08/07/2008
‘IEDEREEN KAN SPORTEN’, HOE VERDER?
Fontys Sporthogeschool Sittard, Speciaal Bewegingsonderwijs Inge Ramakers, studentnummer 2051811
1
2
1. Titelpagina
‘Iedereen kan sporten’, hoe verder?
Naam student: Inge Ramakers Studentnummer: 2051811 Scriptie Fontys Sporthogeschool, Sittard Gemeente Venlo, Sport en Bewegen
3
4
2. Samenvatting
‘Iedereen kan sporten’, hoe verder? Is gericht op het huidige project ‘Iedereen kan sporten’ en op de toekomst van het project ‘Iedereen kan sporten’. Het project ‘Iedereen kan sporten’ is een project ontstaan uit een samenwerkingverband, dat zich richt op het bevorderen van de sportieve vrijetijdsbesteding van mensen met een beperking in de regio Noord Limburg. De doelstellingen die aan dit project gekoppeld zijn bestaan uit: - Het verhogen van de sportparticipatie onder de doelgroep, - Bevorderen van woon- en leefklimaat door het creëren/ vergroten van een ruimer en evenwichtiger sport- en beweegaanbod voor de doelgroep, - Een bijdrage leveren aan het terugdringen van overgewicht onder de doelgroep in het onderwijs en zorginstellingen, - Terugdringen en wegnemen van beperkingen en/ of belemmeringen om te gaan sporten en bewegen voor de doelgroep. Uit onderzoek naar de sportdeelname in de projectregio (Noord Limburg) blijkt dat er 513 mensen met een beperking lid zijn van een van een sportvereniging. Om te kijken naar de mogelijkheden waarop het project zou kunnen uitbreiden is er allereerst gekeken naar de organisatiestructuur, financiën en activiteiten van andere soortgelijke projecten. Alle provincies in Nederland kennen sportactiviteiten voor mensen met een beperking. Wanneer er gekeken wordt naar de doelstellingen van de projecten kan opgemerkt worden dat deze niet of nauwelijks van elkaar verschillen. De hoofddoelstelling van alle projecten komt neer op het volgende: ‘Het sport en beweegaanbod voor mensen met een beperking uitbreiden en verbeteren.’ Alle projecten ontstaan door middel van samenwerking met vele verschillende organisaties. Organisaties waarmee de meeste projecten samenwerken zijn met name de organisaties: MEE en NebasNsg. Wat betreft de financiën zijn de meeste projecten afhankelijk van provinciale subsidiëring, gemeentelijke bijdragen en bijdragen van fondsen of samenwerkende organisaties. Bij de activiteiten die door de projecten georganiseerd worden zijn er verschillende overeenkomsten te zien. Maar er wordt met name aandacht besteed aan het structurele sportaanbod voor mensen met een beperking. Om te kijken met welke verenigingen een sportaanbod voor mensen met een beperking op te starten is er een onderzoek in de vorm van een enquête gehouden. Uit de resultaten blijkt dat heel wat verenigingen open staan een sportaanbod voor mensen met een beperking op te starten. Verder geven de verenigingen die reeds een aanbod voor mensen met een beperking hebben aan open te staan hun activiteit te willen uitbreiden. Diverse structurele activiteiten, projecten en activiteiten kunnen vanuit het project ‘Iedereen kan sporten georganiseerd worden.
‘Iedereen kan sporten’, samen sterk, samen verder!
5
6
3. Voorwoord
‘Iedereen kan sporten’, hoe verder. Het project ‘Iedereen kan sporten’ loopt nu sinds een aantal jaren heeft tot nu toe al heel wat positieve resultaten bereikt. De gerichte aandacht en toegespitste projecten blijken de kans op sportdeelname van mensen met een beperking aanmerkelijk te verhogen. Deze positieve resultaten zorgen er onder anderen voor dat men wil gaan kijken welke mogelijkheden er zijn om het project uit te breiden. Daarnaast zal er vanaf 2009 geen provinciale bijdragen meer aan het project verleend worden. Mijn opdracht voor deze scriptie was het kijken naar de mogelijkheden van het project na 2009. Hierbij zou ik extra kijken naar de uitbreiding van het project.
7
8
4. Inhoudsopgave 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Titelpagina 3 Samenvatting 5 Voorwoord 7 Inhoudsopgave 9 Inleiding 11 Literatuurstudie 13 Hoofdstuk 1, Het project ‘Iedereen kan sporten’ 15 1.1 Inleiding 16 1.2 Wat houdt het project ‘Iedereen kan sporten’ in? 17 1.2.1 Samenwerking 17 1.2.2 Doelgroepen 17 1.2.3 Doelstellingen 19 1.2.4 Regioconsulent 21 1.2.5 Financiën 21 1.3 Resultaten van het project ‘Iedereen kan sporten’ 22 1.3.1 Activiteiten en doelgroepen 22 1.3.2 Structurele sportactiviteiten 23 1.3.3 Spreiding activiteiten 24 1.3.4 Resultaten monitoring 26 1.3.5 Resultaten september 2006 tot en met mei 2008 28 1.3.6 Resultaten monitoring vergeleken met nulmeting 31 1.4 Behaalde doelstellingen van het project ‘Iedereen kan sporten’ 34 1.4.1 Doelen wel of niet bereikt? 34 1.4.2 Veranderingen 35 1.5 Samenvatting 36 Hoofdstuk 2, Andere sportprojecten gericht op mensen met een beperking 39 2.1 Inleiding 40 2.2 Provinciale sportprojecten 41 2.2.1 Groningen 41 2.2.2 Friesland 42 2.2.3 Drenthe 44 2.2.4 Overijssel 46 2.2.5 Gelderland 48 2.2.6 Flevoland 49 2.2.7 Midden Nederland 50 2.2.8 Noord-Holland 50 2.2.9 Zuid-Holland 51 2.2.10 Zeeland 52 2.2.11 Brabant 52 2.2.12 Limburg 53 2.3 Omgang van provinciale sportprojecten met knelpunten van het project ‘Iedereen kan sporten’ 54 2.3.1 Monitoren 54 2.3.2 Financiën 55 2.3.3 Doelgroepen als mensen met een chronische aandoening die nog niet tot het project ‘Iedereen kan sporten behoren 55 2.3.4 Organisatiestructuur 57 2.4 Ondersteunende organisaties voor mensen met een beperking 59 2.4.1 Organisaties Nederland 2.4.2 Fondsen 59 2.4.3 Organisaties Noord-Limburg 65 9
2.5 Samenvatting Methode + Resultaten 7.1 Inleiding 7.2 Methode 7.3 Resultaten 1, Bestaande sportaanbieders 7.4 Resultaten 2, Mogelijke sportaanbieders 7.4.1 Welke doelgroepen willen de verenigingen met het sportaanbod bereiken? 7.4.2 Welke knelpunten denken verenigingen tegen te komen? 7.4.3 Welke vereniging heeft ervaring met activiteiten voor de Doelgroep? 7.5 Resultaten 3, Sportaanbieders die geen sportaanbod voor mensen met een beperking willen opstarten 7.6 Samenvatting 8. Discussie 8.1 Inleiding 8.2 Enquêtes 8.3 Resultaten 8.4 Samenvatting 9. Conclusies 9.1 Inleiding 9.2 Deelvragen 9.3 Vraagstelling 9.4 Samenvatting 10. Aanbevelingen 10.1 Inleiding 10.2 Aanbevelingen 10.2.1 Inhoud project 10.2.2 Organisatie 10.2.3 Financiën 10.3 Samenvatting 11. Bronnen 12. Bijlagen Bijlage I Bijlage II Bijlage III 7.
69 71 72 73 75 80 82 85 87 89 91 93 94 94 95 97 99 100 101 109 110 111 112 113 113 120 121 122 124 128 130 136 140
10
5. Inleiding Het onderwerp van de scriptie “ ‘Iedereen kan sporten’ hoe verder?”, is gekozen naar aanleiding van de groei en de positief behaalde resultaten van het project ‘Iedereen kan sporten’. De Vraagstelling van de scriptie luidt:
‘Op welke mogelijke manieren kan het project ‘Iedereen kan sporten’ na 2008 worden voortgezet?’
De Hoofddoelstelling van de scriptie luidt:
Een plan van aanpak maken dat gericht is op de voortgang van het project na 2008.
De volgende Deelvragen worden gesteld: 1. Wat is ‘Iedereen kan sporten’? a. Wat houdt het project in? b. Op welke manier is het project georganiseerd? c. Welke doelen willen aan de hand van het project bereikt worden? d. Wat voor activiteiten worden er vanuit het project georganiseerd? e. Op welke manier worden alle activiteiten bekostigd? f. Wat is er tot nu toe allemaal met het project bereikt? 2. Hoe organiseren anderen gemeenten/ provincies dergelijke sportprojecten voor mensen met een beperking? a. Welke provincies kennen projecten die gericht zijn op sport voor mensen met een beperking? b. Welke doelen stellen deze provincies aan hun projecten? c. Met welke organisaties wordt samengewerkt? d. Op welke manier worden de financiële zaken van het project geregeld? e. Op welke doelgroepen zijn deze projecten gericht? f. Welke activiteiten worden er georganiseerd voor de doelgroep? Hoe gaan andere projecten om met zaken als: - Monitoren - Financiën - Doelgroepen die nog niet betrokken zijn bij het project ‘Iedereen kan sporten’ - Organisatiestructuur 3. Op welke manier kan het sportaanbod versterkt en uitgebreid worden? a. Welke verenigingen hebben een aanbod voor mensen met een beperking? b. Welke punten kunnen verbeterd worden? c. Hoe staan de verenigingen tegenover uitbreiding? d. Welke verenigingen willen het sportaanbod op scholen promoten? e. Welke verenigingen die nog geen sportaanbod voor mensen met een beperking
11
hebben zouden dit wel willen opstarten? f. Welke doelgroepen zouden deze verenigingen met het sportaanbod willen bereiken? g. Op welke punten zouden deze verenigingen ondersteuning willen hebben? h. Welke vereniging heeft ervaring met activiteiten voor de doelgroep? i. Welke verenigingen willen geen aanbod voor mensen met een beperking opstarten? 4. Hoe moet het project ‘Iedereen kan sporten’ na 2008 verder? a. Welke doelgroepen kunnen nog meer bij het project betrokken worden? b. Op welke manier kunnen de financiële tekortkomingen (ontbreken provinciale bijdrage) worden opgevangen? Om antwoord te krijgen op deze vragen wordt er allereerst in het eerste hoofdstuk gekeken naar de stand van zaken wat betreft het project ‘Iedereen kan sporten’. Welke afspraken zijn er gemaakt en hoe steekt het project in elkaar? Verder wordt er gekeken naar de tot nu toe behaalde resultaten. Deze gegevens zijn deels gebaseerd op het onderzoek dat onder de sportaanbieders is verricht, en deels op de informatie op de website van ‘Iedereen kan sporten’. In hoofdstuk 2, wordt er gekeken naar andere sportprojecten voor mensen met een beperking. In hoofdstuk 3 wordt de onderzoeksmethode van deze scriptie omschreven. Onder sportaanbieders in de regio Noord Limburg is er een onderzoek gedaan naar het sportaanbod gericht op mensen met een beperking in zijn algemeenheid en naar de bereidheid om het sportaanbod uit te breiden of te versterken. In hoofdstuk 4 volgt een omschrijving van de uitkomsten van het onderzoek. Welke verenigingen hebben een aanbod voor mensen met een beperking? Er wordt gekeken op welke punten deze verenigingen knelpunten tegenkomen en op welke manier deze verenigingen bereid zijn het aanbod uit te breiden. Naast het bestaande aanbod wordt er gekeken naar de verenigingen die eventueel een aanbod voor mensen met een beperking zouden willen opstarten. Vervolgens worden deze resultaten en onderzoeksmethodiek in hoofdstuk 5 bediscussieerd. Afgesloten wordt er met hoofdstuk 6, waarin gekeken wordt naar de conclusies die getrokken kunnen worden. Tevens worden er aanbevelingen voor het project ‘Iedereen kan sporten’ beschreven.
12
6
LITERATUURSTUDIE
13
14
Hoofdstuk 1: Het project ‘Iedereen kan sporten’ 1.1 Inleiding 1.2 Wat houdt het project ‘Iedereen kan sporten’ in? 1.2.1 Samenwerking 1.2.2 Doelgroepen 1.2.3 Doelstellingen 1.2.4 Regioconsulent 1.2.5 Financiën 1.3 Resultaten van het project ‘Iedereen kan sporten’ 1.3.1 Activiteiten en doelgroepen 1.3.2 Structurele sportactiviteiten 1.3.3 Spreiding activiteiten 1.3.4 Resultaten monitoring 1.3.5 Resultaten september 2006 tot en met mei 2008 1.3.6 Resultaten monitoring vergeleken met nulmeting 1.4 Behaalde doelstellingen van het project ‘Iedereen kan sporten’ 1.4.1 Doelen wel of niet bereikt? 1.4.2 Veranderingen 1.5 Samenvatting
15
1.1 inleiding De titel van deze scriptie luidt: ‘Iedereen kan sporten’, ook mensen met een chronische aandoening! In het eerste hoofdstuk wordt er gericht gekeken naar het eerste deel van deze titel: ‘Iedereen kan sporten’. ‘Iedereen kan sporten’, is een project gericht op sport voor mensen met een beperking. Veel mensen met een beperking doen (nog) niet aan sport, onder andere door drempelvrees en onbekendheid van de mogelijkheden om te gaan sporten. Het samenwerkingsverband ‘aangepaste sporten’ is daarom in 2006 gestart met het project ‘Iedereen kan sporten’. Dit heeft geresulteerd tot de vele sportactiviteiten voor mensen met een beperking die in de regio Noord Limburg georganiseerd worden. In dit hoofdstuk zal de inhoud van het project ‘Iedereen kan sporten’ verduidelijkt worden. Zo wordt er gekeken naar de doelen, samenwerking, taakverdeling, financiering en de tot nu toe bereikte resultaten van het project.
16
1.2
Wat houdt het project ‘Iedereen kan sporten’ in?
Het project ‘Iedereen kan sporten’ is een samenwerkingsverband dat zich richt op het bevorderen van de sportieve vrijetijdsbesteding voor mensen met een beperking. 1.2.1 Samenwerking Het project ‘Iedereen kan sporten’ komt voort uit het samenwerkingsverband Aangepaste sporten (SAS) Noord Limburg. SAS zet zich in voor een uitgebreid sportaanbod voor mensen met een beperking. De organisatie wordt begeleid door het Huis van de sport Limburg en NebasNsg. Het Huis voor de sport Limburg is een provinciale organisatie voor sport en bewegen. En heeft als doel; zoveel mogelijk mensen in beweging krijgen en houden. NebasNsg is een Nederlandse sportorganisatie voor mensen met een beperking. Het creëren en waarborgen van sport en bewegingsmogelijkheden voor mensen met een beperking is een van de streefpunten van deze organisatie. Het uitgangspunt dat hierbij gesteld wordt is; ‘Normaal wat normaal kan, speciaal wat speciaal moet’ (www.nebasnsg.nl). Financieel wordt het project mede gesteund door de provincie Limburg. De Noord Limburgse gemeenten die partner in dit project zijn, zijn de gemeenten Arcen en Velden, Helden, Horst aan de Maas, Maasbree, Meerlo-Wanssum, Sevenum, Beesel, Venlo en Venray. Daarnaast zijn er nog een aantal belangrijke partners als MEE Noord- en Midden Limburg en Dichterbij. MEE is een landelijke vereniging voor ondersteuning bij leven met een beperking. De organisatie Dichterbij ondersteunt mensen met een verstandelijke beperking, ouders en hun bloedverwanten. Bij het starten van het project is er een convenant ondertekend waarin omschreven staat dat een 8-tal noord Limburgse gemeente hun krachten samen hebben gebundeld om de gehandicaptensport binnen hun gemeente op de kaart te zetten. Later is hier nog één negende gemeente bijgekomen, gemeente Beesel. In het convenant is vastgelegd welke besluiten er zijn genomen. Zoals de keuze van de doelgroepen die bij het project betrokken zullen worden. 1.2.2 Doelgroepen De volgende doelgroepen worden bij het project ‘Iedereen kan sporten’ betrokken: 1. Mensen met een lichamelijke beperking Hieronder verstaan we mensen die een beperking hebben in zich verplaatsen, de persoonlijke verzorging, huishoudelijke taken en langdurig zitten en staan. Sommige lichamelijke beperkingen zijn aangeboren, anderen zijn pas op latere leeftijd ontstaan. De drie belangrijkste oorzaken voor een lichamelijke beperking zijn: - Spina bifida - Spierziekte - Spasticiteit In Nederland zijn er naar schatting 512.000 mensen met ernstige lichamelijke beperkingen.
17
Lichamelijke beperkingen komen meer voor bij vrouwen dan bij mannen (www.kcco.nl/handicap/lichamelijk). 2. Mensen met een verstandelijke beperking Een verstandelijke beperking is een ontwikkelingsstoornis, waarbij de ontwikkeling van het verstandelijk vermogen langzamer gaat dan bij leeftijdsgenoten en meestal ook niet hetzelfde niveau bereikt. De meest voorkomende oorzaak is een zuurstoftekort tijdens of na de geboorte, een hersenvliesontsteking in de jonge jaren of zuurstoftekort bij iets anders, zoals een zware astma aanval. De mate van de handicap hangt af van het IQ, bij 75% van de mensen met een verstandelijke handicap ligt deze tussen 50-70, bij 18% tussen de 35-50. (een lichte verstandelijke handicap = IQ 35 tot 70 en ernstige verstandelijke handicap = IQ lager dan 35) Nederland telt naar schatting 112.000 mensen met een verstandelijke beperking (www.kcco.nl). 3. Mensen met een meervoudige beperking Een meervoudige beperking is een combinatie van een lichamelijke en verstandelijke handicap. Kenmerkend zijn de moeizame communicatie en het niet beschikken over actief en passief taalbegrip. Door de combinaties van handicaps hebben meervoudig beperkten op alle terreinen van het dagelijks leven altijd ondersteuning nodig. De handicaps kunnen veroorzaakt zijn door bijvoorbeeld: - Verstoring in de aanleg (bijvoorbeeld chromosomale afwijking) - Infecties - Stofwisselingsziekte - Hersenbeschadiging In Nederland zijn er naar schatting zo’n 10 tot 12 duizend mensen met een ernstige meervoudig beperkt (www.kcco.nl). 4. Mensen met een auditieve beperking Onder de doelgroep mensen met een auditieve beperking horen mensen met doofheid of slechthorendheid. Een andere vorm van doof of slechthorend zijn is: doofblindheid. De oorzaak van een auditieve beperking is vaak onbekend maar enkele oorzaken zouden kunnen bestaan uit: - Erfelijkheid - Rode hond bij de aanstaande moeder - Hersenvliesontsteking - Virusinfectie - Geneesmiddelen - Vergiftiging - Ontsteking - Ongelukken - Lawaai In Nederland zijn er naar schatting zo’n 1,9 miljoen mensen slechthorend, waarvan naar schatting 290.000 doof of ernstig slechthorend (www.kcco.nl).
18
5. Mensen met visuele beperkingen Onder visuele beperking vallen zaken als blindheid en slechtziendheid. Bij een visuele beperking is het zicht beperkt of compleet verdwenen. Oorzaken van een visuele beperking zijn onder andere: - Erfelijke afwijking - Letsel - Cataract (lenstroebeling) - Glaucoom (stijging van de druk binnen het oog) - Degeneratie van het netvlies - Tekort aan vitamine A In Nederland zijn er naar schatting 300.000 mensen met een visuele beperking (www.kcco.nl). 1.2.3 Doelstellingen Op het gebied van samenwerking staat omschreven dat er gebruik gemaakt zal worden van: - Elkaars kennis en menskracht, - Financiële middelen - Sport en beweegfaciliteiten. De doelen die hiermee bereikt willen worden zijn: 1. Het eerste doel is; Het verhogen van de sportparticipatie onder de doelgroep. Dit onder andere door: o Het realiseren van een ruimer en evenwichtiger sport en beweegaanbod, o Het aansporen van de doelgroep o Het inzichtelijker maken van het aanbod van de doelgroep. 2. Een tweede doel is het bevorderen van een woon- en leefklimaat. Dit doel wordt nagestreefd door het creëren/ vergroten van een sport- en beweegactiviteiten voor mensen met een beperking, binnen een vijftal specifieke settings. Namelijk o Tijdens speciale demonstratiedagen, o De reguliere sport en beweegaanbieder, o Het speciaal onderwijs, o De zorginstellingen o Sport en beweeggroepen voor mensen met een meervoudige handicap. 3. Een derde doel is een bijdrage leveren aan het terugdringen van overgewicht onder de doelgroep. Dit door in het speciaal onderwijs en zorginstellingen lesprogramma’s te implementeren die een gezonde en actieve levensstijl bevorderen. Hierbij is het streven om 10% overgewichtreductie bij de deelnemers te realiseren. 4. Het vierde doel is het terugdringen en wegnemen van beperkingen en/ of belemmeringen om te gaan sporten of bewegen voor de doelgroep. Dit kan verwezenlijkt worden door het oplossen van problemen op het gebied van: o Kader, o Accommodaties, o Materiaal o Subsidieverordeningen. o En het oplossen van de vervoersproblematiek. Zowel de vervoersmogelijkheden als de financieringsmogelijkheden dienen vergroot te worden.
19
De kern van de regionale aanpak is het bundelen van faciliteiten zoals accommodaties, financiële middelen, kennis en menskracht, die bij diverse gemeenten in een bepaalde regio aanwezig zijn. Doelgroep = mensen met een beperking Deze streefpunten/ doelstellingen leiden tot een aantal activiteiten zoals weergegeven in figuur 1. Figuur 1: Activiteiten, doelen en inhoud van het project ‘Iedereen kan sporten’ Activiteit Sport- en beweegaanbod in kaart
Doel -
Organisatorische integratie
Sporten en bewegen in het speciaal onderwijs
-
-
Het intramurale sport- en beweegaanbod
-
-
Demo Doe Dag
-
Drempels
-
Inzichtelijk maken van het actuele sport- en beweegaanbod Communicatie richting betrokkenen Verhogen van de sportparticipatie Het creëren van ruimer en evenwichtiger sport- en beweegaanbod Het stimuleren van integratie Het creëren van ruimer en evenwichtiger sport- en beweegaanbod Bewust maken van gezonde voeding- en eetgedrag Vervoersproblematiek terugdringen Het creëren van ruimer en evenwichtiger sport- en beweegaanbod Aanpak en voorlichting geven over overgewicht Intensieve kennismaking met een diversiteit aan sport- en beweegactiviteiten Het sociaal isolement terugdringen Het wegnemen van drempels om het sportaanbod toegankelijk te maken en om het sportaanbod te kunnen uitbreiden
Inhoud Op de regionale website het sportaanbod voor mensen met beperking weergeven. PR maken voor de website.
Sportverenigingen worden gestimuleerd en ondersteund bij het passend en toegankelijk maken van hun aanbod voor de doelgroep. Het sport- en beweegaanbod in het speciaal onderwijs wordt geïntensiveerd en er zal voorlichting gegeven worden over een gezonde en actieve leefstijl, ook richting de ouders/ verzorgers. Het sport- en beweegaanbod binnen de zorginstelling wordt geïntensiveerd en er zal voorlichting gegeven worden over een gezonde en actieve leefstijl Elk jaar wordt er in één van de regiogemeenten een regionale sport en beweeg kennismakingsdag georganiseerd voor de doelgroep. Het opstellen van een universeel regionaal subsidiebeleid. Afspraken maken met vervoersbedrijven. Opstarten van een fonds voor minder draagkrachtige mensen met een beperking. Kaderscholing verzorgen. Een meldpunt op de website maken.
Om deze activiteiten tot uitvoering te kunnen brengen is er een regioconsulent aangesteld.
20
1.2.4 Regioconsulent Er is een regioconsulent die verantwoordelijk is voor de uitvoering en bewaking van het beleid. Taken die de regioconsulent uitvoert zijn: 1. Het ondersteunen en begeleiden van sportverenigingen waar al mensen met een beperking actief zijn, of die met activiteiten voor mensen met een beperking willen beginnen (ledenwerving, deskundigheidsbevordering trainer/ leiders, aanpassen sportaccommodatie). 2. Sport en beweegactiviteiten voor mensen met een beperking opzetten. 3. Activiteiten integreren binnen de reguliere sportverenigingen, nieuwe sportgroepen worden zoveel mogelijk aangesloten bij bestaande sportverenigingen en sportorganisaties. Concreet kun je zeggen dat de consulent werkt aan het vergroten van het netwerk, regionale pilots opstart, diverse werkgroepen samenstelt in samenwerking met instellingen, organisaties, scholen en sportverenigingen. 1.2.5 Financiën Om alle activiteiten te kunnen bekostigen zijn er op financieel gebied afspraken gemaakt. Deze afspraken zijn ook in het convenant (dat bij de start van het project door alle betrokken partijen is ondertekend) vastgelegd. Enkele afspraken zijn: - De kosten worden grotendeels door de participerende gemeenten gedekt. - Verder worden ze in het jaar 2007 en 2008 aangevuld met een provinciale bijdrage van €50.000 per jaar. - Daarnaast worden vanuit diverse partijen gelden betrokken voor de uitvoering van activiteiten of voor de inzet van menskracht. Dit zijn partijen als MEE, Dichterbij, NebasNsg, fonds gehandicaptensport, zorginstellingen, speciaal onderwijs, vervoersbedrijven en Huis voor de Sport Limburg.
21
1.3 Resultaten van het project ‘Iedereen kan sporten’ Er zijn heel wat mensen en organisaties bij het project betrokken die op gebied van menskracht, uitvoering en financiën een rol spelen. Juist daarom is het van belang aan te kunnen geven welke resultaten er met het project bereikt worden. Er wordt dan ook jaarlijks een meting gedaan om deze resultaten boven water te krijgen. Dit jaar (2008) is dat gebeurt middels een enquête die verstuurd is naar alle sportaanbieders in het projectgebied Noord Limburg. Aan de hand van de enquête kan achterhaald worden: - Welke sportverenigingen een aanbod voor de doelgroep hebben - Hoeveel mensen er lid zijn van een vereniging - Voor welke doelgroep de activiteit georganiseerd wordt. Omdat het belangrijk is te kijken naar de resultaten van dit jaar is ook gevraagd hoeveel mensen zich in het jaar 2007-2008 hebben aangemeld. En ook hier kan er weer aan de hand van de resultaten gekeken worden naar de geografische spreiding van de activiteiten. 1.3.1 Activiteiten en doelgroepen Zoals uit figuur 1 kan worden opgemerkt worden er verschillende activiteiten vanuit het project georganiseerd: - Structureel sportaanbod - Schoolsport extra - Demo Doe Dag - Sportdagen/ interscolaire toernooi - Project gezonde leefstijl - Intramuraal sportaanbod Vaak is het structurele sportaanbod gericht op één of twee doelgroepen. In figuur 2 wordt weergegeven voor welke doelgroepen er een sportaanbod is in de project regio Noord Limburg. De resultaten zijn gebaseerd op het sportaanbod dat is weergegeven op de website van ‘Iedereen kan sporten’, sportwijzer. Figuur 2: Sportaanbod doelgroepen ‘Iedereen kan sporten’
Uit figuur 2 kan afgelezen worden dat er voor de doelgroep mensen met een verstandelijke beperking het grootste sportaanbod is. Gevolgd door de groep mensen met een lichamelijke beperking. Voor de andere drie doelgroepen is er tot nu toe een beduidend minder groot sportaanbod aanwezig.
22
Enkele redenen waarom het sportaanbod voor deze doelgroepen nog zo laag is zijn: -
Deze doelgroep is minder groot t.o.v. de andere doelgroepen Er worden al veel verschillende activiteiten vanuit andere organisaties voor deze doelgroepen georganiseerd Er zijn veel ‘handjes’ nodig, begeleiding/ vrijwilligers voor het begeleiden van de activiteiten Vervoersproblematiek (met name voor de doelgroep mensen met een meervoudige beperking)
Er is bij de resultaten niet alleen gelet op de doelgroep maar ook op de leeftijdscategorieën waarvoor de activiteiten georganiseerd worden. De resultaten hiervan zijn in figuur 3 weergegeven. Figuur 3, Sportaanbod leeftijdsgroepen ‘Iedereen kan sporten’
Het merendeel van de verenigingen geeft aan een sportaanbod te hebben voor jongeren en volwassenen. 1.3.2 Structurele sportactiviteiten Er worden heel wat verschillende takken van sporten georganiseerd. Al deze sporten worden in figuur 3 weergegeven. De nummers die bij de sporten staan geven aan hoe vaak een sport wordt aangeboden. Zo wordt zwemmen bijvoorbeeld door 15 verenigingen/ organisaties aangeboden.
23
Figuur 4: Sportaanbod soort activiteiten
Er zijn heel wat sporten die maar één keer aangeboden worden. Omdat ‘Iedereen kan sporten’ een samenwerkingsverband is, is het ook belangrijk om te kijken waar welke sport of activiteit wordt aangeboden. 1.3.3 Spreiding activiteiten Deze geografische spreiding van sporten of activiteiten wordt in figuur 4 weergegeven. Ook hier zijn de gegevens van de sportwijzer van ‘Iedereen kan sporten’ gebruikt.
24
Figuur 5: Sportaanbod geografie ‘Iedereen kan sporten’
Wat uit deze figuur afgelezen kan worden is dat het grootste deel van de activiteiten in Venlo plaatsvindt. Dit heeft onder andere te maken met: - Ligging van de (deelnemende aan het project IKS) speciaal onderwijsscholen - Ligging van instellingen voor mensen met een beperking - De makkelijke ingang tot verengingen onder anderen door de vele contacten met personen en sportverenigingen in de gemeente Venlo Figuur 6, Sportactiviteiten voor mensen met een beperking in de gemeente Gemeente Aantal Sportaanbod Arcen en Velden 4 Bowlen, Tennis, Zwemmen, Zwemmen Beesel 2 Fitness, Zitvolleybal Helden 8 Badminton, Biljart, Handboogschieten, Fietsen, Fietsen, Sport en spel, Voetbal, Zwemmen, Zwemmen Horst 9 Biljart, Bowlen, Fitness, Hockey, Snoezelen, Sport en spel, Volleybal, Voetbal, Zwemmen Maasbree 5 Judo, Dansen, Sport en spel, Volleybal, Voetbal Meerlo-Wanssum 3 Handboogschieten, Rolstoeldansen, Sport en spel Sevenum 2 Bowlen, Kruisboogschieten Venlo 37 Atletiek, Badminton, Capoeira, Dansen, Fitness, Fitness, Jeu de boules, Gymnastiek, Hockey, Judo, Kanovaren, Koersbal, Kruisboogschieten, Paardrijden, Reddingsbrigade, Reddingsbrigade, Rolstoelbasketbal, Rolstoeldansen, Rolstoeltennis, Schieten (luchtdruk), Sport en spel, Sport en spel, Sport en spel, Tafeltennis, Tafeltennis, Tennis, Volksdans, Voetbal, Voetbal, Wandelen, Wandelen, Zitvolleybal, Zwemmen, Zwemmen, Zwemmen,
25
Zwemmen, Zwemmen Atletiek, Biljart, Judo, Rolstoeldansen, Sjoelen, Tafeltennis, Voetbal, Zwemmen, Zwemmen * Gebaseerd op de gegevens van de sportwijzer, website ‘Iedereen kan sporten’ Venray
9
Er zijn 13 nieuwe structurele sportaanbieders opgestart / ondersteund vanuit het project ‘Iedereen kan sporten. Deze zijn rood gearceerd. Het gaat om de volgende activiteiten: - G-hockey bij hockeyclub Blerick - Voetbal extra bij VVV’03 Venlo - Tennis Extra in Velden - Volleybal extra in Horst - Atletiekvereniging Scopias Venlo - Stichting Run for Confidence - G-Fitness bij la Vita Sana - G-fitness Reuver - G-hockey Horst - Streetdance extra Venlo - SGL fitness - Capoeira - Fitness la vita sana 1.3.4 Resultaten monitoring Van de 600 enquêtes die verstuurd zijn om het project te monitoren is 22% geretourneerd en ingevuld (126). Hiervan geeft 26% (33) aan een sportaanbod voor de doelgroep te hebben. In de volgende figuur 5 zijn de resultaten van de enquêtes ingevuld. - In de tweede kolom is weergegeven welke sport door welke vereniging wordt aangeboden. - In de derde kolom staat aangegeven in welk jaar het aanbod is opgestart. - In de vierde kolom kan afgelezen worden in welke gemeente de activiteit wordt uitgevoerd. - In de vijfde kolom staat het ledenaantal van het eerste jaar na de opstart van de activiteit. In de zesde kolom is weergegeven hoeveel leden er in het sportjaar 20072008 zijn bijgekomen. - En de laatste kolom geeft weer hoeveel leden de activiteit tot nu toe kent. De nummer weergegeven in de eerste kolom betekenen: 1: Het project Iedereen kan sporten heeft de activiteit meegeholpen met opstarten of ondersteunt. 2: Deze gegevens zijn niet afkomstig van de enquête, maar wel van de vereniging 3: Het gaat hier om een activiteit die behoort tot intramuraal sportaanbod 4: Het gaat hier om activiteiten die niet in het projectgebied georganiseerd worden, maar wel zijn aangeschreven
26
Figuur 7, Resultaten monitoring Vereniging en sportaanbod
1
Gymnastiek Alcides Baarlo Zitvolleybal Holyoke Handboogschieten Voetbal SV Panningen Zwemclub HZPC Judo, 2Move Belfeld Voetbal, AVV America Atletiek, ATV Venray Senioren Sport Synthese Judoclub Beesel Sport en spel, stichting gehandicaptensport Doe je mee SV de Grensstreek Invalide sportclub Helden Tennisclub Velden
Jaartal
1980 1998 2007
Gemeente
Maasbree Venlo Helden Horst Venlo Horst Venray Venray Beesel -
Leden Nieuwe Totaal start leden leden activiteit ’07-‘08 3 10 21 0
24 24
2
10
4 15
0
15 20
1 10 5
0 0 3
1 25 8
10 10 6 5 2
2
2006 2007 1997
Venlo Helden Arcen en Velden Venray Venlo Venlo Maasbree Venlo
2 2 8
16 10 8 7 48
1997 1983 2002 1981 2000 1977 2007
9 24
Tafeltennis Summa/ Red stars Fitness, Fit Focus Hockeyclub Blerick Dans, DSG Expression Rolstoeldansvereniging, 4wheel dance Judo, Alcides Baarlo
1970
2000
Maasbree
12
4
14
1
Judo, sportinstituut Verhagen Voetbal, SV Venray Atletiek, Scopias Voetbal, MVC’19 Fitness, Reuver Danscentrum Janssen Jeu de Boules club Baarlo Tafeltennis, TTC Asterix BES
2000 2006 1997 1994 2008 1988 2004 1980 2006
4 11 2 5 5 6 15 2 24
8 0 5 ? 5 8 0 5 16
40 11 8 35 5 30 ? 30 40
1,2 2 1,2 1,2,3
Voetbal, VVV’03 Voetbal g-jeugd Fitness Intramuraal aanbod fitness
Venray Venray Venlo Maasbree Venlo Venlo Maasbree Venlo MeerloWanssum Venlo Venlo Venlo
11 5 20
24 11 5 20
106
513
? 30
46 80
136
615
1
1
Totaal 4 4
Voetbal, SV Heijthuysen Duiken, Red Lobsters Totaal
1992 1996
Leudal Deurne
13 4
Er zijn dus 513 mensen met een beperking lid van een sportvereniging. En van deze 513 mensen hebben zich 106 mensen dit jaar 2007-2008 aangemeld bij een vereniging.
27
1.3.5 Resultaten september 2006 tot en met mei 2008 Sport en bewegen in kaart brengen 2006-2007
-
-
2007-2008
-
2006-2008
-
Er is een website ontwikkeld en samengesteld die als centraal loket in de regio moet gaan gelden op het gebied van aangepast sporten. De website (iedereenkansporten.nl) is o.a. voorzien van een sportwijzer, agenda en fotogalerie en wordt onderhouden door de regioconsulent. Inmiddels zijn er 120 belanghebbenden die zich hebben aangemeld voor het ontvangen van de digitale nieuwsbrief. De doelgroep zelf kijkt vooralsnog te weinig op de site. Daarom is besloten om middels posters en flyers een pr campagne te starten op de instellingen en de instellingen voor speciaal onderwijs. Voor de nieuwsbrief tellen we 35 nieuwe abonnees, totaal 155 abonnees. Flyers en posters zijn naar speciaal onderwijsscholen, instellingen en organisaties van fysiotherapie verstuurd. Er is gestart met het monitoren van het project. Alle sportverenigingen van de deelnemende gemeenten hebben een enquête ontvangen. Uit deze enquête moet blijken welke verenigingen een aanbod hebben voor mensen met een beperking en welke vereniging openstaan een aanbod op te starten. 155 abonnees nieuwsbrief. De sportwijzer op de website telt 86 sportaanbieders voor mensen met een beperking.
Organisatorische integratie 2006-2007
2007-2008
- Op 17 november vindt er een deskundigheidsbevordering plaats voor de begeleiders van de activiteiten bij de sportaanbieders in de regio. - 7 Verenigingen/sportaanbieders hebben ondersteuning gehad bij de opstart van een afdeling voor mensen met beperking: - G-hockey bij hockeyclub Blerick, inmiddels 8 leden - Voetbal extra bij VVV’03 Venlo, inmiddels 22 leden - Tennis Extra in Velden, inmiddels 8 leden - Volleybal extra in Horst, inmiddels 6 leden - Atletiekvereniging Scopias Venlo inmiddels 5 leden - Stichting Run for Confidence, inmiddels 4 leden - G-Fitness bij la Vita Sana, inmiddels 15 leden - In de gemeente Beesel wordt binnen afzienbare tijd G-fitness en badminton extra gestart bij de lokale sportaanbieders. - Bij onze partner Dichterbij zijn sinds enkele jaren in deze regio diverse sportgroepjes actief. In het kader van de WMO dienen al deze groepjes ondergebracht te worden bij de reguliere sportaanbieders. Mede om deze integratie te bespoedigen wil Dichterbij samenwerken met het project iedereen kan sporten. De volgende verenigingen/ organisaties hebben ondersteuning gehad vanuit het project bij het opstarten van een activiteit: - G-Hockey Horst, gaat in mei ’08 van start - G-fitness Reuver, inmiddels 5 leden - Streetdance extra, gaat in juni ’08 van start - SGL Fitness, inmiddels 3 groepen, personele ondersteuning van IKS - Capoeira - Fitness La Vita Sana vanwegen stijging leden personele ondersteuning
28
2006-2008
13 nieuwe structurele sportaanbieders
Sporten en bewegen op het speciaal onderwijs 2006-2007
-
-
2007-2008
-
-
2006-2008
-
Schoolsport extra (na schooltijd 4x kennismaken met aanbod sportverenigingen). Er hebben 6 pilots plaatsgevonden waaraan 74 deelnemers hebben deelgenomen. Er hebben twee onderwijsinstellingen een beachsportdag georganiseerd met ondersteuning van de regioconsulent. Er hebben 3 onderwijsinstellingen een sportieve dag gehad op de ijsbaan in Venlo-Centrum Er wordt op dit moment door de GGD een project ontwikkeld voor het speciaal onderwijs gericht op het terugdringen van overgewicht. In oktober 2007 vindt er een voorlichtingsavond plaats voor de ouders van kinderen van het speciaal onderwijs over het belang van een gezonde en actieve levensstijl Er is zich een netwerk aan het vormen van de diverse onderwijsinstellingen van het speciaal onderwijs in het projectgebied. Met dit netwerk wordt een structureel overleg ingepland en zij kunnen gaan fungeren als werkgroep voor het project. Schoolsport extra, Vijverhofschool SO en VSO (4 blokken) en SBO Peelhorst (3 blokken). In totaal hebben er 121 leerlingen aan de activiteiten deelgenomen. IJspret, 6 speciaal onderwijsscholen hebben deelgenomen aan de activiteiten. Beachsportdag, 24 (so) en 26 (vso) juni Vijverhofschool Schoolsport extra: 195 deelnemers IJspret: 9 speciaal onderwijsinstellingen hebben deelgenomen Beachsportdag: 4 onderwijsinstellingen
Intramurale sport- en beweegaanbod 2006-2007
-
2007-2008
-
Er hebben sportkennismakingsclinics plaatsgevonden op drie verschillende locaties met in totaal 96 deelnemers. Deze clinics werden verzorgd door de diverse sportaanbieders. Er zijn twee aanvragen in behandeling voor ondersteuning bij het inrichten van intramurale sportmogelijkheden bij twee instellingen waar meervoudig gehandicapten verblijven. Er zijn samenwerkingsafspraken gemaakt met SGL en Dichterbij en zorggroep Noord-Limburg waarbij onder meer ondersteuning bij interne sportactiviteiten wordt geboden. Facilitaire ondersteuning bij realisatie van intramurale sportaanbod Dichterbij in Horst. Opstart van en personele ondersteuning van intramuraal fitnessaanbod bij Dichterbij in Horst (5 groepen van 4 leden)
Demo Doe dag 2006-2007
-
De demo doe dag april 2007 trok ca. 250-300 mensen met beperking en nog eens 150 overige bezoekers. Er zijn reeds enkele verenigingen geweest die hebben laten weten dat zij enkele nieuwe leden hebben kunnen begroeten n.a.v. de kennismaking op de demo-doe-dag. Een reële schatting gebaseerd op deze berichten zijn dat er tenminste 20-30 mensen met beperking aansluiting hebben gevonden bij het
29
2007-2008
-
2006-2008
-
sportaanbod. De demo doe dag april 2008 in Horst trok ca. 300-350 bezoekers. Kosten en organisatie met betrekking tot het vervoer werd vanuit het project geregeld. 5 Sporters hebben een cheque voor een jaar lang gratis sporten gekregen. Demo doe dag ca. 700-800 bezoekers
Drempels 2006-2007
-
-
Er zijn, als pilot, met een vervoersbedrijf afspraken gemaakt waarbij sportaanbieders tegen een gereduceerd tarief een zogenaamde sporttaxi kan inhuren na tussenkomst van de regioconsulent. In de prakrijk blijkt de eigen bijdrage van de sportaanbieder nog te hoog. Het jeugdsportfonds Venlo heeft reeds enige kinderen uit de doelgroep geholpen bij hun financiële problemen. Er zal getracht worden om aansluiting te vinden bij het provinciale jeugdsportfonds. Sportaanbieders kunnen gebruik maken van de gemeentelijke subsidieregelingen v.w.b. aanschaf materialen e.d. Het project biedt naast facilitaire ondersteuning ook ondersteuning op financieel gebied om voldoende en deskundig kader te kunnen behouden voor de sportaanbieder. Afspraken omtrent de subsidies zijn in concept opgesteld en zullen ter accordering worden voorgelegd aan de verschillende participerende gemeenten.
2007-2008 2006-2008 Conclusies 2006-2007
-
-
2007-2008
-
2006-2008
-
16 uren per week is voor de regioconsulent bij lange na niet toereikend om aan de vele vragen en behoeften vanuit de doelgroep te kunnen voldoen. Momenteel wordt er gewerkt met een prioriteitenlijst waardoor er veel zaken blijven liggen Er is nog veel winst te boeken uit samenwerking met de diverse partners, instellingen en scholen. Mede door het project zijn er 67 kinderen/jongeren met beperking structureel aan het sporten bij de nieuwe sportactiviteiten en hebben nog eens 15 mensen aansluiting gevonden bij het reeds bestaande aanbod. Naar schatting hebben ca 600 mensen met beperking kennisgemaakt met diverse sport en beweegactiviteiten geïnitieerd vanuit het project. Er zijn 7 nieuwe structurele sportactiviteiten voor de doelgroep opgestart. Er zijn 6 nieuwe structurele sportactiviteiten voor de doelgroep opgestart. Urenuitbreiding vanuit activiteitenbudget voor regioconsulent naar 25 uur per week. Mede door het project zijn er (resultaten gebaseerd op monitoring) 84 mensen met een beperking structureel aan het sporten. 106 mensen met een beperking zijn gestart met structureel sportaanbod. 13 nieuwe structurele sportaanbieders. Volgens de resultaten van de monitoring zijn er 513 mensen met een beperking structureel aan het sporten.
30
1.3.6 Resultaten monitoring vergeleken met nulmeting 1. Sportdeelname
Nulmeting Uit de nulmeting kwam naar voren dat 64,4% van de respondenten op dat moment deelnamen aan sport- en/of bewegingsactiviteiten, 275 personen. Opmerkelijk was dat de categorie 75+ met 33% hier heel erg sterk van afwijkt en dus relatief erg weinig deelneemt aan de bestaande sport- en/of bewegingsactiviteiten. Van alle respondenten geeft 42,4% aan deel te willen nemen aan sport en/of bewegingsactiviteiten. 17,3% geeft aan misschien deel te willen nemen. Van de respondenten die niet deelnemen aan sport- en/of bewegingsactiviteiten geeft 56,3% aan interesse te hebben om kennis te maken met sport- en/of bewegingsactiviteiten. 17,9% geeft aan misschien interesse te hebben. Bijna alle voorwaarden die gegeven worden door mensen die misschien deel willen nemen aan sport- en/of bewegingsactiviteiten hebben te maken met een passend aanbod. Mensen willen graag op de hoogte zijn van wat hun mogelijkheden zijn en welk aanbod er bij hen past. Andere voorwaarden om te gaan sporten zijn volgens deze groep het financieel op moeten kunnen brengen en dat de gezondheid het toe moet laten. Een overgroot deel (18,5%) geeft een ‘andere’ reden om niet deel te nemen aan sport- en/of bewegingsactiviteiten. De twee meest genoemde ‘andere’ redenen zijn het niet leuk vinden van deelnemen aan sport- en/of bewegingsactiviteiten (22%) en het niet kunnen sporten vanwege de gezondheid (20%). Verder geeft ruim 24% aan dat het gebrek aan of het ontbreken van vervoer een reden is waarom men niet deelneemt aan sport- en/of bewegingsactiviteiten. Daarnaast geeft 13,6% aan dat er gebrek is aan kennis over het aanbod. Huidige situatie Gekeken naar de resultaten van het onderzoek blijkt dat er op dit moment 513 mensen met een beperking lid zijn van een sportvereniging. Waarvan 106 nieuwe leden in het sportjaar 2008. Van alle verenigingen, dit zijn er in totaal 600 (afgeleid uit het aantal enquêtes), hebben 126 verenigingen gereageerd (21%). Hiervan geven 33 verenigingen (25%) aan een sportaanbod voor mensen met een beperking te hebben. Gekeken naar het huidige sportaanbod blijkt dat de minste sportactiviteiten gericht zijn op de doelgroep ouderen. De meeste activiteiten worden georganiseerd voor jongeren en volwassenen. Vergelijking Sporters nulmeting: 275 mensen met een beperking Sporters 2008: 513 mensen met een beperking, 106 mensen hebben zich in het sportjaar ’08 aangemeld. Er zijn dus vanaf de start van het project tot en met nu, 238 mensen met een beperking bijgekomen die aan het sporten zijn.
31
2. Sportactiviteiten
Nulmeting Uit de nulmeting kwam naar voren dat de mensen interesse hadden in de volgende sport en beweegactiviteiten (van hoog naar laag): - Zwemmen - Wandelen - Sport en bewegen - Fietsen - Dansen - Fitness - Gymnastiek - Bowling - Voetbal - Paardrijden - Volksdansen - Judo - Badminton - Tafeltennis - Kegelen - Biljart Huidige situatie In figuur 3 ‘Sportaanbod soort activiteiten’ wordt aangegeven welke activiteiten er in de huidige situatie worden aangeboden. Dit waren de sporten (achter de sporten staat hoe vaak de sport wordt aangeboden): - Zwemmen 15 - Voetbal 7 - Sport en spel 7 - Bowlen 4 - Wandelen 3 - Tafeltennis 3 - Rolstoeldansen 3 - Biljart 3 - Dansen 3 - Handboogschieten 3 - Judo 3 - Fitness 3 - Hockey 2 - Tennis 2 - Atletiek 2 - Fietsen 2 - Paardrijden 2 - Badminton 2 - Kruisboogschieten 2 - Volleybal 2 - Zitvolleybal 2 - Rolstoeltennis 2 - Sjoelen 1 - Capoeira 1 - Jeu de boules 1 - Rolstoelbasketbal 1
32
- Volksdansen - Kanovaren - Snoezelen - Schieten - Gymnastiek - Duiken - Koersbal
1 1 1 1 1 1 1
Vergelijking Voor de sporten die bij de nulmeting naar voren kwamen (bij het onderzoek om te kijken in welke sportactiviteiten de mensen geïnteresseerd) zijn allemaal sportactiviteiten opgezet. Uitgezonderd de sport ‘fietsen’ waarvoor nog geen sportaanbod is.
3. Knelpunten
Nulmeting De knelpunten die bij de nulmeting naar voren kwamen zijn: Vervoer Financiële steun Communicatie Druk op vrijwilligers (pers) aandacht voor sporters met een beperking Huidige situatie De bestaande sportaanbieders hebben aangegeven op de volgende punten knelpunten tegen te komen (van meest voorkomende naar minst voorkomende): Voervoer Accommodatie Subsidie Technisch kader Vergelijking Op een aantal punten ondervinden mensen nog steeds knelpunten. Echter is er wel aan de knelpunten gewerkt: - Vervoer: Er is een vervoersregeling tot stand gekomen - Communicatie/ pers: Zaken met betrekking tot communicatie / pers worden veelal uitgevoerd door de organisatie MEE Er is een website tot stand gemaakt Er zijn flyers en folders over het project ontwikkeld Bij activiteiten worden vaak presentjes vanuit het project uitgereikt, waarbij ook weer verwezen wordt naar onder andere de website. - Financiële steun/ subsidie: Er zijn concrete afspraken gemaakt omtrent het verstrekken van financiële gelden. - Vrijwilligers/ technisch kader: Het project heeft de beschikking tot sportwerkers die op diverse activiteiten ingezet kunnen worden.
33
1.4
Behaalde doelstellingen van het project ‘Iedereen kan sporten’
Allereerst zal er gekeken worden of alle vooraf gestelde doelen bereikt zijn. Wanneer er doelen bij zitten die niet bereikt zijn kan er gekeken worden naar de redenen waarom deze doelen niet zijn bereikt, knelpunten. Daarnaast hebben en zullen er een aantal veranderingen plaatsvinden. En ook deze kunnen leiden tot knelpunten. 1.4.1 Doelen wel of niet bereikt? Aan alle doelen die vooraf aan het project zijn vastgesteld is gewerkt. - Het verhogen van de sportparticipatie onder de doelgroep Er zijn meerdere nieuwe sportactiviteiten gestart, waardoor er meer mogelijkheden zijn ontstaan om te gaan sporten. Uit de resultaten kan gehaald worden dat er ook dit jaar weer heel wat nieuwe leden zijn bijgekomen. De demo doe dag was dit jaar extra gericht op de niet sporters. De clinics op de scholen zijn ook met name gericht op de niet sporters. -
Bevorderen van woon- en leefklimaat door het creëren/ vergroten van een ruimer en evenwichtiger sport- en beweegaanbod voor de doelgroep Het opzetten van nieuwe sportactiviteiten waarbij tevens gelet wordt op de verdeling van de activiteiten onder de gemeenten. -
Een bijdrage leveren aan het terugdringen van overgewicht onder de doelgroep in het onderwijs en zorginstellingen Er is een voorlichting geweest van gezonde en actieve leefstijl op een speciaal onderwijs instelling. Ook is er in samenwerking met de GGD gekeken om een project op te startten voor kinderen met een beperking en overgewicht. Dit project is nog niet uitgevoerd. Verder kon er tijdens activiteiten als bijvoorbeeld de demo doe dag een fitheidmeting gedaan worden. -
Terugdringen en wegnemen van beperkingen en/ of belemmeringen om te gaan sporten en bewegen voor de doelgroep. Samen met een vervoersbedrijf zijn er afspraken gemaakt over vervoer van en naar activiteiten voor kinderen met een beperking. Omdat er in het project geen kwantitatieve doelstellingen worden gesteld is het moeilijk te bepalen wanneer een doelstelling bereikt is. Dit is van te voren vaak ook moeilijk vast te stellen omdat er geen gegevens bekend zijn over onder andere de grote van de doelgroep. Verder is bij sommige projecten als bijvoorbeeld bij het project ‘Gezonde en actieve leefstijl’ dat gericht is op overgewicht, pas na een bepaalde/ langere tijd vast te stellen of het bereikte resultaat overeenkomt met de vastgestelde doelstelling. Echter kan er aan de hand van het onderzoek wel gezegd worden dat er sinds het bestaan van het project ‘Iedereen kan sporten’ meer aandacht besteed wordt aan sport voor mensen met een beperking in de regio Noord Limburg. Ook zijn er meer mensen met een beperking actief gaan deelnemen aan sport en beweegmogelijkheden. Aan de doelstellingen zal gewerkt blijven worden.
34
1.4.2 Veranderingen Veranderingen die hebben plaatsgevonden: - Uren regioconsulent de regioconsulent heeft meer uren gekregen voor het project. Eerst waren dit 16 uur per week nu zijn het 24 uur per week. Deze uren worden bekostigd vanuit het activiteitenbudget. Veranderingen die nog zullen plaatsvinden: - Financiën vanaf 2009 zullen er geen provinciale bijdragen meer verkregen worden. Het gaat hierbij om een financieel bedrag van 50.000 euro per jaar. - Reorganisatie Binnen de gemeente Venlo zal er een reorganisatie plaatsvinden. Voor het project ‘Iedereen kan sporten’ geldt dat er gekeken zal worden op welke manier het project het beste binnen deze reorganisatie past.
35
1.5 Samenvatting
‘Iedereen kan sporten’ is een sportproject, voor mensen met een verstandelijk, lichamelijk, meervoudige, visuele en auditieve beperking in de regio Noord Limburg. Samen met een 9tal gemeenten wordt er gewerkt aan een aantal doelen die in een convenant zijn vastgelegd. Deze doelen bestaan uit: -Het verhogen van de sportparticipatie onder de doelgroep, -Bevorderen van woon- en leefklimaat door het creëren/ vergroten van een ruimer en evenwichtiger sport- en beweegaanbod voor de doelgroep, -Een bijdrage leveren aan het terugdringen van overgewicht onder de doelgroep in het onderwijs en zorginstellingen, -Terugdringen en wegnemen van beperkingen en/ of belemmeringen om te gaan sporten en bewegen voor de doelgroep. Aan deze doelen zijn verschillende activiteiten gekoppeld. Voorbeelden van deze activiteiten zijn: -Structurele sportaanbod -Schoolsport extra -Demo Doe Dag -Sportdagen/ interscolaire toernooien -Project gezonde leefstijl -Intramuraal sportaanbod Al deze activiteiten worden gefinancierd en ondersteund door participerende gemeenten, provinciale bijdrage en betrokken organisaties. Om de resultaten van het project, jaar 2007-2008 te kunnen meten is er een onderzoek in de vorm van een enquête gehouden. Hieruit blijkt dat er 513 mensen met een beperking in de regio Noord Limburg lid zijn van een sportvereniging. 106 mensen hebben zich in het jaar 2007-2008 nieuw bij een vereniging aangemeld. Dit onderzoek kan vergeleken worden met de nulmeting die voorafgaand aan het project is uitgevoerd. Hieruit blijkt dat er vanaf de start van het project tot en met heden 238 mensen met een beperking begonnen zijn met sporten. Gekeken naar de sportactiviteiten waarmee de mensen graag zouden willen kennis maken (nulmeting) blijkt dat er voor alle sporten, uitgezonderd de sport fietsen, een sportactiviteit opgezet is. Als laatste worden de knelpunten die bij de nulmeting zijn aangegeven en de knelpunten van het onderzoek ’08 vergeleken. Hieruit blijkt dat op sommige punten zich nog steeds dezelfde knelpunten voordoen. Wel is er aan de knelpunten gewerkt. - Vervoer: - Communicatie/ pers:
vervoersregeling uitgevoerd door de organisatie MEE Website Flyers en folders Presentjes bij activiteiten - Financiële steun/ subsidie Afspraken - Vrijwilligers/ technisch kader sportwerkers vanuit het project Iedereen kan sporten die op diverse activiteiten kunnen worden ingezet Er hebben en er zullen nog een aantal veranderingen plaatsvinden, namelijk:
36
- Urenaanvulling regioconsulent - Financiën, vanaf 2009 zullen er geen provinciale bijdrage meer verkregen worden. - Reorganisatie binnen de gemeente Venlo
37
38
Hoofdstuk 2: Andere projecten gericht op sporten met een beperking 2.1 Inleiding 2.2 Provinciale sportprojecten 2.2.1 Groningen 2.2.1.1 Stichting ‘De Brug’ 2.2.2 Friesland 2.2.3 Drenthe 2.2.3.1 Gemeente Tynaarlo 2.2.4 Overijssel 2.2.4.1 BOOST 2.2.5 Gelderland 2.2.6 Flevoland 2.2.7 Midden Nederland 2.2.8 Noord Holland 2.2.9 Zuid Holland 2.2.10 Zeeland 2.2.11 Brabant 2.2.12 Limburg 2.3 Omgang van provinciale sportprojecten met knelpunten van het project ‘Iedereen kan sporten’ 2.3.1 Monitoren 2.3.2 Financiën 2.3.3 Doelgroepen als mensen met een chronische aandoening die nog niet tot het project ‘Iedereen kan sporten’ horen 2.3.4 Organisatiestructuur 2.4 Ondersteunende organisatie voor mensen met een beperking 2.4.1 Organisaties Nederland 2.4.2 Fondsen 2.4.3 Organisaties Noord Limburg 2.5 Samenvatting
39
2.1 Inleiding
Voorgaan hoofdstuk was gericht op het project ‘Iedereen kan sporten’ Maar welke doelen stellen andere sportprojecten nu, en welke taken horen hierbij, op welke doelgroepen is het project gericht en welk sportaanbod hoort hierbij? En wat vooral belangrijk is: hoe gaan zij om met de knelpunten die vanuit het project ‘Iedereen kan sporten’ naar voren zijn gekomen? Dit zijn een aantal vragen die in dit hoofdstuk beantwoord zullen gaan worden. Gezien de provinciale sportprojecten voor de doelgroep het meest overeenkomen met het project ‘Iedereen kan sporten’ zullen deze projecten als vergelijkingsmateriaal gebruikt worden. Daarnaast zal er ook gelet worden op de activiteiten en doelgroepen die op dit moment nog niet bij het project ‘Iedereen kan sporten’ betrokken zijn.
40
2.2 Provinciale sportprojecten In alle Nederlandse provincies is er aandacht voor sporters met een beperking. Sommige provincies kennen een project dat zich richt op sportactiviteiten voor alle doelgroepen met een beperking in de gehele provincie. Andere provincies kennen projecten of activiteiten die zich op één bepaalde doelgroep richtten. Hieronder zullen deze projecten van elke provincie worden uitgewerkt. Er wordt steeds gekeken naar de volgende punten: - Doelen - Samenwerking - Financiën - Doelgroepen - Activiteiten 2.2.1 Groningen Vanuit een samenwerking tussen het Huis voor de sport Groningen en een aantal gemeenten van de provincie Groningen wordt het project ‘Groningen beweegt’ georganiseerd. Doelen Dit project heeft als hoofddoel meer mensen met een beperking of chronische aandoening te laten sport en bewegen. Samenwerking Het project werkt samen met organisaties die sport en beweegactiviteiten stimuleren en ondersteunen. Het gaat om de volgende organisaties: - UMCG Centrum voor revalidatie - Huis voor de sport Groningen - NebasNsg - Voorzieningen en maatregelen, - Sportaccommodaties, gemeenten zijn verantwoordelijk voor een goede en bruikbare accommodaties die tevens rolstoelvriendelijk is. - Vervoer, de wet voorzieningen gehandicapten regelt financiële vergoedingen voor onder anderen het vervoer voor mensen met een beperking of chronische aandoening. De uitvoering van deze wet ligt in handen van de gemeenten. En varieert van kilometervergoedingen tot taxivervoersystemen. Sportverenigingen maken ook gebruik van vervoersystemen waarbij vrijwilligers worden ingezet. - Materialen, het verstrekken van sportrolstoelen is ook opgenomen in de wet voorzieningen gehandicapten. Ook hier ligt de uitvoering van de wet in handen van de gemeenten. Het huis voor de sport Groningen en het NebasNsg kunnen informatie en advies verstrekken over dit soort zaken. Financiën Niet bekend. Doelgroepen In de sportwijzer die op de website van Groningen beweegt is weergegeven komen de volgende doelgroepen naar voren: - Mensen met een verstandelijke beperking - Mensen met een lichamelijke beperking - Mensen met een auditieve beperking - Mensen met een visuele beperking - Mensen met een chronische aandoening
41
Activiteiten - Structureel sportaanbod - Club extra, voor kinderen met een bewegingsachterstand - Cursus, het doel van de cursus is kennis maken met een sport. Een voorbeeld is de cursus zitvolleybal die in mei en juni 2008 gegeven is. Deze cursus bestaat uit een drietal lessen. De laatste les werd gegeven door een professionele zitvolleyballer. - Diverse Provinciale activiteiten, deze worden georganiseerd door de stichting ‘De Brug’. Dit is een stichting die zich richt op sport en bewegen voor mensen met een verstandelijke beperking. - Toernooien georganiseerd door sportverenigingen. Een voorbeeld hiervan is het gvoetbaltoernooi van FC Groningen (in samenwerking met KNVB, FNV Bouw en het Alfa college). (www.huisvoordesportgroningen.nl) 2.2.1.1 Stichting ‘De Brug’ Zoals hierboven als was aangegeven worden er vanuit de stichting ‘De Brug’ ook diverse provinciale activiteiten georganiseerd. De Brug is een aparte (provinciale) stichting en staat los van het project ‘Groningen Beweegt’. Toch is het goed ook te kijken naar de manier van werken en de organisatie van deze stichting. Hieronder volgt dan ook een kort stukje over de stichting ‘De Brug’. Stichting ‘De Brug’ Doelen Dit is een aparte stichting die zich richt op sport en bewegen voor mensen met een verstandelijke beperking in de provincie Groningen. De doelstelling van deze stichting is: ‘De belangen van de aangesloten regionale stichtingen te behartigen en te bevorderen zodat er zoveel mogelijk mensen met een verstandelijke beperking in de provincie naar eigen keuze en op een verantwoorde wijze sport, beweging en recreatie kunnen beoefenen en hierbij betrokken zijn’ (www.debrugprovinciegroningen.nl). Samenwerking De brug werkt samen met: - NebasNsg - MEE - Huis voor de sport Groningen - Provinciale Federatie Ouderverenigingen Financiën De stichting wordt gefinancierd door: - Bijdrage van de deelnemers - Donaties - Subsidies - Sponsoractiviteiten - Steunstichting Er is een steunstichting opgericht waarbij iedereen ondersteuning kan bieden in de vorm van subsidies, giften en donaties. Deze steunstichting stelt als doel het bij elkaar brengen van gelden die als doel hebben een financiële steun te verlenen aan de stichting ‘De Brug’. Doelgroepen Mensen met een verstandelijke beperking. Activiteiten 42
-
Structureel sportaanbod Sport en spel dag (www.debrugprovinciegroningen.nl)
2.2.2 Friesland Frysas is het steunpunt voor aangepaste sporten binnen Friesland. Iedereen met vragen die betrekking hebben op aangepast sporten kunnen bij deze organisatie terecht. Doelen Zij willen mensen met een beperking (lichamelijk, verstandelijk, chronisch) helpen om op basis van eigen mogelijkheden te komen tot verantwoorde sport en bewegingsactiviteiten. En een gelijkwaardige positie voor mensen met een beperking binnen de Friese sportwereld. Deze doelen worden verwezenlijkt door ondersteuning te bieden aan mensen met een beperking, sportaanbieders, gemeenten, revalidatiecentra, scholen en alle andere betrokkenen. Samenwerking Dit steunpunt is in 2006 ontstaan uit de samenwerking tussen - Revalidatie Friesland - SPORT Frieslân - Sportstichting Samen Onderweg - NebasNsg. De mensen van Frysas zijn allen deskundig en ervaren waardoor zij in staat zijn alle vormen van aangepaste sporten te ondersteunen. De organisatie Frysas kent een algemeen coördinator, een persoon die zich volledig richt op mensen met een verstandelijke beperking, een persoon die zich richt op de doelgroep mensen met een lichamelijke en of chronische aandoening, een iemand van de NebasNsg, accountmanager Friesland. Financiën Niet bekend
Doelgroepen In de sportwijzer die op de website van Groningen beweegt is weergegeven komen de volgende doelgroepen naar voren: - Mensen met een verstandelijke beperking - Mensen met een lichamelijke beperking - Mensen met een auditieve beperking - Mensen met een visuele beperking - Mensen met een chronische aandoening Activiteiten - Structureel sportaanbod - Toernooien georganiseerd door sportverenigingen. Een voorbeeld is het judotoernooi Spelend Sporten. - De Frysland Olympiade, dit evenement staat in het teken van: samen sporten, integratie en acceptatie. De deelnemers (mensen met een beperking) kunnen zich van te voren samen met hun beweegmaatje (mensen zonder beperking) inschrijven voor een sportactiviteit. Om deze activiteit te kunnen verwezenlijken wordt er samengewerkt met: 43
-
-
-
o De Friesland Zorgverzekeraar o Rabobank Heerenveen o Connexion o Cruijf foundation o Fonds Bolsward-Dronrijp o Fonds Gehandicaptensport o Sportstad Heerenveen o Frysas/ Sport Fryslân o Vrijwilligers Activiteiten georganiseerd door revalidatie Friesland. Voorbeelden van activiteiten zijn: weerbaarheidstraining voor vrouwen met een beperking en revalidatie Friesland tochten. Harm Wiegman Jeugdsportweekend. Het doel van dit sportweekend is kinderen met een lichamelijke beperking in de leeftijd van 8 tot 18 jaar te stimuleren om te gaan sporten en / of deze kinderen kennis te laten maken met verschillende sportactiviteiten. Dit weekend is een initiatief van de stichting BAS (Bevordering Aangepaste Sporten) en NebasNsg district Drenthe. Financieel wordt deze activiteit bekostigd door: o Provincie Drenthe o Stichting Beatrixoord Noord Nederland o Stichting Zonnige Jeugd o Stichting De Nees o Johanna Kinderfonds o De Brauw van Lynden Fonds o Provincie Groningen o M.A.O.C. o Gravin van Bylandt Stichting o Nederlandse Stichting van het Gehandicapte Kind o Stichting VBS Fonds Groningen-Drenthe o Stichting JANIVO Maand van Aangepaste sporten, er werden in Friesland 4 grote activiteiten georganiseerd, namelijk: o G-Voetbaltoernooi o Rolstoelbasketbaltoernooi o Sportmanifestatie aangepaste sporten en markt van mogelijkheden o Open NK Bowlingtoernooi Klas op Wielen Sportdagen speciaal onderwijs, Kinderen uit het speciaal onderwijs kennis laten maken met de diverse sportactiviteiten. Financieel wordt deze activiteit ondersteunt door: o De Friesland Zorgverzekeraar o Diverse Friese gemeenten o Stichting DOEN o Fonds verstandelijk gehandicapten o Fonds gehandicaptensport o Frysas, Fries steunpunt aangepast sporten (www.frysas.nl)
2.2.3 Drenthe In de provincie Drenthe is er binnen de organisatie Sport Drenthe een aparte afdeling aangepaste sporten.
44
Doelen Het doel van Sport Drenthe is het verder ontwikkelen en implementeren van beleid en een ondersteuningsstructuur voor sport voor mensen met een beperking in Drenthe, door het inrichten en vervullen van beleidsondersteunende, adviserende en uitvoerende taken. Samenwerking Sport Drenthe werkt samen met NebasNsg district Drenthe en de provincie Drenthe. Zij hebben in hun organisatie een sportconsulent speciale projecten. Financiën Niet bekend Doelgroepen Niet bekend. Activiteiten Het is niet geheel duidelijk of deze activiteiten worden georganiseerd door de organisatie Sport Drenthe of dat deze activiteiten alleen als nieuwsbericht worden weergegeven. - Jeugd Sport weekenden, In samenwerking met stichting BAS (Bevordering Aangepaste Sporten) worden er jaarlijks 2 weekenden georganiseerd voor jeugd met een lichamelijke beperking. Het doel is kennis maken met de verschillende sportactiviteiten. Eén van de weekenden is speciaal gericht op watersport. - Drents Sportfestijn - Toernooien - Beweegclinic, een voorbeeld is de beweegclinic voor mensen met een beenprothese tijdens de Nelli Coolmangames. - School en sport speciaal - Special sport, structurele sportactiviteiten (www.sportdrenthe.nl) 2.2.3.1 Gemeente Tynaarlo Een van de gemeenten van de provincie Drenthe organiseert een eigen project gericht op sport voor mensen met een beperking. Deze gemeente stelt als doel: Alle inwoners van de gemeente Tynaarlo een passend sportaanbod bieden. Vanuit dit streefpunt wordt er ook gekeken naar de mogelijkheden om mensen met een beperking en chronische aandoening te laten deelnemen aan sport en beweegactiviteiten. Deze gemeente is er in het speciaal even uitgenomen. Dit omdat: deze gemeente aan Sport Drenthe heeft aangegeven een onderzoek te willen doen naar de sportbehoefte van mensen met een beperking. Dit onderzoek heeft in 2006 plaatsgevonden. Aan de hand van enquêtes is er aan mensen met een beperking gevraagd welke sportactiviteiten deze mensen het liefst zouden willen beoefenen. 10% van de mensen met een beperking hebben gereageerd. Uit de resultaten kwam naar voren dat de helft van de ondervraagden niet aan sport deden. Maar 60% gaf aan wel te willen sporten. Aan de hand van de keuzes bij de favoriete sporten is er een top tien opgesteld. Deze ziet er als volgt uit: - Zwemmen - Fitness - Tai Chi - Paardrijden - Sport en bewegen - Gymnastiek - Fietsen 45
- Zeilen - Bowling - Tafeltennis Besloten is dat er een aantal sportstimuleringsprojecten gericht op deze top tien sporten zullen worden uitgevoerd. Ook hadden veel mensen aangegeven een persoonlijk sportadvies te willen krijgen. Ook hier zal Sport Drenthe een rol spelen. (www.tynaarlo.nl) 2.2.4 Overijssel Sportraad Overijssel is een provinciaal servicepunt voor sport en bewegen. Doelen Als doel stellen zij alle inwoners van de provincie een passend sportaanbod te kunnen bieden. Samenwerking De sportraad Overijssel werkt samen met de volgende organisaties: - Gemeenten - Lokale sportservicecentra - Sportverenigingen - Sportbonden - Onderwijs en welzijnsinstellingen - GGD-en - NOC*NSF - NISB - MEE - Variya - Arcon Financiën Niet bekend. Doelgroepen Niet bekend. Activiteiten: - Club extra, Kinderen met een beperking en bewegingsachterstand krijgen een sportaanbod dat ervoor moet zorgen dat de kinderen binnen 2 jaar het plezier in sporten en bewegen hervinden en vervolgens doorstromen naar een reguliere vereniging - Structureel sportaanbod, sportwijzer - Klas op wielen - Organisatorische integratie, Sport en bewegen voor mensen met een beperking en/of een chronische aandoening in te bedden binnen het reguliere sportaanbod - SBO-vb, Sport en Bewegen voor Ouderen met een verstandelijke beperking - Sportmix, Permanente sportvoorziening voor zeer moeilijk lerende kinderen en jongeren uit het speciaal basis- en/of voortgezet onderwijs, er worden in blokken van acht lesweken sportkennismakingscursussen georganiseerd - WhoZnext voor jongeren met een beperking, Jongeren tussen 14 tot 18 jaar niet alleen te laten deelnemen aan sportieve activiteiten - er worden ook activiteiten binnen het speciaal onderwijs georganiseerd - maar ook actief te betrekken bij de opzet en uitvoering daarvan
46
-
Aanbieden van activiteiten op het gebied van mensen met een chronische aandoening: o Promotie Sport en bewegingsmogelijkheden voor mensen met een chronische aandoening, op de volgende manier: 1. Open lessen bij de huidige sport en beweeggroepen 2. Opnemen van het sport- en beweegaanbod in het blad ‘Chronisch zieken’ 3. Grote sportevenementen met laagdrempelige sport en bewegingsactiviteiten 4. Symposium o Voorlichtingsbijeenkomsten o Symposium, kennisuitwisseling over de verschillende lokale, regionale, provinciale en landelijke projecten Wat betreft mensen met een chronische aandoening kent de provincie een apart project: (www.sportraadoverijssel.nl) 2.2.4.1 BOOST Het project BOOST is speciaal gericht op mensen met een chronische aandoening. Dit project wordt er weer even in het speciaal uitgenomen omdat het project zich richt op een doelgroep (mensen met een chronische aandoening) die nog niet bij het project ‘Iedereen kan sporten’ betrokken is. Doelen Het project kent de volgende doelstellingen; Hoofddoelstelling: - Het bevorderen van sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening in Overijssel, waarbij de nadruk ligt op ‘Ketenaanpak actieve leefstijl’ Subdoelstellingen: - Stimuleren en optimaliseren van de ketenaanpak actieve leefstijl - Verstevigen en uitbreiden van het sport en beweegaanbod voor chronisch zieken - Stimuleren van promotie en voorlichting van sport en bewegen voor chronisch zieken - Zorgen voor een digitaal, compleet en actueel overzicht van het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische ziekte in Overijssel - Deskundigheidsbevordering van sporttechnisch kader De missie van het project is: - Eind 2010 voldoet minimaal 58% van de mensen met een chronische ziekte aan de combinorm - 25% van de betrokken organisaties in Overijssel te stimuleren tot actieve leefstijl - Het bewerkstelligen van een intensievere samenwerking tussen de sport en zorgorganisaties, om de doorstroom vanuit de zorg naar het sport- en beweegaanbod te bevorderen. - Het bewerkstelligen van 25% meer bekendheid met het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening in Overijssel - Het belang van sport en bewegen onder de aandacht brengen van een breed publiek en relevante intermediairs Samenwerking Zij werken samen met: - Patiëntenorganisaties - Verenigingen voor aangepast sporten - Reguliere sportverenigingen - Sportbonden - Revalidatiecentra 47
-
Gezondheidscentra Ziekenhuizen incl. Sportmedisch Adviescentra Patiënten en consumenten Platforms Zwolle en Twente MEE Twente, IJsseloevers GGD Regio Twente, GGD Regio IJssel-Vecht, GGD Gelre-IJssel Thuisorganisaties
Financiën De sport en beweegactiviteiten worden bekostigd door lokale (sport)organisaties en/ of de gemeente. Doelgroepen Het project legt de nadruk op de 4 meest voorkomende chronische aandoeningen: 1. Hart- en vaataandoeningen 2. Astma / COPD 3. Klachten aan het bewegingsapparaat 4. Diabetes Activiteiten Het project is onderverdeeld in 5 deelprojecten. Zo wil deze organisatie zich op de volgende punten richtten en hier activiteiten aan verbinden: - FLASH Ketenaanpak Actieve Leefstijl, optimaliseren van de doorverwijzing van zorginstellingen naar sport en beweegaanbod, door middel van structurele samenwerking in de vorm van aangaan van allianties. - Zelfmanagementprogramma’s en bewegen, uitvoeren van een interdisciplinaire programmalijn bestaande uit een zelfmanagement- en een bewegingsaanbod waarbij uitgegaan wordt van bestaande, geïntegreerde programma’s van de samenwerkingspartners - Expertmeeting Zorgsector, professionals informeren over de zorgketen-aanpak en hun rol daarin. Een ander punt waar deze organisatie zich op richt is het verstevigen en uitbreiden van het sport en beweegaanbod. Dit onder anderen door: - Kwaliteitsimpuls geven aan het sport- en beweegaanbod, dit door middel van het certificeren van sport en beweegaanbod - Revalidatie patiënten aanzetten tot sport en bewegen door middel van het geven van voorlichting, advisering en bemiddeling Sportief Wandelen, uitbreiden van laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten - SCALA project - ZORGmethode, uitbreiden van laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten - Uitbreiden sport- en beweegaanbod, door middel van het bieden van ondersteuning - Cursus Bewegen en Gezondheid (www.sportraadoverijssel.nl). 2.2.5 Gelderland Doelen De provincie Gelderland richt zich met name op het verbeteren van het sportaanbod voor mensen met een beperking. Al een aantal keren is er een onderzoek gedaan met als doel ervoor te zorgen dat het sportaanbod aansluit bij de wensen van de doelgroep. Ook kan er op deze manier gekeken worden op welke manier de activiteiten verbeterd kunnen worden.
48
Samenwerking Er zijn 11 gemeenten bij het project betrokken. Financiën Het project wordt door gemeentelijke subsidies gefinancierd. Doelgroepen - Mensen met een verstandelijke beperking - Mensen met een lichamelijke beperking - Mensen met een auditieve beperking - Mensen met een visuele beperking - Mensen met een chronische aandoening Activiteiten -
Structurele sportaanbod (www.gelderlandsportland.nl)
2.2.6 Flevoland De provincie Flevoland, sportservice Flevoland. Doelen Sportservice Flevoland richt zich op het creëren van zinvolle, stimulerende en kwalitatieve, sportieve en gezonde vrijetijdsbestedingen. Samenwerking Organisaties waar Sportservice Flevoland mee samenwerkt zijn onder anderen NebasNsg en stichting NEES. Financiën Niet bekend. Doelgroepen Er worden vanuit de organisatie activiteiten georganiseerd voor: - Mensen met een verstandelijke beperking - Mensen met een lichamelijke beperking - Mensen met een auditieve beperking - Mensen met een visuele beperking - Mensen met een chronische aandoening Activiteiten - Johan Neeskens Jeugd Sportweekend, Doel van dit weekend is kinderen met een lichamelijke beperking het weekend van hun leven te geven. Deze activiteit wordt gefinancierd door de stichting NEES. - School en sport speciaal, voor kinderen met bewegingsachterstand - Structureel sportaanbod (www.sportflevo.nl)
49
2.2.7 Midden Nederland In Midden Nederland kennen ze het project; ’U sport anders’. Doelen Sport en beweegmogelijkheden creëren voor mensen met een beperking. Samenwerking De organisatie bestaat uit een consulent aangepast sporten en een regiomedewerker aangepaste sporten Utrecht West. Het sportaanbod is gericht op mensen met een beperking en of chronische aandoening. Mede door medewerking van sportaanbieders, sport- en fitnesscentrum De Hoogstraat en Sportservice Midden Nederland komt het sportaanbod tot stand. Financiën Niet bekend. Doelgroepen De georganiseerde activiteiten zijn toegankelijk voor: - Mensen met een verstandelijke beperking - Mensen met een lichamelijke beperking - Mensen met een auditieve beperking - Mensen met een visuele beperking - Mensen met een chronische aandoening - Combinatie van bovenstaande Activiteiten Midden Nederland organiseert de volgende activiteiten: - Sportservicedesk die: o Informatie geeft over thema’s als werving en behoud van vrijwilligers, besturen van de vereniging, wensen van de doelgroep o Een juridische helpdesk voor vragen op gebied van wet- en regelgeving o Werkbladen, folders en checklisten die u kunt downloaden o Nieuwsbrief o Nieuws over themabijeenkomsten, cursussen en maatwerkondersteuning - Sportadvies op maat - Trainers op bezoek, trainers komen mensen kennis laten maken met een sport. - Midden Nederland neem deel aan het project: Actieve leefstijl - Structureel sportaanbod (www.usportanders.nl) 2.2.8 Noord-Holland In Noord Holland is er het project: Aangepaste sporten. Doelen Stimuleren en optimaliseren van het sportaanbod voor mensen met een beperking. Een beperking vormt voor ons geen beperking!
50
Samenwerking Er is een regiomedewerker die werkzaamheden op gebied van stimuleren en optimaliseren van het aangepaste sportaanbod vervult. Daartoe behoren taken als het geven van voorlichting, advies, begeleiding en ondersteuning van individuen en sportorganisaties. Financiën Het project krijgt structurele subsidie van de deelnemende gemeenten. Het project krijgt steun van overheid, bedrijven en fondsen. Er zijn verschillende manieren om het project te steunen: - Samenwerkingsverband, de samenwerkingsverbanden worden financieel ondersteund door gemeenten en provincie Noord-Holland. Ook is er sponsoring vanuit bedrijven en organisaties. Een andere manier waarmee men financiële steun kan bieden is door middel van het adopteren van een project dat door de samenwerkingsverbanden worden aangeboden. - Sporters, (top)sporters die voor hun sportbeoefening steun nodig hebben in bijvoorbeeld ontwikkelen of aanschaffen van sportmateriaal, reiskosten en trainingsfaciliteiten kunnen zich aanmelden. Mensen, organisaties en dergelijke kunnen een sporter steunen door een financiële bijdrage te geven. - Sportactiviteiten, diverse aangepaste activiteiten kunnen steun gebruiken in de verdere ontwikkeling van hun activiteit (aanschaf van materiaal, specifieke aanpassingen van sportaccommodaties, kaderopleiding enz.). Doelgroepen - Mensen met een verstandelijke beperking - Mensen met een lichamelijke beperking - Mensen met een auditieve beperking - Mensen met een visuele beperking - Mensen met een chronische aandoening - Combinatie van bovenstaande Activiteiten - Structureel sportaanbod - Cursussen o Rolstoelvaardigheid o Gratis kennismaken met Handbike o Workshop Pedagogische tips tijdens sporttrainingen - Sport extra, sportkennismaking voor kinderen in het speciaal basisonderwijs - Sport Hackers Extra, sportkennismaking voor LWOO en praktijkonderwijs - Klas op Wielen - Niemand Buiten spel - Evenementen die voor iedereen toegankelijk zijn als: o Vaardag o Zeildagen o Fietstocht o WestFriesland On Wheels o Special Athletics o Maand van het aangepast sporten (www.aangepastsporten.info) 2.2.9 Zuid-Holland In de provincie Zuid Holland is er een consulent aangepast sporten. Verder is van deze provincie niet duidelijk te achterhalen wat deze op het gebied van sport voor mensen met een beperking heeft te bieden. (www.sportservicezuidholland.nl)
51
2.2.10 Zeeland Doelen SportZeeland stimuleert dat alle inwoners van de provincie Zeeland naar eigen mogelijkheden en wensen deel kunnen nemen aan sport en bewegen. Samenwerking De organisatie wordt aangestuurd door de directeur, in samenwerking met de managers. Consulenten en medewerkers zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren van het programma van de organisatie. De klantenservice biedt ondersteuning en is een eerste aanspreekpunt bij vragen. De werkzaamheden van de organisatie zijn in drie groepen onder te verdelen, namelijk: 1. Sportservice 2. Sportadvies 3. Sportpromotie Er is een samenwerkingsconvenant getekend door NebasNsg en Sport Zeeland. Financiën Niet bekend Doelgroepen - Mensen met een verstandelijke beperking - Mensen met een lichamelijke beperking - Mensen met een auditieve beperking - Mensen met een visuele beperking - Mensen met een chronische aandoening Activiteiten De provincie Zeeland kent de volgende projecten/ activiteiten: - COACH methode - Klas op wielen - SCALA - Structureel sportaanbod - Zeeuwse Olympiade - Helpdeskfunctie - Voorlichtingsdagen - Beeldvormingproject - Congres ‘Gewoon Doen!’ (www.sportzeeland.nl) 2.2.11 Brabant In Brabant houdt de organisatie Sportservice Noord Brabant zich bezig met sporten voor mensen met een beperking. Doelen Sportservice Noord-Brabant kan gemeenten begeleiden die sport willen stimuleren onder mensen met een beperking of chronische aandoening. Er zijn verschillende stappen te onderscheiden: 1. Sportaanbod in kaart brengen 2. Adviseren over aanboren van subsidies en sponsoren 3. Werving van sporters, inclusief de organisatie van kennismakingsactiviteiten
52
4. Evaluatie Samenwerking Niet bekend Financiën Niet bekend Doelgroepen - Mensen met een verstandelijke beperking - Mensen met een lichamelijke beperking - Mensen met een auditieve beperking - Mensen met een visuele beperking - Mensen met een chronische aandoening Activiteiten - Structureel sportaanbod - Schoolsport extra - Sportevenement (sportkennismakingsdag) - Cursussen, wat komt er kijken bij sporten met mensen met een beperking (www.ssbn.nl) 2.2.12 Limburg Het huis voor de sport Limburg organiseert diverse sportgericht activiteiten voor mensen met een beperking. In het speciaal kent deze provincie het project ‘Iedereen kan sporten’. En dit project is al beschreven in Hoofdstuk 1.
53
2.3 Omgang van provinciale sportprojecten met knelpunten van het project ‘Iedereen kan sporten’ In het eerste hoofdstuk was al omschreven op welke gebieden het project ‘Iedereen kan sporten’ knelpunten tegen komt. En in de vorige paragraaf is er gekeken naar een aantal zaken van andere provinciale sportprojecten voor mensen met een beperking. Naar aanleiding van de knelpunten en de werkwijze van andere projecten is er met een aantal projecten contact geweest. Dit om te kijken hoe deze organisaties omgaan met zaken als: - Monitoren, resultatenonderzoek - Financiën - Doelgroepen als chronisch zieken die nog niet tot het project ‘Iedereen kan sporten’ behoren - Organisatiestructuur 2.3.1 Monitoren Elk jaar vindt er een monitoring plaats om de resultaten van het project ‘Iedereen kan sporten’ weer te kunnen geven. Het eerste jaar is dit gedaan middels resultaten vanuit de doelgroep. Via de scholen werden kinderen en jongeren uit de doelgroep gevraagd wie er aan sport deed, bij welke vereniging, welke sport enzovoorts. Maar veel gegevens waren echter moeilijk te achterhalen. Dit omdat het niet mogelijk was alle mensen met een beperking te bereiken, onder andere omdat nodige informatie niet wordt vrijgegeven. Dit jaar is er gekozen om de sportaanbieders te benaderen om zo te kijken naar het aantal sporters en sportactiviteiten voor mensen met een beperking. Echter zou een combinatie van beide onderzoeken het beste zijn. De mogelijke manieren waarop dit gecombineerd zou kunnen worden moeten nog bekeken worden. Het project Frysas van de provincie Friesland heeft middels een enquête de resultaten van het project proberen te monitoren. Er waren twee verschillende enquêtes. Eén enquête was gericht op de doelgroep mensen met een beperking. De andere enquête was gericht op de sportaanbieders voor mensen met een beperking. Aan de hand van deze enquêtes kon achterhaald worden hoeveel mensen met een beperking aan sport doen, welke sporten beoefend worden en welke problemen zich er voordoen bij het organiseren of beoefenen van een sport. Middels adressenlijsten en gegevens van diverse organisaties/ sportverenigingen. Werden sportaanbieders en mensen uit de doelgroep, mensen met een beperking benaderd. Ook konden mensen via de website een enquête invullen. Een ander project dat in eerste instantie benaderd was voor het verhelderen van de financiën (BOOST, provincie Overijssel), gaf aan samen te werken met NISB. Deze organisatie laat namelijk een meetinstrument ontwikkelen door o.a. TNO. De gegevens zullen worden aangevuld met de periodieke gezondheidsmonitoren van de GGD’en in de provincie (in dit geval Overijssel). Een pluspunt van de manieren waarop deze projecten te werk gaan is dat zowel de doelgroep als de sportaanbieders bereikt worden. Verder kunnen door onder samen te werken met organisatie als o.a. TNO en GGD meerdere gegevens boven water worden gehaald waardoor een grotere groep kan worden bereikt.
54
2.3.2 Financiën Gezien er bij het organiseren van activiteiten altijd moet worden uitgegaan van geldstromen van gemeenten en deelnemende organisaties is het goed te kijken naar de manieren waarop andere projecten hiermee omgaan. Zeker gezien het feit dat er vanaf 2009 geen provinciale bijdrage meer geleverd worden. Er is contact geweest met de organisatie van het project BOOST van de provincie Overijssel. Deze organisatie geeft aan dat hun sport en beweegactiviteiten zowel organisatorisch en financieel ondergebracht worden bij lokale (sport)organisaties en of de gemeente. Structurele financiering wordt gerealiseerd door middel van een eigen bijdrage van de deelnemers en cofinanciering van relevante partners. Gekeken naar andere projecten kan opgemerkt worden dat ook deze projecten afhankelijk zijn van financiële bijdrage en ondersteuning vanuit verschillende organisaties. De stichting ‘De Brug’ springt eruit met een eigen steunstichting. Deze steunstichting is erop gericht ondersteuning te geven in de vorm van subsidies, giften en donaties. Deze steunstichting stelt als doel het bij elkaar brengen van gelden die als doel hebben een financiële steun te verlenen aan de stichting ‘De Brug’. 2.3.3 Doelgroepen als mensen met een chronische aandoening die nog niet tot het project ‘Iedereen kan sporten’ horen Gekeken naar de doelgroepen die eventueel bij het project ‘Iedereen kan sporten’ betrokken kunnen worden behoort de doelgroep mensen met een chronische aandoening. BOOST het project van de provincie Overijssel heeft voor deze doelgroep (mensen met een chronische aandoening) een speciaal project gemaakt met plan van aanpak en projectplan. Het project ‘BOOST’ is eerder al in paragraaf 2.2.4.1 omschreven. Wat nog niet omschreven was is de methode die deze organisatie gebruikt om zowel de mensen met een chronische aandoening, de zorgaanbieders als de sport- en beweegaanbieders aan te zetten tot gedragsverandering naar een actieve(re) leefstijl. Deze methode wordt in figuur 6 weergegeven.
55
Figuur 6, methode BOOST
(Vilsteren, 2007) Uit het schema kan worden opgemaakt dat er verschillende medische verwijzers zijn (oranje) waar mensen met een chronische aandoening per definitie contact mee hebben. Vervolgens worden de mensen doorverwezen naar instanties (roze) die informeren over het sport- en beweegaanbod. Belangrijk van het schema is dat duidelijk wordt welke organisaties een rol spelen bij de introductie van sportaanbod voor mensen met een chronische aandoening. Juist ook omdat er zoveel organisaties bij betrokken zijn wordt het bewustzijn in veel breder verband duidelijker. Dat geldt zowel voor mensen met een chronische aandoening als voor de interactie met professionals.
56
2.3.4 Organisatiestructuur Bij twee organisaties is er in het bijzonder gelet op de organisatiestructuur. Met name de vragen als; “Welke organisaties participeren in het project?” en “wie is verantwoordelijk voor welke taken?”. Hierbij is er gekeken naar twee heel verschillende organisaties: - Stichting ‘De Brug’ - Provinciale organisatie/ project Stichting ‘De Brug’ ‘De Brug’ is aangesloten bij de NebasNsg. ‘De Brug’ is een koepelorganisatie van 9 regionale afdelingen op het gebied van sport voor mensen met een verstandelijke beperking. In de organisatie zitten naast vertegenwoordigers van de regio ook een vertegenwoordiger van MEE (Groningen), Huis voor de sport Groningen en van de provinciale Federatie van ouderverenigingen. Een aantal voorbereidende en organisatorische taken voor provinciale activiteiten zijn onderverdeeld in commissies: - Technische commissie, een taak van deze commissie is om alle zaken op sporttechnisch gebied te regelen. Zij krijgen ondersteuning in de realisering door provinciale coördinatoren voor diverse sporten. De accountant manager van de NebasNsg biedt ook op sporttechnisch gebied ondersteuning. Een voorbeeld van een taak is het coördineren van activiteiten. Door middel van planning en begeleiding ondersteunen de organisatoren de activiteiten en houden de ontwikkelingen nauwkeurig in de gaten. Ook het introduceren van nieuwe takken van sport, het aangeven van de mogelijkheden en onmogelijkheden van bepaalde takken van sport voor mensen met een verstandelijke beperking behoort tot de taken. - Voorbereidingscommissie sport en speldag, deze commissie bereidt de sport en speldag voor (800 deelnemers, 250 vrijwilligers). - Redactie commissie, deze commissie is verantwoordelijk voor alle interne en externe communicatie en de voorlichting (www.deburgprovinciegroningen.nl). Beleidsvoorbereidende taken en uitvoerende taken worden door de organisatie/ bestuur gedelegeerd aan een managementteam. Dit team kan de gedelegeerde taken zelf regelen en kan daardoor zeer slagvaardig te werk gaan. Achteraf legt het team verantwoording af aan het bestuur. Voor een aantal sporten (atletiek, dammen, sjoelen, voetbal, tafeltennis en zwemmen) zijn provinciale coördinatoren benoemd. Deze provinciale coördinatoren hebben de taak op het terrein van de praktische uitvoering en het promoten van de sport waarvoor zij verantwoordelijk zijn. Om alle activiteiten op een goede manier te kunnen uitvoeren zijn er ca. 400 vrijwilligers nodig. Om continuïteit en kwaliteit te waarborgen is er een vrijwilligersbeleid opgesteld. Sport Zeeland De organisatie wordt aangestuurd door de directeur, in samenwerking met de managers. Consulenten en medewerkers zijn verantwoordelijk voor het uitvoeren van het programma van de organisatie. De klantenservice biedt ondersteuning en is een eerste aanspreekpunt bij vragen. De werkzaamheden van de organisatie zijn in drie groepen onder te verdelen, namelijk: 57
1. Sportservice 2. Sportadvies 3. Sportpromotie (www.sportzeeland.nl)
58
2.4 Ondersteunende organisaties voor mensen met een beperking Er zijn een aantal organisaties, stichtingen en fondsen die zich bezig houden met sporten voor mensen met een beperking. 2.4.1 Organisaties Nederland Nederland kent de volgende organisaties / stichtingen die actief zijn op het gebied van (sport voor) mensen met een beperking: -
NesbasNsg St. Promotie G-sport Stichting RESA (Alphen aan de Rijn) Gewoon Sport (Bilthoven) Aangepaste sporten Noord-Holland ANGO (Algemene Nederlandse Gehandicaptenorganisatie) BOSK (vereniging van motorisch gehandicapten en ouders) CG-Raad (Chronisch zieken en gehandicaptenraad Nederland) Makker Unlimited Ned. St. Gehandicapte kind Sjenzo Vereniging Spierziekte Nederland Steunpunt cliëntenraden St. Perspectief St. DOEN FGL (federatie gehandicaptenorganisaties Limburg) MEE Dichterbij
Hieronder zullen de verenigingen die een belang zijn / kunnen zijn voor het project ‘Iedereen kan sporten’ uitgewerkt. 1. NebasNsg Reeds betrokken bij het project ‘Iedereen kan sporten’. NebasNsg is de Nederlandse sportorganisatie voor mensen met een beperking. Deze organisatie is opgedeeld in een aantal organisatieonderdelen, zoals: -
De Adviesgroep: kennis, expertise, advies en opleidingen De Sportbond: ondersteuning lidorganisaties, organisatie van nationale en internationale competities, kampioenschappen, toernooien en uitzendingen Watersport: actieve watersport voor mensen met een handicap op een van de eigen accommodaties Special Olympics Nederland: sportevenementen voor mensen met een verstandelijke handicap Gehandicaptensport Nederland is uitvoerend en mede adviserend op het gebied van classificaties van sporters met een handicap.
Het uitgangspunt van de NebasNsg is: ‘Normaal wat normaal kan, speciaal wat speciaal moet!’ (www.nebasnsg.nl).
59
2. MEE MEE is een landelijke vereniging voor ondersteuning bij leven met een beperking. Ook op het gebied van vrije tijd: sport en bewegen (www.meenml.nl). Deze organisatie is al betrokken bij het project ‘Iedereen kan sporten’. 3. Dichterbij De organisatie Dichterbij ondersteunt mensen met een verstandelijke beperking, ouders en hun bloedverwanten. Ook op het gebied van vrije tijd: sport en bewegen (www.dichterbij.nl). Deze organisatie is al betrokken bij het project ‘Iedereen kan sporten’. 4. Stichting DOEN ‘Stichting DOEN werkt aan een leefbare wereld waaraan iedereen kan meedoen. Dit doel wordt verwezenlijkt door middel van subsidies, leningen, garanties en participaties voor initiatieven op het gebied van Duurzame Ontwikkeling, Cultuur, Welzijn en Sociale Cohesie.’ ‘Stichting DOEN ondersteunt zowel kleine als grote initiatieven die bijdragen aan een kleurrijke en leefbare samenleving. Zij richt zich met name op initiatieven die zowel een actief ondernemend als een duurzaam karakter hebben. Bij de uitvoering hiervan ligt de nadruk op de zelfwerkzaamheid van personen of organisaties die de initiatieven organiseren’ (www.doen.nl). Sport & Gezondheid ‘Voor DOEN is het een uitdaging om kwetsbare groepen, zoals ouderen of mensen met een fysieke of mentale beperking, via sport mee te laten doen in de maatschappij. Met name de instroom van deze groepen in reguliere sportverenigingen krijgt speciale aandacht’ (www.doen.nl). “Organisaties komen voor ondersteuning in aanmerking als voldaan wordt aan de volgende criteria: - Het projectplan moet specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden zijn (SMART) - Het project dient ingebed te zijn in de projectomgeving - Het project legt de nadruk op sociale (re)activering midden in de maatschappij (geen laboratoriumfunctie) - Het project richt zich op de participatie van de doelgroep - De aanvraag geeft een helder inzicht in de financiële kanten van het project (zowel begroting als dekkingsplan zijn realistisch) - De aan DOEN gevraagde bijdrage staat in een redelijke verhouding tot de totale kosten van het voorgestelde project en bedraagt maximaal eenderde van de totale projectkosten - De kosten van het project staan in een redelijke verhouding met de resultaten. DOEN hanteert hiervoor een kosten-baten analyse. - De aanvrager is een rechtspersoon (aanvragen van individuen worden niet in behandeling genomen) - Het project of de organisatie opereert in Nederland - Het in de aanvraag beoogde project valt niet onder één of meerdere uitsluitingen (zie ‘test uw plan’) - Het project is duurzaam en levert blijvende effecten op *) Met 'project' wordt bedoeld: 'de door de aanvrager voorgestelde activiteiten, binnen project- dan wel binnen instellingsverband',” (www.doen.nl).
60
5. Sjenzo Sjenzo is een bedrijf dat projecten ontwikkelt en uitvoert om te komen tot een positieversterking van mensen met een beperking in de maatschappij. ‘Met als doel mensen met een functiebeperking zichtbaar te maken en beter te positioneren binnen de samenleving, waarbij dit bedrijf zich vooral richt op beeldvorming.’ ‘De taken die bij de sociologische onderzoeken horen zijn: - Het ontwikkelen van een enquête - Het uitvoeren van de enquête - Het afnemen van interviews - Het verwerken van de enquête in het statisch programma SPSS - Het schrijven van een onderzoeksrapport met aanbevelingen’ (www.sjenzo.nl). De reden dat deze organisatie Sjenzo eruit is gelicht is omdat Sjenzo een rol zou kunnen spelen bij het monitoren van het project ‘Iedereen kan sporten’. 6. CG-Raad De CG-Raad (Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland) is de koepel van organisaties van mensen met een chronische ziekte of een handicap. Centraal in alle activiteiten staat het realiseren van een samenleving, waaraan mensen met een chronische aandoening of handicap als volwaardig burger deelnemen, op basis van: - gelijke rechten, - gelijke kansen en - gelijke plichten. De twee belangrijkste taken van de CG-Raad zijn collectieve belangenbehartiging en het bieden van ondersteuning en service aan de lidorganisaties en aangesloten organisaties. ‘Wanneer de belangen één specifieke handicap of chronische ziekte overstijgen, is de CGRaad de organisatie die de collectieve belangen behartigt. De wensen van de achterban bepalen de inzet. Juist door landelijk de krachten te bundelen kan de CG-Raad een sterke gesprekspartner zijn voor overheid, politiek, zorgverleners, dienstverleners en het bedrijfsleven. Er wordt zoveel mogelijk samengewerkt met bondgenoten’ (www.cg-raad.nl). 7. Ned. Stichting voor het gehandicapte kind Deze stichting richt zich op kinderen met een handicap en of chronische aandoening. Het doel van deze stichting is: ‘Gewoon meedoen’, mensen met een beperking helpen zo gewoon mogelijk te leven. De NSGK ondersteunt initiatieven die zich richtten op het inrichten en het mogelijk maken van activiteiten voor kinderen met een beperking. ‘Alleen niet-commerciële rechtspersonen kunnen een bijdrage aanvragen bij de NSGK. De NSGK verstrekt bijdragen voor zowel materiële als immateriële zaken. De volgende algemene criteria worden gehanteerd: · De aanvraag moet betrekking hebben op een project of activiteit voor kinderen of jongeren met een handicap of een chronische ziekte in Nederland. · De leeftijdsgrens is 30 jaar. · Het moet gaan om eenmalige kosten of om een project met een maximale looptijd van drie jaar. Voor exploitatiekosten verstrekt de NSGK in principe geen bijdrage. De volgende aandachtspunten zijn van belang: · Bij projecten moet duidelijk aangegeven zijn wat na afloop van het project bereikt is en/of op welke wijze in de continuïteit voorzien zal worden.
61
· Het project moet aantoonbaar draagvlak hebben bij de doelgroep waarvoor het bestemd is. Met name aanvragen van instellingen die zelf geen uitvoerend werk doen worden in dit licht bekeken. · De aanvragende instelling moet helder aangeven waarom zij zelf over onvoldoende financiële mogelijkheden beschikt voor het project, noch kan putten uit andere bronnen’ (www.nsgk.nl). 2.4.2 Fondsen Nederland kent de volgende fondsen/ stichtingen die zich bezig houden met mensen met een beperking: Fondsen - Bart foundation - De zonnebloem - Fondsen Buiten Spelen - Hersenstichting - Johanna Kinderfonds - Liliane Fonds - Linda Fonds - Nationaal epilepsiefonds - Nationaal MS fonds - Nationaal revalidatiefonds - NFGV, geestelijke volksgezondheid - Opkikker - Prinses Beatrix fonds - Recht uit het hart - Robin Good - Spieren voor spieren - Stichting de Zon - Roos Prommenschenckel - Johan Cruyf foundation - Dirk Kuyt foundation - Fonds gehandicaptensport - Foppe fonds Er zijn een aantal fondsen uitgenomen die hieronder uitgewerkt zullen worden. De reden waarom deze fondsen worden uitgewerkt is omdat deze fondsen het meest voor het project ‘Iedereen kan sporten’ kunnen betekenen. Dit zijn de fondsen: 1. Johan Cruijff Foundation Het doel van Johan Cruijff is: - ‘Iets terug te doen naar de sport, met name naar de jeugd‘(www.cruyfffoundation.org). Hierbij richt deze foundation o.a. op kinderen met een beperking. De projecten moeten voldoen aan de volgende criteria: 1. “Projecten dienen gericht te zijn op het stimuleren van actieve deelname van kinderen/jongeren in sport, spel en bewegingsactiviteiten. 2. Projecten dienen bij voorkeur gericht te zijn op minder kansrijke en/of gehandicapte kinderen/jongeren.
62
3. De voorkeur gaat uit naar projecten gericht op kinderen/jongeren beneden de leeftijd van 27 jaar. 4. Projecten dienen bij voorkeur gericht te zijn op een gezonde combinatie tussen onderwijs en sport. 5. Projecten dienen bij voorkeur gericht te zijn op het bevorderen van de integratie tussen gehandicapte en niet gehandicapte sporters. 6. Projecten dienen aan te sluiten op de behoeften en mogelijkheden van de kinderen/jongeren met als doel het bevorderen van hun geestelijk en lichamelijk welzijn. 7. Projecten ontvangen, bij voorkeur, niet al op grote schaal steun en subsidie. 8. De voorkeur gaat uit naar aanvragen met een lange termijn perspectief, met uitzicht op onafhankelijke voortzetting. Eenmalige steun is daarentegen wel mogelijk. 9. Organisaties en/of groepen die steun aanvragen dienen betrouwbaar en capabel te zijn. Zij dienen een inzichtelijke boekhouding te voeren en zowel financiële-, voortgangs- als ook evaluatierapportage aan de Cruyff Foundation uit te brengen. 10. De steun vragende organisaties en/of groepen dienen bij voorkeur ondernemend en actief betrokken te zijn bij het project” (www.cruyff-foundation.org)
2. Dirk Kuyt Foundation De visie van deze foundation is: ‘Het beoefenen van sport verbetert het welzijn/leven van mensen en zou daarom voor iedereen mogelijk moeten zijn’ (www.dirkkuytfoundation.nl). De missie die de Dirk Kuyt foundation hierbij stelt is: ‘Het mogelijk maken van sportbeoefening voor met name de meest kwetsbaren in de samenleving in Nederland en in ontwikkelingslanden’ (www.dirkkuytfoundation.nl). De doelstellingen die gesteld zijn om deze missie te verwezenlijken zijn: ‘Inzetten voor (inter)nationale sport- en talentontwikkelingsprojecten voor met name de meest kwetsbare mensen’ (www.dirkkuytfoundation.nl). Dit wordt gedaan door middel van het leveren van een financiële, organisatorische en/of materiële bijdrage t.b.v. sportactiviteiten, teneinde het welzijn van deze mensen te vergroten. De doelgroepen waar deze foundation zich op richt zijn: - Kinderen en jong-volwassenen met een beperking in Nederland - Kansarme kinderen in ontwikkelingslanden - G-sporttalenten in ontwikkeling (www.dirkkuytfoundation.nl) Een impressie van de projecten die deze foundation steunt, organiseert, zijn; - Samen met de Nederlandse Beach Soccer Bond (NBSB) organiseert de Dirk Kuyt Foundation een NK beachsoccer voor voetballers met een verstandelijke beperking in verschillende steden in Nederland. - De Dirk Kuyt Foundation steunt de ParaGames; een internationaal top- en breedtesportevenement voor sporters met een lichamelijke beperking. Verschillende regionale G sporttoernooien voor kinderen en jong-volwassenen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking krijgen steun van de Dirk Kuyt Foundation. - De Dirk Kuyt Foundation onderzoekt, ontwikkelt en initieert speciale G-sportdagen i.s.m. bestaande G-sportverenigingen ter bevordering van de regionale G-sport. Zo krijgen we meer kinderen en jong- volwassen met een beperking aan het sporten. - Samen met Feyenoord verzorgen we G-voetbalclinics ter promotie van het Gvoetbal. Voetbalclubs met een nieuw opgerichte G-afdeling/team worden hiervoor uitgenodigd.
63
-
Handbiker Don van der Linden heeft de Dirk Kuyt Foundation als hoofdsponsor. Don wil in 2008 in Peking deelnemen aan de Paralympics. De Dirk Kuyt Foundation werkt samen met verschillende sportontwikkelingsprojecten over de hele wereld (www.dirkkuytfoundation.nl).
3. Fonds Gehandicaptensport Fonds Gehandicaptensport maakt sport mogelijk voor alle gehandicapten. Het Fonds is van mening dat mensen door sport lichamelijk en mentaal sterker worden en daarom is sport voor mensen met een beperking essentieel. De missie van dit fonds is het werven van financiële middelen waardoor iedereen met een handicap overal kan sporten. Om gehandicaptensport te stimuleren en gehandicapte sporters in staat te stellen te sporten, kan er bij Fonds Gehandicaptensport een financiële bijdrage worden aangevraagd. De volgende projecten komen o.a. voor een bijdrage in aanmerking: a. Sport- en spelmateriaal Aanschaf van sport- en spelmateriaal, specifiek bestemd voor mensen met een handicap en niet zijnde voor de betreffende tak van sport gebruikelijke materialen. b. Lokale, regionale en nationale sportevenementen en toernooien Sportevenementen en -toernooien georganiseerd voor mensen met een handicap met een incidenteel karakter. Sportactiviteiten met een regelmatig terugkerend karakter die meerdere malen per jaar of jaarlijks georganiseerd worden (bijv. competities en nationale kampioenschappen) en sportevenementen met een vakantiekarakter (bijv. vaartochten, wintersport, ponykampen) komen niet voor een bijdrage in aanmerking. c. Internationale sportevenementen en toernooien Internationale sportevenementen en –toernooien georganiseerd ten behoeve van mensen met een handicap in Nederland en vallend onder auspiciën van een internationaal erkende sportfederatie. d. Voorzieningen en aanpassingen Realiseren van specifieke bouwtechnische aanpassingen bij nieuwbouw of verbouw die tot doel hebben om het voor mensen met een handicap mogelijk te maken hun sport te bedrijven. De accommodatie, waarin de te realiseren aanpassingen moeten worden aangebracht, dient eigendom te zijn van een rechtspersoon zonder winstoogmerk. Geen subsidie wordt verstrekt voor de bouw of aanpassing van voorzieningen die dienen voor regulier gebruik. e. Innovatieve projecten Innovatieve projecten met als doel de promotie of stimulering van sport voor mensen met een handicap (www.fondsgehandicaptensport.nl). 4. Johanna kinderfonds Het Johanna Kinderfonds richt zich op het voorkomen van onherstelbare achterstand. Het fonds zoekt actief naar oplossingen voor problemen van kinderen en jongeren met een lichamelijke beperking. Daarbij zijn de wensen en behoeften van deze doelgroep het uitgangspunt.
64
Op eigen initiatief en op aanvraag ontwikkelt en ondersteunt het fonds wetenschappelijk onderzoek en projecten die een directe bijdrage leveren aan de kwaliteit van leven van kinderen en jongeren met een lichamelijke beperking. Het kan hierbij gaan om projecten op het gebied van informatievoorziening, revalidatie zorg, werken, onderwijs en vrije tijd (www.johannakinderfonds.nl). 5. Revalidatiefonds ‘Het Revalidatiefonds helpt!’(www.revalidatiefonds.nl). Het revalidatiefonds zet zich om de positie van mensen met een lichamelijke beperking en of chronische aandoening te verbeteren. Het fonds stimuleert de deelname aan het dagelijks leven, zo ook vrije tijd en sportdeelname. Organisaties die activiteiten of projecten organiseren die gericht zijn op bovenstaande doelstelling komen in aanmerking voor een financiële bijdrage. Criteria die het revalidatiefonds stelt zijn: - ‘Het Revalidatiefonds steunt alleen organisaties zonder winstoogmerk - De projecten dienen ten goede te komen aan meerdere mensen met een handicap. - Het fonds verleent voorrang aan projecten die bijdragen aan de zelfstandigheid van mensen - met een handicap, vernieuwend zijn en een voorbeeldfunctie of landelijke betekenis. - Een bijdrage in de startkosten is mogelijk als structurele financiering na de - startperiode aantoonbaar is. - Een bijdrage voor wetenschappelijk onderzoek is mogelijk, bij voorkeur als het onderzoek past binnen het Programma Revalidatieonderzoek van ZonMw (Zorgonderzoek Nederland/Medische Wetenschappen), en voldoet aan de criteria van ZonMw’ (www.revalidatiefonds.nl). Het Revalidatiefonds verstrekt geen bijdragen aan: - Organisaties die zelf ruim over vrije financiële middelen beschikken. - Projecten van organisaties die grotendeels door de overheid worden gefinancierd. - Deskundigheidsbevordering van beroepsbeoefenaren. - Projecten die al zijn voltooid of waarvan de voorbereidingen al zijn gestart. - Exploitatie-uitgaven, tekorten of kantoorbenodigdheden. - Plaatselijke bouwkundige projecten. 2.4.3 Organisaties Noord Limburg De volgende organisatie gevestigd in Noord Limburg zouden een rol kunnen spelen voor het project ‘Iedereen kan sporten’. 1. Patiëntenorganisatie -
Hartezorg
Dit is een vereniging voor hartpatiënten. Deze vereniging heeft ook een afdeling in Noord Limburg. De activiteiten die georganiseerd worden bestaan uit: o o o o o
Zwemmen, een keer per week. Bij deze activiteit wordt aandacht geschonken aan oefeningen gericht op de spieren, de zwemconditie en ademhaling. Sporten, sport naar keuze Toernooi, twee keer per jaar een volleybaltoernooi Wandelen, een keer per week in een wandelgroep
65
De activiteiten worden georganiseerd in Tegelen en Venlo (www.hartezorg.nl). -
PCL (patiënten/consumentenorganisaties Limburg)
PCL is een organisatie voor ex-kankerpatiënten. De vereniging Verder in Balans helpt patiënten en mensen die genezen zijn verklaard de draad weer op te pakken. Een van de manieren waarop dit gedaan wordt is door een revalidatieprogramma aan te bieden (www.pcllimburg.nl). -
FGL (Federatie van gehandicaptenorganisaties in Limburg)
Dit is een van de overkoepelende organisatie van het Huis voor de Zorg. Het doel van FGL is om mensen met een beperking volledig te integreren in de samenleving (www.fgl-limburg.nl). -
SOL (Samenwerkingsverband van Oudergroeperingen van mensen met een verstandelijke handicap in Limburg)
Dit samenwerkingsverband richt zich op het behartigen van gezamenlijke belangen van mensen met een verstandelijke beperking in de provincie Limburg. Er wordt gericht gekeken naar: o Het verbeteren en regelingen en voorzieningen o Vereenvoudigen van de aanvraagprocedures o Aanpakken van de wachtlijsten voor voorzieningen en zorgverlening o Oplossen van vervoersproblemen o Verbeteren van de dagbesteding o Mogelijk maken van de gehandicaptensport (www.sollimburg.nl). 2. Ziekenhuizen, medische adviescentra, revalidatiecentra -
VieCuri Medisch Centrum voor Noord-Limburg o Venray o Venlo
3. Fysiotherapeuten Venlo Bergmans Fysio Gelreplein Het Gezonde Huîs Orthop.Adviesburo KoenOverdijk Vicieus de Jong (Blerick)
De Jong Fysio Vossener La Vita Sana SportFysio Lommen Fysio Thuis (Hout Blerick) Fysio Belfeld
Horst Fysio Horst De Jong
Weltersweide
Venray Van Soest (Ysselsteyn) Instituut Venray (Venray)
Fysiotherapie&Acupunctuur (Venray)
Sevenum Birgit Schmitz Beesel
66
Fysio Reuver
Fysio Beesel
Panningen FysioMotion
Fysio Helden
Maasbree Knooppunt Baarlo (www.b9.nl) 4. Gezondheidscentra - Vividus centrum voor gezondheid Vividus is een centrum voor gezondheid. Doel van dit centrum is mensen adviseren en begeleiden. De organisatie werkt samen met huisartsen en andere medici. Zij verzorgen: o Het afnemen van verschillende testen o Het geven van voorlichting en advies o Het 'screenen' van de houding en beweging en het opstellen van individuele revalidatie- en trainingsprogramma's. Dit wordt gedaan door middel van: o (sport)Chiropractie o (sport)Fysiotherapie o Acupunctuur o Mental coaching o Medische revalidatie fitness o Preventieve fitness o Psychologie o Toegepaste kinesiologie o Homeopathie o Huidtherapie o Voetreflexologie o Pedicure o Hypnotherapie o (sport)Podologie (www.vividus-venlo.nl) 5. Vereniging van Aangepaste sporten Deze vereniging biedt gerichte trainingen voor mensen die beperkingen ervaren door bijvoorbeeld ziekte, pijn, leeftijd, overgewicht of bewegingsarmoede en daardoor een slechte conditie hebben. Voor de volgende doelgroepen worden er trainingen aangeboden, mensen met: o Hartaandoeningen o Spier en gewrichtsaandoeningen o Chronische vermoeidheid o Longaandoeningen o Diabetes o Hersenaandoeningen o Slechtziendheid, slechthorendheid, spraakproblemen o Overgewicht o Depressiviteit
67
6. Sportbonden Sportbonden bieden vaak de mogelijkheid tot ondersteuning van activiteiten voor mensen met een beperking. Te denken valt aan informatie en opleidingen/ cursussen op het gebied van sport voor mensen met een beperking (www.sportenbeweegpagina.nl). 7. SIAS, Stichting Instuif Aangepast Spelen 8. Huis voor de sport Limburg
68
2.5 Samenvatting
Alle provincies in Nederland kennen sportactiviteiten voor mensen met een beperking. Wanneer er gekeken wordt naar de doelstellingen van de projecten kan opgemerkt worden dat deze niet of nauwelijks van elkaar verschillen. De hoofddoelstelling van alle projecten komt neer op het volgende: ‘Het sport en beweegaanbod voor mensen met een beperking uitbreiden en verbeteren.’ Alle projecten ontstaan door middel van samenwerking met vele verschillende organisaties. Organisaties waarmee de meeste projecten samenwerken zijn met name de organisaties: MEE en NebasNsg. Wat betreft de financiën zijn de meeste projecten afhankelijk van provinciale subsidiëring, gemeentelijke bijdragen en bijdragen van fondsen of samenwerkende organisaties. Sommige projecten richten zich op een bepaalde doelgroep zoals bijvoorbeeld stichting ‘De Brug’ van de provincie Gelderland die zich richten op de doelgroep mensen met een verstandelijke beperking. Maar de meeste projecten richten zich op alle doelgroepen: mensen met een verstandelijke, lichamelijke, chronische, auditieve en visuele beperking. Ook bij de activiteiten zijn er verschillende overeenkomsten te zien. Maar de projecten besteden met name aandacht aan het structurele sportaanbod voor mensen met een beperking. Met de projecten BOOST en Frysas is er contact geweest over monitoring. Deze projecten werkten met andere organisaties samen en richten het onderzoek op de doelgroep en de sportaanbieders. Ook wanneer er gekeken wordt naar de financiën geven deze projecten aan de bekostiging onder andere door samenwerking met diverse organisatie te kunnen verwezenlijken. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van fondsen en een structurele bijdrage van de deelnemers. Het project BOOST richt zich op de doelgroep mensen met een chronische aandoening. Mensen met een chronische aandoening behoren nog niet tot de doelgroep van het project ‘Iedereen kan sporten’. Aan de hand van een schema wordt weergegeven op welke manier, met welke organisaties, mensen met een chronische aandoening beïnvloed kunnen worden om het bewegingsgedrag te veranderen. Als laatste is er samen met de projecten Sport Zeeland en stichting ‘De Brug’ gekeken naar de organisatiestructuur. Hierbij valt op dat beide projecten de verantwoordelijkheid van het takenpakket verspreid is over een groot aantal mensen. Om projecten te laten slagen en financieel mogelijk te maken wordt er samengewerkt met diverse andere organisaties. In Nederland zijn er verschillende organisaties als: -NebasNsg -Dichterbij -MEE -Stichting DOEN -Sjenzo -CG-Raad -Nederlandse stichting voor het gehandicapte kind
69
Nederlandse fondsen die dergelijke projecten gericht op sport voor mensen met een beperking financieren zijn: -Johan Cruyf foundation -Dirk Kuyt foundation -Fonds gehandicaptensport -Johanna kinderfonds -Nederlandse stichting voor het gehandicapte kind -Revalidatiefonds Ook in Noord Limburg zitten er diverse organisaties waarmee kan worden samengewerkt. Dit zijn de organisaties: -Patiëntenorganisaties -Ziekenhuizen/ medische adviescentra/ revalidatiecentra -Fysiotherapeuten -Gezondheidscentra -Vereniging van aangepaste sporten -Sportbonden -SIAS -Huis voor de sport
70
7
METHODE + RESULTATEN
7.1 Inleiding 7.2 Methode 7.3 Resultaten 1, Bestaande sportaanbieders 7.3.1 Op welke gebieden komen de bestaande sportaanbieders knelpunten tegen? 7.3.2 Uitbreiden van het bestaande sportaanbod 7.3.3 Wil de vereniging meewerken aan het schoolsport extra? 7.4 Resultaten 2, Mogelijke sportaanbieders 7.4.1 Welke doelgroep willen de verenigingen met het sportaanbod bereiken? 7.4.2 Welke knelpunten denken verenigingen tegen te komen? 7.4.3 Welke verenigingen heeft ervaring met activiteiten voor de doelgroep? 7.5 Resultaten 3, Sportaanbieders die geen sportaanbod voor mensen met een beperking willen starten 7.6 Samenvatting
71
7.1 Inleiding
In het eerste hoofdstuk wordt omschreven welke doelgroepen er bij het project betrokken zijn en hoe groot het structurele sportaanbod is. Om ervoor te zorgen dat dit sportaanbod en de resultaten van het project blijven groeien is er middels een enquête onderzoek gedaan naar het huidige en het mogelijke sportaanbod. Om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van het huidige sportaanbod verbeterd of ondersteund wordt is er aan de verenigingen gevraagd welke knelpunten deze verenigingen bij het organiseren van het huidige sportaanbod tegenkomen. Daarnaast is er gekeken of en op welke manier de verenigingen de bestaande activiteit zouden willen uitbreiden. Voor de activiteit ‘Schoolsport Extra’ (naschoolse sport kennismakings activiteit voor kinderen in het speciaal onderwijs) is het belangrijk te kijken welke verenigingen benaderd kunnen worden voor het uitvoeren van de activiteit. Middels de andere enquête; ‘Mogelijk sportaanbieder Aangepaste Sporten’, is aan de verenigingen die nog geen aanbod voor mensen met een beperking hebben, gevraagd of deze ervoor open staan een sportaanbod op te starten. Ook aan deze verenigingen is gevraagd op welke gebieden de verenigingen knelpunten denken tegen te komen bij het opstarten van een sportaanbod voor mensen met een beperking. Naast knelpunten en sportaanbod (vereniging) wordt er gelet op: - de doelgroepen; mensen met een beperking, waar de sportaanbieders zich op zouden willen richten - de leeftijdsgroepen waarvoor het sportaanbod georganiseerd zou kunnen worden - de gemeente waar de vereniging gevestigd is - of een vereniging ervaring heeft met het organiseren van sportactiviteiten voor mensen met een beperking. Naast de bestaande- en de mogelijke sportaanbieders zijn er ook verenigingen die ervoor kiezen geen sportaanbod te willen opstarten voor mensen met een beperking. Welke verenigingen dit zijn worden weergegeven in paragraaf 3.5.
72
7.2 Methode Om het project te monitoren is er aan de hand van een enquête een onderzoek gedaan. De resultaten van de sportaanbieders die een aanbod hebben voor de doelgroep zijn al verwerkt in Hoofdstuk 1. Dit omdat deze resultaten al eerder gebruikt zijn geworden. Aan de samenwerkingspartners moest namelijk aangegeven worden hoe het project er op dit moment voor staat. Naast het meten van deze resultaten, was het belangrijk te kijken welke sportaanbieders er mee zouden willen werken bij het opstarten van een sportaanbod voor de doelgroep. Dit is belangrijk informatie om het sportaanbod te kunnen versterken en/ of uitbreiden. Er zijn dan ook twee verschillende enquêtes opgesteld. Een enquête is gericht op het bestaande sportaanbod voor mensen met een beperking: ‘Sportaanbieder Aangepaste Sporten’ De andere enquête is gericht aan sportaanbieders die ervoor openstaan een sportaanbod voor mensen met een beperking op te starten. ‘Mogelijke Sportaanbieder Aangepaste Sporten’ In het bijzonder zal er (bij deze scriptie) gekeken worden naar de mogelijke sportaanbieders voor mensen met een chronische aandoening. Er is gekozen om met enquêtes te werken. Dit omdat een grote groep mensen uit diverse gemeenten bereikt zal worden. En de makkelijkste manier om dan te werk te gaan is middels enquêtes. De adresgegevens van de sportaanbieders zijn afkomstig van de diverse sportmedewerkers van de participerende gemeenten (project ‘Iedereen kan sporten’). Er zal nu in het kort worden weergegeven waarom er gekozen is om de volgende vragen in de enquête te stellen. Allereerst wordt gekeken naar de enquête: - ‘Sportaanbieder Aangepaste Sporten’ 1. Welke sport- en beweegmogelijkheden worden er vanuit uw organisatie voor mensen met een beperking georganiseerd? 2. Voor welke doelgroep(en) wordt de sport- en beweegmogelijkheid aangeboden? 3. Op welk tijdstip en dag biedt u sport aan voor deze doelgroep? De gegevens van deze vragen zijn naast het verwerken van de resultaten van belang voor de informatie op de website, sportwijzer. 4. Wanneer bent u begonnen met het sport- beweegaanbod voor mensen met een beperking? - Met hoeveel leden in het eerste jaar? 5. Hoeveel leden zijn er in het sportseizoen (2007-2008) bijgekomen? - Dat brengt u ledenaantal nu op Deze twee vragen zijn van belang bij het monitoren van het aantal sporters met een beperking. Er kan op deze manier ook gekeken worden hoeveel sporters er dit jaar gestart zijn. 6. Bent u tevreden over de manier waarop de activiteit verloopt? - Zo niet, wat zou u willen veranderen? 7. Komt uw organisatie knelpunten tegen rondom de activiteit(en) voor de doelgroep? - Indien ja, op welk gebied liggen deze knelpunten? - Vervoer 73
- Accommodatie - Subsidie - Technisch Kader - Anders, .. Het is belangrijk om te weten waar zich problemen voordoen om zo de sportaanbieder te kunnen helpen en ondersteunen. Op deze manier kan er samen voor gezorgd worden dat de kwaliteit van het sportaanbod verbeterd wordt. 8. Op welke gebieden staat u open voor eventuele uitbreiding van uw sportaanbod? - Uitbreiden van de activiteit - Uitbreiden van doelgroep - Uitbreiden van de soort activiteiten - Ik sta hier niet voor open Verenigingen op de juiste manier kunnen ondersteunen bij het uitbreiden van sportaanbod. 9. Is er iemand van uw organisatie bereid op de dinsdag middag van 15.30 tot 16.30 uur (in een blok van vier weken) kennismakingslessen op speciaal onderwijsscholen te geven? Er worden verschillende schoolsport extra activiteiten georganiseerd en het is vaak moeilijk een sportaanbieder te vinden die deze lessen zou willen verzorgen. Middels deze vraag wordt duidelijk welke verenigingen wel of niet benaderd kunnen worden. Ook voor de enquête: - ‘Mogelijke Sportaanbieder Aangepaste Sporten’ Zal gekeken worden waarom gekozen is voor de enquête vragen. 1. Heeft uw organisatie in het verleden activiteiten voor mensen met een beperking georganiseerd? Met deze vraag kan er achterhaald worden of een vereniging ervaring heeft met het werken met mensen met een beperking. En de reden waarom een eventueel eerder structureel sportaanbod niet meer bestaat. 2. Staat uw organisatie ervoor open sport- en beweegmogelijkheden voor mensen met een beperking op te starten? 3. Zijn er al plannen gemaakt voor het opstarten van een activiteit voor de doelgroep? 4. Wat zou de reden kunnen zijn dat uw organisatie een activiteit voor mensen met een beperking zou willen starten? 5. Welke sport- en beweegmogelijkheden zou u willen aanbieden? 6. Welke doelgroep zou u met u sportaanbod willen bereiken? Deze vijf vragen zijn gericht op de interesse van de vereniging op gebied van sport voor mensen met een beperking. 7. Denkt u knelpunten tegen te komen bij het opstarten van het sportaanbod voor de doelgroep (er rekening mee gehouden dat de regioconsulent hulp kan bieden bij onder andere het geven van voorlichting, advies, begeleiding en ondersteuning) Op welk gebied zou de vereniging ondersteuning moeten krijgen. Bij beide enquêtes wordt als laatste gevraagd of er nog opmerkingen of suggesties zijn.
74
7.3 Resultaten 1, Bestaande sportaanbieders Er zijn in totaal 600 enquêtes verstuurd. Hiervan is 21% teruggekomen. Van deze 21% geeft 25% al een aanbod voor mensen met een beperking te hebben. Van de verenigingen die nog geen aanbod voor de doelgroep hebben geeft 32,5% van de verenigingen aan hier wel voor open te staan. De rest van de verenigingen geeft aan geen aanbod voor de doelgroep te hebben en hier ook niet voor open te staan. De volgende verenigingen geven aan een sportaanbod voor mensen met een beperking te hebben: - Gymnastiek vereniging Alcides, Baarlo - Zitvolleybal Holyoke - Handboogschietvereniging - Voetbal SV Panningen - Zwemclub HZPC - Judo, Move2Belfeld - Voetbal, AVV America - Atletiek, AVV Venray - Senioren Sport Synthese - Judoclub Beesel - Sport en spel, stichting gehandicaptensport Doe je Mee - SV De Grensstreek - Invalide sportclub Helden - Tennisclub Velden - Tafeltennis Summa/ Red Stars - Fitness Fit Focus - Hockeyclub Blerick - Dans, DSG Expression - Rolstoeldansvereniging 4Wheel Dance - Judo Alcides Baarlo - Judo sportinstituut Verhagen - Voetbal, SV Venray - Atletiek Scopias - Voetbal MVC’19 - Fitness Reuver - Danscentrum Janssen - Jeu de Boules club Baarlo - TTC Asterix - BES 7.3.1 Op welke gebieden komende de bestaande sportaanbieders knelpunten tegen? Bij deze vraag waren de volgende antwoord mogelijkheden: - Vervoer - Accommodatie - Subsidie - Technisch kader - Anders, … In de volgende tabel, figuur 7 worden deze resultaten weergegeven.
75
Figuur 7, Knelpunten bestaande sportaanbod Vervoer Accommodatie Subsidie Gymnastiek Alcides Baarlo Zitvolleybal Holyoke Handboogschieten Voetbal SV Panningen
Technisch kader
Anders, ....
Ontbreken van een goede trainer jeugd g-team
Zwemclub HZPC Judo, 2Move Belfeld Voetbal, AVV America Atletiek, ATV Venray Senioren Sport Synthese Judoclub Beesel Sport en spel, stichting gehandicaptensport Doe je mee SV de Grensstreek Invalide sportclub Helden Tennisclub Velden Tafeltennis Summa/ Red stars Fitness, Fit Focus Hockeyclub Blerick Dans, DSG Expression Rolstoeldansvereniging, 4wheel dance Judo, Alcides Baarlo Judo, sportinstituut Verhagen Voetbal, SV Venray Atletiek, Scopias Voetbal, MVC’19 Fitness, Reuver Danscentrum Janssen Jeu de Boules club Baarlo TTC Asterix BES
Voor de winter
12
7
7
6
5
Het meeste wordt vervoer als knelpunt aangegeven. Daarna de punten accommodatie en subsidie. Het minst aantal knelpunten komt men tegen bij technisch kader. Er wordt 5 keer aangegeven op een andere plaats knelpunten tegen te komen. De dingen die hierbij worden opgeschreven zijn: - Tijdstip van het sportaanbod -niet voor iedereen haalbaar- (Fitness Reuver)
76
-
Meer bekendheid van de mogelijkheden (SV De Grensstreek) Individuele begeleiding kost meer aandacht en er is maar één trainer (Judoclub Beesel) - Ledenwerving en financiering activiteiten (zitvolleybal Holyoke) 9 verenigingen geven aan geen knelpunten tegen te komen! 7.3.2 Uitbreiden van het bestaande sportaanbod Keuzemogelijkheden bij deze vraag waren: - Uitbreiden activiteit (meer leden, meer groepen, meer dan 1 keer per week) - Uitbreiden van de doelgroep (meerdere doelgroepen bij het sportaanbod betrekken of extra groepen opstarten) - Uitbreiden soort activiteit (sportaanbod uitbreiden) - Ik sta hier niet voor open In de volgende tabel, figuur 8 is weergegeven hoe de verenigingen ertegen over staan het bestaande sportaanbod uit te breiden. Figuur 8, uitbreiden bestaande sportaanbod Uitbreiden Uitbreiden activiteit doelgroep Gymnastiek Alcides Baarlo Zitvolleybal Holyoke Handboogschieten Voetbal SV Panningen Zwemclub HZPC
Uitbreiden soort activiteit
Ik sta hier niet voor open
Geen badwater beschikbaar
Judo, 2Move Belfeld Voetbal, AVV America Atletiek, ATV Venray Senioren Sport Synthese Judoclub Beesel Sport en spel, stichting gehandicaptensport Doe je mee SV de Grensstreek Invalide sportclub Helden Tennisclub Velden Tafeltennis Summa/ Red stars Fitness, Fit Focus Hockeyclub Blerick Dans, DSG Expression Rolstoeldansvereniging, 4wheel dance Judo, Alcides Baarlo Judo, sportinstituut Verhagen Voetbal, SV Venray Atletiek, Scopias
77
Voetbal, MVC’19 Fitness, Reuver Danscentrum Janssen Jeu de Boules club Baarlo TTC Asterix BES 17
11
5
2
De meeste verenigingen kiezen voor ledenuitbreiding. Ook staan er veel verenigingen open om meerdere doelgroepen bij de activiteit te betrekken. Voor het uitbreiden van de soort activiteit wordt niet zo vaak gekozen. En er wordt door 2 verenigingen aangegeven niet open te staan voor uitbreiding. 4 verenigingen hebben deze vraag niet ingevuld. 7.3.3 Wil de vereniging meewerken aan schoolsport extra? Deze vraag is gesteld om erachter te komen of verenigingen benadert kunnen worden voor het geven van lessen schoolsport extra is. In figuur 9 zijn de resultaten van deze vraag weergegeven. Figuur 9, Schoolsport extra Wel Gymnastiekvereniging Alcides Baarlo Zitvolleybal Holyoke Handboogschieten Voetbal SV Panningen Zwemclub HZPC Judo, 2Move Belfeld Voetbal, AVV America Atletiek, ATV Venray Senioren Sport Synthese Judoclub Beesel Sport en spel, stichting gehandicaptensport Doe je mee SV de Grensstreek Invalide sportclub Helden Tennisclub Velden Tafeltennis Summa/ Red stars Fitness, Fit Focus Hockeyclub Blerick Dans, DSG Expression Rolstoeldansvereniging, 4wheel dance Judo, Alcides Baarlo Judo, sportinstituut Verhagen Voetbal, SV Venray
Niet
Wel interesse, maar tijd niet haalbaar
Eigen locatie
78
Atletiek, Scopias Voetbal, MVC’19 Fitness, Reuver Danscentrum Janssen Jeu de Boules club Baarlo TTC Asterix BES 10
14
Heel wat verenigingen geven aan niet te kunnen. Dit in verband met het tijdstip van de lessen (dinsdag 15.30-16.30 uur). Van de verenigingen die wel interesse hebben deze lessen te verzorgen geeft één vereniging aan dit alleen op de eigen locatie te willen doen. Als de figuren 8 en 9 met elkaar vergeleken worden. Kan vastgesteld worden dat de verenigingen die willen meewerken aan het schoolsport extra ook allemaal hebben ingevuld open te staan voor eventuele uitbreiding. Hiervan hebben de meeste verenigingen aangegeven open te staan voor uitbreiding van de activiteit.
79
7.4 Resultaten 2, Mogelijke sportaanbieders In figuur 10 wordt duidelijk welke verenigingen er open staan om een sportaanbod voor mensen met een beperking te willen opstarten. Ook is weergegeven om welk sportaanbod het zou gaan en in welke gemeente dit zou plaatsvinden. Figuur 10, Sportverenigingen die openstaan voor een sportaanbod doelgroep Vereniging Sport Gemeente RKDSO Voetbal Arcen en Velden SV Ysselsteyn Voetbal en korfbal Venray VCY Volleybalvereniging Volleybal Venray Ysselsteyn EHS Venlo Handboogschieten Venlo Voetbalvereniging DEV Arcen Voetbal Arcen en Velden B.C. De Kuiters Beugelen Venlo AV Flash Circulatievolleybal Arcen en Velden TC Rodhe Tennis Venray WSV Door Wandelen Fit Wandelen Venlo Mountainbike vereniging Mountainbike Venray Mudhunters HSV de Vriendenkring Tienray Vissen Meerlo-Wanssum Tafeltennisvereniging ‘Wap in Tafeltennis Meerlo-Wanssum Wanssum’ SV Velden Diverse sporten Arcen en Velden e RKSV Wittenhorst 1 keuze veldvoetbal Horst 2de keuze korfbal RV + PC Voorwaarts Paardrijden Venlo Sportclub Irene Voetbal Venlo Venlo Sport Crusaders Basketbal Venlo VCM Volleybal Horst Beugelclub ‘De Treffers’ Beugelen Maasbree Budoclub Horst Judo Horst Schietvereniging Schieten Venray Volleybalvereniging AVOC Volleybal Horst HV Eksplosion ’71, Tegelen Handbal Venlo Voetbalvereniging Baarlo Voetbal Venlo VC Setup Volleybal Meerlo-Wanssum TTV A Belke Tafeltennis Venlo Stichting avond 4 daagse Wandelen Venray Dust ‘n Mud Mountainbike GV Concordia Grondvormen van Helden bewegen / gymnastiek Duikvereniging Thetis Duiken Venlo TV Leunen Veulen, Heide Tennis Venray RKSV Melderslo Voetbal Horst Stichting Thyas Atletiek, wielrennen, Helden skate activiteiten, klimactiviteiten, teambuilding op hoogte parcours LTC de Kaetelberg Rolstoeltennis Venlo gedurende het
80
TV Grootveld BC Rebeo Beugelclub HBC Helden TTC Panningen TTV Helden Zwemvereniging SPIO Venray
seizoen april t/m oktober Rolstoeltennis Badminton Beugelen Tafeltennis Tafeltennis Zwemmen
Helden Beesel Helden Helden Helden Venray
Er zijn heel wat verenigingen die openstaan om een sportaanbod voor mensen met een beperking te willen opstarten. In figuur 11 wordt aangegeven uit welke gemeente de verenigingen komen die een sportaanbod zouden willen opstarten. Figuur 11, Gemeente mogelijke sportaanbieder 12 Arcen en Velden
10
Venray 8
Venlo Maasbree
6
Meerlo-Wanssum Helden
4
Horst 2
Beesel
0 1
Uit de gemeente Venlo komen de meeste verenigingen die openstaan een sportaanbod op te starten. Alleen vanuit de gemeente Sevenum zijn er geen verenigingen die een sportaanbod zouden willen opstarten. Als er gekeken wordt naar de sporten die verenigingen zouden willen opstarten, komen de volgende resultaten naar voren: weergegeven in figuur 12.
81
Figuur 12, Sportkeuze mogelijke sportaanbieders
Voetbal Zwemmen Volleybal Handboogschieten Beugelen Tennis Wandelen Mountainbike Vissen Tafeltennis Diverse sporten Paardrijden Basketbal Judo Schieten Handbal Gymnastiek Duiken Rolstoeltennis Badminton
7.4.1 Welke doelgroepen willen de verenigingen met het sportaanbod bereiken? De verenigingen kiezen voor de volgende doelgroepen om het sportaanbod op te richtten. Figuur 13, Doelgroepen mogelijke sportaanbieders Vereniging VG LG Chronisch RKDSO SV Ysselsteyn VCY Volleybalvereniging Ysselsteyn S.V. United EHS Venlo Voetbalvereniging DEV Arcen B.C. De Kuilers AV Flash TC Rodhe WSV Door Wandelen Fit Mountainbike vereniging Mudhunters HSV de Vriendenkring Tienray Tafeltennisvereniging ‘Wap in Wanssum’ SV Velden RKSV Wittenhorst RV + PC Voorwaarts
Auditief
Visueel
82
Sportclub Irene Venlo Sport Crusaders VCM Beugelclub ‘De Treffers’ Budoclub Horst Schietvereniging Volleybalvereniging AVOC HV Eksplosion ‘71 (tegelen) Voetbalvereniging Baarlo VC Setup TTV A Belke Stichting avond 4 daagse Dust ‘n Mud GV Concordia Duikvereniging Thetis TV Leunen Veulen, Heide RKSV Melderslo Stichting Thyas LTC de Kaetelberg TV Grootveld BC Rebeo Beugelclub HBC Helden TTC Panningen TTV Helden Zwemvereniging SPIO Venray
De meeste verenigingen hebben meerdere doelgroepen aangegeven om het sportaanbod op te richtten. In volgorde van meest gekozen naar minst gekozen doelgroepen: Mensen met een; - Verstandelijke beperking - Lichamelijke beperking - Chronische en auditieve beperking - Visuele beperking In de volgende tabel is aangegeven op welke leeftijdsgroepen de mogelijke sportaanbieders zich willen richtten.
83
Figuur 14, Leeftijdsgroepen mogelijke sportaanbieders Vereniging Kinderen Jongeren Volwassenen Ouderen RKDSO SV Ysselsteyn VCY Volleybalvereniging Ysselsteyn S.V. United EHS Venlo Voetbalvereniging DEV Arcen B.C. De Kuilers AV Flash TC Rodhe WSV Door Wandelen Fit Mountainbike vereniging Mudhunters HSV de Vriendenkring Tienray Tafeltennisvereniging ‘Wap in Wanssum’ SV Velden RKSV Wittenhorst RV + PC Voorwaarts Sportclub Irene Venlo Sport Crusaders VCM Beugelclub ‘De Treffers’ Budoclub Horst Schietvereniging Volleybalvereniging AVOC HV Eksplosion ‘71 (tegelen) Voetbalvereniging Baarlo VC Setup TTV A Belke Stichting avond 4 daagse Dust ‘n Mud GV Concordia Duikvereniging Thetis TV Leunen Veulen, Heide RKSV Melderslo Stichting Thyas LTC de Kaetelberg TV Grootveld BC Rebeo Beugelclub HBC Helden TTC Panningen TTV Helden Zwemvereniging SPIO
84
Venray
Uit deze tabel kan worden opgemaakt dat de meeste verenigingen ervoor kiezen meerdere leeftijdsgroepen met hun sportaanbod te willen bereiken. Figuur 15, Samenvatting leeftijdsgroepen mogelijke sportaanbieders
15% 23%
Kinderen Jongeren Volwassenen Ouderen
31% 31%
De meeste verenigingen kiezen voor een sportaanbod voor jongeren en volwassenen. Daarna komt de leeftijdsgroep kinderen en op de laatste plaats de ouderen. 7.4.2 Welke knelpunten denken verenigingen tegen te komen? Bij de vraag welke knelpunten verenigingen denken tegen te komen bij het opstarten van een sportaanbod voor mensen met een beperking zijn de volgende antwoorden mogelijk: - Vervoer - Accommodatie - Subsidie - Technisch kader - Anders, .. Figuur 16, Knelpunten mogelijke sportaanbieder Vereniging Vervoer Accommodatie
Subsidie Technisch Anders, kader ...
RKDSO SV Ysselsteyn VCY Volleybalvereniging Ysselsteyn S.V. United EHS Venlo Voetbalvereniging DEV Arcen B.C. De Kuilers AV Flash TC Rodhe WSV Door Wandelen Fit
85
Mountainbike vereniging Mudhunters HSV de Vriendenkring Tienray Tafeltennisvereniging ‘Wap in Wanssum’ SV Velden RKSV Wittenhorst RV + PC Voorwaarts Sportclub Irene Venlo Sport Crusaders VCM Beugelclub ‘De Treffers’ Budoclub Horst Schietvereniging Volleybalvereniging AVOC HV Eksplosion ‘71 (tegelen) Voetbalvereniging Baarlo VC Setup TTV A Belke Stichting avond 4 daagse Dust ‘n Mud GV Concordia Duikvereniging Thetis TV Leunen Veulen, Heide RKSV Melderslo Stichting Thyas LTC de Kaetelberg TV Grootveld BC Rebeo Beugelclub HBC Helden TTC Panningen TTV Helden Zwemvereniging SPIO Venray
Veel verenigingen kiezen voor meerdere antwoord mogelijkheden. De verdeling van de knelpunten waar het meest voor gekozen wordt, is in figuur 17 weergegeven.
86
Figuur 17, Samenvatting knelpunten mogelijke sportaanbieders 30
Aantal verenigingen
25 Vervoer
20
Accommodatie Subsidie
15
Technisch kader 10
Anders, ..
5 0 Knelpunten
De meeste verenigingen geven aan knelpunten op gebied van technisch kader tegen te komen. Als tweede geven de meeste verenigingen accommodatie en anders,.. aan. Als derde vervoer. En subsidie wordt het minst als knelpunt gezien. Bij de optie anders,.. worden de volgende punten aangegeven: - 6 keer wordt aangegeven knelpunten te krijgen wat betreft het begeleiding van mensen tijdens de activiteit - 3 keer wordt aangegeven dat de vereniging hulp wil omdat de vereniging zelf geen ervaring heeft - Voorlopig is onze organisatie hier niet klaar voor - Het aantal leden, in de directe omgeving (Venlo, Broekhuizenvorst) zijn al clubs met g-voetbal - Integreren binnen bestaande groepen - Voldoende animo op gelijkwaardig niveau - Accommodatie nog onduidelijk cq voorwaarden m.b.t. accommodatie. Anders, voldoende aanmelding om teams te kunnen opstarten, zeker als aanbod vanuit eigen woonplaats alleen moet komen - Onderzoek wat er mogelijk is - Een beperking lijkt niet handig voor deze sport - Financiën, groepen zijn vaak erg klein - Waarschijnlijk zijn er weinig mensen van de doelgroep in de buurt waardoor er geen volledig team kan worden samengesteld - Trainingsmogelijkheden - Communicatie met doelgroep auditieve beperking - LG mits zij aan de sport mee kunnen doen 7.4.3 Welke vereniging heeft ervaring met activiteiten voor de doelgroep? Er zijn 5 verenigingen die aangeven in het verleden al een keer een sportactiviteit voor mensen met een beperking te hebben georganiseerd. 1. LTC Kaetelberg, Deze vereniging geeft aan eerder een activiteit voor de doelgroep, mensen met een:
87
-
Verstandelijke beperking Lichamelijke beperking o Jongeren De reden dat deze activiteit is opgehouden is dat er geen vraag naar was. 2. GV Concordia Deze vereniging heeft in het verleden een activiteit voor mensen met een: - Verstandelijke beperking o Kinderen De reden dat de activiteit niet meer bestaat is omdat de groep te klein werd. 3. Duikvereniging Thetis De doelgroep waarvoor deze vereniging in het verleden activiteiten voor heeft georganiseerd is, mensen met een: - Verstandelijke beperking - Lichamelijke beperking o Jongeren De reden dat de activiteit niet meer bestaat is omdat de vereniging aangeeft geen actieve aanbieder te zijn, alleen als er vraag naar is. 4. Venlo Sport Crusaders Deze vereniging heeft in het verleden activiteiten georganiseerd voor mensen met een: - Lichamelijke beperking o Jongeren o Volwassenen De reden dat de vereniging hiermee gestopt is: 2 jongeren in het team overstegen het niveau van het team waardoor zij naar een andere club zijn gegaan waar meer ontwikkelingsmogelijkheden zijn. Het team dat overbleef was onvoldoende groot om als team te blijven spelen. 5. EHS Venlo Deze vereniging had een activiteit voor mensen met een: - Lichamelijke beperking o Volwassenen De reden dat dit aanbod gestopt is: overlijden van de schutters.
88
7.5 Resultaten 3, Sportaanbieders die geen sportaanbod voor mensen met een beperking willen starten Hieronder een lijst met verenigingen die wel hebben gereageerd, maar ervoor kiezen geen sportaanbod voor mensen met een beperking op te starten. -
ZVV Beringen, Horst Korfbalvereniging Erica Budoteam Meerlo-Wanssum PC en LR St. Jan Merselo Rijvereniging Tommix VV Bevo Hengelsportvereniging De Ruisvoorn Helden VC Olsredlem Handboogschutterij St. Joris Volleybalvereniging WAP WAP Volleybalvereniging Koningslust Badmintonclub Baarlo Dancing Team Venlo Eurotech BevoHC PC Caprilli Rijvereniging en ponnyclub Ons Genot VC Grashoek Vokon Volleybalvereniging Revoc/ VCB SV Oostrum Scoil Rince Celtus HV Hercules’81 Reuver Gymvereniging Oranje Vlug en Lenig ACVVV Badmintonclub Maasbree’80 Trim en loop vereniging Tegelen Biljartvereniging De Kemphaan Biljartvereniging DOS Venray HBSWillem Sell Ponyclub de Dravertjes LR Rijdt met beleid Ponyclub Wittenhorst SPO Venray TWC Olympia Rijvereniging ReKarwah Tafeltennisvereniging RTC de Zwaan Ruiterclub Wittenhorst HVC Freetime Action Badmintonclub Korfbalvereniging De Merels Melderslo Paardensportvereniging Ysselsteyn LWR RV en PC de Heideruikers Korfbalvereniging DOS SV Merselo Jagersvereniging Tienray
89
-
Biljartvereniging t Anker Handbalclub Wittenhorst ZVV Inter ‘80 Sv Geupteren Handbal Loreal Venlo MTC Ronckenstein
Dit is 42,5% van het aantal teruggestuurde enquêtes.
90
7.6 Samenvatting
Er is een onderzoek uitgevoerd onder alle sportverenigingen in Noord-Limburg. De gekozen onderzoeksmethode is enquêteren. Er zijn twee verschillende enquêteformulieren opgesteld omdat de bedoeling was zowel de verenigingen met een sportaanbod voor mensen met een beperking als de verenigingen zonder een sportaanbod voor mensen met een beperking te willen bereiken. De beredenering waarom gekozen is voor de vragen die in de enquête: ‘Sportaanbieder Aangepaste Sporten’ zijn terug te vinden zijn onder andere: -Gegevens en informatie met betrekking tot het huidige sportaanbod in beeld brengen -Monitoren van het huidige sportaanbod -Knelpunten omschrijven om de kwaliteit van het sportaanbod te verbeteren -Kijken welke verenigingen het sportaanbod zouden willen uitbreiden. -Inventariseren welke verenigingen kunnen worden ingezet bij de activiteit ‘Schoolsport Extra’ Redenen waarom er gekozen is voor de vragen in de enquête ‘Mogelijke Sportaanbieder Aangepaste Sporten’ zijn: -Kijken of een vereniging ervaring heeft met het organiseren van sportactiviteiten voor mensen met een beperking. -Kijken op welke sport en doelgroep (mensen met een beperking) een vereniging zich met het sportaanbod zou willen richtten. 21% van de verstuurde enquêtes zijn ingevuld. In 25% van deze enquêtes wordt aangegeven dat de vereniging een sportaanbod voor mensen met een beperking hebben. Van de overige 75% geeft 32,5% aan open te staan een sportaanbod voor mensen met een beperking op te starten. De bestaande sportaanbieders komen de meeste knelpunten tegen op het gebied: vervoer. De meeste verenigingen geven aan de bestaande activiteit te willen uitbreiden, maar tevens geeft het merendeel ook aan geen tijd / interesse te hebben in het invullen van de activiteit: ‘Schoolsport Extra’. Van de verenigingen die een sportaanbod voor mensen met een beperking zouden willen opstarten, hebben de meeste verenigingen uit de gemeente Venlo gereageerd. De activiteiten die aangeboden worden verschillen erg van aard, maar het grootste deel geeft aan zich te willen richten op de sport voetbal. De doelgroep waar het merendeel van de verenigingen voor kiest is jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. De meeste verenigingen denken knelpunten tegen te komen bij technisch kader. 5 Verenigingen hebben aangegeven in het verleden activiteiten voor mensen met een beperking te hebben georganiseerd. Uit het onderzoek blijkt dat 42,5% van de geënquêteerden geen sportaanbod voor mensen met een beperking zou willen opstarten.
91
92
8
DISCUSSIE
8.1 Inleiding 8.2 Enquêtes 8.3 Resultaten 8.4 Samenvatting
93
8.1 Inleiding
Gekeken kan worden naar de plus, minpunten de aantallen en de resultaten van het onderzoek kan er vastgesteld worden of dit de juiste manier van onderzoeken is geweest. Welke dingen zouden er verandert kunnen worden om ervoor te zorgen dat het onderzoek zo goed mogelijk verloopt en de resultaten het meest betrouwbaar zijn?
8.2 Enquêtes Alle deelnemende gemeenten van het project ‘Iedereen kan sporten’ hebben de contactgegevens van de sportaanbieders binnen de gemeente doorgegeven. Alle verenigingen zijn meegenomen bij het versturen van de enquêtes. Hier was het echter beter geweest de verenigingen die geen toegevoegde waarde zouden hebben als bijvoorbeeld politiehondenvereniging, kleindierenvereniging en schaak- en damverenigingen eruit te filteren. Van deze verenigingen heeft het merendeel niet gereageerd, de rest heeft de enquête maar gedeeltelijk ingevuld. De enquêtes zijn verstuurd naar alle sportverenigingen in de gemeenten. In het merendeel van de adreslijsten werden de fitnessaanbieders niet meegenomen. Terwijl juist deze een grote rol spelen bij sport (en mensen met een chronische aandoening). Wellicht zitten er fitnesscentra tussen die al een aanbod voor mensen met een beperking of chronische aandoening hebben. Verder is het van belang te weten of een van de fitnesscentra open staan dergelijke activiteiten te organiseren. Zeker gezien de top 5 meest geschikte sporten voor mensen met een chronische aandoening, waarbij fitness op de 3de plaats staat weergegeven. Aan de hand van de gegevens die nu verzameld zijn zou er wel gerichter naar een fitnesscentra/ sportaanbieder toe gestapt kunnen worden. Een bijkomend voordeel is dat bij fitnesscentra vaak goed opgeleid kader beschikbaar is. Verder is het verschil met veel sportverenigingen dat de prestatieve drang minder dominant is, in ieder geval vaak niet het visitekaartje van het bedrijf is. Er is gekozen om eerst de enquêtes te versturen en vanuit de resultaten die hieruit naar voren kwamen te werken. Een andere optie was eerst te kijken naar de sporten die geschikt zijn voor mensen met een chronische aandoening en vanuit dat oogpunt de betreffende sportaanbieders te benaderen. Maar voor het project was het ook belangrijk te kijken naar de mogelijkheden voor de andere doelgroepen (mensen met een verstandelijke, lichamelijke, auditieve en visuele beperking). Dit is de reden waarom voor de eerste optie gekozen is. Verder kan er altijd achteraf nog voor gekozen worden een sportaanbieder te benaderen. 21% van de verstuurde enquêtes is teruggekomen. Wat betreft het aantal verenigingen die reeds een aanbod voor de doelgroep hebben komen we op 32 verenigingen. Dat betekent dat 37,21% van alle verenigingen met een aanbod voor de doelgroep in de regio (86 volgens de sportwijzer op de website) hebben gereageerd. Gezien maar een deel van de enquêtes is teruggekomen kan er nooit volledig van deze resultaten worden uitgegaan.
94
8.3 Resultaten Zoals hierboven al aangegeven is er 21% van de verstuurde enquêtes teruggekomen. De resultaten zijn afhankelijk van dit aantal enquêtes. Ondanks dat er niet volledig van deze resultaten kan worden uitgegaan kan er positief teruggekeken worden naar het aantal geretourneerde enquêtes. Een ander positief punt is dat 32,5% van de verenigingen aangeeft open te staan een aanbod voor de doelgroep op te starten. Dit percentage ligt behoorlijk hoog, zeker wanneer er gekeken wordt naar de 25% van de geënquêteerden die aangeven al een aanbod voor de doelgroep mensen met een beperking te hebben. Dit houdt in dat maar 42,5%, (minder dan de helft) van de geënquêteerden hebben aangegeven geen aanbod voor de doelgroep te hebben en dit ook niet willen overwegen. Er is gekozen voor een onderzoeksmethode waarbij alleen de sportaanbieders bereikt worden. Dit omdat bij eerder onderzoek bleek dat het erg moeilijk was de doelgroep te bereiken. Dit onder anderen door de privacy regeling. Maar achteraf gezien zou het toch ook belangrijk zijn de doelgroep zelf te kunnen scoren. Onder anderen om te kijken tegen welke knelpunten de doelgroep aanloopt, waar de interesses liggen en welke ideeën de doelgroep zelf heeft over het sport- en beweegaanbod. Op deze manier zouden er pas echt bruikbare resultaten naar boven komen. De manier waarop dit gedaan zou kunnen worden is door middel van samenwerking met verschillende instanties. Met name het achterhalen van de aantallen van de doelgroep is van belang om te kunnen kijken of er een progressie, wat betreft sportdeelname van mensen met een beperking, heeft plaatsgevonden. Om de interesse, knelpunten en dergelijke zaken te achterhalen zou aan de sportverenigingen gevraagd kunnen worden voor medewerking. Op deze manier worden echter alleen de sporters bereikt. Het bereiken van de niet sporters uit de doelgroep is het grootste probleem. Uit eerder onderzoek bleek dat het moeilijk was medewerking te verkrijgen van instanties. Wel hebben een aantal speciaal onderwijsinstellingen meegewerkt aan het onderzoek. Een optie is om bij: -
Alle betrokken instanties, doktoren, fysiotherapeuten ziekenhuizen en publieke instanties (waar mensen met een beperking komen),
middels een folder en mond op mond reclame bekend te maken dat er een onderzoek naar sport voor mensen met een beperking gedaan wordt. Tevens zou er dan op al deze plaatsen de mogelijkheid moeten bestaan om de betreffende enquête in te vullen. Ook zou er de mogelijkheid moeten bestaan de enquête via de website in te vullen. Als dit mogelijk is zouden mensen ook, middels bijvoorbeeld een artikel in de plaatselijke krant, van het onderzoek op de hoogte gesteld kunnen worden. Door meer bekendheid te geven aan het onderzoek bestaat er ook de kans dat ouders/ verzorgers: -
Eerder meewerken aan het onderzoek Inzien dat er gewerkt wordt aan passende sport en beweegmogelijkheden
95
-
Hun zoon/ dochter/ patiënt stimuleren deel te nemen aan een van de beweegactiviteiten.
Om er ook daadwerkelijk voor te zorgen dat er meegewerkt wordt zal er naast de enquêteformulieren ook informatie aanwezig moeten zijn over het project en over de huidige sport en beweegmogelijkheden. Zodat mensen weten wat er met de resultaten van het onderzoek gedaan zal worden. Tevens zal er bij het opstellen van de enquêtes rekening gehouden moeten worden met de vraagstelling. Een optie is om gebruik te maken van diverse beeldpictogrammen waardoor het formulier ook makkelijker zelfstandig door de doelgroep kan worden ingevuld.
96
8.4 Samenvatting
22% van de verstuurde enquêtes zijn geretourneerd. Hiervan geeft 32,5% van de verenigingen aan open te staan een aanbod voor de doelgroep op te starten. 25% van de geënquêteerden geeft aan al een sportaanbod voor de doelgroep te hebben. 42,5% geeft aan geen sportaanbod voor de doelgroep te hebben en ook niet te willen opstarten. Er zijn een aantal punten die een volgende keer beter op een andere manier gedaan kunnen worden. Het gaat om de volgende punten: - Het filteren van alle gegevens van sportaanbieders - Meenemen van fitness adressen - Het bereiken en scoren van zowel doelgroepen als sportaanbieders. Een mogelijkheid om het onderzoek op zowel de sportaanbieders als de doelgroep te richtten, is door onder andere meer bekendheid te geven aan het onderzoek sport voor mensen met een beperking. -De resultaten van de sportaanbieders zouden nog steeds gescoord kunnen worden door middel van een enquête. -De sporters, mensen met een beperking, zouden bereikt kunnen worden middels de sportaanbieders. -De niet sporters zouden bereikt kunnen worden door informatie en bekendheid van het onderzoek bij instellingen, publieke instanties, doktoren, ziekenhuizen en fysiotherapeuten. Naast het geven van bekendheid van het onderzoek is het tevens belangrijk kennis en informatie te geven over het project en de huidige sport- en beweegmogelijkheden.
97
98
CONCLUSIES
9
9.1 Inleiding 9.2 Deelvragen 9.3 Vraagstelling 9.4 Samenvatting
99
9.1 Inleiding
Om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van het huidige sportaanbod verbeterd of ondersteund worden is er aan de verenigingen gevraagd welke knelpunten deze bij het organiseren van het huidige sportaanbod tegenkomen. Uit de resultaten die bij de enquête ‘mogelijke sportaanbieder’ naar voren zijn gekomen blijkt dat er heel wat verenigingen zijn die een sportaanbod voor mensen met een beperking Door conclusies te trekken op de vooraf gestelde deelvragen kan er een uiteindelijk antwoord geformuleerd worden op de vraagstelling van de scriptie. De vraagstelling is: ‘Op welke mogelijke manieren kan het project ‘Iedereen kan sporten’ na 2008 worden voortgezet?’
100
9.2 Deelvragen
5. Wat is ‘Iedereen kan sporten’? a. Wat houdt het project in? ‘Iedereen kan sporten’ is een sportproject voor mensen met een beperking in de regio Noord Limburg. Het project richt zich op het bevorderen van sportieve vrijetijdsbesteding voor mensen met een beperking. b. Op welke manier is het project georganiseerd? Het project ‘Iedereen kan sporten’ kent een: - stuurgroep, die bestaat uit: o De 9 deelnemende gemeenten (Arcen en Velden, Helden, Horst aan de Maas, Maasbree, Meerlo-Wanssum, Sevenum, Venlo, Venray en Beesel) o NebasNsg o Huis voor de sport Limburg - Regioconsulent, die verantwoordelijk is voor de uitvoering en het bewaken van het gestelde beleid. - Klankbordgroep, deze bestaat uit o.a. onderwijsinstellingen, zorginstellingen, ondersteunende organisaties, gehandicaptenplatforms etc. De klankbordgroep is verantwoordelijk voor het adviseren - Werkgroepjes, voor het uitvoeren en invullen van activiteiten worden er werkgroepjes samengesteld. c. Welke doelen willen aan de hand van het project bereikt worden? 1. Verhogen van de sportparticipatie onder de doelgroep 2. Bevorderen van woon- en leefklimaat door het creëren/ vergroten van een ruimer en evenwichtiger sport- en beweegaanbod voor de doelgroep 3. Een bijdrage leveren aan het terugdringen van overgewicht onder de doelgroep in het onderwijs en zorginstellingen 4. Terugdringen en wegnemen van beperkingen en/ of belemmeringen om te gaan sporten en bewegen voor de doelgroep d. Wat voor activiteiten worden er vanuit het project georganiseerd? Vanuit het project ‘Iedereen kan sporten’ worden de volgende activiteiten georganiseerd: - Structureel sportaanbod - Schoolsport extra - Demo Doe Dag - Sportdagen/ interscolair toernooi o IJspret o Beachsportdag - Project gezonde leefstijl - Intramuraal sportaanbod e. Op welke manier worden alle activiteiten bekostigd? De activiteiten van het project ‘Iedereen kan sporten’ worden op verschillende manieren bekostigd, namelijk:
101
-
Provinciale bijdrage van 50.000 euro per jaar (2008 en 2009) Financiële bijdrage van de participerende gemeente aan het project ‘Iedereen kan sporten’ Financiële bijdrage en of menskracht van participerende organisaties als MEE, Dichterbij, NebasNsg, fonds gehandicaptensport, zorginstellingen, speciaal onderwijs, vervoersbedrijven en Huis voor de Sport Limburg. f.
Wat is er tot nu toe allemaal met het project bereikt?
De resultaten van het project ‘Iedereen kan sporten’ zijn onderzocht en hieruit komt naar voren dat: - Er zijn in het sportjaar 2007-2008 106 mensen met een beperking gestart met structureel sportaanbod. - Er zijn 13 nieuwe structurele sportaanbieders bijgekomen. - En er zijn 513 mensen met een beperking structureel aan het sporten.
6. Hoe organiseren anderen gemeenten/ provincies dergelijke sportprojecten voor mensen met een beperking? a. Welke provincies kennen projecten die gericht zijn op sport voor mensen met een beperking? Alle Nederlandse provincies organiseren sportprojecten en of sportactiviteiten voor mensen met een beperking (Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel, Gelderland, Flevoland, Midden Nederland, Noord Holland, Zuid Holland, Zeeland, Brabant, Limburg). b. Welke doelen stellen deze provincies aan hun projecten? De hoofddoelstelling van alle projecten komt op het volgende neer: ‘Het sport en beweegaanbod voor mensen met een beperking uitbreiden en verbeteren.’ c. Met welke organisaties wordt samengewerkt? Er wordt met verschillende organisaties samengewerkt. De organisaties waarmee de meeste projecten samenwerking zijn met name de organisaties: - MEE - NebasNsg d. Op welke manier worden de financiële zaken van het project geregeld? Wat betreft de financiën zijn de meeste projecten afhankelijk van provinciale subsidiëring, gemeentelijke bijdragen en bijdragen van fondsen of samenwerkende organisaties. e. Op welke doelgroepen zijn deze projecten gericht? De provinciale projecten richten zich op, mensen met een: - Verstandelijke beperking - Lichamelijke beperking - Chronische aandoening - Auditieve beperking - Visuele beperking
102
f.
Welke activiteiten worden er georganiseerd voor de doelgroep?
Dit verschilt per project. De meeste projecten richten zich op: - Structureel sportaanbod - Jaarlijkse activiteiten gericht op een grote groep, vergelijkbaar met de demo doe dag - Kleinere activiteiten of opleidingen voor kaderleden - Toernooien 7. Hoe gaan andere projecten om met zaken als: -
Monitoren
Andere projecten voeren een monitorringonderzoek uit door middel van samenwerking met andere organisaties, zoals: - NISB - TNO - GGD Er wordt zowel een onderzoek vanuit de doelgroep als de sportaanbieders uitgevoerd. -
Financiën
Projecten kunnen de activiteiten bekostigen door middel van: - Structurele bijdrage van de deelnemers - Cofinanciering van relevante partners - (sport) Organisaties - Gemeenten - Financiële provinciale bijdrage - Steunstichting o Subsidies o Giften o Donaties -
Doelgroepen die nog niet betrokken zijn bij het project ‘Iedereen kan sporten’
De doelgroep mensen met een chronische aandoening is nog niet bij het project ‘Iedereen kan sporten’ betrokken. Het project BOOST is een sportproject dat zich speciaal op deze doelgroep richt. Dit project maakt gebruik van een methode om mensen met een chronische aandoening aan te zetten tot gedragsverandering naar een actieve(re)leefstijl. -
Organisatiestructuur
De organisaties van de projecten die benaderd zijn kunnen beiden de organisatie onderverdelen in verschillende taken, uitgevoerd door verschillende medewerkers.
8. Op welke manier kan het sportaanbod versterkt en uitgebreid worden? a. Welke verenigingen hebben een aanbod voor mensen met een beperking? Volgens de sportwijzer van de website ‘Iedereen kan sporten’ zijn er 86 structurele sportaanbieders voor mensen met een beperking in de regio Noord Limburg.
103
Volgens het onderzoek zijn er 29 verenigingen die een aanbod voor mensen met een beperking hebben. Dit zijn de volgende verenigingen: -
Gymnastiek vereniging Alcides, Baarlo Zitvolleybal Holyoke Handboogschietvereniging Voetbal SV Panningen Zwemclub HZPC Judo, Move2Belfeld Voetbal, AVV America Atletiek, AVV Venray Senioren Sport Synthese Judoclub Beesel Sport en spel, stichting gehandicaptensport Doe je Mee SV De Grensstreek Invalide sportclub Helden Tennisclub Velden Tafeltennis Summa/ Red Stars Fitness Fit Focus Hockeyclub Blerick Dans, DSG Expression Rolstoeldansvereniging 4Wheel Dance Judo Alcides Baarlo Judo sportinstituut Verhagen Voetbal, SV Venray Atletiek Scopias Voetbal MVC’19 Fitness Reuver Danscentrum Janssen Jeu de Boules club Baarlo TTC Asterix BES b. Welke punten kunnen verbeterd worden?
Niet alle verenigingen geven aan knelpunten tegen te komen. Maar volgens het onderzoek blijkt dat de meeste verenigingen knelpunten tegenkomen bij: - Vervoer. Na het knelpunt vervoer kiezen verenigingen voor de knelpunten: - Accommodatie en - Subsidie Daarna ondervinden de meeste verenigingen knelpunten bij: - Technisch kader En als laatste zijn er een aantal verenigingen die aangeven op andere gebieden knelpunten tegen te komen. Hierbij worden de volgend knelpunten omschreven: - Tijdstip van het sportaanbod -niet voor iedereen haalbaar- Meer bekendheid van de mogelijkheden - Individuele begeleiding kost meer aandacht en er is maar één trainer - Ledenwerving en financiering activiteiten c. Hoe staan de verenigingen tegenover uitbreiding? De meeste verenigingen geven aan op meerdere manieren hun sportaanbod te willen uitbreiden. Het vaakst wordt gekozen voor uitbreiding van:
104
het ledenaantal. Daarna kiezen verenigingen voor uitbreiding van: - de doelgroep Daarna voor het uitbreiden van: - de soort activiteit En als laatste geven een aantal verenigingen aan niet open te staan voor uitbreiding. d. Welke verenigingen willen het sportaanbod op scholen promoten? De volgende verenigingen geven aan het sportaanbod op scholen te willen promoten: -
Zitvolleybal Holyoke Invalide sportclub Helden Tafeltennis Summa/ Red stars Rolstoeldansvereniging, 4wheel dance Judo, Alcides Baarlo Judo, sportinstituut Verhagen Voetbal, SV Venray Fitness, Reuver Danscentrum Janssen Jeu de Boules club Baarlo e. Welke verenigingen die nog geen sportaanbod voor mensen met een beperking hebben zouden dit wel willen opstarten?
In het onderzoek hebben 40 sportverenigingen aangegeven open te staan een sportaanbod voor mensen met een beperking op te willen starten. -
RKDSO SV Ysselsteyn VCY Volleybalvereniging Ysselsteyn EHS Venlo Voetbalvereniging DEV Arcen B.C. De Kuiters AV Flash TC Rodhe WSV Door Wandelen Fit Mountainbike vereniging Mudhunters HSV de Vriendenkring Tienray Tafeltennisvereniging ‘Wap in Wanssum’ SV Velden RKSV Wittenhorst RV + PC Voorwaarts Sportclub Irene Venlo Sport Crusaders VCM Beugelclub ‘De Treffers’ Budoclub Horst Schietvereniging Volleybalvereniging AVOC HV Eksplosion ’71, Tegelen Voetbalvereniging Baarlo VC Setup TTV A Belke
105
-
Stichting avond 4 daagse Dust ’n Mud GV Concordia Duikvereniging Thetis TV Leunen Veulen, Heide RKSV Melderslo Stichting Thyas LTC de Kaetelberg TV Grootveld BC Rebeo Beugelclub HBC Helden TTC Panningen TTV Helden Zwemvereniging SPIO Venray f.
Welke doelgroepen zouden deze verenigingen met het sportaanbod willen bereiken?
De meeste verenigingen hebben meerdere doelgroepen aangegeven om het sportaanbod op te richtten. In volgorde van meest gekozen naar minst gekozen doelgroepen: Mensen met een; - Verstandelijke beperking - Lichamelijke beperking - Chronische en auditieve beperking - Visuele beperking De meeste sportverenigingen kiezen een sportaanbod voor jongeren en volwassenen te willen opstarten. g. Op welke punten zouden deze verenigingen ondersteuning willen hebben? De meeste verenigingen geven aan knelpunten op gebied van: - technisch kader denken tegen te komen. Als tweede geven de meeste verenigingen: - accommodatie en anders,.. aan. Als derde - vervoer. - En subsidie wordt het minst als knelpunt gezien. h. Welke vereniging heeft ervaring met activiteiten voor de doelgroep? Er zijn 5 verenigingen die in het verleden al een keer een activiteit voor mensen met een beperking hebben georganiseerd. Dit zijn de verenigingen: 6. LTC Kaetelberg, 7. GV Concordia 8. Duikvereniging Thetis 9. Venlo Sport Crusaders 10. EHS Venlo
106
i.
Welke verenigingen willen geen aanbod voor mensen met een beperking opstarten?
De volgende verenigingen hebben in het onderzoek aangegeven geen sportaanbod voor mensen met een beperking te willen starten: -
ZVV Beringen, Horst Korfbalvereniging Erica Budoteam Meerlo-Wanssum PC en LR St. Jan Merselo Rijvereniging Tommix VV Bevo Hengelsportvereniging De Ruisvoorn Helden VC Olsredlem Handboogschutterij St. Joris Volleybalvereniging WAP WAP Volleybalvereniging Koningslust Badmintonclub Baarlo Dancing Team Venlo Eurotech BevoHC PC Caprilli Rijvereniging en ponnyclub Ons Genot VC Grashoek Vokon Volleybalvereniging Revoc/ VCB SV Oostrum Scoil Rince Celtus HV Hercules’81 Reuver Gymvereniging Oranje Vlug en Lenig ACVVV Badmintonclub Maasbree’80 Trim en loop vereniging Tegelen Biljartvereniging De Kemphaan Biljartvereniging DOS Venray HBSWillem Sell Ponyclub de Dravertjes LR Rijdt met beleid Ponyclub Wittenhorst SPO Venray TWC Olympia Rijvereniging ReKarwah Tafeltennisvereniging RTC de Zwaan Ruiterclub Wittenhorst HVC Freetime Action Badmintonclub Korfbalvereniging De Merels Melderslo Paardensportvereniging Ysselsteyn LWR RV en PC de Heideruikers Korfbalvereniging DOS SV Merselo Jagersvereniging Tienray Biljartvereniging t Anker 107
-
Handbalclub Wittenhorst ZVV Inter ‘80 Sv Geupteren Handbal Loreal Venlo MTC Ronckenstein
9. Hoe moet het project ‘Iedereen kan sporten’ na 2008 verder? a. Welke doelgroepen kunnen nog meer bij het project betrokken worden? De doelgroep mensen met een chronische aandoening zijn nog niet bij het project betrokken. En gekeken naar voorbeelden van andere projecten die wel activiteiten voor mensen met een chronische aandoening organiseren kan er gekeken en besloten worden of dergelijke activiteiten ook binnen het project ‘Iedereen kan sporten’ betrokken kunnen worden. b. Op welke manier kunnen de financiële tekortkomingen (ontbreken provinciale bijdrage) worden opgevangen? Er zijn verschillende organisaties die zich bezig houden met (sport voor) mensen met een beperking. Voorbeelden van deze organisaties zijn: o Patiëntenorganisatie o Ziekenhuizen, medische adviescentra, revalidatiecentra o Fysiotherapeuten o Stichting DOEN o Sjenzo Ook zijn er fondsen die zich richten op sport voor mensen met een beperking. Er kan een beroep worden gedaan op deze fondsen voor het verkrijgen van een financiële bijdrage. Enkele voorbeelden van fondsen zijn: o Johan Cruyf foundation o Dirk Kuyt foundation o Fonds Gehandicaptensport o Johanna kinderfonds o Nederlandse stichting voor het gehandicapte kind o Revalidatiefonds
108
9.3 Vraagstelling De vraagstelling is: ‘Op welke mogelijke manieren kan het project ‘Iedereen kan sporten’ na 2008 worden voortgezet?’ Door de conclusies van de deelvragen samen te vatten kan er een antwoord geformuleerd worden op de vraagstelling. a. Uitbreiding project b. Financiën c. Organisatie Ad A: Het project kan op verschillende punten uitgebreid worden. -
Er kunnen meerdere doelgroepen bij het project betrokken worden, bijvoorbeeld mensen met een chronische aandoening. De structurele activiteiten kunnen worden uitgebreid. Veel verenigingen zijn bereid hun huidige sportaanbod uit te breiden of een sportaanbod voor mensen met een beperking op te starten. Er kunnen nieuwe activiteiten of projecten worden opgestart.
Al deze uitbreidingen passen binnen de huidige infrastructuur van het project ‘Iedereen kan sporten’. Ad B: Samenwerking met verschillende organisaties kan financieel gezien kosten besparen. Maar voordat hier besluiten in genomen worden zal er met de huidige organisatie gekeken moeten worden waartoe de betreffende partijen bereid zijn. Ook het benaderen van fondsen is een manier om financiële tekortkomingen te kunnen opvullen. Ad C: Wanneer straks de veranderingen (uitbreiding, andere financiële bronnen) in het project zouden plaatsvinden zou er gebruik gemaakt kunnen worden van de huidige organisatiestructuur. Alleen de invulling van de functies/ taken zullen aangepast moeten worden om alles daadwerkelijk te kunnen realiseren. Wat ook in andere projecten naar voren kwam is dat er veel mensen / werkgroepjes in het project bepaalde taken uitvoeren. Belangrijk is dat de hoofdtaken bij de regioconsulent blijven. Maar er moet een manier gevonden worden waarop deze ook voldoende tijd kan investeren aan de uitbreiding en veranderingen. Dit zou kunnen door de bestaande activiteiten/ taken onder te brengen bij diverse werkgroepjes. In de huidige organisatiestructuur is de inbreng van de gemeente erg laag. Ook hier zouden een aantal taken neergelegd kunnen worden. Naast het huidige organisatiemodel zullen er in verband met onder andere financiële stromen meerdere organisatie bij het project aansluiten. Deze organisaties/ fondsen zouden kunnen worden ingedeeld bij een van de activiteiten of betrokken kunnen worden bij het gehele project. Nadeel hiervan (betrekken bij het gehele project) is echter dat de kans dat er meerdere organisaties bij het project aansluiten kleiner is.
109
9.4 Samenvatting
Door middel van het samenvatten van de conclusies die getrokken zijn naar aanleiding van alle deelvragen, kan de vraagstelling beantwoord worden. De vraagstelling is: ‘Op welke mogelijke manieren kan het project ‘Iedereen kan sporten’ na 2008 worden voortgezet?’ Deze vraagstelling kan onderverdeeld worden in drie punten: 1. Uitbreiding project 2. Financiën 3. Organisatie 1. Uitbreiding project Het project kan op verschillende punten uitgebreid worden. - Er kunnen meerdere doelgroepen bij het project betrokken worden, bijvoorbeeld mensen met een chronische aandoening. - De structurele activiteiten kunnen worden uitgebreid. - Er kunnen nieuwe activiteiten of projecten worden opgestart. Al deze uitbreidingen passen binnen de huidige infrastructuur van het project ‘Iedereen kan sporten’. 2. Financiën Samenwerking met verschillende organisaties kan financieel gezien kosten besparen. Maar voordat hier besluiten in genomen worden zal er met de huidige organisatie gekeken moeten worden waartoe de betreffende partijen bereid zijn. Ook het benaderen van fondsen is een manier om financiële tekortkomingen te kunnen opvullen. 3. Organisatie Werken vanuit de huidige organisatiestructuur waarbij taken aangepast/ verspreid of bij andere personen komen te liggen. Naast de organisaties en mensen die betrokken zijn bij de huidige organisatiestructuur zouden er nog meerdere organisaties bij het project of een van de activiteiten betrokken worden.
110
10
AANBEVELINGEN
10.1 Inleiding 10.2 Aanbevelingen 10.2.1 Inhoud project 10.2.2 Organisatie 10.2.3 Financiën 10.3 Samenvatting
111
10.1 Inleiding
Het antwoord op de vraagstelling (Op welke mogelijke manieren kan het project ‘Iedereen kan sporten’ na 2008 worden voortgezet?) was als volgt: Het project kan op verschillende punten uitgebreid worden. - Er kunnen meerdere doelgroepen bij het project betrokken worden, bijvoorbeeld mensen met een chronische aandoening. - De structurele activiteiten kunnen worden uitgebreid. - Er kunnen nieuwe activiteiten of projecten worden opgestart. Al deze uitbreidingen passen binnen de huidige infrastructuur van het project ‘Iedereen kan sporten’. Samenwerking met verschillende organisaties kan financieel gezien kosten besparen. Maar voordat hier besluiten in genomen worden zal er met de huidige organisatie gekeken moeten worden waartoe de betreffende partijen bereid zijn. Ook het benaderen van fondsen is een manier om financiële tekortkomingen te kunnen opvullen. Werken vanuit de huidige organisatiestructuur waarbij taken aangepast/ verspreid of bij andere personen komen te liggen. Naast de organisaties en mensen die betrokken zijn bij de huidige organisatiestructuur zouden er nog meerdere organisaties bij het project of een van de activiteiten betrokken worden. Aan de hand van de conclusies kunnen er aanbevelingen voor het project ‘Iedereen kan sporten’ gedaan worden. Bij deze aanbevelingen wordt er gelet op de organisatie van het project. De inhoud van het project en het financiële gedeelte van het project. Vooraf was er ook een doelstelling vastgesteld. Deze zal nu verder worden uitgewerkt in dit hoofdstuk. De doelstelling is: ‘Een plan van aanpak maken dat gericht is op de voortgang van het project na 2008.’ Hierbij wordt er gelet op de inhoud van het project, de organisatie en de financiën.
112
10.2 Aanbevelingen De aanbevelingen zijn gericht op verschillende vlakken: - Inhoud project - Organisatie - Financiën 10.2.1 Inhoud project
Gekeken naar de inhoud van het project kan er besloten worden: - Uitbreiden doelgroepen en daarmee ook: - Uitbreiding van het structureel sportaanbod - Uitbreiding van de activiteiten Maar belangrijk is eerst te kijken naar het bestaande sport en activiteiten aanbod.
1. Bestaande sportaanbod Structureel sportaanbod In het onderzoek is er gekeken naar de verenigingen die een aanbod voor mensen met een beperking hebben en welke knelpunten deze verenigingen tegenkomen. Door de verenigingen op de aangegeven knelpunten te ondersteunen kan de kwaliteit van het sportaanbod verhoogt worden. Daarnaast zal het sportaanbod hierdoor ook aantrekkelijker worden voor zowel de aanbieder als de deelnemer. Er wordt gesproken over de knelpunten: - Vervoer - Accommodatie - Subsidie - Technisch kader - Anders, ... Voor het vervoer zou er gekeken kunnen worden op welke manier de vereniging hier een rol in zou kunnen spelen. Bestaat de mogelijkheid om een vrijwilligerspoule op te starten die de mensen van en naar de activiteit brengen (project Groningen). En wellicht kan het project of de vereniging een bijdrage leveren voor het vergoeden van de reiskosten. Wat betreft de accommodatie zal met de vereniging individueel gekeken moeten worden naar de knelpunten en de mogelijkheden. Subsidie, vanuit het project kan duidelijk aangegeven worden welke subsidies er gegeven worden. Daarnaast kunnen de verenigingen aangeven voor welke zaken subsidie verkregen zou willen worden. Wellicht dat er vanuit het project besloten kan worden om de verenigingen op een aantal punten te ondersteunen. Ook kan er gekeken worden naar de betreffende sportbonden die op deze vlakken ook vaak ondersteuning bieden.
113
Technisch kader, wellicht kan er ondersteuning worden geleverd vanuit het project door het inzetten van sportwerkers. Een andere manier is mensen de mogelijkheid geven een opleiding of dergelijke te volgen zodat de vereniging zelf voor deskundig kader kan zorgen. Dit kan tevens van belang zijn bij het uitbreiden van het aanbod. Via een informatiemiddag zouden verenigingen over dergelijke zaken geïnformeerd kunnen worden. Conclusie: Om samen met verenigingen naar de knelpunten te kijken vergt veel energie. Een andere manier om de knelpunten aan te pakken is om vanuit een algemeen oogpunt naar een geschikte oplossing te zoeken. Dit zou gedaan kunnen worden door alle betreffende verenigingen bij elkaar te roepen en te laten aangeven welke ideeën de verenigingen zelf hebben. De rol van het project is dan meer gericht op het samenbrengen van deskundigheid en oplossen van knelpunten.
Activiteiten Aan de activiteiten die op dit moment door het project worden uitgevoerd hoeft weinig tot niets veranderd te worden. Enkele kleine aanpassingen die eventueel uitgevoerd zouden kunnen worden zijn bijvoorbeeld; -
bij ‘schoolsport extra’;
Bij elke activiteit/ blok een sportwerker inzetten. Dit omdat er dan steeds een ‘bekend gezicht’ bij de activiteit aanwezig is. Dit is met name belangrijk voor de school/ leerlingen. Om de leerlingen meer mogelijkheid te geven om te gaan deelnemen aan het structurele sportaanbod zou er een extra 5de contact moment kunnen worden ingepland waarop de leerlingen kunnen deelnemen aan een ‘echte’ training. Hierdoor kunnen de leerlingen een nog duidelijker beeld krijgen van de sport. Verder is de stap om aan een training deel te nemen kleiner wanneer er bekende personen meegaan en het vervoer geregeld wordt. Wel zal er vooraf goed gekeken moeten worden welke leerlingen ook echt interesse hebben in de sport. Alle activiteiten lopen goed en zijn goed georganiseerd. Wel zou ervoor gekozen kunnen worden meerdere activiteiten te organiseren gericht op meerdere doelgroepen. Deze worden verder omschreven onder kop 2; uitbreiden sportaanbod, ‘nieuwe’ activiteiten. Conclusie: Het doel van het schoolsport extra is kennis maken met een sport en uiteindelijke aansluiting vinden bij een structurele sportaanbieder. Voorstel om dit doel meer te kunnen verwezenlijken is om een extra moment in te plannen waarbij de geïnteresseerde leerlingen kunnen deelnemen aan een les bij de vereniging. Het vervoer van en naar de activiteit wordt vanuit het project geregeld.
2. Uitbreiden sportaanbod Structureel sportaanbod -
Doelgroepen
Bij het uitbreiden van het (structurele) sportaanbod kan er gekeken worden naar de doelgroepen die nog niet bij het project betrokken zijn of waar nog relatief weinig activiteiten voor worden georganiseerd. Het gaat dan om de doelgroepen:
114
o Mensen met een chronische aandoening Deze doelgroep is geheel omschreven in de scriptie: ‘Iedereen kan sporten’, ook mensen met een chronische aandoening! o Oudere mensen met een beperking, In het onderzoek geven een aantal verenigingen aan hun doelgroep te willen uitbreiden. Wellicht dat deze vereniging een rol kunnen spelen bij het betrekken van oudere mensen met een beperking bij het sportaanbod. o Mensen met een auditieve en visuele beperking Voor mensen met een auditieve en of visuele beperking worden er weinig activiteiten georganiseerd. Als er gekeken wordt naar de resultaten van het onderzoek blijkt dat er toch diverse verenigingen zijn die een aanbod voor deze doelgroepen zouden willen opstarten. Voorbeelden van verenigingen waarmee gekeken zou kunnen worden naar deze mogelijkheden zijn: Budoclub Horst (visueel en auditief) Handbalvereniging Eksplosion Tegelen (auditief) SV Velden (visueel en auditief) Conclusie: Er zijn een aantal verenigingen gemotiveerd om een sportaanbod te starten voor een doelgroep die weinig tot niet bij het project betrokken worden. Voorstel is om met deze verenigingen intensief in contact te treden om samen een plan op te stellen, gericht op de mogelijkheden van de doelgroep, dat afzonderlijk uitgevoerd kan worden.
-
Spreiding activiteiten
Er kan gelet worden op de spreiding van de activiteiten. Bij het opzetten van nieuw sportaanbod wordt er gelet op de spreiding van de activiteiten. Gekeken naar de resultaten van het onderzoek zou er extra aandacht uit moeten gaan naar de gemeenten:
Beesel Sevenum Meerlo-Wanssum Arcen en Velden
Van de verenigingen die hebben aangegeven een sportaanbod te willen opstarten bevinden de volgende verenigingen zich in één van bovenstaande gemeenten: o BC Rebeo, badminton, Beesel o VC Setup, volleybal, Meerlo-Wanssum o Tafeltennisvereniging WAP in Wanssum, tafeltennis, Meerlo-Wanssum o HSV De Vriendenkring Tienray, vissen, Meerlo-Wanssum o o o o
RKDSO, voetbal, Arcen en Velden Voetbalvereniging DEV, voetbal, Arcen en Velden AV Flash, ciculatievolleybal, Arcen en Velden SV Velden, diverse sporten, Arcen en Velden
115
Badminton wordt nog niet aangeboden dus wellicht kan dat met de vereniging uit Beesel worden opgestart, (deze hebben in het verleden aangegeven dat dit niet mogelijk was?). De sporten voetbal, volleybal en tafeltennis worden op meerdere plaatsen georganiseerd maar nog niet in de gemeenten Meerlo-Wanssum en Arcen en Velden. Wanneer er gekozen wordt een activiteit op te starten zal er rekening gehouden moeten worden met de andere verenigingen. Is er genoeg animo voor de sport, zodat de groepen niet te klein worden? Conclusie: In een aantal gemeenten worden nog weinig structurele sportactiviteiten voor mensen met een beperking georganiseerd. Wel hebben een aantal verenigingen te kennen gegeven in deze gemeenten te willen starten met een sportaanbod voor mensen met een beperking. Voorstel is om met een aantal sportvereniging het sportaanbod op te zetten.
Een andere mogelijkheid is om een vereniging, die zich richt op bijvoorbeeld op een 4-tal sporten, in alle deelnemende gemeenten op te starten. Aan de hand van het aantal verenigingen kunnen er diverse toernooi of spelvormen tussen de gemeenten worden gespeeld. Het doel van deze activiteit is mensen met een beperking samen te brengen door middel van sport. Verder zijn er veel mensen die het leuk vinden verschillende sporten te beoefenen. Om een beetje vergelijkbare teams te krijgen is het goed om de activiteit op een bepaalde doelgroep en leeftijdsgroep te richtten: Jeugd en jongeren, 10 tot en met 20 jaar, met een verstandelijke beperking. De uitvoering kan neergelegd worden bij de sportwerkers van het project. Wellicht dat er samengewerkt kan worden met diverse sportverenigingen. SV Velden heeft bijvoorbeeld in het onderzoek aangegeven meerdere sporten te kunnen / willen organiseren. Ook anderen verenigingen hebben aangegeven te willen uitbreiden op gebied van de soort activiteiten. Dit waren de verenigingen: o o o o o
Senioren sport synthese Doe je mee, sport en spel stichting gehandicaptensport Invalide sportclub Helden Rolstoeldansvereniging 4wheel dance Judo sportinstituut verhagen
Met name met de eerste drie verenigingen zou contact gezocht kunnen worden om te kijken wat deze kunnen betekenen bij het organiseren van bovenstaande activiteit. Financieel moet er budget vrijgemaakt worden voor onder andere: o Sportwerkers o Accommodatie o Materiaal o Verenigingen Conclusie: Sport brengt mensen samen. Een voorstel voor het project is om grotere groepen mensen met een beperking samen te brengen door middel van structureel sportaanbod. Daarnaast is het voorstel om in elke gemeente een vereniging op te richten die zich richt op meerdere sporten. Onderling zouden deze verenigingen toernooien/ spelvormen kunnen opzetten.
116
-
‘Nieuwe’ activiteiten
Ook kan er gelet worden op de soort activiteiten die georganiseerd worden. Voor welke sporten is nog geen aanbod voor mensen met een beperking. Uit het onderzoek komen de volgende sporten naar voren die nog niet in het project georganiseerd worden: o o o o o
Korfbal, SV Ysselsteijn, Venray + RKSV Wittenhorst, Horst Mountainbike, mountainbikevereniging Mudhunters, Venray Handbal, HV Eksplosion ’71, Tegelen, Venlo Duiken, duikvereniging Thetis, Venlo Stichting Thyas, outdoorsporten, Helden Klimmen Skate-activiteiten Wielrennen
Deze sporten zouden allemaal opgestart kunnen worden. Wanneer dit zou kunnen gebeurden en verdere invulling is afhankelijk van het budget. Gekeken naar de stichting Thyas zou er ook voor een niet structurele activiteit gekozen kunnen worden. Maar de stichting betrekken bij bijvoorbeeld een outdoor sportdag voor mensen met een beperking. Conclusie: Er worden een aantal sporten nog niet in het project aangeboden. In het onderzoek hebben een aantal verenigingen aangegeven gemotiveerd te zijn een sportaanbod op te starten. Het voorstel is om uit deze groep juist die sporten te selecteren die nog niet worden aangeboden voor mensen met een beperking.
Activiteiten -
Olympiade
Een van de activiteiten die door een ander project georganiseerd wordt en eruit springt is de ‘Olympiade’. Dit is een activiteit die gericht is op samen sporten, integratie en acceptatie. Er worden verschillende sportactiviteiten georganiseerd, waar mensen met een verstandelijke beperking samen met een beweegmaatje aan kunnen deelnemen. Het doel van deze activiteit is integratie en acceptatie van mensen met een verstandelijke beperking in de samenleving. De sportactiviteiten bestaan uit: o Bal en racketsporten Voetbal Tennis en badminton Korfbal en unihockey o Zwemsport Snorkelen, duiken Aquarobic Waterbasketbal Afstandzwemmen o Dans en gymnastiek
117
Streetdance – volksdans – stijldans Trampoline – turnonderdelen o Outdoorsport Klimmen en high rope parcours Boogschieten Nordic walking Skeeler o Indoorsport Fitness Cardiofitness – spinning – bewegen op muziek Judo – karate Door ambassadeur van het project te worden richt je je op de werving van deelnemers en sportmaatjes. De doelgroep waar de activiteit zich op richt is mensen in de leeftijd van 12 tot 80 jaar. Deelname is gratis. Financieel gezien moet er budget worden vrijgemaakt voor: o Inhuren deskundigen o Inhuren materialen o Accommodaties o Communicatie Conclusie: Integratie en acceptatie van mensen met een beperking in de maatschappij is een belangrijk item. De ‘Olympiade’ is een activiteit die zich hierop richt en heel veel uitstraling heeft naar de omgeving. Mensen met een beperking kunnen hierdoor een extra stimulans krijgen om actief aan sport deel te nemen. Voorstel is om deze activiteit vanuit het project ‘Iedereen kan sporten’ te organiseren.
-
Hackers
Gekeken naar de resultaten van het schoolsport extra kan opgemerkt worden dat bij elk blok steeds dezelfde leerlingen zich aanmelden deel te nemen aan de activiteit. Voor deze leerlingen zou er structureel een naschools sportaanbod kunnen komen. Dit sportaanbod bestaat uit verschillende sportonderdelen. De samenstelling van het programma ligt in handen van de deelnemers en begeleiders. Het voordeel is dat de leerlingen op deze manier in een bekende omgeving en met bekende mensen sporten. Verder zijn de leerlingen al op school en dient alleen het tijdstip van het vervoer naar huis aangepast te hoeven worden. De lessen kunnen gegeven worden door een tweetal sportwerkers vanuit het project ‘Iedereen kan sporten’. Financieel gezien moet er budget worden vrijgemaakt voor: o Sportwerkers o Inhuren materialen o Inhuren deskundigen o Vervoer Conclusie: Een vereniging naschoolse sport oprichten waarbij verschillende sportonderdelen (gekozen door deelnemers en begeleiders) aan bod komen.
118
-
(bij)Scholing kader aangepaste sport
Er wordt op verschillende manieren scholing en bijscholing gegeven vooraangepaste sport. Met name omdat de kennisdag die afgelopen jaar (2007) vanuit het project ‘Iedereen kan sporten’ goed is ontvangen, is het belangrijk te kijken op welke manier dit soort activiteiten herhaald kunnen worden. Zo kiezen andere projecten ervoor: o Mensen de mogelijkheid te geven een opleiding te volgen o Organiseren van bijscholingen De mensen die betrokken zijn bij de organisatie of uitvoering van sport voor mensen met een beperking, hebben vaak weinig tijd. Daarom zouden de scholingen/ opleidingen die worden aangeboden niet teveel omvang moeten hebben. Wat geprobeerd zou kunnen worden is dat er structureel één keer per jaar een bijscholingsdag voor kader georganiseerd wordt. Deze dag zal zich richtten op verschillende thema’s. Aan de hand van deze dag kan er besloten worden om bijvoorbeeld 2 maal per jaar een opleiding gericht op één thema aan te bieden. Financieel gezien moet er voor deze activiteit budget worden vrijgemaakt voor: o Deskundigen o Communicatie o Accommodatie Conclusie: Deskundig kader is belangrijk bij het organiseren van activiteiten voor mensen met een beperking. Voorstel is om jaarlijks een aantal opleidingen en of kennisdagen vanuit het project te organiseren.
-
Beachvoetbal
Vanuit de Dirk Kuyt foundation word er al een beach soccer evenement georganiseerd. Er zou met deze organisatie samengewerkt kunnen worden om dergelijke activiteit ook vanuit het project ‘Iedereen kan sporten’ te organiseren. Bijvoorbeeld tijdens de Venlose beachsportdagen. Gezamenlijk met de KNVB zouden de voetbalverenigingen benaderd kunnen worden voor deelname aan deze activiteit. Wanneer de activiteit voor het eerste wordt georganiseerd zou het goed zijn om zich te richten op één of twee doelgroepen. Bijvoorbeeld kinderen/ jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking. Natuurlijk is het ook goed samen met de andere organisaties (KNVB, Dirk Kuyt foundation) hierover te brainstormen. Conclusie: Vanuit het project een beach soccer toernooi organiseren vanuit het project Iedereen kan sporten. Dit in samenwerking met organisaties als de Dirk Kuyt foundation en de KNVB.
119
10.2.2 Organisatie Het doel van deze scriptie is te onderzoeken op welke manier het project kan worden uitgebreid. In de huidige organisatie valt op dat veel taken en verantwoordelijkheden bij de regioconsulent liggen. Echter zal de uitbreiding van het project voor nog meer taken en verantwoordelijkheden zorgen. En gezien de regioconsulent maar een bepaald aantal uren heeft voor het vervullen van zijn functie zouden er keuzes gemaakt moeten worden welke activiteiten wel of niet plaatsvinden en welke doelgroepen wel of niet bereikt worden. Het doel van het onderzoek is nu te kijken op welke mogelijke manier wel alle activiteiten doorgang kunnen vinden en het project zo effectief mogelijk kan worden uitgebreid. Vanuit het project worden verschillende activiteiten georganiseerd. De regioconsulent is organisatorisch bij (alle) activiteiten betrokken. Wanneer het project uitgebreid wordt zal dit niet meer lukken. Belangrijk is dan om te kijken op welke gebieden de regioconsulent het hardst nodig is. Wanneer de uitbreiding van het project plaatsvindt zal de inhoud van het project bestaan uit: -
Bestaande structurele sportaanbod
-
Bestaande activiteiten o Schoolsport extra o Sportdagen o Demo doe dag o Basissport Limburg
-
Nieuwe structurele sportaanbod o ‘nieuwe’ doelgroepen Mensen met een chronische aandoening o ‘nieuw’ sportaanbod
-
Nieuwe activiteiten o Hackers o Olympiade o Opleiding/ kennisdagen o Beachvoetbal
De regioconsulent moet zich vooral bezig kunnen houden met vernieuwingen, ontwikkelingen, coördinatie en voortgang van het project. Daarom is het van belang verschillende taken te verdelen/ onderbrengen bij anderen ofwel werkgroepjes. Deze ‘werkgroepjes’ zouden kunnen bestaan uit: - Sportwerkers - Studenten, stagiaires CIOS/ FSH - Organisaties of verenigingen
120
Figuur 18: Organisatie Betrokken
Huidige situatie, taken
Veranderingen/ nieuwe situatie
Organiserend, sturend, ondersteunend, werving deelnemers.
Organiseren bijeenkomst voor verenigingen om knelpunten te bespreken.
Uitvoerend: accommodatie, technisch kader
De werving van de deelnemers (eventueel budget beschikbaar stellen). Plan van aanpak en uitvoering knelpunten i.s.m. andere verenigingen.
Sportwerkers
In sommige situaties, uitvoering van de activiteit
Waar nodig inzetten bij uitvoering van de activiteiten.
Sportbonden
Ondersteuning bieden aan verenigingen.
Sportbonden betrekken voor eventuele ondersteuning (financieel, materialen, lesstof, knelpunten).
Structureel sportaanbod Bestaande Regioconsulent structurele sportaanbod Verenigingen
Nieuwe structurele activiteiten
Bestaande Activiteiten Schoolsport extra
Regioconsulent
Organiserend, sturend, ondersteunend.
Verenigingen
Uitvoerend, werving deelnemers.
Sportwerkers
(Waar nodig) uitvoering.
Sportbonden
Adviserend, informerend, bieden van (financiële) ondersteuning.
Regioconsulent
Financiën, organisatie
Financiën + bepalen werkgebied (p.v.a.)*.
Speciaal onderwijs instellingen
Opstellen sportaanbod, werving deelnemers, beschikbaar stellen accommodatie.
Keuze sportaanbod, werving deelnemers, beschikbaar stellen accommodatie.
Sportwerkers
Ondersteuning verenigingen.
Sportwerkers verantwoordelijk voor organisatie en 121
(mede)uitvoering, organiseren 5de contactmoment, vervoer.
Sportdagen
Sportverenigingen
Uitvoering activiteit (eventueel i.s.m. sportwerkers), Uitvoering activiteit, informatie voor vervolg, 5de contactmoment plannen. informatie voor vervolg.
Sportbonden
Ondersteuning bieden aan verenigingen.
Sportbonden betrekken voor eventuele ondersteuning (financieel, materialen, lesstof).
Regioconsulent
Financiën + (mede) organisatie, vervoer.
Financiën + keuze ondersteuning activiteiten (p.v.a.)
Speciaal onderwijs instellingen
Invulling en uitvoering sportdagen.
Invulling en uitvoering sportdagen.
Sportwerkers
Uitvoering sportdagen.
Uitvoering sportdagen + vervoer + (mede)organisatie.
Demo doe dag Basissport Limburg
Afzonderlijk project in samen werking met verschillende organisaties. De regioconsulent is projectcoördinator. Regioconsulent
Organiseren, informeren, contacten, financiën.
Organiseren, informeren, contacten, financiën.
Basissport Limburg
Adviseren.
Adviseren.
Sportwerkers
Uitvoeren.
Uitvoeren.
Speciaal Accommodatie. onderwijsschool
Accommodatie.
122
Nieuwe activiteiten Hackers
Regioconsulent
Sturend, bepalen werkgebied (p.v.a.), financiën.
Speciaal onderwijs Instellingen
Werving deelnemers, promoten activiteit.
Sportwerkers
Organiserend, werving deelnemers, promoten activiteit, inhoud activiteit.
Olympiade
Opleidingen/ kennisdagen
Beach voetbal
Regioconsulent
Afzonderlijk project in samen werking met verschillende organisaties. De regioconsulent als projectleider. (Johan Cruyf foundation) Organiserend, faciliteren.
Organisaties
Werving, informeren, uitvoerend.
Regioconsulent
Organiserend, faciliteren.
Sportwerkers
Uitvoering.
Organisaties
Werving, informeren. (KNVB, Dirk Kuyt foundation)
p.v.a. = plan van aanpak
123
10.2.3 Financiën Vanaf 2009 zal het project geen financiële provinciale bijdragen meer krijgen. Dit betekent dat de bestaande en nieuwe activiteiten vanuit een andere bron gefinancierd moeten worden. Een van de manieren waarop dit zou kunnen is door diverse organisaties bij het project te betrekken die op het gebied van menskracht en of financiën een bijdrage kunnen leveren. Gekeken naar de organisaties en activiteiten zijn de volgende opties mogelijk: -
‘Nieuwe’ doelgroep mensen met een chronische aandoening CG-Raad, dit is DE koepelorganisatie van mensen met een chronische aandoening in Nederland.
-
Stichting DOEN deze organisatie geeft aan: “Voor DOEN is het een uitdaging om kwetsbare groepen, zoals ouderen of mensen met een fysieke of mentale beperking, via sport mee te laten doen in de maatschappij. Met name de instroom van deze groepen in reguliere sportverenigingen krijgt speciale aandacht” (www.doen.nl).
-
NSGK organisatie die “initiatieven ondersteunt die zich richten op het inrichten en het mogelijk maken van activiteiten voor kinderen met een beperking” (www.nsgk.nl).
Ook kent Nederland diverse fondsen die gericht zijn op sport voor mensen met een beperking. Deze zijn al eerder in hoofdstuk 2.4.2 besproken. Als deze fondsen nu aan een van de activiteiten of het gehele project gekoppeld worden, zijn de volgende opties mogelijk: -
Olympiade Johan Cruyf foundation, dit omdat het doel van de activiteit Olympiade is samen sporten, integratie en acceptatie. En in een van de criteria van het Johan cruyf fonds staat aangegeven: “Projecten dienen bij voorkeur gericht te zijn op het bevorderen van de integratie tussen gehandicapte en niet gehandicapte sporters” (www.cruyffoundation.nl)
-
Beach soccer Dirk Kuyt foundation, dit fonds heeft namelijk ervaring met het beach soccer voor mensen met een beperking, “samen met de Nederlandse Beach Soccer Bond (NBSB) organiseert de Dirk Kuyt Foundation een NK beach soccer voor voetballers met een verstandelijke beperking in verschillende steden in Nederland” (www.dirkkuytfoundation.nl).
-
Demodoedag Dirk Kuyt foundation, een van de onderdelen van de demo doe dag is g-voetbal en het Dirk Kuyt fonds geeft samen met Feyenoord G-voetbalclinics ter promotie van het G-voetbal. Ook ondersteunt het fonds sportdagen voor mensen met een beperking. Het fonds gehandicapten sport is al bij de organisatie van de demo doe dag betrokken.
Huidige financiële bijdrage die ook gedurende de komende jaren een financiële bron van het project zullen zijn: - Financiële bijdragen participerende gemeenten - Menskracht/ financiële bijdrage van de organisaties: MEE, Zorginstellingen, Speciaal Onderwijs, Huis voor de sport Limburg, NebasNsg, Fonds gehandicaptensport, vervoersbedrijven.
121
10.3 Samenvatting
De doelstelling van de scriptie is: ‘Een plan van aanpak maken dat gericht is op de voortgang van het project na 2008.’ Om een plan van aanpak te kunnen maken is er een onderverdeling gemaakt op drie gebieden: 1. Inhoud 2. Organisatie 3. Financiën 1. Inhoud van het project ‘Iedereen kan sporten’ - Uitbreiden doelgroepen Het betrekken van de doelgroep mensen met een chronische aandoening bij het project ‘Iedereen kan sporten’. Voor informatie hierover zie scriptie: ‘Iedereen kan sporten’, ook mensen met een chronische aandoening. - (uitbreiding van het) Structureel sportaanbod Pilot starten om samen te komen tot oplossingen van de knelpunten. Pilot opstarten om samen te kijken naar de mogelijkheid om nieuw structureel sportaanbod op te starten. Gekeken naar de spreiding van de activiteiten zouden er in een aantal gemeenten nog wat structurele activiteiten aangeboden kunnen worden. Structurele sportactiviteiten die nog niet in het project worden aangeboden in het sportaanbod opnemen en opstarten. - (uitbreiding van de) Activiteiten Een project waarbij in elke gemeente verenigingen georganiseerd worden die zich richten op een 4-tal sporten. Er zouden met deze verenigingen verschillende toernooien en activiteiten georganiseerd kunnen worden. Het doel van dit project is mensen met een beperking en sport samenbrengen. Olympiade, een activiteit gericht op integratie en acceptatie van mensen met een beperking organiseren. Hackers, een naschoolse sportvereniging. Een beach soccer toernooi organiseren. Het mogelijk maken van (bij) scholing van kaderleden. 2. Organisatie Er wordt gewerkt vanuit het huidige organisatiemodel, waarbij er een schuiving is van de huidge taken. De regioconsulent staat aan het hoofd van deze organisatie, waarbij deze zich in de nieuwe situatie met name zal richten op de veranderingen/ mogelijkheden en vernieuwingen. Andere taken zullen onderverdeeld worden onder diverse werkgroepjes en organisaties.
122
3. Financiën - De CG-Raad, bij de organisatie betrekken. Met name om de doelgroep mensen met een chronische aandoening bij het project te betrekken. - Stichting DOEN en NSGK benaderen voor o.a. financiële steun - De Johan Cruyff foundation benaderen voor ondersteuning of een financiële bijdrage bij de activiteit: Olympiade. Dit omdat deze foundation zich met name richt op Projecten die gericht zijn op het bevorderen van de integratie tussen gehandicapte en niet gehandicapte sporters” - De Dirk Kuyt foundation benaderen voor ondersteuning en financiële bijdrage bij de activiteiten: ‘Demo Doe Dag’ en ‘Beach Soccer’.
123
BRONNEN
124
Bronnen Internet -
NebasNsg, Bunnink, van het World Wide Web gehaald op 18 maart 2008: www.nebasnsg.nl
-
Hartezorg, van het World Wide Web gehaald op 3 april 2008: www.hartezorg.nl
-
Federatie Gehandicaptenorganisaties Limburg, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: www.fgl-limburg.nl
-
Wegwijzer op internet, van het World Wide Web gehaald op 20 mei 2008: www.b9.nl
-
Huis voor de sport Limburg, Sittard, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: www.huisvoordesportlimburg.nl
-
MEE, Noord Limburg, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: www.mee-nml.nl
-
SOL, Sittard, van het World Wide Web gehaald op 1 mei 2008: www.sollimburg.nl
-
Sport Drenthe, Drenthe, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: http://www.sportdrenthe.nl/?O=76&Page=17
-
Dichterbij, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: www.dichterbij.nl
-
Doen, Amsterdam, van het World Wide Web gehaald op 24 mei 2008: www.doen.nl
-
Sjenzo, De Bilt, van het World Wide Web gehaald op 24 mei 2008:www.sjenzo.nl
-
Chronische zieken en gehandicaptenraad Nederland, Utrecht, van het World Wide Web gehaald op 24 mei 2008: www.cg-raad.nl
-
Nederlandse stichting van het gehandicapte kind, Amsterdam, van het World Wide Web gehaald op 24 mei 2008: www.nsgk.nl
-
Cruyf foundation, Amsterdam, van het World Wide Web gehaald op 24 mei 2008: www.cruyff-foundation.org
-
Dirk Kuyt foundation, Katwijk, van het World Wide Web gehaald op 24 mei 2008: www.dirkkuytfoundation.nl
-
Fonds gehandicaptensport, Bunnik, van het World Wide Web gehaald op 24 mei 2008: http://www.fondsgehandicaptensport.nl
-
Vividus, Venlo, van het World Wide Web gehaald op 24 mei 2008: http://www.vividusvenlo.nl/
-
Sportzorg, van het World Wide Web gehaald op 24 mei 2008: www.sportenbeweegpagina.nl
-
Huis voor de sport Groningen, Groningen, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: www.huisvoordesportgroningen.nl
125
-
De Brug, Groningen, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: www.debrugprovinciegroningen.nl
-
Frysas, Friesland, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: www.frysas.nl
-
Aangepaste Sporten, Tynaarlo, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: http://www.tynaarlo.nl/live/Sport/Sportprojectenenbeleid/Aangepastsporten/Aangepastsporten.pag
-
Sportraad Overijssel, Overijssel, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: http://www.sportraadoverijssel.nl/sportstimulering/ssboostalgemeen.php
-
Gelderland sportland, Gelderland, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: http://www.gelderlandsportland.nl/Default.asp?Menu=162
-
Sport Flevo, Flevoland, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: http://www.sportflevo.nl/aangepaste%20sport
-
U sport anders, Utrecht, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: http://www.usportanders.nl/Home
-
Aangepaste sporten, Noord-Holland, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: http://www.aangepastsporten.info/
-
Sportservice Zuid-Holland, Zuid-Holland, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: http://www.sportservicezuidholland.nl/
-
Sport Zeeland, Zeeland, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: http://www.sportzeeland.nl/nl/producten.htm
-
Sportservice Noord-Brabant, Brabant, van het World Wide Web gehaald op 28 maart 2008: http://www.ssnb.nl/
Document -
van Vilsteren, M. (2007), BOOST zorg voor bewegen, Plan van aanpak 2007, Overijssel. Niet bekend (2006), Projectplan, Sportief Bewegen in Overijssel 2007-2010, Zwolle.
126
127
12
BIJLAGEN
128
129
Bijlage I
Samenwerkingsverband Aangepast Sporten in Noord-Limburg Postbus 3434 5902 RK Venlo
Telefoon 077-3596817 Fax 077-3596880 I: www.iedereenkansporten.nl M:
[email protected]
Sportdeelname mensen met een beperking Helaas zijn er heel veel mensen met een beperking die nog niet aan sport doen, maar dit wel zouden willen. Drempelvrees en onbekendheid over de mogelijkheden om te sporten spelen hierbij een grote rol. Het Samenwerkingsverband Aangepast Sporten is daarom gestart met het project "Iedereen kan sporten". Doel van dit project is het bevorderen van een actieve en gezonde levensstijl voor mensen met een beperking. Het Samenwerkingsverband Aangepast Sporten regio Noord-Limburg wordt begeleid door Huis voor de Sport Limburg en het Nebas-NSG. Het project wordt financieel gesteund door de gemeenten Arcen en Velden, Helden, Horst aan de Maas, Maasbree, Meerlo-Wanssum, Sevenum, Venlo, Venray en Beesel. Deze gemeenten vinden het belangrijk dat hun inwoners met beperking meer mogelijkheden krijgen om een gezonde en actieve levensstijl te volgen. De uitvoering en bewaking van het beleid ligt in handen van de regioconsulent. Hij vervult een spilfunctie binnen het aangepast sporten in de regio. Zijn werkzaamheden bestaan uit het stimuleren en optimaliseren van het aangepaste sportaanbod. Daartoe behoort het geven van voorlichting, advies, begeleiding en ondersteuning aan individuen en (sport)organisaties. Samenwerkingspartner bij de uitvoering is MEE Noord en Midden Limburg. Vanuit het project Iedereen kan sporten willen wij het sportaanbod en de sportdeelname van mensen met een beperking monitoren. Dit is belangrijk om een ‘op maat gesneden’ sportaanbod voor diverse doelgroepen te krijgen. Daarnaast kan het voor uw vereniging voordeel leveren bij het verbeteren of het ondersteunen van activiteiten voor de doelgroep. Voor de organisaties die al een aanbod voor mensen met een beperking hebben. Willen we vragen de enquête ‘Sportaanbieder Aangepaste Sporten’ in te vullen. Voor de organisaties die geen aanbod voor mensen met een beperking hebben vragen wij de enquête ‘Mogelijke Sportaanbieder Aangepaste Sporten’ in te vullen.
Graag retourneren voor 1 juni 2008 Bij voorbaat dank! Met vriendelijke groet; Ed Noordhuis Regioconsulent Aangepast Sporten
130
131
Sportaanbieder Aangepaste Sporten Naam Organisatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: Emailadres:
......................................................... ......................................................... ......................................................... .........................................................
1. Welke sport- en beweegmogelijkheden worden er vanuit uw organisatie voor mensen met een beperking georganiseerd? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... 2. Voor welke doelgroep(en) wordt de sport- en beweegmogelijkheid aangeboden? * Mensen met een: Verstandelijke beperking Lichamelijke beperking Chronische beperking Auditieve beperking Visuele beperking Kinderen
Jongeren
Volwassenen
Ouderen
3. Op welk tijdstip en dag biedt u sport aan voor deze doelgroep. Dag:
...................... ...................... .......................
Tijd: ................... ................... ...................
4. Wanneer bent u begonnen met het sport- beweegaanbod voor mensen met een beperking? ............................................. Met hoeveel leden in het eerste jaar? ........................... 5. Hoeveel leden zijn er in het sportseizoen (2007-2008) bijgekomen? .................................. Dat brengt u ledenaantal nu op ............................... 6. Bent u tevreden over de manier waarop de activiteit verloopt? Ja Nee Zo niet, wat zou u willen veranderen? ....................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
132
7. Komt uw organisatie knelpunten tegen rondom de activiteit(en) voor de doelgroep? Ja Nee Indien ja, op welk gebied liggen deze knelpunten? * Vervoer Accommodatie Subsidie Technisch Kader Anders namelijk, .................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... 8. Op welke gebieden staat u open voor eventuele uitbreiding van uw sportaanbod? * Uitbreiden van de activiteit Uitbreiden van de doelgroep Uitbreiden van de soort activiteiten Ik sta hier niet voor open 9. Is er iemand van uw organisatie bereid op de dinsdag middag van 15.30 tot 16.30 uur (in een blok van vier weken) kennismakingslessen op speciaal onderwijsscholen te geven? Ja Nee Heeft u nog andere opmerkingen of suggesties die van belang kunnen zijn maar die niet zijn genoemd? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
* meerder antwoorden mogelijk
133
Mogelijke Sportaanbieder Aangepaste Sporten Naam Organisatie:
.........................................................
Contactpersoon: Telefoonnummer:
......................................................... .........................................................
Emailadres:
.........................................................
1. Heeft uw organisatie in het verleden activiteiten voor mensen met een beperking georganiseerd? Ja Nee Zo ja, voor welke doelgroep? * Mensen met een: Verstandelijke beperking Lichamelijke beperking Chronische beperking Auditieve beperking Visuele beperking Kinderen
Jongeren
Volwassenen
Ouderen
Wat is de reden dat u organisatie hiermee gestopt is? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
2. Staat uw organisatie ervoor open sport- en beweegmogelijkheden voor mensen met een beperking op te starten? Ja Nee 3. Zijn er al plannen gemaakt voor het opstarten van een activiteit voor de doelgroep? Ja Nee 4. Wat zou de reden kunnen zijn dat uw organisatie een activiteit voor mensen met een beperking zou willen starten? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
134
5. Welke sport- en beweegmogelijkheden zou u willen aanbieden? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... 6. Welke doelgroep zou u met u sportaanbod willen bereiken? * Mensen met een: Verstandelijke beperking Lichamelijke beperking Chronische beperking Auditieve beperking Visuele beperking Kinderen
Jongeren
Volwassenen
Ouderen
7. Denkt u knelpunten tegen te komen bij het opstarten van het sportaanbod voor de doelgroep (er rekening mee gehouden dat de regioconsulent hulp kan bieden bij onder andere het geven van voorlichting, advies, begeleiding en ondersteuning). Ja Nee Indien ja, op welk gebieden liggen deze knelpunten? * Vervoer Accommodatie Subsidie Technisch Kader Anders namelijk, .................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
Heeft u nog andere opmerkingen of suggesties die van belang kunnen zijn maar die niet zijn genoemd? .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................
* meerder antwoorden mogelijk
135
Bijlage II PLAN VAN AANPAK 2007 Sportraad Overijssel Marieke van Vilsteren juni 2007 1. Op 19 januari jl. heeft het bestuur van de Sportraad Overijssel een brief van het Ministerie van VWS ontvangen met daarin een subsidieverlening voor het project ‘BOOST – zorg voor bewegen’ van 1 januari t/m 31 december 2007. BOOST staat voor Bewegen in Overijssel Onbeperkt STimuleren. De activiteiten van de vijf deelprojecten van het project passen binnen het subsidiebeleid van VWS (VWS-(ontwerp)begroting 2007, het rapport “Kennis, Innovatie en Meedoen”, de nota Tijd voor Sport (2005) en het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen). De regie is in handen van de Sportraad Overijssel en het NISB. Het project ‘BOOST – zorg voor bewegen’ past binnen de setting Zorg van het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB), waarvan NISB programmamanager is. De Sportraad Overijssel zal samen met provinciale, regionale en lokale partners in de sport en zorg uitvoering geven aan dit project. Er zal afstemming worden gezocht met de Federatie van Sportmedische Instellingen betreffende het provinciale overzicht van het sport- en beweegaanbod. De Sportraad Overijssel is verantwoordelijk voor het opstellen van de voortgangsrapportage die eind oktober opgesteld moet worden. De uitkomsten van deze rapportage zullen samen met de ontwikkelingen in de uitvoering van het NASB leidraad zijn voor eventuele bijstelling van de voorwaarden en verlening van het gereserveerder subsidiebedrag voor de jaren 2008, 2009 en 2010. De doelstelling van het project ‘BOOST – zorg voor bewegen’ is ‘het bevorderen van sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening in Overijssel, waarbij de nadruk ligt op het thema Ketenaanpak Actieve Leefstijl’. De hoofddoelstelling willen we bereiken door middel van onderstaande subdoelstellingen: 1. Stimuleren en optimaliseren van de Ketenaanpak Actieve Leefstijl. 2. Verstevigen en uitbreiden van het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening. 3. Stimuleren van promotie en voorlichting van sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening. 4. Zorgen voor een digitaal, compleet en actueel overzicht van het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening in Overijssel. 5. Deskundigheidsbevordering van sporttechnisch kader. De missie van BOOST – zorg voor bewegen is dat eind 2010: Minimaal 58% van de mensen met een chronische aandoening voldoet aan de combi-norm (beweegnorm en/of fitnorm)1. 25 % van de betrokken organisaties in Overijssel aandacht heeft voor een actieve leefstijl. Een intensievere samenwerking tussen de sport en zorgorganisaties bewerkstelligd is, om de doorstroom vanuit de zorg naar het sport- en beweegaanbod te bevorderen. 25% meer mensen met een chronische aandoening bekend is met het sport- en beweegaanbod in Overijssel. het belang van sport en bewegen onder de aandacht is gebracht van een breed publiek en relevante intermediairs. 1
het percentage is gespecificeerd door NISB naar aanleiding van cijfermateriaal van TNO.
INLEIDING DOELSTELLING 2.Uitgaande van verschillende definities van chronische aandoeningen is in Nederland geschat dat het totaal aantal chronisch zieken in Nederland kan variëren van 1,5 miljoen (10% van de totale bevolking) tot 4,5 miljoen (30% van de totale bevolking) mensen. Als gevolg van bevolkingsgroei en vergrijzing wordt in Nederland in de komende 20 jaar een toename van 2555% van het aantal chronisch zieken verwacht2.
136
‘BOOST – zorg voor bewegen’ sluit aan bij het ministerie van VWS, die een ‘chronische ziekte/ aandoening’ omschrijft als: “onomkeerbare aandoeningen, zonder uitzicht op volledig herstel en met een gemiddeld lange ziekteduur”. In het project wordt de nadruk gelegd op de vier meest voorkomende chronische aandoeningen, te weten: Hart- en vaataandoeningen. Astma / COPD. Klachten aan het bewegingsapparaat (artrose, osteoporose, reuma). Diabetes. Daarnaast wordt vraaggericht aandacht besteed aan sport en bewegen voor CVA (nietaangeboren hersenletsel), Parkinson en andere chronische aandoeningen. Onderstaand schema (ketenaanpak) wordt als basis gebruikt om zowel de mensen met een chronische aandoening, de zorgaanbieders als de sport- en beweegaanbieders aan te zetten tot gedragsverandering naar een actieve(re) leefstijl. Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). Rapportage gehandicapten 2002. Maatschappelijke positie van mensen met lichamelijke beperkingen of verstandelijke handicaps. Den Haag: SCP, 2002.
2
DOELGROEP METHODE 3. Dit plan van aanpak voor 2007 is gebaseerd op het vierjarige projectplan BOOST – zorg voor bewegen 2007 – 2010. Voor 2007 ligt de nadruk op voorlichting (van zowel de doelgroep als de organisaties), ketenaanpak en uitbreiden van het sport- en beweegaanbod. De geplande activiteiten per doelstelling in 2007 zijn: Algemeen (informeren) Informeren: - Partners in kaart brengen (februari / maart ’07) - Gemeenten: 1 regionale informatiebijeenkomst (6 maart ‘07) - Partners in ’t veld: 1 regionale informatiebijeenkomst (29 maart ’07) - NISB: overleg, plan van aanpak en samenwerkingsafspraken (5 maart en 16 mei ’07) - NebasNsg: overleg en samenwerkingsafspraken (22 mei 2007) - stuurgroep: provincie, NISB, ROS (11 juni ’07) Nieuwsbrief BOOST (mailing in april en juni naar ruim 100 e-mailadressen) Samenwerkingsafspraken: - Convenantondertekening (21 april ’07) - Pilotpartners (september ‘07) 1. Ketenaanpak actieve leefstijl Met ketenaanpak wordt een werkwijze bedoeld, die erop is gericht om vanuit de zorgsector structureel aandacht te besteden aan sport en bewegen en het bevorderen van een actieve leefstijl. Pilot ‘Bewegen op Recept’ in Enschede. In samenwerking met STIOM (Den Haag), ROSET en gemeente Enschede wordt Bewegen op Recept opgezet en uitgevoerd in 2007 e.v. Pilot ‘BOOST in Hengelo’. In samenwerking met verschillende patiëntenorganisaties, MEE Twente, SWO Hengelo, ISV en gemeente Hengelo zorgen voor een gezamenlijk, overzichtelijk en uitgebreid sport- en beweegaanbod en doorverwijzingsstructuur vanuit de zorg. Pilot ‘Ketenaanpak Actieve Leefstijl in Tubbergen’. In samenwerking met gemeente Tubbergen, Stichting Welzijn Tubbergen en fysiotherapeuten (incl. Mensendieck en Cesar) komen tot een doorverwijzingsstructuur naar het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening. Pilot ‘Ketenaanpak Actieve Leefstijl in Zwolle’. In samenwerking met Astma Fonds regioraad Zwolle, SWO Zwolle, ProGez, Icare, BAG, NTFU, SportService Zwolle uitbreiden van de sporten bewegingsmogelijkheden voor mensen met astma/COPD vanuit bestaande initiatieven. NB. Per pilot wordt een plan van aanpak geschreven. PLAN VAN AANPAK 2007 4. 2. Verstevigen en uitbreiden sport- en beweegaanbod Belangrijk onderdeel is het creëren van voldoende geschikt sport- en beweegaanbod voor de
137
doelgroep. Daarom veel aandacht c.q. ondersteuning bij het opzetten van laagdrempelige sport- en beweeggroepen. Opzetten van 15 sport- en beweegactiviteiten, zoals wandelen (SW en NW, ism reumapatiëntenbond / verenigingen / fysiotherapeuten / trainers), fietsen (ism NTFU), 2x ZORGmethode (ism NebasNsg), cursus Bewegen & Gezondheid en vraaggerichte activiteiten. In samenwerking met Sport Spectrum Roessingh zal worden gewerkt aan het ontwikkelen van een kwaliteitskeurmerk (‘BOOST-stempel’) van het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening. 2007 wordt gebruikt voor de inventarisatie naar landelijke initiatieven, benodigde criteria en samenwerkingsmogelijkheden. 3. Voorlichting Week van de Chronisch Zieken (9 t/m 15 november). - Vulling van magazine Chronisch Ziek met activiteiten in Overijssel. - Organiseren van sport- en beweegevenement ter promotie van BOOST. - Wereld COPD-dag: fitheidstest organiseren in de Isala Klinieken. Voorlichtingsbijeenkomsten voor mensen met een chronische aandoening (ism patiëntenverenigingen, zoals Astma Fonds en Reumapatiëntenbond). BOOST in de media (artikelen, huis-aan-huiskrant, persberichten). 4. Overzicht sport- en beweegaanbod www.maatsport.nl: Het digitale overzicht van sport- en bewegingsactiviteiten voor mensen met een beperking / chronische aandoening: - Update van het aanbod. - Uitbreiding aanbod door aanschrijven van o.a. fitnesscentra en fysiotherapeuten. In de pilotgemeenten wordt in samenwerking met de partners en gemeente het sport- en beweegaanbod in kaart gebracht. Deze gegevens worden aan maatsport.nl toegevoegd. 5. Deskundigheidsbevordering Scholing van bestaand en nieuw kader op het thema chronische aandoeningen. Scholing voor GALM- en MBvOdocenten op het gebied van chronische aandoeningen (najaar ’07). Bijscholing in mixmodules van preventieprogramma Bewegen & Gezondheid (najaar ’07). Overige regionale/landelijke scholingen onder de aandacht brengen. 5 Het project ‘BOOST – zorg voor bewegen’ dient als regionaal plan, dat past binnen de randvoorwaarden van het plan van aanpak ‘Setting Zorg’ van het NASB. De good practices, die in het kader van ‘BOOST – zorg voor bewegen’ worden uitgevoerd, zullen door de Sportraad Overijssel provinciaal worden geïmplementeerd. NISB is verantwoordelijk voor de landelijke implementatie van de diverse projecten. Per activiteit wordt zowel een proces- als effectevaluatie uitgevoerd (deels in samenwerking met NISB) om ‘blauwdrukken’ te ontwikkelen die gebruikt kunnen worden voor verdere implementatie. De sport- en beweegactiviteiten worden vanaf het begin zowel organisatorisch als financieel ondergebracht bij lokale (sport)organisaties en/of de gemeente. Structurele financiering wordt bewerkstelligd door een eigen bijdrage van de deelnemers en cofinanciering van relevante partners. Daarnaast richt het project zich op het creëren van optimale voorwaarden voor sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening. Eind 2007 wordt een plan opgesteld voor de verdere implementatie van BOOST in de periode 2008 – 2010. EVALUATIE EN MONITORING
138
139
Bijlage III PROJECTPLAN: Sportief Bewegen in Overijssel 2007 – 2010 Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 1
INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING 2 1.1. Sport en Bewegen voor mensen met een chronische aandoening 2 1.2. Mensen met een chronische aandoening 2 1.3. Context 3 1.4. Implementatieplan – Setting Zorg 2006- 2007 (NISB) 5 1.5. Ketenaanpak Actieve Leefstijl 5 2. DOELSTELLING EN DOELGROEP 6 2.1. Hoofddoelstelling 6 2.2. Subdoelstellingen 6 2.3. Doelgroep 6 2.4. Missie 6 3. DEELPROJECTEN EN ACTIVITEITEN 7 3.1. Ketenaanpak Actieve Leefstijl 7 3.2. Verstevigen en uitbreiden van het sport- en beweegaanbod 9 3.3. Voorlichting 12 3.4. Overzicht sport- en beweegaanbod 14 3.5. Deskundigheidsbevordering van sporttechnisch kader 15 4. ORGANISATIE 16 5. PROVINCIALE EN LANDELIJKE INBEDDING 16 6. EFFECTEN 17 Datum: november 2006 Plaats: Zwolle Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 2
1. INLEIDING De Sportraad Overijssel heeft, in nauwe samenwerking met NebasNsg en NISB, het initiatief genomen om een projectplan op te stellen om een impuls te geven aan het sport- en beweeggedrag van mensen met een chronische aandoening. Dit provinciale projectplan ‘Sportief Bewegen in Overijssel 2007 – 2010’ is hiervan het resultaat. 1.1. Sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening Er is inmiddels veel bekend over het effect van sport en bewegen op de bevordering van een gezonde en actieve leefstijl en de preventie van ziekten. Naast een directe invloed op fitheid (uithoudingsvermogen, kracht, lenigheid en coördinatie) en welbevinden, heeft sport en bewegen ook een bewezen effect op: tal van gezondheidsparameters (lichaamsvetverdeling, botdichtheid, bloeddruk), het ontstaan van bepaalde ziekten. Sport en bewegen verlaagt het risico op het ontstaan van bepaalde ziekten (primaire preventie) en het beloop van diverse aandoeningen (tertiaire preventie). Deze positieve effecten gelden voor iedereen, maar juist nog meer voor mensen met een chronische aandoening. De laatste jaren is de belangstelling voor sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening enorm toegenomen. Niet alleen vanuit de doelgroep is de vraag naar sport- en bewegingsmogelijkheden sterk gestegen. Ook binnen de (preventieve) gezondheidszorg en bij patiënten- en belangenorganisaties is het besef gegroeid dat sport en bewegen gunstige effecten heeft. Al die initiatieven op het gebied van sport en bewegen hebben zonder twijfel tot resultaten geleid. Het huidige aanbod voor mensen met een chronische aandoening is desondanks nog lang niet toereikend. Tevens kent het aanbod nog veel problemen in de doorverwijzing, het aanbod van gekwalificeerd kader en de toegankelijkheid. Vandaar dat de behoefte bestaat aan een gerichter beleid om deze doelgroep tot (meer) bewegen te stimuleren. De landelijke regiegroep Sportief Bewegen (o.a. NebasNeg en NISB, opgeheven in 2005), die zich inzet voor sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening, heeft Overijssel aangewezen om te onderzoeken hoe sport en bewegen als beleidsthema kan worden ingezet in
140
het welzijns- en gezondheidsbeleid1. 1.2. Mensen met een chronische aandoening In dit provinciale projectplan ‘Sportief Bewegen in Overijssel’ sluiten we aan bij de definitie van het ministerie van VWS, die een ‘chronische ziekte/aandoening’ omschrijft als: “onomkeerbare aandoeningen, zonder uitzicht op volledig herstel en met een gemiddeld lange ziekteduur". Verder in dit projectplan wordt gesproken over ‘mensen met een chronische aandoening’ in plaats van ‘chronisch zieken’ omdat de mens voorop staat en niet de ziekte. Het aantal mensen in Nederland met een chronische aandoening is moeilijk exact te bepalen. Aan de hand van verschillende definities van chronische aandoeningen wordt het totale aantal mensen met een chronische aandoening in Nederland geschat op 10% à 15% van de totale bevolking, dat wil zeggen minimaal 1,5 tot circa 2,5 miljoen mensen. Het aantal chronische aandoeningen in Nederland wordt geschat op circa 4,5 miljoen (SCP, 2002)2. Gekwantificeerd naar het bevolkingsaantal in Overijssel, blijkt dat het aantal mensen met één of meerdere chronische aandoeningen (≥ 6 jaar) in Overijssel rond de 300.000 ligt. Nota Sportief Bewegen voor mensen met een chronische aandoening (blz. 16), september 2003 Sociaal Cultureel Planbureau (SCP). Rapportage gehandicapten 2002. Maatschappelijke positie van mensen met lichamelijke beperkingen of verstandelijke handicaps. Den Haag: SCP, 2002 Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 3 1 2
De Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) 20023 laat zien dat de meest voorkomende chronische aandoeningen artrose, coronaire hartziekten, astma, diabetes, COPD en kanker zijn. Volgens de VTV 2002 stijgt het aantal chronische aandoeningen in de komende 20 jaar met 2555%. Door de vergrijzing zal ook het aantal mensen met een chronische aandoening aanzienlijk toenemen. Ook de aard en samenstelling van de groep mensen met een chronische aandoening zal veranderen. Sommige groepen moeten daarom in de toekomst extra aandacht krijgen, zoals allochtonen en ouderen. De chronische aandoeningen met tenminste 25% stijging in incidentie of prevalentie in de komende 20 jaar zijn artrose, diabetes mellitus, COPD, kanker, psychische aandoeningen, hartfalen, beroerte, coronaire hartziekten, reumatoïde artritis en osteoporose. 1.3. Context Het projectplan ‘Sportief Bewegen in Overijssel’ is interactief met het werkveld opgesteld (zie hoofdstuk 4 voor een overzicht van de organisaties). Bij het opstellen van het project is rekening gehouden met de lokale, regionale, provinciale en landelijke (beleids)ontwikkelingen die een gunstige invloed kunnen uitoefenen op de mogelijkheden om een provinciaal projectplan ‘Sportief Bewegen in Overijssel’ te realiseren: Breedtesport Impuls (BSI) regeling: De Sportraad Overijssel heeft 18 van de 25 Overijsselse gemeenten ondersteund en geadviseerd bij de interactieve en integrale planvoorbereiding van de BSI aanvraag. De Sportraad Overijssel begeleidt momenteel 11 gemeenten bij de uitvoering van de projecten. In de BSI aanvragen, die voor 2004 zijn ingediend, is ruimschoots aandacht voor de ontwikkeling en stimulering van sport en bewegen voor mensen met een beperking en/of chronische aandoening. Nota ‘Tijd voor Sport - Bewegen, Meedoen en Presteren’ van het ministerie van VWS: Twee van de drie speerpunten van deze nota geven aanknopingspunten voor het provinciale project, te weten: ‘Gezond door Sport’ en ‘Meedoen door Sport’. Bij beide speerpunten wordt de doelgroep mensen met een chronische aandoening specifiek benoemd. Onderzoek van Prismant & NISB ‘Actieplan Sport en Bewegen door chronisch zieken’: In opdracht van het ministerie van VWS hebben Prismant en NISB onderzoek gedaan naar de benodigde onderbouwing voor het Actieplan Bewegen voor Chronisch Zieken. Dit onderzoek laat aanknopingspunten voor het provinciale plan zien in de beschrijving van de elementen (informatie en voorlichting, infrastructuur, deskundige begeleiding, aansluiting medisch circuit – beweegaanbod) voor een succesvolle aanpak om chronisch zieken te stimuleren meer te gaan bewegen. Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO): In 2007 zal de WMO in werking treden. Het doel van de WMO is dat iedereen zo lang mogelijk zelfstandig kan meedoen in de maatschappij. Meedoen van álle burgers aan álle facetten van de samenleving, al of niet geholpen door vrienden, familie of bekenden. Dat is de onderlinge betrokkenheid tussen mensen. En als dat niet kan, is er ondersteuning vanuit de gemeente. Het eindperspectief van de Wmo is een samenhangend lokaal beleid op het gebied van de maatschappelijke ondersteuning en op aanpalende terreinen. Elke gemeente
141
is verantwoordelijk voor negen prestatievelden, waarvan de prestatievelden 5 “het bevorderen van de deelname aan het maatschappelijke verkeer en van het zelfstandig functioneren van mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en van mensen met een psychosociaal probleem” en 6 “het verlenen van voorzieningen aan mensen met een beperking of een chronisch psychisch probleem en van mensen met een psychosociaal probleem ten behoeve van het behoud van hun zelfstandig functioneren of hun deelname aan het maatschappelijk verkeer” zich richten op o.a. mensen met een Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Gezondheid op koers? Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2002. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 2002 Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 4
3
beperking. Deze prestatievelden bieden mogelijkheden voor sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening. Versterking van de eerstelijns gezondheidszorg: Mede onder invloed van de zorgverzekeraars is een ontwikkeling gaande om de samenhang binnen de eerstelijns gezondheidszorg te versterken door meer samenwerking en een betere organisatie. Zo worden er steeds meer gezondheidscentra opgezet waarin huisartsen, fysiotherapeuten en meestal ook apothekers, maatschappelijk werkers en verloskundigen actief zijn. Deze ontwikkeling biedt mogelijkheden om in het kader van de ketenaanpak betere samenwerkingsafspraken te maken tussen de verschillende professionals. Beleidsplannen van patiëntenorganisaties: Patiëntenorganisaties voor mensen met een chronische aandoening besteden steeds meer aandacht aan sport en bewegen (bijvoorbeeld Hartstichting, Astma Fonds en Reumapatiëntenbond), waarbij het provinciale plan kan aansluiten. Landelijke FLASH-campagne: In 2006 is de FLASH-campagne gericht op de deelcampagne ‘Zorg voor Bewegen’. Centraal in deze deelcampagne staat het in beweging krijgen van mensen met een chronische aandoening en de relatie tussen sport- en beweegaanbieders en de eerstelijns gezondheidszorg. De Sportraad Overijssel heeft zitting in de werkgroepen van de FLASHpilotprojecten bij gezondheidscentra in de Overijsselse gemeenten Enschede en Hengelo. De opgedane ervaringen van de FLASH-pilots zullen gebruikt worden bij de uitvoering van het projectplan in de rest van Overijssel. Landelijke voorlichtingscampagne ‘Kijk op Diabetes’: Deze campagne is gericht op de zgn. hoog-risicogroepen voor diabetes, d.w.z. mensen in de leeftijd van 45 tot 70 jaar met overgewicht. Speciale aandacht gaat uit naar mensen met een lage sociaal economische status (SES) en allochtone groepen (Turken, Marokkanen en Hindoestanen). Een deel van de activiteiten richt zich op intermediairs, zoals huisartsen, praktijk/diabetesverpleegkundigen/ ondersteuners, diëtisten uit de eerstelijn, thuiszorgorganisaties, GGD-en, fysiotherapeuten en apotheken. Het doel van de campagne is om mensen met diabetes type 2 of mensen met een verhoogd risico vroegtijdig op te sporen, om daarmee de mogelijkheden voor vroegtijdige behandeling (bij de diagnose diabetes) en/of het aanbieden van een adequaat leefstijlprogramma te vergroten. De nadruk ligt op het vergroten van de kennis over de symptomen en de risicofactoren van diabetes en van de winst die behaald kan worden door tijdige behandeling en een gezonde leefstijl. Ook zal aandacht besteed worden aan het vergroten van de bewustwording van het eigen risico op het krijgen of al hebben van diabetes. Het provinciale plan zal van deze campagne gebruik maken in haar activiteiten gericht op diabetespatiënten. Meerjarenprogramma Vitaal Platteland: Een recreatief aantrekkelijk Nederland met toegankelijk en bereikbaar groen dient vele doelen, zoals gezondheid, sport en bewegen, recreatie, ontmoetingsruimte, milieu, integratie en jeugd. Het rijk wil de rijksdoelen voor recreatie en landschap verbreden om knelpunten op een andere wijze aan te pakken en nieuwe kansen te benutten. Het provinciaal projectplan zal gemeenten stimuleren om ‘groen’ hoger op de agenda te zetten om de sport-, beweegen recreatiemogelijkheden (in de vorm van bijvoorbeeld fiets- en wandelpaden) voor haar inwoners uit te breiden. FLASH-deelcampagne ‘Zorg voor Bewegen’:
142
In afwachting van de toewijzing van deze projectaanvraag is de Sportraad Overijssel reeds aangehaakt bij de FLASH-deelcampagne ‘Zorg voor bewegen’. Zowel in Enschede als in Hengelo ondersteunt de Sportraad Overijssel de pilots ‘Ketenaanpak Actieve Leefstijl’ (zie ook paragraaf 3.1.). In 2006 zal ook worden aangehaakt bij de initiatieven rondom de ‘Week voor Chronisch Zieken’. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 5
1.4. Implementatieplan – Setting Zorg 2006-2007 (NISB) De analyse uit het onderzoek van Prismant en NISB is leidend voor het implementatieplan en programmamanagement van de setting Zorg van het NISB. De doelgroep chronisch zieken is volgens een driedeling ingedeeld: 1. Mensen die geen tot weinig problemen ondervinden van hun aandoening 2. Mensen die lichte tot matige beperkingen ondervinden van hun aandoening 3. Mensen die ernstige problemen ondervinden van hun aandoening Via een regionale aanpak wil het NISB chronisch zieken in beweging krijgen. Het project ‘Sportief Bewegen in Overijssel’ dient als regionaal plan, die past binnen de randvoorwaarden van het plan van aanpak ‘Setting Zorg’. 1.5 Ketenaanpak Actieve Leefstijl Het thema ‘Ketenaanpak Actieve Leefstijl’ is de rode draad in het provinciale projectplan ‘Sportief Bewegen in Overijssel’. De ketenaanpak is erop gericht structureel aandacht te besteden aan sport en bewegen en het bevorderen van een actieve leefstijl vanuit de zorg. Dit betekent dat de behandeling en leefstijladvisering, de zorg en de nazorg van patiënten goed op elkaar afgestemd dienen te worden. Een goed uitgewerkte structuur en samenwerking tussen professionals in en buiten de zorg (de keten), waarbinnen de aandacht voor en begeleiding naar beweegactiviteiten is afgestemd, is er vaak nog niet. De ketenaanpak is erop gericht deze structuur en samenwerking tot stand te brengen en af te spreken op welke wijze organisaties daaraan bijdragen. Bij de ketenaanpak is het van belang instrumenten en methodieken toe te passen die eenvoudig te gebruiken zijn door begeleiders en professionals om de aandacht op actieve leefstijl te vestigen. Het uiteindelijke doel is dat bij de doelgroep een gedragsverandering teweeggebracht wordt, zodat bewegen in het dagelijks leven van de doelgroep wordt geïntegreerd. In het provinciale projectplan ‘Sportief Bewegen in Overijssel’ wordt aandacht besteed aan, zowel de 1e, 2e en 3e lijns gezondheidszorg, als aan de sportverenigingen en andere sport- en beweegaanbieders, om te zorgen dat zoveel mogelijk mensen met een chronische aandoening gestimuleerd worden tot een actieve leefstijl. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 6
2. DOELSTELLING EN DOELGROEP 2.1. Hoofddoelstelling Het bevorderen van sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening in Overijssel, waarbij de nadruk ligt op het thema ‘Ketenaanpak Actieve Leefstijl’. 2.2. Subdoelstellingen De hoofddoelstelling willen we bereiken door middel van onderstaande subdoelstellingen: 1. Stimuleren en optimaliseren van de Ketenaanpak Actieve Leefstijl. 2. Verstevigen en uitbreiden van het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening. 3. Stimuleren van promotie en voorlichting van sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening. 4. Zorgen voor een digitaal, compleet en actueel overzicht van het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening in Overijssel. 5. Deskundigheidsbevordering van sporttechnisch kader. 2.3. Doelgroep In het project wordt aangesloten bij het ministerie van VWS, die een ‘chronische ziekte/ aandoening’ omschrijft als: “onomkeerbare aandoeningen, zonder uitzicht op volledig herstel en met een gemiddeld lange ziekteduur”. In het project wordt de nadruk gelegd op de vijf meest voorkomende chronische aandoeningen, te weten: Hart- en vaataandoeningen. Astma / COPD.
143
Klachten aan het bewegingsapparaat (artrose, osteoporose, reuma). Diabetes. CVA (niet-aangeboren hersenletsel). 2.4. Missie Eind 2010 voldoet minimaal xx % van de mensen met een chronische aandoening aan de combi-norm (beweegnorm en/of fitnorm)4. 25 % van de betrokken organisaties in Overijssel stimuleren tot een actieve leefstijl. Het bewerkstelligen van een intensievere samenwerking tussen de sport en zorgorganisaties, om de doorstroom vanuit de zorg naar het sport- en beweegaanbod te bevorderen. Het bewerkstelligen van 25% meer bekendheid met het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening in Overijssel. Het belang van sport en bewegen onder de aandacht brengen van een breed publiek en relevante intermediairs. 4 het percentage wordt nader gespecificeerd door VWS naar aanleiding van cijfermateriaal van TNO Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 7
3. DEELPROJECTEN EN ACTIVITEITEN Het project is opgedeeld in 5 deelprojecten, gekoppeld aan de 5 subdoelstellingen. Per deelproject zijn meerdere activiteiten opgenomen om de desbetreffende subdoelstelling te kunnen behalen. 3.1. KETENAANPAK ACTIEVE LEEFSTIJL 1. FLASH ketenaanpak Actieve leefstijl In 2006 staan mensen met een chronische aandoening centraal in de FLASH-campagne ‘Zorg voor bewegen’. Eén van de pijlers is het stimuleren van een actieve leefstijlaanpak die erop is gericht structureel aandacht te besteden aan sport en bewegen en het bevorderen van een actieve leefstijl: de ketenaanpak. In februari 2006 zijn 16 gezondheidscentra geselecteerd om aan de slag te gaan met de ketenaanpak. In Overijssel zijn gezondheidscentra uit Enschede en Hengelo pilots. Regie NISB. Uitvoer NISB, gezondheidscentra, gemeenten, lokale sportaanbieders en Sportraad Overijssel. Doel Optimaliseren van de doorverwijzing van (1e en 2e lijns) zorginstellingen naar sport en beweegaanbod, d.m.v. structurele samenwerking in de vorm van het aangaan van allianties. Hoe Zowel in Hengelo als in Enschede wordt een beweegplan ontwikkeld om meer mensen met een chronische aandoening structureel aan het sporten en bewegen te krijgen. Bovendien wordt met beide gezondheidscentra in het najaar van 2006 een groots beweegevenement georganiseerd. Vanaf half 2007 gaat de SRO in samenwerking met NISB/FLASH het beweegplan verspreiden bij andere gezondheidscentra in de provincie. Mogelijke instrumenten: Exercise Counseling (COACH) Bewegen op recept Big Move Wie De ‘ketenaanpak actieve leefstijl’ richt zich op verschillende doelgroepen: alle mensen met een chronische aandoening, die gebruik maken van het gezondheidscentrum die betrokken is bij het project. professionals, die onderdeel uitmaken van de zorgketen. Aansluiting zoeken bij bestaande initiatieven: in Enschede wordt een relatie gelegd met onderwijs en sportverenigingen en in Hengelo wordt het beweegevenement gekoppeld aan het FIT-NO FAT-project. Aantal In totaal worden 6 projecten opgezet volgens de FLASH-ketenaanpak. Het streven is om per project 500 mensen te bereiken. Periode In 2006 en 2007 worden de projecten in Hengelo en Enschede voorbereid en uitgevoerd. Vanaf 2008 wordt elk jaar in samenwerking met 1 à 2 andere gezondheidscentra en de bijbehorende gemeenten een vergelijkbaar project opgezet. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 8
144
2. Zelfmanagementprogramma’s en bewegen Regie Thuiszorgorganisatie Icare, BAG (Bureau voor Arbeid en Gezondheid, een samenwerkingsverband van fysiotherapiepraktijken) en de Sportraad Overijssel. Uitvoer Icare, BAG fysiotherapiepraktijken en SRO. Doel Uitvoeren van een interdisciplinaire programmalijn bestaande uit een zelfmanagement- en een bewegingsaanbod waarbij uitgegaan wordt van bestaande, geïntegreerde programma’s van de samenwerkingspartners. Hoe Met de regiegroep wordt per jaar een doelgroep/ thema gekozen om mee aan de slag te gaan, bijvoorbeeld astma/COPD. Door een 1e of 2e lijns zorginstelling worden mensen met astma/COPD gemotiveerd om (meer) te gaan sporten/ bewegen. Cliënten die geïnteresseerd zijn, krijgen een vragenlijst mee naar huis. Op basis van het formulier wordt door een zorgconsulent een afspraak gepland. Op basis van het gesprek wordt een vervolgtraject afgesproken. Daarbij kan gedacht worden aan doorverwijzen naar een bestaande sport- en bewegingsactiviteit, fysiotherapie, intake met de psycholoog, of een training over stoppen met roken. Wie De ‘zelfmanagementprogramma’s en bewegen’ richt zich op twee doelgroepen: mensen met een chronische aandoening, die gebruik maken van één van de zorginstellingen; de 1e lijnszorginstellingen. Aantal 1 doelgroep/ thema per jaar. Per thema is het streven om 500 personen te bereiken. Periode Gehele projectperiode. Extra Voor het selecteren van het projectgebied is de reikwijdte van Icare leidend. Icare functioneert met name in de Kop van Overijssel. Mocht de aanpak een succes zijn, dan zal de SRO samen met BAG ook het gesprek aangaan met andere thuiszorgorganisaties in Overijssel. 3. Expertmeeting Zorgsector Regie NISB Uitvoer NISB en SRO. Doel Professionals informeren over de zorgketen-aanpak en hun rol daarin. Hoe Organiseren van een expertmeeting, met presentaties en workshops. Wie De expertmeeting zal zich elk jaar richten op een andere doelgroep professionals in de zorg-, welzijns- en sportsector. Te denken valt aan medewerkers van revalidatiecentra, huisartsen, fysiotherapeuten en beleidsmedewerkers zorg of sport van de gemeenten. Aantal 1 expertmeeting per jaar voor 30 personen. Periode Gehele projectperiode. De 1e expertmeeting in het najaar van 2007. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 9
3.2. VERSTEVIGEN EN UITBREIDEN VAN HET SPORT- EN BEWEEGAANBOD 1. Kwaliteitsimpuls sport- en beweegaanbod Regie Sportraad Overijssel en Sport Spectrum ’t Roessingh. Uitvoer Sport Spectrum ’t Roessingh. Doel Kwaliteitsimpuls geven aan het sport- en beweegaanbod. Hoe Certificeren van het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening. Hiervoor zal afstemming plaatsvinden met SCAS (Stichting Certificering van Actoren in de Sportgezondheidszorg). De criteria van het certificaat zullen aan het begin van de projectperiode worden bepaald, in samenspraak met partners uit het werkveld. Het project wordt samen met Sport Spectrum ’t Roessingh uitgezet. Het projectgebied richt zich op de reikwijdte van Sport Spectrum ’t Roessingh. Wie Het certificaat wordt ontwikkeld voor aanbieders van sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening. Aantal Het streven is om aan het einde van de projectperiode 500 activiteiten/ organisaties te hebben die voorzien zijn van een certificaat. Periode Gehele projectperiode 2. Revalidatie en Sport
145
De Nederlandse Bond voor Aangepaste Sporten (NEBAS, nu onderdeel van NebasNsg) en de Vereniging van Revalidatie Instellingen in Nederland (VRIN, nu Revalidatie Nederland) hebben van 1997 tot 2001 het “Revalidatie & Sport” programma in dertien verschillende revalidatiecentra aangeboden. NebasNsg en Revalidatie Nederland zijn momenteel bezig om het project opnieuw op te pakken. Het project zal zich ook gaan richten op de ziekenhuizen en de sportartsen. Regie NebasNsg . Uitvoer NebasNsg, revalidatiecentra in Enschede en Zwolle, ziekenhuizen uit de omgeving van de revalidatiecentra en Sportraad Overijssel. Doel De relatief weinig lichamelijk actieve populatie van revalidanten aanzetten tot meer lichaamsbeweging. Hoe Voorlichting, advisering en bemiddeling op het gebied van sportbeoefening en dagelijkse lichamelijk activiteit op zowel groeps- als individueel niveau. Wie Het project Revalidatie en Sport richt zich op alle mensen met een chronische aandoening die revalideren (of bijna zijn uitgerevalideerd) bij een revalidatiecentrum of een ziekenhuis die meedoet aan het project. Aantal Er zijn twee revalidatiecentra in Overijssel, te weten in Enschede en Zwolle. Periode De projectaanvraag Revalidatie en Sport is in voorbereiding en moet nog worden behandeld door het Ministerie van VWS. Daarna zal een planning en een taakverdeling worden gemaakt. 3. Sportief Wandelen (SW) Sportief Wandelen is in groepsverband wandelen onder goede persoonlijke begeleiding met een verantwoorde trainingsopbouw. Regie Sportraad Overijssel en KNAU. Uitvoer Gemeente, atletiekvereniging en/of wandelvereniging. Doel Uitbreiden van de laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten. Hoe Ondersteuning van de gemeente en/of vereniging bij het opzetten van nieuwe Sportief Wandelgroepen. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 10
Wie Afhankelijk van het potentieel binnen de gemeente zal er gekozen worden voor: een gemengde groep, waar mensen met verschillende chronische aandoeningen aan deelnemen of; een groep gericht op 1 specifieke chronische aandoening. Aantal Maximaal 8 groepen per jaar van 12 personen. Periode Gehele projectperiode, op basis van vraag. Partners Patiëntenorganisatie(s). Extra 1. Per jaar kunnen 8 initiatieven financieel worden ondersteund à S 250,00; bedoeld als eenmalige opstartsubsidie. 2. Koppeling met activiteiten bij doelstelling 5 ‘Deskundigheidsbevordering’. 4. SCALA SCALA is een sportstimuleringsstrategie voor mensen (55+) met een chronische aandoening en/of lichamelijke handicap. Ontwikkeld door de Rijksuniversiteit Groningen en NISB als afgeleide van het project GALM (Groninger Actief Leven Model). De 7 stappen van SCALA: benadering van de doelgroep, fittest 1, bewegingsintroductieprogramma (12 weken), evaluatie en advies, bewegingsvervolgprogramma (30 weken), fittest 2, continuering. Regie Sportraad Overijssel en NISB. Uitvoer Gemeente. Doel Uitbreiden van de laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten. Hoe Ondersteuning bij het opzetten van nieuw SCALA project. Aantal 1 project per jaar voor 100 personen. Periode Gehele projectperiode. Extra Alleen mogelijk indien prioriteit en financiering bij de gemeente aanwezig is. 5. ZORGmethode ZORGmethode is een samenwerkingsproject tussen patiëntenverenigingen, artsen en specialisten van ziekenhuizen, revalidatiecentra, zorginstellingen en gemeenten. Opbouw methode: voorlichtingsbijeenkomst (o.a. door medisch specialist) en opzetten bewegingsgroep(en).
146
Regie NebasNsg. Uitvoer Gemeente, vereniging en/of revalidatiecentrum. Doel Uitbreiden van de laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten. Hoe Indien nodig ondersteuning bieden bij het opzetten van nieuwe groepen volgens de ZorgMethode. Wie Gericht op 1 specifieke aandoening. Aantal 4 per groepen per jaar van 10 personen. Periode Gehele projectperiode. Partners Patiëntenorganisaties, zorginstellingen en indien nodig SRO. 6. Uitbreiden sport- en bewegingsaanbod Regie Sportraad Overijssel en eventueel een sportbond. Uitvoer Gemeente, vereniging, patiëntenorganisatie en/of revalidatiecentrum. Doel Uitbreiden van de laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten. Hoe Ondersteuning bieden bij het opzetten van nieuwe sportgroepen, op basis van vraag (zie ook witte vlekken van doelstelling 2). Laagdrempelige sport- en bewegingsactiviteiten zoals bijvoorbeeld zwemmen, spel en sport of fietsgroepen. Aantal 8 groepen per jaar van 10 personen. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 11
Periode Gehele projectperiode. Extra Per jaar kunnen 8 initiatieven financieel worden ondersteund à S 250,00; bedoeld als eenmalige opstartsubsidie. 7. Cursus Bewegen & Gezondheid Preventieprogramma voor senioren. Voorlichting over 4 thema’s, die te maken hebben met een gezonde en actieve leefstijl in relatie tot chronische aandoeningen. Zowel theorie als praktijk. Regie Sportraad Overijssel. Uitvoer Gemeente, welzijnsinstelling of zorginstelling en Sportraad Overijssel. Doel 55-plussers concrete handvaten aanreiken om langer zelfstandig te kunnen blijven functioneren. Hoe Ondersteuning bieden bij de organisatie van de modules. Wie Senioren (55 jaar en ouder). Aantal Per jaar 5 cursussen, van 12 cursisten. Periode Gehele projectperiode. Extra 1. Voor elke module is een subsidie van S 300,00 beschikbaar. 2. Na afloop van de cursus vindt er advisering plaats over aansluiting bij bestaande sport- en beweeggroepen voor senioren of mensen met een chronische aandoening. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 12
3.3. VOORLICHTING Onderstaande opleidingen worden georganiseerd door de Sportraad Overijssel. De opleidingen worden zoveel mogelijk in samenwerking met de opleidingsinstituten uit de provincie Overijssel en/of sportbonden georganiseerd. 1. Invulling ‘Week van de Chronisch Zieken’ Jaarlijks wordt in het najaar de ‘week van de chronisch zieken’ georganiseerd. Het is een initiatief van landelijke organisaties van patiënten, mantelzorgers, (para)medici, verpleegkundigen, werkgevers, werknemers en arbeidsbemiddelaars. Regie NebasNsg (voor ons project). Uitvoer NebasNsg, revalidatiecentra en Sportraad Overijssel. Doel Promotie van de sport- en beweegmogelijkheden voor mensen met een chronische aandoening. Er zal ook aandacht worden besteed aan het promoten van een actieve en gezonde leefstijl. Hoe 1. Open lessen bij de huidige sport- en beweeggroepen. De huidige sport- en beweeggroepen voor mensen met een chronische aandoening worden gevraagd om in de week van chronisch zieken een open les te organiseren voor geïnteresseerden. De aanbieders en/of gemeentelijke sportconsulent wordt ondersteund bij de lokale/regionale/provinciale publiciteit van dit initiatief. 2. Opnemen van het sport- en beweegaanbod in het blad ‘Chronisch Ziek’. Het aanbod van de hierboven genoemde open lessen wordt opgenomen in het
147
blad ‘Chronisch Ziek’. 3. Groot sportevenement met laagdrempelige sport- en beweegactiviteiten. Te denken valt aan wandelen en fietsen, maar ook bestaande activiteiten in de regio zullen worden meegenomen. Tijdens dit sportevenement wordt ook informatie gegeven over een actieve en gezonde leefstijl. Het sportevenement zal elk jaar in een andere gemeente worden georganiseerd. 4. Symposium (eenmalig in 2010, zie activiteit 3 van deze paragraaf). Wie De ‘week van de Chronisch Zieken’ richt zich op alle mensen met een chronische aandoening in Overijssel. Aantal Elk jaar 1 week in het najaar. Het streven is om 100.000 personen per jaar te bereiken. Periode Elk jaar tijdens de ‘Week van de Chronisch Zieken’. Partners Aanbieders van sport- en bewegen voor mensen met een chronische aandoening, gemeenten, patiëntenorganisaties, fysiotherapeuten, revalidatiecentra (de daaraan gelieerde sportorganisatie), ziekenhuizen, huisartsen, MEE, thuiszorg. 2. Voorlichtingsbijeenkomsten Regie Patiëntenorganisaties, met ondersteuning van Sportraad Overijssel. Uitvoer Patiëntenorganisaties. Doel Informeren van mensen met een chronische aandoening over het belang van en de mogelijkheden voor sport en bewegen. Hoe Organiseren van voorlichtingsavonden gericht op 1 patiëntenorganisatie en/of aandoening. Wie De voorlichtingen worden georganiseerd voor de achterban van de patiëntenorganisaties en overige geïnteresseerden met eenzelfde aandoening. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 13
Aantal Max. 2 voorlichtingsbijeenkomsten per patiëntenorganisatie met een max. van 5 per jaar. Het streven is om per jaar 40 personen voor te lichten over sport en bewegen. Periode De gehele projectperiode op basis van vraag. Partners Specialist, fysiotherapeut en consulent Sportraad Overijssel. Extra Indien er voldoende interesse is voor het opzetten van een nieuw sport- en beweegaanbod, zijn er mogelijkheden via doelstelling 2 (bijvoorbeeld ZorgMethode). 3. Symposium Regie Sportraad Overijssel, provincie Overijssel en NISB. Uitvoer Werkgroep samengesteld uit regiepartners en onder leiding van de Sportraad Overijssel. Doel Kennisuitwisseling over lokale, regionale, provinciale en landelijke projecten. Hoe Ter afsluiting van de projectperiode wordt een symposium georganiseerd, waar alle behaalde resultaten voor Overijssel worden gepresenteerd. Daarnaast wordt er aandacht besteedt aan andere interessante landelijke/regionale/lokale ontwikkelingen en projecten op het gebied van sporten bewegen voor mensen met een chronische aandoening. Wie Het symposium wordt georganiseerd voor gemeenten, sportraden, provincies, revalidatiecentra, GGD’en, MEE’s, fysiotherapeuten, patiëntenorganisaties etc. Doelgroep wordt nader bepaald zodra het programma is vastgesteld. Aantal Aan het eind van de projectperiode wordt één keer een symposium georganiseerd. Het streven is om 150 personen te interesseren voor het symposium. Periode 2010. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 14
3.4. OVERZICHT SPORT- EN BEWEEGAANBOD 1. Inventarisatie sport- en beweegaanbod Regie Sportraad Overijssel. Uitvoer Sportraad Overijssel en Arcon (provinciale belangenbehartiger voor mensen met een beperking). Doel Een zo compleet en overzichtelijk mogelijk overzicht geven van de sport- en beweegmogelijkheden voor mensen met een beperking en/of een chronische aandoening in Overijssel.
148
Hoe Het optimaliseren van de digitale sportwijzer ‘maatsport’, voor wat betreft het overzicht van het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening in Overijssel. Maatsport richt zich momenteel met name op sportverenigingen met (o.a.) een aanbod voor mensen met een chronische aandoening. Het overzicht wordt verder gecomplementeerd met het aanbod van bijvoorbeeld fitnesscentra, fysiotherapeuten, sportief wandelgroepen en patiëntenorganisaties. Er wordt voor dit onderdeel een link gemaakt met het landelijke initiatief ‘sportzorg’ van VSG (vereniging voor sportgeneeskunde), wat opgezet is in samenwerking met NOC*NSF, NISB, NebasNsg en het IOS. Sportzorg heeft als doel om het sport- en beweegaanbod via een ‘internet portal’ inzichtelijk te maken. Wie De digitale sportwijzer is bedoeld voor zowel de (potentiële) sporters, als voor doorverwijzers, zoals gemeenten, revalidatiecentra, fysiotherapeuten etc. Aantal Vanaf 2008 zijn er 10.000 hits per jaar. Periode Voorjaar 2007 de inventarisatie, vervolgens het up-to-date houden. Extra O.b.v. de inventarisatie kunnen de witte vlekken worden bepaald. Dit zal meegenomen worden bij de activiteiten, die staan beschreven onder doelstelling 2. 2. Monitoring en onderzoek Regie Sportraad Overijssel en NISB en in samenwerking met TNO. Uitvoer Afhankelijk van de meting, zie ‘hoe’. Wat Nulmeting en effectmeting. Hoe Indien mogelijk wordt aangesloten bij de nulmeting, die in het kader van de Setting Zorg wordt uitgevoerd. Met betrekking tot de effectmetingen wordt aangesloten bij de nog te ontwikkelen meetinstrumenten van NISB, die deze laat ontwikkelen door o.a. TNO (eveneens Setting Zorg). Aangevuld met de periodieke gezondheidsmonitoren van de GGD’en in de provincie Overijssel. Wie De metingen zullen worden gekoppeld aan de projecten die worden opgezet in het kader van de zorgketen aanpak (o.a. Flash). Aantal N.v.t. Periode Afhankelijk van het project waaraan de meting wordt gekoppeld. Extra De verzamelde data worden beschikbaar gesteld aan de Setting Zorg. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 15
3.5. DESKUNDIGHEIDSBEVORDERING VAN SPORTTECHNISCH KADER 1. Scholing over Chronisch Zieken Regie Sportraad Overijssel. Uitvoer Sportraad Overijssel en afhankelijk van thema een sportbond of NISB of NebasNsg. Doel Vergroten van het aantal docenten, dat toegerust is om een sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening aan te bieden. Hoe Organiseren van een bijscholing, zoals bijv. SCALA cursus, SBLMCA cursus. Wie Voor gediplomeerd kader, zoals ALO’ers, CIOS’ers, GALM leiders, MBvO leiders etc. Per scholing zullen de minimale vooropleidingseisen worden bepaald. Aantal 1 scholing van 5 bijeenkomsten per twee jaar (voor 16 personen) en 1 bijscholing/ themadag van 1 bijeenkomst per jaar (voor 16 personen). Periode Gedurende projectperiode. Extra Aan zowel de cursus als de themabijeenkomst kunnen 16 personen deelnemen. 2. Scholing Sportief Wandelen Chronische Aandoening Regie Sportraad Overijssel en KNAU. Uitvoer Sportraad Overijssel. Doel Vergroten van het aantal docenten, dat toegerust is om voor mensen met een chronische aandoening Sportief Wandelen aan te bieden. Hoe Organiseren van een bijscholing SW gericht op één of meerdere chronische aandoeningen. Wie De scholing Sportief Wandelen Chronische Aandoening is voor trainers, die de algemene scholing Sportief Wandelen al hebben gevolgd. Aantal 1 tweedaagse scholing per jaar of 2 eendaagse scholingen voor 25 personen. Periode Gehele projectperiode.
149
Partners Patiëntenorganisaties. Extra Docenten (en fysio’s), die reeds geschoold zijn m.b.t. de doelgroep Chron. zieken worden benaderd voor de algemene scholing SW van de SRO. 3. Scholing docenten Bewegen en Gezondheid Regie Sportraad Overijssel. Uitvoer Sportraad Overijssel. Doel Vergroten van het aantal docenten, dat toegerust is om de cursus Bewegen en Gezondheid te verzorgen. Hoe Organiseren van een docentenscholing van de cursus Bewegen en Gezondheid. Wie Voor gediplomeerd kader, zoals ALO’ers, CIOS’ers, GALM leiders, MBvO leiders etc. Per scholing zullen de minimale vooropleidingseisen worden bepaald. Aantal 1 scholing van 5 bijeenkomsten per twee jaar (voor 16 personen). Periode Gedurende projectperiode. Extra Aan de cursus kunnen 16 personen deelnemen. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 16
4. ORGANISATIE In het kader van een ‘interactieve’ planontwikkeling heeft de Sportraad Overijssel in samenwerking met NebasNsg en NISB een bijeenkomst georganiseerd voor deskundigen vanuit verschillende disciplines om samen te brainstormen over de opzet en uitvoering van een provinciaal plan van aanpak om meer mensen met een chronische aandoening aan het bewegen te krijgen en/of te houden. De vervolgbijeenkomst had als doel om de intentie tot samenwerking uit te werken in concrete doelstellingen, activiteiten en taakverdelingen. Uit deze vervolgbijeenkomst zijn verschillende suggesties en adviezen gegeven die in het plan zijn meegenomen. De regie van het project ‘Sportief Bewegen in Overijssel’ is in handen van de Sportraad Overijssel en het NISB. Er zal een stuurgroep worden ingesteld, met een afvaardiging van Sportraad Overijssel, NISB en de provincie Overijssel. Bij de uitwerking van de deelprojecten (zie hoofdstuk 3) is per activiteit aangegeven welke partners/ partijen worden betrokken bij de uitvoering. De provinciale betrokken partijen zijn (in willekeurige volgorde): patiëntenorganisaties; verenigingen voor aangepast sporten; reguliere sportverenigingen; sportbonden; revalidatiecentra; gezondheidscentra (o.a. fysiotherapeuten, huisartsen en diëtisten); ziekenhuizen, incl. Sport Medisch Adviescentra (SMA’s); Patiënten en Consumenten Platforms Zwolle en Twente (resp. PCPZ en PCPT); MEE Twente en MEE IJsseloevers; GGD Regio Twente, GGD Regio IJssel-Vecht en GGD Gelre-IJssel; Thuiszorgorganisaties. 5. PROVINCIALE EN LANDELIJKE INBEDDING Gedurende de projectperiode zal er een extra impuls worden gegeven aan het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening in Overijssel. De sport- en beweegactiviteiten worden vanaf het begin zowel organisatorisch als financieel ondergebracht bij lokale (sport)organisaties en/of de gemeente. Daarnaast richt het project zich op het creëren van optimale voorwaarden voor sport en bewegen voor mensen met een chronische aandoening. Het project ‘Sportief Bewegen in Overijssel’ dient als regionaal plan, dat past binnen de randvoorwaarden van het plan van aanpak ‘Setting Zorg’. De good practices, die in het kader van het plan Sportief Bewegen in Overijssel worden uitgevoerd, zullen door de sportraad provinciaal worden geïmplementeerd. NISB is verantwoordelijk voor de landelijke implementatie van de diverse projecten. Sportief Bewegen in Overijssel 2007- 2010 17
6. EFFECTEN Na afloop van de projectperiode zijn de volgende items gerealiseerd: structureel sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening in de
150
Overijsselse gemeenten; een methode om het sport- en beweegaanbod voor mensen met een chronische aandoening te certificeren; verschillende methodes om de ketenaanpak op te zetten; een digitaal overzicht van het sport- en beweegaanbod in Overijssel en voldoende geschoold kader.
151