Werk en Zekerheid 33 818
Het nieuwe ontslagrecht per 1 januari en 1 juli 2015
Er was eens…
Welke problemen zijn reëel? • Duaal stelsel: – ontbinding kan altijd (gewichtige redenen, art. 7:685) en is ‘snelweg’ – opzegging duurt langer en wordt soms ‘lastig’ gevonden.
• Uit HSI-onderzoek blijkt: – vergoeding bij ontbinding gemiddeld € 33 050 – bij opzegging gemiddeld € 8 771
• Is dit uit te leggen?
Welke problemen zijn reëel? • Ongelijke behandeling van werknemers? – Oudere werknemers krijgen hogere vergoeding (afactor) – Werkgever bepaalt ontslagroute (en daarmee rechtsbescherming van werknemers) – Insiders krijgen veel bescherming, outsiders bijna niets
Welke problemen zijn reëel? • BBA laat geen appel toe, UWV is geen rechter. Strijd met Europees recht? • Daarnaast kan men na opzegging in drie instanties (moeten) procederen voor een vergoeding, ontbinding kent geen hoger beroep of cassatie. • Bij 681 moet men schade stellen (formule is verboden), bij 685 niet. • Complex wordt het als de procedures samenlopen.
Kortom: waarom een ander ontslagrecht? • Om het eerlijker te maken – geen ongelijke behandeling afhankelijk van de gekozen route, de leeftijd, de positie. • Om het eenvoudiger te maken: geen ‘switch’, voorwaardelijke ontbindingen en onbegrijpelijke ‘vergoedingen’. • Om het goedkoper te maken door het voorspelbaar te maken.
Het echte probleem? Land Australië Oostenrijk België Canada Denemarken Finland Frankrijk Duitsland Griekenland IJsland Ierland Italië Japan Luxemburg Nederland Nieuw Zeeland Noorwegen Spanje Zweden Zwitserland Verenigd Koninkrijk Verenigde Staten
Loondoorbetaling bij ziekte in duur (weken) 2,0 0-6/6-10 4,3 0-12 2,0 1,8 6,0 2,0 2,4 15,4 104,0 1,0 2,3 3,2 2,8 3,0 28,0 -
33 818 • Ontslagrecht wordt sneller, goedkoper en eerlijker • De rechtspositie van de flexwerkers wordt versterkt • De WW wordt er meer op gericht om mensen weer snel aan het werk te krijgen (MvT p. 48)
33 818 • Twee ontslagroutes; UWV-route en ontbindingsroute • Hoger beroep en cassatie • Vergoedingen • Nieuwe regelingen flexwerkers, bijzondere bedingen (1 januari 2015, ketenregeling per 1 juli 2015)
Flexibele schil: omvang
Kamerstukken II, 2013-2014, 33 818, nr. 3, p. 9
R. Dekker, ‘Doorstroom van Flexwerkers’, ESB Arbeidsrecht, jaargang 97 (4628) februari 2012
Mate van ontslagbescherming bepaalde tijders EU 2013
Kamerstukken II, 2013-2014, 33 818, nr. 3, p. 11
• • • • • • •
Rechtspositie van flexwerkers verstekt
7:628 BW: risicoverdeling 7:652 BW: proeftijd 7:653 BW: concurrentiebeding 7:667 BW: Ragetlie 7:668 BW: aanzegtermijn 7:668a BW: ketenregeling 7:691 BW: uitzending
Maar ook: • Actieplan Schijnconstructies • Regeling STAR driehoeksrelaties • Wet BeZaVa • WML opdrachtnemers
Ontslagrecht • • • • • • • • • •
669 : redelijke grond (ook voor bestuurders) 670-670a : opzegverboden 671 : toestemming met instemming 671a : toestemming via UWV (sub a en b grond) 671b : ontbinding 672 : opzegtermijn 673 : transitievergoeding 681 : vernietiging opzegging of billijke vergoeding 682 : herstel of vergoeding, maar… 683 en 686a : procesrecht en termijnen
Opzeggen • Bedrijfseconomische omstandigheden • 104 weken + arbeidsongeschikt… Sanctie op het niet vragen van toestemming aan het UWV: – vernietiging via de rechter (! – art. 681, zie p. 67 MvT) of – billijke vergoeding, – binnen twee maanden na dag waartegen is opgezegd (686a lid 4 onder 2 sub c)
Ontbindingsroute • Ontslagen gelegen in de persoon van de werknemer, maar let op 669. • Maar ook bij weigering toestemming UWV en arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd zonder opzegbeding.
• Kantonrechter kan enkel ontbinden met inachtneming van een periode gelijk aan de opzegtermijn. • Geen aparte norm voor de vergoeding, dus transitievergoeding is uitgangspunt. • Let op: opzegverboden (m.n. ziekte zie p. 135).
Hoger beroep en cassatie UWV Bij afwijzing UWV
Kantonrechter (671b)
Kantonrechter Hof Hof
Hoge Raad
Appel en cassatie • Alles verzoekschrift (ook alles wat verband houdt met einde van de arbeidsovereenkomst, denk aan concurrentiebeding) • Geen schorsende werking • Vervaltermijn twee of drie maanden
Vorderingen • Werknemer: – Herstel van de arbeidsovereenkomst – Vergoeding NB. Rechter kan (eventueel ambtshalve) besluiten niet tot veroordeling van herstel de arbeidsovereenkomst over te gaan maar een billijke vergoeding toe te kennen. Gezien tijdsverloop zal de rechter hier vermoedelijk vaak toe overgaan.
• Hoger beroep en cassatie tegen een op verzoek van de werknemer toegewezen ontbinding mag alleen betrekking hebben op de hoogte van de toegekende vergoeding. Werknemer kan dus geen herstel van de arbeidsovereenkomst vorderen (logisch, hij vroeg er zelf om).
(Ontslag)vergoedingen in 2015
Ad B. Uitzondering of hoofdregel…?
• Advies RvdR, p. 12 • Het is om die reden niet uitgesloten dat het verlagen van de WW-duur onder omstandigheden tot een hogere toe te kennen ontslagvergoeding kan leiden.
Complicaties: afwijking bij cao
• Eigen ontslaginstantie (671a lid 2) • Eigen ontslagregels (669 lid 4 sub b jo. Lid 5) • Eigen transitievergoeding
Afwijking bij cao Houtzagerij: - Houtcie. - Lifo
Bouw: -UWV -Afspiegeling.
Metaalbewerkingsbedrijfje: - Metaalcie.. - Kwaliteitselectie
Beëindigingsovereenkomst
• Bedenktermijn twee (tot drie weken) • Na inroepen ‘bedenktermijn’ geldt cap van zes maanden
Hoe dan wel?
• One size fits all… of maatwerk? • Herijking van de bescherming behoevende ‘zwakke partij’? • Als werkgevers kiezen voor 32% flexibele schil 2020, past een vast contract dan nog wel als uitgangspunt?