Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
Inhoudsopgave 1.
Inleiding
3
2.
Begripsbepaling
3
3.
Visie op gebedspastoraat
4
4.
Definitie gebedspastoraat
4
5.
Doelstelling gebedspastoraat
4
6. 6.1. 6.2. 6.3 6.4
De organisatie Kerkenraad Kernteam Coördinatoren Team gebedspastoraat
5
7. 7.1.
De praktijk van gebedspastoraat Aanmelding en intake
7
8. 8.1 8.2 8.3 8.4
Gebedspastoraat Algemene opmerkingen voor bijeenkomsten Eerste bijeenkomst Vervolgbijeenkomsten Afsluiting
9
9. 9.1 9.2
Voorwaarden voor teamleden gebedspastoraat Persoonlijke kenmerken Scholing en toerusting
12
10.
Werving en selectie van teamleden gebedspastoraat
14
11.
Huisvesting
14
12.
Budget
14
Bijlage A
Aanmeldingsformulier
15
Bijlage B
Evaluatie formulier
17
Bijlage C
Vragenlijst
18
Bijlage D
Gedragscode kerkelijk werkers binnen NGK
25
-2-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
1. Inleiding
Voor u ligt de handleiding voor gebedspastoraat. Deze handleiding is afgeleid van het visiedocument gebedspastoraat maart 2011. De werkgroep die het visiedocument tot heeft geschreven is na bespreking en goedkeuring van de kerkenraad in maart 2011 opgeheven. De werkgroep is verder gegaan onder de naam team gebedspastoraat. Deze handleiding is geschreven voor het team gebedspastoraat en wordt gebruikt als uitgangspunt in de bediening van het gebedspastoraat. We hopen en bidden dat de handleiding mag bijdragen aan het vormgeven van het gebedspastoraat in de gemeente. 2. Begripsbepaling
• Gebedsvrager: Degene die gebedspastoraat ontvangt. • Bidder: Degene die gebedspastoraat verleent.
-3-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
3. Visie op gebedspastoraat Wij geloven dat God met Zijn liefde de mens tegemoet komt in zijn gebrokenheid om herstel te bieden1. In het gebedspastoraat strekken we ons uit naar dat herstel, zodat de gebedsvrager meer zal groeien in relatie met God en mensen.
4. Definitie gebedspastoraat Gebedspastoraat is een vorm van pastorale zorg2 binnen de gemeente waarin veel ruimte wordt gegeven aan luisterend bidden. Uitgaande van het woord van Jezus “want waar twee of drie mensen in Mijn Naam samen zijn, ben Ik in hun midden” 3 vertrouwen we op de leiding van de Heilige Geest die inzicht, kennis en genezing kan schenken. Mensen mogen groeien in de relatie met God en de vrucht4 en gaven van de Geest5 komen tot bloei, waardoor we tot onze bestemming6 komen.
5. Doelstelling gebedspastoraat Gebedspastoraat is bedoeld voor iedereen, die verlangt te groeien in de omgang met God, met anderen en met zichzelf en daarin oploopt tegen allerlei blokkades waardoor die groei belemmerd wordt. Omdat wij geroepen zijn om vrij te zijn7, mogen we de uitnodiging van Jezus aannemen om bij Hem te komen met al onze lasten.8 Bij het gebedspastoraat willen we elkaar dienen door samen met de gebedsvrager ons open te stellen voor de leiding van de Heilige Geest.9 God wil ons leven in alle opzichten heel maken: Hij geneest wonden, Hij vergeeft zonden, Hij verbreekt bindingen en Hij verlost van tegenkrachten.10 Gebedspastoraat draagt bij aan het bereiken van onze bestemming als mens. Dan woont Christus in ons hart, blijven we geworteld en gegrondvest in de liefde en kennen we samen met alle heiligen de liefde van Christus die alle kennis te boven gaat, zodat we zullen volstromen met Gods volkomenheid.11
1
Psalm 103: 3-5 Ezechiël 34: 11-16 en 23-31, Johannes 10: 1-18, Efeze 4:11 3 Matt 18:20 4 Galaten 5:22 5 1 Korintiers 12:4-11, Romeinen 12:6-8, 1 Petrus 4:10,11 6 Efeze 4:13-15 7 Galaten 5:13 8 Matteüs 11:28 9 Romeinen 8:26 10 Psalm 103: 3-5 11 Efeze 3:17-19 -4- 2
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
6. Organisatie De volgende partijen zijn betrokken bij het team gebedspastoraat: de kerkenraad het kernteam gebedspastoraat het team gebedspastoraat. 6.1. De kerkenraad Doelstelling: eindverantwoordelijk voor gebedspastoraat in de gemeente. Taken: het onderwerp gebedspastoraat regelmatig onder de aandacht brengen van gemeenteleden. het mede vaststellen van de toelatingsvoorwaarden voor nieuwe teamleden. Instemmen met het voorstel wat het kernteam doet t.a.v. een nieuw teamlid het gebedspastoraat actief een plaats geven binnen het totaal van pastoraat. communicatie onderhouden met het kernteam gebedspastoraat 6.2. Het kernteam Doelstelling: voorwaarden creëren t.b.v. de doelstellingen van het team gebedspastoraat. Taken: bepaalde taken worden gedelegeerd naar teamleden het organiseren van de toerusting en intervisie van het team contacten onderhouden met de predikant en de kerkenraad aanspreekpunt voor het team en externen verslag leggen van kernteam vergaderingen en versturen naar het team presentatie verzorgen over gebedspastoraat op de introductiecursus nieuwe leden het aannemen en werven van nieuwe teamleden zorg dragen voor begeleiding van nieuwe teamleden. de handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente up to date houden folder gebedspastoraat up to date houden zorgdragen voor informatie op de website Vergaderfrequentie: ongeveer 4 maal per jaar. 6.3. Coördinatoren Het team gebedspastoraat heeft twee coördinatoren, bij voorkeur een man en een vrouw. De coördinatoren zijn lid van het kernteam. Doelstelling: vaststellen wanneer een gebedsvrager een aanvraag doet, of gebedspastoraat passend is. De taken: ontvangen van aanmeldingen en verstrekken van informatie voeren van een intakegesprek met de gebedsvrager matchen van de gebedsvrager met de bidders registratie bijhouden van (lopende) gebedspastoraten bewaren van gegevens over de gebedspastoraten van afgelopen 2 jaar coachen van gebedskoppels De coördinatoren zijn zelf ook beschikbaar om gebedspastoraat te verlenen. -5-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
6.4. Team gebedspastoraat Doelstellingen: competenties verder ontwikkelen t.b.v. het verlenen van gebedspastoraat Taken: verlenen van gebedspastoraat actief meedoen met de toerusting/bijscholing en intervisie van het team lezen van kernteam verslagen. input naar het kernteam Vergaderfrequentie: 4 maal per jaar.
-6-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
7. De praktijk van gebedspastoraat 7.1. Aanmelding en intake Aanmelding voor gebedspastoraat kan bij de coördinatoren. De aanmelding moet laagdrempelig kunnen plaatsvinden, door telefoon, email of een persoonlijk gesprek. De cöordinator zal vragen naar verwachtingen van de gebedsvrager en verzoekt hem/haar om een aanmeldingsformulier12 in te vullen en terug te zenden ten behoeve van een intakegesprek. Wanneer de gebedsvrager aangeeft moeite te hebben met het invullen van het aanmeldingsformulier, kan ervoor gekozen worden dit tijdens het intakegesprek samen met de coördinatoren te doen. De coördinator maakt een afspraak met de gebedsvrager voor een intakegesprek en informeert of er belemmeringen zijn om het gesprek te houden met één van de coördinatoren. Twee coördinatoren doen het intakegesprek. Het intakegesprek vindt in principe plaats bij gebedsvrager thuis, tenzij deze daar bezwaar tegen heeft. 7.1.1.Voorbereiding van de coördinatoren: De coördinatoren bereiden zich voor op de bijeenkomst, zowel persoonlijk als met elkaar. De persoonlijke voorbereiding bestaat in ieder geval uit gebed, bij voorkeur luisterend bidden en eventueel opschrijven wat God duidelijk maakt, mogelijk in combinatie met vasten om extra op God gericht te zijn. De gezamenlijke voorbereiding geschiedt door wat eerder bij elkaar te komen. Daarbij is het goed even ‘bij elkaar thuis te komen’, te delen vanuit de persoonlijke voorbereiding, samen te bidden voor elkaar en de gebedsvrager en een taakverdeling af te spreken voor de bijeenkomst. Er wordt geadviseerd voor deze gezamenlijke voorbereiding minimaal een half uur te reserveren. 7.1.2. Het intakegesprek bestaat uit: 1. kennismaking en verkenning van de gebedsvraag 2. informatie verstrekken over gebedspastoraat 3. afronding met concrete afspraken en meegeven van de folder Duur van het gesprek circa een uur (max 1,5 uur) 1. Kennismaking en verkenning van de gebedsvraag: Elk intake gesprek begint met een korte kennismaking en even ‘thuis’ komen. Daarna zal een van de coördinatoren de avond openen met gebed en de inhoud van de avond toelichten. De verdere kennismaking en verkenning van de gebedsvraag zal daarna plaats vinden waarbij het aanmeldingsformulier aanknopingspunten geeft.
12
zie bijlage A
-7-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
2. Informatie verstrekken over gebedspastoraat: Er wordt uitleg gegeven over het karakter van het eerste gesprek met de bidders en de vervolgbijeenkomsten; hierbij komt ook aan de orde dat er gewerkt kan worden met een vragenlijst. Als er een vragenlijst wordt gebruikt kan er gekozen worden om deze tijdens de gesprekken in te vullen. Ook kan er gekozen worden om de vragenlijst door de gebedsvrager geheel of gedeeltelijk ter voorbereiding op de gesprekken in te vullen. Deze vragenlijst kan de gebedsvrager helpen om de vragen en gedachten te ordenen voor het gebedspastoraat. Daarnaast kan de vragenlijst de bidders informatie geven over de gebedsvraag en de omstandigheden van de gebedsvrager. Deze functies worden goed gecommuniceerd naar de gebedsvrager. Er zal besproken worden dat als iemand een partner heeft, hij/zij ook bij één of meerdere gesprekken uitgenodigd kan worden. Na dit gedeelte moet duidelijk worden of gebedspastoraat passend is en of de gebedsvrager deze weg ook wil gaan. Als andere wegen nodig blijken kunnen de coördinatoren advies geven. 3. Afronding en concrete afspraken voor vervolg: De volgende punten komen aan de orde: beschikbaarheid gebedsvrager overdag en/of ’s avonds nagaan locatie: in principe bij de bidders of bij sterke voorkeur bij de gebedsvrager thuis beschikbaar zijn van bidders en de vraag aan de gebedsvrager naar instemming van toewijzing criteria voor keuze van bidders: • beschikbaarheid, • man/vrouw of man/man of vrouw/vrouw koppels afhankelijk van de gebedsvraag • contra indicaties zoals te bekend zijn met elkaar/vriendschap/relatie, • instemming van de gebedsvrager • ervaring van bidders v.w.b. gebedsvraag bidders zullen zelf contact opnemen met de gebedsvrager om een afspraak te maken het meegeven van de folder gebedspastoraat In dit deel van het intakegesprek zal ook aan gebedsvrager geadviseerd worden om gedurende het traject van gebedspastoraat een dagboekje bij te houden. Daarin kan alles genoteerd worden rondom het gebedspastoraat: de voorbereiding, de bijeenkomsten zelf en de uitwerking! Daarnaast zullen de coördinatoren erop wijzen dat de verwerking van het gebedspastoraat tijd en ruimte vraagt. De gebedsvrager zal dringend geadviseerd worden hier tijd voor vrij te maken. Tijd is er ook nodig om “huiswerk” uit te werken. De gebedsvrager kan advies krijgen om literatuur te lezen, in gesprek te gaan met mensen of heel concreet bepaalde stappen te zetten. Als afsluiting wordt er voor de gebedsvrager gebeden volgens het ministry model. 7.2 Toewijzing bidders De coördinatoren maken een keuze welke bidders benaderd worden voor de het pastoraat. Er zijn géén vaste koppels. Als bekend is welke bidders de gebedsvrager gaan begeleiden, wordt dit door de coördinator aan de gebedsvrager vermeld. De coördinator stuurt het ingevulde aanmeldingsformulier naar de bidders. De bidders nemen zelf contact op met de gebedsvrager voor een eerste gesprek. -8-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
8. Gebedspastoraat Het gebedspastoraat wordt verleend door twee bidders vanuit het team gebedspastoraat. Er kan een vragenlijst/questionnaire gebruikt worden. Zie hoofdstuk 7.1. 8.1 Algemene opmerkingen voor de bijeenkomsten Voorbereidingen bidders De bidders bereiden zich voor op de bijeenkomsten, zowel persoonlijk als met elkaar. De persoonlijke voorbereiding bestaat in ieder geval uit gebed, bij voorkeur luisterend bidden en eventueel opschrijven wat God duidelijk maakt, mogelijk in combinatie met vasten om extra op God gericht te zijn. De gezamenlijke voorbereiding geschiedt per bijeenkomst door wat eerder bij elkaar te komen. Daarbij is het goed even ‘bij elkaar thuis te komen’, te delen vanuit de persoonlijke voorbereiding, samen te bidden voor elkaar en de gebedsvrager en een taakverdeling af te spreken voor de bijeenkomst. Er wordt geadviseerd voor deze gezamenlijke voorbereiding minimaal een half uur te reserveren. Welkom voor gebedsvrager Het is goed om elke bijeenkomst informeel te beginnen met koffie/thee, een welkom en openingsgebed. Aantekeningen maken Voor zowel de bidders als de gebedsvrager kan het handig zijn om tijdens de gesprekken aantekeningen te maken. Bespreek dat en maak afspraken omtrent vertrouwelijkheid. De gebedsvrager wordt geadviseerd een dagboekje bij te houden gedurende het gebedspastoraat (zie hoofdstuk 7.1.2.), waarin ook tijdens de bijeenkomst aantekeningen gemaakt kunnen worden. Ruimte maken voor gebed Zorg dat de ruimte waarin het gebedspastoraat zal plaatsvinden ook daarvoor geschikt is. Er moet een duidelijke overgang zijn van praten naar bidden: mensen kunnen andere plaatsen innemen ten behoeve van het gebed, gordijnen sluiten, telefoon uitzetten. Afronding door de bidders Als de gebedsvrager weg is, praten de bidders kort na. Dit napraten kan omvatten: evalueren van de bijeenkomst, elkaar feedback geven en ervaringen delen. Zij sluiten af door voor elkaar te bidden, ook om het besprokene los te kunnen laten en over te geven aan God.
-9-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
8.2 Eerste bijeenkomst De eerste bijeenkomst staat in het teken van kennismaking en verkenning van de gebedsvraag. Voor de gebedsvrager is van belang dat er veiligheid en vertrouwen wordt gecreeërd. Elke situatie is daarin anders en elke gebedsvrager zal daarin andere behoeften hebben. Het is aan de bidders om dat in te schatten en daarnaar te handelen. Het gesprek duurt maximaal 1,5 á 2 uur. Belangrijk is om aan te geven wat de gebedsvrager mag verwachten van het eerste gesprek. Er zal gevraagd worden naar de verwachtingen van de gebedsvrager, hierbij kan aangesloten worden bij het aanmeldingsformulier. Vervolgens is het belangrijk om helder te krijgen wat de reden van de gebedsvraag is. De bidders zullen daarbij zoeken naar aansluiting bij waar de gebedsvrager staat. De gebedsvrager wordt uitgenodigd zijn/haar verhaal te vertellen. Deze verkenning/kennismaking wordt afgerond met gebed. De vorm van het gebed is afhankelijk van hoe de bijeenkomst verlopen is. Het karakter van de eerste bijeenkomst is afstemming en daarbij merken de bidders wel of iemand al ervaring heeft met ministry/gebedspastoraat. In dat geval kan er misschien ook deze bijeenkomst al volgens ministrymodel gebeden worden. Na het gebed en de zegen is het goed om de bijeenkomst te evalueren. De gebedsvrager mag vertellen hoe hij/zij de bijeenkomst ervaren heeft, zowel qua inhoud als qua sfeer. Na deze bijeenkomst wordt er door zowel bidders als gebedsvrager besloten of er vervolggesprekken zullen volgen. 8.3 Vervolgbijeenkomsten De inhoud van de vervolgbijeenkomsten wordt door het volgende bepaald: datgene wat de gebedsvrager aangeeft eventueel het volgen van de onderwerpen uit de vragenlijst/questionnaire inzichten van de bidders Het kan nodig zijn onderwijs te geven over bepaalde onderwerpen en gebedsvragers literatuur aan te reiken. Elke bijeenkomst is er tijd voor gebed (luisterend bidden). Degene die de leiding van de bijeenkomst heeft, bewaakt ook de tijd. De balans tussen gesprek en gebed zal per keer kunnen wisselen. De frequentie van de vervolgbijeenkomsten wordt in overleg met gebedsvrager bepaald. Driewekelijks lijkt een goede richtlijn te zijn en wordt geadviseerd. Naarmate het gebedspastoraat langer loopt, kan de tijd tussen de bijeenkomsten wat langer worden (afbouwfase). De duur van het traject (hoeveel bijeenkomsten) wordt ook in overleg met gebedsvrager bepaald. Net als de eerste bijeenkomst zullen de vervolgbijeenkomsten 1,5 á 2 uur duren.
-10-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
8.4 Afsluiting Nadat de tijd tussen de bijeenkomsten wat langer is geworden, wordt in overleg met de gebedsvrager een laatste bijeenkomst afgesproken. Het is belangrijk dat deze ook echt gemarkeerd wordt als laatste bijeenkomst. Het doel van het laatste gesprek is: terug kijken en evalueren vooruit kijken naar behoefte aan pastorale zorg informatie geven over de administratieve afronding Als voorbereiding voor zowel de bidders als de gebedsvrager wordt een evaluatie formulier13 gebruikt Onderstaande vragen kunnen als voorbereiding voor zowel de bidders als de gebedsvrager gebruikt worden. De inhoud van deze laatste avond wordt altijd in overleg met gebedsvrager bepaald. De gebedsvrager wordt meegedeeld dat het aanmeldingsformulier wordt bewaard door de coördinatoren voor eventuele nazorg. De eventueel gebruikte vragenlijst wordt deze laatste bijeenkomst teruggegeven aan de gebedsvrager of vernietigd. Het traject van gebedspastoraat wordt officieel beëindigd. Dat betekent dat een nieuwe vraag om gebedspastoraat of een ‘vervolg’ gebedsvraag ook een nieuwe aanmelding bij de coördinatoren vereist. Vervolgcontacten: hoe gaan we nu in de gemeente verder met elkaar om? Na afsluiting zal verder contact verlopen zoals normaliter contact tussen broeders en zusters binnen de gemeente verloopt. Na de laatste bijeenkomst met de gebedsvrager stellen de bidders een schriftelijke eindrapportage op. Deze omvat het: aantal gesprekken de datum van start en afsluiting indicatie over gewenste nazorg thema’s die aan de orde zijn geweest De rapportage van de bidders wordt samen met het aanmeldingsformulier 2 jaar bewaard door de coördinatoren. Als afsluiting zullen de bidders een zegen uitspreken over de gebedsvrager.
13
Zie bijlage B -11-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
9. Voorwaarden voor teamleden gebedspastoraat Het is belangrijk dat vooraf duidelijk is aan welke vereisten de bidders moeten voldoen om een zorgvuldige werkwijze in het gebedspastoraat te waarborgen. Daarbij kan gedacht worden aan persoonlijke kenmerken, maar ook aan scholing en toerusting. In deze paragraaf worden beide aspecten uitgewerkt. 9.1 Persoonlijke kenmerken We verwachten van teamleden eigenschappen die als volgt te omschrijven zijn: Persoonlijke kwaliteiten - goede communicatieve- en luistervaardigheden - empatisch vermogen - warmte/veiligheid kunnen bieden - een lerende houding - mensenkennis Geestelijke kwaliteiten - roeping voor gebedspastoraat - zekere mate van geestelijke volwassenheid - gave van gebed - kennis en wijsheid vanuit Gods woord (om ook onderwijs te kunnen geven) - begrip van autoriteit (we staan in de autoriteit van Christus) Pastorale kwaliteiten - pastorale bewogenheid - ervaring met het ministry gebedsmodel - discretie/geheimhouding - herkennen wanneer er specialistische begeleiding of pastoraat nodig is (= erkennen eigen grenzen) Overige kwaliteiten - in een team kunnen functioneren - kennis van de kerkelijke kaart en wat er speelt in de maatschappij
-12-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
9.2 Scholing en toerusting Bij scholing en toerusting denken we aan een basisscholing voordat er meegedraaid kan worden als teamlid gebedspastoraat dat zelf ook pastoraat kan verlenen. Daarnaast is het voor alle teamleden noodzakelijk om zich te laten toerusten op diverse manieren. Basis: ministry cursus gevolgd en ervaring opgedaan cursus gebeds- en/of bevrijdingspastoraat zelf gebedspastoraat ondergaan stagelopen bij gebedspastoraat Permanente toerusting: Intervisie Toerustingsavonden team gebedspastoraat Literatuur lezen Conferenties/scholing volgen
-13-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
10. Werving en selectie van teamleden gebedspastoraat Werving Meest waarschijnlijk is dat mensen al deel uitmaken van het ministryteam en daarin ontdekken dat zij meer tijd zouden willen besteden aan het bidden met mensen. We vinden dat mensen een roeping moeten ervaren voor gebedspastoraat en vaak zullen zij dan in ministrygebed ontdekken dat gebedsvragers meer pastoraat nodig hebben dan de ministry kan bieden. Ook andere wegen zijn mogelijk. Wanneer iemand zelf gebedspastoraat heeft ondergaan en uit eigen ervaring heeft ontdekt wat het kan uitwerken en daarom ook wil gaan meedraaien. Of als iemand in persoonlijke geloofsontwikkeling op dit thema is uitgekomen en daarin gaven heeft en die in de gemeente wil inzetten. Ook kan het team in contact komen met gemeenteleden die “geschikt” lijken om mee te gaan werken aan gebedspastoraat. Voor iedereen geldt dat de basisscholing en toerusting verplicht is en dat de gedragscode voor kerkelijk werkers binnen de NGK14 onderschreven moet worden. Selectie • een gesprek met twee mensen van het kernteam gebedspastoraat • zo nodig referenties vanuit de gemeente, bijv. ouderling, kringleider, bijbelkringleider • instemming van de kerkenraad 11. Huisvesting Op dit moment gebeurt het bij de bidders thuis. Voorwaarden voor een ruimte: • de teamleden moeten voorafgaand aan gebedspastoraat al samen kunnen beginnen • de ruimte moet rustig zijn en voldoende privacy waarborgen 12. Budget Aan de scholing en toerusting zijn kosten verbonden. Kosten komen voor eigen rekening.
14
Zie bijlage C -14-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
BIJLAGE A
AANMELDINGSFORMULIER
Datum aanmelding: Persoonlijke gegevens Naam: Adres: Postcode / woonplaats: Telefoon: Email: Geboortedatum:
man / vrouw
Burgerlijke staat 0 gehuwd 0 samenwonend 0 ongehuwd 0 gescheiden 0 weduwe / weduwnaar Gezinssamenstelling Beroep: Kerkelijke achtergrond Bent u lid van een kerkgenootschap / gemeente? 0 nee 0 ja, namelijk: Gebedsvraag Wat is de reden van uw aanmelding?
Wat is volgens u de oorzaak/aanleiding?
Heeft u klachten van lichamelijke of psychische aard en kunt u die omschrijven?
Ervaart u belemmeringen in uw geloofsleven en kunt u die omschrijven?
-15-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
Ervaart u problemen in uw sociale contacten en kunt u die omschrijven?
Wanneer zijn de klachten of problemen begonnen?
In hoeverre heeft u deze dingen gedeeld met anderen?
Bent u op dit moment onder behandeling voor deze klachten?
Gebedspastoraat Wat is uw verwachting van het gebedspastoraat?
Wat weet u al over gebedspastoraat?
Heeft u al eerdere ervaringen met ministry/persoonlijke voorbede of gebedspastoraat?
Overige opmerkingen:
uw aanvraag wordt strikt vertrouwelijk behandeld -16-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
Bijlage B
Evaluatie formulier
1. Op het aanmeldingsformulier heb je een gebedsvraag geformuleerd. Hoe zou je deze vraag nu beantwoorden?
2. Wat heeft in het gebedspastoraat het meest bijgedragen in groei en herstel?
3. Kun je iets vertellen over jouw ervaringen voor wat betreft: - De bijeenkomsten qua inhoud en lengte -
het aantal gesprekken
-
de rol van de bidders
-
het onderwijs wat je hebt ontvangen
4. Welke tips kun je ons meegeven?
Denk na hoe je over het gebedspastoraat samen met de bidders wilt afsluiten. Hierbij kan ook gedacht worden aan symbolische handelingen/rituelen (www.creatiefgebed.nl).
-17-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
BIJLAGE C
VRAGENLIJST
Persoonlijke gegevens Naam: Adres: Postcode / woonplaats: Telefoon: Email: Geboortedatum:
0 gehuwd 0 ongehuwd
man / vrouw
Gezinssituatie 0 samenwonend 0 gescheiden
Naam huidige partner: Naam ex-partner: Kinderen (naam en leeftijd): 1. 2. 3.
4. 5. 6.
Vader (naam en leeftijd): Moeder (naam en leeftijd): Namen en leeftijden van broers en zussen: 1. 2. 3.
4. 5. 6.
0 weduwe / weduwnaar
Werksituatie 0 volledige werkweek 0 deeltijdbaan Beroep:
0 thuiswerk 0 in de ziektewet
0 WIA of andere uitkering 0 werkeloos
Kerkelijke achtergrond Bent u lid van een kerkgenootschap / gemeente? 0 nee 0 ja, namelijk: In welke mate voelt u zich hiermee verbonden? 0 sterk 0 niet zo sterk Toelichting:
0 nauwelijks 0 helemaal niet -18-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
Familiegeschiedenis Zijn of waren uw ouders christenen? 0 ja 0 nee Zo ja, waaruit maakt u dat op en wat heeft dat voor u betekend? Leven uw ouders nog? 0 ja 0 nee Zo nee, wanneer zijn ze overleden? Wat betekent dit voor u? Als uw ouders nog leven, hoe is uw relatie met hen? Zijn uw ouders gescheiden? 0 ja 0 nee Zo ja, hoe oud was u toen en wat betekende dit voor u? Hoe was/is na de scheiding de relatie met uw vader en moeder, evt. broers en zussen. Wist/weet u zich gewenst door uw ouders? 0 ja 0 nee Waaruit blijkt/bleek dat? Hoe was de sfeer in uw gezin? Geef een omschrijving, bijv. veilig/onveilig, open/gesloten, warm/kil, betrokken/afstandelijk Wat is uw rol/plaats in het gezin waarin u bent opgegroeid?
-19-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
Gezondheid in de familie Is er sprake van verslaving in uw familie? Zo ja, welke? Komen er psychische klachten voor in uw familie? Zo ja, welke? Komen er ‘erfelijke’ ziekten voor in uw familie? Zo ja, welke? Komen er psychiatrische ziekten voor in uw familie? Zo ja, welke?
Gezondheid persoonlijk Heeft u lichamelijk klachten? 0 ja 0 nee Zo ja, welke?
Wanneer zijn deze begonnen?
Gebruikt u medicijnen? 0 ja 0 nee Zo ja, waarvoor? Bent u onder behandeling van een arts voor bovenstaande klachten/problemen?
Seksualiteit Bent u geconfronteerd met of hebt u problemen (gehad) met (gevolgen van) onderstaande situaties in relatie tot seksualiteit? 0 homoseksuele gevoelens 0 incest 0 aanranding/verkrachting 0 abortus 0 prostitutie 0 buitenechtelijke seksuele relatie 0 anders, namelijk: Wanneer en door wie vond dit plaats?
-20-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
Geestelijk leven Bent u een kind van God? Hoe en wanneer bent u tot geloof gekomen? Leest u regelmatig (biddend) in de Bijbel? 0 ja 0 nee Spreekt u regelmatig met God in (persoonlijk) gebed? 0 ja 0 nee Bent u gedoopt? 0 ja 0 als kind 0 nee Hebt u belijdenis van uw geloof afgelegd? 0 ja wanneer? 0 nee
0 als volwassene
Hoe ervaart u Gods aanwezigheid in uw leven? Ervaart u belemmeringen in uw geloofsleven en kunt u die omschrijven? Welke bijbelgedeelten betekenen veel voor u of vindt u juist heel moeilijk? Emotionele conditie Welke van de volgende gevoelsreacties hebben een negatieve invloed op uw leven? 0 boosheid 0 wrok 0 woede 0 ergernissen 0 driftbuien 0 frustraties 0 haat 0 schuldgevoelens 0 bitterheid 0 schaamtegevoelens 0 anders, namelijk: Wanneer zijn deze emoties ontstaan? Spreekt u met anderen over deze emoties? 0 ja 0 nee Zo ja, met wie en wat betekent dit voor u? -21-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
Mentale/psychische conditie Van welke van de volgende mentale problemen hebt u last (gehad)? 0 negatief zelfbeeld 0 manipulatie 0 hoogmoed 0 twijfel 0 afwijzing 0 controle 0 ongehoorzaamheid 0 ongeduld 0 eenzaamheid 0 perfectionisme 0 rebellie 0 jaloersheid 0 onzekerheid 0 roddelen 0 leugenachtigheid 0 trots 0 bezorgheidheid 0 cynisme 0 fantasieën 0 hebzucht 0 wantrouwen 0 verwarde gedachten
0 uitstel-/vluchtgedrag 0 horen van stemmen 0 depressiviteit 0 trauma’s 0 rouw 0 angsten 0 onreine gedachten 0 gevolgen van pesten 0 anders, namelijk:
Welke vormen van verslaving spelen een rol of hebben een rol gespeeld in uw leven? 0 eetproblemen 0 drugsverslaving 0 nicotineverslaving 0 koopverslaving 0 alcoholverslaving 0 computer/internetverslaving 0 gokverslaving 0 pornoverslaving 0 anders, namelijk: Bent u onder behandeling (geweest) van een hulpverlener (psycholoog/psychiater) voor bovenstaande problemen? 0 ja 0 nee Zo ja, in welke tijdsperiode(n) en welke vorm van therapie? Sociale conditie Hebt u relatieproblemen? 0 ja 0 nee Zo ja, van welke aard? 0 huwelijk 0 kinderen 0 ouders 0 ex-partner(s) Wanneer zijn deze problemen begonnen?
0 leiderschap/gezag 0 vrienden 0 werksituatie 0 anders, namelijk:
Bent u onder behandeling (geweest) van een hulpverlener (psycholoog/psychiater) voor bovenstaande problemen? 0 ja 0 nee Zo ja, in welke tijdsperiode(n) en welke vorm van therapie?
-22-
Handleiding voor gebedspastoraat in de gemeente Januari 2016
Occulte invloeden Occultisme betekent ‘wat verborgen is, geheim’. Hieronder verstaan we het werken met onzichtbare krachten die niet door God, maar door zijn tegenstander (satan) worden geinspireerd. Door occulte invloeden probeert satan mensen van God weg te trekken en te vernietigen. Misschien bent u of uw familie betrokken (geweest) bij een vorm van occultisme. Dit kan zijn omdat er kennis is vergaard waar een mens normaal geen toegang toe heeft (waarzeggerij) of machten en krachten zijn toegelaten waar een mens normaal geen toegang toe heeft (toverij). Vertrouwen vestigen op iets bovennatuurlijks, anders dan het van God te verwachten, is het terrein van afgoderij. Door middel van de volgende vragen kunt u dit voor uzelf nagaan. Bent u of uw voorouders betrokken (geweest) bij: 0 hekserij 0 satanisme 0 voodoo/winti 0 new age 0 rozenkruizers 0 vrijmetselarij 0 kabbala 0 theosofie 0 hare krishna 0 islam 0 hindoeïsme 0 (zen)boeddhisme 0 Jehova’s getuigen 0 scientology 0 mormonen
0 magnetisme 0 reiki 0 aardstralen 0 healingsessies 0 transcedente meditatie 0 hypnose 0 mandala’s tekenen
0 raadplegen van waarzegger of helderziende 0 waarzeggen mbv persoonlijke voorwerpen 0 astrologie 0 handleeskunde 0 tarotkaarten 0 wichelen en pendelen 0 iriscopie
0 spiritisme 0 glaasje draaien 0 ouijabord 0 uittreden 0 chanelling
0 anders, namelijk:
Niet over elke vorm van alternatieve geneeswijze is er consensus onder christenen en christelijke wetenschappers. Een aantal geneeswijzen bevindt zich in een grijs gebied, waar het belangrijk is om alert te zijn op het wereldbeeld van de genezer en op eventuele handelingen die gepaard gaan met de behandeling. Afhankelijk van deze omstandigheden kan het zijn dat u door deze alternatieve geneeswijzen toch in aanraking bent gekomen met het rijk van de duisternis. Door middel van de volgende vraag kunt u dit voor uzelf nagaan. Bent u of uw voorouders betrokken (geweest) bij: 0 acupuntuur 0 homeopathie (gebaseerd op de leer van Hahnemann) 0 voetreflexmassage 0 yoga Komen er bij u of in uw familie occulte gaven voor? 0 ja, namelijk: 0 gaven van waarzeggerij 0 gaven van genezing (magnetiseren, strijken, enz) 0 telepatische gaven 0 gave om te hypnotiseren 0 gave om als medium voor anderen te functioneren -23-
0 nee
Visiedocument Gebedspastoraat Maart 2011
Heeft u occulte voorwerpen in uw bezit? 0 ja, namelijk: 0 nee 0 occulte boeken (over reïncarnatie, yoga, reiki, toverij, waarzeggerij enz) 0 occulte muziek (bijv. black-, doom-, trash- en deathmetal) 0 occulte films (horrorfilms, new agefilms, films in thema toverij) 0 occulte voorwerpen (tarotkaarten, kunstvoorwerpen, boeddhabeeldjes, amuletten, voorwerpen uit voodoo/winti/wicca, dodenmaskers uit Afrika, enz)
Gebedsvraag Wat is de reden van uw aanmelding?
Wat is volgens u de oorzaak/aanleiding?
Gebedspastoraat Heeft u al eerdere ervaringen met ministry/persoonlijke voorbede of gebedspastoraat?
Wat is uw verwachting van het gebedspastoraat?
Overige vragen of opmerkingen Dit kunnen vragen/opmerkingen zijn over gebedspastoraat of andere vragen/opmerkingen...
Heeft u de folder gebedspastoraat ontvangen met werkwijze en informatie? Deze vragenlijst graag schriftelijk retourneren aan één van de bidders waarvan u gebedspastoraat zult ontvangen.
-24-
Visiedocument Gebedspastoraat Maart 2011
BIJLAGE D
GEDRAGSCODE KERKELIJK WERKERS BINNEN NGK
1. Inleiding. Deze gedragscode is opgesteld op verzoek van de Landelijke Vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken. Hij is geschreven met het oog op kerkelijk werkers binnen de Nederlands Gereformeerde kerken. Kerkelijk werkers zijn allen die door hun functie of dienst een bijzondere verantwoordelijkheid in de gemeente hebben en die daarin het vertrouwen van de gemeente genieten, zowel de traditionele ambtsdragers, als ook andere werkers in de kerken, professioneel of vrijwillig, zoals de leiding van jeugdclubs en -verenigingen, vrijwilligers in pastoraat en diakonaat, kosters, musici, oppaskrachten enz. Het uitgangspunt voor deze gedragscode is wat de Schriften leren over de omgang met elkaar. De apostel Paulus schrijft daarover: “Volg dus het voorbeeld van God als kinderen die hij liefheeft, en ga de weg van de liefde, zoals Christus, die ons heeft liefgehad en zich voor ons gegeven heeft als offer, als een geurige gave voor God.” (Ef. 5,1-2) Hiermee wordt aan het omgaan met elkaar richting gegeven. Respect voor de ander, integriteit, betrouwbaarheid en zorgvuldigheid kenmerken deze stijl van omgaan met elkaar. Met deze code wordt niet alleen richting gegeven aan ons gedrag, maar worden ook een aantal gedragingen benoemd die ontoelaatbaar worden geacht. Dit betreft m.n. gedrag, waarin de belangrijke kenmerken van een christelijk leven evident worden veronachtzaamd. Een bijzonder punt van aandacht is daarbij het omgaan met ongelijkheid in relaties. Iedere kerkelijk werker heeft op grond van haar aanstelling en functie een bepaalde bevoegdheid, status en macht binnen de gemeenschap van de kerken. Dit brengt een zekere ongelijkheid in functionele relaties met zich mee. Deze ongelijkheid maakt kwetsbaar. Het voorbeeld van God is te gaan in het spoor van onze Heer die de gestalte van een knecht heeft aangenomen. Hij zegt: “De belangrijkste van jullie moet de minste worden en de leider de dienaar.” (Luc. 22,26) Gaan in het spoor van onze Heer Jezus Christus is vaak allerminst vanzelfsprekend. Deze gedragscode is daarom vooral bedoeld als handreiking en ondersteuning bij het concreet maken van de bijbelse richtlijnen in de kerkelijke praktijk. Een heldere gedragscode biedt voor kerkelijk werkers en gemeenteleden een veilige ruimte en dient daarmee het heil van heel de gemeente. Deze gedragscode kan een eventueel tekort in het functioneren van kerkelijk werkers helaas niet uitsluiten. Deze code wil een hulpmiddel zijn om ongewenst gedrag van kerkelijk werkers te voorkomen, te signaleren en bespreekbaar te maken. Zowel vrouwen als mannen dragen bij aan het werk in de kerken. Om aan deze werkelijkheid recht te doen en ieder op gelijke wijze aan te spreken wordt in deze gedragscode over de kerkelijk werker afwisselend gesproken in de vrouwelijke en mannelijke vorm. 2. Relaties binnen de gemeente. 2.1. Het is de verantwoordelijkheid van de kerkelijk werker zorgvuldig om te gaan met het verschil in functionele en privé relaties. Zij draagt er zorg voor haar functie onafhankelijk en in verantwoordelijkheid tegenover God uit te kunnen oefenen. 2.2. De kerkelijk werker is als eerste verantwoordelijk voor de zuiverheid van haar relaties en voor het bewaken van de grenzen van het binnen die relaties toelaatbare en is zich onder alle omstandigheden van deze verantwoordelijkheid bewust.
-25-
Visiedocument Gebedspastoraat Maart 2011
2.3. De kerkelijk werker is zich bewust van haar eigen en andermans kwetsbaarheid en zoekt in haar functionele relaties naar optimale veiligheid voor alle betrokkenen. 2.3.1. Als er sprake is van gevoelens van affectie wordt zo mogelijk de functionele relatie beëindigd. Als dit niet mogelijk blijkt dan zal de dienst worden verricht onder omstandigheden die voor alle betrokken partijen voldoende bescherming biedt. 2.3.2. Individuele pastorale contacten kenmerken zich door een grote mate van intimiteit. De pastoraal werkende is zich bewust van zijn eigen en andermans kwetsbaarheid en weegt zorgvuldig de wenselijkheid van een individueel pastoraal bezoek af. 2.3.3. De kerkelijk werker is terughoudend in het gebruik van legale middelen als alcoholhoudende dranken, die het beoordelingsvermogen negatief beïnvloeden. Hij onthoudt zich van het gebruik van bij de wet verboden verdovende middelen. 2.4. De kerkelijk werker eerbiedigt de persoonlijke (fysieke en geestelijke) integriteit van de ander. Hij zal geen misbruik maken van de eventuele afhankelijkheid of kwetsbaarheid van diegenen die aan zijn zorg zijn toevertrouwd. Hij zal daarom iedere vorm van seksuele toenadering vermijden en zich in ieder geval onthouden van • niet-functionele aanraking • woorden, toespelingen, blikken of daden van affectieve, seksuele of erotische aard, ook als de ander daarom vraagt en • het uitdagen tot of stimuleren van erotische of seksuele handelingen 2.5. De kerkelijk werker moet ook in andere opzichten de integriteit van de ander respecteren. Ze is zich bewust van de mogelijke invloed of macht die voortvloeit uit haar status of functie. Daarom zal de kerkelijk werker • zich hoeden voor oneigenlijk gebruik van haar invloed of macht, samenhangend met haar functie, • niet manipuleren of dwingen tot bepaalde opvattingen, besluiten of handelingen, • en zich niet beroepen op haar functie of ambt om zich van kritiek af te maken, ongepast gedrag goed te praten of vergeving en verzoening af te dwingen. 2.6. De kerkelijk werker zal zich niet laten omkopen of zich anderszins door het accepteren van erfenissen, geschenken of giften laten beïnvloeden. Daarom zal hij • terughoudend zijn in het aannemen van geschenken van gemeenteleden voor zichzelf, • erfenissen en geschenken die de redelijkheid te boven gaan voor zichzelf niet accepteren • en zelf ook dergelijke geschenken aan gemeenteleden niet aanbieden of opdringen. 2.7. Geheimhouding en vertrouwelijkheid zijn van groot belang voor een veilige relatie. De kerkelijk werker is betrouwbaar in haar behandeling van vertrouwelijke informatie. Daarom • draagt zij er zorg voor, dat de geheimhouding van vertrouwelijke informatie en de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de ander verzekerd zijn, • doet zij geen mededelingen over zaken die haar in het kader van haar dienst vertrouwelijk ter kennis zijn gekomen aan derden, tenzij daarvoor dringende redenen zijn • zal zij slechts dan vertrouwelijke informatie delen met andere functionarissen, wanneer de betrokkene daarin uitdrukkelijk toestemt en er een duidelijke noodzaak voor doorverwijzing of ambtelijk overleg is. Dienaren van het Woord, ouderlingen en diakenen zijn bovendien gebonden aan de wettelijk rechten en plichten die voortvloeien uit hun ambt.
-26-
Visiedocument Gebedspastoraat Maart 2011
2.8. De kerkelijk werker is zich bewust van de grenzen van zijn functie of dienst en blijft binnen de bevoegdheden, kundigheden en competenties die bij zijn taak passen. Hij neemt geen taken op of wekt verwachtingen die buiten zijn competentie vallen en tot die van anderen behoren. 3. Relaties met andere kerkelijk werkers. 3.1. De kerkelijk werker stelt zich collegiaal op ten opzichte van andere kerkelijk werkers en is zich ervan bewust dat zij samen met anderen haar dienst in het koninkrijk van God verricht. 3.2. Een kerkelijk werker is loyaal ten opzicht van andere kerkelijk werkers. Kritiek op elkaars functioneren is mogelijk en vindt in een sfeer van veiligheid en zorgvuldigheid plaats. 3.3. Een kerkelijk werker zal zich onderwerpen aan de klachtenprocedures, zoals die in de kerken gelden, wanneer er klachten zijn t.a.v. zijn functioneren. 4. Relatie ten opzichte van kerkelijke goederen en middelen. 4.1. De kerkelijk werker gaat zorgvuldig om met goederen en middelen van de kerken. • Zij is te allen tijde bereid tot verantwoording. • Zij neemt geen onnodige risico’s bij het gebruik van kerkelijke goederen en middelen. • Ze maakt geen gebruik van gemeenschappelijke middelen voor persoonlijk gewin. •
Ze houdt zich bij het beheer van de kerkelijk goederen en middelen aan de wet
-27-
Visiedocument Gebedspastoraat Maart 2011
-28-