer veel vrijwilli-
vastgesteld voor de periode 2011-2015.
2012 zal de Ondernemingsraad de vinger
gers. Programma’s als Schoenmaatjes (circa
Speerpunten voor 2012 zijn: implementeren
aan de pols houden wat betreft de samen-
800) , de Onderwijsexpeditie (circa 70) en
van het beleid in de organisatie samen met
werking tussen de werkmaatschappijen
Werelddocent (19) zijn zelfs vrijwel volledig
een aantal collega’s en vrijwilligers, de regis-
van UnieNzv en de nieuwe organisatie-
afhankelijk van de inzet van vrijwilligers.
tratie van vrijwilligers in Navision (database-
vorm van Edukans.
In toenemende mate krijgt Edukans verzoe-
systeem), meer inzet van vrijwilligers binnen
ken van vrijwilligers om ook een inhoudelijk
Edukans en het onderzoeken van mogelijkhe-
steentje te mogen bijdragen binnen andere
den van fondsenwerving onder vrijwilligers.
Uitvoering
van een derde personeelstevre-
Vrijwilligers Edukans kan niet zonder haar vrijwilligers. In
66
programma’s. Bijvoorbeeld in het buitenland of voor marketing en communicatie. Edukans
Changemaker NL
probeert deze verzoeken te honoreren. Het on-
Changemaker is een traineeship voor jonge-
Jaarverslag 2011
Milieu en veiligheid
ren die met Edukans, Togetthere of World
2009 opnieuw is erkend.
Servants op reis geweest zijn. Het traineeship
Belangrijkste doelstellingen van het systeem
daagt jongeren uit een duurzaam project op
zijn:
Het kantoor van Edukans is gevestigd op
te zetten in Nederland. Ze worden hierin be-
Continu en cyclisch leerproces dat door me-
loopafstand van het NS station Amersfoort.
geleid en getraind. In september 2011 vond
dewerkers als zinvol wordt ervaren.
Reizen met openbaar vervoer is dus aan-
het Changemaker Festival plaats, met 587 en-
Klantgerichte
werkwijze.
trekkelijk voor zowel bezoekers als mede-
thousiaste deelnemers. De eerste traineeships
Transparante
organisatie die helder com-
werkers.
vanuit het gezamenlijke programma gefinan-
municeert.
cierd met een SBOS subsidie, zijn eind 2011
Bij inkoop van materialen kiest Edukans voor materialen die zo min mogelijk belas-
van start gegaan. Naar verwachting wordt
Meten van doelmatigheid
dit aantal in 2012 fors uitgebreid. Traineeships
Edukans werkt voortdurend aan manieren
zullen starten in februari en oktober; het festi-
om de inzet van mensen en middelen te toet-
Veiligheid
val is jaarlijks in september.
sen op doelmatigheid. Continu leren en ver-
De onderwijsprogramma’s van Edukans
beteren van kwaliteit, voortgang en doelma-
hebben een lange termijn karakter en flore-
Maatschappelijke stage
tigheid zijn verankerd in het strategisch plan,
ren het best in een stabiele politieke context.
Vanaf 2011 is de maatschappelijke stage
managementrapportage en ISO kwaliteits-
Wanneer uitvoering van programma’s door
verplicht voor alle leerlingen in het voortge-
handboek. Jaarlijks wordt per afdeling een
instabiliteit in gevaar komt, beslist Edukans
zet onderwijs. Edukans biedt uiteenlopende
directiebeoordeling opgesteld die wordt be-
om financiering eventueel anders te beste-
stages waardoor leerlingen zelf kunnen erva-
sproken en vastgesteld in het management-
den. Bijvoorbeeld aan andere projecten in
ren hoe je iets kunt betekenen voor kinderen
team. De beoordelingen worden gebruikt als
hetzelfde land, of in andere landen. Uiter-
in ontwikkelingslanden. In 2011 namen 143
input voor de jaarlijkse eindbeoordeling door
aard worden corrigerende maatregelen pas
leerlingen deel aan een maatschappelijke
de directie gericht op verbetering van presta-
genomen na grondige analyse.
stage voor Edukans.
ties en doelmatigheid van de hele organisa-
Kwaliteit en transparantie
tie. De uitkomsten van de eindbeoordeling
Met het oog op crisisbeheersing en -preven-
worden onder andere verwerkt in de kwali-
tie werkt Edukans met een veiligheidsproto-
teitsdoelen van het strategisch plan.
col, een crisisprotocol en een protocol voor
Nieuwe projecten worden volgens de proce-
dienstreizen.
Edukans werkt met een ISO gecertificeerd
dure projectmelding behandeld en goedge-
kwaliteitssysteem dat door Kiwa op 18 april
keurd door het managementteam.
7 - Bestuur en organisatie
tend zijn voor het milieu.
67
Financieel verslag
68
8
Jaarverslag 2011
8
Balans per 31 december 2011 (in euro’s)
ACTIVA
31 december 2011
31 december 2010
Vaste activa Immateriële vaste activa
-
-
Vlottende activa Debiteuren Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
72.501
15.888
4.676.036
2.494.290
-
-
4.748.537
2.510.178
Totaal activa
2.510.178
PASSIVA
4.748.537
31 december 2011
31 december 2010
Reserves Overige reserves
2.130.948
1.226.156
Fondsen Bestemmingsfondsen
190.865
225.000
Voorzieningen
238.361
86.571
Kortlopende schulden
2.188.327
972.452
Totaal passiva
8 - Financieel verslag
4.748.537
2.510.178
69
Staat van baten over 2011 (in euro’s)
BATEN
Realisatie 2011
Begroting 2011
Realisatie 2010
Baten uit eigen fondsenwerving Scholen
1.999.980
2.1 90.120
2.249.771
Particulieren en kerken
1.523.979
1.465.000
1.581.759
Bedrijven, fondsen en stichtingen
537.564
850.000
498.455
Bijdragen Impulsis
1.094.400
1.650.000
1.733.1 15
Giften in natura (waarde schoenendozen)
2.305.210
1.453.500
2.798.317
Nalatenschappen
385.670
100.000
832.727
Notariele schenkingen
160.129
120.000
161.985
Totaal baten uit eigen fondsenwerving
8.006.932
7.828.620
9.856.129
70
Baten uit acties van derden
175.595
-
-
Subsidies van overheden
5.845.483
6.660.307
9.235.222
Interestbaten
118.175
68.000
47.710
Ontvangsten penvoerderschap
67.363
62.805
67.649
Baten verkoop aandelen deelneming
-
-
57.386
Overige baten
7.350
-
-
Totale Baten
14.220.898
14.619.732
19.264.096
Jaarverslag 2011
8
Staat van lasten over 2011 (in euro’s)
Lasten
Realisatie 2011
Begroting 2011
Realisatie 2010
Besteed aan doelstelling Voorlichting
750.604
526.076
Ontwikkelingssamenwerking
Onderwijsprojecten algemeen Onderwijsprojecten Learn4Work Onderwijsprojecten scholenprogramma’s
586.126
6.468.099
8.118.895
9.866.819
293.1 67
376.093
446.436
3.195.052
2.388.1 35
3.799.035
9.956.318 10.883.123 14.112.290 Wereldburgerschap Edukans Schoenmaatjes
161.996
298.462
278.605
Going Global
192.11 2
304.724
684.279
Onderwijsexpeditie
227.042
297.718
505.191
Scholen voor Scholen
99.477
161.168
214.390
Werelddocent
195.547
253.415
219.473
Ex-change
207.036
185.244
306.785
Diverse projecten
33.934
1.117.1 44
1.500.731
2.208.723
Totaal besteed aan doelstelling
11.659.588
13.134.458
16.847.089
Werving baten Kosten eigen fondsenwerving
1.240.158
1.383.205
1.148.938
Kosten verkrijgen subsidies overheden
44.019
100.000
110.675
Beheer en administratie
270.506
338.358
334.580
Totale lasten
13.214.271
14.956.021
18.441.282
Bedrijfsresultaat Edukans
1.006.627
-336.289
822.814
Resultaat deelneming
-135.934
-2.975
-33.805
Resultaat
870.693
-339.264
789.010
8 - Financieel verslag
71
Specificatie en verdeling kosten naar bestemming t.b.v. projecten (in euro's)
Bestemming Doelstelling administratie
Voorlichting Ontwikkelings- Edukans Scholen Going Onderwijs- Werelddocent samenwerking Schoenmaatjes voor Scholen Global expeditie Bijdragen ontwikkelingssamenwerking Directe projectkosten Directe kosten doelstelling
177.173
5.318.212
2.814.480
110.613 -
27.533
16.604
42.298
63.222
56.302
18.653
20.214
46.413
92.413
113.499
71.863
Salarissen
250.852
652.689
88.951
50.059
59.273
67.371
88.704
Sociale lasten
39.977
85.966
12.272
8.070
10.926
11.684
11.184
Pensioenlasten
29.664
74.259
9.520
5.328
7.416
8.241
8.805
Overige personeelskosten
27.71 1
37.993
4.1 78
4.284
2.220
6.429
5.508
Reis- en verblijfkosten
19.665
17.068
2.155
678
1.006
1.027
761
6.182
29.257
2.870
2.301
2.723
2.839
1.336
18.993
47.355
8.429
6.569
7.676
8.066
4.095
Huisvestingskosten Kantoor- en algemene kosten Bestuurskosten
1.362
3.672
632
507
600
626
294
Afschrijving en rente
9.579
25.838
4.893
3.560
5.671
4.978
2.029
Overige kosten
4.968
175.790
563
1.51 7
2.188
2.282
968
Doorbelast. directe projectkosten
72
586.126
-110.613 6.468.099
2.976.476
99.477
-18.653
-20.214
-46.413
234.410
290.264
251.849
Jaarverslag 2011
8
oelstelling Werving baten Beheer en administratie
Ex- change Div. projecten Learn4Work (Changemaker Wereldburgerschap) 218.750
190.436
1.201
Begroting 2011
Totaal 2010
Eigen Subsidies fondsen- overheden werving
8.600 35.223
Totaal 2011
603.080
44.019
8.703.700
7.683.399
12.495.979
204.493 1.182.608
3.664.437
2.287.827
-
-
391.488
184.808
1.977.299
2.123.166
2.274.243
6.710
61.889
23.900
290.439
264.01 6
309.464
4.331
43.613
21.804
226.672
228.438
238.175
168
1.942
28.530
7.178
169.241
110.749
126.888
396
393
50.952
1.515
97.256
140.501
101.500
4.825
72.942
118.998
102.507
13.494
150.755
161.001
157.773
87.1 1 4
25.831
30.159
14.389
3.472
10.826
2.865
43.1 00 1.640
2.1 69
9.551
8.889
6.784
36
29.258
478
-
1.959
1.063
11.193
12.501
10.990
3.372
-1 28
13.356
8.041
81.189
144.525
97.206
1.941
49.737
7.144
3.878
250.976
304.290
238.730
-8.600 425.786
33.934
293.167
1.240.158
44.019
270.506
-204.493 13.214.271
14.956.021
18.441.282
2011
Begroting 2011
2010
Gemiddeld aantal personeelsleden in fulltime plaatsen werkzaam voor Edukans, inclusief ondersteunende dienst Unie NZV
43,7
42,5
45,7
De salarissen, sociale lasten, pensioenlasten en overige personeelslasten worden verdeeld op basis van de geschatte bestede uren toegerekend. De overige kosten worden eveneens aan de doelstellingen toegerekend op basis van werkelijke tijdsbesteding van de medewerkers. 8 - Financieel verslag
73
Toelichting financieel verslag 2011 Het financieel verslag is een verkorte weergave van de Edukans jaarrekening 2011. De jaarrekening van Edukans en dit jaarverslag staan op www.edukans.nl. De jaarrekening is opgesteld conform de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 650 Fondsenwervende Instellingen. Edukans is samen met Kwintessens onderdeel van UnieNzv. De geconsolideerde jaarrekening van Edukans, Kwintessens en UnieNzv is op te vragen bij Edukans.
Financieel resultaat De inkomsten uit eigen fondsenwerving van Edukans liggen 2,2 procent hoger (€ 178.312) dan begroot in 2011. De totale baten uit eigen fondsenwerving komen uit op € 8.006.932 Ten opzichte van 2010 zijn de opbrengsten eigen fondsenwerving gedaald met € 1.849.197 De 2,2 procent groei ten opzichte van de begroting houdt verband met de conservatieve begroting die Edukans voor 2011 had opgesteld. Redenen hiervoor waren het besef van een verslechterend economisch klimaat en de voorgenomen plannen voor herinrichting van organisatie in 2011. Bij de inkomsten eigen fondsenwerving geven de cijfers enigszins een vertekend beeld 74
Jaarverslag 2011
door de opvoering van bijdrage Impulsis en
op gang komen van nieuwe projecten die
omdat alle ontvangsten en betalingen van
de giften in natura.
worden medegefinancierd uit MFS II subsi-
Edukans via de bank van UnieNzv verlopen.
dies hebben ertoe geleid dat Edukans in 2011
Er is ook een vordering ontstaan op Impulsis
meer geld heeft ontvangen dan besteed.
van € 281.843
over een periode van 5 jaar. Daarom zullen
Het hierdoor ontstane positieve resultaat
De te ontvangen bedragen Impulsis betreffen
lagere eigen bijdragen in 2011 gecompen-
(circa € 900.000) wordt toegevoegd aan de
toegezegde bijdragen door particuliere orga-
seerd worden door hogere eigen bijdragen in
reserve met de intentie om de projectbeste-
nisaties in het kader van het verdubbelings-
de jaren daarna.
dingen de komende 3 jaren in totaal met een-
programma. De overige overlopende activa
zelfde bedrag te verhogen ten opzichte van
betreffen voornamelijk vooruitbetaalde kos-
de realisatie in 2011.
ten voor Going Global, waarvan de acties in
Voor Impulsis gaat het om eigen bijdragen gekoppeld aan meerjarige subsidiebijdragen
Giften in natura over 2011 zijn begroot op basis van oude kapitalisatie van de schoenendozen, terwijl de realisatie van zowel 2011 als 2010 wordt weergegeven op basis van de nieuwe berekening van de waarde per
2012 zullen plaatsvinden.
Toelichting op de balans
PASSIVA
schoenendoos.
ACTIVA
In totaal zijn 134.258 schoendozen à € 17,17
Vaste activa
Risico’s voor personele kosten van Edukans
ingezameld in 2011. Dat zijn er 32.507 min-
Edukans en Kwintessens maken gezamenlijk
worden door UnieNzv gedragen. Als norm
der dan in 2010 toen 166.765 dozen werden
gebruik van de materiële voorzieningen van
geldt hierbij maximaal de salarissom gedu-
ingezameld.
UnieNzv, zoals kantoorruimte en bureaus.
rende één jaar voor personeel in vaste dienst.
Edukans heeft daarom geen eigen materiële
Hiervoor heeft UnieNzv een continuïteitsre-
activa.
serve opgebouwd. Door een negatief resul-
Bij nalatenschappen is de opbrengst minder dan in 2010 toen Edukans een groot legaat
Eigen vermogen
taat van ruim € 135.000 uit de deelneming
ontving, maar 2011 ligt met € 385.670 ver
Vlottende activa
aan Kwintessens, waarvan Edukans 10 pro-
boven het meerjarig gemiddelde van circa
De vorderingen en overlopende activa be-
cent van het aandelenpakket bezit, is een ne-
€ 160.000.
staan voornamelijk uit een post nog te verre-
gatief saldo ontstaan op de staat van baten
Het bericht van een extra legaat relatief laat
kenen bedragen met UnieNzv en Kwintessens
en lasten. Het negatief saldo van de staat van
in het boekjaar gecombineerd met het laat
ad. € 4.273.830. Deze vordering is ontstaan
baten en lasten wordt in mindering gebracht
8 - Toelichting financieel verslag 2011
75
van de overige reserves. Edukans heeft geen
tijden in Ethiopië en Kenia. Een deel van deze
lopen veel verplichtingen over het boekjaar
eigen vermogen dat wordt belegd.
opbrengsten is nog niet besteed en derhalve
heen. Dit zijn nog te betalen kosten die be-
in het bestemmingsfonds opgenomen.
trekking hebben op het boekjaar 2011, zoals
Bestemmingsfonds
76
kosten voor Educaids. Deze kosten zijn nog
In één van de nalatenschappen die Edukans
Kortlopende schulden
niet verrekend met de overige partners van
toegewezen heeft gekregen, is bepaald dat
In 2011 zijn de kortlopende schulden toege-
Educaids. De rente MFS-subsidie is de rente
een derde van de nalatenschap besteed moet
nomen. Dit is met name ontstaan door de
op het banksaldo dat nog niet aan onder-
worden aan onderwijsprojecten in Indonesië.
verplichtingen die zijn aangegaan op onder-
wijsprojecten is besteed. Deze rente moet
Hiervoor is in 2010 een bestemmingsfonds
wijsprojecten ontwikkelingssamenwerking.
tijdens de subsidieperiode van 2011-2015
gecreëerd, waaraan in 2011 € 76.772 is ont-
Omdat eind 2010 de MFS I periode afliep
worden gebruikt voor onderwijsprojecten
trokken.
waren de meeste verplichtingen voldaan.
die gefinancierd worden met de MFS II sub-
In 2011 is er actie gevoerd voor schoolmaal-
Met ingang van de nieuwe MFS II periode
sidie.
Jaarverslag 2011
Toelichting op staat van baten en lasten INKOMSTEN Primair en voortgezet onderwijs Onder inkomsten uit het primair en voortgezet onderwijs vallen sinds 2011: de inkomsten die scholen rechtstreeks overmaken aan Edukans én de inkomsten naar aanleiding van een scholenprogramma. In 2010 werden deze inkomsten nog geboekt onder de markten waarop ze waren geworven. Particuliere overboekingen of donaties die bijvoorbeeld via kerken zijn geworven naar aanleiding van Edukans Schoenmaatjes, Werelddocent of
Middelbaar en hoger beroepsonderwijs en wetenschappelijk onderwijs
Particulieren en kerken
der scholen primair en voortgezet onderwijs, ongeacht de daadwerkelijke herkomst van de
Binnen deze doelgroepen is de begroting
waren hoger dan begroot. De inkomsten uit
giften.
ruimschoots gerealiseerd: 20,8 procent hoger
giften en machtigingen waren bijna € 59.000
Going Global, worden sinds 2011 geboekt on-
De inkomsten via particulieren en kerken
dan begroot. Door de vermindering van over-
hoger dan was begroot, waarbij de trouwe
Bij scholen voor primair en voortgezet onder-
heidssubsidies heeft Edukans wel moeten be-
schare structurele donateurs een belangrijk
wijs zijn de begrote inkomsten niet gehaald.
zuinigen op een aantal scholenprogramma’s.
aandeel leverde. Via Edukans Schoenmaatjes
Dit heeft vooral te maken met het kleinere
Zo werd het stageprogramma Ex-change be-
werft Edukans elk jaar nieuwe donateurs, van
aantal schoenendozen dat in het kader van
ëindigd en gingen er minder studenten op reis
wie velen de onderwijsprojecten structureel
Edukans Schoenmaatjes is ingeleverd. Ook
met de Onderwijsexpeditie. Deze bezuinigin-
willen ondersteunen.
bij Going Global bleven de inkomsten achter
gen hadden ook consequenties voor de op-
op de begroting.
brengsten van deze acties: bijna € 200.000
Bedrijven, instellingen en stichtingen
minder dan in 2010.
De stijging die hier was begroot is door het
8 - Toelichting financieel verslag 2011
77
ongunstige economische klimaat niet gere-
nendozen. Die opbrengst bleef helaas achter
aliseerd. Ondanks grote inspanningen blijkt
bij de begroting.
het moeilijk om bedrijven duurzaam te ver-
In 2011 werden 134.258 schoendozen ingeza-
binden aan Edukans. Gelukkig zijn er ook suc-
meld en dat zijn er 32.507 minder dan in 2010
cessen geboekt, zoals de langdurige samen-
toen 166.765 dozen werden ingezameld.
werking met BDO en IMK Opleidingen.
Nalatenschappen Impulsis
In de begroting 2011 stond een opbrengst uit
De overgang naar een nieuw medefinan-
nalatenschappen van € 100.000.
cieringsstelsel van de Nederlandse overheid
Dit is € 385.670 geworden.
(MFS II) betekende voor Impulsis een vertraagde start van de fondsenwerving. In 2011
Notariële schenkingen
is wel een goede basis gelegd voor de fond-
Het bedrag onder notariële schenkingen is 33
senwerving in de komende jaren, waarin naar
procent hoger dan begroot. Ten opzichte van
verwacht het tekort in 2011 ten opzichte van
2010 blijven die ongeveer op hetzelfde niveau.
de begroting in de komende jaren volledig zal worden rechtgetrokken.
Acties derden De ontvangen bijdragen zijn baten van
Giften in natura
€ 47.595 uit de puzzelactie in de NCRV gids
Onder giften in natura is de waarde onderge-
en opbrengsten van € 128.000 die naar aan-
bracht van de schoenendozen die met Edu-
leiding van EO Metterdaad via Kerk in Actie
kans Schoenmaatjes zijn verzameld. De ge-
zijn binnengekomen.
middelde waarde per gevulde schoenendoos was in 2011 € 17,17. In 2010 was de gemid-
Subsidies
delde waarde van een gevulde schoenendoos
Gedurende de periode 2011-2015 ontvangt
€ 16,78.
Edukans via deelname aan de ICCO alliantie subsidie in het kader van het Medefinancie-
78
In de begroting voor 2011 was gerekend met
ringsstelsel van de overheid. De ICCO alliantie
een grotere opbrengst van het aantal schoe-
bestaat uit: ICCO, Kerk in Actie, Prisma, ShaJaarverslag 2011
rePeople, Yente, het Zeister Zendings Genoot-
met ingang van 2009 over deze verhoudingen
die in het buitenland gemaakt worden, de lo-
schap en Edukans. Op 1 november 2010 kende
interest in rekening te brengen. De rente was
gistieke kosten voor Edukans Schoenmaatjes
de minister de ICCO alliantie een bedrag toe
het eerste halfjaar 3 procent, net als in 2010.
en de waarde van de betreffende dozen aan
van € 382,5 miljoen voor vijf jaar. Dit bedrag is
Per 1 juli 2011 is de rente verhoogd naar 4 pro-
te merken als ontwikkelingssamenwerking.
na een bezuinigingsronde in januari 2011 bijge-
cent, conform wettelijke rentepercentages
Het deel van de kosten dat in Nederland
steld naar € 339,4 miljoen. Edukans ontvangt
voor niet-handelstransacties. Edukans ontving
wordt gemaakt is mondiale educatie. Onder
hiervan jaarlijks een bedrag van gemiddeld
in 2011 op basis van deze regeling € 118.175.
bestedingen Wereldburgerschap vallen de
€ 4.073.945 ongeveer de helft van het subsi-
uitgaven voor de scholenprogamma’s Edu-
diebedrag voor de periode 2007-2010, (MFS I
Ontvangsten penvoerderschap
kans Schoenmaatjes, Going Global, Onder-
periode).
Dit betreft de ontvangst voor de bijdrage in
wijsexpeditie, Ex-change, Scholen voor Scho-
de kosten die gemaakt zijn voor de projecten
len en Werelddocent.
Edukans
participeert
ook
in
de
Con-
van Educaids.
nect4Change Alliantie. In deze alliantie
Voorlichting
participeren IICD, ICCO, Cordaid, AKVO,
De uitgaven voor voorlichting zijn voor mate-
Text2Change en Edukans. Via deze allian-
BESTEDINGEN
tie ontvangt Edukans jaarlijks gemiddeld
rialen als folders, posters en ander drukwerk, maar ook voor onderhoud en ontwikkeling van
€ 1.485.000 uit het totaal toegekende be-
Ontwikkelingssamenwerking
de Edukans website en de productie en verzen-
drag van € 41,1 miljoen voor vijf jaar.
Edukans heeft in 2011 187 onderwijspro-
ding van het Edukans magazine Schoolschrift.
jecten gesteund van partnerorganisaties in
Vanwege de economische crisis en het geringe
In 2011 ontving Edukans ook een subsidie van
ontwikkelingslanden voor een bedrag van
consumentenvertrouwen is er bijna 22 procent
Personele Samenwerking Ontwikkelingslan-
€ 5.984.303. Dit zijn onderwijsprojecten
bezuinigd op de uitgaven voorlichting. Het
den (PSO) van € 86.995 voor capaciteitsver-
en -programma’s van Edukans, Impulsis en
betreft vooral advertenties en voorlichtings-
sterking van partnerorganisaties in ontwik-
Learn4Work. Er is minder geld besteed aan
kosten rondom de Edukans campagne. Reser-
kelingslanden.
ontwikkelingssamenwerking dan begroot,
veringen voor onvoorziene uitgaven zijn niet
omdat er lange tijd onzekerheid was over de
besteed. Ook is besloten om in het kader van
toekenning en hoogte van de MFS II subsidie.
de samenwerking met CNV Onderwijs in 2011
Interestbaten
niet op reis te gaan. Edukans communiceert
Met het oog op de ontwikkelingen van de rekening- courantverhoudingen tussen Edukans
Wereldburgerschap
steeds vaker via e-mail met donateurs en dat
en UnieNzv en Kwintessens is besloten om
Voor de scholenprogramma’s zijn de kosten
levert een flinke besparing op.
8 - Toelichting financieel verslag 2011
79
Fondsenwerving
tie plaatsgevonden om een grotere focus te
Naar aanleiding van de economische crisis en
krijgen op eigen fondsenwerving. Zo wil Edu-
het geringe consumentenvertrouwen heeft
kans de organisatie minder afhankelijk ma-
Edukans een behoudende koers gevaren met
ken van subsidies. De organisatie is ingedeeld
betrekking tot investeringen in fondsenwer-
in vier marktteams, die ieder met een multi-
ving.
disciplinair team de vier verschillende markten benaderen. Alle marktteams hebben
Edukans heeft daarbij gekozen voor wer-
fondsenwervende en inhoudelijke targets.
vingsmethodes die in het verleden een hoog
Elke maand rapporteren de marktteams over
rendement lieten zien, zoals telemarketing.
hun financiële en inhoudelijke voortgang. De
Dit heeft geleid tot een 10 procent lagere be-
grotere focus op de markt en op financiële re-
steding voor fondsenwerving dan begroot.
sultaten heeft gezorgd voor een nieuwe dynamiek in de organisatie, waardoor alle me-
Er is in 2011 minder geïnvesteerd in de Edu-
dewerkers zich meer bewust zijn geworden
kans campagne dan in 2010. Van het cam-
van het belang van eigen fondsenwerving.
pagnebudget is meer ingezet op fondsenwer(inserts) en minder op voorlichting (adver-
Kostenpercentage eigen fondsenwerving
tenties). Edukans heeft een grootschalig
Het percentage kosten eigen fondsenwerving
fondsenwervend evenement dat in de begro-
komt in 2011 uit op 15,5 procent. Dit is de
ting stond niet uitgevoerd. In plaats daarvan
verhouding tussen de baten eigen fondsen-
nam Edukans deel aan een aantal kleinschali-
werving (€ 8.006.932) en de kosten die zijn
ger evenementen.
besteed aan fondsenwerving (€ 1.240.158).
Afgelopen jaar heeft Edukans één insert toe-
Edukans blijft met haar kostenpercentage
gevoegd aan Schooljournaal, het blad van
fondsenwerving ruim onder de norm van 25
CNV Onderwijs. In de begroting was uitge-
procent die vanuit het Centraal Bureau Fond-
gaan van twee inserts.
senwerving wordt gehanteerd.
In 2011 heeft binnen Edukans een heroriënta-
Door extra investeringen in de fondsenwer-
vende middelen zoals mailings en bijsluiters
80
Jaarverslag 2011
Resultaat deelneming
Edukans rekening met een stijging in het kos-
Toerekening van kosten voor beheer en administratie
tenpercentage fondsenwerving naar 17,7
Voor de toerekening van kosten voor beheer
cent in Kwintessens Uitgevers. De uitgeverij
procent. Door bezuinigingen in de kosten en
en administratie hanteert Edukans het mo-
heeft in 2011 een negatief bedrijfsresultaat
gunstiger opbrengsten bleef de stijging van
del dat door het VFI (Vereniging Fondsen-
behaald. Tien procent van het verlies van de
het kostenpercentage fondsenwerving be-
wervende Instellingen) is aangereikt. Hierin
uitgeverij (€ 135.934) wordt afgetrokken van
perkt. Wel kan worden gesteld dat Edukans
is aangegeven dat kosten die niet direct zijn
het resultaat van Edukans.
relatief gezien meer moet investeren om de-
toe te rekenen aan de doelstelling onder be-
zelfde resultaten te behalen. Deze stijging
heer en administratie vallen. Het kostenper-
in het kostenpercentage fondsenwerving
centage beheer en administratie bedraagt
is ook bij andere goede doelenorganisaties
2,0 procent van de totale bestedingen en is
zichtbaar.
daarmee lager dan de 2,3 procent die was be-
vende capaciteit van de organisatie hield
Edukans heeft een deelneming van 10 pro-
groot. Het bestuur heeft bepaald 5,8 procent 2011
2010
2009
2008
te hanteren als maximale norm voor kosten
15,5%
11,7%
12,6%
13,6%
van beheer en administratie. Deze norm is gebaseerd op basis van het benchmarkge-
Kosten subsidies
middelde van goede doelen zoals dat jaarlijks
ICCO is penvoerder van de ICCO alliantie en
wordt opgesteld door VFI.
IIDC is penvoerder van de Connect4Change Alliantie. Voor deze penvoerderschappen is
Bestedingspercentage
Edukans een percentage verschuldigd voor
Het bestedingspercentage baten van Edu-
gemaakte kosten in het kader van de subsidie
kans geeft aan hoeveel in totaal aan de doel-
Medefinancieringsstelsel van het ministerie
stelling is besteed ten opzichte van de totaal
van Buitenlandse Zaken. Dit bedrag wordt
ontvangen baten. Voor 2011 is dit 82 procent.
besteed aan de administratiekosten voor
Het bestedingspercentage van de lasten
het penvoerderschap, de kwaliteitsbewaking
geeft weer hoeveel er is besteed aan de doel-
en training op dit vlak en een gezamenlijke
stelling ten opzichte van de totale lasten. Dit
evaluatie van alle allianties die deelnemen in
is voor 2011 88,2 procent.
MFS II. 8 - Toelichting financieel verslag 2011
81
Begroting 2012 (x 7 1.000)
BATEN
LASTEN
Baten uit eigen fondswerving Besteed aan doelstellingen 1.635 Ontwikkelingssamenwerking Scholen po/vo 371 7.947 Scholen mbo/hbo/wo Onderwijsprojecten 1.530 779 Particulieren en kerken Onderwijsprojecten Learn4work 1.375 2.827 Bedrijven, fondsen en stichtingen Ontwikkelingssamenwerking scholenacties 1.650 Bijdragen Impulsis 2.531 11.553 Giften in natura (waarde schoenendozen) 88 Nalatenschappen 30 Wereldburgerschap Notariële schenkingen 739 Overige baten Edukans Schoenmaatjes 128 Scholen voor Scholen (voorheen scools) Totaal baten uit eigen fondswerving 9.210 200 Going Global 257 Onderwijsexpeditie 282 Werelddocent + Werelddocent XL (voorheen Ex-change) 140 Diverse projecten (GCE, Changemaker, Wereldburgerschap) Subsidies van overheden 6.479 1.746 Voorlichting 895 Interestbaten 55 Totaal besteed aan doelstelling 14.194 Ontvangsten penvoerderschappen 78 Werving baten 1.299 Kosten beheer en adminstratie 329 totaal baten 15.822 totaal lasten 15.822 -4 resultaat deelneming Resultaat
82
-4
Jaarverslag 2011
83
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het Bestuur van Stichting Edukans
Oordeel
jaarrekening bestaande uit de balans per 31
Verantwoordelijkheid van de accountant
december 2011 en de staat van baten en las-
Onze verantwoordelijkheid is het geven van
in alle van materieel belang zijnde aspecten,
ten over 2011, zijn ontleend aan de gecontro-
een oordeel over de beknopte jaarrekening
op de juiste wijze ontleend aan de gecontro-
leerde jaarrekening van Stichting Edukans te
op basis van onze controle. Wij hebben onze
leerde jaarrekening van Stichting Edukans
Amersfoort over 2011. Wij hebben een goed-
controle verricht in overeenstemming met
voor het jaar eindigend op 31 december 2011.
keurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening
Nederlands recht, waaronder de Nederlandse
in onze controleverklaring van 23 april 2012.
controlestandaarden. Dit vereist dat wij
Amsterdam, 12 juni 2012
voldoen aan de voor ons geldende ethische
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.
De in dit jaarverslag opgenomen beknopte
De beknopte jaarrekening bevat niet alle toe-
voorschriften en dat wij onze controle zo-
lichtingen die zijn vereist op basis van Richt-
danig plannen en uitvoeren dat een redelijke
lijn 650 ‘Fondsenwervende instellingen’ van
mate van zekerheid wordt verkregen dat de
de Nederlandse Raad voor de Jaarverslag-
beknopte jaarrekening geen afwijking van
geving. Het kennisnemen van de beknopte
materieel belang bevat.
Naar ons oordeel is de beknopte jaarrekening
Origineel getekend door H.A. Wink RA MBA
jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontro-
Een controle omvat het uitvoeren van werk-
leerde jaarrekening van Stichting Edukans.
zaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen in de beknopte jaar-
Verantwoordelijkheid van het Bestuur
rekening. De geselecteerde werkzaamheden
Het bestuur van de stichting is verantwoor-
zijn afhankelijk van de door de accountant
delijk voor het opstellen van de beknopte
toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip
jaarrekening in overeenstemming met de
van het inschatten van de risico’s dat de be-
grondslagen zoals beschreven in de door ons
knopte jaarrekening afwijking van materieel
gecontroleerde jaarrekening 2011, en voor
belang bevat als gevolg van fraude of fouten.
een zodanig interne beheersing als het nood-
84
zakelijk acht om het opstellen van het over-
Wij zijn van mening dat de door ons verkre-
zicht mogelijk te maken zonder afwijkingen
gen controle-informatie voldoende en ge-
van materieel belang als gevolg van fraude
schikt is om een onderbouwing voor ons oor-
of fouten.
deel te bieden. Jaarverslag 2011
Bijlage: Overzicht projecten ontwikkelingslanden soort verplichting projecten uitbetaald in afgeboekt in verplichting project * 31/12/2010 boekjr 2011 boekjr 2011 boekjr 2011 31/12/2011 e e e e e
1. Afrika
DR Congo: Bambale, beroepsopleidingen en bijscholingen
IMP
0
111.600
0
0
111.600
Kindele, onderwijs aan vrouwen
IMP
0
50.340
22.500
0
27.840
Kinshasa, bijdrage aan de alliantie en workshop
alg.
0
2.512
2.512
0
0
Ethiopië: [algemeen] film over onderwijsverbetering
alg.
1.115
0
1.115
0
0
[algemeen] L4W: Community Based Learning
L4W
0
81.500
78.500
0
3.000
[algemeen] L4W: Community Based Learning/2 aanvulling
L4W
0
90.500
90.500
0
0
[algemeen] koppeling beroepsonderwijs aan arbeidsmarkt
47.145
0
0
6.360
0
L4W
0
47.145
operational program costs (advies en reiskosten)
alg.
0
6.360
Addis Ababa, lokale kosten reis Werelddocenten
WD
0
24.203
24.203
0
0
Addis Ababa, lokale kosten reis Going Global
GG
0
58.643
58.643
0
0
Addis Ababa, organisatie van een workshop
alg.
0
1.955
1.955
0
0
Addis Ababa, steun aan ABE centers
alg.
0
29.888
17.916
0
11.972
Addis Ababa, algemene onderwijssteun
alg.
0
90.000
90.000
0
0
Addis Ababa, bouw van een school en bibliotheek
alg.
0
52.140
52.140
0
0
Addis Ababa, algemene onderwijssteun
alg.
0
187.050
176.394
0
10.656
Afar Region, geitenmelk voor schoolkinderen
alg.
0
27.250
0
0
27.250
Afar Region, algemene onderwijssteun
alg.
0
80.000
73.109
6.891
0
Amhara Region, algemene onderwijssteun
alg.
0
160.000
146.218
13.782
0
Ginchi, toegang tot relevant basisonderwijs
alg.
10.000
0
0
0
10.000
alg.
10.000
0
0
0
10.000
L4W
0
50.955
50.955
0
0
Gondar, alternatief basisonderwijs Gondar, kansen verbeteren van jongeren op een baan Jimna, steun aan een jongerencentrum
alg.
0
2.500
2.500
0
0
Oromiya Region, algemene onderwijssteun
alg.
0
160.000
146.218
13.782
0
3 - Projecten en bestedingen * toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject WD = Werelddocent
IMP = Impulsis project ES = Edukans Schoenmaatjes
L4W = Learn4Work project GG = Going Global
SSP = Schoolsponsorplan OE = Onderwijsexpeditie
Ex-ch = Edukans Ex-change
85
soort project *
verplichting 31/12/2010 e
projecten boekjr 2011 e
uitbetaald in boekjr 2011 e
afgeboekt in verplichting boekjr 2011 31/12/2011 e e
Ghana: [algemeen] training van docenten technisch vakonderwijs operational program costs (advies en reiskosten)
L4W
0
55.567
alg.
0
4.624
55.567
0
0
16.318
Accra, bouw jeugdcentrum en naaiopleiding
IMP
0
43.125
25.500
0
17.625
Accra, onderwijs aan straatkinderen
IMP
0
46.668
15.000
0
31.668
Dazungu, steun aan een middelbare school
IMP
0
60.000
45.000
0
15.000
Nkwanta, algemene onderwijssteun
alg.
0
44.860
0
0
44.860
Tamale, ICT voor onderwijsondersteuning
alg.
0
47.980
47.980
0
0
Tamale, EAT-missie 2011 Ghana
alg.
0
7.440
7.440
0
0
Kenia: [algemeen] versterking beroepsonderwijs-arbeidsmarkt
L4W
[algemeen] competentiegericht agrarisch vakonderwijs
L4W
0
9.533
9.533
0
0
alg.
0
14.243
14.243
0
0
operational program costs (advies en reiskosten) via Nairobi, [Oeganda] distributie dozen Schoenmaatjes 2010 Eldoret, onderwijsprogramma voor pastoralisten
86
46.497
41.633
41.633
0
46.497
ES
0
10.355
10.355
0
0
alg.
0
37.341
37.341
0
0
Eldoret, onderwijs aan nomadenkinderen
alg.
0
23.552
0
0
23.552
Kajiado, onderwijs aan nomadenkinderen
alg.
0
37.127
36.254
0
873
Kajiado, onderwijsverbetering door ICT
alg.
0
31.112
31.112
0
0
Kimilili/Mumias, training van onderwijzers
IMP
0
23.250
23.250
0
0
Kitui, onderwijsprogramma Ex-change
Ex-ch.
13.600
0
13.600
0
0
Kitui, onderwijsprogramma Ex-change
Ex-ch.
0
65.773
52.619
0
13.154
Maralal, bouw van toiletfaciliteiten (2011!)
alg.
0
54.799
54.799
0
0
Maralal, basisonderwijs voor gemarginaliseerde Samburu
alg.
0
38.112
19.112
0
19.000
Maralal, schoolmaaltijden i.v.m. hongersnood droogte
alg.
0
10.000
10.000
0
0
Maralal, onderwijsverbetering door ICT
alg.
0
28.666
28.666
0
0
Nairobi, ICT-onderwijs aan jongeren uit sloppenwijken
alg.
20.000
0
0
0
20.000
* toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject WD = Werelddocent
IMP = Impulsis project ES = Edukans Schoenmaatjes
L4W = Learn4Work project GG = Going Global
SSP = Schoolsponsorplan OE = Onderwijsexpeditie
2011 Ex-ch =Jaarverslag Edukans Ex-change
Bijlage: Overzicht projecten ontwikkelingslanden soort verplichting projecten uitbetaald in afgeboekt in verplichting project * 31/12/2010 boekjr 2011 boekjr 2011 boekjr 2011 31/12/2011 e e e e e Nairobi, evaluatie onderwijsprogramma’s
alg.
Nairobi, lokale kosten reis Werelddocenten
WD
0
29.830
29.830
0
0
ES
0
35.242
35.242
0
0
Nairobi, distributie dozen Schoenmaatjes 2010
1.150
0
1.150
0
0
Nairobi, kosten Love Unlimited (aanvulling 2010)
GG
0
2.308
2.308
0
0
Nairobi, organisatie workshop MFS 2
alg.
0
8.165
8.165
0
0
Nairobi, capaciteitsontwikkeling partnerorganisaties
alg.
0
54.254
54.254
0
0
Nairobi, EAT-missie 2011 Kenia
alg.
0
9.038
9.038
0
0
alg.
0
40.000
40.000
0
0
Nairobi, onderwijsprogramma Ex-change
Nairobi, diverse kleine innovatieve onderwijsprojecten
Ex-ch.
0
25.035
20.029
0
5.007
Nairobi, onderwijsprogramma Ex-change
Ex-ch.
0
30.650
24.520
0
6.130
IMP
0
37.795
37.795
0
0
OE
0
38.460
38.460
0
0
Nairobi, onderwijs aan gehoorgestoorde kinderen Nairobi, lokale kosten reis Onderwijsexpeditie Nairobi, organisatie workshop Impulsis
alg.
0
750
750
0
0
Nairobi, diverse onderwijsprojecten
IMP
0
92.250
92.250
0
0
IMP
0
51.700
51.700
0
0
Ex-ch.
0
23.959
19.168
0
4.791
Nairobi, algemene onderwijssteun Narok, onderwijsprogramma Ex-change Narok, onderwijs aan Maasaikinderen
alg.
0
39.416
39.416
0
0
Narok, onderwijs aan Maasaikinderen
alg.
0
34.737
34.737
0
0
Pokot, onderwijs voor partoralisten
alg.
0
39.335
39.335
0
0
Malawi: operational program costs (advies en reiskosten)
alg.
0
26.093
26.093
0
0
Blantyre, steun aan een lokaal expertisecentrum
alg.
0
64.860
64.860
0
0
Blantyre, nascholing en ondersteuning pabo-praktijkscholen
alg.
0
16.042
16.042
0
0
Blantyre, organisatie van werkconferenties Embangweni, Ex-change steun aan voortgezet onderwijs Lilongwe, algemene onderwijssteun
3 - Projecten en bestedingen * toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject WD = Werelddocent
alg.
0
9.537
9.537
0
0
Ex-ch.
480
0
480
0
0
alg.
11.150
0
0
11.150
0
IMP = Impulsis project ES = Edukans Schoenmaatjes
L4W = Learn4Work project GG = Going Global
SSP = Schoolsponsorplan OE = Onderwijsexpeditie
Ex-ch = Edukans Ex-change
87
soort project *
verplichting 31/12/2010 e
projecten boekjr 2011 e
uitbetaald in boekjr 2011 e
Ex-ch.
3.200
0
3.200
Lilongwe, evaluatie onderwijsprogramma’s
alg.
2.720
0
2.720
0
0
Lilongwe, lokale kosten reis Werelddocenten
WD
0
17.117
17.117
0
0
Lilongwe, Ex-change steun aan een technische school
afgeboekt in verplichting boekjr 2011 31/12/2011 e e
0
0
Lilongwe, fonds voor schoolmaterialen
alg.
0
9.449
1.748
0
7.701
Lilongwe, afbouwen van een meisjesinternaat
alg.
0
25.111
25.111
0
0
Lilongwe, steun aan opleidingen in het beroepsonderwijs
alg.
0
8.000
8.000
0
0
Lilongwe, onderwijsverbetering door ICT
alg.
0
48.594
0
0
48.594
Lilongwe, ondersteuning secretariaat onderwijsorganisatie
alg.
0
75.242
75.242
0
0
Lilongwe, regionale onderwijsverbetering
alg.
0
15.000
15.000
0
0
Lilongwe, Ex-change steun aan een technische school
Ex-ch.
0
12.200
6.100
0
6.100
Lilongwe, Ex-change steun aan pabo-praktijkscholen
Ex-ch.
0
3.600
3.600
0
0
OE
0
29.238
29.238
0
0
Ex-ch.
720
0
720
0
0
ES
0
36.378
36.378
0
0
Lilongwe, lokale kosten reis Onderwijsexpeditie Lilongwe, Ex-change steun aan pabo-praktijkscholen Limbe, distributie dozen Schoenmaatjes 2010 Mikolongwe, opleiding voor jongeren in jeugdinrichtingen
alg.
0
9.820
9.820
0
0
Mzuzu, algemene onderwijssteun
alg.
0
30.000
30.000
0
0
alg.
0
27.000
27.000
0
0
Mzuzu, Ex-change steun aan pabo-praktijkscholen
Mzuzu, afbouwen van een meisjesinternaat
Ex-ch.
0
10.300
9.100
0
1.200
Mzuzu, Ex-change steun aan een technische school
Ex-ch.
0
1.200
1.200
0
0
Mali: Bamako, training van zakelijke vaardigheden
IMP
0
19.701
0
0
19.701
Oeganda:
88
[algemeen] film t.b.v. onderwijsdoelstellingen
alg.
0
9.400
6.664
0
2.736
operational program costs (advies en reiskosten)
alg.
0
17.184
17.184
0
0
Apac, onderwijsverbetering t.b.v. meisjes
alg.
0
20.000
20.000
0
0
* toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject WD = Werelddocent
IMP = Impulsis project ES = Edukans Schoenmaatjes
L4W = Learn4Work project GG = Going Global
SSP = Schoolsponsorplan OE = Onderwijsexpeditie
2011 Ex-ch =Jaarverslag Edukans Ex-change
Bijlage: Overzicht projecten ontwikkelingslanden soort verplichting projecten uitbetaald in afgeboekt in verplichting project * 31/12/2010 boekjr 2011 boekjr 2011 boekjr 2011 31/12/2011 e e e e e Gulu, schoolbibliotheken
IMP
0
34.980
0
0
34.980
Kampala, evaluatie onderwijsprogramma’s
alg.
3.450
0
3.450
0
0
Kampala, algemene onderwijssteun
alg.
0
81.952
81.952
0
0
Kampala, audit lokale partner
alg.
0
1.400
0
0
1.400
Kampala, organisatie workshop Impulsis
alg.
0
11.003
11.003
0
0
Kampala, lokale kosten reis Onderwijsexpeditie
OE
0
9.000
9.000
0
0
Kampala, EAT-missie 2011 Oeganda
alg.
0
10.000
2.499
7.501
0
Kampala, lokale kosten reis Werelddocenten
WD
0
13.000
13.000
0
0
Kampala, kwaliteitsverbetering van onderwijs
IMP
0
22.500
22.500
0
0
Kampala, onderwijssteun door kerken
alg.
0
34.000
34.000
0
0
Kampala, algemene onderwijstraining
IMP
0
76.500
76.500
0
0
Kampala, bibliotheek t.b.v. onderwijs
IMP
0
10.401
7.500
0
2.901
Kasese, onderwijsverbetering in het Engels
alg.
0
40.000
40.000
0
0
Kayambogo, computers voor 13 scholen
alg.
0
12.000
12.000
0
0
Lango, onderwijs en psychosociale steun na conflicten
alg.
0
50.000
25.000
0
25.000
Lango, verbetering lezen en schrijven in moedertaal
alg.
0
60.746
30.669
0
30.077
Lira, algemene onderwijssteun d.m.v. ICT
alg.
0
20.603
0
0
20.603
Lira, onderwijssteun d.m.v. gemeenschapsparticipatie
alg.
0
30.000
30.000
0
0
Mbale, onderwijsproject van Ex-change
Ex-c
480
0
480
0
0
Mbale, organisatie studentenuitzending Ex-change
Ex-c
0
8.700
8.700
0
0
Mbale, beroepstraining voor kwetsbare kinderen
alg.
0
50.000
25.000
0
25.000
Mbale, onderwijs aan straatkinderen
alg.
0
20.000
20.000
0
0
Soroti, ondersteuning vervolgonderwijs en scholenbouw
alg.
0
28.949
28.949
0
0
Soroti, algemene onderwijssteun
IMP
0
48.900
0
0
48.900
Soroti, onderwijsverbetering door ICT
alg.
0
19.567
19.567
0
0
3 - Projecten en bestedingen * toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject WD = Werelddocent
IMP = Impulsis project ES = Edukans Schoenmaatjes
L4W = Learn4Work project GG = Going Global
SSP = Schoolsponsorplan OE = Onderwijsexpeditie
Ex-ch = Edukans Ex-change
89
soort project *
verplichting 31/12/2010 e
projecten boekjr 2011 e
uitbetaald in boekjr 2011 e
afgeboekt in verplichting boekjr 2011 31/12/2011 e e
Senegal: Dakar, algemene onderwijstraining
IMP
0
15.000
10.000
0
5.000
Zambia: operational program costs (advies en reiskosten)
alg.
0
9.637
9.637
0
0
Kitwe, ICT-training en lerarenopleiding
alg.
0
25.000
25.000
0
0
Kitwe, ICT-netwerk met training en basisonderwijs
alg.
0
25.000
25.000
0
0
Luanshya, ICT-toepassing in afstandsonderwijs
alg.
0
15.000
15.000
0
0
Lusaka, ICT-toepassingen onderwijsleerproces
alg.
0
20.000
0
0
20.000
Lusaka, ICT-training in beroepsonderwijs
alg.
0
25.000
25.000
0
0
Ndola, ICT-training in beroepsonderwijs
alg.
0
15.000
15.000
0
0
L4W
0
27.236
27.236
0
0
oostelijk Zambia, capaciteitsversterking vakopleidingen
90
* toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject WD = Werelddocent
IMP = Impulsis project ES = Edukans Schoenmaatjes
L4W = Learn4Work project GG = Going Global
SSP = Schoolsponsorplan OE = Onderwijsexpeditie
2011 Ex-ch =Jaarverslag Edukans Ex-change
Bijlage: Overzicht projecten ontwikkelingslanden soort verplichting projecten uitbetaald in afgeboekt in verplichting project * 31/12/2010 boekjr 2011 boekjr 2011 boekjr 2011 31/12/2011 e e e e e
2. Azië India: operational program costs (advies en reiskosten)
alg.
0
3.002
3.002
0
0
Andrha Pradesh, steun aan speciaal onderwijs
IMP
0
76.548
76.548
0
0
Bangalore, evaluatie onderwijsprogramma’s
alg.
5.400
0
5.044
356
0
Bangalore, lokale kosten reis Werelddocenten
WD
0
16.630
16.630
0
0
Bangalore, organisatie van een workshop
alg.
0
7.000
7.000
0
0
Bangalore, algemene onderwijssteun
alg.
0
183.565
183.565
0
0
Bangalore, consultancywerkzaamheden
alg.
0
6.000
6.000
0
0
Bangalore, onderwijs aan jongeren
IMP
0
15.000
0
0
15.000
Chattisgarth, toegang tot kwaliteitsonderwijs
alg.
0
22.636
22.636
0
0 5.000
Delhi, afbouw steun aan Deepalaya
SSP
0
5.000
0
0
Sangli, Kerwadi, gender onderwijs en bijscholing
IMP
0
99.000
99.000
0
0
Dhaura, algemene onderwijssteun
IMP
0
13.294
13.294
0
0
Jharkhand, toegang tot kwaliteitsonderwijs
alg.
0
26.290
26.290
0
0
Jharkhand, toegang tot kwaliteitsonderwijs
alg.
0
35.000
35.000
0
0
Kolkatta, onderwijs aan straatkinderen
IMP
0
99.000
0
0
99.000
Orissa, toegang tot kwaliteitsonderwijs
alg.
0
24.029
24.029
0
0
Orissa, toegang tot kwaliteitsonderwijs
alg.
0
28.510
28.510
0
0
Udaipur, algemene onderwijssteun
alg.
0
15.000
15.000
0
0
Indonesië: Batam, naaitraining voor vrouwen
IMP
0
23.922
23.922
0
0
Flores, steun aan een technische vakopleiding
IMP
0
180.000
180.000
0
0
Gianyar, onderwijsontwikkeling gehandicapten
IMP
0
12.894
0
0
12.894
Pacung, training van pas afgestudeerde leerkrachten
IMP
0
13.500
13.500
0
0
Irak: Dohuk, distributie dozen Schoenmaatjes 2010
ES
0
8.681
8.681
0
0
3 - Projecten en bestedingen * toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject WD = Werelddocent
IMP = Impulsis project ES = Edukans Schoenmaatjes
L4W = Learn4Work project GG = Going Global
SSP = Schoolsponsorplan OE = Onderwijsexpeditie
Ex-ch = Edukans Ex-change
91
soort project *
verplichting 31/12/2010 e
projecten boekjr 2011 e
uitbetaald in boekjr 2011 e
3. Latijns-Amerika
afgeboekt in verplichting boekjr 2011 31/12/2011 e e
Bolivia: operational program costs (advies en reiskosten)
alg.
0
5.942
5.942
0
0
La Paz, EAT-missie Bolivia 2011
alg.
0
2.305
1.740
0
565
La Paz, investering in lokale onderwijskennis
alg.
0
19.866
19.866
0
0
La Paz, verbetering van het beroepsonderwijs
alg.
0
20.000
20.000
0
0
Oruro, onderwijs op rurale hoogvlakten
alg.
0
15.320
15.320
0
0
Santa Cruz de la Sierra, beroepsonderwijs
alg.
0
19.393
19.393
0
0
Santa Cruz de la Sierra, online platform voor docenten
alg.
0
27.498
27.498
0
0
Santa Cruz de la Sierra, intercultureel onderwijs
alg.
0
24.462
24.462
0
0
Peru: operational program costs (advies en reiskosten)
92
alg.
0
2.841
2.841
0
0
Ayacucho/Cusco/Lima, beleidsbeïnvloeding onderwijs
alg.
0
70.000
66.000
0
4.000
Cusco, intercultureel en tweetalig onderwijs
alg.
0
42.632
42.632
0
0
Cusco, intercultureel en tweetalig onderwijs
alg.
0
42.000
42.000
0
0
Cusco, intercultureel en tweetalig onderwijs
alg.
0
46.022
45.922
0
100
Cusco, intercultureel en tweetalig onderwijs
alg.
0
42.001
42.001
0
0
Cusco, vakopleidingen voor jongeren
IMP
0
81.450
81.375
0
75
Cusco, marktgerichte opleidingen voor jongeren
IMP
0
153.000
153.000
0
0
Huancavalica, intercultureel en tweetalig onderwijs
alg.
0
42.000
42.000
0
0
Junin, beroepsonderwijs voor jongeren
alg.
0
70.000
70.000
0
0
Lima, ondersteuning Schoolsponsorplan 2011
SSP
0
30.000
10.000
0
20.000
Lima, organisatie van een workshop
alg.
0
821
821
0
0
Lima, organisatie workshop Impulsis
alg.
0
6.600
6.600
0
0
Lima, algemene onderwijssteun
IMP
0
65.400
20.400
0
45.000
Lima, onderwijs aan kleuters op de hooglanden
IMP
0
99.000
99.000
0
0
Lima, aanvullende training van onderwijzers
IMP
0
60.000
0
0
60.000
* toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject WD = Werelddocent
IMP = Impulsis project ES = Edukans Schoenmaatjes
L4W = Learn4Work project GG = Going Global
SSP = Schoolsponsorplan OE = Onderwijsexpeditie
2011 Ex-ch =Jaarverslag Edukans Ex-change
Bijlage: Overzicht projecten ontwikkelingslanden soort verplichting projecten uitbetaald in afgeboekt in verplichting project * 31/12/2010 boekjr 2011 boekjr 2011 boekjr 2011 31/12/2011 e e e e e
Suriname: Nieuw-Aurora, training in ICT
IMP
0
38.862
3.300
0
35.562
4. Europa
Albanië: Tirana, distributie dozen Schoenmaatjes 2010
ES
0
4.429
4.429
0
0
5. overige zaken/ niet land-gebonden Educaids 2012 alg.
alg.
0
62.000
62.000
0
0
Global Campaign for Education
alg.
0
32.972
32.972
0
0
evaluatie programma’s in Kenia/Oeganda/India
alg.
12.993
0
12.993
0
0
EAT-missie India via Impulsis
alg.
2.000
0
2.000
0
0
kennisnetwerk diverse betalingen 2011
alg.
0
3.866
3.866
0
0
Edukans capaciteitsversterking diversen 2011
alg.
0
2.766
2.766
0
0
organisatie workshop voor fondsenwerving
alg.
0
31.457
29.020
0
2.437
evaluatie van MFS-1 subsidies
alg.
0
14.752
0
0
14.752
PSO leerwerktraject 2011-2012
alg.
0
5.557
5.557
0
0
144.955
6.242.258
5.258.999
53.462
1.074.753
3 - Projecten en bestedingen * toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject WD = Werelddocent
IMP = Impulsis project ES = Edukans Schoenmaatjes
L4W = Learn4Work project GG = Going Global
SSP = Schoolsponsorplan OE = Onderwijsexpeditie
Ex-ch = Edukans Ex-change
93
Colofon Dit jaarverslag is een uitgave van Edukans. Edukans steunt onderwijsprojecten voor kansarme kinderen in ontwikkelingslanden. Edukans betrekt hierbij het Nederlandse onderwijs. Het werk van Edukans kan alleen plaatsvinden dankzij giften en schenkingen van scholen, particulieren, kerken, bedrijven, fondsen en subsidies. Edukans bezit het keurmerk voor goede doelen van het Centraal Bureau Fondsenwerving en het ISO-certificaat. De belastingdienst heeft Edukans aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).
Redactie Guido Harink Erik Kolkman Gerard van Midden
Foto’s Rogier Jaarsma (cover e.a.) Justin Nan André Ruigrok Edukans
Vormgeving Richard Feld
Edukans Postbus 1492 l 3800 BL Amersfoort Bezoekadres: Berkenweg 11, 3818 LA Amersfoort T (033) 460 60 10 I F (033) 460 60 20
[email protected] I www.edukans.nl giro: 515