isao jaarverslag internationale stichting alzheimer onderzoek

isao

10

jaarverslag 2010

internationale stichting alzheimer onderzoek

1

2

inhoud

voorwoord

5 7

01

de ziekte van alzheimer

8

02

dementie in nederland

10

03

doelstellingen isao, bestuur en medewerkers

12

04

het werk van isao

38

05

financiële bijdragen

40

06

financiële analyse

44

07

jaarverslag

isao

jaarverslag 2010 internationale stichting alzheimer onderzoek

3

colofon

internationale stichting alzheimer onderzoek gratis informatienummer: 0800 – 022 88 80 Jac. Thijssedomein 2 Postbus 1161 6201 BD Maastricht Telefoon: 043 308 87 77 Fax: 043 308 87 70 Email: [email protected] Website: www.alzheimer.nl

4

voorwoord 2010: het jaar van de vooruitgang Als iemand de ziekte van Alzheimer krijgt verandert zijn leven totaal. Maar ook dat van de mensen in zijn directe omgeving. Wat zo gewoon leek, is opeens allemaal anders. De ziekte heeft een enorme impact op het sociale leven, zowel op dat van degene die aan de ziekte lijdt als op dat van zijn naasten. Door middel van voorlichting biedt ISAO in een dergelijke situatie houvast. Voorlichting helpt bij het omgaan met de ziekte en bereidt mensen voor op wat de toekomst brengt. Ook in 2010 besteedde de Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek (ISAO) naast de inspanning voor onderzoek wederom veel aandacht aan voorlichting. De brochure ‘De ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie’ werd opnieuw uitgegeven onder de naam ‘Alles over dementie’. De overige folders en brochures werden eveneens veelvuldig aangevraagd. De website van ISAO, alzheimer.nl, en het YouTube kanaal fungeerden als online verlengstuk om te voorzien in de informatiebehoefte. Daarnaast werden in 2010 nog andere, nieuwe media ingezet op het gebied van voorlichting met het doel een bredere doelgroep te bereiken. Maar ook om meer dimensies aan de voorlichting te geven. Zo wordt door middel van de website alzheimerdagboek.nl inzicht gegeven in de belevingswereld van een alzheimerpatiënt en biedt het Twitter-account @alzheimer_ISAO de mogelijkheid om een dialoog aan te gaan met geïnteresseerden. Naast voorlichting heeft ISAO in 2010 financiële steun toegekend aan 9 onderzoeksprojecten, die tot 2012 en 2013 doorlopen. Het betreft een totaalbedrag van e 928.796. Sinds haar oprichting in 1994 heeft ISAO al voor meer dan 9 miljoen euro toegekend aan projecten van hoge wetenschappelijke kwaliteit. Het onderzoek richt zich op verschillende facetten, van het ontstaan en beloop van de ziekte van Alzheimer tot geheugenverbetering en preventie. Dankzij dit onderzoek ontstaat er steeds meer inzicht in de ziekte van Alzheimer. Terugkijkend op het afgelopen jaar kunnen we stellen dat het een jaar van verandering is geweest. Een jaar waarin ISAO nieuwe kanalen heeft aangeboord om voorlichting over de ziekte te geven en wederom een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan onderzoek naar de ziekte van Alzheimer. Een jaar van vooruitgang. Vooruitgang die zonder uw steun niet mogelijk was geweest. Ook in de toekomst hopen wij op uw steun te kunnen blijven rekenen om zo de ziekte van Alzheimer en aanverwante vormen van dementie het hoofd te kunnen bieden.

Prof. dr. E.R. de Kloet, Voorzitter bestuur ISAO

5

‘Als je van dichtbij hebt meegemaakt wat een mensonterend aftakelingsproces de ziekte van Alzheimer is, dan wil je je daarvoor inzetten.’ Ir. Ans Tummers, bestuurslid

6

01 de ziekte van alzheimer

De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie, vernoemd naar de Duitse neuroloog Aloïs Alzheimer. Hij ontdekte begin vorige eeuw kenmerkende veranderingen in het hersenweefsel van mensen die aan dementie waren overleden. De ziekte van Alzheimer is geen ouderdomsverschijnsel, maar een hersenziekte met psychiatrische symptomen die het gevolg zijn van een fysieke achteruitgang van de hersenen. Er bestaan verschillende vormen van deze ziekte, die het beste kan worden omschreven als een complex van verschillende aandoeningen. Tot op heden is de oorzaak onbekend. Het is een ziekte met verstrekkende gevolgen voor de patiënt en zijn directe omgeving. De ziekte begint vaak ‘onschuldig’ met een lichte vorm van geheugenverlies, een verminderde activiteit en een afnemend reactievermogen. Het zijn slechts enkele, vroege symptomen van deze tot op heden ongeneeslijke hersenaandoening, die zich voornamelijk openbaart bij mensen boven de vijfenzestig jaar. De symptomen lijken in eerste instantie op ‘gewone’ ouderdomsverschijnselen. Het geheugenverlies is echter veel heviger en progressiever van aard. De duur van de ziekte is gemiddeld zeven jaar. Het tempo waarin de ziekte zich ontwikkelt, verschilt per patiënt. In opeenvolgende stadia is telkens een kenmerkende verslechtering van de geestelijke en lichamelijke conditie van de patiënt waar te nemen. Het eerste is het stadium van geheugenverlies. Kenmerkend zijn vergeetachtigheid, desoriëntatie, verandering van persoonlijkheid en vermindering van reactievermogen. Dit stadium wordt gevolgd door geestelijke invaliditeit. In dit stadium is het duidelijk dat de patiënt belemmeringen ondervindt in het dagelijks leven. Het kortetermijngeheugen functioneert matig, terwijl herinneringen uit een ver verleden vaak helder voor ogen staan. Zo vergeten patiënten data, de tijd of het seizoen. Ook hebben zij moeite met het herkennen van familieleden en vrienden. Dit stadium kan voor de directe omgeving van de patiënt bijzonder pijnlijk zijn. De patiënt is sterk hulpbehoevend. In het derde stadium heeft de ziekte de patiënt de essentie van het leven ontnomen. De patiënt behoeft 24 uur per dag verzorging en is hierdoor volledig afhankelijk van anderen.

7

02 dementie in nederland

Leeftijd is het grootste risico voor het ontwikkelen van dementie. De kans op een vorm van dementie neemt toe naarmate men ouder wordt. Bijna één procent van de 65-jarigen lijdt eraan. Dit percentage loopt op tot ruim 40 bij mensen van 90 jaar en ouder. Het aantal zeer oude mensen in ons land neemt de komende decennia aanzienlijk toe. Momenteel bedraagt het aantal mensen met dementie ruim 180.000. Als genoemde prevalentiecijfers niet veranderen en curatieve behandelingen uitblijven, zal het aantal dementerenden in 2050 zijn opgelopen tot circa 410.000. Van deze groep zullen meer dan 300.000 mensen aan de ziekte van Alzheimer lijden.

Bron: Gezondheidsraad (2002), Dementie, publicatie nr. 2002/04, Den Haag.

‘Wij als wetenschappers vinden het een eer om onze sponsoren te mogen ontmoeten, zoals dat gebeurt bij de presentatiemiddagen van ISAO.’ Prof. dr. Paul Luiten, lid van de Wetenschappelijke Adviesraad

8

‘ISAO stimuleert onderzoek en helpt tegelijkertijd jonge onderzoekers op te leiden om dit onderzoek in de toekomst voort te kunnen zetten.’ Prof. Dr. H.W.M. Steinbusch, voorzitter Wetenschappelijke Adviesraad 2000-2010

9

03 doelstellingen isao, bestuur en medewerkers

doelstellingen De Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek (ISAO) is een non-profit organisatie die in 1993 in Nederland is opgericht. Primaire doelstelling van ISAO is het ondersteunen van wetenschappelijk onderzoek naar de oorzaken van en behandelingsmethoden voor de ziekte van Alzheimer en verwante vormen van dementie. Daarnaast geeft ISAO voorlichting over de ziekte. ISAO is volledig afhankelijk van giften van particulieren en bedrijven.

realisatie doelstellingen 2010 ISAO heeft in het boekjaar voor een totaalbedrag van € 928.796 bijgedragen aan onderzoeksprojecten naar de ziekte van Alzheimer en verwante vormen van dementie. Dit bedrag is op 2008 na het hoogste bedrag in de geschiedenis van ISAO en ligt in lijn met de doelstellingen zoals opgenomen in het voorgaande jaarverslag.

doelstellingen 2011 In lijn met de richting die het afgelopen jaar is ingezet hoopt ISAO in 2011 en daarop volgende jaren de activiteiten van de stichting verder inzichtelijk te maken. Dit wil zij doen door het op transparante wijze blijven delen van informatie. Zo worden de jaarverslagen van ISAO via internet ter beschikking gesteld en financiële gegevens op verzoek verstrekt. Daarnaast is het streven om de aanwezigheid van ISAO te vergroten en daarmee meer bekendheid te genereren. Online activiteiten waaronder de inzet van social media en het publiceren van nieuwsberichten dragen hier aan bij. Aansluitend op de doelstelling van ISAO om voorlichting te geven over de ziekte van Alzheimer worden social media ingezet om vragen te beantwoorden over de ziekte en het gesprek aan te gaan met donateurs, nabestaanden en andere mensen die in hun omgeving met de ziekte te maken hebben. In navolging op de voorzichtige jaren wegens de kredietcrisis heeft ISAO besloten om ook in het komende boekjaar het aantal projecten en/of bedrag per project net als vorig jaar niet uit te breiden om verrassingen te voorkomen. ISAO streeft ernaar om gelijkwaardig of beter te presteren dan vergelijkbare organisaties.

10

bestuur

wetenschappelijke adviesraad

Prof. dr. E.R. de Kloet, voorzitter Mr. Seth Perlman, secretaris Drs. Huib Daniëls, penningmeester Ir. Ans Tummers-Heemels Claire Snijders Mr. Toine Gresel Mr. Jonathan Rice

voorzitter Dr. P. Lucassen Universiteit van Amsterdam Swammerdam Institute of Life Sciences Faculteit Neurowetenschappen leden Dr. Geert Jan Biessels Universitair Medisch Centrum Utrecht Afdeling Neurologie

medewerkers ISAO is gevestigd in Maastricht. Een hecht team van medewerkers draagt zorg voor de dagelijkse gang van zaken. Zij coördineren alle aanvragen voor onderzoeksbeurzen, voorlichtingsactiviteiten en administratieve zaken. Daarnaast beantwoorden zij vragen van het publiek en verzorgen de verzending van informatiemateriaal over de ziekte van Alzheimer.

Dr. Jurgen Claassen Radboud Universitair Medisch Centrum Afdeling Geriatrie Prof. Dr. Ulrich Eisel Universiteit Groningen Centrum voor Gedrag en Neurowetenschappen Dr. Jeroen van der Grond Leids Universitair Medisch Centrum Afdeling Radiologie Prof. Dr. Casper Hoogenraad Erasmus Medisch Centrum Rotterdam Afdeling Neurowetenschappen Dr. Bart Rutten Universiteit Maastricht Afdeling Neurowetenschappen

11

04 04.0 het werk van isao

Het werk van ISAO bestaat uit onderzoek en voorlichting. Financiële steun varieert van het ter beschikking stellen van beurzen voor wetenschappelijk onderzoek tot eenmalige sponsoring van proefschriften. Daarnaast geeft de stichting verschillende publicaties uit om het bewustzijn over de ziekte te vergroten.

04.1 onderzoeksbeurzen Sinds 1994 stelt ISAO beurzen ter beschikking voor wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte van Alzheimer en verwante vormen van dementie. Met deze beurzen draagt de stichting bij aan het vergroten van de kennis over de ziekte van Alzheimer. De aandacht gaat met name uit naar het ondersteunen van fundamenteel en klinisch onderzoek. Vereiste is dat een non-profitorganisatie het onderzoek uitvoert. ISAO maakt gebruik van een systeem met concurrerende beoordeling bij het evalueren van de ingediende subsidieaanvragen. De wetenschappelijke beoordeling vindt plaats aan de hand van een tweestappenplan. In samenwerking met de voorzitter van de Wetenschappelijke Adviesraad verwijst de afdeling Onderzoeksbeurzen in de eerste stap elke aanvraag naar twee beoordelaars met expertise op het onderzoeksgebied van de aanvraag. Deze beoordelaars geven schriftelijk commentaar en verlenen aan elke aanvraag een prioriteitscijfer op basis van de wetenschappelijke verdienste van het voorgestelde onderzoek, de relevantie van het voorgestelde onderzoek voor de ziekte van Alzheimer en de ervaring en deskundigheid van de onderzoeker. Aan elke aanvraag wordt een beoordeling toegekend aan de hand van de volgende schaal: uitmuntend, zeer goed, goed, voldoende, matig. Voor de tweede beoordelingsronde worden de beoordelingen en het schriftelijke commentaar van de eerste beoordeling aan de Wetenschappelijke Adviesraad gepresenteerd. De Wetenschappelijke Adviesraad, bestaande uit Nederlandse, Duitse, Franse en Belgische wetenschappers met als specialiteit de ziekte van Alzheimer, gebruikt de resultaten van de aanvankelijke beoordeling als basis voor het opstellen van een financieringsaanbeveling voor de Raad van Bestuur. De Raad van Bestuur van ISAO verleent aansluitend de uiteindelijke goedkeuring.

12

Onderzoeksbeurzen worden uitgegeven voor een periode van maximaal drie jaar, met een maximum van e 50.000 per jaar. Vernieuwing vindt plaats op basis van mededinging. In dat geval dient dus een nieuwe aanvraag te worden ingediend. ISAO geeft er de voorkeur aan het salaris van de aanvrager niet te vergoeden. De beurs kan daarentegen wel worden aangewend om een assistent in opleiding (AIO), onderzoeker in opleiding (OIO) of gepromoveerd onderzoeker (postdoc) te ondersteunen. Binnen een onderzoeksgroep kunnen meerdere beurzen worden uitgegeven, mits er geen wetenschappelijke overlap bestaat tussen de ingediende projecten. Beurzen worden niet aan een individuele onderzoeker toegekend, maar aan de instelling waar de onderzoeker werkzaam is. De middelen die door ISAO ter beschikking worden gesteld, mogen alleen gebruikt worden voor onderzoek en niet worden aangewend voor overheadkosten, administratie en/ of andere bijkomende kosten. Ook stelt ISAO geen middelen ter beschikking voor het oprichten en/of onderhouden van gebouwen of de aankoop van andere kapitaalgoederen. In het boekjaar 2009/2010 verleende ISAO aan 9 onderzoeksprojecten financiële steun. De projecten zijn in de volgende paragraaf omschreven.

‘Momenteel lijden ongeveer 145.000 mensen in Nederland aan de ziekte van Alzheimer. Dat zijn verontrustende cijfers die het belang van wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte onderstrepen. Iedere euro die aan onderzoek wordt besteed, brengt ons een stapje dichterbij.’ Prof. dr. Ron de Kloet, voorzitter bestuur ISAO

13

04.1.1

ondersteunde projecten 2009-2010

Sinds 1994 heeft ISAO 123 onderzoeksprojecten financieel ondersteund voor een totaalbedrag van € 9.291.847. In dit jaarverslag (04.1.1) is een totaaloverzicht van deze projecten opgenomen. Aan de volgende 9 onderzoeksprojecten is financiële steun toegekend voor de periode november 2010 tot en met oktober 2012 of 2013. Het betreft een totaal toegekend bedrag van € 928.796.

onderzoeker instelling project periode toegekend bedrag onderzoeker instelling project periode toegekend bedrag onderzoeker instelling project periode toegekend bedrag onderzoeker instelling project periode toegekend bedrag onderzoeker instelling project periode toegekend bedrag

Dr. Wiep Scheper Academisch Medisch Centrum, Neurogenetisch Lab Tau-fosforylering en UPR: beschermende reacties in een vroeg stadium van Alzheimer 1 november 2010 – 31 oktober 2013 € 150.000 Dr. Ronald Verwer Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen, Neuropsychiatric disorders Doelgerichte interferentie van Notch1 en Cyclin B1-disfunctie bij Alzheimer 1 november 2010 – 31 oktober 2012 € 100.000 Dr. Geert Jan Biessels Rudolf Magnus Instituut voor Neurowetenschappen, UMC Utrecht Microvasculaire hersenbeschadigingen van de ziekte van Alzheimer in beeld gebracht 1 november 2010 – 31 oktober 2013 € 119.500 Prof.Dr. Willem van Gool Academisch Medisch Centrum, faculteit Neurologie Een nieuw perspectief op dementie: van risicofactoren naar preventie 1 november 2010 – 31 oktober 2012 € 100.000 Dr. Harm Krugers Swammerdam Institute of Life Sciences - Center for Neuroscience Regulering van synaptische functie en structuur van Tau 1 november 2010 – 31 oktober 2012 € 100.000

14

‘Als je twaalf jaar op bezoek gaat bij iemand die niet meer weet dat je bestaat, dan denk ik wel eens: ze is er nog, maar ook weer niet.’ Mr. Toine Gresel, bestuurslid

onderzoeker instelling project periode toegekend bedrag

Dr. Edwin Jacobs Erasmus Medisch Centrum - faculteit Genetica Aritmiciteit in een muismodel voor de ziekte van Alzheimer 1 november 2010 – 31 oktober 2013 € 150.000

onderzoeker instelling project periode toegekend bedrag

Dr. Inge Huitinga Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen - Nederlandse Hersenbank Menselijk hersenweefsel voor Alzheimeronderzoek 1 november 2010 – 31 oktober 2012 € 59.296 Dr. Yasin Temel Universiteit van Maastricht, faculteit Neurowetenschappen Geheugenverbetering door elektrische hersenstimulering bij een experimentele vorm van Alzheimer 1 november 2010 – 31 oktober 2012 € 100.000 Dr. Saartje Burgmans Universiteit van Maastricht, School for Mental Health and Neuroscience Doorlaatbaarheid van de bloedhersen-barrière bij de ziekte van Alzheimer 1 november 2010 – 31 oktober 2012 € 50.000

onderzoeker instelling project periode toegekend bedrag onderzoeker instelling project periode toegekend bedrag

15

04.1.2

ondersteunde projecten voorgaande jaren

onderzoeker instelling project periode subsidie

Dr. J.C.G.M. Bosman Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Biochemie Neuronal Anion Exchange Proteins in Alzheimer’s Disease Pathology 1 august 1994 - 31 juli 1996 e 43.109


Prof. dr. E.R. de Kloet Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Medische Farmacologie ApoE Transgenic Mouse: Animal Model for Alzheimer’s Disease 1 august 1994 - 31 juli 1996 e 39.660


Prof. dr. P. Eikelenboom Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Psychiatrie Role of complement in mediating/A4 neurotoxicity 1 oktober 1995 - 30 september 1997 e 45.378


Dr. J.M. te Koppele TNO Preventie en Gezondheid, Leiden, Gaubius Laboratorium Role of advanced glycation end products in the etiology of Alzheimer’s disease 1 oktober 1995 - 30 september 1997 e 35.546

onderzoeker instelling periode subsidie

Dr. R. Ravid (Coördinator), Prof. dr. D.F. Swaab Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Nederlandse Hersenbank, Amsterdam 1 oktober 1995 - 30 september 1999 e 181.512


Dr. S.G. van Duinen Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Pathologie Evolvement and correlations of A deposits in HCHWA-D 1 oktober 1996 - 30 september 2000 e 136.134


Dr. J.T. den Dunnen Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Humane Genetica Generation and study of animal models for Alzheimer’s disease 1 oktober 1996 - 30 september 2000 e 136.134


Prof. dr. E.R. de Kloet Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Medische Pharmacologie Stress hormones and hippocampal integrity in Alzheimer’s disease 1 oktober 1996 - 30 september 2000 e 136.134

16


Prof. dr. J. Korf Universitair Medisch Centrum Groningen, Afdeling Biologische Psychiatrie Cerebral inflammation and neuroreceptors in Alzheimer’s disease 1 oktober 1996 - 30 september 1998 e 63.938


Dr. H.P.H. Kremer Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Neurologie Co-occurrence of apoptosis-related markers in Alzheimer’s disease brains 1 oktober 1996 – 30 september 2000 e 123.700


Prof. dr. P. Eikelenboom Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Psychiatrie Anti-inflammatory drugs in Alzheimer’s disease: an in vitro approach 1 november 1997 - 31 oktober 1999 e 90.756


Dr. P. Heutink Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, Afdeling Klinische Genetica Cloning and characterization of the FTDP - 17 gene 1 november 1997 - 31 oktober 1999 e 68.067


Dr. F. W. van Leeuwen Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam Genetic instability in Alzheimer’s disease 1 november 1997 - 31 oktober 1999 e 68.067

onderzoeker instelling project

Prof. dr. D.F. Swaab Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam The application of a new model for the study of Alzheimer’s disease: human post-mortem brain slices in tissue culture 1 november 1997 - 31 oktober 2001 e 68.067

periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie

Dr. R.M.W. de Waal Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Pathologie The pathogenesis of cerebrovascular amyloidosis of Alzheimer disease 1 november 1997 - 31 oktober 2001 e 136.134


Dr. L.J. Launer Erasmus Medisch Centrum, Medical School Estrogen and the risk of Alzheimer’s disease: a population-based study 1 november 1998 - 31 oktober 2001 e 101.833

17

ondersteunde projecten onderzoeker instelling project periode subsidie

Dr. E.J. Remarque Leids Universitair Medische Centrum, Medical Center Pro-inflammatory cytokine profile and Alzheimer’s disease 1 november 1998 - 31 oktober 1999 e 30.040


Prof. dr. H.W.M. Steinbusch Universiteit van Maastricht Estrogen protection against cognitive decline 1 november 1998 - 31 oktober 2001 e 102.100


Dr. ir. M.M. Verbeek Universitair Medisch Centrum Nijmegen Agrin and perlecan in the pathogenesis of Alzheimer’s disease 1 november 1998 - 31 oktober 2002 e 136.134


Dr. P. Heutink Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, Afdeling Klinische Genetica The role of MAP-tau in neurodegeneration 1 november 1999 - 31 oktober 2003 e 95.748


Dr. W.J.G. Hoogendijk Valerius Ziekenhuis Amsterdam Brain changes in behaviourally disturbed Alzheimer patients 1 november 1999 - 31 oktober 2003 e 133.111


Dr. Dr. P.J. Lucassen Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam Single cell profiling of young and aged neurons in mouse and human hippocampus 1 november 1999 - 31 oktober 2003 e 136.134


Dr. R. Ravid (Coördinator), Prof. Dr. D.F. Swaab, (Director) Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Nederlandse Hersenbank, Amsterdam An essential facility in AD research 1 november 1999 - 31 oktober 2000 e 22.689


Dr. H. Steinbusch/Dr. C. Schmitz Universiteit van Maastricht Antioxidants against Alzheimer´s disease pathogenesis 1 november 2000 – 31 oktober 2003 e 102.100


Dr. K.L. Leenders Universitair Medisch Centrum Groningen, Afdeling Biologische Psychiatrie Correlation between cerebral perfusion and metabolism in early onset Alzheimer´s disease and mild cognitive impairment 1 november 2000 – 31 oktober 2002 e 68.067

periode subsidie

18


Dr. G. Martens Universitair Medische Centrum Nijmegen Frameshift mutations, neuronal cell physiology and Alzheimer 1 november 2000 - 31 oktober 2003 e 102.100


Dr. R. Ravid Nederland Instituut voor Hersenonderzoek, Nederlandse Hersenbank, Amsterdam An essential facility in AD research 1 november 2000 - 31 oktober 2001 e 22.689

onderzoeker instelling

Prof. dr. Monique Breteler Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, Afdeling Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek Thyroid function and risk of Alzheimer´s disease 1 november 2001 - 31 oktober 2003 e 68.067

project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie

Dr. Marcel Verbeek Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Neurobiologie The role of APOE in ß-mediated toxicity 1 november 2001 - 31 Oktober 2003 e 68.067


Prof. dr. Cees Jonker Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, EMGO Instituut Inflammatory markers as riskfactors for the early stage (MCI) of Alzheimer´s disease 1 november 2001 - 31 oktober 2003 e 45.378


Prof. dr. H.M.A. Middelkoop Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Neuriologie Predictors of dementia in memory complainers 1 november 2001 - 31 oktober 2003 e 45.378


Dr. Andreas van der Ven Academisch Ziekenhuis Maastricht, Afdeling Medische Macrobiologie Infections as a cofactor for vascular dementia 1 november 2001 - 31 oktober 2003 e 40.840


Dr. Rivka Ravid Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Nederlandse Hersenbank, Amsterdam An essential facility in AD research 1 november 2001 – 31 oktober 2002 e 22.689


Prof. dr. Piet Eikelenboom/Prof. dr. Thomas Arendt Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam COX-2 and cell cycle activation in AD neurons 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 68.000

19


Prof. dr. Judith Klumperman/Prof. dr. Wim Annaert Universitair Medisch Centrum Utrecht Subcellular localization of the active -secretase complex 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 68.000


Prof. dr. Philip Scheltens/Prof. dr. H.J. Gertz Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam The specificity of hippocampal atrophy in AD 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 67.600


Dr. Wiep Scheper Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Neurozintuigen Laboratorium Regulation of APP trafficking 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 68.000


Dr. Jan De Vente/Prof. dr. Fred Van Leuven Universiteit van Maastricht, Afdeling Psychiatrie en Neuropsychologie NO-cGMP signaling in cholinergic neurons and AD 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 91.300


Dr. R.W.H. Verwer Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam Reactivation and sprouting of postmortem Alzheimer neurons 1 november 2002 – 31 oktober 2004 e 68.000




Prof. dr. Frederic Barkhof Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Radiologie Predicting development of AD using serial MRI scans 1 november 2003 – 31 oktober 2006 e 72.000


Dr. Eric van Exel Vrije Univesiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Ouderen Psychiatrie Genetic influence of inflammatory risk factors on dementia 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 32.000


Prof. dr. Rainer Goebel / Dr. dr. David Linden Universiteit van Maastricht, Afdeling Psychologie Cognitive training in AD assessed by fMRI, H-MRS and DTI 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 22.400

20


Dr. Hein van Hout Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, EMGO-Instituut Improving detection of dementia in general practice 1 november 2003 – 30 april 2005 e 26.400


Dr. Sandra Kalmijn Universiteit van Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns geneeskunde Collateral circulation, growth factors and cognition 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 54.615

periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie

Dr. Monique Mulder Universiteit van Maastricht, EURON Apolipoprotein E affects cerebral cholesterol homeostasis 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 32.000


Dr. Christoph Schmitz Universiteit van Maastricht, Afdeling Psychiatrie en Neuropsychologie Mechanism of neuronal loss in APP transgenic mice 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 31.400


Prof. dr. Dick F. Swaab Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam Relation between sex hormone receptors and Alzheimer changes 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 23.800


Dr. John C. van Swieten Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, Afdeling Neurologie Genetic susceptibility for white matter lesions in the brain 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 24.000


Dr. Robert Veerhuis Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Pathologie Amyloid associated factors in Alzheimer´s disease 1 november 2003 – 31 oktober 2007 e 128.000


Dr. Marcel Verbeek Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Neurologie Heat shock proteins as antagonists of amyloid protein 1 november 2003 – 31 oktober 2005 e 32.000



21


Dr. Christoph Schmitz /Dr. Thomas Bayer Universiteit van Maastricht, Afdeling Psychiatrie en Neuropsycholgie Mechanism of neuron loss in APP transgenic mice 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 60.000


Dr. Monique Mulder / Dr. Dieter Lütjohann Universiteit van Maastricht Cholesterol metabolism in AD 1 november 2004 – 31 oktober 2005 e 15.000


Dr. A.G. de Boer Leids Universitair Medisch Centrum, Afdeling Farmacologie Leiden–Amsterdam Center for Drug Research Non-viral neprilysin gene targeting technology for treating AD 1 november 2004 – 31 oktober 2005 e 15.000


Dr. Martijn Gebbink Universitair Medisch Centrum Utrecht A novel A epitope as target of specific antibodies 1 november 2004 – 31 oktober 2005 e 20.000


Dr. Elly Hol Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam. Afdeling Pathologie Glial-specific proteins in neurons of Alzheimer patients 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 75.000


Prof. dr. Monique Breteler Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam Afdeling Epidemiologie & Biostatistiek One carbon metabolism and markers of cognitive decline 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 75.000


Dr. Miranda Dik Vrije Universiteit Medische Centrum, Amsterdam, EMGO-Instituut Metabolic syndrome and inflammation as risk factors for cognitive decline 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 50.000


Prof. dr. Cornelia van Duijn Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam, Afdeling Afdeling Epidemiologie en Biostatistiek Genetic determinants of cognitive function 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 50.000


Prof. dr. Erik Hack Sanquin Research, Amsterdam, Afdeling Immunopathologie. On the role of 1-antichymotrypsin in AD 1november 2004 – 31 oktober 2006 e 50.000

22


Dr. Jeroen Hoozemans Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Pathologie Microglial activation and neuronal changes in AD 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 50.000


Dr. Fred van Leeuwen / Dr. Katrin Marcus Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam Proteomics in AD 1 november 2004 – 31 oktober 2006 e 40.000


Dr. Ronald Verwer Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam Functional activities of Alzheimer neurons 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 61.778


Dr. Eus van Someren Nederlands Instituut voor Hersenonderzoek, Amsterdam en Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam Can sleep therapy increase functional connectivity in early dementia? 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 78.474


Dr. Robert Lindeboom Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam A test bank: efficient testing and screening for AD 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 80.000


Dr. Mirjam I. Geerlings Universitair Medisch Centrum Utrecht, Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde Depression and AD: is stress the missing link? 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 79.748


Dr. René W.M.M. Jansen Universitair Medisch Centrum Nijmegen, Afdeling Geriatrie Cerebrovascular effects of cholinesterase inhibitors 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 80.000


Dr. Wiep Scheper Vrij Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Neurogenetisch Laboratorium Endoplasmatic reticulum stress in AD 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 80.000 Dr. Bart N.M. van Berckel Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Nucleaire Geneeskunden en PET Research Imaging of amyloid in pre-symptomatic AD 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 80.000


23


Dr. Martijn Gebbink Universitair Medisch Centrum Utrecht, Afdeling Hermatologie A novel ß epitope as target of specific antibodies 1 november 2005 – 31 oktober 2007 e 60.000


Dr. Pauline Aalten Universiteit van Maastricht Methylphenidate and the pathogenesis of apathy in AD 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 40.000


Prof. Dr. Bert de Boer Leids Universitair Medisch Centrum Non-viral neprilysin gene targeting technology for treating AD 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 65.000


Prof. Dr. Monique Breteler Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam Insulin metabolism and risk of dementia 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 80.000


Dr. Tom den Heijer Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam Determinants of change in hippocampal volume in MRI 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 40.000


Dr. Edwin Jacobs Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam The effect of the biological clock on AD 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 40.000


Prof. Dr. Jakob Korf Universitair Medisch Centrum Groningen Enhanced trytophan catabolism in the Alzheimer brain 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 76.000


Dr. Frank-Erik de Leeuw Universitair Medisch Centrum Nijmegen Functional connectivity and the risk of AD 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 79.900


Dr. Fred van Leeuwen Universiteit van Maastricht Key proteins of ubiquitin-proteasome system in AD 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 80.000

24


Dr. Miranda van Meeteren-Schram Leids Universitair Medisch Centrum Mechanism behind the association of serum calcium with cognitive decline 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 40.000


Dr. Jos Reulen Academisch Ziekenhuis Maastricht Cerebrovascular dysfunction in AD and MCI 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 80.000


Dr. Christoph Schmitz Universiteit van Maastricht Dendrite and spine morphology in a novel transgenic mouse model of AD 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 80.000


Dr. Robert Veerhuis Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam In vitro testing of therapeutics for AD 1 november 2006 – 30 oktober 2008 e 48.000


Dr. A. Alia Leiden University In vivo μMRI and MRS studies in assessment of early biomarkers of AD 1 november 2007 – 31 oktober 2009 e 72.500


Dr. E. Boelen Universiteit Maastricht Infection and inflammation as etiological factors in Alzheimer’s disease 1 november 2007 – 31 oktober 2009 e 40.000


Prof.dr. C. van Duijn Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam A genome wide search for genes involved in plasma Abeta42/40 levels 1 november 2007 – 31 oktober 2009 e 80.000


Dr. D. van den Hove Universiteit Maastricht Depression as a risk factor for Alzheimer’s disease 1 november 2007 – 31 oktober 2009 e 38.212


Dr. I. Huitinga NIN, Amsterdam Facilitation of human post mortem research of Alzheimer’s disease 1 november 2007 – 31 oktober 2009 e 80.000

25


Dr. D. Jongejan-Zivkovic NIOB/KNAW, Utrecht Modeling Familial Alzheimer’s Disease in Zebrafish 1 november 2007 – 31 oktober 2009 e 80.000


Prof.dr. J.M. Rozemuller VU Medisch Centrum, Amsterdam Blood-brain barrier alterations and capillary amyloid angiopathy 1 november 2007 – 31 oktober 2009 e 80.000


Dr. K. Rutten Universiteit Maastricht Phosphodiesterase inhibition in Alzheimer’s disease 1 november 2007 – 31 oktober 2009 e 40.000


Dr. W. Scheper Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Endoplasmatic Reticulum stress as therapeutic target in AD 1 november 2007 – 31 oktober 2009 e 80.000


Dr. M. Verbeek Universitair Medisch Centrum Nijmegen Small heat shock proteins and inflammation in Alzheimer’s disease 1 november 2007 – 31 oktober 2009 e 80.000 Dr. Frank-Erik de Leeuw Universitair Medisch Centrum Radboud, Nijmegen Afdeling Neurologie Compensatoire connectiviteit en de kans op de ziekte van Alzheimer 01 november 2008 – 31 oktober 2011 e 149.545 Dr. Tom den Heijer Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam Afdeling Neurologie Vroegtijdige voorspelling van de ziekte van Alzheimer 01 november 2008 – 31 oktober 2010 e 50.000 Dr. Elly Hol & Dr. Willem Kamphuis Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen – KNAW, Amsterdam Astrocyt Biologie & Neurodegeneratie Remmen van het proteasoom door Aß in astrocyten bij Alzheimer 01 november 2008 – 31 oktober 2011 e 150.000 Dr. Jeroen Hoozemans VU Medisch Centrum, Amsterdam Afdeling Pathologie, subafdeling Neuropathologie Op zoek naar kinasen als therapeutisch aangrijpingspunt voor de ziekte van Alzheimer 01 november 2008 – 31 oktober 2011 e 150.000

onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie

26

onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie

Dr. Paul Lucassen Swammerdam, Universiteit van Amsterdam Instituut voor Levenswetenschappen, Centrum voor Neurowetenschap Ziektebeeld van de ziekte van Alzheimer en de celcyclus: oorzaak of gevolg? 01 november 2008 – 31 oktober 2011 e 150.000 Dr. Ronald Oosting Universiteit van Utrecht Afdeling Psychofarmacologie Bescherming van neuronen in het OBX-model van de ziekte van Alzheimer 01 november 2008 – 31 oktober 2011 e 150.000 Prof. Dr. Cohen Tervaert Universiteit van Maastricht Afdeling Klinische en Experimentele Immunologie Endotheliale progenitorcellen bij de ziekte van Alzheimer 01 november 2008 – 31 oktober 2011 e 150.000,- * Dit project ontving een goede beoordeling van de wetenschappelijke raad van de Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek en wordt gefinancierd door de DorpmansWigmans Stichting.

onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie

Dr. Bart van Berckel VU Medisch Centrum, Amsterdam Afdeling Nucleaire Geneeskunde & PET Research Longitudinaal in vivo onderzoek naar Aß in een vroeg stadium van de ziekte van Alzheimer door middel van PET 01 november 2008 – 31 oktober 2011 e 147.000 Dr. Karin Boekhoorn Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam Afdeling Neurowetenschappen Het microtubuli regelende proteïne RB3 bij de ziekte van Alzheimer 01 januari 2009 – 01 januari 2011 e 50.000 Dr. Bea Kuiperij Universitair Medisch Centrum Radboud, Nijmegen Afdeling Neurologie Geoxideerde proteïnen in de cerebrospinale vloeistof als mogelijke biomarkers voor de ziekte van Alzheimer 01 november 2008 – 31 oktober 2010 e 50.000 Dr. Astrid Nooyens RijksInstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) Centrum voor Preventie-en Zorgonderzoek (PZO) Eetgewoonten en aantasting van de cognitieve vermogens bij mannen en vrouwen van middelbare leeftijd 01 mei 2009 – 30 april 2011 e 50.000 Dr. Anke Sambeth Universiteit van Maastricht Afdeling Neuropsychologie en Psychofarmacologie Geheugenproblemen door neurotransmitter interacties 01 november 2008 – 31 oktober 2010 e 27.652

27

ondersteunde projecten onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie

Dr. Eva van Donkelaar Universiteit Maastricht, Afdeling Neurowetenschappen Insuline-ontregeling als voorbode voor de ziekte van Alzheimer 1 november 2009 – 31 oktober 2011 e 50.000 Dr. Dana Jongejan-Zivkovic Hubrecht Instituut voor Ontwikkelingsbiologie en Stamcelonderzoek, Utrecht Neurale stamcellen in een preseniline-model voor familiaire Alzheimer 1 november 2009 – 31 oktober 2012 e 150.000 Dr. Fred van Leeuwen Universiteit Maastricht, Afdeling Neurowetenschappen Een beschermend effect van gemuteerd ubiquitine op de vorming van plaques bij de ziekte van Alzheimer 1 november 2009 – 31 oktober 2012 e 150.000 Dr. Majon Muller Vrije Universiteit Medisch Centrum, faculteit Interne Geneeskunde, Amsterdam Risico op dementie door ACE-remming: verhoogd of verlaagd ? 1 november 2009 – 31 oktober 2011 e 100.000 Dr. Young Mok Park Universiteit Maastricht, Afdeling Neurowetenschappen Het mechanisme van oxidatieve stress in de ziekte van Alzheimer 1 november 2009 – 31 oktober 2011 e 100.000 Dr. Jos Prickaerts Universiteit Maastricht, Afdeling Neurowetenschappen BDNF: de brug tussen depressie en de ziekte van Alzheimer 1 november 2009 – 31 oktober 2011 e 100.000 Prof. Dr. Annemieke Rozemuller Vrije Universiteit Medisch Centrum, Amsterdam, Afdeling Neuropathologie Veranderingen in de bloed-hersenbarrière en capillaire amyloïde angiopathie 1 november 2009 – 31 oktober 2011 e 100.000

28

onderzoeker instelling project periode subsidie onderzoeker instelling project periode subsidie

Dr. Bart Rutten Universiteit Maastricht, Afdeling Neurowetenschappen De rol van DNA-methylering bij de ziekte van Alzheimer 1 november 2009 – 31 oktober 2011 e 48.870 Dr. Tatyana Strekalova Universiteit Maastricht, faculteit Neurowetenschappen Ontwikkelen van analogen van nieuw medicijn dimebon 1 november 2009 – 31 oktober 2011 e 100.000

De volgende projecten worden ondersteund in samenwerking met onze zusterorganisatie LECMA. onderzoeker instelling project periode subsidie

Frances Yen Potin Nancy Université – INPL Dyslipidemia as a risk factor in Alzheimer’s Disease 01 november 2008 - 31 oktober 2010 e 80.000


Pierre Lafaye Institut Pasteur, Paris Labelling of amyloid plaques by anti-Aß single chain antibodies. 01 november 2008 – 31 oktober 2010 e 20.000

29

30

04.2

sponsoring

thesis

tegemoetkoming in de drukkosten van een proefschrift

Drs. Wouter Henneman, VU Medical Center Amsterdam Titel: Advances in hippocampal atrophy measurement in dementia: beyond diagnostics e 500 Drs. Ondine van de Rest, Universiteit Wageningen Humane Voeding Titel: Fish fatty acids and mental health in older people e 250 Drs. Lia Baars, Universiteit Maastricht Faculty for Health, Medicine and Life Sciences Titel: Epidemiological studies into prodromes and risk factors for cognitive decline and dementia e 250 Drs. Salka Staekenborg, VU Medical Center Amsterdam Titel: From normal aging to dementia risk factors and clinical findings in relation to vascular changes on brain MRI e 250 Drs. Nelleke Tolboom, VU Medical Center Amsterdam Titel: Imaging Alzheimer’s disease pathology in vivo: towards an early diagnosis e 500 Drs. Niek Verwey, VU Medical Center Amsterdam Titel: Biochemical markers in dementia: from mice to men e 350 Drs. Arenda van Beek, Radboud University Medical Center Nijmegen Titel: The regulation of cerebral perfusion in patients with Alzheimer’s disease e 100 Drs. Lenneke van Hooijdonk, Leiden/Amsterdam Center for Drug Research Titel: Glucocorticoid receptor knockdown and adult hippocampal neurogenesis e 100 Drs. Saartje Burgmans, Universiteit Maastricht Faculty for Health, Medicine and Life Sciences Titel: Linking cognitive and cerebral aging: evidence from structural and functional MRI e 100 Drs. Edo Richard, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Titel: Vascular factors in dementia - prevention and pathology e 500 Drs. Ivona Brasnjevic, Universiteit Maastricht Faculty for Health, Medicine and Life Sciences Titel: Molecular and cellular alterations in the aging of the Alzheimer’s disease brain: implications for therapeutic and preventive strategies e 300

31

Drs. Lotte Gerritsen, Universitair Medisch Centrum Utrecht en VU Medisch Centrum Amsterdam Titel: Stress, the brain and cognition e 100 Drs. Jinte Middeldorp, Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen Amsterdam Titel: Astrocytes in development, aging and disease – Starring GFAP e 300 Drs. Floortje Smeets, Universiteit Maastricht Faculty for Health, Medicine and Life Sciences Titel: Changes in the elderly brain: a link between cognitive and structure/function changes e 100 Drs. Ariane Bour, Universiteit Maastricht Clinical Neuroscience Titel: Cognition and depression after stroke; course and interaction e 100 Drs. Tim van Mierlo, Universiteit Maastricht School for Mental Health and Neuroscience Titel: Brain sterol metabolism - modulating Alzheimer’s disease e 250

fellowship

financiëring van reis- en accomodatiekosten voor Nederlandse onderzoekers in het buitenland Drs. Esther Koedam, Dementia research clinic Queen Square Hospital Londen, UK. e 1400,50

fellowships voor visiting professors

financiëring van reis- en accomodatiekosten om onderzoek aan een Nederlandse Universiteit mogelijk te maken door een buitenlandse onderzoeker Dr. David Hopkins, universiteit van Halifax (Canada) heeft in maart, april en mei 2010 meegewerkt aan projecten van de universiteit van Maastricht; e 3829,05.

travel costs

In totaal heeft ISAO in het boekjaar 2009-2010 een bedrag van e 4.474,00 aan reiskosten gefinancierd. Hiermee draagt ISAO bij aan de reiskosten die wetenschappers maken bij werkbezoeken in het buitenland.

32

33

04.3 voorlichting

Naast het ondersteunen van onderzoeksprojecten verstrekt ISAO informatie over de ziekte van Alzheimer. ISAO streeft na om de bewustwording van en de kennis over de ziekte van Alzheimer te vergroten. Voor dit doel heeft ISAO een uitgebreid assortiment folders en brochures ter beschikking. Deze zijn bedoeld voor verschillende doelgroepen, variërend van jonge kinderen tot professionele hulpverleners. Alle publicaties worden kosteloos ter beschikking gesteld. Aansluitend op de doelstelling voor 2010 is de brochure ‘De ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie’ door ISAO opnieuw uitgebracht onder de naam ‘Alles over dementie’ binnen de bestaande huisstijl. In 2010 heeft ISAO verdere stappen gezet richting online communicatie, aansluitend op de doelstelling de aanwezigheid en daarmee de naamsbekendheid van ISAO te vergroten. Zo is in 2010 de website alzheimerdagboek.nl gelanceerd waarop ISAO bestaande dagboekpagina’s van alzheimerpatiënt Willeke de Bruijn publiceert. Het alzheimerdagboek geeft nader inzicht in de belevingswereld van een alzheimerpatiënt. Ook plaatste ISAO meer relevante nieuwsberichten over Alzheimer vanuit verschillende bronnen op haar website om zo een centraal informatiepunt rondom nieuws over de ziekte te creëren. De inzet van social media om voorlichting te kunnen geven over de ziekte is in 2010 voor het eerst toegepast bij wijze van proef. Op haar eigen YouTube-kanaal, ISAOalzheimer, lanceerde ISAO zes informatieve video’s over de ziekte van Alzheimer. Deze video’s zijn gezamenlijk al meer dan 23.000 keer bekeken. Daarnaast is ISAO actief op Twitter onder het account @alzheimer_ISAO, van waaruit ISAO antwoord geeft op vragen en nieuws op haar eigen website onder de aandacht brengt. Op basis van de resultaten is besloten om de inzet van social media te vergroten waarbij de algehele strategie en doelstellingen van ISAO leidend gaan zijn voor de invulling van de social media-strategie. Alle publicaties kunnen zonder kosten worden aangevraagd via het gratis informatienummer: 0800-022 88 80. Dit nummer staat ook ter beschikking voor het stellen van vragen over de ziekte van Alzheimer. ISAO-publicaties kunnen ook via www.alzheimer.nl worden aangevraagd.

34

‘Stapje voor stapje gaan we vooruit, ontdekken we meer, weten we meer. Het gaat om de kwaliteit van het leven: voeg geen jaren toe aan het leven, maar voeg leven toe aan de jaren.’ Dr. Gerbrand Izaks, UMC Groningen

35

04.4 publicaties isao

In 2009–2010 verstuurde ISAO op aanvraag ruim 12.000 folders en brochures. Dit aantal doet vermoeden dat ISAO met haar publicaties in een belangrijke behoefte voorziet. Alle brochures zijn gratis. Bij verzending wordt een acceptgiro meegestuurd om vrijwillige bijdragen in (porto)kosten te stimuleren.

overzicht publicaties isao Alzheimer Actueel is de nieuwsbrief van ISAO. De nieuwsbrief verschijnt drie- tot viermaal per jaar en verschaft informatie over het door ISAO gesteunde onderzoek en over belangrijke ontwikkelingen op het gebied van de ziekte van Alzheimer. Donateurs, betrokkenen en geïnteresseerden ontvangen de nieuwsbrief gratis.

Alzheimer Informatiegids is een uitgebreid handboek voor de verzorgers van alzheimerpatiënten. Een handig hulpmiddel voor zowel professionele als niet-professionele verzorgers met informatie over het verloop van de ziekte en praktische tips voor de dagelijkse verzorging van de patiënt. De informatiegids bevat tevens een literatuurlijst, handige adressen en wettelijke bepalingen.

De ziekte van Alzheimer, wanneer u voor het eerst met dementie te maken krijgt, is bedoeld als eerste inleiding op de ziekte van Alzheimer. De folder geeft een beschrijving van de verschillende stadia en geeft antwoord op veelgestelde vragen.

Alles over dementie: de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie is een publicatie met algemene informatie over de ziekte van Alzheimer en andere vormen van dementie. Daarnaast komen zaken als omgang met dementerenden, medicatie en rouwverwerking aan bod. Vragen en antwoorden is een boekje met algemene informatie over de ziekte van Alzheimer, het toekomstbeeld en de praktische afhandeling van de veranderingen die de ziekte teweegbrengt in de zakelijke- en privésfeer. Een boekje met antwoorden op de meest gestelde vragen.

36

De dwalende Alzheimerpatiënt informeert over dwalen; één van de gevaarlijkste gedragskenmerken van de ziekte van Alzheimer. In deze brochure wordt uitgelegd hoe u dwalen kunt voorkomen en wat u moet doen in geval van vermissing van de patiënt.

Financieel bijdragen... is een folder die ingaat op verschillende manieren van schenken. Met behulp van de folder kunnen (potentiële) donateurs, eventueel in overleg met een belastingadviseur of notaris, nagaan welke manier van schenken het beste bij hun (financiële) situatie past. Naast informatie over schenken gaat de folder in op de ziekte van Alzheimer in het algemeen. Voor meer specifieke informatie over de ziekte wordt verwezen naar de overige publicaties.

Mijn oma Margriet is geschreven voor kinderen in de leeftijd van vijf tot negen jaar. Het verhaal helpt hen te begrijpen wat de ziekte van Alzheimer inhoudt en leert ze omgaan met de gevoelens die kunnen ontstaan bij het omgaan met iemand die aan de ziekte lijdt. Het voorwoord bevat informatie voor de ouders ter begeleiding. Om niet te vergeten... is een folder over de mogelijkheden van nalaten aan ISAO. Ouderen in het verkeer is een brochure met informatie over het gebruik van de auto voor ouderen. Ook komen alternatieve vervoersmiddelen aan bod. De brochure is bedoeld voor ouderen in het algemeen en ouderen die aan de ziekte van Alzheimer lijden.

Omgaan met stress is een brochure met informatie over hoe om te gaan met de stress die het verzorgen van alzheimerpatiënten met zich mee kan brengen.

37

05 05.0 financiële bijdragen

ISAO ontvangt geen overheidsgelden en is geheel afhankelijk van de giften van particulieren en bedrijven. Het is op verschillende manieren mogelijk om ISAO te steunen. Dat kan door middel van een eenmalige machtiging, periodieke schenking, speciale gift, legaat of erfstelling. Afhankelijk van de aard en omvang van de bijdrage geniet de gever van fiscale voordelen.

05.1 bijzondere giften 2009/2010 grote giften e 250,- Familie De Bruijne, Rockanje / e 250,- H. van der Wilt, Eijsden / e 250,- Dr. R. Klomp, Krimpen aan den IJssel / e 250,- Mevrouw Bruns / e 250,- Mevrouw SteeghsJoost, Venlo / e 250,- G.L. Bosch, De Lutte / e 250,- A.T.A. Knuist, Nijmegen / e 250,- De heer B.J. Veldhoven, Wassenaar / e 250,- V.D. Melvinhoeve B.V., Klaaswaal / e 250,- De heer Van den Heuvel, Hilversum / e 250,- Mediaan, ABS B.V., Heerlen / e 250,- Mevrouw A.A.J. Jacobs-Stuijk, Ridderkerk / e 250,- Familie Levert, Liempde / e 250,- Mevrouw Bon-Witsenburg, Voorhout / e 250,- Dr. H. Boer-Nieveld, Huizen / e 250,- Familie Coenders, Lottum / e 250,- De heer D. Woord, Urk / e 252,20 De heer L.A. Theunisse, St. Annaland / e 255,- Familie Voogt, Hoensbroek / e 300,- Stichting Overlegorgaan Samenwonende Ouderenorganisaties, Gouda / e 300,- De heer L. Albers, Harderwijk / e 300,- Mevrouw J.P. Horden-van Vliet, Polsbroek / e 300,- Stichting Guepin De Vrij Fonds, Hilversum / e 300,- M.C. van Vuuren-Stultiens / e 300,- De heer Meeuwisse, Goes / e 300,- Mevrouw Vermeulen-Brauckman, Groningen / e 300,- De heer H.M.T. Verboort, Sint Oedenrode / e 340,- Collecte Comité Wijdewormer / e 340,- De heer Leemreis, Son / e 340,- Stichting Kruizengafonds, Mensingeweer / e 350,- De heer P.J. Marcusse, Goes / e 360,- Mevrouw E.J. Heuseveldt, Haarlem / e 400,- Novita, Gennep / e 400,- A.J.L. Metselaar, Landsmeer, Tiel / e 400,- Stichting Azora, Terborg / e 400,De heer Hille, Heerlen / e 400,55 J.A. Platel-Westenberg, Hasselt / e 430,- G. Beers en M. Haverkamp, Lelystad / e 440,- Familie Meeuwis, Cadier en Keer / e 489,75 E. Hop, Renesse / e 500,- Familie Spaans, Dordrecht / e 500,- L.W.M. Brenninkmeijer, Amstelveen / e 500,- Familie Mol, Nieuwegein / e 500,- J.J. Medenblik, Sittard / e 500,M.J. Tonino, Nijmegen / e 500,- Condor Carpets, Hasselt / e 500,- Th. Gotze, Katwijk / e 500,- Mevrouw H.M. Buiter, Emmen / e 500,- De heer G.C. van der Ploeg, Pijnacker

38

/ e 500,- Current Investment, Someren / e 500,- Stichting SMACOM, Loon Op Zand / e 500,- Familie Kadiks, Barendrecht / e 500,- Mevrouw M.L.J. Randag-Veeger, Berg en Dal / e 500,- Mevrouw K. Jaspers-Beltman, Lochem / e 500,- Hubertine Stichting, Leeuwarden / e 500,- De heer G.H. Steyns, Klimmen / e 500,- Familie Verheugen, Venray / e 500,De heer H.J.A. Schreuders, Roermond / e 500,- Familie Slapak, Maastricht / e 500,T.C.M. Sangers, Polsbroek / e 500,- P.C. Weeren, Overasselt / e 500,- De heer S.J. Kroon, Amstelveen / e 500,- De heer B. Ham, Delft / e 540,- Mevrouw J. van der Linden, Veghel / e 600,- Cicero Zorggroep, Hoensbroek / e 650,- Familie Broere, Bodegraven / e 653,Familie Broere, Zwammerdam / e 675,- Mevrouw D. Bouwman, Nootdorp / e 725,- De heer H.W. Bouman, Bussum / e 800,- Mevrouw Ir. E. van der Meer-Blok, Zaandam / e 800,- Stichting Pelgrimshoeve, Zoetermeer / e 822,- De heer E.R. de Kloet, Tienhoven / e 900,- Mevrouw Rutten-de Muinck Keizer, Doorn / e 1.000,- De heer H. Baten, Best / e 1.000,- De heer Franck, Alphen aan den Rijn / e 1.000,- Lehmann & Troost, Waddinxveen / e 1.000,- M.J.J. van Benthem,Vlaardingen / e 1.000,- B.J.M. Terra, Amsterdam / e 1.130,Looijer B.V., Amsterdam / e 1.200,- L.P.A. Bergstein, Baarn / e 1.500,- Stichting Charibar-J. Jonker, Bennebroek / e 2.000,- Mevrouw Vos-v.d. Kwast, Amsterdam / e 2.500,- Familie Zweedijk, Krabbendijke / e 2.500,- Mevrouw Lie Atjam, Breda / e 3.800,- C.P.J. van der Meijs, Houten / e 3.000,- J. Knoll en M. Stolk, ’s-Gravenhage / e 3.000,- Moments Furniture, Tiel / e 2.500,- Mevrouw G.C. Heinsbroek, Moordrecht / e 4.000,- Familie Bloem, Doorwerth / e 4.500,- De heer M. Ravestein, Harmelen / e 5.190,- Van de Sandt Constructie BV, Waardenburg

nalatenschappen e 1.500 Mevrouw Van de Loo-Arntz / e 12.245,80 De heer Van der Weij / e 500 Mevrouw Ter Hoeven-van Kalleveen / e 5.445,36 De heer en mevrouw Van Grunsven / e 56.179,99 Mevrouw Van Namen-Japin / e 24.809,60 Mevrouw Poort / e 3.700 Mevrouw Van Leeuwen-Hamerling

39

06 06.1

financiële analyse

Cijfervergelijking

resultaat Baten uit fondsenwervingen Kosten uit fondsenwervingen Totaal beschikbaar voor doelstelling Wetenschappelijk onderzoek Verstrekte subsidies Overige directe kosten Uitvoeringskosten eigen organisatie

Voorlichting Eigen activiteiten Uitvoeringskosten eigen organisatie

Totaal besteed aan doelstellingen Kosten beheer en administratie Directe kosten beheer en administratie Uitvoeringskosten eigen organisatie

2010

2009

x e1.000

%

x e 1.000

%

x e 1.000

%

3.571

100

3.428

100

3.534

100

1.201

34

330

10

432

12

2.370

66

3.098

90

3.102

88

943

26

1.003

29

1.274

36

-

-

-

-

65

2

367

10

296

9

279

8

1.310

37

1.299

38

1.618

46

695

19

1.344

39

1.367

39

271

8

397

12

285

8

966

27

1.741

51

1.652

47

2.276

64

3.040

89

3.270

93

55

2

53

2

-

-

21

1

16

0

-

-

-

-

168-

5-

69

76

Overschot/tekort -/-

2008

18

1

11-

0-

Voor de berekening van de relatieve cijfers zijn de baten uit fondsenwerving op 100% gesteld, waarna alle overige bedragen zijn weergegeven als een percentage daarvan.

40

06.2

financiële positie

balans

31 oktober 2010

31 oktober 2009

31 oktober 2008

xe 1.000

%

xe 1.000

%

xe 1.000

%

859

30

651

23

704

27

23

1

34

1

26

1

1

0

1

0

-

-

883

30

685

24

730

28

Vaste activa Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Financiële vaste activa

Vlottende activa Voorraden Vorderingen

11

0

12

0

29

1

144

5

63

2

23

1

155

5

75

3

52

2

1.864

64

2.116

74

1.856

70

2.902

100

2.876

100

2.638

100

877

30

859

30

870

33

Langlopende schulden

1.066

37

861

30

811

31

Kortlopende schulden

959

33

1.156

40

957

36

2.902

100

2.876

100

2.638

100

Liquide middelen

PASSIVA Reserves

Voor de berekening van de relatieve cijfers is het balanstotaal op 100% gesteld, waarna alle overige bedragen zijn weergegeven als een percentage daarvan.

41

werkkapitaal

31 oktober 2010

31 oktober 2009

31 oktober 2008

xe 1.000

xe 1.000

xe 1.000

877

859

870

-

-

-

Eigen vermogen Voorzieningen Weerstandsvermogen Vreemd vermogen lange termijn

877

859

870

1.066

861

811

Totaal vermogen lange termijn Geïnvesteerd op lange termijn

1.943

1.720

1.681

883-

685-

730-

Werkkapitaal

1.060

1.035

951

Het werkkapitaal geeft de hoeveelheid financiële middelen aan, die ter beschikking van de onderneming staat om de vlottende activa te financieren, zoals debiteuren en voorraden. Voor zover de investering in de vlottende activa hoger is dan het werkkapitaal, wordt dit gefinancierd door kortlopende schulden.

solvabiliteit Eigen vermogen in procenten van het balanstotaal

31 oktober 2010 30%

31 oktober 2008

30%

33%

43%

43%

49%

30%

30%

33%

Eigen vermogen in procenten van het vreemd vermogen

31 oktober 2009

Weerstandsvermogen ( eigen vermogen en voorzieningen ) in procenten van het balanstotaal

42

liquiditeit

31 oktober 2010

Quick ratio Verhouding vorderingen, effecten en liquide middelen/kortlopende schulden

31 oktober 2009

31 oktober 2008

2,09

1,88

1,96

2,11

1,89

1,99

Current ratio Verhouding vlottende activa/ kortlopende schulden

Uit de liquiditeit, zijnde de verhouding tussen vlottende activa en de kortlopende schulden, blijkt in hoeverre een onderneming aan haar financiële verplichtingen op korte termijn kan voldoen.

werknemers

31 oktober 2010

Gemiddeld aantal werknemers (in FTE’s)

xe 1.000

xe 1.000

8

7

31 oktober 2008 xe 1.000

Gemiddelde baten per werknemer (baten/aantal werknemers) Gemiddelde personeelskosten per werknemer (personeelskosten/aantal werknemers)

31 oktober 2009

446

10

490

353

42

38

43

29

07 07.1

jaarverslag

balans per 31-10-10

31 oktober 2010

ACTIVA

31 oktober 2009 e

vaste ACTIVA Immateriële vaste activa Adressenbestand Notarieel programma

e

858.892

646.803

-

3.996 858.892

Materiële vaste activa Verbouwing kantoor Inventaris

650.799

-

73

23.252

33.648 23.252

Financiële vaste activa Waarborgsommen

e

33.721

760

760

882.904

685.280

11.033

11.913

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Direct beschikbaar voor doelstelling Vorderingen Debiteuren Overige vorderingen en overlopende activa

-

8.501

144.132

54.565 144.132

63.066

1.864.400

2.116.185

2.019.565

2.191.164

2.902.469

2.876.444

Liquide middelen

44

balans per 31-10-10

31 oktober 2010

PASSIVA

e

VERMOGEN Reserves Continuïteitsreserve Bestemmingsreserves Overige reserves

31 oktober 2009 e

467.740

45

e

450.000

75.000

75.000

334.262

334.262

LANGLOPENDE SCHULDEN Subsidieverplichtingen

KORTLOPENDE SCHULDEN Subsidieverplichtingen Crediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden en overlopende passiva

e

877.002

859.262

1.066.296

860.784

760.783

911.860

128.675

57.786

6.103

4.311

63.610

182.441 959.171

1.156.398

2.902.469

2.876.444

Staat van baten en lasten over de periode 1 november 2009 tot en met 31 oktober 2010

Werkelijk 2010

BATEN Baten uit eigen fondsenwerving

Begroot 2010

Werkelijk 2009

e

e

e

3.570.700

3.736.699

3.427.622

1.310.768

1.417.919

1.298.607

965.433

1.192.915

1.740.479

2.276.201

2.610.834

3.039.086

1.201.450

1.154.663

330.217

75.309

74.702

68.705

3.552.960

3.840.199

3.438.008

17.740

103.500-

10.386-

17.740

-

-

-

-

-

-

-

-

-

103.500-

10.386-

-

-

-

17.740

103.500-

10.386-

LASTEN Besteed aan doelstellingen: Wetenschappelijk onderzoek Voorlichting

Werving baten: Kosten eigen fondswerving Beheer en administratie: Kosten beheer en administratie Som der lasten Resultaat RESULTAATBESTEMMING Toevoeging/onttrekking aan: Continuïteitsreserve Bestemmingsreserves Herwaarderingsreserve Overige reserves Bestemmingsfondsen

46

47

kasstroomoverzicht over 2010

2010 e

2009 e

e

e

Kasstroom uit operationele activiteiten

Resultaat boekjaar Aanpassing voor: Afschrijvingen Veranderingen in werkkapitaal: Mutatie operationele vorderingen Mutatie voorraden Mutatie operationele schulden

10.386-

526.716

383.917

81.066-

40.232-

880

17.062

8.285

248.412

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in immateriële vaste activa Desinvesteringen in immateriële vaste activa Investeringen in materiële vaste activa

17.740

71.901-

225.242

472.555

598.773

725.707-

319.650-

1.367

-

-

19.140-

Kasstroom uit investeringactiviteiten

724.340-

338.790-

Netto kasstroom Mutatie liquide middelen

251.785-

259.983

251.785-

259.983

-

-

Mutatie liquide middelen Saldo per 31 oktober Saldo per 1 november Mutatie liquide middelen

48

1.864.400

2.116.185

2.116.185

1.856.202

251.785-

259.983

49

07.2

algemene toelichting

doelstelling De activiteiten van Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek (ISAO), gevestigd te Jac. Thijssedomein 2, 6229 EA Maastricht, statutair gevestigd te Almere-Haven, bestaan uit ondersteuning van wetenschappelijk onderzoek naar de ziekte van Alzheimer en tevens het geven van voorlichting over deze ziekte. De stichting wordt voornamelijk ondersteund met giften van particulieren. De organisatie is opgericht in 1993.

verbonden partijen De volgende huishoudingen zijn aan te merken als met de stichting verbonden partijen. Het betreft in alle gevallen buitenlandse zusterorganisaties met dezelfde doelstelling: - American Health Assistance Foundation (AHAF) - Verenigde Staten - Alzheimer Forshung Initiative (AFI) - Duitsland - Stichting Alzheimer Onderzoek (SAO/FRMA) - België - Ligue Européenne Contre la Maladie d’Alzheimer (LECMA) - Frankrijk

50

07.3

grondslagen van waardering en bepaling van het resultaat

algemene grondslagen voor de opstelling van de jaarrekening De jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en in overeenstemming met RJ 650 “Richtlijn Fondsenwervende instellingen” van de Raad voor de Jaarverslaggeving. De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de desbetreffende grondslag voor de specifieke balanspost anders wordt vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Overschotten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verplichtingen en mogelijke tekorten die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. De vergelijkende cijfers zijn mogelijk geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met het boekjaar mogelijk te maken.

financiële instrumenten

Financiële instrumenten die dienen ter afdekking van risico’s, worden gewaardeerd tegen actuele waarde. Ongerealiseerde resultaten op de financiële instrumenten die dienen ter afdekking van risico’s die zijn verbonden met per balansdatum aanwezige activa en schulden of betrekking hebben op per balansdatum aangegane verplichtingen of transacties, worden verantwoord op het moment waarop de onderliggende posities waarop zij betrekking hebben worden gerealiseerd. Ongerealiseerde resultaten op de financiële instrumenten die niet dienen ter afdekking van risico’s of bestemd zijn ter afdekking van toekomstige kasstromen, worden direct verantwoord in de winst- en verliesrekening onder de financiële baten en lasten.

51

07.4

waarderingsgrondslagen voor de balans

immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd op het bedrag van de bestede kosten, verminderd met de cumulatieve afschrijving en van toepassing zijnde bijzondere waardeverminderingen. De jaarlijkse afschrijvingen bedragen een vast percentage van de verkrijgingsprijs naar rato van de verwachte levensduur zoals in de toelichting op de balans nader is gespecificeerd. De economische levensduur en de afschrijvingsmethode worden aan het einde van elk boekjaar opnieuw beoordeeld. Het gehanteerde afschrijvingspercentage is 33,33%

materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden berekend op basis van een vast percentage van de verkrijgingsprijs, rekening houdend met een eventuele residuwaarde. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op terreinen wordt niet afgeschreven. De volgende afschrijvingspercentages worden gehanteerd: - Verbouwingen 10 - 20% - Inventaris 10 - 20% Onderhoudsuitgaven worden slechts geactiveerd, indien zij de gebruiksduur van het object verlengen.

voorraad Voorraden handelsgoederen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere nettoopbrengstwaarde. Deze lagere netto-opbrengstwaarde wordt bepaald door individuele beoordeling van de voorraden.

52

vorderingen De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De reële waarde en geamortiseerde kostprijs zijn gelijk aan de nominale waarde. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor het risico van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen.

reserves en fondsen De post reserves en fondsen is opgesplitst in reserves en bestemmingsfondsen. In de reserves wordt onderscheid gemaakt tussen de continuïteitsreserve, bestemmingsreserves en overige reserves. Bestemmingsfondsen zijn een afgezonderd deel van het vermogen waarvan de beperkte bestedingsmogelijkheid door derden is bepaald.

langlopende schulden Schulden uit hoofde van toegekende subsidieverplichtingen (Grants) worden opgenomen tegen het bedrag van de oorspronkelijk toegekende subsidie onder aftrek van de reeds verstrekte bedragen.

07.5

grondslagen voor bepaling van het resultaat

Bij de bepaling van de baten en lasten zijn de gebruikelijke beginselen ter zake van toerekening aan het verslagjaar, realisatie van overschotten en het nemen van tekorten gehanteerd.

53

baten uit eigen fondswerving De baten uit mailingacties worden verantwoord in het jaar waarin zij worden ontvangen. Nalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Voorlopige betalingen in de vorm van voorschotten worden in het boekjaar waarin ze worden ontvangen verantwoord als baten uit nalatenschappen.

Uitvoeringskosten eigen organisatie De kosten wetenschappelijk onderzoek, voorlichting, werving en beheer en administratie bestaan uit twee componenten, te weten de direct toewijsbare kosten en niet direct toewijsbare kosten. De niet directe toewijsbare uitvoeringskosten worden verdeeld in dezelfde verhouding als de direct toewijsbare kosten.

07.6

grondslagen voor de bepaling van het kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit liquide middelen en vlottende effecten. De effecten kunnen worden beschouwd als zeer liquide beleggingen. Kasstromen in vreemde valuta’s worden omgerekend tegen een geschatte gemiddelde koers. Koersverschillen inzake geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond. Transacties waarbij geen ruil van geldmiddelen plaatsvindt, waaronder financiële leasing, worden niet in het kasstroomoverzicht opgenomen. De betaling van de leasetermijnen uit hoofde van het financiële leasecontract wordt voor het gedeelte dat betrekking heeft op de aflossing als een uitgave uit financieringsactiviteiten aangemerkt en voor het gedeelte dat betrekking heeft op de interest als een uitgave uit operationele activiteiten.

54

55

07.7 toelichting op de onderscheiden posten van de balans per 31 oktober 2010

31-10-2010

ACTIVA

31-10-2009

e

e

646.803

699.254

725.707

317.263

1.372.510

1.016.517

513.618-

-369.714

858.892

646.803

vaste activa immateriële vaste activa Adressenbestand Boekwaarde per 1 november Investering Afschrijving Boekwaarde per 31 oktober Boekwaarde per 31 oktober Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen

2.817.552

2.091.845

1.958.660-

1.445.042

858.892

646.803

De actuele waarde (directe opbrengstwaarde) van het adressenbestand bedraagt circa € 1.760.000. Voor een specificatie verwijzen wij naar de bijlagen. 31-10-2010

notarieel programma

Boekwaarde per 1 november Investering Desinvestering Afschrijving Boekwaarde per 31 oktober Boekwaarde per 31 oktober Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen

31-10-2009

e

e

3.996

4.682

-

2.387

3.996

7.069

1.367-

-

2.629-

3.073-

-

3.996

-

10.610

-

6.614-

-

3.996

Voor een specificatie verwijzen wij naar de bijlagen.

56

31-10-2010

materiële vaste activa

31-10-2009

e

Verbouwing kantoor Boekwaarde per 1 november Afschrijving Boekwaarde per 31 oktober Boekwaarde per 31 oktober Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen

e

73

374

73-

301-

-

73

1.503

1.503

1.503-

1.430-

-

73

33.648

25.337

-

19.140

inventaris Boekwaarde per 1 november Investering Afschrijving Boekwaarde per 31 oktober Boekwaarde per 31 oktober Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen

33.648

44.477

10.396-

10.829-

23.252

33.648

96.030

96.030

72.778-

62.382-

23.252

33.648

760

760

waarborgsommen Waarborgsom TPG

Voor een specificatie per bedrijfsmiddel verwijzen wij naar de bijlagen.

57

vlottende activa VOORRADEN Direct beschikbaar voor doelstelling Doelstelling voorlichting

31-10-2010

31-10-2009

11.033

11.913

De voorraad bestaat voornamelijk uit voorlichtingsmateriaal (boekjes en folders) met betrekking tot de ziekte van Alzheimer. Deze voorraad bevindt zich ten kantore van de stichting in Maastricht.

vorderingen

31-10-2010

Debiteuren Volgens gespecificeerde opgave Overige vorderingen en overlopende activa Nalatenschappen Te ontvangen rente Fortis Bank Vooruitbetaalde huur Vooruitbetaalde mailingkosten Vorderingen op verbonden partijen Overige vooruitbetaalde bedragen Overige vorderingen

31-10-2009 e

e

-

8.501

78.000

-

1.480

2.205

3.716

3.716

30.174

45.563

12.322

-

11.356

2.336

7.084

745

144.132

54.565

liquide middelen

ABNAMRO, rekeningen-courant ING Bank Fortis Bank, rekeningen-courant Fortis Bank, depositorekening Kas

58

61.109

59.616

38.097

24.869

740.251

1.025.646

1.024.911

1.005.952

32

102

1.864.400

2.116.185

31-10-2010

PASSIVA

31-10-2009

e

e

450.000

450.000

vermogen reserves Continuïteitsreserve Stand per 1 november Uit resultaatbestemming Stand per 31 oktober

17.740

-

467.740

450.000

De continuïteitsreserve is opgenomen ter dekking van risico’s op korte termijn. Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek streeft naar een continuïteitsreserve van 100% van de gemiddelde jaarlijkse doorlopende kosten. Dit bedrag is bedoeld om de continuïteit te waarborgen en onderzoeksprojecten te kunnen subsidiëren in geval van (tijdelijk) tegenvallende baten.

Bestemmingsreserves Stand per 1 november Uit resultaatbestemming Stand per 31 oktober Uitsplitsing naar bestemming Fellowships Travelling Training Verzoekschriften Bezoeken professoren Overige reserves Stand per 1 november Uit resultaatbestemming Stand per 31 oktober Totaal reserves

59

75.000

75.000

-

-

75.000

75.000

15.000

15.000

20.000

20.000

30.000

30.000

5.000

5.000

5.000

5.000

75.000

75.000

334.262

344.648

-

10.386-

334.262

334.262

877.002

859.262

subsidieverplichtingen 2009

2010

Stand per 1 november Uitgekeerd gedurende het boekjaar Toegekend gedurende het boekjaar Kortlopend deel Stand per 31 oktober

e

e

1.772.644

1.609.554

874.361-

835.780-

928.796

998.870

1.827.079

1.772.644

760.783-

911.860-

1.066.296

860.784

De specificatie van de toekenningen over het verslagjaar 2010 (2009) is als volgt:

Universiteit, Nancy (via LECMA) Pasteur Instituut, Parijs (via LECMA) Universiteit, Maastricht VU Medisch Centrum, Amsterdam Hubrecht Instituut, Utrecht AMC, Amsterdam Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen, Amsterdam UMC, Utrecht UvA, Amsterdam Erasmus UMC, Rotterdam

-

80.000

-

20.000

150.000

598.870

-

150.000

-

150.000

250.000

-

159.296

-

119.500

-

100.000

-

150.000

-

928.796

998.870

Onder de subsidieverplichtingen zijn in totaal 26 toegekende subsidies verantwoord. Van deze subsidies waren er 17 reeds toegekend in voorafgaande jaren. De overige 9 subsidies zijn toegekend in het boekjaar. De subsidies hebben een resterende looptijd van maximaal 3 jaar.

60

kortlopende schulden 2010

Subsidieverplichtingen Kortlopend deel

2009 e

e

760.783

911.860

128.675

57.786

6.103

4.311

Crediteuren Volgens gespecificeerde opgave

Belastingen en premies sociale verzekeringen Loonbelasting

Overige schulden en overlopende passiva Nog te betalen rente en kosten bank Nog te betalen mailingkosten Nog te betalen accountantskosten Reservering vakantiegeldverplichting Voorziening vakantiedagenverplichting Overige schulden

2.960

3.016

-

128.363

11.500

23.000

8.567

6.538

11.884

6.891

28.699

14.633

63.610

182.441

Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Borgstelling Per 31 oktober 2010 is door Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek voor een bedrag van € 10.929 aan garanties en borgstellingen verstrekt. Huurverplichtingen Het jaarlijks bedrag van met derden aangegane huurverplichtingen van onroerende zaken bedraagt in totaal € 45.040. De huurverplichtingen lopen af op 30 juni 2012.

61

07.8

toelichting op de onderscheiden posten van de staat van baten en lasten over het boekjaar 2010

BATEN Baten uit eigen fondswerving Incidentele giften en schenkingen Mailingacties Nalatenschappen Incidentele giften en schenkingen Notarieel programma Periodieke schenkingen bij notariële akte Gift Dorpmans-Wigmans Stichting Mailingacties Totale opbrengst mailingacties Nalatenschappen Baten nalatenschappen LASTEN Wetenschappelijk onderzoek Verstrekte subsidies Uitvoeringskosten eigen organisatie Verstrekte subsidies Reseach Grants Thesis Fellowships Travelling Training Overig

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2010

2010

2009 €

e

e

e

87.876

33.440

33.560

3.297.443

3.678.259

3.280.939

185.381

25.000

113.123

3.570.700

3.736.699

3.427.622

32.841

33.440

27.805

5.035

-

5.755

50.000

-

-

87.876

33.440

33.560

3.297.443

3.678.259

3.280.939

185.381

25.000

113.123

943.421

1.075.000

1.002.750

367.347

342.919

295.857

1.310.768

1.417.919

1.298.607

928.796

1.000.000

982.804

4.050

5.000

3.750

1.401

15.000

3.174

4.474

20.000

8.522

3.829

30.000

3.833

871

5.000

667

943.421

1.075.000

1.002.750

Voor een specificatie van de verstrekte subsidies verwijzen wij naar de toelichting op de langlopende schulden.

Uitvoeringskosten eigen organisatie

Conform toerekening

e

e

e

367.347

342.919

295.857

Voor een specificatie van de uitvoeringskosten eigen organisatie verwijzen wij naar het overzicht “verdeling uitvoeringskosten eigen organisatie naar bestemming”.

62

Voorlichting Eigen activiteiten Uitvoeringskosten eigen organisatie Eigen activiteiten Mailingkosten (incl. portikosten) Advieskosten Kosten database Brochures Drukkosten Huur magazijn Website Overige eigen activiteiten Uitvoeringskosten eigen organisatie Conform toerekening Kosten eigen fondswerving Directe verwervingskosten Uitvoeringskosten eigen organisatie Directe verwervingskosten Mailingkosten Advieskosten Kosten database Overige directe verwervingskosten Uitvoeringskosten eigen organisatie Conform toerekening

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2010

2010

2009 €

e

e

e

694.866

940.342

1.343.951

270.567

252.573

396.528

965.433

1.192.915

1.740.479

536.417

681.037

1.137.460

42.592

37.485

72.321

50.198

62.500

103.093

56.352

49.320

27.957

5.709

-

-

2.648-

-

1.313

3.842

85.000

1.279

2.404

25.000

528

694.866

940.342

1.343.951

270.567

252.573

396.528

864.739

840.343

254.985

336.711

314.320

75.232

1.201.450

1.154.663

330.217

736.632

681.037

214.540

58.490

37.485

12.814

68.934

62.500

20.623

683

59.321

7.008

864.739

840.343

254.985

336.711

314.320

75.232


Totaal kosten eigen fondswerving In % van de baten uit eigen fondswerving

63

1.201.450

1.154.663

330.217

34%

31%

10%

De kosten eigen fondswerving zijn zowel absoluut als relatief gezien sterk gestegen ten opzichte van het voorgaande boekjaar. De oorzaak hiervan is dat er een andere verdeelsleutel is gehanteerd in de toerekening tussen kosten eigen fondswerving en besteding aan de doelstelling voorlichting van de kostencategoriëen: mailingkosten, advieskosten, afschrijving adressenbestand en kosten database. Op totaalniveau zijn deze kosten zelfs licht gedaald ten opzichte van het voorgaand jaar.

werkelijk 2010

Kosten beheer en administratie Directe kosten beheer en administratie Uitvoeringskosten eigen organisatie Directe kosten beheer en administratie Accountantskosten Advieskosten Verzekeringen Contributies en abonnementen Uitvoeringskosten eigen organisatie Conform toerekening

begroot 2009

werkelijk 2009

e

e

e

54.203

55.000

53.052

21.106

19.702

15.653

75.309

74.702

68.705

28.722

45.000

42.559

9.146

5.000

4.497

2.448

-

1.674

13.887

5.000

4.322

54.203

55.000

53.052

21.106

19.702

15.653


64

07.9

verdeling uitvoeringskosten eigen organisatie naar bestemming

Fondsenwerving

Wetenschappelijk Onderzoek

Voorlichting

Beheer en administratie

Werkelijk 2009

Begroot 2010

Totaal 2010

e

e

e

e

e

e

e

Personeelskosten Huisvestingskosten Bestuurskosten Kantoor- en algemene kosten Afschrijvingen Financiële baten en lasten

112.373

122.597

90.298

7044

332.313

300.000

269.401

19.925

21.738

16.011

1249

58.924

60.000

59.981

Totaal

5.664

6.179

4.552

355

16.751

15.000

29.157

14.787

16.132

11.882

927

43.728

40.000

36.899

178.111

194.318

143.123

11164

526.716

504.514

383.917

5.851

6.383

4.701

367

17.302

10.000

3.916

336.711

367.347

270.567

21.106

995.734

929.514

783.271

65

07.10 toelichting op de uitvoeringskosten eigen

organisatie 2010

2010

Personeelskosten

Salarissen en sociale lasten Brutolonen Tantièmes Sociale lasten werknemersverzekeringen Ziekengelduitkeringen Pensioenlasten Pensioenpremies Overige personeelskosten Kantinekosten Uitzendkrachten Reiskosten personeel Ziektekostenverzekering Overige personeelskosten Totaal personeelskosten

2009

e

e

233.626

210.019

3.710

-

27.374

25.682

264.710

235.701

21.845-

10.420-

242.865

225.281

8.931

7.244

836

1.659

52.088

8.686

10.192

9.607

14.018

15.838

3.383

1.086

80.517

36.876

332.313

269.401

Het gemiddeld aantal werknemers, berekend op fulltimebasis, bedroeg voor 2010: 8 (2009: 7)

Huisvestingskosten Huur Gas, water en elektra Onderhoud en reparaties gebouwen Belastingen en zakelijke lasten Schoonmaakkosten Overige huisvestingskosten

66

45.823

44.011

6.212

7.760

637

1.830

1.497

1.284

4.052

3.914

703

1.182

58.924

59.981

2010

Bestuurskosten

Reis- en verblijfskosten bestuur Reis- en verblijfskosten wetenschappelijke raad Seminars en conferenties Kantoor- en algemene kosten Telefoon en porti Kantoorbenodigdheden en drukwerk Computerkosten Overige algemene kosten Afschrijvingen Afschrijving adressenbestand Afschrijving notarieel programma Verbouwing kantoor Inventaris Financiële baten en lasten Financiële baten Financiële lasten Financiële baten Rentebaten Valutaverschillen Financiële lasten Rente en kosten bank Valutaverschillen

67

2009

e

e

12.851

18.471

3.900

4.715

-

5.971

16.751

29.157

28.262

19.997

5.586

5.524

7.629

10.850

2.251

528

43.728

36.899

513.618

369.714

2.629

3.073

73

301

10.396

10.829

526.716

383.917

23.166-

36.998-

40.468

40.914

17.302

3.916

23.161

36.998

5

-

23.166

36.998

40.468

40.756

-

158

40.468

40.914

Bezoldiging van het bestuur Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek heeft een onbezoldigd bestuur.

verdeelsleutel uitvoeringskosten eigen organisatie Directe kosten wetenschappelijk onderzoek Directe kosten voorlichting Directe verwervingskosten Directe kosten beheer en administratie

2010

2009

e

%

e

%

943.421

37%

1.002.750

38%

694.866

27%

1.343.951

51%

864.739

34%

254.985

10%

54.203

2%

53.052

2%

2.557.229

100%

2.654.738

100%

De uitvoeringskosten eigen organisatie zijn verdeeld in de verhouding van de direct toewijsbare kosten.

68

69

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT Aan het bestuur van Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek Verklaring betreffende de jaarrekening Opdracht Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening voor het jaar eindigend op 31 oktober 2010 van Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek te Almere-Haven gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 oktober 2010 en de exploitatierekening over de periode 1 november 2009 tot en met 31 oktober 2010 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de van toepassing zijnde weten regelgeving. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de 70 stichting.

Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Internationale Stichting Alzheimer Onderzoek per 31 oktober 2010 en van het resultaat over de periode 1 november 2009 tot en met 31 oktober 2010 in overeenstemming met richtlijn RJ 650 "fondsenwervende instellingen". Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen en/of voorschriften van regelgevende instanties Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW en op grond van richtlijn RJ650 "fondsenwervende instellingen" vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW en richtlijn RJ650 is opgesteld. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Maastricht, 11 mei 2011 Heuskes Accountants B.V.

Drs. A.G.J.M. Koopmans RA

71

internationale stichting alzheimer onderzoek gratis informatienummer: 0800 – 022 88 80 Jac. Thijssedomein 2 Postbus 1161 6201 BD Maastricht Telefoon: 043 308 87 77 Fax: 043 308 87 70 Email: [email protected] Website: www.alzheimer.nl

72

isao jaarverslag internationale stichting alzheimer onderzoek

Recommend Documents