2
Hoofdstuk I Algemeen .......................................................................................................................................... 5 I. 1 Algemene gegevens: ........................................................................................................... 5 I. 2 Organisatie Stichting............................................................................................................ 5 I. 3 Organisatiestructuur ............................................................................................................ 6 I. 4 Personeel ........................................................................................................................... 6 I.4.a Formatieplaatsen per ultimo 2007.................................................................................... 6 I.4.b Onderverdeling Personeelsbestand Per Ultimo 2007 ........................................................... 6 I.4.c Overlegstructuren .......................................................................................................... 7 I.5 Doelstellingen, Beleid En Toekomstplannen ............................................................................... 7 I. 5.a Personeelsbeleid ............................................................................................................ 7 I. 5.b Jaaroverzicht cytologie ................................................................................................... 8 I. 5.c Jaaroverzicht Histologie .................................................................................................. 9 I. 5.d Jaaroverzicht Medische Administratie.............................................................................. 10 Ordercommunicatie............................................................................................................................................. 10 I.6 Jaaroverzicht BedrijfsHulpVerlening ........................................................................................ 10 I.7 Investeringen ...................................................................................................................... 11 I.8 Bibliotheek .......................................................................................................................... 11 I.8.a Boeken ....................................................................................................................... 11 I.8.b Tijdschriften ................................................................................................................ 12 Hoofdstuk II Verrichtingen .................................................................................................................................. 13 II. 1 Algemeen Overzicht ........................................................................................................... 13 II. 2 Histologie ......................................................................................................................... 14 II. 3 Cytologie .......................................................................................................................... 14 II.3. a Inzendingen Punctiecytologie ........................................................................................ 14 II. 3.b Cervixcytologie ............................................................................................................ 15 II. 3.c Niet-gynaecologische cytologie ...................................................................................... 15 II. 4 Obducties ......................................................................................................................... 16 II. 4.a Obducties ................................................................................................................... 16 II. 4.b Obducties gerelateerd aan aantal overledenen per ziekenhuis............................................ 17 II. 5 Bevolkingsonderzoeken ...................................................................................................... 17 II.5.a Bevolkingsonderzoek borstkanker .................................................................................. 17 II.5.b Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker................................................................... 17 II.6 Verrichtingen per Ziekenhuis............................................................................................... 18 II.7 Verrichtingen eerste lijn ..................................................................................................... 23 Hoofdstuk III Kwaliteit & Arbo ............................................................................................................................. 24 III.1 Kwaliteit........................................................................................................................... 24 III.2 Arbo ................................................................................................................................ 27 III.3 Follow-up Cervix Cytologie.................................................................................................. 28 III.4 Doorlooptijden .................................................................................................................. 31 III.4.a Doorlooptijd van onderzoeken ....................................................................................... 31 III.4.b Doorlooptijd obducties .................................................................................................. 31 III.5 Patiëntgebonden Besprekingen............................................................................................ 32 III.6 Specifieke Activiteiten ........................................................................................................ 33 III.6.a Lidmaatschappen ......................................................................................................... 33 III.6.b Bestuurswerkzaamheden .............................................................................................. 34 III.6.c Nascholing Medische Staf.............................................................................................. 34 III.6.d Nascholing Overige medewerkers: ................................................................................. 35 III.6.e Wetenschappelijke Activiteiten....................................................................................... 35 III.6.f Wetenschappelijk onderzoek en samenwerkingsverbanden................................................ 36 III.6.g Opleiding .................................................................................................................... 37 Hoofdstuk IV Financiën....................................................................................................................................... 38 IV. 1 Algemene Beschouwing ...................................................................................................... 38 IV. 2 Balans.............................................................................................................................. 38 IV. 3 Resultatenrekening ............................................................................................................ 39
3
Het verslagjaar 2007 heeft vooral in het teken gestaan van de invoering van het LMS. Een dergelijke invoering brengt naast de nodige investeringen ook de nodige aanpassingen in werkwijzen met zich mee. Met de invoering van het LMS heeft het laboratorium meer mogelijkheden om de materiaalstroom te beheren en te volgen. Er zullen echter nog diverse aanpassingen moeten plaatsvinden, met name in de afstemming met UDPS en de eigen ontwikkelde software op de Cytologie. Die aanpassingen zijn grotendeels voorzien voor 2008 –2009. De productie over 2007 is met bijna 7% gestegen. Opvallend is de terugval van de vriescoupes, puncties en de Immunofluorescentie. Zoals helaas gebruikelijk is ook het aantal obducties verder teruggelopen. Deze groei is nog steeds conform de landelijke groei in Nederland. Vanwege deze groei is ook de formatie weer uitgebreid. In de 2e helft van 2007 zijn de eisen opgesteld voor de verbouwing van het laboratorium. .De exploitatie over 2007 is gezond. Het positieve saldo is toegevoegd aan de Reserve Aanvaardbare kosten (RAK) waardoor deze weer op een acceptabel niveau verkeerd. In 2007 is gestart met het ontwikkelen van een Service Level Agreement (SLA)met de ziekenhuizen. De ontwikkelingen in de Nederlandse gezondheidszorg brengen immers een zekere verzakelijking met zich mee. Formeel was nauwelijks iets geregeld tussen het laboratorium en de ziekenhuizen. Het SLA expliciteert wat beide partijen wederzijds van elkaar mogen verwachten. Zoals steeds is ook in 2007 weer een hoop gebeurd en is veel werk verzet. Het laboratorium ontwikkelt zich steeds meer tot een vooraanstaand laboratorium. Een woord van dank aan alle medewerkers is daarom op zijn plaats.
ir. H. van der Veen mei 2008
4
HOOFDSTUK I ALGEMEEN De Stichting Laboratorium Pathologie Oost Nederland (verder genoemd Laboratorium) is een zelfstandig laboratorium. Oorspronkelijk maakte het laboratorium deel uit van het Streeklaboratorium, doch is daarvan afgesplitst op 20 december 1995. De Raad van Toezicht is samengesteld uit vertegenwoordigers vanuit het TAZDO-verband en uit de 1e lijn. Het Laboratorium maakt samen met het Laboratorium Medische Microbiologie Twente en Achterhoek, gebruik van dezelfde huisvesting en infrastructuur.
I. 1
ALGEMENE GEGEVENS:
Geregistreerd: Statutaire Naam: Statutaire vestigingsplaats: Adres: Datum oprichting: Datum beëindiging:
Kamer van Koophandel nr. 41032033 Stichting Laboratorium Pathologie Oost Nederland Enschede Burg. Edo Bergsmalaan 1, Postbus 377, 7500 AJ Enschede 20 december 1995 Onbepaald
Het laboratorium werkt voor drie algemene ziekenhuizen en huisartsen in de regio. De drie ziekenhuizen zijn: Medisch Spectrum Twente (locaties Enschede, Oldenzaal, Losser en Haaksbergen); Ziekenhuisgroep Twente (locaties Almelo en Hengelo); Koningin Beatrix Ziekenhuis te Winterswijk.
I. 2
ORGANISATIE STICHTING
Raad van Toezicht: Benoemd door en uit TAZDO: L.M. Vos, voorzitter A.C. van Alphen
Benoemd uit de eerste lijn: J. de Jong
De Raad van Toezicht heeft in 2007 3x vergaderd. De belangrijkste thema’s waren: jaarrekening 2006 en de begroting 2008.
Directie: ir. H. van der Veen, directeur Medische staf: J. van Baarlen, voorzitter (tot 1-9-2007) mw. Dr. S. Riemersma, voorzitter (vanaf 1-9-2007) R. Vink, secretaris Mw. R. Aliredjo mw. dr. M. Brinkhuis E. Eijken mw. C.D. Heymans
Ondernemingsraad : mw. A. te Vaanholt, voorzitter W. Voogt, secretaris R. van de Biezen
mw. A. Krukkert L. Naudin ten Cate mw. H. Shirango J.G. Somsen mw. dr. L. M.Th. Sterk mw. dr. M. Tebar dr. G.J. Toes
mw. Y. Ellenbroek C. Kormelink
Leidinggevenden: mw. Y. Beerens, medische administratie mw. A. Bosch, histologie F. Roozekrans, cytologie
5
I. 3
ORGANISATIESTRUCTUUR
De organisatiestructuur van het Laboratorium ziet er als volgt uit:
Raad Raadvan vanToezicht Toezicht
Het laboratorium bestaat uit drie units en de medische staf. Elke unit kent een hoofd unit. De ondersteunende diensten en de personeelsfunctionaris vallen formeel onder het Laboratorium Microbiologie. De medische staf kent een stafbestuur.
Directie Directie
Stafbestuur Stafbestuur
directiesecretariaat directiesecretariaat
Ondersteunende Ondersteunende diensten diensten
KAM KAM
Personeels Personeels functionaris functionaris
Fotografie Fotografie
Histologie Histologie
I. 4
Medische Medische Administratie Administratie
Cytologie Cytologie
Het Laboratorium kent een managementteam, waarin naast de directeur, tevens de hoofden unit, de secretaris van het stafbestuur, de personeelsfunctionaris en het hoofd Facilitaire Dienst plaats hebben. Het managementteam heeft een adviserende rol t.a.v. de directie.
Medische Medische Staf Staf
PERSONEEL
I.4.A FORMATIEPLAATSEN PER ULTIMO 2007 werkelijk
begroting
2007
2007
Unit histologie
28,91
28,15
Unit cytologie
14,54
13,29
Unit medische administratie
12,07
12,69
Pathologen
12,82
13,00
Medische fotografie
0,60
0,60
Directie
0,94
1,00
Kwaliteit en arbo
0,89
0,89
70,77
69,62
Afdeling
De formatie van de Histologie en de Cytologie is vanwege de sterke productiestijging tussentijds uitgebreid.
I.4.B ONDERVERDELING PERSONEELSBESTAND PER ULTIMO 2007
naar sexe < 18 jaar
medewerkers
-
naar dienst jaren < 3 jaar
15
Voltijd
33
3-5 jaar
54
vrouwen mannen -
naar aard dienst verband
18-24 jaar
4
-
15
Deeltijd
25-44 jaar
42
13
6-10 jaar
24
Oproepkracht
21
8
> 10 jaar
34
67
21
45-65 jaar Totaal
Totaal
Totaal
88
6
medewerkers
1
88
I.4.C OVERLEGSTRUCTUREN
Deelnemers
Overleg
Frequentie
Medische staf
Pathologen, directie
1x per maand
Stafbestuur
stafbestuur, directie
1 x per maand
Ondernemingsraad
O.R. leden
1x per 2 maanden
OR overlegvergadering
OR, directie
1x per 2 maanden
Managementteam
Directie, unitleiders, patholoog, hoofd facilitaire dienst, personeelsfunctionaris
1x per 2 weken
Werkoverleg
Pathologen Analisten histologie Analisten cytologie Medische administratie
2x per maand 2x per maand 1x per maand 1x per maand
I.5
DOELSTELLINGEN, BELEID EN TOEKOMSTPLANNEN
I. 5.A PERSONEELSBELEID Arbo In eigen beheer zijn PAGO’s (Periodiek Arbeidsgeneeskundig Onderzoek) uitgevoerd binnen de groepen pathologen, cytologie en medische administratie. De belangrijkste resultaten waren als volgt: Er zijn klachten door de opstelling van de beeldscherm/microscoop-werkplek. Deskundigen van de arbodienst hebben gekeken naar mogelijke andere opstellingen van de werkplek. Op individuele basis zijn aan enkele medewerkers adviezen ter voorkoming van de klachten gegeven. Een ideaal ingerichte werkplek is i.v.m. de apparatuur nog niet mogelijk, in de toekomst door integratie van bepaalde apparatuur wel. Meer aandacht voor de eigen houding op de werkplek is belangrijk. Dit kan bijv. door een presentatie te laten verzorgen over goede werkhouding, maar ook door bijv. het aanstellen van een ergocoach. Een aantal vragen bleef door het antwoordmodel onbeantwoord. Wat verder onderzocht dient te worden is hoe lichamelijk en geestelijk ‘fit’ de medewerkers zijn. Dit kan d.m.v. het afnemen van de zgn. Vitaliteitsmonitor. Dit is een wetenschappelijk onderbouwde methode waarmee inzicht wordt gegeven in de productiviteit, gezondheid en inzetbaarheid van medewerkers. Hiermee kan dreigend ziekteverzuim worden opgespoord en worden voorkomen. D.m.v. een vragenlijst over functie, werkomstandigheden, leefstijl, productiviteit en werkvermogen wordt een score per werknemer verkregen en direct aan de medewerker zelf gerapporteerd. De resultaten van alle medewerkers worden in een algemeen (anoniem) rapport verwerkt t.b.v. de werkgever. Daarnaast worden de individuele scores beoordeeld door het bureau die deze vitaliteitsmonitor aanbiedt, PreventNed. Medewerkers met een zgn. rode (lage) en/of oranje score worden met behulp van aanvullend onderzoek verder beoordeeld. Punten die op een afdeling spelen, zijn door de hoofden unit zelf ter sprake gebracht in het werkoverleg. Bijv. of mensen een documenthouder nodig hebben, of zij behoefte hebben aan instructie hoe de werkplek in te stellen. Waar nodig kan de KAM ingeschakeld worden. Er is in het labjournaal nogmaals aandacht besteed aan de regeling voor beeldschermbrillen. Vitaliteitsmonitor en health check In navolging van vorig onderwerp is besloten PreventNed de opdracht te geven de vitaliteitsmonitor uit te voeren onder alle werknemers. Daarnaast wordt een Health Check uitgevoerd. Deze bestaat uit een aantal testen die redelijk indicatief zijn voor de algemene gezondheidstoestand, zoals bloeddrukmeting, een fietstest, buikomvang, bloedtest cholesterol en glucose. Iedere medewerker krijgt aan het eind van het onderzoek een individueel rapport met de testresultaten. Er is een fysiotherapeut beschikbaar om de testresultaten met de werknemer te bespreken. Ook hierbij wordt de anonimiteit van de werknemer gegarandeerd. Ook de Health Check wordt in het kader van de preventie van gezondheidsklachten uitgevoerd en vormt een aanvulling op de vitaliteitsmonitor. De vitaliteitsmonitor is in december 2007 afgenomen. De Health Check heeft begin januari 2008 plaatsgevonden, de evaluatie van alle resultaten maart 2008. Ziekteverzuimprocedure De ziekteverzuimprocedure is aangepast. De mogelijkheden tot sanctionering bij het niet volgen van de spelregels rondom verzuim door de werknemer zijn vergroot. Eigen Risicodrager WGA De werkgeversvereniging Zorgsector Oost-Nederland heeft een mantelcontract afgesloten voor het eigen risicodragen voor 7
de WGA (regeling Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgehandicapten). Op dit moment betaalt het laboratorium het UWV hier jaarlijks een premie voor. Op basis van het aantal langdurig zieken dat de stichting heeft, is een offerte uitgebracht door Nationale Nederlanden, die veel voordeliger is dan de verzekering via UWV. Per 1 januari 2008 zal het laboratorium daarom eigen risicodrager voor de WGA zijn. Bij langdurige ziekte zal er daarnaast ook een kostenloze ondersteuning door een reïntegratiebureau via Nationale Nederlanden zijn. Regeling meenemen verlofuren Binnen de Pathologie is het (nog) geen groot probleem, de Microbiologie loopt er al wel tegenaan: het ontstaan van verlofstuwmeren. Het volgende voorstel zal naar alle waarschijnlijkheid begin 2008 goedgekeurd worden door de Ondernemingsraad: Sparen mag alleen in overleg met de werkgever, liefst via de Levensloopregeling. Er mogen maximaal 80 uren (parttimers naar rato) meegenomen worden naar het volgende jaar, tenzij anders is overeengekomen met de leidinggevende. Zorgverlof Aangezien er steeds discussie bleef bestaan over het al dan niet toekennen van zorg- en calamiteitenverlof, is een notitie opgesteld ter verduidelijking van de regels hieromtrent.
Lopende zaken Werving en selectie In 2007 zijn er 4 vacatures ontstaan, te weten 1 voor een analist cytologie en 3 voor een histologisch analist. De vacatures zijn alle ingevuld, op één vacature voor de analist histologie na. In januari 2008 zal deze naar alle waarschijnlijkheid ingevuld worden. Verzuim Het verzuim is behoorlijk gestegen ten opzichte van 2006, van 4,3% naar 5,6%. Dit percentage ligt boven ons streefcijfer van 5% zoals benoemd in het verzuim- en reïntegratiebeleid. Analyse van de cijfers laat zien dat de stijging vooral te wijten is aan een klein aantal langdurige zieken, waarvoor gerichte aandacht is, o.a. via het sociaal medisch team en de arbodienst. Hoofden unit hebben een overzicht gekregen van het verzuim per werknemer. Regelmatig verzuim kan zo aan de orde worden gesteld. Ook kan een regelmatig verzuimende werknemer worden opgeroepen bij de bedrijfsarts. Marije Hampsink, personeelsfunctionaris
I. 5.B JAAROVERZICHT CYTOLOGIE ProExCstudie Er is een studie gestart met ProExC, een immunocytochemische test voor de identificatie van hooggradige cervixafwijkingen op (dunnelaag) cytologie-preparaten. Doel van de studie is aan te tonen dat ProExC een grotere positief voorspellende waarde en sensitiviteit oplevert voor histologisch bewezen hooggradige, squameuze intraepitheliale lesies wanneer dit wordt toegepast op cervixcytologie, vergeleken met routine dunnelaag cytologie. Bovendien wordt hoogrisico HPV aangetoond met behulp van realtime-PCR, Amplicor en Hybrid Capture in preparaten met afwijkende cytologie (pap 2 en hoger). Totaal worden ongeveer 1.140 preparaten gekleurd en beoordeeld. Er zijn 5 (assistent-) analisten betrokken bij de studie, die naar verwachting eind 2009 zal zijn afgerond. Dit is inclusief de follow-up termijn van 1,5 jaar. HPV HC II bepalingen In juli is gestart met hoogrisico-HPV bepalingen (Hybrid Capture methode), conform de Praktijkrichtlijn van de NVVP. Aanvankelijk werd gerekend op ongeveer 500 inzendingen per jaar. Dit blijkt een voorzichtige schatting: in 2007 werden vanaf juli al ruim 700 van deze bepalingen uitgevoerd. In eerste instantie zijn 3 (assistent-) analisten voor de uitvoering van deze bepalingen opgeleid. Urovysion Op moleculair gebied is gestart met de Urovysion FISH test. Met deze test worden chromosoomafwijkingen in urine opgespoord door middel van een fluorescente in situ hybridisatie om blaaskanker vroegtijdig op te sporen. Om deze preparaten te beoordelen zijn 3 analisten opgeleid. Personeelsmutaties Door de bovengenoemde werkzaamheden en stijging van het aantal B- en C-verrichtingen is de cytologieformatie per juni uitgebreid met 1 analist. Verbouwing In de screenruimte werken (volgens de arbonormen) teveel mensen, in verhouding tot het beschikbare aantal m2. Dit is vooral merkbaar aan het aantal klachten over het klimaat. Metingen hebben bevestigd dat de klimaatnormen niet gehaald kunnen worden. Omdat het niet wenselijk is om de screening te splitsen over meerdere ruimten, is besloten tot herplaatsing. De meeste voorbereidingen (eisenpakket en definitieve tekeningen) waren eind 2007 gereed. Frank Roozekrans, hoofd unit Cytologie 8
I. 5.C JAAROVERZICHT HISTOLOGIE Histologie laboratorium De histologie heeft in 2007 een geïntegreerde kleur-afdekmachine aangeschaft. De combinatie is voorzien van een interne stoof. Het aantal logistieke bewegingen is hierdoor aanzienlijk gereduceerd. De afdekmachine dekt af met tape. Het besluit om met tape af te dekken is genomen na een uitgebreide vergelijking met glas. T.b.v. het paraffine opslag is een rolarchief aangeschaft. Bij het vrijkomen van ruimte hierdoor werd het mogelijk om het macroarchief (nat archief) te verplaatsen en het paraffine sectie archief en magazijn samen te voegen. In jaargesprekken van 2006 is door analisten aangegeven dat de verlichting op het histologie laboratorium onvoldoende was. In 2007 is daarom de verlichting vernieuwd. Coupes kijken met pathologen is een vast onderdeel van de histologie geworden. Personele aangelegenheden Voor 2007 zijn 28,15 fte’s begroot, gemiddeld waren 26,91 fte’s aanwezig. Er zijn 6 analisten aangenomen op de histologie, waarvan 4 uitbreiding en 2 ter vervanging. Medio 2007 zijn twee senioranalisten aangesteld voor de routine histologie. De twee senioranalisten coördineren de dagelijkse gang van zaken. Uitsnijkamer In januari 2007 is een senioranalist aangesteld, hij coördineert de dagelijkse gang van zaken en is bevoegd om groot materiaal te uitsnijden. In het kader van de invoering van het LMS zijn twee nieuwe cassetteprinters geplaatst. De verlichting t.b.v. het digitaal macroscopie fotograferen in de uitsnijkamer is aangepast. In april is een 3e doorvoermachine van Thermo aangeschaft. De luchtbehandelingskast is vervangen. Immuunpathologie Uit SKKP rondzendingen is gebleken dat we niet helemaal voldoen aan de normen. Om de aankleuring te verbeteren is besloten om het detectie systeem van streptavidine-biotine te vervangen door powervision. Dit jaar zijn de volgende antilichamen in gebruik genomen: PAX5 en Parvovirus..
Moleculaire technieken In 2007 is gestart met het opzetten van real time PCR technieken. In 2007 zijn de volgende bepalingen gedaan: Realtime PCR HPV 16 HPV 18 HPV 45 Generieke Beta-globine PhHV ladder PCR gewone PCR
Studie 217 187 187 209 36 3 109 28
Linear Array Genotyping Roche Amplicor Roche Real-time PCR HPV 16 HPV 18 HPV 45 generieke Beta-globine PhHV: ladder PCR
184 272 557 570 563 192 619 620 18
De PCR-bepalingen werden uitgevoerd in de ruimten van de microbiologie. De formatie analisten moleculaire technieken is met 1 FTE uitgebreid. LMS In 2007 is het LMS van Finalist geïmplementeerd. Naast het LMS moest ook de nodige hardware worden aangeschaft, zoals 10 barcode scanners, een extra beeldscherm en etikettenprinters. Er is een senioranalist aangesteld voor het beheer van het LMS en apparatuurbeheer, die vervolgens ook de implementatie van het LMS heeft begeleid. Logistiek en functiedifferentiatie Vanwege de toename van het aantal technieken is gediscussieerd over de wenselijkheid van meer functiedifferentiatie. In 2007 is daar een voorzichtige start mee gemaakt door te besluiten dat er meer specialisatie moet komen. Daartoe zijn meerdere medewerkers zich gaan specialiseren in sec de moleculaire technieken, de immunopathologie en de uitsnijkamer. In 2007 is gestart met een project om de logistiek binnen de histologie te onderzoeken, met de focus op de verkorting en beheersing van de doorlooptijden. Dit project zal zeker tot midden 2008 doorlopen. Ali Bosch, hoofd unit Histologie
9
I. 5.D JAAROVERZICHT MEDISCHE ADMINISTRATIE Elektronisch verzenden van uitslagen naar huisartsen: Begin 2007 is een pilot gestart met het elektronisch versturen van PA-verslagen naar huisartsen. Uiteindelijk bleek sprake van een fundamenteel communicatieprobleem met de verschillende Huisartsinformatiesystemen (HIS), iets wat door ons niet meer oplosbaar was. De pilot is derhalve afgebroken. Er loopt nu een landelijk project geïnitieerd vanuit PALGA. ORDERCOMMUNICATIE In 2007 is een start gemaakt een project voor het elektronisch aanvragen van onderzoeken tussen het Medisch Spectrum Twente en beide laboratoria (Pathologie en Microbiologie) Er is in samenwerking met de diverse externe softwareleveranciers een projectplan gemaakt.. In 2008 wordt dit verder uitgewerkt en ontwikkeld. Introductie zal op zijn vroegst eind 2008 plaatsvinden. Ontvangst materiaal in uitsnijkamer door administratie: Door introductie van G2speech op de pathologie, zijn de werkzaamheden voor de administratie verminderd.. In overleg met de Histologie is op de snijkamer gekeken of de ontvangst van het materiaal overgenomen kan worden door medewerksters van de Medische Administratie. Vanwege de logistieke doorlichting van de Histologie is de eventuele realisatie nog uitgesteld. Mutaties: 2 personen zijn in 2007 met zwangerschapsverlof en 1 persoon aansluitend ouderschapsverlof geweest. De secretaresse heeft gebruik gemaakt van de OBU-regeling. Yvonne Beerens, hoofd unit Medische Administratie
I.6
JAAROVERZICHT BEDRIJFSHULPVERLENING
Het was een r(um)oerig jaar voor de BHV. Met de ingebruikname van de locatie Beltstraat bleken standaard afspraken niet meer adequaat; het calamiteitenplan voldeed niet meer en diende te worden bijgesteld. Al met al gaven deze wijzigingen aardig wat werk voor BHV. Grootste probleem is de registratie gebleken. Door de extra locatie is nl. de persoonsregistratie niet meer volledig, omdat nu veel persoonsbewegingen logischerwijze via de kelderdeur plaatsvinden. Het is du nu onmogelijk volledig inzicht te krijgen in wie zich in het gebouw bevindt. Gekeken wordt naar een oplossing door middel van een elektronisch systeem dat aansluit op het huidige alarmcircuit. De verbouwing zal ook in 2008 doorgaan. Het levert de BHV telkens genoeg ideeën en inzichten op om nieuwe oefeningen te bedenken. De oefeningen zijn nodig om zo scherp mogelijk te blijven bij onveilige en nieuwe situaties. De vergaderingen (5x) en oefenavonden (3x) zijn essentieel voor de BHV. Door het opleiden van 2 ploegleiders hopen we binnen de BHV nog meer alert te kunnen reageren in geval van onveilige situaties die zich kunnen voordoen in onze gebouwen. De jaarlijkse bijscholing van de leden BHV zijn door een ontspannen sfeer een prima moment om de eenheid te versterken; bijscholing vindt plaats onder begeleiding van professionele hulpverleners. Helaas kende de BHV dit jaar een behoorlijk verloop onder de leden; dit om uiteenlopende redenen. Gelukkig konden alle vacatures worden ingevuld. Vers bloed betekent vaak ook nieuwe inzichten, wensen en fris elan. Dit gezegd hebbend wil ik benadrukken dat een ieder die betrokken was of is bij de BHV een dikke pluim verdient voor zijn/haar inzet, zeker in dit, zoals gezegd, roerige jaar. Voor 2008 zijn er weer nieuwe wensen en in goed overleg met beide directies proberen we elk jaar weer een aan een belangrijk item invulling te geven. Grootste wens is de introductie van de A(utomatisch) E(xterne) D(efibrilator). Bedrijfsveiligheid is en wordt goed geregeld. Persoonlijke veiligheid verdient echter ook aandacht. Landelijk gezien is en blijft hartfalen volksvijand nummer 1. De AED is een nieuw instrument dat bijdraagt aan de verbetering van de hulpverlening aan een individu. Tijdens de jaarlijkse reanimatieavonden wordt hier aandacht aan besteed. De groep reanimisten blijft onverminderd groot. Dit toont aan dat er hart is voor het bedrijf en zijn medewerk(st)ers. Wim Zwiers, hoofd BHV
10
I.7
INVESTERINGEN
De belangrijkste investeringen in 2007 waren: Cytologie: Histologie: cassetteprinters (Leica) VIP (Thermo Fisher) HE Kleurmachine (TissueTec) Oven (Memmert) Algemeen:
-
I.8
Fluoriscentiemicroscoop (Leica) 2x vriezers div. meubilair
Pathologen: digitale microscoop (leica) 2x licenties G2 Speech ICT scanners en printers (ivm LMS) touch computer (tbv uitsnijkamer) LMS
Gebouw verbouwingen luchtbehandeling
BIBLIOTHEEK
I.8.A BOEKEN In het verslagjaar werd de bibliotheek van het Laboratorium Pathologie Oost Nederland aangevuld met de volgende boekwerken: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Muscle Biopsy: a practical approach; Dubowitz History of the european association for haematopathology; Lennert K. Functional Histology; Wheater's Diagnostic Surgical pathology of the head and neck; Gnepp Gastro-intestinal pathology, an atlas & text; Fenoglio-Preiser Skin pathology; Weedon D. Fine needle aspiration cytologie 4e ed; Orell R. Practical liver biopsy interpretation; Ludwig J. Mac Sweens pathology of the liver; Burt Orthopaedic pathology; Bullough Liver biopsy interpret.; Schreuer P.J. Cardiovasculair pathology; Silver,Gotlieb, Schoen Pathology & genetics of Tumours of the digestive system (2 ex.) Pathology & genetics of Tumours of the breast and female…. Pathology & genetics of Tumours of soft tissue and bone Pathology & genetics of tumours of the urinary system (2 ex.) Pathology & genetics of endocrine organs Pathology & genetics of head and neck tumours (2 ex.) Pathology & genetics of tumours of the lung,pleura, thymus (2 ex.) Atlas of anatomy, head and neuro anatomy; Ross L.M. Tumors of the central nervous system; Burger P.C. Anat. Prometheus, hals en inwendige organen; Schunke M. Pinkhof Geneeskundig woordenboek Enzinger and Weiss's soft tissue tumors; Weiss S.W. Pathology of melanocytic disorders; Mooi W.J. (3 ex.) Non-neoplastic disorders of the lower respiratory tract; Travis W.D. Pathology of the skin, 3rd ed.; McKee Ph. e.a. Pathology and Genetics of tumours of the skin; WHO (2 ex.) Enzinger and Weiss's soft tissue tumors; Weiss W. Breast pathology; O'Malley F.P. e.a. Pathology of the heart and sudden death in forensic medicine; Fineschi, V. e.a. De lijkschouw in de praktijk, met 260 afbeeldingen in kleur; Reynders U.J.L., Das C. Aspiration cytology of the thyroid; Droese M WHO clas. Of tumours of the nervous system; Louis, D. Het witte boek
11
I.8.B TIJDSCHRIFTEN Om alle medewerkers in staat te stellen, de ontwikkelingen op hun vakgebied bij te houden, heeft het laboratorium op de navolgende media een abonnement: • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Acta Cytologica American Journal of Clinical Pathology American Journal of Dermatopathology American Journal of Pathology American Journal of Surgical Pathology Analyse Archives of Pathology and Laboratory Medicine Biotechnic and Histochemistry Cancer & Cytopathology Dermatopathology Focus Gut Histopathology Human Pathology International Journal of Gynecological Pathology Journal of Molecular Diagnostics (AJP) Journal of Pediatrics Modern Pathology Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde New England Journal of Medicine Pediatric and Developmental Pathology Seminars in Diagnostic pathology Virchows Archiv
12
•
HOOFDSTUK II VERRICHTINGEN
II. 1
ALGEMEEN OVERZICHT
Onderstaande tabel geeft het aantal onderzoeken, verdeeld over de verschillende soorten verrichtingen aan. Hierbij wordt het verslagjaar 2007 vergeleken met 2006. Tevens is het aantal productie-eenheden weergegeven. Productie-eenheden worden berekend door het aantal onderzoeken te vermenigvuldigen met een weegfactor, de zgn. CTG-factor (2e kolom). aantal aantal aantal aantal productie productie weeg onderzoeken onderzoeken eenheden eenheden factor 2006 2007 2006 2007
AARD ONDERZOEK Histodiagnostiek histologie Im_perox Im_fluor CISH consulten HPV-Bepaling Eber Her2Neu vriescoupe specimenradiografie morfometrie Urovision Subtotaal
1,00 3,50 3,50 7,00 0,00 3,50 3,50 3,50 1,00 2,50 2,00 7,00
Cytodiagnostiek speciele cytologie puncties Echogeleide puncties cervixcytologie cervixcytologie BVO Subtotaal
1,00 0,65 1,75 0,40 0,26
obducties Obductie Foet
10,00 15,00 totaal
mutatie ‘06-‘07
49.812 10.827 551 126 10 0 62 587 129 306 1.302 0 63.712
53.362 11.621 445 136 21 833 87 554 99 371 1.523 360 69.412
49812 37895 1929 882 0 0 217 2055 129 765 2604 0 96.287
53362 40674 1558 952 0 2916 305 1939 99 928 3046 2520 108.297
7,13% 7,33% -19,24% 7,94% 110,00%
9.373 271 28 7.245 26.518 43.435
9.573 222 70 7.758 27.388 45.011
9.373 176 49 2.898 6.895 19.391
9.573 144 123 3.103 7.121 20.064
2,13% -18,08% 100,00% 7,08% 3,28% 3,63%
234 75
207 44
2.340 1.125
2.070 660
-11,54% -41,33%
107.456
114.674
118.017
130.430
6,75%
13
40,32% -5,62% -23,26% 21,24% 16,97% 8,95%
II. 2
HISTOLOGIE
Onderstaande tabel geeft de histologische productie van het verslagjaar 2007, vergeleken met 2006.
2006
2007
‘06-‘07
Paraffine inbedding T-nummers
49.812
53.362
7,1%
blokjes
148.964
154.137
3,5%
blokjes per T-nummer
2,99
2,89
-3,3%
28.373
34.642
22,1%
Bijzondere kleuringen paraffine Immuunpathologie onderzoeken
11.378
12.066
6,0%
coupes totaal
53.372
65.270
22,3%
coupes per onderzoek
4,69
5,41
15,3%
Her2cish nummers
139
147
5,8%
De herceptest wordt routinematig verricht op immuunpathologie.
In-situ-hybridisatie*
Her2cish coupes
226
177
-21,7%
coupes per onderzoek
1,6
1,2
-26,2%
EBER nummers
64
90
40,6%
EBER coupes
239
276
15,5%
3,7
3,1
-17,8%
coupes per onderzoek
in routine
Hercep test
II. 3
CYTOLOGIE
INZENDINGEN PUNCTIECYTOLOGIE
II.3. A
Onderstaande tabel geeft het aantal puncties over 2006 en 2007 weer. In de kolom ‘zelf’ staat weergegeven welke deel daarvan door pathologen is afgenomen. 2006
zelf
2007
zelf
Mamma
116
12
127
7
Mammacyste
120
0
136
0
47
3
49
1
9
0
6
0
Weke delen
21
10
20
5
Bot
16
1
8
0
Huid/subcutis
68
21
69
30
Tepelvocht Lever
Speekselklier
109
76
123
53
Hoofd/hals
102
64
115
58
Lymfklier
317
60
402
56
Schildklier
276
3
301
5
Overig
147
31
50
8
1348
281
1406
223
Totaal
14
II. 3.B CERVIXCYTOLOGIE
Onderstaande tabel geeft de procentuele onderverdeling van de cervixcytologische verrichtingen over de verschillende PAP-klassen weer. Zowel voor het bevolkingsonderzoek (BVO), als op Medische Indicatie (MI). Classificatie
BVO 2005
2006
MI 2007
2005
2006
2007
Pap 0
0,12
0,80
1,49
0,55
1,29
1,60
Pap 1
98,03
97,20
95,92
89,76
89,09
86,48
Pap 2
1,05
1,17
1,60
5,47
5,11
6,48
Pap 3 a
0,50
0,54
0,71
3,07
3,25
3,81
Pap 3 b
0,21
0,21
0,29
0,58
0,47
1,05
Pap 4
0,08
0,08
0,00
0,25
0,36
0,36
Pap 5
0,01
0,00
0,00
0,33
0,43
0,23
Totaal
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
12,4,3 12,5
10,8
12,1
12,6
10,4
Geen endocervix epitheel
II. 3.C
NIET-GYNAECOLOGISCHE CYTOLOGIE
Onderstaande tabel geeft de productie van niet-gynaecologische onderzoeken aan, verdeeld over de aard van het materiaal. Onvoldoende materiaal
dubieus verdacht
benigne
maligne
totaal
Materiaal
n
%
n
%
n
%
n
%
n
Urine
81
1,8%
3794
82,8%
465
10,2%
241
5,3%
4581
Vagina
3
1,2%
228
93,4%
9
3,7%
4
1,6%
244
15
1,1%
979
69,5%
86
6,1%
328
23,3%
1408
Sputum
3
12,0%
18
72,0%
4
16,0%
0
0,0%
25
Longpunctie
2
14,3%
8
57,1%
0
0,0%
4
28,6%
14
Pleura
7
1,2%
419
72,6%
42
7,3%
109
18,9%
577 199
Bronchus
Peritoneum
1
0,5%
135
67,8%
20
10,1%
43
21,6%
Pericard
0
0,0%
23
88,5%
0
0,0%
3
11,5%
26
14
6,0%
199
85,4%
3
1,3%
17
7,3%
233
0
0,0%
10
83,3%
2
16,7%
0
0,0%
12
Liquor Gewrichtsvocht Overig
6
9,8%
43
70,5%
8
13,1%
4
6,6%
61
Ovariumcyste
2
10,0%
18
90,0%
0
0,0%
0
0,0%
20
Mamma (incl. cysten, tepelvochten)
30
9,9%
246
81,2%
15
5,0%
12
4,0%
303
Schildklier
64
21,3%
217
72,1%
16
5,3%
4
1,3%
301
Speekselklier
16
12,9%
81
65,3%
18
14,5%
9
7,3%
124
Hoofd/hals gebied
34
29,6%
52
45,2%
13
11,3%
16
13,9%
115
Lymfklier
74
18,4%
169
42,0%
29
7,2%
130
32,3%
402
Lever
0
0,0%
5
83,3%
0
0,0%
1
16,7%
6
Weke delen
2
10,0%
14
70,0%
2
10,0%
2
10,0%
20
14
20,0%
34
48,6%
4
5,7%
18
25,7%
70
Huid / subcutis Bot
1
12,5%
1
12,5%
0
0,0%
6
75,0%
8
Overige locaties
7
14,0%
23
46,0%
4
8,0%
16
32,0%
50
376
4,3%
6716
76,3%
740
8,4%
967
11,0%
8799
Totaal
15
Punctiecytologie mamma per jaar op diagnose: Cytologische diagnose Maligne Suspect Benigne Geen diagnose totaal
2001 220 63 273 122 678
2002 107 26 196 58 387
2003
2004
59 17 169 42 287
2005
59 20 150 41 270
2006
45 18 160 24 247
2007
20 7 65 24 116
11 6 71 30 118
Het totaal aantal mammapuncties is de laatste jaren sterk afgenomen, ten gunste van de zogenaamde “dikke naald” biopten.
II. 4
OBDUCTIES
II. 4.A
OBDUCTIES
Onderstaande tabel geeft aantal obducties weer over het verslagjaar 2005, afgezet tegen meerdere voorgaande jaren.
totaal aantal:
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
388
391
370
321
295
309
251
95
97
73
55
56
75
44
105
90
77
47
38
23
41
Waarvan: Perinataal Neuropathologie
Verbijzondering van de neuropathologische obducties:
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
1964
1.503
2.107
1.471
1.308
356
495
Blokjes per obductie
18,70
16,70
27,36
31,29
34,42
15,48
12,08
Paraffinecoupes
6.287
2.568
3.043
3.605
3.628
1.174
589
Coupes per obductie
59,88
28,53
39,51
76,70
95,47
51,04
14,37
19
12
2
6
3
0
0
561
404
156
492
1010
324
0
Paraffineblokjes
PEG blokjes** PEG coupes
* protocol: geprotocolleerd uitnemen en bewerken van hersenen en ruggenmerg bij de ziekte van Parkinson, met of zonder dementie. ** PEG – methode: speciaal inbedmedium, naast de gebruikelijke paraffineblokjes bij vraagstelling dementie. Coupedikte 100µ tot 200µ. *** cijfers 2003 niet beschikbaar
16
II. 4.B OBDUCTIES GERELATEERD AAN AANTAL OVERLEDENEN PER ZIEKENHUIS aantal overledenen
Ziekenhuis
MST Enschede
aantal obducties
741
52
SMT Hengelo*
35
II. 5
II.5.A
207
*Cijfers zijn niet door TBZ en SMT aangeleverd.
17,4%
129
TBZ Almelo*
SKB Winterswijk
als % van overledenen
9,7%
20
BEVOLKINGSONDERZOEKEN
BEVOLKINGSONDERZOEK BORSTKANKER mutatie 2004
2005
2006
2007
82.228
89.330
83.031
81.046
31
27
387
327
06/07
Opgeroepen vrouwen in Totale regio IKST
N.B. vanaf 2006 is er geen onderscheid
Specimenradiografie
- 2,39% BVO en niet-BVO.
Over het totale aantal berekend.
(bevolkingsonderzoek) Specimenradiografie (niet bevolkingsonderzoek)
306
371
21,24%
Voor verdere informatie wordt verwezen naar het jaarverslag van de SVOB Enschede
II.5.B
BEVOLKINGSONDERZOEK BAARMOEDERHALSKANKER
2003
2004
2005
2006
2007
Aantal opgeroepen vrouwen
35.757
36.223
36.261
35.811
28.659
Werkelijk verrichte onderzoeken
26.154
26.326
24.426
25.614
20.992 Voor verdere informatie wordt verwezen naar de
% van de opgeroepen vrouwen
De gegevens hebben betrekking op het gehele werkgebied van het Laboratorium Pathologie Oost Nederland
jaarverslagen van de SBBT (Enschede) resp. SBBS (Beekbergen) 73,14%
72,67%
67,36%
71,5%
73,2 %
17
II.6
VERRICHTINGEN PER ZIEKENHUIS
II.6.a Medisch Spectrum Twente, locatie Enschede/Oldenzaal
Specialisme
CytoCervix logie
CISH
HPVbepaling
Her2- HistoNeu logie
Eber
Anaesthesist Cardioanesthesioloog
1
Cardioloog Cardiothoracaal chirurg
13
4
1.574
Internist
2
1
3.445
169
272
1
2
2.132
10
1.253
1
159
9
29
739
466 10
1 2
1.948 3
1
2 2
Neurochirurg
13
4
Neuroloog
65
1
Onbekend
2
17
1
1
1
Plastisch chirurg
Reumatoloog
84
284
1.062
412
3 16
48
8
152
25
4
46
2
36
8
3
320
203 74
164
1
141
9
10
3
1
65
5
321 7.713 3.902
44
2
6 31
2 3
669
127
19
3.852 18
27
15 1
1
4.148 2.401 601
3 2
2
3
18
1
26
11
35 1 1
1
1.961
5
841
3
328
4
90
5
11 70
111
26
1
1
1.432
43
1
1
41
2
19
23
2
14 244
23
1
1
103
3
2.333
230
4.497
535
156
67
110
19
129
104
69
30.500
244
4.063
425
191
6
121
5
114
71
27.116
4.042
685
212
111
51
25.068
2
Uroloog
46
7
52
Radiotherapeut
13
84
1.311
1
11 73
Mond/kaak-chirurg
Oogarts Orthopaedisch chirurg
4
1.153
1
Longarts
3
1
50
Kinderarts
1
12
2
Totaal 2007 8
236
120
Vriescoupe
5
5.891
51
Specimen RadioUrografie vysion
Obductie Foet
2
165
354
K.N.O.-arts
Echogeleide ObPunctie Punctie ductie
Morfometrie
22
189
Gastro-enteroloog Gynaecoloog
9
2
Chirurg Dermatoloog
Immuno Immuno Fluor Perox
1.163
795
Totaal 2007
1.596
3.513
53
40
175
18.923
Totaal 2006
1.473
3.440
39
22
203
16.699
Totaal 2005
1.316
3.098
15.392
284
3
142 5
8
1.482
3
1
169
1
1
51
161
II.6.b Ziekenhuis Twenteborg, Almelo
Specialisme
CytoCervix logie
CISH
HPVbepaling
Her2- HistoNeu logie
Eber
Immuno Immuno Fluor Perox
Echogeleide ObPunctie Punctie ductie
Morfometrie
Anaesthesist
Vriescoupe
Totaal 2007
2
Cardioloog
3
Chirurg
251
Dermatoloog Gastro-enteroloog Geriater Gynaecoloog
Specimen RadioUrografie vysion
Obductie Foet
8 28
5
151
2.525
6
668
1
1
3
3.832
112
194
13
2
660
1
345
1 638
Internist
142
K.N.O.-arts
3
47
Kinderarts Longarts Mond/kaak-chirurg Neuroloog
7 14
4
1
1.155
5
1.058 228
2
19
488
114
1
37
13
11 120
6
263
76
1
1
23 5
1
26
1
2
114
13
3.759
1.087 4
23
211
8
4.143
4
4
99
66
73
506
18
4
3
100
2
12
8 8
1
10
10
1.847
29
344
9
37 5
1
2.021
842
3
297 1
83
Onbekend
0
Oogarts Orthopaedisch chirurg Plastisch chirurg
1
Radiotherapeut
36
Reumatoloog Uroloog
1.199
1
1
710 1
15
3
2.388
32
15
161
11.593
Totaal 2006
561
2.258
33
11
147
10.102
Totaal 2005
490
1.953
9.387
19
29 130 731
11
1
3
1
258
22
148
2.281
231
32
0
46
8
101
179
1.921
160
48
2
53
2
1.909
304
33
754
638
1
20
28
Totaal 2007
1
77 22
64
120
2
2.357
120
21
17.834
74
31
15.582
88
22
14.250
II.6.c Streekziekenhuis Midden Twente, Hengelo (O)
Specialisme
CytoCervix logie
Cardioloog
CISH
Eber
Immuno Immuno Fluor Perox
7
Chirurg
157
1.271
Echogeleide ObPunctie Punctie ductie
Morfometrie 4
26
5
Dermatoloog Gynaecoloog
HPVbepaling
Her2- HistoNeu logie
97
2.578
3
1.474
107
515
14
89
1
94
3
1.403
388
166
17
1
7
3
76
71
81
Huisarts
7
4
5
5
144
K.N.O.-arts
1
17
Kinderarts
8
1
4
4
Longarts
302
Neuroloog
2
1.735
10
Oogarts Orthopaedisch chirurg
6
Plastisch chirurg
2
Totaal 2007 19
58
3
11
2
2
4
3.687 214 14
2
453 2
16
20
Radioloog
23
Uroloog
2
1
1.359
2.983
1
9
4
2
3.457 1.580
1
Internist
Vriescoupe
8
7
1.406
Specimen RadioUrografie vysion
Obductie Foet
20
110
12
128
396
22
422
28
1
622
Totaal 2007
1.271
2.138
29
19
104
8.617
Totaal 2006
1.290
1.971
32
15
141
8.664
Totaal 2005
923
1.741
7.868
81
18
73
189
23
26
2.441
424
9
2
24
42
2.357
401
5
2
34
1.822
417
1
41
1
86
11
59
86
1
2.280 5
15.348
82
20
15.057
70
8
12.883
II 6.d Streekziekenhuis Koningin Beatrix, Winterswijk
Specialisme
CytoCervix logie
Anaesthesist
CISH
HPVbepaling
Her2- HistoNeu logie
Eber
Immuno Immuno Fluor Perox
119
19
10
1
98
1.712
2
450
2
1.478
32
72
Gastro-enteroloog
Totaal 2007
3 4
5
3
81
4
608
60
573
2 29
32
1
1
1 1
K.N.O.-arts
70
1
22
1
7
1
Longarts Neuroloog
1.725
7
167
Kinderarts
1.210
6
1.310
1 303
1
2
4
1
3.331
12
1
1
351
120
62
16
1
3
Onbekend
202 1
3 533 2
22
3
Oogarts Orthopaedisch chirurg Plastisch chirurg
1
Radioloog
4
42
Uroloog
615
2.503 1.585
2
Huisarts Internist
Vriescoupe
1 2
1
Dermatoloog
Gynaecoloog
Specimen RadioUrografie vysion
Obductie Foet
1
Cardioloog Chirurg
Echogeleide ObPunctie Punctie ductie
Morfometrie
3
11
1
12
76
9
85
517
27
549
15
6
63
1
377
Totaal 2007
610
1.297
21
12
112
6.778
Totaal 2006
651
1.502
17
13
85
5.956
Totaal 2005
705
1.499
5.494
29
165
19
41
2.053
328
0
1
14
6
82
50
57
1.789
213
0
0
26
0
1.499
297
0
19
50
1.227 4
11.438
35
7
10.351
58
3
9.574
II.7
VERRICHTINGEN EERSTE LIJN
Onderstaande tabellen geeft de aantallen verrichtingen resp. productie-eenheden weer, zoals uitgevoerd voor de eerste lijn, waarbij het verslagjaar 2007 is afgezet tegen enkele voorgaande jaren.
VERRICHTINGEN SOORT ONDERZOEK BVO Cervixcervixcytologie cytologie
Cytologie
2007
3.588
26.941
189
2006
3.353
26.399
151
2005
2.929
26.567
2004
3.200
2003
3.049
Her2 CISH Eber Neu
Immuno fluor
1
Immuno Morfoperox Histologie metrie Punctie Obductie 281
6.686
248
6300
6
22
155
452
5.663
52
25
29.526
127
257
5.165
8
33
26.155
115
265
4.955
5
31
1
0
2
25 2
Toelichting: Voor 2006 werden de afzonderlijke cijfers van CISH, Eber Her2Neu en immuno-fluor niet geregistreerd. Alles viel toen onder immuno-perox.
PRODUCTIE-EENHEDEN SOORT ONDERZOEK
Cervix-
BVO cervix-
cytologie cytologie
Cytologie
CISH Eber
2007
1.435
6.735
189
7
2006
1.341
6.600
151
0
2005
1.171
6.641
2004
1.280
2003
1.220
Her2
Immuno
Immuno
Neu
fluor
perox Histologie metrie Punctie Obductie TOTAAL
Morfo-
983
6.686
868
6300
12
14
155
904
5.663
106
18
14.658
7.382
127
514
5.165
16
21
14.505
6.539
115
530
4.955
10
20
13.388
3
0
7
16
16.052 20
15.316
Toelichting: Voor CISH, Eber, Her2Neu en immuno-fluor gelden geen formele CTG-factoren. Gezien de aard en de tariefstelling zijn er eigen factoren aan toegekend, zodat in de tabel wel steeds een optelling van productie-eenheden kan plaatsvinden.
23
HOOFDSTUK III KWALITEIT & ARBO KAM-jaarplan Het KAM-jaarplan versie 2007 is in het MT vastgesteld en is een regelmatig terugkerend punt op de agenda van het MT waardoor de bewaking gewaarborgd is.
III.1 KWALITEIT Interne audit Er zijn in 2007 door 5 medewerkers en 1 externe auditor van het laboratorium voor microbiologie in totaal 7 interne audits uitgevoerd. Het betrof de volgende onderwerpen en de locaties waar ze zijn uitgevoerd: Onderwerp • Beoordelen gynaecologisch materiaal • Bewerken gynaecologisch materiaal • Opslag van onderzoeksmateriaal • • • •
Locatie Cytologie Cytologie Cytologie, Histologie, Medische administratie Histologie KAM Facilitaire dienst PZ
Uitvoeren speciale technieken Documentbeheer/Beheer Pathnet Goederen Personeel en Organisatie
De resultaten van deze uitgevoerde interne audits hebben voor alle units geleid tot een plan van aanpak en daaruit voortvloeiend een verbetertraject. Klachten, fouten en afwijkingen Klachten, fouten en afwijkingen worden op verschillende manieren vastgelegd. Een fout gemaakt tijdens werkzaamheden of een afwijking van de geldende procedures/werkwijzen tijdens een van de fasen in het (laboratorium- of administratief) proces of het officieel kenbaar maken van onvrede over de gevolgde werkwijze/handelswijze of over (werk)omstandigheden wordt gemeld via meldingsformulieren. Fouten en afwijkingen bij het betreffende onderzoeksnummer van tekortkomingen die binnen dan wel buiten het laboratorium plaats vonden worden geregistreerd als interne dan wel externe signalering m.b.v. is- dan wel es-codes. Meldingen In totaal zijn er 201 meldingen geregistreerd, geregistreerd en afgehandeld. Hieronder inbegrepen tevens 2 externe klachten. Onderstaande tabel geeft de verdeling van de meldingen weer per afdeling.
Meldingsformulieren
2003
2004
2005
2006
2007
Personeelszaken
9
11
10
10
8
Facilitaire Dienst + Alarmdienst
1
4
6
2
3
BHV
1
Microbiologie
2
KAM
3
2
1
0
3
Pathologen
6
12
15
13
8
Unit administratie
9
7
7
18
44
Unit histologie
27
52
53
48
58
Unit cytologie
37
56
51
60
74
Totaal
92
144
143
151
201
De voortgang van de afhandeling van de meldingen wordt 1 x kwartaal in het Managementteamoverleg besproken. De meldingen leiden veelal tot punten van bespreking in het werkoverleg of overleg met betrokkenen, en eventueel daaruit voortvloeiend aanpassing van diverse werkwijzen. (Zie onderstaande tabel)
24
Acties Geen maatregelen Besproken in WO/MT/directie Besproken met betrokkenen Besproken met inzender/ extern Aanpassen van werkwijze/procedure Herhaling van onderzoek gevraagd (Correctie)werkzaamheden uitgevoerd Materiaal voor identificatie opgestuurd
Totaal 2006 15 13 37 38 11 36 1
Totaal 2007 17 25 57 20 12 1 59 1
Meldingen bedrijfsaccidenten Er werden door personeelszaken m.b.v. de meldingsformulieren tevens 8 meldingen van bedrijfsaccidenten aan de KAM gemeld: • •
7 meldingen van snijden aan een microtoommes. 1 melding van een prikaccident met een pincet.
Bij 5 snij-accidenten was er sprake van geen of beperkt lichamelijk letsel, waarbij het bieden van eerste hulp voldoende was. In 2 gevallen was een behandeling door een huisarts noodzakelijk, waarbij een medewerker een tetanus injectie heeft gekregen. Over het prikaccident is contact geweest met de arbodienst. De Hepatitis-B bescherming van de medewerker was voldoende. Na overleg met een medisch microbioloog is besloten geen verdere actie te ondernemen. De web-based applicatie Rie-service (van KMO) waarop in 2007 een abonnement is genomen om klachten, fouten en afwijkingen en bedrijfsaccidenten online te kunnen melden en afhandelen, is nog niet operationeel. Er worden diverse aanpassingen in de applicatie aangebracht. Gestreefd wordt e.e.a. in de loop van 2008 geïmplementeerd te hebben. Meldingsformulieren komen hiermee dan te vervallen. Signaleringen Interne signaleringen zijn relatief kleine fouten en tekortkomingen die zich voordoen binnen de eigen organisatie. Externe signaleringen zijn tekortkomingen t.a.v. de inzendingen veroorzaakt door de inzender die veelal storend zijn voor de organisatie. Deze signaleringen worden rechtstreeks ingevoerd in U-DPS van PALGA, bij het betreffende onderzoeksnummer. De kwartaaloverzichten zijn periodiek in het Managementteam overleg besproken. Signaleringen 1e kwartaal 2e kwartaal 3e kwartaal 4e kwartaal Totaal
Extern 2006 376 491 854 1212 2933
Extern 2007 1370 2100 2066 1724 7260
Intern 2006 52 97 210 408 767
Intern 2007 356 574 629 947 2506
De stijging van het aantal meldingen wordt mede veroorzaakt door een toenemende bekendheid met het systeem door de medewerkers en door het toevoegen van nieuwe signaleringen aan de lijst.
Interne signaleringen Bij de interne signaleringen wordt vooral gelet op trends in de aantallen, zodat eventuele tekortkomingen tijdig worden gesignaleerd en eventueel aanleiding kunnen zijn tot verbeteracties. Externe signaleringen Indien er sprake was van meer dan 4 signaleringen met dezelfde code door dezelfde inzender, wordt een standaardbrief verzonden naar deze inzender. Uitzondering hierop is code 034 (het vereiste uitnodigingsnummer voor het Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker ontbreekt), daar wordt bij 1 melding al een brief verzonden. In deze standaardbrief wordt medewerking gevraagd om de gesignaleerde tekortkomingen te verminderen dan wel te voorkomen. Dit heeft geleid tot de verzending van 415 brieven, resp. 71/127/127/90 betreffende de 4 kwartalen van 2007. Een aantal van 97 inzenders hebben voor de tweede keer eenzelfde brief ontvangen voor dezelfde signalering, 38 kregen voor de derde keer een brief en 6 inzenders kregen zelfs voor de vierde of vijfde keer een brief. Deze brieven waren voor diverse inzenders wederom aanleiding om meer informatie, c.q. verduidelijking te vragen omtrent de signaleringen. Het einde van het jaar laat een dalende tendens zien betreffende het aantal signaleringen en daaruit voortvloeiend de brieven, daaruit kan voorzichtig worden geconcludeerd dat het systeem lijkt te werken. 25
Externe consulten en revisies 2007 1e kwartaal
2e kwartaal
3e kwartaal
4e kwartaal
Externe consulten Totaal Discordant
79
57
59
79
Totaal 2007 274
12
7
6
6
31
Externe revisies Totaal Discordant
82
85
118
107
392
3
4
3
2
12
11,3%
3,0%
SKKP rondzendingen Het laboratorium voor pathologie heeft in 2007 wederom deelgenomen aan de landelijke rondzendingen van de Stichting Kwaliteitstoetsing Klinische Pathologie (SKKP). Het laboratorium participeerde in de rondzendingen voor cervixcytologie, algemene cytologie, algemene histologie, immunohistochemie en moleculaire pathologie. Voor de resultaten en de ondernomen acties van deze rondzendingen zie onderstaande tabel.
Resultaten en uitgevoerde acties SKKP 2007 Rondzending 1 Cervixcytologie 2 Algemene cytologie
3 Algemene histologie
4 Immunohistochemie
Onderwerp
Resultaat / Score
Actie
B2j EC -
3 prep. bleken wel beoordeelbaar 6-6-6 (6) diagnose ja 3-2-2 (6) diagnose ja/nee
Criteria voor afkeuren zijn nu helder geformuleerd. Stageopdracht 2007-2008: Slijm en bloed oplossen en gecombineerd met dunnelaagcytologie de celopbrengst verbeteren Geen Geen
Longspoelvochten
Urine Zuurvaste staafjes Eigen controle HE Mamma ER + Her2Neu/ S100, Melan-a/ MART-1, HMB-45
CK7, CK20, TTF-1
ER, Her2Neu / Kappa, Lambda, CD138
5 Moleculaire Pathologie
5-6-6 (6) diagnose ja 4-4-6 (6) diagnose ja 4-6-6 (6) diagnose ja 6-5-6 (6) diagnose ja 6-6-6 (6) diagnose ja ER: 6 (12) Her2Neu: 9 (12) S100: 2 (6) Adequaat HMB-45: 2 (6) Niet-ad Melan-a/MART-1: 4 (6) Ad CK7: 6 (6) Adequaat CK20: 2 (6) Te zwak TTF-1: 5 (6) Adequaat ER: 6 (12) Her2Neu: 12 (12) Kappa: 2 (6) Adequaat Lambda: 2 (6) Niet-ad CD138: 5 (6) Adequaat
Her2Neu FISH/CISH Weefselidentificatie Fout negatief HPV Mola diagnostiek
Geen Aanpassingen in werkwijze ER/ Her2Neu en melanoommarkers.
CK20 is vervangen door een ander antilichaam Voor Kappa en Lambda zijn nieuwe anti-lichamen besteld (dezelfde als nu, de andere AL waren reeds oud). Getest wordt om evt. de verdunningen en/of de voorbehandeling aan te passen. Geen Materiaal gebruikt voor rondzending was volgens rapport te weinig representatief. Geen actie.
() maximale score
Bij 4 van de 10 rondzendingen waren, gezien het resultaat, geen acties noodzakelijk. 1 rondzending wordt als stageopdracht in 2007-2008 uitgevoerd. Vaardighedenregistratie In 2007 is het registreren van vakbekwaamheid van alle medewerkers van de Pathologie door alle units gestart. Veel gegevens zijn in dit jaar ingevoerd in het systeem.
26
III.2 ARBO Vriescouperuimte Twenteborg Ziekenhuis Almelo In het Twenteborg Ziekenhuis in Almelo is een nieuwe vriescouperuimte in gebruik genomen. De ruimte en indeling is in overleg met patholoog, analisten en kam-functionaris bepaald. Vervoer monsters pathologie Er een beleid Transport Monsters Pathologie opgesteld waarin gemotiveerd wordt aangegeven aan welke verpakkingseisen de diverse monsters moeten voldoen. Bekrachtiging volgt begin 2008. Vitaliteitsmonitor De Vitaliteitsmonitor is een enquête (werkvermogensmonitor) die kan bijdragen tot het voorkomen van ziekteverzuim. Deze op het individu gerichte monitor selecteert medewerkers die een kans van 90% hebben op langdurig verzuim in de komende 2 jaar. Samen met laboratorium microbiologie is besloten tot deelname aan de vitaliteitsmonitor op vrijwillige basis. Tevens wordt de mogelijkheid geboden tot een lichamelijke health-check. Uitvoering hiervan volgt begin 2008. Uitgebrachte adviezen Adviezen zijn uitgebracht betreffende de volgende onderwerpen: • Verbouwing ruimte Cytologie • Verbouwing ruimten Moleculaire technieken • Verbouwing ruimte Fotografie • Verbouwing ruimte hoofd unit Cytologie • Verbouwing ruimte Kantoor patholoog • Verbouwing ruimte Kantine • Verbouwing ruimte vergaderzalen • Ontkalkingsapparaat t.b.v. afdeling Histologie • Aanpassen laboratoriumtafel voor kleurmachine t.b.v. afdeling Histologie • Afzuigkast voor uitpakken coupes t.b.v. afdeling Histologie Metingen In eigen beheer zijn metingen van concentraties van dampvormige stoffen uitgevoerd m.b.v. een meetapparaat (CMS van Dräger Safety). Vorig jaar is al geconstateerd dat het klimaat in de screenruimte onvoldoende is. Omdat e screenruimte cytologie eind 2008 / begin 2009 gaat verhuizen, zijn er geengeen nieuwe metingen verricht. Binnen het laboratorium histologie komt de gemeten waarde voor formaldehyde op enkele momenten boven de wettelijke grenswaarde uit. De werkzaamheden waarbij dit gebeurt duren echter korter dan 8 uur. Om de hoeveelheid formaldehyde te bepalen waaraan een medewerker op een dag wordt blootgesteld, zullen 8-uurs metingen d.m.v. het dragen van badges worden gehouden in 2008. De uitsnijkamer heeft te kampen gehad met een slecht functionerende koeling. Dit heeft een verhogend effect op de formalineconcentratie. De koeling is eind 2007 vervangen maar was eind 2007 nog niet ingeregeld. Na inregeling volgen nieuwe metingen. Overige gemeten waarden vielen binnen de referentiewaarden. Persoonlijke beschermingsmiddelen Er worden problemen ondervonden bij het gelijktijdig dragen van bril en mondneus-masker. Naar een oplossing wordt gezocht. Registratie kankerverwekkende, mutagene, reprotoxische stoffen Er is verder gegaan met de uitgebreide registratie van kankerverwekkende, mutagene en reprotoxische stoffen. Lichtvoorziening In het laboratorium histologie is alle verlichting vervangen volgens het in 2006 opgestelde lichtplan. Of hiermee de hoofdpijnklachten zullen afnemen, moet zich nog uitwijzen. Geluidsoverlast Uit het in 2006 verrichte geluidsonderzoek blijkt dat het geluidsniveau binnen laboratorium histologie boven de streefwaarde ligt. Alle mogelijke aanpassingen om het geluidsniveau te verlagen, zijn uitgevoerd. Bij aanschaf van nieuwe apparatuur en eventuele verbouwingen in de toekomst zal het geluidsaspect meegenomen worden. Cursussen Een KAM-functionaris heeft de jaarlijkse Conferentie milieu en veiligheid in ziekenhuislaboratoria van Cycle Systems bezocht. Odette Hampsink, Rudi Evers en Jos van de Lockant (KAM-functionarissen) 27
III.3 FOLLOW-UP CERVIX CYTOLOGIE
De follow-up van de cervix-cytologie wordt wekelijks uitgevoerd. Indien van de onderzoeken met een (herhaal)advies nog geen vervolgonderzoeken bekend zijn wordt er een herinneringsbrief gestuurd naar de betreffende inzender. Met behulp van deze brief kan de inzender nadere bijzonderheden aangeven met betrekking tot het (nog) niet opvolgen van het (herhalings)advies. De diverse differentiatiemogelijkheden van afwijkingen binnen het KOPAC-systeem (squameus [P] en endocervicaal [C]) zijn uitgewerkt in de onderstaande tabellen, die het jaar 2006 betreffen. Er wordt een follow-up termijn aangehouden van 1,5 jaar vanaf de datum dat de uitslag van het betreffende onderzoek werd verzonden. In de tabellen zijn als vervolgonderzoek bij voorkeur de histologische- en/of hoogste gradering als gegeven gebruikt.
2006 Cytologische diagnose Geen diagnose (P0)
Totaal
geen enkele Pap 0 Follow up
Cytologie Pap 1
Pap 2
Histologie
Pap3a Pap3a Pap3b licht matig
Pap 4
Pap 5 GD
CIN 0
CIN I
CIN II
CIN III Carcinoom Andere malign.
306
58
5
229
5
1
1
1
0
0
0
6
0
0
0
0
0
32318
29134
17
2526
111
20
5
5
3
0
1
472
13
5
5
0
1
Atypie (p2,P3)
686
82
2
282
85
23
10
8
2
0
0
89
52
33
18
0
0
Lichte dysplasie (P4)
181
11
0
22
17
7
3
4
0
0
0
24
45
31
15
2
0
Matige dysplasie (P5)
141
6
0
8
3
3
4
3
1
0
0
6
16
49
41
1
0
Ernstige dysplasie (P6)
87
3
0
3
0
1
0
1
0
0
0
3
4
7
62
3
0
Carcinoma In Situ (P7)
28
4
0
0
1
1
0
0
0
0
0
1
0
0
18
3
0
Plaveiselcelcarcinoom (P9)
12
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
11
0
33.759
29.299
24
3.070
222
56
23
22
6
0
1
601
130
125
159
20
1
Geen afwijkingen (P1)
Totaal
28
In deze tabel zijn de cervixcytologische diagnoses van het squameuze type volgens het KOPAC-systeem (X-as) afgezet tegen de histologische of cytologische follow-up in absolute aantallen (Y-as).
29
Endocervicale afwijkingen 2006
Endocervicale afwijkingen 2006 Cytologische diagnose
totaal
Geen diagnose (C0)
Cytologie geen enkele follow up
Pap 0
Pap 1
Histologie
Pap 3a Pap 3a Pap 3b geringe atypie matige ernstige atypie atypie ACIS
GA
GCIN
CIN
GCIN & CIN
Carcinoom
306
58
5
237
0
0
0
6
0
0
0
0
33.430
29.238
19
3.155
2
0
1
1012
0
0
1*
0
Enkele atypische cellen (C3) geringe atypie (C4)
1
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
8
1
0
3
0
0
0
4
0
1
0
0
matige atypie (C5)
4
0
0
1
0
0
0
1
0
2
0
0
ernstige atypie (C6)
3
0
0
0
0
0
0
1
2
1
0
0
Carcinoma In Situ (C7)
2
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
2
Adenocarcinoom cervix (C9) Totaal
3
1
0
0
0
0
1
1**
0
0
0
0
33.757
29.299
24
3.396
2
0
2
1.024
2
4
0
2
Geen afwijkingen (C1,C2)
33761 = laatste nummer
Legenda
CIN
: Cervicale Intra-epitheliale Neoplasie
GCIN
: Glandulaire Intra-epitheliale Neoplasie
GA
: Geen Afwijkingen
* ook na revisie past het beeld bij matige dysplasie ** blijkt een endometriumcarcinoom te zijn
30
III.4 DOORLOOPTIJDEN
III.4.A
DOORLOOPTIJD VAN ONDERZOEKEN
Het aantal werkdagen gerekend van de materiaalontvangst tot de verzending van de uitslagen.
aantal werkdagen
onderzoeken histologie 2005 2006 2007 % % %
onderzoeken cytologie 2005 2006 2007 % % %
onderzoeken cervixcytologie 2005 2006 2007 % % %
0
2
0
0
1
0
0
0
0
0
1
4
3
3
42
25
31
1
5
6
2
29
15
15
34
44
37
7
13
10
3
37
33
34
13
20
13
10
4
3
4
14
22
21
5
7
5
7
3
4
5
6
12
10
2
2
1
6
3
6
6
3
6
5
1
0
1
7
4
7
7 tot 10
3
6
6
1
0
0
24
51
33
> 10
2
3
4
1
0
6
38
17
25
III.4.B
DOORLOOPTIJD OBDUCTIES
Aantal werkdagen
2005 aantal
2006 %
aantal
2007 %
aantal
%
tot 10
19
6,4
19
6,3
8
3,2
tot 20
38
12,9
40
13,2
28
11,2
tot 30
29
9,8
35
11,6
22
8,8
tot 40
34
11,5
36
11,9
32
12,8
tot 50
29
9,8
31
10,2
37
14,8
tot 60
35
11,9
31
10,2
23
9,2
tot 70
33
11,2
24
7,9
26
10,4
tot 80
15
5,1
16
5,3
24
9,6
tot 90
18
6,1
13
4,3
12
4,8
45
15,3
58
19,1
39
15,6
> 90
31
III.5 PATIËNTGEBONDEN BESPREKINGEN
Medisch Spectrum Twente, Locatie Enschede. Bespreking Necrologie Gynaecologie Kindergeneeskunde Necrologie Chirurgie/ interne Geneeskunde Demonstratie Interne Geneeskunde Oncologie Demonstratie Chirurgie Reumatologie, Orthopedie Gynaecologische Oncologie Hematologie Cardiologie/Thoraxchirurgie Neuro bespreking
Frequentie maandelijks maandelijks 1 per 2 mnd. wekelijks 1 per 2 mnd. 1 per 2 mnd. 2 per maand 2 per maand 1 per kwartaal wekelijks
Gemiddeld 12 besprekingen per maand
Ziekenhuisgroep Twente, locatie Amelo Bespreking Oncologie Biopsiebespreking Necrologie/ Interne Geneeskunde Chirurgie Mammapoli
Frequentie 2 per maand gecombineerd
2 per maand wekelijks
Gemiddeld 8 besprekingen per maand
Ziekenhuisgroep Twente, locatie Hengelo Bespreking Mammapoli Overdracht Interne Geneeskunde - Chirurgie Necrologie Oncologie
Frequentie 3 per maand 2 per maand 1 x per 2 mnd. 2 per maand
Gemiddeld 7 besprekingen per maand
Streekziekenhuis Koningin Beatrix, Winterswijk Bespreking
Oncologie Mammabespreking
Frequentie 2 per maand 2 per maand
Gemiddeld 4 besprekingen per maand
Demonstraties, locatie Laboratorium Pathologie Bespreking Werkgroep Erfelijkheidsvoorlichting Dermatologie Gastro-enterologie Gynaecologie Longziekten Kindergeneeskunde Kaakchirurgie Nierbespreking
Frequentie maandelijks maandelijks maandelijks 1 x per 2 mnd. maandelijks 1 x per 2 mnd. op afspraak maandelijks
Gemiddeld 8 demonstraties per maand
32
III.6 SPECIFIEKE ACTIVITEITEN
III.6.A
LIDMAATSCHAPPEN
Nationale en internationale beroepsverenigingen Medische staf: Arbeitsgemeinschaft dermatologische Histologie der Deutschen Dermatolgischen Gesellschaft Association For European Cardiovascular Pathology European Association for Haematopathology European Society of Pathology
S. Riemersma, E. Eijken C.D. Heymans J. v. Baarlen, H. Shirango, S. Riemersma J. v. Baarlen, M. Brinkhuis, L. Naudin ten Cate, R. Aliredjo J. v. Baarlen, C.D. Heymans, R. Vink, A. Krukkert M. Brinkhuis, E. Eijken L. Naudin ten Cate J. v. Baarlen J.G. Somsen L.M.Th. Sterk L.M.Th. Sterk alle pathologen L. Naudin ten Cate
International Academy of Pathology, British Division International Society of Dermatopathology International Society of Gynaecological Pathologists Nederlandse Vereniging voor Gastro-Enterologie Nederlandse Vereniging voor Klinische Cytologie Nederlandse Federatie voor Nefrologie Nederlandse Vereniging voor Oncologie Nederlandse Vereniging voor Pathologie Paediatric Pathology Society Overige medewerkers Vereniging Analisten Pathologie
alle cytologisch analisten, E. Asbroek, J. van het Bolscher, A. Bosch, E. Boswinkel, M. Bult, J. Knook, M. Koelewijn, C. Liebrand, K. Olde Boerrigter, A. te Vaanholt, J. Weiss
Landelijke en regionale werkgroepen: Medische staf Commissie voor beentumoren C.D. Heymans, toehoorder Farmacotherapiecommissie NVVP L.M.Th. Sterk L. Naudin ten Cate, M. Brinkhuis Gynaecologie Oncologie Achterhoek/Twente GOAT Landelijk Melanoom Panel L.M.Th. Sterk, E. Eijken Landelijke Werkgroep Cutane Lymfomen J. van Baarlen Landelijke Werkgroep Lever Pathologie A. Krukkert Landelijk Panel Longpathologie L.M.Th. Sterk, R. Aliredjo Lymfomen Panel Noord Nederland J. v. Baarlen, H. Shirango Multidisciplinair Netwerk Longtumoren J.G. Somsen Twente/Achterhoek Nederlandse Werkgroep Dermatopathologie M. Brinkhuis Nederlandse Melanomen Werkgroep L.M.Th. Sterk Oncologiecommissie Medisch Spectrum Twente J. van Baarlen Regionale Nefrologieclub Groningen L.M.Th. Sterk Werkgroep Neuropathologie, UMCN St. Radboud R. Vink Nijmegen Werkgroep Oncologische Gynaecologie v.d. L. Naudin ten Cate, M. Brinkhuis Nederlandse Ver.voor Obstetrie en Gynaecologie Werkgroep Kinderpathologie der Lage Landen L. Naudin ten Cate, M. Brinkhuis, R. Aliredjo, M. Tebar Werkgroep Weke Delen Tumoren IKA IKW IKST R. Vink IKO Landelijke en regionale werkgroepen: Overige medewerkers AutoCytePrep Gebruikersgroep Nederland F. Roozekrans WerkgroepAlg_scripts PALGA Y. Beerens Werkgroep Dienstverlening Y. Beerens, Y. Ellenbroek Werkgroep VAP secretaresses Y. Beerens Voorbereidingscommissie Stichting F. Roozekrans Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker Stedendriehoek Pathologisch Anatomisch Bacteriologisch H. van der Veen, voorzitter Laboratorium Overleg, PABLO 33
Werkgroep HKZ-certificatie BVO Borstkankeronderzoek Uitvoeringscommissie Stichting Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker Twente Congresorganisatie VAP Werkoverleg stagebegeleiders
III.6.B
F. Roozekrans F. Roozekrans M. IJland
BESTUURSWERKZAAMHEDEN
Medische staf Bevolkingsonderzoek Borstkanker / SBO PALGA
Overige medewerkers: Stichting Bevolkingsonderzoek Baarmoederhalskanker Twente Algemeen Bestuur PALGA Werkgroep Immunohistochemie
III.6.C
H. van der Veen, voorzitter
M. Brinkhuis, regionaal coördinerend patholoog R. Vink, lid Thesauruswerkgroep
H. van der Veen, bestuurslid H. van der Veen, lid Ch. Liebrand, secretaris
NASCHOLING MEDISCHE STAF
Cursussen en congressen Vergaderingen Werkgroep Kinderpathologie der Lage Landen (WKPLL) Utrecht, 15 jan., 19 feb., 16 apr., 21 mei, 18 jun., 15 okt., 19 nov. (L. Naudin ten Cate, M. Tebar) Symposium Colorectoraal carcinoom, Noordwijk, 12 januari (R. Aliredjo) Oncologiedag Blaascarcinoom Antonie van Leeuwenhoek Amsterdam 23 januari (R.Vink, S. Riemersma) Regionale Gastro-Enterologiebijeenkomsten, Delden (L.M.Th. Sterk, A. Krukkert) Second opinion panel SBO, Arnhem, 2 april (M. Brinkhuis) Pathologendagen NVVP, Ede 10 –11 april (L.M.Th. Sterk, L. Naudin ten Cate, R.P.Aliredjo, M. Tebar, R. Vink, A. Krukkert, H. Shirango, C. Heymans, E. Eijken) Boerhaave cursus “Cutane lymfomen”, Leiden, 12-13 april (H. Shirango, E. Eijken) NABON/Boog symposium, Utrecht, 12 april (M. Brinkhuis) “Op weg naar een beleid voor kwaliteit”, SBBT, SBBS, SBO, Beekbergen, 17 april (M. Brinkhuis) The course Molecular Diagnostics, Rotterdam, 31 mei-1 juni (S. Riemersma) Haematopathology Tutorial (European association for haematopathology), Santiago de Compostela, Spanje, 13-16 juni (H. Shirango, S. Riemersma) Minisymposium ONCON, multidisciplinair, Amsterdam 14 juni (R. Aliredjo, J. van Baarlen) 16e Amsterdamse Zomercursus “Longpathologie”, Amsterdam 21 –22 juni (L.M.Th. Sterk, R. Aliredjo) Cursus Surepath Gynaecologische Morfologietraining, ’s-Hertogenbosch, 5 en 6 juli (L. Naudin ten Cate, S Riemersma) Symposium Autopsy Pathology: New Challenges, Erasmus MC, Rotterdam, 13 juli (L. Naudin ten Cate, C. Heymans) Summer Academy of Dermatopathology, Graz, 23-27 juli (S. Riemersma, E.Eijken) Ontwikkelingen in de pathologie, Nijmegen, 30 augustus (R. Aliredjo, M. Tebar, S. Riemersma) 53th Paediatric Pathology Society Annual Meeting, Istanbul, Turkije, 6-8 september (L. Naudin ten Cate) 21st European Congress of Pathology, Istanbul, Turkije, 8-13 september (L. Naudin ten Cate) XXIV advanced IPPA course, Salzburg, Austria, 15-21 september (M. Brinkhuis) Landelijke Werkgroep Lever Pathologie, Utrecht, 25 juli, 27 november (A. Krukkert) Tutorial, EAHP, Santiago de Compostella, Spanje (L.M.Th. Sterk) Mammapathologie, NKI-AVL, Amsterdam, 9-10 oktober (L.M.Th. Sterk, S. Riemersma) Workshop Gastrointestinale Pathologie, Maastricht (A. Krukkert) HPV en baarmoederhalskanker, Hoytemastichting Enschede, 3 oktober (M. Tebar, L. Naudin ten Cate, H. Shirango, S. Riemersma) Lymfomenpanel Noord Nederland Groningen (H. Shirango) Workshop cardiovasculaire pathologie, Maastricht, 3-5 oktober (R. Vink) Dermatohistologisches Fortbildungsseminar “Vaattumoren van de huid”, Münster, Duitsland, 12-14 oktober (S. Riemersma, E. Eijken) Beenmergcursus voor gevorderden “Cytologie en histologie van bloed en beenmerg”, Wenckebach Instituut, Groningen (L.M.Th. Sterk, A. Krukkert) Moleculaire pathologiedag, Utrecht (L.M.Th. Sterk) 9e Symposium SBO Papendal, 12 november (R. Aliredjo, L. Naudin ten Cate, M. Brinkhuis) XXVIII Symposium of The International Society of Dermatopathology, Parijs, 14-17 november (M. Tebar, E. Eijken) NVVP nascholing, Maastricht, 23 november (H. Shirango) A Symposium on Urological pathology, BDIAP, Londen, 23-24 november (R.Vink) Afscheidssyymposium Rene Verheijen, VUMC, Amsterdam, 19 december (M. Brinkhuis) 34
Refereer- en coupeavonden Regionale coupeavond, Deventer, 13 maart (M. Tebar, R. Vink) Enschede, 4 december (M. Tebar, R.Vink, A. Krukkert, M. Brinkhuis) Visitaties LRCB Beoordelingseenheid Almelo, 5-6 juni (M. Brinkhuis) LRCB Beoordelingseenheid Enschede, 30-31 oktober (M. Brinkhuis)
III.6.D
NASCHOLING OVERIGE MEDEWERKERS:
Werkbezoek Finalist, Groningen, 2 januari (C. Kormelink, E. Asbroek, H. van der Veen, A. Bosch) Praktijkcursus punctiecytologie “Differentiaal diagnostiek door patroonherkenning en celtypering”, AMC Amsterdam, 4 dagen januari –maart (R. Evers, J. v.d. Lockant). Landelijke WIHC vergadering, 16 januari (C. Liebrand) Moleculaire dag, Utrecht, 2 februari (S. ten Brinke, K. Olde Boerrigter) Bijeenkomsten WIHC, 8 februari, 8 maart, 7 juni, 1 november (C. Liebrand) Uitvoeren externe audits iov CCKL, 1 en 21 maart, 18 december (A. Bosch) Basiscursus Histologie, Rijn-IJssel College, 14, 21, 28 maart, 4 en 18 april (T.Saksens, M. Jonker, H. Broeze, E. Harmsen, N. Vergeest, N. de Waal, J. van Kesteren, I. Raspe, K. de Vries) Diagnostische toepassingen PH-1301 (E. Asbroek) Excursie Bodies, Amsterdam, 21 maart (Y. Ellenbroek, A. ten Brinke, K. Lubbers). Landelijke VAP-dag, Utrecht, 24 maart (M. Kok, M. Schreven, H. Wentink). Training Urovysion door Abbott, 26-27 maart, (S. ten Brinke, K. Olde Boerrigter) Second opinionpanel SBO, Nijmegen, 2 april 2007 (R. Evers, F. Roozekrans). SBBT, Apeldoorn, 17 april (Y. Beerens) Werkbezoek Medite Duitsland met fa. Klinipath, 3 mei (J. van het Bolscher, H. van der Veen, A. Bosch) Baarmoederhalskanker; vaccinatie en beter uitstrijken, Hengelo, 8 mei (H. Wentink, J. v.d. Lockant, L. Batenburg, R. Evers, F. Roozekrans). Werkbezoek UMC st Radboud, Nijmegen, 9 mei (A. te Vaanholt, J. van het Bolscher, H. van der Veen, A. Bosch) PCP-dag PALGA, 9 mei (Y. Beerens, Y. Ellenbroek) 16th International Congress of Cytology, Vancouver Canada, 13-17 mei (M. Kok, F. Roozekrans. WHT-Themadag (nier), Amersfoort, 15 mei (E. Asbroek, J. van Kesteren) Aspiratiecytologie van hals en hoofd, Nijmegen 16 mei (H. Appelman, L Batenburg, M. Schreven). Molecular Diagnostics, Erasmus MC Rotterdam, 31 mei – 1 juni (M. Kok, K. Olde Boerrigter). Werkgroep Dienstverlening PALGA, 4 juni, 7 augustus, 16 augustus, 27 september, 27 november (Y. Beerens, Y. Ellenbroek) SKKP bijeenkomst Immunohistochemie en Insituhybridisatie, 26 juni (C. Liebrand, K. Olde Boerrigter) Cursus pipet kalibratie VWR, 21 juni (J. van het Bolscher) Training Amplicor en Genotyping HPV door Roche, 1 en 8 oktober (L. Vermeulen, E. Harmsen, K. Olde Boerrigter) HPV en baarmoederhalskanker, MST Enschede, 3 oktober (R. v.d. Biezen, J. Kuipers, H. Wentink, M. Kok, R. Evers, W. Voogt, J. v.d. Lockant, F. Roozekrans, M. Schreven, E. Harmsen, K. Olde Boerrigter). XXXIII European Congress of Cytology, Madrid, 14-17 oktober (R. Evers, J. v.d. Lockant). Werkbezoek ZGT in gebruik nemen transportboxen , 23 oktober (P. Knook, A. Bosch) Werkveldoverleg ROC Midden Nederland, 30 oktober (E. Boswinkel) Werkbezoek SKB in gebruik nemen transportboxen , 8 november (P. Knook, A. Bosch) 9e Symposium Stichting Baarmoederhalskanker Preventie Oost, “HPV, het begin of het einde?”, Arnhem, 12 november (H. Wentink, W. Voogt, F. Roozekrans). 3-daagse cursus “Bevolkingsonderzoeken”, Noordwijkerhout, 14-16 november (H. Appelman, L. Batenburg, M. Schreven). Nascholing Auditoren CCKL, 14 november (A. Bosch) Najaarscongres W-IHC longpathologie en immunohisto/cytochemie, Den Dolder, 17 november (J. Kuiper, F. Roozekrans). SKKP deelnemersdag, 13 december (M. Wissink, M. Kirsten)
III.6.E
WETENSCHAPPELIJKE ACTIVITEITEN
Voordrachten De cervix vanuit pathologisch perspectief, nascholingscursus HPV en baarmoederhalskanker, Hoytemastichting Enschede 3 okotber (M. Brinkhuis) 35
Dunnelaagcytologie op pleuravochten, najaarscongres Werkgroep Immnohistochemie, Den Dolder, 17 november (M. Brinkhuis)
Publicaties Pulmonary sclerosing hemangioma detected by fluorodeoxyglucose positron emission tomography in familial adenomatous polyposis: report of a case, de Koning DB, Drenth JP, Oyen WJ, Wagenaar M, Aliredjo RP, Nagengast FM, Dis Colon Rectum 2007 Nov;50(11):1987-91 A rare cause of chylothorax and lymph edema, Majoor CJ, Aliredjo RP, Dekhuijzen PN, Bulten J, van der Heijden HF, J Thorac Oncol. 2007 Mar;2(3):247-8. Biological correlates of FDG uptake in non-small cell lung cancer, de Geus-Oei LF, van Krieken JH, Aliredjo RP, Krabbe PF, Frielink C, Verhagen, AF, Boerman OC, Oyen WJ, Lung Cancer 2007 Jan;55(1):79-87. Mutation Analysis of CHRNA 1, CHRNB 1, CHRND and RAPSN Genes in Multiple Pterygium Syndrome/Fetal Akinesia Patients, Julie Vogt, Benjamin J. Harrison, Hayley Spearman, Judy Cossins, Sascha Vermeer, Lambert Naudin ten Cate, Neil V. Morgan, David Beeson, Eamonn R. Mahler, accepted for publication, 12 sept. 2007, Am. Journal of Human Genetics Multi-centre cohort study on treatment results and risk factors in stage II endometrial carcinoma, Jan J. Jobsen,M.D., Marnix L.M. Lybeert,M.D., Elzbieta M. van der Steen, Banasik,M.D., Annemarie Slot,M.D., Job van der Palen,M.Sc.,PhD., Lambert Naudin ten Cate,M.D., Astrid Scholten,M.D.,PhD., Veronique Coen,M.D., Eltjo Schutter,M.D.,PhD., Sabine Siesling,M.Sc.,PhD., accepted for publication, 26 sept. 2007, Int. Journal of Gynecol. Cancer. From brain to testis: immune escape and clonal selection in a B cell lymphoma with selective outgrowth in two immune santuariesy Booman M, Douwes J, Legdeur MC, van Baarlen J, Schuuring E, Kluin P Haematologica 2007 Jun;92(6):e69-71 Reclassification of 300 primary cutaneous B-cell lymphomas according to the new WHO-EORTC Classification for Cutaneous Lymphomas: comparison with previous classifications and identification of prognostic markers. Senff NJ, Hoefnagel JJ, Jansen PM, Vermeer MH, van Baarlen J, Blokx WA, Canninga-van Dijk MR, Geerts ML, Hebeda KM, Kluin PM, Lam KH, Meijer CJLM, Willemze R. J Clin Oncol 2007;25(12):1581-1587 Dirofilaria Repens in litteken van borsttumor, T.Derks, E.Eijken, A.N.M. Wymenga en B. Mulder Nederlands tijdschrift voor infectieziekten 2, nr5 p187-190 Melena op basis van Brunner adenoom (casuistische mededeling), M.Nijland, R.A.A. van Zanten, E.Eijken, Th. F. Veneman NTVG 152, nr. 22 p. 1283 Presentatie overige medewerkers: Werken als analist in de pathologie, ROC Midden Nederland, 10 januari (R. Evers, M. IJland), Stedelijk Lyceum Enschede, 2 februari (R. Evers). Second Opinionpanel, presentatie resultaten Enschede, Ziekenhuis Rijnstate Arnhem, 1 oktober (H. Wentink). Najaarscongres W-IHC longpathologie en immunohisto/cytochemie, Den Dolder, 17 november (R. v.d. Biezen). Algemeen Pathologie, 5x t.b.v. medewerkers maag-darm oncologie / co-assistenten MST- Enschede en radiodiagnostisch medewerkers ZGT-Almelo (R. Evers, J. van het Bolscher).
III.6.F
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK EN SAMENWERKINGSVERBANDEN
L.M.Th. Sterk begeleidt drs. S.K. de Both bij het onderzoek naar kraakbeen- en botvorming door embryonale stamcellen in samenwerking met dr. J.de Boer, afdeling Weefsel Regeneratie, Instituut voor Biomedische Technologie o.l.v. prof. dr. C. van Blitterswijk. L.M.Th. Sterk werkt samen met dr. J. Klaase, chirurg MST Enschede en dr. S. Siesling, IKST Enschede i.v.m. promotie-onderzoek van drs. E. van Duijn naar verschillende aspecten van het rectumcarcinoom.
Participatie onderzoek en trials Cybar: studie naar graderen bij Barrett mucosa oesofagus RASTER: prospectief bepalen hoog/laag risico genetisch profiel (“70-gene classifier”) ivm adjuvante chemotherapie bij invasief operabel mammacarcinoom MATADOR studie: prospectief bepalen genetische profiel mbt ziektevrije overleving bij chemo- vs radiotherapie bij mammacarcinoom PORTEC-3: 5-jaar prospectieve studie naar de overleving en ziektevrije overleving bij hoogrisico voortgeschreden endometrium carcinoom, behandeld met chirurgie, RT, CT en adjuvante CT vs alleen pelviene RT TLH/TAH: gerandomiseerde multicenter kosten effectiviteitstudie naar Laparoscopische versus laparotomische hysterectomie + adnexa
36
III.6.G
OPLEIDING
Participatie onderwijs Centrale opleidingscommissie (C.O.C.), MST Enschede (L.M.Th. Sterk) Begeleiden studenten technische geneeskunde UT Enschede (L.M.Th. Sterk) Cursus “Teach the teachers II en III” (L.M.Th. Sterk) Onderwijs co-assistenten (A. Krukkert)
Analisten opleiding, Stagiair(e)s 2006/2007 in samenwerking met het Rijn-IJsselcollege te Arnhem (MLO): S. Koppenol in samenwerking met het ROC De Amerlanden te Amersfoort (MLO):
M. de Voor Stagiair(e)s 2007/2008 in samenwerking met het ROC Midden Nederland te Utrecht (MLO): B. Krist in samenwerking met HAN- kenniscentrum te Nijmegen (HLO): H. Teunissen
37
HOOFDSTUK IV FINANCIËN
IV. 1 ALGEMENE BESCHOUWING De financiële situatie van het laboratorium is gezond. Het positieve saldo van 2007 is toegevoegd aan de Reserve Aanvaardbare Kosten (RAK), waardoor de RAK weer op een acceptabel niveau is gebracht. Het positieve saldo is enerzijds het gevolg van een toegenomen productie, meer dan was begroot, anderzijds van enkele incidentele meevallers in de kosten. Tevens draagt het in 2006 aangepaste immunotarief bij aan het positieve saldo. Omdat het Laboratorium, weliswaar juridisch een zelfstandige Stichting, ook een productiesamenwerkingsverband van de ziekenhuizen is, wordt elk jaar in overleg met de RvT overlegd wat de bestemming is van een eventueel positief saldo.
IV. 2 BALANS
31-12-2007 31-12-2006
31-12-2007 31-12-2006
Activa
Passiva
Vaste Activa
Eigen vermogen
Materiële vaste activa
2.243.507
1.785.203
Vlottende activa Vorderingen en overlopende activa
754.738
671.111
Liquide middelen
447.439
398.425
1.202.177
kapitaal
52.976
52.976
Collectief gefinancierd gebonden vermogen
728.345
298.032
835.321
351.008
121.239
141.446
61.517
67.450
742.094
978.074
435.991
230.587
1.249.522
1.086.174
1.685.512
1.316.761
3.445.684
2.854.739
Egalisatierekening 1.069.536 afschrijvingen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden en overlopende passiva Financieringsoverschot Overige kortlopende schulden en overlopende passiva
TOTAAL ACTIVA
3.445.684
2.854.739 TOTAAL PASSIVA
38
IV. 3 RESULTATENREKENING
2007
2006
7.406.080
6.898.106
35.243
11.652
7.441.323
6.909.758
5.006.438
4.749.908
Afschrijvingen materiële vaste activa
427.910
362.603
Directe kosten laboratoria
779.110
614.510
Overige bedrijfskosten
716.439
663.636
6.929.898
6.390.657
511.425
519.102
27.112-
64.299-
484.314
454.802
Bedrijfsopbrengsten: Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Overige bedrijfsopbrengsten
Som der bedrijfsopbrengsten
Bedrijfslasten: Personeelskosten
Som der bedrijfslasten
Bedrijfsresultaat
Financiële baten en lasten
RESULTAAT
39
