INHOUT 33. Schuivende panelen in de timmerindustrie. Focus op een energiezuinige bedrijfsvoering. Jongeneel laat haar handen wapperen

INHOUT

Schuivende panelen in de timmerindustrie BOUWPLAATS WORDT STEEDS MEER MONTAGEPLAATS

Focus op een energiezuinige bedrijfsvoering JONGENEEL MAAKT HAAR ENERGIEPRESTATIES TRANSPARANT

Jongeneel laat haar handen wapperen ‘ALS JE IETS VOOR ANDEREN KUNT DOEN, DAN MOET JE DAT OOK DOEN’

Kijkje achter de schermen bij de bouw van een fly-over HEIJMANS WERKT MET MECCANO VOOR VOLWASSENEN

33 september 2011

:RHU)VHYK

5PL\^  ]H

:RHU[U YHL

+LUPL\^LS\_LIVHYKKL\YLU ;^LL\UPLRLTVKLSSLUILPKLPUNSHKKL\P[]VLYPUN ,U]VVYLLUZJOLYWLWYPQZ

:2) 2LUTLYRLU! ‹=\YLUOV\[LUMYHTL ‹/VUPUNYHH[]\SSPUN ‹.YVL]LUTTIYLLKLUTT KPLW]VVYaPLU]HUYLJO[LOVLRLU ‹0UJS\ZPLM5LTLMZSV[NH[ ‹:SV[NH[(3;01+HHUKLaPQKL]HUKL ]PLYRHU[LU ‹>P[]VVYNLNYVUK

:2) 2LUTLYRLU! ‹=\YLUOV\[LUMYHTL ‹/VUPUNYHH[]\SSPUN ‹=VVYNLWLYZ[L]SHRRLWHULSLU ‹-HJL[WYVÄLSTTKPLW ‹0UJS\ZPLM5LTLMZSV[NH[ ‹>P[]VVYNLNYVUK

:2)

:2)

:RHU[YHL)=4LNH 23AL]LUHHY;LSLMVVU,THPSPUMV'ZRHU[YHLJVT

^^^ZRHU[YHLJVT

INHOUD 10 NIEUWS › › › › › ›

Opvallende stijging duurzame houtimport Kans op een gloednieuwe iPad 2 Zeeuws gevelproduct wint aan populariteit Spectaculair transport Smartply OSB 3 ideaal voor houtskeletbouw Geprefabriceerde badkamers

18 PROJECTEN 4 Schuivende panelen in de timmerindustrie

›

›

Nieuwbouw basisschool De Sprong Rosmalen Renovatie Willibrordgebouw Ludger College Doetinchem

Klimaatvriendelijk ondernemen Jongeneel heeft zich bij de Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO) laten certificeren. Daarmee legt Jongeneel haar energiebeleid officieel vast en maakt ze haar reductiedoelstellingen transparant. Dit geldt ook voor de maatregelen die zijn getroffen om de CO2-uitstoot te verlagen. U leest er meer over op pagina 12

20 Kijkje achter de schermen bij de bouw van een fly-over

12 Focus op een energiezuinige bedrijfsvoering

14 Jongeneel laat haar handen wapperen

Inhout is het relatiemagazine van Koninklijke Jongeneel. Het verschijnt vier keer per jaar. Redactie Luc Abbing, Henk ten Bouwhuis, Klara Mussche en Henk Fieggen Redactieadres Koninklijke Jongeneel, Afdeling Marketing & Communicatie, Postbus 49, 3500 AA Utrecht. Telefoon 030 2346347. [email protected]. www.jongeneel.nl Realisatie Mediabizz, Amersfoort. Fotografie Henk ten Bouwhuis Vormgeving Sok visueel management, Amsterdam Productie Grafisch Bedrijf Tuijtel, Hardinxveld-Giessendam

Uw verslaggevers Henk ten Bouwhuis (rechts) en Henk Fieggen (links) in de timmerfabriek van Hardeman in Lunteren, waar de foto’s zijn gemaakt voor het artikel op pagina 4 over de veranderingen in de timmerindustrie. Hardeman heeft geïnvesteerd in een volledig geautomatiseerde houtbewerkingsmachine.

3

Schuivende panelen in de timmerindustrie BOUWPLAATS WORDT STEEDS MEER MONTAGEPLAATS De traditionele rollen van de aannemer en de timmerfabrikant zijn aan het veranderen. Hetzelfde geldt voor de houthandelaar en de houtproducent. Het leidt tot minder faalkosten en komt de snelheid en de kwaliteit van het bouwproces ten goede. 4

Manager marketing en communicatie Bert Kattenbroek van de NBvT: ‘Als het om de samenwerking binnen de keten gaat, moet je bij wijze van spreken leren om meer voor te denken dan na te denken’

W

e snijden het onderwerp aan in een gesprek met Bert Kattenbroek en Ad de Heij. Bert is bij de Nederlandse Bond van Timmerfabrikanten (NBvT) verantwoordelijk voor de marketing en communicatie en Ad is bij Jongeneel verantwoordelijk voor de inkoop van vurenhout en hardhout. We vragen Bert Kattenbroek naar de ontwikkeling die de NBvT heeft doorgemaakt: ‘Onze organisatie is kort na de Tweede Wereldoorlog opgericht als belangenbehartiger van fabrikanten van ramen en kozijnen. Dat waren de producten waar het toen om ging. In de loop der tijd is daar een groot aantal producten bijgekomen en dat heeft zich ook in onze organisatiestructuur vertaald. We hebben nu aparte secties voor kozijnen, buitendeuren, binnendeuren, trappen, daken en binnenspouwbladen. Deze laatste sectie is nieuw. Wij zijn hem gestart vanwege de opvallende groei in de toepassing van dit product. Tegen de stroom in, want we weten allemaal dat er op de woningmarkt sprake is van stagnatie. Deze geprefabriceerde houten bouwelementen maken het niet alleen mogelijk om de gevel snel luchtdicht te maken, maar bevorderen tegelijkertijd de snelheid van bouwen. Begrijpelijk is deze ontwikkeling dus wel. Een andere verklarende factor is dat het imago van houtskeletbouw in de bouwwereld snel aan het verbeteren is. Werd het vroeger nog geasso-

cieerd met ‘kraken en piepen’ en de idee van een blokhut, tegenwoordig is men zich steeds meer bewust van het veel betere isolerend vermogen en de kwaliteitsvoordelen van prefabricage. Daarnaast is men geheel vrij in de keuze van het materiaal voor het buitenspouwblad. Dit geldt ook voor de keuze van de huid van het gebouw. Dat blijft in veel gevallen metselwerk.’

Afleverconcepten ‘In algemene zin zie je dat het allround vakmanschap op de bouwplaats aan het verdwijnen is, niet alleen als gevolg van de economische crisis maar ook als gevolg van de vergrijzing onder de traditionele bouwvakkers. Het specialisme neemt toe. Een bouwvakker die gigantisch goed kan metselen, weet niet meer hoe hij profielen moet stellen en een bouwvakker die weet hoe je een trap moet stellen, weet niet meer hoe hij een dakkapel moet afwerken. De bouwplaats wordt dus steeds meer een montageplaats en daar spelen onze leden op in. Wij helpen ze daarbij door ze over deze marktontwikkelingen continu de laatste informatie te verstrekken. We helpen ze ook om de samenwerking binnen de keten te verbeteren en hun eigen processen nog efficiënter te maken. Dat doen we onder meer door opleiding en training, vaak in de fabriek. Het gaat daarbij om vaardigheden als optimaal isoleren en kierdicht bou-

5

wen, maar we maken onze leden ook bewust van hun verantwoordelijkheden in het bouwproces. Zo kan de isolatiewaarde vandaag de dag bijvoorbeeld goed worden gemeten. Dus als je daarover iets belooft, dan moet je het ook kunnen waarmaken. En als het om de samenwerking binnen de keten gaat, moet je bij wijze van spreken leren om meer voor te denken dan na te denken.’ We vragen Bert Kattenbroek naar de afleverconcepten die de NBvT voor kozijnen en buitendeuren heeft ontwikkeld: ‘Daarmee worden de rollen van de aannemer en de timmerfabrikant helder vastgelegd. Volgens concept I levert de timmerfabriek het product als halffabricaat aan de aannemer. De aannemer is dan verantwoordelijk voor de opslag, het plaatsen en het afwerken. Dit laatste moet binnen zes maanden zijn gebeurd.’

Just-in-time

De specialisatie in de houtverwerkende industrie (HVI) neemt sterk toe. Daarom heeft Jongeneel een aparte business unit gevormd waarin ze haar niet geringe eigen kennis heeft gebundeld. Specialisten tegenover specialisten. Deze business unit staat onder leiding van Bart Raymann (foto) en gaat landelijk opereren. De operationele contacten en leveringen blijven via de vestigingen lopen. In een volgend nummer van Inhout laten we Bart Raymann uitgebreid aan het woord.

6

‘Volgens concept II is de aannemer nog steeds verantwoordelijk voor de opslag, het plaatsen en het afwerken, maar levert de timmerfabrikant een voorgelakt product dat door de aannemer binnen anderhalf jaar moet zijn afgelakt. Binnen het kader van concept III veranderen de rollen nadrukkelijk. Dan is de timmerfabrikant verantwoordelijk voor de levering en plaatsing van het afgelakte product. Volgens concept IV neemt de timmerfabrikant ook het onderhoud op zich alsmede voor een bepaald aantal jaren de verantwoordelijkheid voor het onderhoud. In lijn met wat ik eerder zei over de bouwplaats die steeds meer een montageplaats wordt, zie je de markt verschuiven in de richting van concept IV. Dit biedt voor de aannemer ook belangrijke voordelen: minder faalkosten en minder risico’. Een dergelijke verschuiving constateren we ook in de relatie tussen de timmerfabrikant en de houthandel. Ad de Heij bevestigt deze ontwikkeling

en voegt daar nog aan toe dat dit eveneens geldt voor de relatie tussen de houthandel en haar leveranciers, de houtproducenten: ‘Om een efficiënte schakel in de keten te kunnen zijn, is Jongeneel voor de houtverwerkende industrie een totaalleverancier geworden. Naast hout en houtproducten zoals plaatmateriaal leveren wij bijvoorbeeld ook alle mogelijke soorten isolatiematerialen, zodat men voor het totale pakket bij ons terecht kan. One-stop-shopping. Wij zijn in staat om op maat en op tijd te leveren. Daarvoor maken wij gebruik van onze Platerij in Utrecht en van ons centrale magazijn op Oud-Beijerland in de buurt van de haven van Rotterdam. In onze relatie met de houtverwerkende industrie kunnen wij het voorraadrisico overnemen en ervoor zorgdragen dat er steeds ‘just-in-time’ wordt geleverd, mede dankzij het feit dat we onze logistieke infrastructuur goed op orde hebben.’

Toepassingsgericht ‘Daar komt nog bij dat we op importniveau steeds meer producenten bereid hebben gevonden om op bestekniveau te leveren. Dat geldt ook voor de hardhoutsector. Hierdoor kan de lead time in het ordertraject tot vijf of zes weken worden beperkt. Vergelijk het maar met de ontwikkeling die we in het Meranti hebben gezien. Nog niet zo heel erg lang geleden werd hiervan 75% als ruw hout geleverd en 25% als gevingerlast hout. Nu zijn deze percentages omgedraaid. De verschillende schakels in de keten worden steeds beter op elkaar aangesloten.’ Ad de Heij belicht nog een belangrijke verschuiving in de markt: ‘Vroeger had je verschillende soorten hout voor verschillende soorten toepassingen. Het waren dogma’s. Nu zijn deze dogma’s veel minder eenduidig geworden. Kozijnen werden altijd van Meranti gemaakt. Afhankelijk van de omstandigheden en het onderhoudsconcept worden er nu ook andere houtsoorten toegepast en zo kan ik nog wel een aantal voorbeelden noemen. In essentie gaat het steeds minder om het product en steeds meer om de prestaties die bij een bepaalde toepassing zijn vereist. Het denken wordt minder productgericht en meer toepassingsgericht. Jongeneel heeft hierover veel kennis in huis. Die wordt via onze eigen Jongeneel Academy aan onze medewerkers overgedragen, zodat zij onze klanten op dit gebied goed kunnen adviseren.’ Bert Kattenbroek onderstreept het belang van kennisoverdracht: ‘Bij ons staat dit ook hoog in het vaandel. Als brancheorganisatie vertegenwoordigen wij niet alleen de kwalitatieve top van de Nederlandse timmerfabrikanten. Wij functioneren tevens als kenniscentrum, voor onze leden en voor andere marktpartijen zoals architecten, maar bijvoorbeeld ook verenigingen van eigenaren.’ <

De foto’s bij dit artikel zijn gemaakt bij Timmerfabriek W. Hardeman in Lunteren. Zij werken met de modernste houtbewerkingsmachines van Midden-Nederland. Met deze CNCgestuurde machines worden de verschillende onderdelen volledig automatisch vervaardigd. Daarna worden de kozijnen door vakbekwame medewerkers geassembleerd. Ordergrootte speelt geen rol meer.

Manager inkoop vurenhout en hardhout Ad de Heij: ‘Om een efficiënte schakel in de keten te kunnen zijn, is Jongeneel voor de houtverwerkende industrie een totaalleverancier geworden’

7

HET IS EEN TREND® Het moderne aanrecht moet tegen een stootje kunnen en daarnaast een moderne uistraling hebben, het TREND roestvrijstalen aanrechtblad koppelt deze 2 eigenschappen. De aanrechten zijn ontworpen op basis van 100 jaar ervaring en hebben zich bewezen in miljoenen keukens. Voor meer informatie bezoek onze website. YOUR CHOICE

www.franke.nl

Verbouwen en renoveren biedt volop kansen SPECIALE AVONDEN MET PRODUCTDEMONSTRATIES De markt is aan het verschuiven. Nieuwbouw staat op een laag pitje en de verwachting is dat daarin voorlopig geen verandering komt. Daar staat tegenover dat de markt voor verbouwen en renoveren volop kansen biedt. Ook voor deze markt is Jongeneel een zeer complete leverancier.

D

e komende jaren zullen er niet meer zoveel nieuwe woningen worden gebouwd. Mede in dit verband zien we dat de woningmarkt stagneert en dat huizenbezitters meer geld besteden aan het verbouwen en renoveren van hun eigen woning. Daarnaast is er sprake van een belangrijke accentverschuiving in het beleid van de overheid: minder nieuwe Vinex locaties en meer aandacht voor het herontwikkelen van binnenstedelijke gebieden. Ook op de kantorenmarkt zien we een belangrijke verschuiving. De structurele leegstand op deze markt leidt eveneens tot minder nieuwbouw en meer renovatie. Leegstaande panden worden gemoderniseerd of krijgen een andere bestemming. Deze ontwikkelingen hebben tot gevolg dat de klussen op het gebied van verbouwen en renoveren in omvang gemiddeld veel groter worden en dat er steeds vaker vakmensen voor worden ingeschakeld. Op de woningmarkt doen huizenbezitters eenvoudige, kleine klussen vaak zelf, maar grotere of specialistische klussen worden aan vakmensen overgelaten. Een bijkomende reden is dat dit soort verbouwingen meestal moeten worden uitgevoerd terwijl de bewoners hun huishouden blijven voeren en dus snel moeten worden afgerond. Voor het uitvoeren

De medewerkers van Jongeneel geven tijden geldbesparende adviezen. Een mooi voorbeeld is de toepassing van Hydropanel. Met deze afbouwplaat kan een badkamer of keuken snel worden gerenoveerd.

van dit soort klussen moet je tegenwoordig over steeds meer kennis beschikken. Denk daarbij maar eens aan de steeds hogere eisen die de overheid aan zaken als duurzaamheid en energiezuinigheid stelt. Ook op dit gebied kunnen vakmensen het verschil maken.

Campagne Als het om materialen en toebehoren voor verbouwen en renoveren gaat, is Jongeneel een zeer complete leverancier. Jongeneel is traditioneel sterk in hout en houtproducten, maar heeft bijvoorbeeld ook een ruim assortiment isolatiematerialen. Voor elke toepassing is het juiste product voorhanden. Hout is een licht, duurzaam en onderhoudsarm product dat bij uitstek geschikt is voor binnenverbouwingen. Zo heeft Jongeneel FSC- en PEFC-gecertificeerd hout op voorraad voor klussen als het maken van een vliering of het uitvoeren van een dakrenovatie, maar het assortiment omvat ook lichtgewicht platen voor binnenafwerking, dakramen en bouwfolies. Voor een uitbouw kan alles worden geleverd van kozijnen tot terrasdeuren en gevelplaten. Het is eigenlijk te veel om op te noemen. Door een nauwe samenwerking met haar kernleveranciers blijven de medewerkers van Jongeneel op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. Daarnaast zorgen opleidingen op de eigen Jongeneel Academy ervoor dat ze kunnen meedenken in het bouwproces en de klanten van Jongeneel van tijd- en geldbesparende adviezen kunnen voorzien. In oktober start Jongeneel een campagne die zich speciaal op verbouwen en renoveren richt. Een onderdeel van deze campagne is het organiseren van avonden op een aantal vestigingen van Jongeneel waar circa vijftien producenten in de binnenafbouw hun producten en methoden zullen tonen, onder meer door middel van productdemonstraties en montagedemonstraties. Over de andere onderdelen en – niet te vergeten – voordelen van deze campagne zullen de klanten van Jongeneel binnenkort nader worden geïnformeerd. < 9

KANS OP EEN GLOEDNIEUWE IPAD 2

SPECTACULAIR TRANSPORT Jongeneel Terneuzen heeft het verpakkingshout geleverd voor het transport van een 54 meter lange zeilmast van koolstof vezels naar haar eindbestemming in Turkije. De mast werd gefabriceerd door de Europese vestiging van de vermaarde Amerikaanse mastenbouwer Hall Spars en ingepakt door timmerbedrijf Meeusen, beide gevestigd in het Zeeuwse Breskens. Het transport naar de haven van Breskens, waar de vracht eerst op een binnenschip naar Antwerpen werd geladen, had heel wat voeten in de aarde. Het korte ritje vanaf het industrieterrein duurde maar liefst zes uur. Al na twintig meter bleek een lantaarnpaal in de weg te staan en moest het gevaarte in de takels. Eenmaal aangekomen in de haven moesten de kranen er opnieuw aan te pas komen. Omdat de vrachtwagen in geladen staat de helling naar de haven niet kon nemen, moest de kist over de kademuur worden getakeld (foto). In Antwerpen werd de mast overgeladen op een zeeschip naar Istanbul. Daar werd hij op een jacht van 38 meter geplaatst. <

De Bouw Relatiedagen in Gorinchem en Hardenberg zijn al jaren hét trefpunt in de bouw. U kunt er in een ongedwongen sfeer contacten leggen, informatie uitwisselen en kennismaken met een breed scala aan producten en diensten. Jongeneel behoort tot de deelnemers van het eerste uur, niet alleen met een gastvrije stand maar ook met een leuke kennisquiz waarmee u elke dag een aantrekkelijke prijs kunt winnen. Hardenberg valt dit jaar op woensdag 12, donderdag 13 en vrijdag 14 oktober. U bent van harte welkom op onze stand. Het nummer is eenvoudig te onthouden: 222. Heeft u geen toegangsbewijs ontvangen? Vraag hem dan gratis aan op www.evenementenhal.nl. In de quiz testen we dit jaar uw houtkennis. U kunt er een gloednieuwe iPad 2 mee winnen. Maar er is meer. Mijnjongeneel.nl, de populaire bestelsite van Jongeneel, bestaat vijf jaar en dat willen we niet ongemerkt voorbij laten gaan. We laten u graag zien hoe u snel en gemakkelijk online kunt bestellen, zodat u kunt profiteren van 2% extra korting op iedere internetorder. <

ZEEUWS GEVELPRODUCT WINT AAN POPULARITEIT Schuren en boerderijen worden al sinds mensenheugenis afgewerkt met vlotdelen. Het is een van origine Zeeuws gevelproduct dat op de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden vaak in een gitzwarte uitvoering werd toegepast. Tegenwoordig wint deze gevelbekleding ook in andere delen van het land aan populariteit en zie je het steeds meer in de woningbouw. Deze vlotdelen zijn bepaald niet eenvoudig te produceren. Jongeneel heeft het proces inmiddels goed onder de knie. De grondstof is Midden-Europees vuren. Voor een mooi oppervlak en dito verfaanhechting wordt het hout eerst tweezijdig gebandzaagd. Teneinde scheurvorming en schotelen te voorkomen, worden de delen vervolgens luchtgedroogd en onder KOMO verduurzaamd met Tanalith E. Daarna worden ze weer luchtgedroogd waarbij de vochtigheidsgraad naar 18 tot 20% wordt teruggebracht. Tenslotte wordt het product twee keer rondom gebeitst met een watergedragen, niet-filmvormende buitenbeits. Vlotdelen worden ‘gepotdekseld’. Hierbij zijn weinig schroeven nodig. Omdat de delen maar liefst 275 mm breed zijn, is de montage een ‘vlot’ proces. < 10

NIEUWS IDEAAL VOOR HOUTSKELETBOUW

OPVALLENDE STIJGING DUURZAME HOUTIMPORT

Smartply OSB is een hoogwaardige constructieplaat die vele toepassingen kent. In de houtskeletbouw is de 9 mm OSB 3-variant van 2697 mm lengte en 1197 mm breedte zeer geschikt om als achterhout te gebruiken. De lengte is ideaal voor wanden en de breedte biedt ruimte voor een 3 mm dilitatievoeg op 1200 mm brede gipsplaten. Daarnaast is van belang dat Smartply OSB wordt vervaardigd van hout afkomstig uit duurzaam beheerde bossen. Het product is FSC-gecertificeerd en ook voorzien van een KOMO- en een CE2+-certificaat. De platen zijn formaldehydevrij verlijmd en vertegenwoordigen dus een laag gezondheidsrisico. Hout en houtproducten zetten uit bij vochtopname en krimpen bij vochtverlies. Het is daarom belangrijk dat het vochtgehalte van de platen op het moment van installeren dichtbij het vochtgehalte van het toepassingsgebied ligt. Derhalve is het verstandig om ze voor installatie te conditioneren. Smartply OSB 3 heeft als extra pluspunt dat het probleemloos in een vochtige omgeving (RV < 80%) kan worden toegepast. Dit product is leverbaar in pakken van 92 stuks. <

In 2015 moet 85% van al het hout dat door de leden van de Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen (VVNH) wordt geïmporteerd, aantoonbaar afkomstig zijn uit duurzaam beheerde bossen. Op weg naar het realiseren van deze ambitieuze doelstelling wordt elk jaar de balans opgemaakt. Ondanks de moeilijke tijden die de houtsector en de bouwsector doormaken, steeg het percentage van 63% in 2009 naar 71% in 2010. Directeur Paul van der Heuvel van de VVNH is uiteraard tevreden met deze opvallende stijging, maar maakt tevens duidelijk dat er nog veel werk aan de winkel is: ‘Wij werken er keihard aan om het gebruik van verantwoord hout tot de norm te maken. Dat kunnen wij echter niet alleen. Daarom dringen wij er bij de andere schakels in de keten op aan om al hun hout duurzaam in te kopen. Alleen dan kunnen we wereldwijd nog meer boseigenaren stimuleren om hun bossen duurzaam te beheren’. <

GEPREFABRICEERDE BADKAMERS In verband met de geplande nieuwbouw van het Internationale Strafhof op het terrein van de Alexanderkazerne in Den Haag wordt het aldaar gelegen officiershotel verplaatst naar het terrein van de tegenovergelegen Frederikkazerne. Een klant van Jongeneel Eindhoven, Logus Prefab, heeft de opdracht gekregen om de badkamers te leveren. Ze zijn gespecialiseerd in het prefabriceren van badkamers en die werkwijze wint snel aan populariteit. Logus Prefab behoort tot de grootste producenten in de Benelux en beheerst het totale proces: van advies via ontwerp en productie tot plaatsing en oplevering. Geprefabriceerde badkamers bieden alle voordelen van een gecontroleerd productieproces. Het resulteert ook in minder faalkosten, minder afval en minder transportbewegingen (minder uitstoot van CO2). Daarnaast wordt kostbare bouwtijd bespaard. De oplegger van Logus Prefab kan vier badkamerunits per keer vervoeren. Ze kunnen binnen een uur worden geplaatst. Jongeneel Eindhoven heeft voor de badkamerunits in dit nieuwe officiershotel 538 deuren en kozijnen mogen leveren. < 11

Focus op een energiezuinige bedrijfsvoering JONGENEEL MAAKT HAAR ENERGIEPRESTATIES TRANSPARANT Duurzaamheid heeft in de houtwereld niet alleen betrekking op het verhandelen en toepassen van hout en houtproducten uit duurzaam beheerde bossen. Het heeft ook betrekking op een energiezuinige bedrijfsvoering. Daarom heeft Jongeneel besloten om haar CO2-uitstoot als bedrijf te gaan beperken.

W Manager inkoop Ramon Bus van Jongeneel: ‘Als Jongeneel willen wij graag een energiebewuste leverancier van hout, plaatmateriaal en afbouwmaterialen zijn’

12

e leggen ons oor te luister bij manager inkoop Ramon Bus. Hij coördineert de activiteiten van Jongeneel om de ambities die horen bij een energiebewust bedrijf, om te zetten in meetbare resultaten. Ramon schetst eerst het grotere kader: ‘Er wordt al jaren gesproken en onderhandeld over de impact van broeikasgassen op het klimaat. Door een toenemende uitstoot van deze gassen zal de gemiddelde temperatuur stijgen en dat zal onder meer invloed hebben op de beschikbaarheid van water en voedsel. Zetten we dat af tegen de verwachte

groei van de wereldbevolking van 6,7 miljard in 2010 naar 9,3 miljard in 2050, dan zal het iedereen duidelijk zijn dat we als bedrijven niet stil kunnen blijven zitten. Gelukkig zijn er al diverse initiatieven genomen om de CO2-uitstoot te beperken, zowel op mondiaal niveau als op nationaal en brancheniveau. Binnen de houtwereld hebben wij ons in eerste instantie geconcentreerd op het verhandelen en toepassen van hout en houtproducten uit duurzaam beheerde bossen. Niet zonder succes, want onlangs kon officieel worden vastgesteld dat in 2010 al 71%

techniek ons ook een handje. Zo zijn er tegenwoordig bijvoorbeeld systemen die het licht automatisch aan- of uitschakelen bij het betreden of verlaten van een ruimte.’ van al het hout dat door de leden van de Vereniging Van Nederlandse Houtondernemingen (VVNH) wordt geïmporteerd, aantoonbaar afkomstig is uit duurzaam beheerde bossen. Het onderstreept de ambities van de leden om dit percentage in 2015 te laten groeien naar 85%. Dat levert op zich al een belangrijke bijdrage aan de CO2-reductie, maar energiebewust gedrag heeft ook betrekking op een energiezuinige bedrijfsvoering. Als Jongeneel willen wij graag een energiebewuste leverancier van hout, plaatmateriaal en afbouwmaterialen zijn en daaraan willen we doelgericht werken met meetbare resultaten.’

Good Housekeeping Concreet geldt dat we een traject hebben opgestart dat er in 2013 toe moet leiden dat onze totale CO2-emissies ten opzichte van 2010 met 5% zijn gedaald. 2010 is dus ons basisjaar. Over dat jaar hebben we een zogenaamde emissieinventaris laten maken. Daaruit blijkt dat de CO2emissies waarop Jongeneel zelf en volledig invloed kan uitoefenen 5,69 ton bedragen. Veruit het grootste deel hiervan is elektriciteit (48%), maar diesel is met 29% ook een belangrijke bron. Het gaat hierbij in principe om het energieverbruik dat is gekoppeld aan gebouwen, bedrijfsvoertuigen en machines. Naast een geleidelijke invoering van groene stroom hebben we een aantal concrete maatregelen genomen om deze ambitieuze 5% reductiedoelstelling te realiseren. Het gaat daarbij onder meer om energiezuinige verlichting, energiezuinige vrachtwagens en heftrucks en een efficiëntere routeplanning. Wat dit laatste betreft hebben we gekozen voor een verdere uitrol van een speciaal beladingsprogramma dat ervoor zorgdraagt dat het brandstofverbruik van de eigen en ingehuurde vrachtwagens verder afneemt. Verder onderzoeken we of het mogelijk is om berijders van leaseauto’s en vrachtwagens met behulp van een cursus ‘Het Nieuwe Rijden’ energiezuiniger te laten rijden. Good Housekeeping is ook een belangrijke factor. Het betekent dat we met ons hele bedrijf bewuster worden van zinloos energieverbruik: machines die niet worden gebruikt, kunnen uitgeschakeld worden, bij het verlaten van een ruimte kan het licht uit en de verwarming lager of uit. Op dit gebied helpt de

CO2-Prestatieladder Ramon Bus wijst op de invloed van eisen van opdrachtgevers: ‘Dat hebben we gezien bij duurzaam geproduceerd hout. Steeds meer opdrachtgevers gingen eisen stellen aan het duurzame karakter van het hout dat in hun projecten mocht worden toegepast. Het heeft geleid tot meer bewustwording bij bouwbedrijven en houtleveranciers en dat heeft weer een versnellende invloed gehad op de beschikbaarheid van duurzaam geproduceerd hout. De vraag bepaalt nu eenmaal het aanbod. Eenzelfde ontwikkeling zie je nu ook met betrekking tot het belang van een energiezuinige bedrijfsvoering. Op dit gebied is ProRail de kar gaan trekken door eisen te gaan stellen aan het energieverbruik van haar leveranciers. Dit heeft geresulteerd in de CO2-Prestatieladder. ProRail heeft dit instrument ontwikkeld om de bedrijven die deelnemen aan hun aanbestedingen uit te dagen en te stimuleren om hun eigen CO2-productie te kennen en te verminderen. Het principe was simpel: hoe meer een bedrijf zich inspant om CO2 te reduceren, hoe meer kans het heeft op gunning. Het is dan ook niet verwonderlijk dat alle grote nationale bouwbedrijven inmiddels het hoogste niveau op deze ladder hebben bereikt. Begin dit jaar heeft ProRail het beheer van dit instrument aan een onafhankelijke stichting overgedragen, die de niets verhullende naam Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO) heeft gekregen. Jongeneel heeft zich bij deze stichting op niveau 3 laten certificeren. Daarmee leggen wij ons energiebeleid officieel vast en maken we onze reductiedoelstellingen transparant. Dat geldt ook voor de maatregelen die we als bedrijf hebben getroffen om onze CO2-uitstoot te verlagen.’<

Wist u dat... één m3 hout die als alternatief voor een ander bouwmateriaal wordt gebruikt, de CO2-uitstoot met gemiddeld 1,1 ton vermindert? Tel de 0,9 ton CO2-uitstoot die in hout zelf wordt vastgehouden daarbij op en je komt op een totale besparing van 2,0 ton. Omdat bomen in staat zijn om CO2 uit de atmosfeer op te vangen en te combineren met water uit de bodem, bestaat er geen ander bouwmateriaal dat met zo weinig energie wordt geproduceerd.

13

Jongeneel laat haar handen wapperen ‘ALS JE IETS VOOR ANDEREN KUNT DOEN, DAN MOET JE DAT OOK DOEN’ De managementdagen van Jongeneel stonden dit jaar in het teken van ‘samen bouwen’. De organisatoren gingen op zoek naar een project waarmee dit motto niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk in de praktijk kon worden gebracht. Ze vonden het bij de woon- en werkgemeenschap Bronlaak in Oploo.

W Van links naar rechts: regiomanager en MT-lid Luc Abbing van Jongeneel, staffunctionaris Willem van Buijtene van de Stichting Zonnehuizen en directiesecretaresse Willeke Helmond van Jongeneel

14

e kijken op deze bijzondere managementdagen terug met Willem van Buijtene van de Stichting Zonnehuizen en directiesecretaresse Willeke Helmond en regiomanager Luc Abbing van Koninklijke Jongeneel. We vragen aan Willem van Buijtene wat de Stichting Zonnehuizen zoal doet. Hij steekt direct van wal: ‘Onze organisatie is zo’n tachtig jaar geleden opgericht en is inmiddels in zeven provincies actief. Wij helpen mensen met een ontwikkelingsstoornis om zich naar volle vermogen te ontwikkelen. Dat doen wij vanuit een antroposofische inspiratie. Dit betekent dat wij van de gezonde kant van het individu uitgaan en ons richten op diens mogelijkheden, talenten en wensen. Met onze activiteiten bedienen wij twee doelgroepen: kind & jeugd aan de ene kant en volwassenen aan de andere kant. Voor de doelgroep kind & jeugd bieden wij onder meer voltijdse opname met zorg en behandeling, speciaal onderwijs, ondersteuning en begeleiding in de

eigen omgeving en wonen & werken met kleinschalige werkplekken en mogelijkheden voor scholing. Bij de doelgroep volwassenen gaat het om zorg aan huis, tijdelijk verblijf in één van onze logeerhuizen en wat wij noemen een warme woonomgeving en een werkplek op dezelfde locatie. Er zijn nu zeven van deze locaties in Nederland. Eén van deze locaties is Bronlaak in Oploo waar Jongeneel de handen uit de mouwen heeft gestoken, maar laat ik eerst nog even teruggaan naar het begin toen wij via Annemieke van der Sterren van bemiddelingsbureau Bylei de vraag kregen of wij voor tachtig man een hands-on project konden draaien. Het was een bedrijf dat vanuit haar maatschappelijke betrokkenheid iets voor de samenleving wilde doen. We wisten toen nog niet dat het om Jongeneel ging, wel om een partij uit de houtwereld.’

Samen bouwen Willem van Buijtene werkt al zestien jaar bij de Stichting Zonnehuizen, het laatste jaar op de afdeling Civil Society. Deze afdeling houdt zich niet alleen bezig met het inventariseren van de behoeften van de verschillende onderdelen van de Stichting maar ook met het concretiseren en realiseren van deze behoeften door middel van fondsenwerving of hands-on projecten. Het was dan ook logisch dat deze aanvraag op zijn bureau terechtkwam. Willeke Helmond vult de andere kant van het verhaal in: ‘Met als doel om elkaar beter te leren kennen, hebben wij de managementdagen dit jaar gecombineerd met de verkoopleidersdagen. We moeten het tenslotte samen doen. Daar kwam het motto vandaan: ‘samen bouwen’. Het leek ons een goed idee om dit motto niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk in de praktijk te brengen en daarmee tevens tastbare inhoud te geven aan het maatschappelijk betrokken ondernemerschap dat we als Jongeneel nastreven. Het bleek niet zo eenvoudig om een project te vinden waarmee we dit zouden

Luc Abbing: ‘Toen ik in het klusoverzicht dat verrotte bruggetje zag, wist ik het zeker: voor deze gemeenschap kunnen wij als Jongeneel echt iets betekenen’

15

kunnen realiseren. De meeste goede doelen zijn namelijk op zoek naar geld, niet zozeer naar handjes en materialen. Uiteindelijk bleven er twee goede doelen over. De keuze bleek niet moeilijk. We vielen allemaal als een blok voor het project Bronlaak van de Stichting Zonnehuizen. Op het terrein van deze woon- en werkgemeenschap bleek nogal wat achterstallig onderhoud te zijn. Daar zouden we als Jongeneel goed werk kunnen verrichten. Het plan dat door de Stichting werd opgesteld, bestond uit twaalf uiteenlopende klussen die we in twee dagen zouden moeten klaren. Een mooie uitdaging.’

Minutieus voorbereid

Het zuivelhuis kreeg een afdakje waardoor het materiaal droog blijft en het bij slecht weer niet inregent

Op het zonneterras werden de zitbanken vervangen

16

Luc Abbing kreeg het verzoek om de kar te trekken. Hij heeft zijn wortels in de aannemerij en beschikt over de nodige bouwervaring. Maar dat was niet de enige reden dat hij deze handschoen oppakte: ‘Je hoort wat te doen voor deze wereld. Daar moet je jezelf toe verplichten. Als je iets voor anderen kunt doen, dan moet je dat ook doen. Zo denk ik erover. Toen ik in het klusoverzicht dat verrotte bruggetje zag, wist ik het zeker: voor deze gemeenschap kunnen wij als Jongeneel echt iets betekenen. We hebben het werk minutieus voorbereid. Elke klus is ter plekke ‘ingemeten’ en ‘vertaald’ in tekeningen, uren, benodigde materialen en benodigd materieel. Het was ook belangrijk om de bewoners tevoren op de hoogte te stellen, zodat ze op onze komst waren voorbereid en wisten wat we gingen doen. Elke klus kreeg zijn eigen voorman. Die hebben we tevoren geselecteerd en al op de dag ervoor bij onze voorbereidingen betrokken. Eveneens op de dag ervoor zijn de materialen en het materieel met een speciale transportwagen vanaf Jongeneel Alkmaar op het werk afgeleverd en ‘uitgelopen’ waar de klussen moesten worden uitgevoerd. Nadat locatiemanager Chrith Joosten ons bij het begin van de eerste dag had verwelkomd en aan de hele groep had uitgelegd wat onze ‘invasie’ voor de bewoners betekende en hoe ze daarmee het beste zouden kunnen omgaan, hebben we de klusteams door middel van loting samengesteld en zijn we aan de slag gegaan.’

Perfecte match Er was behoorlijk wat werk aan de winkel. Zo moest de houten vloer van de hooimijt worden vervangen, het zuivelhuis een afdakje krijgen zodat het materiaal droog blijft en het bij slecht weer niet inregent, een overkapping boven de opslag van de potgrond worden gebouwd, de zitbanken op het zonneterras worden vervangen, het metalen toegangshek naar de schapenwei worden vervangen door een houten hek dat beter in de omgeving past en een overkapping worden gebouwd voor de zaagmachine. En zo waren er nog zes klussen. Luc Abbing: ‘De meest in het oog springende klus was het opnieuw omheinen van de ponyweide. Die was dringend aan een vervanging toe. Hij bestond uit palen, gaas en schrikdraad en men wilde graag een houten afrastering omdat die beter in de natuurlijke omgeving zou passen. Rosa, één van de bewoners die dagelijks met haar pony Sammy en een aanhangwagen producten rondbrengt, bleek bijzonder ingenomen met deze nieuwe afrastering. Aan het einde van de tweede dag viel haar de eer te beurt om de officiële overdrachtshandeling te verrichten door Sammy weer in ‘zijn’ wei los te laten. Daarna volgden nog enkele toespraken, maar het moment dat Rosa aan het einde van de bijeenkomst op haar knieën viel en zei: ‘ ik doe dit niet gauw maar lieve mensen van Jongeneel, willen jullie volgend jaar alsjeblieft, alsjeblieft terugkomen?’ staat voor altijd in mijn geheugen gegrift.’ Het slotwoord is voor Willem van Buijtene: ‘De samenwerking met Jongeneel bleek een ‘perfecte match’, voor alle betrokken partijen een echte win-win situatie.’<

De potgrond en de zaagmachine kregen een fraaie overkapping

Rosa met haar pony Sammy. Zij groeide uit tot het symbool van deze bijzondere managementdagen

17

Project Nieuwbouw basisschool De Sprong Rosmalen Bouwbedrijf Verlaat Uden Bouwsystemen Uden Twan Peters Projectleider (zie foto) Aandeel Jongeneel Circa 1.000 m2 Trespa Meteon in drie kleuren verlijmd met blinde borging Jongeneel Projecten Regio Noord Oost Henk Kroes Manager

18

PROJECTEN

Project Renovatie Willibrordgebouw Ludger College Doetinchem Bouwbedrijf Klaassen Bouwmaatschappij Dinxperlo Vincent Bokkers Hoofduitvoerder (rechts op foto) Montagebedrijf Applex Gevelbekleding Aarle-Rixtel Eugène Beeren Directeur (foto hiernaast) Aandeel Jongeneel Circa 1.000 m2 Rockpanel in vijf kleuren bevestigd met nagels Jongeneel Lichtenvoorde Erik Megens Vertegenwoordiger (links op foto)

19

Kijkje achter de schermen bij de bouw van een fly-over HEIJMANS WERKT MET MECCANO VOOR VOLWASSENEN Jongeneel levert maar liefst 14.000 meter betonbaddingen en 2.700 m2 betonplex voor de bouw van een fly-over bij het knooppunt Kerensheide in Zuid-Limburg. Dit imposante ‘kunstwerk’ wordt gerealiseerd door de civiele poot van bouwgigant Heijmans. We nemen een kijkje achter de schermen.

H Uitvoerder Ruud Vermeulen van Heijmans Betonwerken: ‘Het belangrijkste uitgangspunt is dat we voor de weggebruikers zo min mogelijk overlast veroorzaken’

20

et knooppunt Kerensheide ligt bij de stad Geleen, daar waar de A2 kruist met de A76. Het is gelegen in een stedelijk gebied met ten noordoosten en zuidoosten de industrie van DSM en ten westen de plaats Stein. Het knooppunt dankt haar naam aan het voormalige Beekse mijnwerkersdorpje Kerensheide dat in 1978 in zijn geheel werd gesloopt ten gunste van een uitbreiding van het terrein van DSM. In zijn huidige vorm is Kerensheide in 1978 gereed gekomen. Op dit moment wordt aan een forse uitbreiding gewerkt, waarvan de fly-over voor het verkeer van de A2 naar de A76 het belangrijkste onderdeel vormt. Deze uitbreiding zal in 2013 zijn voltooid. We bezoeken het werk aan de fly-over samen met vertegenwoordiger Frans van Rooijen van Jongeneel Sittard. Hij is steeds

de contactpersoon geweest van uitvoerder Ruud Vermeulen van Heijmans. Frans is er trots op dat Jongeneel aan de realisatie van dit prestigeproject bijdraagt: ‘ Het is een knooppunt waar alle wegen in Zuid-Limburg bijeenkomen. Je zou dus kunnen zeggen dat het de slagader van Zuid-Limburg is. En het ligt ook nog eens bij ons in de buurt. Bij zo’n groot infrastructureel project wil je per se betrokken zijn. Nadat hij een aanvraag bij ons had ingediend, had ik vrij snel een klik met de uitvoerder. Ik denk dat wij toen snel en accuraat hebben gehandeld door de verschillende alternatieven door onze centrale inkoopafdelingen voor vuren en plaatmateriaal op een rijtje te laten zetten. De uiteindelijke beslissing lag bij Chiel van Dam die voor dit project bij Heijmans verantwoordelijk was voor de inkoop. Op het

werk worden we door Ruud Vermeulen verwelkomd met een prima bakkie koffie. Hij legt ons de structuur van Heijmans uit: ‘Dit project wordt gerealiseerd door onze civiele poot. Daaronder valt de divisie Beton- en waterwerken en daar valt de divisie Betonwerken weer onder.’

Kunstwerk ‘De divisie Betonwerken voert dit project uit. Deze divisie bouwt niet alleen viaducten, maar bijvoorbeeld ook sluizen, waterkeringen en energiecentrales. Voorbeelden daarvan zijn de sluizen bij Sambeek, de sluizen bij Belfeld, waar we binnenkort mee van start gaan, en de Flevocentrale bij Lelystad. We doen ook projecten voor ProRail waarbij de gunning tegenwoordig ook afhankelijk is van je positie op de CO2 Prestatieladder die ze speciaal daarvoor hebben ontwikkeld (zie ook het artikel op pagina 12). Dit project staat bekend als kunstwerk 5. Voor diegenen die niet zo thuis zijn in de weg- en waterbouw: een kunstwerk is een bouwkundige term voor een weg- of waterbouwkundig bouwwerk. Deze fly-over bestaat uit twee landhoofden en tien pijlers. Elke pijler, waarvan de kleinste een hoogte heeft van 7,5 meter en de grootste een hoogte van 14,5 meter, wordt gefundeerd op 49 heipalen die in de vorm van een carré het fundatieblok dragen, dat ook wel de poer wordt genoemd. Dit fundatieblok heeft een afmeting van 14 bij 14 meter en is 2 meter diep. In elk blok wordt 390 m3 beton gestort. Om jullie een idee te geven: dat is aanzienlijk meer dan de hoeveelheid beton die we

voor de pijlers zelf nodig hebben. In de kleinste gaat 110 m3 en in de grootste 220 m3. Tussen de pijlers komen in totaal 11 dekken met een totale lengte van iets meer dan 600 meter. We maken 1 dek van 75 meter en 10 dekken van 55 meter. Bij de constructie van deze dekken maken we gebruik van een door onszelf ontwikkeld systeem dat inmiddels ook door andere bouwbedrijven wordt gebruikt. Je zou het een soort meccano voor volwassenen kunnen noemen. Met dit modulaire bouwsysteem creëren we tussen de pijlers tijdelijke steunpunten. Op deze steunpunten rusten voor elk dek 160 stalen balken van 80 cm hoog die op hun beurt de bekisting dragen.’

Bij de constructie van de dekken maakt Heijmans gebruik van een zelf ontwikkeld modulair bouwsysteem

Indrukwekkend

De fly-over voor het verkeer van de A2 naar de A76 moet in 2013 zijn voltooid

Nadat we een helm hebben opgezet en een fluorescerend hesje aangetrokken, neemt Ruud Vermeulen ons mee naar boven. We staan op het

21

Om de overspanning te ondersteunen worden in elk dek 39 kabels met elk 31 strengen gespannen. Er is voor betonplex van WISA gekozen omdat die kwaliteit 15 tot 20 keer kan worden hergebruikt (rechtsonder)

Vertegenwoordiger Frans van Rooijen van Jongeneel Sittard: ‘Bij zo’n groot infrastructureel project wil je per se betrokken zijn’

22

eerste dek dat al helemaal klaar is, en kijken naar het tweede dat op het punt staat om met beton te worden volgestort. Ruud Vermeulen gaat verder met zijn uitleg: ‘Zoals jullie zien, gaat het om een manshoge betonlaag, 1,65 meter om precies te zijn. Om deze betonlaag te versterken, brengen we niet alleen vlechtwerk aan. We spannen ook 39 kabels met elk 31 strengen om de overspanning te ondersteunen. We hebben gekozen voor betonplex van WISA omdat die kwaliteit 15 tot 20 keer kan worden hergebruikt en dat is voor dit project ruim voldoende. Nadat het beton is uitgehard, verhuizen we de hele constructie naar het volgende dek. De totale bouwtijd van een dek bedraagt ongeveer vier weken.’ Terug in de bouwkeet vragen we Ruud Vermeulen naar de kritische factoren: ‘Het belangrijkste uitgangspunt is dat we voor de weggebruikers zo min mogelijk overlast veroorzaken. We bouwen ‘in het verkeer’ zoals wij dat noemen. Daarom wordt er continu doorgewerkt en worden er veel werkzaamheden ’s nachts verricht. We moeten er ook voor zorgen dat er nog geen boutje op het wegdek valt. In tegenstelling tot vroeger is het tegenwoordig zo dat de complete verantwoordelijkheid bij de aannemer ligt. Dat geldt voor alle infrastructurele werken. De klant, in dit geval Rijkswaterstaat, vraagt om een product en wij leveren dat, vanaf het ontwerp tot en met de oplevering. Daarvoor is kennis vereist van uiteenlopende zaken zoals fundatietechniek, verkeerstechniek (vangrails en lichtmasten), betonwerk en wegenbouw (asfaltering). Bij een waarde van meer dan 15 miljoen euro moeten dit soort opdrachten Europees worden aanbesteed. Daarvoor is kennis vereist van een groot aantal uiteenlopende zaken zoals fundatietechniek, verkeerstechniek, betonwerk en wegenbouw. Bij verkeerstechniek moeten jullie ook aan vangrails en lichtmasten denken en bij wegenbouw ook aan asfaltering.’ Er komt heel wat kijken bij het bouwen van zo’n ‘kunstwerk’. Het was een indrukwekkend bezoek. <

DUURZAAM BRUYNZEEL…

DE ATLAS VAN BRUYNZEEL Bruynzeel Keukens gebruikt FSC hout.

verwachten dat er beleid is voor het

Wellicht heeft u al een milieukeurmerk

milieu, en het FSC keurmerk is een

of doelstelling of bent u bezig hiermee.

belangrijke toegevoegde waarde hiervoor.

Dan is het geruststellend dat wij al in het

Het maakt ons voor u, en u voor uw

bezit zijn van de nodige certificeringen

klanten een betere partner. Zo helpen wij

om uw doelstellingen gemakkelijker te

u om uw milieubeleid en commerciële

maken. Steeds meer overheden of andere

activiteiten nog verder te verfijnen voor

instellingen zullen ook van toeleveranciers

een betere concurrentiepositie.

Voor hetzelfde geld heeft u een Bruynzeel keuken! Meer dan 110 jaar keukenervaring

Eén aanspreekpunt na aankoop

Een merkkeuken voor een scherpe prijs

Op maat voor u gemaakt in eigen fabriek

Keuze uit een uitgebreide collectie

Vakkundig inmeten, leveren en monteren

Persoonlijke aandacht voor al uw wensen

Betalen zoals u dat wenst

Slim keukenontwerp in 3D

10 jaar garantie en CBW zekerheid

www.bruynzeelkeukens.nl

K20

1

88

/11

Theuma, vorm en functie voor elk project Met ruim 60 jaar ervaring is Theuma een toonaangevend bedrijf op het gebied van binnendeursystemen. Voor elk project vindt u dat terug in een breed en diep assortiment (schuif)deuren en kozijnen.

Als specialist adviseert Theuma u graag bij uw keuzes. Met doordachte oplossingen voor alle constructieve eisen, maar ook in combinatie met elke wens van brandwerendheid, inbraakwerendheid en geluidwerendheid. Naast constructie en veiligheid, staat duurzaamheid centraal in onze beleidvoering. Theuma maakt bewust gebruik van hout, grondstoffen, energie en productietechnieken. Dit vindt u terug in onze keurmerken en certificaten.

altijd een sluitende oplossing!

doors & frames www.theuma.com / [email protected]