2
3 JAARVERSLAG 2013
Inhoud 1.
Ten geleide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
2.
In memoriam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
3.
Bewel vroeger en nu
4.
Missie en visie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
5. Waarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 6. Structuur 7.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bestuurlijke activiteiten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
8. Organogram 9.
11
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
16
Management team . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
10. Vestigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 11. Beleidsontwikkeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 12. Organisatieontwikkeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 13. Activiteiten 14.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
28
Enclave: uitbreiding enclaves . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
15. Communicatie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
34
16. Productie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 17. Veiligheid
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
41
18. Personeel
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
45
19. Commercieel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54 20.
Facilitair & Milieu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
21. Kwaliteit 22. IT
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
61
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
63
23. Financiën . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 24.
Verslag bedrijfsrevisor
25.
Financieel verslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
67
4
Werkplaats Hasselt - Textielconditionering
1
5 JAARVERSLAG 2013
Ten geleide 2013 is een jaar geworden waar Bewel met grote tevredenheid op mag terugkijken. Nooit werkten er meer mensen in onze Beschutte Werkplaats. Er werd een mooi bedrijfsresultaat gerealiseerd. Tegelijk paste ons bedrijf zich voortdurend aan om de toekomst voor te bereiden. Deze investeringen in de toekomst spelen zich af op meerdere terreinen. We versterken onze organisatie door middel van meer projectmatig werken en het invoeren van een Bewel intranet. We ontplooien nieuwe eigen activiteiten en sluiten andere af. Steeds meer werknemers zijn actief in enclaves. Het Limburgse bedrijfsleven heeft deze wijze van inschakelen van werknemers met een arbeidshandicap voorgoed gevonden.
De commerciële dienst werd versterkt door de komst van een nieuwe directeur die met een eigentijdse concept het aantal offertes en nieuwe klanten wil verhogen. Bewel liet zich ook in 2013 in zijn organisatieontwikkeling bijstaan door excellente partners. Zo wordt de overgang naar de nieuwe context van het maatwerkdecreet optimaal vorm gegeven. Niet in het minst door ook op bestuurlijk vlak nieuwe bakens uit te zetten. Een drietal nieuwe bestuurders werden aangetrokken. De voorzittersfakkel werd tijdens onze Algemene Vergadering doorgegeven aan Koen Albregts. Ik kijk als afscheidnemend voorzitter dankbaar terug over de voorbije periode en 2013 in het bijzonder. Bewel is een mooie onderneming klaar voor de dag van morgen. Het was alleen maar mogelijk door de inzet van velen, gedreven als we werden door het enthousiasme van onze mensen met een arbeidshandicap. Het ga u goed! Marc Martens
2
6
In memoriam In de loop van 2013 gingen volgende personeelsleden van ons heen: • • • • • • • •
Claessen Brigitte, WP Hasselt Clessens Jos, WP Opglabbeek Dreesen Tony, WP Tessenderlo Kempeneers Reinilda, WP Sint-Truiden Put Peter, WP Hasselt Timmermans Gabrielle, WP Tessenderlo Vanseer Nico, WP Tongeren Winkel Jenny, WP Diepenbeek
In de loop van 2013 gingen volgende gepensioneerden van ons heen: • • • •
Vandeberg Fernand, gepensioneerd, WP Opglabbeek Mertens Leonardus, gepensioneerd, WP Sint-Truiden Veestraeten Josephine, gepensioneerd, WP Hasselt Roex Frans, gepensioneerd, WP Hasselt
Wij danken hen voor hun inzet en bijdrage in de werking van Bewel en voor hetgeen zij betekend hebben als medewerker, collega en vriend. Hun familieleden en nabestaanden bieden wij onze oprechte deelneming aan.
3
7 JAARVERSLAG 2013
Vroeger en nu De basis In 1963 wordt de wet gestemd op ‘de sociale reclassering voor mindervaliden’. Deze wet maakte de oprichting van Bewel mede mogelijk. Ze voorziet immers subsidies voor organisaties die personen met een handicap tewerkstellen. De oprichting Op 19 augustus 1964 ziet Bewel, beschermde werkplaatsen Limburg, het levenslicht. Een vereniging zonder winstgevend doel. De eerste werkplaats opent in de oude keramiekfabriek aan het Kolonel Dusartplein in Hasselt. De samenstelling Bewel is van bij de start een pluralistische vereniging. Met vertegenwoordigers uit private én officiële instanties. Confessionele of politieke overtuigingen zijn van geen belang. De sociale doelstelling primeert.
Bewel nú Vandaag is Bewel een dynamische organisatie. Met 10 vestigingen verspreid over de hele provincie. En meer dan 1.800 werknemers van wie 85% personen met een handicap. De laatste jaren werd met de enclavewerking een organisatievorm gevonden die de binding met de klant bevordert waardoor de werkgelegenheid van de doelgroep fundamenteler ondersteund wordt. De doelgroepwerknemers gaan onder begeleiding van omkaderingsleden IN een bedrijf werkzaamheden verrichten die omwille van logistieke redenen best in de werkomgeving van de klant kunnen plaatsvinden. Zowel doelgroepwerknemers als monitoren én de klanten zijn enthousiast over deze nieuwe manier van werken. Het geeft Bewel ook een stuk meer flexibiliteit om met maatwerk in te spelen op de noden van de klanten.
De groei In de jaren ’60 krijgen na Hasselt ook Heusden, Neerpelt en Tongeren een eigen werkplaats. De Hasseltse werkplaats verhuist in 1969 naar een nieuwbouw aan de Gouverneur Verwilghensingel. In 1985 zal een nieuwe verhuis volgen naar de huidige locatie aan de Kiewitstraat. Het netwerk Vanaf de jaren ’70 breidt het netwerk gestaag verder uit. Er komen werkplaatsen in Diepenbeek, Genk, Opglabbeek, Maaseik, Sint-Truiden en Tessenderlo. De hoofdzetel verhuist naar de Ginderoverstraat in Diepenbeek.
Eerste vestiging Hasselt
8
Groendienst
4
9 JAARVERSLAG 2013
Missie & Visie MISSIE
VISIE
Bewel heeft als doel: kwalitatieve tewerkstelling te creëren voor personen met een arbeidshandicap, • vanuit een maatschappijgerichte visie, • door het leveren van kwaliteitsvolle producten en diensten, • via een aangepaste, efficiënte, klantvriendelijke en milieu bewuste organisatie, • met de inzet van bekwaam personeel, • in een aangename en motiverende arbeidsorganisatie, • met de ingesteldheid dat elke bijdrage kan leiden tot leren en verbeteren, • binnen de beschikbaar gestelde en gegenereerde financiële middelen.
Bewel beoogt in de provincie Limburg een waardevol en groeiend tewerkstellingsaanbod te blijven bieden voor personen met een arbeidshandicap met bijzondere aandacht voor personen met een handicap die over zeer beperkte arbeidsmogelijkheden beschikken. De tewerkstelling is gebaseerd op arbeid op maat en op de mogelijkheden van iedere individuele werknemer. Het is de bedoeling om gedurende het arbeidsproces te werken aan verdere competentieontwikkeling met - waar mogelijk - als uiteindelijk doel een begeleide doorstroming naar het normale economische arbeidscircuit. Bewel stemt zich af en anticipeert op actuele en toekomstige maatschappelijke ontwikkelingen en zienswijzen betreffende: • arbeidsorganisatie, • de zorg voor een gezond leefmilieu, • het produceren van veilige en consumentvriendelijke producten. Bewel engageert zich om de betrokkenheid en competentie van omkaderingspersoneel* en doelgroepwerknemers te bevorderen.
5
10
Waarden Bewel wil handelen vanuit de volgende waarden: 1. Pluralisme Respect voor ieders overtuiging, voor zover deze geen benadeling van anderen inhoudt. 2. Uniciteit Respect en aandacht voor het unieke van ieder individu met eigen mogelijkheden, ambities, noden en beperkingen. 3. Overleg - samenwerking - partnerschap Denken en handelen vanuit gemeenschappelijke belangen en doelstellingen brengt zowel organisatie als medewerkers en externe personen en instanties het verst. 4. Engagement - betrokkenheid Ruimte voor ieders inbreng, ideeën en werkkracht leidt het meest tot voldoening en resultaat.
5. Efficiëntie Doordacht handelen met het oog op de onmiddellijk juiste keuze inzake middelen en methoden met spaarzaam gebruik van energie en grondstoffen. 6. Veiligheid en gezondheid Aandacht en zorg voor veiligheid en gezondheid. Met andere woorden: de zorg voor veilige arbeidsomstandigheden en afgeleverde producten, aandacht voor gezonde arbeids- en leefgewoonten. 7. Milieu Erkennen van de milieubelangen, naleving van de milieuwet en -regelgeving en de beperking van de hinder voor het leefmilieu en de omgeving, rekening houdend met de best beschikbare techniek
6
11 JAARVERSLAG 2013
De structuur van Bewel DAGELIJKS BESTUUR • Opvolging operationele werking. • Voorbereiding van het beheer en beleid van de vzw. • Concretisering van beleidsvisies vanuit de Raad van Bestuur. Leden:
Dhr. Marc Martens voorzitter
Dhr. Koen Albregts
Dhr. Marcel Kellen
Mevr. Hilda Martens
Dhr. Johnny Nelissen
Dhr. Jos Polleunis
Dhr. Nico Schepers
Dhr. Wim Van Looy
12
RAAD VAN BESTUUR
ALGEMENE VERGADERING
Beleid en beheer van de vzw.
Naast bovengenoemde leden van de raad van bestuur zijn volgende personen eveneens lid van de algemene vergadering:
Voorzitter: Dhr. Marc Martens Leden: Dhr. Koen Albregts Mevr. Patricia Bielen Mevr. Rita Creemers Dhr. Eddy Denayer Mevr. Lieve Dierickx Dhr. Marc Geerts Dhr. Paul Geraets Mevr. Philomène Hansen Mevr. Gaby Jaenen Dhr. Marcel Kellen Dhr. Valère Konings Dhr. Bart Lodewijckx Mevr. Hilda Martens Dhr. Berti Melard Dhr. Johnny Nelissen Mevr. Marijke Peumans Dhr. Marcel Plessers Dhr. Jos Polleunis Dhr. Jurgen Reniers Mevr. Nancy Sanen Dhr. Nico Schepers Dhr. Jos Schouterden Mevr. Ellen Sleeuwaert Dhr. Etienne Steegmans Dhr. Jos Thys Dhr. Willem Van Looy Dhr. Georges Vols
Mevr. Karen Beuckx Dhr. Patrick Ruppol Dhr. Paul Scheelen Mevr. Diane Schraepen Dhr. Jos Stalmans Mevr. Godelieve Sterken Dhr. Marcel Wathion
13 JAARVERSLAG 2013
1 VZW, 10 WERKPLAATSEN
Werkplaatsen die geografisch kort bij elkaar gelegen zijn ontvangen hetzelfde erkenningsnummer.
De hoofdzetel bevindt zich in Diepenbeek waar ook de centrale diensten gevestigd zijn. Er werden centraal voor alle werkplaatsen zeven directies uitgebouwd: • commercieel • facilitair • financieel • informatica • kwaliteit • personeel • productie
STRUCTUUR
WERKPLAATSEN
Bewel beschikt over 8 erkenningen als beschutte werkplaats: BW 33 Bewel Hasselt en Bewel Diepenbeek BW 56 Bewel Heusden-Zolder BW 77 Bewel Neerpelt BW 99 Bewel Tongeren BW 110 Bewel Genk en Opglabbeek BW 112 Bewel Maaseik BW 135 Bewel Sint-Truiden BW 201 Bewel Tessenderlo
• de werkleider: elke werkplaats staat onder leiding van een werkleider. • de adjunct-werkleider: in een aantal werkplaatsen heeft de werkleider ondersteuning van één of meerdere adjunct(en). • de monitoren: elke werkplaats heeft verschillende afdelingen. Deze worden aangestuurd door één of meer monitoren. Zij leiden de activiteiten op de werkvloer in goede banen. • de hulpmonitoren: zij staan de monitoren bij in hun taken.
De vzw Bewel groepeert 10 beschutte werkplaatsen in Limburg. Het beheer en de coördinatie van deze werkplaatsen gebeurt vanuit de hoofdzetel in Diepenbeek. De beschutte werkplaatsen worden erkend door het Vlaams Subsidie-agentschap voor Werk en Sociale economie.
De toegekende capaciteit door het Vlaams Subsidie-agentschap voor Werk en Sociale economie bedroeg op 31/12/2013: 1.348 FTE.
14
PROVINCIALE FEDERATIE VAN BESCHUTTE WERKPLAATSEN LIMBURG De 8 Limburgse beschutte werkplaatsen vormen samen de provinciale federatie van Beschutte Werkplaatsen Limburg. Deze wordt voorgezeten door dhr. Marc Martens – voorzitter. LID VAN AMFION VZW Bewel is lid van de vzw Amfion: de koepel-vzw van de sociale en de beschutte werkplaatsen. Dhr Nelissen P. - algemeen directeur - en dhr. Martens M. - voorzitter - zijn respectievelijk bestuurder en plaatsvervangend bestuurder van Amfion. LID VAN VLAB VZW Bewel is lid van de federatie van beschutte werkplaatsen VLAB vzw. Dhr. Martens M. - voorzitter - en dhr. Nelissen P. - algemeen directeur - zijn bestuurders van VLAB vzw. Dhr. Albregts K. - bestuurder en Mevr. Weustenraed L. – personeelsdirecteur - werden aangesteld als plaatsvervangend bestuurders. ONDERNEMINGSRAAD De ondernemingsraad vergaderde 10 maal in 2013 en is enerzijds samengesteld uit vertegenwoordigers verkozen door de werknemers en anderzijds uit vertegenwoordigers aangewezen door de werkgever. De vergadering wordt voorgezeten door de algemeen directeur.
COMITÉ PBW Het comité voor preventie en bescherming op het werk vergaderde 10 maal in 2013 en is enerzijds samengesteld uit vertegenwoordigers verkozen door de werknemers en anderzijds uit vertegenwoordigers aangewezen door de werkgever. Het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk heeft als opdracht om actief bij te dragen om het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk te bevorderen. Het heeft de taak om het preventiebeleid mee te helpen opstellen, uitvoeren en evalueren.De vergadering wordt voorgezeten door de algemeen directeur.
7
15 JAARVERSLAG 2013
Bestuurlijke activiteiten De raad van bestuur vergaderde vijf maal in 2013. De vergadering van het dagelijks bestuur vond maandelijks plaats. De raad van bestuur en het dagelijks bestuur verleenden hun goedkeuring aan volgende belangrijke aangelegenheden: WERKING VZW De algemene vergadering geeft goedkeuring aan de verlenging van het mandaat in het dagelijks bestuur voor een periode van 6 jaar, voor Johnny Nelissen. De algemene vergadering geeft goedkeuring aan de verlenging van het mandaat in de raad van bestuur voor een periode van 6 jaar, voor: - Ellen Sleeuwaart - Marc Geerts - Philomène Hansen De algemene vergadering geeft goedkeuring aan de volgende ontslagnames en benoemingen: - Ontslag uit het dagelijks bestuur - Georges Vols - Ontslag uit de raad van bestuur en de algemene vergadering: - Peter Entbroukx - Frank Keunen - Hilde Visser - Opname in het dagelijks bestuur, de raad van bestuur en de algemene vergadering - Hilda Martens - Opname in de raad van bestuur en de algemene vergadering - Jos Schouterden - Marijke Peumans - Raymonde Spiritus - Lieve Dierickx - Nancy Sanen
- Ontslagname uit de algemene vergadering - Maurice Bouts - Bart Henckaerts - Opname in de algemene vergadering - Diane Schraepen ALGEMEEN BELEID - Activiteitenverslag 2013 - Doelstellingen 2014 en evaluatie doelstellingen 2013 - Project “4 Beaufort” PERSONEEL - Het toekennen van attenties, als waardering, aan het personeel voor hun inzet: geschenkencheques, Sinterklaaspakket, een personeelsfeest in de vorm van een uitstap voor de doelgroepwerknemers en een avondfeest voor het omkaderingspersoneel. - Het nemen van preventieve maatregelen zoals het gratis vaccineren tegen het griep virus, in het kader van het terugdringen van het ziekteverzuim. - Het personeelsbehoeftenplan 2014 en de aanwerving van personeel conform het personeelsbehoefteplan van 2013. FINANCIEEL - Alle belangrijke aankopen gedaan in 2013 - Begroting 2014 - Balans en exploitatierekening 2013 - Voorzieningen van groot onderhoud en herstellingen - Brugpensioen - Premie groepsverzekering 2013 - Goedkeuring investeringsbegroting 2013
8
16
Organogram
Secretariaat Financieel Directeur Directie Assistente
Dagelijks bestuur
Raad van bestuur
Algemeen Directeur
Stafmedewerker Preventie
Productie Directeur
HRM Directeur
Algemene Vergadering Commercieel Directeur
Gezien en goedgekeurd in het dagelijks bestuur van 16/09/2013
Managementteam
17 JAARVERSLAG 2013
Boekhouding Facturatie
Planning
Financieel Directeur
Productie Werkplaatsen Aankoop
Werkvoorbereiding
Milieu
Productieleiding Productie Directeur
Projectleiding Facilitair
HRM Directeur
Commercieel Directeur
IT Directeur
Logistiek
HRM Omkadering
Selectie & werving Omkadering
HRM Doelgroep
Loonadministratie
Commercieel Buitendienst
Opleiding
Commercieel Binnendienst
Sociale dienst
IT
Selectie & werving doelgroep
Kwaliteit
Doorstroming doelgroep
Directeur Kwaliteit Portfolio management
Facilitair Directeur
Directieteam
Ergo
Bedrijfsvoorziening
18
Werkplaats Maaseik - Cleanroom
9
19 JAARVERSLAG 2013
Managementteam De dagelijkse leiding van Bewel vzw is in handen van het managementteam dat als volgt is samengesteld: Algemeen directeur: Patrick Nelissen Commerciële directeur: Stefan Steegen Productiedirecteur: Roger Opdenacker Personeelsdirecteur: Liliane Weustenraed Financieel directeur: Claudia Vrancken Zij leggen de focus op het beleidsmatige.
Directieteam Het directieteam bestaat uit de leden van het Managementteam, aangevuld met de andere directieleden die zich voornamelijk richten op het operationele: Facilitair directeur: Wim Stesmans IT directeur: Marc Steegmans Kwaliteitsdirecteur: Erwin Vanderlinden
10
20
Alex Nickmans
Gasse Golsteyn
Vestigingen
Bewel Maaseik
Schurhovenveld 1220 | 3800 Sint-Truiden | 011 70 56 60
Jagersborg 1313 | 3680 Maaseik | 089 36 55 10
Jeff Kusters
François Tips
Bewel Sint-Truiden
Bewel Neerpelt
Ravenshout | 6023 Tessenderlo | 013 61 21 00
Boseind 50a | 3910 Neerpelt | 011 80 78 60
Marc Thijs
Guy Vanden Abeele
Bewel Tessenderlo
Bewel Heusden-Zolder
Heesterveldweg 14a | 3700 Tongeren | 012 24 20 20
Terrillaan 2 | 3550 Heusden-Zolder | 011 80 57 10
Frans Verbeek
Bewel Tongeren
Bewel Genk L. Londotstraat 3a 3600 Genk 089 36 59 00
Jos Bartels, Erik Kenis en Guido Renders
Bewel Opglabbeek
Bewel Hasselt
Bewel Diepenbeek
Industrieweg Noord 1162 3660 Opglabbeek 089 36 59 00
Kiewitstraat 213 3500 Hasselt 011 24 74 00
Ginderoverstraat 143 3590 Diepenbeek 011 24 74 00
Guy Hansen
Pieter Loncke
11
21 JAARVERSLAG 2013
Beleidsontwikkeling Maatwerk Maatwerk was in 2013 – opnieuw- een belangrijk dossier voor Bewel. Op vrijdag 21 december 2012 werd het voorontwerp van maatwerkdecreet goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Het werd dan ingediend bij het Vlaams Parlement voor bespreking en goedkeuring. Op 3 juli werd het maatwerkdecreet goedgekeurd door het Vlaams Parlement. Op 2 mei organiseerde het kabinet een informatienamiddag voor BW en SW waarop een stand van zaken gegeven werd en een toelichting over de overgangsmaatregelen en –periode. Naar aanleiding van de goedkeuring van het voorontwerp van decreet bezorgde VLAB een visietekst aan een aantal externe stakeholders. De teneur daarbij is dat de sector beschutte werkplaatsen positief blijft staan ten aanzien van de hervorming, maar bezorgd is over de concrete uitwerking van een aantal initieel gestelde uitgangspunten. Zonder de nodige uitvoeringsbesluiten blijft dit decreet echter dode letter. In de loop van 2013 vonden heel wat overlegmomenten plaats tussen VLAB en VSAWSE rond de invulling van dit uitvoeringsbesluit.
kwaliteitswerking, aangezien alle werkplaatsen tegen 2016 geacht worden een minimaal niveau te behalen binnen het EFQM-kwaliteitsgroeimodel. Daartoe werden assessments, collectieve vormingssessies en individuele begeleidingen voorzien tijdens de periode 2011-2013. Bewel nam deel aan externe activiteiten m.b.t. ‘strategische meerjarenplannen’ en ‘klantentevredenheid’ en aan intervisietrajecten voor kwaliteits- en personeelsverantwoordelijken. Daarnaast hield het ESF-Agentschap ook een vervolgaudit bij Bewel. Er werd daarbij een reeds voldoende hoog kwaliteitsniveau vastgesteld, zodat het ESF-kwaliteitslabel verlengd werd tot april 2016. Tijdens het slotevent werd ook en vooral vooruitgeblikt naar het vervolgtraject, dat op 16 mei van start ging. In het vervolgtraject - dat loopt tot 15 mei 2015 krijgen de werkplaatsen een verbeter- of vervolg assessment. Ze kunnen ook opnieuw beroep doen op individuele begeleiding. Situationele tools omkadering
Kwaliteitsmanagement in de sociale economie Het maatwerkdecreet stelt een duidelijk kwaliteitskader voorop waarbinnen de organisatievoorwaarden voor maatwerkbedrijven vertaald dienen te worden. Als referentie voor dat kwaliteitskader kiest de overheid voor het EFQM-kwaliteitsgroeimodel. Op 15 mei liep het project ‘Kwaliteitsmanagement in de sociale economie’ af. Op 7 mei 2013 vond het slotevent plaats in het Vlaams Parlement. Dit ESF-project had als doel de sociale economie-ondernemingen te ondersteunen bij de verdere uitbouw van hun desbetreffende
Op 1 april is het ESF-project ‘Situationele Selectieen Ontwikkelingstool voor monitoren/begeleiders in maatwerkbedrijven’ ( kortweg SiSO) van start gegaan. Binnen dit project worden toegankelijke, praktijkgerichte en moderne tools (multimedia) ontwikkeld om enerzijds de selectie van toekomstige begeleiders en anderzijds de competentieontwikkeling van huidige en toekomstige begeleiders te ondersteunen. Rond deze tools wordt ook een vormingsprogramma uitgewerkt, dat kan gebruikt worden om met een groep monitoren/begeleiders te werken aan competentieontwikkeling. Voor personeelsdiensten wordt een training uitgewerkt om aan de slag te gaan met de selectietest en met de ontwikkelingstool. Het project SiSO loopt van 1 april 2013 tot 30 maart 2015 en kan eventueel
22
Werkplaats Maaseik - Cleanroom
23 JAARVERSLAG 2013
verlengd worden met een disseminatiejaar na een positieve validering. VLAB is promotor, SST, BDOAdforum en VONST zijn partners. GRI Begin 2013 lanceerde ESF de oproep GRI (Global Reporting Initiative, een internationale organisatie die richtlijnen voor duurzaamheidsverslaggeving opstelt). VLAB diende gezamenlijk met SST, de koepel van de Sociale Werkplaatsen, een project in. De organisatie SUSTENUTO werd mee betrokken, als onderaannemer. Het project werd goedgekeurd en ging op 1 augustus van start. Bewel stapte samen met drie andere BW’s mee als partner in het project. In het najaar van 2013 stelden de projectpartners, tijdens drie werkgroep vergaderingen, een MVO-sectorpaspoort op. In dit paspoort worden de belangrijke “materiële” thema’s (economisch, milieugericht, sociaal-maatschappelijk) van de maatwerksector in kaart gebracht en gekoppeld aan de relevante GRI-indicatoren. Op basis van dit paspoort zullen minimum 3 BW’s in 2014 een duurzaamheidsverslag opstellen. DOBBI Begin 2013 werd in het kader van het project ‘Doelgroepwerknemers betrekken bij de implementatie van Lean Manufacturing op de werkvloer’ een model uitgewerkt waarin wordt beschreven hoe een verbeterproject wordt ingevoerd en hoe de doelgroep in elke stap betrokken kan worden. Op 2 mei kreeg het project een positieve validering, waardoor op 1 juli de disseminatiefase van start kon gaan. De disseminatiefase bestaat uit drie luiken. Een eerste luik is gericht op het informeren van directies waarbij de verhalen vanuit het project worden getoond in een disseminatieevent. Daarnaast zijn 6 lerende netwerken opgestart als mogelijkheid tot intervisie voor projectbegeleiders uit de sector. Een derde luik is
een driedaags opleidingspakket voor begeleiders waarbij de toepassing van lean manufacturing en de rol van doelgroepwerknemers centraal staan. De disseminatiefase loopt nog tot juni 2014. Het project is een samenwerking tussen VLAB, Hera Management Consulting en Komosie. In totaal zijn 21 werkplaatsen (waaronder 13 BW ) in dit project gestapt door deelname aan werkgroepen en/ of uitwerking van een individueel traject in samenwerking met Karina Ramaekers (HMC). Op basis van hun ervaringen wordt een finale versie van het model opgemaakt tegen juni 2014. POP (Persoonlijk Ontwikkelingsplan) Op 24 januari organiseerde ESF het event ‘POP in de Sociale Economie, 7 keer anders!’ . De 7 partnerschappen die in 2011-2012 een ESF-project uitvoerden onder de oproep 217 (POP in de Sociale Economie), deelden hun kennis en ervaring in 7 verschillende workshops. Ook het project dat door VLAB samen met 16 beschutte werkplaatsen werd uitgevoerd, kwam aan bod in één van de workshops.
12
24
Organisatieontwikkeling Met 4Beaufort willen we voor Bewel een lange termijnvisie vastleggen en de ontwikkeling van onze organisatie sturen in de richting van een perfect draaiende organisatie. Om de toekomst van Bewel ook op langere termijn te garanderen is het noodzakelijk dat we als organisatie blijven groeien en onze service naar de klanten blijven optimaliseren. Dank zij het 4Beaufort stappenplan hebben we daartoe zowel een leidraad als een toetssteen. Managementteam - Directieteam /KPI’s Om nog sneller op een aantal ontwikkelingen te kunnen anticiperen werd een managementteam overleg op weekbasis ingevoerd. Het overleg met het Directieteam ( managementteam met uitbreiding van directies IT, bedrijfsvoorzieningen en kwaliteit) werd maandelijks georganiseerd. Om de synergie van het directieteam met de werkplaatsen te ondersteunen en om de productieverantwoordelijken hun verantwoordelijkheid duidelijker te laten opnemen vergadert het directieteam maandelijks op locatie in een werkplaats. Hierbij worden standaard de KPI cijfers van de werkplaats besproken samen met de gerelateerde werkleider en met de productieleider. Aansluitend wordt een rondgang door de werkplaats georganiseerd. Op de diverse niveaus binnen de organisatie wordt gewerkt met KPI’s (Key Prestatie Indicatoren). Deze set van parameters vormt een gebalanceerd geheel waarmee de organisatie kan gestuurd worden conform haar korte en lange termijn doelstellingen. In 2012 werd de systematiek van het gebruik van KPI’s uitgerold, echter in eerste lijn werden de relevante KPI’s goed gedefinieerd en de correcte databronnen opgezet. In 2013 gebruikt men al de KPI’s om effectief ook aan te sturen en indien nodig bij te sturen.
Om de samenwerkingen binnen het managementteam, binnen het directieteam en met medewerkers divers te ondersteunen werden er gedragsregels neergelegd in een charter. Deze regels relateren naar een aangepaste leiderschapsstijl, faciliteren van projectwerking, continu verbeteren en optimaliseren, belichamen van een voorbeeldfunctie, transparante informatie en communicatie, ethiek en collegialiteit. Zorgmanagementsysteem: heldere procedures Het zorgmanagement systeem dat wij bij Bewel voorstaan, heeft betrekking op de kwaliteit van onze producten, op het welzijn van het personeel en op geïntegreerde veiligheids- en milieuzorg. Om zo’n systeem werkbaar te maken en te houden, bevat het een aantal strikte procedures die moeten gevolgd worden. Die procedures beschrijven een aantal duidelijke afspraken, onder andere betreffende de kwaliteitsprincipes die ons door de Vlaamse overheid worden opgelegd én die we zelf ook nastreven. Het is absoluut noodzakelijk dat deze procedures laagdrempelig gehouden worden zodat ze door iedereen gekend, begrepen én nagevolgd kunnen worden. Opdat iedereen altijd en overal op de hoogte kan blijven van welke de procedures zijn en wat hun precieze inhoud is, werden in 2013 de Procedures, alsook het Zorgsysteemhandboek en gedeeltelijk ook de Formulieren en Handleidingen, gebruiksvriendelijk beschikbaar gesteld op het nieuwe Intranet. Bovendien werden meerdere sensibiliseringsrondes gehouden: sensibilisering om procedures te lezen en te kennen, sensibilisering om die kennis dan te registreren en tenslotte om te controleren op de geregistreerde kennis. Dit heeft al op meerdere diensten tot vooruitgang geleid, bij andere bleef dit echter nog wat ‘hangen’. Het zal een aandachtspunt blijven voor 2014.
25 JAARVERSLAG 2013
In aanloop naar ISO-certificatie in een breder toepassingsdomein werd het gebruik van de generieke procedures ook verder doorgedreven in nog-nietgecertificeerde afdelingen en activiteiten. We geven ook iedereen de kans om eventuele verbeteringsvoorstellen te doen. Zodoende werden er heel wat procedures geactualiseerd en verbeterd. De overige procedures zullen, afgestemd op het EFQM-kader, in 2014 aan bod komen. Planmatig verbeteren van de ‘HR Processen’ Het mag duidelijk zijn dat een goed bestudeerd en uitgevoerd personeelsbeleid een van de pijlers vormt van een sterke organisatie. Daarom wil het MT het huidige personeelsbeleid in fases en planmatig verbeteren. Bedoeling is om de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van iedere omkaderingsmedewerker op een doorzichtige en ondubbelzinnige manier vast te leggen, op te volgen en bij te sturen. Met andere woorden te zorgen voor een duidelijk rolbeschrijving en daar de werving en selectie op afstemmen. Op dit vlak werd in 2013 een hele weg afgelegd. Het merendeel van de functieomschrijvingen werden geactualiseerd en moesten enkel nog vrijgegeven worden. In de daarop volgende fase ligt de focus op het formuleren van competenties en de ontwikkeling van deze competenties. Leren en ontwikkelen worden aandachtpunten binnen de organisatie. Hoe wordt Bewel een lerende organisatie. Om tenslotte te komen tot het uitwerken van een systematiek met betrekking tot het beoordelen en waarderen van prestaties. Productieplanning wordt verder geoptimaliseerd Om een bedrijf optimaal te laten werken en renderen is een strikte en geactualiseerde productieplanning onontbeerlijk. Hierbij is het noodzakelijk dat we de huidige en korte termijn beschikbaarheid van
iedere doelgroep- en omkaderingsmedewerker per werkplaats kennen. De centrale productieplanning werd dan ook verder versterkt door de integratie van de SAP HRM aanwezigheidsgegevens van het personeel. Verder is het planningsinstrument zo uitgewerkt dat iedere werkleider ook zicht heeft op de planning van zijn collega’s zodat werkplaats overschrijdend één en ander op elkaar kan afgestemd worden. Binnen de al bestaande clustersamenwerking (3 clusters van telkens 3 werkplaatsen) stemmen de werkleiders hun planning op elkaar af. Clusteroverschrijdende opdrachten worden door de productieplanner en door de productieleider verder afgestemd. Naast het productionele luik is er binnen de productieplanning ook ruimte voorzien om het luik van de begeleiding van de doelgroep meer gestructureerd uit te rollen. Hiervoor wordt de uitvoering van de functioneringsgesprekken met de doelgroep, in het kader van het IHDP (individuele hulp- en dienstverleningsplan), mede ingepland. Dienstverlening optimaliseren door betere klachtenafhandeling Henry Ford schreef begin vorige eeuw al: “Een fiasco is een kans om het de volgende keer beter te doen.” Dat geldt ook voor klachten van klanten. Het is nooit prettig, maar als je ze ernstig neemt, is het een kans om de organisatie te verbeteren. Daarom worden klachten doorgegeven aan een centraal meldpunt waardoor ze overzichtelijker zijn en een snellere afhandeling kunnen krijgen. De klachten worden goed bestudeerd en er wordt nagegaan hoe dergelijke fouten in de toekomst kunnen vermeden worden. Zo werden vanuit de klachtenanalyse preventieve acties opgezet, onder meer uitgewerkt in de vorm van handleidingen. Het aantal klachten daalde op die manier verder tot minder dan 200.
26
Werkplaats Hasselt - Zeefdruk
27 JAARVERSLAG 2013
De procedure Klachtenbehandeling wordt regelmatig kritisch onder de loep genomen en bijgestuurd wanneer nodig. Dit gebeurde ook in 2013. Inzetten van gepaste software wil hiertoe nog verder gaan bijdragen. Om de kans op fouten naar klanten toe te vermijden, worden er bijkomende proces-georiënteerde opleidingen georganiseerd voor medewerkers die betrokken zijn bij de orderafhandeling. En ook hier worden KPI’s geformuleerd om het klachtenvolume en de afhandelingstijd te kunnen evalueren.
Projectwerking. De projectwerking werd verder uitgerold, met het oog op het gestructureerd implementeren van relevante wijzigingen in de organisatie. De opvolging van de tweewekelijkse projectrapportering van de diverse projectmanagers, de voorbereiding van de portfolioboard, de presentatie van de statusrapportering in de portfolioboard, de inleiding van nieuwe aanvragen naar de portfolioboard en de periodieke informatie van dit geheel naar het bestuur werden overgedragen van de organisatie Harmony naar een eigen interne projectportfolio manager, namelijk onze directeur kwaliteit Gelijktijdig werd de projectleider productie aangeduid en opgeleid als expertisehouder voor de geïmplementeerde projectmethodiek PRINCEII. Projectmanagers of medewerkers met specifieke vragen rond de uitrolling van de aan hen toevertrouwde projecten kunnen steeds bij hem terecht. Verder werd er eveneens afgesproken dat de hoofddoelstellingen van de organisatie naar de toekomst maximaal via de methodiek van het projectmatig werken zullen uitgerold worden.
13
28
Activiteiten ENCLAVE Bij enclavewerking gaan groepen personen met een handicap op externe locaties werken. Ze verlaten ‘hun vertrouwde werkplaats’ en gaan werken bij een andere organisatie of bedrijf. Het werk dat er uitgevoerd wordt, maakt deel uit van het productieproces van het bedrijf of is een deeltaak binnen het bedrijf dat door handenarbeid gerealiseerd moet worden (zie hoofdstuk “Enclave”). VERPAKKEN EN LOGISTIEK Bewel kan compacte of volumineuse verpakkingen in kleine aantallen of massahoeveelheden aan. De volgende activiteiten vinden plaats in de verpakkingsafdeling: in krimpfolie verpakken, machinaal blisteren, kuipvorming, flowpack verpakkingen, banderolleren, ultrasoon lassen, ompakken en displays. Werkplaats Tessenderlo is gespecialiseerd in het verpakken van voedingswaren met als uitschieter het fraai verwerken van pralines. Vermits Vlaanderen hoe langer hoe meer evolueert naar een logistiek centrum biedt Bewel aan logistieke bedrij-
ven ondersteuning in hun niet-kernactiviteiten door tijdelijke opslag, orderpicking, rework, lossen en laden, … Bewel beschikt momenteel over 60.000 m² werk- en magazijnruimte. CLEANROOM In sommige omstandigheden - steriele ruimten in ziekenhuizen, gevoelige productieprocessen of de verfafdeling in een autofabriek - kan stof grote schade veroorzaken. In de cleanroom voert Bewel alle mogelijke taken uit in een stofarme omgeving. Voor de medische wereld verpakt men onder klasse ISO 8. Ook het zeefdrukken van spuiten gebeurt onder cleanroom omstandigheden. Voor de automobielsector verzorgt men het wassen van bedrijfskledij voor de gevoelige verfafdeling. De medewerkers in de cleanroom krijgen een gerichte training. Zij kennen het belang van hygiëne, gezondheid en steriliteit. Al hun handelingen gebeuren dan ook met de grootste omzichtigheid. Hun ervaring en de hightech installaties garanderen een vlotte en accurate afhandeling.
Werkplaats Maaseik - Cleanroom
29 JAARVERSLAG 2013
TEXTIELCONDITIONERING In de textielconditionering wordt kleding verkoopsklaar gemaakt voor enkele grote kledingketens. Er worden prijzen, labels en barcodes op de kledingstukken gezet, etiketten en beveiligingen aangebracht om ze vervolgens op kapstok te hangen. Daarna worden de kledingstukken gestreken en getunneld, gesorteerd op maat of kleur en waar nodig geretoucheerd en verpakt. Het feit dat dit uiterst professioneel gebeurt wordt bewezen door het vertrouwen dat grote ketens als C&A en JBC al jaren in ons stellen. INDUSTRIËLE ZEEFDRUK Bewel beschikt over een zeefdrukkerij met een uitgebreid machinepark dat grote oplages mogelijk maakt. Dankzij de jarenlange expertise zijn tal van druktechnieken mogelijk: zeefdruk, tampondruk, foliedruk, ronddruk, op gespoten of geblazen kunststofoppervlakken, glas, porselein, hout en metaal, bedrukken van medisch materiaal in een stofarme ruimte …
Verder beschikt Bewel ook nog over een offsetdrukkerij ter ondersteuning van de mailingafdeling en de boekbinderij. Moderne drukpersen en automatische plooimachines zorgen voor kwaliteit en tijdswinst. Men drukt er o.a. omslagen, briefhoofden, naamkaartjes,boekjes, tijdschriften, kleine affiches, flyers, folders, geboortekaartjes, … Men kan er ook documenten kopiëren en plooien. STIKWERKEN: STIKKEN, LABELEN, ... In het stikatelier voert men gewone en speciale stikwerken uit. Men kan er terecht voor omzomen en overlocken, aanpassingen aan kledij, vervangen van innaai-etiketten, drukknopen en ritssluitingen. Qua speciale stikwerken is Bewel gespecialiseerd in het stikken van kunstleder of stof. Toepassingen zijn bumperhoezen, tassen voor plofkoffers, zitjes voor viskorven, gewichtzakjes en kussens voor kinesi therapie.
Werkplaats Hasselt - Textielconditionering
30
Werplaats Maaseik - Blisterverpakking
31 JAARVERSLAG 2013
AUTOMOTIVE Voor de automotive industrie verzorgt Bewel assemblage van onderdelen, JIT-leveringen aan de band, indirecte verpakkingen en het stofvrij schoonmaken van bedrijfskledij in cleanroom. MAILINGS SORTEREN, VERWERKEN, VERZENDEN Eén afdeling van Bewel houdt zich uitsluitend bezig met mailings. De klant bezorgt het adressenbestand op papier of per mail, Bewel zorgt voor de handling van de zending: het verzamelen en onder omslag brengen, personaliseren, afdrukken van etiketten, postklaar maken en verzenden, stockeren, in kokers, pakketten of gadgets verpakken en het onder folie brengen van mailings, zowel nationaal als internationaal. Dankzij een contract met bpost en een eigen PB-nummer geniet de klant altijd van het meest voordelige tarief en verlopen de verzendingen sneller én betrouwbaar. ASSEMBLAGE & MONTAGE Bewel staat ook in voor manuele taken zoals (elektro) montage, sortering, controle en het samenstellen van displays. Bij het monteren garanderen eigenhandig ontwikkelde mallen en hulpmiddelen een foutloos traject in elektromontage, draadsets, stuurkasten, verlichtingsapparatuur en bekabelingen. Er wordt ook mechanisch gemonteerd: auto-onderdelen, fietsen, medisch materiaal, metalen en plastic onderdelen. In het atelier kan men ook terecht voor lichte metaalbewerking, ontbramen, controleren, sorteren en overkeuren. ONDERHOUD: GROENZORG & SCHILDERWERKEN Ploegen ervaren tuinmannen gebruiken hun groene vingers in onderhoud van tuinen en parken, verwijderen van herfstbladeren, groenonderhoud op begraafplaatsen en onkruidbestrijding. Andere buitenactiviteiten die de Bewel groendienst kan verzor-
gen zijn kleine verhardingswerken, verzamelen van zwerfvuil, winteronderhoud van holle wegen, onderhoud van voet- en wandelpaden en het verwijderen van Amerikaanse vogelkers. Bewel beschikt tevens over volwaardige professionele schilderploegen met de nodige technische achtergrond. Zij verzorgen o.a. diverse plamuurwerken alsook de uitvoering van kleine herstellingen, het opschuren en verven van deuren, het reinigen en verven van muren en plafonds, externe verfwerken (bv. betonblokken), breekwerken, … MAATWERK: OPLOSSINGEN OP MAAT VAN HET BEDRIJF Bewel is een moderne, flexibele organisatie. Een van de troeven is de mogelijkheid om flexibel in te spelen op vragen en noden van de klanten. Het voorbereidingsteam kijkt samen met de klant naar mogelijke oplossingen voor een probleem dat in de productie is opgedoken. Gezien de omvang en de diversiteit van de organisatie kan Bewel op vele vlakken een probleemoplosser zijn. Er wordt onderzocht of de vraag in huis kan opgelost worden, eventueel zelfs met investeringen vanwege Bewel. Indien het niet binnen Bewel op te lossen is, kan altijd de enclavewerking ingezet worden.
Werkplaats Hasselt - Schildersploeg
32
Enclave Noliko - Verpakking
14
33 JAARVERSLAG 2013
Enclave Gezien de veranderde economische en industriële omstandigheden in België, was het een aantal jaren geleden al duidelijk dat Bewel zijn dienstverlening naar de industrie moest gaan herbekijken. Het enclavemodel kwam toen naar voor als zeer wenselijk en toekomstgericht. Er werd door de directie dan ook volledig op ingezet. Dat bleek ook een goede beslissing te zijn. Immers, reeds 24% van de omzet werd in 2013 gerealiseerd in de verschillende enclaves die momenteel bij diverse bedrijven zijn ingericht. En het einde is nog niet in zicht want er wordt nog onderhandeld over meer enclaveactiviteiten. Bij de enclavewerking gaan doelgroepmedewerkers op verplaatsing werken. Het betekent dat ze zich niet in hun vertrouwde werkhabitat bevinden. Ze verlaten Bewel en gaan werken bij een andere organisatie of bedrijf. Het werk dat er uitgevoerd wordt maakt deel uit van het productieproces van het bedrijf of is een deeltaak die door handenarbeid gerealiseerd moet worden. De firma die het werk aanbiedt zorgt voor de nodige werkruimte. Bewel garandeert de begeleiding.
De grootste enclaves in 2013 werden uitgevoerd bij: • Scana-Noliko in Bree • Scania in Opglabbeek • Panasonic in Tessenderlo • Carglass in Hasselt • Terumo EDC in Genk • Foresco in Genk • JBC in Houthalen • Brouwland in Beverlo • Konings in Zonhoven • Ridley Bikes in Paal • Essers in Genk • WCA Alro in Genk • LDM in Genk • Stanley Black & Decker in Tessenderlo
Voordeel voor onze doelgroepmedewerkers is dat zij nauwe contacten hebben met de werknemers van andere bedrijven, diensten of organisaties. Voordeel voor de klant is dat het werk binnen het bedrijf wordt uitgevoerd en dat de begeleiding door professionelen gebeurt. Het werk wordt uitgevoerd tegen een vooraf afgesproken vergoeding. Werken in enclave heeft ook voordelen voor de klant. Door de integrate van de handeling in het productieproces wint de klant onder andere in snelheid en comfort, gezien de activiteit/machine niet verplaatst hoeft te worden. De klant kan ook onmiddellijk inspelen op de omstandigheden (flexibiliteit) en spaart logistieke kosten uit.
Werkplaats Maaseik - Cleanroom
15
34
Communicatie De communicatie binnen Bewel geschiedt op twee niveaus: DE INTERNE COMMUNICATIE:
evenementen, vacatures en de lijst van verjaardagen voor de drie komende dagen. Verder zijn er de subdomeinen Bewel for You, Interne Diensten, Werkplaatsen, Samenwerkingsruimte en Kennis.
• Tijdens de jaarlijkse omkaderingsvergadering worden de doelstellingen van het afgelopen jaar geëvalueerd en de doelstellingen voor het nieuwe jaar toegelicht.
• Verschillende communicatieve veiligheidsinitiatieven Maandelijks opstellen en communiceren van een veiligheidsitem. De thema’s voor 2013 waren: • Januari : Terug aan het werk (preventiecamapgne na kerstvakantie) • Februari : Geef vuur geen kans • Maart : Was dit de laatste? (preventie stoppen met roken) • April : Klein gereedschap, grote gevolgen (preventiecampagne verkeerd gebruik gereedschappen) • Mei : Gezond aan tafel (campagne gezonde voeding) • Juni : Kijk uit met je ogen (dragen oogbescherming) • Juli : Keuren van ladders • Augustus : Terug aan het werk • September : Wat te doen bij brand ? (nieuwe instructies) • Oktober : Wie heeft er schrik van de prik ? (grieppreventiecampagne) • November : Zien en gezien worden (veilig fietsen in de wintermaanden) • December : Veilig einde jaar - Infocirkel: artikel ivm veiligheid, orde en netheid - Nieuwsflash: communicatie met betrekking tot gebeurde arbeidsongevallen - Sensibilisatie om dergelijke ongevallen te voorkomen
• Eveneens wordt in diverse overlegorganen de noodzakelijke interne communicatie verzorgd. • Intranet Het intranet van Bewel dat in de loop van dit jaar geactiveerd werd, is één groot baken van informatie. Op de homepagina staan een aantal blikvangers, nieuws, een oplijsting van activiteiten en
• Milieucommunicatie: Nieuwsflash in het kader van de deelname “Charter milieu en duurzaam ondernemen” periode 2012-2013 • Februari 2013: Dikketruiendag • Maart 2013: Water • Juni 2013: Afval – inzameling PMD
• Infocirkel: intern informatieblad dat op een professionele manier samengesteld wordt door de redactieraad onder begeleiding van een professioneel bureau. Infocirkel verschijnt vier maal per jaar en bevat artikels over het reilen en zeilen binnen en buiten Bewel waarbij zowel gemikt wordt op de interne als de externe klant. De primaire doelgroep zijn de medewerkers. De secundaire groep zijn alle stakeholders die de activiteiten van Bewel op een of andere manier kunnen beïnvloeden. De redactieraad is samengesteld uit: Ann Nijs, Marc Decuypere, An Lambrechts, Hilde Maris, Thieu Nies en Jeremy Vanwittenbergh. • 4Beaufort: in ieder personeelsblad is een aparte rubriek 4Beaufort voorzien. Op deze pagina(‘s) wordt gecommuniceerd over het veranderingsproces dat twee jaar geleden binnen Bewel werd ingezet om de organisatie voor te bereiden op de overschakeling naar Maatwerkbedrijf in 2014 en om te blijven beantwoorden aan de nieuwe noden in de markt.
35 JAARVERSLAG 2013
DE EXTERNE COMMUNICATIE: De externe communicatie bestaat voornamelijk uit netwerking, het organiseren van bedrijfsbezoeken voor zowel openbare besturen, officiële instanties als ondernemersclubs en belangengroepen, het optreden als spreker op infosessies of causerieën, het deelnemen aan beurzen en het actief deelnemen aan overleg binnen de sector en aan sensibiliseringscampagnes. • Bedrijfsbezoeken Op regelmatige tijden komen gemeentebesturen, ondernemersclubs en andere organisaties een van de Bewel vestigingen bezoeken om kennis te maken met het uitgebreide en vaak high tech pakket aan diensten dat Bewel kan leveren. Niet zelden staan de bezoekers na afloop verstomd van de activiteiten die er ontwikkeld worden, de hoge kwaliteit die nagestreefd wordt en het enthousiasme van zowel omkaderings- als doelgroepwerknemers. In 2013 werden onder andere onderstaande organisaties ontvangen en rondgeleid in de werkplaatsen: • 09/01: minister Möllens, Duitse deelregering • 21/03: Ondernemersclub Diepenbeek • 17/04: Burgemeester & schepenen Diepenbeek • 05/12: Ondernemersclub Tongeren • Chambers Trophy Bewel nam op vrijdagavond 6 september voor het derde jaar op rij met een ploeg deel aan de Chambers Trophy van Voka Limburg. Na het managementteamleden en de chauffeurs was de groendienst dit jaar aan de beurt. Ze opereerden tijdens deze eerste nachtelijke editie onder de naam “Donkergroen” in de abdij van H erckenrode. Of het nu aan de sportieve prestaties van het team lag, de enthousiaste supporters die kwamen
Bezoek burgemeester & schepenen Diepenbeek
o pdagen of dat het de mascotte was die ons bijzonder goed gezind was, het zal een goed bewaard geheim blijven maar een feit is dat Donkergroen met 466 punten een schitterende 8e plaats behaalde van de 98 deelnemende teams. • Website Daarnaast beschikt Bewel over een website (www.bewel.be) die voortdurend wordt aangepast met relevante informatie. Alle informatie omtrent Bewel en alle nieuwtjes met meerwaarde voor de interne en externe stakeholders worden hierin opgenomen. • Eindejaarsgeschenk Op het einde van het jaar werd opnieuw beslist om geen eindejaarsgeschenken te geven aan klanten, maar het geld voor te behouden voor een goed doel. Het bestuur besliste om het bedrag van 2500 euro dit jaar te schenken aan Ukelila, een vereniging die zich richt tot maatschappelijk kwetsbare kinderen die nauwelijks participeren aan de reguliere muziekacademies. Daarom leert Ukelila hen muziek spelen in de basisschool tijdens de normale lesuren (1u/week). Alle leerlingen doen mee, net zoals aan de reken- of taalles. • Lanceerevent IDE Het ondernemerschap van de toekomst ziet er anders uit. Innovatie & Design Euregio (IDE) (http://i-d-e.be) is het aanspreekpunt voor innovatie door middel van design. Op 9 december bracht IDE designers en bedrijven samen met boeiende sprekers, sterke innoverende projecten en een netwerkmoment. Bewel vzw is mede-ambassadeur van IDE, in het kader van textielconditionering
Bezoek Ondernemersclub Tongeren
Chambers Trophy 2013
36
Werkplaats Diepenbeek - Tampondruk
16
37 JAARVERSLAG 2013
Productie ALGEMEEN: Productie werkt ook in 2013 nauw samen met alle ondersteunende diensten zodat een behoorlijk resultaat wordt neergezet. Het gezonde evenwicht tussen de economische en de sociale doelstelling wordt verder continu op de arbeidsvloer bewaakt door de professionele inzet van de productieomkadering. Werkleiding, productieleiding en planning bewaken en rapporteren hun prestaties aan de hand van de vastgelegde KPI’s en voeren hierover periodiek overleg in de clustermeetings. We voerden de volgende belangrijke ontwikkelingen uit in 2013: • IT zorgt voor een professionele eerste uitrolling van SAP binnen de productieomgevingen van de werkplaatsen Maaseik en Opglabbeek. • Het Melba competentie-instrument wordt verder ontwikkeld en als zeer nuttig ervaren voor de positionering van de juiste doelgroepwerknemer op de juiste plaats. TEWERKSTELLING: Het aantal uren arbeid per doelgroepwerknemer stijgt tot 1.591.073 uren. Dit is echter slechts een minimale stijging ten opzichte van de vergelijkbare periode 2012. Het vooropgestelde groeipatroon van 50 FTE’s wordt niet gerealiseerd. WERKLOOSHEID: De totale werkloosheid bedraagt 74.264 uren. De spreidingsdoelstelling aangaande de beperking van de individuele werkloosheid tot 15% van de maximaal realiseerbare arbeidsuren (volledige werkjaar), in functie van hun tewerkstellingsregime, wordt gerealiseerd.
HOOFDACTIVITEITEN: Bewel focust meer en meer op een aantal hoofdactiviteiten en wil zich hier in versterken. Cleanroom: De door de hoofdklant Terumo in 2012 aangekondigde automatische productie in eigen productieomgeving in Haasrode, van de medische producten die in werkplaats Maaseik aangemaakt worden, verloopt minder vlot dan verwacht. Er dienen bijkomende kwaliteitscontroles uitgevoerd te worden op materialen toegeleverd voor deze productie. Hierdoor is de verwachte terugval in omzet en tewerkstelling beperkt. Tevens wordt voor deze klant vanaf het 4de kwartaal een nieuw project buiten cleanroom met relevante bijkomende tewerkstelling, opgestart in de werkplaats Neerpelt. Het commerciële team legt prioriteit bij het aantrekken van nieuwe opdrachten voor dit segment. Het gevolg zijn een aantal interessante contacten. We startten een onderzoek op om na te gaan of en hoe Bewel een OEM-functie (original equipment manufacturing) in dit segment kan opnemen. We doorliepen in 2013 een aantal specifieke, externe, medisch georiënteerde audits (TUV, FDA, …) met succes. Assemblage & montage: Het gamma aan assemblagewerkzaamheden is vrij uitgebreid, maar beperkt in omzet en tewerkstelling. De opdrachten situeren zich in de automotive sector, stikwerken, meubelindustrie, verlichting, fietsen, …
38
Zeefdrukkerij: De bedrukking van de Helvoet spuitjes (diergeneeskundige sector) blijft op hoog niveau (40 miljoen stuks). De klant kondigt echter een nieuwe opportuniteit aan in alternatieve bedrukking droog offset via een andere partner. Het gevolg is dat voor Q1 2014 een nagenoeg volledige afbouw van deze bedrukking wordt voorzien. De overige bedrukkingen, ter grootte van 1 miljoen stuks per maand, situeren zich in hoofdzakelijk in kunststof bussen (+/-50%) en glasbedrukking (10%). Commercieel team legt prioriteit bij het aantrekken van nieuwe opdrachten in dit segment. Onderhoudswerken: Groenonderhoud behoudt een tewerkstelling van +/- 45 FTE doelgroepwerknemers. Schilderwerken kent een beperkte groei tot 5 FTE doelgroepwerknemers. Het betreft hier hoofzakelijk
opleidingsprojecten van de schilders in huis. Toch konden we al enkele externe projecten uitvoeren. De eerste ploeg wordt vrijgegeven voor werken buiten huis, een tweede ploeg wordt opgestart. Voor beide sectoren wordt door de commerciële dienst sterk de focus gelegd op het verwerven van nieuwe klanten. Verpakkingswerken: De afdeling Verpakkingswerken vormt nog steeds het hoofdaandeel van de activiteiten voor de doelgroep met ruim 35% van de totale omzet, waarvan meer dan de helft in enclave. Het verpakkingswerk situeert zich hierbij in allerlei sectoren gaande van meubelbeslag en voeding tot automotive, doe-hetzelf materieel, dranken en batterijen. Textielconditionering: De activiteit textielconditionering groeit relevant. Het gedeelte JBC textiel groeit met 7%, hoofdzakelijk
Enclave Noliko - verpakking
39 JAARVERSLAG 2013
door de opstart van enclaveactiviteit in Houthalen en door het voorbereiden van nieuw goed naar aanleiding van de winkelverbouwingsacties. De textielactiviteit voor C&A vermindert met ongeveer 20%. Enclavewerking: Een belangrijk aantal van bovenvernoemde activiteiten worden al uitgevoerd bij de klant in huis. Het tewerkstellingsvolume doelgroep voor deze werkvorm, bedraagt gemiddeld 25% van het totale volume, met een relevante groei over het werkjaar, namelijk van 20% naar 30% van het totale tewerkstellingsvolume. Groei door nieuwe enclaves bij volgende klanten: JBC Houthalen, Anza St-Truiden, Terumo Genk, Cand’Art Bilzen. Wasserij: Naar aanleiding van de sluiting van Ford Genk wordt beslist de wasserij-activiteit te beëindigen. Halverwege het werkjaar worden de belangrijkste klanten overgeheveld naar wasserij Anza-Rapitex met als tegenprestatie een enclavetewerkstelling van 8 doelgroepwerknemers. De droogkuisactiviteit loopt nog door tot het jaareinde waarbij dan de totale wasserijactiviteit in Diepenbeek finaal beëindigd wordt. Gelijktijdig vindt een relevante afbouw van de transportdiensten plaats van 17 naar 12 chauffeurs. Het gerelateerde wasserijmaterieel en rollend materieel wordt door onze commerciële diensten verkocht.
Verlof: Ook in 2013 wordt de spreiding van de zomerverlofdagen over een 4-tal blokken met succes toegepast. De door de klant gevraagde prestaties in deze drukste periode van het jaar worden ingevuld met een minimale inzet van externe arbeid. De opdrachten blijven hierdoor hoofdzakelijk voorbehouden voor de eigen doelgroepwerknemers. Hierdoor wordt ook de totale werkloosheid op jaarbasis en de individuele spreiding beperkt. De invulling van de benodigde arbeidskrachten voor de Kerst-Nieuwjaar periode verloopt minder vlot, gezien deze nog gebeurt op vrijwillige basis. Voor de toekomst dringt zich hier ook een meer gestructureerde regeling op. Beleidsplan 2014-2019: Het gedachtengoed van het in 2012 opgestelde beleidsplan productie wordt verder besproken binnen de organisatie en opgenomen in een ruimer bedrijfsplan 2014-2019. Binnen de productie blijft hierbij de focus op de hoofdactiviteiten, activiteiten gerichte organisatie, clusteraansturing en multidisciplinaire ondersteunende teams.
40
Werkplaats Hasselt - Zeefdruk
17
41 JAARVERSLAG 2013
Veiligheid Preventie & Bescherming In 2013 was er een stijging van het aantal ongevallen ten opzichte van 2012. Niet alleen ging het aantal ongevallen omhoog, ook het aantal dagen werkverlet steeg van 547 in 2012 naar 919 in 2013.
Dit resulteert bijgevolg dan ook in een stijging van de zowel de Frequentie- als de Ernstgraad, beide kerncijfers die gebruikt worden om vergelijkingen binnen en buiten de sector mogelijk te maken.
2013
2012
2011 2010 2009
Ongevallen
63
50
80
Dagen verlet
919 547 1.124 448 719
41
37
Uren blootstelling 1.956.843 1.949.563 1.807.216 1.806.342 1.583.914 Frequentiegraad 32,19
25,6
44,2
22,6
23,3
Ernstgraad 0,46 0,28 0,62 0,24 0,45 Frequentiegraad (Fg) = aantal ongevallen x 1.000.000 Aantal uren blootstelling aan risico Ernstgraad (Eg) = aantal verloren kalenderdagen x 1000 Aantal uren blootstelling aan het risico Met een frequentiegraad van 32,19 zit Bewel op het niveau van de sector van beschutte en sociale werkplaatsen, waar het de laatste jaren, met uitzondering van 2011, systematisch onder zat. Evolutie frequentiegraad 50
40
30
20
10
0 FG BW FG Bewel
2005 34,12 17,26
2006 36,66 23,47
2007 37,40 15,19
2008 39,60 26,41
2009 38,51 23,35
2010 38,74 22,60
2011 36,42 44,20
2012 32,95 25,65
BW : nace-code 88.995 Beschutte en sociale werkplaatsen.
2013 32,19
42
Ook de ernstgraad is in 2013 gestegen naar 0,46, doch Bewel blijft hier nog steeds onder het sectorgemiddelde. Evolutie Ernstgraad 0,90 0,80 0,70 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 0,10 0,00 EG BW EG Bewel
2005 0,67 0,29
2006 0,72 0,28
2007 0,73 0,31
2008 0,78 0,66
2009 0,69 0,45
2010 0,70 0,24
2011 0,71 0,62
2012 0,58 0,28
2013 0,46
BW : nace-code 88.995 Beschutte en sociale werkplaatsen. Dit wil zeggen er op Bewel praktisch evenveel ongelukken gebeuren als in vergelijkbare werkplaatsen van de sector, doch de ongelukken zijn minder ernstig. 82 % van de ongevallen hebben gelukkig slechts oppervlakkige letsels (schrammen, builen, blauwe plekken, verstuikingen en kneuzingen) tot gevolg. Bewel heeft dus veel kleine ongevallen, die vaak hadden kunnen vermeden worden. In 53 % van de gevallen zijn de ongevallen het gevolg van vallen, struikelen en uitglijden met voornamelijk verwondingen aan handen, benen en knieën tot gevolg.
Ieder arbeidsongeval wordt door de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (IDPBW) geanalyseerd om preventiemaatregelen en acties voor te stellen en zo dergelijke ongevallen in de toekomst te vermijden. Tevens worden ook alle medewerkers via een Newsflash op de hoogte gebracht zodat ook zij uit een arbeidsongeval kunnen leren en zelf actief kunnen meewerken door de voorgestelde maatregelen toe te passen.
43 JAARVERSLAG 2013
Woon-werkongevallen Het aantal ongevallen woon-werk verkeer daalde wel van 38 in 2012 naar 34 in 2013.
2013
2012
2011 2010 2009
Ongevallen 34 38 29 48 36 Dagen verlet 1.223 1.358 1.041 1.358 1.197 In totaal gingen er in 2013 1.223 werkdagen verloren ten gevolge van een ongeval naar of van het werk. Binnen de groep van zwakke weggebruikers werden de meeste ongevallen woon-werk verkeer genoteerd.
Het 5 S Team
44
5 S Team In 2013 werd er een 5 S-team opgestart. 5 S is een instrument dat helpt om een doelmatige, schone en overzichtelijke werkplek te creëren zodat medewerkers de nodige gereedschappen en materialen op een vaste plaats kunnen pakken op het moment dat deze nodig zijn in het proces. Een onderliggende doelstelling is het creëren van een mentaliteit bij alle medewerkers waarbij een overzichtelijke en schone werkplek geassocieerd wordt met prettig en veilig werken. Een dergelijk georganiseerde werkplek is een basis van inspiratie als het gaat om procesverbeteren. Het proces en de werkplek is overzichtelijker, waardoor de aandacht voor de details van het proces minder wordt afgeleid dan door een rommelige omgeving. Het systeem bestaat uit 5 stappen namelijk Scheiden – Schikken – Schoonmaken – Standaardiseren – Stimuleren. Vanuit iedere werkplaats werden er één of meerdere medewerkers gerekruteerd die de IDPBW ter plaatse kunnen bijstaan. Dit 5 S-team, in totaal 14 personen sterk, bestaat zowel uit doelgroepmedewerkers als valide medewerkers. Het 5 S team heeft in 2013 een aantal interne en externe opleidingen gekregen zoals veilig werken op de werkvloer, orde & netheid, keuren van ladders en inventarisatie van chemische agentia die hen in staat moet stellen op de principes van 5 S op de werkposten toe te passen. Psychosociale belasting De Interne Dienst Preventie en Bescherming op het Werk is niet alleen bezig met (arbeids)veiligheid. Veiligheid is namelijk maar één van domeinen waarop de IDPBW actief is.
De overige domeinen zijn : - Gezondheid van de werknemers - Psycho-sociale belasting - Ergonomie - Arbeidshygiëne - Verfraaiing van de werkplaatsen - Leefmilieu wat betreft hun invloed op de bovenstaande aspecten Om van doelgroepmedewerkers de psycho-sociale belasting veroorzaakt door het werk in kaart te kunnen brengen werd er in 2013 door de IDPBW een grootscheeps onderzoek opgezet. Maar liefst 218 doelgroepmedewerkers (± 15 % van het totaal aantal doelgroepmedewerkers) mochten onder begeleiding van de IDPBW een vragenlijst van een 100-tal vragen invullen met thema’s als Psychosociale factoren, Fysieke arbeidsomstandigheden, Veiligheid, Gezondheid, Werkcapaciteit en Blijfintentie. Belangrijkste conclusie uit deze Risico-inventaris is dat de psycho-sociale belasting (dus de aanwezigheid van stressveroorzakende of – verhogende factoren) zeer beperkt is. Maar liefst 74 % van de doelgroepmedewerkers zegt nooit of slechts soms stress te hebben op het werk, het geen een formidabel resultaat is. Gezondheid Ook aan de gezondheid van de werknemers werd er in 2013 aandacht besteed. Voor de tweede keer werd en er een griepvaccinatie campagne opgestart. Maar liefst 606 medewerkers (bijna 1 op 2 medewerkers) gingen op het aanbod in om zich volledig gratis en vrijwillig te laten inenten tegen de griep en zo nare gevolgen van de seizoensgriep te vermijden.
18
45 JAARVERSLAG 2013
Personeelsaangelegenheden Oriëntering De screening van de competenties (kennis, vaardigheden en attitudes) van de kandidaat werknemers maar zeer zeker ook van de werknemers die in dienst komen en zijn wordt omwille van de snel veranderende opdrachten steeds belangrijk. De focus in 2013 lag dan ook op zoeken naar een geschikte methodiek , de juist competenties en het in kaart brengen van de groeimogelijkheden van de werknemers. Door de toeleiders werd voortdurend gesproken over ICF. De bruikbaarbeid van deze classificatie in functie van de ontwikkeling van competenties na indiensttreding werd bekeken. Er werd gekozen om voorlopig althans, verder te werken met de methodiek Melba. Het competentie profiel van nieuwe werknemers, van werknemers met beperkte mogelijkheden en van de werknemers met een specifiek jobdoelwit werd in kaart gebracht. Daarnaast werden de eisenprofielen voor specifiek functies verder in kaart gebracht. Het matchen van beide moet leiden tot een betere matching tussen de vraag van de werknemers en de vraag vanuit productie om de beschikbare opdrachten te kunnen uitvoeren. Het project arbeidszorg doorstroom kwam ook op kruissnelheid in 2013. 15 trajecten werden opgestart, de module empowerment , de samenwerking met de partner zorg verder ontwikkeld; de stages op de werkvloer van onze eigen arbeidszorgmedewerkers en deze van andere organisaties kregen vorm. Sociaal beleid en HRM De medewerkers van de medico-sociale dienst en personeelsdienst maakten in 2013 werk van de (wekelijkse) begeleiding van werknemers op de werkvloer van de werkplaats en boden de werknemers de kans om een individueel gesprek aan te gaan met de medewerkers in functie van hun tewerkstelling en persoonlijke ontwikkeling.
In het kader van het aanwezigheidsbeleid werd werk gemaakt van “verlagen van het ziekteverzuim. Er werd een project “verzuimbeleid” per 01/04/13 opgestart. Het was de betrachting het verzuim met 1% te verminderen. Na de nodige opleiding van de leidinggevenden en het opstarten van de verzuimgespreken zagen we in 2013 een dalende trend maar deze daling moet zich nog bestendigen in 2014. 50% van het omkaderingspersoneel en 27% van de doelgroepwerknemers was niet ziek in 2013 (nulverzuimers); 34% van het omkaderingspersoneel en 25% van de doelgroep had een laag verzuim en 16% van het omkaderingspersoneel en 48% van de doelgroep een hoog verzuim. Vanuit de medico-sociale dienst werd deelgenomen aan sectorale werkgroepen ter voorbereiding van de implementatie het maatwerkdecreet , de werkgroep indicering, de werkgroep rond “zwakkere werknemers” en het project in het kader van de ontwikkeling van het “Pop concept BW” deelgenomen. Binnen de werkgroep “een actiegericht POP voor iedere werknemer” werd het concept van een persoonlijk ontwikkelingsplan besproken in functie van een werkbaar en transparant werkinstrument. Veel tijd werd besteed aan de werving en selectie doelgroepwerknemers i.f.v. economische realiteit en projecten. Het is niet altijd eenvoudig om de beschikbare werknemers te matchen met de gevraagde profielen. Vaak was het zoeken naar geschikte mensen. De vraag kon dan ook niet altijd of niet tijdig ingelost worden. Met momenten waren er in 2013 werknemers te weinig om alle opdrachten uit te voeren. Vlak na de sluiting van de wasserij lag het accent dan weer op het zoeken naar een geschikte job binnen Bewel voor de doelgroepwerknemers en de monitoren. Binnen de personeelsdienst lag de focus op de selectie en werving van monitoren en op het verbeteren van het onthaal van de groep van nieuwe
46
Werkplaats Hasselt - Verpakking
47 JAARVERSLAG 2013
edewerkers. Een van de doelstelling was de m nieuwe medewerkers het gevoel te geven dat ze welkom waren bij Bewel. Bij het afsluiten van de onthaalperiode werd door de nieuwe medewerkers bevestigd dat dit als zeer positief hadden ervaren. Het arbeidsreglement was eind 2013 klaar, maar het was nog even wachten op de nieuwigheden naar aanleiding van het eenheidsdecreet. Loonadministratie: In 2013 werd de woon-werk afstand van alle werknemers in kaart gebracht. Dit omdat de modaliteiten volgens de sectorale CAO in 2014 voor het eerste beter waren dan de bedrijfseigen modaliteiten. Van alle werknemers werd in kaart gebracht, hoe ze zich verplaatsen en over welke afstand. Buiten het verbeteren van de dienstverlening en de communicatie naar de werknemers, de correcte administratieve verwerking van alle elementen mbt tot de loon en wedde administratie ging er opnieuw veel aandacht naar het tijdig ter beschikking stellen van de verlofregeling van de medewerkers. We zijn er evenwel niet in geslaagd om in 2013 de verlofregeling voor 2014 voor iedereen rond te krijgen. Dit blijft een werkpunt voor 2014. Wat na Bewel? Bewel wil een band behouden met alle gepensioneerde werknemers. Daarom is in 2012 de “Vriendenkring Gepensioneerden Bewel” opgericht. Deze vriendenkring heeft tot doel om op regelmatige tijdstippen gepensioneerden samen te brengen voor een activiteit of een gezellig samenzijn. In 2013 kwam Ivan Vanheers de vriendenkring, bestaande uit Diane Schraepen, Annie Stinkens, Roger Bogaerts, Ludo Das, Hubert Doumen, Jean Hermans, versterken.
• 12 juni 2013: Bezoek aan werkplaats Maaseik Plusminus vijftig deelnemers brachten een bezoek aan de werkplaats Maaseik, waarna een lunch en een bezoek aan de stad volgde. In werkplaats Maaseik werd het gezelschap ontvangen door directeur Patrick Nelissen die sprak over de veranderingen die staan te gebeuren voor de beschutte werkplaatsen en uitleg gaf over hoe Bewel de laatste jaren geëvolueerd is. Werkleider Alex Nickmans gaf deskundige uitleg over de werking van Bewel Maaseik. Daarna werd er in twee groepen een rondleiding gegeven door de cleanroom waar medisch materiaal gemonteerd wordt en door de textielafdeling waar kledij voor JBC behandeld wordt. Na een lichte lunch stapte iedereen op een treintje voor een toeristische rondrit door Maaseik. De dag werd afgesloten met een plaatselijk biertje en toen trok iedereen tevreden naar huis. • 25 september 2013: Sportieve activiteit in Zonhoven: Op 25 september verzamelden een 35-tal enthousiaste gepensioneerden aan het buurthuis Eikenen-Kolveren in Zonhoven voor een tochtje met de huifkar, om te fietsen of te wandelen. Het weer zat alleszins goed mee. Iedereen vertrok tegen 11.15 uur aan het buurthuis en kreeg een lunchpakket mee (gemaakt door arbeidszorgmedewerkers van Bewel vzw). Rond 14u was iedereen terug en werd de groep verwelkomd door Patrick Nelissen. Daarna kon iedereen aanschuiven voor een zeer lekker pastabuffet gevolgd door lekkere tiramisu. Het was alleszins een geslaagde uitstap met de nodige mix van sport, gezellig samenzijn en lekker eten. • Bevraging naar interesses: De kerngroep heeft in 2013 een bevraging georganiseerd bij de gepensioneerden naar hun interesses en voorkeuren wat betreft mogelijke uitstappen en activiteiten. Hieruit bleek dat het merendeel het liefste een vestiging van Bewel, een stad, een park of dierenpark wil bezoeken. Wat de sportieve activiteiten betreft gaat de voorkeur uit naar wandelen.
48
Beschrijving van het totaal personeelsbestand 1 Totale personeelsbestand Eind 2013 telt Bewel vzw 1.901 personeelsleden, waarvan 1.622 actieven. 279 personen (= 17,2 %) zijn reeds langer dan 12 maanden ziek, maar blijven toch in dienst van onze organisatie i.k.v. duurzame tewerkstelling. Verder in dit jaarverslag zullen we louter spreken over de actieve werknemers.
In de loop van 2013 zijn er 181 werknemers in dienst getreden. Deze groep van nieuwelingen is samengesteld uit 159 doelgroepwerknemers, 4 valide arbeiders en 18 bedienden. Daarnaast hebben 185 personen Bewel verlaten, waarvan 157 doelgroepwerknemers, 16 valide arbeiders en 12 bedienden. Van deze groep waren 19 personen reeds langdurig ziek.
Langdurig zieken per werkplaats en per beroepsklasse op 31.12.13. Centrale Diepen- Hasselt Heusden Neerpelt Tongeren Genk/Op- Maaseik Sint- Tessen- totaal diensten beek glabbeek Truiden derlo
bedienden 0 2 4 1 7 arbeiders 0 1 1 1 3 269
DGW
0 47 91 18 15 20 17 18 26 17
totaal
0 49 95 19 15 20 18 19 27 17 279
2 Verdeling totaal personeelsbestand per werkplaats en per beroepsklasse Personeelsaantal per werkplaats en per beroepsklasse op 31.12.13. Deze tabel geeft het aantal personen – in hoofden – weer dat er binnen de werkplaatsen tewerkgesteld is.
Centrale Diepen- Hasselt Heusden Neerpelt Tongeren Genk/Op- Maaseik Sint- Tessen- totaal diensten beek glabbeek Truiden derlo
bedienden 60 15 50 6 8 6 15 10 8 19 197 arbeiders 10 4 12 3 1 4 7 10 5 1 57 DGW
5 137 455 74 73 80 156 125 121 142 1368
totaal
75 156 517 83 82 90 178 145 134 162 1622
Personeelsaantal, uitgedrukt in FTE, per werkplaats en per beroepsklasse op 31.12.13. Indien we rekening houden met deeltijdse arbeid in kader van tijdskrediet, thematisch verlof of contractueel deeltijds werk, bedraagt het aantal FTE 1.375,31.
Centrale Diepen- Hasselt Heusden Neerpelt Tongeren Genk/Op- Maaseik Sint- Tessen- totaal diensten beek glabbeek Truiden derlo
bedienden 55,80 13,30 44,70 5,60 7,30 5,80 13,70 9,60 7,30 17,70 125,00 arbeiders
9,33 4,00 11,80 2,30 1,00 3,02 5,85 8,60 4,50 0,80 41,87
DGW
4,84 118,97 402,50 66,58 64,11 73,28 130,90 111,56 107,07 128,63 1208,44
totaal
69,97 136,27 459,00 74,48 72,41 82,10 150,45 129,76 118,87 147,13 1375,31
49 JAARVERSLAG 2013
3 Verdeling per leeftijdscategorie Het aantal werknemers ouder dan 45 vertegenwoordigt 48 % van de totale personeelsgroep. Bewel v.z.w. heeft een werkgelegenheidsplan 45+ opgemaakt en ingediend. Dit plan bevat concrete maatregelen om de werkgelegenheid van oudere werknemers duurzaam te behouden en/of te verhogen. Dit plan kadert in een ruimer diversiteitsdenken. De maatschappelijke waarde van dit plan is immers te komen tot een evenredige en volwaardige arbeidsmarktparticipatie van een aantal kansengroepen.
180 160 140 120 100 80 60 40
leeftijdsstructuur totaal personeelsbestand 2013 man leeftijdsstructuur totaal personeelsbestand 2013 vrouw
20 0
Leeftijdsstructuur totaal personeelsbestand 2013
Meer specifiek bestaat het werkgelegenheidsplan oudere werknemers uit 2 opleidingsprojecten. Eén opleidingstraject is geconcretiseerd rond het belang van veiligheidsbewustwording en veilig werken. Hierdoor daalt het risico op arbeidsongevallen en blijven werknemers langer en ruimer inzetbaar. Het andere opleidingsproject bestaat uit het aanleren van een correcte ergonomische werkhouding. Dit draagt bij tot een daling in het aantal rugklachten en het langer actief zijn op de werkvloer. 4 Regionale tewerkstelling doelgroepwerknemers In kader van onze doelstelling een regionale tewerkstelling te kunnen aanbieden aan onze doelgroepmedewerkers, hebben we ook dit jaar de afstand tussen de woonplaats en de effectieve plaats van tewerkstelling* bestudeerd. 25,72 % van de doelgroepwerknemers wordt tewerkgesteld in de gemeente waar ze wonen. Daarnaast werkt 39,88 % in een gemeente die grenst aan hun woonplaats. (*)Voor de berekening van deze cijfers hebben we rekening gehouden met de vestigingsplaats waar de werknemer momenteel regelmatig tewerkgesteld wordt. Dit kan licht afwijken van de eerder genoemde werkplaats. Er werd geen rekening gehouden met mogelijke enclaves, omdat hiervoor eveneens vervoer wordt voorzien vanuit de werkplaats. 5 Verhouding zwak – niet-zwak 52,71 % van onze doelgroepwerknemers is zwak. Dit zijn personen met een arbeidshandicap • die BUSO onderwijs gevolgd hebben in opleidingsvorm 1 of 2, of die aangepast BLO (4e graad) genoten hebben. • die tot de groep van de matig mentaal gehandicapten behoren; • die een IQ hebben onder een bepaalde grens • die extra kindergeld ontvangen • met een psychiatrische problematiek (onder bepaalde voorwaarden) • die recht hebben op een integratietegemoetkoming (onder bepaalde voorwaarden)
50
6 indeling in functiecategorieën Bij de doelgroepwerknemers onderscheidt men vijf verschillende functieclassificaties die als volgt dienen geïnterpreteerd te worden:
Categorie 1
0,24%
Categorie 2
1,41%
Categorie 3
3,85%
Categorie 4 19,18% Categorie 5: de grootste groep, waarin de werknemers eenvoudige taken Categorie 5 75,32% met weinig fysieke inspanning uitvoeren. Categorie 4: houdt eenvoudige opdrachten in die gepaard gaan met bijkomende fysieke inspanningen en dus een grotere aandacht vereisen. Categorie 3: Deze opdrachten worden omschreven als half gespecialiseerde taken waarbij een elementaire beroepsopleiding vereist is. Categorie 2: Hieronder vallen de gespecialiseerde taken waarbij een beroepsopleiding ab9 8 soluut noodzakelijk is. 7 Categorie 1: Hiertoe behoren de taken waarvoor 6 een zeer grondige theoretische kennis 5 instroom vereist is. 4 uitstroom
3 2
Dynamiek van het personeelsbestand
1 0
7 Instroom en uitstroom Het totale personeelsbestand eind 2013 is lichtjes gedaald t.o.v. eind 2012. Het is een groeiende tendens de laatste jaren dat doelgroepwerknemers na een eerste korte tewerkstelling van 3 of 6 maanden nog niet klaar blijken voor beschutte tewerkstelling op het vlak van arbeidsattitude. Betrokkenen worden opnieuw doorverwezen naar arbeidstrajectbegeleiding en/of arbeidscentrum voor verdere opleiding en training. Bij de doelgroepwerknemers is de meest voorkomende reden voor uitstroom het einde van contract voor bepaalde duur. Daarop volgt de uitstroom i.k.v. einde loopbaan, nl. pensioen of brugpensioen. Bij het omkaderingspersoneel merken we een opmerkelijke stijging in het aantal personen die werden ontslagen door de werkgever ten opzichte van 2012. Dit is grotendeels te wijten aan de sluiting van de wasserij te Diepenbeek, waardoor Bewel 6 arbeiders in 2013 heeft ontslagen omwille van economische redenen.
jan feb
mrt apr mei jun
jul
aug sep okt nov dec
Overzicht instroom – uitstroom omkadering 45 40 35 30 25
instroom
20
uitstroom
15 10 5 0
jan feb mrt apr mei jun
jul aug sep okt nov dec
Overzicht instroom – uitstroom DWN 120 100 80 60 40 20 0
Redenen uit dienst
OMK DGW
51 JAARVERSLAG 2013
8 Nadere bespreking van de aangeworven doelgroepwerknemers De screening en oriëntering van kandidaat-werknemers gebeurt in de oriënteringsafdeling van werkplaats Diepenbeek. Op basis van de uitvoering van een aantal opdrachten wordt nagegaan welk functioneringsniveau de kandidaat-werknemer behaalt. Hierbij worden vijf niveaus onderscheiden, hetzij werken van lage, lage tot gemiddelde, gemiddelde, gemiddelde tot hoge en hoge moeilijkheidsgraad. Als beschutte werkplaats wil Bewel hoofdzakelijk studenten vanuit het BUSO – OV2 aantrekken. Het aantal personen vanuit het BUSO onderwijs schommelt al jaren tussen de 25 % en 30 %. Dit is een aanzienlijk aantal. Dit zijn veelal personen met een psychische en/of fysieke beperking die na een misgelopen traject in het normaal economisch circuit via trajectbegeleiding hun weg naar Bewel vinden. Door deze problematieken bereiken ze een lager functioneringsniveau dan het behaalde diploma.
hoog gemiddeld tot hoog gemiddeld laag tot gemiddeld laag
Oriëntering van de aangeworven DWN 50,00% 45,00% 40,00% 35,00% 30,00% 25,00% 20,00% 15,00% 10,00% 5,00% 0,00%
2011 2012 2013
Opleidingsniveau van de aangeworven DWN
Verwijzende instantie van de aangeworven doelgroepwerknemers
2011 2012 2013
eigen initiatief
43,07%
36,52%
43,64%
psychiatrie
3,65%
1,74%
1,82%
arbeidsbegeleiding
34,31%
41,74%
45,45%
school
3,65%
5,22%
4,55%
andere instanties
15,33%
14,78%
4,55%
De grootste groep van nieuwe doelgroepwerknemers is via arbeidsbemiddeling (VDAB/GTB) of op eigen initiatief bij Bewel terechtgekomen. In het jaar 2013 werd er opnieuw vakantiewerk aangeboden aan leerlingen vanuit het BUSO onderwijs type OV2. In totaal zijn er 43 jobstudenten aan de slag kunnen gaan binnen diverse afdelingen, en dit als vervolg op de stage, en als voortraject naar een definitieve beschutte tewerkstelling (binnen Bewel).
52
40
100
35
90 80
30 25 20 15 10
leeftijdsstructuur van de aangeworven DGW man leeftijdsstructuur van de aangeworven DGW vrouw
70 60
oriënteringsstages
40 30
5
20
0
10
Leeftijdsstructuur van de aangeworven DWN
werkplaatsstages
50
0
2009-2010
2010-2011
2011-2012
2012-2013
Leerlingenstages
De grootste groep van nieuwkomers is tussen de 20 en 30 jaar oud. In 2013 hebben 67 leerlingen een oriënteringsstage doorlopen. Daarnaast hebben 69 leerlingen een werkplaatsstage afgewerkt. In vergelijking met 2012 is dit voor beide stage-vormen een stijging.
Enclave Noliko
53 JAARVERSLAG 2013
Het aantal oriënteringsstages zijn afhankelijk van het aantal leerlingen in de school. Het aantal werkplaatsstages zijn afhankelijk van de mogelijkheden binnen Bewel en zijn conjunctuur gevoelig: Hoe minder economische werkloosheid, des te meer ruimte er is voor stagiairs. Verhouding productieve en niet-productieve uren Overzicht van het aantal productieve en niet-productieve uren tijdens het jaar 2013.* gewerkte uren overuren
arbeiders bedienden
totaal
1.675.114,85 273.715,25 1.948.830,10 8.254,83 2.933,32 11.188,15
feestdagen
90.734,00 13.634,83 104.368,83
jaarlijkse vakantie (incl. jeugd- en senior vakantie)
174.530,20 26.944,40 201.474,60
arbeidsduurvermindering
106.881,77 15.921,53 122.803,30
vrijstelling arbeidsprestaties 45+
39.315,10 7.440,00 46.755,10
anciënniteitsverlof
24.565,12 2.776,80 27.341,92
klein verlet
1.769,87 440,00 2.209,87
moederschapsrust
1.584,00 0,00 1.584,00
vaderschapsrust
616,00 160,00 776,00
gewettigd afwezig
6.843,08 205,30 7.048,38
ongewettigd afwezig
5.322,68 40,15 5.362,83
arbeidsongeschiktheid owv ziekte
297.333,03 24.386,98 321.720,02
arbeidsongeschiktheid owv arbeidsongeval
10.598,13 108,20 10.706,33
progressieve uren tlv ziekenfonds
119.231,30 0,00 119.231,30
tijdelijke werkloosheid: overmacht (sluiting/medische redenen) 876,00 tijdelijke werkloosheid: economisch educatief verlof
0,00
876,00
74.921,20 0,00 74.921,20 4.007,48 1.450,50 5.457,98
tijdskrediet
151.869,50 19.244,00 171.113,50
thematisch verlof
18.496,00 3.268,00 21.764,00
diversen**
4.900,45 4.695,72 9.596,17
totaal
2.817.764,60 397.364,98 3.215.129,58
* exclusief cijfers langdurig zieken ** = opleiding, syndicaal verlof, profylactisch verlof, sollicitatie verlof, trajectbegeleiding, staking, omstandigheidsverlof, wegzending zonder loon
Rekening houdend met verplichte afwezigheden, zoals feestdagen en jaarlijkse vakantie, kan men stellen dat 60,61 % van de mogelijke productie-uren ook effectief werd gewerkt. De niet gewerkte uren worden in hoofdzaak gevormd door respectievelijk arbeidsongeschiktheid, de verschillende vormen van tijdskrediet/thematisch verlof en economische werkloosheid
19
54
Commerciële dienst De commerciële dienst bouwt aan de toekomst! Steeds op zoek naar klanten met toegevoegde waarde voor onze doelgroep werknemers. We bewaken daarbij dat ons aanbod aangepast is aan onze doelgroep werknemers en aan de markt. Het is de dagelijkse drijfveer van de commerciële dienst om ons in te zetten om BEWEL op één lijn te houden zodat alle medewerkers met de nodige klantgerichtheid meebouwen aan een kwalitatieve tewerkstelling voor onze werknemers. STeam! werkt in team aan het realiseren van onze doelstellingen. Alleen kunnen we niets. STeam! leidt tot One BESTeam! tot een BEWELdig team! tot klantgerichtheid! Midden vorig jaar verspreidde de commerciële dienst STeam! in verschillende sessies naar de centrale diensten toe. Tegelijkertijd werd een klanten tevredenheidsonderzoek uitgevoerd. De top 30 van de klanten ontvingen een klantenenquête. De bedoeling was om zicht te
krijgen op de tevredenheid van de klant over de geleverde producten en diensten, maar ook om informatie los te weken over de verwachtingen van klanten en hun motivatie om beroep te doen op BEWEL. Positieve reacties in verband met flexibiliteit, stiptheid, communicatie en verbeterpunten in verband met snelheid van offertes, beslissingstermijn en de overzichtelijkheid van de facturen sprongen in het oog. Een betere organisatie en structuur van de commerciële dienst leidde onder andere tot snellere offertes en een verhoging van het service level. In 2013 streefde de commerciële dienst ook naar verbeterde sales productiviteit. Op vlak van actieve prospectie, lead- en opportunity management werden verschillende initiatieven genomen die resulteerden in nieuwe klanten zoals bijvoorbeeld Kuëhne+Nagel, EDC Terumo, Casa Int., Lidl, Sita … 2014 is een grote uitdaging maar we zijn ambitieus!
Werkplaats Hasselt - Textielconditionering
20
55 JAARVERSLAG 2013
Facilitair & Milieu Onderstaand een samenvatting van de werking van de facilitaire diensten en de realisaties per afdeling. 1. Facility Algemeen Er werd, in de mate van de beschikbare personeelscapaciteiten, verder gewerkt aan de uitbouw van het facilitair management systeem. Schademeldingen, technische interventies en logistieke gebreken worden nu via het systeem gemeld en opgevolgd. Iedere aanvrager kan nu ook via het internet de status van zijn/haar melding opvolgen hetgeen de interne communicatie ten goede komt. In 2013 werden meer dan 2100 meldingen via het systeem gemeld en afgewerkt. 2. Technische Dienst Een opsomming van de belangrijkste werkzaamheden per werkplaats
Algemeen In alle werkplaatsen werden de elektriciteitskasten uitgerust met een cilinderslot. De sleutels voor deze kasten werden enkel ter beschikking gesteld aan mensen die opgeleid en bevoegd zijn voor manipulaties aan deze kasten. Diepenbeek Realisatie van verbouwings- en renovatiewerken inkomhal, sanitair, kantoren centrale diensten, zie ook hoofdstuk 2. Het naai-atelier werd verhuisd van de voormalige wasserij naar een nieuwe locatie in Diepenbeek. De machines van de wasserij werden verder ontmanteld en de inboedel werd verder opgeruimd. In overleg met het technisch personeel werd de logistieke set-up van de dienst herbekeken en doorgevoerd. De buitenverlichting werd vervangen door energiezuinige verlichting.
Nieuwe inkomhal Diepenbeek
56
Hasselt Een bouwkundig project om daar waar mogelijk het hemelwater te bufferen in ondergrondse reservoirs en open grachten, werd gerealiseerd. Het water in de reservoirs wordt aangewend om de sanitaire installaties te spoelen. In hetzelfde project werden ook enkele poorten vernieuwd en geautomatiseerd en werden extra parkeerplaatsen aangelegd en de bestaande parkeerplaatsen heringedeeld zodat de beschikbare ruimte maximaal benut wordt. De bijhorende verkeerssignalisatie werd in orde gebracht. Alle zeefdrukmachines werden extra beveiligd met een CPBW slotsysteem zodat aanraking van bewegende machineonderdelen niet meer mogelijk zou mogen zijn. Uiteraard is een correct gebruik van de sloten door bevoegde personen onontbeerlijk. Tot slot werd de laad-en losplaats van hal 1 heringericht. De logistieke flow werd aangepast en een rolgordijn werd geplaats met als doelstelling het comfort van de werknemers en de efficiëntie van het productieproces te verhogen. De buitenverlichting werd vervangen door energiezuinige verlichting. Opglabbeek Het machinepark van de voormalige kistenmakerij en boomzagerij werd verkocht en ontmanteld. De betonnen vloeren werden terug in de oorspronkelijke staat hersteld zodat de vrijgekomen ruimte opnieuw beschikbaar is voor nieuwe projecten. De laad-en losplaats werd volledig gerenoveerd waardoor vrachtwagens in optimale omstandigheden kunnen worden geladen en gelost. Op het buitenterrein werd de winterschade aan het asfalt hersteld. Het isoleren van warmwaterleidingen werd afgewerkt. De buitenverlichting werd vervangen door energiezuinige verlichting.
Tessenderlo Door het vervangen van de CV-installatie kon het onderstation van de oude verwarmingsinstallatie worden gesupprimeerd. De vrijgekomen ruimte werd gereinigd, ontsloten en toegevoegd aan de koele ruimte waar voedingsproducten worden verpakt. Een nieuwe watermeter werd geplaatst. Het isoleren van warmwaterleidingen werd afgewerkt. De buitenverlichting werd vervangen door energiezuinige verlichting. Maaseik Simultaan bij het binnenbrengen van de gasleiding werd ook een nieuwe aansluiting op het waternet geïnstalleerd. Door deze ingreep staat de watermeter niet langer in een ondergrondse put maar binnen in het gebouw waardoor de toegankelijkheid en de opvolging van het waterverbruik stipt en veilig kan gebeuren. Op het buitenterrein werd de winterschade aan het asfalt hersteld. Het isoleren van warmwaterleidingen werd afgewerkt. De buitenverlichting werd vervangen door energiezuinige verlichting. Neerpelt In Neerpelt werd de bestaande luchtcompressor vervangen door een nieuwe exemplaar, aangepast aan de noden van de werkplaats. De nodige infrastructurele aanpassingswerken werden uitgevoerd om ook op een stofarme manier medische producten te kunnen verwerken in deze werkplaats.
57 JAARVERSLAG 2013
Heusden Een nieuwe verpakkingsmachine werd geplaatst. St- Truiden Een nieuwe verpakkingsmachine werd geplaatst. In samenwerking met het stadsbestuur werd de volledige laagspanningsinstallatie vernieuwd en aangepast aan de geldende AREI-wetgeving. Bijkomende noodverlichting werd op advies van de brandweer geplaatst. De meters voor het aflezen van het waterverbruik werden vanuit de ondergrondse put bovengronds geplaatst waardoor de opvolging van het waterverbruik stipt en veilig kan gebeuren. Op het buitenterrein werd de winterschade aan het asfalt hersteld. Het isoleren van warmwaterleidingen werd afgewerkt. De buitenverlichting werd vervangen door energiezuinige verlichting. Enclave Noliko Een nieuwe verpakkingsmachine werd geplaatst bij enclave Noliko Enclave Stanley Black & Decker Een fittpacker werd door Bewel geleverd en in dienst gesteld bij enclave SB&D. 3. Project Bouw & Facilities In Diepenbeek werd het dossier dakrenovatie voor het centraal magazijn afgewerkt. De infrastructuurwerken op het St-Michielsdomein werden volledig afgewerkt waardoor de groendienst nu een vlotte toegang tot het domein heeft en er op een optimale manier met het groenafval kan worden omgegaan.
In de werkplaatsen Tessenderlo, Opglabbeek en Maaseik werd in 2013 een volledig nieuwe verwarmingsinstallatie geplaatst. In het kader van het duurzaamheidsbeleid van Bewel werd ervoor geopteerd om over te schakelen van stookolie naar aardgas. Hiervoor werden nieuwe gascabines geplaatst, werden de nutsvoorzieningen tot in het gebouw gebracht waaraan de nieuwe verwarmingsinstallaties werden gekoppeld. Alle opslagreservoirs voor stookolie werden gereinigd en conform de wetgeving verwijderd uit de werkplaatsen. Ook de nodige bouwkundige aanpassingen werden doorgevoerd om de stooklokalen aan te passen aan de nieuwe normeringen. 4. Milieu & duurzaamheid De implementatie van een uniform en eenduidig afvalbeleid dat we hebben opgezet in 2012, kreeg in 2013 nog een staartje, namelijk met de selectieve inzameling van het PMD-afval in alle vestigingen van Bewel en de selectieve inzameling van GFT in de vestigingen Hasselt en Diepenbeek. Na de positieve evaluatie van de foliebalenpers in Maaseik, werd in de vestigingen Heusden-Zolder en St-Truiden ook beslist om een dergelijke pers te installeren. Dit in het kader van de verdere optimalisatie van de logistieke afvalstromen. De geleverde inspanningen hebben het recyclagepercentage van Bewel doen stijgen van 80% in 2011 tot 86% in 2013. Concreet betekent dit dat 86% van het totale afval dat Bewel produceert, gerecycleerd kan worden en opnieuw ingezet kan worden in een of ander productieproces. Ook de samenwerking met onze erkende afvalophaler werd uitgebreid, vanaf januari 2014 zal ook het groenafval door hun opgehaald worden. Onze deelname aan het Charter Milieu en Duurzaam ondernemen, traject 2012 -2013, werd positief beëindigd. Het Charter is een initiatief van Voka en de Provincie Limburg, dat zich zowel richt
58
Kayta Derwael & Johann Leten - Milieucharter
59 JAARVERSLAG 2013
op milieu, duurzaamheid als veiligheid en welzijn. Een aantal thema’s zoals rationeel energiegebruik, opvolging van gas-en elektriciteitsverbruik, afvalsortering en -inzameling, communicatie en sensibilisatie m.b.t. milieu en veiligheid werden uitgewerkt en geïntroduceerd. Het Charter Milieu en Duurzaam ondernemen werd behaald op 20/06/2013. Samen met de IDPBW werd een eerste aanzet gegeven om de opslag en het gebruik van gevaarlijke producten in kaart te brengen. Doelstelling hiervan was om gevaarlijke producten zoveel mogelijk te weren uit de werkplaats, indien deze al geruime tijd niet meer gebruikt worden, de opslag van gevaarlijke producten trachten te centraliseren op 1 plaats en op een gepaste manier te stockeren en producten, daar waar mogelijk te standaardiseren voor toekomstige aankopen. Echter dit proces is zeker nog niet afgelopen en wordt nog vervolgd de komende jaren. 5. Logistiek Voor de afdeling Logistiek, meer bepaald de vervoersafdeling van Bewel, was 2013 een bewogen jaar. Door de stopzetting van de wasserij was er ook geen nood meer aan vervoerscapaciteiten voor de afdeling waardoor een vijftal chauffeurs dienden af te vloeien. 3 medewerkers konden op een natuurlijke wijze afvloeien, maar 2 gedwongen ontslagen waren onvermijdelijk. Voor de resterende chauffeurs werd in het kader van het vakbekwaamheidsattest nog een opleiding eco-driving ingepland, werd nog geïnvesteerd in een nieuwe oplegger en werden 7 nieuwe enclavebusjes aangekocht. In het centraal magazijn werd de rekopstelling aangepast opdat er functioneler en meer gestockeerd kan worden. Alle reklocaties werden van een uniek logisch nummer voorzien. Deze nummering werd ook opgevoerd in SAP waardoor
stocktelling en voorrraadbeheer een stuk effiënter verloopt. Op vlak van administratie werd het volledige fleet beheer opgenomen in het facilitair management systeem en aan het planningssysteem werd een rapportage inzake orderbevestiging toegevoegd. Dit wil zeggen dat alle aanvragers van transport op het einde van de dag een laad- loslijst ontvangen waarop te lezen staat welke ladingen op welk uur de dag daaropvolgend moeten verwerkt worden in hun magazijn. In Q2 werd het proces opgestart waarbij de kostenefficiëntie van de gehele vervoersafdeling van Bewel in vraag werd gesteld. Dit studie proces, gevolgd door een offertevraag, toonde aan dat er optimalisatiemogelijkheden aanwezig waren en dat financiële besparingen konden gerealiseerd mits het samenwerken van de eigen transportafdeling met een externe partner. Enigszins verrassend werd binnen het bestuur echter een gemotiveerde beslissing genomen om toch de volledige transportafdeling te beëindigen bij ingang van 01.02.2014.
60
Verpakking
21
61 JAARVERSLAG 2013
Kwaliteit Kwaliteitsdienst De Kwaliteitsdienst heeft in 2013 verder gewerkt aan doelstellingen uit het eerder neergeschreven ‘Beleidsplan voor geïntegreerd beheer van kwaliteit, milieu, veiligheid, MVO en innovatie’. M.n. om de reeds aanwezige bouwstenen van het geïntegreerd beheerssysteem horizontaal te verbreden en verticaal uit te diepen, en om dit hulpmiddel doorheen de hele organisatie te laten gebruiken. De dienst verwelkomde op 01 april Mieke Houben als nieuwe medewerkster Kwaliteit. Op basis van een vernieuwde onthaalprocedure werd een programma uitgewerkt voor de volledige integratie van de nieuwe medewerkster tegen het jaareinde 2013. Haar onthaal en opleiding verliepen vlot, zodat deze doelstelling zonder problemen gehaald werd. Kwaliteitskader In 2013 diende Bewel nog te blijven voldoen aan het Kwaliteitsdecreet. In het kader van de erkenningsvoorwaarden BW werden daartoe het kwaliteitsbeleid, -zorgsysteem en –handboek aantoonbaar gehouden, met controlemogelijkheden voor de bevoegde instanties. - verder werden voorbereidingen getroffen om te kunnen voldoen aan het toekomstige Maatwerkdecreet: - de beleidsdocumenten ‘Missie, Visie en Waarden’ werden afgetoetst t.o.v. de nieuwe eisen: tewerkstelling ‘binnen of buiten de organisatie’, via ‘het versterken van competenties van de persoon met arbeidshandicap’, ‘door ondersteuning met gespecialiseerde omkadering’, in een ‘duurzame’ arbeidsorganisatie - aan de hand van een EFQM-kwaliteitsmodel finaliseerde de Kwaliteitsdienst doorheen de organisatie een volledig self-assessment, waarvan de status door Bestuur en Management Team werd gevalideerd; het EFQM-model en de status werden dan gebruikt bij de opstelling van doelstellingen voor 2014 - er werd, als partner in ESF-project “Duurzaamheidsverslag GRI”, meegewerkt aan het ‘MVO-sectorpaspoort voor Maatwerkbedrijven’, dat in 2014 gebruikt zal worden om een duurzaamheidsverslag volgens de GRI-richtlijnen op te stellen
Het gebruik van het EFQM-model werd door het ESFAgentschap geauditeerd. Op basis van een positief resultaat behield Bewel het ESF-label, dat nu geldig is tot 19/04/2016. Ook de certificatie van het ISO9001-kwaliteitszorgsysteem, dat gebruikt wordt om kwaliteitsvolle producten en diensten te kunnen afleveren, bleef behouden. Certificatie-instelling Vinçotte stelde bij auditering immers geen afwijkingen vast. Gebaseerd op o.a. een marktbevraging heeft Bewel ook beslist om in 2014 over te gaan tot ISO9001-hercertificatie met optie op een breder toepassingsgebied. Ter voorbereiding op die uitgebreide scope werd in 2013 al de toepassing van meerdere generieke procedures verder doorgedreven naar nog-niet-gecertificeerde afdelingen en activiteiten. Zo bijvoorbeeld voor klachtenbeheer, interne auditing, processen van aanlevering-productie-aflevering en beheer van afwijkende producten. Bij textielconditionering werd foutenanalyse geïntroduceerd om tot verbetervoorstellen te komen. Idem bij assemblage- en verpakkingsactiviteiten, waarvoor ook de systemen voor eindcontrole, registratie en rapportering werden verfijnd. De structuur van het zorgmanagementsysteem werd op die manier verder geconsolideerd in de nieuw te certificeren afdelingen. Tegelijkertijd werd ook een aanzet gegeven om keuringsposten en kwaliteitsresultaten te visualiseren op de werkvloer.
62
Kwaliteitszorg Een groter draagvlak voor geïntegreerde interne audits Onder impuls van de Kwaliteitsdienst doorliepen de ‘kandidaten interne auditoren’ verder hun praktische opleiding. A.h.v. een nieuw evaluatiedocument werd voor hen een kwalificatiemethode vastgelegd. Drie auditoren hebben het volledige traject intussen positief afgelegd, voor de zes anderen loopt dit verder door in 2014. Er werd ook een flinke inhaalbeweging gedaan met betrekking tot de te nemen maatregelen a.g.v. interne audits. De nog openstaande bevindingen daalden van nog 51 bij het begin naar slechts 16 bij het einde van het jaar. ‘Controlling’ extern doorgelicht Deloitte lichtte 6 processen (Aankoop, Verkoop, Voorraad, Personeel, Productie en Veiligheid-Milieu-Duurzaamheid) door op mogelijke risico’s t.g.v. de afwezigheid van controlepunten. Hieruit werden door het Management Team79 prioriteiten ter verbetering geselecteerd. Bij het jaareinde waren er daarvan 24 afgewerkt en nogmaals 24 onder uitvoering. Actief klantentevredenheid meten Aan de hand van een vernieuwd formulier voor het meten van klantentevredenheid werden vanaf mei de top-60 klanten bevraagd. Hun responsgraad bedroeg 55%, waaruit 30 opmerkingen kwamen die verder behartigd werden door de commerciële dienst. Wat de afhandeling van klantenklachten aangaat, werd de daling van het aantal klachten verder doorgetrokken: er komen steeds minder nieuwe klachten (voor het eerst minder dan 200 op jaarbasis geregistreerd), en er staan er steeds minder open. De doelstelling om de afhandelingsduur op zich nog te verkorten naar gemiddeld 35 dagen werd echter niet bereikt. Een voorstel tot wijziging van de procedure en het inzetten van gepaste software wil hiertoe nog verder gaan bijdragen. Vanuit de analyse van de klachten (oorzaak-gevolgdiagrammen) zijn preventieve acties opgezet, uitgewerkt onder de vorm van handleidingen voor het financieel- en commercieel beheer van masterdata van klanten en leveranciers.
Opvolgen van Procesprestaties en Productconformiteit: een meerwaarde voor klanten Door onze nauwgezette opvolging van de kwaliteit –materiaalfouten en glijeigenschappen - van hun inkomende goederen, konden we een belangrijke zeefdrukklant zodanig accurate informatie doorspelen dat deze daarmee het eigen productieproces kon bijsturen. Ook een andere klant, voor medische assemblage, zat gebonden aan basisgoederen van bedenkelijke kwaliteit. Door finetuning van onze controles realiseerden we toch een verminderde uitval voor deze klant, terwijl de eindkwaliteit van diens goederen gegarandeerd bleef. En voor een nieuwe opdracht, controleren en speciaal verpakken van medische goederen, werd op basis van een test met 60000 stuks de infrastructuur in een werkplaats zodanig aan het productsegment aangepast dat er aan de hoogste eisen vanwege de klant zou kunnen voldaan worden. Projectwerking Vanaf juli werden de taken overgenomen van externe consultant Harmony waardoor gestructureerde projectwerking ingebed werd in de eigen organisatie. Het PortfolioManagement kwam in handen van de Directie Kwaliteit, de projectmethodische ondersteuning ligt bij de Productie-Projectleiding, en conflicthantering bij de Algemene Directie. Eigen, losse projectmanagers hadden in 2013 een 20-tal projecten in beheer waarover zij 2-wekelijks rapporteerden. De voortgang van deze projecten was echter nog niet optimaal, en de reden om in de nabije toekomst een aantal extra stappen te zetten m.b.t. het uitbouwen en beheersen van Portfoliomanagement en Projectmethodologie. De Kwaliteitsdienst nam in 2013 zelf het management waar van project ‘H13003 Zorgmanagementsysteem EFQM-referentiekader’ en voorzag in specifieke ondersteuning bij het opzetten van verbeteringen aan productieprocessen in het kader van project ‘REHA2012 samenstellen van eindcollis voor meubelbeslag’
22
63 JAARVERSLAG 2013
IT De informatica dienst had in 2013 volgende uitdagingen op het bordje : het implementeren van de verkoop-, productie-, en costing module van SAP in een viertal werkplaatsen; de effectieve ingebruikname van het Intranet; en de ingebruikname van een interne helpdesk tool voor de informaticadienst. Werkplaats Maaseik werd geselecteerd om een zogenaamde ‘proof of concept’ op te zetten. De processen van WP Maaseik werden in SAP zo generiek mogelijk opgezet, zodat deze ook min of meer representatief waren voor de rest van Bewel. Nadat de masterdata was opgezet in SAP (artikels, klanten, routings, kostprijzen, verkoopprijzen, …) werden eveneens de processen m.b.t. de registratie van verkoopbestellingen, de registratie van productie aantallen en tijden, de aanmaak van leverbonnen en tot slot de facturatie ingericht in SAP en uitvoerig getest. Binnen dit kader dienden uiteraard ook heel wat interne processen te worden bijgestuurd. Enkel voor de registratie van de productie gegevens en voor het versneld aanmaken van leverbonnen werd een beperkt stuk maatwerk (specifieke programmatie) voor Bewel ontwikkeld. Op 1 juni werd dit geheel succesvol In gebruik genomen voor WP Maaseik. Het prototype van WP Maaseik werd vervolgens gebruikt om de volgende WP, namelijk Opglabbeek, voor te bereiden. Op 1 december 2013 werd SAP effectief in gebruik genomen in WP Opglabbeek. De doelstelling om 4 werkplaatsen te implementeren werd niet gehaald. Doch door de gekozen aanpak is de omschakeling voor deze eerste twee werkplaatsen erg soepel en zonder impact voor onze klanten en de overige diensten verlopen. Tevens is hiermee een solide basis gelegd om in 2014, aan versneld tempo, het bijgestelde prototype uit te rollen naar de 7 overige Bewel werkplaatsen. Reeds in 2012 was de beslissing genomen om een Bewel Intranet op te zetten, teneinde de in-
terne communicatie en informatie uitwisseling te bevorderen. Dit platform, gebaseerd op Microsoft SharePoint, werd eind 2012 technisch opgeleverd. In 2013 werd het Intranet effectief in gebruik genomen. Er werd een multidisciplinaire redactieraad opgericht die instaat voor het aanleveren en bewaken van de content van het Intranet. Het Intranet wordt nu door alle omkaderingsmedewerkers en tevens door het dagelijks Bestuur, gebruikt. Er zal systematisch inhoud en functionaliteit aan het Intranet worden toegevoegd zodat dit medium op termijn als echte kennisbron kan worden geraadpleegd door de diverse Bewel medewerkers. Teneinde de interne IT diensten verder te professionaliseren werd een IT Service Management tool in gebruik genomen (TopDesk.) Via dit platform registreert het IT team alle incidenten, problemen en wijzigingsaanvragen. Ook de afhandeling ervan wordt geregistreerd in dit systeem zodat er achteraf kan worden gemeten of de afgesproken service niveaus al dan niet worden gerealiseerd. Ook dit platform is een ‘groeiplatform’ waaraan systematisch wordt voortgebouwd teneinde de dienstverlening aan onze gebruikers continue te verbeteren.
Screenshot SAP
64
Schilderwerken
23
65 JAARVERSLAG 2013
Financiën In 2013 heeft de afdeling Financiën en Aankoop zich hoofdzakelijk toegespitst op de volgende werkzaamheden: • Verdere uitbouw van SAP • Opzet systeem forecasting en opvolging subsidies en verminderingen • Maandactiviteiten • Kost efficiënt aankopen en beheren van middelen Aankoopdienst De aankoopdienst staat voor een efficiënte en effectieve werking van het aankoopbeheer ten behoeve van de ganse organisatie. Door het voeren van een aankoopstrategie geeft zij de optimale ondersteuning en promoot daarbij een aankoop en contractvisie binnen de organisatie. Door contacten met bestaande leveranciers en prospectie van nieuwe leveranciers hanteert de aankoopdienst een visie waarbij prijs/ kwaliteit, en budgetcontrole bepalend zijn. Daarnaast werkt de aankoopafdeling aan projecten ter verbetering van levertermijnen, raamcontracten, lange termijn visie, partnership enz… Uitbouw SAP Gedurende 2013 zijn we bezig geweest met de verdere uitbreiding van de optimalisatie van SAP. Zo hebben we Investeringsmanagement en interne orders opgezet voor het opvolgen van de goedgekeurde investeringsbudgetten en projecten. De mogelijkheden in SAP zijn onderzocht om te starten met budgettering. Technisch is alles klaar, echter in 2014 gaan we een analyse opstarten om de benodigde graad van detail en opzet layout vast te stellen. In de loop van 2013 hebben we met de IT afdeling een systematiek uitgewerkt rond de verkoop, productie- en costingmodule in SAP en zijn de taken van de toekomstige afdeling Customer Service opgenomen door Financiën, om zo succesvol deze modules in 2 werkplaatsen in gebruik te nemen. Facturatie en boekhouding zal verder de volgende implementaties ondersteunen en de Customer Service afdeling uitwerken.
Beheren inkomsten Wat de komst van het Maatwerkdecreet ons financieel gaat geven is nog niet duidelijk. 2013 was vooral een jaar waarin het decreet werd goedgekeurd en richtingen werden geduid. De komende jaren zal er nog via hetzelfde subsidieprogramma van het Vlaams Subsidieagentschap voor Werk en Sociale Economie gecommuniceerd worden. Daarom hebben we besloten om weer een managementprogramma op te zetten. Dit programma omvat interne controles die de accuraatheid en volledigheid van de aan het subsidieagentschap gerapporteerde informatie controleert, forecast en de verschillen analyseert bij ontvangst van de afrekening. Een gelijkaardig berekeningsmodule met betrekking tot de structurele vermindering werd ook opgezet. Naast het goed beheren van onze inkomsten, is de kostenbeheersing even belangrijk. Daarom is een inventarisatie en analyse uitgevoerd ten aanzien van alle activiteiten die minder opbrengen dan de directe kost. Deze analyse heeft ons doen besluiten, zeker na de aankondiging tot sluiting van Ford, om de verlieslatende wasserij te sluiten. Deze beslissing leidt mede tot ook de stopzetting van de transportafdeling. Maandactiviteiten Een belangrijke doelstelling van de afdeling was de maandafsluiting. De behaalde resultaten van 2012 konden bestendigd en zelfs verbeterd worden in 2013. De facturatiecyclus, maanafsluiting en rapportering gebeurt binnen de 12 werkdagen. Eveneens is een procedure opgezet om de openstaande klanten nauwer op te volgen. Al deze activiteiten moeten uitgevoerd worden in een omgeving van maatregelen om de processen en taken te sturen en ook te beheersen. Daarom hebben we een nulmeting laten uitvoeren van onze hoofdprocessen. Prioriteiten en aanbevelingen werden geduid en momenteel worden deze uitgewerkt en geïmplementeerd. De procedures dienen verder uitgewerkt te worden inclusief het opnemen van meetpunten naar controlepunten. Het boekjaar 2013 werd afgesloten met een positief resultaat.
Bewel vzw • Ginderoverstraat 143 • 3590 Diepenbeek Tel: 011 24 74 00 • Fax: 011 32 22 06
[email protected] • www.bewel.be