2010. Verbond van Verzekeraars

Beleid in uitvoering 2009/2010 Verbond van Verzekeraars

Remco Muntz Fotoacademie, Rotterdam Zonder titel In Beijing wordt ontzettend veel gebouwd. Hele wijken gaan plat. Om de stad nog een leefbaar aanzien te geven, worden de bouwplaatsen omkaderd met dit soort foto’s, waarbij hier het echte overloopt in de foto.

De Fotoprijs: what you see is what you get Afgelopen najaar werd voor de zesde keer De Fotoprijs uitgereikt aan drie van de de meest talentvolle jonge fotografen in ons land. De Fotoprijs is een initiatief van het Verbond van Verzekeraars, dat inmiddels is versterkt door deelname van Nikon Nederland, de Steenbergen Stichting en het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam. Daarmee is De Fotoprijs een van de belangrijkste fotoprijzen voor aankomende beroepsfotografen in ons land. VerzekeraarsVernieuwen is het motto van het Verbond in deze periode. Kernthema van dat proces is de focus op transparantie. Vertaald naar het thema van De Fotoprijs is dat geworden: ‘What you see is what you get’. In deze publicatie ziet u werken van de winnaars in de verschillende categorieën van De Fotoprijs, en een selectie van de genomineerden.

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 3

Inhoud

VerzekeraarsVernieuwen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

1

Algemeen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

2

Schade. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

3

Leven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

4

Zorg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21

5

CBV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

6

CVS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 4

VerzekeraarsVernieuwen

De verzekeringssector heeft zijn blik vooruit gericht om vooral zijn relatie met de klant en stakeholders te verbeteren. Het Verbond van Verzekeraars werkt aan een cultuuromslag voor de sector. Daartoe heeft het Verbond een integraal verbeteringsprogramma in gang gezet: VerzekeraarsVernieuwen. Om zo de klantgerichtheid van de sector te verbeteren. En daarmee de reputatie van en het vertrouwen in de sector te herstellen. Vertrouwen van consumenten en stakeholders is essentieel voor het functioneren van verzekeraars. Om dat te versterken stellen verzekeraars de consument centraal in hun beleid, in hun attitude en in hun gedrag. Daardoor krijgt de klant daadwerkelijk een sterkere positie. Ook kijken verzekeraars kritisch of de maatschappelijke waarde van verzekeren en het bedrijfseconomische belang van de onderneming meer met elkaar in lijn kunnen worden gebracht. Dat moet ertoe leiden dat Nederlandse verzekeraars over drie jaar een solide en vernieuwde uitstraling hebben, met een sterke reputatie op het gebied van kennis, producten, service en gedrag jegens de klant. En dus ook een goede relatie met de consument, en waarbij verzekeraars in de ogen van de overheid een constructieve partner zijn, met wie maatschappelijke aspecten die samenhangen met verzekeringsvraagstukken, kunnen worden uitgewisseld. Ook de komende periode richt het Verbond zich ook op de financiële soliditeit van de sector. Ten gevolge van de kredietcrisis willen nationale en Europese overheden namelijk meer zekerheid van financiële instellingen. Wat dit aangaat, ondersteunt en draagt het Verbond waar mogelijk actief bij aan het proces van herziening en aanscherping van gedrags- en toezichtregels voor zover die de betrouwbaarheid en soliditeit van de sector schragen, en de marktpositie van verzekeraars kunnen versterken. Ook al heeft solvabiliteit terecht aan belang gewonnen – dat wil niet zeggen dat de in Europees verband vereiste solvabiliteit sluipenderwijs en onnodig veel groter moet worden. Het Verbond vindt dat daarvoor moet worden opgepast, omdat het de klant is die uiteindelijk voor de kosten zal moeten opdraaien. Deze publicatie laat in het kort zien wat vandaag de dag de uitgangspunten van de verzekeringssector zijn, waar de sector concreet mee bezig is, en waarnaar hij op weg is.

1

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 5

Algemeen

VerzekeraarsVernieuwen

Verzekeraars, dat de onafhankelijke Stich-

VerzekeraarsVernieuwen is een veelom-

ting toetsing Verzekeraars dit jaar aan de

vattend actieprogramma met als onderlig-

eerste verzekeraars zal uitreiken, krijgt de

gend idee dat de sector de komende

positie van de klant ook extra kracht.

jaren een cultuuromslag maakt, zich

Verzekeraars kunnen het keurmerk voeren

nadrukkelijker oriënteert op zijn maat-

als zij wat betreft productontwikkeling,

schappelijke taak. Doordat verzekeraars

service, schadeafhandeling en klachten-

vertrouwen verdienen met producten die

procedures aan bepaalde normen voldoen

zekerheid bieden in een sector die moge-

waarin de klant centraal staat. En met

lijkheden creëert. Verzekeraars willen dat

nieuwe klanttevredenheidsmetingen door

de positie van de klant sterker wordt.

het CVS, het statistisch onderzoeksbureau

Dat kan bijvoorbeeld doordat verzeke-

van het Verbond, kunnen verzekeraars op

raars meer en meer concurreren op klant-

dit punt hun plaats bepalen ten opzichte

gerichtheid. Hun producten en processen,

van het marktgemiddelde en zich verder

zeg maar: hun prestaties worden nauwer

verbeteren.

aangesloten op de verwachtingen van de klant zodat die erop kan vertrouwen dat

In het vernieuwingsprogramma werkt het

hij de zekerheid krijgt die hij verwacht.

Verbond ook aan het oplossen van oude

En verzekeraars zorgen ervoor dat er

‘probleemdossiers’ zoals de beleggings­

geen licht zit tussen de verwachtingen

polissen. Daarmee is afgelopen jaren

van de klant en de realiteit van de polis.

goede voortgang geboekt. Zo heeft het Verbond in het voorjaar 2010 inmiddels

Modernisering van de distributie van ver-

ook een oplossing van de problemen bij

zekeringen kan als eerste bijdragen aan

de beschikbare premieregelingen bereikt.

de structurele versterking van de positie

Zoals gezegd heroriënteert de sector zich

van de klant. Dat betekent dat vóór alles

op de nieuwe invulling van zijn maat-

de rol en verantwoordelijkheid van

schappelijke rol. De basis van wat verze-

verzekeraar en adviseur helder wordt.

keraars doen is dat zij door het overne-

Op deze weg zijn intussen flinke stappen

men van risico’s aan verzekerden (nieuwe)

gezet. Eindpunt is in de optiek van het

mogelijkheden bieden. Feitelijk gedrag en

Verbond de introductie van een distribu-

standpunten van de sector worden de

tie- en beloningsstelsel waarin de klant

komende tijd opnieuw langs de meetlat

afspraken maakt met de adviseur over

van deze kernwaarde gelegd zodat de

zijn diensten en de kosten voor het

sector het vertrouwen van de klant en

advies. Verderop wordt op dit punt dieper

van de overheid herovert. Zodat de over-

ingegaan.

heid de verzekeringssector als partner ziet op risicogebieden met grote maatschap-

Met het Keurmerk Klantgericht Verzeke-

pelijke impact waar zekerheid in het

ren, een initiatief van het Verbond van

vaandel staat.

6 |

Algemeen

Ten slotte wil het Verbond dat het gedrag

nieuwe verzekeringsovereenkomsten

en de cultuur van de sector verandert in

een periode van één jaar is. Vanaf

dialoog met de samenleving. De geesten

1 juli 2010 zal ditzelfde gelden voor

in de bedrijfstak moeten scherp blijven

inkomensverzekeringen.

over hoe ‘buiten de muren van de bran-

5. Het Convenant over de toegang tot

che’ wordt gedacht en hoe wordt aange-

aan arbeid gerelateerde verzekeringen

keken tegen producten en handelwijzen

regelt dat verzekeraars de ook nieuwe

van verzekeraars. Daartoe zullen diverse

deelnemers aan collectieve contracten

initiatieven worden genomen. Zo wordt

van meet af aan zekerheid kunnen

een Raad van Advies in het leven geroe-

bieden. In samenwerking met de

pen die bestaat uit onafhankelijke, des-

patiëntenorganisaties wordt gewerkt

kundige en kritische mensen van buiten

aan verbetering van de verzekerings-

de bedrijfstak, wordt onderzoek onder

mogelijkheden voor mensen met een

consumenten gedaan en worden in

verhoogd gezondheidsrisico. Hierdoor

samenwerking met het Kifid de klachten

is het door gericht onderzoek mogelijk

beter benut om inzicht te krijgen in waar

gemaakt dat mensen met hiv een

klanten wel en niet tevreden over zijn.

levensverzekering kunnen sluiten. 6. Het Verbond heeft het initiatief geno-

In het kader van het programma Verzeke-

men voor het Keurmerk Klantgericht

raarsVernieuwen zijn, zoals hierboven al

Verzekeren. De inschrijving hiervoor is

beschreven, verschillende initiatieven genomen die de komende tijd verder worden uitgewerkt. Enkele high lights:

inmiddels geopend. 7. Het Verbond heeft een marktbreed klanttevredenheidsonderzoek ontwikkeld, waardoor verzekeraars inzicht

1. Op aandringen van het Verbond is er

krijgen in de tevredenheid van de

sinds 1 januari 2010 een totaalverbod

eigen klanten ten opzichte van klanten

op bonusprovisie voor complexe pro-

van concurrenten, zodat we gericht

ducten. Het Verbond van Verzekeraars

kunnen werken aan verbetering van

werkt verder aan een toekomstbesten-

die tevredenheid. Hierin wordt per

dig, onafhankelijk intermediairsysteem

individuele verzekeraar inzichtelijk wat

waarin de beloning van onafhankelijk

de klant vindt van claimafhandeling,

adviseurs een afspraak is tussen klant

informatievoorziening, klachtafhande-

en adviseur. Daarover verderop meer.

ling, productkwaliteit e.d. Na een pilot

2. Verzekeraars zijn transparant over de

zullen de rapportcijfers ook voor klan-

besteding van de premie bij vermo-

ten zichtbaar worden, zodat zij dit in

gensopbouwende producten. Dit

hun keuzes kunnen meewegen.

betreft beleggingsverzekeringen,

8. Met Kifid wordt gewerkt aan een

traditionele levensverzekeringen en

zodanige wijze van klachtregistratie en

beschikbare premieregelingen.

rapportage, dat hieruit informatie komt

3. De provisies voor woonlastenverzeke-

om meer klantgericht te werken en

ringen en uitvaartverzekeringen zijn

signalen over mogelijke verbeteringen

sinds 1 januari 2010 transparant.

vroegtijdig aan de orde te stellen.

4. Verzekeraars zijn de ‘Gedragscode geïnformeerde verlenging en contracts-

Het Verbond wil dat verzekeraars met

termijnen particuliere schadeverzeke-

gepaste waarborgen omgaan met per-

ringen’ overeengekomen, die op

soonsgegevens van hun klanten. Dat is

1 januari 2010 is ingegaan, waarbij het

min of meer een basisvoorwaarde voor

uitgangspunt voor het aangaan van

vertrouwen. Tegelijk streeft het Verbond

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 7

ernaar dat verzekeraars in hun adminis-

voor de héle financiële sector kunnen

traties het burgerservicenummer (BSN)

gaan gelden. Dat is niet verstandig vol-

van hun klanten mogen gebruiken en een

gens het Verbond, en het houdt wat dat

ruimere toegang verkrijgen tot de GBA.

betreft dus nauwgezet de vinger aan de

Dat vereenvoudigt niet alleen een aantal

pols. Verzekeraars zijn anders dan ban-

processen enorm – het verkleint ook de

ken, en generieke regels zouden wel eens

kans op fouten en vergroot de afhande-

heel anders kunnen uitwerken op verze-

lingssnelheid. Dat zijn goede dingen voor

keraars. In de huidige fase van de crisis

de klant. Het Verbond is daarom voor-

dienen de vele aanbevelingen van o.a.

stander van de sectorwet BSN voor de

De Larosière, Maas, het (onlangs gevallen)

financiële dienstverlening die momenteel

kabinet en DNB als input voor nader

departementaal wordt voorbereid. Hier-

beleid van de verzekeringsbedrijfstak. Het

mee kan ‘fraude bij de poort’ trouwens

Verbond zelf heeft door adviesbureau the

ook beter worden voorkomen en kan het

Boston Consultancy Group voor de sector

BSN-nummer intern worden gebruikt als

ook een analyse laten maken die in dit

ordeningsnummer.

proces een belangrijk richtsnoer is voor beleid.

Lessen uit de kredietcrisis

Een van de belangrijkste lessen die het

De kredietcrisis en de effecten daarvan

Verbond hieruit heeft getrokken is dat

zijn niet voorbij. In de transformatie van

goed risicobeheer en toezicht van cruciaal

(bank)regels ligt de kans van overreactie

belang is voor de maatschappij, de consu-

op de loer, namelijk dat nieuwe regels

ment en de verzekeraars. De kredietcrisis

Sanne Kabalt Hogeschool van de Kunsten, Utrecht winnaar thema ‘What you see is what you get’ Who’s watching who in the zoo? Wie denkt dat mensen in dierentuinen dieren bekijken and that’s it, heeft het mis. Heel vaak is het ook andersom.

8 |

Algemeen

heeft dat maar al te duidelijk gemaakt en

niveau worden de 3L3 committees

dit issue hoog op de agenda doen

(CEIOPS, CEBS en CESR) omgevormd tot

terechtkomen. Daarom werkt het Ver-

autoriteiten (European Supervisory Autho-

bond constructief mee aan toezichtmaat-

rities – ESA’s –) met additionele taken.

regelen die het vertrouwen in en het

Deze voorstellen sluiten op hoofdlijnen

imago van de bedrijfstak verder kunnen

aan bij de wensen van de sector.

schragen. Versterking van het Europese

Met het Compliance Platform als model

toezicht zoals door

heeft het Verbond in 2009 het Platform

De Larosière is voorgesteld, kan daarom

Risk Management opgericht dat prakti-

op steun van het Verbond rekenen.

sche bijeenkomsten en workshops organi-

De uitgangspunten van het Verbond bij

seert, en de nodige kennis en tools op dit

toezicht zijn dat het moet bijdragen aan

terrein ontwikkelt. Het onderwerp risk

financiële stabiliteit en vertrouwen in de

management komt door deze activiteiten

sector, dat het gebaseerd is op principes

hoger op de agenda, en dankzij het plat-

(en niet op regeltjes), dat het risico

form besteden verzekeraars hieraan meer

georiënteerd is, en efficiënt.

aandacht. Dat was overigens ook een van de aanbevelingen van the Boston

De komst van het European Systemic Risk

Consulting Group in haar rapport over

Board (ESRB) die macro-economische en

de kredietcrisis.

prudentiële risico’s moet opsporen en toezichthouders hiervoor tijdig moet waar-

Het Verbond is voorstander van de tot-

schuwen, is zo goed als zeker. Op micro­

standkoming van de nieuwe Europese

Eva Hofman Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag 0,0067% Tegenwoordig moet alles transparant zijn. Openheid en eerlijkheid zijn alomtegenwoordig in onze maatschappij. Het lijkt alsof iedereen publiekelijk met de billen bloot wil. We leven in een geïndividualiseerde samenleving, waar zekerheid en bevestiging dat je het goed doet in het leven, minder duidelijk is dan vroeger binnen de religieuze en traditionele maatschappij. De bevestiging van anderen hebben wij nodig om ons goed te voelen en populariteit bij de massa is daarbij van belang. In deze foto(serie) toon ik jurypanels die het oordeel vellen over kandidaten die met de billen bloot gaan en hopen dat zij over dat ene talent beschikken.

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 9

Solvabiliteitsrichtlijn (Solvency II) die leidt

(CAR) over de gehele linie – dat wil

tot voor de sector verantwoorde, aan-

zeggen voor alle producten – het te

vaardbare kapitaaleisen die bovendien

bereiken einddoel voor de beloning

aansluiten bij de risico’s in de verschil-

van het onafhankelijke deel van het

lende verzekeringssectoren. Ook het belang hiervan is door de kredietcrisis

intermediair. 2. Nieuw wettelijk kader vereist: de

alleen maar evidenter geworden. Zorgen

stelselwijziging vraagt om een wette-

baren de doorschietende kapitaaleisen die

lijke verankering. Deze gedachtegang

voor geen enkele partij goed zijn.

impliceert dat het huidige ‘dubbele’ systeem, waarbij zowel traditionele

Het Verbond ondersteunt het streven naar

provisie (provisie als niet-transparant

een IFRS-standaard voor verzekeringscon-

onderdeel van de premie) als CAR

tracten die ervoor zorgt dat informatie in

mogelijk is, wordt veranderd richting

de jaarverslagen van verzekeraars begrij-

CAR als enig mogelijke belonings­

pelijk, inzichtelijk en juist is, maar die ook recht doet aan het karakter van verzeke-

systeem. 3. Klant bepaalt: beloning en dienstver-

raars. Samen met internationale stake­

lening moeten een afspraak op maat

holders streeft het Verbond ernaar dat in

tussen de klant en het intermediair

2010 zo’n nieuwe standaard gereed is

zijn. Het CAR-model is de beste optie

die dan naar verwachting in 2011 kan

hiertoe.

worden geïmplementeerd.

4. Aanhouden transitiefase: een begeleide transitie is geboden. De markt en

Beloningen vormen ook de komende tijd

in het bijzonder het intermediair en de

een belangrijk issue. Het Verbond heeft

particuliere klanten moeten voldoende

in dit kader actief meegewerkt aan de

gelegenheid krijgen om zich aan te

opstelling van een verklaring over een

passen. Dit betekent dat de stelsel­

duurzaam en gematigd beloningsbeleid

wijziging moet worden begeleid. Er is

waaraan diverse bestuurders van verzeke-

flankerend beleid nodig en de stelsel-

raars en banken, bestuurders uit de pen-

wijziging zal gefaseerd moeten worden

sioensector, alsmede vertegenwoordigers

ingevoerd.

van het Verbond en de NVB zich hebben

5. Aanscherping normen: onafhanke-

gecommitteerd. Tegelijk is met DNB

lijkheid, integriteit en deskundig-

uitvoerig gesproken over principes voor

heidseisen behoeven aanscherping.

een beheerst beloningsbeleid. De essentie van CAR is dat de klant daadNaar een duurzaam distributie- en

werkelijk ‘aan het stuur’ komt. Verzeke-

verkoopsysteem

raars hebben geen rol meer in de belo-

Het Verbond heeft de eerste stappen

ning van het intermediair. Daarmee

gezet naar een nieuw, toekomstbesten-

worden mogelijke perverse prikkels weg-

dig, onafhankelijk intermediairsysteem.

genomen, evenals de schijn van belan-

Het draait daarbij om vijf uitgangspunten:

genverstrengeling. Ontwijkgedrag naar niet onder de regels vallende branches is

1. Fundamentele stelselwijziging: een

uitgesloten. Zo zorgt het systeem er

fundamentele stelselwijziging is gebo-

tevens voor dat aanbieders concurreren

den om het belang van de klant cen-

precies waar dat moet, namelijk op de

traal te stellen en het intermediairsys-

prijs/kwaliteitverhouding van hun produc-

teem toekomstbestendig te maken. Wij

ten. Zo komen verzekeraars tegemoet aan

zien in Customer Agreed Remuneration

de maatschappelijke behoefte. Tegelijk zal

10 |

Algemeen

met invoering van CAR de regelgeving

5.  Vrije marktwerking. Ook voor de

aanmerkelijk worden vereenvoudigd, en

beloningsvorm en -hoogte geldt dat

het toezicht door de AFM wordt

er vrije marktwerking moet zijn. Dit

minder complex.

uiteraard binnen de grenzen van wet-

De CAR-opvatting inclusief de tien hier-

en regelgeving. Voorwaarde daarbij is

onder genoemde kernpunten heeft het

dat de klant bewust een afweging

Verbond reeds in 2008 geformuleerd. Nu

kan maken en hierop controle kan

vertaalt het Verbond de implicaties breder

blijven houden.

naar alle producten.

6.  Verschillende beloningsvormen. Een tussen de klant en adviseur afge-

1.  Pluriformiteit in dienstverlening.

sproken beloning kan op vele manie-

Elk intermediair moet – binnen de

ren worden betaald: uurtarief, abon-

grenzen van wet- en regelgeving –

nement, maar kan ook lopen via de

zelf kunnen bepalen welke dienstver-

polis (als betalingsvorm). Provisie

lening hij zijn klanten wil bieden en

moet dus niet worden verboden,

hoe hij zijn bedrijf daarop inricht. De

maar blijft een keuzemogelijkheid,

klant behoudt de mogelijkheid van

mits in de vorm van een transparante

toegang tot een fijnmazig, goed func-

opslag op de

tionerend netwerk van deskundige,

premie, en afgesproken met en

onafhankelijk adviseurs.

geaccordeerd door de klant.

2.  Helderheid voor de klant. Het moet

7.  Vermijden van (zelfs maar de

voor de consument volstrekt helder

schijn van) belangenverstrenge-

zijn welke rol de adviseur vervult,

ling. Voor zover het gaat om een

mede in relatie tot de verzekeraar, en

onafhankelijk adviseur dient te wor-

wat hij van zijn adviseur mag ver-

den voorkomen dat er oneigenlijke

wachten.

belangen gaan spelen bij de invulling

De consument is zo in staat een

van de dienstverlening of dat de

afgewogen keuze te maken en krijgt

schijn van belangenverstrengeling

een helder verwachtingspatroon

wordt gewekt. Dit is het geval bij

‘tijdens de rit’.

omzetgerelateerde beloning (bijvoor-

3.  Afgesproken beloning. Bij de verschillende rollen horen verschillende

beeld een bonus). 8. Geen fiscale ongelijkheid. Om inter-

beloningsvormen en verschillende

mediair en klant in staat te stellen een

opdrachtgevers. Een adviseur-verko-

zuivere afweging te kunnen maken,

per die als het ware het verlengstuk is

moet eventuele fiscale ongelijke

van de verzekeraar, spreekt zijn belo-

behandeling (IB en BTW) worden

ning af met de verzekeraar. Een onafhankelijk adviseur die namens de

weggenomen. 9. Versnelling geboden. Het is voor de

klant optreedt, zal zijn beloningsaf-

sector urgent om een adequaat

spraak moeten maken met de klant.

antwoord te geven op de veranderde

Consequentie voor verzekeraars is

marktomstandigheden. Aanpassingen

dan dat zij de wens van de klant en

zullen sneller moeten worden doorge-

het intermediair qua beloning volgen.

voerd dan lang gebruikelijk was in de

4.  Transparantie van beloning. Als de

sector. Wet- en regelgeving kan de

beloning is gebaseerd op afspraken

snelheid van implementatie vooruit hel-

met de klant impliceert dit volledige

pen, zonder dat daar de concurrentie

transparantie.

onder mag leiden.

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 1 1

10. Transitiefase aanhouden. Om prak-

mumharmonisatie omdat de Nederlandse

tische en bedrijfseconomische rede-

consument er anders qua bescherming op

nen voor de sector en in het belang

achteruit gaat.

van de consument is het van belang de transitie in zijn effecten te begelei-

Privacy

den. Deze verandering vraagt een cul-

Het Verbond heeft een nieuwe versie van

tuuromslag.

de Gedragscode Verwerking Persoonsgegevens Financiële Instellingen gemaakt en

CAR en Europa

die aan het College bescherming per-

In de marsroute naar CAR houdt het Ver-

soonsgegevens (CBP) ter goedkeuring

bond de regelgeving op Europees niveau

aangeboden. De verwachting is dat het

nauwgezet in de gaten, omdat in die

CBP op niet al te lange termijn een goed-

arena veel beweging gaande is op het

keurende verklaring zal afgeven. Boven-

gebied van distributie. Met name wat

dien zijn in 2009 twee compliancebijeen-

betreft PRIPs: (horizontale) regelgeving

komsten over de gedragscode georgani-

op het gebied van belonings- en product-

seerd met als doel om de daadwerkelijke

transparantie om de consument op het

naleving van de gedragscode bij de indivi-

gebied van complexe producten de moge-

duele verzekeraar te verbeteren.

lijkheid te bieden beter geïnformeerde keuzes te laten maken. Volgens het Ver-

Compliance en mededinging

bond moet Europa op dit punt minimum-

Het Verbond is buitengewoon alert op

harmonisatie nastreven, en geen maxi-

het terrein van mededinging en compli-

Tom Janssen Hogeschool van de Kunsten, Utrecht Geest Begin 2009 werd in Philipsdorp, Eindhoven, begonnen met heien. Na veelvuldige klachten van de bewoners over het lawaai dat dit met zich meebracht, werd besloten om het gehele bouwterrein te omringen met zeecontainers. Alles werd aan het zicht onttrokken, en het leek alsof je midden in een woonwijk plotseling in een havengebied beland was.

12 |

Algemeen

ance. Zo heeft het speciale Compliance

Een uitgebreide toolbox voor kleine en

Platform in 2009 veertien bijeenkomsten

middelgrote maatschappijen is ook aan

voor de leden georganiseerd. Vooral de

de site toegevoegd en door het jaar heen

voor de leden samengestelde interactieve

zijn workshops georganiseerd.

workshops worden zeer gewaardeerd, en

De met de vakorganisaties afgesproken

de informatie en tools (checklists, Q&A’s,

Arbocatalogus voor het verzekerings­

etc.) worden door bezoekers als bruikbaar

bedrijf is goedgekeurd door de Arbeids­

gekwalificeerd. Het Verbond heeft infor-

inspectie zodat op 24 november de

matiemappen samengesteld die bestaan

bijbehorende website www.gezondver-

uit de relevante wet- en regelgeving en

bond.nl feestelijk kon worden gelanceerd.

inleidingen over de behandelde onder-

Deze catalogus is een ‘oplossingenboek’

werpen. Tevens wordt aan het issue

voor vragen rondom arbeidsomstandig­

mededinging aandacht besteed in de

heden.

vorm van permanente educatie – alles in het kader van de complianceregeling van

Klant centraal, meer publieks­

het Verbond van Verzekeraars.

voorlichting

Via het in 2008 geopende Compliance

Het Verbond heeft in 2009 de publieks-

Portal dat toegankelijk is voor alle leden,

voorlichting en financiële educatie sterk

wordt ook wekelijks compliancenieuws

geïnten­siveerd vanuit het idee dat een

gepubliceerd. De ‘early warning module’

met objectieve informatie toegeruste en

wijst bezoekers op implementatie van en

goed geïnformeerde consument de ver-

voorbereiding op komende wet- en regel-

antwoordelijkheid kan nemen om wat

geving. Het portal beschikt sinds 2009

betreft zijn verzekeringssituatie bewuste

over een forum dat bezoekers in staat

keuzes te maken. Hart van de aanpak

stelt op alle artikelen en nieuws te reage-

vormt de website www.allesoververzeke-

ren en zelf berichten te plaatsen.

ren.nl die in 2008 is gelanceerd. In 2009 is gewerkt aan het verhogen van traffic

Verbetering arbeidsvoorwaarden

en effect van de site, onder meer door

In het kader van het branchebrede project

content en gebruiksvriendelijkheid te ver-

‘Samenhangend Inzetbaarheidsbeleid’ zijn

hogen.

diverse activiteiten ontplooid om te

Verder is de digitale helpdesk uitgebouwd

komen tot een optimale inzetbaarheid

en zijn er downloads over pensioenen ont-

van alle werknemers op de interne en

wikkeld. In het kader van financiële educa-

externe arbeidsmarkt, nu en in de toe-

tie heeft het Verbond meegewerkt aan

komst, ongeacht hun leeftijd. De vorig

een opzet om aan de hand van de Geld-

jaar al officieel gelanceerde website

koffer en het Verbondsspel ‘Fix je risk’

www.inzetverzekerd.nl is afgelopen

gastlessen te geven in de groepen 7 en 8

periode uitgebreid met veel nieuwe

van het basisonderwijs. Van het bordspel

elementen: een online brochure, een

‘Fix je risk’ is eind 2009 een digitale versie

employabilityscan voor werknemers in het

ontwikkeld.

verzekeringsbedrijf, een kennisbank voor

Ook in 2009 is samengewerkt met part-

ondernemingsraden en een aantal films

ners als CentiQ en Stichting Pensioen­kijker

over inzetbare werknemers uit de bran-

om de publieksvoorlichting en financiële

che. Ook zijn voor managers en P&O’ers

educatie te vergroten. In CentiQ werken

workshops en het spel ‘Route naar Inzet

meer dan veertig partners samen. Het Ver-

Verzekerd’ ontwikkeld waarmee men

bond is actief betrokken bij drie van de

binnen het eigen bedrijf het onderwerp

vier programmalijnen van CentiQ.

inzetbaarheid op de kaart kan zetten.

2

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 1 3

Schade

Schadeverzekeraars vernieuwen

ren waarvoor het Verbond het initiatief

Nagenoeg alle schadeverzekeraars heb-

heeft genomen. Onder de vlag van De

ben productwijzers voor hun verzekerin-

Letselschade Raad werken het Verbond

gen op hun websites gepubliceerd. Zo

en het PIV ook aan de opzet van een

wordt kerninformatie over verschillende

specifieke code voor medische aanspra-

verzekeringen richting klant verder geop-

kelijkheids­zaken. Die zal medio dit jaar

timaliseerd. Dat traject wordt doorgezet

het licht zien.

in 2010 (denk bijvoorbeeld aan makkelijker taalgebruik) en er komen ook con-

Milieuschade, klimaatsverandering,

crete voorstellen om onder andere de

overstroming

schade- en klachtenbehandeling verder

Het Verbond houdt de verzekerbaarheid

te verbeteren. Ook wordt onderzocht hoe

van aansprakelijkheid voor milieuschade

het probleem van dubbele dekking kan

nadrukkelijk in de gaten. De Milieupool is

worden opgelost. Reis- en brandverzeke-

bezig met een onderzoek naar de moge-

raars kijken of ze klanten meer duidelijk-

lijkheid van een aparte verzekering voor

heid kunnen bieden over hoe ze de af-

de extra milieuaansprakelijkheid die

schrijving op bepaalde goederen rekenen

voortvloeit uit de nieuwe wetgeving.

als klanten met een schadeclaim aanklop-

Daarbij gaat het met name om vergoe-

pen. Die duidelijkheid ontbreekt nu vaak.

ding van schade die het gevolg is van de

Ook onderzoeken ze of de dienstverle-

aantasting van de biodiversiteit.

ning van de alarmcentrales omhoog kan. Het Verbond werkt ook aan een rapport Letselschadebehandeling wordt beter

waarin de gevolgen van klimaatsverande-

De aanhoudende aandacht voor verbete-

ring voor Nederlandse schadeverzekeraars

ring van de letselschaderegeling in de

zijn opgenomen, en maakt daaraan

afgelopen jaren werpt zijn vruchten af,

gekoppeld ook een preventieagenda.

mede dankzij de Gedragscode Behande-

Met een speciaal model dat het Verbond

ling Letselschade. Maar het Verbond wil

wil ontwikkelen, kunnen dan de (toekom-

dat zijn leden de gedragscode nog beter

stige) gevolgen van toename van neerslag

en consequenter toepassen, maar dat

kwantitatief in kaart worden gebracht.

geldt ook voor andere bij de letselschade-

Zo ontstaat meer inzicht in de kosten van

regeling betrokken partijen. Daarbij

klimaatsverandering, en is dus ook een

helpen de door het Personenschade Insti-

betere kosten-/batenafweging van pre-

tuut van Verzekeraars (PIV) ontwikkelde

ventiemaatregelen mogelijk.

audits bij verzekeraars: die tonen de zwakke plekken in de afhandeling.

Veel mensen in Nederland wonen en wer-

Overigens is deze gedragscode onderdeel

ken onder zeespiegelniveau. In het licht

van het Keurmerk Klantgericht Verzeke-

van klimaatsveranderingen kan dat riskant

B4 e l e|i d Si nc hu a i td v oee r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 1 4 1

worden. Daarom ijvert het Verbond al

schaden om hiermee de gemeente

jaren voor een vorm van verzekering van

Utrecht, bewoners en bedrijven verder te

overstromingen op publiek-private basis.

helpen in hun aanpak om de veiligheid en

Spijtig genoeg heeft het kabinet onlangs

de leefbaarheid in de wijken te vergroten.

de knoop doorgehakt om geen overstro-

In 2009 is een onderzoek gestart naar de

mingsdekking te introduceren.

vraag in hoeverre sociaal-economisch zwakkere wijken qua verzekerbaarheid en

Prachtwijken

solidariteit afwijken van andere wijken.

Eind 2008 is het Verbond al in de Utrechtse wijk Kanaleneiland een onder-

Veiligheid en preventie

zoek begonnen over de rol die verzeke-

Ook al staat preventie in verschillende

raars mogelijk kunnen spelen in de aan-

schadebranches onder druk vanwege de

pak van de problemen in de zogenaamde

blijvend grote concurrentie en omdat ook

Prachtwijken – in eerste instantie met een

de consument van nature niet geneigd is

grondige analyse van ervaringen van

tot preventie, toch houdt het Verbond het

bewoners met verzekeringen, en meer

onderwerp hoog op de agenda. Een voor-

specifiek met (on)verzekerbaarheid en vei-

beeld daarvan is de ontwikkeling van de

ligheid. De bemoeienis met de wijk gaat

‘toolkit preventiemaatregelen’. Deze

door om de mogelijkheden te verkennen.

bestaat uit informatie, praktische tips,

Door schade-experts van verzekeraars

best practices e.d. geconcentreerd op vier

wordt intussen een analyse gemaakt van

onderwerpen en doelstellingen:

de huidige lokale aanpak en de soorten

Xiao Xiao Xu Fotoacademie, Amsterdam Winnaar categorie ‘vrij werk’ Wenzhou Dit is Whenzhou uit mijn jeugd­ herinneringen, de stad waar ik geboren en opgegroeid ben, de stad waar ik naar verlang. Een zoektocht naar waar je vandaan komt, een zoektocht naar herinnering, nostalgie, heimwee en een onbepaalde toekomst.

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 1 5

1. rookmelders in alle bestaande woningen;

met name de oorzaken van brand beter in beeld worden gebracht.

2. een geïntegreerde aanpak van preventie bij bedrijventerreinen (via het CCV)

Veiligheid op de weg

en verbetering van de bluswatervoor-

Het Verbond is overtuigd van het belang

ziening (samen met de brandweer en

van Trials. Dit verkeersveiligheidsproject,

het CCV) en

gericht op jonge automobilisten zal in

3. onderzoek naar de veiligheid van

2010 verder worden uitgebreid naar de

elektrische installaties waarmee de

provincie Noord-Brabant. In 2009 voeg-

kans op brand kan worden verkleind,

den zich al Zeeland en Overijssel bij Trials.

en

In totaal zullen dan ongeveer 2.750 jon-

4. terugdringen van transportcriminaliteit (zoals de ‘beveiligde parkeerplaatsen’).

geren deelnemen aan een Trialsdag (ter vergelijking: in 2008 waren dit er 1.414, in 2009 circa 2.350).

De inhoud van de toolkit wordt de komende tijd verder uitgebreid en aange-

Succesvolle publiek-private samenwerking

vuld.

heeft in 2009 in een nieuw convenant Aanpak Criminaliteit Wegtransportsector

Brand

geresulteerd. Dit convenant, dat op

Een onderzoek door SEO en het daarop-

1 januari 2010 in werking is getreden,

volgende symposium over brandveiligheid

draait om het in kaart brengen van de

in 2009 vormden een nieuw startpunt

aard en omvang van het probleem van

voor het Verbond om samen met de

wagen- en ladingdiefstal en de gezamen-

overheid, brandweer en het intermediair

lijke aanpak ervan. In het kader van het

actief te werken aan het vergroten van

convenant zal het Verbond nauw betrok-

bewustwording, stimuleren van integrale

ken zijn bij de ontwikkeling van bevei-

vormen van brandveiligheid en het for-

ligde parkeerplaatsen. Samen met de

muleren van een collectieve ambitie op

Stichting Verzekeringsbureau Voertuig­

dit thema. Een vernieuwend project in

criminaliteit werkt het Verbond aan het

2010 in het kader van de (brand)veilig-

opzetten van een certificeringssysteem

heid is een haalbaarheidsonderzoek via

voor beveiligde parkeerplaatsen. De

het CCV naar een register van Leverings-

eerste beveiligde en gecertificeerde par-

verklaringen en Inspectiecertificaten.

keerplaats is in 2009 officieel in gebruik

Verzekeraars en inspecties kunnen aan de

genomen in Deurningen langs de A1.

hand van een dergelijk register eenvoudig, snel en tegen lage kosten achterha-

Stichting Salvage

len in welke mate een object is beveiligd

De verzekeringssector werkt in de Stich-

tegen brand en inbraak.

ting Salvage al jaren nauw samen met

In het kader van de kennisopbouw en

experts en brandweer om na een brand

-verspreiding geeft het Verbond (finan­

slachtoffers terzijde te staan, de eerste

ciële) steun aan het lectoraat Brandveilig-

opvang te regelen en schade te beperken.

heid in de bouw aan de Saxion Hoge-

Dat gebeurt door speciale Salvage-coördi-

school. Samen met het CBS, de

natoren die na een brand door de brand-

Brandweer en het Nederlands Instituut

weer kunnen worden opgeroepen. Kosten

Fysieke Veiligheid Nibra (NIFV) wordt

die door Salvage worden gemaakt,

actief ingezet op het verzamelen en

komen volledig voor rekening van de

beschikbaar stellen van meer gedetail-

brandverzekeraars. Verbetering van

leerde brandstatistieken. Daarmee kunnen

service en informatievoorziening aan de

16 |

Schade

slachtoffers, en die van de samenwerking

project sluiten de deelnemende rechtsbij-

tussen Salvage en brandweer zijn perma-

standverzekeraars en Slachtofferhulp

nent onder de aandacht.

Nederland (SHN) hun dienstverlening op elkaar aan, waarbij SHN het slachtoffer

Inboedelwaardemeter en andere

ondersteunt in het voegingsproces, en de

indexen

rechtsbijstandverzekeraar de overige juri-

Om verzekerden in staat te stellen beter

dische hulp verleent. Deze samenwerking

en nauwkeuriger de inboedelverzekering

zal in 2010 waar nodig worden uitgebreid

af te sluiten en tijdig te actualiseren biedt

(bijvoorbeeld door uitwisselingsbezoeken

het Verbond zijn leden de inboedelwaar-

tussen medewerkers van SHN en rechts-

demeter aan. De methode voor het

bijstandverzekeraars).

bepalen van de achterliggende inboedelwaarde-index wordt in 2010, op basis van

Convenant beveiligde bouwplaatsen

een vooronderzoek door het CVS en in

Samen met andere private partijen en

samenwerking met het Centraal Bureau

met de overheid pakken verzekeraars de

voor de Statistiek, aangepast aan de

criminaliteit op bouwplaatsen aan. In het

nieuwste wetenschappelijke inzichten.

Convenant Criminaliteit Bouwlocaties staan daarover duidelijke afspraken. Ook

Incident Management Personenauto’s

kunnen bouwondernemers aan de hand

en Vrachtauto’s

van praktische handvatten beslissen welke

Om files tegen te gaan en om de veilig-

beveiligingsmaatregelen in hun geval

heid op de snelweg te verhogen, zorgt

adequaat zijn. Deze gezamenlijke en

Incident Management ervoor dat na een

integrale aanpak blijkt trouwens te

aanrijding de weg zo snel mogelijk weer

werken voor de veiligheid van de hele

vrij wordt. Verzekeraars zijn hier nauw bij

omgeving van de bouwlocatie.

betrokken. Het landelijk meldpunt voor Incident Management Personenauto’s is

Preventieraad

ondergebracht bij een andere alarmcen-

Technologische innovaties, nieuwe ont-

trale in het kader van kwaliteitsverbete-

wikkelingen kunnen riskante schaduw­

ring. Hierdoor kunnen aanrijd- en

zijden in zich bergen: denk aan nano­

bergingstijden van gecontracteerde

technologie of bijvoorbeeld de Q-koorts.

bergers beter worden gevolgd. Ook in

Het Verbond buigt zich over die ontwik-

2010 zal het Aanrijtijdensysteem Incident

kelingen uit hoofde van de vraag of

Management (AIM) de volle aandacht

cumulatieve risico’s voor de gezondheid

blijven houden. Incident Management

die hiermee aan de orde kunnen zijn,

Vrachtauto’s staat ook op de rails: bergers

kunnen worden voorzien en zo mogelijk

die zware bergingen uitvoeren kunnen

kunnen worden beheerst. Een nieuw op

meedoen in een tender.

te richten Preventieraad zou zich vanaf dit jaar met die vraag moeten gaan bezig-

Rechtsbijstand Vanwege de groei in het aantal afgesloten verzekeringen wordt de branche Rechtsbijstand meer en meer een professionele juridische dienstverlener. In 2009 is een start gemaakt met de samenwerking met Slachtofferhulp Nederland op het gebied van voegingszaken. In dit

houden.

3

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 1 7

Leven

Levensverzekeraars vernieuwen

aan de hand van deze norm. Een substan-

De financiële crisis en recente discussies

tieel deel van de markt heeft inmiddels

rond bepaalde vormen van levensverzeke-

laten weten geld voor compensatiemaat-

ringen hebben een discrepantie aan het

regelen te reserveren.

licht gebracht tussen de verwachting van de consument en de praktijk van de

Wat betreft de beleggingspolissen heeft

levensverzekering. De traditionele rol van

het Verbond afgelopen jaar het initiatief

de verzekeraar als bieder van zekerheid is

genomen om voor maatschappijen die

gaandeweg minder duidelijk geworden.

niet rechtstreeks met de stichtingen

Ook afgelopen jaar hebben verzekeraars

Verliespolis en Woekerpolisclaim onder-

verschillende initiatieven genomen om

handelen, een regeling te treffen om

daar verandering in te brengen.

apart afspraken te maken over compen­ satie aan verzekerden. In ditzelfde kader

Met de totstandkoming van de compen-

is met betrokken maatschappijen een

satieregelingen bij de beleggingspolissen

framework uitgedacht dat kan dienen als

hebben levensverzekeraars feitelijk de

basis voor oplossingen voor schrijnende

aanzet gegeven voor het programma

gevallen.

VerzekeraarsVernieuwen. Met het – al in 2007 – aanvaarden van de adviezen van

Met ingang van 1 januari 2010 wordt een

de commissie De Ruiter zijn zij begonnen

verdere verbetering van de transparantie

met een expliciete consumentenblik naar

in de levensverzekeringsbranche geïmple-

hun producten, kosten en diensten te

menteerd. Niet alleen wordt op basis van

kijken. Dat heeft tot nu toe geresulteerd

zelfregulering de transparantieregelingen

in een, vanuit Europees perspectief

voor traditionele levensverzekeringen

bezien, vooruitgeschoven positie wat

aangescherpt. Daarnaast wordt voor alle

betreft kostentransparantie op complexe

vermogensopbouwproducten nominale

financiële producten.

kostentransparantie ingevoerd. Dat wil zeggen: absolute bedragen van kosten,

Het vaststellen van een compensatienorm

en geen percentages. Het Verbond is

voor te hoge kosten op beschikbare

afgelopen periode nauw betrokken

premieregelingen op beleggingsbasis is

geweest bij de totstandkoming van de

hiervan een ander voorbeeld. Dat traject

wettelijke regeling op dit punt.

is in het voorjaar met goed gevolg afgelegd in de vorm van een toetsnorm die

Wat kostentransparantie betreft voor

met partijen in de Stichting van de Arbeid

complexe financiële producten loopt

is afgesproken. Het Verbond heeft verze-

Nederland Europees gezien ver voor de

keraars geadviseerd om alle in het verle-

troepen uit. Nu wil de EC in 2010 met

den afgesloten BPR-contracten te toetsen

een nieuwe cross-sectorale richtlijn over

18 |

Leven

zogeheten Packaged Retail Investment

Toekomst van het Nederlandse

Products (PRIPs) komen – complexe finan-

pensioenstelsel

ciële producten waarvan de onderlig-

Uitgangspunt voor het Verbond is streven

gende waarde afhankelijk is van de ont-

naar een duurzaam pensioenstelsel,

wikkelingen op de financiële markten.

waarin de klant wordt bediend in een

De richtlijn regelt verkooppraktijken, maar

goede balans tussen de verplichtstelling

bevat ook regels over kosten die transpa-

aan de ene, en marktwerking aan de

rant moeten worden gemaakt. Het Ver-

andere kant. Voorwaarden voor een

bond zal ook in 2010 goed in de gaten

goede, klantgerichte marktwerking zijn

houden dat dit Europese initiatief de ont-

optimale vrijheid voor de klant, transpa-

wikkelingen in Nederland op de terreinen

rantie en een gelijk speelveld voor aanbie-

distributie en transparantie niet frustreert.

ders. Met het oog op de voorgenomen aanpassing van de taakafbakening let het

Levensverzekeraars buigen zich ook al

Verbond er intussen wel op dat bedrijfs-

enige tijd met een nieuwe blik over de

takpensioenfondsen en hun uitvoerings-

discrepantie tussen de verwachting van

organisaties in de communicatie over

de klant bij voortijdige beëindiging van

aanvullende oudedagsproducten de rela-

een levensverzekering over kosten en

tie tussen pensioenfondsen en specifieke

waarde, en wat hij werkelijk aan kosten

uitvoeringsbedrijven in de juiste kaders

kwijt is op dat moment, en wat hij aan

zullen gebruiken. Het Verbond is akkoord

waarde heeft opgebouwd. De afkoop-

gegaan met de mogelijkheid dat be-

waarde van een voor langere termijn

staande ondernemingspensioenfondsen

afgesloten, maar eerder beëindigd con-

onder voorwaarden samengaan in een

tract valt de consument vaak tegen.

‘multi-opf’.

Vandaar dat verzekeraars kijken hoe ze dat kunnen verbeteren. Zoals ze ook gaan

Beschikbare premieregelingen (BPR)

onderzoeken hoe ze in de toekomst de

Ten aanzien van bestaande BPR’en op

rechthebbenden van niet-geclaimde

beleggingsbasis heeft het Verbond samen

(premievrije) aanspraken beter kunnen

met vertegenwoordigers van klanten en

achterhalen. Veel rechthebbenden komen

de Ombudsman Financiële Dienstverle-

niet opdagen en zijn evenmin te achter-

ning een toetsnorm ontwikkeld om daar-

halen.

mee na te gaan of er in bepaalde gevallen in het verleden kosteninhoudingen

Een onzekere financiële toekomst voor

hebben plaatsgevonden die de prestatie

de klant is soms ook het resultaat van het

van het product onevenredig hebben

verbazende feit dat sommige consumen-

geremd, en zo ja, om die te kunnen

ten de weg naar verzekeraars kennelijk

compenseren. De norm is van toepassing

niet weten te vinden. Dat lijkt naar

op alle contracten die gesloten zijn voor

verhouding vaak aan de hand te zijn met

1 januari 2010. In 2011 worden de verze-

(kleine) zelfstandigen. Het is daarom dat

kerden geïnformeerd over het effect van

het Verbond samen met het Platform

de toetsnorm voor het verleden. Voor

Zelfstandige Ondernemers stappen heeft

kosten die naar de toekomst worden

gezet om deze beroepsgroep beter te

gemaakt, heeft het Verbond een zoge-

kunnen bereiken.

noemd ‘model 3 BPR’ ontwikkeld. Daarmee kunnen (kosten)inhoudingen op de ingelegde premie voor de deelnemer inzichtelijk worden gemaakt. Leden van

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 1 9

het Verbond zijn aan deze normen

bespreken welke ondergrens aan de staf-

gebonden. In 2010 krijgen de deelnemers

felpercentages gesteld zou moeten/kun-

hun eerste overzicht.

nen worden. Het Verbond ziet voor de StAR meer in het algemeen een rol om

Van de beschikbare premie gaan inhou-

vast te stellen aan welke eisen een goede

dingen af voor het nabestaanden- en

pensioenregeling zou moeten voldoen.

arbeidsongeschiktheidsrisico. Die inhoudingen worden weergegeven in het jaar-

Uit een onderzoek dat het Verbond in

lijkse kostenoverzicht zoals hierboven is

2009 door PricewaterhouseCoopers

bedoeld. Hierdoor blijft er uiteraard min-

(PwC) heeft laten uitvoeren naar de uit-

der over voor de opbouw van het ouder-

voeringskosten van pensioenregelingen,

domspensioen, terwijl de gemiddelde

blijkt dat die over het hele linie van uit-

deelnemer bij ‘pensioen’ juist meestal

voerders hoog kunnen uitpakken. Dat

alleen aan het ouderdomspensioen denkt.

heeft met het volume van het contract of

Het Verbond vindt het essentieel dat de

het pensioenfonds te maken, maar een

voorlichting over de relatie tussen premie

reden is ook dat pensioenregelingen vaak

en het te verwachten ouderdomspensioen

(onnodig) ingewikkeld zijn. Juist in deze

duidelijker wordt en dat er in het arbeids-

tijd waarin de pensioeninleg toch al

voorwaardenoverleg afspraken over wor-

onder druk staat vanwege tegenvallende

den gemaakt. Daar is en wordt naartoe

beleggingsopbrengsten, is het zaak om

gewerkt. Zo is het in de ogen van het

de kosten van uitvoering zoveel mogelijk

Verbond ook wenselijk in de StAR te

te beperken. Daarom zal het Verbond,

Jepke van Hengst Fotovakschool, Rotterdam Carolientje Thuis bij oma. Niemand was zo trots op haar kleinkinderen als zij. We mochten alles. Wakker blijven tot we wit wegtrokken. Stille Kracht kijken, ook al was dat te laat en veel te eng. Ach nee, dat is geen bloed, toch, dat is sirih. Op zaterdagmiddag kregen we een gulden, voor Raspatat. Ze trok haar portemonnee als we langskwamen met ons rapport. Of ze haalde boven, waar het naar Mayazeep rook en Nina Ricci, een gouden ringetje. En omdat ze altijd zoveel weggaf, dacht ik als kind dat oma heel erg rijk was. En eigenlijk denk ik dat nog steeds.

20 |

Leven

mede naar aanleiding van het PwC-

2009 verliep deze operatie al bijna vlek-

onderzoek, onderzoeken in hoeverre

keloos, en kreeg 89% van de verzekerden

vereenvoudiging van pensioenregelingen

het UPO voor 1 november in de bus. Om

mogelijk is, ook in het belang van de

ervoor te zorgen dat de verstrekking van

transparantie naar de deelnemer en de

het UPO volgend jaar helemaal goed ver-

werkgever. Overigens kwam uit dit onder-

loopt, heeft Verbond in 2009 een speciale

zoek de sterke relatie tussen de omvang

handleiding geschreven en verspreid

van een pensioencontract en de kosten

onder de leden.

deelnemer naar voren. Het bleek dat verzekeraars in het algemeen kosten­ efficiënter zijn.

Misschien nog belangrijker wat inzicht betreft is het Pensioenregister. Het Verbond en verzekeraars werken samen met

Derde pijler moet overeind blijven

de andere pensioenpartners om ervoor te

Diverse ontwikkelingen in de afgelopen

zorgen dat het Pensioenregister op tijd

jaren hebben de positie van de derde

klaar is. Afgelopen jaar heeft de branche

­pijler in het pensioenstelsel aanzienlijk

grote inspanningen verricht om aanslui-

gecompliceerd, zowel voor de uitvoer-

ting op het register te kunnen realiseren.

ders, Belastingdienst en aanbieders, maar

Het Pensioenregister moet het iedereen

zeker ook voor de consumenten. In korte

vanaf 1 januari 2011 mogelijk maken om

tijd is middels levensloop een aanvullende

met één druk op de knop van zijn com-

spaarfaciliteit geïntroduceerd en zijn

puter te weten te komen hoeveel pen­

traditionele verzekeringsfaciliteiten voor

sioen (indicatief) hij heeft opgebouwd en

de vermogensopbouw voor eigen woning

waar het is ‘gestald’. Dit jaar is bedoeld

en oude dag ook via banksparen in een

voor testen, het verder verrijken van

bancaire variant beschikbaar. Pensioen en

bestanden en de daadwerkelijke aanslui-

lijfrentekader groeien naar elkaar toe.

ting. Tegelijk wordt de communicatie voor

Daarbij is sprake van een toenemende

de lancering voorbereid.

groep zelfstandigen. De huidige faciliteiten zijn gericht op ruimte voor zeventig

Uitvaartverzekeringen

procent van het eindloon. Maar de voort-

Om de onwenselijke verkoopmethoden

schrijdende versobering van de tweede

(hoge bonusprovisies) in de markt van

pijler versterkt de noodzaak van een

uitvaartverzekeringen te keren, heeft het

eenvoudige, laagdrempelige faciliteit voor

Verbond de afgelopen periode sterk bij

individuele aanvullingen. Daar richt het

het ministerie van Financiën aangedron-

Verbond zijn inspanningen op.

gen om deze productgroep, net als woonlastenbeschermers, onder het Bgfo

UPO en Pensioenregister

te brengen. En met succes, zodat met

Meer inzicht geven in pensioenregelin-

ingang van 1 januari 2010 bij deze

gen: het uniform pensioenoverzicht (UPO)

producten geen bonusprovisie meer mag

is daarvan een goed voorbeeld. Was de

worden betaald en moet worden voldaan

(tijdige) verstrekking daarvan aan de

aan de eisen van provisietransparantie en

polishouders in 2008 nog niet op orde, in

de inducementbepalingen.

4

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 2 1

Zorg

Inkomensverzekeraars vernieuwen

punten wegneemt die het huidige hybride

Zoals bij andere schadeverzekeringen,

stelsel kenmerken. Op privatisering dringt

wordt de stilzwijgende verlenging ook bij

het Verbond al lange tijd aan, en zal dat

particuliere inkomensverzekeringen afge-

komend jaar blijven doen. Een private

schaft. De klant is zo veel flexibeler om

WGA geeft werkgevers en hun verzeke-

tussentijds over te stappen naar een

raars een groter financieel belang om

andere verzekeraar. Daarmee wordt de

ziekte en arbeidsongeschiktheid integraal

concurrentie tussen zorgverzekeraars ook

aan te pakken en te investeren in preven-

verder verscherpt, wat goed is voor de

tie en re-integratie, en een stimulans om

consument. Vanaf 1 juli 2010 gaat een

nog beter te presteren. Een private WGA

gedragscode gelden waarin is vastgelegd

geeft werknemers ook de duidelijkheid

dat voor deze verzekeringen in principe

dat zij voor hun uitkering en re-integratie

alleen nog eenjarige contracten worden

altijd bij de verzekeraar terechtkunnen.

gesloten en dat particuliere inkomensver-

Bovendien rekent een private WGA af

zekeringen na afloop van de eerste con-

met volatiele premies van het UWV. Hoe

tractstermijn maandelijks opzegbaar zijn.

volatiel bleek in het najaar van 2009 weer eens nadrukkelijk.

Daarnaast gaan verzekeraars de processen (acceptatie, schadeafwikkeling,

Woonlastenbeschermers

klachtenbehandeling) voor de klanten

Het Verbond heeft afgelopen jaar zorge-

transparanter maken. Afgelopen jaar is

lijke signalen geïnventariseerd over de

hiervoor een protocol voorbereid dat in

markt van woonlastenbeschermers, met

2010 wordt geïntroduceerd. Daarin wor-

name gesloten tegen koopsom. Vooral de

den onder andere de goede manieren

(hoogte van) betaalde provisies vormen

voor de beoordeling van de uitkerings-

een probleem. Daarom heeft het Verbond

aanvraag, de beoordeling van de arbeids-

er bij het ministerie van Financiën op aan-

ongeschiktheid en de klachtenprocedure

gedrongen deze productgroep, net als

beschreven. En ook worden de rechten

uitvaartverzekeringen, onder het Bgfo te

van verzekerden vastgelegd. Betere infor-

brengen. De druk van het Verbond heeft

matievoorziening en duidelijker procedu-

succes gehad, want woonlastenbescher-

res rondom arbeidsongeschiktheidsverze-

mers die gekoppeld zijn aan krediet, val-

keringen dus.

len per 1 januari 2010 onder het Bgfo. Hierdoor mag geen bonusprovisie meer

WGA

worden betaald en moet worden voldaan

Het Verbond is een warm voorstander van

aan de eisen van provisietransparantie en

een private WGA, omdat deze voordelen

de inducementbepalingen.

heeft voor de overheid, werkgevers, werknemers en verzekeraars en de knel-

22 |

Zorg

Medisch-ethische zaken

taal van 2010 voorbereid. Voor het Ver-

Het Verbond wil dat acceptatieprocedures

bond zijn met name de commissies

zo eenvoudig en transparant mogelijk

‘Afstand tot de arbeidsmarkt’ en ‘Werk-

zijn. Gebleken is dat de gezondheidsver-

loosheid’ van belang. Het Verbond heeft

klaring die bij levens- en arbeidsonge-

in het recente verleden voorstellen

schiktheidsverzekeringen moet worden

gedaan over wat verzekeraars wel en ook

ingevuld, dat proces kan belemmeren.

niet kunnen betekenen in de sociale

Daarom herziet het Verbond de be-

zekerheid in het algemeen, en hebben

staande gezondheidsverklaring, zodat

zich vanaf het najaar met extra nadruk

deze klantvriendelijker wordt.

geconcentreerd op inbreng voor de com-

Arbeidsgerelateerde verzekeringen bevat-

missies in het kader van het stimuleren

ten soms uitsluitingsclausules die mensen

van de arbeidsparticipatie in het bijzon-

met een gezondheidsbeperking ervan

der.

kunnen weerhouden van baan te wisse-

Zo werd de commissie ‘Afstand tot de

len. Politiek, patiënten- en consumenten-

arbeidsmarkt’ actief gewezen op het feit

organisaties en verzekeraars hebben de

dat privatisering van de WGA een struc-

wens geuit deze belemmeringen op te

turele ontlasting van de overheidsfinan-

lossen. Daarom heeft het Verbond met de

ciën kan betekenen, omdat dit leidt tot

Chronisch zieken- en gehandicaptenraad

een robuuster stelsel waarin de WGA-

en het kenniscentrum het ‘Van Leeuwen-

lasten worden gefinancierd op basis van

convenant’ afgesloten. Dit convenant, dat

kapitaaldekking. Dit moet volgens het

bepaalt dat verzekeraars geen gebruik

Verbond een onderdeel van de verkennin-

meer maken van wachttijden voor iemand

gen zijn.

die een uitkering krijgt op een aan arbeid gerelateerde verzekering, mag daarom

Zorgverzekering

een doorbraak worden genoemd. Ook is

Voortgang op de ingezette weg van pres-

nauwkeurig vastgelegd hoe verzekeraars

tatiebekostiging van de ziekenhuissector

bij deze verzekeringen moeten omgaan

is essentieel voor het kunnen waarmaken

met het inloop- en het uitlooprisico. Zo’n

van de rol die verzekeraars vervullen bij

regeling was noodzakelijk om te voorko-

de zorginkoop voor hun verzekerden.

men dat gedeeltelijk arbeidsongeschikte

Invoering van DBC’s op weg naar transpa-

werknemers bij baanwisseling tussen wal

rantie (DOT) in 2011 maakt daarvan deel

en schip vallen, bijvoorbeeld doordat

uit, evenals een structurele oplossing voor

uitloopdekking afwezig is en geen inloop-

de kapitaallastenproblematiek bij de

dekking wordt geboden. Voor verzekerin-

ziekenhuizen. De voorstellen van de

gen waarop de Pensioenwet van toepas-

Nederlandse Zorgautoriteit voor een

sing is, maakt het Verbond dit jaar

gefaseerde overgang naar een nieuwe

afspraken met het ministerie van SZW en

DBC-structuur bieden waarborgen voor

de centrale vertegenwoordigers van de

een zorgvuldig overgangstraject. Daarbij

pensioenfondsen.

hoort een verantwoorde afbouw van de

Heroverwegingen

risicoverevening.

ex-post correctiemechanismen in de Het kabinet heeft aangegeven dat er vanaf 2010 flinke ombuigingen noodza-

Het Verbond is voorstander van een her-

kelijk zijn. De meer fundamentele beleids-

nieuwd debat over een kleiner basispak-

keuzes worden door twintig ambtelijke

ket of een substantiële verhoging van het

werkgroepen tot en met het eerste kwar-

eigen risico. Dat is immers nodig voor het

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 2 3

adequaat kunnen sturen van de verzeker-

2010 zijn voorstellen voor het ontwikke-

den naar de aanbieders van zorg die kwa-

len van business cases voor met name de

liteit leveren. Preventie zal veel meer deel

bevordering van preventie in het MKB

gaan uitmaken van afspraken die verze-

opgenomen. Ook het stimuleren van de

keraars maken bij de zorginkoop. Dat

rol van de werkgever in de onderhande-

geldt in het bijzonder in de drie zorg­

lingen met de zorgverzekeraar over de

ketens waar sprake is van functionele

toegang tot de (arbo-)curatieve zorg voor

bekostiging.

zijn werknemers maakt deel uit van het actieprogramma. Meer aandacht voor

Zorg en sociale zekerheid

de factor arbeid in de eerstelijns gezond-

Preventie speelt ook een belangrijke rol in

heidszorg is een derde thema waaraan in

het voorkomen en bestrijden van gezond-

2010, samen met de betrokken departe-

heidsrisico’s van werknemers. Het Ver-

menten, verder wordt gewerkt.

bond zal in nauwe samenwerking met

Samen met de gemeente Rotterdam en

Boaborea, de organisatie van arbodien-

Achmea Zorg is het Verbond intussen

sten en re-integratiebedrijven, een actie-

begonnen met een project waarin wordt

plan preventie opstellen om verzekeraars,

onderzocht of interventietrajecten ingezet

werkgevers en werknemers, arbodiensten

bij werknemers, ook kunnen werken voor

en re-integratiebedrijven handvatten te

de re-integratie van langdurig uitkerings-

geven voor een goed en afgestemd

gerechtigden.

preventiebeleid. In het actieprogramma

Wypke Jannette Walen Sandberg Instituut Dingen die er zijn als ik weg ben Voortgaande reeks foto’s van plekken en stillevens, die in wisselende samenhang Dingen die er zijn als ik weg ben vormt. Te bekijken als de film stills van de omgeving van een verhaal: de personages en de actie ontbreken, maar de verhalende atmosfeer is voelbaar.

24 |

Robin de Puy Fotoacademie, Rotterdam Meisjes in de prostitutie Ik kwam meisjes tegen die ook dromen hebben. Sommigen doen dit werk om later te kunnen doen wat ze graag willen doen, sommigen doen dit werk omdat ze het geld fijn vinden en van sommigen kun je misschien zelfs wel stellen dat dit werk een deel van hun emancipatieproces is. Ik heb ze gefotografeerd om te laten zien wie zij zijn. Er hangen zoveel negatieve verhalen om deze meisjes dat ik heel graag aan de toeschouwer wil laten zien wie deze meisjes echt zijn. Het zijn dezelfde jonge vrouwen zoals ik, zoekend naar hun eigen weg in hun leven. Dit werk is niet gemakkelijk en om mij dan de kans te geven om een oprecht en eerlijk portret van ze te maken ... Daar is moed voor nodig.

5

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 2 5

Centrum Bestrijding Verzekeringsfraude CBV

Fraudebestrijding vernieuwen Klanten van verzekeraars kunnen er al jarenlang op rekenen dat hun verzekeraar

dit in een geheel vernieuwde website van CIS. • Het implementeren bij verzekeraars van

tegen fraude optreedt. De daadwerkelijke

de nieuwe Handreiking Voorkomen

confrontatie met fraudebestrijding door

Fraude bij Levensverzekeringen en de

zijn verzekeraar is voor de klant soms

Handreiking Voorkomen Fraude bij

echter ook even schrikken. Op het

Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen;

moment dat hij zich aanmeldt voor een

deze maken het fraudecoördinatoren bij

verzekering, of later als hij een schade

verzekeraars makkelijker om fraude bij

meldt. Verzekeraars werken eraan om

deze verzekeringsvormen te ontdekken.

fraudebestrijding zo in te richten dat de

• Het uitnutten van de kennisfunctie van

pakkans van fraudeurs maximaal is, ter-

het CBV door het houden van kennis­

wijl bonafide klanten er minimaal van

bijeenkomsten. Daarvan zijn er in 2009

merken.

twee georganiseerd, met in totaal bijna 250 fraudebestrijdingscoördinatoren.

Het ‘Verbeterprogramma voorkomen van

• Introductie van de niveaumeting; een

fraude met verzekeringen’ speelt bij

meetinstrument voor schadeverzeke-

bovengenoemd uitgangspunt een hoofd-

raars waarmee het niveau van het

rol. Dit programma is in 2009 van start

gevoerde fraudebeleid in relatie tot

gegaan. Enkele onderdelen van dit pro-

een best practice, inclusief eventuele

gramma waarmee een begin is gemaakt,

verbeterpunten, concreet in beeld kan

zijn:

worden gebracht.

• Het verbeteren van de informatievoor-

De door het Verbond ontwikkelde fraude-

ziening bij fraudebeheersing. Als onder-

aanpak is als een best practice opgeno-

deel hiervan is door de Stichting CIS en

men in het project FINEC van de overheid.

het CVS en in afstemming met het CBV

Onder andere aan de hand hiervan wordt

een start gemaakt met een kennis- en

in het kader van het Nationaal Platform

analysefunctie fraude. Het gaat dan

Criminaliteitsbeheersing (NPC) en in

onder andere om het realiseren van

opdracht van het Wetenschappelijk

trendrapportages, risicoanalyses en de

Onderzoek- en Documentatiecentrum van

mogelijkheid om in het kader van de

het ministerie van Justitie (WODC) onder-

beleidsontwikkeling ad hoc onderzoek

zocht hoe fraude tussen private partijen is

uit te voeren.

te voorkomen, te detecteren en aan te

• Het opstarten van een actieprogramma

pakken.

om samen met de Stichting CIS klanten te informeren over het belang van de

Verzekeringsfraude is in veel opzichten

aanpak van fraude; in 2010 resulteert

kostbaar – waarvoor uiteindelijk de klant

26 |

C e n t r u m B e s t r i j d i n g Ve r z e k e r i n g s f r a u d e C B V

moet opdraaien. Reden temeer dus dat

Voor effectieve fraudebestrijding is goede

het Verbond ervoor wil zorgen dat fraude

en goed georganiseerde informatie-uit-

op geen enkele manier mag lonen. Dit

wisseling een must. Hierbij heeft de ver-

uitgangspunt heeft ertoe geleid dat in

zekeringssector primair een eigen verant-

2010 verzekeraars verzekerde (letsel)-

woordelijkheid. Maar waar publiek-private

schade systematisch op criminelen en

samenwerking de effectiviteit en het

vandalen collectief zullen gaan verhalen.

rendement kan verbeteren, wil het

Om dit mogelijk te maken zal een cen-

Verbond een heldere en goed werkbare

traal meldpunt worden ingericht waar

structuur voor informatiedeling met

overheidsdiensten informatie over daders

overheidsdiensten zoals het OM, politie,

kwijt kunnen en waar de noodzakelijke

bijzondere opsporingsdiensten en

coördinatie tussen betrokken verzekeraars

gemeenten. Komend jaar wordt aan de

kan worden ingevuld.

hand van pilots ervaring opgebouwd om wettelijke convenanten te kunnen sluiten.

Pavel Prokopchik Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag Varzuga Varzuga is een klein dorp op het schiereiland Kolsky (poolcirkel) met een inwonersaantal van driehonderd mensen. Vasily verdient zijn geld vooral met het bieden van onderdak aan toeristen en recreatievissers, die naar Varzuga komen voor forel. Degenen die geen alternatieve bron van inkomsten hebben, worden meestal het slachtoffer van alcoholisme. Er is een relatief grote religieuze gemeenschap in Varzuga. Ongeveer tien jaar geleden arriveerde een nieuwe bisschop van de orthodoxe kerk in Varzuga. De lokale bevolking en frequente bezoekers helpen de priester met dagtaken, zoals koken, schoonmaken en houthakken.

6

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 2 7

Centrum voor Verzekeringsstatistiek en Onderzoek CVS VerzekeraarsVernieuwen

het bestuur een instrument te geven om

Veel van de beleidsplannen uit de secto-

te monitoren of het beeld van verzeke-

ren Schade, Leven, Zorg en Algemene

raars bij diverse stakeholders verandert.

Beleidszaken worden ondersteund door onderzoek van het CVS. Dat geldt ook

Statistieken

voor het programma VerzekeraarsVernieu-

Goede en betrouwbare statistische infor-

wen. Zo heeft het CVS in het kader van

matie en het tijdig beschikbaar hebben

het programma herstel van vertrouwen bij

daarvan draagt bij aan de transparantie

de consument de eerste versie van een

van de sector en daarmee aan het ver-

Klanttevredenheidsonderzoek uitgezet.

trouwen in de sector. Dat zeker stellen en

Met 44 afzonderlijke deelnemende verze-

uitbreiden is een van de eerste opdrach-

keringslabels (bijna 30.000 afgenomen

ten van het CVS in het komende jaar. Het

interviews) was dit onderzoek een grote

Financieel jaarverslag en Verzekerd van

logistieke operatie die succesvol is verlo-

Cijfers zijn hiervan belangrijke uitingen.

pen. Waar de uitkomsten van deze eerste

Die zullen ook in 2010 weer het licht

editie slechts beschikbaar waren voor de

zien. De aandacht voor meer communica-

deelnemers (gegeven het proefkarakter

tie rondom de cijfers heeft geresulteerd in

van het onderzoek), zullen de resultaten

benchmarkmiddagen waarbij het CVS een

van het onderzoek uit 2010 ook open-

individuele analyse van een bedrijf maakt

baar worden gemaakt. In hetzelfde kader

en die presenteert aan analisten, markt-

werd medio 2009 de zesde editie van de

onderzoekers en actuarissen. Deze bench-

jaarlijkse Consumentenmonitor 2009

markmiddagen dienen daarnaast om

gepresenteerd bij de lancering van het

feedback te krijgen op nut en noodzaak

programma VerzekeraarsVernieuwen.

van de diverse statistieken en te horen

Het CVS is bovendien een periodiek

welke nieuwe wensen er leven. Op het

onderzoek gestart onder werknemers in

online benchmarkportaal CVSnet.nl is het

de verzekeringssector met als doel te

statistiekaanbod in 2009 verder uitge-

meten hoe werknemers in de sector zelf

breid met onder andere de financiële jaar-

aankijken tegen de sector. Ervaart men

cijfers en zijn alle geplande statistieken

trots en ziet men verandering? Dit onder-

opgenomen in het webportaal.

zoek zal ieder kwartaal worden herhaald.

Het CVS-beleid is gericht op het beter

Parallel hieraan wordt op kwartaalbasis

benutten van bestaande (risico)statistie-

het vertrouwen gemeten. De bevindingen

ken. Zo is voor het eerst een kwartaal­

uit de diverse hierboven genoemde

rapportage van de risicostatistiek AOV

onderzoeken worden gebundeld in een

gemaakt. Deze statistiek is ontwikkeld

reputatie dashboard. Daarmee kunnen

zonder dat er extra data-uitvraag nodig

resultaten van diverse onderzoeken in

was bij verzekeraars.

samenhang worden gepresenteerd om

28 |

C e n t r u m v o o r Ve r z e k e r i n g s s t a t i s t i e k e n O n d e r z o e k C V S

Onderzoeken

Inkomensverzekeringen

Klimaat

Samen met de actuariële commissie AOV

De databases van het CVS bevatten veel

is een nieuw model kosten van de dek-

weergerelateerde schadestatistiek. Naar

king AOV 2009 ontwikkeld. Dit model is

aanleiding van de verwachting van het

de opvolger van het begin 2007 ingetrok-

KNMI dat de frequentie van intense

ken model AOV 2000. Dit nieuwe model

regenbuien de komende jaren zal gaan

dient voor inkomensverzekaars als hulp-

toenemen, heeft het CVS een duidelijk

middel bij risicoberekeningen die nodig

verband aangetoond tussen de intensiteit

zijn om de premie te kunnen berekenen.

van buien en de omvang/ernst van regen-

Het nieuwe model is een sterke verbete-

schade. Dit heeft geresulteerd in een

ring ten opzichte van het oude: de inde-

model waarmee op basis van klimaat­

ling van beroepen naar beroepsklassen is

scenario’s de schade-impact voor

kritisch herzien, het model is nu geba-

verzekeraars kan worden berekend.

seerd op een dataset die is verzameled

Voor storm- en sneeuwschade heeft het

over acht jaar en is bovendien gebaseerd

CVS soortgelijke modellen in beheer.

op trendanalyses in de samenstelling van de portefeuille naar geslacht.

Letsel Snelle afhandeling van letselschaden is

Kredietcrisis

een prioriteit voor het Verbond. Het CVS

De kredietcrisis en recessie vormden

houdt daarom al enige tijd de ontwikke-

afgelopen periode en vormen ook de

ling bij van met name de langlopende

komende tijd een rode draad in de CVS-

verkeersletselschaden bij. Jaar op jaar laat

onderzoeken. Vanaf het begin van de

deze statistiek zien dat de afhandeling

kredietcrisis tot medio 2009 heeft het

van de langlopende schaden steeds snel-

CVS periodiek consumentenpeilingen

ler verloopt. Samen met stichting PIV is

gedaan naar de beleving van de consu-

daarnaast een analyse uitgevoerd naar de

menten over verzekeraars in relatie tot

beschikbaarheid van relevante sturings­

de kredietcrisis. Duidelijk kon worden

informatie voor het bevorderen van de

aangetoond dat ook het grote publiek

afhandeling van letsel.

terecht niet het idee had dat verzekeraars in problemen zijn geraakt. De impact van een recessie op de omzet van verzekeraars bleek met name bij individuele levensverzekeringen gekoppeld aan hypotheken en pensioen. De verkoop van nieuwe verzekeringen daalde fors. Consumenten bleken actiever op zoek te zijn gegaan naar een goedkopere verzekering.

B e l e i d i n u i t v o e r i n g | Ve r b o n d v a n Ve r z e k e r a a r s | 2 9

Risk Management

pende schaden in de schadeportefeuille

Door de kredietcrisis heeft risk manage-

weergeven. Hiermee zijn verzekeraars in

ment in het toezicht, en dus ook in de

staat de omvang van de voorzieningen

boardrooms van verzekeraars extra aan-

voor schade juist inschatten – een cruciaal

dacht gekregen. Het CVS heeft zich in

gegeven in het kader van Solvency II.

het verlengde hiervan gezet aan het

In 2010 zal dit tabellenboek worden uit-

ontwikkelen van een registratievorm om

gebreid met berekeningen voor voorzie-

het operationele risico van verzekeraars in

ningen voor meer schadeproducten.

kaart te kunnen brengen. In overleg met het Operiational Risk Consortium in

Fraude

Londen zal in 2010 worden bekeken of

Er is een begin gemaakt met nader

en hoe dit in Nederland kan worden

onderzoek naar verzekeringsfraude, in

geïmplementeerd.

samenwerking met de stichting CIS en het CBV. Dit onderzoek doet het CVS op

Solvency II

basis van een door stichting CIS beschik-

In het kader van Solvency II heeft het CVS

baar gestelde databank met schade- en

samen met DNB het ‘Tabellenboek

fraude-informatie.

Schade’ uitgebracht met daarin overzichten die de ontwikkeling van de langlo-

Joris Jansen Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten, Den Haag Winnaar Steenbergen Stipendium Flock Flock is geïnspireerd door systematiek en netwerken. Elk werk in de serie gaat over orde en toeval ontstaan of aanwezig in verzamelingen, in dit geval verzamelingen foto’s. De werken zijn allemaal opgebouwd uit meerdere beelden die een relatie met elkaar aangaan en zo een nieuw werk met een nieuwe betekenis vormen. Clichés, kleur, kopie en origineel, veelheid en waarneming zijn daarin belangrijk. Het beeld is opgebouwd uit honderd foto’s gevonden op internet. De foto draagt een procent van haar pixels af aan het uiteindelijke beeld - in dit geval een ‘bewijzende foto’ van een gestalte.

30 |

Natascha Libbert Koninklijke Academie van Beeldende  Kunsten, Den Haag Pimp your world In het nastreven van hoe we denken dat de dingen eruit moeten zien, lijkt het erop dat we een decor creëren dat onze werkelijkheid moet zijn. Een geconstrueerde leefomgeving die onze dromen moet doen verwezenlijken. De blik op de werkelijkheid maakt duidelijk dat het decor ergens ophoudt en hierin schuilt ondanks alle inspanning, de menselijke beperking. Deze beleving staat centraal in mijn afstudeerproject ‘Take me to the Hilton’, dat zich afspeelt in hotels en net daarbuiten.

© Uitgave van het Verbond van Verzekeraars Bordewijklaan 2, 2591 XR Den Haag Postbus 93450, 2509 AL Den Haag Telefoon: 070 - 3338500 Fax:

070 - 3338510

E-mail:

[email protected]

Internet: www.verzekeraars.nl / www.allesoververzekeren.nl Creatie en druk: Artoos Communicatiegroep b.v., Rijswijk (2010.04.0,3.A)