Jaarverslag 2014 KNNV afdeling Walcheren.
Inhoud: Voorwoord: Bestuur: Composiet: Zeekraal: Website: Natuurbescherming: Plantenwerkgroep: Amfibieën- en reptielenwerkgroep: Strandwerkgroep: Project parken: Vogelexcursies het Zandvoort: Gewestelijke excursie: Vrije wandeling: Publiciteit: Financieel overzicht:
Voorwoord: Voor u ligt het jaarverslag van de Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging afdeling Walcheren. Het afgelopen j aar was een jaar waarin de twee nieuwe werkgroepen die eind 2013 zijn opgericht gestalte hebben gekregen. Het zijn de strandwerkgroep en de amfibieën en reptielen werkgroep. Elders in dit jaarverslag kunt u lezen welke activiteiten beide werkgroepen hebben georganiseerd. Het afgelopen jaar heeft onze penningmeester zijn functie om gezondheidsredenen moeten stoppen en ook de voorzitter heeft tijdens de jaarvergadering aangegeven dat zij nog een jaar voorzitter is. Het bestuur heeft een aantal leden gepolst of zij in het bestuur zitting willen nemen. Tot eind 2014 zijn er geen mensen die het bestuur willen versterken.
Bestuur De huidige bestuurssamenstelling is als volgt:
Voorzitter Ria Verhagen Penningmeester Secretaris Peter Sneltjes Natuurbeschermingscoӧrdinator Hans Eckhardt Ledenadministratie Adri de Munck Natuurhistorisch coördinator Gerard Brand
Aanvang 2004 Vacant 2008 2012 2011 2011
aftredend 2015 (niet herkiesbaar) 2017 2017 2015 2017
In 2014 heeft het bestuur 5 keer vergaderd. Per vergadering notuleerde een bestuurslid. Afdeling De afdeling telde eind 2014 126 leden en 8 huisgenootleden dat is totaal 134 leden, een gelijk aantal met 2013
Overleden: Het afgelopen jaar hebben we afscheid moeten nemen van Loes Kamermans en C.J. de Visser.
Jaarvergadering De jaarvergadering vond dit jaar op woensdag 26 maart wederom plaats in het Dorpshuis Nimmerdor in Grijpskerke Er waren 20 leden aanwezig. Na de pauze gaf Leo Vorthoren een presentatie over de koolmees en Tijdelijke natuur.
Nieuwjaarsreceptie De nieuwjaarsreceptie vond plaats op zaterdag 11 januari in Oostkapelle. Er waren 29 mensen aanwezig die elkaar een goed jaar toewensten. Richard Struik verzorgde de activiteit. Ditmaal niet naar buiten maar een leuke binnenactiviteit met ontdekdozen.
Composiet De composiet verscheen het afgelopen jaar vier keer. De redactie is in handen van Jos de Jong; Gerard Brand verzorgt de technische realisatie. De eerste Composiet van 2014 verscheen in een extra dikke editie van 8 extra pagina`s.
Zeekraal Onze digitale nieuwsbrief ,De Zeekraal, is het afgelopen jaar 19 keer verschenen. Deze wordt verstuurd naar ongeveer 90 leden. De Zeekraal wordt alleen verstuurd naar leden die hun e-mailadres aan de ledenadministratie hebben doorgegeven. De redactie is in handen van Gerard Brand.
Website De website is dit jaar volledig vernieuwd. Op verzoek van het landelijk bestuur moeten alle websites van de KNNV afdelingen een uniforme uitstraling hebben. Gerard Brand verzorgt de website.
Natuurbescherming: Coast Enduro Ook in 2014 hebben we bezwaar gemaakt tegen Coast Enduro, dit is een motorcrossevenement waarvan het parcours dwars door kwetsbare landschappen zou lopen. De kwetsbaarheid van vogelsoorten zoals kievit, scholeksters, grutto`s en tureluurs is zodanig dat elke vorm van verontrusting vermeden moet worden. Op grond van deze en nog een aantal andere argumenten hebben we de drie Walcherse gemeente, de Provincie en het Waterschap aangeschreven. Het resultaat was uiteindelijk dat het evenement niet doorging. Strandje Ritthem Er is een zogenaamde preventieve brief gestuurd naar de Gemeente Vlissingen vanwege eenkrantenartikel in de PZC waarin de wens stond om het strandje Ritthem op te spuiten met zand ook wel zandsuppletie genoemd. Er was nog geen partij die bereid is om dit te betalen, maar het kan geen kwaad om alvast in de pen te klimmen en argumenten aan te dragen waarom dit onwenselijk is. Het is nog niet bekend of en wanneer het uitgevoerd wordt. Het ziet er naar uit dat er geen zandsuppletie zal gaan plaats vinden. Rol Zeeuwse Milieufederatie Onze vereniging volgt kritisch de ontwikkelingen binnen de Zeeuwse Milieufederatie, die zich meer en meer ontwikkelt tot een adviesbureau voor natuur- en milieuzaken. Zowel via de contactfunctionaris bij de ZMf als in de algemene ledenvergadering van de federatie is aandacht gevraagd voor het behoud van de kerntaak (en het bestaansrecht) van de federatie:
het kritisch beoordelen van planologische en industriële ontwikkelingen op aantastingen van natuur en milieu. Ook in de Composiet is aan de problematiek die is ontstaan door de nieuwe koers van de ZMf enkele malen aandacht besteed. Het Vlinderbeschermingsproject "Op de bres voor de Zeeuwse zes" Binnen onze vereniging is in ruime mate aandacht besteed aan het vijfjarig vlinderbeschermingsproject van de Vlinder- en libellenwerkgroep Zeeland. Dit project heeft tot doel om de stand van zes Zeeuwse vlindersoorten (Argusvlinder, Bruin blauwtje, Grote vos, Heidevlinder, Kleine parelmoervlinder en Koninginnenpage) te verbeteren. De werkgroep heeft onze leden uitgenodigd om deel te nemen aan activiteiten die in het kader van het beschermingsproject georganiseerd zijn; een aantal leden heeft hieraan gevolg gegeven. In het bijzonder is in het verslagjaar stilgestaan bij de bescherming van de Argusvlinder, waarvoor ook door de landelijke Vlinderstichting een beschermingsproject is opgesteld omdat deze soort niet alleen in Zeeland sterk is achteruitgegaan, maar in heel Nederland. Kustverrommeling De planologische ontwikkelingen langs de kuststrook van de Delta is zorgelijk. De kuststrook wordt steeds meer bebouwd en de bijzondere natuur van dit gebied komt ernstig onder druk te staan. De Zeeuwse Milieufederatie spreekt van "verrommeling". Vanuit onze vereniging wordt steun verleend aan het tegengaan van de kustverrommeling door de ZMf en andere (aangesloten) natuurorganisaties. De natuurbeschermingscoördinator heeft in een forumdiscussie een bijdrage geleverd over dit onderwerp tijdens de algemene ledenvergadering.
plantenwerkgroep De coördinator van de plantenwerkgroep Jo Clarijs heeft als bijdrage aan het jaarverslag van de vereniging een verkorte versie van het interne jaarverslag van de werkgroep aangeleverd met de volgende tekst De werkgroep heeft momenteel 19 leden . Vanaf half maart t/m eind november hielden we in totaal 20 excursies. Deze excursies zijn als volgt te verdelen: 15 normale planteninventarisatie-excursies van 2 uur, 1 grote planteninventarisatie-excursie van 6 uur, 2 paddenstoelexcursies van 2 uur, 1 grote paddenstoelexcursie van 6 uur en 1 korstmossen excursie van 2 uur Het gemiddeld mooie weer zorgde voor een goede opkomst van de leden. Dit jaar hadden we voor een deel van de plantenexcursies gekozen om 2 gebieden, n.l. De Vier Hoogten en het Veerse bos (beiden onder beheer van Staatsbosbeheer) meerdere malen in de loop van het seizoen te bezoeken. Beide gebieden werden hiervoor 4 maal bezocht. Dit zorgde er voor dat we per gebied dit keer ook de soorten in bloei tegen kwamen, die we anders wel eens misten. Bovendien hebben we met 3 speciale determinatiemiddagen gepoogd onze kennis van de grasachtigen te verbeteren. Waarschijnlijk heeft een combinatie van deze maatregelen samen met het meestal mooie weer er voor gezorgd, dat we meer soorten waarnamen dan vroeger. In het kort mogen we zeggen dat het uitstekend gaat met onze werkgroep die een enthousiaste kern bezit en gezellige excursies kent.
Werkgroep amfibieën en reptielen. De amfibieën- en reptielenwerkgroep werd in het verslagjaar voor het eerst actief. De werkgroep bestaat uit 8 personen. Er zijn door de werkgroep drie activititeiten georganiseerd zijn: 1: de paddenoverzet Domburgseweg (uitgevoerd onder leiding van Henk Remijn) In het verslagjaar vond de paddenoverzet voor de 21e keer plaats. De overzetactie vond plaats tussen de buitenplaatsen Hoogduin en Duinvliet. Henk Remijn leverde het volgende verslag aan:" De winter verloopt uitermate zacht. Het KNMI station Vlissingen noteert zelfs geen één winterse dag met vorst. De eerste actieve padden worden landelijk in de derde week van februari gemeld. Tijd om ook in Oostkapelle aan de slag te gaan. Op woensdagmorgen 26 februari zetten we het gaas en de emmers. 8 vrijwilligers; Corrie van der Hart, Hans Boomstra, Ad Karelse, Jo Clarijs, Richard Struijk, Wilma van Rooijen, Peter Geene, Eveline Seij en Henk Remijn zetten de komende weken per toerbeurt de padden over. De eerste 2 padden laten zich echter pas zien op 2 maart. Na weer een week lijkt het erop dat de trek op gang komt. Vanaf 8 maart tot 26 maart worden er dagelijks padden overgezet. De piek ligt tussen 10 en 18 maart. 13 april is de laatste controledag, In de week erna wordt alles opgeruimd en opgeslagen in de loods van de gemeente Veere aan de Loodholseweg in Grijpskerke. In totaal worden er tussen Hoogduin en Duinvliet 128 padden overgezet. Vanuit Hoogduin naar de vijver 100 padden en vanuit Duinvliet terug 28 padden. Met een score van 128 padden zitten we ruim onder het aantal van afgelopen jaar [zie de grafiek]. Opvallend is het aantal van 13 bruine kikkers die in de emmers belanden. Mensen die bij de paddentrek willen assisteren kunnen zich melden bij Henk Remijn 0118 581473 of via email
[email protected]" 2: De inventarisatie van Rugstreeppadden in park Molenwater te Middelburg (gecoördineerd door Wienant Halfwerk) Deze inventarisatie werd voor het eerst onder verantwoordelijkheid van onze vereniging uitgevoerd en was het vervolg op de meerjarige activiteiten van (Peter misschien hier enkele namen noemen???????) Wienant Halfwerk leverde het volgende verslag aan: "In totaal zijn er in 2014 dus 19 snoeren waargenomen. Dat is een mooi voortplantingsresultaat. Door een aantal fikse regenbuien spoelde er slib in de “vesten”. Snoeren en paddenvisjes waren daardoor vaak moeilijk waar te nemen. Doordat meerdere personen, op verschillende tijdstippen waarnemingen deden, kon worden geconstateerd dat ’s ochtends afgezette snoeren in de loop van de dag alweer onzichtbaar onder een dun laagje slib lagen. Waarschijnlijk is daarom het aantal van 19 snoeren een minimum en zijn er mogelijk nog wel een paar snoeren afgezet. Dit laagje slib heeft overigens geen negatief effect gehad op de ontwikkeling van de eitjes, want op een aantal plaatsen is waargenomen dat er vele honderden paddenvisjes uit zijn voortgekomen. Ook de paddenvisjes verstopten zich graag onder het laagje slib en waren daarom moeilijk of niet te zien. Het dunne laagje slib is misschien zelfs gunstig voor de metamorfose van ei tot larf tot jong padje. Het biedt bescherming, en is toch dun genoeg om
licht en warmte door te laten voor voldoende voedsel en een goede ontwikkeling van de larven. De keerzijde van het sliblaagje was, dat er helaas niet veel inzicht kon worden verkregen in het succes van de metamorfose. De Seisvest sprong er als beste voortplantingswater uit, gevolgd door de Noordvest en de Poelendaele- en Langevielevest op een gedeelde 3e plaats." 3 De cursus amfibieën en reptielen (Kees Musters en Peter Sneltjes). Voor het uitvoeren van deze cursus werd een subsidie ontvangen van Groen en Doen. Aan de cursus namen negen leden van onze vereniging deel. De cursusdagen vonden plaats op woensdag 9 april (amfibieën en hun biotoop) woensdag 23 april (soorten amfibieën en woensdag 18 juni (reptielen). De cursus werd gehouden in het dorpshuis Nimmerdor in Grijpskerke . In juni vond er een praktijkavond plaats in Oranjezon.
Leden van de Natuurvereniging Walcheren, enkele dorpsbewoners van Oostkapelle en diverse andere vrijwilligers helpen een handje mee.
Strandwerkgroep Een aantal mensen neemt al geregeld deel aan de excursies bij Neeltje Jans om het leven van strand en rotskust te leren kennen. Om de mensen enthousiast te maken voor de flora en fauna van de Noordzee hebben we een cursus gegeven voor veel belangstellenden. De cursus bestond uit 5 avonden theorie en praktijk en 5 excursies. Dit alles is mogelijk gemaakt door de financiële steun van Groen en Doen. Met veel enthousiasme sneed men inktvissen; zocht naar allerlei verschillen tussen krabbetjes; kwallen; poliepen en natuurlijk schelpen. Ook de rijke flora in de vorm van wieren kwam aan bod. Uit deze goed bezette cursus is de strandwerkgroep voort gekomen. De groep gaat verder met het geregeld inventariseren van flora en fauna bij Neeltje Jans en daarnaast onderzoek langs de Westerschelde; Domburg , Westkapelle, Vlissingen - Arsenaal en de Kaloot. Wij hopen zo verschil aan te treffen tussen stranden waar geregeld suppletie van zand plaats vindt (Westerschelde) en stranden waar geen suppletie plaats vindt. (Neeltje Jans). De resultaten zult U in de Composiet terug kunnen vinden. De huidige werkgroep staat onder leiding van Adri de Munnick
Het ontleden van een inktvis
KNNV project natuur in stadsparken. Het landelijk bestuur heeft 2014 uitgeroepen tot jaar van de stadsparken. De afdeling Walcheren heeft aan dit project meegedaan middels een aantal excursies. Zaterdag 12 april vroege vogelexcursie door park Molenwater deelname 5 personen. Catharina van der Slikke heeft veel verteld over de geschiedenis van het park en natuurlijk de rugstreeppadden. Uiteraard hebben we ook veel vogels gezien en gehoord. Zaterdag 24 mei excursie over het Bolwerk Middelburg. 3 personen waren hierbij aanwezig. We hebben voornamelijk bomen bekeken. Donderdag 26 juni de begraafplaats Middelburg hierbij waren 15 personen aanwezig. De vele bijzondere bomen maken deze begraafplaats uniek op Walcheren. Donderdag 21 augustus vleermuisexcursie over het Bolwerk Middelburg, deze ging vanwege de kou en wind niet door.
excursies naar “Het Zandvoort” Wanneer het weer het toelaat wordt er iedere tweede zaterdag van de maand een excursie gehouden naar het weide gebied in de Sint Laurense hoek. Onder leiding van Henk Mandemaker. De belangstelling is minimaal en varieert van 1 tot 5 bezoekers. Het komt ook voor dat belangstellenden zich aansluiten. De reden van de lage opkomst is de hoge leeftijdsopbouw van de afdeling. Wij missen jonge leden dat geldt voor alle werkgroepen. Het continueren van een activiteit hangt af van een of twee actieve personen. In Henk`s rubriek “Het Zandvoort” vertel ik over mijn belevenissen en waarnemingen in het reservaat, zodat ik hiervan op deze plek geen verslag doe. Zelf ga ik als het weer het toelaat meerdere malen in de week heen om te genieten van de grote vogelrijkdom. Het reservaat wordt door buitenstaanders hogelijk gewaardeerd. En wordt daar regelmatig over aangesproken.
Gewestelijke excursie zaterdag 5 april Op deze excursie waren 20 mensen aanwezig. De dag begon met een kop koffie in de Westkaap in Westkapelle. Onder leiding van Henk Mandemaker en Jo Clarijs zijn we naar het Noordervroon gelopen en hebben we naar vogels gekeken. Vervolgens zijn we naar de dorpshuis Nimmerdor vertrokken waar we onder het eten hebben genoten van Anton Van Haperen met zijn verhaal over het duin en kustlandschap van Walcheren. Als afsluiting heeft Anton ons meegenomen naar Oranjezon waar hij in de praktijk heeft laten zien wat hij ons eerder vertelde.
KNNV in de krant.