INHOUD
Gimv j a a r ve rsl a g 1 9 9 6
Kerncijfers
2
GIMV: een professionele investeringsmaatschappij
4
Investeringen en desinvesteringen in 1996
5
Structuur van de GIMV - Productmaatschappijen - Financiële vennootschappen
6
Raad van Bestuur - Algemene directie
8
Brief aan de aandeelhouders
10
Verslag van de Raad van Bestuur
13
Geconsolideerde jaarrekening GIMV
39
Verslag van het college van Commissarissen-Revisoren
64
Uittreksel enkelvoudige jaarrekening GIMV nv
67
Participaties
77
GIMV Organogram
95
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
1
KERNCIJFERS GIMV
24.906
20.263
EIGEN VERMOGEN (beperkte consolidatie) 16.920
KAPITAAL (in mln. BEF)
4.635 4.635 4.118
EIGEN VERMOGEN Jaarrekening nv Gimv Beperkte consolidatie Wettelijke consolidatie
1996
1995
1994
19.120 24.906 27.050
14.710 20.263 21.057
11.381 16.920 17.044 (in mln. BEF)
KAPITAAL Volstort kapitaal (in mln. BEF) Aantal aandelen (*) Soorten aandelen AFV-aandelen cat. A Gewone m.a. cat. A Pref. Aandelen cat. B Pref. Aandelen cat. C
1996
1995
1994
4.635 4.635.201
4.635 4.635.201
4.118 4.118.083
277.777 3.651.515 215.909 490.000
277.777 3.651.515 215.909 490.000
277.777 3.624.397 215.909
(*) N.a.v. een mogelijke beursnotering zal een split 5:1 uitgevoerd worden. Dit betekent dan ook dat na deze split het aantal aandelen 23.176.005 zal bedragen.
AANTAL PERSONEELSLEDEN Per jaareinde van de groep
1996
1995
1994
42
39
44
1996
1995
1994
2.696 2.504 192 1.742 954
3.035 2.810 225 2.289 746
2.180 2.041 139 1.298 882
INVESTERINGEN - DESINVESTERINGEN Investeringen Aandelen Obligatieleningen Desinvesteringen (*) Netto-investeringen (*) opgenomen tegen aanschaffingswaarde
2
(in mln. BEF)
5.654
2.044
NETTORESULTAAT (beperkte consolidatie)
3.729
(in mln. BEF)
NETTORESULTAAT Jaarrekening nv Gimv Beperkte consolidatie Wettelijke consolidatie
1996
1995
1994
5.441 5.654 7.086
2.030 2.044 2.680
2.130 3.729 2.252 (in mln. BEF)
1.220
441
NETTORESULTAAT PER AANDEEL (beperkte consolidatie)
906
(in mln. BEF)
NETTORESULTAAT PER AANDEEL Jaarrekening nv Gimv Beperkte consolidatie Wettelijke consolidatie
1996
1995
1994
1.174 1.220 1.529
438 441 578
517 906 547 (in mln. BEF)
1031
770
DIVIDEND (in mln. BEF)
570
DIVIDEND Totaal bedrag (in mln. BEF) Per aandeel cat. A (in BEF) Per aandeel cat. B (in BEF) Per aandeel cat. C (in BEF)
1996
1995
1994
1.031 215 215 286
770 151,64(*) 101,83(*) 309,83(*)
570 139,97 93,21
(*) het dividend werd betaalbaar gesteld per 1 juli in plaats van per 1 juni, zoals aanvankelijk was voorzien bij de private plaatsing van 31 juli 1995; het betreft 13/12 van het statutaire dividend voor het boekjaar 1995.
47.878
33.914 25.868
INTRINSIEKE WAARDE (in mln. BEF)
INTRINSIEKE WAARDE Bedrag intr.waarde (in mln. BEF) Intr. waarde per aandeel (in BEF)
1996
1995
1994
47.878 10.329
33.914 7.317
25.868 6.282 (in mln. BEF)
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
3
GIMV: EEN PROFESSIONELE INVESTERINGSMAATSCHAPPIJ
De Gimv heeft in haar bestaan al heel wat opmerkelijke jaren meegemaakt. Toch kunnen we het boekjaar 1996 in elk opzicht uitzonderlijk noemen. De voorbije jaren was het resultaat gestaag gegroeid, maar voor 1996 noteren we een absoluut record dat in de nabije toekomst wellicht moeilijk te evenaren zal zijn. Dankzij uitzonderlijke marktomstandigheden kon de Gimv de vruchten plukken van een jarenlang volgehouden beleid, waarin ze zich altijd had opgesteld als een investeerder met ge-
IDEE
duld, kennis van zaken en een gezonde langetermijnvisie. In het boekjaar 1996 kon de Gimv een aantal belangrijke participaties geheel of gedeeltelijk realiseren. Een deel ervan behoorden al meer dan tien jaar tot de Gimv-portefeuille.
De financiële markten bloeiden als nooit voorheen. Op de beurs noteerde men heel wat historische records. Door de oprichting van de Easdaq, waarin de Gimv overigens zelf participeert, en van Euro NM werd de financiële markt bovendien verruimd.
DURF
Een dergelijk beursklimaat is natuurlijk erg gunstig om hoogtechnologische bedrijven onder aantrekkelijke voorwaarden naar de beurs te brengen. Lernout & Hauspie Speechproducts werd als eerste Vlaams bedrijf op de Newyorkse Nasdaq gebracht. Een tijdje later volgde Xeikon dat voorbeeld. Innogenetics werd als eerste Belgische bedrijf genoteerd op de Easdaq. Bij de beursintroducties van de vermelde bedrijven realiseerde de Gimv diverse meerwaarden via gedeeltelijke exits. Ook de participaties in buitenlandse ‘venture capital’-fondsen profiteerden mee van het beursklimaat, in het bijzonder in de VSA.
Dat beursklimaat bood overigens buitengewoon interessante condities voor ‘trade sales’. Ook op dat gebied was de Gimv uitzonderlijk succesvol. De transactie die het meest tot de verbeelding sprak, was zonder twijfel de verkoop van PGS International aan Agrevo. Daarmee bewees de Gimv opnieuw dat ze een geduldige investeerder is. De Gimv had namelijk al, in februari 1982, de opstart van PGS gefinancierd. Veertien jaar later volgde dan een geslaagde exit.
De participatie in ABS dateert van 1989. Voor deze participatie sloot de Gimv een overeenkomst met nv Philips, die een behoorlijke meerwaarde kan opleveren.
VISIE
Deze uitstappen, waartoe de uitzonderlijk gunstige marktomstandigheden hebben bijgedragen, zijn slechts één facet van de werking van de Gimv. Als onafhankelijke speler blijft de Gimv meer dan ooit risicodragend vermogen aanbieden. Ze zette het ‘venture capital’-instrument in voor hoogtechnologische bedrijven. In kleine en middelgrote bedrijven nam ze nieuwe participaties. De Gimv streeft hier niet naar een meerderheidsbelang maar stelt zich op als een ondersteunende aandeelhouder, die met het bedrijf meedenkt vanuit een langetermijnperspectief. In samenspraak met het management wordt onderzocht of een uitstap via de beurs of via een verkoop aan een industriële partner opportuun is. Deze langetermijnvisie zorgt ervoor dat de groei- en
4
WERELD
ontwikkelingskansen van de participaties maximaal gewaarborgd blijven. In 1996 werd niet alleen hard gewerkt aan de beursintroducties van een aantal participaties. Ook de beursintroductie van de Gimv zelf hebben we grondig voorbereid. Ze is gepland voor juni 1997. Na de succesvolle plaatsing van 31 juli 1995, waarbij we in totaal 2 miljard BEF hebben opgehaald, zet de Gimv meteen een flinke stap vooruit. Dat was trouwens voorzien in de beheersovereenkomst die tussen de Gimv en het Vlaams Gewest was gesloten. Bij decreet van 20 december 1996 heeft het Vlaamse Parlement de randvoorwaarden van de beursgang vastgelegd.
Na het uiterst succesvolle 1996 wordt 1997 een nieuwe uitdaging voor de Gimv. Met de beursintroductie willen we ervoor zorgen dat we het succesverhaal van de Gimv een even succesvol vervolg kunnen geven.
INVESTERINGEN EN DESINVESTERINGEN IN 1996
EXIT naar de
BEURS
In 1996 bleven de investeringen op een hoog peil. In totaal heeft de Gimv voor 2.696 mln. BEF geïnvesteerd. Ze ging diverse verbintenissen aan, onder meer in Telenet en Mobistar, waarvan ze het kapitaal in de volgende jaren zal volstorten. De Gimv nam 20 nieuwe participaties voor een totale waarde van 1.600 mln. BEF, tegenover 776 mln. BEF in 1995. In 16 vennootschappen deed ze vervolginvesteringen, via kapitaalverhogingen of via volstortingen van het kapitaal. Die vervolginvesteringen bedragen in totaal 904 mln. BEF. De Gimv tekende in op 8 obligatieleningen, voor een bedrag van 192 mln. BEF.
De desinvesteringen tegen kostprijs bedroegen in 1996 1.742 mln. BEF. Het gaat hier om de (gedeeltelijke) verkoop van participaties in een 20-tal bedrijven, voor een totaal bedrag van 1.544,6 mln. BEF tegenover 1.786,7 mln. BEF in het vorige boekjaar. Op de (obligatie)leningen ontving de Gimv terugbetalingen voor 197,5 mln. BEF.
De financiële vaste activa bedroegen per einde 1996 (in de enkelvoudige jaarrekening) 15.705 mln. BEF tegenover 14.751 mln. BEF eind 1995. Dat betekent een aangroei van 6,5%.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
5
STRUCTUUR VAN DE GIMV
78,3
9%
GIM
V
VIM 49,2 8%
49,0
2%
GIM
46,5
GIM
7% 17,2
FIN
V CC
18,9
%
5%
99,9
6%
ifin
100
Kam
%
ofin
0,06
%
Imm
Fish
o-Vl
0,05
4,41
0,04 %
Hab
an
0,74
100
%
link
100
%
o-Ho
ld-N
99,9 5%
OBP
FNE
. 100
TOF 100
SCF
K
94,1
2%
%
Euro
%
OBP
%
I Adj
. Fon
%
%
Gim
0,92 %
fairf
ield
S.A.
II Ad
ds
99 %
j. Fo
nds
99 %
99,9
4%
GIM
V B.
V.
100
%
P R O D U C T M A A T S C H A P P I J E N GIMV nv Eigen vermogen Nettoresultaat Dividend
19.120 5.441 1.031
KAMOFIN nv risicofinanciering voor de dynamische besloten Vlaamse KMO’s Eigen vermogen Nettoresultaat Dividend
Eigen vermogen Nettoresultaat
26 (4)
FONDS NIEUW EUROPA nv risicofinanciering ten behoeve van Vlaamse bedrijven die activiteiten in Centraal- en Oost-Europa opstarten 474 38 43
TAKE OFF FONDS nv risicofinanciering starters in traditionele sectoren en kiemgeld voor innovatieve activiteiten Eigen vermogen Nettoresultaat
S.C.F.K. nv startersfinanciering voor kleine en middelgrote bedrijven in de Kempense regio
Eigen vermogen Nettoresultaat Dividend
406 9 16
FISHLINK nv risicofinanciering ten behoeve van activiteiten in de visserij 195 (9)
Eigen vermogen Nettoresultaat
27 (0,1) (bedragen in mln. BEF)
6
F I N A N C I E L E
V E N N O O T S C H A P P E N
BINNENLANDSE
BUITENLANDSE
GIMV CC nv coördinatiecentrum van de GIMV
SA EUROFAIRFIELD HOLDING Luxemburgse dochter met participaties in 2 venture capital fondsen
Eigen vermogen Nettoresultaat Dividend
11.002 516 487
1.042 93
GIMV BV Nederlandse dochter die een indirecte participatie in Galva-Power-Holding aanhoudt
VIM nv houdstermaatschappij van een pakket Barco-aandelen Eigen vermogen Nettoresultaat Dividend
Eigen vermogen (USD) Nettoresultaat (USD)
6.526 458 366
GIMFIN nv financieringsmaatschappij van de GIMV
Eigen vermogen (NLG) Nettoresultaat (NLG)
(2.570) 16
OBP I ADJUNCT- FONDS zijfonds bij Oxford Bioscience Partners I
Eigen vermogen Nettoresultaat Dividend
2.099 98 95
Eigen vermogen (USD) Nettoresultaat (USD)
3.998 (94)
OBP II ADJUNCT-FONDS zijfonds bij Oxford Bioscience Partners II
HABIFIN nv financieringsmaatschappij ten behoeve van het project Domus Flandria
Eigen vermogen (USD) Nettoresultaat (USD)
Eigen vermogen Nettoresultaat
70 34
1.010 (bedragen in 000' NLG-USD)
OVERHEIDSPROJECTFINANCIERING
IMMO-VLAN nv financieringsmaatschappij voor overheidsprojectfinanciering Eigen vermogen Nettoresultaat Dividend
82 3 3
GIMO-HOLD NOORDERLAAN nv financieringsmaatschappij van het project Punt aan de Lijn Eigen vermogen Nettoresultaat
3 0,5 (bedragen in mln. BEF) J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
7
L. Victor
Voorzitter Ondervoorzitters Leden
C. Ysebaert
Mevr. A. Roppe
Met raadgevende stem Regeringscommissaris
P. Buysse
E. Duquenne
R. van Outryve d’Ydewalle L. Victor C. Ysebaert Mevr. A. Roppe P. Buysse E. Duquenne H. Lyben M. Ooms M. Panneels M. Stordiau U. Vandeurzen J. Van Steen G. Van Acker K. De Witte
AUDITCOMITE Voorzitter Leden Regeringscommissaris
R. van Outryve d’Ydewalle H. Lyben L. Victor K. De Witte
REMUNERATIECOMITE H. Lyben
M. Ooms
M. Panneels
M. Stordiau
U. Vandeurzen
J. Van Steen
Voorzitter Leden
P. Buysse Mevr. A. Roppe H. Lyben G. Van Acker R. van Outryve d’Ydewalle L. Victor
COMMISSARISSEN-REVISOREN B.C.V. Ernst & Young Bedrijfsrevisoren B.B.V.B.A. Swaelen & Co Bedrijfsrevisoren C.B.V. Van Passel, Mazars, Guerard & Co Bedrijfsrevisoren G. Van Acker
8
E. De Lembre Mevr. R. Van Maele M. Swaelen H. Van Passel
RAAD VAN BESTUUR
R. van Outryve d'Ydewalle
ALGEMENE DIRECTIE
ALGEMENE DIRECTIE Directeur-Generaal
G. Van Acker
MANAGEMENTCOMITE
G. Van Acker
Voorzitter Directeur-Generaal
G. Van Acker
Leden Directeur afdeling projectontwikkeling Directeur afdeling groeifinanciering Directeur juridische afdeling Hoofd administratie en financiën
D. Boogmans G. Mampaey G. Braeckmans K. Bosman
Met raadgevende stem Voorzitter van de Raad van Bestuur
R. van Outryve d’Ydewalle
D. Boogmans
G. Mampaey
G. Braeckmans
K. Bosman
R. van Outryve d'Ydewalle
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
9
BRIEF AAN DE AANDEELHOUDERS
Antwerpen, 14 mei 1997
Geachte aandeelhouder,
In mijn vorige ‘Brief aan de Aandeelhouders’ heb ik de interne reorganisatie van de Gimv behandeld die dankzij de regels van deugdelijk bestuur een nog transparantere bedrijfsvoering had opgeleverd. Ik schetste ook de internationale groei van onze maatschappij tegen de achtergrond van de aangekondigde Europese Monetaire Unie.
In deze brief blik ik vooruit naar de grote stap die de Gimv straks zal zetten. Toch wil ik eerst even terugkijken naar het voorbije boekjaar.
1996 was een uitzonderlijk jaar. De Gimv realiseerde een geconsolideerd resultaat volgens de beperkte consolidatie - van 5,7 mld. BEF. Dat cijfer zullen we in de komende jaren wellicht niet meer halen. We hebben het te danken aan de combinatie van twee factoren: de rijpheid van een deel van onze portefeuille en de uitzonderlijke beursconjunctuur.
Intussen bereidt de Gimv zich voor om een nieuwe stap voorwaarts te zetten. Via een beursnotering willen we een beroep doen op de openbare kapitaalmarkt.
In 1995 hebben we al zo'n operatie meegemaakt. Een private plaatsing leverde ons toen circa 2 mld. BEF vers geld op. Nu, twee jaar later, wordt een deel van de Gimv-aandelen die het Vlaams Gewest aanhoudt, op de beurs aangeboden. Daardoor zullen dertig procent van de Gimv-aandelen op de beurs verhandelbaar zijn.
Intussen denken we al na over een derde fase. Die breekt wellicht over enkele jaren aan, wanneer de Gimv bijkomende geldmiddelen nodig zal hebben om haar doelstellingen optimaal te blijven realiseren. Om haar kapitaal te verhogen zal de Gimv dan opnieuw een beroep doen op de beurs.
In nauwelijks enkele jaren tijd zal de Gimv dan een lange weg hebben afgelegd: vanuit een beschermde omgeving met een besloten aandeelhoudersschap (het Vlaams Gewest en twee grootbanken) naar de open wereld van de financiële markten (de beurs). Het spreekt vanzelf dat deze snelle evolutie de Gimv fundamenteel heeft veranderd. Vooral de interne organisatie is niet onberoerd gebleven.
We willen duidelijk stellen dat de beursgang voor de Gimv geen doel op zich is. De beurs is voor ons een instrument dat de liquiditeit bewerkstelligt, zowel van bestaande als van nieuwe aandeelhouders.
10
De beursnotering in 1997 effent voor de Gimv het pad om additionele financiële middelen op te halen. Daarmee kan de Gimv haar doelstellingen nog efficiënter realiseren. En daar gaat het uiteindelijk om.
Deze doelstellingen zijn in de loop van de jaren nauwelijks veranderd. De Gimv blijft in de eerste plaats een instrument om nieuwe bedrijven te helpen creëren en bestaande ondernemingen in hun expansie te ondersteunen en te begeleiden. Daarmee wil de Gimv haar steentje bijdragen om het Vlaamse economische weefsel te verstevigen.
Toch zullen we vanaf 1997 sterkere klemtonen leggen. De Gimv zal investeren in bedrijven die vernieuwende producten en diensten op de markt brengen of expansieplannen koesteren. Aan dergelijke ondernemingen biedt de Gimv zich aan als een stabiele financiële partner.
Om die nieuwe sterke accenten te kunnen leggen, moet de Gimv haar aanwezigheid op de belangrijkste internationale markten versterken. De maatschappij moet bovendien haar slagkracht verhogen door haar ‘human resources’ optimaal te benutten.
Met haar beursintroductie zorgt de Gimv voor een uitzonderlijk feit. Behalve een paar Engelse en Nederlandse maatschappijen hebben weinig investeringsmaatschappijen het haar voorgedaan.
Dat de beursnotering ons extra inzet en energie zal kosten, beseffen we heel goed. Toch zijn we ervan overtuigd dat ze waardevolle kansen biedt voor de financiering van het ondernemerschap in Vlaanderen. Nu al heeft de Gimv de vinger aan de pols van de wereldeconomie. Dankzij haar internationale expansie volgt ze de financiële en technologische trends op de voet. Met de beursnotering krijgen we een unieke troef in handen om onze rol van investeerder in Vlaamse bedrijven nog efficiënter te spelen, en zo mee te werken aan de versterking van de Vlaamse economie.
R. van Outryve d’Ydewalle Voorzitter van de Raad van Bestuur
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
11
Ondernemingen die stagneren, staan in een oogwenk helemaal Bedrijven hebben nieuwe ideeën broodnodig. Om een marktbuitenspel. Groeien moet, ook in traditionele sectoren. De niche te verkennen en te veroveren, om te innoveren, om door
IDEE GIMV heeft een kennersoog voor jonge bedrijven met groeipo-
te groeien en internationaal door te stoten. Met het financiële
tentieel. Ze geeft hen de financiële armslag om een forse stap
maatwerk van de GIMV maakt elk bedrijf die ideeën waar.
vooruit te zetten. Maar ook voor mature bedrijven staat de
Dynamische KMO's blijven het kloppende hart van de
GIMV klaar met strategisch advies, internationale contacten,
Vlaamse economie. Ook die bedrijven loodst de GIMV door
financiële kennis en een ruime ervaring. crisissen en groeipijnen, ook zij krijgen de kans om hun vleu-
gels uit te slaan.
GIMV PRODUCTEN EN DIENSTEN
Gimv-Groeifinanciering biedt risicodragend vermogen aan grote en kleine bedrijven. De aangeboden producten houden rekening met de aandeelhoudersstructuur en met de levenscyclusfase waarin de onderneming zich bevindt: investeringen, groei, acquisities, buy-outs, familiale opvolging, internationale doorbraak. Als ondersteunende aandeelhouder beoogt de Gimv steeds een minderheidsbelang.
GROEIKAPITAAL
Gimv-Groeikapitaal verschaft risicodragend vermogen aan mature bedrijven met een open aandeelhoudersstructuur. In de sector Groeikapitaal investeerde de Gimv in 1996 in vier nieuwe participaties voor een bedrag van 107,6 mln. BEF, waarvan 60,9 mln. BEF in de vorm van kapitaal (KINEPOLIS-ESPANA, ATRIUM-1, FSDPRE FLOTATION FUND, ERGON). In bestaande participaties werden de investeringen verhoogd met een totaal bedrag van 188,8 mln. BEF.
Tegenover deze nieuwe verbintenissen, die samen 297 mln. BEF belopen, stonden 655 mln. BEF desinvesteringen. Ze bestaan uit 145 mln. BEF terugbetalingen van (converteerbare) (obligatie)leningen en uit 510 mln. BEF die het resultaat zijn van de gedeeltelijke of volledige verkoop van participaties.(*)
Kinepolis-project
In het Kinepolis-project van de Group Claeys in Madrid nam de Gimv een participatie van 30%. De totale investeringen bedragen ongeveer 1,2 mld. BEF. Het complex, dat het grootste ter wereld moet worden, wordt gebouwd in een prestigieuze omgeving aan de rand van Madrid, die helemaal in het teken van de multimedia staat. Men verwacht de activiteiten eind 1998 te kunnen starten. De Gimv blijft de internationale uitbouw van deze gereputeerde bioscoopgroep verder begeleiden.
ATRIUM-1
In 1996 nam Gimv een participatie van 41% in ATRIUM-1, de eerste Belgische vennootschap voor belegging in schuldvorderingen (VBS). Atrium werd opgericht om een deel van de schuldvordering te effectiseren die BACOB-Bank bezat op grond van haar kredietverlening aan nv Domus Flandria, een vennootschap voor de bouw of renovatie van 10.000 sociale woningen in Vlaanderen. De operatie was een succes en de intekenperiode kon dan ook snel worden afgesloten, met een totaal van 7,6 miljard BEF. De Gimv nam deze participatie niet alleen omdat ze een band heeft met Domus Flandria, maar vooral ook om knowhow te verzamelen over deze financiële techniek.
FSD European Pre-Flotation Fund
In mei 1996 onderschreef Gimv een kapitaalinbreng in het FSD European Pre-Flotation Fund. Dit Franse fonds wil op het Europese continent investeren in bedrijven die bin-
(*) Dit bedrag vertegenwoordigt de waarde die deze participaties in de boekhouding van de Gimv bezaten. Met de gerealiseerde min- of meerwaarden wordt dus geen rekening gehouden.
nen een termijn van 6 maanden à 2 jaar naar een beursnotering streven. Financiére St-Dominique (FSD), de grootste investeringsmaatschappij van Frankrijk, is sponsor
J A A R V E R S L A G
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR
groeif i n a n ci e ri n g
1 9 9 6
13
van dit initiatief. FSD treedt ook op als meerderheidsaandeelhouder van de managementvennootschap.
Het fonds bezat per 31.12.96 voor 426 mln. FF geëngageerd kapitaal. Tot 31.12.96 investeerde het voor 52,5 mln. FF in drie bedrijven. In januari 1997 volgde een vierde investering van 10,7 mln. FF, dit keer in Zweden. Met deze participatie vergroot de Gimv haar knowhow en breidt ze haar Europese relatienetwerk verder uit. Bovendien verstevigt ze haar relatie met FSD.
Ergon
De onderneming Ergon maakte als Partek-Ergon deel uit van de Finse Partek-Groep toen het op 16 september 1996 werd overgenomen door Johan Willemen en Victor Frans. De Gimv en het VIV kwamen in deze ‘leveraged management buy-in’ tussen en stelden kapitaal en een achtergestelde obligatielening ter beschikking. Ergon legt zich toe op de productie en de verkoop van betonelementen en is een belangrijke Belgische speler in de prefabsector. Het bedrijf wordt beschouwd als de specialist bij uitstek in complexe voorgespannen constructies. Het beschikt over drie productiehallen (bruggen en gebinten, geëxtrudeerde vloeren, architectonisch beton), die elk een specifieke betonmengcentrale bezitten. Dankzij de tussenkomst van de Gimv kwam dit topbedrijf weer in Vlaamse handen.
Het bovenstaande toont aan dat Gimv-Groeikapitaal haar Europese relatienetwerk verder heeft uitgebouwd en haar financiële knowhow heeft uitgebreid. Daarnaast ondersteunde de Gimv de internationale expansie van Vlaamse bedrijven en leverde ze een bijdrage om bedrijven weer in Vlaamse handen te brengen.
In 1996 verdwenen de participaties Portfinance, Sabena en Truck Financiering uit de portefeuille van de Gimv.
KAMOFIN
Kamofin blijft zich richten tot dynamische Vlaamse KMO’s. Management en aandeelhouderschap vallen hier doorgaans samen. Veel van deze bedrijven staan eerder afwijzend tegenover externe aandeelhouders, ofschoon ook zij beseffen dat ze hun risicodragend vermogen moeten verstevigen. Kamofin speelt op deze behoeften in door risicokapitaal te verschaffen met vooraf bepaalde exitvoorwaarden, zoals achtergestelde obligatieleningen of tijdelijke kapitaalcontracten met vaste terugkoop. Deze formules met vast rendement vormen het leeuwendeel van Kamofins activiteiten. In 1996 realiseerde Kamofin bovendien twee dossiers via een open aandelenparticipatie. (*) Wanneer de participatie een tijdelijk kapitaalcontract betreft met vaste terugkoop, wordt zoals in de sector gebruikelijk is de naam van de participatie niet vermeld.
14
Kamofin investeerde voor 186 mln. BEF in 15 bedrijven, voor een gemiddeld bedrag van 12,4 mln. BEF.(*)
Dit staat tegenover 226,6 mln. BEF
moesten het bedrijfskapitaal versterken
aantal uitvallers terug te dringen, speurt
tussenkomsten in 13 dossiers in 1995.
en 1 financiering werd verleend in het
het Take Off Fonds naar starters die een
Wat het aantal dossiers betreft, was 1996
kader van een overname.
onmiskenbaar concurrentieel voordeel
een normaal jaar. Het gemiddelde bedrag
en een stevig management bezitten.
van de tussenkomsten lag heel wat lager.
Het Fonds investeerde bijvoorbeeld in
Toch moeten we dit nuanceren: het ho-
STARTERSFINANCIERING
een bedrijf dat dankzij een vernieuwend
gere gemiddelde in 1995 was vooral te
(Take Off Fonds)
product in de voedingsnijverheid over
danken aan enkele zeer grote dossiers.
een enorm groeipotentieel beschikt, en
Zo waren de 3 grootste dossiers in 1995
Gimv-Startersfinanciering legt zich toe
in een bedrijf dat producten ontwikkelt
samen goed voor 115 mln. BEF, terwijl
op startende bedrijven in traditionele
die in de telecommunicatiebranche
de 3 grootste dossiers in 1996 maar 65
sectoren en bestaat ondertussen 7 jaar.
uniek zijn.
mln. BEF haalden. Bovendien werden in
De investeringen gebeuren via het Take
3 bestaande participaties vervolginveste-
Off Fonds. Dit specifieke fonds voor
Dergelijke bedrijven met onverwissel-
ringen uitgevoerd van minder dan 5 mln.
starters is zowat de enige overblijvende
bare troeven, een professioneel manage-
BEF, wat het gemiddeld investerings-
marktspeler in het segment van de star-
ment en een duidelijke langetermijnvisie
bedrag deed dalen.
tende bedrijven. Andere spelers hebben
bieden uitzicht op groei, een gezonde
afgehaakt, als gevolg van de hoge op-
rendabiliteit en blijvende werkgelegen-
Sinds de start in 1984 heeft Kamofin 202
startrisico’s en de oplopende opvol-
heid. Het Take Off Fonds wil mee de
dossiers uitgevoerd voor een totaal be-
gingskosten.
kapitaalbasis leggen om de groeistrate-
drag van 2.960 mln. BEF. De portefeuil-
gie van dergelijke ondernemingen te
le per 31.12.96 bestaat uit een 70-tal par-
In 1996 financierde het Take Off Fonds
ticipaties voor een bedrag van 818 mln.
vier startende bedrijven voor een totaal
BEF. Die som bestaat uit 46 mln. BEF
bedrag van 46 mln. BEF.(*) De desin-
deelnemingen, 89 mln. BEF kapitaalpar-
vesteringen bedragen 25 mln. BEF.
ticipaties, 33 mln. BEF converteerbare
In vergelijking met 1995, toen voor
obligaties en 650 mln. BEF achtergestel-
67 mln. BEF dossiers werden gereali-
de obligatieleningen.
seerd, ligt het uitvoeringsniveau vrij
ondersteunen.
laag. Dat verschil wordt verklaard door Met elk 5 dossiers waren Antwerpen en
twee factoren. De meeste dossiers die
West-Vlaanderen in 1996 de belangrijk-
in 1995 werden gerealiseerd, waren al
ste provincies. In Vlaams-Brabant finan-
in 1994 ingeleid. Bovendien heeft het
cierde Kamofin 3 bedrijven, in Oost-
Take Off Fonds ervoor gekozen om te
Vlaanderen 2 bedrijven. De gefinancier-
investeren in ‘grotere’ en professionele-
de bedrijven zijn actief in de voeding, de
re starters, die de meeste groeikansen
meubelnijverheid, de verpakkingssector,
bieden.
de deuren- en ramenbranche, de drukkerijsector, de havensector, de groothandel,
In 1996 ging één bedrijf failliet, maar
de interimbranche en de sectoren badkui-
ook voor andere dossiers werden er pro-
pen, signalisatie, en keukenpanelen.
visies aangelegd. In vergelijking met
Drie dossiers staan in verband met ex-
andere activiteiten binnen de Gimv
pansie-investeringen, 11 tussenkomsten
blijft het uitvalpercentage hoog. Om het
(*) Wanneer de participatie een tijdelijk kapitaalcontract betreft met vaste terugkoop, wordt zoals in de sector gebruikelijk is de naam van de participatie niet vermeld.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
15
GIMV PRODUCTEN EN DIENSTEN
innov a t i e f i n a n ci e ri n g
Het Gimv-aanbod omvat ook innovatiefinanciering, ten behoeve van vernieuwende bedrijven in de ruime betekenis van het woord. Degelijke innoverende bedrijven kunnen rustig ontkiemen met kiemgeld van het Take Off Fonds. Latere stadia in de ontwikkeling worden gefinancierd met venturekapitaal. Zo financiert de Gimv alle evolutiefasen van een onderneming, van de pre-start tot de beursintroductie.
VENTURE CAPITAL
Als belangrijkste verschaffer van ‘venture capital’ heeft de Gimv zich in het voorbije jaar op de opstart van technologiebedrijven toegelegd. Bovendien was 1996 voor de ‘venture capital’-activiteiten een bijzonder jaar. Na jaren van geduldig investeren in soms moeilijke externe omstandigheden, rezen twijfels over de slaagkansen van ‘venture capital’-investeringen in Vlaanderen. De exit-resultaten van 1996 bewijzen dat dergelijke investeringen echt wel vruchtbaar kunnen zijn.
Geslaagde desinvesteringen
Lernout & Hauspie Speechproducts (LHS) - Xeikon
Blikvangers waren natuurlijk Lernout & Hauspie Speechproducts (LHS) en Xeikon, die respectievelijk eind 1995 en begin 1996 op de Amerikaanse Nasdaq-beurs werden genoteerd. Daarmee zorgden ze meteen voor een Belgische primeur. De Gimv slaagde erin een deel van haar aandelen via de beurs te verkopen, zodat ze op beide participaties al een meerwaarde kon realiseren. Toch heeft ze nog een belangrijk pakket aandelen in handen. Ze wil die verzilveren wanneer de beurswaarde daarvoor geschikt is en wanneer dat de bedrijven zelf het best uitkomt.
PGS International
Midden 1996 werd het agrobiotechbedrijf PGS International verkocht aan de Duitse groep Agrevo. De participatie van Gimv in PGS was aanzienlijk, zowel relatief als in absolute cijfers. Aangezien de verkoopprijs zeer hoog opliep, resulteerde dat in een substantiële meerwaarde van meer dan 4 mld. BEF. PGS is ongetwijfeld een geslaagde illustratie van het geduldige investeringsbeleid dat de Gimv altijd heeft gevoerd. Het bedrijf werd in de loop van 1982 mee gesticht door Gimv, die toen als enige investeerder 10 mln. BEF inbracht. In de loop van de jaren bewees Gimv haar vertrouwen in de onderneming door regelmatig aan nieuwe kapitaalverhogingen deel te nemen.
Innogenetics
Eind 1996 werd Innogenetics als eerste Belgisch bedrijf naar de nieuwe Easdaq-markt gebracht. Zoals dat bij de vorige beursnoteringen het geval was, slaagde Gimv er opnieuw in alvast een deel van haar participatie te verkopen en daarmee een meerwaarde te realiseren. Van bij het ontstaan in 1985 was de Gimv een belangrijke aandeelhouder van Innogenetics geweest.
16
Voor innoverende bedrijven treedt de GIMV op als "lead investor"
Voor innoverende bedrijven treedt de GIMV op als "lead investor" of zoekt ze (internationale) co-investeerders. Maar dat is niet alles. De GIMV adviseert, denkt actief mee, ondersteunt het managementteam, o.m. bij de mondiale uitbouw van de onderneming, en helpt de ondernemingen bij het zoeken naar een exit, een mogelijke beursnotering. In een snel veranderde omgeving is beroep doen op een professionele risicokapitaalverschaffer een nodige en goede keus.
DURF
OF ZOEKT ZE CO-INVESTEERDERS.
ABS
Ook het bedrijf ABS opende interessante exit-perspectieven. Met nv Philips werd een principiële overeenkomst getekend om de bestaande aandeelhouders uit te kopen, wat aantrekkelijke meerwaardekansen biedt.
Deze voorbeelden illustreren dat er ook voor Belgische bedrijven exitmogelijkheden zijn. Recente ontwikkelingen geven uitzicht op nieuwe exits in de Gimv-portefeuille: de aandacht van de Nasdaq voor Europese bedrijven, de oprichting van de Easdaqbeurs, de nieuwe initiatieven van lokale beurzen zoals die van Brussel.
In de loop van 1996 kenden drie Amerikaanse biotechparticipaties uit de Gimv-portefeuille een geslaagde beursintroductie op Nasdaq. In januari verkreeg Connective Therapeutics (nu Connetics), een biotechbedrijf uit Palo Alto met onderzoeksactiviteiten in bindweefselziektes, een Nasdaq-notering. In april was het de beurt aan Ribozyme Pharmaceuticals, een Amerikaanse biotechstarter die verder bouwt op het werk van Nobelprijswinnaar Dr. Cech in het domein van ribozymes. Geron, een bedrijf aan de Amerikaanse Westkust dat gespecialiseerd is in gerontologie, realiseerde een IPO in augustus.
Nieuwe investeringen
De geslaagde desinvesteringen mogen natuurlijk de geslaagde nieuwe investeringen niet uit het oog doen verliezen. Deze nieuwe investeringen zijn: Technophos
•
Technophos, een nieuw initiatief op het gebied van fosforverwerking;
Keyware
•
Keyware, een nieuwe start-up die zich toelegt op biometrische identificatie en authentificatie als middel om elektronisch dataverkeer en communicatie te beveiligen. De Gimv investeert hier samen met Flanders Language Valley, een investeringsfonds in de regio van Ieper;
Excalibur
•
Excalibur, dat in Europa software verdeelt voor documentenbeheer. Ook hier treedt Flanders Language Valley op als partner;
Campus Technology
•
Campus Technology, een klein investeringsfonds opgezet samen met LMS, heeft aandelen van Scia nv, aktief in software voor bouw- en staalindustrie, overgenomen ten belope van 50%;
Beyers
•
Beyers, gespecialiseerd in financiële software. De Gimv nam aandelen over en participeerde ook in een kapitaalverhoging;
MD.Co
•
MD.Co, een bedrijf in mobiele telecomapparatuur dat opnieuw werd opgestart;
Therexsys
•
Therexsys, een Britse biotechstarter, gespecialiseerd in niet-virale gentherapie;
Exelixis
•
Exelixis, een Amerikaanse biotechstarter, gespecialiseerd in functionele genomica;
Gene Logic
•
Gene Logic, een Amerikaanse biotechstarter, gespecialiseerd in degeneratieve ziektes;
Introgene
•
Introgene, een Nederlands biotechbedrijf gespecialiseerd in virale gentherapie dat wil samenwerken met Belgische onderzoeksgroepen.
18
Verder werden beslissingen genomen over de participaties in 3 ‘venture capital’fondsen, namelijk: Oxford Bioscience Partners (OBP) II
•
Oxford Bioscience Partners (OBP) II, het opvolgfonds van OBP I; de Gimv behoudt dezelfde structuur met een zijfondsaanpak;
Alta Berkeley III
•
Alta Berkeley III, het nieuwe fonds dat zich vooral richt op de informatietechnologie en de medische sector in Europa. De Gimv was al aandeelhouder in Alta Berkeley Eurofund;
Abingworth
•
Abingworth, een Engels ‘venture capital’-fonds dat gespecialiseerd is in de biotechnologiesector. Een belangrijk deel van de investeringen gebeurt in de VS.
Samen met de bestaande investeringen in ‘venture capital’-fondsen zorgen deze participaties voor informatie-uitwisseling en voor een bijkomende dealflow van opportuniteiten.
KIEMGELD (TAKE OFF FONDS)
In het kader van de kiemgeldoperaties werd binnen het Take Off Fonds een particiCoware
patie genomen in Coware. Deze spin-off van IMEC levert software en diensten aan IC-producenten om hen in staat te stellen sneller complexe IC’s te ontwerpen.
Option International
Daarnaast deed het Fonds een opvolgingsinvestering in Option International, een bedrijf dat actief is in de sector van de communicatietechnologie.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
19
GIMV PRODUCTEN EN DIENSTEN
nieuwe o n d e rn e m i n g sp ro j e ct e n i n n i e u w e m a rkt e n
Sinds een aantal jaren werkt de Gimv aan het initiëren, opstarten en uitbouwen van ondernemingsprojecten. Deze projecten hebben te maken met nieuwe technologieën zoals de informatie- en communicatietechnologie. Een deel ervan behoort tot de activiteiten waarmee de Gimv het beleid van de Vlaamse overheid ondersteunt.
DE TELECOMMUNICATIESECTOR
Voor de ambitie van de Gimv in de telecommunicatiesector was 1996 ongetwijfeld een scharnierjaar. Projecten die al enkele jaren in de steigers stonden en waarvoor Gimv belangrijke financiële en menselijke inspanningen heeft geleverd, kregen in de loop van 1996 een formele structuur.
Telenet
Het concept van Telenet vloeide voort uit een studie die de Gimv in 1994 had uitgevoerd, in opdracht van de Vlaamse regering. Daarin onderzocht ze welke nieuwe diensten met de bestaande telefoon- en kabelnetwerken in Vlaanderen konden worden ontwikkeld. Uit de studie bleek dat Vlaanderen met de hoge penetratie van moderne kabelnetten over een zeer waardevolle troef beschikt. De Gimv, die rekening hield met de aangekondigde liberalisering van de telecominfrastructuur in Vlaanderen, stelde daarom aan de Vlaamse regering voor de haalbaarheid te onderzoeken van een breedbandig netwerk. Dat deed de Gimv in de loop van 1995, samen met de kabelintercommunales en US West, een Amerikaanse telefoonoperator.
Na complexe onderhandelingen werd in de loop van 1996 de juridische structuur van de Telenet-groep opgericht. Aandeelhouders zijn: de kabelintercommunales voor 35%, US West voor 25%, Gimv voor 20% en een financieel consortium voor 20%. Het totale ingetekende kapitaal bedraagt 13 mld. BEF. In de beginfase ging veel aandacht naar de aanwerving van de eerste personeelsleden en de voorbereiding van de investeringen. Verwacht wordt dat Telenet in enkele Vlaamse regio’s al in de loop van 1997 diensten zoals Internet kan aanbieden. Op 1 januari 1998 wordt de liberalisering van de spraaktelefonie een feit. Telenet zou dan starten met de eerste spraaktelefoniediensten.
Mobistar
Zodra het lastenboek voor de tweede Belgische GSM-licentie werd bekendgemaakt, liet de Gimv haar interesse blijken. Samen met Vlaamse en Waalse financiële groepen zette ze het consortium Mobilis op. Eind 1995 koos de Belgische regering voor Mobistar, een concurrerend consortium. Mobistar bestond toen uit France Telecom en
20
VISIE V O O R U I T Z I E N
i s
D U R V E N .
Via haar globaal netwerk ontdekt de GIMV beloftevolle opportuniteiten Dat leidt tot concrete ondernemingsprojecten in nieu-
waarvan ze ook in Vlaanderen de kanwe domeinen. Zo heeft zij Telenet NV op de sporen
sen peilt en de groei stimuleert. gezet. Maar de GIMV bundelt en organiseert ook Vlaamse ervaring en technologische knowhow, zodat die internationaal door kan stoten.
het Belgische bedrijf Telinfo. Na het ondertekenen van de licentie werden gesprekken aangeknoopt tussen Mobistar en enkele Belgische financiële groepen die waren vertegenwoordigd in Mobilis.
Midden 1995 namen deze groepen een kapitaalparticipatie van 28% in Mobistar. De Gimv, die 5% voor haar rekening nam, heeft een bestuursmandaat. Mobistar slaagde erin om binnen 9 maanden na de ondertekening van het contract operationeel te zijn. Sindsdien groeit het aantal abonnementen gestaag, zodat de doelstellingen van het businessplan intussen al overschreden zijn. Op termijn hoopt het bedrijf een beursnotering te kunnen aanvragen, wat uitzicht biedt op exitmogelijkheden.
Belgian Trunking
Nog in de telecomsector deed de Gimv een vervolginvestering in Belgian Trunking, dat onder de commerciële naam Spectrum een ‘trunking’-netwerk uitbouwt.
SOCIALE INFRASTRUCTUURPROJECTEN
De Vlaamse gemeenschap heeft in de voorbije jaren een beroep gedaan op de Gimv voor projecten die beantwoorden aan sociale en economische noden. De Gimv moest deze projecten zo structureren dat de overheid haar programma’s met een minimum aan budgettaire inspanningen kon verwezenlijken. Het gaat hier om het programma Domus Flandria en het project Serviceflats.
Habifin - Domus Flandria
Via haar dochtermaatschappij nv Habifin heeft de Gimv een participatie van 25,05% in nv Domus Flandria. Dat is een vennootschap die werd opgericht om het urgentieprogramma voor de sociale woningbouw uit te voeren.
In 1996 was Domus Flandria vier jaar actief. Er werden geen nieuwe dossiers goedgekeurd: alle aandacht ging naar de afwerking van de aangevatte projecten. Eind maart 1997 waren al 7.538 woningen opgeleverd, 75% van het totaal. Eind 1997 zullen nagenoeg alle woningen zijn opgeleverd.
Begin 1997 heeft de Vlaamse regering beslist om 700 mln. BEF extra toe te wijzen aan het urgentieprogramma. Deze middelen, komende uit besparingen ingevolge de lagere rentevoet en de BTW-verlaging, zullen vooral worden gebruikt voor renovatieprojecten in stadskernen.
22
Domus Flandria sloot 1996 af met een positief nettoresultaat van 47,7 mln. BEF, wat aanzienlijk minder is dan in 1995. Dat wordt verklaard door de minder goede financiële resultaten, een waardevermindering op een vordering en de lagere subsidies van het Vlaams Gewest. Voor 1997 wordt een gevoelige verbetering van de resultaten verwacht.
Op 24 september 1996 werd beslist om het kapitaal met 501,25 mln. BEF te verminderen, zonder vernietiging van aandelen. Het eigen vermogen bedraagt nu 1,525 mln. BEF.
Serviceflats Invest (Bevak)
Deze vennootschap investeert in serviceflats en werd eind oktober 1995 opgericht. Ze ging meteen naar de beurs als een vastgoedbevak, conform het wettelijk kader dat daarvoor in april 1995 was gecreëerd. De Bevak Serviceflats Invest was de eerste Bevak die in België op de beurs werd geïntroduceerd. Ze kende onmiddellijk een groot succes: in 4 dagen tijd werd het nodige kapitaal van 2,4 mld. BEF opgehaald, zodat de intekening vervroegd werd afgesloten.
De Gimv nam actief deel aan de oprichting van de vennootschap en nam 30% van het oprichterskapitaal voor haar rekening. Op vraag van de minister van Financiën, Begroting en Gezondheidsbeleid trok de Gimv ook de medeoprichters aan en stelde ze het managementteam samen.
Na de succesvolle plaatsing begon het managementteam aan zijn eigenlijke opdracht: het sluiten van leasingovereenkomsten met OCMW’s en vzw’s en de bouw van serviceflats. Intussen werden 19 projecten goedgekeurd die in totaal 456 flats omvatten. De oplevering van de eerste 2 projecten is voorzien voor september 1997. Uit de eerste projecten blijkt dat de vooropgestelde prijs van 2,4 mln. BEF, alle kosten inbegrepen, wordt gehaald.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
23
De GIMV bouwt al jarenlang aan een stevig interMet haar internationaal netwerk trekt de GIMV voor nationaal netwerk van investeringspartners en tech-
K
ER
TW
NE
haar diensten een unieke toegevoegde waarde.
M FOR
R VOO
VLAAMSE
BEDRIJVEN,W
EREL
DWI
JDE
UIT
KIJ
KP
OS
T
V
WE
AL
trekkelijke opportuniteiten in het buitenland.
EU
MA
NA
elk niveau in de GIMV verweven. Het geeft aan
NI
RKT
TIO
co-investeerders aan. Zelf krijgt ze toegang tot aan-
R SEGMENTEN.
HET INTERNA
:L
AN
CE
P ER
T LA
nologische adviseurs. De internationalisering zit op
OO
WERELD
de Vlaamse bedrijven geïnteresseerde buitenlandse
GIMV PRODUCTEN EN DIENSTEN
de int e rn a t i o n a l e d i m e n si e
HET INTERNATIONAAL NETWERK
niet alleen helpen om de juiste investe-
diverse fondsen en investeringsmaat-
ringsbeslissingen te nemen, maar ook
schappijen. In deze context is het ver-
Ook in 1996 heeft de Gimv hard ge-
om de maatschappijen in haar porte-
meldenswaardig dat de voorzitter van
werkt aan de uitbouw van haar interna-
feuille optimaal te ondersteunen.
de Raad van Bestuur van de Gimv ook
tionaal netwerk. De Gimv vindt het erg
Behalve formele participaties in buiten-
voorzitter is van de European Venture
belangrijk dat ze wereldwijd voeling
landse investeringsmaatschappijen om-
Capital Association (EVCA), de
houdt met de belangrijkste technologi-
vat het internationaal netwerk van de
Europese vereniging van maatschappij-
sche en financiële centra. Dat moet haar
Gimv ook informele contacten met
en die risicokapitaal verschaffen.
Europa
Siparex - Sofipa
De Gimv heeft haar samenwerking met Siparex in Frankrijk en Sofipa in Italië onver-
Sofipa Club
minderd voortgezet. Ze werd trouwens lid van Sofipa Club, een samenwerkingsverband dat Sofipa heeft uitgebouwd. Net zoals de Gimv begeleiden zowel Sofipa als Siparex projecten in de vroegere Sovjet-Unie, in opdracht van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBWO). Dat leidt uiteraard tot een aantal concrete samenwerkingen.
In de loop van 1996 heeft de Gimv een drietal nieuwe participaties in fondsen genoEuropean Pre-Flotation Fund
men. In de eerste plaats is er de participatie in het European Pre-Flotation Fund van Financière Saint-Dominique, een ‘mezzaninefonds’ voor bedrijven met beursambities.
Alta Berkeley
Daarnaast nam de Gimv een participatie in het nieuwe fonds van Alta Berkeley, met kantoren in Londen en Genève. Dit fonds mikt vooral op de sector van de informatietechnologie en op de medische sector. Ondertussen heeft Alta Berkeley samen met Gimv een participatie genomen in MDC, een Vlaams technologiebedrijf dat actief is in mobiele telecomapparatuur.
Abingworth
Eind 1996 nam de Gimv ten slotte een participatie in het nieuwe fonds van Abingworth. Dit fonds is gespecialiseerd in investeringen in biotechnologiebedrijven, zowel in Europa als in de VS.
De Verenigde Staten
In 1996 werd een nieuwe belangrijke participatie genomen in het tweede fonds van Oxford Bioscience Partners (OBP)
Oxford Bioscience Partners (OBP). Zoals dat met OBP I het geval was, is het adjunctfonds vooral bedoeld voor Amerikaanse ondernemingen met interesse voor Europa.
Charles River
De contacten met Charles River werden voortgezet. De Gimv kreeg ondersteuning om Vlaamse portefeuillebedrijven naar de Amerikaanse markt te begeleiden. De bijzonder goede resultaten van de fondsen die Charles River Partners beheert, bewijzen dat de
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
25
Gimv met dit fonds een uitstekende keuze heeft gemaakt. Intussen heeft de Gimv beslist dat ze ook in het nieuwe fonds van Charles River een participatie zal nemen.
Het voorbije jaar keek de Gimv ook uit naar een nieuw fonds aan de Amerikaanse Westkust dat actief is in de informatietechnologie en de communicatie. Dat fonds moest Paragon Venture Partners vervangen, dat begin 1996 zijn actieve investeringen Media Technology Ventures
heeft stopgezet. Begin 1997 koos de Gimv voor een participatie in Media Technology Ventures, een nieuw fonds met kantoren in Californië. Daardoor beschikt de Gimv opnieuw over actieve investeringsfondsen in de technologiecentra die voor de Gimv en voor Vlaanderen cruciaal zijn: de as Boston-New York op de Oostkust en de as San Francisco-Los Angeles op de Westkust.
Azië
Ook het Aziatische netwerk van de Gimv werd gevoelig versterkt. Zo namen we in NIF Asian Pre-IPO Fund
januari 1997 een participatie in het NIF Asian Pre-IPO Fund. Dit fonds is gericht op pre-IPO bedrijven in Zuid-Oost-Azië, met een verwachte beursexit binnen 2 jaar. Het mikt vooral op traditionele sectoren en heeft een Japanse invalshoek. De sponsor is NIF, een risicokapitaalbedrijf van de DAIWA-groep.
Pacven Walden
Daarnaast heeft de Gimv een participatie in Pacven Walden, een ‘venture capital’fonds dat op technologisch georiënteerde bedrijven is gericht. De spil van dit fonds is de Walden-groep, die in de VS is gevestigd. Het fonds is intussen aan zijn derde investeringsjaar toe. De portefeuille blijft gunstig evolueren.
Shanghai Science & Technology Corporation (SSTIC)
De Gimv werkt bovendien samen met Shanghai Science & Technology Corporation (SSTIC), een Chinese investeringsmaatschappij met zetel in Shanghai. Het is de bedoeling om via SSTIC Vlaamse bedrijven te ondersteunen die in China willen investeren.
BEDRIJFSPARTICIPATIES IN ONTLUIKENDE MARKTEN
Fonds Nieuw Europa
Sinds 1991 is de Gimv in deze regio actief via het Fonds Nieuw Europa (FNE), een 100% dochtermaatschappij. Het FNE investeert in Vlaamse projecten in Midden- en Oost-Europa. De meeste aanvragen zijn nog altijd bestemd voor projecten in MiddenEuropa. Toch verschuift de aandacht steeds meer in de richting van het Oosten en de landen van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS). Het kapitaal van het FNE bedraagt 600 mln. BEF. Sinds de oprichting werd daarvan ongeveer 400 mln.
26
BEF geïnvesteerd, gespreid over 11 projecten. In 1996 investeerde het FNE 37 mln. BEF in drie projecten van Vlaamse bedrijven, waarvan twee in Hongarije en één in Polen. Er werden ook twee exits gerealiseerd.
Daarnaast verbond het FNE zich ertoe om voor 130 mln. BEF te investeren in twee fondsen, die allebei werden opgericht op initiatief van de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBWO). Het gaat hier om het Gimv Kazakstan PostPrivatisation Fund (GKPPF) en het Rabo Black Earth Regional Venture Fund (RBE).
Het Gimv Kazakstan Post-Privatisation Fund (GKPPF) werd begin 1996 opgericht,
Gimv Kazakstan Post-Privatisation Fund
nadat Gimv/FNE eind 1995 uit een 70-tal kandidaten werd geselecteerd als fondsmanager. Kazakstan is na Rusland de grootste ex-Sovjetrepubliek en telt 17 miljoen inwoners. Het land is rijk aan grondstoffen, waaronder olie, gas, steenkool en diverse mineralen. Het GKPPF is bestemd voor middelgrote geprivatiseerde of nieuwe privéondernemingen in Kazakstan. De EBWO stelt 30 mln. ECU kapitaal ter beschikking. Het fonds kan ook een beroep doen op 20 mln. ECU voor technische assistentie vanuit het TACIS-programma van de Europese Commissie. Daarnaast zal het FNE in elk project van het fonds co-investeren voor een bedrag van 10% van de EBWO-participatie. De levensduur van het fonds bedraagt 10 jaar. Intussen heeft het GKPPF al twee projecten goedgekeurd voor een totaal bedrag van ongeveer 3,8 mln. ECU. Voor diverse andere projecten is de onderzoeksfase al ver gevorderd.
Het Rabo Black Earth Regional Venture Fund (RBE) is een regionaal fonds in Rusland
Rabo Black Earth Regional Venture Fund (RBE)
dat eveneens door de EBWO werd gelanceerd. ‘Black Earth’ of Zwarte Aarde is een regio die ten zuiden van Moskou ligt en aan Oekraïne grenst. Als belangrijk landbouwgebied biedt de regio interessante opportuniteiten in de voedingsverwerking en verder ook in de sectoren farmacie, chemie, textiel, bouw en bouwmaterialen en in de verpakkingsindustrie. Het fonds krijgt van de EBWO een kapitaal van 30 mln. USD mee. Daarnaast stelt TACIS 20 mln. USD ter beschikking voor technische assistentie.
Azië
De fondsmanager is een joint venture tussen Rabobank, FNE, het Nederlandse advies-
Sinds 1995 wil de Gimv actief deelne-
bureau EWIC/Larive en de Nederlandse industriële holding Corpeq Ventures.
men aan investeringsprojecten van
Het managementcontract werd eind 1996 toegewezen. Begin 1997 ging RBE van start,
Vlaamse bedrijven in Azië. Ze geeft de
vanuit zijn hoofdkantoor in Voronesh.
prioriteit aan projecten in de volgende ontluikende markten: China, Thailand,
Tot slot vermelden we dat Gimv/FNE vertegenwoordigd is in de investeringscomité
Maleisië, Indonesië, Filippijnen, Vietnam
van het Smolensk Regional Venture Fund, dat geleid wordt door Sigefi (Siparex),
en Indië. Vorig jaar participeerde ze voor
en in het comité van het West Russia Regional Venture Fund, dat onder leiding staat
een bedrag van 40 mln. BEF in twee pro-
van Sofipa en Iritech. Ook deze twee regionale fondsen in Rusland zijn opgericht
jecten van Belgische bedrijven: nv Victor
door de EBWO.
Buyck in Thailand en SIPEF in Vietnam.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
27
BIJZONDERE OPDRACHTEN VOOR HET VLAAMSE GEWEST
In de beheersovereenkomst die de Gimv in 1995 met het Vlaams Gewest heeft gesloten, draagt ze alle participaties die ze voorheen voor rekening van het Vlaams Gewest beheerde over aan de Participatiemaatschappij Vlaanderen (P.M.V.). Behalve voor het beheer van deze participaties staat de P.M.V. ook in voor speciale adviesopdrachten. De Gimv heeft met de P.M.V. een overeenkomst voor managementbijstand en -ondersteuning.
De belangrijkste opdracht in 1996 had te maken met de uitbating van de toltunnel Liefkenshoektunnel
"Liefkenshoektunnel". Samen met het management werkte de Gimv in 1996 een strategisch plan uit om de verlieslatende nv Liefkenshoektunnel (LHT) tot een rendabele onderneming om te vormen. Op operationeel niveau werd in maart 1996 een nieuwe tariefstructuur ingevoerd. Die beoogde de overschakeling van het manuele tolsysteem naar het teletolsysteem. De nieuwe tariefstructuur moest ook de kosten helpen beheersen. Op financieel vlak werd begonnen met een ‘lease in/lease out’-transactie. In die constructie zal het exploitatierecht van de tunnel worden overgedragen aan Amerikaanse investeerders, die het op hun beurt onmiddellijk weer aan de nv LHT zullen overdragen. In het kader van die transactie zullen het recht van opstal en de concessie worden verlengd.
Biotech Fonds Vlaanderen (BFV)
In de loop van 1996 nam het BFV twee nieuwe participaties, voor een globaal bedrag van circa 107 mln. BEF. Het investeerde in Pharming, dat een vestiging in Geel oprichtte, en nam een participatie in Avid/Quality Biotech. Daarmee financierde dit bedrijf de opstart en de opbouw van de Europese vestiging in Holsbeek.
Intussen heeft het BFV al de eerste gedeeltelijke desinvesteringen met meerwaarde gerealiseerd: PGS International, ABS en Innogenetics.
28
FINANCIELE RAPPORTERING OP GECONSOLIDEERDE BASIS
c onsol i d a t i e va n d e G I M V
Voortaan zal de financiële rapportering
De Gimv is als moedermaatschappij onderworpen aan het K.B. van 6 maart 1990 op
van de Gimv op geconsolideerde basis
de geconsolideerde jaarrekening van de ondernemingen. De raad van bestuur heeft
gebeuren. Dat levert de geïnteresseerde
zich in 1996 opnieuw uitgesproken over de reikwijdte van de consolidatiekring en
lezer een globaler beeld op dan bij de
over de te volgen waarderingsregels.
rapportering op basis van de enkelvoudige jaarrekening het geval is.
CONSOLIDATIEKRING (*)
De Gimv kiest daarom voor een geconsolideerde verslaggeving, op basis van
Als verbonden ondernemingen worden uitsluitend de ondernemingen opgenomen
haar beperkte consolidatie.
waarvan het maatschappelijk doel gelijkaardig is of in het verlengde ligt van dat van
Het boekjaar 1996 fungeert hier als
de Gimv zelf, en waarbij de bestuursorganen van de Gimv de daadwerkelijke zeggen-
overgangsjaar.
schap hebben over het bepalen en oriënteren van het beleid of de aanstelling van de meerderheid van de bestuurders in de ondernemingen.
Met beperkte consolidatie wordt de geconsolideerde balans- en resultatenre-
Ondernemingen waarin de Gimv een participatie heeft, worden in de consolidatiekring
kening van de nv Gimv bedoeld, met
opgenomen wanneer de deelneming minstens 20% bedraagt, en indien er geen over-
haar integraal geconsolideerde dochter-
eenkomsten bestaan tot verkoop van aandelen. Voor deze ondernemingen werd vanaf
maatschappijen. Waar dat nodig is,
het boekjaar 1996 een wijziging aangebracht. Beslist werd om alleen nog de onderne-
geven we ter verduidelijking de gege-
mingen op te nemen waarvan de historische aanschaffingswaarde groter is dan 200
vens uit de wettelijke consolidatie.
mln. BEF. Dat kleinere participaties niet opgenomen worden, heeft een te verwaarlozen impact. Het doet zeker geen afbreuk aan het getrouwe beeld van de wettelijke geconsolideerde jaarrekening.
CONSOLIDATIEMETHODES (*)
Verbonden ondernemingen worden opgenomen volgens de integrale methode. Voor ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat, passen we de vermogensmutatiemethode toe.
CONSOLIDATIEREGELS (*)
Herwerkingen vóór balans en toepassing van de door de Gimv voorgeschreven uniforme waarderingsregels gelden voor de binnen- en buitenlandse dochterondernemingen. Voor de industriële vennootschappen wordt niet overgegaan tot een herwerking en worden de geëigende waarderingsregels behouden zonder correctieaanpassingen. Positieve consolidatieverschillen met betrekking tot de eigen dochterondernemingen worden afgeschreven over een periode van 5 jaar, behalve de verschillen die tot uitdrukking komen in een korte periode voor balansdatum. Bij de industriële ondernemingen worden positieve consolidatieverschillen afgeschre(*) wettelijke consolidatie
ven over 5 jaar, behalve voor de ondernemingen met hoogtechnologische activiteiten.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
29
Voor dergelijke bedrijven werd de afschrijvingsduur vastgesteld op 10 jaar.
De buitenlandse dochtermaatschappijen worden in de consolidatie opgenomen tegen volgende koersen: balansposten, rechten en verplichtingen tegen slotkoers; resultatenrekening tegen de gemiddelde koers van het boekjaar; eigen vermogen tegen de historische koers. Eventuele afwijkingen worden geboekt als ‘omrekeningsverschillen’.
GECONSOLIDEERDE BALANS (*)
Het activa balanstotaal bedraagt 28.955 mln. BEF, waarvan 38% vaste activa en 62% vlottende activa.
De materiële vaste activa omvatten het kantoorcomplex in de Karel Oomsstraat te Antwerpen, dat is opgenomen tegen boekwaarde. De financiële vaste activa bedragen 10.883 mln. BEF.
Wat de investeringen in materiële vaste activa betreft: in de loop van 1996 werd begonnen aan de verfraaiing en herinrichting van het gebouw (kostprijs 15 mln. BEF). Bovendien besloot de Gimv een informatica-investering door te voeren van ongeveer 30 mln. BEF. Deze investering is onder meer bestemd voor de overgang naar een Windows NT-omgeving, het gebruik van een documentbeheersysteem en de integratie en opstart van ‘kennisbeheer’ binnen de vennootschap.
De financiële vaste activa zijn op het niveau van vorig boekjaar gebleven. Ze bevatten de meeste participaties en (obligatie)leningen van de nv Gimv, nv VIM, nv Habifin en de duurzaam aangehouden aandelen van de nv Kamofin en de nv Take Off Fonds. Ze zijn opgenomen tegen hun historische boekwaarde. Als daar reden toe is, werden passende en verantwoorde waardeverminderingen geboekt.
De post financiële vaste activa bevat geen ondernemingen, opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode. Deze ondernemingen zijn daarentegen wel opgenomen in de wettelijke consolidatie.
Bij de vorderingen op meer dan één jaar werden de toegestane (obligatie)leningen opgenomen die werden verstrekt door de nv Kamofin en de nv Take Off Fonds, in het kader van hun specifieke doelstellingen, die hoofdzakelijk gericht zijn op kleine en besloten familiale ondernemingen. Ook is de obligatielening opgenomen die de nv Gimv heeft verstrekt aan de nv Vlaamse Huisvestingsmaatsschappij (VHM), in het (*) beperkte consolidatie
30
kader van de financiering van nv Domus Flandria.
De rubriek vorderingen op ten hoogste één jaar bevat hoofdzakelijk een uitstaande vordering van de nv Gimv CC op nv Domus Flandria, naast de courante vorderingen van de nv Gimv en dochters.
Door de realisatie van een aantal succesvolle exits lopen de geldbeleggingen op tot 13,9 mld. BEF. Dat betekent een stijging met ongeveer 2 mld. BEF tegenover het vorige boekjaar. De netto-thesaurie van de Gimv bedraagt evenwel slechts 8,5 mld. BEF, aangezien de Gimv nog een aantal belangrijke verbintenissen moet nakomen.
Het eigen vermogen is gestegen tot 24,9 mld. of 86% van het balanstotaal. In het boekjaar 1995 was dat 81% of 20,2 mld. BEF. Het eigen vermogen is samengesteld als volgt: •
kapitaal en uitgiftepremies van de moedermaatschappij, respectievelijk 4.635 mln. BEF en 4.175 mln. BEF;
•
groepsreserves van de moeder en dochters: 16.069 mln. BEF;
•
omrekeningsverschillen: 26 mln. BEF
De vermelde omrekeningsverschillen werden geboekt op de buitenlandse dochters, met name Gimv BV, SA EUROFAIRFIELD HOLDING en de OBP-ADJUNCT I en II fondsen.
De belangen van derden bedragen 2.097 mln. BEF. Het gaat hier vooral om de private aandeelhouders bij de nv VIM en de nv Gimv CC.
Voorzieningen, uitgestelde belastingen en belastinglatenties zijn aangelegd bij de nv Gimv, nv GIMFIN en de nv FISHLINK. Ze zijn bedoeld om mogelijk kosten op te vangen wegens hangende of nog te behandelen geschillen.
De totale schuldpositie van de Gimv-groep is bijzonder laag: 1.143 mln. BEF, ofwel 4% van het balanstotaal. Dit bedrag omvat het uit te keren dividend van de nv Gimv, voor een bedrag van 1.031 mln. BEF.
De post overlopende rekeningen van de passiva omvatten discounts, ingevolge de FIV-FIT-afkopen van het Vlaamse Gewest. Ze zullen volgens een passende tijdstabel worden opgenomen als winst van het boekjaar, tenzij de onderliggende activa vervroegd worden gerealiseerd. In dat geval worden de discounts op het ogenblik van de realisatie als winst geboekt.
We vermelden ook dat de dochtervennootschap nv GIMFIN in het kader van de onderhandse plaatsing van Gimv-aandelen is overgegaan tot de aankoop en onmiddellijke verkoop van 2.600 aandelen categorie C op 17.1.1996; van 5.500 aandelen C
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
31
op 19.1.1996; van 1.400 C aandelen op 23.1.1996; van 1.600 aandelen C op 30.01.1996; van 100 aandelen C op 14.2.1996; van 430 aandelen C op 2.4.1996 en van 2.000 aandelen C op 13.6.1996.
GECONSOLIDEERDE RESULTATEN (*)
In het boekjaar 1996 behaalde de Gimv een opmerkelijk hoog resultaat: 5.654 mln. BEF tegenover 2.044 mln. BEF tijdens het voorbije boekjaar.
De bedrijfsopbrengsten bevatten de post omzet (ondermeer studieopbrengsten en adviesbijstand) ten bedrage van 146 mln. BEF en de post andere bedrijfsopbengsten (doorfacturaties derden) ad 34 mln. BEF.
De operationele kosten van de Gimv-groep met name de som van diensten en diverse goederen (149 mln. BEF), bezoldigingen (142 mln. BEF) en andere bedrijfskosten (27 mln. BEF), verminderd met het totaal van de andere bedrijfsopbrengsten bedragen 285 mln. BEF of 2,6% van de financiële vaste activa. De personeelskosten zijn in totaal gestegen met 3,3% en bedragen 1,3% van de financiële vaste activa. De Gimv wil de operationele kosten drukken door een verantwoord kostenbeleid te voeren. Anderzijds sluit ze niet uit dat ze door de aanpassing van haar investeringsvisie extra personeelsleden zal moeten aantrekken.
De financiële opbrengsten zijn tegenover vorig boekjaar met 10% gestegen. Vermeldenswaard zijn de opbrengsten uit vlottende activa, die 67% van de totale financiële opbrengsten uitmaken. Deze stijging vloeit voort uit de strategische beslissing om te beleggen in meer rendabele beleggingsprodukten (obligaties en een portefeuille in binnen- en buitenlandse aandelen) en op langere termijn.
De financiële kosten blijven beperkt tot 95 mln. BEF tegenover 197 mln. in het vorige boekjaar. De waardeverminderingen op vlottende activa zijn gevormd bij de nv Gimv. De andere financiële kosten vloeien voort uit de gevolgde thesauriepolitiek.
De winst uit de gewone bedrijfsuitoefening bedraagt 1.165 mln. BEF tegenover 1.035 mln. BEF in het vorig boekjaar.
Het resultaat van het boekjaar werd in hoofdzaak bereikt door de uitzonderlijke opbrengsten, en dan vooral door de meerwaarden die bij de realisatie van financiële vaste activa werden gehaald. Een globaal bedrag van 5.078 mln. BEF werd verwezenlijkt (*) beperkte consolidatie
32
door meerwaarde bij gehele of gedeeltelijke verkoop van participaties.
De waardeverminderingen op financiële vaste activa zijn uit voorzichtigheidsoverwegingen aangelegd. Ze bedragen 237 mln. BEF tegenover 44 mln. BEF in het vorige boekjaar.
Na de belastingen op het resultaat van het boekjaar ten bedrage van 252 mln. BEF en het aandeel van derden ten bedrage van 102 mln. BEF realiseert de groep een nettoresultaat van 5.654 mln. BEF. Dat is meer dan het dubbel van het resultaat in het vorig boekjaar (2.044 mln. BEF eind 1995).
(*) beperkte consolidatie
NETTORESULTAAT EN DIVIDENDENBELEID VAN DE GIMV (enkelvoudige jaarrekening)
Ten overstaan van vorig boekjaar werden de waarderingsregels voornamelijk gewijzigd ten aanzien van de geldbeleggingen. Afzonderlijke waarderingsregels werden voorzien ten aanzien van tijdelijk aangehouden aandelen en obligaties en naargelang deze in eigen beheer respectievelijk in discretionair beheer verricht worden.
De totale opbrengsten bedragen 6.824,8 mln. BEF en na aftrek van 1.384 mln. BEF kosten - met inbegrip van 258,9 mln. BEF te betalen belastingen - blijft een nettoresultaat over van 5.440,6 mln. BEF.
Aan de aandeelhouders zal een totale dividenduitkering worden voorgesteld van 1.031,4 mln. BEF, tegenover 769,6 mln. BEF in het vorig boekjaar.(*) Het dividend zal betaalbaar worden gesteld per 24 juni 1997.
(*) Vorig boekjaar bedroeg het dividend 13/12 van het voorziene statutaire dividend, aangezien het pas op 1 juli en niet op 1 juni betaalbaar werd gesteld, zoals dat bij de private plaatsing van 31 juli 1995 oorspronkelijk was voorzien.
De beursintroductie zal tot de eenmaking van alle aandelen leiden. De Gimv zal ernaar streven om het dividend jaarlijks op te trekken in functie van de inflatie en de rendementen van soortgelijke genoteerde Belgische bedrijven.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
33
WAARDERING VAN DE PORTEFEUILLE VAN DE GIMV
Zoals in het boekjaar 1995 heeft Petercam Securities de intrinsieke waarde van de portefeuille van de Gimv bepaald. Dat gebeurde op basis van de gegevens die per 31 december 1996 binnen de Gimv ter beschikking waren.
Uitgangspunt van de waardering vormt het eigen vermogen van de beperkte consolidatie (24,9 mld. BEF). Daarbij moet een meerwaarde worden gevoegd ten bedrage van 23 mld. BEF. Dat levert een intrinsieke waarde op van 47,9 mld. BEF.
In het vorig boekjaar bedroeg de intrinsieke waarde 33,9 mld. BEF. Voor het boekjaar 1996 tekenen we dus een procentuele stijging op van meer dan 40%.
De intrinsieke waarde per aandeel is gestegen tot 10.329 BEF, tegenover 7.317 BEF en 6.248 BEF op het einde van de boekjaren 1995 en 1994.
De toegepaste waarderingsregels zijn vergelijkbaar met die van gelijkaardige internationale investeringsmaatschappijen. Ze stemmen overeen met de waarderingsmethode voor ‘venture capital’-fondsen die de European Venture Capital Association (EVCA) heeft aanbevolen.
Voor de toepassing van de waarderingsregels worden de investeringen ingedeeld in drie categorieën: beursgenoteerde investeringen, niet genoteerde venture-investeringen en niet genoteerde groeifinancieringsinvesteringen. Aparte waarderingen, het gebruik van beursratio’s en discounts zijn eigen aan elke categorie.
Voor nieuwe deelnemingen werd tijdens het eerste boekjaar de instapprijs behouden. Dat is onder meer het geval voor Telenet Holding en Mobistar.
Intrinsieke waarde (in mld. BEF) Aantal aandelen Waarde/aandeel
1996
1995
1994
47,9 4.635.201 10.329
33,9 4.635.201 7.317
25,9 4.118.083 6.248
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
35
SOCIAAL VERSLAG
Eind 1996 telden de nv Gimv, de nv Gimv CC en nv Kamofin samen 42 personeelsleden, drie meer dan eind 1995.
aantal
mannen
vrouwen
waarvan halftijds
Stafmedewerkers (univ. of niet-univ. hoger onderwijs)
25
22
3
geen
Administratieve medewerkers (niet-univ. hoger of secundair)
17
5
12
4
Totaal
42
27
15
4
stafmedewerkers Bewegingen tijdens boekjaar Aangroei
+4
administratieve medewerkers -1
3
+3
-3 0
Om de competentie van de medewerkers te versterken, stelt elke afdeling een jaarlijks opleidingspakket samen. Daarmee kunnen de medewerkers hun kennis bijspijkeren en de nieuwste ontwikkelingen en trends in hun vakdomein opvolgen. Ze krijgen bovendien de kans om aan buitenlandse opleidingsprogramma’s deel te nemen.
De Gimv wil haar medewerkers billijk en marktconform honoreren. Op die manier hoopt ze de juiste medewerkers aan te trekken en ze ook te behouden. Bovendien wil ze de honorering koppelen aan de prestaties. Daardoor wil de Gimv met haar medewerkers een hechtere band smeden en ze op een duurzame manier bij de werking van de maatschappij betrekken.
36
PRINCIPES VAN DEUGDELIJK BESTUUR
AUDITCOMITE EN REMUNERATIECOMITE
Sinds 1994 besteedt de raad van bestuur bijzondere aandacht aan de invoering van de principes van deugdelijk bestuur binnen de Gimv-organisatie. Zo werd binnen de raad een auditcomité ingesteld dat regelmatig samenkomt. Het werkt op basis van de rapportering die door een extern geselecteerd auditkantoor wordt opgesteld.
In 1996 heeft de raad van bestuur in zijn midden een remuneratiecomité ingesteld, waarin ook de directeur-generaal zitting heeft. Samen met de algemene directie moet het comité voor de medewerkers een actieve en aantrekkelijke remuneratiepolitiek uitwerken.
BELANGENCONFLICT BINNEN DE RAAD VAN BESTUUR TOEPASSING VAN ARTIKEL 60 ‘VENNOOTSCHAPPENWET’(*)
Zowel op 16 juli 1996 als op 5 oktober 1996 heeft de heer Marc Ooms gemeld dat hij als afgevaardigd bestuurder van Petercam Securities een financieel belang heeft. Het belangenconflict houdt verband met de aanwijzing en vergoeding van Petercam Securities, die als globaal coördinator de beursgang van de Gimv voorbereidt en begeleidt.
VERGOEDING ART. 64 TER. VENNOOTSCHAPPENWET
Verantwoording over de opdrachten en de vergoeding toegekend aan personen met wie het college van revisoren een arbeidsovereenkomst heeft afgesloten of met wie zij beroepshalve in samenwerkingsverband staan: voor externe opdrachten inzake fiscale, sociale en boekhoudkundige adviezen werd een vergoeding toegekend van 1.289.380 BEF.
GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM De raad van bestuur drukt zijn dankbaarheid uit voor de inzet en de dyna-
Na het einde van het boekjaar hebben zich geen andere belangrijke gebeurtenissen
mische wijze waarop de personeelsleden
voorgedaan of zijn geen omstandigheden bekend die de ontwikkeling van de vennoot-
van de Gimv zich van hun taken kwijten.
schap aanmerkelijk kunnen beïnvloeden.
(*) In het verslag van de raad van bestuur aan de algemene vergadering werd het belangenconflict uitvoerig toegelicht, aan de hand van de desbetreffende notulering.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
37
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
G I M V
GECONSOLIDEERDE JAARREKENING
balans n a w in st verd elin g BALANS NA WINSTVERDELING WETTELIJKE CONSOLIDATIE
BEPERKTE CONSOLIDATIE
31 december 1996
31 december 1995
31 december 1996
31 december 1995
Vaste Activa II. Immateriële vaste activa III. Consolidatieverschillen (positief) IV. Materiële vaste activa A. Terreinen en gebouwen B. Installaties, machines en uitrusting C. Meubilair en rollend materieel V. Financiële vaste activa A. Ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast 1. Deelnemingen 2. Vorderingen B. Andere ondernemingen 1. Deelnemingen, aandelen en deelbewijzen 2. Vorderingen
13.123.314.308 4.499.110 13.810.648 90.579.479 76.123.739 468.728 13.987.012 13.014.425.071
11.726.234.964 2.006.452 579.201.048 78.941.753 75.893.729 599.285 2.448.739 11.066.085.711
10.978.883.340 4.499.110 310.786 90.579.479 76.123.739 468.728 13.987.012 10.883.493.965
10.948.802.287 2.006.452 466.179 78.941.753 75.893.729 599.285 2.448.739 10.867.387.903
6.528.210.210 6.515.272.208 12.938.002 6.486.214.861
5.522.040.879 5.431.986.548 90.054.331 5.544.044.832
10.883.493.965
10.867.387.903
4.957.253.693 1.528.961.168
4.055.681.488 1.488.363.344
9.341.594.795 1.541.899.170
9.220.207.319 1.647.180.584
Vlottende Activa VI. Vorderingen op meer dan één jaar B. Overige vorderingen VIII. Vorderingen op ten hoogste één jaar A. Handelsvorderingen B. Overige vorderingen IX. Geldbeleggingen B. Overige beleggingen X. Liquide middelen XI. Overlopende rekeningen
17.976.219.409 817.972.561 817.972.561 2.456.011.451 60.008.398 2.396.003.053 13.962.875.891 13.962.875.891 449.229.373 290.130.133
14.062.232.146 1.150.943.381 1.150.943.381 643.979.618 33.838.902 610.140.716 11.867.830.002 11.867.830.002 306.363.483 93.115.662
17.976.219.409 817.972.561 817.972.561 2.456.011.451 60.008.398 2.396.003.053 13.962.875.891 13.962.875.891 449.229.373 290.130.133
14.016.440.861 1.150.943.381 1.150.943.381 643.245.878 33.838.902 609.406.976 11.859.152.150 11.859.152.150 270.046.332 93.053.120
Totaal der Activa
31.099.533.717
25.788.467.110
28.955.102.749
24.965.243.148
ACTIVA
40
(in BEF)
BALANS NA WINSTVERDELING
PASSIVA Eigen Vermogen I. Kapitaal A. Geplaatst kapitaal II. Uitgiftepremies III. Herwaarderingsmeerwaarden IV. Geconsolideerde reserves VI. Omrekeningsverschillen VII. Kapitaalsubsidies
Belangen van derden VIII. Belangen van derden
Voorzieningen, uitgestelde belastingen en belastinglatenties IX. A. Voorzieningen voor risico’s en kosten 2. Belastingen 3. Grote herstellings- en onderhoudswerken 4. Overige risico’s en kosten
Schulden X. Schulden op meer dan één jaar A. Financiële schulden 4. Kredietinstellingen 5. Overige leningen D. Overige schulden XI. Schulden op ten hoogste één jaar A. Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen B. Financiële schulden 1. Kredietinstellingen C. Handelsschulden 1. Leveranciers E. Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1. Belastingen 2. Bezoldigingen en sociale lasten F. Overige schulden XII. Overlopende rekeningen
Totaal der Passiva
(in BEF)
WETTELIJKE CONSOLIDATIE
BEPERKTE CONSOLIDATIE
31 december 1996
31 december 1995
31 december 1996
31 december 1995
27.050.141.457 4.635.201.000 4.635.201.000 4.174.825.944 12.400 18.200.217.895 (724.338) 40.608.556
21.057.216.920 4.635.201.000 4.635.201.000 4.174.825.944 16.760.428 12.236.449.964 (41.391.722) 35.371.306
24.905.619.317 4.635.201.000 4.635.201.000 4.174.825.944
20.262.594.815 4.635.201.000 4.635.201.000 4.174.825.944
16.069.234.727 26.357.646
11.452.567.871
2.097.575.274
2.949.620.468
2.097.666.446
2.948.743.330
320.166.941
114.865.377
320.166.941
114.865.377
320.166.941 118.094.412
114.865.377
320.166.941 118.094.412
114.865.377
5.869.529 196.203.000
6.253.377 108.612.000
5.869.529 196.203.000
6.253.377 108.612.000
1.631.650.045 26.502.741 22.746.515 6.857.700 15.888.815 3.756.226 1.117.491.146
1.666.764.345 35.439.588 25.859.177 10.071.900 15.787.277 9.580.411 902.272.267
1.631.650.045 26.502.741 22.746.515 6.857.700 15.888.815 3.756.226 1.117.491.146
1.639.039.626 35.439.588 25.859.177 10.071.900 15.787.277 9.580.411 901.977.519
3.899.200 53.299 53.299 29.776.904 29.776.904
4.629.200 34.377 34.377 24.791.699 24.791.699
3.899.200 53.299 53.299 29.776.904 29.776.904
4.629.200 34.377 34.377 24.496.951 24.496.951
40.669.781 19.421.154 21.248.627 1.043.091.962 487.656.158
95.334.043 74.657.395 20.676.648 777.482.948 729.052.490
40.669.781 19.421.154 21.248.627 1.043.091.962 487.656.158
95.334.043 74.657.395 20.676.648 777.482.948 701.622.519
31.099.533.717
25.788.467.110
28.955.102.749
24.965.243.148
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
41
res ulta t en reken in g BALANS NA WINSTVERDELING
I.
Bedrijfsopbrengsten A. Omzet D. Andere bedrijfsopbrengsten II. Bedrijfskosten B. Diensten en diverse goederen C. Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen D. Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa E. Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering en handelsvorderingen (toevoegingen +, terugnemingen -) F. Voorzieningen voor risico’s en kosten (toevoegingen +, bestedingen en terugnemingen -) G. Andere bedrijfskosten III. Bedrijfsverlies IV. Financiële opbrengsten A. Opbrengsten uit financiële vaste activa B. Opbrengsten uit vlottende activa C. Andere financiële opbrengsten V. Financiële kosten A. Kosten van schulden B. Afschrijvingen op positieve consolidatieverschillen C. Waardeverminderingen op vlottende activa andere dan bedoeld onder II.E. (toevoegingen +, terugnemingen -) D. Andere financiële kosten VI. Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening, voor belasting
42
(in BEF)
WETTELIJKE CONSOLIDATIE
BEPERKTE CONSOLIDATIE
31 december 1996
31 december 1995
31 december 1996
31 december 1995
180.551.946 146.311.172 34.240.774 (425.089.789) 149.458.172
192.874.233 118.724.589 74.149.644 (327.134.226) 180.597.934
180.551.946 146.311.172 34.240.774 (425.089.789) 149.458.172
192.874.296 118.724.652 74.149.644 (327.567.124) 176.610.369
141.956.037
137.300.197
141.956.037
137.300.197
15.610.677
10.676.890
15.610.677
10.676.890
161.878
(417.559)
161.878
4.002.904
90.591.000 27.312.025 (244.537.843) 1.254.867.369
(23.750.000) 22.726.764 (134.259.993) 1.113.848.436
90.591.000 27.312.025 (244.537.843) 1.504.558.565
(23.750.000) 22.726.764 (134.692.828) 1.366.509.135
149.660.544 1.008.961.115 96.245.710 (169.292.976) 4.060.674
171.230.122 923.007.809 19.610.505 (376.487.742) 70.033.042
399.351.740 1.008.961.115 96.245.710 (95.085.092) 4.060.674
424.575.453 922.323.177 19.610.505 (197.189.411) 70.028.067
74.363.277
179.004.874
155.393
155.393
34.860.766 56.008.259
61.319.620 66.130.206
34.860..766 56.008.259
61.149.896 65.856.055
841.036.550
603.100.701
1.164.935.630
1.034.626.896
BALANS NA WINSTVERDELING
VII. Uitzonderlijke opbrengsten C. Terugneming van waardeverminderingen op financiële vaste activa D. Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke risico’s en kosten E. Meerwaarden bij de realisatie van vaste activa F. Andere uitzonderlijke opbrengsten VIII. Uitzonderlijke kosten B. Uitzonderlijke afschrijvingen of positieve consilidatieverschillen C. Waardeverminderingen op financiële vaste activa E. Minderwaarden bij de realisatie van vaste activa F. Andere uitzonderlijke kosten IX. Winst van het boekjaar voor belasting XI. Belastingen op het resultaat A. Belastingen B. Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen voor belastingen XII. Winst van het boekjaar XIII. Aandeel in het resultaat van de ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast A. Winstresultaten B. Verliesresultaten XIV. Geconsolideerde winst A. Aandeel van derden B. Aandeel van de groep
(in BEF)
WETTELIJKE CONSOLIDATIE
BEPERKTE CONSOLIDATIE
31 december 1996
31 december 1995
31 december 1996
31 december 1995
6.212.960.560
1.679.712.672
5.088.468.711
1.339.460.578
6.505.665
12.752.076
6.505.665
17.172.539
3.383.848
47.138.000
3.383.848
47.138.000
6.202.122.000 949.047 (494.238.657)
1.614.849.289 4.973.307 (100.023.964)
5.077.630.151 949.047 (245.574.029)
1.274.629.733 520.306 (100.022.000)
213.086.072
44.149.246
237.264.366
44.149.246
3.477.923 5.383.581
55.874.718
2.918.461 5.391.202
55.872.754
6.559.758.453 (252.117.330) (268.970.638)
2.182.789.409 (96.684.689) (103.304.339)
6.007.830.312 (252.117.330) (268.970.638)
2.274.065.474 (96.684.689) (103.304.339)
16.853.308 6.307.641.123
6.619.650 2.086.104.720
16.853.308 5.755.712.982
6.619.650 2.177.380.785
865.766.785 876.796.912 (11.030.127) 7.173.407.908 87.457.221 7.085.950.687
704.101.701 816.838.242 (112.736.541) 2.790.206.421 110.047.360 2.680.159.061
5.755.712.982 101.539.814 5.654.173.168
2.177.380.785 133.470.374 2.043.910.411
272.291.081
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
43
toe lich t in g b ij d e g eco n so lid eerd e jaarreken in g I. LIJST VAN DE GECONSOLIDEERDE ONDERNEMINGEN EN VAN DE ONDERNEMINGEN WAAROP DE VERMOGENSMUTATIEMETHODE WORDT TOEGEPAST
Naam en zetel
nv Fonds Nieuw Europa - Antwerpen nv Kamofin - Antwerpen nv Immo-Vlan - Antwerpen nv Vim - Antwerpen nv Gimfin - Antwerpen nv Gimv Coordination Center - Antwerpen bv Gimv - Rotterdam - Nederland nv Take Off Fonds - Antwerpen nv Fishlink - Antwerpen sa Eurofairfield Holding - Luxembourg nv Seed Capital Fonds Kempen - Geel nv Habifin - Antwerpen Oxford Bioscience Adjunct I - Costa Mesa - USA Oxford Bioscience Adjunct II - Costa Mesa - USA nv Ets. Gebroeders Cappelle - Menen nv H. Essers & Zonen Int. Transport - Genk nv Barco - Poperinge nv Domus Flandria - Antwerpen nv Telenet Holding - Antwerpen
Toegepaste methode
Gehouden deel van
voor opname in de
het kapitaal
van het gehouden kapitaal
rekeningen*
(in %)
(t.o.v. het vorige boekjaar)
I I I I I I I I I I I I I I V1 V1 V1 V1 V1
100.00 100.00 100.00 78.39 100.00 87.09 100.00 100.00 100.00 100.00 94.12 100.00 99.00 99.00 31.25 40.00 33.99 25.06 21.46
0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 4.61 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 99.00 0.00 0.00 -5.12 0.00 21.46
* I: integrale consolidatie V1: geassocieerde onderneming waarop de vermogensmutatiemethode wordt toegepast (art. 45.3°)
44
Wijziging in het percentage
II. LIJST VAN DE NIET IN DE REKENING OPGENOMEN EXCLUSIEVE EN GEMEENSCHAPPELIJKE DOCHTERONDERNEMINGEN EN VAN DE GEASSOCIEERDE ONDERNEMINGEN WAAROP DE VERMOGENSMUTATIEMETHODE NIET WORDT TOEGEPAST Naam en zetel
nv Ysbreker - Knokke-Heist nv Begro - Ardooie nv Portinvest - Zeebrugge nv Goemaere Investment Company - Marke nv Hermes Zeebrugge Stevedoring - Brugge nv Finimmo - Brussel nv Kinepolis - Brussel nv Subsea Industries - Antwerpen nv Advanced Materials & Techn. - Herk-de-Stad nv Theuma Deurenindustrie - Bekkevoort nv STR.IN.G - Deinze nv Brics - Gent nv Gimo-Hold Noorderlaan - Antwerpen Matrix Integrated Systems - Richmond - USA nv Flanders Eventhall - Roeselare nv Ipem - Antwerpen nv Victor Buyck Far East - Eeklo nv Avenger - Mechelen nv Belgian Trunking Company - Brussel sa European Mega Cinema - Luxembourg Kinepolis Espana - Madrid nv Keyware - Ieper nv Campus Technologies - Leuven nv MDC - Antwerpen nv Atrium - Brussel
Reden van de
Gehouden deel van
uitsluiting*
het kapitaal
van het gehouden kapitaal
(in %)
(t.o.v. het vorige boekjaar)
33.00 44.05 40.00 25.00 22.50 48.51 23.77 31.96 31.82 28.85 62.11 27.69 100.00 26.16 33.33 44.99 25.01 46.67 26.83 29.41 30.00 30.77 50.00 50.00 41.00
0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 -0.49 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 1.82 29.41 30.00 30.77 50.00 50.00 41.00
E E E E E E E E E E A E A E E E E E E E E E E E E
Wijziging in het percentage
* Reden van de uitsluiting : A. Dochteronderneming van te verwaarlozen betekenis. E. Geassocieerde onderneming van te verwaarlozen betekenis voor het principe van het getrouwe beeld.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
45
III.
ONDERNEMINGEN DIE GEEN DOCHTERONDERNEMINGEN NOCH GEASSOCIEERDE ONDERNEMINGEN ZIJN
Hieronder worden de ondernemingen vermeld die niet bedoeld worden in de nummer I tot II van de toelichting, waarin de in de consolidatie opgenomen ondernemingen en de buiten de consolidatie gelaten ondernemingen (op grond van artikelen 13 en 14 van het K.B. van 6 maart 1990), hetzij zelf, hetzij via een persoon die in eigen naam, maar voor rekening van deze ondernemingen optreedt, ten minste 10% van het kapitaal bezitten. Deze gegevens mogen achterwege worden gelaten indien zij, gelet op het beginsel van het getrouwe beeld, van te verwaarlozen betekenis zijn. Naam en zetel
Gehouden deel van het kapitaal
Gegevens geput uit de laatste beschikbare jaarrekening Jaarrekening per
Munteenheid
Eigen vermogen
Resultaat
(2)
(3)
BEF BEF BEF BEF
1.922.985.000) 24.142.000) 49.165.000) 2.206.659.000)
94.513.000) 1.368.000) 16.474.000) 14.094.000)
BEF BEF BEF BEF BEF BEF BEF BEF
40.127.000) 44.518.000) 65.011.000) 145.958.000) (1.074.000) 15.697.000) 1.669.393.061) 33.994.000)
3.910.000) (4.505.000) 1.924.000) 21.297.000) (937.000) 475.000) (30.606.939) 21.766.000)
(in %) (1)
bv Mitiska - Rotterdam nv Beyers & Partners - Brasschaat nv Carestel Beheer - Sint-Denijs-Westrem nv European Bulk Terminals - Sint-Kruis-Winkel nv Excalibur - Zaventem nv Innogenetics -Zwijnaarde nv Innovatie & Incubatiecentrum Brussel - Zellik nv Kempens Bedrijvencentrum - Geel nv LMS International - Heverlee nv Obelisk - Heindonk nv Spike - Turnhout nv Universal Fruit Operators - Sint-Kruis-Winkel sv De Hallen Kortrijk - Kortrijk
13.73 10.47 18.75 15.93 17.54 11.58 10.40 10.98 15.01 18.66 11.53 14.71 14.30
31.12.1995 31.12.1995 31.03.1995 31.12.1995 N.B. 31.12.1995 31.12.1995 31.12.1995 30.06.1995 31.12.1995 31.12.1995 31.12.1996 31.12.1995
(1) Deel van het kapitaal dat wordt gehouden door de in de consolidatie opgenomen en buiten de consolidatie gelaten ondernemingen. (2) Deze gegevens mogen achterwege worden gelaten wanneer de betrokken onderneming niet verplicht is ze openbaar te maken. (3) (+) of (–) in munteenheden
46
V. CONSOLIDATIE EN WIJZIGINGEN IN DE CONSOLIDATIEKRING A. Aanduiding van de criteria die worden gehanteerd voor de toepassing van de integrale consolidatie, de evenredige consolidatie en de vermogensmutatiemethode en van de gevallen, met motivering ervan, waarin van deze criteria wordt afgeweken (in toepassing van art. 69 I. van het K.B. van 6 maart 1990). Consolidatiemethoden Integrale methode Bij de integrale consolidatie wordt elk element van het patrimonium van de dochteronderneming bij de rekeningen van de moederonderneming gevoegd in vervanging van de inventariswaarde van deze participatie. Het deel van het patrimonium toebehorend aan derden wordt geboekt onder de post belangen van derden. De kosten en opbrengsten van de dochterondernemingen worden eveneens gevoegd bij deze van de moederonderneming en de resultaten worden verdeeld, enerzijds voor een deel aan de moederonderneming anderzijds voor een deel aan derden. Wederzijdse rekeningen, operaties en transferten worden weggewerkt tussen de moederonderneming en de dochteronderneming. De waardering van de activa en passiva gebeuren op grond van uniforme beleidslijnen voor de totaal geïntegreerde financiële vennootschappen.
Afsluitdatum De geconsolideerde jaarrekening wordt afgesloten op dezelfde datum als de jaarrekening van de consoliderende onderneming, namelijk 31 december. Alle dochterondernemingen opgenomen volgens de integrale methode sluiten eveneens hun jaarrekening af op dezelfde datum als de consoliderende onderneming.
Vermogensmutatiemethode Deze methode wordt aangewend wanneer niet voldaan is aan de criteria voor integrale en/of proportionele consolidatie. Deze methode bestaat erin de inventariswaarde van de aandelen te vervangen door het bedrag van het deel dat ze vertegenwoordigen in het eigen vermogen van de geconsolideerde maatschappij, rekening houdend met de resultaten van het boekjaar.
Afwijkingen Aandelen die uitsluitend worden gehouden voor latere vervreemding, worden niet in de consolidatie opgenomen. Ondernemingen waarvan de historische aanschaffingswaarde kleiner is dan 200 miljoen BEF worden buiten de consolidatiekring gelaten. Het niet opnemen van kleinere ondernemingen in de consolidatie heeft een te verwaarlozen impact en doet geen afbreuk aan het getrouwe beeld van de geconsolideerde jaarrekening.
Afsluitdatum Voor ondernemingen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode wordt de tussentijdse staat opgemaakt op basis van de meest recente gegevens.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
47
VI. WAARDERINGSREGELS EN METHODES TOT BEREKENING VAN DE FISCALE LATENTIES
A. Opgave van de gehanteerde criteria voor de waardering van de verschillende posten van de geconsolideerde jaarrekening, inzonderheid : • voor de vorming en aanpassing van afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico’s en kosten, alsmede voor de herwaarderingen (in toepassing van art. 69 VI.a. van het K.B. van 6 maart 1990) • voor de omrekeningsgrondslagen van de bedragen die in een andere munt zijn of oorspronkelijk waren uitgedrukt dan de munt waarin de geconsolideerde jaarrekening is opgesteld en van de boekhoudstaten van dochterondernemingen en van geassocieerde ondernemingen naar buitenlands recht (in toepassing van art. 69 VI.b.). 1. Inleiding De geconsolideerde jaarrekening wordt in overeenstemming met de Belgische voorschriften inzake de geconsolideerde jaarrekening opgemaakt (KB van 6 maart 1990). De consolidatie volgt de techniek van de kernconsolidatie, hetgeen inhoudt dat de consolidatie wordt bekomen door het uitvoeren van een rechtstreekse consolidatie. Conform art. 67 van het KB van 6.3.90 wordt, wanneer een onderneming waarop de vermogensmutatiemethode wordt toegepast en die een geconsolideerde jaarrekening opstelt, deze geconsolideerde jaarrekening als uitgangspunt genomen. 2. Consolidatiekring Het consolidatiegebied omvat alle verbonden ondernemingen waarin de GIMV een deelneming heeft van tenminste 20 %. Niettegenstaande het feit dat de rechtstreekse of onrechtstreekse deelname hoger ligt dan 20 %, kunnen bepaalde ondernemingen toch niet binnen het consolidatiegebied vallen. 2.1. Dochterondernemingen Par. 1 : Overeenkomstig art. 12 KB 6.3.90 bevat de consolidatiekring, naast de consoliderende moederonderneming, de dochterondernemingen naar Belgisch of buitenlands recht van de nv GIMV : • nv Kamofin • nv Take Off Fonds • nv VIM • nv Gimfin • nv GIMV Coordination Center • nv Immo-Vlan • nv Fonds Nieuw Europa • nv Fishlink • bv GIMV Nederland • sa Eurofairfield Holding • nv Habifin • nv Seed Capital Fonds Kempen • Oxford Bioscience Adjunct I • Oxford Bioscience Adjunct II Par. 2 : Bij toepassing van artikel 14§2, hoofdstuk 2, KB 6.3.90 worden volgende dochterondernemingen niet in de consolidatie opgenomen, aangezien deze zodanig uiteenlopende werkzaamheden uitoefenen dat hun opname zou indruisen tegen het getrouwe beeld van de geconsolideerde jaarrekening : • nv STR.IN.G • nv GIMO-HOLD Noorderlaan Ingevolge 2.2 par.2 worden de deelnemingen in deze dochterondernemingen niet opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode in de geconsolideerde jaarrekening.
48
2.2. Geassocieerde ondernemingen Par. 1 : De consolidatiekring bevat volgende geassocieerde ondernemingen : • nv H. Essers & Zonen Int. Transport • nv Cappelle • nv Domus Flandria • nv Barco • nv Telenet Holding Par. 2 : Volgende ondernemingen werden niet opgenomen in de consolidatiekring omdat hun aanschaffingswaarde beneden de 200 miljoen BEF ligt (toepassing art. 63 KB van 6.3.1990) : • nv Goemaere IC • nv Portinvest • nv Begro • nv Kinepolis • nv Hermes Z.S. • Matrix Integrated Systems • nv Subsea Industries • nv A.M.T. • nv Theuma Deurenindustrie • nv Brics • nv IPEM • nv Flanders Eventhall • nv Finimmo • nv European Mega Cinema • nv Victor Buyck Far East • nv Belgian Trunking Company • nv Avenger • nv Ijsbreker • Kinepolis Espana • nv Keyware • nv Campus Technologies • nv MDC • nv Atrium Par. 3 : Ingevolge afgesloten verkoopsovereenkomsten mbt aangehouden deelnemingen, met het uitsluitend kenmerk ze op latere datum te vervreemden, worden volgende geassocieerde ondernemingen niet opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening : • nv Slachthuis Zele • nv Truck Development Company • nv Car Development Company
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
49
VII. STAAT VAN DE OPRICHTINGSKOSTEN Bedragen
Netto-boekwaarde per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar : - Nieuwe kosten van het boekjaar - Afschrijvingen Netto-boekwaarde per einde van het boekjaar
VIII.
0) 28.812) (28.812) 0)
STAAT VAN DE IMMATERIELE VASTE ACTIVA Concessies, octrooien licenties, enz.
a) Aanschaffingswaarde Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar : - Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa Per einde van het boekjaar c) Afschrijvingen en waardeverminderingen Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar : - Geboekt Aan het einde van het boekjaar d) Netto-boekwaarde per einde van het boekjaar (a) – (c)
50
17.759.246 5.879.945 23.639.191
15.752.794 3.387.287 19.140.081 4.499.110
IX. STAAT VAN DE MATERIELE VASTE ACTIVA
a) Aanschaffingswaarde Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar : - Aanschaffingen, met inbegrip van de geproduceerde vaste activa - Overdrachten en buitengebruikstellingen (–) Per einde van het boekjaar c) Afschrijvingen en waardeverminderingen Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar : - Geboekt - Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen (–)
Terreinen en
Installaties,
gebouwen
machines,
Meubilair en rollend
uitrusting
materieel
134.145.729
3.693.940
48.209.178)
5.220.924
74.172
18.542.312) (588.774)
139.366.653
3.768.112
66.162.716)
58.252.000
3.094.655
45.760.439)
4.990.914
204.729
6.998.935) (583.670)
Per einde van het boekjaar
63.242.914
3.299.384
52.175.704)
d) Netto-boekwaarde per einde van het boekjaar (a) – (c)
76.123.739
468.728
13.987.012)
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
51
X. STAAT VAN DE FINANCIELE VASTE ACTIVA Ondernemingen waarop
Andere
vermogensmutatiemethode is toegepast
ondernemingen
1. Deelnemingen a) Aanschaffingswaarde Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar : - Aanschaffingen - Overdrachten en buitengebruikstellingen (–) - Overboekingen van een post naar een andere (+) (–)
5.376.437.507)
4.277.523.692)
2.980.370.468) (858.911.266) (812.715.607)
1.150.475.554) (735.895.231) 828.715.607)
Per einde van het boekjaar
6.685.181.102)
5.520.819.622)
c) Waardeverminderingen Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar :
122.428.493)
-
213.086.072) (6.505.665) (11.454.091) 16.000.000)
Geboekt Teruggenomen want overtollig (–) Afgeboekt na overdrachten en buitengebruikstellingen (–) Overgeboekt van een post naar een andere
Per einde van het boekjaar
333.554.809)
d) Niet opgevraagde bedragen Per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar : (+) (–)
119.258.007) 1.830.741.993)
99.413.711) 130.597.409)
Per einde van het boekjaar
1.950.000.000)
230.011.120)
e) Wijzigingen in het eigen vermogen van de ondernemingen waarop de vermogensmutatiemethode wordt toegepast : (+) (–) - Aandeel in het resultaat van het boekjaar - Eliminatie van de dividenden m.b.t. deze deelnemingen - Andere wijzigingen in het eigen vermogen
1.780.091.106) 865.766.785) (234.296.600) 1.148.620.921)
Netto-boekwaarde per einde van het boekjaar (a) – (c) – (d) +/– (e)
6.515.272.208)
4.957.253.693)
90.054.331)
1.488.363.344)
(28.316.328) (48.800.001)
175.703.000) (198.844.919) 63.739.743)
12.938.002)
1.528.961.168)
2. Vorderingen Netto-boekwaarde aan het einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar : - Toevoegingen - Terugbetalingen (–) - Overige (+) (–) Netto-boekwaarde aan het einde van het boekjaar Gecumuleerde waardeverminderingen op vorderingen per einde van het boekjaar
52
36.312.641)
XI. STAAT VAN DE GECONSOLIDEERDE RESERVES Bedragen
Geconsolideerde reserves per einde van het vorige boekjaar (+) (–) Wijzigingen tijdens het boekjaar : - Aandeel van de groep in het geconsolideerd resultaat (+) (–) - Andere wijzigingen (+) (–) - Uit te keren dividenden - Rechtstreekse mutaties in reserves als gevolg van de deconsolidatie van ondernemingen voorheen opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode
12.236.449.964)
Geconsolideerde reserves per einde boekjaar (+) (–)
18.200.217.895)
7.085.950.687) (1.031.358.215) (90.824.541)
XII. STAAT VAN DE CONSOLIDATIEVERSCHILLEN EN DE VERSCHILLEN NA TOEPASSING VAN DE VERMOGENSMUTATIEMETHODE Consolidatieverschillen
Verschillen na toepassing van de vermogensmutatiemethode
Netto-boekwaarde per einde van het vorige boekjaar Mutaties tijdens het boekjaar : - Ingevolge een daling van het deelnemingspercentage - Afschrijvingen - Andere wijzigingen Netto-boekwaarde per einde van het boekjaar
XIII.
(positieve)
(positieve)
11.802.728)
567.398.320)
(4.182.668)
(155.809.584) (342.471.690) (62.926.458)
7.620.060)
6.190.588)
STAAT VAN DE SCHULDEN Schulden met een resterende looptijd van hoogstens 1 jaar
meer dan 1 jaar doch hoogstens 5 jaar
meer dan 5 jaar
A. Uitsplitsing van de schulden met een oorspronkelijke looptijd van meer dan één jaar, naargelang hun resterende looptijd Financiële schulden - Achtergestelde leningen - Kredietinstellingen - Overige leningen Overige schulden Totaal
3.214.200 3.214.200
16.287.140
6.459.375
6.857.700 9.429.440
6.459.375
685.000
3.756.226
3.899.200
20.043.366
6.459.375
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
53
XIV.RESULTAAT VAN HET BOEKJAAR EN HET VORIGE BOEKJAAR A. Netto-omzet A2. Globale omzet van de groep in België (som van de door de ondernemingen van de groep in België gerealiseerde verkopen) Boekjaar
Vorig boekjaar
146.311.172
118.724.589
Integraal geconsolideerde ondernemingen
B. Gemiddeld personeelsbestand Personeelskosten B1. Gemiddeld Personeelsbestand - Arbeiders - Bedienden - Directiepersoneel
42 1 35 6
B2. Personeelskosten Bezoldiging en sociale lasten
141.956.037
B3. Gemiddeld aantal personeelsleden tewerkgesteld in België door de ondernemingen van de groep
42
Boekjaar
C. Uitzonderlijke resultaten C1. Uitsplitsing van de andere uitzonderlijke opbrengsten, indien het om belangrijke bedragen gaat Diverse uitzonderlijke opbrengsten C2. Uitsplitsing van de andere uitzonderlijke kosten, indien het om belangrijke bedragen gaat Kredietverzekering Diverse uitzonderlijke kosten
54
949.047
1.250.000 4.133.581
XV. NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN Boekjaar
a) Verplichtingen tot aankoop van vaste activa b) Verplichtingen tot verkoop van vaste activa
1.783.100.000 512.220.000
D. Rust- en overlevingspensioenverplichtingen ten gunste van personeelsleden of ondernemingsleiders, ten laste van de in de consolidatie opgenomen ondernemingen. Stelsel van de groepsverzekering Ten behoeve van de directie en de personeelsleden werd voorzien in een groepsverzekering. Deze heeft tot doel : a) een kapitaal leven te verzekeren op de reglementaire leeftijd van op pensioenstelling b) een kapitaal overlijden te verzekeren in geval van overlijden van het personeelslid voor opruststelling De hieruitvolgende kosten zijn gedeeltelijk ten laste van de personeelsleden, directie en onderneming, welke door deze laatste worden gedekt door beleggingen.
XVI. BETREKKINGEN MET VERBONDEN ONDERNEMINGEN EN MET ONDERNEMINGEN WAARMEE EEN DEELNEMINGSVERHOUDING BESTAAT EN DIE NIET IN DE CONSOLIDATIE ZIJN OPGENOMEN Verbonden ondernemingen
Ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat
1. Financiële vaste activa - deelnemingen en aandelen 2. Vorderingen - op hoogstens één jaar
Boekjaar
Vorig boekjaar
Boekjaar
Vorig boekjaar
2.000.000
37.000.000
5.795.001.792
517.632.884
1.925.252.507
192.225
XVII. FINANCIELE BETREKKINGEN MET DE BESTUURDERS OF ZAAKVOERDERS VAN DE CONSOLIDERENDE ONDERNEMING A.Totaal bedrag van de toegekende bezoldigingen aan de bestuurders of zaakvoerders van de consoliderende onderneming uit hoofde van hun werkzaamheden in de consoliderende onderneming, haar dochteronderneming en geassocieerde ondernemingen, inclusief het bedrag van de aan de gewezen bestuurders of zaakvoerders uit dien hoofde toegekende rustpensioenen
10.493.060
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
55
w a arde rin g sreg els I. OPRICHTINGSKOSTEN De oprichtingskosten worden geboekt tegen aanschaffingswaarde en worden ten laste gelegd van het boekjaar waarin deze kosten worden gemaakt of waarvoor verbintenissen worden aangegaan.
II. IMMATERIELE VASTE ACTIVA Andere dan van derden verworven immateriële vaste activa worden geboekt tegen vervaardigingsprijs, voor zover deze vervaardigingsprijs niet hoger is dan een voorzichtige raming van de gebruikswaarde of het toekomstig rendement. Immateriële vaste activa verkregen van derden of door inbreng, worden geboekt tegen aanschaffingswaarde. De volgende afschrijvingspercentages worden toegepast : - licenties : lineair : 20 tot 33.33% - eigen ontwikkelde software : lineair : 20 tot 33.33% Aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen wegens hun technische ontwaarding of de wijziging van economische of technologische omstandigheden, kunnen worden toegepast indien de boekwaarde hoger is dan de gebruikswaarde. Deze aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen worden opgenomen ten laste van de uitzonderlijke kosten.
III. CONSOLIDATIEVERSCHILLEN Onder deze post worden de verschillen geboekt tussen het aandeel van de consoliderende onderneming in het vermogen van de geconsolideerde onderneming en de boekwaarde bij de consoliderende onderneming enerzijds met betrekking tot de dochterondernemingen opgenomen volgens de integrale methode en anderzijds met betrekking tot de geassocieerde ondernemingen opgenomen volgens vermogensmutatie. Positieve consolidatieverschillen worden afgeschreven over een periode van 5 jaar. Positieve consolidatieverschillen worden afgeschreven over een periode van 10 jaar voor maatschappijen met hoog technologische activiteiten. Positieve verschillen worden niet gecompenseerd met negatieve verschillen tenzij zij betrekking hebben op eenzelfde dochteronderneming en/of geassocieerde onderneming. Op deze verschillen worden aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen toegepast wanneer het, ingevolge wijzigingen in de economische omstandigheden, niet langer verantwoord is ze tegen die waarde te handhaven in de geconsolideerde balans. De afschrijvingen worden in de resultatenrekening geboekt in een afzonderlijke post van de financiële kosten indien het gaat om normale afschrijvingen. Zij worden geboekt bij de uitzonderlijke resultaten ingeval van aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen. Er wordt voor geopteerd, aangezien de GIMV per 31 december 1991 voor de eerste maal een geconsolideerde jaarrekening afsloot, de waarde van het eigen vermogen van de dochterondernemingen en de geassocieerde ondernemingen vast te stellen en bovengenoemde compensatie te verrichten op de aanvangsdatum van het boekjaar waarop de eerste geconsolideerde jaarrekening betrekking had. Voor ondernemingen die vroeger niet werden geconsolideerd noch behandeld volgens de vermogensmutatiemethode en voor de eerste maal in de consolidatie worden opgenomen, wordt er voor geopteerd de waarde van het eigen vermogen van de dochterondernemingen en de geassocieerde ondernemingen vast te stellen en de compensatie te verrichten op de aanvangsdatum van het boekjaar waarop de geconsolideerde jaarrekening waarin de onderneming voor de eerste maal wordt opgenomen betrekking heeft. Het verschil tussen de boekwaarde van de deelneming en de intrinsieke waarde wordt zoveel mogelijk toegekend aan de actief en passief posten waarvan de waarde hoger of lager is dan de boekwaarde in de jaarrekening van de dochterondernemingen. Het verschil dat overblijft na de toerekening wordt in de geconsolideerde balans opgenomen onder de post consolidatieverschillen.
56
IV. MATERIELE VASTE ACTIVA De materiële vaste activa worden geboekt tegen aanschaffingswaarde. Deze waarde behelst de aankoopprijs en het gedeelte niet aftrekbare BTW ingeval van aankoop van rollend materieel. De bijkomende kosten worden in alle andere gevallen ten laste gelegd van het resultaat van het boekjaar. De volgende afschrijvingspercentages worden toegepast : - terreinen : nihil - administratieve gebouwen : degressief 3% - liften, electriciteit : degressief 6% - telefooninstallaties : degressief 10% - afwerking gebouw, tuinaanleg : lineair 15% - kantoormateriaal : lineair 20% - meubilair : lineair 15% - rollend materieel : lineair 25% - inrichtingskosten : lineair 33% - computer hardware : lineair 20% tot 33% Aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen worden geboekt voor : - materiële vaste activa met beperkte gebruiksduur, indien de boekwaarde hoger is dan de gebruikswaarde voor de onderneming ingevolge technische ontwaarding of wijziging van de economische of technologische omstandigheden; - buiten gebruik gestelde of niet meer duurzaam tot de activiteit bijdragende materiële vaste activa, indien de waarschijnlijke realisatiewaarde lager is dan de boekwaarde.
V. FINANCIELE VASTE ACTIVA 5.1. Waarderingsregels De deelnemingen, aandelen en vastrentende effecten worden gewaardeerd aan aanschaffingswaarde. De aankoopprijs van inschrijvingsrechten en warranten maakt integraal deel uit van de aanschaffingsprijs van de aandelen, waarop is ingeschreven. Vorderingen worden gewaardeerd aan nominale waarde. De deelnemingen en aandelen in vreemde valuta worden gewaardeerd aan de historische aanschaffingswaarde in BEF. Niet-opgevraagde bedragen op aandelen in vennootschappen worden aan de oorspronkelijke omrekeningskoers behouden. Bij opvraging wordt de volstortingsverbintenis herrekend tegen de geldende omrekeningskoers van die dag. De tegenwaarde BEF van het omrekeningsverschil wordt toegekend aan de aanschaffingswaarde van het financieel vast actief. 5.2. Bijzondere waarderingsregels 5.2.1. Deelnemingen in ondernemingen waarop vermogensmutatie is toegepast Deelnemingen waarop vermogensmutatie is toegepast worden in de geconsolideerde balans opgenomen voor het bedrag dat overeenkomt met het deel van het eigen vermogen van de betrokken onderneming, inclusief het resultaat over het boekjaar, dat deze deelneming belichaamt. Het positieve of negatieve verschil tussen de boekwaarde van de deelneming en de fractie van het eigen vermogen, wordt geboekt onder de post consolidatieverschillen. Wanneer er geen uniforme regels worden gehanteerd voor de waardering van de actief- en passiefbestanddelen van de geassocieerde ondernemingen en voor de consolidatie, worden deze bestanddelen niet opnieuw gewaardeerd volgens de voor de consolidatie gehanteerde methoden. Evenmin worden de resultaten van verrichtingen tussen de in de consolidatie opgenomen ondernemingen en ondernemingen waarop de vermogensmutatie wordt toegepast, uit de geconsolideerde resultaten weggelaten.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
57
5.2.2. Deelnemingen, aandelen en deelbewijzen in andere ondernemingen a) Ter beurs genoteerde aandelen 1. Tegen aanschaffingsprijs 2. Tegen beurskoers indien deze op duurzame wijze lager is dan de aanschaffingsprijs, rekening houdend met de toestand of de vooruitzichten en de rendabiliteit van de betrokken vennootschap. b) Niet ter beurs genoteerde aandelen 1. Tegen aanschaffingsprijs 2. Tegen de reële waarde wanneer deze op duurzame wijze lager is dan de aanschaffingsprijs, rekening houdend met de toestand of de vooruitzichten en de rendabiliteit van de betrokken vennootschap. Waardeverminderingen op deelnemingen en aandelen worden geboekt ingeval van duurzame minderwaarde of ontwaarding, verantwoord door de toestand, de rendabiliteit of de vooruitzichten van de vennootschap waarin de deelnemingen of de aandelen, worden aangehouden. Voor buitenlandse aangehouden deelnemingen en aandelen, kunnen waardeverminderingen en terugnemingen van waardeverminderingen worden geboekt om rekening te houden met het duurzaam karakter van de wisselkoersevolutie. Vastrentende effecten en vorderingen Waardeverminderingen worden toegepast indien voor het geheel of een gedeelte van de vordering onzekerheid bestaat over de betaling ervan op de vervaldag.
VI. VORDERINGEN OP MEER DAN 1 JAAR Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde met uitzondering van de vorderingen onder de vorm van vastrentende effecten, die tegen aanschaffingswaarde worden gewaardeerd. Op de nominale waarde, respectievelijk de aanschaffingswaarde wordt een waardevermindering toegepast indien de betaling op de vervaldag onzeker is. Waardeverminderingen worden eveneens toegepast wanneer de realisatiewaarde op datum van de jaarafsluiting lager is dan de nominale waarde of de boekwaarde.
VII.
VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE 1 JAAR
Vorderingen worden gewaardeerd aan nominale waarde. Vastrentende effecten worden gewaardeerd aan aanschaffingswaarde. Waardeverminderingen worden toegepast indien voor het geheel of een gedeelte van de vordering onzekerheid bestaat over de betaling van de vordering op de vervaldag of wanneer de realisatiewaarde op de datum van de jaarafsluiting lager is dan de nominale waarde of hun boekwaarde.
VIII.GELDBELEGGINGEN A. Waarderingsregels Eigen aandelen worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs. Tegoeden bij financiële instellingen worden gewaardeerd aan nominale waarde. Effecten worden gewaardeerd aan aanschaffingswaarde. De bijkomende kosten worden onmiddellijk ten laste van het resultaat geboekt. Geldbeleggingen in vreemde valuta onder de vorm van aandelen worden gewaardeerd aan de waarde in BEF op het ogenblik van hun verwerving.
58
B. Bijzondere waarderingsregels B.1. Aandelen B.1.1. Ter beurs genoteerde aandelen - tegen aanschaffingsprijs - tegen beurskoers op de laatste dag van het boekjaar indien deze lager is dan de aanschaffingsprijs B.1.2. Niet ter beurs genoteerde aandelen - tegen aanschaffingsprijs - tegen de reële waarde wanneer deze lager is dan de aanschaffingsprijs B.2. Effecten in eigen beheer Effecten worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingswaarde, waarbij de bijkomende kosten ten laste van het resultaat worden genomen evenals de betaalde verlopen rente. Wanneer de aanschaffingswaarde verschilt van de terugbetalingswaarde, wordt het verschil tussen beide pro rata temporis over de resterende looptijd van de effecten in resultaat genomen als bestanddeel van de rente-opbrengst van deze effecten, en naargelang het geval toegevoegd aan of afgetrokken van de aanschaffingswaarde van de effecten. B.3. Effecten in discretionair beheer Effecten worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingswaarde, waarbij de bijkomende kosten ten laste van het resultaat worden genomen, evenals de betaalde verlopen rente. De aanschaffingswaarde wordt jaarlijks per einde boekjaar vergeleken met de laatste beurskoers en het negatief verschil wordt ten laste gelegd van het resultaat. Aanvullende waardeverminderingen worden geboekt om rekening te houden met de evolutie van de realisatie- of marktwaarde.
IX. LIQUIDE MIDDELEN Deze activa worden geboekt tegen hun nominale waarde. Waardeverminderingen worden geboekt indien de realisatiewaarde op balansdatum lager is dan de aanschaffingswaarde. Liquide middelen in vreemde valuta worden gewaardeerd tegen de middenkoers op balansdatum. Waardeverminderingen en terugneming van waardeverminderingen worden geboekt om rekening te houden met het duurzaam karakter van de wisselkoersevolutie.
X. OVERLOPENDE REKENINGEN VAN DE ACTIVA De overlopende rekeningen worden geboekt en gewaardeerd voor hun aanschaffingswaarde en in de balans opgenomen voor het gedeelte dat ”overlopend” is naar het volgend boekja(a)r(en).
XI. EIGEN VERMOGEN Het eigen vermogen omvat : - het geplaatst kapitaal van de moedermaatschappij - de uitgiftepremies van de moedermaatschappij - de herwaarderingsmeerwaarden - de reserves - de consolidatieverschillen - de omrekeningsverschillen - de kapitaalsubsidies De groepsreserves omvatten de reserves en de overgedragen resultaten van de moedermaatschappij en het deel van de reserves van de dochtermaatschappijen die toekomen aan de groep. De negatieve consolidatieverschillen worden opgenomen als resultaat tussen de boekwaarde van de dochterondernemingen of geassocieerde ondernemingen en de fractie van het eigen vermogen van deze ondernemingen. De omrekeningsverschillen ontstaan uit de omzetting van de deelnemingen, het eigen vermogen en de resultatenrekening van de buitenlandse dochterondernemingen.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
59
XII. BELANGEN VAN DERDEN Onder belangen van derden wordt het deel opgenomen van het eigen vermogen van de dochterondernemingen dat toekomt aan derden buiten de groep alsmede het deel met betrekking tot de omrekeningsverschillen bij consolidatie van de buitenlandse dochterondernemingen. Derden, die een cumulatief preferent dividend ontvangen en waarmee een wederzijdse overeenkomst tot aan- en verkoop van aandelen bestaat, hebben geen recht in het aandeel van de reserves.
XIII. VOORZIENINGEN VOOR RISICO’S EN KOSTEN Voorzieningen beogen naar hun aard duidelijk omschreven verliezen of kosten te dekken, die op de balansdatum waarschijnlijk of zeker zijn, doch waarvan het bedrag niet vaststaat. Ondermeer kunnen voorzieningen worden gevormd om te kunnen voldoen aan het periodiek uit te voeren onderhoud. Voorzieningen kunnen worden aangelegd om belastingverplichtingen na te komen, die uit een wijziging in de belastbare basis of in de berekening van de belasting kunnen voortvloeien, voor andere risico’s en kosten die voortvloeien uit verstrekte zekerheden, verbintenissen, verleende waarborgen of hangende geschillen.
XIV. SCHULDEN OP LANGER DAN EEN JAAR EN SCHULDEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR Deze passiva worden geboekt tegen hun nominale waarde.
XV. OVERLOPENDE REKENINGEN VAN DE PASSIVA De overlopende rekeningen worden geboekt en gewaardeerd voor hun aanschaffingswaarde en in de balans opgenomen voor het gedeelte dat ”overlopend” is naar het volgende boekja(a)r(en).
XVI. VREEMDE VALUTA Voor de omzetting van de jaarrekening van buitenlandse dochterondernemingen wordt gebruik gemaakt van de slotkoersmethode : - de actief- en passiefbestanddelen, alsmede alle rechten en verplichtingen worden omgerekend tegen slotkoers. - het eigen vermogen wordt omgerekend tegen historische koers. - de opbrengsten en kosten worden omgerekend tegen de gemiddelde koers van het boekjaar.
XVII.
BELASTINGLATENTIES
Latente belastingen worden slechts onderkend voor belangrijke tijdelijke verschillen. Daarbij wordt de latente belastingskost berekend op basis van de laatst bekende aanslagvoet op datum van afsluiting. Er werd van uitgegaan dat de belastingvrije reserves van de in de consolidatie opgenomen ondernemingen in het vermogen van deze ondernemingen zullen behouden blijven. Hiervoor worden geen latente belastingen onderkend.
60
UITGEBREIDE CONSOLIDATIE
s ta at van h erko m st en b est ed in g d er m id d elen 1996 x BEF 1.000
1995 x BEF 1.000
1994 x BEF 1.000
MIDDELEN OP LANGE TERMIJN Herkomst: Aandeel van de groep in de winst van het boekjaar Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Afschrijvingen op positieve consolidatieverschillen
7.085.951 15.582 346.654 7.448.187 206.580 205.302 7.860.069 0 -90.825
2.680.159 10.677 179.005 2.869.841 31.397 -70.888 2.830.350 2.068.518 29.265
2.251.581 17.185 215.795 2.484.561 72.398 160.000 2.716.959 0 -72.508
(A)
-16.749 40.668 5.237 7.798.400 218.736 0 332.970 8.350.106
16.761 -21.243 8.972 4.932.623 160.736 0 0 5.093.359
0 -37.293 -364 2.606.794 0 270.582 25.201 2.902.577
(B) (A) – (B)
29.712 0 2.631.059 0 375.905 8.937 1.031.358 4.076.971 4.273.135
4.277 0 205.059 1.051.932 20.393 1.671.257 769.638 3.722.556 1.370.803
3.490 39.984 0 0 1.604.267 1.936.562 570.125 4.154.428 -1.251.851
Mutatie in waardeverminderingen op financiële vaste activa Mutatie voorzieningen Cash flow Kapitaalverhoging (inclusief uitgiftepremies) Rechtstreekse mutaties in reserves Mutatie in aandeel van de groep in geboekte herwaarderingsmeerwaarden bij ondernemingen, opgenomen volgens de vermogensmutatiemethode Mutatie in omrekeningsverschillen Mutatie in kapitaalsubsidies Afneming positieve consolidatieverschillen Afneming financiële vaste activa Afneming vorderingen op meer dan één jaar Totaal Besteding: Investeringen in, minus desinvesteringen van immateriële en materiële vaste activa Toeneming positieve consolidatieverschillen Toeneming financiële vaste activa Toeneming vorderingen op meer dan één jaar Afneming Belangen van derden Afneming schulden op meer dan één jaar Vergoeding van het kapitaal Totaal Toeneming werkkapitaal
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
61
UITGEBREIDE CONSOLIDATIE
s ta at van h erko m st en b est ed in g d er m id d elen 1996 x BEF 1.000
1995 x BEF 1.000
1994 x BEF 1.000
MIDDELEN OP KORTE TERMIJN Herkomst: Afneming handelsvorderingen Afneming overige vorderingen en overlopende rekeningen (actief) Toeneming handelsschulden Toeneming schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten Toeneming overige schulden op ten hoogste één jaar en overlopende rekeningen (passief) Totaal Besteding: Toeneming handelsvorderingen Toeneming overige vorderingen en overlopende rekeningen (actief) Afneming schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen en schulden op ten hoogste één jaar aan kredietinstellingen Afneming schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten Afneming overige schulden op ten hoogste één jaar en overlopende rekeningen (passief) Totaal Subtotaal Mutatie in geldbeleggingen Mutatie in liquide middelen Mutatie werkkapitaal
62
(C)
(D) (D) – (C)
0
0
3.069
0 4.985
875.682 135
0 17.311
0
17.501
36.855
24.212 29.197
0 893.318
195.886 253.121
26.169
3.675
0
1.982.876
0
630.560
711
91.496
138.615
54.664
0
0
0 2.064.420
822.098 917.269
0 769.175
2.035.223 2.095.046 142.866
23.951 1.758.426 -411.574
516.054 -2.026.888 258.983
4.273.135
1.370.803
-1.251.851
BEPERKTE CONSOLIDATIE
s ta at van h erko m st en b est ed in g d er m id d elen 1996 x BEF 1.000
1995 x BEF 1.000
MIDDELEN OP LANGE TERMIJN Herkomst: Aandeel van de groep in de winst van het boekjaar Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa Afschrijvingen op positieve consolidatieverschillen
(A)
5.654.173 15.582 155 5.669.910 230.758 205.302 6.105.970 0 -6.148 26.357 6.126.179 0 332.970 6.459.149
2.043.910 10.677 155 2.054.741 26.976 -70.888 2.010.830 2.068.518 0 0 4.079.348 805.942 0 4.885.290
(B) (A) – (B)
29.712 723.004 0 374.937 8.937 1.031.358 2.167.948 4.291.201
4.277 0 1.051.932 20.333 1.671.257 769.638 3.517.437 1.367.853
0 5.280
887.983 157
0
17.501
51.643 56.923
0 905.641
26.169
3.675
1.983.673
0
711
91.496
54.664
0
0 2.065.217
844.906 940.077
2.008.294 2.103.724 179.183
34.436 1.757.458 -424.041
4.291.201
1.367.853
Mutatie in waardeverminderingen op financiële vaste activa Mutatie voorzieningen Cash flow Kapitaalverhoging (inclusief uitgiftepremies) Rechtstreekse mutaties in reserves Mutatie in omrekeningsverschillen Afneming financiële vaste activa Afneming vorderingen op meer dan één jaar Totaal Besteding: Investeringen in, minus desinvesteringen van immateriële en materiële vaste activa Toeneming financiële vaste activa Toeneming vorderingen op meer dan één jaar Afneming Belangen van derden Afneming schulden op meer dan één jaar Vergoeding van het kapitaal Totaal Toeneming werkkapitaal
MIDDELEN OP KORTE TERMIJN Herkomst: Afneming overige vorderingen en overlopende rekening (actief) Toeneming handelsschulden Toeneming schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten Toeneming overige schulden op ten hoogste één jaar en overlopende rekeningen (passief) Totaal Besteding: Toeneming handelsvorderingen Toeneming overige vorderingen en overlopende rekeningen (actief) Afneming schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen en schulden op ten hoogste één jaar aan kredietinstellingen Afneming schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten Afneming overige schulden op ten hoogste één jaar en overlopende rekeningen (passief) Totaal Subtotaal Mutatie in geldbeleggingen Mutatie in liquide middelen Toeneming werkkapitaal
(C)
(D) (D) – (C)
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
63
VERSLAG VAN HET COLLEGE VAN COMMISSARISSEN-REVISOREN
over de gecons olideerde jaarre ke i n g va n d e G I M V-g ro e p
afgesloten per 31 december 1996
Overeenkomstig de wet, hebben wij, in uitvoering van ons mandaat als commissarissen-revisoren, de eer verslag uit te brengen bij de geconsolideerde jaarrekening afgesloten per 31 december 1996.
Onze controleopdracht werd uitgevoerd met inachtname van de normen en aanbevelingen van het Instituut der Bedrijfsrevisoren.
De administratieve en boekhoudkundige organisatie van de consolidatie, alsook de procedures van interne controle werden voor de uitoefening van onze opdracht als voldoende beschouwd. De verantwoordelijken van de vennootschap hebben steeds onze vragen naar ophelderingen of inlichtingen duidelijk beantwoord.
Ten aanzien van de dochterondernemingen en de geassocieerde ondernemingen hebben wij ons mede gesteund op de werkzaamheden en de controleverslagen van de onderscheiden commissarissen-revisoren en buitenlandse externe accountants.
De toepassing van de waarderingsmethoden bleef in vergelijking met het vorige boekjaar ongewijzigd. De waarderingsregels met betrekking tot de rubriek geldbeleggingen werden uitgebreid in functie van de nieuwe beleggingsmethoden.
De geconsolideerde jaarrekening en het jaarverslag zijn opgesteld overeenkomstig het Koninklijk Besluit van 6 maart 1990. Het jaarverslag stemt overeen met de geconsolideerde jaarrekening.
Overeenkomstig de controlenormen van het Instituut der Bedrijfsrevisoren verklaren wij zonder voorbehoud dat de geconsolideerde jaarrekening van de GIMV-groep, afgesloten per 31 december 1996 met een balanstotaal van 31.099.534 duizend BEF
64
en een geconsolideerde winst over het boekjaar 1996 van 7.173.408 duizend BEF, een getrouw beeld geeft van het vermogen en de financiële toestand van de GIMVgroep per balansdatum en van de resultaten over het boekjaar en dat een passende verantwoording werd gegeven in de toelichting.
Antwerpen, 5 mei 1997
B.C.V. Ernst & Young, Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door E. De Lembre en R. Van Maele
C.B.V. Van Passel, Mazars & Guerard, Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door H. Van Passel
B.B.V.B.A. Swaelen & Co, Bedrijfsrevisoren, vertegenwoordigd door M. Swaelen
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
65
van GIMV nv, een uittreksel is uit het geheel van
bij de Balanscentrale van de Nationale Bank van België. Op eenvoudig verzoek kan de volledige jaarrekening van de GIMV nv worden bekomen bij Chantal De Clerck tel. 03/259 21 00. Een verkorte versie van de enkelvoudige jaarrekening is ook ter beschikking in de Franse en Engelse taal.
G I M V
de jaarrekening zoals deze zal worden neergelegd
JAARREKENING
publicatie van de balans en resultatenrekening
n v
Wij wensen de lezer te waarschuwen dat de
ENKELVOUDIGE JAARREKENING
balans n a w in st verd elin g BALANS NA WINSTVERDELING
ACTIVA Vaste Activa II. Immateriële vaste activa III. Materiële vaste activa A. Terreinen en gebouwen B. Installaties, machines en uitrusting C. Meubilair en rollend materieel IV. Financiële vaste activa A. Verbonden ondernemingen 1. Deelnemingen 2. Vorderingen B. Ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat 1. Deelnemingen 2. Vorderingen C. Andere financiële vaste activa 1. Aandelen 2. Vorderingen en borgtochten in contanten
Vlottende Activa V. Vorderingen op meer dan één jaar B. Overige vorderingen VII. Vorderingen op ten hoogste één jaar A. Handelsvorderingen B. Overige vorderingen VIII. Geldbeleggingen B. Overige beleggingen IX. Liquide middelen X. Overlopende rekeningen
Totaal der Activa
68
(in BEF)
31 december 1996
31 december 1995
15.799.729.296 4.499.110 90.579.479 76.123.739 468.728 13.987.012 15.704.650.707 5.533.865.861 5.033.260.038 500.605.823
14.832.181.930 2.006.452 78.941.753 75.893.729 599.285 2.448.739 14.751.233.725 4.917.319.808 4.403.237.657 514.082.151
7.283.656.864 6.757.882.849 525.774.015 2.887.127.982 1.861.700.033
7.048.874.473 6.737.805.629 311.068.844 2.785.039.444 1.552.591.507
1.025.427.949
1.232.447.937
13.684.480.051 195.317.788 195.317.788 253.905.122 59.576.325 194.328.797 12.615.585.334 12.615.585.334 333.754.517 285.917.290
9.778.204.138 488.142.788 488.142.788 166.317.995 29.394.188 136.923.807 8.803.368.470 8.803.368.470 233.120.955 87.253.930
29.484.209.347
24.610.386.068
BALANS NA WINSTVERDELING
PASSIVA Eigen Vermogen I. Kapitaal A. Geplaatst kapitaal II. Uitgiftepremies IV. Reserves A. Wettelijke reserve B. Onbeschikbare reserves 2. Andere C. Belastingvrije reserves D. Beschikbare reserves V. Overgedragen winst
Voorzieningen en uitgestelde belastingen VII. A. Voorzieningen voor risico’s en kosten 2. Belastingen 3. Grote herstellings- en onderhoudswerken 4. Overige risico’s en kosten
Schulden VIII. Schulden op meer dan één jaar A. Financiële schulden 5. Overige leningen D. Overige schulden IX. Schulden op ten hoogste één jaar A. Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen B. Financiële schulden 1. Kredietinstellingen 2. Overige leningen C. Handelsschulden 1. Leveranciers E. Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 1. Belastingen 2. Bezoldigingen en sociale lasten F. Overige schulden X. Overlopende rekeningen
Totaal der Passiva
(in BEF)
31 december 1996
31 december 1995
19.119.531.155 4.635.201.000 4.635.201.000 4.174.825.944 10.134.473.134 463.520.100 4.009.157 4.009.157 366.943.877 9.300.000.000 175.031.077
14.710.259.782 4.635.201.000 4.635.201.000 4.174.825.944 5.756.526.794 435.573.760 4.009.157 4.009.157 366.943.877 4.950.000.000 143.706.044
208.866.941
14.865.377
208.866.941 118.094.412
14.865.377
5.869.529 84.903.000
10.155.811.251 5.393.675.000 5.393.675.000 5.393.675.000 4.277.076.721 130.825.000 3.036.040.347 123 3.036.040.224 32.566.789 32.566.789
6.253.377 8.612.000
9.885.260.909 442.324.185 436.500.000 436.500.000 5.824.185 8.743.203.082
7.867.439.118 653 7.867.438.465 25.194.615 25.194.615
29.383.256 15.414.056 13.969.200 1.048.261.329 485.059.530
68.961.381 54.805.262 14.156.119 781.607.968 699.733.642
29.484.209.347
24.610.386.068
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
69
res ulta t en reken in g BALANS NA WINSTVERDELING
KOSTEN A. B. C. D. E. F.
G.
H. I.
J. L. M.
70
Kosten van schulden Andere financiële kosten Diensten en diverse goederen Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen Diverse lopende kosten Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa Waardeverminderingen 1. op financiële vaste activa 2. op vlottende activa Voorzieningen voor risico’s en kosten Minderwaarden bij realisatie 2. van financiële vaste activa 3. van vlottende activa Uitzonderlijke kosten Belastingen Winst van het boekjaar
(in BEF)
31 december 1996
31 december 1995
411.856.133 52.003.664 177.503.541
391.469.570 40.965.901 200.170.538
92.896.139 22.820.819
90.816.613 17.641.550
15.581.865 266.400.119
10.355.320 70.556.193
232.916.043 33.484.076
70.466.633 89.560 79.291.000 4.984.514
2.918.461 2.066.053
8.000.000 654.741 654.741
1.814.088 258.978.138 5.440.629.588
55.728.692 91.797.719 2.030.166.079
Totaal Kosten
6.824.759.608
3.008.322.916
O.
5.440.629.588
2.030.166.079
Te bestemmen winst van het boekjaar
BALANS NA WINSTVERDELING
OPBRENGSTEN A.
B. D. E. G.
H. I.
J. L.
Opbrengsten uit financiële vaste activa 1. dividenden 2. interesten Opbrengsten uit vlottende activa Opbrengsten uit geleverde diensten Andere lopende opbrengsten Terugneming van waardeverminderingen 1. op financiële vaste activa 2. op vlottende activa Terugneming van voorzieningen voor risico’s en kosten Meerwaarden bij realisatie 2. van financiële vaste activa 3. van vlottende activa Uitzonderlijke opbrengsten Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen voor belastingen
Totaal Opbrengsten
(in BEF)
31 december 1996
31 december 1995
839.414.700 749.118.394 90.296.306
814.510.357 714.448.193 100.062.164
802.116.505 196.467.544 30.243.137
610.819.681 157.557.651 72.475.225
6.505.665 6.505.665
17.172.539 12.752.076 4.420.463
3.383.848 4.928.862.711 4.887.129.374 41.733.337
47.138.000 1.281.718.294 1.274.629.733 7.088.561
917.838
421.079
16.847.660
6.510.090
6.824.759.608
3.008.322.816
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
71
res ulta at ver w erkin g BALANS NA WINSTVERDELING
(in BEF)
31 december 1996
A.
C.
D. F.
72
Te bestemmen winstsaldo 1. te bestemmen winst van het boekjaar 2. overgedragen winst van het vorige boekjaar Toevoeging aan het eigen vermogen 2. aan de wettelijke reserve 3. aan de overige reserves Over te dragen resultaat 1. over te dragen winst Uit te keren winst 1. vergoeding van het kapitaal
31 december 1995
5.584.335.632 5.440.629.588
2.114.852.748 2.030.166.079
143.706.044
84.686.669 (4.377.946.340)
27.946.340 4.350.000.000
(1.201.508.304) 101.508.304 1.100.000.000
(175.031.077) 175.031.077
(143.706.044) 143.706.044
(1.031.358.215) 1.031.358.215
(769.638.400) 769.638.400
s amenvat t in g van d e w aard erin g sreg els I. OPRICHTINGSKOSTEN De oprichtingskosten worden geboekt tegen aanschaffingswaarde en worden ten laste gelegd van het boekjaar waarin deze kosten worden gemaakt of waarvoor verbintenissen worden aangegaan.
II. IMMATERIELE VASTE ACTIVA Andere dan van derden verworven immateriële vaste activa worden geboekt tegen vervaardigingsprijs, voor zover deze vervaardigingsprijs niet hoger is dan een voorzichtige raming van de gebruikswaarde of het toekomstig rendement ervan. Immateriële vaste activa verkregen van derden of door inbreng, worden geboekt tegen aanschaffingswaarde. De volgende afschrijvingspercentages worden toegepast : - licenties : lineair : 20 tot 33.33% - eigen ontwikkelde software : lineair : 20 tot 33.33% Aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen wegens hun technische ontwaarding of de wijziging van economische of technologische omstandigheden, kunnen worden toegepast indien de boekwaarde hoger is dan de gebruikswaarde. Deze aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen worden opgenomen ten laste van de uitzonderlijke kosten.
III. MATERIELE VASTE ACTIVA De materiële vaste activa worden geboekt tegen aanschaffingswaarde. Deze waarde behelst de aankoopprijs en het gedeelte niet aftrekbare BTW ingeval van aankoop van rollend materieel. De bijkomende kosten worden in alle andere gevallen ten laste gelegd van het resultaat van het boekjaar. De volgende afschrijvingspercentages worden toegepast : - terreinen : nihil - administratieve gebouwen : degressief 3% - liften, electriciteit : degressief 6% - telefooninstallaties : degressief 10% - afwerking gebouw, tuinaanleg : lineair 15% - kantoormateriaal : lineair 20% - meubilair : lineair 15% - rollend materieel : lineair 25% - inrichtingskosten : lineair 33% - computer hardware : lineair 20% tot 33% Aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen worden geboekt voor : - materiële vaste activa met beperkte gebruiksduur, indien de boekwaarde hoger is dan de gebruikswaarde voor de onderneming ingevolge technische ontwaarding of wijziging van de economische of technologische omstandigheden - buiten gebruik gestelde of niet meer duurzaam tot de activiteit bijdragende materiële vaste activa, indien de waarschijnlijke realisatiewaarde lager is dan de boekwaarde.
IV. FINANCIELE VASTE ACTIVA 4.1. Waarderingsregels De deelnemingen, aandelen en vastrentende effecten worden gewaardeerd aan aanschaffingswaarde. De aankoopprijs van inschrijvingsrechten en warranten maakt integraal deel uit van de aanschaffingsprijs van de aandelen, waarop is ingeschreven. Vorderingen worden gewaardeerd aan nominale waarde. De deelnemingen en aandelen in vreemde valuta worden gewaardeerd aan de historische aanschaffingswaarde in BEF. Niet-opgevraagde bedragen op aandelen in vennootschappen worden aan de oorspronkelijke omrekeningskoers behouden. Bij opvraging wordt de volstortingsverbintenis herrekend tegen de geldende omrekeningskoers van die dag. De tegenwaarde BEF van het omrekeningsverschil wordt toegekend aan de aanschaffingswaarde van het financieel vast actief.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
73
4.2. Bijzondere waarderingsregels Deelnemingen en aandelen a) Ter beurs genoteerde aandelen 1. Tegen aanschaffingsprijs 2. Tegen beurskoers indien deze op duurzame wijze lager is dan de aanschaffingsprijs, rekening houdend met de toestand of de vooruitzichten en de rendabiliteit van de betrokken vennootschap. b) Niet ter beurs genoteerde aandelen 1. Tegen aanschaffingsprijs 2. Tegen de reële waarde wanneer deze op duurzame wijze lager is dan de aanschaffingsprijs, rekening houdend met de toestand of de vooruitzichten en de rendabiliteit van de betrokken vennootschap. Waardeverminderingen op deelnemingen en aandelen worden geboekt ingeval van duurzame minderwaarde of ontwaarding, verantwoord door de toestand, de rendabiliteit of de vooruitzichten van de vennootschap waarin de deelnemingen of de aandelen worden aangehouden. Voor buitenlandse aangehouden deelnemingen en aandelen, kunnen waardeverminderingen en terugnemingen van waardeverminderingen worden geboekt om rekening te houden met het duurzaam karakter van de wisselkoersevolutie. Vastrentende effecten en vorderingen Waardeverminderingen worden toegepast indien voor het geheel of een gedeelte van de vordering onzekerheid bestaat over de betaling ervan op de vervaldag.
V. VORDERINGEN OP MEER DAN 1 JAAR Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde met uitzondering van de vorderingen onder de vorm van vastrentende effecten, die tegen aanschaffingswaarde worden gewaardeerd. Op de nominale waarde, respectievelijk de aanschaffingswaarde wordt een waardevermindering toegepast indien de betaling op de vervaldag onzeker is. Waardeverminderingen worden eveneens toegepast wanneer de realisatiewaarde op datum van de jaarafsluiting hoger is dan de nominale waarde of de boekwaarde.
VI. VORDERINGEN OP TEN HOOGSTE 1 JAAR Vorderingen worden gewaardeerd aan nominale waarde. Vastrentende effecten worden gewaardeerd aan aanschaffingswaarde. Waardeverminderingen worden toegepast indien voor het geheel of een gedeelte van de vordering onzekerheid bestaat over de betaling van de vordering op de vervaldag of wanneer de realisatiewaarde op de datum van de jaarafsluiting lager is dan de nominale waarde of hun boekwaarde.
VII.
GELDBELEGGINGEN
A. Waarderingsregels Eigen aandelen worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs. Tegoeden bij financiële instellingen worden gewaardeerd aan nominale waarde. Effecten worden gewaardeerd aan aanschaffingswaarde. De bijkomende kosten worden onmiddellijk ten laste van het resultaat geboekt. Geldbeleggingen in vreemde valuta onder de vorm van aandelen worden gewaardeerd aan de waarde in BEF op het ogenblik van hun verwerving. B. Bijzondere waarderingsregels B.1. Aandelen B.1.1. Ter beurs genoteerde aandelen - tegen aanschaffingsprijs - tegen beurskoers op de laatste dag van het boekjaar indien deze lager is dan de aanschaffingsprijs B.1.2. Niet ter beurs genoteerde aandelen - tegen aanschaffingsprijs - tegen de reële waarde wanneer deze lager is dan de aanschaffingsprijs
74
B.2. Effecten in eigen beheer Effecten worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingswaarde, waarbij de bijkomende kosten ten laste van het resultaat worden genomen evenals de betaalde verlopen rente. Wanneer de aanschaffingswaarde verschilt van de terugbetalingswaarde, wordt het verschil tussen beide pro rata temporis over de resterende looptijd van de effecten in resultaat genomen als bestanddeel van de rente-opbrengst van deze effecten, en naargelang het geval toegevoegd aan of afgetrokken van de aanschaffingswaarde van de effecten. B.3. Effecten in discretionair beheer Effecten worden gewaardeerd tegen hun aanschaffingswaarde, waarbij de bijkomende kosten ten laste van het resultaat worden genomen, evenals de betaalde verlopen rente. De aanschaffingswaarde wordt jaarlijks per einde boekjaar vergeleken met de laatste beurskoers en het negatief verschil wordt ten laste gelegd van het resultaat. Aanvullende waardeverminderingen worden geboekt om rekening te houden met de evolutie van de realisatie- of marktwaarde.
VIII.LIQUIDE MIDDELEN Deze activa worden geboekt tegen hun nominale waarde. Waardeverminderingen worden geboekt indien de realisatiewaarde op balansdatum lager is dan de aanschaffingswaarde. Liquide middelen in vreemde valuta worden gewaardeerd tegen de middenkoers op balansdatum. Waardeverminderingen en terugnemingen van waardeverminderingen worden geboekt om rekening te houden met het duurzaam karakter van de wisselkoersevolutie.
IX. VOORZIENINGEN VOOR RISICO’S EN KOSTEN Voorzieningen beogen naar hun aard duidelijke omschreven verliezen of kosten te dekken, die op de balansdatum waarschijnlijk of zeker zijn, doch waarvan het bedrag niet vaststaat. Ondermeer kunnen voorzieningen worden gevormd om te kunnen voldoen aan het periodiek uit te voeren onderhoud. Voorzieningen kunnen worden aangelegd om belastingverplichtingen na te komen, die uit een wijziging in de belastbare basis of in de berekening van de belasting kunnen voortvloeien, voor andere risico’s en kosten die voortvloeien uit verstrekte zekerheden, verbintenissen, verleende waarborgen of hangende geschillen.
X. SCHULDEN OP LANGER DAN EEN JAAR EN SCHULDEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR Deze passiva worden geboekt tegen hun nominale waarde.
XI. OVERLOPENDE REKENINGEN De overlopende rekeningen worden geboekt en gewaardeerd voor hun aanschaffingswaarde en in de balans opgenomen voor het gedeelte dat ”overlopend” is naar het volgende boekja(a)r(en).
XII.
VREEMDE VALUTA
Monetaire activa en passiva worden per einde boekjaar omgerekend tegen de slotmiddenkoers. De omrekeningsverschillen worden per munt getotaliseerd. Negatieve omrekeningsverschillen in een munt worden in resultaat genomen. Positieve omrekeningsverschillen in een munt worden in de overlopende rekeningen verwerkt.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
75
PARTICIPATIES
b e l a n g r i j k s t e
BELANGRIJKSTE PARTICIPATIES
groeika p it aal
BARCO-GROEP (genoteerd op de Beurs van Brussel) Elektronische visualisatie, automatisering en grafische toepassingen De Barco-groep sloot het boekjaar 1996 af met een groepsomzet van 18.920 mln. BEF, een stijging met 25,5% tegenover 1995. Deze omzettoename verklaart grotendeels de stijging van de courante winst (vóór afschrijving op consolidatieverschillen) na belastingen met 31% tot 2.795 mln. BEF. De nettowinst na uitzonderlijke resultaten (-63 mln. BEF) en de afschrijving van consolidatiegoodwill (-374 mln. BEF) stijgt met hetzelfde percentage van 1.803 mln. BEF naar 2.358 mln. BEF. De courante winst per aandeel bedraagt 229 BEF. Dat komt neer op een beperkte stijging van 14%, aangezien het aantal aandelen gevoelig werd verhoogd (+ 15%). Die verhoging is het resultaat van de uitoefening van de warrants, afkomstig van de obligatielening 1989-1996. De courante cashflow bedraagt 4.177 mln. BEF of 22% van de omzet. De netto financiële schuldsituatie eind 1995 bedroeg 301 mln. BEF. Vooral door het aantal aandelen met 15% te verhogen, kon deze schuldsituatie worden omgebogen tot een nettoliquiditeit van 4.579 mln. BEF eind 1996. Voor het boekjaar 1997 verwacht Barco een interne groei van het courant resultaat na belastingen van 15%, voorzover de huidige economische omstandigheden en wisselkoersverhoudingen blijven bestaan. Door de uitoefening van de warrants medio 1996 daalde het belang van de Gimv-groep in Barco tot 33,99%. De nv Asphales, waarmee de Gimv een syndicataire overeenkomst had, bouwde haar belang in Barco af tot onder de 2%. In die omstandigheden besloot de Gimv deze overeenkomst niet voort te zetten. Het is de intentie van de Gimv om haar referentie-aandeelhouderschap in Barco te behouden.
BARCO - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996
1995
14.278 18.920 2.358 193 BEF 62 BEF
8.169 15.076 1.803 170 BEF 50 BEF (in mln. BEF)
78
BEGRO nv Diepvriezen van groenten, aan- en verkoop van diepgevroren groenten, fruit en andere eetwaren Dit diepvriesgroentenbedrijf heeft in 1996 opmerkelijk meer geproduceerd dan verkocht. De omzet had te lijden onder een aantal factoren: de aanhoudende sterke druk op de winstmarges vanuit de distributie (aankoopgroeperingen), de tegenvallende verkopen in Groot-Brittannië, Ierland en Frankrijk, het lage prijsniveau in Italië en Groot-Brittannië en het feit dat het vooropgestelde volume bonen niet werd gehaald. Het lagere bedrijfsresultaat werd voor een deel goedgemaakt door de grotere positieve koersverschillen. Financiële kosten en afschrijvingen blijven zwaar doorwegen. De winst en cashflow voor belastingen bedragen respectievelijk 10,4 en 85,6 mln. BEF. De prijsdruk zal volgens het management aanhouden in 1997. Dit dwingt Begro om de volumes te maximaliseren en de kostprijs zo scherp mogelijk te stellen. Op basis van het huidige productieapparaat wordt voor 1997 een omzet voorzien van 720 mln. BEF. In 1996 werd in totaal voor 58 mln. BEF geïnvesteerd. De geplande investeringen voor 1997 bedragen 46 mln. BEF. Daarbij komt eventueel nog 13 mln. BEF voor de verdere uitbreiding van de koelinstallatie.
BEGRO
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996 (12 m.) (*)
1995 (18 m.)
117,5 625,8 6,9 1.016 BEF 500 BEF
114 955,3 6,3 918 BEF 500 BEF
(*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
(in mln. BEF)
BMT nv (genoteerd op de Beurs van Brussel) Glasvormen, tandwielen, metaal en glasengineering Over het boekjaar 1996 realiseerde de BMT-groep een omzetstijging met 3,5% tot 5,45 mld. BEF. De courante bruto cashflow steeg met 10,3% tot 837 mln. BEF, terwijl de courante nettowinst zelfs toenam met 20,9% (301 mln. BEF). Alle afdelingen van de groep hebben aan deze gunstige ontwikkeling bijgedragen. Ze is het resultaat van de inspanningen die elke afdeling heeft geleverd om ondanks de voortdurende prijsdruk de kosten te beheersen. In 1996 werd voor 313 mln. BEF geïnvesteerd, waarvan 75 mln. BEF voor de uitbouw van een tandwielen-greenfield-operatie in Brno (Tsjechië). In 1997 zal 400 mln. BEF worden geïnvesteerd, waarvan 150 mln. BEF in Brno en in Huma Na Sutli (Kroatië). In Kroatië werd voor de afdeling glasvormen het bedrijf Straza Alatnica overgenomen. Daarmee bevestigt BMT dat de afdelingen glasvormen en tandwielen de speerpunten van haar toekomstige groei blijven. Voor 1997 verwacht men een lichte stijging van de omzet (5,6 mld. BEF) met een gelijklopende stijging van het rendement. Als gevolg van de gunstige vooruitzichten werd het dividend opgetrokken van 56 BEF naar 59 BEF netto.
BMT - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel (*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
1996 (*)
1995
1.212 5.450 253 333 BEF 59 BEF
1.016 5.264 203 267 BEF 56 BEF (in mln. BEF)
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
79
ETS. GEBROEDERS CAPPELLE nv Producent van pigmentaire kleurstoffen Over het boekjaar 1996 realiseerde de nv Gebroeders Cappelle een omzet van 2.004 mln. BEF. Dat is een stijging van 7% tegenover 1995. De belangrijkste groeimarkten zijn: Duitsland, de Verenigde Staten, het Verre Oosten en het Midden-Oosten. De zware marktinkrimping die in december 1995 plots optrad, werd in de eerste maanden van 1996 voortgezet. De grootste klappen kreeg de inktmarkt, de belangrijkste afnemer van Cappelle-producten. Mede hierdoor werd het reeds ingezette concentratieproces van de grote producenten versneld, wat leidde tot een strijd om marktaandelen en tot prijsdalingen. Cappelle bood vrij goed weerstand, omdat het bedrijf meer dan zijn concurrenten op deze markt met 'specialties' opereert. In het inktsegment kon zij uiteindelijk een omzetstijging met 6,3% laten optekenen. In het verfsegment werd een vooruitgang van 12,6% geboekt. Die is vooral te danken aan de toenemende afzet van organische pigmenten. De omzet van minerale pigmenten nam met 9% toe, als gevolg van een afzetstijging in de plasticsector. Het investeringsprogramma in Menen, dat in 1995 was aangevat, werd in 1996 grotendeels gerealiseerd (160 mln. BEF investeringen). Cappelle beschikt nu over een uitgebreide capaciteit, wat gunstig is voor haar productmix en haar toegevoegde waarde. Voor 1997 verwacht Cappelle dan ook opnieuw een belangrijke stijging van de resultaten.
CAPPELLE
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel (*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
80
1996 (*)
1995
986,6 2.004,3 39,6 2.131 BEF 1.560 BEF
973,7 1.872,6 33,1 1.781 BEF 1.292 BEF (in mln. BEF)
CARESTEL BEHEER nv Commerciële restauratie, hotels, seniories en vacuümbereide maaltijden De activiteiten van de groep Carestel omvatten vier 'business units'. De belangrijkste daarvan is de commerciële cateringactiviteit, met de Carestel-autowegrestaurants en de exploitatie van de catering op de luchthaven van Zaventem. In 1996 kreeg deze activiteit een internationale dimensie, doordat Carestel vestigingen in Luxemburg opende en de Deense wegrestaurantketen Monarch overnam. De residentiële hotelservice-activiteit Restel Residences breidde uit met de nieuwe residentie 'Mayflower' in Gent. De bedrijfseenheid hotelexploitatie werd uitgebreid met de exploitatie van een Holiday Inn-hotel in Doornik. De divisie van de vacuümbereide maaltijden Hot Cuisine kende ook in 1996 een belangrijke omzetgroei (+ 22% tegenover 1995). Ook de internationalisering van de activiteit nam verder toe. Geconsolideerd werd in 1996 een winst van 50,1 mln. BEF en een cashflow van 238,7 mln. BEF gehaald. In vergelijking met 1995 betekent dat een aanzienlijke verbetering.
CARESTEL - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996/97 (*)
1995/96
232,9 4.596,4 50,1 2.167 BEF nvt
170,2 3.569,4 (15,4) (1.197) BEF nvt
(*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
(in mln. BEF)
CARPET-LAND GROEP Detailhandel vloerbedekking en decoratieproducten De omzet van de Carpet-Land Groep is met ongeveer 450 mln. BEF gestegen: van 8,1 mld. BEF in 1995 tot 8,57 mld. BEF in 1996. Dat resultaat is vooral te danken aan de sterke evolutie in Nederland en bij Heytens. In Frankrijk moet de Carpet-Land Groep werken in een moeilijk economisch klimaat. Carpet-Land werkt verder aan haar concept om in haar winkels een ruimer productgamma aan te bieden. Zo wordt in Frankrijk nu ook parket verkocht en heeft men een gamma van decoratie-artikelen in de winkels geïntroduceerd. Wat de opening van nieuwe winkels betreft, zal de expansie vooral in Zwitserland en Nederland plaatsvinden. Het resultaat en de cashflow, die in 1995 respectievelijk 32 en 354 mln. BEF bedroegen, zijn lichtjes gestegen tot 41 en 379 mln. BEF in 1996.
CARPET-LAND - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel (*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
1996 (*)
1995
1.483 8.574 41 596 BEF nvt
1.417 8.122 32 472 BEF nvt (in mln. BEF)
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
81
DEME nv (Dredging, Environmental and Marine Engineering) Waterbouwkundige werken en gespecialiseerde grondreinigingswerken De holding DEME nv staat in voor het financieel beheer en de strategische samenhang van haar diverse dochtermaatschappijen en verbonden ondernemingen, die wereldwijd actief zijn in de baggerwereld en de sector van de milieutechnische werken. De geconsolideerde bedrijfsopbrengsten belopen 14,945 mld. BEF tegenover 16,135 mld. BEF in 1995. In de Benelux kon de maatschappij haar activiteitenniveau van 1995 consolideren. In het buitenland kon DEME nieuwe contracten binnenhalen: - Uruguay: een 10-jarig contract voor de verdieping en het onderhoud van de Martin Garciavaargeul in de Rio de la Plata; - Guadeloupe: het opspuiten van een 3,5 ha groot terrein in de haven van Point-à-Pitre; - India: onderhoud van de haven van Cochin; - Pakistan: onderhoud van de toegang tot de haven van Qasim. In Singapore heeft DEME de dochter DREDGING INTERNATIONAL ASIA PACIFIC PTE Ltd (DI-AP) opgericht. Daarmee onderstreept de groep dat hij veel belang hecht aan de systematische en geordende uitbouw van zijn activiteiten in Azië en in het gebied van de Stille Oceaan. In Singapore was de maatschappij betrokken bij fase 1A van de aanvullingswerken op Jurong Island. Ze sleepte daar bovendien, in tijdelijke vereniging, het grootste contract in de wacht dat ooit in Singapore werd toegekend: 581 mln. USD voor de verwezenlijking van fase 1B van de landwinning op Jurong Island en Tuas View. Het zwaartepunt van de uitvoering van dit werk valt evenwel in 1997 en vooral in 1998. Om een zo breed mogelijke dienstenportfolio te kunnen aanbieden, ondersteunt en ontwikkelt de DEME-groep een aantal nevenactiviteiten. Daardoor kan ze aan grote kant-en-klaar opgeleverde projecten deelnemen. Het zakencijfer dat deze gespecialiseerde bedrijven realiseren, ligt ruim boven het miljard BEF.
DEME - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996
1995
4.933 14.200 317 7.150 BEF 3.000 BEF
4.678 15.095 227 5.120 BEF 2.000 BEF (in mln. BEF)
82
EUROPEAN BULK TERMINALS nv (EBT) Holdingmaatschappij actief in de behandeling van bulkgoederen en fruittrafieken De nv EBT controleert als houdstermaatschappij twee bulkterminals: nv Antwerp Bulk Terminals (ABT) te Antwerpen en nv Zeebrugse Behandelingsmaatschappij (ZBM) te Zeebrugge. Daarnaast is ze via de nv ABT indirect hoofdaandeelhouder van de nv Universal Fruit Operators (UFO), dat een belang van 85,9% heeft in de nv Belgian New Fruit Wharf (BNFW). Voor de bulkoverslagactiviteiten daalde de behandelde tonnage tegenover 1995 met ongeveer 18%. Dat was vooral het gevolg van de slechte staalmarkt en de sluiting van een aantal hoogovens. De bedrijfsleiding blijft erop aandringen dat de diepgang van de Zeebrugse haven wordt opgevoerd tot 55 voet om te vermijden dat schepen naar Rotterdam worden afgeleid. Door verder te rationaliseren en te diversifiëren kon men de operationele cashflow toch op een hoog niveau handhaven. Ook in de fruitbehandeling werd een kleine daling (3%) van de behandelde tonnage vastgesteld. Die werd mee veroorzaakt door belangrijke trafiekverschuivingen, waarbij Zeebrugge de klanten Geest, Bonita en IFI verloor. Om de stabiliteit te verzekeren, vond de bedrijfsleiding het beter om langetermijncontracten te sluiten. De operationele cashflow werd bovendien negatief beïnvloed door belangrijke nieuwe investeringen. Die konden nog niet optimaal renderen maar zullen zeker een positieve impact hebben op de cashflow van 1997. Voor de twee activiteiten samen verwezenlijkte de EBT-groep een operationele cashflow van 1.335 mln. BEF.
EBT - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel (*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
1996 (*)
1995
1.987,0 6.268,7 (236,5) (39.043) BEF 990 BEF
2.220,5 7.256,0 20,7 3.424 BEF 990 BEF (in mln. BEF)
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
83
ESSERS GROEP Nationaal en internationaal vervoer-opslag-distributie De geconsolideerde omzet kende in 1996 maar een lichte stijging. In de sector woedt een zware prijzenslag, en bovendien verschuift de algemene activiteit naar het minder aantrekkelijk segment van volle vrachten. De geconsolideerde rendabiliteitscijfers zijn licht gedaald maar bevinden zich nog steeds op een zeer behoorlijk niveau. In totaal werd in 1996 voor 347 mln. BEF geïnvesteerd, onder meer in een aanzienlijke uitbreiding van het wagenpark (trekkers en opleggers) en in de bouw van 20 silo's voor de opslag van polymeren in Tessenderlo. In oktober 1996 vertrouwde Ford de opdracht om een continentaal verdeelcentrum uit te bouwen toe aan een joint venture van TDS en Essers. De opdracht omvat het ontvangen, groeperen en verpakken van de verschillende Europese modellen om ze in loten van 20 stuks te laten versturen naar overzeese bestemmingen zoals Taiwan, China, Maleisië, Zuid-Afrika. Het project vergt een investering van circa 520 mln. BEF. De Groep Essers evolueert meer en meer van een louter transportbedrijf naar een logistiek behandelaar. De groep heeft uitzicht op aantrekkelijke projecten, onder meer doordat grotere bedrijven hun logistieke activiteit alsmaar meer willen uitbesteden.
ESSERS - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996 (*) (**)
1995
1.069,2 2.435 185,2 37.040 BEF 1.000 BEF
845 2.352 105 21.000 BEF 1.000 BEF
(*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
(in mln. BEF)
(**) gewijzigde waarderingsregels
FLANDERS EVENTHALL nv Media- en evenementenholding Flanders Eventhall heeft in 1996 haar positie in de Belgische entertainmentsector verstevigd. De groep verkocht een recordaantal tickets, onder meer dankzij het succes van de Andrew Lloyd Webber-musical Cats. Hierdoor kende ook de Antwerpse Stadsschouwburg een hoge bezettingsgraad. Andere grote evenementen waarbij de groep Flanders Eventhall betrokken was, waren de opera Nabucco en de shows Holiday on Ice en Cirque du Soleil. Eind 1995 werd zwaar geïnvesteerd in de concertzaal Vorst Nationaal, onder meer om de capaciteit uit te breiden en loges te bouwen. Die investeringen hebben in 1996 al een positief effect gehad op de resultaten van de groep. De opstartproblemen van dochteronderneming Ticket Club, die een systeem voor ticketreserveringen uitbaat, wogen op de resultaten van 1995. In de loop van 1996 werden ze volledig opgelost. Intussen bestudeert de groep verdere expansiemogelijkheden. Begin 1997 werd een joint venture opgericht met VTM. Diverse andere projecten worden eveneens geanalyseerd.
FLANDERS EVENTHALL - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel (*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
84
1996 (*)
1995
106 791 5,3 36 BEF nvt
101 493 (25,1) (174) BEF nvt (in mln. BEF)
GOEMAERE nv Slachthuis en versnijderij van varkens In het boekjaar 1996 heeft Goemaere fraaie resultaten behaald. De omzet nam toe tot 3,55 mld. BEF, zodat de winst uit de gewone bedrijfsuitoefening met 46% steeg tot ongeveer 24 mln. BEF. Door een negatief uitzonderlijk resultaat en afboekingen op dubieuze debiteuren, werd een winst voor belastingen van ongeveer 17 mln. BEF gerealiseerd. Tegenover 1995 is dat een lichte vooruitgang. Op 8 maart 1997 werden de gebouwen van het slachthuis en de versnijderij van de firma Goemaere door brand verwoest. De activiteiten konden echter heel vlug worden hervat in Moeskroen, waar het bedrijf een slachthuis en versnijderij kon huren. De firma Goemaere is van plan om haar activiteiten verder uit te bouwen in Moeskroen. Op haar bedrijfsterrein in Moorsele zal ze een volledig nieuw distributiecentrum en dito versnijderij bouwen. Voor 1997 staan de verwachtingen, gezien de omstandigheden, op een laag pitje. Toch hoopt Goemaere 75% van de omzet te kunnen behouden.
GOEMAERE - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel (*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
1996 (*)
1995
246,8 3.555,2 17,5 899 BEF 1.133 BEF
252,6 3.078 16,7 858 BEF 1.133 BEF (in mln. BEF)
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
85
INTERNATIONAL PORT ENGINEERING & MANAGEMENT (IPEM) nv Participatiemaatschappij in havengebonden ontwikkelingsprojecten De nv IPEM legt zich toe op het onderzoek, de ontwikkeling en het management van havengebonden projecten. Bovendien is ze bereid om in dergelijke projecten te investeren. Haar knowhow ontleent ze niet alleen aan haar aandeelhouders (Ackermans & Van Haaren, CFE, Groep De Cloedt, Gimv) maar ook aan het uitgebreide relatienetwerk dat deze aandeelhouders in de Vlaamse havenwereld hebben uitgebouwd. Het verst gevorderde project is de bouw van een hotel- en businesscenter in Haiphong (Noord-Vietnam). De bouw ervan werd toevertrouwd aan Campenon Saigon Builders Ltd en is inmiddels begonnen. De opening van het complex wordt verwacht in het voorjaar van 1998. Ook het Dinh Vu Economic Zone Project evolueert gunstig. Dat ambitieuze project wil in Haiphong een kunstmatig eiland creëren waarop een industriezone van 982 ha, een diepwaterhaven van 145 ha en een residentiële en commerciële zone van 25 ha worden uitgebouwd. De initiatiefnemende partijen IPEM, AIG en AID hebben met de Vietnamese partner Haiphong Transport Engineering Company (HP Traseco) een overeenkomst bereikt over de aandeelhoudersstructuur en de fasering van de werken. De eerste fase beslaat 164 ha en vergt een investering van 80 mln. USD. Begin april 1997 verleende de Vietnamese overheid de definitieve licentie, zodat met de uitvoering kan worden begonnen. Een derde omvangrijk project is de bouw van een diepwaterhaven in Shanghai: Shanghai Artificial Peninsula Development. In een eerste fase blijft dit 3.500 ha grote ontwikkelingsproject beperkt tot 396 ha, met een investeringskost van 30 mln. USD. Momenteel wordt over de 'Letter of Intent' onderhandeld tussen IPEM en Shanghai Artificial Peninsula Construction Development Company Ltd (SAPC). Bij deze onderhandelingen kan IPEM zich laten bijstaan door een relatie van de Gimv, de Shanghai Science & Technology Investment Corporation Ltd (SSTIC), en door Shanghai Bell Belgium. Ten slotte heeft IPEM nog een offerte overgemaakt aan de Vietnamese autoriteiten voor de ontwikkeling van de 'Industrial Zone in Hiep Phuoc, Nha Be and Soai Rap River Improvement'. Dit project is voor Ho Chi Minh City zeer belangrijk en vormt een tegenhanger van het Haiphong-project.
IPEM
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996
1995
185,9 16,3 1,7 91 BEF nvt
184,4 1,2 2,2 120 BEF nvt (in mln. BEF)
86
KINEPOLIS-METROPOLIS Uitbating van bioscoopcomplexen 1996 werd een schitterend bioscoopjaar: 5,4 mln. bezoekers zorgden voor een omzet van ongeveer 1,5 mld. BEF. Het nettoresultaat en de cashflow bedroegen respectievelijk 96,5 mln. BEF en 282 mln. BEF. Voor 1997 wordt een verdere stijging van de nettowinst en de cashflow verwacht: in de eerste maanden van 1997 is het aantal bezoekers gestegen, en bovendien dalen de financiële lasten. Samen met de privé-aandeelhouders van de Kinepolis-groep blijft de Gimv projecten opzetten in het buitenland. Begin september 1996 opende in Rijsel 'Le Château du Cinéma', een complex waarin de Gimv via European Mega Cinema s.a. (EMC) voor 29% participeert. EMC s.a. exploiteert ook het complex in Metz, dat na ongeveer twee jaar een omzet van 310 mln. BEF haalt, met ongeveer 1,3 miljoen bezoekers per jaar. In 1996 heeft de Gimv mee Kinepolis Espana s.a. opgericht, dat in Madrid de grootste multiplex-bioscoop ter wereld zal bouwen.
KINEPOLIS-METROPOLIS - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996 (*)
1995
466 1.516 96 4.748 BEF 1.697 BEF
405 1.306 36 1.785 BEF 674 BEF
(*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
(in mln. BEF)
MITISKA bv Ontwikkeling van gespecialiseerde distributieconcepten Mitiska wil 'specialty retail'-concepten ontwikkelen op de Belgische markt en ze indien mogelijk ook internationaal commercialiseren. De twee belangrijkste participaties zijn Carpet-Land (30%) en Brantano (68%). Vooral Brantano heeft het de voorbije jaren voortreffelijk gedaan. In 1996 bedroeg de nettowinst circa 170 mln. BEF. Een beursintroductie wordt dan ook aangekondigd. In 1996 werd een nieuw concept opgestart, Cera Mega, dat vloer- en muurtegels aanbiedt. Voor 1997 ligt al een aantal winkelopeningen vast.
MITISKA - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1995 (*)
1994
1.830 nvt 94 1.054 BEF nvt
1.923 nvt 112 1.256 BEF nvt (in mln. BEF)
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
87
REMI CLAEYS ALUMINIUM (RCA) nv Productie van gelaste aluminiumbuizen en aluminiumextrusie RCA nv heeft in 1996 een moeilijk jaar doorgemaakt. Ondanks de lage prijzen en de kleine marges heeft RCA haar productie toch verder verhoogd. In de sector extrusie werden aanzienlijke bedrijfsverliezen genoteerd. Ze werden enigszins gecompenseerd door de winsten uit de buizenactiviteit en door de meerwaarde die bij de gedeeltelijke verkoop van de Boal-participatie werd gerealiseerd. RCA groep noteerde in 1996 een verlies van 104,8 mln. BEF, tegenover een verlies van 69 mln. BEF in 1995. De cashflow bedroeg 281,2 mln. BEF, tegenover 260 mln. BEF in 1995. Voor 1997 wordt een beduidend beter resultaat verwacht. In maart 1997 nam RCA nv het in 1996 failliet gegane Aleurope te Ghlin over.
RCA - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996 (*)
1995
880 5.305 (104,8) (53,7) BEF nvt
1.092 6.837 (69) (35,2) BEF nvt
(*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
(in mln. BEF)
SUN PARKS INTERNATIONAL nv Uitbating van vakantieverblijfsparken In het boekjaar 1996 werd een omzet gerealiseerd van 1,96 mld. BEF. Dalende prijzen, dalende bestedingen in de vakantieparken, hoge afschrijvingen, aflossingen en financiële lasten blijven wegen op de resultaten (387,7 mln. BEF negatief) en op de cashflow (64,8 mln. BEF negatief). 1997 zou een overgangsjaar moeten worden. De verdere verkoop van vakantiehuisjes moet leiden tot een financiële herstructurering, terwijl prijsacties en inspanningen om de kosten te beheersen een hogere marge moeten opleveren. Uit de eerste cijfers voor 1997 blijkt alvast dat de bezettingsgraad van de parken is gestegen.
SUN PARKS INTERNATIONAL - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996
1995
1.439 1.968 (387) (472) BEF nvt
1.838 2.116 (346) (422) BEF nvt (in mln. BEF)
88
THEUMA DEURENINDUSTRIE nv Productie van houten binnendeuren en raamkozijnen Na het succesvolle jaar 1995, waarin de Theuma-groep een courante bruto cashflow realiseerde van 122,2 mln. BEF, waren de verwachtingen voor 1996 hoog gespannen. De organisatie was voorbereid op een gevoelige omzetstijging. De ineenstorting van de Duitse markt, de belangrijkste afzetmarkt van Theuma-producten, heeft de resultaten echter zwaar negatief beïnvloed. De bedrijfsopbrengsten van de Theuma-groep daalden van 1.475 mln. BEF naar 1.298 mln. BEF. Bovendien zette de verhoogde concurrentie de prijzen onder druk, waardoor de contributiemarge met ongeveer 3% daalde. Het gecombineerd effect van al deze factoren deed de courante bruto cashflow dalen tot 56,3 mln. BEF. De geconsolideerde nettowinst daalde van 38 mln. BEF tot 3,5 mln. BEF. Begin 1997 kondigde de Theuma-groep de acquisitie aan van Güstrower Türenwerk GmbH. Daarmee wil de groep zijn slagkracht op de Duitse markt vergroten, zijn productengamma uitbreiden en synergieën uitbouwen. Güstrower Türenwerk realiseerde in 1996 een omzetniveau van 600 mln. BEF en beschikt over een modern productieapparaat, dat echter nog niet optimaal wordt benut. Door deze opening naar de Oost-Duitse markt zal de Theuma-groep tot de belangrijkste spelers in Duitsland behoren. In het binnenland wil Theuma werk maken van de versnelde incorporatie van de Bogoma-activiteiten (Lommel) naar Bekkevoort.
THEUMA - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996 (*)
1995
430 1.322 3 189 BEF nvt
428 1.437 38 2.070 BEF 569 BEF
(*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
(in mln. BEF)
VWV HOLDING nv Bouw van slachthuisinrichtingen en versnijzalen VWV HOLDING nv is de holding van de West-Vlaamse groep Van Wijnsberghe. De groep realiseerde in 1996 een omzetstijging van ruim 40% tegenover 1995. Zowel de hoofdactiviteit als de recent gestarte milieuactiviteit (watertechniek en milieu) hebben tot dat puike resultaat bijgedragen. Ook de export wordt steeds belangrijker. In 1996 nam de groep VWV de onderneming VBN over, die actief is als importeur-assembleur van gespecialiseerde voertuigen voor milieuactiviteiten. Anderzijds werden de activiteiten van de Waalse dochter van de groep, Confab, begin 1997 stopgezet. De resultaten van de groep Van Wijnsberghe zijn in het voorbije jaar aanzienlijk verbeterd. In 1996 haalde de groep een nettoresultaat van 18,6 mln. BEF. In 1995 was nog een verlies van 4,6 mln. BEF genoteerd. De courante cashflow bedroeg in 1996 43,9 mln. BEF tegenover 16,7 mln. BEF in 1995.
VWV HOLDING
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel (*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
1996 (*)
1995
37,1 22,2 25 1.795 BEF –
12,1 8,4 (25,5) (1.795) BEF – (in mln. BEF)
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
89
BELANGRIJKSTE PARTICIPATIES
v enture cap it al
LERNOUT & HAUSPIE SPEECH PRODUCTS nv (genoteerd op de Nasdaq - New York) Ontwikkelen en commercialiseren van meertalige spraaktechnologie Nadat LHS op 1 december 1995 op de Nasdaq werd geïntroduceerd, werd in 1996 hard gewerkt aan de verdere uitbouw van het bedrijf. Een belangrijke gebeurtenis was de overname van Mendez s.a., een marktleider in de vertalingensector. Dankzij deze overname moet een van de cruciale elementen in de basistechnologie van LHS, de linguïstische knowhow, sneller en krachtiger in de technologie worden ingebouwd. De overname past bovendien in de plannen van LHS om een belangrijke rol te spelen in de veelbelovende markt van de 'machine translation' via het Internet. De basisactiviteiten werden verder uitgebouwd zoals voorzien. Op het domein van de 'Dictation' mikt LHS op een snellere marktintroductie, dankzij de samenwerking met het Dictation Consortium. Het management werd versterkt door de komst van Gaston Bastiaens (ex Philips, Apple en Quarterdeck) in september. LHS sluit het boekjaar 1996 af met een totale omzet van 31 mln. USD en een netto verlies van 7,9 mln. USD, dat laatste na een uitzonderlijke éénmalige afschrijving van 11,5 mln. USD op R&D die werd ingebracht na de overname van Berkeley Speech Technologies.
LERNOUT & HAUSPIE SPEECH PRODUCTS (*) - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996
1995
16,5 31,0 (7,9) (0,53) USD nvt
18,9 7,8 (13,97) (1,67) USD nvt (in mln. USD) * Cijfers volgens US GAA
INNOGENETICS nv (genoteerd op de Easdaq - Brussel) Geïntegreerd biotechnologisch bedrijf voor gezondheidszorg 1996 was een historische mijlpaal in de geschiedenis van Innogenetics. Nadat de bestaande investeerders en de Kredietbank eerder dat jaar het kapitaal hadden verhoogd, vond op 26 november de introductie van Innogenetics plaats op de Easdaq, de pan-Europese beurs voor groeibedrijven. Bij deze transactie werden 3.994.830 nieuwe aandelen tegen 12 USD per aandeel op de markt gebracht. Daardoor kon het bedrijf bruto bijna 48 mln. USD nieuwe middelen ophalen. Bovendien werd een pakket bestaande aandelen gevaloriseerd, zodat de globale plaatsing bijna 88 mln. USD omvatte. Innogenetics is meteen het eerste Belgische bedrijf dat op Easdaq een notering kreeg. Met deze operatie behoort het ook wereldwijd tot de selecte groep van de grote IPO’s in de biotechindustrie. In het boekjaar 1996 stegen de bedrijfsopbrengsten naar bijna 900 mln. BEF. Dat is vooral het resultaat van de toegenomen productverkopen en van de gestegen inkomsten uit samenwerkingscontracten. Belangrijk hierbij is ongetwijfeld het samenwerkingsakkoord met het Amerikaanse biotechbedrijf Murex op het domein van LIPA-producten.
INNOGENETICS (*) - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996
1995
1.792 830 (105,1) (6,4) BEF nvt
(193,4) 539 (114,4) (7,9) BEF nvt (in mln. BEF) * Cijfers volgens US GAAP norm.
90
LMS Group nv Software engineering LMS kende in 1996 opnieuw een bijzonder goed jaar. Zowel voor de binnenkomende nieuwe orders als voor de resultaten werden de vooropgezette doelstellingen gerealiseerd. Ook de ontwikkelingsprojecten voor nieuwe producten stemden helemaal met de planning overeen. Behalve aan de interne groei is een deel van de omzetgroei ook te danken aan de integrale overname van het Nederlandse bedrijf Difa. Dit bedrijf is actief op het gebied van hardware en was voor een groot deel van zijn omzet afhankelijk van LMS. Met deze overname bevestigt LMS zijn ambitie om marktleider te blijven. LMS en Gimv richtten samen CAMPUS op, een klein investeringsfonds dat wil participeren in jonge technologische bedrijven in de softwaresector. De combinatie van LMS en de Gimv opent interessante perspectieven. De Gimv heeft immers veel ervaring met risicokapitaal, terwijl LMS veel managementervaring bezit, vooral op het vlak van de internationale expansie. Als gevolg van de groei werd de managementstructuur van LMS verder aangepast. Een nieuwe positie van Chief Operating Officer werd gecreëerd en ingevuld. De verwachtingen voor 1997 blijven erg goed: de omzet zou opnieuw gevoelig moeten stijgen.
LMS INT. (*)
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996
1995
169 702 23,7 48 BEF 24 BEF
154 687 21,3 40 BEF 16 BEF (in mln. BEF) * Boekjaar eindigt per 30/06: niet geconsolideerd
MATRIX (Richmond, Californië, V.S.) Productie van droge etsmachines en natte reinigingssystemen voor de halfgeleiderindustrie 1996 was een moeilijk jaar voor Matrix. Dat had te maken met de ongunstige omstandigheden waarin het bedrijf moest opereren. De halfgeleiderindustrie beleeft immers een crisis, waardoor zowel de halfgeleiderproducenten als de producenten van apparatuur slechte resultaten hebben behaald. Ook Matrix is daaraan niet ontsnapt. Eind 1996 waren er aanwijzingen dat de globale situatie van de sector weer wat gunstiger oogde. Toch is er vooralsnog geen sprake van een echte opleving. Begin 1997 werd het managementteam van Matrix grondig gewijzigd. Na een zoektocht van enkele maanden werd een nieuwe algemene directeur aan boord gebracht. Ook voor verkoop en engineering werden nieuwe mensen aangetrokken. In de eerste maanden van 1997 is de omzet alvast opnieuw gestegen. Met een nieuw management en een verbeterde algemene marktsituatie wordt dan ook hoopvol uitgekeken naar de resultaten van 1997. Ten slotte vermelden we dat beide financiële aandeelhouders, waaronder de Gimv, een nieuwe kapitaalverhoging in het bedrijf hebben doorgevoerd. Aangezien Matrix een Amerikaans privébedrijf is, worden geen cijfers gegeven.
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
91
XEIKON nv (genoteerd op de Nasdaq - New York) Digitale kleurprintingsystemen Xeikon was - na Lernout & Hauspie Speech Products - het tweede Belgische bedrijf dat op Nasdaq werd geïntroduceerd. De introductie werd begeleid door de investment bankers A. Brown, Cowen en Prudential Securities. De introductieprijs bedroeg 15 USD per aandeel. Dat betekent dat Xeikon op ongeveer 12,75 mld. BEF werd gewaardeerd. Bij deze beursgang werden 6,4 mln. aandelen via ADR’s op de markt gebracht (waarvan 4,8 mln. nieuwe aandelen) en werd er 64,8 mln. USD of ongeveer 1,94 mld. BEF nieuwe financiële middelen opgehaald. De omzet over 1996 beliep 72,6 mln. USD of ongeveer 2,3 mld. BEF, het nettoresultaat 1,86 mln. USD. Per eind 1996 had Xeikon al 623 digitale drukpersen verkocht. In de loop van het jaar werd een tweede generatie systemen op de markt gebracht. Het gamma wordt nu verder uitgebreid met een nieuw apparaat dat maar aan een kant drukt. Het biedt onder meer toepassingen voor de etikettenmarkt.
XEIKON (*) - geconsolideerd
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996
1995
78.6 72,6 1,9 0,07 USD nvt
17,1 81,1 0,7 0,03 USD nvt (in mln. USD) * Cijfers volgens US GAAP norm.
CONNETICS Corp. (genoteerd op de Nasdaq - New York) Nieuwe middelen voor reumatologie en dermatologie Connetics (voorheen Connective Therapeutics) is gevestigd in Palo Alto (USA). Het is gespecialiseerd in reumatologie en dermatologie. Connetics verwierf van Smith Kline Beecham een licentie voor een product tegen reumatische artritis. Zelf ontwikkelt het diverse producten die in de klinische testfase zitten, onder meer stoffen tegen diverse huidaandoeningen en een vaccin tegen multiple sclerose en reumatische artritis. Connetics realiseerde in 1996 een succesvolle IPO op Nasdaq.
CONNETICS 1996 Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
21,8 0,42 (18,5) (2,71) USD nvt
1995 0,063 0 (10,4) (2,34) USD nvt (in mln. USD)
92
BEYERS & PARTNERS nv Specialist in financiële software In oktober 1996 nam Gimv een participatie van 10,5% in Beyers & Partners. Deze participatie omvat twee delen: de overname van bestaande aandelen en een kapitaalverhoging. In totaal bedroeg de participatie 62,5 mln. BEF. Beyers & Partners is een van de oudste Belgische softwarehuizen. Sinds begin jaren ’80 legt het bedrijf zich toe op financiële software voor ondernemingen: thesauriepaketten, rapportering, simulaties, enzovoort. Intussen heeft het een stevige klantenbasis opgebouwd. In 1996 kwam een nieuw pakket op de markt, GLOBE$. Dat speelt in op de groeiende behoefte aan 'risk management' in ondernemingen en financiële instellingen. Om dit pakket op de internationale markt te positioneren en introduceren, werd de Gimv als partner aangetrokken. Terwijl de omzet van Beyers & Partners in 1996 zo’n 60 mln. BEF bedroeg, reiken de ambities voor de toekomst veel verder. Daarvoor wordt onder meer gerekend op internationale commercialisering.
BEYERS & PARTNERS
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel (*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
1996 (*)
1995
54,2 58,6 (24,1) (4.227) BEF nvt
24,1 46,8 1,4 294 BEF nvt (in mln. BEF)
J A A R V E R S L A G
1 9 9 6
93
BELANGRIJKSTE PARTICIPATIES
tak e of f f o n d s - kiem g eld
OPTION INTERNATIONAL nv Communicatietechnologie Option International kende in 1996 een bijzonder succesvol jaar. Een aanzienlijke omzetstijging resulteerde in een positief resultaat en bovendien konden enkele grote contracten worden afgesloten.
OPTION INTERNATIONAL
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996
1995
31,3 287,8 2,2 123 BEF nvt
24,0 94,1 (0,2) (14) BEF nvt
(*) onder voorbehoud van goedkeuring AV
(in mln. BEF)
CORVAS Inc (genoteerd op de Nasdaq - New York) Biotechbedrijf Het ontwikkelingsprogramma van Corvas evolueerde gunstig. Ook de corporate deals die in het verleden werden afgesloten, ontwikkelden zich in de goede richting. Een bijkomende private plaatsing in de loop van 1996 versterkte de financiële situatie. In 1996 werden zowel in het management als in de raad van bestuur belangrijke wijzigingen doorgevoerd.
CORVAS
Eigen vermogen Omzet Nettoresultaat Nettoresultaat/aandeel Dividend/aandeel
1996
1995
24,34 6,3 (6,7) (0,52) USD nvt
8,77 5,4 (6,3) (0,67) USD nvt (in mln. USD)
94
n v
ORGANOGRAM
G I M V