isao
05
jaarverslag 2005
internationale stichting alzheimer onderzoek
inhoud jaarverslag 5
voorwoord
7
01 de ziekte van alzheimer
8
02 dementie in nederland
11
03 doelstellingen van isao, bestuur en medewerkers
12
04 het werk van isao
32
05 financiële bijdragen
36
06 financiële analyse
40
07 jaarverslag
isao
jaarverslag 2005 internationale stichting alzheimer onderzoek
voorwoord 2005 internationaal jaar van de natuurkunde De Verenigde Naties hebben 2005 uitgeroepen tot het ‘World Year of Physics’. Ter ere van deze titel vonden in 2005 overal ter wereld activiteiten plaats die de natuurkunde onder de aandacht brachten. Ook in Nederland werden tal van activiteiten georganiseerd. Natuurkunde is het onderzoeksterrein dat nagenoeg aan alle natuurwetenschappen ten grondslag ligt. De medische fysica (gezondheid) maakt onderdeel uit van de natuurwetenschap. 2005 werd ter ere van de baanbrekende theorieën die Albert Einstein honderd jaar geleden, in 1905, lanceerde als Internationaal Jaar van de Natuurkunde uitgeroepen. Het leven is in de afgelopen honderd jaar ingrijpend veranderd. Daarnaast blijven we langer gezond en worden een stuk ouder. Niet iedereen realiseert zich dat natuurkundig onderzoek aan dit alles ten grondslag ligt. De invloed van de wetenschap op ons dagelijks leven is enorm. Dit wordt door ISAO onderschreven. We zijn dan ook trots om als organisatie in 2005 maar liefst acht van de tweeëntwintig aanvragen te hebben kunnen honoreren. En daarmee voor een bedrag van \ 600.000 te hebben bijgedragen aan wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte van Alzheimer. Het is dankzij de steun van onze gulle gevers dat ISAO in 2005 voor \ 600.000 kon bijdragen aan onderzoeksprojecten naar de ziekte van Alzheimer. Naast de financiering van acht onderzoeksprojecten werd in 2005 het bestaande assortiment, gratis brochures uitgebreid met de titels ‘Stress’ en ‘De dwalende Alzheimer Patiënt’. Tevens werd de website veelvuldig bezocht en het gratis telefoonnummer veelvuldig door zowel instellingen als particulieren geraadpleegd.
colofon
internationale stichting alzheimer onderzoek gratis informatienummer: 0800 – 022 88 80
November 2006 staat in het teken van de ziekte van Alzheimer. Het is 100 jaar geleden dat de Duitse psychiater Aloïs Alzheimer de structuren kenmerkend voor de ziekte waarnam in de hersenen van een eenenvijftig jarige vrouw. Ook in 2006 hoopt ISAO substantieel te kunnen bijdragen aan onderzoek naar en voorlichting over de ziekte die 100 jaar geleden werd ontdekt. Wij hopen op uw support te mogen rekenen om hen te steunen die met de ziekte te maken krijgen.
Jac. Thijssedomein 2 Postbus 1161 6201 BD Maastricht Telefoon: 043 308 87 77 Fax: 043 308 87 70 Email:
[email protected] Website: www.alzheimer.nl
Peter J. Feliciano
01 de ziekte van alzheimer De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. De ziekte van Alzheimer is genoemd naar de Duitse neuroloog Aloïs Alzheimer. Hij ontdekte begin deze eeuw kenmerkende veranderingen in het hersenweefsel van mensen die aan dementie waren overleden. De ziekte van Alzheimer is geen ouderdomsverschijnsel, maar een hersenziekte met psychiatrische symptomen die het gevolg zijn van een fysieke achteruitgang van de hersenen. Er bestaan verschillende vormen van deze ziekte, die het beste kan worden omschreven als een complex van verschillende aandoeningen. Tot op heden is de oorzaak onbekend. Het is een ziekte met verstrekkende gevolgen voor de patiënt en zijn directe omgeving. De ziekte begint vaak ‘onschuldig’ met een lichte vorm van geheugenverlies, een verminderde activiteit en een afnemend reactievermogen. Het zijn slechts enkele, vroege symptomen van deze tot op heden ongeneselijke hersenaandoening, die zich voornamelijk openbaart bij mensen boven de vijfenzestig jaar. De symptomen lijken in eerste instantie op ‘gewone’ ouderdomsverschijnselen. Het geheugenverlies is echter veel heviger en progressiever van aard. De duur van de ziekte is gemiddeld zeven jaar. Het tempo waarin de ziekte zich ontwikkelt, verschilt per patiënt. In opeenvolgende stadia is telkens een kenmerkende verslechtering van de geestelijke en lichamelijke conditie van de patiënt waar te nemen. Het eerste is het stadium van geheugenverlies. Kenmerkend zijn vergeetachtigheid, desoriëntatie, verandering van persoonlijkheid en vermindering van reactievermogen. Dit stadium wordt gevolgd door geestelijke invaliditeit. In dit stadium is het duidelijk dat de patiënt belemmeringen ondervindt in het dagelijks leven. Het korte termijngeheugen functioneert matig, terwijl herinneringen uit een ver verleden vaak helder voor ogen staan. Zo vergeten patiënten data, de tijd of het seizoen. Ook hebben zij moeite met het herkennen van familieleden en vrienden. Dit stadium kan voor de directe omgeving van de patiënt bijzonder pijnlijk zijn. De patiënt is sterk hulpbehoevend. In het derde stadium is de patiënt volledig afhankelijk. In dit stadium heeft de ziekte de patiënt de essentie van het leven ontnomen. De patiënt behoeft 24 uur per dag verzorging en is hierdoor geheel afhankelijk van anderen.
02 dementie in nederland Dementie is een ziekte die vooral zeer oude mensen treft. Bijna één procent van de 65-jarigen lijdt eraan. Dit percentage loopt op tot ruim 40 bij mensen van 90 jaar en ouder. Het aantal zeer oude mensen in ons land neemt de komende decennia aanzienlijk toe. Als genoemde prevalentiecijfers niet veranderen en curatieve behandelingen uitblijven, zal het aantal mensen met dementie, dat nu ruim 180.000 bedraagt, in 2010 zijn opgelopen tot ruim 207.000. In 2000 was naar schatting één op de 93 mensen in ons land dement, in 2010 zal dat 1 op de 81 zijn, en in 2050 één op de 44. Van deze groep dementen lijdt circa 70% aan de ziekte van Alzheimer. Bron: Gezondheidsraad. Dementie. Den Haag: Gezondheidsraad, 2002; publicatie nr 2002/04.
03 doelstellingen isao, bestuur en medewerkers
doelstellingen De Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek (ISAO) is een non-profit organisatie die tot doel heeft wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaken van en behandelingsmethoden voor de ziekte van Alzheimer en verwante vormen van dementie te ondersteunen en voorlichting te geven over de ziekte. ISAO is volledig afhankelijk van giften van particulieren en bedrijven. De stichting is in november 1993 in Nederland opgericht.
bestuur
wetenschappelijke adviesraad
Peter J. Feliciano, voorzitter Mr. Seth Perlman, secretaris Ernest R. Kuykendall, penningmeester Prof. dr. E. Ronald de Kloet Gloria A. Guth Mr. Jonathan Rice
voorzitter Prof. dr. H.W.M. Steinbusch Afdeling Neuropsychologie en Neurobiologie Universiteit van Maastricht leden Prof. Dr. S.G. van Duinen Afdeling Pathologie Universiteit van Leiden
medewerkers ISAO is gevestigd in Maastricht. Een klein, maar hecht team van medewerkers draagt zorg voor de dagelijkse gang van zaken.
Prof. Dr. M.M.B. Breteler Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek Erasmus MC
Zij coördineren alle aanvragen voor onderzoeksbeurzen, voorlichtingsactiviteiten en administratieve zaken. Daarnaast beantwoorden zij vragen van het publiek en
Dr. M. Verbeek Afdeling Neurologie UMC Nijmegen
verzorgen de verzending van informatiemateriaal over de ziekte van Alzheimer.
10
11
04 04.0 het werk van isao Het werk van ISAO bestaat uit onderzoek en voorlichting. Financiële steun varieert van het ter beschikking stellen van beurzen voor wetenschappelijk onderzoek tot eenmalige sponsoring van proefschriften. Daarnaast geeft de stichting verschillende publicaties uit om het bewustzijn over de ziekte te vergroten.
04.1 onderzoeksbeurzen Sinds 1994 stelt ISAO beurzen ter beschikking voor wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte van Alzheimer en verwante vormen van dementie. Met deze beurzen draagt de stichting bij aan het vergroten van de kennis over de ziekte van Alzheimer. De aandacht gaat met name uit naar het ondersteunen van fundamenteel - en klinisch onderzoek. Vereiste is dat een non-profit organisatie het onderzoek uitvoert. ISAO maakt gebruik van een systeem met concurrerende beoordeling. Aanvragen worden door internationaal erkende deskundigen op het gebied van onderzoek naar de ziekte van Alzheimer en verwante gebieden beoordeeld. De resultaten van deze beoordeling worden gebruikt door de Europese Wetenschappelijke Adviesraad*. Deze raad doet aanbevelingen aan de Raad van Bestuur van ISAO die de uiteindelijke goedkeuring verleent.
(postdoc) te ondersteunen. Binnen een onderzoeksgroep kunnen meerdere beurzen worden uitgegeven, mits er geen wetenschappelijke overlap bestaat tussen de ingediende projecten. Beurzen worden niet aan een individuele onderzoeker toegekend, maar aan de instelling waar de onderzoeker werkzaam is. De middelen die door ISAO ter beschikking worden gesteld, mogen alleen gebruikt worden voor onderzoek en niet worden aangewend voor overheadkosten, administratie en/of andere bijkomende kosten. Ook stelt ISAO geen middelen ter beschikking voor het oprichten en/of onderhouden van gebouwen of de aankoop van andere kapitaalgoederen. In het boekjaar 2004/2005 heeft ISAO aan acht nieuwe onderzoeksprojecten financiële steun verleend. Het betreft nationale en grensoverschrijdende projecten. Bij de grensoverschrijdende projecten gaat het om onderzoeken die in samenwerking gedaan worden tussen een wetenschapper aan een Nederlands instituut en een wetenschapper aan een Duits, Belgisch of Frans instituut. De Nederlandse wetenschapper wordt dan ondersteund door ISAO en de buitenlandse wetenschapper door de zusterorganisatie van ISAO in dat land. De acht projecten zijn in de volgende paragraaf omschreven.
* De Europese Wetenschappelijke Adviesraad, bestaande uit Nederlandse, Duitse, Franse en Belgische wetenschappers met als specialiteit de ziekte van Alzheimer, bepaalt welke onderzoeksprojecten voor een beurs in aanmerking komen. Voor iedere beursaanvraag wijst de voorzitter van de Europese Wetenschappelijke Adviesraad twee special-
Onderzoeksbeurzen worden uitgegeven voor een periode van maximaal twee jaar, met een maximum van e 40.000 per jaar. Vernieuwing vindt plaats op basis van mededinging. In dat geval dient dus een nieuwe aanvraag te worden ingediend. ISAO geeft er de voorkeur aan het salaris van de aanvrager niet te vergoeden. De beurs kan daarentegen wel worden aangewend om een assistent in opleiding (AIO), onderzoeker in opleiding (OIO) of gepromoveerd onderzoeker
isten aan op het betreffende gebied. Deze specialisten kennen aan de aanvragen een honorering toe op basis van de
12
13
wetenschappelijke waarde en de expertise van de aanvrager. Tijdens hun jaarlijkse vergadering bespreken de leden van de Europese Wetenschappelijke Adviesraad iedere beursaanvraag en de commentaren van de externe specialisten. Op basis van hun bevindingen stelt de Europese Wetenschappelijke Adviesraad een aanbeveling op die aan de Raad van Bestuur ter definitieve goedkeuring wordt voorgelegd.
04.1.1 onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
ondersteunde projecten Bart van Berckel VU University Medical Centre Afdeling Nucleaire Geneeskunde en PET-research Imaging van amyloïde in het presymptomatische stadium van Alzheimer 1 november 2005 – 30 oktober 2007 € 80.000 Dr. Martijn Gebbink Universitair Medisch Centrum Utrecht Afdeling Hematologie Een nieuw A-epitoop als doelwit van specifieke antistoffen 1 november 2005 – 30 oktober 2007 € 60.000 Dr. Mirjam Geerlings Universitair Medisch Centrum Utrecht Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde Depressie en de ziekte van Alzheimer: vormt stress de ontbrekende schakel? 1 november 2005 – 30 oktober 2007 € 79.748
project periode toegekend bedrag
Dr. René Jansen Universitair Medisch Centrum Radboud Nijmegen Afdeling Geriatrie Cerebrovasculaire effecten van cholinesteraseremmers 1 april 2006 – 31 maart 2008 € 80.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Robert Lindeboom Academisch Medisch Centrum Amsterdam Efficiënt testen van en screenen op Alzheimer via een itembank 1 november 2005 – 30 oktober 2007 € 80.000
onderzoeker instituut
14
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Wiep Scheper Medisch Centrum Amsterdam Neurogenetisch Laboratorium Stress reactie van het endoplasmatisch reticulum bij de ziekte van Alzheimer 1 november 2005 – 30 oktober 2007 € 80.000
periode toegekend bedrag
Dr. Eus van Someren Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek en VU medisch centrum Amsterdam Kan slaaptherapie de functionele connectiviteit bij vroegtijdige dementie verbeteren? 1 november 2005 – 30 oktober 2007 € 78.474
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Ronald Verwer Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek Functionele activiteiten van Alzheimer-neuronen 1 november 2005 – 30 oktober 2007 € 61.778,-
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
LECMA
onderzoeker instituut project
€ 80.000,-
15
04.1.2
overzicht projecten sinds 1994
Sinds 1994 heeft ISAO 71 onderzoeksprojecten financieel ondersteund voor een totaal bedrag van € 4.770.398,-
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. G.J.C.G.M. Bosman Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Biochemie Neuronal Anion Exchange Proteins in Alzheimer’s Disease Pathology 1 august 1994 - 31 juli 1996 € 43.109
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. E.R. de Kloet Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Medische Farmacologie ApoE Transgenic Mouse: Animal Model for Alzheimer’s Disease 1 august 1994 - 31 juli 1996 € 39.660
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. P. Eikelenboom Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Psychiatrie Role of complement in mediating /A4 neurotoxicity 1 oktober 1995 - 30 september 1997 € 45.378
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag onderzoeker instituut periode toegekend bedrag
Dr. J.M. te Koppele TNO Preventie en Gezondheid, Leiden, Gaubius Laboratorium Role of advanced glycation end products in the etiology of Alzheimer’s disease 1 oktober 1995 - 30 september 1997 € 35.549 Dr. R. Ravid (Coördinator), Prof. dr. D.F. Swaab Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Nederlandse Hersenbank, Amsterdam 1 oktober 1995 - 30 september 1999 € 181.512
16
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. S.G. van Duinen Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Pathologie Evolvement and correlations of A deposits in HCHWA-D 1 oktober 1996 - 30 september 2000 € 136.134
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. J.T. den Dunnen Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Humane Genetica Generation and study of animal models for Alzheimer’s disease 1 oktober 1996 - 30 september 2000 € 136.134
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. E.R. de Kloet Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Medische Pharmacologie Stress hormones and hippocampal integrity in Alzheimer’s disease 1 oktober 1996 - 30 september 2000 € 136.134
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. J. Korf Universitair Medisch Centrum Groningen, Afdeling Biologische Psychiatrie Cerebral inflammation and neuroreceptors in Alzheimer’s disease 1 oktober 1996 - 30 september 1998 € 63.938
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. H.P.H. Kremer Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Neurologie Co-occurrence of apoptosis-related markers in Alzheimer’s disease brains 1 oktober 1996 – 30 september 2000 € 123.700
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. P. Eikelenboom Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Psychiatrie Anti-inflammatory drugs in Alzheimer’s disease: an in vitro approach 1 november 1997 - 31 oktober 1999 € 90.756,04
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. P. Heutink Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, Afdeling Klinische Genetica Cloning and characterization of the FTDP - 17 gene 1 november 1997 - 31 oktober 1999 € 68.067
17
Dr. F. W. van Leeuwen Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam Genetic instability in Alzheimer’s disease 1 november 1997 - 31 oktober 1999 € 68.067
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. P. Heutink Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, Afdeling Klinische Genetica The role of MAP-tau in neurodegeneration 1 november 1999 - 31 oktober 2003 € 95.748
periode toegekend bedrag
Prof. dr. D.F. Swaab Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam The application of a new model for the study of Alzheimer’s disease: human post-mortem brain slices in tissue culture 1 november 1997 - 31 oktober 2001 € 68.067
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. W.J.G. Hoogendijk Valerius Ziekenhuis Amsterdam Brain changes in behaviourally disturbed Alzheimer patients 1 november 1999 - 31 oktober 2003 € 133.111
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. R.M.W. de Waal Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Pathologie The pathogenesis of cerebrovascular amyloidosis of Alzheimer disease 1 november 1997 - 31 oktober 2001 € 136.134
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Dr. P.J. Lucassen Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam Single cell profiling of young and aged neurons in mouse and human hippocampus 1 november 1999 - 31 oktober 2003 € 136.134
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. L.J. Launer Erasmus Medisch Centrum, Medical School Estrogen and the risk of Alzheimer’s disease: a population-based study 1 november 1998 - 31 oktober 2001 € 101.833
periode toegekend bedrag
Dr. R. Ravid (Coördinator) Prof. Dr. D.F. Swaab, (Director) Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Nederlandse Hersenbank, Amsterdam An essential facility in AD research 1 november 1999 - 31 oktober 2000 € 22.689
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. E.J. Remarque Leids Universitair Medische Centrum, Medical Center Pro-inflammatory cytokine profile and Alzheimer’s disease 1 november 1998 - 31 oktober 1999 € 30.040
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. H. Steinbusch/Dr. C. Schmitz Universiteit van Maastricht Antioxidants against Alzheimer´s disease pathogenesis 1 november 2000 – 31 oktober 2003 € 102.100
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. H.W.M. Steinbusch Universiteit van Maastricht Estrogen protection against cognitive decline 1 november 1998 - 31 oktober 2001 € 102.100
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. ir. M.M. Verbeek Universitair Medisch Centrum Nijmegen Agrin and perlecan in the pathogenesis of Alzheimer’s disease 1 november 1998 - 31 oktober 2002 € 136.134
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag onderzoeker instituut project
18
onderzoeker instituut project
periode toegekend bedrag
Dr. K.L. Leenders Universitair Medisch Centrum Groningen, Afdeling Biologische Psychiatrie Correlation between cerebral perfusion and metabolism in early onset Alzheimer´s disease and mild cognitive impairment 1 november 2000 – 31 oktober 2002 € 68.067
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. G. Martens Universitair Medische Centrum Nijmegen Frameshift mutations, neuronal cell physiology and Alzheimer 1 november 2000 - 31 oktober 2003 € 102.100
onderzoeker instituut project
19
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. R. Ravid Nederland Instituut voor Hersenonderzoek, Nederlandse Hersenbank, Amsterdam An essential facility in AD research 1 november 2000 - 31 oktober 2001 e 22.689
project periode toegekend bedrag
Prof. dr. Monique Breteler Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, Afdeling Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek Thyroid function and risk of Alzheimer´s disease 1 november 2001 - 31 oktober 2003 e 68.067
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Marcel Verbeek Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Neurobiologie The role of APOE in ß-mediated toxicity” 1 november 2001 - 31 Oktober 2003 e 68.067
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Cees Jonker Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, EMGO Instituut Inflammatory markers as riskfactors for the early stage (MCI) of Alzheimer´s disease 1 november 2001 - 31 oktober 2003 e 45.378
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. H.M.A. Middelkoop Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Neuriologie Predictors of dementia in memory complainers 1 november 2001 - 31 oktober 2003 e 45.378
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Andreas van der Ven Academisch Ziekenhuis Maastricht, Afdeling Medische Macrobiologie Infections as a cofactor for vascular dementia 1 november 2001 - 31 oktober 2003 e 40.840
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Rivka Ravid Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Nederlandse Hersenbank, Amsterdam An essential facility in AD research 1 november 2001 – 31 oktober 2002 e 22.689
onderzoeker instituut
20
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. Piet Eikelenboom/Prof. dr. Thomas Arendt Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam COX-2 and cell cycle activation in AD neurons 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 68.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. Judith Klumpermann/Prof. dr. Wim Annaert Universitair Medisch Centrum Utrecht Subcellular localization of the active γ-secretase complex 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 68.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. Philip Scheltens/Prof. dr. H.J. Gertz Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam The specificity of hippocampal atrophy in AD 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 67.600
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Wiep Scheper Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Neurozintuigen Laboratorium Regulation of APP trafficking 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 68.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Jan De Vente/Prof. dr. Fred Van Leuven Universiteit van Maastricht, Afdeling Psychiatrie en Neuropsychologie NO-cGMP signaling in cholinergic neurons and AD 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 91.300
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. R.W.H. Verwer Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam Reactivation and sprouting of postmortem Alzheimer neurons 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 68.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Rivka Ravid Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Nederlandse Hersenbank, Amsterdam An essential facility in AD research 1 november 2002 – 31 oktober 2003 e 22.690
21
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. Frederic Barkhof Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Radiologie Predicting development of AD using serial MRI scans 1 november 2003 – 31 oktober 2006 e 72.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. Dick F. Swaab Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam Relation between sex hormone receptors and Alzheimer changes 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 23.800
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Eric van Exel Vrije Univesiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Ouderen Psychiatrie Genetic influence of inflammatory risk factors on dementia 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 32.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. John C. van Swieten Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, Afdeling Neurologie Genetic susceptibility for white matter lesions in the brain 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 24.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. Rainer Goebel / Dr. dr. David Linden Universiteit van Maastricht, Afdeling Psychologie Cognitive training in AD assessed by fMRI, H-MRS and DTI 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 22.400
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Robert Veerhuis Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Pathologie Amyloid associated factors in Alzheimer´s disease 1 november 2003 – 31 oktober 2007 e 128.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Hein van Hout Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, EMGO-Instituut Improving detection of dementia in general practice 1 november 2003 – 30 april 2005 e 26.400
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Marcel Verbeek Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Neurologie Heat shock proteins as antagonists of amyloid β protein 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 32.000
project periode toegekend bedrag
Dr. Sandra Kalmijn Universiteit van Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns geneeskunde Collateral circulation, growth factors and cognition 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 54.615
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Rivka Ravid Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Nederlandse Hersenbank, Amsterdam An essential facility in AD research 1 november 2003 – 31 oktober 2004 e 22.690
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Monique Mulder Universiteit van Maastricht, EURON Apolipoprotein E affects cerebral cholesterol homeostasis 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 32.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Christoph Schmitz /Dr. Thomas Bayer Universiteit van Maastricht, Afdeling Psychiatrie en Neuropsycholgie Mechanism of neuron loss in APP transgenic mice 1 november 2004 – 31 oktober 2005 e 60.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Christoph Schmitz Universiteit van Maastricht, Afdeling Psychiatrie en Neuropsychologie Mechanism of neuronal loss in APP transgenic mice 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 31.400
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Monique Mulder / Dr. Dieter Lütjohann Universiteit van Maastricht Cholesterol metabolism in AD 1 november 2004 – 31 oktober 2005 e 15.000
onderzoeker instituut
22
23
project periode toegekend bedrag
Dr. A.G. de Boer Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Farmacologie Leiden–Amsterdam Center for Drug Research Non-viral neprilysin gene targeting technology for treating AD 1 november 2004 – 31 oktober 2005 e 15.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Martijn Gebbink Universitair Medisch Centrum Utrecht A novel Aß epitope as target of specific antibodies 1 november 2004 – 31 oktober 2005 e 20.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Elly Hol Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam. Afdeling Pathologie Glial-specific proteins in neurons of Alzheimer patients 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 75.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. Monique Breteler Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam Afdeling Epidemiologie & Biostatistiek One carbon metabolism and markers of cognitive decline 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 75.000
project periode toegekend bedrag
Dr. Eus van Someren Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam en Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam Can sleep therapy increase functional connectivity in early dementia? 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 78.474
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Miranda Dik Vrije Universiteit Medische Centrum, Amsterdam, EMGO-Instituut Metabolic syndrome and inflammation as risk factors for cognitive decline 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 50.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Robert Lindeboom Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam A test bank: efficient testing and screening for AD 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 80.000
onderzoeker instituut
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Jeroen Hoozemans Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Pathologie Microglial activation and neuronal changes in AD 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 50.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Fred van Leeuwen / Dr. Katrin Marcus Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam Proteomics in AD 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 40.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Ronald Verwer Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam Functional activities of Alzheimer neurons 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e61.778
onderzoeker instituut
project periode toegekend bedrag
Prof. dr. Cornelia van Duijn Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek Genetic determinants of cognitive function 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 50,000
project periode toegekend bedrag
Dr. Mirjam I. Geerlings Universitair Medisch Centrum Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde Depression and AD: is stress the missing link? 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 79.748
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Prof. dr. Erik Hack Sanquin Research, Amsterdam, Afdeling Immunopathologie. On the role of 1-antichymotrypsin in AD 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 50.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. René W.M.M. Jansen Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Geriatrie Cerebrovascular effects of cholinesterase inhibitors 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 80.000
onderzoeker instituut
24
onderzoeker instituut
25
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Wiep Scheper Vrij Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Neurogenetisch Laboratorium Endoplasmatic reticulum stress in AD 1 november 2005 – 31 oktober 2007 € 80.000
periode toegekend bedrag
Dr. Bart N.M. van Berckel Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Nucleaire Geneeskunden en PET Research Imaging of amyloid in pre-symptomatic AD 1 november 2005 – 31 oktober 2007 € 80.000
onderzoeker instituut project periode toegekend bedrag
Dr. Martijn Gebbink Universitair Medisch Centrum Utrecht, Afdeling Hermatologie A novel Aß epitope as target of specific antibodies 1 november 2005 – 31 oktober 2007 € 60.000
onderzoeker instituut project
04.2 sponsoring Eenmalig gesponsorde bedragen in de periode 2004/2005.
Thesis
Dhr. M.K. Ikram, Erasmus MC Afdeling Epidemiologie & Biostatistiek Retinal Vessels and Diseases in the Elderly: The Rotterdam Study. Toegekende subsidie: € 250 Drs. G.M.S. Nys, Universiteit van Utrecht Psychologisch Laboratorium Prognostic implications of acute cognitive disorders after first-ever stroke. Toegekende subsidie: € 250 Drs. S. Rasquin, Universiteit Maastricht Vakgroep Psychiatrie en Neuropsychologie Cognitieve Stoornissen na een beroerte. Toegekende subsidie: € 500 Drs. P. Spijkers, Universitair Medisch Centrum Utrecht Vakgroep Haematologie, G03 647 Low Density Lipoprotein Receptor-Related Protein. Toegekende subsidie: € 250 Drs. S.A.M. Valentijn, Universiteit Maastricht Vakgroep Psychiatrie en Neuropsychologie Successful cognitive aging: memory, determinants, and interventions. Toegekende subsidie: € 250 Mr. D.J. Vinkers, LUMC Sectie Gerontologie en Geriatrie Atherosclerosis, cognitive impairment, and depression in old age. Toegekende subsidie: € 250
Drs. S.A.H. van Hooren, Universiteit Maastricht Vakgroep Psychiatrie en Neuropsychologie Successful cognitive aging: executive functioning, determinants, and interventions. Toegekende subsidie: € 250
Mrs. F.M.S. de Vrij, Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek Mutant ubiquitin and the proteasome in Alzheimer’s desease. Toegekende subsidie: € 500
Drs. J. van Horssen, Universitair Medisch Centrum Nijmegen Afdeling Pathologie Heparan sulfate proteoglycans in Alzheimer’s disease and Parkinson’s disease. Toegekende subsidie: € 500
Drs. J. van Weert, NIVEL Effecten van snoezelen op demente ouderen en zorgverleners. Toegekende subsidie: € 100
26
27
Symposium Mrs. L.M. Gerris, UMC Utrecht Academisch Biomedisch Centre, Xtrack Staying alive, the biomedical challenges of ageing. Toegekende subsidie: € 250 Dr. F. van Muiswinkel, UMC Utrecht Hp G03.228 Sponsoring Dutch Endo-Neuro-Psycho meeting 2005. Toegekende subsidie: € 500 NeuroFederatie Secretariaat, Josephine Nefkens Instituut Erasmus MC 10 jarig bestaan Neurofederatie Toegekende subsidie: € 500
Fellowship Mrs. B. Maat, Universiteit van Utrecht Faculty of Pharmacy Toegekende subsidie: € 250 Mr. B.P.F. Rutten Universiteit Maastricht Vakgroep Psychiatrie en Neuropsychologie Division of Cellular Neuroscience Toegekende subsidie: € 4.488 Mrs. L. Witkam, Universiteit van Utrecht Faculty of Pharmacy Toegekende subsidie: € 250
28
29
04.3.1 voorlichting Naast het ondersteunen van onderzoeksprojecten verstrekt ISAO informatie over de ziekte van Alzheimer. ISAO streeft na om de bewustwording van en de kennis over de ziekte van Alzheimer te vergroten. Voor dit doel heeft ISAO verschillende folders en brochures ter beschikking. Deze zijn bedoeld voor verschillende doelgroepen, variërend van jonge kinderen tot professionele hulpverleners. Alle publicaties kunnen zonder kosten worden aangevraagd via het gratis informatienummer: 0800022 88 80. Dit nummer staat ook ter beschikking voor het stellen van vragen over de ziekte van Alzheimer. ISAO uitgaven kunnen ook via www.alzheimer.nl worden aangevraagd. Tevens bevat de website informatie over de door ISAO gesteunde projecten en over de ziekte van Alzheimer in het algemeen. Alzheimerwetenschappers kunnen op de website informatie vinden over het aanvragen van een onderzoeksbeurs.
04.3.2 publicaties
de ziekte van alzheimer, een ziekte met verstrekkende gevolgen is bedoeld als eerste contact met de ziekte en ISAO. De folder geeft een beschrijving van de verschillende stadia en geeft antwoord op veel gestelde vragen.
de ziekte van alzheimer en andere vormen van dementie
is een publicatie met algemene informatie over de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie. Daarnaast komen zaken als omgang met dementerenden, medicatie en rouwverwerking aan bod.
antwoorden…
is een boekje met algemene informatie over de ziekte van Alzheimer, het toekomstbeeld en de praktische afhandeling van de veranderingen die de ziekte teweegbrengt in de zakelijke en privé-sfeer. Een boekje met antwoorden op de meest gestelde vragen.
verzorgen…
is een geschreven documentaire waarin verzorgers vertellen over hoe zij omgaan met de veeleisende omgeving.
alzheimer informatiegids
is een uitgebreid handboek voor de verzorgers van Alzheimerpatiënten. Een handig hulpmiddel voor zowel professionele als niet professionele verzorgers met informatie over het verloop van de ziekte en praktische tips voor de dagelijkse verzorging van de patiënt aangevuld met een literatuurlijst, handige adressen en wettelijke bepalingen.
geven… Uit het grote aantal aanvragen naar de publicaties blijkt dat ISAO in een grote behoefte voorziet. Middels de volgende publicaties informeert ISAO over de ziekte van Alzheimer. Alle folders zijn gratis. Bij verzending wordt een acceptgiro meegestuurd om vrijwillige bijdragen in (porto)kosten te stimuleren.
alzheimer actueel is de nieuwsbrief van ISAO. De nieuwsbrief verschijnt meerdere keren per jaar en verschaft informatie over het door ISAO gesteunde onderzoek en over belangrijke ontwikkelingen op het gebied van de ziekte van Alzheimer. Donateurs, betrokkenen en geïnteresseerden ontvangen de nieuwsbrief gratis.
30
is een folder die ingaat op verschillende manieren van schenken. Met behulp van de folder kunnen (potentiële) donateurs, eventueel in overleg met een belastingadviseur of notaris, nagaan welke manieren het beste bij hun (financiële) situatie past. Naast informatie over schenken gaat de folder in op de ziekte van Alzheimer in het algemeen. Voor diepgaande informatie wordt verwezen naar de overige publicaties.
mijn oma margriet is geschreven voor kinderen in de leeftijd van vijf tot negen jaar. Het verhaal helpt hen te begrijpen wat de ziekte van Alzheimer inhoudt en leert ze omgaan met de gevoelens die kunnen ontstaan bij het omgaan met iemand die aan de ziekte lijdt. Het voorwoord bevat informatie voor de ouders ter begeleiding.
31
05 05.1
financiële bijdragen
ISAO ontvangt geen overheidsgelden. ISAO is geheel afhankelijk van de giften van particulieren en bedrijven. Het is op verschillende manieren mogelijk om ISAO te steunen. Dat kan door middel van een éénmalige machtiging, periodieke schenking, speciale gift, legaat of erfstelling. Afhankelijk van de aard en omvang van de bijdrage geniet de gever fiscale faciliteiten. De folder Geven… verstrekt informatie over de mogelijkheden.
05.2
bijzondere giften 2004/2005 /
/
€ 1000 J.L. Andringa uit Enschede € 1000 De heer en mevrouw Van Bekkum uit Rotterdam € 4000 Bonda’s Veevoederbureau uit Hillegom € 2500 Mevrouw A. Bosch uit Rotterdam € 285 Gift n.a.v. georganiseerde Bridgedrive door Bridgeclub de Looier uit Amsterdam € 1075 Gift ter gelegenheid van 80ste verjaardag mevrouw Van den Elshout uit Waspik. € 735 Gift ter gelegenheid van 30 jarig huwelijksfeest, de heer en mevrouw Geenen uit Waalre € 500 Gift ter gelegenheid van verjaardagsfeest mevrouw Griffioen uit Woerden € 2500 Q.A. Heinsbroek uit Moordrecht € 400 Gift ter gelegenheid van gouden bruiloft de heer en mevrouw Hermans uit Sluis € 1000 Mevrouw Hollebrandse-Smit uit Rotterdam € 5000 Mevrouw de Jong uit Tilburg € 4500 Mevrouw Klooster uit Den Haag € 575 Gift ter gelegenheid van 80ste verjaardag de heer Koppelaars uit Krimpen aan den IJssel € 1250 Laboratoria E. van Vooren NV uit Zelzate, België € 678,50 Gift ter gelegenheid van 90ste verjaardag mevrouw Prop-Alberda € 2500 Stichting Buurthuis de Vissen uit Almere € 5000 Stichting Goede Doelen uit Breda € 500 Gift ter gelegenheid van 90ste verjaardag mevrouw Verbruggen-Epskamp uit Wieringerwerf € 300 Gift ter gelegenheid van 85ste verjaardag mevrouw Vethaak-Duindam uit Spaardam € 5000 De heer Van Wees uit Giethoorn € 1250 Wichers & Dreef uit Badhoevedorp, i.p.v. kerstkaarten en kerstgeschenken aan relaties, is het te besteden bedrag overgemaakt aan ISAO.
/
/
/ /
/
/
/
/
/
/
/
/
/
32
/ /
/
/
/ /
33
05.3
Nalatenschappen /
€ 5047 Nalatenschap Van Helsdingen € 500 Nalatenschap mevrouw Keukens-van Ooy uit Tilburg € 3000 Nalatenschap mevrouw Kingmans uit Middelburg € 250 Nalatenschap Wattimury uit Capelle a/d IJssel € 163 Nalatenschap P. Wildekamp uit Etten-Leur
/
34
/
/
35
/
06 06.1
06.2
financiële analyse
Cijfervergelijking 2003 t/m 2005
resultaat Baten uit fondsenwerving Kosten uit fondsenwerving Totaal beschikbaar voor doelstelling Wetenschappelijk onderzoek Verstrekte subsidies Overige directe kosten Uitvoeringskosten eigen organisatie
Voorlichting Eigen activiteiten Uitvoeringskosten eigen organisatie
Totaal besteed aan doelstellingen Overschot/tekort -/-
balans 2004-2005
2003-2004
2002-2003
xe 1.000
%
xe 1.000
%
xe 1.000
%
3.277
100
3.166
100
2.783
100
493
15
938
30
750
27
2.784
85
2.228
70
2.033
73
680
21
500
16
501
18
-
-
13
0
10
0
232
7
149
5
139
5
912
28
662
21
650
23
1.285
39
1.043
33
1.169
42
438
13
302
10
318
11
1.723
52
1.345
42
1.487
53
2.635
80
2.007
63
2.137
77
149
5
221
7
-104
-4
Voor de berekening van de relatieve cijfers zijn de baten uit fondsenwerving op 100% gesteld, waarna alle overige bedragen zijn weergegeven als een percentage daarvan.
36
financiële positie
31 oktober 2005
31 oktober 2004
31 oktober 2003
xe 1.000
%
xe 1.000
%
xe 1.000
%
341
18
229
14
110
8
17
1
9
1
8
1
-
-
1
0
18
1
358
19
239
15
136
10
19
1
21
1
24
2
86
5
251
16
204
14
105
6
272
17
228
16
1.437
75
1.098
68
1.024
74
1.900
100
1.610
100
1.388
100
299
16
626
39
405
29
477
25
-
-
-
-
776
41
626
39
405
29
412
22
313
19
279
20
712
37
671
42
704
51
1.900
100
1.610
100
1.388
100
ACTIVA Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa
Vlottende activa Voorraden Vorderingen
Liquide middelen
PASSIVA Eigen vermogen Besteedbaar vermogen Vastgelegd vermogen
Langlopende schulden Kortlopende schulden
37
werkkapitaal Ultimo
31 oktober 2005
31 oktober 2004
31 oktober 2003
xe 1.000
xe 1.000
xe 1.000
Eigen vermogen Voorzieningen
776
626
405
-
-
-
Weerstandsvermogen Vreemd vermogen lange termijn
776
626
405
412
313
279
1.188
939
684
-358
-239
-136
830
700
548
Totaal vermogen lange termijn Geïnvesteerd op lange termijn Werkkapitaal
Het werkkapitaal is als volgt aangewend: Voorraad Vorderingen Liquide middelen
19
21
24
86
251
204
1.437
1.098
1.024
1.542
1.370
1.252
-712
-670
-704
830
700
548
Eigen vermogen in procenten van het Balanstotaal
41%
39%
29%
Eigen vermogen in procenten van het vreemd vermogen
69%
64%
41%
Af: kortlopende schulden
liquiditeit Ultimo Quick ratio Verhouding vorderingen, effecten en liquide middelen/kortlopende schulden Current ratio Verhouding vlottende activa/ kortlopende schulden
31 oktober 2005
31 oktober 2004
31 oktober 2003
xe 1.000
xe 1.000
xe 1.000
2,14
2,01
1,74
2,17
2,04
1,78
Uit de liquiditeit, zijnde de verhouding tussen vlottende activa en de kortlopende schulden, blijkt in hoeverre een onderneming aan haar financiële verplichtingen op korte termijn kan voldoen.
werknemers Gemiddelde baten per werknemer (baten/aantal werknemers)
546
633
696
Gemiddelde personeelskosten per werknemer (personeelskosten/ aantal Werknemers)
30
29
32
solvabiliteit
38
06.3
fiscale positie vennootschapsbelasting
De stichting is op grond van het bepaalde in artikel 6 van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 niet van belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting.
39
07 07.1
balans per 31-10-05
jaarverslag
31 oktober 2005
toelichting
e
balans per 31-10-05
31 oktober 2004 e
e
e
Vaste Activa
Immateriële vaste activa Kosten telemarketing
1
Materiële vaste activa Inventaris en computers Verbouwing kantoor
2
341.384
228.505
15.501
9.298
1.252
0 16.753
Financiële vaste activa Lening u/g
31 oktober 2005
toelichting
e
Eigen vermogen Vrij besteedbaar vermogen Continuïteitsreserve
31 oktober 2004 e
e
e
7 298.754
Vastgelegd vermogen Bestemmingsfonds Fonds activa doelstelling Fonds activa bedrijfsvoering
625.596
100.000
0
18.941
0
358.137
0
9.298
3 0
477.078
0
775.832
625.596
412.000
313.000
1.277
Vlottende Activa
Voorraden Direct beschikbaar voor doelstelling
4
Vorderingen Belastingen en premie sociale verzekeringen Diverse vorderingen en overlopende activa
5
Liquide middelen
8
21.478
Langlopende schulden Subsidieverplichtingen
9
85.570
251.142
Kortlopende schulden Subsidieverplichtingen Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Diverse schulden en overlopende activa
1.437.215
1.097.891
1.899.863
1.609.591
18.941
2.405
0
83.165
251.142
581.000
465.907
79.809
161.286
4.049
3.971
47.173
39.831
6
40
41
712.031
670.995
1.899.863
1.609.591
Staat van baten en lasten over de periode 1 november 2004 tot en met 31 oktober 2005
Werkelijk 2004/2005
toelichting
Begroot 2004/2005 e
Werkelijk 2003/2004 e
Werkelijk 2004/2005
toelichting
e
Begroot 2004/2005
Werkelijk 2003/2004
e
e
e
680.000
500.000
500.000
BESTEDINGEN FONDSENWERVING Baten uit eigen fondsenwerving Mailing activiteiten Nalatenschappen Lijfrenten
Kosten eigen fondsenwerving Directe verwervingskosten Uitvoeringskosten eigen organisatie Totale kosten eigen fondsenwerving
10
3.266.492
3.240.551
3.058.807
8.960
50.000
104.977
1.809
0
2.048
3.277.261
3.290.551
3.165.832
11
12
367.904
401.441
727.336
125.362
122.346
210.925
493.266
523.787
Wetenschappelijk onderzoek Verstrekte subsidies Overige directe kosten Uitvoeringskosten eigen organisatie
Voorlichting Eigen activiteiten Uitvoeringskosten eigen organisatie
13
15%
16%
-
13.497
226.052
148.912
911.382
726.052
662.409
1.284.637
1.515.906
1.042.667
437.740
427.205
302.370
1.722.377
1.943.111
1.345.037
2.633.759
2.669.163
2.007.446
150.236
97.601
220.125
14
938.261
Totaal besteed aan doelstelling In % van de baten uit eigen fondswerving
-245 231.627
30%
Overschot
15
Overschot is toegevoegd aan
Totaal beschikbaar voor doelstelling
2.783.995
42
2.766.764
2.227.571
Continuïteitsreserve Bestemmingsfonds
43
50.236
97.601
220.125
100.000
-
-
150.236
97.601
220.125
kasstroomoverzicht over 2004/2005
2004/2005 e
2003/2004 e
e
e
07.2
Kasstroom uit operationele Activiteiten
Resultaat boekjaar
150.236
220.125
Aanpassing voor: Afschrijvingen
151.633
120.656
Veranderingen in werkkapitaal: Mutatie operationele vorderingen Mutatie voorraden Mutatie operationele schulden
doelstelling
165.572
-46.834
2.537
2.050
140.036
1.414
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in immateriële vaste activa Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in overige financiële activa
algemene toelichting
308.145
-43.370
610.014
297.411
-260.696
-231.340
-11.271
-9.900
1.277
17.226 -270.690
-224.014
Netto kasstroom Mutatie liquide middelen
339.324
73.397
339.324
73.397
0
0
44
verbonden partijen
De volgende huishoudingen zijn aan te merken als met de stichting verbonden partijen. Het betreft in alle gevallen buitenlandse zusterorganisaties met dezelfde doelstelling:
- American Health Assistance Foundation (AHAF) - Verenigde Staten - Le Association Internationale pour la Recherché sur la Maladie d’Alzheimer (AIRMA) - Frankrijk - Alzheimer Forschung Initiative (AFI) - Duitsland - Stichting Alzheimer Onderzoek (SAO/FRMA) - België - Lique Europeénne Contre la Maladie d’Alzheimer (LECMA) - Frankrijk
Kasstroom uit investeringactiviteiten
Mutatie liquide middelen Saldo per 31 oktober Saldo per 1 november
De Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek (ISAO), gevestigd te Jac. Thijssedomein 2, 6229 EA Maastricht, statutair gevestigd te Almere-Haven is een non-profit organisatie. Zij heeft tot doel wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaken van en behandelingsmethoden voor de ziekte van Alzheimer en verwante vormen van dementie te ondersteunen en voorlichting te geven over de ziekte. De stichting ontvangt met name giften van particulieren. De organisatie is in november 1993 opgericht.
1.437.215
1.097.891
1.097.891
1.024.494
339.324
73.397
45
07.3
grondslagen van waardering en bepaling van het resultaat algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en in overeenstemming met RJ 650 “Richtlijn Fondswervende instellingen” van de Raad voor de Jaarverslaggeving. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Overschotten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke tekorten die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. De cijfers voor 2003/2004 zijn geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2004/2005 mogelijk te maken.
materiële vaste activa
De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs, verminderd met een bedrag aan afschrijvingen naar rato van de verwachte levensduur van het actief op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs. De volgende afschrijvingspercentages worden gehanteerd: - Verbouwingen
20%
- Inventaris
20 - 33 1/3%
voorraad
De voorraad bestaat voornamelijk uit voorlichtingsmateriaal (boekjes en folders) met betrekking tot ziekte van Alzheimer. De voorraad bevindt zich ten kantore van de stichting in Maastricht. De voorraden zijn gewaardeerd op basis van de laatst bekende inkoopprijs of tegen lagere marktwaarde onder aftrek van een voorziening wegens incourantheid.
vorderingen
07.4
waarderingsgrondslagen voor de balans
Omrekening vreemde valuta Vorderingen, schulden en verplichtingen in vreemde valuta is omgerekend tegen de koers per balansdatum. Transacties in vreemde valuta’s gedurende de verslagperiode worden in de jaarrekening verwerkt tegen de koers van afwikkeling. De uit de omrekening per balansdatum voortvloeiende koersverschillen worden, rekening houdend met eventuele dekkingstransacties, opgenomen in de winst- en verliesrekening.
Immateriële vaste activa
De immateriële vaste activa worden gewaardeerd op het bedrag van de bestede kosten, verminderd met de cumulatieve afschrijving en van toepassing zijnde bijzondere waardeverminderingen. De jaarlijkse afschrijvingen bedragen een vast percentage van de verkrijgingsprijs naar rato van de verwachte levensduur zoals in de toelichting op de balans nader is gespecificeerd.
De vorderingen zijn gewaardeerd op basis van de nominale waarde. Voor het risico van oninbaarheid is een voorziening getroffen op basis van een individuele beoordeling der posten.
eigen vermogen
Binnen het eigen vermogen wordt onderscheid gemaakt tussen vrij besteedbaar vermogen en vastgelegd vermogen.
vrij besteedbaar vermogen
Binnen het vrij besteedbaar vermogen is een continuïteitsreserve gevormd om de continuïteit te waarborgen in geval van tegenvallende baten.
vastgelegd vermogen
Het fonds activa bedrijfsvoering en fonds activa doelstelling betreffen het deel van het eigen vermogen dat is aangewend voor financiering van vaste activa en voorraden.
Het gehanteerde afschrijvingspercentage is 33 1/3%.
46
47
31 oktober 2005
2) materiële vaste activa
07.5
toelichting op de onderscheiden posten van de balans 1) immateriële vaste activa telemarketing
Hieronder zijn verantwoord de kosten betreffende het telemarketing programma. Hiervan wordt jaarlijks bekeken of het programma succesvol is. De investeringen worden in drie jaar afgeschreven. Het telemarketing programma richt zich op de werving van donateurs met een continu karakter.
Het verloop is als volgt:
31 oktober 2005
Boekwaarde per 1 november Aanschaf
31 oktober 2004
e
e
228.505
109.685
260.696
231.340
489.201
341.025
Afschrijving
-147.817
-112.520
Boekwaarde per 31 oktober
341.384
228.505
Boekwaarde per 31 oktober Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen
Voor een specificatie verwijzen wij naar de bijlagen.
710.437
449.741
-369.053
-221.236
341.384
228.505
Bedrijfsmiddelen: Verbouwing Boekwaarde per 1 november Aanschaf
e
e
-
-
1.503
-
1.503
-
-251
-
Boekwaarde per 31 oktober
1.252
-
Boekwaarde per 31 oktober Aanschafwaarde
1.503
-
-251
-
Cumulatieve afschrijvingen
1.252
-
e
e
Afschrijving
Voor een specificatie verwijzen wij naar de bijlagen.
Bedrijfsmiddelen: Inventaris Boekwaarde per 1 november Aanschaf
9.298
7.534
9.768
9.900
19.066
17.434
Afschrijving
-3.565
-8.136
Boekwaarde per 31 oktober
15.501
9.298
Boekwaarde per 31 oktober Aanschafwaarde
118.944
109.176
-103.443
-99.878
15.501
9.298
Cumulatieve afschrijvingen Voor een specificatie verwijzen wij naar de bijlagen.
48
31 oktober 2004
49
3) financiële vaste activa telemarketing
5) vorderingen
lening u/g A.I.R.M.A. Hieronder is verantwoord een lening verstrekt aan Le Association Internationale pour la Recherché sur la Maladie d’Alzheimer te Frankrijk ter financiering van de oprichting van deze stichting. De lening heeft een maximum ad e 30.000. Aflossing geschiedt in 5 jaarlijkse termijnen. Het rentepercentage bedraagt 5%. Aanvullend is in het verslagjaar een bedrag ad e 113.088 geleend aan A.I.R.M.A. Op dit bedrag is een gedeelte ingelost, zijnde e 64.654. Ten aanzien van de restantvordering ad e 51.221 bestaat onenigheid met A.I.R.M.A. Deze partij wordt thans in rechte aangesproken. Voorzichtigheidshalve is een voorziening voor het gehele bedrag getroffen. 2004/2005
2003/2004 e
saldo per 1 november Bij: - opgenomen leningen Bij: - rente en kosten
Af: - ontvangen aflossingen en verrekeningen Af: - voorziening voor oninbaarheid Saldo 31 oktober
e
1.277
18.503
113.088
0
1.510
0
115.875
18.503
-64.654
-17.226
-51.221
0
0
1.277
Belastingen en premies sociale verzekeringen Bedrijfsvereniging
2.405
31 oktober 2005
Diverse vorderingen en overlopende activa Te ontvangen rente Vooruitbetaalde huur Waarborgsom PTT Vooruitbetaalde mailingkosten Vooruitbetaalde kosten consultancy services Vooruitbetaalde kosten database Aangesloten organisaties Diversen
0
31 oktober 2004
e
e
1.400
1.500
1.114
1.114
760
760
53.722
222.743
6.545
6.545
11.573
11.573
4.145
0
7.306
6.907
83.165
251.142
6) liquide middelen De liquide middelen staan direct ter beschikking van de stichting met uitzondering van e 3.342 waarvoor een bankgarantie is afgegeven jegens de verhuurder van de panden.
4) voorraad Direct beschikbaar voor doelstelling Doelstelling voorlichting
18.941
50
21.478
ABN-AMRO rekening-couranten Postbank Fortis Bank, rekening-couranten Fortis Bank, deposito rekening Kas Transitoria
51
37.524
32.015
10.918
2.290
572.846
263.813
816.024
798.802
273
971
-370
0
1.437.215,
1.097.891,-
7) eigen vermogen
7) langlopende schulden 2005
Vrij besteedbaar vermogen
2004 e
2005 e
Vastgelegd vermogen
2004 e
e
Bestemmingsfonds Continuïteitsreserve Toegevoegd aan fonds activa doelstelling Toegevoegd aan fonds activa bedrijfsvoering Uit resultaatbestemming
Stand per 31 oktober Continuïteitsreserve als percentage van de totale kosten
625.596
405.471
-18.941
0
Stand per 1 november Mutaties
0
0
100.000
0
100.000
0
30.000
0
20.000
0
50.000
0
100.000
0
-358.137
0
50.236
220.125
Stand per 31 oktober
298.754
625.596
9,5%
21,2%
Uitsplitsing naar bestemming Fellowships Travelling Training
Het bestuur van de Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek dient nog haar doelstellingen omtrent de omvang van de continuïteitsreserve te formuleren.
Fonds activa doelstelling Stand per 1 november Onttrokken van continuïteitsreserve
0
0
18.941
0
Stand per 31 oktober
18.941
0
Fonds activa bedrijfsvoering Stand per 1 november Toegevoegd t.l.v. de continuïteitsreserve
0
0
358.137
0
Stand per 31 oktober
358.137
0
Het fonds activa doelstelling en het fonds activa bedrijfsvoering betreffen het deel van het eigen vermogen dat is aangewend voor de financiering van immateriële-, materiële- en financiële vaste activa en voorraden.
52
53
8) langlopende schulden
9) kortlopende schulden 2005
Subsidieverplichtingen
2004 e
31 oktober 2005 e
Stand per 1 november Uitgekeerd gedurende het boekjaar Toegekend gedurende het boekjaar
778.907
750.785
-465.907
-471.878
680.000
500.000
Kortlopend deel
993.000
778.907
-581.000
-465.907
412.000
313.000
Subsidieverplichtingen Kortlopend deel
31 oktober 2004
e
e
581.000
465.907
79.809
161.286
1.831
1.627
0
86
Crediteuren Volgens gespecificeerde opgave
Stand per 31 oktober Belastingen en premies en sociale verzekeringen
De specificatie van de toekenningen over het verslagjaar 2004/2005 is als volgt:
Universiteit Medisch Centrum Utrecht, afdeling hematologie Vrije Universiteit van Amsterdam Academisch Medisch Centrum Amsterdam Universiteit Medisch Centrum, Nijmegen, afdeling geriatrische geneeskunde Universiteit Medisch Centrum, Utrecht Academisch Medisch Centrum Amsterdam Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek Amsterdam en VU Amsterdam Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek Amsterdam Ligue Europeéne Contre la Maladie d’Alzheimer (LECMA) – Frankrijk
60.000 80.000
0
1.609
2.258
4.049
3.971
2.458
2.993
23.186
17.045
4.939
4.040
2.656
3.249
80.000 79.748 80.000 78.474 61.778 80.000
Onder de subsidieverplichtingen zijn in totaal 19 toegekende subsidies verantwoord. Tien van deze subsidies waren reeds toegekend in voorafgaande jaren. De overige negen subsidies zijn toegekend in het boekjaar 2004/2005. In het boekjaar 2004/2005 is een subsidie van e 80.000 toegekend aan de recentelijk opgerichte zusterorganisatie Ligue Europeénne Contre la Maladie d’Alzheimer (LECMA). In overeenkomst met deze zusterorganisatie is vastgelegd dat deze organisatie de subsidie besteed aan door het bestuur van ISAO aangewezen onderzoeksprojecten. De
54
609
80.000
680.000
subsidies hebben een resterende looptijd van maximaal 2 jaar.
Loonbelasting Bedrijfsvereniging Pensioenpremie Schenkingsrechten
Diverse schulden en overlopende passiva Bankkosten Accountantskosten Vakantiegeldreservering Vakantiedagenreservering Netto loon Nog te betalen kosten
1.555
810
12.379
11.694
47.173
39.831
Niet uit de balans blijkende verplichtingen Het jaarlijkse bedrag van met derden aangegane huurverplichting van onroerende zaken bedraagt in totaal e 25.176. De huurverplichtingen lopen af op 30 juni 2007.
55
Toelichting op de onderscheiden posten van de staat van baten en lasten over de periode 1 november 2004 tot en met 31 oktober 2005
Uitvoeringskosten eigen organisatie 125.362
Conform toerekening
10) baten uit eigen fondsenwerving werkelijk 2004/2005
Mailingacties
Totale opbrengst mailingacties
begroot 2004/2005
210.925
Voor een specificatie van de uitvoeringskosten eigen organisatie verwijzen wij naar het overzicht “verdeling uitvoeringskosten eigen organisatie naar bestemming”.
werkelijk 2003/2004
e
e
e
3.266.492
3.240.551
3.058.807
De toename ten opzichte van het voorgaand boekjaar is het gevolg van groei in aantal mailings, en is verder veroorzaakt door een hogere respons als gevolg van het opschonen van het adressenbestand.
12) totale kosten eigen fondswerving werkelijk 2004/2005
Totale kosten eigen fondswerving Totale kosten eigen fondswerving
Nalatenschappen Volgens opgave
122.346
8.960
50.000
104.977
1.809
0
2.048
Lijfrenten
begroot 2004/2005
werkelijk 2003/2004
e
e
e
493.266
523.787
938.261
15%
16%
30%
De kosten eigen fondswerving zijn zowel absoluut als relatief gezien gedaald ten opzichte van het voorgaande boekjaar. De oorzaak hiervan is dat de mailingdatabase is opgeschoond en er efficiënter wordt omgegaan met mailings.
13) Wetenschappelijk onderzoek
Volgens opgave
11) kosten eigen fondswerving
Verstrekte subsidies Grants
680.000
500.000
500.000
-245
0
13.497
231.627
226.052
148.912
Directe wervingskosten Bankkosten Mailingkosten Advieskosten Afschrijving telemarketing RLC implementatie Kosten database Overige directe wervingskosten
47.983
45.000
47.822
267.026
356.441
581.644
7.486
0
14.298
24.286
0
38.898
16.158
0
31.514
4.647
0
13.160
318
0
0
367.904
401.441
727.336
Overige directe kosten Overig Uitvoeringskosten eigen organisatie Conform toerekening
Voor een specificatie van de uitvoeringskosten eigen organisatie verwijzen wij naar het overzicht “verdeling uitvoeringskosten eigen organisatie naar bestemming”.
56
57
14) voorlichting
Bestemmingsfonds werkelijk 2004/2005
Eigen activiteiten
Mailingkosten (incl. portikosten) Advieskosten Afschrijving telemarketing RLC implementatie Kosten database Brochures Drukkosten Huur magazijn Overige eigen activiteiten
begroot 2004/2005
werkelijk 2003/2004
e
e
e
1.015.771
1.355.906
774.125
28.476
0
19.030
92.386
0
51.770
61.464
0
41.943
17.677
0
17.515
61.382
0
119.014
2.537
0
16.605
4.944
0
2.665
0
160.000
0
1.284.637
1.515.906
1.042.667
Uitvoeringskosten eigen organisatie 437.740
Conform toerekening
427.205
302.370
Voor een specificatie van de uitvoeringskosten eigen organisatie verwijzen wij naar het overzicht “verdeling uitvoeringskosten eigen organisatie naar bestemming”.
15) verdeling resultaat (overschot) Resultaat (overschot) Continuïteitsreserve Bestemmingsfonds
58
Fellowships Travelling Training
97.601
220.125
-50.236
-97.601
-220.125
-100.000
0
0
0
0
0
0
0
20.000
0
0
50.000
0
0
100.000
0
0
Verdeling uitvoeringskosten eigen organisatie naar bestemming
Fondsenwerving
Salarissen en sociale lasten Pensioenlasten Overige personeelskosten Reis- en verblijfkosten Huisvestingskosten Kantoorkosten Overige algemene kosten Afschrijvingskosten Financiële baten en -lasten Totaal
150.236
30.000
Wetenschappelijk Onderzoek
Voorlichting
Totaal Begroot Werkelijk 2004/2005 2004/2005 2003/2004
e
e
e
e
e
e
24.576
45.407
85.812
155.795
165.000
129.066
491
908
1.715
3.114
0
2.809
3.482
6.434
12.160
22.076
0
15.574
2.782
5.141
9.716
17.639
35.000
20.017
5.849
10.807
20.423
37.079
40.000
21.266
72.827
134.559
254.297
461.683
481.103
434.609
17.826
32.937
62.245
113.008
64.000
54.024
602
1.112
2.102
3.816
10.500
8.136
-3.073
-5.678
-10.730
-19.480
-20.000
-23.294
125.362
231.627
437.740
794.730
775.603
662.207
59
Toelichting op de uitvoeringskosten eigen organisatie over de periode 1 november 2004 tot en met 31 oktober 2005 2004/2005
Personeelskosten
Salarissen en sociale lasten Brutolonen Sociale lasten werknemersverzekeringen
Overige personeelskosten Kantinekosten Uitzendkrachten Reiskosten personeel Ziektekostenverzekering Overige personeelskosten Totaal personeelskosten
2004/2005
Kantoorkosten
e
e
138.823
117.093
16.972
11.973
155.795
Pensioenlasten Pensioenpremies
2003/2004
129.066
3.114
2.809
597
316
5.771
1.271
6.965
3.911
8.715
10.207
28
-131
180.985
147.449
Telefoon- en faxkosten Kantoor- en computerkosten Verzendkosten Drukwerk Computer servicekosten Algemene mailingkosten
2003/2004
e
e
12.512
13.298
15.037
9.611
193.679
179.463
79.196
90.907
74.218
70.065
87.041
71.265
461.683
434.609
44.959
49.033
16.679
3.335
Overige algemene kosten Accountantskosten Advieskosten Voorziening oninbaarheid vorderingen Overige algemene kosten
Werknemers Het gemiddeld aantal werknemers, berekend op fulltime basis, bedroeg voor 2005: 6 (2004:5).
51.221
0
149
1.656
113.008
54.024
251
0
3.565
8.136
3.816
8.136
19.577
23.624
-97
-330
19.480
23.294
Afschrijvingen
Reis- en verblijfkosten 17.639
Conform opgave
20.017
Verbouwing Inventaris
Huisvestingskosten 25.721
Huur Gas, water en elektra Onderhoud en reparaties gebouwen Schoonmaakkosten Verzekeringen Overige huisvestingskosten
60
16.855
5.761
0
359
1.101
3.029
2.969
818
0
1.391
341
37.079
21.266
Financiële baten en lasten Financiële baten Financiële lasten
61
2004/2005
Financiële baten
2003/2004
e
Rente ABN AMRO, rekeningen-courant Rente Fortis bank, rekeningen-courant Rente Fortis bank, depositorekening Rente lening AIRMA Valutaverschillen
e
85
78
873
1.526
17.122
18.561
1.497
277
0
3.182
19.577
23.624
Financiële lasten Rente en kosten bank Valutaverschillen
0
330
97
0
97
330
e
%
Verdeelsleutel uitvoeringskosten eigen organisatie
Directe verwerving Directe kosten wetenschappelijk onderzoek Directe kosten voorlichting
367.904
16%
679.755
29%
1.284.637
55%
2.332.296
100%
De uitvoeringskosten eigen organisatie zijn verdeeld in de verhouding van de direct toewijsbare kosten.
62
63
64
65
internationale stichting alzheimer onderzoek gratis informatienummer: 0800 – 022 88 80 Jac. Thijssedomein 2 Postbus 1161 6201 BD Maastricht Telefoon: 043 308 87 77 Fax: 043 308 87 70 Email:
[email protected] Website: www.alzheimer.nl 66