Huisstijlhandboek Verbond van Verzekeraars Pagina 1
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Tigges: strategie, concept en ontwerp
Pagina 2
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Lettertypen Drukwerk Voor de huisstijl van het Verbond wordt voornamelijk het lettertype Frutiger gebruikt. Dit is een schreefloze letter met een neutraal en helder karakter. In principe kan de gehele familie ingezet worden. Van light tot black. Echter de keuze van de zwaarte van de letter dient aan te sluiten bij de frisse en blonde uitstraling die het Verbond met zijn middelen nastreeft. In het hoofdstuk typografie worden de richtlijnen van het gebruik van de familie toegelicht. De Frutiger kan aangevuld worden met de Minion. Een schreefletter. Indien een middel of uiting een iets klassiekere uitstraling moet krijgen. De Minion is een rustige letter die goed leesbaar is en vooral geschikt is voor langere stukken tekst. Ook hier geldt dat de gehele familie ingezet kan worden, maar bij voorkeur de regular als het gaat om de langere stukken tekst.
Frutiger
Minion
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnopqrstuvwxyz
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnopqrstuvwxyz
light
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnopqrstuvwxyz
Regular
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnopqrstuvwxyz italic
roman
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnopqrstuvwxyz italic
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnopqrstuvwxyz bold
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnopqrstuvwxyz bold italic
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnopqrstuvwxyz b old
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnopqrstuvwxyz b old italic
Pagina 3
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Lettertypen Systeemlettertypen
Arial
Een uitzondering op het gebruik van de lettertypen is de systeemletter Arial, te gebruiken in geprinte en beeldschermmiddelen. Voor alle kantoorautomatisering, bijvoorbeeld briefpapier, PowerPoint, websites en andere beeldschermmiddelen wordt de Arial gebruikt.
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnop qrstuvwxyz Regular
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnop qrstuvwxyz italic
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnopq rstuvwxyz bold
abcdefghijklmnopqrstuvwxyz 1234567890 abcdefghijklmnop qrstuvwxyz bold italic
Pagina 4
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Grid Publicaties 9-kolomsindeling voor een A4-pagina waarbinnen variaties mogelijk zijn voor een diverse kolomsindeling. 6-kolomsindeling voor een A5-pagina.
A4 297 mm x 210 mm
A5 210 mm x 148 mm
Pagina 5
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Grid Staand A4-publicaties Variatiemogelijkheden binnen een 1-kolomstramien, 2-kolomstramien en 3-kolomstramien.
2-kolomstramien
3-kolomstramien
Pagina 6
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Grid Staand A5-publicaties Variatiemogelijkheden binnen een 1-kolomstramien en 2-kolomstramien.
1-kolomstramien met mogelijkheid voor een ‘vluchtkolom’.
2-kolomstramien
Pagina 7
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Grid Publicaties 9-kolomsindeling voor een liggende A4-pagina waarbinnen variaties mogelijk zijn voor een diverse kolomsindeling. 9-kolomsindeling voor een liggende A5-pagina.
A5 148 mm x 210 mm
A4 210 mm x 297 mm
Pagina 8
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Grid Liggend A4-publicaties Variatiemogelijkheden binnen een 2-kolomstramien, 4-kolomstramien en 4-kolomstramien.
Variaties binnen een 4-kolomstramien met mogelijkheid voor een ‘vluchtkolom’.
3-kolomstramien.
Variaties binnen een 2-kolomstramien met mogelijkheid voor een ‘vluchtkolom’.
Pagina 9
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Grid Liggend A5-publicaties Variatiemogelijkheden binnen een 2-kolomstramien en 2-kolomstramien.
Variaties binnen een 4-kolomstramien met mogelijkheid voor een ‘vluchtkolom’.
Variaties binnen een 2-kolomstramien met mogelijkheid voor een ‘vluchtkolom’.
Pagina 10
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Typografie Inleiding Frutiger 65 Bold De corpsgrootte van de inleiding mag gelijk zijn aan de broodtekst of 2 stappen groter. Corps: 9, 11 pt. Interlinie: 12 pt
Inleiding 9 pt. At aute porem simus id maiorumqui ommoditet et dolupta sitati tes sim harum qui simusciis sunt quia nimus dolorum.
Broodtekst Minion Regular Corps: 10 pt. Interlinie: 12 pt
Broodtekst. At aute porem simus id maiorumqui ommoditet et dolupta sitati tes sim harum qui simusciis sunt quia nimus dolorum ut vereperis.
Inleiding 12 pt. At aute porem simus id maiorumqui ommoditet et dolupta.
Fotobijschrift Frutiger 56 Italic Corps: 8 pt. Interlinie: 10 pt
Fotobijschrift. At aute porem simus id maiorumqui ommoditet et dolupta sitati tes sim harum qui simusciis sunt quia nimus dolorum.
Voetnoot Frutiger 55 Roman Corps: 7,5 pt. Interlinie: 9 pt
Voetnoot. At aute porem simus id maiorumqui ommoditet et dolupta sitati tes sim harum qui simusciis sunt quia nimus dolorum.
Lijn voetnoot: Dikte 0,5 pt Lengte 37 mm Kleur huisstijl groen (C100|M0|Y100|K9)
aa
aaa
aa
aaa
aaaa
Corpsgrootte stappenreeks De volgende reeks corpsgroottes levert een gevarieerd beeld op: 7.5, 8, 9, 10, 12, 14, 18, 24, 36, 48, 60, 72, 84, 96. De corpsgrootte van koppen is variabel, omdat de grootte afhankelijk is van de beschikbare ruimte en de lengte van de te plaatsen tekst.
Titel Frutiger 55 Roman of 65 Bold De corpsgrootte van de titel staat niet vast, omdat die afhankelijk is van de beschikbare ruimte en de lengte van de tekst. Corps: 17, 24, 36, 48, 60, 72, 84 pt Interlinie: 100% van de corpsgrootte Chapeau Frutiger 56 Italic Het chapeau heeft een kleiner corps dan de titel. De corpsgrootte van het chapeau is twee stappen kleiner dan de titel. Als de titel corps 36 heeft, dan is de subtitel corps 18. Corps: 12, 18, 24, 36, 48, 60 pt Interlinie: 100% van de corpsgrootte Tussenkop Frutiger 65 Bold Corps: 10 pt. Interlinie: 12 pt Streamer Frutiger 55 Roman, 56 Italic of 45 Light Italic De grootte van een streamer is afhankelijk van de beschikbare ruimte en de lengte van de tekst. Corps: 18, 24, 36 pt Interlinie: 130% van de corpsgrootte
Titel. At aute Titel. At aute Subtitel. At aute porem si
Tussenkop. At aute porem si
Quote. At aute porem si mus id maiorumqui ommo ditet et dolupta sitati.
Pagina 12
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Kleuren De huisstijl hanteert primaire en secundaire kleuren. De primaire kleuren worden gebruikt in het logo en vormen daarmee de hoofdkleur van de huisstijl. Deze kleur moet naast het logo altijd in een uiting op enigerlei wijze terugkomen ter ondersteuning en versterking van de identiteit van het Verbond van Verzekeraars.
Categorisering van de doelgroepen d.m.v. kleur helpt de interne organisatie wel, maar leidt voor de doelgroepen in de meeste gevallen zelfs eerder tot ruis. Simpelweg omdat de doelgroepen niet strikt te scheiden zijn. Een stakeholder is ook een verzekeringsconsument en soms ook een particuliere verzekeraar enzovoort.
In de primaire kleuren zijn niveau’s aangebracht. De kleuren van niveau 1 moeten naast het logo op een uiting toegepast worden. De kleuren van niveau 2 kunnen daaraan toegevoegd worden, maar zullen nooit zonder niveau 1 worden gebruikt.
Wel kiezen we voor een specifiek kleurenpalet dat past bij de identiteit en een positieve bijdrage levert aan het gewenste imago van het Verbond.
De secundaire kleuren worden ingezet om de verschillen tussen de diverse middelen die het Verbond inzet te duiden. We kiezen er bewust niet voor om kleur in te zetten om de verschillende doelgroepen van het Verbond, de verzekeringsconsument, de stakeholders en de particuliere verzekeraars, te onderscheiden. Dit levert voor de doelgroepen geen meerwaarde op in de zin van herkenbaarheid. Temeer omdat beeld in de middelen de boventoon voert en kleur letterlijk een te kleine rol speelt.
De secundaire kleuren zijn verdeeld in twee typen. De kleuren met hoog contrast die vooral ingezet worden voor de typografie en in grafieken: PMS cyaan, PMS 207 en PMS 152, PMS 2425, PMS 2747 en PMS 233. De kleuren met een laag contract worden ingezet in kleurvlakken, kaders en ook in grafieken en tabellen, te weten: PMS 629, PMS 7445 en PMS 644. Eventuele combinatie is in principe vrij, maar voorkom een kleurenkakafonie en sluit aan bij de frisse en blonde uitstraling die het Verbond met zijn middelen nastreeft.
Primaire kleuren
Secundaire kleuren 1
Secundaire kleuren 2
Niveau 1 PMS 369 R88 G166 B24 C69 M0 Y100 K0
PMS cyaan R0 G159 B218 C100 M0 Y0 K0
PMS 629 R161 G216 B224 C36 M0 Y10 K0
PMS 207 R167 G2 B64 C5 M100 Y45 K22
PMS 7445 R165 G162 B198 C40 M32 Y0 K2
PMS 152 R225 G112 B0 C0 M68 Y100 K0
PMS 644 R147 G177 B204 C42 M11 Y2 K7
Niveau 2 PMS 348 R0 G133 B66 C97 M2 Y98 K12
70% zwart R77 G77 B77
PMS 2425 R125 G0 B99 C41 M100 Y6 K27 Verloop C69 M0 Y100 K0 Locatie 40 C97 M2 Y98 K12 Locatie 90 Verloop: 60 Hoek verloop: -145°
PMS 2747 R0 G37 B122 C100 M95 Y0 K16
PMS 233 R197 G0 B132 C12 M100 Y0 K0
Pagina 13
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Kleuren en tinten Om willekeur uit te sluiten mogen kleurtinten alleen worden toegepast in vaste percentages, waarbij tussen de percentages van een kleur minimaal 40% verschil moet zijn.
100% 60% 20%
100%
60%
100% 60% 20%
20%
100% 60% 20%
Pagina 14
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Logo Het logo van het Verbond van Verzekeraars is opgebouwd uit een beeldmerk en een woordmerk. De manier waarop deze twee logo-elementen ten opzichte van elkaar zijn gepositioneerd, mag niet worden gewijzigd. Datzelfde geldt voor de verhoudingen van de twee logo-elementen. Het logo mag wel vergroot en verkleind worden. Voor het logo is ook een minimumformaat vastgesteld, dit om de leesbaarheid en de herkenning van het logo te waarborgen. Het logo mag dan ook nooit en te nimmer kleiner worden gebruikt. Het logo zoals hiernaast in kleur weergeven wordt altijd op een witte achtergrond geplaatst met de hiernaast vastgestelde vaste wit-ruimte om het logo, welke te allen tijde vrijgehouden dient te worden.
Het logo Bestandsnamen: VvV_LOGO_CMYK_40mm.ai VvV_LOGO_CMYK_40mm.eps VvV_LOGO_CMYK_40mm.png VvV_LOGO_CMYK_40mm_300dpi.jpg VvV_LOGO_CMYK_40mm_72dpi.jpg
Kleuren van het logo: Beeldmerk: - VvV-Green pms 369, r88 g166 b24 69c 0m 100y 0k - VvV-DarkGreen PMS 348, r0 g133 b66 97c 2m 98y 12k
VvV_LOGO_RGB_40mm.ai VvV_LOGO_RGB_40mm.jpg VvV_LOGO_RGB_40mm.png VvV_LOGO_RGB_40mm_300dpi.jpg
Formaten: 160 mm, 80 mm en 40 mm breed
- VvV-Gray 70% zwart, r77 g77 b77 - VvV-Gradient Colour framework under 69c 0m 100y 0k
Minimale formaat Minimale formaat: 30 mm breed
Wit-ruimte
Formaat 80 mm breed. Eenheid 2,5 mm (34 horizontaal 7 vertikaal)
Colour framework middle 97c 2m 98y 12k: Location 90, Gradient 65 White:Location 50, Angle -145 Transparancy 100% multiple Colour framework top 97c 2m 98y 12k: Location 90, Gradient 65 White:Location 40, Angle -145 Transparancy 100% multiple
Pagina 15
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Briepapier en vervolgpapier Formaat logo: 80 mm breed
Briefpapier A4
Vervolgpapier A4
Pagina 16
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
220x312 p.b:220x312 p.b
16-03-2007
10:57
Pagina 1
Enveloppen Envelop A4 250 x 310 mm Logoformaat 131 mm breed
postbus 93450 2509 AL Den Haag Postbus 93450 2509 AL DEN HAAG
Envelop A5220x312 156p.b:220x312 x 220 mm p.b 16-03-2007 Logoformaat 91 mm breed Envelop A6 115 x 160 mm Logoformaat 51 mm breed
10:57
Pagina 1
Klepzijde klepzijde 38mm 38 mm
postbus 93450 2509 AL Den Haag Postbus 93450 2509 AL DEN HAAG
KLEPZIJDE Klepzijde klepzijde
1515mm mm 45 x 115 45x115mm
mm
KLEPZIJDE
73mm 73 mm
156 mm 156x 220 x 220
mm
250 250 xx 310 310mm mm
160 x 115 mm
Pagina 17
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Vormtaal De vormtaal van de huisstijl is afgeleid van het beeldmerk van het logo. Het versterkt het logo vanwege dezelfde vormtaal en is een vast element op alle uitingen. Het resultaat: een stijl die eigen is en onderscheidend.
Lorum ipsulum
Lorum ipsulum
Lorum ipsulum
olobortie iustrud delis
olobortie iustrud delis
olobortie iustrud delis
Het element sluit telkens een kader af, waarin de titel van de uiting geplaatst wordt. De hoogte van het kader wordt bepaald door de grootte van de tekst die erin staat. Het logo wordt onderaan in een wit kader geplaatst en afgesloten met een groene streep. Verderop in dit voorstel zijn diverse middelen uitgewerkt die laten zien dat deze vormtaal voldoende variatie in zich heeft en tegelijkertijd een herkenbare stijl etaleert.
verbond van verzekeraars
verbond van verzekeraars
verbond van verzekeraars
Pagina 18
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Vormtaal Dit is het grid voor het gebruik van de witte balk links bovenin, de witte balk aan de onderzijde, de kleurvlakken en de fotografie. Het grid is gebaseerd op 12 balken.
De ‘naald’ blijft altijd dezelfde vorm behouden, en wordt n.a.v. het papierformaat of het formaat van het witte vlak bovenin meegeschaald. Het logo schaalt ook mee.
2/12 en 3/12 is bedoeld voor de witte balk aan de bovenzijde 1/12 is bedoeld voor de witte balk aan de onderzijde.
2 cm
Lorum Ipsulum Olobortie er iustrud delis
1,5 cm
Kleurvakken en foto’s schuiven lineair op dit 1/12 grid mee.
Lorum Ipsulum Olobortie er iustrud delis
1 cm
Lorum Ipsulum Olobortie er iustrud delis
verbond van verzekeraars
verbond van verzekeraars
verbond van verzeke raars
A5
4 pt
3 pt
2 pt
A4
A3
Pagina 19
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Vormtaal Hierbij een aantal voorbeelden van hoe het niet moet. De vlakken en foto’s moeten altijd lineair verlopen naar aanleiding van het 1/12 stramien. Het vlak aan de bovenzijde mag nooit rechts aflopen. Het vlak aan de bovenzijde mag nooit korter zijn dan 2/12 en nooit langer dan 3/12. De naald moet altijd exact dezelfde vorm behouden.
VERBOND VAN VERZEKERAARS
VERBOND VAN VERZEKERAARS
VERBOND VAN VERZEKERAARS
VERBOND VAN VERZEKERAARS
VERBOND VAN VERZEKERAARS
Pagina 20
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Basiselementen Fotografie Het gebruik van beeld (fotografie of illustratie) op een uiting is in de meeste gevallen de blikvanger van de uiting. Beeld levert dan ook een grote bijdrage aan de gewenste positionering en uitstraling van een organisatie. En daarmee is een gedegen beeldtaal en beeldredactie onontbeerlijk. De beeldtaal die we hier voorstellen is een eerste aanzet en dient nog verder uitgewerkt te worden. Omdat het voor ons nog niet duidelijk is of er geput moet worden uit stockmateriaal of dat er eigen foto’s gemaakt kunnen worden. Stockmateriaal heeft z’n beperkingen omdat je meestal net niet vindt wat je zoekt. En dat leidt vaak tot concessies.
Uitgangspunten fotografie Allereerst vinden we dat de beeldtaal een frisse, professionele en positieve uitstraling moet hebben. De beelden moeten een duidelijke focus hebben. Eén held, één onderwerp in het beeld moet de aandacht opeisen. Daarbij moet de compositie bij voorkeur eenvoudig zijn: ‘To the point’. Zo min mogelijk ‘ruis’. De verzekeringsbranche wordt als redelijk abstract ervaren, daarom vinden we het belangrijk dat in de beelden op enigerlei wijze een menselijk aspect aanwezig is. Uit het leven gegrepen en de menselijke maat moeten erin aanwezig zijn. Altijd realistisch en niet gemanipuleerd. Het laatste komt niet ten goede van de betrouwbaarheid en oprechtheid van de belangenvereniging. Het kan bij bepaalde uitingen extra sterk zijn als het onderwerp in het beeld één of meer van de primaire of secundaire kleuren in zich heeft.
Pagina 21
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Informatiemap Naald: 1/12 van de paginahoogte
verbond van verzekeraars bordewijklaan 2 postbus 93450 2509 al den Haag
informatiemap
Dikte map 8 mm
verbond van verzekeraars
verbond van verzekeraars
Pagina 22
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Informatiemap (binnenzijde)
Pagina 23
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Memoblok Formaat A5 Formaat Naald: Voorzijde: 1/6 van de paginahoogte Binnenzijde: 1/12 van de paginahoogte
notities
Kleur schrijflijnen: PMS 2425
Voorlopig voorstel
verbond van verzeke raars
Cover
verbond van verzeke raars
Binnenpagina
Pagina 24
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Omslag Jaarverslag (Standaard) Brochures Formaat A4 (staand en liggend) Logoformaat 93 mm breed Naald: 1/6 van de paginahoogte
Financieel jaarverslag verzekeringsbranche
Financieel jaarverslag verzekeringsbranche
2009
2009
Formaat A5 (staand en liggend) Logoformaat 66 mm breed Naald: 1/6 van de paginahoogte
VERBOND VAN VERZEKERAARS
Brochure A5
VERBOND VAN VERZEKERAARS
Brochure A4
Pagina 25
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Omslag CVS risicostatistiek Personenauto (alternatief) Brochures
Deelnemersrapportage
Deelnemersrapportage
Formaat A4 (staand en liggend) Logoformaat 93 mm breed
2009
2009
Naald: 1/6 van de paginahoogte
CVS risicostatistiek Personenauto
CVS risicostatistiek Personenauto
Formaat A5 (staand en liggend) Logoformaat 66 mm breed Naald: 1/6 van de paginahoogte
10 mm VERBOND VAN VERZEKERAARS
13,5 mm
15 mm
VERBOND VAN VERZEKERAARS 17,25 mm
Brochure A4
Brochure A5
Pagina 26
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Binnenwerk CVS risicostatistiek Personenauto
30 mm
samenvatting
figuur 4 aandeel per dekking op het totaal aantal polissen, schaden en schadelast voor de jaren 2005-2009 100%
zet in 2009 versterkt door en stijgt van 9,2 in 2008 naar 10,9 in 2009. de ruitschade per claim is licht gedaald van € 240 in 2008 tot € 228 in 2009. bij uitsplitsing van de ruitschaden naar kleine schaden, veelal reparatie van sterretjes, en grote schaden, veelal ruitvervanging, valt op dat over de afgelopen jaren de toename van de claimfrequentie vooral optreedt bij de reparatie van sterretjes. de schadefrequentie van de ruitsterretjes komt in 2009 uit op 6,8%, een absolute stijging ten opzichte van 2008 met 1,5 procentpunt. de diefstalschadefrequentie bij cascoverzekeringen komt in 2009 net onder de 1% uit evenals in de twee voorgaande jaren. ondanks gelijkblijvende diefstalschadefrequentie is in 2009 wederom het aantal gestolen auto’s gedaald, terwijl het terugvindpercentage al enige jaren op 56% blijft staan (bron: avc jaarcijfers 2009).
voor zowel de schaden die onder de volledig als de beperkt cascodekking vallen is in 2009 sprake van een daling van de gemiddelde claimgrootte als ook van de schadelast per polis. de schadefrequentie bij cascoschaden is voor het tweede achtereenvolgende jaar gestegen bij zowel schaden die onder de beperkt cascodekking als onder de volledig casco dekking vallen. de aanzienlijke stijging van de schadefrequentie voor ruitschaden is daar mede verantwoordelijk voor. de stijging van de frequentie bij schaden die onder de volledig cascodekking vallen, kan onder andere worden verklaard door het aanzienlijke aantal sneeuw- en vorstdagen in 2009. de ontwikkeling van de totale wa-schadelast zoals zichtbaar binnen het panel komt overeen met het beeld afkomstig uit de financiële jaarcijfers 2009. in beide gevallen is sprake van een lichte stijging. voor de betaalde cascoschade is de ontwikkeling ook vergelijkbaar tussen beide statistieken; een sterke stijging in 2008 met name vanwege de hagelbui op 22 juni en een zeer lichte stijging in 2009 vanwege sterke stijging van de schade die onder de volledig cascodekking valt in combinatie met aanzienlijke stijging bij de ruitschade. de sterke stijging van de schadefrequentie voor ruitschade die in 2008 zichtbaar was,
90%
57
56
56
55
55
27
25
25
24
23
48
51
50
44
44
29
30
30
31
31
59
60
62
62
63
47
44
45
51
50
80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%
14
14
14
14
14
14
15
13
14
15
5
5
2005
2006
2007
2008
2009
2005
2006
2007
2008
2009
2005
2006
aantal polissen
jonge bestuurders (18-20 jaar), die hun auto meestal alleen wa hebben verzekerd, komen in 2009 uit op de laagste schadefrequentie sinds 2004. de schadefrequentie binnen deze groep van bestuurders is ten opzichte van 2008 met ruim twee procentpunten gedaald tot net onder de 14%.
wa-dekking
Figuur 2
ontwikkeling van schadelast per polis per categorie van dekking
ontwikkeling van schadefrequentie per categorie van dekking
index (2005=100) 120
index (2005=100)
kerncijfer
110 105 100 95 90 85 80 2005
2006
2007
2008
2009
schadefrequentie (%)
2005
2006
wa-dekking
wa-dekking
volledig cascodekking beperkt cascodekking
volledig cascodekking beperkt cascodekking
2007
2008
2009
Vervolgpagina
6
alleen bestemd voor maatschappij-6 intern gebruik
5 2009
beperkt cascodekking
2005
2006
2007
2008
2009
wa Volca
113 212
107 173
110 184
115 239
113 224
beca
46
41
42
52
47
wa
2.648
2.418
2.441
2.281
2.314
Volca beca
1.167 519
906 408
936 423
1.036 463
927 369
wa Volca
4,3 18,1
4,4 19,1
4,5 19,6
5,0 23,0
4,9 24,1
beca
8,9
10,1
10,0
11,2
12,7
de volgende dagen grote hagelstenen gevallen: 26 mei, 3 juli, 11/12 juli, 21 juli en 20 augustus. wanneer wordt gekeken naar het aantal gemelde claims en het totale schadebedrag in de categorie natuur, dan valt met name 26 mei op. op die dag is het schadebedrag meer dan het 100-voudige dan op vergelijkbare dagen. de totale (uitgekeerde) hagelschade in 2009 wordt geraamd op 31 miljoen euro waarvan 25 miljoen door de hagelbuien op 26 mei. daarmee was in 2009 bijna 40% van de natuur cascoschade het gevolg van schade door hagelstenen.
die dag hebben hagelbuien geleid tot een extra schadelast van een kleine dertig miljoen euro. de fluctuatie in de hoogte van de totale cascoschade in de categorie natuurschade1 wordt met name veroorzaakt door hagelbuien. in 2008 veroorzaakten hevige hagelbuien op 22 juni meer dan 100 miljoen (gedekte) schade aan personenauto’s waarmee 55% van de totale natuur cascoschade te herleiden is naar één specifieke dag. ook in 2009 heeft het een aantal dagen gehageld. op basis van informatie van het knmi zijn in 2009 op
1
cVs risicostatistiek Personenauto 2009
5 2008
dekking
gemiddelde claimgrootte (€)
145 140 135 130 125 120 115 110 105 100
115
volledig cascodekking
5 2007 schadelast
tabel 1 gemiddelde schadelast, claimgrootte en schadefrequentie per dekking en jaar
schadelast per polis (€) Figuur 1
aantal schaden
Dit betreft schaden als gevolg van klimatologische omstandigheden, overstekend wild, rellen en joyriding.
cVs risicostatistiek Personenauto 2009
Vervolgpagina
6
alleen bestemd voor maatschappij-6 intern gebruik
Pagina 27
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Binnenwerk Jaarverslag A4
30 mm
samenvatting van de macro-economische conjunctuur ontwikkelt. in 2009 stabiliseert het resultaat, maar dit komt voor een deel door de gestegen beleggingsopbrengsten; de netto combined ratio laat een stijging zien.
nadat in 2008 de kredietcrisis toesloeg en uitmondde in een recessie, vond in 2009 economisch herstel plaats. de weg omhoog werd wereldwijd vooral in de tweede helft van 2009 gevonden, maar was in nederland niet voldoende om een positieve groei van de reële economie over geheel 2009 te bereiken. niettemin steeg de solvabiliteit van verzekeraars weer, gingen de beurskoersen omhoog en is de uitgangspositie voor verzekeraars aan het begin van 2010 aanzienlijk beter dan het jaar ervoor.
Het premievolume van Schade stijgt licht. Deze stijging vindt vooral plaats bij Brand en
levensverzekeringen
Transport.
na het historische dieptepunt van 2008, behaalt de sector leven in 2009 weer een positief resultaat. voor een belangrijk deel komt dit door de stijging van de beurskoersen, die op diverse manieren doorwerkt in het resultaat van verzekeraars. de doorwerking van de recessie op de individuele portefeuille zien we terug in het stagneren van de woningmarkt en resulteert waarschijnlijk ook in een afname van het sparen voor de oude dag. door verandering in de fiscale wetgeving in het verleden neemt de koopsomproductie van direct ingaande lijfrenten eveneens af. de branche heeft ook nog steeds last van reputatieschade als gevolg van de discussie over de beleggingsverzekeringen.
zorgverzekeringen het resultaat van ziektekostenverzekeraars is voor het eerst sinds 2006 positief. De introductie van het nieuwe zorgstelsel in 2006 zorgde onder andere voor sterke concurrentie op de premie, waardoor het resultaat aanvankelijk negatief werd. na premie- en dekkingsaanpassingen door verbeterd inzicht in risico’s sloeg het resultaat in 2009 om. bij inkomen zien we de tegenovergestelde ontwikkeling.
schadeverzekeringen ondanks de grote economische schommelingen, ontwikkelen de schadebranches zich relatief rustig. in 2008 was sprake van een terugval in het resultaat, maar dit kwam slechts voor een deel door de kredietcrisis. Het beeld paste goed in de conjunctuurcyclus van schadeverzekeraars, die zich grotendeels onafhankelijk
resultaat verzekeringsbranche 2009 premievolume1 2009 mrd. euro % groei
30 mm
VOLGT
Figuur 1: Inmiddels worden de gevolgen van de sterke concurrentie en de oplopende schade steeds beter zichtbaar, wat het resultaat drukt.
netto combined ratio 2009
resultaat2 2005
2006 2007 2008 % verdiende premie
2009
t.o.v. 2008 totaal Leven
24,3
-8
n.v.t.
11
11
16
-23
6
totaal schade
13,5
1
100
11
10
10
4
3
- Motor - brand
4,6 3,9
-2 5
103 93
11 13
13 11
11 3
2 2
2 7
- transport - overige
0,9 4,1
8 -1
104 101
13 8
9 7
12 14
6 6
0 1
totaal zorg
39,1
5
97
15
4
3
2
3
totaal
76,8
0
n.v.t.
12
8
9
-6
4
bron: Verbond van Verzekeraars
1 2
premievolume van de directe binnenlandse tekening, de indirecte binnenlandse tekening en de directe buitenlandsetekening. technisch resultaat, uitgedrukt in een percentage van de bruto verdiende premie, na rente en na herverzekering, maar voor afdracht van vennootschapsbelasting.
Financieel jaarverslag verzekeringsbranche 2009
6
verbond van verzekeraars
Vervolgpagina
Vervolgpagina
Pagina 28
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Binnenwerk liggend A5 Bij liggende A5 publicaties mag de Naald worden gebruikt als de ruimte dat toelaat. De Naald wordt alleen geplaatst als dat op alle pagina’s mogelijk is.
Voetnoot: Frutiger 55 Roman 7,5 pt Positie van de voetregel. Bij meerdere regels is dit de positie van de laatste regel.
Formaat Naald: Voorzijde: 1/6 van de paginahoogte Binnenzijde: 1/12 van de paginahoogte
Paginacijfer: Frutiger 55 Roman 10 pt Buitenkant van de pagina
Kopregel: Frutiger 55 Roman 18 pt Kleur uit Huisstijlpalet.
Engelse vertaling: Kopregel Frutiger 65 Bold 11 pt Tussenkop Frutiger 65 Bold 9 pt Bodytekst Frutiger 55 Roman 7 pt Kleur uit Huisstijlpalet
inleiding
introduction
nadat in 2008 de kredietcrisis toesloeg en uitmondde in een recessie, vond in 2009 economisch herstel plaats. de weg omhoog werd wereldwijd vooral in de tweede helft van 2009 gevonden, maar was in nederland niet voldoende om een positieve groei van de reële economie over geheel 2009 te bereiken. niettemin steeg de solvabiliteit van verzekeraars weer, gingen de beurskoersen omhoog en is de uitgangspositie voor verzekeraars aan het begin van 2010 aanzienlijk beter dan het jaar ervoor.
nadat in 2008 de kredietcrisis toesloeg en uitmondde in een recessie, vond in 2009 economisch herstel plaats. de weg omhoog werd wereldwijd vooral in de tweede helft van 2009 gevonden, maar was in nederland niet voldoende om een positieve groei van de reele economie over geheel 2009 te bereiken. niettemin steeg de solvabiliteit van verzekeraars weer, gingen de beurskoersen omhoog en is de uitgangspositie voor verzekeraars aan het begin van 2010 aanzienlijk beter dan het jaar ervoor.
life insurance
levensverzekeringen
na het historische dieptepunt van 2008, behaalt de sector leven in 2009 weer een positief resultaat. voor een belangrijk deel komt dit door de stijging van de beurskoersen, die op diverse manieren doorwerkt in het resultaat van verzekeraars. de doorwerking van de recessie op de individuele portefeuille zien we terug in het stagneren van de woningmarkt en resulteert waarschijnlijk ook in een afname van het sparen voor de oude dag. door verandering in de fiscale wetgeving in het verleden neemt de koopsomproductie van direct ingaande lijfrenten eveneens af. de branche heeft ook nog steeds last van reputatieschade als gevolg van de discussie over de beleggingsverzekeringen. verder spelen de felle concurrentie in de branche en toenemende concurrentie vanuit andere branches een grote rol. tezamen resulteren deze factoren in een afnemend premie volume bij individuele verzekeringen, terwijl de premie omzet bij de collectieve verzekeringen stabiliseert.
Bodytekst: Frutiger 45 Light 9 pt Tussenkoppen: Frutiger 65 Bold 12 pt Grafiek: Tekst Frutiger 55 Roman en Frutiger 65 Bold 8 pt Lijnen 0,5 pt Kleur uit Huisstijlpalet. Lijn voetnoot: Dikte 0,5 pt Lengte 37 mm Kleur huisstijl groen (C100|M0|Y100|K9)
17 mm
na het historische dieptepunt van 2008, behaalt de sector leven in 2009 weer een positief resultaat. voor een belangrijk deel komt dit door de stijging van de beurskoersen, die op diverse manieren doorwerkt in het resultaat van verzekeraars. de doorwerking van de recessie op de individuele portefeuille zien we terug in het stagneren van de woningmarkt en resulteert waarschijnlijk ook in een afname van het sparen voor de oude dag. door verandering in de fiscale wetgeving in het verleden neemt de koopsomproductie van direct ingaande lijfrenten eveneens af. de branche heeft ook nog steeds last van reputatieschade als gevolg van de discussie over de beleggingsverzekeringen. verder spelen de felle concurrentie in de branche en toenemende concurrentie vanuit andere branches een grote rol. tezamen resulteren deze factoren in een afnemend premie volume bij individuele verzekeringen, terwijl de premie omzet bij de collectieve verzekeringen stabiliseert.
Voorbeeld van een publicatie met de Naald. Het tekstgedeelte begint hier op een hoogte van 17 mm.
9
tabel 1.9 levensverwachting bij geboorte naar land en geslacht
life expectancy at birth by country and sex
2006 mannen
vrouwen
2007 mannen
vrouwen
2008 mannen
vrouwen
men
women
men
women
men
women
jaren belgië Denemarken Duitsland
76,6 76,1 77,2
82,3 80,7 82,4
77,1 76,2 77,4
82,6 80,6 82,7
76,5 77,6
81,0 82,7
Denmark
Finland Frankrijk griekenland
75,9 77,3 77,2
83,1 84,5 81,9
76,0 77,6 77,1
83,1 84,8 81,8
76,5 77,8 77,7
83,3 84,9 82,4
Finland
ierland italië Luxemburg
77,4 78,5 76,8
82,2 84,2 81,9
77,4 78,7 76,7
82,1 84,2 82,2
77,5
82,3
ireland
78,1
83,1
Luxembourg
nederland noorwegen oostenrijk
77,7 78,2 77,2
82,0 82,9 82,8
78,1 78,3 77,4
82,5 82,9 83,1
78,4 78,4 77,8
82,5 83,2 83,3
netherlands
Polen Portugal roemenië
70,9 75,5 69,2
79,7 82,3 76,2
71,0 75,9 69,7
79,8 82,2 76,9
71,3 76,2 69,7
80,0 82,4 77,2
Poland
russische Federatie spanje Verenigd koninkrijk
60,4 77,7 77,3
73,2 84,4 81,7
61,4 77,8 77,7
73,8 84,3 81,9
61,8 78,0
74,2 84,3
russian Federation
zweden zwitserland
78,8 79,2
83,1 84,2
79,0 79,5
83,1 84,4
79,2 79,8
83,3 84,6
10 mm
years belgium germany France greece italy
norway austria Portugal romania spain united kingdom sweden switzerland
Voorbeeld van een publicatie waar de Naald is weggelaten.
bron: eurostat
22
Het tekstgedeelte begint hier op een hoogte van 10 mm.
Pagina 29
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Nieuwsbrief InfoPlus Formaat A4 Logoformaat 93 mm breed Formaat Naald: Voorzijde: 1/6 van de paginahoogte Binnenzijde: 1/12 van de paginahoogte Scheidingslijn: lijn dikte 3 pt Kleur 75% zwart Kopregel: Frutiger 55 Roman 24 pt Kleur uit Huisstijlpalet Bodytekst: Frutiger 45 Light 9 pt
infoPlus
infoplus bevat actuele informatie voor leden van het verbond van verzekeraars. infoplus is een specialeuitgave die wordt gebruikt om bepaalde informatie extra onder uw aandacht te brengen en verschijnt als de actualiteit daartoe aanleiding geeft.
algemene Ledenvergadering 15 december
“doorgaan op ingeslagen weg”
stabiel bestuur Van Duin staat bekend als een verbinder en hij noemde het dan ook mooi dat “de samenhang in het Verbondsbestuur, ondanks
de druk en hectiek van de laatste jaren, is toegenomen. Het bestuur is dichterbij elkaar gekomen, ook doordat er tijdens mijn voorzitterschap veel minder mutaties hebben plaatsgevonden. Een stabiel bestuur is belangrijk en bevordert een goede sfeer en onderlinge samenwerking.” Alle leden Tijdens zijn voorzitterschap legde Van Duin er ook de nadruk op dat het bestuur álle leden vertegenwoordigt. “Die relatie met de leden is en blijft belangrijk. En natuurlijk was dat best wel eens lastig, maar zelf heb ik dat heel cruciaal gevonden. In die zin vind
Tussenkoppen: Frutiger 65 Bold 14 pt Voetregel: Frutiger 55 Roman 7,5 pt Positie van de voetregel. Bij meerdere regels is dit de positie van de laatste regel. Paginacijfer: Frutiger 55 Roman 10 pt Gecentreerd t.o.v. de zetspiegel.
02
uitgave voor leden van het verbond van verzekeraars februari 2011
“Mijn voorzitterschap kwam als een verrassing. Het was boeiend en niet altijd even gemakkelijk. Het was enerverend en goed om de gaatjes in mijn agenda te vullen.” Bij de laatste Algemene Ledenvergadering die Willem van Duin als voorzitter bijwoonde, ontkwam hij niet aan een korte (persoonlijke) terugblik.
infoPlus 02
ik het ook belangrijk dat de geluiden uit het PKMM (Platform Kleine en Middelgrote Maatschappijen) goed worden gehoord.”
vernieuwen Tot slot wijdde Van Duin de nodige woorden aan VerzekeraarsVernieuwen waar hij “trots” op is. “We hebben zelf het initiatief genomen, vanuit onze eigen verantwoordelijkheid en de eerste resultaten zijn er. Sterker nog, we hebben al een flink aantal stappen gezet. Denk maar aan de reparatie van producten als beleggingsverzekeringen en beschikbare premieregelingen, een groot aantal consumentgerichte codes (onder meer de contractstermijnen en codes rond medische aansprakelijkheid, AOVschadebehandeling en rechtsbijstand), het keurmerk, de resultaten op het dossier intermediaire distributie en de publicatie van het klanttevredenheidsonderzoek.”
stakeholders Volgens Van Duin druppelt langzaam maar zeker ook bij de buitenwacht door dat er een cultuuromslag gaande is in de bedrijfstak. “Natuurlijk moeten we oppassen dat we niet zelfgenoegzaam achterover leunen, maar uit een onderzoek onder stakeholders blijkt dat zij VerzekeraarsVernieuwen als programma herkennen. Er is waardering voor onze keuze voor een cultuuromslag. Maar, er zijn nog te weinig concrete bewijzen in de eigen ervaringen van stakeholders.” “niet met pensioen”
“vooruitkijken” 60 mm 67 mm
80 mm
“Mijn voorzitterschap kwam als een verrassing. Het was boeiend en niet altijd even gemakkelijk. Het was enerverend en goed om de gaatjes in mijn agenda te vullen.” Bij de laatste Algemene Ledenvergadering die Willem van Duin als voorzitter bijwoonde, ontkwam hij niet aan een korte (persoonlijke) terugblik.
stabiel bestuur Van Duin staat bekend als een verbinder en hij noemde het dan ook mooi dat “de samenhang in het Verbondsbestuur, ondanks de druk en hectiek van de laatste jaren, is toegenomen. Het bestuur is dichterbij elkaar gekomen, ook doordat er tijdens mijn voorzitterschap veel minder mutaties hebben plaatsgevonden. Een stabiel bestuur is belangrijk en bevordert een goede sfeer en onderlinge samenwerking.” Alle leden Tijdens zijn voorzitterschap legde Van Duin er ook de nadruk op dat het bestuur álle leden vertegenwoordigt.
Vernieuwen Tot slot wijdde Van Duin de nodige woorden aan VerzekeraarsVernieuwen waar hij “trots” op is. “We hebben zelf het initiatief genomen, vanuit onze eigen verantwoordelijkheid en de eerste resultaten zijn er. Sterker nog, we hebben al een flink aantal stappen gezet. Alle leden Tijdens zijn voorzitterschap legde Van Duin er ook de nadruk op dat het bestuur álle leden vertegenwoordigt. Denk maar aan de reparatie van producten als beleggingsverzekeringen en beschikbare premieregelingen, een groot
aantal consumentgerichte codes. Alle leden Tijdens zijn voorzitterschap legde Van Duin er ook de nadruk op dat het bestuur álle leden vertegenwoordigt. Alle leden Tijdens zijn voorzitterschap legde Van Duin er ook de nadruk op dat het bestuur álle leden vertegenwoordigt.
stakeholders Volgens Van Duin druppelt langzaam maar zeker ook bij de buitenwacht door dat er een cultuuromslag gaande is in de bedrijfstak. “Natuurlijk moeten we oppassen dat we niet zelfgenoegzaam achterover leunen, maar uit
een onderzoek onder stakeholders blijkt dat zij VerzekeraarsVernieuwen als programma herkennen. De boodschap van Van Duin was helder: “We moeten doorgaan op de ingeslagen weg en uit eigen ervaring weet ik dat Ronald (Latenstein) dat ook wil en daaraan leiding kan geven. Alle leden Tijdens zijn voorzitterschap legde Van Duin er ook de nadruk op dat het bestuur álle leden vertegenwoordigt. Dat vraagt het nodige van hem, maar ik zal zelf ook mijn steentje blijven bijdragen. Ik ga niet met pensioen. blijf in het bestuur, dus jullie zijn nog niet van me af!”
nieuwe productwijzers De in 2009 geïntroduceerde productwijzers zijn vernieuwd. in de afgelopen maanden zijn de bestaande productwijzers, die als extra voorlichtingsmateriaal voor klanten zijn bedoeld, inhoudelijk verbeterd. Daarnaast zijn er ook nieuwe productwijzers ontwikkeld. De verbeterde en nieuwe productwijzers zijn in de algemene Ledenvergadering goedgekeurd en dat betekent dat verzekeraars tot 1 april de tijd hebben om de wijzers op hun website te publiceren.
verbond van verzekeraars
Eerste pagina nieuwsbrief
30 mm
Verbondsvoorzitter ronald Latenstein:
2
Vervolg pagina nieuwsbrief
Pagina 30
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Persinfo Formaat A4 (staand en liggend) Logoformaat 93 mm breed Formaat Naald: Voorzijde: 1/6 van de paginahoogte Binnenzijde: 1/12 van de paginahoogte
persinfo
paul koopman 070 - 333 86 98 06 - 5372 59 23
[email protected]
den haag, 16 december 2010
Scheidingslijn: lijn dikte 3 pt Kleur 75% zwart
klanten spreken zich uit over verzekeraars
perscontacten
klanten spreken zich uit over verzekeraars Grootste onderzoek financiële sector ooit gehouden vierenveertig verzekeringsmaatschappijen hebben deelgenomen aan het grootste klanttevredenheidsonderzoek in de Nederlandse financiële sector. Bijna 35.000 klanten van deze maatschappijen is gevraagd naar ervaringen met hun verzekeraar. De uitkomsten van het onderzoek zijn vandaag gepubliceerd en kunnen door verzekeringsmaatschappijen worden gebruikt om hun dienstverlening verder te verbeteren.
60 mm 67 mm
de resultaten lopen uiteen, hoewel geen enkel verzekeringslabel een onvoldoende scoort. schadeverzekeraars scoren gemiddeld een 7,7; zorgverzekeraars een 7,6 en levensverzekeraars een 7,1. het oordeel van consumenten over de verzekeringssector als geheel is overigens aanmerkelijk negatiever, bleek uit eerder onderzoek van het centrum voor verzekeringsstatistiek. dit oordeel wordt minder bepaald door persoonlijke ervaringen en veeleer beïnvloed door berichtgeving in de media. weurding: “de reputatie van de verzekeringssector staat nog steeds onder druk. we zijn ons ervan bewust dat daar nog veel is te winnen.” voor alle verzekeraars geldt dat zij aan de hand van de onderzoeksresultaten hun bedrijfsvoering nog beter kunnen inrichten naar de wensen van hun klanten. “daar is het ons ook om begonnen”, zegt weurding. “ons programma verzekeraarsvernieuwen kan alleen een succes worden als de klant er zelf iets van merkt.” het klanttevredenheidsonderzoek is uitgevoerd door gfk in opdracht van het centrum voor verzekeringsstatistiek. in totaal zijn 60 deelonderzoeken gedaan bij 44 maatschappijen: 25 bij schadeverzekeraars, 22 bij levensverzekeraars, en 13 bij zorgverzekeraars. voor elk deelonderzoek zijn 200 nieuwe klanten, 200 bestaande klanten en 200 klanten die recent contact hadden gehad met hun verzekeraar, gevraagd naar hun ervaringen. de uitkomsten per deelonderzoek staan in de bijlage. het klanttevredenheidsonderzoek maakt deel uit van het programma verzekeraarsvernieuwen. kijk op www.verzekeraarsvernieuwen.nl voor meer informatie.
het verbond van verzekeraars is verheugd over het grote aantal maatschappijen dat deelnam aan het onderzoek. Algemeen directeur richard weurding: “het is een goede zaak dat verzekeraars zich door hun klanten publiek laten beoordelen. dit laat zien dat de branche zich niet verschuilt en serieus werk maakt van het voornemen het klantbelang centraal te stellen. daarbij is het essentieel dat je weet hoe de klant over je denkt.” de resultaten lopen uiteen, hoewel geen enkel verzekeringslabel een onvoldoende scoort. schadeverzekeraars scoren gemiddeld een 7,7; zorgverzekeraars een 7,6 en levensverzekeraars een 7,1. het oordeel van consumenten over de verzekeringssector als geheel is overigens aanmerkelijk negatiever, bleek uit eerder onderzoek van het centrum voor verzekeringsstatistiek. dit oordeel wordt minder bepaald door persoonlijke ervaringen en veeleer beïnvloed door berichtgeving in de media. weurding: “de reputatie van de verzekeringssector staat nog steeds onder druk. we zijn ons ervan bewust dat daar nog veel is te winnen.” voor alle verzekeraars geldt dat zij aan de hand van de onderzoeksresultaten hun bedrijfsvoering nog beter kunnen inrichten naar de wensen van hun klanten. “daar is het ons ook om begonnen”, zegt weurding. “ons programma verzekeraarsvernieuwen kan alleen een succes worden als de klant er zelf iets van merkt.” het klanttevredenheidsonderzoek is uitgevoerd door gfk in opdracht van het centrum voor verzekeringsstatistiek. in totaal zijn 60 deelonderzoeken gedaan bij 44 maatschappijen: 25 bij schadeverzekeraars, 22 bij levensverzekeraars, en 13 bij zorgverzekeraars. voor elk deelonderzoek zijn 200 nieuwe klanten, 200 bestaande klanten en 200 klanten die recent contact hadden gehad met hun verzekeraar, gevraagd naar hun ervaringen. de uitkomsten per deelonderzoek staan in de bijlage. het klanttevredenheidsonderzoek maakt deel uit van het programma verzekeraarsvernieuwen. kijk op www.verzekeraarsvernieuwen.nl voor meer informatie.
verbond van verzekeraars
Eerste pagina Persbericht
verbond van verzekeraars
Vervolgpagina Persbericht
30 mm
Pagina 31
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Statement Formaat A4 (staand en liggend) Logoformaat 93 mm breed Formaat Naald: Voorzijde: 1/6 van de paginahoogte Binnenzijde: 1/12 van de paginahoogte
statement
paul koopman 070 - 333 86 98 06 - 5372 59 23
[email protected]
den haag, 16 december 2010
Scheidingslijn: lijn dikte 3 pt Kleur 75% zwart Datum: Arial Regular 11 pt Kopregel: Arial Bold 18 pt Kleur huisstijl blauw (C100|M0|Y0|K0) Onderkopregel: Arial Regular 14 pt Inleiding: Arial Bold 11 pt Bodytekst: Arial Regular 11 pt
klanten spreken zich uit over verzekeraars
perscontacten
klanten spreken zich uit over verzekeraars Grootste onderzoek financiële sector ooit gehouden vierenveertig verzekeringsmaatschappijen hebben deelgenomen aan het grootste klanttevredenheidsonderzoek in de Nederlandse financiële sector. Bijna 35.000 klanten van deze maatschappijen is gevraagd naar ervaringen met hun verzekeraar. De uitkomsten van het onderzoek zijn vandaag gepubliceerd en kunnen door verzekeringsmaatschappijen worden gebruikt om hun dienstverlening verder te verbeteren.
60 mm 67 mm
de resultaten lopen uiteen, hoewel geen enkel verzekeringslabel een onvoldoende scoort. schadeverzekeraars scoren gemiddeld een 7,7; zorgverzekeraars een 7,6 en levensverzekeraars een 7,1. het oordeel van consumenten over de verzekeringssector als geheel is overigens aanmerkelijk negatiever, bleek uit eerder onderzoek van het centrum voor verzekeringsstatistiek. dit oordeel wordt minder bepaald door persoonlijke ervaringen en veeleer beïnvloed door berichtgeving in de media. weurding: “de reputatie van de verzekeringssector staat nog steeds onder druk. we zijn ons ervan bewust dat daar nog veel is te winnen.” voor alle verzekeraars geldt dat zij aan de hand van de onderzoeksresultaten hun bedrijfsvoering nog beter kunnen inrichten naar de wensen van hun klanten. “daar is het ons ook om begonnen”, zegt weurding. “ons programma verzekeraarsvernieuwen kan alleen een succes worden als de klant er zelf iets van merkt.” het klanttevredenheidsonderzoek is uitgevoerd door gfk in opdracht van het centrum voor verzekeringsstatistiek. in totaal zijn 60 deelonderzoeken gedaan bij 44 maatschappijen: 25 bij schadeverzekeraars, 22 bij levensverzekeraars, en 13 bij zorgverzekeraars. voor elk deelonderzoek zijn 200 nieuwe klanten, 200 bestaande klanten en 200 klanten die recent contact hadden gehad met hun verzekeraar, gevraagd naar hun ervaringen. de uitkomsten per deelonderzoek staan in de bijlage. het klanttevredenheidsonderzoek maakt deel uit van het programma verzekeraarsvernieuwen. kijk op www.verzekeraarsvernieuwen.nl voor meer informatie.
het verbond van verzekeraars is verheugd over het grote aantal maatschappijen dat deelnam aan het onderzoek. Algemeen directeur richard weurding: “het is een goede zaak dat verzekeraars zich door hun klanten publiek laten beoordelen. dit laat zien dat de branche zich niet verschuilt en serieus werk maakt van het voornemen het klantbelang centraal te stellen. daarbij is het essentieel dat je weet hoe de klant over je denkt.” de resultaten lopen uiteen, hoewel geen enkel verzekeringslabel een onvoldoende scoort. schadeverzekeraars scoren gemiddeld een 7,7; zorgverzekeraars een 7,6 en levensverzekeraars een 7,1. het oordeel van consumenten over de verzekeringssector als geheel is overigens aanmerkelijk negatiever, bleek uit eerder onderzoek van het centrum voor verzekeringsstatistiek. dit oordeel wordt minder bepaald door persoonlijke ervaringen en veeleer beïnvloed door berichtgeving in de media. weurding: “de reputatie van de verzekeringssector staat nog steeds onder druk. we zijn ons ervan bewust dat daar nog veel is te winnen.” voor alle verzekeraars geldt dat zij aan de hand van de onderzoeksresultaten hun bedrijfsvoering nog beter kunnen inrichten naar de wensen van hun klanten. “daar is het ons ook om begonnen”, zegt weurding. “ons programma verzekeraarsvernieuwen kan alleen een succes worden als de klant er zelf iets van merkt.” het klanttevredenheidsonderzoek is uitgevoerd door gfk in opdracht van het centrum voor verzekeringsstatistiek. in totaal zijn 60 deelonderzoeken gedaan bij 44 maatschappijen: 25 bij schadeverzekeraars, 22 bij levensverzekeraars, en 13 bij zorgverzekeraars. voor elk deelonderzoek zijn 200 nieuwe klanten, 200 bestaande klanten en 200 klanten die recent contact hadden gehad met hun verzekeraar, gevraagd naar hun ervaringen. de uitkomsten per deelonderzoek staan in de bijlage. het klanttevredenheidsonderzoek maakt deel uit van het programma verzekeraarsvernieuwen. kijk op www.verzekeraarsvernieuwen.nl voor meer informatie.
verbond van verzekeraars
Eerste pagina Statement
verbond van verzekeraars
Vervolgpagina Statement
30 mm
Pagina 32
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (print) Position Paper Formaat A4 Logoformaat 93 mm breed
Voetnoot: Arial Regular 7,5 pt
Formaat Naald: Voorzijde: 1/6 van de paginahoogte Binnenzijde: 1/12 van de paginahoogte
Lijn voetnoot: Dikte 0,5 pt Lengte 37 mm Kleur huisstijl groen (C100|M0|Y100|K9)
Februari 2011 Position paper Aanbeveling Commissie De Wit en overige financiële wet- en regelgeving
10 mm 25 mm
Datum: Arial Regular 16 pt Position paper: Arial Regular 18 pt Titel: Arial Regular 24 pt Kleur uit huisstijlpalet Herhaling titel op vervolgpagina’s: Arial Regular 8 pt Kleur huisstijl groen (C100|M0|Y100|K9) Inleiding: Arial Regular 12 pt
februari 2011
position paper
Gebruik (van delen) van de tekst van het position paper is toegestaan mits de bron wordt vermeld. dit position paper is tevens te vinden op de website van het verbond van verzekeraars: www.verzekeraars.nl onder de button ‘publicaties/downloads/position papers’. meer informatie over de inhoud van dit position paper ‘aanbeveling commissie De Wit en overige financiële wet- en regelgeving’ mw. mr. M. van der Starre-Meijs telefoon: 070 3338617 e-mail:
[email protected]
70 mm
Paginacijfer: Arial Regular 10 pt Aan de buitenkant
Aanbeveling commissie de wit en overige financiële wet- en regelgeving
dit is een uitgave van het verbond van verzekeraars bordewijklaan 2 postbus 93450 2509 Al den hAAg
2
140 mm
de europese commissie heeft in juli 2010 een groenboek pensioenen gepubliceerd. het verbond van verzekeraars verwelkomt het groenboek, dat een belangrijke bijdrage levert aan de brede maatschappelijke en politieke discussie over de houdbaarheid van pensioenstelsels op lange termijn. ook draagt het groenboek bij aan de discussie over een betere werking van de interne markt, arbeidsmobiliteit, meer pensioenbewustzijn van werknemers en een verhoging van de arbeidsparticipatie van oudere werknemers. voor het verbond heeft het groenboek vier belangrijke thema’s. ten eerste vraagt het verbond aandacht voor het driepijlerstelsel (de compensating Layer filosofie). Een goede balans tussen de driepijler en handhaving van de omkeerregeling is hiervoor van groot belang. ten tweede ziet het verbond invoering van nationale pensioenregisters als een belangrijke manier om de belemmering van de arbeidsmobiliteit te beperken. ten derde is communicatie en transparante informatie een belangrijk middel om het pensioenbewustzijn te vergroten. ten vierde moet er sprake zijn van een evenwichtige solvabiliteit, waarbij sprake is van ‘same risks, same rules’.
gecoördineerde aanpak het verbond onderschrijft het uitgangspunt van de Europese Commissie (EC) dat de lidstaten zélf verantwoordelijk zijn voor de inrichting van het pensioenstelsel. ook sluit het verbond zich aan bij de visie dat er niet één ideaal pensioenstelsel is. de uitdagingen waar de eu op pensioengebied voor staat, moeten gecoördineerd worden aangepakt. Door de financiële crisis is bij de lidstaten het bewustzijn van de noodzaak om het pensioenstelsel minder kwetsbaar te maken flink toegenomen.
opvangen kosten vergrijzing met het oog op de vergrijzing wordt opgemerkt dat het voor de eu als geheel van groot belang is dat er tijdig maatregelen worden genomen om de pensioenstelsels (en dus overheidsfinanciën) beter in te richten. het verbond vindt dat sturing in de vorm van wettelijke maatregelen vanuit brussel tot een minimum beperkt moet blijven. Alleen als andere
verbond van verzekeraars
10 mm
Februari 2011 Position paper Aanbeveling Commissie De Wit en overige financiële wet- en regelgeving
binnen europa wordt al jarenlang gesproken over de vraag hoe ‘grensoverschrijdende barrières’ bij pensioenen kunnen worden doorbroken en hoe een goed pensioen ook in de toekomst kan worden gegarandeerd. Door de financiële crisis en de toenemende vergrijzing, wordt de urgentie voor een europese aanpak alleen maar groter. de betaalbaarheid van pensioenen is hiermee een issue geworden. in het groenboek ontvouwt de europese commissie haar visie op de houdbaarheid van pensioenstelsels op de langere termijn.
van elkaar leren het verbond vindt het een primaire rol van de ec om lidstaten met de open coördinatiemethode te stimuleren om van elkaar te leren. het verbond prefereert deze focus boven een focus op bijvoorbeeld internationale waardeoverdracht. want juist op deze manier kunnen zij hun eigen pensioenstelsel duurzaam en houdbaar maken. er is een grote diversiteit aan pensioenstelsels. het leren van elkaars ‘best practises’, kaders in de vorm van guidelines en de open coördinatiemethode zijn dan een goede methode.
Bodytekst: Arial Regular 10 pt Tussenkop: Arial Regular 10 pt Kleur uit huisstijlpalet
30 mm
in position papers geeft het verbond van verzekeraars zijn mening, standpuntbepaling en argumentatie daarbij over een concreet vraagstuk of actuele ontwikkeling op het snijvlak van politiek, samenleving en verzekerings-bedrijfstak.
1
middelen niet adequaat of haalbaar zijn, zou euwetgeving aan de orde moeten zijn. speerpunten voor een adequaat en houdbaar pensioen voor het verbond heeft het groenboek vier belangrijke thema’s. Allereerst vraagt het verbond aandacht voor het driepijlerstelsel (de compensating Layer filosofie), verder vindt het Verbond invoering van pensioenregisters op nationaal niveau een belangrijke manier om de belemmering van de arbeidsmobiliteit te beperken. daarnaast kan goede communicatie en transparante informatie bijdragen aan het vergroten van het pensioensbewustzijn. en als laatste moet er sprake zijn van een evenwichtig solvabiliteitsregime met als uitgangspunt ‘same risks, same rules’. Aandacht voor de Compensating Layer filosofie Wat betreft de fiscale behandeling van pensioenen is het verbond uitgesproken voorstander van het handhaven van het eet-systeem voor pensioenen (occupational pensions) in de tweede pijler én in de derde pijler (private pensions). Een dergelijke fiscale stimulans past het beste in een fiscaal systeem van belastingheffing naar inkomen. bovendien wordt de burger op deze manier optimaal gestimuleerd om een deel van het inkomen opzij te zetten voor later. de belangen van de burger, de lidstaten en de eu lopen hier parallel. in dit verband vraagt het verbond aandacht voor de filosofie van de Compensating layer zoals genoemd in het groenboek. invoering van pensioenregisters een belangrijke manier om de belemmering van arbeidsmobiliteit te beperken is het invoeren van pensioenregisters op nationaal niveau. denemarken en zweden kennen al een nationaal pensioenregister en nederland binnenkort ook. het zou goed zijn als de ec kan stimuleren om een dergelijk register in alle lidstaten op te zetten. op deze manier is via internet inzichtelijk hoeveel pensioen in welke lidstaat is opgebouwd. de vraag naar waardeoverdrachten tussen de verschillende position paper ‘groenboek pensioenen’ november 2010 lidstaten zal hierdoor mogelijk minder relevant worden. bovendien zal het gezien de grote verschillen tussen de lidsta-
271 mm
dit is de positie van de voetregel. bij meerdere regels is dit de positie van de laatste regel.
3
Pagina 34
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Publicatie (digitaal) Powerpoint presentatie levensverzekeringen en de zorgplicht 23 maart 2011 spreker: p.l. van der linden/Allianz
hoezo: een ‘zorgplicht’? - verzekeraarsvernieuwen = consument centraal - Aan zorg- en informatieplicht voldaan door transparantie? - compliance to the law/compliance to the consumer - eerlijke producten en kosten - wat wil en kan de consument - leer van het verleden - de beschikbare premieregeling: de feiten op een rij - voorkomen en afhandelen van interne incidenten
verbond van verzekeraars
verbond van verzekeraars
Openingspagina presentatie
23 maart 2011
Tekstpagina
levensverzekeringen en de zorgplicht
2010
2009
prognose
•
•
verbond van verzekeraars
Vervolgpagina
23 maart 2011
Pagina 35
DEEL 1 | Verbond van verzekeraars huisstijlhandboek | versie APRIL 2011
Diversen Banier Formaat banier: 300 x 100 cm Voorlopig voorstel
VERBOND VAN VERZEKERAARS
VERBOND VAN VERZEKERAARS Banier 1
Banier 2