Jaarverslag KNNV over 2015

Bijlage 2

Jaarverslag KNNV 2015

Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging Postbus 310 3700 AH ZEIST 030 – 231 47 97 Bezoekadres: Boulevard 12, Zeist email: [email protected] www.knnv.nl

Jaarverslag KNNV over 2015 Jaarverslag van het Landelijk Bestuur van de KNNV en de commissies van het Landelijk Bestuur; van de Stichting Fondsen KNNV, de landelijke KNNV werkgroepen, de Gewesten en KNNV afdelingen over de periode van 1 januari tot en met 31 december 2015 1. Inleiding In het jaarplan 2015 zijn beleidsvoornemens en besluiten geformuleerd voortvloeiend uit het meerjarenbeleidplan 2013-2016. Dit verslag geeft de realisatie aan van die voornemens en besluiten. Uitgangspunten De missie, visie en filosofie, zoals verwoord in het meerjarenbeleidplan, zijn als uitgangspunten van beleid gehanteerd. Onze belangrijkste doelen waren en zijn:  Te zorgen dat de aanwezige veldbiologische kennis up-to-date blijft en beter wordt verspreid binnen de vereniging.  De deskundigheid en effectiviteit van de KNNV met betrekking tot natuurbescherming te vergroten.  Het ledental van de KNNV te verhogen en daarmee de afdelingen en dus de vereniging te versterken.  De in- en externe communicatie van de KNNV te verbeteren, zodat de KNNV zichtbaarder en bekender wordt en meer mensen de weg naar de activiteiten en het lidmaatschap van de KNNV kunnen vinden. 2. Samenvatting 1. Regionale bestuurdersdagen: In maart 2015 zijn er regionale bestuurdersdagen georganiseerd voor penningmeesters, natuurhistorisch secretarissen van de KNNV afdelingen en voor hen die zich bezighouden met PR en externe communicatie. Aan deze dagen hebben 52 mensen deelgenomen. Onderwerpen die zijn besproken zijn het voeren van een adequate boekhouding, kennis en het uitwisselen van ervaringen bij de PR en externe communicatie van een plaatselijke afdeling en onderzoek naar de wensen voor het opnieuw starten van een landelijke Veldbiologische commissie. 2. Project Tuinambassadeurs: Op 14 maart 2015 is een landelijke Tuinambassadeursdag georganiseerd. Aan deze dag, met lezingen en workshops, deden 55 Tuinambassadeurs mee. De dag heeft bijgedragen bij de vorming van een landelijk netwerk van deskundige en geïnspireerde Tuinambassadeurs. 3. Natura: Het ledenblad Natura is in 2015 vier keer uitgekomen. In het jaarplan was de wens geformuleerd om een extra themanummer rond het jubileumjaar van J.P. Thijsse te realiseren. Dit is helaas niet gelukt. Voor het ledenblad Natura is een keuze gemaakt om dit bij een andere uitgever onder te brengen (Virtùmedia). Op deze manier bleven de kosten binnen het budget en kon Natura uitgebreid worden met meer pagina’s. 4. Botanische dag: Op 12 december 2015 is in samenwerking met FLORON een Botanische dag/ FLORON-dag georganiseerd. De dag vond plaats in Nijmegen en werd door ruim 400 mensen bezocht Het was een geslaagde dag met lezingen, presentaties in twee zalen en een informatiemarkt. 5. Digitale nieuwsbrief: De landelijke digitale KNNV nieuwsbrief is 12 maal verschenen. Het aantal mensen dat de nieuwsbrief ontvangt is toegenomen tot 4800.

1

Bijlage 2


6. Jaarthema: Het Jaarthema voor 2015 was: “Natuur in stad en dorp”. Hiervoor is een plan van aanpak gemaakt met suggesties voor de KNNV afdelingen. Veel van de afdelingen hebben door middel van een lezing, excursie of artikel aandacht besteed aan het jaarthema. 7. Thijssejaar: In 2015 is door de KNNV aandacht besteed aan het feit dat 150 jaar geleden Jac. P. Thijsse geboren werd. In dit kader is een artikel verschenen in Natura 2015 nr 2. Voor de KNNVafdelingen is een serie artikelen geschreven die de afdelingen konden publiceren in het eigen afdelingsblad. Op landelijk niveau hebben we samengewerkt met de Heimans- en Thijsse-Stichting bij het organiseren van een geslaagd congres op zaterdag 29 augustus 2015 in het Gemeentemuseum in Den Haag. 8. Project Signalering Exoten: In 2015 deed de KNNV voor het derde jaar mee met het samenwerkingsproject Signalering Exoten. In dit kader is een artikel verschenen in Natura 2015 nr.2 en is de nieuwsbrief “Kijk op exoten” verspreid via de website, de landelijke digitale KNNV nieuwsbrief en via de kanalen van de KNNV-afdelingen. 9. Samenwerking KNNV-IVN: De samenwerking van onze vereniging met IVN is verder geïntensiveerd. Besloten is om niet direct een eenheidsorganisatie te gaan formeren, maar om in 2016 als koepel serieus ervaring op te doen met inhoudelijke samenwerking en van daaruit de verdere ontwikkeling te bepalen. 10. Groene Coalitie: De KNNV nam deel aan de Groene Coalitie, een samenwerkingsverband van landelijke natuurorganisaties, die invloed heeft uitgeoefend bij het tot stand komen van de Natuurwet. De Natuurwet is inmiddels aangenomen door de Tweede Kamer. Het proces is goed verlopen en we zijn tevreden met het resultaat. 11. Overzicht cursussen: Er is een overzicht gemaakt van alle cursussen die in 2015 door de KNNVafdelingen en -geledingen zijn gegeven. Deze lijst omvat 63 cursussen en bevat informatie over thema’s, aantal bijeenkomsten, cursusleiders en verwijzingen naar achtergrondinformatie. De lijst is verspreid onder de afdelingen met als doel elkaar te informeren en inspireren bij het organiseren van cursussen. 12. Operatie Steenbreek: De KNNV was ook in 2015 deelnemer in de landelijke werkgroep Operatie Steenbreek. Binnen deze werkgroep hebben we meegedacht in opzet en strategie van dit project. Voor gemeenten die deelnemen aan de Operatie Steenbreek heeft de KNNV een aanbod ontwikkeld om een lokaal netwerk van Tuinambassadeurs op te leiden. 13. VBC en NBC: De plannen om in 2015 een doorstart te maken met de Veldbiologische commissie zijn niet van de grond gekomen. Bij de afdelingen bleek onvoldoende animo en trekkracht om deze commissie nieuw leven in te blazen. Ook de inrichting van natuurbescherming op landelijk niveau middels een commissie of coördinator is niet gerealiseerd. 3. Organisatie Het Landelijk Bestuur van de KNNV werkt met een taakverdeling. Naast de algemene bestuurstaken en aandachtsgebieden, is ieder bestuurslid contactpersoon voor een aantal werkgroepen, gewesten en/of commissies. Dat laatste houdt in dat het betreffende LB-lid aanspreekpunt is voor inhoudelijke en bestuurlijke zaken van die geleding. De taakverdeling voor 2015 was als volgt: Kai Waterreus: Voorzitter, Moeraswerkgroep, Algemene Kampcommissie. Wim Zolf: Secretaris, Gewesten Centrum, West en Zuid West, Strandwerkgemeenschap, Landelijke Insectenwerkgroep, Archiefcommissie, IUCN. Herman ten Grotenhuis: Penningmeester, Stichting Fondsen, Gewest Gelderland Zuid en Gewest Oost, Algemene Reiscommissie, Stichting Fondsen, Kascommissie. Kees Nieuwerth: Vicevoorzitter, Gewesten Noord en IJsselstreek, Natuurbeschermingscommissie (NBC), Werkgroep Europese Orchideeën, Werkgroep Grassen en Schijngrassen, Werkgroep Geologie en Landschap, samenwerking met NJN, Overheidsbeleid m.b.t. natuur en milieu. Mark Assenberg: Communicatie, Gewest Noordwest en Zuid, samenwerking met KNNV Uitgeverij en samenwerking met IVN.

2

Bijlage 2


Wiebo Lamain: VBC, BLWG, Landelijke projecten, Cursussen, samenwerking met VOFF, Botanische dag. Eind 2015 is Kees Nieuwerth teruggetreden als lid van het Landelijk Bestuur. Hij zal echter de KNNV blijven vertegenwoordigen in de Groene Coalitie en zijn bevindingen en de voortgang rapporteren aan het LB. De ledenadministratie werd ook dit jaar weer verzorgd door Jelle Schuurmans. Op het Bureau van de KNNV werkten Yvonne van Putten, bureausecretaris, en Marijke van Woerkom, medewerkster communicatie en projecten. Jochem Verdonk was in juni t/m december in dienst voor zwangerschaps- en ziektevervanging. Matti van Wifferen (tot april 2015) en Josje Henkelman (vanaf april 2015) leverden als vrijwilligers een belangrijke bijdrage aan de landelijke digitale KNNV nieuwsbrief. 4. Natuurbescherming, natuurstudie en natuurbeleving Natuurbescherming Algemeen: Op het zeer brede terrein van natuurbescherming vinden binnen onze vereniging op afdelingsniveau veel activiteiten plaats, zoals: knotten en het opschonen van natuurgebieden maar ook overleg met lokale en regionale overheden. Een belangrijk onderdeel van natuurbescherming waarop de afdelingen actief waren, was het bezwaar maken in juridische zin tegen maatregelen van (lokale/regionale) overheden die afbreuk doen aan de natuur. Zo waren o.a. de afdelingen Gouda, Zwolle, NW. Veluwe en Delfland in 2015 succesvol op dit terrein. Het LB wilde, bij de afdelingen die actief zijn op het gebied van natuurbescherming, toetsen of zij behoefte hebben aan een hernieuwde Natuurbeschermingscommissie (NBC) of meer opteren voor een coördinator natuurbescherming. Door het terugtreden van Kees Nieuwerth is dit voornemen nog niet gerealiseerd. Wildplukken: In 2015 is Wildplukken een activiteit geworden die veel belangstelling kreeg. Het Landelijk Bestuur heeft daarom een advies opgesteld waarin de vijf onderwerpen aan de orde zijn gesteld: houd je aan de regels ter plekke, zorg voor kennis van zaken, verstoor de omgeving niet, let op dat de soort aanwezig blijft en je bent niet alleen. Natuurstudie en natuurbeleving Cursussen: Ook in 2015 zijn er door is de afdelingen weer veel opleidingen georganiseerd. In totaal waren dat 63 cursussen. Het Landelijk Bureau heeft hiervan een overzicht gemaakt. Dit overzicht bevat informatie over thema’s, aantal bijeenkomsten, cursusleiders en verwijzingen naar achtergrondinformatie. Dit overzicht kan op verschillende manieren gebruikt worden: het kan een afdeling op een idee brengen ook een cursus te organiseren (ideeën voor een onderwerp), een aanleiding zijn om informatie op te vragen bij een collega-afdeling over aanpak en mogelijke materialen en/of docenten. Op landelijk niveau werd dit jaar geen webmastercursus georganiseerd. Deze staat gepland voor voorjaar 2016. Botanische dag: Voor uitwisseling van ervaringen en het up-to-date houden van specialistische kennis werd dit jaar wederom, in samenwerking met FLORON, een Botanische dag georganiseerd die door ruim 400 deelnemers werd bijgewoond. Deze dag was een groot succes. Zowel de inhoud als de organisatie van de dag werden zeer positief gewaardeerd. Op de informatiemarkt was een stand van de KNNV. Deze stand werd goed bezocht en de verkoop van boeken leverde een goede omzet op. Tuinambassadeurs: Het geld dat we dit jaar aan subsidies van o.a. het Prins Bernhard Cultuurfonds ontvingen was gelabeld d.w.z. het mocht alleen gebruikt worden voor scholing. We hebben daarom dit geld gebruikt voor verdere scholing binnen ons project Tuinambassadeurs. Zo is op 14 maart 2015 een landelijke Tuinambassadeursdag georganiseerd. Aan deze dag, met lezingen en workshops, deden 55 Tuinambassadeurs mee. De dag heeft bijgedragen aan de verdere vorming van het landelijk netwerk van deskundige en geïnspireerde Tuinambassadeurs. Daarnaast is er een Facebookpagina opgezet om informatie over en ervaringen van Tuinambassadeurs uit te kunnen wisselen.

3

Bijlage 2


Jaarthema: Het Jaarthema voor 2015 was: “Natuur in stad en dorp”. Hiervoor is een plan van aanpak gemaakt met suggesties voor de KNNV afdelingen. Veel van de afdelingen hebben door middel van een lezing, excursie of artikel aandacht besteed aan het jaarthema. Enkele afdelingen hebben bij die gelegenheid een combinatie gemaakt met het Thijssejaar. Thijssejaar: In 2015 is door de KNNV aandacht besteed aan het feit dat 150 jaar geleden Jac. P. Thijsse geboren werd. In dit kader is een artikel verschenen in Natura 2015 nr 2. Voor de KNNV afdelingen is een serie artikelen geschreven die de afdelingen konden publiceren in het eigen afdelingsblad. Op landelijk niveau hebben we samengewerkt met de Heimans- en Thijsse-Stichting bij het organiseren van een geslaagd congres op zaterdag 29 augustus 2015 in het Gemeentemuseum in Den Haag. Operatie Steenbreek: De beide medewerksters van ons landelijk bureau hebben evenals voorgaande jaren deelgenomen aan de vergaderingen van de landelijke werkgroep Operatie Steenbreek. Binnen deze werkgroep hebben zij meegedacht in de opzet en strategie van dit project. Voor gemeenten die deelnemen aan de Operatie Steenbreek heeft de KNNV een aanbod ontwikkeld om een lokaal netwerk van Tuinambassadeurs op te leiden. Volgend jaar zal dit project een belangrijke plaats innemen in onze samenwerking met IVN en het jaarthema (zie Jaarplan 2016). Signalering Exoten: In 2015 deed de KNNV voor het derde jaar mee met het samenwerkingsproject Signalering Exoten. Het project Signalering Exoten is een project van het ministerie van EZ, de NVWA (Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit) en de VOFF. In het kader van het project is een artikel verschenen in Natura 2015 nr.2 en is de nieuwsbrief “Kijk op exoten” verspreid via de website, de landelijke digitale KNNV nieuwsbrief en via de kanalen van de KNNV-afdelingen. Al deze activiteiten zijn niet mogelijk zonder een professioneel landelijk bureau en de loyale inzet van de afdelingen die de landelijke dekking vertegenwoordigen. 5. Ledenwerving en ledenbinding Het aantal leden van onze vereniging loopt langzaam iets terug (zie verslag ledenadministrateur). Van 7822 eind 2014 naar 7750 eind 2015. Met de afdelingen is gesproken hoe we deze trend kunnen keren. Dit heeft niet tot een eenduidige oplossing geleid. Het Landelijk Bestuur is van mening dat we als KNNV meer extern georiënteerd moeten worden om nieuwe leden te werven. Hiervoor heeft zij een plan opgesteld, met als eerste stap het organiseren van regionale workshops in 2015. In de workshop communicatie en tijdens de Beleidsraad is gesproken over hoe de KNNV zich meer naar buiten kan profileren om zodoende aantrekkelijk te zijn voor potentiële leden. Tijdens deze bestuurdersbijeenkomst werden ook ervaringen uitgewisseld m.b.t. PR. In de KNNV afdeling Tilburg is een proef gedaan met een introductielidmaatschap gekoppeld aan een KNNV-cursus waarvoor betaald moest worden. Dit heeft in Tilburg tot een zeer positief resultaat geleid. Reden waarom het LB in 2016 een landelijke proef wil nemen met dit introductielidmaatschap. Naast de bijeenkomsten over communicatie werden ook nog regionale bestuurdersbijeenkomsten georganiseerd voor penningmeesters waarbij o.a. werd gesproken over het voeren van een adequate boekhouding en bijeenkomsten voor natuurhistorisch secretarissen waarbij de wensen voor het opnieuw starten van een landelijke Veldbiologische commissie werden geïnventariseerd. De bijeenkomsten vonden plaats in Den Haag en Utrecht. De in Zwolle geplande bijeenkomsten gingen vanwege beperkte belangstelling niet door. In totaal namen 52 afdelingsbestuurders deel aan de bijeenkomsten. 6. Samenwerking a. Samenwerking om invloed uit te oefenen op landelijk beleid, politiek en overheden Groene Coalitie: De KNNV was deelnemer aan de Groene Coalitie, een samenwerkingsverband van meer dan vijftig landelijke natuurorganisaties. De Groene Coalitie heeft een uitgebreid advies opgesteld bij het tot stand komen van de Natuurwet een z.g. visiedocument. De staatssecretaris heeft

4

Bijlage 2


veel zaken uit het advies overgenomen in het definitieve wetsvoorstel. De Natuurwet is inmiddels aangenomen door de Tweede Kamer. Het samenwerkingsproces binnen de Groene Coalitie is goed en harmonieus verlopen. We zijn tevreden met het resultaat. De Groene Coalitie heeft besloten het samenwerkingsverband te continueren t.b.v. een advies met betrekking tot de komende Omgevingswet. b. Samenwerking met andere organisaties Samenwerking KNNV- IVN: Om de samenwerking met IVN gestalte te geven is in mei 2015 een z.g. Contourennota opgesteld “Samen op weg naar een nieuwe organisatie”. In de Contourennota was het proces aangegeven waarmee KNNV en IVN zouden kunnen komen tot één organisatie. De nota is voorgelegd aan de besturen van de afdelingen van KNNV en IVN. Binnen de KNNV is door 45 afdelingen gereageerd op de nota hetzij schriftelijk hetzij telefonisch. De afdelingen hebben op deze nota snel, zorgvuldig en gedegen gereageerd. Het Landelijk Bestuur heeft eind juli 2015 deze reacties samengevat in een antwoordnotitie. Het voornemen was om in het najaar een aangepaste versie van de Contourennota te formuleren op grond van de reacties van zowel de KNNV-afdelingen als van de IVN-afdelingen. De stuurgroep en de projectgroep samenwerking IVN-KNNV kwamen echter tot de conclusie dat op dat moment te weinig draagvlak binnen de beide de organisaties aanwezig was om de stap te maken naar één organisatie. Wel bleek uit de reacties dat men een voorstander was van nauwere samenwerking met IVN. Besloten is daarom op dat moment geen aangepaste versie te maken van de Contourennota maar een tussenstap te maken middels een z.g. koepelorganisatie om daarmee ervaring op te doen met inhoudelijke samenwerking en van daaruit de verdere ontwikkeling te bepalen. Deze koepelorganisatie en een groot samenwerkingsproject zullen in 2016 worden gerealiseerd. NJN, JNM, Woesteland: De gesprekken met jongerennatuurorganisaties NJN, JNM en Woesteland (IVN) over samenwerking zijn ook dit jaar gecontinueerd. Afgesproken is dat we kijken of gezamenlijke activiteiten zoals een familiedag voor verschillende doelgroepen (oud/jong) mogelijk is. Wederzijds zullen we de leden meer informeren over de activiteiten van de verschillende organisaties. KNNV Uitgeverij: In 2015 is volgens de Samenwerkingsovereenkomst overleg gevoerd waarbij het belangrijkste punt was de wederzijdse aandacht in ieders publicaties (website, digitale nieuwsbrieven) en de optie om dit zo mogelijk in 2016 uit te breiden. Ook is er verkennend overleg gevoerd met IVN om te bezien in hoeverre de Uitgeverij betrokken kan worden in de samenwerking tussen de KNNV Vereniging en IVN. Voornemen is om dit overleg in 2016 voort te zetten en dan na te gaan of het tot concrete activiteiten kan komen. 6. Communicatie De verschuiving van papier naar digitaal heeft zich ook dit jaar weer verder voortgezet. Dit betekent dat steeds meer actuele informatie over onze vereniging en de afdelingen beschikbaar is en dat belangrijke zaken op deze manier snel kunnen worden gecommuniceerd (zie communicatieplan). Natura Het ledenblad Natura is in 2015 vier keer uitgekomen. Een special i.v.m. het Thijssejaar kon niet worden gerealiseerd vanwege het afhaken van partners, een tekort aan financiële middelen (subsidies) en zwangerschapsverlof van een van de medewerksters van het Bureau. In 2015 is voor het uitgeven van ons verenigingsblad Natura de keuze gemaakt om het onder te brengen bij een andere uitgever (Virtùmedia). Op deze manier bleven de kosten binnen het budget en kon Natura uitgebreid worden met meer pagina’s. Een verdere stap in de mogelijkheden van digitalisering is nog niet gezet. Digitale nieuwsbrief. De digitale nieuwsbrief is in 2015 twaalf maal verschenen. Het aantal abonnees neemt gestaag toe en bedraagt momenteel 4800, een stijging van 200 ten opzichte van 2014.

5

Bijlage 2


Website. In 2015 zijn enkele geledingen overgestapt naar de vernieuwde website, deze wordt nu gebruikt door 54 geledingen. We streven ernaar om dit aantal te vergroten. De website is technisch verder geoptimaliseerd, dat wordt voortgezet in 2016. LB-nieuwsbrief In 2015 zijn geen LB-nieuwsbrieven verschenen. Dit vindt zijn oorzaak in het feit dat belangrijke zaken voor de afdelingen direct per mail (of brief) zijn gecommuniceerd met de afdelingen. Het LB beraadt zich over het continueren van de LB-nieuwsbrief. 7.

KNNV Ledenadministratie

De ledenadministratie heeft in 2015 vrijwel zonder problemen gefunctioneerd. Begin april werd als gevolg van een elektriciteit storing de teller van de lidnummers teruggezet op 0. Het effect bleef beperkt tot twee nieuw ingevoerde records, waarvan de betreffende waarde handmatig kon worden gecorrigeerd. Ten behoeve van het bureau van de vereniging is een nieuwe functie toegevoegd, waarmee de gegevens worden verzameld voor de verzending van de welkomstgeschenken. Voor de aanmaak van de verzendlijst van Natura is een functie toegevoegd, die deze lijst in het door de verzender geëiste formaat aanmaakt. De functie, waarmee een EXCEL bestand met een ledenlijst van de afdeling kan worden aangemaakt, is vernieuwd. De bestaande functie leverde een sterk verouderde EXCEL versie. Het aantal stemhebbende leden op 31 december 2015 eindigde op 8120. Na verwerking van de opzeggingen daalde dat aantal op 1 januari 2016 tot 7750. Het ledenaantal van de grotere afdelingen is in 2015 wel weer toegenomen. Maar voor het totaal van alle afdelingen geldt dat nog niet. Voor de verzending van Natura 2015, nummer 1 werd eind februari voor de laatste maal de verzendlijst aangemaakt door Stichting Noodzaak. En dat nummer was het laatste, dat door PostNL werd bezorgd. Voor de nummers 2, 3 en 4 zijn de verzendlijsten rechtstreeks aangemaakt vanuit de ledenadministratie. Die nummers werden door SANDD bezorgd. In 2015 zijn iets meer klachten over de bezorging ontvangen dan in 2014. Voor de vier in 2015 uitgebrachte nummers met in totaal 28834 exemplaren waren dat er in totaal 11. 8.

Commissies

8.1. Algemene Kampcommissie (AKC) Geen jaarverslag ontvangen 8.2. Algemene Reiscommissie (ARC) Het reisprogramma 2015 van de Algemene Reiscommissie omvatte 16 reizen waarin de 3 N’s van de KNNV : natuurbeleving, natuurstudie en natuurbescherming een belangrijk aspect vormen. De reizen waren geënt op diverse thema’s zoals tropische flora en fauna, vogels, planten, landschap, vlinders, archeologie, geologie of combinaties hiervan. Van deze oorspronkelijke 16 reizen waren 2 reizen binnen twee weken volgeboekt en zijn 6 reizen vervallen in verband met de te geringe belangstelling. Vooral de bestemmingen in Nederland krijgen we niet meer vol. De Macedonië-reis is dubbel uitgevoerd in verband met de grote belangstelling en de mogelijkheid daar nog een tweede reis aan vast te plakken. Van onze bestemmingen lagen er twee buiten Europa. De overige reizen waren allen binnen Europa. Totaal hebben 148 deelnemers aan deze reizen deelgenomen, waarmee de ARC tegen zijn maximum capaciteit aanloopt. De begeleiding lag in handen van onze eigen reisleiders, in enkele gevallen werden plaatselijke reisleiders ingehuurd. De Marokko-reis werd samen met SNP georganiseerd. De beoordeling van de reisleiding was over het algemeen zeer positief, mede door de deskundigheid en het enthousiasme van de reisleiders. De jaarlijkse reisleidersdag (17 januari 2015) werd goed bezocht en was nuttig en geslaagd. Op deze dag hebben we de reizen van 2014 geëvalueerd en naar aanleiding daarvan, waar mogelijk, verbeteringen in onze 2015 reizen doorgevoerd. Er is een lezing gegeven door Rob Veen over de Creuze. Sinds enige tijd is de ARC aangesloten bij de VvKR, waarmee ons netwerk is verbreed en we kunnen profiteren van de ervaring

6

Bijlage 2


van de aangesloten kleine reisorganisaties. Tevens is onze kennis over vooral verzekeringskwesties daardoor toegenomen. Het digitaal inschrijven is verder geoptimaliseerd. Deze manier van inschrijven werkt goed en zorgt voor efficiëntere administratie en blijft voor verbeteringen openstaan. De ARC vergadert maandelijks en bestaat momenteel uit 5 personen en is daarmee eigenlijk wat aan de kleine kant. We zijn nog steeds op zoek naar versterking, maar die is tot op heden niet gevonden. Ook hopen we dat er een commissielid uit het IVN te vinden is omdat leden van het IVN ook van ons reisaanbod gebruik kunnen maken. Zolang de ARC niet is versterkt kunnen we het aantal reizen niet uitbreiden. Voorlopig is gesteld dat maximaal 12 reizen per jaar worden aangeboden. Magda Gerlach secretaris ARC 6 januari 2016 8.3. Archiefcommissie De archiefcommissie heeft in 2015 in overleg met het stadsarchief Amsterdam een nieuwe indeling gemaakt voor het digitaal aanleveren van de archiefstukken vanaf het jaar 2000. Er is een start gemaakt met het digitaal archiveren in deze nieuwe indeling. 8.4. Agendacommissie van de Beleidsraad De beleidsraad is twee keer bij elkaar geweest en heeft de volgende punten behandeld Wild plukken en Bushcraft kampen, voortgang samenwerking IVN-KNNV, archivering, taak van de natuurhistorisch secretaris. Door persoonlijke omstandigheden moest Hans Dupont zich onverwacht uit de agendacommissie terugtrekken, hij heeft deze functie vanaf februari 2012 vervuld. Anna Kreffer heeft hem in de najaarsvergadering opgevolgd. Het plan is dat er in 2016 weer twee vergaderingen gehouden zullen worden 8.5. Natuurbeschermingscommissie (NBC) KNNV Natuurbeschermingscommissie is door ziekte van de voorzitter en mantelzorg door secretaris (mijn vrouw kreeg borstkanker) en leden in 2015 helaas niet actief geweest. Ook het wegvallen van Kees Nieuwerth heeft een rol gespeeld. Overigens willen zowel vz als secr. en de twee leden wel beschikbaar blijven om zo snel dat kan weer een start te maken. Met vriendelijke groet, Huub van ‘t Hart 8.6. Resonansgroep Geen jaarverslag ontvangen 8.7. Veldbiologische Commissie Geen jaarverslag ontvangen 9. Stichting Fondsen KNNV Op 9 april en 20 november 2015 vergaderde het bestuur in Zeist. Subsidieaanvragen Dit jaar zijn er 5 subsidieaanvragen bij Stichting Fondsen ingediend, waarvan er 3 konden worden gehonoreerd. Deze aanvragen betroffen: 1. De KNNV-afdeling Doetinchem vierde het 100-jarig jubileum van het natuurgebiedje De Zumpe, en kreeg voor jubileumactiviteiten en gereedschappen voor het onderhoud van dit gebied €500,2. Tweede Landelijk project Winterbloeiende Planten van Floron à € 600,3. Er is eveneens een toezegging gedaan van € 500,- waarover we later in 2016 de gegevens bekend zullen maken. Het bestuur ziet nieuwe aanvragen graag tegemoet voor 1 april en 1 november 2016. Samenstelling bestuur In mei liepen de bestuursperiodes af van de voorzitter Anton van Weelderen en secretaris Ina Marbus. Zij zijn nu begonnen aan hun respectievelijk tweede en derde bestuursperiode van 3 jaar. De samenstelling van het bestuur is momenteel: Voorzitter: Anton van Weelderen Secretaris: Ina Marbus-Hotho Penningmeester: Rein Zoethout Algemeen lid: Bert Buizer Namens het landelijk bestuur: Herman ten Grotenhuis

7

Bijlage 2


Plannen voor 2016 Het bestuur van de Stichting zal op een extra vergadering in 2016 een beslissing nemen over de wijze waarop het beschikbare kapitaal op peil is te houden. Een betere naamsbekendheid kan ervoor zorgen dat er meer giften en legaten binnenkomen voor de Stichting. Ook in 2016 zal op verschillende gelegenheden (zoals op de landelijke jaarvergadering van de KNNV) worden getracht om nog meer aandacht voor de Stichting Fondsen te vragen. Mocht u een schenking overwegen of een aanvraag willen indienen, dan kunt op de KNNV-site meer gegevens over ons vinden. Zie http://www.knnv.nl/knnv-portaal/stichting-fondsen 10.

Landelijke Werkgroepen

Moeraswerkgroep Ook dit jaar zijn we gestart met de themabijeenkomst herkennen veenmossen in het veld op 22 maart in het Wisselse Veld bij Epe. Met 17 deelnemers was dit evenement goed bezocht. Op 18 april hebben we Zomerklokjes geteld op een aantal bekende plaatsen langs de Vecht nabij Weesp. Wij wilden een vergelijking maken met eerdere tellingen uit 1990. Met 16 deelnemers in twee boten hebben we rond 13 000 exemplaren kunnen tellen. Een aantal waarop we niet vooraf durfden te rekenen. Op de beschermde groeiplaatsen gaat het goed met het Zomerklokje. In het weekeinde van 30 en 31 mei is een bezoek gebracht aan Friesland. Een groep van 12 leden heeft samen met Jacob Hanenburg en Sietske Rintjema verschillende moerasgebieden in de Alde Feanen kunnen bezoeken. De buitenlandreis had Ierland tot doel en was uitstekend georganiseerd door onze eigen leden Marian Schelle en Geert Kierkels, bijgestaan door kenner Melchior van Tweel. Vanuit het Letterdyfe House zijn verschillende typen moerasgebieden bezocht. Het aantal deelnemers was gelimiteerd tot 16, vanwege de accomodatiemogelijkheden van ons onderkomen. De deelnemers waren zonder uitzondering enthousiast over deze reis. Op 18 juli was er een bezoek aan het Mosterdveen bij Nunspeet en het Vossenbroek bij Epe. Met 22 deelnemers was deze dag bijzonder goed bezocht. Het Mosterdveen is dan ook een mooi voorbeeld van een doorstroomveen in Nederland. De laatste excursie was naar twee gebieden van IJssellandschap nabij Deventer op 27 september. Na een uitleg over de BD-boerderij de Keizersrande door Annette van Harberink. Met eigen ogen konden wij zien hoe hier natuur, landbouw, ecologie, economie en recreatie verenigd waren. De natuur langs enkele zijarmen van de IJssel leverden weer aardige waarnemingen op. Vervolgens hebben het project van Hans Groetenhuis in De Slenk in ogenschouw genomen. Hier werkt Hans al 45 jaar aan het omvormen van een dichtbegroeid nat gebied tot een open terrein waar moerasplanten zich thuis voelen. Met 16 deelnemers was ook deze excursie goed bezocht. De Moeraswerkgroep telt momenteel 53 leden. Er is een website en jaarlijks verschijnt de Moerasagenda. Belangstellenden zijn altijd welkom voor een kennismaking met de werkgroep tijdens een excursie. Er zijn goede contacten met terreinbeherende organisaties door de grote mate van kennisuitwisseling tijdens de excursies. Bryologische en Lichenologische Werkgroep Vereniging: De BLWG heeft in 2015 in totaal 31 eendags-excursies georganiseerd: 18 voor mossen en 13 voor korstmossen. Dat zijn tien excursies meer dan vorig jaar. De lezingendag in februari werd op een centrale locatie in Utrecht gehouden. Daarbij waren zo’n 50 mensen aanwezig. Het voorjaarsweekend vond plaats in het Reestdal bij Balkbrug en trok 20 deelnemers. Van Buxbaumiella verschenen de nummers 102, 103 en 104 onder redactie van Dick Kerkhof. In het open access tijdschrift Lindbergia verschenen 4 artikelen die te lezen zijn op www.lindbergia.org. Er zijn twee digitale nieuwsbrieven verschenen, die aan circa 700 abonnees werden verstuurd. Het aantal leden per 31 december bleef stabiel rond de 400. Winkelbeheerder Jan Pellicaan verzorgde de boekenverkoop met dit jaar 104 bestellingen. Projectenbureau: In 2015 werkte Laurens Sparrius voor twee dagen per week als coördinator voor de BLWG via een dienstverband bij Stichting RAVON. Met de opbrengsten van de projecten zorgt de BLWG onder meer voor het onderhoud van de databank en PR. De BLWG-databank bevat nu in totaal 1,95 miljoen gevalideerde waarnemingen van mossen, korstmossen en kranswieren, die beschikbaar worden gesteld via de Nationale Databank Flora en Fauna (NDFF). In oktober 2015 heeft de BLWG de software van de Verspreidingsatlas overgedragen aan Stichting NDFF. Eigendom en copyright van beeld en tekst blijft zoals het was. Door deze overdracht wordt het mogelijk om nog meer te doen met waarnemingen uit de NDFF. Cursussen 2015: geen

8

Bijlage 2


Werkgroep Grassen en Schijngrassen Landelijke Insecten Werkgroep In 2015 zijn weer 2 weekenden gehouden. Beide weekenden zijn we in Netersel geweest. Het voorjaarsweekend van 8-10 mei telde 23 deelnemers. Aan het zomerweekend van 4-6 september hebben 20 personen deelgenomen. De Veelpoot is 2 maal verschenen. Er zijn 72 leden, 1 minder dan vorig jaar. Het verloop met enkele leden is redelijk opgevangen met nieuwe leden. In 2016 worden 2 weekenden georganiseerd in Epe 6/8 mei en 19/21 augustus. Kampeergroep In het jaar 2015 zijn 15 activiteiten georganiseerd (7 kampeer-weekenden; 7 excursies van een hele dag; 1 halve dag excursie voorafgaand aan de jaarlijkse Ledenvergadering) met in het totaal 111 deelnemers. Eén wandeling is geannuleerd vanwege te weinig aanmeldingen. Alle activiteiten worden aangekondigd in de Convo die 2x per jaar verschijnt en zijn ook te vinden op de website van de Kampeergroep: www5.knnv.nl/kampeergroep. De meeste uitingen hebben een “algemeen” karakter maar ook worden wel themaweekends/wandelingen georganiseerd zoals een “Vogelweekend op Schiermonnikoog”, maar ook een “Paddenstoelen wandeling op de Utrechtse Heuvelrug” en een vlinderexcursie met als thema “het pimpernel blauwtje op de grote pimpernel”. We streven ernaar de excursiedoelen te spreiden over het hele land en over de verschillende biotopen. De excursies brachten ons dan ook van de Hondsbosschezeewering naar Montferland en van Schiermonnikoog naar Swalmen in Limburg. Bijzonder dit jaar was de viering van het 65-jarige lustrum. 27 leden en oud-leden vierden dit lustrum met een boottocht op de Rijn vanaf de Blauwe Kamer. Een feestelijk onthaal met koffie en gebak en een toepasselijke speech van de voorzitter maakte die dag tot een mooie herinnering aan deze mijlpaal van de Kampeergroep. Vooral de aanwezigheid van een van de oprichters van de groep was heel bijzonder. Er werd gekampeerd en gewandeld onder de meest uiteenlopende weersomstandigheden. Nachtvorst tijdens het vroege Paasweekend in Alphen (N.BR.) tot zeer heet tijdens de vlinderwandeling in de moerputten bij Den Bosch, of de nauwelijks ophoudende regenbuien tijdens de excursie in de Zouweboezem (rietvogels). Gelukkig zijn KG-ers uit een stevig hout gesneden en gaan ondanks barre weersomstandigheden toch op pad. Een greep uit de waarnemingen biedt het volgende beeld: de zang van de snor tijdens de voorjaarswandeling in de Zouweboezem. Zes sneeuwgorzen tijdens het kamp op Schiermonnikoog. Het pimpernel blauwtje bij de Moerputten. 65 soorten paddenstoelen werden op naam gebracht tijdens een wandeling tussen Maarn en Austerlitz. Tijdens de jaarvergadering die ieder jaar in januari plaatsvindt wordt teruggekeken op alle excursies van het afgelopen jaar en worden de wensen geïnventariseerd voor het komend jaar. De vele foto’s die tijdens de activiteiten worden gemaakt, worden op Dropbox geplaatst zodat alle KGers die kunnen bekijken en kunnen nagenieten van de herinnering aan een geslaagd excursiejaar. Meriam Mentink, Natuurhistorisch Secretaris Kampeergroep KNNV Werkgroep Europese Orchideeën Bijeenkomsten 21 februari Ledenbijeenkomst WEO 26 september Ledenbijeenkomst WEO 21 november Leden WEO aanwezig bij ledenbijeenkomst SEMO Werkdagen en tellingen 7 februari Hakhoutbeheer Eyserbossen 14 maart Werkdag Gronseledel 1 mei Telling Grote keverorchis Amelisweerd Utrecht 22 juni Telling Bijenorchis Amelisweerd Utrecht 1 augustus Zoektocht en bemonstering Spiranthes Ulvenhout 15 augustus Zoektocht en bemonstering Spiranthes Soerendonk 5 september Werkdag Brunsum 14 november Werkdag Gronseledel Excursies 19 juni 4 juli

Excursie Laagraven, Natuurtuin Lunetten, Amelisweerd Utrecht Excursie Kennemermeer

9

Bijlage 2


Onderzoek: Grote Muggenorchis in Nederland (verslag in 2016) Publicaties: Diverse Natuurberichten / Nature Today (Joop ten Dam, Bestuur WEO 16 februari 2016) Strandwerkgemeenschap Geen jaarverslag ontvangen Werkgroep Geologie en Landschap Geen jaarverslag ontvangen 11.

Gewesten en afdelingen

Gewest Centrum Amersfoort De KNNV, Afdeling Amersfoort e.o. kan terugkijken op een voorspoedig 2015. Opnieuw was er sprake van ledengroei. De groei is vooral het gevolg van cursussen die via “De Natuur Academie” worden gegeven, via cursussen planten determineren en een serie Natuurlezingen. De Natuur Academie is een samenwerkingsverband tussen KNNV, IVN en het Centrum Natuur en Milieu Schothorst van de gemeente Amersfoort. Aan de serie Natuurlezingen wordt meegewerkt door de KNNV, IVN, Vogelwacht Amersfoort en het Centrum Natuur en Milieu Schothorst van de gemeente Amersfoort. De plantendeterminatiecursussen worden gegeven door de KNNV. Voor al deze activiteiten bestaat belangstelling bij een ruim publiek. In 2015 is ook de samenwerking tussen de verschillende werkgroepen van de KNNV Amersfoort geïntensiveerd. De samenwerking had vooral betrekking op een aantal onderzoeks-/inventarisatie projecten die in 2015 zijn uitgevoerd. Was er in het verleden hoofdzakelijk sprake van planteninventarisaties, nu nemen in toenemende mate ook andere werkgroepen deel aan de onderzoeken. Het gaat daarbij om de werkgroepen Wilde Planten, Insecten en Dagvlinders, Nachtvlinders, Vleermuizen, Vogels, Poelen en Mossen en Korstmossen. Bij een aantal onderzoeken zijn ook grondboringen verricht om een goed beeld te krijgen van de geologische samenstelling van de bodem. Alle werkgroepen hebben ook aparte eigen activiteiten ontwikkeld. B.v. in de vorm van inventarisaties of excursies. De jaarlijkse excursie voor alle leden ging in 2015 naar de vliegbasis Soesterberg. In 2015 werden drie onderzoeksrapporten afgeleverd: De Bokkeduinen (een zandstortplaats van de Nederlandse Spoorwegen), Heiligenbergerbeekdal en Varens en zaadplanten op de kademuren van de wijk Vathorst (deelgebied De Laak). Deze rapporten zijn gepubliceerd op de website van de KNNV, Afdeling Amersfoort: http://www.knnvamersfoort.nl/verslagen.html Natuuracademie 2015 Voor het zesde jaar is de KNNV Amersfoort en omstreken er in geslaagd een programma met kleine cursussen te organiseren. De Natuuracademie is in 2015 voor het eerst een samenwerking tussen Het Groene Huis (Centrum voor Natuur en Milieu Educatie in de gemeente Amersfoort) en de plaatselijke afdelingen van de KNNV en het IVN. Een mooi voorbeeld van samenwerking tussen KNNV en IVN. In de tabel hierna is een overzicht van de cursussen, aantallen deelnemers en docenten weer gegeven. Voor 2016 is weer een nieuw programma opgesteld. Het succes zit vooral in het feit dat de cursus maar twee dagdelen tijd van de deelnemer vraagt waardoor de kans dat hij een deel van de cursus vanwege tijdsdruk moet missen klein is. Je kan tot de dag voor de cursus nog inschrijven als hij niet volgeboekt is en dat gebeurt nog wel eens. Resultaten. Totaal aantal deelnemers 2015: 173 2014: 123 2013: 193 2012: 199

10

Bijlage 2


Gooi Excursies We zijn gestart met excursies door de week. Tot en met april liep het goed. In mei is de excursie naar de Kampina niet door gegaan wegens te weinig belangstelling. In juni was de excursie naar de Kennemerduinen een succes, vooral wat betreft de reptielen. In oktober is een bezoek gebracht aan de Pier van IJmuiden en in november was er een “klapekster-”excursie naar de Veluwe. Er waren weekendexcursies over: knoppen, mossen, planten, insecten en bomen. Verder is er een archeologische wandeling gehouden o.l.v. Naerdincklant. In 2015 is er een hydrobiologie-dag georganiseerd om de werkgroep weer eens onder de aandacht te brengen. Er zijn helaas alleen leden van de werkgroep hydrobiologie op af gekomen. De uitgaansdag ging dit keer naar de Sallandse heuvelrug. Contactavonden De contactavonden begonnen in januari met een lezing over tropische drijfzaden door Gerhard C. Cadée. Andere onderwerpen waren: bomen, onze egel, smullen van de natuur, natuurontwikkeling, mossen in het Gooi en tenslotte in december een fotolezing over het Zuidpoolgebied. De contactavonden worden verzorgd door de werkgroep contacten. Er zijn geen specifieke avonden meer van de KNNV en IVN. Er is alleen een afspraak tussen KNNV en IVN wie er voor de koffie en thee zorgt. De contactavonden worden redelijk bezocht. De avond over “smullen van de natuur” was een succes. Ook de mossenlezing van Henk Siebel was zeer de moeite waard. Werkgroepen De plantenwerkgroep werd in 2014 voor de laatste keer geleid en gecoördineerd door Noor van Heusden. Vanaf 2015 kan men zich opgeven voor de Floragroep om planten te bekijken. De paddenstoelenwerkgroep heeft in het najaar om de twee weken weer diverse plaatsen bezocht. De verslagen van de paddenstoelenwerkgroep staan op de website. De hydrobiologiewerkgroep is in 2015 regelmatig bij elkaar geweest onder meer om de monsters uit het Gijzenveen te inventariseren. Er begint zich een vaste kern te vormen bij de mossenexcursies. Hopelijk leidt dat tot een “werkgroep mossen”. Oude werkgroepen excursie verslagen staan in de Convo’s en op de (oude) website. De werkgroepen kunnen altijd leden gebruiken. Meld je aan bij de werkgroep-coördinatoren. Je kunt de contactgegevens in de Grote Ratelaar of op de website vinden. Projecten:  GNR Infoschuur: Samen met GNR en andere Gooise natuurorganisaties exploiteren we de voormalige infoschuur van het GNR. In 2015 is een website gelanceerd om de publieksactiviteiten op te zetten. Daar wordt al gebruik van gemaakt. Buiten de infoschuur is verlichting aangebracht op de parkeerplaats en er is begonnen om de verlichting binnen in de infoschuur te verbeteren. De beamer is vervangen, zodat de kleuren nu beter zijn. In het archief heeft de KNNV nu een eigen kast(je).  Inventarisatie Gijzenveen: In 2015 is serieus begonnen met de inventarisatie van het Gijzenveen. Willem-Jan Hoeffnagel coördineert e.e.a.. Er worden onder andere insecten, sieralgen, mossen, planten, vogels geïnventariseerd. Publieksactiviteiten In juni is er door leden van de KNNV weer meegeholpen om de IVN slootjesdag tot een succes te maken. Het was een mooie dag met veel kinderen. Stichts-Hollandse Polderland Plantenwerkgroep Ook in 2015 zijn we weer maandelijks met een klein, select groepje bij elkaar geweest om ons in het plantenrijk te verdiepen. In de wintermaanden met diapresentaties over takken, taklittekens en varens. In voorjaar en zomer gaan we zoveel mogelijk naar buiten. Dit jaar hebben we weer het Brediuspark geïnventariseerd en zijn we een middag bezig geweest op het pad om de zandwinningsplas, waar een interessant zaadmengsel is gestrooid. Dit heeft tot gevolg gehad, dat allerlei plantensoorten daar bloeiden, die we normaal niet in ons Woerdense werkgebied tegenkomen. Leuk en leerzaam. Door het milde winterweer stonden ook in januari van 2015 veel plantensoorten in bloei. Dat was aanleiding voor de Stichting Floron om een wintertelling te organiseren. Werkwijze: een uur lang in bermen en langs trottoirs de bloeiende soorten noteren. In 2015 kwamen we aan 36 soorten rondom sportpark Molenvliet.

11

Bijlage 2


Struingroep 2015 De struingroep bestaat uit 42 leden. We hebben ongeveer 12 struinexcursies per jaar. We komen een keer per jaar bij elkaar om te evalueren en een nieuw programma samen te stellen. Op 20 november hebben we op de Zus en Zo avond het programma voor 2016 opgesteld. Voorafgaand hieraan werd eerst een fotoserie bekeken van de excursies uit 2015. Weekendcommissie 2015 In 2015 heeft de weekendcommissie, bestaande uit Aukje, Mariette en Marianne, het KNNV- weekend georganiseerd. We gingen dit jaar naar de St. Josefhoeve, een groepsaccommodatie in Altweerterheide, vlakbij Weert. We waren met 23 leden. Het was een heet weekend met temperaturen die opliepen tot tropische waarden. Op vrijdagmiddag begonnen we het weekend met een verkorte wandeling door de Laurabossen. De heide lieten we links liggen en we kuierden vanwege de hitte onder de bomen. ’s Avonds hadden we een presentatie van de voorzitter van de IVN te Weert over de grensoverschrijdende gebieden van Kempenbroek. Het was te heet om buiten te vertoeven. Op de zaterdag hebben we genoten van een excursie onder leiding van deze IVN-gids in het prachtige grensoverschrijdende gebied Smeetshof in België vlak over de grens, wat zeer de moeite waard was. ’s Middags kon iedereen zijn eigen plan trekken, maar door de warmte bleven velen lekker genieten van de middagrust bij de accommodatie. ’s Avonds werd er onder leiding van een aantal leden gekookt in kookpotten en was er een zelfgemaakt saladebuffet. Op zondag maakten we een wandeling in natuurgebied De Krang. Onderweg genoten we van koffie met gebak bij theetuin De Tongelreep, die natuurlijk aan de beek de Tongelreep ligt. Wij vonden de sfeer erg gezellig en het weekend zeer geslaagd. Financieel kwamen we goed uit omdat we zelf kookten en zo konden we een gedeelte van de kosten terugstorten naar de weekendleden. Werkgroep Landschapsbeheer Hoewel voor de leden van de werkgroep het nieuwe knotseizoen gevoelsmatig begint met de Landelijke Natuurwerkdag in november loopt het verslagjaar vanaf januari tot en met december. Dit overzicht begint dan ook met de laatste werkdagen van het vorige knotseizoen. De Werkgroep Landschapsbeheer heeft in 2015 zes natuurwerkdagen georganiseerd, allen op het Landgoed Linschoten. In februari was er een gezamenlijke werkdag met leden van andere knotgroepen die bij ons te gast waren. In voorgaande jaren gingen wij eens per jaar op bezoek bij andere werkgroepen, dit keer kwamen zij bij ons op het landgoed een dag meehelpen. Een zeer geslaagde dag waar veel werk is verzet. De Landelijke Natuurwerkdag op zaterdag 7 november (begin van het knotseizoen) was weer een succes met 41 deelnemers waarbij 10 enthousiaste deelnemers van buiten. Naast zaag- en snoeiwerk werd als het weer het toeliet een vuur gestookt om snoeiafval te verbranden of werd van het snoeihout een takkenril gemaakt. Uit eigen middelen hebben wij nieuwe zaagbladen aangeschaft, van het LEU hebben wij 5 zware takkenscharen gekregen, overige kosten werden door Landgoed Linschoten betaald. De koffie met koek werd ook nu weer door het beheerders echtpaar Marcel en Hannelore Valentijn verzorgd. En iedereen die in december aanwezig was kreeg een presentje van het landgoed. De werkgroep bestaat uit ca. 30 trouwe leden die proberen zo vaak mogelijk aanwezig te zijn. Vogelwerkgroep We komen nog steeds op de eerste maandag van de maand bij elkaar in het NME centrum InBredius. In januari begonnen we met het behandelen van een aantal wintervogels, met een nadruk op eenden. We knoopten er een excursie aan vast op 1 februari: een bezoek aan de polder Arkemheen, waar we genoten van onder andere zaagbekken en duikeenden in het water, diverse ganzen en plevieren op het land en met een prachtige etende appelvink in een boom. We kozen voor een excursie in plaats van de werkgroepavond, omdat er weer een hele grote tentoonstelling stond opgesteld in het centrum. In maart 'deden' we de geluiden van de vogels uit de buurt, dit is de tijd dat ze weer gaan zingen. In april het uiterlijk en het geluid van de rietvogels. De maandagen in mei, juni en juli gingen we naar buiten, de Groene Jonker, Waverveen en een vaartochtje bij Tienhoven met de struingroep. September ging van start met de Tringa's en die maand gingen we nog een keertje naar de Groene Jonker om het geleerde in de praktijk te brengen. In oktober was er een openbare roofvogel-lezing die erg goed bezocht werd. In november deden we een praktijkles waarneming.nl en we sloten het jaar af met het bestuderen van een aantal wintergasten, met name de vinken en gorzen.

12

Bijlage 2


Het bevalt goed om met zijn allen rond de tafel een groepje vogels wat nader te bespreken. We zoeken ze op in de gidsen, we vergelijken ze en zoeken nog wat filmpjes, foto's en geluiden er bij. We oefenen ook het verenkleed, waar zit die streep nu precies, waardoor wordt die gevormd? Het helpt bij het kijken wanneer je weet hoe de veren vallen en als je weet wanneer een vogel zijn veren ruit. Kortom, het was weer een gezellig en leerzaam jaar! De meeste avonden zijn er rond de tien mensen, er kan nog meer bij! Paddenstoelenwerkgroep IVN-KNNV Woerden We hebben ons in 2015 bezig gehouden met de volgende activiteiten: – inventariseren van het Brediuspark – inventariseren van het Linschoterbos (afgesloten gedeelte) – werkochtenden determineren met behulp van microscoop en sleutels – ondersteuning paddenstoelencursus KNNV Gouda (twee avonden, drie excursies) Zowel het Brediuspark en het Linschoterbos zijn kleibosgebieden, waarbij de combinatie van lanen met oude bomen zoals eik en beuk en de kleibodem maakt dat dit gebied zeer rijk is aan bijzondere paddenstoelen: de zogenaamde kleibospaddenstoelen. In het Brediuspark zijn het afgelopen jaar 11 inventarisatie rondes gehouden, waarvan 3 in het eerste halfjaar, en 8 in het tweede halfjaar. Hierbij zijn 128 soorten gevonden, waarvan 27 soorten nog niet eerder hier gevonden waren. Het totaal aantal gevonden soorten in het Brediuspark is nu 216. Hiervan staan 21 soorten op de Rode Lijst. In het Linschoterbos zijn twee inventarisatierondes gehouden. Hier zijn in totaal 62 soorten gevonden, waaronder 6 Rode Lijst soorten. Een leuke vondst hier was het Blauwgroen breeksteeltje (Pholiotina aeruginosa), een soort die te boek staat als “verdwenen uit Nederland” en als ZZ, zeer zeldzaam, op de Rode Lijst staat. Deze soort was voor het laatst in Nederland waargenomen in 2007 als tweede vondst, wat inhoudt dat onze vondst de derde voor Nederland zou zijn. Daarnaast zijn er dit jaar 10 werkgroep bijeenkomsten gehouden, meestal op zaterdagochtend. Onder leiding van Lia van de Sandt worden paddenstoelen microscopisch bekeken. Ook worden nieuwe sleutels gezocht en aan de hand hiervan kunnen sommige paddenstoelen macroscopisch op naam gebracht worden. Aan deze bijeenkomsten deden gemiddeld 4 personen mee. Bij de inventarisatieronden zijn gemiddeld 6 personen aanwezig geweest. Onze plannen voor 2016 zijn: - inventariseren van het Brediuspark (gepland 13x) - inventariseren van het Linschoterbos (gepland 2x) - het geven van een lezing door P.J. Keizer over Paddenstoelen en beheer op 13 januari 2016 - het geven van een paddenstoelencursus in InBredius (publieksactiviteit, ook voor leden) - het geven van één of twee paddenstoelenexcursies op 18 september en 2 oktober 2016 - het houden van 9 werkochtenden microscopie - het organiseren van een werkgroepleden excursie naar Nijenrode Daarnaast hebben wij als doel onze inventarisatielijsten en bevindingen te gebruiken als advies voor het beheer van het Brediuspark, zodat dit als uniek kleibos biotoop zal blijven bestaan. Weidevogelwerkgroep Startavond De jaarlijkse startavond van het weidevogelseizoen was op 11 maart, dit keer in Het Baken. Er was een goede opkomst en zoals altijd een gezellige sfeer. Hoewel de boeren ook waren uitgenodigd, was geen van hen aanwezig. Een oproep in de krant voor nieuwe vrijwilligers had 7 nieuwe leden opgeleverd, die vrijwel allemaal ook aanwezig waren. Eerste kievitsei Het eerste kievitsei van onze groep is gevonden door Mieke de Haan op woensdag 18-3 bij Bert van Rossum in Kamerik. Cursussen Ook dit jaar heeft Landschap Erfgoed Utrecht een aantal cursussen georganiseerd voor de vrijwilligers. Begin april was een beginnerscursus. Daarnaast waren er een cursus voor gevorderden en een cursus digitaal gegevens invoeren op de website met smartphone of computer. Diverse van onze vrijwilligers hebben aan de cursussen deelgenomen.

13

Bijlage 2


Resultaten weidevogels 2015 Onze vrijwilligers zoeken en beschermen vooral nesten op percelen die beweid worden, die vroeg in het seizoen worden gemaaid en op maispercelen. Nesten die liggen op percelen met een late maaidatum komen vanzelf uit, en hoeven niet te worden beschermd (en dus ook niet te worden opgezocht). Rust is belangrijk. Het is gebleken dat verstoring van het nest leidt tot meer predatie en verlaten nesten. Een aantal resultaten van 2015 op een rij:  Er waren 40 actieve vrijwilligers bij ons aangesloten,  Dit jaar hebben we zeven nieuwe vrijwilligers mogen verwelkomen:  We zochten en beschermden de nesten bij 27 bedrijven in Woerden, Zegveld en Kamerik. Daarnaast hebben we drie zelfzoekende boeren in onze groep.  De vrijwilligers hebben niet meer gezocht bij bedrijven waar geen of nauwelijks meer nesten te beschermen waren.  Vrijwilligers hebben hun zoekactiviteiten soms uitgebreid naar bedrijven naburig aan hun “eigen” bedrijf, als ze aanleiding zagen daar ook nesten te zoeken en te beschermen.  Er zijn in 2015 517 nesten beschermd, veel meer (+121) dan in 2014.  Het gemiddeld uitkomstresultaat ligt op de 75,1 %. Dat is iets minder dan in 2014 (76%). Nesten gingen verloren door predatie of werden verlaten. Veelal na werkzaamheden.  Predatie komt vooral voor in de polders Rietveld en Zegveld. Andere activiteiten: Op 10 januari zijn we voor de Nieuwjaarswandeling naar het Landgoed Linschoten gegaan. Ook dit jaar waren IVN leden uitgenodigd om met ons mee te lopen. Op 4 maart hadden we de Algemene Ledenvergadering in de Kruiskerk te Woerden. Op deze avond namen we afscheid van de penningmeester Irina Kroeze en werden er drie nieuwe bestuursleden benoemd. Marijke Woerde, ledenadministratie, Yvonne Slagter, penningmeester en Mariëtte Vossen, secretaris. Na een paar jaar onvolledig bestuur zijn we nu weer aardig compleet. 9 april Zus en Zo avond. De eerste thema avond opwarmertje voor de excursie naar de Tenellaplas. Koos van Brakel toont foto’s uit voorgaande jaren van de Tenellaplas. Mieke Lendfers, voorzitter van het Landgoed Bredius praat ons bij over de ontwikkelingen van het Landgoed Bredius 11 september Zus en Zo nachtvlinders. In het kader van de Nachtvlindernacht zijn we bijeen in InBredius. Koos van Brakel laat ons beelden zien van nachtvlinders die hij dit jaar in eigen tuin en in de omgeving gezien heeft. 27 september Oogstfeest in het Brediuspark. Dit was een zeer geslaagd feest. Een grote opkomst en het was een prachtige zonnige dag. Ook hier weer de medewerking van enkele KNNV leden. 5 oktober Holland Natuur in de Delta. De film gemaakt door Woerdenaar Tom Okkerse. Hij laat ook beelden zien van het Groene Hart. Met een groep van 25 personen hebben we film bekeken in de bioscoop Annex Cinema 20 november Zus en Zo avond. Zus en zo avonden. Een nieuw thema van het jaar 2015. Er zijn nu 3 avonden geweest en deze avonden zijn goed bezocht door onze leden. We willen op deze avonden onze leden de mogelijkheid bieden om iets te laten zien of te vertellen over hun natuurbeleving. We hopen dat er in 2016 ook weer leden zijn die ons iets willen laten zien. Op deze avonden is de koffie en thee gratis en is er ook gelegenheid om elkaar onder het genot van een drankje te spreken.

Utrecht Geen jaarverslag ontvangen

14

Bijlage 2


Zeist, Heuvelrug en Kromme Rijn Algemeen Door een geslaagde vogelcursus hebben we een succesvol jaar gehad wat betreft financiën en ook ledenaanwas. De cursus en de midweekwandelgroep heeft ons 23 nieuwe leden opgeleverd, zodat we nu 309 leden hebben, inclusief 47 huisgenootleden. Helaas hebben we momenteel in het bestuur een vacature voor de PR-portefeuille. De samenwerking met het IVN stagneert een beetje. Het nieuw aangetreden IVN bestuur wil eerst orde op zaken stellen in eigen huis. Wel hebben we een gezamenlijk blad: De Grote Ratelaar, twee gezamenlijke werkgroepen en hebben we wederzijds de activiteiten voor elkaar opengesteld. Daarnaast werken we samen met de Algemene Seniorenvereniging Zeist (ASZ) op het gebied van natuurwandelingen, lezingen en een vogelcursus voor beginners. Natuurbeleving en natuurstudie Onze 8 werkgroepen organiseerden ruim 80 activiteiten, variërend van excursies, determinatieavonden, inventarisaties, weekenden, cursussen en lezingen. Samen met de Groene groepen (helaas is het IVN hierbij afgehaakt) en de ASZ hebben we in Zeist 4 lezingen georganiseerd: De das in Nederland, Cultuur en natuur langs de Vecht, Biodiversiteit in je achtertuin en de Waterkwaliteit en –beheer in Zeist. De succesvolle vogelcursus voor gevorderden is voor de 6e keer gehouden. De midweekwandelgroep blijft groeien: ruim 40 leden doen regelmatig mee met de veertiendaagse wandelingen door mooie natuurgebieden rondom Zeist. Het genieten van de natuur staat bij deze wandelingen voorop! Natuurbescherming: We hebben met het IVN een gezamenlijke werkgroep Natuur en Landschap opgericht, maar in 2015 was de werkgroep minder actief. De natuurwerkgroep daarentegen is dit jaar een tiental vrijdagmiddagen en op de nationale Natuurwerkdag actief bezig geweest in het natuurgebied De Ridderoordse bossen. Zichtbaarheid: Dit jaar zijn we een zestal keer op diverse groene markten in de regio aanwezig geweest met onze promokraam. We hebben afscheid genomen van de coördinator van de promokraam en er is er nog geen opvolger voor gevonden. De website functioneert goed. We zijn gestart met Twitter en Facebook volgt in 2016. De Grote Ratelaar verscheen vier keer en daarnaast versturen we digitaal aankondigingen van activiteiten als reminder.

Gewest Gelderland Zuid Arnhem De afdeling heeft een roerig jaar achter de rug. Bij de algemene ledenvergadering van 23 maart 2015 bleek het niet mogelijk om een bestuur te formeren. Een rompbestuur van de voorzitter en de penningmeester nam het op zich om vorm te vinden waarin de afdeling zou kunnen blijven bestaan. Dit heeft geresulteerd in een tussentijdse algemene ledenvergadering op 21 september waarbij twee leden van het landelijk bestuur aanwezig waren. Het resultaat van deze vergadering was een initiatiefgroep van 17 leden die zich wilden inzetten voor het voortbestaan van de afdeling, Deze groep is op 20 oktober bij elkaar gekomen. In de nasleep daarvan heeft de voorzitter besloten om zijn bestuurstaken neer te leggen. De penningmeester bleek bereid om als enige functionerend bestuurslid aan te blijven. De initiatiefgroep heeft op haar tweede bijeenkomst besloten om de zaken op te pakken die nodig zijn om afdeling in stand te houden en een algemene vergadering voor te bereiden waarop een bestuur wordt gekozen en een nieuw beleidsplan aan de orde wordt gesteld. Dit was mogelijk omdat een aantal leden van de initiatiefgroep bereid is een bestuursfunctie op zich te nemen. Ondanks de bestuursproblemen zijn regulier activiteiten gewoon doorgegaan. Het betreft de excursies, zowel op dinsdagmorgen als in het weekend, werkgroep-activiteiten als werkavonden, excursies en inventarisaties, en lezingen. Op het gebied van de natuurbescherming is de afdeling vertegenwoordigd in het gemeentelijk groenforum en de gebruikersgroep van de Lingezegen. De afdeling is ook betrokken geweest bij de realisatie van de plannen voor Ruimte voor de rivier in de uiterwaarden van de IJssel (project Stroomlijn) en de Rijn (inrichting Arnhemse waarden). Nijmegen Geen jaarverslag ontvangen

15

Bijlage 2


Oost-Achterhoek 2015 was voor de afdeling een goed jaar. Er werden 33 excursies gehouden, waarvan 9 publiekswandelingen in samenwerking met het IVN. Samen met het IVN werden 9 lezingen/thema-avonden georganiseerd. De belangstelling was wisselend; van 2 voor de sprinkhanenexcursie tot 50 bij de winterwandeling in december. De werkgroep Natuurbeheer organiseerde 6 natuurwerkdagen; de deelname varieerde van 10 tot 30. De paddenstoelenwerkgroep organiseerde 4 determinatieavonden. Het ledenaantal liep iets achteruit. De financiële situatie is goed met een stevige reserve. In het bestuur moest de natuurhistorisch secretaris Bernhard Harfsterkamp wegens drukke werkzaamheden vervroegd aftreden. Fred Bos heeft zijn plaats ingenomen. De samenwerking met de IVN afdeling Oost-Achterhoek, die ongeveer hetzelfde werkgebied heeft, loopt steeds beter; het voelt steeds ‘vertrouwder‘ aan. Er is 3 x bestuursoverleg geweest. IVN-leden doen mee in onze werkgroepen e.d. Ook dit jaar hebben wij meegedaan met de open dag van het SBB in de Steengroeve. Dit jaar zijn de eerste plannen ontwikkeld voor de viering van ons 100-jarig bestaan in 2018. Er wordt o.m. gedacht aan jubileumuitgaves; een boekje over de gewone planten in het dorp Winterswijk en een jubileumroute. Wat de activiteiten betreft volgen we de drie hoofddoelstellingen van de KNNV: Natuurstudie, natuurbeleving en natuurbescherming. 1. Natuurstudie: Allereerst de specifieke excursies zoals voorjaarsflora, dorpsplanten, kerkuilen, patrijzen, libellen, sprinkhanen e.d. Dit jaar werd verder meegewerkt aan het inventariseren van het landgoed Kotmans in Miste. De mossenwerkgroep treedt meer naar buiten, mede door de fraaie werkstee bij een van de coördinatoren thuis. De paddenstoelenwerkgroep heeft drie excursies en vier determinatieavonden georganiseerd, waarbij leuke waarnemingen zijn gedaan zoals de zijdeachtige beurszwam, anemonenbekerzwam, harslakzwam, de geschubde en gezoneerde stekelzwam, blauwgroen trechtertje e.d. De insectenwerkgroep hield twee libellenexcursies, een sprinkhanen- en een vlinderexcursie waarbij o.m. de keizersmantel werd waargenomen. Een zeer verrassende lezing was die over de bloembomen in het Krijt. Dit gaf de aanwezigen een heel nieuwe kijk op het ontstaan van de tegenwoordige flora. 2. Natuurbeleving: Een bijzonder jaar met een zachte winter en betrekkelijk koud voorjaar en vooral een heel zacht najaar. Het was half december met ca. 15° even warm als half augustus. De winterwandeling was met een midwinterhoornblazer en glühwein desondanks zeer geslaagd. De natuurbeleving was duidelijk zichtbaar bij de inwoners van het buurtschap Barlo, waar een experiment met patrijzenakkers al een jaar of 2-3 loopt. Door de goede communicatie van Frans ter Bogt kon je aan de reacties merken dat ook de mensen die in dit gebied woonden, trots waren op de bereikte resultaten. Maar datzelfde geldt voor de boeren waar de vogelwerkgroep Zuidoost Achterhoek hun kerkuilenkasten hebben hangen. 3.Natuurbescherming: Ook dit jaar heeft onze afdeling met de andere groene verenigingen deelgenomen aan het Platform Natuur & Landschap Winterswijk. De werkgroep Natuurbeheer heeft ook dit jaar weer diverse terreinen onderhouden, o.a. het Gosselink, de Besselinkschans, de Steengroeve en de Heugte. Dit jaar geen nieuwe terreinen. Ook niet-leden deden regelmatig mee; hadden het in de krant gelezen. De excursie naar bloeiende planten eind december kreeg ook extra aandacht met een grote foto. Regio Doetinchem Het verslagjaar 2015 werd gekenmerkt door de jubileumviering op 6 en 7 juni rond het feit dat de afdeling 100 jaar eigenaar is van 3,45 ha natuurgebied, dat onderdeel is van De Zumpe. Deze voldeed ruimschoots aan de verwachtingen voldeed, niet in het minst door het prachtige weer en de voorbereiding door onze gastheer. Het heeft flink wat nieuwe leden opgeleverd. Er zijn per 1/1/2016 104 leden en 10 donateurs. Op 2 dagen werden 20 excursies gehouden rond verschillende onderwerpen en er werden 35 nieuwe soorten in het eigen gebied ontdekt. Ook Doetinchemse raadsleden, de wethouder natuur en de burgemeester deden mee aan een excursie. Er was een speciale excursiegroep voor de omwonenden. In een grote tent werden de bezoekers onthaald en konden ze kijken naar diverse

16

Bijlage 2


opstellingen van natuur onderwerpen .Er vond een forumdiscussie plaats over de betekenis van biodiversiteit in de verschillende vakgebieden. Ook werden flink wat leden gemobiliseerd en contacten gelegd met de landelijke organisatie van de KNNV en met allerlei specialisten op het gebied van flora en fauna. Deze laatste gaven weinig respons. Er is veel werk verricht aan het jubileum fotoboek met historische teksten/illustraties en eigen gemaakte natuurfoto’s: Zumpe 100 jaar natuurgebied . Er is een zoektocht begonnen naar de acte van levering in 1915. Ander belangrijk wapenfeit is de samenwerking met het IVN , die concrete vormen gaat aannemen. Iedereen is er voor. Begonnen is met een gezamenlijke uitgave van het verenigingsblad en ook met Natuuractief, een lezingenreeks, wordt samengewerkt. Andere initiatieven zullen volgen: gezamenlijke werkgroepen, gezamenlijke cursussen, gezamenlijke excursies. Het eist veel extra inzet, visie, en invoelingsvermogen. En dan hebben we het nog niet over de samenvoeging van de bestuurlijke organisaties. Ons verenigingsblad Verbascum is 4 keer uitgekomen in een oplage van 150 en nu en dan zijn persberichten verstuurd met wisselend resultaat. In het verslagjaar zijn 3 lezingen georganiseerd, en vele excursies gehouden. De vogelwerkgroep is bestaat uit actieve leden van het IVN waaraan ook KNNV leden meedoen, die meestal van beide organisaties lid zijn De werkgroep natuurvriendelijk tuinieren organiseerde een groot aantal gevarieerde tuinbezoeken, van stadstuinen tot tuinen van 3 ha, met bos, moestuinen, vogeltuinen enz. Zelfs een tuinmarathon op een mooie zomeravond. Gemiddeld deden 10 personen mee. Wat was opgezet als een cursus met een ecologisch adviesbureau werden door omstandigheden 2 lezingen die zeer matig werden bezocht. Een locale vleermuisdeskundige heeft de bijbehorende vleermuisexcursie verzorgd. Wel een succes was een ledenavond in december met een terugblik op de jubileumviering. Ook werden enkele oudere leden –al 50 jaar lid- in het zonnetjes gezet, evenals het meest recente afdelingslid. Ten behoeve van de jubileumviering, de uitgave van het jubileumboek en het onderhoud van ons gebied in de Zumpe zijn fondsen aangeboord en donaties verkregen. Ook is een prijs van de gemeente Doetinchem verkregen. Recent kregen we een bedrag om alle soorten te beschrijven die ooit in ons gebied gevonden zijn. De voorjaarsexcursie stond dit jaar in het teken van de voorbereiding van de jubileumviering. Alle leden die actief zouden meewerken deden dit jaar mee . Ook is weer een druk bezochte natuur werkdag gehouden De werkgroepen voor leden om flora en fauna te inventariseren moeten opnieuw worden opgericht. In samenwerking met het IVN wordt gewerkt aan een nieuwe formule om in netwerkverband de leden te activeren om hun soortenkennis te verbeteren. Er is een nieuwe locatie aan de Oude IJssel gevonden om bijeen te komen. We zijn lid geworden van GNMF en donateur van SBNL. We hebben deelgenomen aan de KNNV beleidsraad, vertegenwoordigende vergadering, bijeenkomsten van het gewest. De gemeentelijke projectgroep en stuurgroep voor de uitbreiding van het Zumpegebied met nieuwe natuur hebben het afgelopen jaar een inrichtingsplan en een samenwerkingsovereenkomst opgeleverd. Ter voorbereiding van de jubileumviering is twee keer met de gemeente Doetinchem vergaderd. Het bestuur heeft 4 keer vergaderd, er waren gezamenlijke bestuursvergaderingen met het IVN , gezamenlijke redactievergaderingen en er werd deelgenomen aan het voorbereidingsteam van Natuuractief. Er was een gezamenlijke kraam met het IVN op de bijendag in park Overstegen. Wageningen e.o. We hebben een bruisende afdeling met veel actieve leden. Al jaren is de afdeling Wageningen en Omstreken één van de grootste en meest actieve afdelingen van de KNNV. Dat is geen doel op zich maar het illustreert wel de vitaliteit van onze vereniging. Het faciliteren van de werkgroepen en

17

Bijlage 2


gemotiveerd houden van onze (actieve) leden is één van de belangrijkste doelstellingen van het bestuur. Ook in 2016 willen we ons hier weer graag voor inzetten. Financieel zijn we gezond. Naast inkomsten uit contributies, advertenties en giften streven we er naar subsidies te verwerven voor speciale activiteiten. Ook in 2016 is het gelukt om enkele subsidies te verwerven. Voor cursusactiviteiten zijn weer 3 groen-en-doen vouchers van elk € 1000,- aangevraagd en toegekend door het ministerie van Economische Zaken. Met deze financiële bijdrage verzorgen de vogelwerkgroep en paddenstoelenwerkgroep een vogelgeluidencursus in het voorjaar respectievelijk een paddenstoelenmicroscopiecursus in het najaar. Onder de titel Natuuracademie worden gedurende het gehele jaar lezingen en excursies georganiseerd waarmee we ook weer nieuwe leden hopen aan te trekken. Ook de 4 IVN-afdelingen in ons werkgebied worden actief uitgenodigd om deel te nemen hieraan. Op deze wijze willen we IVN-leden de mogelijkheid bieden om door middel van deelname aan onze activiteiten hun natuurkennis te vergroten. Daarnaast zijn er plannen om jaarlijks gezamenlijke activiteiten te organiseren. Op deze manier willen we de samenwerking met de IVNafdelingen in onze regio op een “natuurlijke” manier vorm geven. Bestuur Het bestuur werd in 2015 gevormd door Pieter Oomen (voorzitter), Rhea Rekker (secretaris), Ineke Ammerlaan (penningmeester en ledenadministrateur) en Marina Karsten (natuurbeschermingssecretaris). Het contact binnen de afdeling werd vorm gegeven door de bijeenkomst van het bestuur met de coördinatoren van de werkgroepen en de commissies in januari. Daarnaast doen bestuursleden actief mee aan activiteiten van de werkgroepen waardoor er natuurlijk ook de nodige contacten ontstaan. Vereniging Onze afdeling had per 31/12/2015 442 leden. Na een lichte dip is er sinds 2012 een lichte maar gestage ledenaanwas. De ervaring leert dat met name cursus-activiteiten regelmatig nieuwe leden trekken. De afdeling heeft 10 werkgroepen (w.o. 2 paddenstoelenwerkgroepen), twee natuurwandelgroepen (maandelijks op donderdag resp. zondag) en een PR-en Activiteitencommissie die gezamenlijk ruim 150 activiteiten hebben georganiseerd variërend van lezingen, excursies, cursussen, natuurwandelingen, studieavonden etc. Onder leiding van de inventarisatiecommissie heeft een afdelingsbrede inventarisatie van het natuurgebied Kwintelooijen tussen Rhenen en Veenendaal plaatsgevonden Lustrum In 2015 was het 105 jaar geleden dat de afdeling werd opgericht. In het kader van dit lustrum werd een natuurfestival georganiseerd waarin de resultaten van de inventarisatie van het zuidelijk deel van het Renkums Beekdal in 2014 centraal stonden. Het natuurfestival bestond o.a. uit een informatiemarkt van circa 20 kramen waar naast KNNV Wageningen en Omstreken ook lokale natuur-, milieu en groene organisaties zich presenteerden. Daarnaast werden er kinderworkshops, korte excursies en lezingen georganiseerd. De redactie van de Urtica verzorgde een speciale juni-editie van de Urtica, dat extra dik en grotendeels in kleur was, met veel aandacht voor het natuurfestival en achtergrondverhalen over het Renkums Beekdal. Natuurbescherming Onze natuurbeschermingssecretaris heeft een werkgroepje van 5 personen opgericht dat voor onze afdeling de meest belangrijke projecten volgt. In de Urtica augustus 2015 is een overzicht van de stand van zaken van een aantal projecten gegeven. Onze afdeling stelt zich bij de projecten vooral adviserend op vanuit de kennis die bij de KNNV aanwezig is.

Gewest Noord Assen Het Bestuur van de KNNV afdeling Assen is dit jaar niet ongewijzigd gebleven. De functie van voorzitter is nog vacant. In het afgelopen jaar heeft het bestuur samen deze leemte opgevuld. Naar een nieuwe voorzitter wordt gezocht. Heleen Medema heeft in de zomer van 2015 te kennen gegeven dat ze op de Algemene Ledenvergadering in 2016 aftreedt. Bert Everts heeft in december aangegeven dat hij het secretariaat wil overnemen en stelt zich verkiesbaar. Herman Dirksen heeft helaas in september zijn bestuurstaak neergelegd wegens tijdgebrek. Hij blijft contactpersoon voor de

18

Bijlage 2


Agrarische Natuur Vereniging. Het bestuur vergaderde dit jaar tweemaandelijks waarvan 3 maal gezamenlijk met IVN Assen in het kader van onze samenwerking. Onderwerpen waren o.a. de visie van de landelijke KNNV en IVN op samenwerking, de samenwerking met IVN op landelijk en lokaal niveau, de contacten met en het participeren in externe organisaties, de stukken van het Landelijk Bureau van de KNNV inzake Beleidsraad en V.V. en de te organiseren cursussen/excursies voor de leden van KNNV en IVN en niet leden. De Bestuursvergaderingen zijn in principe steeds gezamenlijk met IVN Assen , onder leiding van Tom Louman, geweest. Het samengaan van beide organisaties- en hoe doe je dat stapsgewijs- was het onderwerp van de vergaderingen naast de gemeenschappelijke activiteiten. Op de agenda stond o.a. het komen tot besluitvorming over samenwerking rond financiën, naamvoering, lidmaatschappen, de Nieuwsbrief , gezamenlijke planning van activiteiten en excursies. Afgesproken is dat we zo nauw mogelijk zullen samenwerken als mogelijk is volgens de statuten van beide verenigingen. Een koepelconstructie ( “Groen Assen” ? ) waar eventueel ook andere groene verenigingen zich kunnen aansluiten lijkt de beste optie. Naar buiten ( pers) en voor de leden wordt de naam IVN-KNNV voorlopig gebruikt. Naast de gezamenlijke vergaderingen heeft de KNNV afdeling Assen 3x een eigen bestuursvergadering gehouden. Het bestuur investeert in goede contacten met de Gemeente Assen. Henk Pijpers neemt namens het bestuur deel aan de overleggen van de Gebruikersgroep van het DCA (Duurzaamheidscentrum Assen, voorheen MEC) en participeert in de gebruikersgroep van het DCA. Henk Pijpers is ook aanwezig geweest op de Beleidsraad van 7 februari 2015. Herman Dirksen is aanwezig geweest bij een voorlichtingsbijeenkomst van de provincie Drenthe ivm Natuurbeheersplan. Tevens is hij afgevaardigd naar de V.V. van 11 april. De Stichting de Kroezehof waarin wij participeerden is ontbonden. Het nieuwe Duurzaamheids Centrum Assen is de huidige locatie geworden, deelnemende organisaties van de Stichting de Kroezehof zijn overgestapt naar de gebruikersgroep van het DCA. Henk Pijpers vertegenwoordigd de KNNV in het gebruikersoverleg. Op Gerrit Tangerman kan een beroep gedaan worden als in en om Assen Ruimtelijke Ordening op het programma staat. Activiteiten ‐ Traditioneel begon het jaar met de snertwandeling van Jan Klever van KNNV en Louis de Jong van IVN op 10 januari. Een grote groep van 32 deelnemers liep rond Norg in de Langelooër Duinen en genoot daarna van de snert in café restaurant de Baander in Norg. ‐ 26 januari vond de Algemene Ledenvergadering plaats. Na de pauze gaf “Natuurkieker” Coby Koops een lezing over Natuur in Drenthe naar aanleiding van haar pas uitgekomen boek. De lezing werd visueel gemaakt door haar prachtige foto’s op het scherm. ‐ In het jaar van Jac.P.Thijsse heeft IVN-KNNV 4 mooie wandelingen gehouden: 18-1, 12-4, 7-6 en 11-10, elk seizoen één. Het aantal wandelaars was afhankelijk van de weersomstandigheden en varieerde van 4 tot 15 deelnemers. ‐ Op 17 februari ging de IVN-KNNV cursus Vogelherkenning door Peter Klomp met 19 cursisten van start. 3 theorie avonden en 1 excursie op 22 maart in het Asserbos. ‐ De Natuurfotowerkgroep bestaat inmiddels uit 16 leden die in wisselende samenstelling op gezette tijden de natuur intrekt om te fotograferen. Kennisoverdracht is één van de doelstellingen. In december heeft een evaluatiebijeenkomst plaatsgevonden, waarbij men elkaars mooiste foto’s kon bekijken met een toelichting van de fotograaf over o.a. compositie, diafragma , licht , sluitertijd etc. Ook macrofotografie kwam aan de orde. Erik van den Ham vertelde over Light room, een ordenings- en bewerkingsprogramma voor foto’s. Er is een plan voor 2016 opgesteld. ‐ Op 7 en 14 april heeft Geert de Vries een Vlindercursus gegeven met een excursie naar het Hijkerveld op16 mei. De cursus trok veel belangstellenden: 25 deelnemers. ‐ Op 21 april heeft Hero Moorlag een Libellenlezing gegeven, gevolgd door een excursie naar de Kiersche Wijde. Er waren 14 deelnemers. Een tweede lezing volgde op 11 augustus, gevolgd door een excursie naar het Sultansmeer. Excursies voor libellen zijn afhankelijk van goed en droog weer, de tweede excursie is twee keer uitgesteld. ‐ Op 29 april werd de fietstocht “fietsen met Nico” (Nico Rommes) gehouden in de Oostpolder in de omgeving van het Zuidlaardermeer. Een schitterende tocht met veel vogelwaarnemingen door 19 deelnemers

19

Bijlage 2 ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐

‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐ ‐


Op 10 mei hield IVN-KNNV een vogelexcursie in Assen in de nieuwbouwwijk Kloosterveen onder leiding van Kai Waterreus en Alex Knipping. 12 deelnemers deden opmerkelijke waarnemingen in hun eigen wijk. Cursus Landschapsecologie door Uco Vegter op 12, 19 en 26 mei. Er waren 19 cursisten. In maart heeft de natuurtuurbeheerwerkgroep van onze afdeling meegeholpen aan een veilige paddentrek bij Schoonloo en in het broedseizoen het tellen van mierennesten en parelmoervlinders voor SBB. Op 6 juni werd een excursie naar het Lauwersmeergebied gehouden met zowel orchideeën en wilde planten als vogelwaarnemingen. Op 15 juni stond de IVN-KNNV kraam met o.a. Jan Klever en Kai Waterreus in een kraam op het zomerfeest van de kinderboerderij in het Asserbos. Op 21 juni stond de KNNV kraam op de dag van het Landschap in Orvelte met o.a. Jan Klever en Magda de Groot. Op 11 augustus werd weer meegeholpen bij de Natuurspelweek door Henk Pijpers en Marian Blom. Op 6 september werd een insectenexcursie in park Pittelo gehouden. Op 10 september gingen 13 leden van KNNV en IVN naar het vogelringstation op Schiermonnikoog voor een lezing en daarna een fietstocht over het eiland gevolgd door een rondje Lauwersmeer. Een spectaculaire tocht met veel planten-en vogelwaarnemingen op Schier en vogelwaarnemingen rond het Lauwersmeer tot in de schemer. Op 12 september stonden IVN-KNNV leden met een kraam op het wijkfeest Assen Oost. Kinderen gingen met o.a. gids Jenny Koppert mee om waterdiertjes te vangen en op naam te brengen. De bezoekersaantallen van het wijkfeest waren minder dan vorig jaar. Op 26 en 27 september werd het DCA geopend in het Asserbos, twee dagen festiviteiten en IVN – KNNV was met een kraam vertegenwoordigd. Pauline Arends hield een lezing over Dassen en trok daar mee een volle zaal. Op 29 september de eerste activiteit van IVN-KNNV in het DCA: een lezing van Hans Peeters over Natuur aan Huis en na de pauze vertelde Joop Smittenberg over de tuinontwerpen, de be- en inplanting van de tuin van het DCA. Er waren 29 bezoekers. Op 18 oktober is de paddenstoelenexcursie in het Asserbos van Theo en Akkie van der Made letterlijk in het water gevallen. Door de aanhoudende regen waren slechts 4 belangstellenden gekomen. Volgend jaar een herkansing. 24 oktober was tevens de dag waarop Henk Pijpers en Marian Blom als gids hebben meegedaan aan de Nacht van de Nacht in het Asserbos, georganiseerd door de gemeente Assen. 7 November deed de afdeling met een groep van 12 personen mee aan de Natuurwerkdag, een initiatief van Landschapsbeheer Nederland, door te helpen in een gebied van Boswachterij Grolloo bij het opschonen van opschot van lariks en spar. Op 28 november trokken 12 leden per auto naar het Lauwersmeer voor een vogelexcursie. Een prachtig zonnige dag met veel mooie waarnemingen. Daarnaast waren er natuurlijk de wekelijkse inventarisaties van de Vogelwerkgroep en de regelmatig terugkerende inventarisaties van de Plantenwerkgroep. De Plantenwerkgroep staat momenteel tijdelijk onder leiding van Marian Blom en Dick Vuijk. De Natuurbeheerwerkgroep heeft wekelijks gebieden rond Assen bij Herinneringskamp opgeschoond in samenwerking met Staatsbosbeheer. Met name kwetsbare stukken heide zijn opgeschoond ten behoeve van de Grauwe Klauwier, van planten als Duizendguldenkruid en liggende vleugeltjesbloem of van vlinders zoals de parelmoervlinder Zilveren maan bij Elp.

Website, Nieuwsbrief , Glossy , Activiteiten coördinatie en Publieksvoorlichting. De Kruusbèze is per 1 januari 2015 opgeheven. In plaats daarvan werd de maandelijkse Nieuwsbrief ook met verslaggeving uitgebreid. Copij werd verzameld door Jaap van Roon en Joke Klosters (IVN) en Heleen Medema (KNNV). Heleen Medema verzorgde de lay out van de Nieuwsbrief. Vanaf 1-12-2015 heeft zij de redactie overgedragen aan Erik van den Ham. ‐ De website van de KNNV is onder beheer van webmaster Paul Troost. ‐ De Nieuwsbrief verscheen 12 x in 2015 en leverde weer meer reacties op dan vorig jaar en ook qua inbreng is er een toename te zien. Redactie: Erik van den Ham. Vervanger Ton van de Vis. De Nieuwsbrief heeft een eigen e-mailadres [email protected] ‐ Bij de opening van het DCA heeft IVN-KNNV een Glossy uitgegeven rond het thema “Asserbos”. Het is de bedoeling eens per jaar een Glossy uit te geven voor de eigen leden maar ook dient het blad als promotiemateriaal in de kraam op marketen en andere activiteiten.

‐

20

Bijlage 2 ‐ ‐


Publieksvoorlichting: Joke Klosters (IVN) verzorgt de persberichten van zowel KNNV als IVN. Haar uitstekende persberichten verschijnen in de Drentse huis-aan-huis bladen en soms in Dagblad van het Noorden en op RTV Drenthe. Aly Sparreboom is degene die de inschrijvingen voor cursussen en excursies coördineert en heeft een daarvoor eigen email adres [email protected]

Werkgroepen. De IVN-KNNV afdeling Assen heeft 7 werkgroepen: De vogel-, planten-, mossen-, insecten-, natuurbeheer- en natuurfotowerkgroep en de jeugdwerkgroep de Zevenster voor kinderen tot 12 jaar. De samenwerking met IVN draagt bij aan een toename van IVN leden in de werkgroepen. De jaarverslagen van de werkgroepen treft u in de ( volgende) Nieuwsbrief aan. Toekomstplannen - Algemene Ledenvergadering op 15 februari - Nauwere samenwerking met IVN - Op zoek naar een voorzitter - Activiteiten agenda met IVN samenstellen - Excursie Deurzerdiep - Cursus Bomen en cursus Bermen door docent Kees Boele vanuit de gelden van Groen en Doen - Paddenstoelencursus olv Roeland Enzlin - Contacten met externe organisaties - Glossy uitbrengen - Mogelijkheid onderzoeken om insectenwerkgroep een doorstart te geven. - Mogelijkheden onderzoeken voor een paddenstoelenwerkgroep. - Betrokkenheid van leden tav de vereniging vergroten - Website onder de aandacht brengen Ledenaantal Het ledenaantal van de KNNV afd Assen is in 2015 gestegen van 148 naar 165 leden, stijging van 17 leden. (21 huisgenootleden en 3 ereleden: Jan Dekker, Evert Rietsema en Peter Klomp. Zij hebben zich in het verleden speciaal verdienstelijk gemaakt voor onze afdeling. Drachten KNNV afdeling Drachten e.o. heeft in 2015 na een nieuwjaarswandeling nog 8 excursies gehouden. Verder twee langer excursie: een dag naar Schiermonnikoog en een dag naar Texel. Er zijn drie lezingen georganiseerd over: de Das, Water en Ganzen. De vogelwerkgroep heeft een drietal inventarisaties uitgevoerd. De plantenwerkgroep is ook een drietal keer op de Merkenheide aan het inventariseren geweest. De insectenwerkgroep is naast een theorieavond over vlinders nog driemaal het veld in geweest en heeft een nachtvlinder inventarisatie gehouden. Er zijn één beginnerscursus georganiseerd: Planten determineren voor beginners door drs. Bart Dertien. Drie theorie avonden en één zaterdag ochtend het veld in. Dertig deelnemers waarbij enkele nieuwe aanmeldingen als lid. Contactpersoon: Siemen Rienstra, [email protected] De insectenwerkgroep had dit jaar vlinders als thema. In april werd gestart met een lezing over dagen (macro) nachtvlinders. In mei, juni en juli werden excursies gehouden. De excursie in augustus moest worden afgelast wegens slechte weersomstandigheden en die in september ging niet door wegens te weinig deelname. De vogelwerkgroep inventariseerde ook dit jaar de broedvogels in De Sanding. In juli en augustus waren de leden van de vogelwerkgroep betrokken bij de observatie van het eerste broedgeval van de bijeneter op het vaste land van Friesland. De jaarlijkse roekentelling in Drachten werd voor de 23e keer uitgevoerd. Er was een landschapsexcursie door het beekdal van het Koningsdiep, een sporenexcursie in het Drents-Friese Wold onder leiding van de boswachter en een orchideeënexcursie in het Drentse-Aa gebied onder leiding van de boswachter. Verder was er een dagexcursie naar Schiermonnikoog en

21

Bijlage 2


een dagexcursie naar Texel. Ook werd er een gespecialiseerde paddenstoelenexcursie gehouden, waarbij zo’n 80 soorten werden waargenomen. De vogelwerkgroep organiseerde excursies naar De Deelen, het Wikelslân bij Earnewâld, een avondwandeling op “ It Eilân”, een excursie naar het Lauwersmeergebied voor de najaarsvogeltrek en een ganzen- en eendenzoektocht richting De Deelen. Er werden lezingen gegeven over de das, over water in en om het huis en over de otter. Nieuw dit jaar was de cursus “planten determineren” met 3 theorieavonden en een praktijkbijeenkomst. Wilma Trumpie, Natuurhistorisch secretaresse. Groningen Het bestuur: De Bestuursleden voor 2015 waren: Geert Jan Herder- Voorzitter, Tineke Schwab-Vos, Penning-meester, Anneke Herder- de Bruijn- Secretaris, Dieko Alting- Algemeen lid en Webmaster en verzorgt tevens de verspreiding van de agenda en de “Padloper”. Het bestuur heeft 4 keer vergaderd. De Jaarvergadering was op 9 maart en werd goed bezocht. De Werkgroepenbijeenkomst was op 23 november, waar de activiteiten van 2015 werden besproken en de plannen voor 2016 werden bekend gemaakt. De post Nat.His. Secretaris is nog steeds vacant. Helaas heeft zich tot op dit moment geen nieuwe kandidaat aangemeld. De excursiecommissie bestaat uit Jan Groenewolt, Onno Kneepkens en Marijke Drees heeft zich aangemeld. Door het ontbreken van een Nat.His.Secretaris neemt de voorzitter de daarmee samenhangende activiteiten waar. Inning contributies. De inning ging dit jaar beter als de voorgaande jaren. Wat een hoop tijd en ergernis voorkomt. Aantal leden: 202 leden waarvan 23 huisgenoot leden. De excursies: Zoals gebruikelijk werd dit jaar weer geopend met de snertwandeling. Dit keer bij Zeegse en werd verzorgd door de excursie commissie. Ook nu weer goed bezocht en over de soep werd verschillend gedacht. Dit jaar waren er maandelijks weer twee aantrekkelijke excursies, die redelijk werden bezocht. Dit jaar was ons afdelingskamp aan de Hase op een mooi gelegen natuurcamping in Duitsland in een prachtig gebied en vlakbij de Ems. Helaas was het Pinkster weekend en gaan de Duitsers kamperen en feesten. Eén dag hadden we onze regenkleding nodig maar verder hadden we goed weer. Lezingen: Jeneverbessen: Marijke Drees (feb.), Coto Doñana: fam. Schwab, Paddenstoelenkartering Groningen: Inge Somhorst(sept.), De Hunze ten noorden van Stad: Ben Westerink(okt), Kolkenproject: Aart Jan Langbroek en Hendrik van de Ham. De lezingen werden redelijk bezocht. De Groen en Doen cursussen: In 2015 zijn geen cursussen aangeboden. Dit jaar kon weer een cursus Groen en Doen aangevraagd worden voor het jaar 2016. Wankja Ferguson gaat de cursus Natuurlijk en Natuurrijk tuinieren geven. Er hebben zich 21 deelnemers aangemeld. Samenwerking KNNV-IVN: De samenwerking met het IVN is nog steeds in ontwikkeling. Op bestuursniveau is er contact en tussen de beide voorzitters is regelmatig overleg. We werken samen in verschillende overleggen en bij acties (horeca-uitbreiding bij de Hoornse Plas, fauna oversteekplaatsen A 28, nieuw treinopstelterrein de Vork, Heemtuin Groningen en Operatie Steenbreek) Na de jaarvergadering van beide afdelingen vond ook dit jaar gezamenlijk een lezing plaats. In navolging van deze lezing vond er een gezamenlijke excursie plaats in het Hunze gebied. De activiteiten worden op beider websites bekend gemaakt. Verder werden er over en weer de excursies bezocht door de leden van beide organisaties. Anneke Herder – de Bruijn, secretaris

22

Bijlage 2


Leeuwarden De laatste paar jaren hebben Leeuwarden en Drachten een gezamenlijk activiteitenprogramma gehad. Een opsomming over 2015 volgt: 3 lezingen: In het voorjaar lezingen over de das en water in en om het huis; in de herfst een lezing over ganzen. 2 cursussen – planten determineren en vlinders. 12 excursies t.w. 5 keer vogels, 2 dag excursies, en één over planten, insecten, paddenstoelen, landschap en sporen. Excursies verbonden aan cursussen zijn niet meegerekend. Jaarvergadering – hoofdonderwerp was het samengaan met Drachten. Zoals in de vergadering was afgesproken, is er een brief verstuurd naar alle leden met uitleg en met de vraag tot instemming van het voorstel tot samengaan. Er zijn geen negatieve reacties ontvangen. Met ingang van 1 januari 2016 zijn alle leden naar Drachten overgeschreven en is de afdeling Leeuwarden in feite opgeheven. Oost Groningen Het jaar werd traditioneel gestart met een fraaie snertwandeling bij Sellingen (sporen van de houtpantserjuffer, en trilzwammen in de bomen). De Kiekendieflezing gegeven door de Werkgroep Grauwe Kiekendief werd goed bezocht, 40 bezoekers. Verder nog een lezing over diersporen (met IVN-Stadskanaal), een vogelexcursie naar het Lauwersmeergebied en Diepholz, een Floronkampje in Westerwolde, een lezing over het Kolkenproject. De flitsexcursies die we van plan waren op te zetten zijn niet gehouden. Wellicht starten we daarmee in 2016. De traditionele Nacht van de Nacht “over uilen, en het bezoek aan Nieuwe Statenzijl, georganiseerd door de KNNV, IVN-Bellingwedde, gemeente Oldambt, Waterschap Hunze en Aa’s en de dansgroep van de Muziekschool OostGroningen was erg succesvol. De samenwerking met IVN-Stadskanaal werd verder aangehaald, maar om de agenda’s met activiteiten op elkaar aan te laten sluiten is niet eenvoudig. Verder werd en wordt de samenwerking met de andere twee IVN afdelingen geïntensiveerd. Vanwege de gezamenlijke werkgroepen van onze afdeling en afdeling Groningen hebben we al een duurzame samenwerking op afdelingsniveau. Ons afdelingsblad “De Veenpluis” dat jaren lang uitstekend werd verzorgd door Henk Twiest, zal nu door andere bestuursleden worden gemaakt. De digitale editie, met nog enkele exemplaren op papier, zal voorlopig blijven bestaan. Wel is een nieuw blad “Natuurrijk” in het leven geroepen door een drietal IVN afdelingen in Oost-Groningen en onze afdeling. Wij zullen inhoudelijke bijdragen leveren en zo mogelijk activiteiten plaatsen. Het is de bedoeling de natuur in Oost-Groningen beter te promoten met een aantrekkelijk blad. In Oost-Groningen is IVN-Bellingwedde (werkgroep Oldambt) een kolkenproject gestart. Met de Arthropoda-werkgroep en de paddenstoelenwerkgroep (gezamenlijke werkgroepen van GroningenOost en Groningen) doen wij daaraan mee met inventarisaties. Ook zijn vleermuizen geïnventariseerd samen met de Vleermuizenwerkgroep Groningen. Enkele leuke waarnemingen in en rondom de ca 25 kolken zijn de Rosse vleermuis, de Dwergmuis, Kikkerdrilwier, Rietmycena. Tijdens onze jaarvergadering zijn we over het kolkenproject bijgepraat. Onze afdeling heeft nu ongeveer 60 leden.

Gewest Noord-West Het Gewest Noord-West is als geleding in 2015 niet actief geweest en leidt al jaren een slapend bestaan. In 2013 hebben Jan Marbus (secretaris) en Kees Langeveld (voorzitter) nog overleg gevoerd over een gewestelijke activiteit. Het uitgangspunt was dat een activiteit gewestelijke meerwaarde moest hebben boven de activiteiten die afdelingen zelf al organiseren. Het plan dat we in 2013 besproken was een inventarisatiedag in de Kennemerduinen en Kraansvlak, bedoeld om een indruk te krijgen van de invloed van begrazing door wisenten. Dit plan is niet verder uitgewerkt en niet uitgevoerd, en is inmiddels achterhaald. Wij (Kees en Jan) hebben sindsdien geen pogingen ondernomen om nieuwe activiteiten te ontwikkelen. Kees Langeveld Amsterdam De activiteiten van de KNNV-Amsterdam waren in 2015 onder te verdelen in de volgende categorieën: De bus excursies: Traditioneel gaat de afdeling twee keer per jaar op stap met de bus. Ook leden van omringende afdelingen o.a. Haarlem en Het Gooi gaan vaak mee.

23

Bijlage 2


De eerste bus excursie ging naar De Langstraat in Brabant. Daar vindt op meerdere gebiedjes natuurherstel plaats en met name voor onze floristen erg interessant. De bus was goed bezet en de deelnemers waren zonder uitzondering erg enthousiast. De tweede bus excursie ging via de nieuwe ontwikkelingen van de Hondsbossche Zeewering en de compensatienatuur achter de duinen via Den Helder naar Wieringen. Ook werd stilgestaan bij de “sawa’s”: de geïnundeerde bollenvelden t.b.v. het reinigen van de grond. Het accent lag op het waarnemen van vogels. Hoogtepunt, de ontdekking van twee morinelplevieren. Maar ook het landschap kreeg de volle aandacht. Het Balgzand lag er weer prachtig bij met o.a. duizenden goudplevieren. Ook de bus van Groengrijs is een fenomeen: een particulier initiatief van Eric Junge http://groengrijs.com/ waarvan de KNNV-Amsterdam donateur is in ruil voor twee busreizen. De nieuwe bus werd ingewijd door Eberhard van der Laan, onze burgemeester. De dagexcursies: Door een vaste groep worden regelmatig dagexcursies georganiseerd in en om Amsterdam. De vele parken van Amsterdam, Amstelveen en de landgoederen onder de duinen bij o.a. Santpoort worden regelmatig bezocht. Ook fietsexcursies in Waterland met accent op de vogels worden jaarlijks gehouden evenals de vaarexcursies op de Botshol. Ook de inventarisatiedagen o.l.v. Geert Timmermans ontbraken dit jaar weer niet. DE LEZINGEN: Het afgelopen jaar werden weer een aantal lezingen gegeven in ons onderkomen op De Nieuwe Ooster(begraafplaats). O.a. over grondgaaien in Mongolië en “Meneer J. Walters”, een zeer markante Amsterdamse natuuronderzoeker. DE WERKGROEPEN: Op onze website kan men de informatie van de werkgroepen lezen. Naast de reeds bestaande werkgroepen kregen wij het afgelopen jaar een nieuwe werkroep erbij: Spoorzicht: Spoorzicht legt zich vooral toe op stadsnatuurbeheer. http://werthof.home.xs4all.nl/natuurpark.spoorzicht.html. De werkgroep richt zich ook op het publiek en promotie van de KNNV. Wij zijn erg blij met deze aanwinst. Het bestuur kwam 6 keer per jaar bijeen en de Algemene Ledenvergadering in maart werd goed bezocht. Het bestuur behoefde wel dringend aanvulling. Gelukkig werd Christiane Baethcke tijdens een bijzondere algemene ledenvergadering in het najaar met algemene stemmen gekozen als algemeen bestuurslid. Christiane leidde al de paddenstoelenwerkgroep. Christiane heeft onze oude website omgezet op de landelijke website. https://www.knnv.nl/amsterdam. Zij houdt nu ook de website bij met onze activiteiten en ons tijdschrift “BLAADJE”. Dus bijzondere dank aan Christiane. In 2015 werden ook enkele Nieuwsbrieven van de afdeling verstuurd. De financiën waren in 2015 redelijk op orde. Ieder jaar moeten wij ook weer even stilstand bij de onbaatzuchtige gastvrijheid van De Nieuwe Ooster. Zonder hen zouden we er veel minder rooskleurig voorstaan Zoals bij vele verenigingen zien wij een trend van een dalend aantal leden. Het jaar 2015 was redelijk gunstig; de aanwas en de afname hielden elkaar in evenwicht. Het totale ledenaantal cirkelt rond de 300. Amsterdam februari 2016, Paul van Deursen, Penningmeester a.i. KNNV-Amsterdam Haarlem 1/ Algemeen: De afdeling Haarlem e.o. had in 2015 265 leden (11 meer dan in 2014). Het bestuur kwam 3x bij een in bestuursvergaderingen en er werd 1 ALV gehouden. De positie van voorzitter is vacant; de vicevoorzitter neemt waar. Twee actieve KNNV leden hebben het verspreide, ontoegankelijke KNNV archief gecentraliseerd en gerubriceerd waardoor het weer toegankelijk is en centraal wordt beheerd. 2/ Natuurbeleving: Er zijn 2 algemene lezingen georganiseerd met totaal 52 bezoekers. Ook zijn er nog 2 lezingen door de Dagvlinderwerkgroep en 2 door de Libellenwerkgroep georganiseerd. De maandelijkse wandeling waar naar allerlei onderwerpen wordt gekeken (gallen, planten, vogels, insecten) was wederom een topper met gemiddeld ruim 12 deelnemers.

24

Bijlage 2


3/ Natuurstudie: De basiscursus veldbiologie trok meer dan 18 enthousiaste deelnemers en was succesvol. Onderdeel van de cursus waren 5 avondsessies en 5 excursies. De floracursus in juni trok 14 personen bestond uit 5 avondsessies en 3 excursies. De Werk- en studiegroepen voor libellen, planten, dagvlinders, nachtvlinders, padden en algemene paddenstoelen zetten hun monitoring werk voort en deden daarvan verslag. Er zijn in 2015 in totaal 31 soorten libellen waargenomen. Aansprekende waarnemingen waren onder meer de zuidelijke keizerlibellen en larvenhuidjes van de noordse witsnuitlibel en 1 van de gevlekte. De werkgroep zwammen was wederom actief in de Koningshof (12x tussen 5/08 – 23/12). In 2015 395 soorten gevonden waarvan 80 nieuwe. Opmerkelijke waarnemingen; appelgeurrussula en purperbruine aardtong (ernstig bedreigde soorten). In 2015 nam het aantal overgezette amfibieën met bijna 40% toe t.o.v. 2014 tot 1802 exemplaren. De eerste padden werden al op 20/02 aangetroffen, maar de echte trek kwam pas later op gang. Er werden gewone padden, bruine kikkers en kleine watersalamanders overgezet. 4/ Natuurbescherming: KNNV heeft diverse malen de publiciteit gezocht inzake impact langdurige damhertenvraat in de AWD. Joop Mourik, 2015. Bloemplanten en dagvlinders in de verdrukking door toename van Damherten in de AWD. De Levende Natuur 116 4:85-190 Op 13 augustus leidde Joop een verslaggever rond om de gevolgen van de hertenvraat in de AWD te tonen en te bespreken: Trouw, 1 september 2015 “Damherten eten de duinen leeg”. Joop Mourik, 2015. Veenmosveldjes in de kalkrijke duinen. Duin 2015-4: 6-7. Organisatie van Landelijke Natuurwerkdag op 7/11 op het Kennemerstrand met ruim 40 deelnemers. 5/ Zichtbaar maken van de knnv De KNNV heeft, zoals elk jaar, weer meegedaan aan het Voorjaars- en Najaarsevenement op Ter Kleef. Daar is altijd veel belangstelling voor van het publiek, en dit jaar waren er voldoende leden van de KNNV om de tafels te bemannen. Daarnaast heeft de vereniging diverse publieksexcursie georganiseerd waar onder voor libellen; AWD 28 juni en Middenduin op 19 juli. Ook in 2015 heeft de KNNV meegedaan aan Nationale Nachtvlindernacht (10 & 11/09, AWD) waar veel niet-leden, waar onder vele jongeren op af kwamen. De afdeling Haarlem heeft een presentatie verzorgd tijdens de jubileumviering van 25 jaar Milieudefensie Haarlem. Den Helder e.o. Het is geen slecht jaar geweest, al hebben we het i.v.m. gebrek aan bestuursleden wat kalmer aan gedaan met excursies en lezingen. Ons ledental blijft stabiel, er valt wat af er komt wat bij. Totaal aantal leden: 74. Met de excursies was het vallen en opstaan. De dijkexcursies met Robbert Jak in voor- en najaar die altijd veel belangstelling trokken leken ineens uit de gratie te zijn. En dat gebeurde in meer gevallen (mensen hebben het te druk, er is teveel amusementsaanbod op ander gebied, etc.) De wandeling door het Refugium (toevluchtsoord en hersteld natuurgebied) had veel belangstelling. Bijzondere planten. o.a. Parnassia. Lezingen van Hein van Bohemen: Groen in de stad, en Fred van Vliet: Engelsmanplaat (bij Terschelling) sprongen eruit. Verder is de Plantenwerkgroep op nieuwe leest geschoeid. Niet altijd de natuur in, maar rond de tafel determineren. Groot succes De Paddenstoelenwerkgroep is na een cursus door Klaas Kaag van de grond gekomen. Wisselend succes. We hebben goed contact met de zelfstandige Vogelwerkgroep. En IVN Texel komt komend jaar naar Den Helder voor een excursie. Met vriendelijke groet, namens het bestuur Betty Elkerbout, voorzitter afd. Den Helder Hoorn-West Friesland In het jaar 2015 is wederom veel gepresteerd. We hebben verschillende projecten in gang gezet en met de medewerking van verschillende leden voortvarend ter hand genomen. Wij willen er een aantal noemen. 1. De huiszwaluwtellingen doen we al 24 jaar. Deze telreeks geeft een bijzonder goed beeld van het verloop van het aantal broedgevallen van deze vogels in ons waarnemingsgebied. Er zijn dit jaar helaas 81 nesten minder geteld dan in 2014, namelijk 1.227.

25

Bijlage 2


2. De tellingen in de polder “DE ZEEVANG” worden sinds 2000 uitgevoerd door circa 20 leden van onze vogelwerkgroep met als coördinator Ben Pronk, die ook als wetlandwacht functioneert. De tellingen hebben hun nut bewezen. 3. De verschillende werkgroepen hebben ook dit jaar veel belangstelling gehad.  De Insectenwerkgroep is 6 keer bijeen gekomen en heeft 5 excursies gehouden en meerdere nachtvlinderbijeenkomsten.  De Plantenwerkgroep is 4 keer bijeen geweest en heeft 15 excursies gehouden.  De Waterlevenwerkgroep heeft 1 excursie gehouden.  De Vogelwerkgroep is 8 keer bijeen geweest en heeft 2 excursies gehouden.  De Zoogdierenwerkgroep is 4 keer bijeengeweest en heeft 1 excursie gehouden. 4. Inventarisatie van de Lutjebroekerweel door de Insecten- en Vogelwerkgroep. Onze afdeling heeft 2 afdelings- en 2 landelijke ereleden, 232 leden en 62 huisgenootleden en 1 jeugdlid (peildatum 31 december 2015). Activiteiten: Er zijn ook dit jaar weer een heleboel zaken georganiseerd, eigenlijk teveel om op te noemen. Er is een Hemelvaartkamp gehouden (22 deelnemers), zeker 16 excursies (gemiddeld 11 deelnemers) en 7 lezingen (gemiddeld 35 bezoekers). Presentaties van onze afdeling We zijn op 16 verschillende manifestaties aanwezig geweest om onze afdeling te promoten en zaden, nestkastjes en dergelijke (ter ondersteuning van onze afdelingsactiviteiten) te verkopen. Natuurbeheer Al meer dan 20 jaar beheert onze afdeling het Landje van Naber. Ook in 2015 is het schelpenstrandje twee maal van zijn begroeiing ontdaan om geschikt te zijn als nestgelegenheid. Dit was eenmaal in het voorjaar en eenmaal tijdens de Landelijke Natuurwerkdag in november. Tijdens de natuurwerkdag is er vooral heel veel eerder gemaaid gras op hopen geharkt en afgevoerd naar de verzamelhopen. In december zijn 3 dammen aan de dijkkant verstevigd. Twee van deze dammen waren in slechte staat door afkalvende oevers. Na contact met de gemeente hebben zij palen ter beschikking gesteld die we in samenwerking met Peter Langenberg de grond in hebben geduwd. De wilgentenen die van het land van Jacob Wijnker af kwamen zijn er door hem en zijn kinderen tussen geduwd. Nestkasten Dankzij de inzet van Evert Kunst kunnen we beschikken over allerlei typen nesten insectenkasten. “Het Hoornblad” Ons afdelingsblad “Het Hoornblad” is dit jaar weer vier maal verschenen. Dankzij de medewerking van verschillende mensen zijn de opzet, de vormgeving, de teksten en tekstomlijsting heel goed. O&A Commissie De in 2013 opgerichte O&A Commissie is ook dit jaar weer druk doende geweest. Verschillende beleidsvoornemens van de overheid werden door ons onder de loep genomen en, indien noodzakelijk, werd door ons hierover contact gelegd en/of werden acties ondernomen. IVN Sinds januari 2013 hebben wij ons ingezet om tot samenwerking tussen de IVN afdeling WestFriesland en de KNNV afdeling Hoorn/West-Friesland te komen. We zijn niet verder gekomen dan het opnemen van de activiteiten van het IVN en de KNNV in de “Alchemilla”, “Het Hoornblad” en op onze wederzijdse websites. Een poging tot het oprichten van een gezamenlijke vogelwerkgroep – kon niet rekenen op de steun van het IVN bestuur – is helaas mislukt. Wij vinden dat het alleen opnemen van activiteiten in de periodieken en op de websites geen samenwerking is. Daarom hebben wij besloten om verder geen overleg meer te voeren en te stoppen met het opnemen van de IVN activiteiten in “Het Hoornblad” en onze website. Website Naast het Hoornblad hebben we ook al enige jaren een actief onderhouden website (www.knnv.nl/hoorn).

26

Bijlage 2


Nieuwsbrief Maandelijks (of voor een speciale gelegenheid) wordt een nieuwsbrief aan ca. 220 mensen verstuurd. Persberichten Elke activiteit wordt mede door middel van een persbericht bekend gemaakt. Er zijn dit jaar 21 persberichten verstuurd. Contacten Verder willen we vermelden dat wij ook contacten onderhouden met verschillende organisaties en overheden, zoals gemeenten, Staatsbosbeheer, Milieufederatie, Landschap Noord-Holland, Vlinderstichting, Samenwerkende Vogelwerkgroep Noord-Holland, Recreatieschap Westfriesland en HHNK. 2016-004HN/09JV Egbert Baars, 15 februari 2016 Regio Alkmaar De afdeling telde in 2015 ± 238 leden. Het bestuur vergaderde zes keer, en daarnaast werd in maart de Algemene Ledenvergadering gehouden. De voorzitter en de secretaris bezochten op 7 februari Beleidsraad 1. Beleidsraad 2, op 21 november, werd bezocht door de voorzitter en de penningmeester. De Vertegenwoordigende Vergadering van 11 april werd bezocht door de voorzitter. Drie bestuursleden bezochten een regionale bijeenkomst op 26 februari, in Den Haag. Op zaterdag 2 mei waren de voorzitter en de secretaris te gast bij de afdeling Delfland voor de uitwisseling van bestuurservaringen. Bestuur. Het bestuur bestond uit vijf leden: voorzitter, secretaris, penningmeester, veldbiologisch secretaris en natuurbeschermingssecretaris. (In de loop van het jaar 2015 nam het PR-bestuurslid de taak natuurbescherming op zich, zodat er nu een natuurbeschermingssecretaris in het bestuur is. De PRactiviteiten gingen naar de secretaris.) Daarnaast verzorgt de ledenadministratrice al jaren de ledenadministratie. Bovendien notuleert zij de bestuursvergaderingen. De LEZEX hield zich bezig met het organiseren van lezingen en een meerdaagse excursie. Er werden vijf lezingen georganiseerd plus na de ALV een kleine lezing. De twee door leden voor leden-avonden zijn in 2015 voortgezet vanwege de positieve respons. Het organiseren van een weekend, voor de derde maal, was ook een succes en wordt voortgezet in 2016. De afdeling kent, naast de LEZEXgroep, 11 werkgroepen die elk hun eigen activiteiten organiseren. Die activiteiten zijn toegankelijk voor alle leden en voor de leden van het IVN afdeling NoordKennemerland. De lezingen zijn gratis en voor iedereen, dus ook buitenstaanders, toegankelijk. Via BLAD, de BLADLUIS (digitale nieuwsbrief), de website, de mail en de pers worden de activiteiten onder de aandacht gebracht. Contacten met de pers lopen (meestal) goed. De veldbiologisch secretaris en team organiseerden in 2015 weer een cursus veldbiologie die goed bezocht werd, er waren zelfs te veel aanmeldingen. Opzet: zes cursusavonden, ieder met een eigen thema, vier excursies op zondagmorgen. Daarnaast werd er in 2015 op initiatief van de penningmeester en in overleg met de veldbiologisch secretaris een cursus planten determineren georganiseerd: vier bijeenkomsten waar o.l.v. deskundigen werd geleerd hoe de Flora te gebruiken. Beide cursussen staan voor 2016 weer op het programma. De werkgroepen. Van de elf werkgroepen zijn er acht inhoudelijk georiënteerd: de planten-, mossen-, insecten-, strand-, paddenstoelen-, ijsvogel-, hydrobiologie- en zoogdierwerkgroep. In het jaarverslag van de vereniging zijn de activiteiten van de verschillende groepen geboekstaafd. De hy-bi-werkgroep en de zoogdierwerkgroep waren in ruste in 2015, de overige werkgroepen functioneerden goed tot zeer goed. Waar mogelijk werden de verzamelde gegevens doorgegeven aan de diverse gegevensbeherende organisaties. De laatste twee werkgroepen, de dinsdag- en de woensdaggroep, zijn ingericht voor natuurstudie en natuurbeleving in het algemeen: vogel-, planten-, mossen-, strandof paddenstoelen-excursies. De dinsdaggroep was nieuw, gestart in september 2014, maar heeft ook in 2015 duidelijk in een behoefte voorzien: er is veel belangstelling voor. Het totale aantal activiteiten georganiseerd door deze elf werkgroepen plus LEZEX komt ruim boven de honderd uit. Werkgroep elf: zie bij samenwerking.

27

Bijlage 2


Veldbiologisch jaarverslag. De werkgroepen schrijven sinds 201o ieder een veldbiologisch jaarverslag en onder leiding van de veldbiologische secretaris worden die gebundeld tot een veldbiologische jaarverslag van de hele afdeling. De verslagen van 2010, 2011, 2012, en 2013 en 2014 zijn allemaal terug te vinden op de website. Het veldbiologisch jaarverslag van 2015 is de maak. BLAD en BLADLUIS kwamen dit jaar ieder vier keer uit. BLAD wordt gemaakt samen met het IVN afdeling Noord-Kennemerland, de BLADLUIS is de digitale nieuwsbrief van de afdeling. BLAD is duur (drukwerk), beperking van de kosten werd in 2015 gerealiseerd. De website geeft ruimte aan alles wat er op hoort te staan en is in de praktijk goed te beheren en wordt zo’n 150-160 keer per dag bezocht. Samenwerking: De afdeling Alkmaar werkt samen met het IVN-Noord- Kennemerland. De kosten van BLAD, de zaalhuur voor de lezingen en het kantoortje waar vergaderd wordt, worden gedeeld. Leden van het IVN-NKL zijn welkom op alle activiteiten van de KNNV m.u.v. de ALV. De intentie is om in 2016 de samenwerking te intensiveren, overleg hierover is begonnen in januari 2016. Alkmaar kent ook een vogelwerkgroep en zowel met de VWA als met het IVN-NKL is regelmatig overleg. Verder wordt incidenteel samengewerkt met PWN op de vlinderdag en de paddenstoelendag. Vlindertuin De Groene Voet. De gemeente Alkmaar heeft in 2011 een vlindertuin bekostigd. De werkgroep Vlindertuin De Groene Voet bestaat uit telkens één vertegenwoordiger van de KNNV afdeling regio Alkmaar, het IVN Noord-Kennemerland en de Werkgroep Ringslootpad van de Stichting Bewoners Activiteiten de Mare (St.BAM). De eerste verzorgt inventarisatiewerkzaamheden, de tweede de educatie en de laatste het onderhoud. De werkgroep werkt nauw samen met de eigenaar, de gemeente Alkmaar. Zij vergadert eens in de zes weken samen met een vertegenwoordiger van de gemeente. Besloten werd om de werkgroep onder te brengen bij de KNNV afdeling regio Alkmaar, en dus ook voor Vlindertuin De Groene Voet een bladzijde op de KNNV-website te maken. Dit de elfde werkgroep. Sinds dit jaar, 2015, is er ook regelmatig overleg met Vlindertuin Oosterhout in Alkmaar. ANIMO De KNNV had ook in 2015 een van de leden als vaste vertegenwoordiger in de stichting ANIMO. In 2015 heeft de voorzitter bovendien twee maal een vergadering van ANIMO bezocht. ANIMO staat voor: Alkmaarse natuur en milieuorganisaties en is ontstaan om alle organisaties die zich bezig houden met natuur en milieu met elkaar in contact te brengen en wat inzichten betreft op elkaar af te stemmen. De leden van de stichting ANIMO vertegenwoordigen (vrijwel allemaal) een natuur- of milieuorganisatie. Regelmatig is er overleg met en wordt er advies gegeven aan de gemeente Alkmaar. Het een positieve ontwikkeling dat er nu een natuurbeschermingssecretaris in het bestuur is, alle contacten over dit onderwerp gaan via hem en via de reeds genoemde vaste KNNVvertegenwoordiger. Zaanstreek Voor de leden van de KNNV afdeling Zaanstreek die niet actief zijn in werkgroepen organiseren wij activiteiten. In het voorjaar hebben we in dit kader een avond georganiseerd waarbij Matty Berg een presentatie heeft verzorgd over bodemdieren. Plantenwerkgroep KNNV Zaanstreek-Waterland 2015 In totaal is de werkgroep 20 keer bij elkaar gekomen. Zes thema-avonden over mossen, kiemplanten, gallen, korstmossen, varens en coniferen. Bezoeken aan de heemtuin in het Veldpark, het Stenen Hoofd (muurplanten, Amsterdam), FLORON-inventarisaties in het Jagersveld en Kogerveld, Guisweg. Voorts hebben we onder meer orchissen gedetermineerd in het Westelijk havengebied, in Wijk aan Zee, in het Geversduin, in de Enge Wormer, het Darwinpark en het Twiske. Gemiddeld zijn acht tot tien leden per activiteit aanwezig. Tijdens de thema-avonden worden telkens een aantal meegebrachte planten gezamenlijk gedetermineerd. Daarbij wordt de terminologie opgehaald en uitgelegd hoe de gebruikte determineersleutels werken. Van Bijenorchissen zijn eind januari de rozetten geteld in de bermen van de Guisweg. Daarna is in juni vastgesteld dat deze bermen in opdracht van de gemeente Zaanstad te vroeg gemaaid waren.

28

Bijlage 2


Ook was het maaisel verhakseld en slecht opgeruimd. Met de gemeente is een gesprek geweest over het herhaald maaien van beschermde planten. Het resultaat is geweest dat melding is gedaan bij de NVWA met een tweede officiële waarschuwing voor de gemeente Zaanstad tot gevolg. Inventarisatiegevens worden doorgegeven aan FLORON en gemeente Zaanstad. De ontwikkelingen worden nauwlettend gevolgd door FLORON en de werkgroep Europese orchideeën. Daarnaast zal in opdracht van de natuurboeren in de Enge Wormer voor de eerste keer tegen vergoeding in brak grasland worden geïnventariseerd. Het inventariseren van muurplanten in de Zaanstreek wordt overwogen. Kooiakkers KNNV Zaanstreek-Waterland 2015 De afdeling kent drie actieve werkgroepen: de Plantenwerkgroep, de Vlinderwerkgroep en de Kooiakkers. De werkgroepen nodigen elkaar uit voor bijzondere activiteiten . De Kooiakkers De Kooiakkers is een landje geheel omgeven door water en via een bruggetje bereikbaar. Het landje is niet vrij toegankelijk. Het bevindt zich in de Kalverpolder, westelijk van de ringvaart van de Wijdewormer, aan de noordkant van de Leeghwaterweg. Er wordt op alle woensdagen gewerkt van 9.30 uur tot 12.30 uur. Bovendien op de eerste zaterdag van de maand, van 9.30 uur tot een of twee uur. Het voornaamste werk bestaat uit het verwijderen van braam-en boomopslag en het binnen de perken houden van Gulderoede en Pitrus Het landje is 380 m lang en 80 m breed. Aan de kant van de weg is moerasbos bestaande uit elzen, essen met een enkele berk erin. Op 20 maart is er meegedaan met hart-en zieldag. Een aantal personeelsleden van Wiener- Duyvis hebben belangeloos meegewerkt om grond te verzetten. De werkgroep heeft ondersteuning verleend aan het Sint Michaelcollege. Groepen tweede jaars leerlingen biologie moesten opdrachten uitvoeren. Het ging om onderzoek naar planten, bomen, waterdiertjes en vogels. De werkgroep heeft dit jaar meegedaan aan de landelijke natuurwerkdag Het totale verslag is te lezen op de site van de afdeling. Vlinderwerkgroep KNNV Zaanstreek-Waterland 2015 In 2015 bestond de werkgroep uit 6 personen. Er is 13 keer gedetermineerd op vlinders en libellen in 3 verschillende vakken in het Twiske Bovendien is er 7 keer geïnventariseerd in Westzaan. Er werd naar nachtvlinders gekeken op de Kooiakker en in de Heemtuin door middel van een laken en licht. Dit werd 4 keer gedaan. Op de winteravonden en soms ook 's morgens kwamen we bij elkaar om vlinders en libellen te determineren vanaf foto's Met 5 personen werd een bezoek gebracht aan de Landelijke Vlinderdag in Wageningen. In juni werd met een voorlichting/verkoop kraam gestaan in een tuin in Wijdewormer

Gewest Oost Enschede Zoals vorig jaar gemeld, is bij de Vereniging Vrienden van TwentseWelle/ KNNV-afd. Enschede de vergrijzing een probleem, dat zich onder meer uit in een dalend aantal leden. Aanwas van jongeren blijft helaas uit. Activiteiten in 2015 bestonden uit het organiseren van een 7 tal lezingen in MuseumTwentseWelle, het organiseren van excursies o.a. (boomkikkerexcursie). In samenwerking met IVN vinden de inventarisatie-activiteiten van de planten- en mossenwerkgroep en de insectenwerkgroep plaats. Op het landgoed de Vlijertse Meden”” heeft een insecten inventarisatie plaatsgevonden. In het najaar is een ”Cursus Celbiologie Anno Nu “ van 6 cursusavonden gegeven. Om de leden een breder aanbod van activiteiten te bieden, is er in 2015 doorgegaan met een excursie- en lezingenprogramma van de afdelingen Enschede en Hengelo/Oldenzaal gezamenlijk. 30/12/2015/gv Hengelo-Oldenzaal Dit jaarverslag geeft een beknopt beeld van onze activiteiten over 2015. Het uitgebreide jaarverslag staat in ons afdelingsblad Onder de Loep, dat ook in te zien is op onze website (www.knnv.nl/hengelooldenzaal) . De excursiecommissie zorgt elk jaar voor een uitgebreid programma.

29

Bijlage 2


Aan deze excursies kunnen ook leden van IVN Hengelo en leden van KNNV-afdelingen uit onze regio deelnemen. Van elke excursie wordt een kort verslag gemaakt dat ook weer op onze website gevonden kan worden. Het project in de wijk Klein Driene, dat bij inrichting in 1965 een bijzondere bomen- en struikenaanplant kreeg, is bijna afgerond. De bomen zijn geïnventariseerd en er zijn twee bomenwandelingen uitgezet. In het voorjaar worden de folders gepresenteerd tijdens een lezing en de daarop volgende excursies. In het najaar 2016 komt de Nederlandse Dendrologische Vereniging op bezoek. Een boeiend project dat later nog een vervolg krijgt. Een kleine groep onderhoudt een klein heideveld op het landgoed Twickel, dat samen met het omliggende gebied een aantal jaren geleden door onze afdeling is geïnventariseerd. Dit onderhoud heeft geresulteerd in de uitbreiding van beenbreek (Narthecium ossifragum) Onze afdeling heeft qua werkgebied te maken met meerdere IVN-afdelingen. Met de afdeling Hengelo zijn er goede afspraken over de samenwerking met de gemeente Hengelo en het KIN (zie verderop). Met de afdeling Losser is een oriënterend gesprek geweest en met de afdeling Oldenzaal is dat gepland. Het KIN is een samenwerkingsverband van KNNV, IVN en NIVON, waarbinnen korte cursussen worden georganiseerd. In 2015 was dat de cursus “Beter Kijken is meer Genieten”. Het jaar 2016 staat volledig in het teken van ons 100-jarig bestaan!! Twenthe Voor 2015 hebben we geprobeerd een gevarieerd programma te maken. We denken dat dit aardig gelukt is. Dit jaar is weer een programmering gemaakt en in overleg met de verenigingen in Almelo, die samen een Natuurhus willen bouwen is besloten 3 activiteiten samen met de andere 5 te gaan doen. Op 2 mei 2015 hebben we met een stand op de Lentefair van Groei en Bloei gestaan, vooral het aquarium van Eveline met waterdieren was een groot succes. Onze ledenaantallen zijn op 1-1 van de hieronder genoemde jaren: 2012 2013 2014 Gewone leden 48 44 39 Huisgenootleden 9 9 9 We hebben geen ereleden, jeugdleden of donateurs. Het aantal leden blijft dalen.

2015 37 9

2016 35 7

Cursus In 2014 was er een cursus over Korstmossen georganiseerd. Deze cursus werd mede mogelijk gemaakt door de subsidie die wij ontvingen van Groen en Doen. De cursus bestond uit 3 avonden theorie en 3 morgens veldwerk en werd gegeven door bioloog Ron Poot ([email protected]). Deze cursus was een succes, zodat er afgelopen jaar een vervolg was in de vorm van een werkgroep. In 2016 gaan we een vlindercursus geven i.s.m. De Vlinderstichting; 2 avonden theorie (21 en 28 april) en 2 avonden praktijk op nader te bepalen datum. Verder staat er voor komend jaar niets op het programma, we wilden samen met IVN een excursieplanning maken, maar door omstandigheden is dit mislukt. We kunnen altijd deelnemen aan de activiteiten van de andere verenigingen verbonden in de Stichting Natuurhus Almelo. Vriezenveen De afdelingsactiviteiten waren breed van opzet en de animo goed. Het ledental nam met 1 af. Natuurstudie: a. Samen met de gemeente Twenterand en het Waterschap loopt sinds 2007 een bermproject. Berm door weelderige groei opnieuw pleksgewijs twee maal gemaaid en maaisel afgevoerd. Vijfjaarlijks wordt via een 5-tal proefvlakken gevolgd of het resultaten oplevert. Jaarlijks worden een aantal soorten geïnventariseerd. b. Diverse leden nemen deel aan inventarisatie projecten op gebied fauna en flora.

30

Bijlage 2


c.

Twee natuurparels (Fayersheide en Kooiplas) zijn geïnventariseerd op vlinders, libellen, sprinkhanen en vogels. Rapporten verschijnen hopelijk in 2016. Natuurbeleving: a. Maandelijks wandelingen en excursies, maandelijks activiteit van eigen natuur jeugdclub. De afdeling beheert een educatieve kruidentuin. En er is een natuur fotowerkgroep. b. De website wordt frequent bijgewerkt. De webmasters verzetten prima werk! c. Jongere generatie activeren lukt nog steeds niet, er zijn geen aanjagers te vinden. Natuurbescherming: a. Deelname in diverse lokale en regionale werkgroepen en klankbordgroepen van diverse N2000 gebieden. De betreurenswaardige bezuinigingen op natuur worden steeds meer zichtbaar. De noodzakelijke bufferzone bij N2000 gebied Engbertsdijksvenen is onder politieke druk gehalveerd, raar maar waar! Er wordt nog steeds verder geknaagd aan de noodzakelijke te nemen matregelen voor een robuust goed werkend hoogveensysteem. Het Wierdenseveld werd nog steeds niet formeel aangewezen als N2000 gebied, onbegrijpelijk. b. Landschapsbeheer (Veenschap 6x, Fayersheide 3x en Faunapassage 4x) op doordeweekse ochtenden succes en op 2 zaterdagen waaronder op de natuurwerkdag samen met Scouting. c. Natuurparel Fayersheide kreeg extra bufferzone van 8ha. Inrichting werd in 2014 afgerond. De eigenaar Staatsbosbeheer krijgt voor deze parel buiten de EHS alsnog jaarlijks weer een beheersubsidie en een aanpalend grondeigenaar ook voor extensief beheer via de ANV. Organisatie: a. Nestkastproject “Hoge Hexel” met nieuwsbrief van resultaten. Deelname aan steenuilenproject. Nieuw Torenvalk nestkast project gestart. 6 kasten, waarvan 4 bezet met 20 geringde jongen in het eerste jaar. b. Paddenopvangproject “De Pollen” sinds 1975 met tijdelijke middelen in het voorjaar, rapportage via www.padden.nu. In 2014 heeft de gemeente na aandringen van de KNNV 3 faunatunnels aangelegd. Ondanks heel veel extra moeite en inzet vanuit de KNNV werden geen andere sponsors gevonden voor substantiële bijdagen. Financiën ontbreken nog voor 2 extra tunnels, duurzame kunststof jaarrond afzettingen en inritroosters. Veel andere partijen wijzen naar de gemeente Twenterand als verantwoordelijke. Jaarlijks veel doodgereden dieren, waaronder 10tallen. Zoektocht naar meer subsidie loopt verder. c. Het bestuur is compleet! d. In 2015 het eerste succesvolle broedgeval Kraanvogel in Overijssel met 1 vliegvlug jong! De afdeling was zeer actief betrokken bij het in kaart brengen van Kraanvogel activiteiten in en rond de Engbertsdijksvenen gedurende het gehele jaar. H.H. Stevens. E-mail: [email protected]

Gewest West Het gewest leidt een sluimerend bestaan Bollenstreek Geen jaarverslag ontvangen Delfland Organisatie Er is een bijenhuis (Het Melarium) gehuurd De stand van www./knnvdelfland.waarneming zijn 56.015 waarnemingen, met 2.434 soorten door 36 waarnemers .In 2015 zijn er 12780 waarnemingen bij gekomen. De stand van ons afdelingsarchief is 85.168 planten. De volgende publicaties zijn verschenen Haagse Beek; Bijen- en insectengidsje van Delftse tuinen; Verslag jaarthema parken 2015; Paddentrek 2015; Rotterdamseweg 223; Bankjesroute, Veldbericht 119 – 122; KNNV Nieuws 434 – 477. Er zijn 34 persberichten verschenen, hierbij is de volle breedte van onze activiteiten onder de aandacht gebracht te weten, excursies, cursussen, lezingen, paddentrek, een stemadvies voor de waterschapverkiezingen, wilgenknotten, Parkendag De Lier. Op 13 september hebben we ons 30 jarig jubileum gevierd en het thema was Natuur in Delfland in 2030, we hebben het in en rond het Melarium in het Ackersdijkse Bos gevierd; iedere kwartaal was er een excursies in het Westland. Er zijn 16 maatschappelijke stagiaires actief geweest bij het paddenoverzetten en het knotten. Van de hogeschool Inholland uit Delft zijn twee stagiaires geweest. (padden en bijen in tuinen)

31

Bijlage 2


Verslag natuurhistorische zaken Natuurstudie Er zijn door diverse mensen 8 hokken de planten gestreept, er is ook gevist, de bermen rond de Haagse Beek zijn geïnventariseerd en beheeradviezen opgesteld. De boekenleesclub heeft een aantal boeken bestudeerd. Nachtvlinders dagvlinders zijn gemonitioord Er is een studiegroep 1134 opgericht. Natuureducatie Het grote aandachtspunt is het jaarthema Natuur in de stad en het dorp geweest. Hierbij is een soort van de maand gehanteerd. De parkendag in De Lier was een succes Weidevogels tellen (samen met de Weidevogelwacht Midden-Delfland), Er zijn zes cursussen en workshop georganiseerd en diverse tentoonstellingen uitgeleend. Alle geplande lezingen zijn gehouden om het bezoekersaantal te verhogen is er een folder uitgegeven. Natuurbescherming In het Westland zijn 165 wilgen geknot in acht knotochtenden, een gemiddelde van 12 mensen met dag. In Midden-Delfland door 245 mensen gewerkt op 18 werkdagen: een gemiddelde van 13 mensen per werkdag in totaal 56 landschapselementen. In de Zuidrand wordt samengewerkt met de Werkgroep Midden-Delfland uit Vlaardingen In opdracht van het Recreatieschap Midden-Delfland is een inventarisatierapport van alle landschapselementen opgesteld De afdeling is vertegenwoordigd in: Platform Groen, adviescommissie Arboretum-Heempark, Milieuplatform Pijnacker-Noordorp, Gebruikersgroep Bieslandse Bos en Balij, weidevogelpact MiddenDelfland, weidevogelberaad PADDEN OVERZETTEN Totaal aantal amfibieën 7605, waarvan levend overgezet: 6967 = 92% en waarvan omgekomen in het verkeer: 638. Levend overgezet: gewone pad 4765, kleine watersalamander 870, kikkers, voornamelijk bruine kikkers 1335. Duurzaamheid We hebben ontdekt dat als we onze drie doelstellingen natuurstudie, natuureducatie en natuurbescherming in de tijd zien, we duurzaamheid invullen. Of te wel duurzaamheid is de vierde dimensie van de KNNV. Op onze site hebben we het begrip Duurzaam geïntroduceerd. Overzicht van cursussen in 2015 Thema Aantal bijeenkomsten Waarnemen met 5 je Hart (Mindfulness met de natuur) of te wel verdieping van natuurbeleving Teleflora via email 10 Workshop 1 snoeien van Vruchtbomen Basiscursus 1 Vissen Cursus 3 Moestuinen workshop Eetbare 1 paddenstoelen kweken (Duurzaam Monster)

cursusleider Liane Lankreijer

Beginners/ gevorderden Beginners

Contactpersoon Geert van Poelgeest

Cor Nonhof Geert van Poelgeest

Zeer gevorderden Beginners

Cor Nonhof Geert van Poelgeest

Ravon

Beginners

Marijke Heijne

Duurzaam Monster Duurzaam Monster

Beginners

Carmen Cools

Beginners

Carmen Cools

Gouda

32

Bijlage 2


In 2015 heeft het bestuur van de vereniging een nieuwe penningmeester benoemd; de andere bestuursleden zijn aangebleven. Het bestuur is 6 maal bijeengeweest, in februari is de algemene ledenvergadering en in september een bijeenkomst van bestuur met alle coördinatoren van de 7 werkgroepen geweest. Het ledenaantal van de afdeling bedraagt 122 (31 december 2015). Het verenigingsblad De Natuurvriend is 3 maal dit jaar verschenen. De nieuwsbrief wordt elke maand per mail naar de leden en geïnteresseerden toegestuurd. De website ziet er goed uit. Op verzoek van de gemeente Gouda heeft de KNNV samen met IVN een gebied (Oostpolder) voor het tweede jaar geïnventariseerd en gemonitord op aanwezigheid van broedende weidevogels. Een verslag is wederom aangeboden aan de gemeente. De afdeling beheert 5 oeverzwaluwhotels op een bedrijvenpark nabij Gouda. Naast het organiseren van een paddenstoelencursus en een vogelcursus samen met IVN, zijn er weidevogel- en vogeltellingen gedaan, een km hok geïnventariseerd, nachtvlinders en gierzwaluwen geïnventariseerd/geteld. De werkgroepen hebben ook zelf allerlei excursies georganiseerd. De natuurbeschermingswerkgroep is actief en succesvol geweest. Deze groep heeft diverse zienswijzen opgesteld en bezwaren ingediend. Bij diverse publieksactiviteiten georganiseerd door derden zorgt de vereniging ervoor met een informatiekraam aanwezig te zijn. In augustus is de publieksactiviteit in het Reeuwijkse Hout georganiseerd. KNNV samen met IVN hebben het voortouw hierin gehad (samen met diverse natuurorganisaties). Op zondagmiddag is een aantal excursies gehouden. Zoals gebruikelijk heeft de natuurhistorisch secretaris in 2015 een zeer gevarieerd activiteitenprogramma opgesteld: diverse lezingen (een aantal samen met IVN) en excursies zijn er geweest en daarnaast is er een midweek in Limburg gehouden. Alle activiteiten werden goed bezocht. Secretaris KNNV afdeling Gouda e.o. Den Haag Geen jaarverslag ontvangen Leiden De KNNV-afdeling Leiden en omgeving kijkt terug op een jaar prettige samenwerking met IVN regio Leiden. Het gezamenlijk periodiek “Bladgroen” is drie maal uitgebracht, er zijn tien ‘algemene activiteiten’ georganiseerd (d.w.z. voor KNNV- én IVN-leden): excursies op 6 mei naar Jac.P. Thijssepark (heempark in Amstelveen), 5 juli en 11 oktober op de begraafplaats Rhijnhof, 19 juli naar Oostvoorne, 6 augustus naar de heemtuin in Leiderdorp en 26 september naar de Amsterdamse Waterleidingduinen, verder 2 studieavonden op 12 november over ‘Paddenstoelen in het Bos van Wijckersloot te Oegstgeest’ (tevens Ledencontactavond) en op 8 december over ‘Vogels en Liefde’ en tenslotte 2 middagcursussen ‘Plantendeterminatie’ op 26 juli en 16 augustus. In het Vissenmonitoringsproject dat o.l.v. mevr. Aaf Verkade plaatsvindt in Havenwijk-Zuid te Leiden zijn in 2015 vijf nieuwe hoogtepunten bereikt. Op 23 januari kwam haar beschrijving van het succesvolle wijkproject uit als een hoofdstuk in de Leidse editie van de internationale reeks ‘Community Lover’s Guide to the Universe’. Tijdens het RAVON-symposium op 13 maart in Naturalis - bij de lancering van het nieuwe boek 'De vissen van Zuid-Holland', door Stichting RAVON en bureau Waardenburg - bleek dat Aafs team het hoogste aantal tellingen voor dit fraaie werk had aangedragen. Op 11 juni ontving haar project de prijs ‘Gouden Zwaluw 2015’ uit handen van directeur Jaap Dirkmaat van de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap (VNC). In september kregen de stadsvissen meer bekendheid in de door Aafs team verzorgde stadsaquaria tijdens de tentoonstelling ‘AquaHortus’ in de Leidse Hortus botanicus. En op 14 november ontving Aaf de RAVON-stimuleringsprijs 2015 ten bedrage van € 1500, opdat zij het grachtenonderzoek in de Havenwijk nog enkele jaren kan voortzetten. Zie ook www.onderwaterinleiden.nl Naast de drie nummers van het met IVN-regio Leiden samen uitgebrachte periodiek Bladgroen is ook weer de jaarlijkse editie van Daucallium+ (het inhoudelijke gerichte verdiepingsblad voor onderzoekende KNNV-ers) verschenen.

33

Bijlage 2


De afdeling telt vijf werkgroepen: planten, paddenstoelen, mossen, vogels en natuurbescherming. Alle vijf werkgroepen hebben zich in 2015 weer bezig gehouden met excursies, inventarisaties, lezingen en het laten horen van hun stem in organisaties op het terrein van natuurbeheer. En evenals in voorgaande jaren hebben weer behoorlijke aantallen leden plezier beleefd aan de activiteiten. Veel activiteiten van de werkgroepen zijn gericht op de eigen leden, maar er is ook steeds meer inbreng in educatieve activiteiten die in samenwerking met het IVN worden uitgevoerd. Bestuur Het bestuur heeft in 2015 zes vergaderingen gehouden en bestaat sinds de ALV van 19 maart formeel uit 7 personen. De activiteiten binnen de afdeling zijn gestimuleerd, gecoördineerd en ondersteund, de financiën zijn beheerd en de administratieve zaken zijn verzorgd (en naast de publicaties in Bladgroen en op de website heeft één bestuurslid opnieuw geregeld ‘remindermailtjes’ over de activiteiten naar de leden rondgemaild). Zoetermeer Geen jaarverslag ontvangen

Gewest IJsselstreek Apeldoorn Het ledental van de afdeling Apeldoorn bedroeg per 1 januari 2015: 130. In 2015 hebben zich 19 nieuwe leden aangemeld; 5 leden hebben opgezegd, en 1 lid is helaas overleden. Per saldo is het aantal leden in 2015 dus met 13 toegenomen tot 143. We slagen er al jaren in om jaarlijks nieuwe leden te werven, met dit jaar dus gelukkig weer een aanmerkelijke stijging van het ledental. Deels is dit bereikt door de aantrekkingskracht van de actieve nieuwe werkgroep Sprengen en Beken, deels door de nieuwe Minivogelcursussen. Maar ook spontaan meldden zich diverse nieuwe leden aan. Het voorzitterschap is gelukkig ook weer ingevuld. De leden hebben deel kunnen nemen aan een groot aantal activiteiten met een grote verscheidenheid. In totaal waren dat er meer dan 120, zoals lezingenavonden, excursies, cursussen en natuuronderhoud. De kern van de activiteiten ligt vanouds bij de individuele werkgroepen voor planten, insecten, paddenstoelen en vogels, en de in 2012 opgerichte multidisciplinaire Werkgroep Sprengen en Beken. Alle werkgroepen zijn betrokken bij inventarisaties en tellingen. De Insectenwerkgroep zette het intensieve onderzoek naar effecten van nieuwe straatverlichting op nachtvlinders (in samenwerking met o.a. Philips, de NAM, Wageningen Universiteit, het Nederlands Instituut voor Ecologie) voort. Ook de Vogelwerkgroep was erg actief met inzet bij tal van Sovon tellingen: BMP, BMP+, Vogelatlas, MUS, PTT, etc. De werkgroep Sprengen en Beken zorgt voor jaarlijkse monitoring van de geheel gerenoveerde Koningsbeek, waaraan alle werkgroepen met hun eigen deskundigheid een bijdrage leveren. De afdeling is in 2015 verder gegaan met het organiseren van “grote” lezingen, inmiddels omgedoopt tot “KNNV-lezingen”, d.w.z. toonaangevende lezingen voor een groot (100+) publiek in samenhang met op de specifieke doelgroep gerichte promotie. Volle zalen zijn getrokken met: • 25 maart 2015: “Invasieve exoten”, door Wilfred Reinhold • 28 oktober 2015: “Overleeft de koolmees de klimaatverandering?”, door Marcel E. Visser, evolutionair ecoloog, afdelingshoofd Dierecologie van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOOKNAW) en hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen en Wageningen Universiteit. In 2015 is er geen Natuurdag georganiseerd, wel is samen met het IVN overlegd over de mogelijkheden om in 2016 of 2017 weer een Natuurdag te organiseren. Op cursusgebied waren de Vlindercursus en de minicursussen “Weidevogels” en ”Watervogels”, alle samen met het IVN, een succes. Promotie omvatte de twee Publiekslezingen, de drie cursussen en deelname aan “Natuurlijk Apeldoorn” (website van alle natuur- en milieugroeperingen in Apeldoorn). In samenhang daarmee is er in 2015 een structureel overleg op gang gekomen tussen een aantal van deze organisaties. Om het publiek hierbij te betrekken en te informeren worden voor 2016 gezamenlijke PR-activiteiten voorbereid. Verder verschenen er verschillende artikelen in de lokale pers n.a.v. ontplooide activiteiten. En er is opnieuw een PR-commissie in het leven geroepen.

34

Bijlage 2


De (verdere) samenwerking met IVN afdeling Apeldoorn werd in 2015 een vast agendapunt voor het al langer bestaande besturenoverleg. Er wordt nagedacht over concrete mogelijkheden voor verdere samenwerking. Wederzijdse (betere) kennismaking is hierbij van belang. Het voorzittersoverleg is nieuw leven ingeblazen. IdV, 28-01-2016 De Noordwesthoek Algemeen: Hoewel de afdeling ieder jaar leden verliest en vergrijst, kan van een actief jaar gesproken worden. De financiële situatie geeft reden tot zorg. Het dalende ledenaantal en ook de verhoudingsgewijs hoge afdracht aan de landelijke organisatie zetten een zware druk op de hoogte van de contributie, de uitgaven en het organiseren van geldkostende activiteiten. Natuurbeleving: De vogel-, planten-, vlinder- en geologiewerkgroepen hielden alle maandelijkse, goed bezochte bijeenkomsten, met daarin tijd voor lezingen, determinaties en discussie. Ook hielden ze, naast de reguliere afdelingsexcursies, eigen excursies. Natuurstudie: De vogel-, planten en vlinderwerkgroep hielden inventarisaties voor organisaties als NM, SBB , Sovon, Vlinderstichting etc. Daarnaast zijn veel leden nog individueel actief binnen hun aandachtsgebied. Er werden, gezamenlijk met het IVN Noordwest Overijssel, 6 lezingen georganiseerd over zeer diverse onderwerpen. Natuurbescherming: Met de Gemeente is regelmatig overleg over beschermingsmaatregelen, zoals het wel of niet verwijderen van roekenkolonies, het beheer van de vele houtwallen in de omgeving, aanleg van ijsvogelwanden, nestgelegenheden voor zwaluwen onder bruggen etc. De weidevogelbeschermingswerkgroep heeft weer vele hectaren agrarisch land “beheerd”. Door de werkgroep Wolterholten werd het geologisch monument met dezelfde naam en de heemtuin onderhouden. Het natuur- en Milieuplatform had een rustig jaar. Contacten en samenwerking. De samenwerking met het IVN is goed en niet alleen de lezingen, maar ook alle excursies en cursussen staan voor wederzijdse leden open. Begin januari werd een gezamenlijke Nieuwjaarswandeling met aansluitend een snertbijeenkomst georganiseerd. Daarnaast worden contacten onderhouden met de KNNV afdelingen uit het gewest IJsselstreek en in meer of mindere mate, andere natuurverenigingen in de regio ; ook is er structureel overleg met de Gemeente. Alle uitingen van beide verenigingen in gezamenlijkheid worden in de plaatselijke pers vermeld: excursies en lezingen zijn toegankelijk voor niet-leden. De website wordt steeds vaker gevonden door zowel leden als niet-leden. Wilhelminaoord, 18 januari 2016, JM ( Thijs) Krösschell secretaris@ Noordwesthoek.knnv.nl Deventer De leden Begin 2016 zijn er 79 leden waarvan 13 huisgenootleden. Het bestuur Dit bestaat uit Nienke Dijkstra (natuurhistorisch secretaris en waarnemend voorzitster), Niek Lelieveld (penningmeester) en Marjolein Vermeij (secretaris en ledenadministratie. De functie van voorzitter is nog steeds vacant. Uitbreiding van het aantal (algemeen) bestuursleden is gewenst. Activiteiten Vanuit het bestuur hebben we ons bezig gehouden met het thema ‘Natuur in de directe leefomgeving’. Dit is uitgewerkt door middel van een voortuinproject (zie verder in dit verslag). Ook hebben we namens de KNNV deelgenomen als belanghebbende om plannen voor de verbetering van het Worpplantsoen mee te beoordelen. Hierbij hebben we vooral gelet op het verhogen van de natuurwaarden van het park en de natuurbeleving door kinderen en volwassenen.

35

Bijlage 2


Er is een gedetailleerde en kritisch opbouwende reactie gestuurd op de contourennota. In november is een bijeenkomst geweest van de besturen van IVN- en KNNV- Deventer. Op de agenda stond de uitbreiding van de samenwerking en het mogelijk toewerken in de richting van een fusie van beide lokale verenigingen. In de besturen staan de neuzen dezelfde kant op. Beide willen werken aan een uitbreiding van de samenwerking en het op termijn in elkaar schuiven van de verenigingen tot één. Totdat de ALV van het IVN zich in maart 2016 over deze materie heeft uitgesproken is besloten eerst de samenwerking verder uit te bouwen. De programmacommissie wordt een gezamenlijke commissie met een eigen budget. Deze commissie organiseert de ledenactiviteiten zoals lezingen en excursies. Een groepje mensen gaat zich buigen over de mogelijkheden van een gezamenlijk ledenblad met een gezamenlijke redactie en gaat de besturen hierover adviseren. Vanuit het bestuur is dit jaar contact geweest met bureau Tauw over de uitvoering van het project Stroomlijn van Rijkswaterstaat. Met een aantal leden bij KNNV en IVN is overleg per mail geweest om te zien of we hierbij betrokken kunnen of willen worden. Uiteindelijk is dit niet van de grond gekomen. Sommige leden twijfelden over de zin van inspraak tijdens het project en een ander had in een eerder stadium al informatie doorgegeven over de locatie van beschermde planten. Kritisch volgen en bezwaren maken vereist veel lokale en juridische kennis en de bereidheid om bezwaarprocedures in te gaan. We hebben binnen de afdeling momenteel geen mensen die hierin willen duiken. Het bestuur is, samen met de vorige voorzitster van de afdeling druk bezig met het voorbereiden van het jubileumjaar van de KNNV- Deventer: 100 jaar in 2017. We hebben buiten het bestuur geen mensen bereid gevonden op plaats te nemen in een jubileumcommissie. Binnen de afdeling worden vaste activiteiten uitgevoerd: - Het natuurbeheerwerk dat één van onze leden, namens de KNNV, coördineert en deels ook uitvoert in een natuurgebiedje “De Slenk” bij Lettele gaat hij op termijn overdragen aan de eigenaar van het gebied Stichting IJssellandschap. Binnen de afdeling zijn geen mensen die deze taak duurzaam kunnen voorzetten. - Het tijdschrift de Quadrifolia is vier keer verschenen, zoals altijd. - De plantenwerkgroepen is zeer actief geweest dit jaar. Gerrit Hendriksen en Henriëtte Zengers coördineren de gemeenschappelijke werkgroep van KNNV en IVN. Dit jaar is het natuurontwikkelingsgebied de Baarlerhoek geïnventariseerd in samenwerking met Stichting IJssellandschap. Er is geïnventariseerd op een aantal plaatsen langs de Dortherbeek. De komende jaren worden de ontwikkelingen gevolgd. Dit is een project in samenwerking met Waterschap Groot Salland. Daarnaast zijn nog twee Floron KM-hokken geïnventariseerd volgens de methode van het nieuwe strepen. - Er is een KNNV- paddenstoelenwerkgroep actief. De leden spreken onderling af om met elkaar paddenstoelen te zoeken en te determineren. Ook begeleiden zij paddenstoelenexcursies voor leden. Zij werken samen met leden van andere regionale paddenstoelengroepen. - De mossenwerkgroep is actief tussen eind oktober en half april. Het is een gemeenschappelijke werkgroep van KNNV en IVN. Dit jaar is gestart met inventarisatie van km-hok 212-476 t.b.v. de BLWG. Marjolein Vermeij heeft de coördinatie. Het programma van lezingen en excursies en andere activiteiten. Er zijn 7 lezingen georganiseerd. De lezingen en excursies vormen het hart van onze vereniging. Ze worden georganiseerd door de programmacommissie. De lezingen worden georganiseerd voor KNNV- en IVN-leden. Alle excursies zijn dit jaar georganiseerd voor KNNV- en IVN-leden gezamenlijk. De opkomst bij lezingen en excursies is wisselend. Lezingen: 27 jan: Lezing van Frank Berendse, voorzitter van de Heimans en Thijssestichting. Het leven en werk van Eli Heimans. 5 febr: Lezing over IJsland door Gerrie Roetert en Esther van Assen. 2 april: Lezing over Stinzenplanten door Klaske ten Grotenhuis. 23 april: Lezing over dassen en marterachtigen door Mark Zekhuis. 10 sept: Natuur in je eigen omgeving door Hein van Bohemen. 9 okt: Lezing over Diersporen door Jeroen Kloppenburg. 26 nov: Lezing Plantengallen door Roelof-Jan Koops.

36

Bijlage 2


Excursies en bijeenkomsten: 11 jan: Nieuwjaarsbijeenkomst bij Koos Anema. 5 maart: Excursie Zandweteringpark o.l.v. Dick Steenstra en Henny Wassens. 19 maart: Algemene ledenvergadering in de Ulebelt. 26 maart: Voorjaarswandeling in de Oostermaat o.l.v. Nienke Dijkstra 12 april: Excursie over Stinzenplanten in de Botanische tuin in Utrecht o.l.v. G. van Buiten, hortulanus. Het tweede deel van de excursie over rotsplanten o.l.v. Niek Lelieveld. 26 april: Thijssewandeling in de Douwelerkolk o.l.v. Niek Lelieveld. 9 mei: Gewestelijke excursie Hoog Buurlo o.l.v. KNNV-afdeling Apeldoorn 17 mei: Geologische excursie Needse berg o.l.v. Louis Verhaard en Frans Roudijk. 23 mei: Orchideeënexcursie Silberberg o.l.v. Niek Lelieveld. 7 juni: Excursie Landgoed Woudhuis o.l.v. Dick Steenstra en Henny Wassens. 18 juni: Vlinderexcursie Luttenbergerven o.l.v. Niek Lelieveld. 24 juni: Plantenexcursie Baarlerhoek o.l.v. Gerrit Hendriksen. 19 juli: Excursie Beekbergerwoud o.l.v. Dick Steenstra en Henny Wassens. 8 aug: Sporenexcursie Ossenwaard o.l.v. Jeroen Kloppenburg. 16 aug: Excursie naar de Lemelerberg o.l.v. Hein en Bien Hage. 20 aug: Heide-excursie Wechelerveld o.l.v. Henny Wassens en Nienke Dijkstra. 6 sept: Excursie Bakenberg en Het Leesten o.l.v. Harry Weimer. 13 sept: Excursie de Tichelgaten bij Windesheim o.l.v. Mike Hirschler. 24 sept: Wandeling in het Bruggenbos bij Twello o.l.v. Bien en Hein Hage. 10 okt: Sporenexcursie in de Ossenwaard o.l.v. Jeroen Kloppenburg. 18 okt: Excursie Landgoed de Bannink. Dick Steenstra en Henny Wassens. 29 okt: Excursie Landgoed Kring van Dorth o.l.v. Mike Hirschler. 8 nov: Paddenstoelenexcursie in de Kranenkamp o.l.v. Gert Jan Keizer. 19 nov: Paddenstoelenexcursie Waterleidinggebied Frieswijk o.l.v. Hein Hage en Claire v Norel. 22 nov: Excursie Gorsselse Heide o.l.v. Dolf Logemann. Project Natuurrijke voortuinen. Dankzij een provinciale subsidie is een aantal activiteiten uitgevoerd rond het thema Natuurrijke voortuinen. De coördinatie van het project was in handen van Marjolein Vermeij. Op 8 januari en 29 januari is een cursus natuurtuinieren en tuinontwerpen gegeven door Anneke Rodenburg, ecologisch hovenier. Er waren 9 cursisten. Aan deze cursus is aandacht besteed via een krantenartikel, een interview met Nienke Dijkstra in haar eigen natuurtuin door TV-Oost en een interview voor de lokale radio. In juni is een fietstocht georganiseerd langs inspirerende (voor)tuinen. Gerrit Hendriksen, Nienke Dijkstra, Niek Lelieveld en Anneke Rodenburg hebben een rondleiding gegeven in hun eigen tuin. Ook de voorbeeldtuinen van de Ulebelt zijn gebruikt. Daarnaast kregen deelnemers een routebeschrijving voor een tocht langs natuurrijke voortuinen in Deventer. Ter afsluiting van het project is de lezing van Hein van Bohemen geweest (zie het onderdeel lezingen in dit verslag). Epe - Heerde Eind 2015 stonden 141 leden ingeschreven in het ledenregister en er zijn 6 tientjesleden. Het ledenaantal is dit jaar enigszins verminderd maar niet verontrustend. In de algemene ledenvergadering is Loes Jansen herkozen als bestuurslid. Cintia Wedemeijer was aftredend. Wim Oosterloo is als nieuw bestuurslid benoemd met Natuurbeheer als speciaal aandachtsgebied. Rob vd Burgt is benoemd voor een nieuwe termijn. Chris Drevijn is met algemene stemmen benoemd als ledenadministrateur. Vanaf de ALV is deze functie ontkoppeld van het penningmeesterschap. Op 11 juni is een extra ledenbijeenkomst georganiseerd vanwege de Contourennota. De aanwezige leden waren kritisch over het samengaan op korte termijn. Enkele leden die per mail hadden gereageerd, waren positiever. De conclusies uit de discussie en de mails zijn naar het landelijk bestuur gestuurd. Er zijn dit jaar weer veel activiteiten georganiseerd. Nieuwjaarswandeling, excursies, lezingen, inventarisaties. Een geslaagde 1000 soortendag in september met een verslag als afronding. Een tentoonstelling op Vriezes Erfgoed in Wapenveld. En ook een project tuinambassadeurs waarbij de focus lag op een nieuwe wijk in Epe. Dit is samen met de gemeente Epe en de woningbouwvereniging uitgevoerd. De tweede helft heeft Epe-Heerde een protest ingediend bij de provincie tegen de massale boomkap voor de reconstructie van de provinciale weg aan de noordzijde. Dit loopt nog. Dit jaar is meer accent

37

Bijlage 2


op natuurbeheer komen te liggen. Andere onderwerpen hierover zijn de hoogwatergeul, project Stroomlijn, ontwikkelingen Kievitsveld. Er zijn regelmatig goede contacten met de gemeenten Epe en Heerde Het blad Natuurklanken verschijnt 4x per jaar en wordt gewaardeerd door de leden. Het aantal lezers dat het blad digitaal ontvangt, neemt toe. Ook de website wordt regelmatig bezocht. Lelystad Ook dit jaar was een roerig jaar voor wat betreft de samenstelling van het bestuur. De penningmeester had al aangegeven dat hij na tien jaar zou stoppen, maar ook de natuurhistorisch secretaris stopt er mee vanwege een verhuizing naar Haarlem. Netto bestaat het bestuur nu nog uit de voorzitter en de secretaris en zijn de posten van webmaster en redactie van het afdelingsblad (Lokvogeltje) bezet. Vacant zijn de posten van penningmeester, natuurhistorisch secretaris en algemeen lid. Er is door de penningmeester een subsidie aangevraagd en met de verkregen subsidie van het Verbraakenfonds werden 10 loepjes en zuigbuizen aangeschaft. Ook is er nog een bedrag beschikbaar voor lezingen. Na twee goed bezochte lezingen oer het stacken van focus is een werkgroep fotografie van start gegaan. De groep bestaat uit negen leden. In het voorjaar wordt de excursie die gehouden wordt naar aanleiding van een lezing over natuurvriendelijke oevers gecombineerd met fotografie. Samen met IVN en de Gemeente Lelystad werd alweer de vierde soortenzoekdag georganiseerd in het Oostervaartbos en het Bergbos (Lelystad). Voor deze activiteit werd een subsidie verkregen van het Streekfonds. Deze subsidie is voor vijf jaar zodat we het komende jaar deze activiteit ook nog kunnen herhalen. In 2015 wordt de soortenzoekdag in de stedelijke omgeving van Lelystad gehouden.. Er werd samen met IVN, Landschapsbeheer Flevoland, Provincie Flevoland en enkele particulieren commentaar geleverd op, ons inziens ondergeschikte rol die het groen en natuur in de Nota Duurzaamheid van de gemeente speelde. Dit resulteerde in de opname van onze notitie als bijlage bij de, inmiddels vastgestelde, nota Verder in een uitnodiging om over de uitwerking van dit thema mee te denken met de gemeente. De ontwikkelingen rond de Oostvaardersplassen en het Oostvaardersveld werden kritisch gevolgd. Nieuw is dat we zijn gevraagd om de beheerplannen voor verschillende gebieden van het Flevolandschap te becommentariëren. Dit jaar werd dat gedaan voor de beheerplannen voor het Wilgenreservaat en het Greppelveld. Een leuke ontwikkeling! Cursussen: Vogelcursus - Beginnerscursus door Jeroen Reinhold en Berry van Aalst Martin Soesbergen (secretaris) Noordwest Veluwe Inleiding Het geeft weer een goed gevoel om terug te kijken op 2015, want het is in deze tijd toch heel bijzonder dat er zoveel mensen, zo vaak en zo intensief in verenigingsverband met elkaar van de natuur genieten. Ook dit jaar is weer veelvuldig gezocht naar bijzondere plantjes, naar paddenstoelen, naar de eitjes van de sleedoornpage, is gewerkt in de natuur, is met name het Natura 2000 gebied in onze regio beschermd tegen opdringende economische ontwikkelingen, is geluisterd naar vogelgeluiden, zijn er foto’s gemaakt van insecten, zijn er weer veel padden van een wisse dood gered, hebben we veel waarnemingen vastgelegd en is over dit alles gecommuniceerd naar onze stads- en dorpsgenoten. De leden Onze afdeling is een club van doeners. De mensen zijn graag buiten om de natuur te beleven en te bestuderen. Bijna wekelijks worden er wel één of soms zelfs twee activiteiten door één van onze coördinatoren georganiseerd. Opvallende activiteit dit jaar was de inventarisatie van Vanenburg. Veel gerichte excursies voerden naar dit mooie gebied. Het aantal leden is dit jaar voor het eerst sinds lange tijd iets afgenomen. Maar gelukkig zijn we er tot nu toe steeds in geslaagd openvallende plaatsen bij de coördinatoren of in het bestuur weer aan te vullen. Een goed teken van de vitaliteit van onze afdeling.

38

Bijlage 2


Samenwerking Ook zijn dit jaar de banden met de andere natuurorganisaties als IVN en de Vogelwacht verder versterkt. Eens per jaar wordt gezamenlijk vergaderd en ook dit jaar werd er een gezamenlijke excursie georganiseerd. Tevens werd, evenals in voorgaande jaren, de Nacht van de Nacht weer mede met andere natuurgroepen uit de regio georganiseerd. Natuurbescherming Een enthousiaste groep van zo’n 25 personen gaat in de wintermaanden iedere drie weken een stukje natuur aanpakken en verbeteren. Zo wordt nieuwe aanplant op de hei verwijderd en wilgen geknot, meestal projecten voor de gemeente Ermelo en de Stichting Landschapsbeheer Gelderland, maar ook voor andere particuliere beheerders. Naast deze praktische insteek is onze afdeling, samen met de Vogelbeschermingswacht NoordVeluwe ook actief op het procedurele vlak. Succes was er bijvoorbeeld bij de voorgenomen verdieping van Wolderwijd en het Veluwemeer. De vergunning werd vernietigd en de al gestarte verdieping moest worden gestaakt. Promotie Een vereniging kan niet meer zonder actieve communicatie tussen de leden of naar de omgeving. Met behulp van persberichten in de plaatselijke krantjes, het afdelingsblad, de maandelijkse digitale reminder en de website wordt die behoefte ingevuld. In 2015 is het verslag van de inventarisatie in 2014 op Nieuw Groevenbeek afgerond. Naast waarnemingen per soortgroep bevat het rapport ook aanbevelingen voor verbetering van het beheer. Op 30 november is het rapport in aangeboden aan eigenaars en beheerder van het gebied. Zwolle In het afgelopen jaar hadden enkele onderwerpen de bijzondere aandacht van het bestuur. Een daarvan was het ZNT. Nadat in 2014 uitgebreid gesproken is over de toekomst van het ZNT, werd in 2015 voort gegaan in de nieuwe richting, die al in 2014 met het tijdschrift was ingeslagen: het ZNT verscheen in 2015 twee maal, de tweede editie zelfs in full color, met daarin diepgaande artikelen over natuurstudie. In het afgelopen jaar werd ook de Nieuwsbrief KNNV Zwolle opgezet en verzorgd. Ook langs deze weg worden de leden nu geïnformeerd over actualiteiten. De broedvogelinventarisatie Vreugderijkerwaard vond, na overleg met Natuurmonumenten, weer plaats in 2015. De resultaten zijn inmiddels besproken met de deelnemers; het verslag is overgedragen aan Natuurmonumenten. Verder werden o.a. inventarisaties uitgevoerd bij de Westerveldse Aa en bij de Emmer Tochtsloot. Vanuit het Natuurplatform vond en vindt overleg plaats met de Gemeente. Verder had het bestuur via nieuwsbrieven, Beleidsraad, en Vertegenwoordigende Vergadering contact met het Landelijk bestuur. In het afgelopen jaar is tijdens landelijke bijeenkomsten van de KNNV de wens te kennen gegeven om samen te gaan in 1 vereniging. Tijdens de bestuursvergaderingen is het onderwerp ook geregeld ter sprake gekomen. Dit heeft er uiteindelijk toe geleid dat er in november een, deels gezamenlijke, bestuursvergadering heeft plaatsgevonden. Daarbij is o.a. gesproken over samenwerking bij het organiseren van activiteiten, communicatie tussen de diverse geledingen van onze verenigingen en voortgang samenwerking IVN-KNNV landelijk.

Gewest Zuid Bevelanden Afdeling KNNV de Bevelanden heeft 6 werkgroepen en een redactie voor het verenigingsblad het Heelblaadje. - Beheerswerkgroep - Heemtuinwerkgroep - Paddenstoelenwerkgroep - Plantenwerkgroep - Strandwerkgroep - Vogelwerkgroep Daarnaast heeft de afdeling ook 4 contactpersonen voor, - Zoogdieren - Amfibieën

39

Bijlage 2


- Planologie - Atlasproject Nederlandse Molusken 2015 Laat zich wederom kenmerken als een actief jaar. Elke werkgroep organiseerde diverse activiteiten waarvan zij jaarlijks verslag doen in het verenigingsblad. Het betreffen activiteiten variërend van uitgebreide inventarisaties, tot excursies, cursussen en het beheren van mooie stukjes natuur. Elke eerste zaterdag van de maand wordt een gezamenlijke excursie georganiseerd met steeds wisselende onderwerpen. De beheers afdeling onderhoud de Rietput in het Goese Sas, waarover al eerder werd geschreven. In 2015 is conform beheersplan de drinkput geschoond en zijn meerdere wilgen geknot. Door de Heemtuinwerkgroep werd dit jaar de natuurwerkdag samen met scouting Goes georganiseerd. Het was een groot succes. Dit jaar organiseerde de paddenstoelenwerkgroep een bijzondere excursie naar de Hompelvoet. Het is een onbewoond eiland in het Grevelingenmeer ten zuiden van de haven van Ouddorp en is onderdeel van de Zuid-Hollandse gemeente Goedereede. Vroeger was het een zandplaat die bij zeer hoog water overstroomde, maar sinds de afsluiting in 1971, permanent droog ligt. De vogelwerkgroep was zeer actief door deelname aan diverse vogeltellingen. Met name de roofvogelwerkgroep en uilenwerkgroep zijn zeer actief. Digitale nestkaarten aanmaken, nest en ei controles, nestkasten maken en ringen van jonge vogels. De redactie heeft dit jaar weer 5 x het verenigingsblad het Heelblaadje uitgebracht. Diverse auteurs leverden kopij aan. Dit jaar is gestart met het versturen van een digitale kleurenversie van het Heelblaadje aan de leden. Ook dit jaar was de strandwerkgroep zeer actief met het verzamelen van gegevens voor Stichting Anemoon. De contourennota ‘Fusie met het IVN’ is besproken. Het rapport, inclusief de reactie van het bestuur erop, is gedeeld met de leden. Er is om een reactie van de leden gevraagd en het stuk is daarna verzonden naar het landelijk bestuur. In het najaar is lokaal overleg geweest met het bestuur van IVN Zeeuwse Delta. Wij gaan verder als aparte samenwerkende verenigingen. Leden van het IVN kunnen mee met excursies van onze vereniging en verder zal een samengaan geleidelijk als een natuurlijk proces gaan verlopen. De fotowedstrijd leverde weer mooie plaatjes op. (Januari 2016. L.J. Janssen.) Breda Algemeen Hoewel het elk jaar weer lukt om ruimschoots nieuwe leden te werven, neemt elk jaar eenzelfde aantal leden afscheid van de afdeling. Hierdoor blijft het ledenaantal ongeveer gelijk, per 1 januari 2016: 86 leden. Opmerkelijk feit: sinds 2010 is ongeveer de helft van het ledenbestand vernieuwd. Activiteiten De KNNV Breda richt zich vooral te richten op de natuur in de naaste omgeving van Breda. Belangrijkste activiteiten:  In samenwerking met IVN Mark & Donge jaarlijks vier lezingen  vier cursussen: basiscursus insecten, vervolgcursus plantengemeenschappen, basiscursus mossen en grassen- en zeggencursus in nauwe samenwerking met natuurvereniging Mark en Leij uit Chaam. In samenwerking met Floron is op 22 augustus een workshop sterrenkroos en kroos georganiseerd. Als vervolg op de paddenstoelencursus in 2013 waren er in het najaar meerdere excursies/workshops. Project stadsplanten Breda Dit project wordt vanaf 2010 uitgevoerd in samenwerking met IVN Mark & Donge. In 2015 is vooral aandacht besteed aan de verkoop van de boekjes en aan de informatie op de website. Er zijn vanuit werkgroep stadsplanten 5 lezingen verzorgd Nieuwsbrief De digitale Nieuwsbrief verschijnt in de zomer tweemaandelijks en in de winter om de drie maanden. De website is aanvullend op de Nieuwsbrief. De Nieuwsbrief wordt of per e-mail verzonden of via de post bezorgd. Het aantal leden dat de Nieuwsbrief nog per post ontvangt is ook in 2015 afgenomen. Activiteiten werkgroepen

40

Bijlage 2


In 2015 waren de volgende werkgroepen actief: planten- mossen- vlinders- en zoogdierenwerkgroep. Deze laatste is in 2015 opgericht in nauwe samenwerking met enkele ecologie ambtenaren van de gemeente Breda. Het eerste half jaar is vooral gebruikt voor verdieping in inventarisatie-methoden en de ecologie van soorten. Het wordt een uitdaging voor de werkgroep om aan te tonen dat er nog 40 soorten in of rondom Breda voorkomen. De mossenwerkgroep heeft helaas zijn activiteiten in de loop van 2015 moeten beëindigen (te weinig leden). Hopelijk weer nieuwe start vanuit lopende mossencursus. PR-activiteiten Via deelname aan publieke activiteiten proberen we meer naamsbekendheid te verkrijgen. Zo zijn stonden we met een stand de SBB-Fair 500 jaar Mastbos, waar ruim 7500 bezoekers op af kwamen. Daarnaast zijn er folders gemaakt voor de lezingencyclus en de insectencursus, maken we gebruik van de website en zitten sinds dit jaar op facebook (beperkt gebruik). Activiteiten op gebied Natuurbescherming Het wekelijks overleg met de voorzitters van de West-Brabantse Vogelwerkgroep, IVN Mark & Donge en Markkant is voortgezet. In dit overleg worden zaken op gebied van Ruimtelijke ordening met vier Bredase natuurverenigingen afgestemd met als doel: één geluid naar buiten. Samenwerking met IVN Mar& Donge Ook regionaal wordt gewerkt aan samenwerking tussen KNNV en IVN. Tijd is nu rijp om meer naar elkaar toe te groeien. In onze regio heeft dit geleid tot een intentieverklaring waarin beide verenigingen zich uitspreken dat ze een nieuwe natuurvereniging willen vormen, in het spoor van de landelijke ontwikkelingen. In eerste instantie wordt gewerkt aan zaken rondom communicatie zoals ledenblad/nieuwsbrief, website, afstemming van cursussen en deelname aan werkgroepen. In 2016 krijgt dit vorm. Tussen beide verenigingen is afgesproken om op deze gebieden vanaf 2017 gezamenlijk op te trekken. Samenwerking tussen de Bredase natuurverenigingen Een werkgroep bestaande uit vertegenwoordigers van de vier Bredase natuurverenigingen heeft in 2015 een advies uitgebracht om tot een nauwere samenwerking tussen de Bredase verenigingen te komen. Dit heeft in december 2015 geleid tot een notitie van vier natuurverenigingen (KNNV, IVN Mark & Donge, West-Brabantse Vogelwerkgroep en Markkant). Het doel is tot komen tot een formalisering van de samenwerking in de vorm van een vereniging van natuurverenigingen. Bij dit proces worden ook de natuurverenigingen in de nabijheid van de Breda betrokken. In 2014 is gestart met een gemeenschappelijke inhoudelijke activiteit van de de Bredase natuurverenigingen, de Vier Jaargetijden, met als doel een nadere kennismaking met elkaar. Dit is in 2015 beëindigd. Vanuit KNNV is een nieuw initiatief gekomen: Breda Binnenste Buiten. Het doel van dit project is de inwoners van Breda op gebied van natuuronderzoek, natuurbeleving als natuurbeheer meer bij de natuur in hun directe leefomgeving betrekken. Er wordt begin 2016 gestart met een pilot in het stroomgebied van de Molenzeil. Vanuit alle Bredase natuurverenigingen wordt deelgenomen aan dit project. Samenwerking met andere organisaties Via de werkgroepen wordt samengewerkt met de gemeente Breda, SBB en Natuurmonumenten. Het betreft vooral monitoringswerk. Daarnaast heeft KNNV zitting in een commissie van de Vereniging Markdal, die de randvoorwaarden voor natuurontwikkeling in Markdal opstelt. (Breda, januari 2016 Jacques Rovers, Secretaris KNNV afdeling Breda) Eindhoven Bestuursactiviteiten:  Nieuwjaarswandeling langs de Oisterwijkse vennen. Er was weer lekkere soep voor de deelnemers in het restaurant in Moergestel het aantal deelnemers (26) was aanzienlijk minder dan vorig jaar.  Vergaderingen: 7 bestuursvergaderingen. Tevens hebben we twee keer samen vergaderd met het bestuur van de afdeling Veldhoven-Eindhoven-Vessem van het IVN. Tijdens deze bestuursvergaderingen hebben we in totaal 80 actiepunten gedefinieerd en afgewerkt. Ook zijn twee vergaderingen van de Beleidsraad van de KNNV en twee gewestelijke vergaderingen bezocht.

41

Bijlage 2 






Algemene jaarvergadering: bezocht door 29 leden, dit is één minder dan in 2014. We hebben afscheid genomen van onze voorzitter Annemieke van Vucht, die deze functie bijna 9 jaar tot ieders tevredenheid heeft vervuld. Gelukkig konden we direct een nieuwe voorzitter kiezen: Han Monteiro. Jan was ook aan het einde van zijn periode als secretaris, hij was genegen om toch door te gaan en werd herkozen. Dit betekent wel dat we nu nog maar met zijn vieren het bestuur vormen. Dat is eigenlijk te weinig, temeer omdat Margriet heeft aangegeven te willen stoppen bij de volgende ALV. We zijn dus op zoek naar nieuwe bestuursleden! Ons archief is nog steeds ondergebracht bij Jelle Schuurmans en is door Annemieke en Harry helemaal doorgelicht en opgeschoond. We willen overgaan op een geheel digitaal archief. Huisvesting: we zitten nu al meer dan een jaar bij de IVN-VEV in d’n Aard in Veldhoven. Dat bevalt prima en is ook te betalen omdat de gemeente Eindhoven hiervoor subsidie heeft gegeven. We zijn ook de komende jaren hiervan verzekerd zodat we voorlopig in Veldhoven kunnen blijven. Maar misschien dat in de toekomst ook het MEC weer in beeld komt, dat is nu nog steeds onzeker. Jubileum: Dan was 2015 natuurlijk jaar van ons 70 jarig bestaan. We hebben dit gevierd met een feestelijke bijeenkomst in de paardenstal bij het kasteel in Geldrop. Er waren lang niet zoveel feestvierders als we hadden gehoopt, maar het was toch erg gezellig. De bijbehorende wandeling is bijna (letterlijk) in het water gevallen, maar kon met enige vertraging toch doorgaan. Ook hebben we in het kader van het jubileum een interessante lezing gehouden in d’n Aard.

Publiciteit:  Dagbladen: Onze communicatiekanalen zijn door Margriet goed op de rit gezet, we kunnen nu onze berichten kwijt bij dagen weekbladen in de wijde omtrek. Ook worden de posters voor onze lezingen en cursussen overal verspreid en ook gelezen, gezien de toenemende belangstelling. Ook is er een mooie nieuwe banner aanwezig in d’n Aard om duidelijk te maken wie al die mooie lezingen organiseert.  Venkraai: De samenstelling van de redactie is gewijzigd: er is versterking bijgekomen in de persoon van Frank Toolenaar. We hebben kans gezien om de Venkraai in kleur uit te geven, in ieder geval voorlopig. In dit exemplaar vindt u weer het resultaat van deze actie.  Publicaties: er zijn op dit moment geen plannen voor nieuwe publicaties.  Website: Harry Nouwen beheert onze website, die inmiddels door steeds meer mensen wordt bezocht.  Exposities: We hebben dit jaar meegedaan op de open dag van het IVN in Veldhoven. Ondanks de tropische omstandigheden waren er aardig wat bezoekers. Gedelegeerde activiteiten:  Cursussen: werden georganiseerd door Wim Wieland en Annemieke van Vucht. Zie verder het jaarverslag van de cursussen. Er waren gemiddeld 19 deelnemers bij onze 4 cursussen, iets minder dan vorig jaar.  Lezingen: er werden 7 lezingen georganiseerd door Neske Dupuis, inclusief de jubileumlezing. Ze werden door gemiddeld 38 personen bezocht, veel meer dan vorig jaar.  Excursies: Naast de nieuwjaarswandeling heeft de excursiecommissie 24 excursies georganiseerd, twee werden helaas afgelast door slecht weer. Gemiddeld deden er 13,6 personen mee met de excursies, precies evenveel als in 2014. Zie ook het jaarverslag van de excursiecommissie.  Ledenadministratie: wordt gedaan door Henk van der Gaag, er zijn nu 238 leden, na vele jaren een lichte toename ondanks het overlijden van een aantal oudere leden en opzeggingen. We konden maar liefst 14 nieuwe leden begroeten.  Natuurbeschermingscommissie: hierin zitten Jacqueline van Heek en Riki Sleegers. Zie verder het jaarverslag van de NBC.  Vertegenwoordigingen: bij Trefpunt Groen Eindhoven. Dit wordt gedaan door Riki Sleegers en Jacqueline van Heek.  Groenbeleidsplan gemeente Eindhoven: hiervoor is regelmatig overleg door Han met de gemeente Eindhoven. Secretaris Jan Lanters Helmond Het afgelopen jaar hebben 2 leden en een gezinslid het lidmaatschap opgezegd zodat de vereniging nu nog bestaat uit totaal 27 leden waarvan 24 leden en 3 gezinsleden. Het afgelopen jaar verzorgden

42

Bijlage 2


de vereniging in gedeeltelijke samenwerking met het I.V.N. 6 lezingen. Voor deze samenwerking is gekozen omdat in de toekomst De KNNV en IVN ook samen gaan werken of zelfs samen gaan. De vogelwerkgroep deed op verzoek van SOVON een broedvogel onderzoek in de Warande in Helmond. Aan een rapport van dit onderzoek wordt nu gewerkt en dit zal in de loop van 2016 klaar zijn. Met enkele groenverenigingen uit Helmond is er een samen werkingsverband aan gegaan zodat ook al de activiteiten door alle leden van deze verenigingen kunnen worden gevolgd en eventueel aan deel nemen. Ook kunnen wij nu gezamenlijk naar buiten treden wat ons bij allerlei instanties sterker maakt. Alle activiteiten van deze groenverenigingen staan op de agenda van www.natuurplatformhelmond.nl Henk van Schayk penningmeester KNNV afdeling Helmond Roosendaal Eind 2015 bedroeg het ledenaantal 122, waarvan 5 erelid, 15 huisgenoot lid en 3 jeugdlid. Alhoewel er mutaties zijn blijft het ledenaantal stabiel. Dit jaar is Linda van Meer toegetreden tot het bestuur waar zij o.a. de taak bestuurslid P.R. op zich genomen heeft. Pinksterkamp Tweeëntwintig leden hebben dit jaar deelgenomen aan ons Pinksterkamp, deze keer naar Leende en omgeving. De eerste dag werd het “De Plateaux” en het “Hageven” verkend en de tweede dag werd: “De Tongelreep” bezocht, een paradijselijk stukje wereld rond voormalige viskwekerijen. Samenwerking KNNV, IVN en MEC De onderlinge afstemming en planning van excursies en thema-avonden is bestendigd. Ook zijn de besturen bij elkaar geweest om te praten over verdere mogelijkheden tot samenwerking, gezien de landelijke ontwikkelingen op dit vlak. Werkgroepen De insectenwerkgroep heeft zijn ledenaantal weer zien verdubbelen. Het bestaat nu uit 4, zeer actieve leden. Om de onderlinge informatie-uitwisseling tussen de werkgroepen en naar het bestuur toe te verbeteren is er een initiatief gestart om een maandelijkse nieuwsbrief rond te sturen met daarin de belangrijkste wetenswaardigheden. Commissies PR: Wederom groeide het aantal bekeken pagina’s van de website fors en wel tot 187.612. pagina’s. Dit is een groei van 63% ten opzichte van recordjaar 2014. Afgelopen jaar zijn we ook met een afdelings-facebookpagina gestart; https://www.facebook.com/knnvroosendaal/. Natuurbeschermingssecretariaat: Na vijf jaar inventarisaties (vanaf 2010) van de EVZ in opdracht van de gemeente Roosendaal, is de gehele EVZ voor een eerste keer onderzocht. Daarom is in 2015 begonnen met een herhalingsonderzoek heeft. Voor het waterbedrijf Evides is het terrein rondom het pompstation in Halsteren geïnventariseerd. Excursies: Nog steeds wordt om de 2 weken, op zondagmorgen, een excursie gehouden met gemiddeld 12 deelnemers. Ook vonden er 11 lezingen en praktijkavonden plaats met als uitschieter de lezing over het Snolleven waarbij ook veel mensen van buiten de vereniging aanwezig waren. Namens het bestuur Ad Hellemons Tilburg De KNNV-afdeling Tilburg is een grote, actieve vereniging. Nieuwe ideeën en activiteiten, passend binnen de drie doelstellingen van de KNNV, krijgen steeds beter vorm en inhoud. In dit jaarverslag krijgt u een overzicht. 1. Natuurbeleving. In 2015 zijn 42 excursies georganiseerd. Er zijn gemiddeld 12 deelnemers. In september werd het Moerenburg Natuurweekend georganiseerd. Voor de studenten biologie van Fontys zijn 5 determinatiebijeenkomsten verzorgd. Tenslotte zijn er 5 vaartochten verzorg in de Piushaven in samenwerking met Tilburg te Water. 2. Natuurstudie.

43

Bijlage 2


De afdeling Tilburg heeft inmiddels 13 werkgroepen. Dit jaar werd in september de werkgroep Geologie en Landschap opgericht. Het aantal actieve leden per werkgroep varieert van 3 tot 34 leden. De uitgebreide jaarverslagen per werkgroep staan op de website. Tijdens de algemene ledenvergadering vertelden de coördinatoren van de werkgroepen over de activiteiten van dit jaar. 3. Cursussen. Het organiseren en geven van cursussen is een activiteit, die we organiseren in samenwerking met IVN-afdeling Tilburg. Dit jaar is een basiscursus paddenstoelen georganiseerd en begeleid door de leden van de paddenstoelenwerkgroep. Er waren 28 deelnemers, 13 leden en 15 niet-leden. 4. Natuurbescherming. Dit jaar werd de artikelenreeks over Stadsnatuur in de Tilburgse Koerier, geschreven door Rob Vereijken, voortgezet. Ook werd weer deelgenomen aan de Natuurmarkt in de Piushaven. Daarnaast zijn 3 leden op kennismakingsbezoek geweest bij wethouder Mario Jacobs. Hieruit is de organisatie van de kennismakingsavond Groen013 voortgekomen, waarbij alle bekende groene organisaties aanwezig waren. Doel van deze bijeenkomsten is samen met de gemeente plannen voor de toekomst te bespreken. 5. Lezingen. Dit jaar zijn, samen met Natuurmuseum Brabant, 4 lezingen georganiseerd. Deze maakten deel uit van de lezingencyclus, die samen met WEGA worden georganiseerd en in een gezamenlijke flyer worden aangekondigd. Een overzicht: 10 februari 10 maart 13 oktober 8 december

Roofvogels in Nederland De Wolf terug in Nederland Hoe wild wilt u het hebben? Brabantse breuken

Henk Sierdsema Erwin van Maanen Matthijs Schouten Patrick Kiden

150 personen 120 personen 70 personen 95 personen

6. Promotie. Promotie gaat vooral via de website, facebook en twitter. Daarnaast wordt ook het gewone persbericht nog verstuurd en worden ook de activiteiten van de werkgroepen door de pers opgepikt. Voor verschillende activiteiten kon de promotie meeliften op reeds bestaande mogelijkheden. De stille getuigen kunt u in de jaarmap 2015 inzien. 7. Externe contacten. Meerdere bestuursleden hebben dit jaar de vergaderingen van de gewestelijke commissie Zuid bezocht. De vergaderingen van de Beleidsraad en de Vertegenwoordigende Vergadering werden bezocht door bestuurslid Jeffrey Raymakers. De secretaris was aanwezig bij de vergaderingen van het Gewest Zuid en het Platform Biodiversiteit. 8. De Oude Ley. De 37ste jaargang telde 144 pagina's. Ons afdelingsblad verscheen vier keer. Dit was het jaarverslag over het jaar 2015: een verslag van de activiteiten die in onze afdeling zijn ontplooid. Dank aan alle leden die op welke manier dan ook, hun steentje hieraan hebben bijgedragen. Goedgekeurd tijdens de jaarvergadering, 26 januari 2016. Marie-Cécile van de Wiel, secretaris. Walcheren Geen jaarverslag ontvangen

Gewest Zuid-West Drechtsteden Geen jaarverslag ontvangen

44

Bijlage 2


Rotterdam Geen jaarverslag ontvangen Voorne Voorzitter Theo Briggeman en secretaris Piet Mout bezochten de Verenigde Vergadering van het landelijk bestuur van de KNNV. Ook bezochten zij twee keer de zogenaamde Beleidsraad van de KNNV. Veel aandacht was er voor de voortgang van het proces om de KNNV en het IVN tot een nieuwe organisatie te laten fuseren. Tijdens dit proces is gebleken dat beide besturen hun aanvankelijke plannen hebben moeten bijstellen en hebben moeten terugschakelen naar een lagere versnelling en met lagere ambities. Op dit moment is het streven niet meer gericht op volledig integratie (fusie), maar streeft men naar een lichte van vorm van een koepelorganisatie. Daarnaast is het afdelingsbestuur dit jaar vier keer bij elkaar geweest om de bestuurlijke voortgang te bespreken. Natuurhistorische zaken In 2015 zijn er door de verschillende werkgroepen weer flink wat lezingen, excursies en andere activiteiten georganiseerd. Vermeld moet wel worden dat deze niet alle evenredig over de werkgroepen zijn verdeeld. Het aantal excursies dat wordt georganiseerd, baart wel zorgen. Het is voor een vereniging als de onze eigenlijk te laag. Excursies zijn immers hét middel om aan de buitenwereld te laten zien wie we zijn en wat we doen. Voor een instroom van nieuwe leden is het noodzakelijk excursies te organiseren. Dat excursies veel mensen kunnen trekken bleek bij de excursie in het kader van "Nacht van de nacht". Deze excursie trok 78 deelnemers! Ook de in augustus als vanouds georganiseerde excursie–estafette werd door een groot aantal deelnemers bezocht. Opvallend daarbij was wel dat hier vooral de leden waren die aan de excursies deel hebben genomen. Het bestuur heeft inmiddels al met enkele coördinatoren van de werkgroepen gesproken om te zien of het mogelijk is het aantal excursies en andere activiteiten op te voeren. Lezingen: * 12/02- Vogels ringen op het Parnassiavlak door Hans op den Dries; * 13/02 - Ringen in Zweden door Marieke Visser; * 13/03 - Natuurontwikkeling rond de Drentse Aa door Peter Paul Schollema; * 10/04 - Vogelgeluiden herkennen onder leiding van Hans op den Dries; * 09/10 - (Trek-)vogels en zeezoogdieren van de Noordzee door Steve Geelhoed; * 25/11 - Lezing "Zoogdieren in de Noordzee" door Leon Langhout (samen met het IVN); * 11/12 - Lezing Oeganda door Marcel van Rooijen. Samen met de Volksuniversiteit organiseerden we de druk bezochte lezing “Maasvlakte, ecologie versus economie” door de heer J. Putters. Excursies: • 04/01 Nieuwjaarswandeling; • 28/03 strandaanspoelsel op het strand bij Goedereede met Katie van der Wende; • 18/04 vleermuizen kijken met Jan Alewijn Dijkhuizen; • 02/05 vroege vogelexcursie met Hans op den Dries; • 30/05 juffers en libellen op de Kampina met Jan Blasman; • 12/06 late vogelwandeling vanuit het BezoekerscentrumTenellaplas; • 22 /08 excursie-estafette, van vroege vogels tot nachtvlinders; • 03/10 paddenstoelenexcursie Mallebos met Ad Vliegenthart (samen met IVN); • 10/10 trekvogelexcursie naar Westkapelle met Tom van Wanum; • 24/10 Nacht van de Nacht, met Theo Briggeman, Tom van Wanum en Hans op den Dries; • 07/11 vogelexcursie Strypse Wetering. Stellendam en de Brouwersdam met Jan Westhuis; • 19/12 ganzenexcursie met Theo Briggeman en Tom van Wanum (samen met het IVN). Overige activiteiten: - schoonmaken Beningerslikken; - Euro Birdwatch Day op de zeetrektelpost Maasmond; - braakballen pluizen van kerkuilen;

45

Bijlage 2 -


cursus vogelherkenning (samen met het IVN te Goeree); cursus zoogdierherkenning (samen met het IVN); cursus wilde planten leren herkennen (samen met het IVN).

Last but not least werd er wederom een groot aantal inventarisaties uitgevoerd. Vaak gebeurt dit op verzoek van de Stichting Het Zuid-Hollands Landschap en van Natuurmonumenten. De resultaten worden door deze organisaties betrokken bij het te voeren beheer. Waterweg Noord WERKGROEPEN: Plantenwerkgroep organiseerde 7 bijeenkomsten op de woensdagavonden, daarnaast werden er 10 dagexcursies georganiseerd. Verslagen van de excursies zijn te vinden op de website https://www.knnv.nl/afdeling-waterweg-noord/pwg. Verder werden 6 vrijdagmiddagen besteed aan het strepen van kmhokken voor Floron, dit samen met vrijwilligers van de Federatie Broekpolder. Vogelwerkgroep organiseerde 10 excursies en 6 avonden. Strandwerkgroep organiseerde 14 excursies en inventariseerde de bezochte plaatsen en assisteerde bij een aantal LIMP-excursies (Litoraal Inventarisatie en Monitoring Project van Stg. Anemoon). Paddenstoelenwerkgroep hield 7x een inventarisatie-excursie in het Volksbos Lickebaert. Er werden 6 algemene excursies georganiseerd ( Broekpolder, Strypemonde, Starrevaart, Kappitelduinen, en 2x Rietputten en Volksbos). Er werden 4 algemene lezingen gehouden (Nieuw-Zeeland door Aart Rozendaal, Klimaat in voor-en achtertuin door Hein van Bohemen, lezing door Jeroen Verhoef, Vlinders en Vogels in Hongarije door Aart Rozendaal). In december vond een snertwandeling plaats in de Broekpolder. INVENTARISATIES: In 2015 zijn de Wilde kievitsbloemen op de Maassluisse Dijk (Vlaardingen) resp. Vlaardingsedijk (Maassluis) niet geteld. Volksbos/Rietputten e.o. zijn ook in 2015 gemonitord (in principe op alle soortgroepen): - Vogels vrijwel wekelijks, broedvogels Rietputten volgens BMP-methode Sovon. De resultaten zijn gerapporteerd aan o.a. Sovon en aan Natuurmonumenten i.v.m. terreinbeheer en -inrichting; - Paddenstoelen Volksbos in principe maandelijks; - Andere soortgroepen meer incidenteel. Voor Floron werden op 6 middagen (maandelijks april-september) km-hokken op planten geïnventariseerd middels streeplijsten (zie boven). Voor Sovon werden ook in 2015 maandelijkse wintertellingen gehouden in de Alkeetbuitenpolder, Foppenpolder en Commandeurspolder. Voor Natuurmonumenten werden de broedvogels in de Ackerdijkse Plassen geteld. NATUURBESCHERMING (overig): Het uilenkastenwerk in het gebied tussen Maassluis en Vlaardingen en bij Maasland werd in 2015 voortgezet. Het resultaat was wederom beperkt:  in geen van onze steenuil-kasten is gebroed;  in een (in sept. 2009 geplaatste) kerkuil-kast in de Dijkpolder werd voor het eerst gebroed: minstens 3 jongen. Helaas hoorden we er te laat van, zodat de jongen de kast al uit waren en dus niet konden worden geringd;  in een kerkuil-kast aan de Zuidbuurt zit al bijna een jaar een exemplaar dat kennelijk nog geen broedpartner heeft. Op de Algemene Ledenvergadering van 9-2-2015 waren 16 leden en 5 bestuursleden aanwezig. Het bestuur bestond uit 5 personen en er waren 5 bestuursvergaderingen. Het verenigingsblad Struinen is 4 maal verschenen en er werden enkele nieuwsbrieven verstuurd. Op de website van de afdeling werd het activiteitenprogramma bijgehouden.

46

Bijlage 2


IJssel en Lek Het ledenaantal van de afdeling is gekrompen van 88 naar 83, waarvan 13 huisgenoten en een Convo-lid. De afdeling heeft elke zaterdag een dagexcursie kunnen organiseren, waarvan er 12 door een gids werden begeleid; de overige werden door de leden van de afdeling geleid. Er waren twee avondexcursies, er was een speciale excursie voor onze senioren (70+) en er waren twee meerdaagse excursies. De eerste ging naar de Bempton Cliffs in Engeland de tweede naar ’t Zwin in Zeeuws Vlaanderen. In 2015 zijn er zes lezingen geweest, waarvan er twee door eigen leden werden verzorgd. We hebben vier activiteiten voor de jeugd georganiseerd, twee in samenwerking met het Streekmuseum in krimpen aan den IJssel en twee in Capelle aan den IJssel. Elke maand buigt een werkgroep zich over de microscoop om materiaal nader te bestuderen, waaronder mossen, bloemen, paddenstoelen en varens. Eind 2015 is het eindrapport Inventarisatie Hitland opgeleverd aan de opdrachtgever het Recreatieschap Hitland; met de gemeente Capelle aan den IJssel zijn de besprekingen ver gevorderd voor een nieuwe inventarisatie langs de rivier de IJssel. Met diezelfde gemeente zijn we in gesprek over de invulling haar duurzaamheidsagenda, waarbij wij onze expertise inzetten voor het deelproject Vergroening Capelse Tuinen. Met het IVN is tweemaal overleg gevoerd en zijn de eerste gezamenlijke activiteiten opgestart. Eind 2015 hebben we met succes meegedaan aan de Floron Eindejaarsplantenjacht. De afdeling heeft in 2015 wel een cursus voorbereid (paddenstoelencursus, uit te voeren in 2016) maar niet gegeven.

47

Bijlage 2 Ledentelling Afdeling leden Regio Alkmaar Amersfoort Amsterdam Apeldoorn Arnhem Assen Bevelanden Bollenstreek Breda Delfland Deventer Regio Doetinchem Drachten Drechtsteden Eindhoven Enschede Epe-Heerde Gooi Gouda Den Haag Groningen Haarlem Den Helder e.o. Helmond Hengelo-Oldenzaal Hoorn-West IJssel enLek Leeuwarden Leiden Lelystad Nijmegen Noordwesthoek Noordwest Veluwe Oost Achterhoek Oost Groningen Roosendaal Rotterdam Stichts-Hollandse Polderland Tilburg Twenthe Utrecht Voorne Vriezenveen Wageningen e.o. Walcheren Waterweg Noord Zaanstreek Zeist, Heuvelrug Kromme Rijn Zoetermeer Zwolle Algemene leden

Totaal Toe-, afname

Jaarverslag KNNV 2015 20151101 20151101 leden hgnleden 212 22 131 4 277 22 125 19 152 20 145 22 88 5 48 3 87 2 296 34 68 14 91 13 118 19 58 13 210 34 51 3 123 21 85 18 109 16 208 31 186 30 245 27 64 10 27 4 54 20 253 72 75 13 45 6 151 25 100 12 237 33 88 11 202 42 101 14 53 9 104 15 19 1

20141101 20141101 leden hgnleden 211 22 130 7 274 28 113 19 156 21 132 20 92 6 50 2 87 3 324 38 69 15 82 15 119 19 57 12 212 30 57 7 118 28 76 18 101 14 205 26 194 33 245 23 66 11 27 4 53 19 260 74 79 16 45 7 151 26 103 11 225 32 87 12 207 46 100 17 56 10 110 15 19 1

20131101 20131101 leden hgnleden 213 20 110 7 293 31 120 19 163 20 130 20 94 6 44 2 70 1 310 38 72 15 87 17 121 19 62 11 219 32 62 7 120 27 78 17 104 16 209 31 208 38 260 27 73 12 29 4 58 19 258 75 83 18 47 7 147 24 110 12 219 27 88 12 208 50 99 18 56 11 108 15 22 1

20121101 20121101 leden hgnleden 210 22 106 12 310 32 120 19 167 19 119 18 99 7 42 3 68 1 317 37 85 17 99 18 127 15 65 11 231 33 62 7 117 27 86 19 107 15 226 28 219 43 279 27 74 12 30 4 69 18 268 82 78 19 50 8 146 22 115 12 222 29 94 12 215 49 104 17 55 12 105 15 30 1

87 324 37 174 183 55 380 119 165 58

16 43 8 22 39 7 68 5 22 11

95 282 39 189 186 60 372 130 181 56

18 42 9 19 38 8 66 8 25 12

94 274 45 188 187 62 361 129 200 63

20 39 10 21 38 10 67 8 26 12

98 261 48 183 188 63 354 136 213 68

20 38 9 22 37 10 68 10 34 12

267 24 195 341

48 3 22 9

262 22 190 380

47 2 20 11

252 25 192 378

46 2 19 12

241 26 181 380

46 2 20 11

7095

1002

7136

1032

7204

1056

7356

1081

8097 -71

8168 -92

8260 -177

8437 -140

48

Jaarverslag KNNV over 2015

Recommend Documents